ارائه یک سری ساختار داده جنریک جدید که در دات نت وجود ندارند.
در قسمت قبل، با نحوه‌ی رندر سمت سرور و روش فعالسازی قابلیت‌های تعاملی در این حالت، آشنا شدیم. از این نکات می‌توان جهت ارتقاء ساختار پروژه‌های قدیمی Blazor Server به Blazor Server 8x استفاده کرد. البته همانطور که پیشتر نیز عنوان شد، در دات نت 8 دیگر خبری از قالب‌های قدیمی پروژه‌های blazor server و blazor wasm نیست و اگر دقیقا همین موارد مدنظر هستند، آن‌ها را می‌توان با تنظیم سطح رندر و میزان تعاملی که مدنظر است، شبیه سازی کرد و یا حتی هر دو را هم با هم در یک پروژه داشت.
1) به‌روز رسانی شماره نگارش دات‌نت
اولین قدم در جهت ارتقاء پروژه‌های قدیمی، تغییر شماره نگارش TargetFramework موجود در فایل csproj. به net8.0 است. پس از اینکار نیاز است تمام بسته‌های نیوگت موجود را نیز به نگارشهای جدیدتر آن‌ها ارتقاء دهید.
2) فعالسازی حالت SSR تعاملی سمت سرور
پایه‌ی تمام تغییرات انجام شده‌ی در Blazor 8x، قابلیت SSR است و تمام امکانات دیگر برفراز آن اجرا می‌شوند. به همین جهت پس از ارتقاء شماره نگارش دات‌نت، نیاز است SSR را فعال کنیم و برای اینکار باید به هاست ASP.NET Core بگوئیم که درخواست‌های رسیده را به کامپوننت‌های Razor هدایت کند. بنابراین، به فایل Program.cs مراجعه کرده و دو تغییر زیر را به آن اعمال کنید:
یک نمونه‌ی کامل از فایل Program.cs را در قسمت قبل مشاهده کردید و یا حتی می‌توانید دستور dotnet new blazor --interactivity Server را جهت ساخت یک پروژه‌ی آزمایشی جدید بر اساس SDK دات نت 8 و ایده گیری از آن، اجرا کنید.
در اینجا ترکیب کامپوننت‌های تعاملی سمت سرور (AddInteractiveServerComponents) و رندر تعاملی سمت سرور (AddInteractiveServerRenderMode)، دقیقا همان Blazor Server قدیمی است که ما با آن آشنا هستیم.
یک نکته: اگر از قالب جدید dotnet new blazor --interactivity None استفاده کنیم، یعنی حالت تعاملی بودن آن‌را به None تنظیم کنیم، کلیات ساختار پروژه‌ای را که مشاهده خواهیم کرد، با حالت تعاملی Server آن یکی است؛ فقط در تنظیمات Program.cs آن، گزینه‌های فوق را نداریم و به صورت زیر ساده شده‌است:
در این نوع برنامه‌ها نمی‌توان جزایر/قسمت‌های تعاملی Blazor Server را در صفحات و کامپوننت‌های SSR، تعریف کرد. در مورد جزایر تعاملی، در مطالب بعدی بیشتر بحث خواهیم کرد.
3) ایجاد فایل جدید App.razor
در دات نت 8، دیگر خبری از فایل آغازین Host.cshtml_ پروژه‌های Blazor Server قدیمی نیست و کدهای آن با تغییراتی، به فایل جدید App.razor منتقل شده‌اند. در این قسمت، کار هدایت درخواست‌های رسیده به کامپوننت‌های برنامه رخ می‌دهد و از این پس، صفحه‌ی ریشه‌ی برنامه خواهد بود.
در این تصویر، مقایسه‌ای را بین جریان پردازش یک درخواست رسیده در دات نت 8، با نگارش قبلی Blazor Server مشاهده می‌کنید. در دات نت 8، فایل Host.cshtml_ (یک Razor Page آغازین برنامه) با یک کامپوننت Razor به نام App.razor جایگزین شده‌است و فایل قدیمی App.razor این پروژه‌ها به Routes.razor، تغییر نام یافته‌است.
نمونه‌ای از فایل App.razor جدید را که در قسمت قبل نیز معرفی کردیم، در اینجا با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنیم:
در این فایل جدید تغییرات زیر رخ داده‌اند:
- تمام دایرکتیوهای تعریف شده مانند page ،@addTagHelper@ و غیره حذف شده‌اند.
- base href تعریف شده اینبار فقط با یک / شروع می‌شود و نه با /~. این مورد خیلی مهم است! اگر به آن دقت نکنید، هیچکدام از فایل‌های استاتیک برنامه مانند فایل‌های css. و js.، بارگذاری نخواهند شد!
- پیشتر برای رندر HeadOutlet، از یک تگ‌هلپر استفاده می‌شد. این مورد در نگارش جدید با یک کامپوننت ساده جایگزین شده‌است.
- تمام component tag helperهای پیشین حذف شده‌اند و نیازی به آن‌ها نیست.
- ارجاع پیشین فایل blazor.server.js با فایل جدید blazor.web.js جایگزین شده‌است.
یک نکته: همانطور که مشاهده می‌کنید، فایل App.razor یک کامپوننت است و اینبار به همراه تگ <script> نیز شده‌است. یعنی در این نگارش از Blazor می‌توان اسکریپت‌ها را در کامپوننت‌ها نیز ذکر کرد؛ فقط با یک شرط! این کامپوننت حتما باید SSR باشد. اگر این تگ اسکریپتی را در یک کامپوننت تعاملی ذکر کنید، همانند قابل (و نگارشهای پیشین Blazor) با خطا مواجه خواهید شد.
