مطالب
Cookie - قسمت اول

مقدمه 

مدت زیادی است که کوکی‌ها در عرصه وب نقش مهمی ایفا میکنند، اما متاسفانه مفهوم روشن و واضحی از آن و نحوه کار آن در اختیار اکثر کاربران و توسعه دهندگان وب نیست. شاید اولین مشکل ناشی از سوءتفاهم‌های بسیاری باشد که درباره کوکی وجود دارد. مثلا برخی آن را ابزاری صرفا برای جاسوسی از کاربران اینترنتی میدانند. برخی دیگر، از آنها و نحوه کارکردشان کلا صرفنظر میکنند. مشکل دیگری که در رابطه با کوکی‌ها میتوان برشمرد، عدم وجود رابط کاربری مناسب برای بررسی و مدیریت کوکی هاست. اما با وجود این مشکلات و برخی دیگر امروزه کوکی‌ها جزئی بسیار مهم در وب هستند که درصورت حذفشان، بسیاری از وب سایتها و برنامه‌های مبتنی بر وب از کار خواهند افتاد.
یک کوکی (cookie به معنی شیرینی یا کلوچه! که با عناوین دیگری چون Http Cookie و Web Coockie و Browser Cookie نیز شناخته میشود)، به داده‌های ارسالی از یک وب سرور (که معمولا بصورت داده‌های متنی کدگذاری شده هستند) اطلاق میشود که در مخزنی مخصوص در مرورگر کاربر به هنگام بازدید از یک سایت ذخیره میشود. وقتیکه کاربر سایت مذبور را در آینده دوباره مرور کند، این داده‌های ذخیره شده توسط مروگر به وب سرور ارسال میشود تا مثلا فعالیتهای قبلی کاربر مورد بررسی قرار گیرد. کوکی‌ها برای فراهم کردن مکانیزمی قابل اعتماد جهت ذخیره فعالیتهای قبلی یا آخرین وضعیت کاربر در یک وب‌سایت طراحی شده‌اند. با اینکه کوکی‌ها دسترسی بسیار محدودی در سمت کلاینت دارند (تقریبا هیچ دسترسی‌ای به هیچیک از منابع سیستم کاربر ندارند) اما با پیگیری هوشمند و هدفمند برخی از آنها میتوان به داده‌هایی از تاریخچه فعالیتهای کاربر در یک مرورگر و سایت خاص دست یافت که به نوعی نقض حریم شخصی کاربران به حساب می‌آید.

نکته: درواقع میتوان گفت که از کوکی به نوعی برای فراهم کردن "حافظه" موقت برای مرورگرها در ارتباط با وب سرورها استفاده میشود.

پروتوکل HTTP که برای تبادل داده‌ها میان مرورگر و وب سرور در بارگذاری صفحات وب استفاده میشود، پروتوکلی بدون حالت یا وضعیت (state-less) است. بدین معنی که به محض ارسال داده‌های یک صفحه وب به سمت مرورگری که آنرا درخواست کرده، وب سرور هیچ چیزی از این تبادل داده را ذخیره و نگهداری نمیکند. بنابراین در درخواست‌های دوباره و سه باره و ... بعدی، وب سرور با آنها همچون اولین درخواست برخورد کرده و رفتاری کاملا یکسان در برخورد با این درخواستها نشان خواهد و دقیقا همان داده‌ها را به سمت مرورگر ارسال خواهد کرد.
این رفتار در موارد زیادی میتواند دردسرساز باشد. مثلا وب سرور نمیتواند بفهمد که یک کاربر لاگ‌آن (LogOn یا همان SignIn) کرده و یا اینکه یکسری تنظیمات شخصی اعمال کرده است، چون جایی برای ذخیره  و نگهداری این حالات یا وضعیتها در پروتوکل HTTP وجود ندارد. خوشبختانه وجود کوکی‌ها یکی از بهترین راه حل‌ها برای رفع مشکلات اشاره شده است.

بنابراین همانطور که اشاره شده یکی از مهمترین انواع کاربردهای کوکی‌ها در زمینه اعتبار سنجی کاربران است. با استفاده از این نوع کوکی وب سایتها میتوانند از وضعیت ورود یا خروج کاربران و نیز انواع دسترسی‌ها و تنظیمات آنها باخبر شوند. البته با توجه به حساسیت این موضوع، درباره نحوه ذخیره داده‌ها در این نوع کوکی‌ها باید دقت خاصی اعمال شود. اگر در این زمینه سهل انگاری هایی انجام شود، ممکن است خوراک جذابی برای هکرها فراهم شود! تبلیغات درون سایتها نیز از قسمتهایی است که استفاده بسیاری از کوکی میکند که بعضا موجب بروز خطراتی برای کاربران میشود.

تاریخچه
واژه Cookie از عبارت Magic Cookie برگرفته شده است. به طور خلاصه Magic Cookie به مجموعه‌ای از داده‌های «بدون نیاز به تغییر» میگویند که بین برنامه‌هایی که در ارتباط با یکدیگرند، ردوبدل میشود. داده‌های موجود در Magic Cookieها معمولا برای سمت دریافت کننده مفهوم خاصی ندارد و به نوعی برای ذخیره وضعیت «سمت دریافت کننده» در «برنامه ارسال کننده» و استفاده از آن در ارتباطهای بعدی کاربرد دارد. به بیان دیگر حالت یا وضعیت یا تنظیمات «برنامه مقصد در برنامه مبدأ» با استفاده از کوکی در «خود برنامه مقصد» نگهداری میشود!
در سال 1994 آقای Lou Montulli هنگامیکه در شرکت Netscape Communications در توسعه یک برنامه تجاری تحت وب مشارکت داشت، ایده استفاده از این تکنولوژی را در ارتباطات وب ارائه داد که بعدها عنوان HTTP Coockie را بخود گرفت. برای اولین بار از این کوکی‌ها در نسخه 0.9 بتای نت اسکیپ که در همان سال ارائه شد، پشتیبانی و استفاده شد. مروگر IE هم در سال 1995 و در نسخه 2.0 آن، پشتیبانی از کوکی را آغاز کرد. آقای مانتولی پتنت (Patent) تکنولوژی کوکی را در سال 1995 ارائه داد اما ثبت نهایی آن به دلیل مشکلات و مباحث حریم شخصی کاربران تا سال 1998 طول کشید.

کوکی واقعا چیست؟
یک کوکی در واقع یک فایل متنی کوچک است که در قسمتی مشخص از کامپیوتر کلاینت که توسط مرورگر تنظیم شده است، ذخیره میشود. این فایل متنی کوچک حاوی اطلاعات زیر است:
- یک جفت داده نام-مقدار (name-value pair) که داده اصلی کوکی را نگهداری میکند.
- خاصیتی برای مشخص کردن زمان انقضای کوکی (پس از این زمان این فایل متنی کوچک از درون مرورگر حذف خواهد شد)
- خاصیتهایی برای مشخص کردن محدوده‌ها و مسیرهای قابل دسترسی کوکی
- خاصیتهایی برای تعیین نحوه تبادل داده‌های کوکی و نوع دسترسی به این داده‌ها (مثلا الزام به استفاده از پروتوکلهای امن)
 
انواع کوکی
بطور کلی دو نوع اصلی کوکی وجود دارد:
1. Session cookie
از این نوع کوکی برای نگهداری موقت داده‌ها نظیر داده‌های مربوط به وضعیت یک کاربر، تنها در زمان مرور وب سایت استفاده میشود. معمولا با بستن مرورگر (یا اتمام سشن) این کوکی‌ها ازبین میروند.
2. Persistent cookie 
برخلاف کوکی‌های سشنی این نوع کوکی‌ها در سیستم کلاینت به صورت دائمی ذخیره میشوند. معمولا دارای یک تاریخ انقضا هستند که پس از آن از بین میروند. در طول زمان حیات این کوکی ها، مرورگرها داده‌های ذخیره شده در آنها را با توجه به تنظیمات درونشان در هر درخواست به سمت وب سرور سایت مربوطه ارسال میکنند.

