مطالب
هزینه استفاده از دات نت فریم ورک چقدر است؟

سؤالی از طریق ایمیل از من پرسیده شده که ترجیح می‌دهم آن‌را به صورت باز در اینجا پاسخ دهم. اگر فرض کنیم همین فردا مجبور شویم برای عمده‌ی کارهای خود لایسنس تهیه کنیم، آیا می‌توان از ابزارهای موجود دات نت در یک شرکت تازه تاسیس (startup) استفاده کرد؟ آیا هزینه‌ی کار با ویندوز واقعا بالا است؟ آیا ...
همچنین عموم تازه واردان به این جمع هم از لیست امکانات رایگان مهیا که فقط پس از خرید یک لایسنس اولیه ویندوز در اختیار آن‌ها خواهند بود، بی‌اطلاع هستند. بنابراین بد نیست این‌ها را با هم لیست کنیم.

سؤال: هزینه استفاده از دات نت فریم ورک چقدر است؟
پاسخ: رایگان است! از زمان ارائه ویندوز سرور 2003 به بعد، دات نت فریم ورک به عنوان یکی از کامپوننت‌های اصلی ویندوز عرضه می‌شود و هر شخصی که مجوز اصلی استفاده از ویندوز را خریده باشد، به صورت خودکار مجوز استفاده از دات نت فریم ورک را هم خواهد داشت و نیازی نیست بابت آن هزینه‌ی خاصی را متقبل شود. برای مثال ویندوز سرور 2003 ، دات نت 1.1 سرخود است و ویندوز 7 و ویندوز سرور 2008 ، دات نت سه و نیم سرخود هستند.

سؤال: آیا برای توسعه‌ی دات نت حتما نیاز است تا ویژوال استودیوی چند هزار دلاری را خرید؟!
پاسخ: خیر! ویژوال استودیو، نسخه‌های مختلفی دارد و حتما نیازی نیست تا از نسخه‌ی ultimate آن استفاده کنید. برای مثال نسخه‌ی Express آن که توسط خود مایکروسافت ارائه شده، رایگان است (+). مهم‌ترین تفاوت آن با نسخه‌ی ultimate در این است که افزونه پذیر نیست و این مورد شاید برای خیلی‌ها اصلا اهمیتی نداشته باشد چون عموما افزونه‌های بد نوشته شده، باعث ناپایداری IDE می‌شوند یا مثلا نسخه‌ی ultimate به همراه MSTests جهت انجام ساده‌تر unit testing‌ ارائه شده که در نسخه‌ی Express وجود ندارد، این هم مهم نیست چون فریم ورک‌های سورس باز آزمون واحد دیگری مانند Nunit ، MBUnit و غیره هم وجود دارند که اصلا نیازی به هیچ IDE‌ خاصی جهت کار ندارند و مسایلی از این دست. یا برای سورس کنترل می‌شود از SVN ، Git ، مرکوریال و غیره هم همیشه استفاده کرد. این‌ها هم مستقل هستند از نوع IDE مورد استفاده.

همچنین یک گروه مستقل، IDE دیگری را به نام SharpDevelop تهیه کر‌ده‌اند که بسیار با کیفیت بوده و از همه مهم‌تر سورس باز است و رایگان. خیلی‌ها از کنترل‌های این IDE در پروژه‌های خودشون استفاده می‌کنند (مثل syntax highlighting همراه آن و غیره)

در کنار تمام این‌ها، هیچ وقت دقت کرده‌اید که در پوشه دات نت نصب شده در ویندوز چه چیزهایی یافت می‌شوند؟! مثلا به آدرس C:\Windows\Microsoft.NET\Framework\v4.0.30319 مراجعه کنید. فایل csc.exe همان کامپایلر خط فرمان سی شارپ است. کاری هم که IDE ها انجام می دهند این است که لیست فایل‌های شما رو به صورت آرگومان به این برنامه ارسال می‌کنند. این اتوماسیون به صورت دستی هم میسر است. IDE شما می‌شود مثلا برنامه رایگان notepad++ ایی که syntax highlighting تمام زبان‌های دات نتی را پشتیبانی می‌کند. ساده‌ترین سیستم build شما یک فایل bat خواهد بود که csc.exe را مدیریت می‌کند.