4) ایجاد فایل جدید Routes.razor و مدیریت سراسری خطاها و صفحات یافت نشده
همانطور که عنوان شد، فایل قدیمی App.razor این پروژه‌ها به Routes.razor تغییر نام یافته‌است که درج آن‌را در قسمت body مشاهده می‌کنید. محتوای این فایل نیز به صورت زیر است:
این محتوای جدید، فاقد ذکر کامپوننت NotFound قبلی است؛ از این جهت که سیستم مسیریابی جدید Blazor 8x با ASP.NET Core 8x یکپارچه است و نیازی به این کامپوننت نیست. یعنی اگر قصد مدیریت آدرس‌های یافت نشده‌ی برنامه را دارید، باید همانند ASP.NET Core به صورت زیر در فایل Program.cs عمل کرده:
و سپس کامپوننت جدید StatusCode.razor را برای مدیریت آن به نحو زیر به برنامه اضافه کنید و بر اساس responseCode دریافتی، واکنش‌های متفاوتی را ارائه دهید:
یک نکته: اگر پروژه‌ای را بر اساس قالب dotnet new blazor --interactivity Server ایجاد کنیم، در فایل Program.cs آن، چنین تنظیمی اضافه شده‌است:
که دقیقا معادل رفتاری است که در برنامه‌های ASP.NET Core قابل مشاهده‌است. این مسیر Error/، به کامپوننت جدید Components\Pages\Error.razor نگاشت می‌شود. بنابراین اگر در برنامه‌های جدید Blazor Server، استثنائی رخ دهد، با استفاده از میان‌افزار ExceptionHandler فوق، کامپوننت Error.razor نمایش داده خواهد شد. باید دقت داشت که این کامپوننت ویژه، تحت هر شرایطی در حالت یک static server component رندر می‌شود.
سؤال: در اینجا (برنامه‌های Blazor Server) چه تفاوتی بین UseExceptionHandler و UseStatusCodePagesWithRedirects وجود دارد؟
میان‌افزار UseExceptionHandler برای مدیریت استثناءهای آغازین برنامه، پیش از تشکیل اتصال دائم SignalR وارد عمل می‌شود. پس از آن و تشکیل اتصال وب‌سوکت مورد نیاز، فقط از میان‌افزار UseStatusCodePagesWithRedirects استفاده می‌کند.
اگر علاقمند نیستید تا تمام خطاهای رسیده را همانند مثال فوق در یک صفحه مدیریت کنید، می‌توانید حداقل سه فایل زیر را به برنامه اضافه کنید تا خطاهای متداول یافت نشدن آدرسی، بروز خطایی و یا عدم دسترسی را مدیریت کنند:
5) تعاملی کردن سراسری برنامه
پس از این تغییرات اگر برنامه را اجرا کنید، بر اساس روش جدید static server-side rendering کار می‌کند و تعاملی نیست. یعنی تمام کامپوننت‌های آن به صورت پیش‌فرض، یکبار بر روی سرور رندر شده و خروجی آن‌ها به مرورگر کاربر ارسال می‌شوند و هیچ اتصال دائم SignalR ای برقرار نخواهد شد. برای فعالسازی سراسری قابلیت‌های تعاملی برنامه و بازگشت به حالت Blazor Server قبلی، به فایل App.razor مراجعه کرده و دو تغییر زیر را اعمال کنید تا به صورت خودکار به تمام زیرکامپوننت‌ها، یعنی کل برنامه، اعمال شود:
نکته 1: اجرای دستور زیر در دات‌نت 8، قالب پروژه‌ای را ایجاد می‌کند که رفتار آن همانند پروژه‌های Blazor Server نگارشهای قبلی دات‌نت است (این مورد را در قسمت قبل بررسی کردیم)؛ یعنی همه‌جای آن به صورت پیش‌فرض، تعاملی است:
نکته 2: البته ... InteractiveServer، دقیقا همان حالت پیش‌فرض برنامه‌های Blazor Server قبلی نیست! این حالت رندر، به صورت پیش‌فرض به همراه پیش‌رندر (pre-rendering) هم هست. یعنی در این حالت، روال رویدادگردان OnInitializedAsync یک کامپوننت، دوبار فراخوانی می‌شود (که باید به آن دقت داشت و عدم توجه به آن می‌تواند سبب انجام دوباره‌ی کارهای سنگین آغازین یک کامپوننت شود)؛ یکبار برای پیش‌رندر صفحه به صورت یک HTML استاتیک (بدون فعال سازی هیچ قابلیت تعاملی) که برای موتورهای جستجو و بهبود SEO مفید است و بار دیگر برای فعالسازی قسمت‌های تعاملی آن، درست پس از زمانیکه اتصال SignalR صفحه، برقرار شد (البته امکان فعالسازی حالت پیش‌رندر در Blazor Server قبلی هم وجود داشت؛ ولی مانند Blazor 8x، به صورت پیش‌فرض فعال نبود). در صورت نیاز، برای سفارشی سازی و لغو آن می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
در مورد پیش‌رندر و روش مدیریت دوبار فراخوانی شدن روال رویدادگردان OnInitializedAsync یک کامپوننت در این حالت، در قسمت‌های بعدی این سری بیشتر بحث خواهد شد.
1) به‌روز رسانی شماره نگارش دات‌نت
اولین قدم در جهت ارتقاء پروژه‌های قدیمی، تغییر شماره نگارش TargetFramework موجود در فایل csproj. به net8.0 است. پس از اینکار نیاز است تمام بسته‌های نیوگت موجود را نیز به نگارشهای جدیدتر آن‌ها ارتقاء دهید.
2) فعالسازی حالت SSR تعاملی سمت سرور
پایه‌ی تمام تغییرات انجام شده‌ی در Blazor 8x، قابلیت SSR است و تمام امکانات دیگر برفراز آن اجرا می‌شوند. به همین جهت پس از ارتقاء شماره نگارش دات‌نت، نیاز است SSR را فعال کنیم و برای اینکار باید به هاست ASP.NET Core بگوئیم که درخواست‌های رسیده را به کامپوننت‌های Razor هدایت کند. بنابراین، به فایل Program.cs مراجعه کرده و دو تغییر زیر را به آن اعمال کنید:
// ... builder.Services.AddRazorComponents().AddInteractiveServerComponents(); // ... app.MapRazorComponents<App>().AddInteractiveServerRenderMode();
در اینجا ترکیب کامپوننت‌های تعاملی سمت سرور (AddInteractiveServerComponents) و رندر تعاملی سمت سرور (AddInteractiveServerRenderMode)، دقیقا همان Blazor Server قدیمی است که ما با آن آشنا هستیم.
یک نکته: اگر از قالب جدید dotnet new blazor --interactivity None استفاده کنیم، یعنی حالت تعاملی بودن آن‌را به None تنظیم کنیم، کلیات ساختار پروژه‌ای را که مشاهده خواهیم کرد، با حالت تعاملی Server آن یکی است؛ فقط در تنظیمات Program.cs آن، گزینه‌های فوق را نداریم و به صورت زیر ساده شده‌است:
// ... builder.Services.AddRazorComponents(); // ... app.MapRazorComponents<App>();
3) ایجاد فایل جدید App.razor
در دات نت 8، دیگر خبری از فایل آغازین Host.cshtml_ پروژه‌های Blazor Server قدیمی نیست و کدهای آن با تغییراتی، به فایل جدید App.razor منتقل شده‌اند. در این قسمت، کار هدایت درخواست‌های رسیده به کامپوننت‌های برنامه رخ می‌دهد و از این پس، صفحه‌ی ریشه‌ی برنامه خواهد بود.