با توجه به کاربردهای فراوان کوکی، دسته بندیها و انواع دیگری از کوکی را هم میتوان نام برد. مانند انواع زیر:
Secure cookie 
معمولا به کوکی‌هایی که خاصیت امن (Secure Attribute) در آنها فعال است این عنوان اطلاق میشود. این نوع از کوکی‌ها تنها قابل استفاده در ارتباطهای امن (با استفاده از پروتوکل HTTPS) هستند. این خاصیت اطمینان میدهد که داده‌های موجود هنگام تبادل بین سرور و کلاینت همواره کدگذاری میشود.
HttpOnly cookie
در این کوکی‌ها خاصیت HttpOnly فعال است، که موجب میشود که از آنها تنها در ارتباطات از نوع HTTP و HTTPS بتوان استفاده کرد. در سایر روشهای دسترسی به کوکی (مثلا از طریق برنامه نویسی سمت کلاینت) نمیتوان به محتوای این نوع از کوکی‌ها دسترسی پیدا کرد.
Third-party cookie 
این نوع از کوکی‌ها در مقابل کوکی‌های First party (یا شخص اول) وجود دارند. کوکی‌های شخص اول توسط وب سایت جاری تولید شده اند، یعنی نشانی دامِین این کوکیها مربوط به سایت جاری است. منظور از سایت یا دامین جاری، سایتی است که آدرس آن در نوار آدرس مرورگر نشان داده میشود. کوکی‌های Third party (یا شخص سوم) به آن دسته از کوکی‌ها میگویند که توسط دامین یا وب سایت دیگری غیر از وب سایت جاری تولید و مدیریت میشوند. مثلا کوکی‌های مربوط به سایتهای تبلیغاتی. البته در مرورگرهای مدرن این نوع از کوکی‌ها به دلیل مشکلات امنیتی و نقض حریم شخصی کاربران عموما بلاک میشوند.
Supercookie 
یک سوپرکوکی به آن دسته از کوکی‌ها گفته میشود که خاصیت دامین آنها به یک پسوند خیلی کلی مثل com. تنظیم شده باشد. به دلیل مسائل امنیتی بیشتر مرورگرهای مدرن تمامی انواع این سوپرکوکی‌ها را بلاک میکنند. امروزه لیستی از این پسوندهای کلی با عنوان Public Suffix List موجود است که در مرورگرهای مدرن برای کنترل کوکی‌ها استفاده میشود.
 
موارد استفاده از کوکی
- مدیریت جلسات (Session Management):
از کوکی میتوان برای نگهداری داده‌های مربوط به یک کاربر در بازدید از صفحات سایت و تعامل با آنها (که ممکن است در زمانهای مختلف رخ دهد) استفاده کرد. یکی از موارد بسیار پرکاربرد در این زمینه، کوکی‌های تعیین اعتبار یک کاربر است که پس از ورود به سایت در هر درخواست توسط مرورگر به سمت سرور ارسال میشود. 
مثال دیگری در مورد این کاربرد نگهداری از داده‌های سبد خرید یک کاربر است. این داده‌ها را میتوان قبل از تسویه نهایی درون یک کوکی ذخیره کرد. معمولا در تمام این موارد از یک کلید منحصر به فرد که در سمت سرور تولید شده و درون کوکی به همراه سایر اطلاعات ذخیره میشود، برای تعیین هویت کاربر استفاده میشود. 
- شخصی سازی (Personalization):
یکی دیگر از موارد پرکاربرد کوکیها ذخیره تنظیمات یا داده‌های مرتبط با شخصی سازی تعامل کاربر با سایت است. مثلا میتوان تنظیمات مربوط به استایل یک سایت یا زبان انتخابی برای یک کاربر مشخص را درون کوکی در سمت کلاینت ذخیره کرد. سایتهای بزرگ معمولا از این روش برای ذخیره تنظیمات استفاده میکنند، مثل گوگل و ویکیپدیا. همچنین میتوان از کوکی برای ذخیره شناسه آخرینکاربری که در سایت لاگ‌آن کرده استفاده کرد تا در مراجعه بعدی به عنوان اولین انتخاب در صفحه ورود به سایت به کاربر نمایش داد (هرچند این کار معایب خودش را دارد).
- پیگیری یا ردیابی (Tracking):
از کوکی‌ها میتوان برای پیگیری بازدیدهای یک کاربر در یک کلاینت از یک سایت یا مسیری به خصوص از یک سایت بهره برد. بدین صورت که برای هر کاربر یک کد شناسایی منحصر به فرد تولید شده و درون کوکی مخصوص این کار ذخیره میشود. سپس برای هردرخواست میتوان مثلا نشانی صفحه موردنظر و زمان و تاریخ آن را درون یک منبع ذخیره کرد تا برای استفاده‌های آتی به کار روند.
البته کاربردها و استفاده‌های دیگری نیز برای کوکی میتوان برشمرد که بدلیل طولانی شدن بحث از آنها صرفنظر میشود.
 
ایجاد کوکی
همانطور که در بالا نیز اشاره شد، کوکی‌ها داده هایی هستند که توسط وب سرور برای ذخیره در کلاینت (مرورگر) تولید میشوند. مرورگرها نیز باید این داده‌ها را بدون هیچ تغییری در هر درخواست عینا به سمت سرور برگردانند. درواقع با استفاده از کوکی‌ها میتوان به ارتباط بدون حالت HTTP به نوعی خاصیتی از جنس state اضافه کرد. به غیر از خود وب سرور، برای تنظیم و یا تولید کوکی میتوان از زبان‌های برنامه نویسی سمت کلاینت (مثل جاوا اسکریپت) البته درصورت پشتیبانی توسط مرورگر نیز استفاده کرد.
در جدیدترین استانداردهای موجود (RFC 6265) درباره کوکی آورده شده که مرورگرها باید بتوانند حداقلهای زیر را پشتیبانی کنند:
- توانایی ذخیره حداقل 3000 کوکی
- توانایی ذخیره کوکیها با حجم حداقل 4 کیلوبایت
- توانایی ذخیره و نگهداری حداقل 50 کوکی به ازای هر سایت یا دامین
 
نکته: توانایی مرورگرهای مدرن در مدیریت کوکی‌ها ممکن است فراتر از استانداردهای اشاره شده در بالا باشد.
 
انتقال داده‌های صفحات وب سایتها از طریق پروتوکل HTTP انجام میشود. مرورگر برای بارگذاری صفحه موردنظر کاربر از یک وب سایت، معمولا یک متن کوتاه به وب سرور مربوطه ارسال میکند که به آن HTTP Request میگویند. مثلا برای دریافت صفحه https://www.dntips.ir/index.html درخواستی به شکل زیر به سمت وب سرور ارسال میشود:
GET /index.html HTTP/1.1
Host: www.dotnettips.info 
مثلا نمونه یک درخواست کامل خام (Raw) از صفحه اول سایت جاری در نرم افزار Fiddler بصورت زیر است:
GET https://www.dntips.ir/ HTTP/1.1
Host: www.dotnettips.info
Connection: keep-alive
Accept: text/html,application/xhtml+xml,application/xml;q=0.9,*/*;q=0.8
User-Agent: Mozilla/5.0 (Windows NT 6.1) AppleWebKit/537.17 (KHTML, like Gecko) Chrome/24.0.1312.56 Safari/537.17
Accept-Encoding: gzip,deflate,sdch
Accept-Language: en-US,en;q=0.8
Accept-Charset: ISO-8859-1,utf-8;q=0.7,*;q=0.3
Cookie: BlogPost-1175=NLOpR%2fgHcUGqPL8dZYv3BDDqgd4xOtiiNxHIp1rD%2bAQ%3d; BlogComment-5002=WlS1iaIsiBnQN1UDD4p%2fHFvuoxC3b8ckbw78mAWXZOSWMpxPlLo65%2bA40%2flFVR54; ReaderEmail=DP%2bx4TEtMT2LyhNQ5QqsArka%2fWALP5LYX8Y
وب سرور با ارسال محتویات صفحه موردنظر به این درخواست پاسخ میدهد که به آن HTTP Response میگویند.
در پاسخ ارسالی، وب سرور میتواند با استفاده از یک header مخصوص با نام Set-Cookie یک کوکی را ایجاد کند. در زیر یک نمونه از این پاسخها را مشاهده میکنید:
 HTTP/1.1 200 OK
Content-type: text/html
Set-Cookie: cookieName=cookieValue
Set-Cookie: 
cookieName2=cookieValue2; Expires=Thr, 10-Jun-2021 10:18:14 GMT
...
نمونه پاسخ ارسالی خام (Raw) در نرم افزار Fiddler مربوط به درخواست صفحه اول سایت جاری بصورت زیر است:
HTTP/1.1 200 OK
Date: Wed, 30 Jan 2013 20:25:15 GMT
Server: Microsoft-IIS/6.0
X-Powered-By: ASP.NET
X-Compressed-By: HttpCompress
Set-Cookie: .ASPXROLES=NzZ9qIRpCWHofryYglbsQFv_SSGPn7ivo0zKFoS94gcODVdIKQAe_IBwuc-TQ-03jGeIkZabTuxA0A3k2-nChy7iAWw9rPMYXSkqzMkizRFkDC0k3gQTkdLqLmmeIfnL9UjfMNWO8iVkYQrSv24ecbpFDSQCH827V2kEj8k2oCm_5sKRSmFpifh4N7kinEi0vomG1vW4Rbg9JWMhCgcvndvsFsXxpj-NiEikC1RqHpiLArIyalEMEN-cIuVtRe7uoo938u9l-7OXb8yzXucVl4bdqPy2DXM3ddWzb3OH1jSFM6gxwJ8qRZDlSGmEEbhji7rA-efI4aYGTKx6heWfUsY6E2k73jJLbuZ3RB4oNwRYmz8FRB0-vm1pO7rhF1JIoi1YB17ez-Ox5chNEFkPVREanHVU9DxboJ5dKgN-2B5udUFPunnshbN8EBhixbFQOpqRiiOK4uWWaWy3rVEJYpCCDBRctKCfEyYD1URFYeajB0AXmiMUTcGeuUtwb-XFjbQZnbylmMF3EJgG16bcc1IEkTAUv1JfKjaql0XGWJI1; path=/; HttpOnly
Cache-Control: private
Content-Type: text/html; charset=utf-8
Content-Length: 106727