علاوه بر تمام این‌ها، MonoDevelop را هم اضافه کنید. این IDE ، نسخه‌ی ویندوزی هم دارد.

سؤال: من شنیدم دات نت فقط با SQL Server کار می‌کنه. این هم که گرونه؟!
پاسخ: خیر! نسخه‌ی رایگان SQL server به نام SQL Server express هم موجود است و در نسخه‌ی 2008 R2 آن محدودیت حجم بانک اطلاعاتی آن به 10 گیگ رسیده که برای اکثر کارها تا چند سال کافی است (+).
ضمنا قبلا در مورد لیست بانک‌های اطلاعاتی قابل استفاده توسط دات نت فریم ورک مطلب نوشتم و در سایت موجود است. بنابراین دات نت اصلا به SQL Server محدود نیست (+).

سؤال: دات نت سورس بسته است! نه این اصلا خوب نیست؛ آینده نداره!
پاسخ: خیر. سورس کامل دات نت فریم ورک تحت مجوز‌های MS-PL و MS-RSL چندسالی هست که منتشر شده و این مجوز (MS-PL) جزو مجوزهای معتبر و پذیرفته شده سورس باز است (+).
لینک دریافت

خبر مرتبط

ضمنا کارهای سورس باز مایکروسافت به این یک قلم ختم نمی‌شود. برای مثال به سایت CodePlex مراجعه کنید تا سورس کامل ASP.NET MVC نگارش 3 را دریافت کنید(+)، همینطور مجموعه کنترل‌های WPF و Silverlight و غیره‌ای که تهیه‌ کرده‌اند (+) و بسیاری موارد دیگر.

سؤال: دات نت که فقط روی ویندوز اجرا میشه. نه؛ این خوب نیست!
پاسخ: خیر! پروژه‌ای سابقا تحت عنوان Mono وجود دارد/داشت (+) که توسط شرکت ناول اداره می‌شد و کار آن انتقال دات نت به لینوکس و سایر سکوهای کاری بود. پس از فروخته شدن ناول، این پروژه به ظاهر متوقف شد، اما تیم اصلی آن تحت نام دیگری به نام زاماریان (+) دوباره شروع به کار کرده و جالب اینجا است که تا دات نت 4 را هم تحت لینوکس پشتیبانی می‌کند(+). جهت اطلاع ASP.NET رو به صورت کامل می‌تونید تحت لینوکس اجرا کنید (+). همچنین سایر موارد پشتیبانی شده رو.


سؤال: وضعیت بازار کار دات نت در ایران چطور است؟
پاسخ: آقای محبی برنامه‌ای رو درست کرده‌اند به نام کارویس که من مدتی است مشترک فید آن هستم تا حدودا از نیازهای عمومی بازار کار برنامه نویسی ایران اطلاع کسب کنم (+). نکته‌ی جالبی که در فید این برنامه مشخص است، درخواست بالای نیاز به برنامه نویس دات نت در کشور است. بالای 80 درصد آگهی‌ها نیاز به برنامه نویس دات نت دارند.


در کنار تمام این مباحث، بحث «هزینه یادگیری و آموزش» را هم اضافه کنید. شاید یکی بیاد بگه CPP فلان، اون یکی بهمان! ولی این سؤالات هم برای من نوعی که تیم گوگل کروم نوشته شده با CPP رو مدیریت نمی‌کنم (و به قول اونطرف آبی‌ها یک Average Joe هستم!) مهم هستند:
- چندتا کتاب فارسی آموزشی خوب در این زمینه در کشور موجود است. من یادم میاد اولین کتاب VC منتشر شده در کشور پس از 450 صفحه به شما یاد می‌داد چطور با MFC دکمه به صفحه اضافه کنید، چطور منو درست کنید و همین! این شد برنامه نویسی CPP!
- چند عدد انجمن رفع اشکال فعال را که تاریخ آخرین به روز رسانی و پرسش و پاسخ آن‌ها مثلا دیروز بوده را در مورد زبان xyz می‌توان یافت؟
- اگر به مشکل برخوردم، کسی هست به داد من برسه؟ چه زمانی؟! مثلا هفته بعد یا تا آخر امروز؟
- چندتا وبلاگ فعال در این زمینه موجود است؟ آیا هستند کسانی که در این زمینه‌ها فعالانه مطلب منتشر کنند؟ اطلاع رسانی کنند؟
- اگر کارمند برنامه نویس شرکتی امروز قهر کرد، مدیر بخش توسعه تا چه زمانی می‌تونه یک نفر رو جایگزین اون کنه؟ مثلا تا آخر ماه یا تا آخر سال؟! اون هم با چه کیفیتی؟ با چه دستمزدی؟
و اینجا است که وضعیت دات نت در ایران بسیار مطلوب‌تر از موارد مشابه به نظر می‌رسد. از نظر تعداد کتاب فارسی مهیا، تعداد انجمن، تعداد وبلاگ فعال و غیره.