در این تصویر، مقایسه‌ای را بین جریان پردازش یک درخواست رسیده در دات نت 8، با نگارش قبلی Blazor Server مشاهده می‌کنید. در دات نت 8، فایل Host.cshtml_ (یک Razor Page آغازین برنامه) با یک کامپوننت Razor به نام App.razor جایگزین شده‌است و فایل قدیمی App.razor این پروژه‌ها به Routes.razor، تغییر نام یافته‌است.
نمونه‌ای از فایل App.razor جدید را که در قسمت قبل نیز معرفی کردیم، در اینجا با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنیم:
<!DOCTYPE html>
<html lang="en">
<head>
<meta charset="utf-8" />
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0" />
<base href="/" />
<link rel="stylesheet" href="bootstrap/bootstrap.min.css" />
<link rel="stylesheet" href="app.css" />
<link rel="stylesheet" href="MyApp.styles.css" />
<link rel="icon" type="image/png" href="favicon.png" />
<HeadOutlet />
</head>
<body>
<Routes />
<script src="_framework/blazor.web.js"></script>
</body>
</html> - تمام دایرکتیوهای تعریف شده مانند page ،@addTagHelper@ و غیره حذف شده‌اند.
- base href تعریف شده اینبار فقط با یک / شروع می‌شود و نه با /~. این مورد خیلی مهم است! اگر به آن دقت نکنید، هیچکدام از فایل‌های استاتیک برنامه مانند فایل‌های css. و js.، بارگذاری نخواهند شد!
- پیشتر برای رندر HeadOutlet، از یک تگ‌هلپر استفاده می‌شد. این مورد در نگارش جدید با یک کامپوننت ساده جایگزین شده‌است.
- تمام component tag helperهای پیشین حذف شده‌اند و نیازی به آن‌ها نیست.
- ارجاع پیشین فایل blazor.server.js با فایل جدید blazor.web.js جایگزین شده‌است.
یک نکته: همانطور که مشاهده می‌کنید، فایل App.razor یک کامپوننت است و اینبار به همراه تگ <script> نیز شده‌است. یعنی در این نگارش از Blazor می‌توان اسکریپت‌ها را در کامپوننت‌ها نیز ذکر کرد؛ فقط با یک شرط! این کامپوننت حتما باید SSR باشد. اگر این تگ اسکریپتی را در یک کامپوننت تعاملی ذکر کنید، همانند قابل (و نگارشهای پیشین Blazor) با خطا مواجه خواهید شد.
4) ایجاد فایل جدید Routes.razor و مدیریت سراسری خطاها و صفحات یافت نشده
همانطور که عنوان شد، فایل قدیمی App.razor این پروژه‌ها به Routes.razor تغییر نام یافته‌است که درج آن‌را در قسمت body مشاهده می‌کنید. محتوای این فایل نیز به صورت زیر است:
<Router AppAssembly="@typeof(Program).Assembly">
<Found Context="routeData">
<RouteView RouteData="@routeData" DefaultLayout="@typeof(Layout.MainLayout)" />
<FocusOnNavigate RouteData="@routeData" Selector="h1" />
</Found>
</Router> app.UseStatusCodePagesWithRedirects("/StatusCode/{0}"); @page "/StatusCode/{responseCode}"
<h3>StatusCode @ResponseCode</h3>
@code {
[Parameter] public string? ResponseCode { get; set; }
} یک نکته: اگر پروژه‌ای را بر اساس قالب dotnet new blazor --interactivity Server ایجاد کنیم، در فایل Program.cs آن، چنین تنظیمی اضافه شده‌است:
if (!app.Environment.IsDevelopment())
{
app.UseExceptionHandler("/Error", createScopeForErrors: true);
} سؤال: در اینجا (برنامه‌های Blazor Server) چه تفاوتی بین UseExceptionHandler و UseStatusCodePagesWithRedirects وجود دارد؟
میان‌افزار UseExceptionHandler برای مدیریت استثناءهای آغازین برنامه، پیش از تشکیل اتصال دائم SignalR وارد عمل می‌شود. پس از آن و تشکیل اتصال وب‌سوکت مورد نیاز، فقط از میان‌افزار UseStatusCodePagesWithRedirects استفاده می‌کند.
اگر علاقمند نیستید تا تمام خطاهای رسیده را همانند مثال فوق در یک صفحه مدیریت کنید، می‌توانید حداقل سه فایل زیر را به برنامه اضافه کنید تا خطاهای متداول یافت نشدن آدرسی، بروز خطایی و یا عدم دسترسی را مدیریت کنند:
404.razor
@page "/StatusCode/404" <PageTitle>Not found</PageTitle> <h1>Not found</h1> <p role="alert">Sorry, there's nothing at this address.</p>
500.razor
@page "/StatusCode/500" <PageTitle>Unexpected error</PageTitle> <h1>Unexpected error</h1> <p role="alert">There was an unexpected error.</p>
401.razor
@page "/StatusCode/401" <PageTitle>Not Authorized</PageTitle> <h1>Not Authorized</h1> <p role="alert">Sorry, you are not authorized to access this page.</p>
5) تعاملی کردن سراسری برنامه
پس از این تغییرات اگر برنامه را اجرا کنید، بر اساس روش جدید static server-side rendering کار می‌کند و تعاملی نیست. یعنی تمام کامپوننت‌های آن به صورت پیش‌فرض، یکبار بر روی سرور رندر شده و خروجی آن‌ها به مرورگر کاربر ارسال می‌شوند و هیچ اتصال دائم SignalR ای برقرار نخواهد شد. برای فعالسازی سراسری قابلیت‌های تعاملی برنامه و بازگشت به حالت Blazor Server قبلی، به فایل App.razor مراجعه کرده و دو تغییر زیر را اعمال کنید تا به صورت خودکار به تمام زیرکامپوننت‌ها، یعنی کل برنامه، اعمال شود:
<HeadOutlet @rendermode="@InteractiveServer" /> ... <Routes @rendermode="@InteractiveServer" />
نکته 1: اجرای دستور زیر در دات‌نت 8، قالب پروژه‌ای را ایجاد می‌کند که رفتار آن همانند پروژه‌های Blazor Server نگارشهای قبلی دات‌نت است (این مورد را در قسمت قبل بررسی کردیم)؛ یعنی همه‌جای آن به صورت پیش‌فرض، تعاملی است:
dotnet new blazor --interactivity Server --all-interactive
نکته 2: البته ... InteractiveServer، دقیقا همان حالت پیش‌فرض برنامه‌های Blazor Server قبلی نیست! این حالت رندر، به صورت پیش‌فرض به همراه پیش‌رندر (pre-rendering) هم هست. یعنی در این حالت، روال رویدادگردان OnInitializedAsync یک کامپوننت، دوبار فراخوانی می‌شود (که باید به آن دقت داشت و عدم توجه به آن می‌تواند سبب انجام دوباره‌ی کارهای سنگین آغازین یک کامپوننت شود)؛ یکبار برای پیش‌رندر صفحه به صورت یک HTML استاتیک (بدون فعال سازی هیچ قابلیت تعاملی) که برای موتورهای جستجو و بهبود SEO مفید است و بار دیگر برای فعالسازی قسمت‌های تعاملی آن، درست پس از زمانیکه اتصال SignalR صفحه، برقرار شد (البته امکان فعالسازی حالت پیش‌رندر در Blazor Server قبلی هم وجود داشت؛ ولی مانند Blazor 8x، به صورت پیش‌فرض فعال نبود). در صورت نیاز، برای سفارشی سازی و لغو آن می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
@rendermode InteractiveServerRenderModeWithoutPrerendering
@code{
static readonly IComponentRenderMode InteractiveServerRenderModeWithoutPrerendering =
new InteractiveServerRenderMode(false);
} در مورد پیش‌رندر و روش مدیریت دوبار فراخوانی شدن روال رویدادگردان OnInitializedAsync یک کامپوننت در این حالت، در قسمت‌های بعدی این سری بیشتر بحث خواهد شد.