<!DOCTYPE html>
<html>
...
وب سرور دستور Set-Cookie را تنها برای ثبت کوکی در مرورگر در پاسخ ارسالی قرار میدهد. برای آشنایی بیشتر با این هدر و ساختار آن به RFC 6265 مراجعه کنید. این دستور برای مرورگر مشخص میکند که (درصورت پشتیبانی از کوکی و فعال بودن آن در مروگر) در درخواستهای بعدی باید این کوکی‌ها را در متن درخواست ارسالی به سمت سرور ضمیمه کند. البته اینکار با توجه به تنظیمات خاصیتهای کوکی مربوطه  انجام میشود که در ادامه بحث میشود. برای ارسال کوکی به سمت وب سرور، مرورگر از هدر Cookie در درخواست خود استفاده میکند.
مثلا با توجه به مثال قبل برای درخواست صفحه https://www.dntips.ir/index2.html مرورگر میتواند متن زیر را به سمت وب سرور ارسال میکند:
 GET /index2.html HTTP/1.1
Host: www.example.org
Cookie: cookieName=cookieValue; cookieName2=cookieValue2
Accept: */*
این درخواست که برای صفحه دیگری از همان سایت قبلی است، با درخواست اول متفاوت است. با استفاده از این درخواست وب سرور میفهمد که این درخواست با درخواست قبلی مرتبط است. وب سرور در پاسخ ارسالی میتواند کوکی‌های دیگری نیز ثبت کند.
وب سرور میتواند مقدار یک کوکی ثبت شده در مروگر را با استفاده از دستوری مشابه Set-Cookie: cookieName=cookieNewValue در پاسخ ارسالی به سمت کلاینت تغییر دهد. مرورگر با دیدن این خط در پاسخ دریافتی از وب سرور مقدار کوکی را به روز رسانی میکند. البته به شرطی که سایر خواص تنظیم شده برای کوکی عینا یکسان باشد.
 
نکته: identity یا هویت کوکی با استفاده از تمام خواص آن به جز expires یا max-age تعیین میشود.
 
مقدار یک کوکی میتواند شامل هر کاراکتر قابل چاپ اَسکی (از کاراکتر ! تا کاراکتر ~ یا از کد یونیکد u0021\ تا u007E\) به غیر از کاراکترهای , و ; و فضای خالی باشد (استفاده از این سه کاراکتر و سایر کاراکترهای غیر اسکی تنها با انکدینگ میسر است). نام یک کوکی نیز از این قاعده پیروی میکند، البته شامل کاراکتر = نیز نمیتواند باشد چون این کاراکتر نقش جداکننده «مقدار» از «نام» کوکی را ایفا میکند. استانداردهای کوکی که در RFC 6265 آورده شده است، محدودیتهای بیشتری نیز دارد که ممکن است توسط مروگرهای امروزی رعایت نشود!
 
نکته: انکدینگ کوکیها کمی بحث دارد. ازآنجاکه کوکی‌ها به صورت هدرهای پروتوکل HTTP انتقال داده میشوند، بنابراین کاراکترهای موجود در آن باید تنها از نوع ASCII باشند. اما چون ارسال کننده و دریافت کننده نهایی کوکی یک وب سرور یکسان است بنابراین وب سرور برای ذخیره کاراکترهای غیر اسکی میتواند از انکدینگ خاص خود استفاده کند. مثلا عموم وب سرورها  و نیز مرورگرها از URL Encoding برای انکدینگ کوکی‌ها استفاده میکنند (^). ظاهرا در تمام مرورگرهای مدرن برای ذخیره کوکی ها، حداقل نام و مقدار کوکی به صورت جداگانه (مثلا برای ذخیره کاراکترهای نامعتبر) انکد میشود به غیر از کاراکتر تساوی (=) بین نام و مقدار کوکی.
 
با استفاده از زبانهای برنامه نویسی سمت کلاینت نیز میتوان کوکی‌ها را مدیریت کرد. مثلا در جاوا اسکریپت از document.cookie برای اینکار استفاده میشود. نحوه کاربرد و استفاده از این پراپرتی کمی غیرعادی است. مثلا دستور 'document.cookie = 'dummy=a11a یک کوکی با نام dummy و با مقدار a11a ایجاد میکند! در ادامه با این دستور و نحوه کارکردن با کوکی در جاوا اسکریپت بیشتر آشنا میشویم.
 
نکته: برای انکد رشته‌ها در جاوا اسکریپت از دستور escape استقاده میشود. عملیات عکس آن با دستور unescape انجام میشود.
 
نکته: با اینکه استاندارد تعریف کوکی مشخص کرده که برای تعریف کوکی وجود عبارتی به صورت name=value اجباری است، اما ظاهرا بیشتر مرورگرها صحت تعریف کوکی و  اعتبار آنرا برای پیروی از این طرح بررسی نمیکنند و بنابراین میتوان صرفا با استفاده از یک رشته بدون علامت مساوی یک کوکی را ایجاد کرد.
 
خواص یک کوکی
به غیر از نام و مقدار، کوکی‌ها خواص دیگری همچون دامین (domain)، مسیر (path)، تاریخ انقضا (expiration date) یا حداکثر طول عمر (maximum age)، و Secure و HttpOnly دارند که میتوانند توسط وب سرور و یا با استفاده از زبانهای برنامه نویسی کلاینتی تنظیم شوند. مرورگرها این خاصیتها را به وب سرور ارسال نمیکنند. تنها مقادیری که به سمت وب سرور برگشت داده میشوند، نام و مقدار کوکی‌هاست. مرورگرها با استفاده از خواص کوکی زمان حذف کوکی و یا کنترل دسترسی به مقدار آن با توجه به آدرس جاری مرورگر و نیز اینکه آیا اصلا کوکی را به وب سرور ارسال کنند یا نه، را تعیین میکنند. خواص کوکی در ادامه شرح داده شده است:
 
1. تاریخ انقضا و حداکثر طول عمر (Expires و Max-Age)
با استفاده از یکی از این دو خاصیت، تاریخی که دیگر نیازی نیست تا کوکی به سمت سرور ارسال شود، تعیین میشود. بنابراین پس از این تاریخ، ممکن است کوکی از مخزن مرورگر پاک شود. برپایه اطلاعات موجود در RFC 6265، در خاصیت Expires، تاریخ انقضای کوکی باید به فرمت “Wdy, DD Mon YYYY HH:MM:SS GMT” باشد. مثل Mon, 17-Mar-2014 1:00:00 GMT. همچنین خاصیت Max-Age طول عمر کوکی را برحسب ثانیه از لحظه دریافت توسط مرورگر مشخص میکند. به نمونه‌های زیر توجه کنید:
Set-Cookie: cookie1=abc; Expires=Mon, 17-Mar-2014 01:00:00 GMT; ...
Set-Cookie: cookie2=123; ...
Set-Cookie: cookie3=abc; Expires=Thu, 01-Jan-1970 00:00:01 GMT; ...
Set-Cookie: cookie3=abc; max-age=31536000; ... 
 ...... 
در دستور اول، cookie1 برای حذف در تاریخ مشخص شده تنظیم شده است. در خط دوم که بدون این دو خاصیت است، یک نوع کوکی سشنی تعریف شده است. این کوکی پس از بسته شدن مرورگر (اتمام سشن) از حافظه پاک خواهد شد.

نکته: اتمام یک سشن برای کوکی‌های سشنی دقیقا به معنی بستن مرورگر (یا تب مربوطه در مروگرهای مدرن) است.

دستور سوم که تاریخ انقضای کوکی را به تاریخی در گذشته تنظیم کرده است به مرورگر اعلام میکند که باید cookie3 را پاک کند. این روش استاندارد برای حذف یک کوکی است.

نکته: استفاده از روش تنظیم یک تاریخ انقضا در گذشته برای حذف یک کوکی تنها وقتی کار خواهد که سایر خواص تعیین شده در دستور Set-Cookie با مقادیر موجود در حافظه مرورگر دقیقا یکی باشد تا هویت کوکی موردنظر به صورت منحصربه فرد تعیین شود. 