مطالب
معرفی پروژه Orchard
معرفی پروژه Orchard:
 سیستم مدیریت محتوای Orchard توسط مایکروسافت در ژانویه سال 2011 همراه با ASP.NET MVC 3, IIS Express, SQL CE 4 ,فریم ورک Web Farm و WebMatrix ارائه شد. هدف تمامی این پروژه‌ها ایجاد قابلیتی برای توسعه آسان برنامه‌های تحت وب در محیط ویندوز بود. همانطور که PHP دارای ابزارهای مناسبی برای این منظور است. با ارائه این ابزارها مایکروسافت درخواست برنامه نویسان را برای ساده سازی تجربه توسعه وب اجابت کرد. پروژه Orchard متعلق به Outercurve Foundation (به ندرت CodePlex Foundation نیز شناخته می‌شود) است که توسط مایکروسافت پشتیبانی می‌شود. Outercurve Foundation یک سازمان غیر انتفاعی است که هدف آن تشویق و حمایت از پروژه‌های متنی بازی نظیر Orchad و یا toolkit معروف ASP.NET MVC یعنی MVC Contrib است. مایکروسافت به صورت رسمی از Orchad پشتیبانی نمی‌کند اما در حال حاضر برنامه نویسانی را جهت توسعه این سیستم استخدام کرده است.

برای پروژه Orchad سه هدف تعیین شده است :
1)فراهم نمودن و به اشتراک گذاری یک مجموعه کامپوننت جهت استفاده در برنامه‌های ASP.NET
2)ساخت تعدادی برنامه‌ی مرجع با استفاده از کامپوننت‌های فوق
3)ساخت انجمن هایی برای پشتیبانی از این کامپوننت‌ها و یا برنامه‌های مرجع

 در حال حاضر Orchard بیشتر به عنوان یک سکو (platform) برای ساخت وب سایت‌های ایجاد محتوی استفاده می‌شود آنچه در Orchard حائز اهمیت است ذکر این نکته است که این سیستم به طور کامل با استفاده از ابزار‌های متن باز نوشته شده است. Orchard از ASP.NET MVC 3.0 به همراه View engine جدید و فوق العاده آن یعنی Razor بهره می‌برد. همچنین این پروژه وابستگی زیادی به دیگر ابزارهای متن باز نظیر NHibernate برای دسترسی به داده‌ها و همچنین Autofac برای dependency injection دارد شایان ذکر است که مجوز استفاده از Orchard تحت لیسانس BSD است.

طبق اعلام وب سایت رسمی این پروژه در عرض حدود یک سالی که از ارائه این CMS می‌گذرد بیش از یک میلیون بار دانلود  و بیش از 300 ماژول و تم برای آن ساخته شده است که در گالری آن در دسترس می‌باشد. Orchard به صورت ریلیز‌های جزئی ارائه می‌شود و جدیدترن نسخه آن در هنگام نوشتن این متن 1.5.1 می‌باشد.