در طی چند مقاله قصد بررسی نحوه‌ی تولید برنامه‌های توسعه پذیر (extensible) را با استفاده از plug-ins و یا add-ins داریم.
افزونه‌ها عموما در سه گروه قرار می‌گیرند:
الف) افزونه، سرویسی را به هاست ارائه می‌دهد. برای مثال یک میل سرور نیاز به افزونه‌هایی برای ویروس یابی یا فیلتر کردن هرزنامه‌ها دارد؛ یا یک برنامه پردازش متنی نیاز به افزونه‌ای جهت بررسی غلط‌های املایی می‌تواند داشته باشد و یا یک مرورگر وب می‌تواند با کمک افزونه‌ها قابلیت‌های پیش فرض خود را به شدت توسعه و افزایش دهد (نمونه‌ی بارز آن فایرکس است که عمده‌ترین دلیل اقبال عمومی به آن سهولت توسعه پذیری آن می‌باشد).
ب) در گروه دوم، هاست، رفتار مشخصی را ارائه داده و سپس افزونه بر اساس آن، نحوه‌ی عملکرد هاست را مشخص می‌کند. در این حالت هاست است که سرویسی را به افزونه ارائه می‌دهد. نمونه‌ی بازر آن افزونه‌های آفیس هستند که امکان اتوماسیون فرآیندهای مختلف آن‌را میسر می‌سازند. به این صورت امکان توسعه‌ی یک برنامه به شکلی که در طراحی اولیه آن اصلا انتظار آن نمی‌رفته وجود خواهد داشت. همچنین در اینجا نیازی به داشتن سورس کد برنامه‌ی اصلی نیز نمی‌باشد.
ج) گروه سوم افزونه‌ها تنها از هاست جهت نمایش خود استفاده کرده و عملا استفاده‌ی خاصی از هاست ندارد. برای مثال نوار ابزاری که خود را به windows explorer متصل می‌کند و تنها از آن جهت نمایش خود بهره می‌جوید.
در حال حاضر حداقل دو فریم ورک عمده جهت انجام اینکار و تولید افزونه‌ها برای دات نت فریم ورک مهیا است:
الف) managed addin framework یا MAF
ب) managed extensibility framework یا MEF
فضای نام جدیدی به دات نت فریم ورک سه و نیم به نام System.AddIn اضافه شده است که به آن Managed AddIn Framework یا MAF نیز اطلاق می‌شود. از این فریم ورک در VSTO (تولید افزونه برای مجموعه‌ی آفیس) توسط خود مایکروسافت استفاده شده است.
فریم ورک توسعه‌ی افزونه‌های مدیریت شده در دات نت فریم ورک سه و نیم، مزایای زیر را در اختیار ما خواهد گذاشت:
- امکانات load و unload افزونه‌های تولید شده
- امکان تغییر افزونه‌ها در زمان اجرای برنامه اصلی بدون نیاز به بستن آن
- ارائه‌ی محیطی ایزوله با ترسیم مرزی بین افزونه و برنامه اصلی
- مدیریت طول عمر افزونه
- مدیریت سازگاری با نگارشهای قبلی و یا بعدی یک افزونه
- امکانات به اشتراک گذاری افزونه‌ها با برنامه‌های دیگر
- تنظیمات امنیتی و مشخص سازی سطح دسترسی افزونه‌ها
و ...
یک راه حل مبتنی بر MAF می‌تواند شامل 7 پروژه باشد (که به روابط تعریف شده در آن pipeline هم گفته می‌شود):
Host : همان برنامه‌ی اصلی است که توسط یک سری افزونه، توسعه یافته است.
Host View : بیانگر انتظارات هاست از افزونه‌ها است. به عبارت دیگر افزونه‌ها باید موارد لیست شده در این پروژه را پیاده سازی کنند.
Host Side Adapter : پل ارتباطی Host View و پروژه‌ی Contract است.
Contract: اینترفیسی است که کار برقراری ارتباط بین Host و افزونه‌ها را برعهده دارد.
Add-In Side Adapter : پل ارتباطی بین Add-In View و Contract است.
Add-In View : حاوی متدها و اشیایی است که جهت برقراری ارتباط با هاست از آن‌ها استفاده می‌شود.
Add-In : اسمبلی است که توسط هاست جهت توسعه‌ی قابلیت‌های خود بارگذاری می‌شود (به آن Add-On ، Extension ، Plug-In و Snap-In هم گفته می‌شود).