در خط چهارم به مرورگر اعلام میشود که cookie4 باید دقیقا یک سال پس از لحظه دریافت کوکی، حذف شود. 

نکته: خاصیت max-age در مرورگر IE8 و نسخه‌های قبل از آن پشتیبانی نمیشود. 

نکته: گزینه ای که معمولا در صفحات لاگ‌آن (LogOn) یا ساین‌این (SignIn) برای ذخیره داده‌های کاربر وجود دارد (مثل «مرا به خاطر بسپار»)، مرتبط با این خاصیت از کوکی هاست. در صورت عدم انتخاب این گزینه معمولا یک کوکی سشنی (بدون خاصیت expires) ایجاد میشود. اما با انتخاب این گزینه، یک کوکی ماندگار (Persistent) با خاصیت expires برابر با تاریخی در آینده ایجاد میشود تا درصورت بسته شدن مرورگر (اتمام سشن) داده‌های کاربر پاک نشود. 
 
نکته: تاریخ انقضای کوکی با استفاده از تاریخ کلاینت تعیین میشود. متاسفانه هیچ راه مستقیمی برای همزمانی این تاریخ با تاریخ سرور وجود ندارد. 
 
2. دامین و مسیر (Domain و Path)
خاصیتهای دامین و مسیر کوکی، محدوده قابل دسترس کوکی را مشخص میکنند. با استفاده از این دو خاصیت مرورگر متوجه میشود که آیا کوکی را در موقعیت و آدرس جاری باید به سمت وب سرور ارسال کند یا خیر. همچنین دسترسی به کوکی‌ها در سمت کلاینت با توجه به این دو خاصیت محدود میشود. مقدار پیش فرض این دو خاصیت برابر مسیر و دامین جاری مرورگر است که اگر مقداری برای این دو خاصیت تعیین نشود، به کوکی تعلق میگیرد.
 
نکته: منظور از وضعیت جاری، موقعیتی است که کوکی مذبور در آن ایجاد شده است. مثلا آدرس صفحه ای که هدر Set-Cookie را ارسال کرده و یا آدرس صفحه ای که در آن با استفاده از دستوری مشابه ;'document.cookie = 'a=b کوکی مربوطه ایجاد شده است. به عنوان نمونه اگر یک کوکی در صفحه جاری همین سایت ایجاد شود و خاصیتهای دامین و مسیر آن مقداردهی نشود، مقدار دامین به www.dotnettips.info و مقدار مسیر آن به post/ تنظیم خواهد شد.

نکته: مرورگر بررسی دامین کوکی را ازطریق «مقایسه از انتها» انجام میدهد. یعنی اگر مثلا دامین یک کوکی برابر dotnettips.info باشد، این کوکی در ساب دامین‌های d1.dotettips.info و یا www.dotnettips.info و از این قبیل در دسترس خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوان به RFC 6265 (قسمت Domain Matching) مراجعه کرد.
 
نکته: بررسی مسیر کوکی برخلاف دامین آن، ازطریق «مقایسه از ابتدا» انجام میشود. یعنی آدرس صفحه جاری پس از مقدار دامین سایت باید با مقدار مشخص شده در خاصیت مسیر شروع شود. مثلا مسیر یک کوکی برابر post/ و دامین آن نیز برابر www.dotnettips.info باشد، این کوکی در آدرسهایی چون www.dotnettips.info/post/1286 و یا www.dotnettips.info/post/1 و یا www.dotnettips.info/post/test/test2 و ... در دسترس خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوان به RFC 6265 (قسمت Paths and Path-Match) مراجعه کرد. 

برای روشنتر شدن مطلب به هدرهای Set-Cookie زیر توجه کنید:
Set-Cookie: MyCookie1=hi; Domain=d1.d2.com; Path=/employee ...
Set-Cookie: MyCookie2=bye; Domain=.d3.com; Path=/ ...
Set-Cookie: MyCookie3=nth ... 
 ...... 
اولین دستور به مرورگر میگوید تا یک کوکی با نام MyCookie1 و مقدار hi را با دامین d1.d2.com و مسیر employee/ ثبت کند. بنابراین مرورگر از این کوکی تنها درصورتیکه آدرس درخواست موردنظر شامل d1.d2.com/employee باشد، استفاده میکند.
دستور دوم به مرورگر میگوید تا از کوکی MyCookie2 در مسیرهای شامل d3.com. استفاده کند.
در دستور سوم دامین و مسیر با توجه به آدرس صفحه جاری تنظیم میشود. در واقع تنها مسیرهایی که شامل آدرس صفحه جاری باشند به این کوکی دسترسی دارند.

نکته: مقدار domain تنها میتواند مربوط به دامین اصلی جاری و یا زیرمجموعه‌های آن باشد. یعنی نمیتوان یک کوکی با دامین www.d1.com در صفحه‌ای با آدرس www.d2.com ایجاد کرد.

نکته: همچنین کوکی هایی که مثلا دارای دامین www.dotnettips.info هستند از آدرسی نظیر my.dotnettips.info در دسترس نیستند. کوکی‌ها تنها در دامین و ساب دامین‌های مربوط به خود قابل خواندن هستند.

نکته: اگر مقدار خاصیت domain کوکی به چیزی شبیه dotnettip.info تنظیم شود آنگاه این کوکی در آدرسهایی چون www.dotnettips.info و یا d1.dotnettips.info نیز در دسترس است.

نکته: اگر برای خاصیت path مقدار / تنظیم شود، بدین معنی است که کوکی در تمام محدوده دامین کوکی در دسترس است. 

3. Secure و HttpOnly
این دوخاصیت برخلاف خواص قبلی مقداری را تنظیم نمیکنند! بلکه همانند یک flag عمل کرده که هر کدام رفتار خاصی را برای مرورگر الزام میکنند.
خاصیت Secure مرورگر را مجبور به استفاده از ارتباطات امن و کدگذاری شده (Https) برای تبادل داده‌های کوکی میکند. درضمن طبیعی است که وب سرور دستور ثبت چنین کوکی‌هایی را خود از طریق یک ارتباط امن به مرورگر ارسال کند تا مبادا طی یک فرایند خرابکارانه داده‌های مهم درون کوکی در بین راه دزدیده نشود. 

نکته: یک کوکی Secure تنها درصورتی به سمت سرور ارسال میشود که درخواست مذکور با استفاده از SSL و ازطریق پروتوکل HTTPS ایجاد شده باشد.

خاصیت HttpOnly به مرورگر اعلام میکند که استفاده از این کوکی تنها در ارتباطات از نوع پروتوکل HTTP مجاز است. بنابراین سایر روشهای دسترسی موجود (مثل document.cookie در جاوا اسکریپت) برای این نوع کوکی‌ها کار نخواهد کرد. درواقع نحوه برخورد با این نوع کوکی‌ها در سمت سرور با سایر انواع کوکی تفاوتی ندارد و تنها در سمت کلاینت و در مرورگر است که رفتاری متفاوت متوجه این کوکی‌ها میشود و اجازه دسترسی به برنامه‌های سمت کلاینت داده نمیشود.

نکته: این خاصیت ابتدا توسط مایکروسافت در نسخه IE 6 SP1 معرفی شد و بعدها بتدریج توسط سایر مرورگرها نیز پشتیبانی شد. این ویژگی همانطور که از آن برمی‌آید برای مقابله با حملات XSS پیاده سازی شده است. البته علاوه برای جلوگیری از دسترسی به این کوکی‌ها از طریق document.cookie، در مرورگرهای مدرن از دسترسی به هدر این کوکی‌ها ازطریق متدهای شی XMLHttpRequest نیز جلوگیری میشود.

نکته: امکان تنظیم این خاصیت از طریق document.cookie در جاوا اسکریپت وجود ندارد!
 