اما چرا به یک CMS دات نتی دیگر نیاز است ؟

تعداد زیادی سیستم‌های مدیریت محتوای تجاری و یا متن باز در طول این سال‌ها با استفاده از دات نت ارائه شده اند. (DotNetNuke (DNN بدون تردید یک از معروفترین و قدرتمندترین آن‌ها است. این CMS در ابتدا با VB.NET نوشته شد و این رویه تا مدت‌ها ادامه داشت تا اینکه در نسخه اخیر به #C تغییر کرد. اگرچه DNN و همچنین پروژه متن باز دیگری به نام Umbraco هر دو محبوب هستند اما با استفاده از WebForm‌ها پیاده سازی شده اند( البته Umbraco در نسخه 5 قصد داشت که از ASP.NET MVC استفاده کند اما علی رغم در دسترس قرار گرفتن این نسخه ظاهرا تیم Umbraco برای تمرکز بیشتر روی نسخه وب فرمی, تصمیم ندارند این پروژه را ادامه دهند.) امروزه وب فرم‌ها همانند گذشته محبوب نیستند به همین دلیل رغبت کمتری برای استفاده از این CMS‌ها  نسبت به قبل وجود دارد. با توجه به شواهد موجود بسیاری از برنامه نویسان دات نتی به سمت ASP.NET MVC مهاجرت کرده اند به همین دلیل سیستم Orchard بر مبنای این تکنولوژی نسبتا جدید دات نت پیاده شده است. با استفاده از Orchard می‌توان یک وب سایت با عملکرد بسیار بالا بدون نوشتن حتی یک خط کد ایجاد نمود. اما مانند هر سیستم مدیریت محتوی دیگری اگر بخواهیم به آن قابلیت هایی را اضافه کنیم که به صورت پیش فرض در آن نیست باید با ساختار آن به خوبی آشنا شویم و همچنین بر ابزارهای مورد نیاز این کار نیز احاطه داشته باشیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید به وب سایت رسمی این پروژه در اینجا مراجعه کنید
نظرات مطالب
ASP.NET MVC #1
- ASP فرق می‌کنه با ASP.NET؛ ASP یک فناوری مبتنی بر COM دهه نود میلادی بود و با آمدن ASP.NET در ابتدای سال‌های 2000، توسعه آن توسط مایکروسافت خاتمه پیدا کرد.
- خروجی چه ASP دهه نود که الان به آن Classics ASP گفته می‌شود، چه ASP.NET دهه بعد از 2000، چه PHP، چه JSP و امثال آن همگی HTML هستند. مرورگرها بجز متون، HTML، CSS، جاوا اسکریپت و تصاویر به صورت پیش فرض قادر به پردازش محتوای دیگری نیستند؛ مگر اینکه افزونه خاصی را بکار برده باشند؛ مانند همین سیلورلایت یا فلش.
- در HTML و CSS چندین و چند روش قرار دادن عناصر در صفحه وجود دارند مانند static، absolute، fixed، relative. بر همین اساس در طراحی HTML یک سری مباحث Responsive یا واکنش‌گرا نیز وجود دارند که با استفاده از ترکیب CSS و HTML به خوبی قابل پوشش هستند. نمونه‌اش را در مباحث twitter bootstrap سایت می‌توانید پیدا کنید. مثلا twitter bootstrap 3 یک فریم ورک CSS اصطلاحا mobile first است. یعنی طوری طراحی شده که سایت شما را به خوبی بتواند با اندازه‌های کوچک نمایشگرها تطابق دهد و قابل استفاده کند.