هدف از این جدا سازی‌ها ارائه‌ی راه حل loosely-coupledایی است که امکان ایزوله سازی، اعمال شرایط امنیتی ویژه و همچنین کنترل نگارشهای مختلف را تسهیل می‌بخشد و این امر با استفاده از interface های معرفی شده میسر گردیده است. این pipeline از قسمت‌های ذیل تشکیل می‌شود:
قرار داد یا Contract
برای تولید یک افزونه نیاز است تا بین هاست و افزونه قراردادی بسته شود. با توجه به استفاده از MAF ، روش تعریف این قرار داد برای مثال در یک افزونه‌ی مترجم به صورت زیر باید باشد:
[AddInContract]
public interface ITranslator : IContract
{
string Translate(string input);
}
استفاده از ویژگی AddInContract و پیاده سازی اینترفیس IContract جزو مراحل کاری استفاده از MAF است. MAF هنگام تولید پویای pipeline ذکر شده به دنبال ویژگی AddInContract می‌گردد. این موارد در فضای نام System.AddIn.Pipeline تعریف شده‌اند.
دیدگاه‌ها یا Views
دیدگاه‌ها کدهایی هستند که کار تعامل مستقیم بین افزونه و هاست را بر عهده دارند. هاست یا افزونه هر کدام می‌توانند دیدگاه خود را نسبت به قرار داد بسته شده داشته باشند. این موارد نیز همانند قرار داد در اسمبلی‌های مجزایی نگهداری می‌شوند.
دیدگاه هاست نسبت به قرار داد:
public abstract class TranslatorHostView
{
public abstract string Translate(string input);
}
[AddInBase]
public abstract class TranslatorHostView
{
public abstract string Translate(string input);
}
هر دو کلاس فوق بر اساس قرار موجود بنا می‌شوند اما وابسته به آن نیستند. به همین جهت به صورت کلاس‌هایی abstract تعریف شده‌اند. در سمت افزونه، کلاس تعریف شده دیدگاه آن با کلاس دیدگاه سمت هاست تقریبا یکسان می‌باشد؛ اما با ویژگی AddInBase تعریف شده در فضای نام System.AddIn.Pipeline مزین گردیده است.
وفق دهنده‌ها یا Adapters
آخرین قسمت pipeline ، وفق دهنده‌ها هستند که کار آن‌ها اتصال قرار داد به دیدگاه‌ها است و توسط آن مدیریت طول عمر افزونه و همچنین تبدیل اطلاعات بین قسمت‌های مختلف انجام می‌شود. شاید در نگاه اول وجود آن‌ها زائد به نظر برسد اما این جدا سازی کدها سبب تولید افزونه‌هایی خواهد شد که به نگارش هاست و برنامه اصلی وابسته نبوده و بر عکس (version tolerance). به دو کلاس زیر دقت نمائید:
کلاس زیر با ویژگی [HostAdapter] تعریف شده در فضای نام System.AddIn.Pipeline، مزین شده است و کار آن اتصال HostView به Contract می‌باشد. برای این منظور TranslatorHostView ایی را که پیشتر معرفی کردیم باید پیاده سازی نماید. علاوه بر این با ایجاد وهله‌ای از کلاس ContractHandle ، کار مدیریت طول عمر افزونه را نیز می‌توان انجام داد.
[HostAdapter]
public class TranslatorHostViewToContract : TranslatorHostView
{
ITranslator _contract;
ContractHandle _lifetime;
public TranslatorHostViewToContract(ITranslator contract)
{
_contract = contract;
_lifetime = new ContractHandle(contract);
}
public override string Translate (string inp)
{
return _contract.Translate(inp);
}
}
[AddInAdapter]
public class TranslatorAddInViewToContract : ContractBase, ITranslator
{
TranslatorAddInView _view;
public TranslatorAddInViewToContract(TranslatorView view)
{
_view = view;
}
public string Translate(string inp)
{
return _view.Translate(inp);
}
}
قسمت عمده‌ای از این کدها تکراری است. جهت سهولت تولید این کلاس‌ها و پروژه‌های مرتبط، تیم مربوطه برنامه‌ای را به نام pipeline builder ارائه داده است که از آدرس زیر قابل دریافت است:
این برنامه با دریافت اسمبلی مربوط بهcontract ، کار ساخت خودکار کلاس‌های adapters و views را انجام خواهد داد.
ایجاد افزونه
پس از ساخت قسمت‌های مختلف pipeline ، اکنون می‌توان افزونه را ایجاد نمود. هر افزونه باید add-in view را پیاده سازی کرده و با ویژگی AddIn مزین شود. برای مثال:
[AddIn("GoogleTranslator", Description="Universal translator",
Version="1.0.0.0", Publisher="YourName")]
public class GoogleAddIn : TranslatorAddInView
{
public string Translate(string input)
{
...
}
}
ادامه دارد ....
چند نکته‌ی تکمیلی:
- بجای دستور dotnet pack در گردش کاری‌های فوق، می‌توان تنظیم زیر را به فایل csproj. برنامه اضافه کرد:
<GeneratePackageOnBuild>true</GeneratePackageOnBuild>
- اگر قصد build یک پروژه‌ی library مخصوص دات نت 4x و دات نت جدید را با هم و توسط دستور dotnet build دارید، یعنی این پروژه multi-target است:
<TargetFrameworks>netstandard2.0;net462;</TargetFrameworks>
runs-on: windows-2019
در این مطلب یک ترفند ساده و سریع برای دوستانی که می‌خواهند از ویژوال استودیو 2010 برای ساختن برنامه‌ی Setup پروژه‌های خود استفاده کنند، آورده می‌شود.
اگر برای ساخت برنامه‌های نصب خود بخواهید از ویژوال استودیو 2010 استفاده کنید و ورژن دات نت برنامه شما بالاتر از 4 باشد، متوجه خواهید شد که در قسمت prerequisites، ورژن دات نت مورد نظر شما وجود ندارد.
برای اضافه کردن net 4.5. و بالاتر به برنامه‌ی نصب خود باید یک Bootstrapper ایجاد کرده و به Bootstrapper Package های موجود در ویندوز اضافه نمایید.
در اینجا نحوه ایجاد و استفاده از Bootstrapper توضیح داده شده است. اما برای اینکه نخواهید درگیر ساخت XML manifests برای Net 4.5. شوید، یک راه حل ساده‌تر وجود دارد و آ ن استفاده از Bootstrapper های ساخته شده هنگام نصب ورژن‌های بالاتر ویژوال استودیو که شامل ورژن‌های مورد نیاز از دات نت نیز هستند می‌باشد.