مدیریت کوکی‌ها در مرورگر
همانطور که قبلا اشاره شد هویت یک کوکی با استفاده تمامی خواص آن به جز expires یا max-age مشخص میشود. یعنی ترکیب name-domain-path-secure/httponly هویت یک کوکی را منحصربه‌فرد میکند. بنابراین تا زمانیکه حتی یکی از این خواص دو کوکی با هم فرق داشته باشد این دو کوکی از هم متمایز خواهند بود. دو کوکی زیر را درنظر بگیرید:
Set-Cookie: cookie1=value1
Set-Cookie: cookie1=value2; domain=dotnettips.info;
 با اینکه به نظر میرسد که این دو کوکی یکسان هستند و اجرای دستور دوم موجب بازنویسی کوکی اول میشود، اما بررسی یک درخواست ارسالی از این صفحه نشان میدهد که دو کوکی مجزا با نام مشابه به سمت سرور ارسال میشود:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2 
حال اگر کوکی سومی به صورت زیر تعریف شود:
Set-Cookie: cookie1=value3; domain=dotnettips.info; path=/post
وضعیت از این نیز پیچیده‌تر میشود:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2; cookie1=value3
بنابراین اجرای دستور زیر در همان صفحه:
Set-Cookie: cookie1=value4
تنها مقدار کوکی اول را تغییر خواهد داد. یعنی در درخواست ارسالی به سمت سرور خواهیم داشت:
Cookie: cookie1=value4; cookie1=value2; cookie1=value3
بنابراین دقت مضاعف به این نکته که «هویت یک کوکی با استفاده از تمامی خواص آن به جز expires یا max-age تعیین میشود» مهم است. برای قسمت «به جز expire یا max-age» هم به مثال زیر توجه کنید:
Set-Cookie: cookie2=value1; max-age=1000
بنابراین خواهیم داشت:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2; cookie1=value4; cookie2=value1
یک کوکی با طول عمر 1000 ثانیه تولید میکند. بنابراین با دستور زیر میتوان مقدار همین کوکی را تغییر داد:
Set-Cookie: cookie2=value2
پس داریم:
Cookie: cookie1=value4; cookie1=value2; cookie1=value3; cookie2=value2
هرچند در دستور آخر به نظر میرسد که کوکی آخر به نوع سشنی تغییر یافته است (چون خاصیت expires یا max-age ندارد) اما درواقع این چنین نیست. تنها اتفاقی که رخ داده است این است که مقدار کوکی مذبور تغییر یافته است، درحالیکه تغییری در خاصیت expires یا max-age آن رخ نداده است.

نکته: با تغییر خواص یک کوکی، میتوان آنرا از نوع سشنی به نوع ماندگار (Persistent) تغییر داد، اما عکس این عملیات ممکن نیست.

SubCookie
بدلیل محدودیت موجود در تعداد کوکی‌ها به ازای هر دامین، روشی برای نگهداری تعداد بیشتری تنظیمات درون همین تعداد محدود کوکی‌ها توسط توسعه گران ابداع شده است. در این روش از طرح ساده ای که نمونه ای از آن در زیر نشان داده شده است برای نگهداری داده‌های چندین کوکی درون یک کوکی استفاده میشود:
Set-Cookie: cookieName=cookie1=value1&cookie2=value2&cookie3=value3&cookie4=value4; path=/
در نمونه بالا با اینکه عملا تنها یک کوکی تعریف شده است اما درواقع داده‌های 4 کوکی مختلف درون یک کوکی آورده شده است. تنها عیب این روش این است که زحمت بیشتری برای استخراج داده‌های کوکی‌ها باید کشید. البته امروزه برخی از فریمورکها امکاناتی جهت کار با این کوکی‌ها فراهم کرده اند.
 
Cookie2
در ابتدای هزاه سوم! مدتی بحثی مطرح شد برای بهبود کارایی و امنیت کوکی‌ها و پیشنهادهایی مبنی بر پیاده سازی نوع جدیدی از کوکی‌ها با عنوان Cookie2 نیز ارائه شد. حتی در نسخه جدیدی از استانداردهای HTTP State Management Mechanism که در RFC 2965 آورده شده است کلا به این نوع جدید از کوکی‌ها پرداخته شده است. هرچند برخی از مرورگرها پشتیبانی از این نوع جدید را آغاز کردند (مثل Opera) اما بعدها به دلیل عدم استقبال از آن، این نوع از کوکی‌ها منسوخ شد و حالت آن در نسخه‌های جدید استانداردها به Obsolete تغییر یافت (RFC 6265)! درهرصورت برای آشنایی با این نوع کوکی‌ها میتوان به مراجع زیر رجوع کرد:

 
منابع:
مطالب
آموزش (jQuery) جی کوئری 3#
در ادامه مطلب قبلی آموزش (jQuery) جی کوئری 2# به ادامه بحث می‌پردازیم.

انتخاب عناصر صفحه
در پستهای قبل (^ و ^) با بسیاری از توانایی‌ها و کارکردهای jQuery شامل توانایی‌های آن برای انتخاب عناصر موجود در صفحه تا تعریف توابع جدید و استفاده از آنها به محض آماده شدن صفحه آشنا شدیم.
در این پست و پست بعدی توضیحات تکمیلی در خصوص دو مورد از توانایی‌های jQuery و البته تابع ()$ خواهیم داشت که مورد اول، انتخاب عناصر صفحه با استفاده از انتخاب کننده‌ها و مورد دوم ایجاد عناصر جدید می‌باشد.
در بسیاری از مواقع برای تعامل با صفحه اینترنتی نیاز به تغییر دادن بخشی از یکی از اشیا موجود در صفحه داریم. اما پیش از آنکه قادر باشیم آنها را تغییر دهیم، ابتدا باید با استفاده از مکانیزمی شی مورد نظر را مشخص و سپس آن را انتخاب کنیم تا پس از آن قادر به اعمال تغییری در آن باشیم. بنابراین اجازه دهید تا به یک بررسی عمیق از راه‌های مختلف انتخاب عناصر صفحه و ایجاد تغییر در آنها بپردازیم.

1-انتخاب عناصر صفحه برای ایجاد تغییر

اولین قدم برای استفاده از هر گونه تابع jQuery، مشخص کردن و انتخاب عناصری است که می‌خواهیم تابع روی آن عناصر اعمال شود. گاهی اوقات انتخاب این مجموعه عناصر با یک توضیح ساده مشخص می‌شود، برای مثال "تمام عناصر پاراگراف موجود در صفحه". اما گاهی اوقات مشخص کردن این مجموعه نیاز به توضیح پیچیده‌تری دارد، برای مثال "تمام عناصر لیست در صفحه که دارای کلاس listElement هستند و لینکی دارند که اولین عضو آن لیست می‌باشد".
خوشبختانه jQuery یک مکانیزم بسیار قوی و قدرتمند ارایه کرده است که انتخاب هر عنصری از صفحه را به سادگی امکان پذیر می‌سازد. انتخاب کننده‌های jQuery از ساختار مربوط به CSS استفاده می‌کنند، بنابراین ممکن است شما هم اکنون با تعداد زیادی از آنها آشنا باشید . در ادامه شمار بیشتر و قدرتمندتری خواهید آموخت.
برای درک بهتر شما از مطالب مربوط به بخش انتخاب کننده ها، یک مثال آماده مختص به این مبحث، در قالب یک صفحه اینترنتی، را در فایل صفحه کارگاهی قرار داده ایم، این فایل در ادرس chapter2/lab.selector.htm قابل دسترسی می‌باشد. این مثال از پیش آماده و کامل (نوشته شده توسط نویسنده کتاب)، این امکان را به شما می‌دهد تا با وارد کردن یک رشته، به عنوان پارامتر انتخاب کننده، در همان زمان عنصر انتخاب کننده در صفحه را رویت کنید. زمانی که این صفحه را اجرا می‌کنید تصویری مانند زیر ظاهر خواهد شد.


برای درک بهتر مطالب این سلسله پست‌ها می‌توانید فایل‌های کتاب را از آدرس اصلی آن یا از این آدرس در همین سایت دانلود نمایید.
این صفحه سه پنجره مجزا دارد. در پنجره سمت چپ ، یک textBox و یک دکمه دیده می‌شود، که با وارد کردن یک انتخاب کننده در textBox و فشردن دکمه، عنصر مورد نظر در پنجره سمت راست انتخاب می‌شود. برای شروع در textBox عبارت li را بنویسید و دکمه Apply را کلیک کنید.
با انجام این عمل تصویر زیر باید خروجی شما باشد. می‌توانید حالت‌های دیگر را خودتان امتحان کنید.


1-1- استفاده از انتخاب کننده‌های ابتدایی CSS
برنامه نویسان وب برای اعمال فرمت‌های ظاهری گوناگون به بخش‌ها و عناصر مختلف یک صفحه اینترنتی، از ایک راه بسیار ساده، در عین حال قدرتمند و کارا استفاده می‌کنند که در تمام مرورگرهای مختلف نیز جوابگو باشد. این انتخاب کننده‌ها عناصر را بر اساس نام شناسه آنها، نام کلاس و یا ساختار سلسله مراتبی موجود در صفحه انتخاب می‌کنند.
در زیر به معرفی چند نمونه از این انتخاب کننده‌های ساده CSS می‌پردازیم:
  • a   : تمام عناصر <a> را انتخاب می‌کند.
  • specialID# : عنصری را که دارای ID با عنوان specialID باشد انتخاب می‌کند.
  • specialClass.               : عناصری را که دارای کلاس specialClass هستند انتخاب می‌کند.
  • a#specialID.specialClass : این عبارت عنصری را انخاب می‌کند که شناسه آن specialID باشد، به شرط آنکه این عنصر <a> باشد و دارای کلاس specialClass نیز باشد را انتخاب می‌کند.
  • p a.specialClass: تمام عناصر لینک (<a>) را که دارای کلاس specialClass باشند و درون یک عنصر پاراگراف (<p>) قرار گرفته باشند را انتخاب می‌کند.