نتیجه گیری؟
ASP.NET یک فناوری سمت سرور است که نهایتا می‌تواند یک خروجی استاندارد قابل تفسیر توسط مرورگرها را تولید کند. در این بین شما می‌توانید از توانمندی‌های موجود در CSS، HTML و جاوا اسکریپت، برای بهبود دسترسی پذیری به سایت خودتان کمال استفاده را نمائید. اما اساسا این مباحث (مثلا طراحی واکنش‌گرا) ربطی به فناوری‌های سمت سرور ندارند و جزو مباحث سمت کاربر محسوب می‌شوند.
مطالب
PowerShell 7x - قسمت اول - معرفی و نصب
PowerShell یک ابزار task automation است که همزمان یک command-line shell، زبان اسکریپتی و یک فریم‌ورک configuration management نیز میباشد. برخلاف دیگر shellها که مبتنی بر رشته هستند، ورودی و خروجی آن اشیاء دات‌نتی است و از آنجائیکه مبتنی بر CLR میباشد، امکان نوشتن توابع، کلاس‌ها و ماژول‌ها را به ما میدهد. همچنین به صورت توکار امکان کار با فرمت‌هایی از قبیل CSV, XML, JSON را در اختیارمان قرار میدهد. بخاطر extensible بودن، تعداد زیادی ماژول و افزونه برای نصب وجود دارند که کار با انواع تکنولوژی‌ها را میسر میسازند: 
  • Azure
  • Windows
  • Exchange
  • SQL
  • AWS
  • VMWare
  • Google Cloud
PowerShell در ابتدا در سال 2006 برای ویندوز XP به همراه 130 کامند ارائه شد. نسخه‌های بعدی آن نیز به ترتیب 2.0, 3.0, 4.0, 5.0 و در نهایت 5.1 به همراه تعداد بیشتری از Commandها ارائه شدند. تا اینجا فقط بر روی ویندوز استفاده بود، چون براساس Full .NET Framework توسعه داده شده بود، تا در نهایت در سال 2018 نسخه cross-platform آن یعنی نسخه 6.0 ارائه شد که مبتنی بر .NET Core 2 بود. در نسخه 6.2 تعداد Commandها به نصف تعداد نسخه 5.0 هم نمیرسید. در نهایت نسخه 7.0 ارائه شد که هم backward compatible بود و هم اینکه به صورت cross-platform نیز ارائه شد؛ لازم به ذکر است، این نسخه از PowerShell براساس .NET Core 3 توسعه یافت. PowerShell به صورت پیش‌فرض بر روی ویندوز ۷ (همچنین ویندوز ۲۰۰۸) به بعد، قابل نصب است. لازم به ذکر است که اسم پراسس PowerShell از نسخه ۷ به بعد از powershell.exe به pwsh.exe تغییر نام یافته است. بنابراین به صورت side-by-side در کنار PowerShell 5.1 قابل نصب است.


ISE یا همان Integrated Scripting Environment در واقع همان IDE برای نوشتن اسکریپت‌های چندخطی PowerShell است. از نسخه ۷ به بعد، PowerShell دیگر با ISE ارائه نمیشود و فقط برای ویندوز و در support mode است: 


برای نوشتن اسکریپت‌های PowerShell بهتر است extension رسمی آن را نصب کنید (+). با نصب این extension، محیط VSCode ظاهری شبیه به ISE پیدا خواهد کرد (البته به صورت پیش‌فرض فعال نیست و باید بعد از نصب theme را تغییر دهید). همچنین از Language Server مربوط به PowerShell نیز استفاده میکند که نوشتن و دیباگ کردن اسکریپت‌های PowerShell را به مراتب ساده‌تر خواهد کرد:
 

همچنین قابلیت IntelliSense  را نیز ارائه میدهد:

یکسری قابلیت‌های دیگر هم به همراه این extension به VSCode اضافه میشوند؛ به عنوان مثال PowerShell Script Analyzer نیز نصب خواهد شد که برای بررسی کیفیت کدها بسیار مفید است.


در اینجا میتوانید لیست کامل این ruleها را مشاهده کنید. از دیگر قابلیت‌های این extension میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
  • Syntax highlighting
  • Code snippets
  • IntelliSense for cmdlets and more
  • Rule-based analysis provided by PowerShell Script Analyzer
  • Go to Definition of cmdlets and variables
  • Find References of cmdlets and variables
  • Document and workspace symbol discovery
  • Run selected selection of PowerShell code using F8
  • Launch online help for the symbol under the cursor using Ctrl+F1
  • Local script debugging
  • Extension Terminal support
  • PowerShell ISE color theme 

نصب PowerShell بر روی macOS 
نصب PowerShell به چند طریق قابل انجام است که در اینجا میتوانید مشاهده کنید؛ به عنوان مثال برای نصب PowerShell روی macOS تنها کافی است دستور زیر را وارد کنید: 
brew install --cask powershell
سپس دستور pwsh قابل استفاده خواهد بود: 
❯ pwsh
PowerShell 7.2.6
Copyright (c) Microsoft Corporation.

https://aka.ms/powershell
Type 'help' to get help.

PS />

در قسمت‌های بعدی، مقدمات کار با PowerShell را توضیح خواهیم داد.
مطالب
خلاصه اشتراک‌های روز چهار شنبه 1390/06/30