برای این کار کافی است به مسیر زیر بر روی سیستم مراجعه نمایید:
C:\Program Files (x86)\Microsoft SDKs\Windows\v8.1A\Bootstrapper\Packages
در مسیر فوق، فولدرهای DotNetFX451 ،DotNetFX45 و DotNetFX452 را مشاهده می‌کنید که شامل فایل‌های مورد نیاز برای اضافه کردن Bootstrapper به ویژوال استادیو 2010 است.
برای اینکار فولدر مربوطه را کپی نمایید و در مسیر زیر قرار دهید:
C:\Program Files (x86)\Microsoft SDKs\Windows\v7.0A\Bootstrapper\Packages
فقط توجه داشته باشید که باید فایل نصب دات نت (مثلا برای دات نت 4.5 فایل dotNetFx45_Full_x86_x64.exe ) را به آن اضافه نمایید.
حال اگر ویژوال استادیو 2010 را باز کنید و یک پروژه ستاپ ایجاد نمایید می‌بینید که ورژن مورد نظر به قسمت prerequisites اضافه شده است.
delegateها، نوع‌هایی هستند که ارجاعی را به یک متد دارند؛ بسیار شبیه به function pointers در C و CPP هستند، اما برخلاف آن‌ها، delegates شی‌ء‌گرا بوده، به امضای متد اهمیت داده و همچنین کد مدیریت شده و امن به شمار می‌روند.
سیر تکاملی delegates را در مثال ساده زیر می‌توان ملاحظه کرد:
معنای کلمه delegate، واگذاری مسئولیت است. به این معنا که ما در متد UseDelegate، نمی‌دانیم addMethod به چه نحوی تعریف خواهد شد. فقط می‌دانیم که امضای آن چیست.
در دات نت یک، یک وهله از شیء AddMethodDelegate ساخته شده و سپس متدی که امضایی متناسب و متناظر با آن را داشت، به عنوان متد انجام دهنده مسئولیت معرفی می‌شد. در دات نت دو، اندکی نحوه تعریف delegates با ارائه delegates بی‌نام، ساده‌تر شد و در دات نت سه و نیم با ارائه lambda expressions ، تعریف و استفاده از delegates باز هم ساده‌تر و زیباتر گردید.
به علاوه در دات نت 3 و نیم، دو Generic delegate به نام‌های Action و Func نیز ارائه گردیده‌اند که به طور کامل جایگزین تعریف طولانی delegates در کدهای پس از دات نت سه و نیم شده‌اند. تفاوت‌های این دو نیز بسیار ساده است:
اگر قرار است واگذاری قسمتی از کد را به متدی محول کنید که مقداری را بازگشت می‌دهد، از Func و اگر این متد خروجی ندارد از Action استفاده نمائید:
در دو مثال فوق، نحوه تعریف inline یک Action و یا Func را ملاحظه می‌کنید. Action به متدی اشاره می‌کند که خروجی ندارد و در اینجا تنها یک ورودی int را می‌پذیرد. Func در اینجا به تابعی اشاره می‌کند که یک ورودی int را دریافت کرده و یک خروجی string را باز می‌گرداند.
پس از این مقدمه، در ادامه قصد داریم مثال‌های دنیای واقعی Action و Func را که در سال‌های اخیر بسیار متداول شده‌اند، بررسی کنیم.
مثال یک) ساده سازی تعاریف API ارائه شده به استفاده کنندگان از کتابخانه‌های ما
عنوان شد که کار delegates، واگذاری مسئولیت انجام کاری به کلاس‌های دیگر است. این مورد شما را به یاد کاربردهای interfaceها نمی‌اندازد؟
در interfaceها نیز یک قرارداد کلی تعریف شده و سپس کدهای یک کتابخانه، تنها با امضای متدها و خواص تعریف شده در آن کار می‌کنند و کتابخانه ما نمی‌داند که این متدها قرار است چه پیاده سازی خاصی را داشته باشند.
برای نمونه طراحی API زیر را درنظر بگیرید که در آن یک interface جدید تعریف شده که تنها حاوی یک متد است. سپس کلاس Runner از این interface استفاده می‌کند:
در اینجا ابتدا باید این interface را در طی یک کلاس جدید (مثلا HelloSchedule) پیاده سازی کرد و سپس حاصل را در کلاس Runner استفاده نمود.
نظر شما در مورد این طراحی ساده شده چیست؟
با توجه به اینکه هدف از معرفی interface در طراحی اول، واگذاری مسئولیت نحوه تعریف متد Run به کلاسی دیگر است، به همین طراحی با استفاده از یک Action delegate نیز می‌توان رسید. مهم‌ترین مزیت آن، حجم بسیار کمتر کدنویسی استفاده کننده نهایی از API تعریف شده ما است. به علاوه امکان inline coding نیز فراهم گردیده است و در همان محل تعریف Action، بدنه آن‌را نیز می‌توان تعریف کرد.
بدیهی است delegates نمی‌توانند به طور کامل جای interfaceها را پر کنند. اگر نیاز است قرارداد تهیه شده بین ما و استفاده کنندگان از کتابخانه، حاوی بیش از یک متد باشد، استفاده از interfaceها بهتر هستند.
از دیدگاه بسیاری از طراحان API، اشیاء delegate معادل interface ایی با یک متد هستند و یک وهله از delegate معادل وهله‌ای از کلاسی است که یک interface را پیاده سازی کرده‌است.
علت استفاده بیش از حد interfaceها در سایر زبان‌ها برای ابتدایی‌ترین کارها، کمبود امکانات پایه‌ای آن زبان‌ها مانند نداشتن lambda expressions، anonymous methods و anonymous delegates هستند. به همین دلیل مجبورند همیشه و در همه‌جا از interfaceها استفاده کنند.
ادامه دارد ...
سیر تکاملی delegates را در مثال ساده زیر می‌توان ملاحظه کرد:
using System;
namespace ActionFuncSamples
{
public delegate int AddMethodDelegate(int a);
public class DelegateSample
{
public void UseDelegate(AddMethodDelegate addMethod)
{
Console.WriteLine(addMethod(5));
}
}
public class Helper
{
public int CustomAdd(int a)
{
return ++a;
}
}
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
Helper helper = new Helper();
// .NET 1
AddMethodDelegate addMethod = new AddMethodDelegate(helper.CustomAdd);
new DelegateSample().UseDelegate(addMethod);
// .NET 2, anonymous delegates
new DelegateSample().UseDelegate(delegate(int a) { return helper.CustomAdd(a); });
// .NET 3.5
new DelegateSample().UseDelegate(a => helper.CustomAdd(a));
}
}
}
در دات نت یک، یک وهله از شیء AddMethodDelegate ساخته شده و سپس متدی که امضایی متناسب و متناظر با آن را داشت، به عنوان متد انجام دهنده مسئولیت معرفی می‌شد. در دات نت دو، اندکی نحوه تعریف delegates با ارائه delegates بی‌نام، ساده‌تر شد و در دات نت سه و نیم با ارائه lambda expressions ، تعریف و استفاده از delegates باز هم ساده‌تر و زیباتر گردید.