این انتخاب کننده‌ها شاید ساده به نظر برسند، اما در بسیاری از مواقع پاسخگوی ما می‌باشند؛ به علاوه آنه که با ادغام این انتخاب کننده‌های ساده، ما می‌توانیم انتخاب کننده‌های پیچیده‌تر و تخصصی‌تر ایجاد کنیم.

نکته مثبت در مورد انتخاب کننده‌های CSS این است که از همین انتخاب کننده‌ها می‌توانیم در jQuery نیز استفاده کنیم. برای این کار تنها کافیست انتخاب کننده مورد نظر را به تابع ()$ ارسال کنیم. در زیر یک نمونه را مشاهده می‌کنید:

$("p a.specialClass")
به جز چند مورد خاص که استثنا وجود دارد، CSS3 و jQuery کاملا با هم سازگاری دارند. بنابراین انتخاب عناصر به این شکل طبیعی خواهد بود. به عبارتی دیگر هر عنصر که از این طریق توسط CSS انتخاب شود، همان انتخاب حاصل انتخاب کننده jQuery نیز خواهد بود. اما باید به این نکته توجه داشت که jQuery وابسته به CSS نیست و اگر مرورگری پیاده سازی استانداردی برای CSS نداشته باشد، انتخاب کننده jQuery به مشکل بر نمی‌خورد، بلکه jQuery انتخاب خود را به درستی انجام می‌دهد، چرا که jQuery از قوانین استاندارد W3C تبعیت می‌کند.

2-1- استفاده از انتخاب کننده‌های فرزند (Child) ، نگهدارنده (Container) و صفت (Attribute)

برای انتخاب کننده‌های پیشرفته تر، jQuery از جدیدترین مرورگرهایی که CSS را پشتیبانی می‌کنند، استفاده می‌کند که می‌توان به Mozilla Firefox, Internet Explorer 7, Safariو سایر مرورگرهای پیشرفته (مدرن) اشاره کرد. این انتخاب کننده‌های پیشرفته شما را قادر می‌سازند تا مستقیما فرزند یک عنصر را انتخاب کنید و یا از ساختار سلسله مراتبی عناصر صفحه، مستقیما به عنصر مورد نظر دسترسی داشته باشید و یا حتی تمام عناصری که یک صفت خاص را شامل می‌شوند، انتخاب کنید. گاهی اوقات انتخاب فرزندی از یک شی برای ما مطلوب است. برای مثال ممکن است ما به چند مورد از یک لیست احتیاج داشته باشیم، نه یک زیر مجموعه ای از آن لیست. به قطعه کد زیر که از صفحه کارگاهی این پست گرفته شده است دقت نمایید:

<ul>
   <li><a href="http://jquery.com">jQuery supports</a>
      <ul>
            <li><a href="css1">CSS1</a></li>
            <li><a href="css2">CSS2</a></li>
            <li><a href="css3">CSS3</a></li>
            <li>Basic XPath</li>
       </ul>
    </li>
    <li>jQuery also supports
        <ul>
             <li>Custom selectors</li>
             <li>Form selectors</li>
         </ul>
      </li>
</ul>
حال فرض کنید از این ساختار، لینک وب سایت jQuery مد نظر ماست و این کار بدون انتخاب سایر لینک‌های مربوط به CSS مطلوب است. اگر بخواهیم از دستور‌های انتخاب کننده CSS استفاده کینم، دستوری به شکل ul.myList li a خواهیم داشت. اما متاسفانه این دستور تمام لینک‌های این ساختار را انتخاب میکند، زیرا همه آنها لینک هایی در عنصر li می‌باشند. با نوشتن این دستور در صفحه کارگاهی خروجی به شکل زیر خواهد بود:
راه حل مناسب برای انتخاب چنین حالتی استفاده از انتخاب فرزند می باشد که به این منظور Parent (والد) و Child (فرزند)، به وسیله یک کاراکتر < از یکدیگر جدا می‌شوند:
p > a
این دستور تنها لینک (<a>) هایی را بر می‌گرداند که فرزند مستقیم یک عنصر <p> می‌باشند. بنابراین اگر در یک <p> لینکی در عنصر <span> معرفی شده باشد، این لینک انتخاب نمی‌شود، چرا که فرزند مستقیم <p> به حساب نمی‌آید. در مورد مثال لینک‌های موجود در لیست، می‌توانیم دستور زیر را به منظور انتخاب لینک مورد نظرمان استفاده کنیم:
ul.myList > li > a
 دستور انتخاب فوق از میان عناصر <ul>، عنصری را که دارای کلاس myList می‌باشد، انتخاب می‌کند و پس از آن لینکهایی (<a>) که فرزند مستقیم گزینه‌های آن هستند، برگردانده می‌شوند. همانگونه که در شکل زیر مشاهده می‌کنید لینک‌های زیرمجموعه عنصر <ul> انتخاب نمی‌شوند، زیرا فرزند مستقیم این عنصر محصوب نمی‌شوند.

انتخاب کننده‌های صفت نیز بسیار قدرتمند می‌باشند و ما را تواناتر می‌سازند، فرض کنید برای منظوری خاص قصد دارید به تمام لینک‌های موجود در صفحه که به مکانی خارج از این وب سایت اشاره دارند، رفتاری را اضافه کنید (مثلا مانند همین سایت به کنار آنها یک آیکن اضافه نمایید) . فرض کنید این کد (کد موجود در مثال کارگاهی) را در صفحه خود دارید:
<li><a href="http://jquery.com">jQuery supports</a>
    <ul>
          <li><a href="css1">CSS1</a></li>
          <li><a href="css2">CSS2</a></li>
          <li><a href="css3">CSS3</a></li>
          <li>Basic XPath</li>
     </ul>
</li>
موردی که یک لینک با اشاره به وب سایت خارجی را از سایر لینک‌ها متمایز می‌سازد، شروع شدن مقدار صفت href آن با //:http می‌باشد. انتخاب لینک هایی که مقدار href آنها با //:http آغاز می‌شود، به سهولت و از طریق دستور زیر صورت می‌پذیرد:
a[href^=http://]
این دستور باعث انتخاب تمام لینک هایی که مقدار صفت href آنها دقیقا با //:http آغاز می‌شود، می‌گردد. علامت ^ موجب می‌شود تابررسی، لزوما از ابتدای مقادیر صورت پذیرد و از آنجا که استفاده از این کاراکتر در سایر عبارات منظم به همین منظور صورت می‌پذیرد، به خاطر سپردن آن دشوار نخواهد بود.
می توانید این کد را در صفحه کار گاهی تست کنید.
را‌های دیگری برای استفاده از انتخاب کننده‌های صفت وجود دارد.

form[method]
این دستور تمام عناصر <form> را که یک صفت method دارند را انتخاب می‌کند.

input[type=text]
این انتخاب کننده تمام عناصر input را که type آنها برابر text با شد انتخاب می‌کند.
دستور زیر مثالی دیگر برای بررسی یک مقدار بر اساس کاراکترهای نخست آن می‌باشد:
div[title^=my]
همانطور که از دستور فوق بر میآید، عناصر div که مقدار title آنها با رشته my اغاز می‌شود، هدف این انتخاب کننده خواهد بود.
اما اگر بخواهیم تنها بر اساس کاراکتر‌های انتهایی انتخابی انجام دهیم، دستور مناسب چه خواهد بود؟ برای چنین منظوری مانند زیر عمل می‌کنیم:
a[href$=.pdf]
این دستور کاربرد زیادی برای شناسایی لنک‌های اشاره کننده به فایل‌های pdf دارد. ساختار زیر نیز زمانی استفاده می‌شود که یک عبارت منظم در جایی از یک صفت قرار گرفته باشد، خواه این عبارت از کاراکتر دوم آغاز شده باشد و یا از هرجای دیگر.
a[href*=jquery.com]
همانگونه که انتظار میرود این انتخاب کننده ، تمام لینک هایی که به وب سایت jQuery اشاره دارند را برمی گرداند.
فراتر از خصوصیات، بعضی مواقع ما می‌خواهیم بررسی کنیم که آیا یک عنصر شامل عنصر دیگری هست یا خیر. در مثال‌های قبلی فرض کنید ما می‌خواهیم بدانیم که آیا یک li شامل a هست یا خیر، jQuery با استفاده از انتخاب کننده‌های Container‌ها این را پشتیبانی می‌کند:
li:has(a)
این انتخاب کننده همه li هایی را برمی گرداند که شامل لینک (<a>) هستند. دقت کنید که این انتخاب گر مانند li a نیست، انتخاب گر دوم تمامی لینک هایی را که در li هستند بر میگرداند اما دستور بالا li هایی را بر میگرداند که دارای لینک (<a>) هستند.

تصویر زیر انتخاب گرهایی را نشان میدهد که ما می‌توانیم در jQuery استفاده نماییم.

انشالله در پست‌های بعدی ادامه مباحث را بررسی خواهد شد.
اشتراک‌ها
کتابخانه stimed

STIMED.js is a jQuery plugin for controlling CSS styles over time. There are almost endless possibilities for using timed CSS properties. You could change webpage colors to make them more calm at night and more contrast during daytime, or hide a specific element in a certain time, or just move an element in sync with time...   Demo 

کتابخانه stimed
نظرات مطالب
معرفی Kendo UI
ممنون
در layout کد زیر هست
 <!-- Bundeling-->
    @BundleConfig.AddStyles("~/bundles/css/",
            "~/content/css/bootstrap.min.css",
            "~/content/css/bootstrap-reset.css",
            "~/content/css/style.css",
            "~/content/css/style-responsive.css"

                            )
    @BundleConfig.AddScripts("~/bundles/js",
                            "~/Scripts/jquery-1.9.1.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.validate.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.unobtrusive-ajax.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.validate.unobtrusive.min.js",
                            "~/Scripts/bootstrap.min.js")
    @RenderSection("JavaScript", required: false)
برای اطمینان از دوبار تعریف شدن جی کوئری خط تعریف فایل‌های جاوااسکریپت رو هم حذف کردم که خطای شناسایی $ رو داد و بعد هم به طور جداگانه جی کوئری رو در همون section تعریف کردم و باز خطای قبلی
مطالب
آغاز به کار با Twitter Bootstrap در ASP.NET MVC
Twitter Bootstrap یک فریم ورک CSS بسیار محبوب سورس باز تولید برنامه‌های وب به کمک HTML، CSS و جاوا اسکریپت است. این فریم ورک حاوی بسیاری از المان‌های مورد نیاز جهت تولید وب سایت‌هایی زیبا، مانند دکمه‌ها، عناصر فرم‌ها، منوها، ویجت‌ها و غیره است. تمام این‌ها نیز همانطور که عنوان شد برمبنای HTML، CSS و جاوا اسکریپت تهیه شده‌اند؛ بنابراین در هر نوع فناوری سمت سروری مانند ASP.NET، PHP، روبی و امثال آن قابل استفاده است.


دریافت Twitter Bootstrap

محل اصلی دریافت Twitter Bootstrap، آدرس ذیل است:
البته ما از آن در اینجا به شکل خام فوق استفاده نخواهیم کرد؛ زیرا نیاز است قابلیت‌های استفاده در محیط‌های راست به چپ فارسی نیز به آن اضافه شود. برای این منظور می‌توانید از یکی از دو بسته نیوگت ذیل استفاده نمائید:


و یا حتی از منابع سایت http://rbootstrap.ir نیز می‌توان استفاده کرد.
برای نمونه دستور زیر را در کنسول پاورشل ویژوال استودیو وارد نمائید تا اسکریپت‌ها و فایل‌های CSS مورد نیاز به پروژه جاری اضافه شوند:
 PM> Install-Package Twitter.BootstrapRTL
پس از نصب، شاهد افزوده شدن چنین فایل‌هایی به یک پروژه ASP.NET MVC خواهیم بود:


در اینجا فایل‌های min، نگارش‌های فشرده شده فایل‌های js یا css هستند که با توجه به امکانات اضافه شده به ASP.NET MVC4، از آن‌ها استفاده نخواهیم کرد و برای افزودن و تعریف آن‌ها از امکانات Bundling and minification توکار فریم ورک ASP.NET MVC به نحوی که در ادامه توضیح داده خواهد شد، استفاده می‌کنیم.
فایل‌های png اضافه شده، آیکون‌های مخصوص Twitter Bootstrap هستند که اصطلاحا به آن‌ها sprite images نیز گفته می‌شود. در این نوع تصاویر، تعداد زیادی آیکون در کنار هم، برای بهینه سازی تعداد بار رفت و برگشت به سرور جهت دریافت تصاویر، طراحی شده و قرار گرفته‌اند.
فایل‌های js این مجموعه اختیاری بوده و برای استفاده از ویجت‌های Twitter Bootstrap مانند آکاردئون کاربرد دارند. این فایل‌ها برای اجرا، نیاز به jQuery خواهند داشت.


افزودن تعاریف اولیه Twitter Bootstrap به یک پروژه ASP.NET MVC

امکانات Bundling and minification در نوع پروژه‌های نسبتا جامع‌تر ASP.NET MVC به صورت پیش فرض لحاظ شده است. اما اگر یک پروژه خالی را شروع کرده‌اید، نیاز است بسته نیوگت آن‌را نیز نصب کنید:
 PM> Install-Package Microsoft.AspNet.Web.Optimization
پس از آن، کلاس کمکی BundleConfig ذیل را به پروژه جاری اضافه نمائید. به کمک آن قصد داریم امکانات Bundling and minification را فعال کرده و همچنین به آن بگوییم اسکریپت‌ها و فایل‌های CSS تعریف شده را به همان نحوی که معرفی می‌کنیم، پردازش کن (توسط کلاس سفارشی AsIsBundleOrderer).

using System.Collections.Generic;
using System.IO;
using System.Web;
using System.Web.Optimization;

namespace Mvc4TwitterBootStrapTest.Helper
{
    /// <summary>
    /// A custom bundle orderer (IBundleOrderer) that will ensure bundles are 
    /// included in the order you register them.
    /// </summary>
    public class AsIsBundleOrderer : IBundleOrderer
    {
        public IEnumerable<FileInfo> OrderFiles(BundleContext context, IEnumerable<FileInfo> files)
        {
            return files;
        }
    }

    public static class BundleConfig
    {
        private static void addBundle(string virtualPath, bool isCss, params string[] files)
        {
            BundleTable.EnableOptimizations = true;

            var existing = BundleTable.Bundles.GetBundleFor(virtualPath);
            if (existing != null)
                return;

            Bundle newBundle;
            if (HttpContext.Current.IsDebuggingEnabled)
            {
                newBundle = new Bundle(virtualPath);
            }
            else
            {
                newBundle = isCss ? new Bundle(virtualPath, new CssMinify()) : new Bundle(virtualPath, new JsMinify());
            }
            newBundle.Orderer = new AsIsBundleOrderer();

            foreach (var file in files)
                newBundle.Include(file);

            BundleTable.Bundles.Add(newBundle);
        }

        public static IHtmlString AddScripts(string virtualPath, params string[] files)
        {
            addBundle(virtualPath, false, files);
            return Scripts.Render(virtualPath);
        }

        public static IHtmlString AddStyles(string virtualPath, params string[] files)
        {
            addBundle(virtualPath, true, files);
            return Styles.Render(virtualPath);
        }

        public static IHtmlString AddScriptUrl(string virtualPath, params string[] files)
        {
            addBundle(virtualPath, false, files);
            return Scripts.Url(virtualPath);
        }

        public static IHtmlString AddStyleUrl(string virtualPath, params string[] files)
        {
            addBundle(virtualPath, true, files);
            return Styles.Url(virtualPath);
        }
    }
}
نکته دیگری که در این کلاس سفارشی درنظر گرفته شده، عدم فعال سازی مباحث Bundling and minification در حالت Debug است. اگر در وب کانفیگ، تنظیمات پروژه را بر روی Release قرار دهید فعال خواهد شد (مناسب برای توزیع) و در حالت توسعه برنامه (حالت دیباگ)، این اسکریپت‌ها و فایل‌های CSS، قابلیت دیباگ و بررسی را نیز خواهند داشت.

پس از افزودن کلاس‌های کمکی فوق، به فایل layout پروژه مراجعه کرده و تعاریف ذیل را به ابتدای فایل اضافه نمائید:
@using Mvc4TwitterBootStrapTest.Helper
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>@ViewBag.Title</title>
    @BundleConfig.AddStyles("~/Content/css",
                            "~/Content/bootstrap.css",
                            "~/Content/bootstrap-responsive.css",
                            "~/Content/Site.css"
                            )
    @BundleConfig.AddScripts("~/Scripts/js",
                            "~/Scripts/jquery-1.9.1.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.validate.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.unobtrusive-ajax.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.validate.unobtrusive.min.js",
                            "~/Scripts/bootstrap.min.js"
                            )
    @RenderSection("JavaScript", required: false)
</head>
و اگر برنامه را اجرا کنید، بجای حداقل 8 مدخل اشاره کننده به فایل‌های اسکریپت و CSS مورد نیاز یک برنامه ASP.NET MVC، فقط دو مدخل ذیل را مشاهده خواهید نمود:
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Index</title>
    <link href="/Content/css?v=vsUQD0OJg4AJ-RZH8jSRRCu_rjl2U1nZrmSsaUyxoAc1" rel="stylesheet"/>
    <script src="/Scripts/js?v=GezdoTDiWY3acc3mI2Ujm_7nKKzh6Lu1Wr8TGyyLpW41"></script>
</head>
به این ترتیب تعداد رفت و برگشت‌های مرورگر به سرور، برای دریافت فایل‌های مورد نیاز جهت رندر صحیح یک صفحه، به شدت کاهش خواهد یافت. همچنین این فایل‌ها در حالت release فشرده نیز خواهند شد؛ به همراه تنظیم خودکار هدر کش شدن آن‌ها برای مدتی مشخص، جهت کاهش بار سرور و کاهش پهنای باند مصرفی آن.