به علاوه در دات نت 3 و نیم، دو Generic delegate به نام‌های Action و Func نیز ارائه گردیده‌اند که به طور کامل جایگزین تعریف طولانی delegates در کدهای پس از دات نت سه و نیم شده‌اند. تفاوت‌های این دو نیز بسیار ساده است:
اگر قرار است واگذاری قسمتی از کد را به متدی محول کنید که مقداری را بازگشت می‌دهد، از Func و اگر این متد خروجی ندارد از Action استفاده نمائید:
Action<int> example1 = x => Console.WriteLine("Write {0}", x);
example1(5);
Func<int, string> example2 = x => string.Format("{0:n0}", x);
Console.WriteLine(example2(5000));
پس از این مقدمه، در ادامه قصد داریم مثال‌های دنیای واقعی Action و Func را که در سال‌های اخیر بسیار متداول شده‌اند، بررسی کنیم.
مثال یک) ساده سازی تعاریف API ارائه شده به استفاده کنندگان از کتابخانه‌های ما
عنوان شد که کار delegates، واگذاری مسئولیت انجام کاری به کلاس‌های دیگر است. این مورد شما را به یاد کاربردهای interfaceها نمی‌اندازد؟
در interfaceها نیز یک قرارداد کلی تعریف شده و سپس کدهای یک کتابخانه، تنها با امضای متدها و خواص تعریف شده در آن کار می‌کنند و کتابخانه ما نمی‌داند که این متدها قرار است چه پیاده سازی خاصی را داشته باشند.
برای نمونه طراحی API زیر را درنظر بگیرید که در آن یک interface جدید تعریف شده که تنها حاوی یک متد است. سپس کلاس Runner از این interface استفاده می‌کند:
using System;
namespace ActionFuncSamples
{
public interface ISchedule
{
void Run();
}
public class Runner
{
public void Exceute(ISchedule schedule)
{
schedule.Run();
}
}
public class HelloSchedule : ISchedule
{
public void Run()
{
Console.WriteLine("Just Run!");
}
}
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
new Runner().Exceute(new HelloSchedule());
}
}
}
نظر شما در مورد این طراحی ساده شده چیست؟
using System;
namespace ActionFuncSamples
{
public class Schedule
{
public void Exceute(Action run)
{
run();
}
}
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
new Schedule().Exceute(() => Console.WriteLine("Just Run!"));
}
}
}
بدیهی است delegates نمی‌توانند به طور کامل جای interfaceها را پر کنند. اگر نیاز است قرارداد تهیه شده بین ما و استفاده کنندگان از کتابخانه، حاوی بیش از یک متد باشد، استفاده از interfaceها بهتر هستند.
از دیدگاه بسیاری از طراحان API، اشیاء delegate معادل interface ایی با یک متد هستند و یک وهله از delegate معادل وهله‌ای از کلاسی است که یک interface را پیاده سازی کرده‌است.
علت استفاده بیش از حد interfaceها در سایر زبان‌ها برای ابتدایی‌ترین کارها، کمبود امکانات پایه‌ای آن زبان‌ها مانند نداشتن lambda expressions، anonymous methods و anonymous delegates هستند. به همین دلیل مجبورند همیشه و در همه‌جا از interfaceها استفاده کنند.
ادامه دارد ...
این مطلب دنباله‌ی «تغییر عملکرد و یا ردیابی توابع ویندوز با استفاده از Hookهای دات نتی» است.
روش ارائه شده در آن با ویندوزهای XP تا 7 نگارشهای 32 بیتی و 64 بیتی، بدون مشکل کار می‌کند. اما تاثیری بر روی ویندوز 8 و نگارشهای پس از آن نداشت.
تغییرات توابع GetDateFormatW و GetTimeFormatW در ویندوز اکسپلورر ویندوز 8
چه برنامه‌ی ExplorerPCal و چه API Monitor را اگر با فعال سازی توابع GetDateFormatW و GetTimeFormatW اجرا کنید، هیچ خروجی خاصی را مشاهده نخواهید کرد. در ابتدا به نظر می‌رسد که ساختار ویندوز شاید تغییر کرده‌است ... ولی اینطور نیست. فقط اینبار بجای فراخوانی این توابع از kernel32.dll، از یک dll مخفی در پوشه‌ی System32 استفاده می‌شود. روش پیدا کردن آن نیز به صورت زیر است:
کار dumpbin.exe موجود در پوشه‌ی VC\bin ویژوال استودیو، استخراج import table و export table یک فایل اجرایی و یا یک dll بومی ویندوز است. به این ترتیب می‌توان دریافت یک فایل exe، از چه dll هایی استفاده می‌کند و همچنین از این dllها، کدامیک از توابع آن‌ها را مورد استفاده قرار داده است.
اگر خروجی این برنامه را که اکنون در فایل explorer.imports.txt ذخیره شده‌است، بررسی کنیم، به نتیجه‌ی زیر خواهیم رسید:
بله. در ویندوزهای سری 8، دیگر از کرنل32 برای دریافت GetDateFormatW استفاده نمی‌شود. اینبار از dll ایی به نام api-ms-win-core-datetime-l1-1-1.dll کمک گرفته شده‌است. این dll در پوشه‌ی System32 با خاصیت مخفی قرار دارد.
بنابراین تنها تغییری که باید در برنامه‌ی ExplorerPCal داده شود، اضافه کردن مداخل جدید فوق است. در ویندوزهای قبل از 8، از نگارشهای Ex استفاده نمی‌شد. در اینجا هم از نگارشهای W و هم Ex دار استفاده شده‌است.
اگر خواستید این تغییرات را با برنامه‌ی API Monitor بررسی کنید، فایل جدید api-ms-win-core-datetime-l1-1-1.xml ذیل را در پوشه‌ی API\Windows آن کپی نمائید تا مداخل api-ms-win-core-datetime-l1-1-1.dll نیز به مجموعه‌ی تعاریف آن اضافه شوند.
api-ms-win-core-datetime-l1-1-1.xml
حاصل نهایی، فایل‌های اجرایی و سورس بهبود یافته‌ی برنامه را از اینجا می‌توانید دریافت کنید:
شمسی ساز تاریخ اکسپلورر ویندوز
تاثیر آن‌را نیز بر روی Explorer ویندوز 8، در تصاویر ذیل می‌توانید ملاحظه نمائید:
روش ارائه شده در آن با ویندوزهای XP تا 7 نگارشهای 32 بیتی و 64 بیتی، بدون مشکل کار می‌کند. اما تاثیری بر روی ویندوز 8 و نگارشهای پس از آن نداشت.
تغییرات توابع GetDateFormatW و GetTimeFormatW در ویندوز اکسپلورر ویندوز 8
چه برنامه‌ی ExplorerPCal و چه API Monitor را اگر با فعال سازی توابع GetDateFormatW و GetTimeFormatW اجرا کنید، هیچ خروجی خاصی را مشاهده نخواهید کرد. در ابتدا به نظر می‌رسد که ساختار ویندوز شاید تغییر کرده‌است ... ولی اینطور نیست. فقط اینبار بجای فراخوانی این توابع از kernel32.dll، از یک dll مخفی در پوشه‌ی System32 استفاده می‌شود. روش پیدا کردن آن نیز به صورت زیر است:
"C:\Program Files (x86)\Microsoft Visual Studio 12.0\VC\bin\dumpbin.exe" /imports c:\windows\explorer.exe > explorer.imports.txt
اگر خروجی این برنامه را که اکنون در فایل explorer.imports.txt ذخیره شده‌است، بررسی کنیم، به نتیجه‌ی زیر خواهیم رسید:
api-ms-win-core-datetime-l1-1-1.dll
14015E848 Import Address Table
1401613E0 Import Name Table
0 time date stamp
0 Index of first forwarder reference
2 GetDateFormatW
1 GetDateFormatEx
4 GetTimeFormatEx بنابراین تنها تغییری که باید در برنامه‌ی ExplorerPCal داده شود، اضافه کردن مداخل جدید فوق است. در ویندوزهای قبل از 8، از نگارشهای Ex استفاده نمی‌شد. در اینجا هم از نگارشهای W و هم Ex دار استفاده شده‌است.
اگر خواستید این تغییرات را با برنامه‌ی API Monitor بررسی کنید، فایل جدید api-ms-win-core-datetime-l1-1-1.xml ذیل را در پوشه‌ی API\Windows آن کپی نمائید تا مداخل api-ms-win-core-datetime-l1-1-1.dll نیز به مجموعه‌ی تعاریف آن اضافه شوند.
api-ms-win-core-datetime-l1-1-1.xml
حاصل نهایی، فایل‌های اجرایی و سورس بهبود یافته‌ی برنامه را از اینجا می‌توانید دریافت کنید:
شمسی ساز تاریخ اکسپلورر ویندوز
تاثیر آن‌را نیز بر روی Explorer ویندوز 8، در تصاویر ذیل می‌توانید ملاحظه نمائید:
ساعت و تقویم نوار وظیفه‌ی ویندوز
تاریخ تغییرات فایل‌ها، در نمایش لیستی ویندوز اکسپلورر
تاریخ ایجاد و تغییرات یک فایل در خواص آن
تاریخ نمایش داده شده به همراه charm bar ویندوز 8
در هر فناوری مرتبط با دات نت که کل دات نت فریم ورک در دسترس باشد، قابل استفاده است. از WPF تا WinForms تا WCF و انواع و اقسام برنامه‌های وب؛ از ویندوز سرویس تا یک برنامه‌ی کنسول ساده.
- در فایل‌های PDF هم این چرخاندن حروف برای نمایش صحیح متون فارسی باید انجام شود. در مطلب «استخراج متن از فایل‌های PDF توسط iTextSharp» در انتهای بحث آن، کلاسی بر اساس API ویندوز البته، برای اصلاح این جایگذاری ارائه شده‌است. شاید در این پروژه هم کاربرد داشته باشد.
البته در این حالت پروژه تنها در ویندوز قابل اجرا خواهد بود. یا نمونه‌ی دیگر آن فایل bidi.js موزیلا است که در پروژه‌ی PDF آن استفاده شده‌است.
- در یک سری پلیرها به نظر وجود BOM برای خواندن زیرنویس فارسی اجباری است؛ وگرنه فایل را یونیکد تشخیص نمی‌دهند.
- در حین ذخیره سازی از Encoding.Unicode استفاده کرده‌اید (UTF 16 هست در دات نت). شاید Encoding.UTF8 را هم آزمایش کنید، مفید باشد. حجم UTF 16 نسبت به UTF 8 نزدیک به دو برابر است و شاید بعضی پخش کننده‌ها با آن مشکل داشته باشند.
- به روز رسانی نرم افزار و firmware دستگاه هم در بسیاری از اوقات مفید است؛ خصوصا برای رفع مشکلات یونیکد آن‌ها.
- در یک سری پلیرها به نظر وجود BOM برای خواندن زیرنویس فارسی اجباری است؛ وگرنه فایل را یونیکد تشخیص نمی‌دهند.
- در حین ذخیره سازی از Encoding.Unicode استفاده کرده‌اید (UTF 16 هست در دات نت). شاید Encoding.UTF8 را هم آزمایش کنید، مفید باشد. حجم UTF 16 نسبت به UTF 8 نزدیک به دو برابر است و شاید بعضی پخش کننده‌ها با آن مشکل داشته باشند.
- به روز رسانی نرم افزار و firmware دستگاه هم در بسیاری از اوقات مفید است؛ خصوصا برای رفع مشکلات یونیکد آن‌ها.
EF 5 به بعد بر مبنای دات نت 4 و نیم است.
ویندوز 8 دات نت 4 و نیم سر خود است.
از دیدگاه تیم BCL، دات نت 4 و نیم یک به روز رسانی درجای دات نت 4 است و صد در صد با آن سازگاری دارد.
دات نت 4 و نیم فقط بر روی ویندوزهای ویستا سرویس پک 2 به بعد قابل نصب است (روی XP یا ویندوز سرور 2003 نصب نمی‌شود).
ویندوز 8 دات نت 4 و نیم سر خود است.
از دیدگاه تیم BCL، دات نت 4 و نیم یک به روز رسانی درجای دات نت 4 است و صد در صد با آن سازگاری دارد.
دات نت 4 و نیم فقط بر روی ویندوزهای ویستا سرویس پک 2 به بعد قابل نصب است (روی XP یا ویندوز سرور 2003 نصب نمی‌شود).