مفاهیم پایه‌ای Twitter Bootstrap

الف) Semantic class names
به عبارتی کلاس‌های Twitter Bootstrap دارای نام‌هایی معنا دار و مفهومی می‌باشند؛ مانند کلاس‌های CSS‌ایی، به نام‌های Succes، Error، Info و امثال آن. این نام‌ها مفهومی را می‌رسانند؛ اما در مورد نحوه پیاده سازی آن‌ها جزئیاتی را بیان نمی‌کنند.
برای نمونه می‌توان کلاسی را به نام redText ایجاد کرد. هر چند این نام، توضیحاتی را در مورد علت وجودی‌اش بیان می‌کند، اما بسیار ویژه بوده و در مورد جزئیات پیاده سازی آن نیز اطلاعاتی را ارائه می‌دهد. در این حالت redText معنایی ندارد. چرا یک Text باید قرمز باشد؟ برای مثال این متن قرمز است چون مثلا شخصی، به آن رنگ ویژه علاقه دارد، یا اینکه قرمز است بخاطر نمایش خطایی در صفحه؟ به همین جهت در Twitter Bootstrap از نام‌های مفهومی یاده شده، مانند Error استفاده می‌شود. نام‌هایی معنا دار اما بدون دقیق شدن در مورد ریز جزئیات پیاده سازی آن‌ها. در این حالت می‌توان قالب جدیدی را تدارک دید و با ارائه تعاریف جدیدی برای کلاس Error و نحوه نمایش دلخواهی را به آن اعمال نمود.
یا برای نمونه نام rightside را برای نمایش ستونی در صفحه، درنظر بگیرید. این نام بسیار ویژه است؛ اما Sematic name آن می‌تواند sidebar باشد تا بدون دقیق شدن در جزئیات پیاده سازی آن، در چپ یا راست صفحه قابل اعمال باشد.
Semantic class names کلیدهایی هستند جهت استفاده مجدد از قابلیت‌های یک فریم ورک CSS.

ب) Compositional classes
اکثر کلاس‌های Twitter Bootstrap دارای محدوده کاری کوچکی هستند و به سادگی قابل ترکیب با یکدیگر جهت رسیدن به نمایی خاص می‌باشند. برای مثال به سادگی می‌توان به یک table سه ویژگی color، hover و width برگرفته شده از Twitter Bootstrap را انتساب داد و نهایتا به نتیجه دلخواه رسید؛ بدون اینکه نگران باشیم افزودن کلاس جدیدی در اینجا بر روی سایر کلاس‌های انتساب داده شده، تاثیر منفی دارد.

ج) Conventions
برای استفاده از اکثر قابلیت‌های این فریم ورک CSS یک سری قراردادهای پیش فرضی وجود دارند. برای مثال اگر از کلاس توکار pagination به همراه یک سری ul و li استفاده کنید، به صورت خودکار یک pager شکیل ظاهر خواهد شد. یا برای مثال اگر به یک html table کلاس‌های table table-striped table-hover را انتساب دهیم، به صورت خودکار قراردادهای پیش فرض table مجموعه Twitter Bootstrap به آن اعمال شده، به همراه رنگی ساختن یک درمیان زمینه ردیف‌ها و همچنین فعال سازی تغییر رنگ ردیف‌ها با حرکت ماوس از روی آن‌ها.


طرحبندی صفحات یک سایت به کمک Twitter Bootstrap

بررسی Grid layouts

Layout به معنای طرحبندی و چیدمان محتوا در یک صفحه است. یکی از متداولترین روش‌های طرحبندی صفحات چه در حالت چاپی و چه در صفحات وب، چیدمان مبتنی بر جداول و گریدها است. از این جهت که نحوه سیلان و نمایش محتوا از چپ به راست و یا راست به چپ را به سادگی میسر می‌سازند؛ به همراه اعمال حاشیه‌های مناسب جهت قسمت‌های متفاوت محتوای ارائه شده. Grid در طرحبندی، نمایش بصری نخواهد داشت اما در ساختار صفحه وجود داشته و مباحثی مانند جهت، موقعیت و یکپارچگی و یکدستی طراحی را سبب می‌شود.
به علاوه مرورگرها و مفهوم Grid نیز به خوبی با یکدیگر سازگار هستند. در دنیای HTML و ،CSS طراحی‌ها بر اساس مفهوم ساختار مستطیلی اشیاء صورت می‌گیرد:


برای نمونه در اینجا تصویر CSS Box Model را مشاهده می‌کنید. به این ترتیب، هر المان دارای محدوده‌ای مستطیلی با طول و عرض مشخص، به همراه ویژگی‌هایی مانند Margin، Border و Padding است.
در سال‌های اولیه طراحی وب، عموما کارهای طراحی صفحات به کمک HTML Tables انجام می‌شد. اما با پخته‌تر شدن CSS، استفاده از Tables برای طراحی صفحات کمتر و کمتر گشت تا اینکه نهایتا فریم ورک‌های CSS ایی پدید آمدند تا طراحی‌های مبتنی بر CSS را با ارائه گرید‌ها، ساده‌تر کنند. مانند Blue print، 960 GS و ... Twitter Bootstrap که طراحی مبتنی بر گرید‌های CSS ایی را به مجموعه قابلیت‌های دیگر خود افزوده است.


بررسی Fixed Grids

در اینجا در صفحه layout برنامه، یک Div دربرگیرنده دو Div دیگر را مشاهده می‌کنید:
<body>
    <div>
        <div>
            <h1>
                Title Title
            </h1>
            Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text
        </div>
        <div>
            @RenderBody()
        </div>
    </div>
</body>
اگر در این حالت صفحه را در مرورگر بررسی کنیم، تمام قسمت‌های نمایش داده شده به همین نحو از بالا به پایین صفحه قرار خواهند گرفت. اما قصد داریم این محتوا را، دو ستونی نمایش دهیم. Div به همراه Title در یک طرف صفحه و Div دربرگیرنده محتوای صفحات، در قسمتی دیگر.
برای اینکار در Twitter Bootstrap از کلاسی به نام row استفاده می‌شود که بیانگر یک ردیف است. این کلاس را به خارجی‌ترین Div موجود اعمال خواهیم کرد. در یک صفحه، هر تعداد row ایی را که نیاز باشد، می‌توان تعریف کرد. داخل این ردیف‌ها، امکان تعریف ستون‌های مختلف و حتی تعریف ردیف‌های تو در تو نیز وجود دارد. هر ردیف Twitter Bootstrap از 12 ستون تشکیل می‌شود و برای تعریف آن‌ها از کلاس span استفاده می‌گردد. در این حالت جمع اعداد ذکر شده پس از span باید 12 را تشکیل دهند.
<body>
    <div class="row">
        <div class="span7">
            <h1>
                Title Title
            </h1>
            Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text
        </div>
        <div  class="span5">
            @RenderBody()
        </div>
    </div>
</body>
برای نمونه در اینجا کلاس row به خارجی‌ترین Div موجود اعمال شده است. دو Div داخلی هر کدام دارای کلاس‌های span ایی جهت تشکیل ستون‌های داخل این ردیف هستند. جمع اعداد بکارگرفته شده پس از آن‌ها، عدد 12 را تشکیل می‌دهد. به این ترتیب به یک طراحی دو ستونی خواهیم رسید.


در این تصویر، قسمت RenderBody کار رندر اکشن متد Index کنترلر Home برنامه را با Viewایی معادل کدهای ذیل، انجام داده است:
@{
    ViewBag.Title = "Index";
}
<h2>
    Index</h2>
<div class="hero-unit">
    <h2>@ViewBag.Message</h2>
    <p>
        This is a template to demonstrate the way to beautify the default MVC template
        using Twitter Bootstrap website. It is pretty simple and easy.</p>
    <p>
        <a href="http://asp.net/mvc" class="btn btn-primary btn-large" style="color: White;">
            To learn more about ASP.NET MVC visit &raquo;</a></p>
</div>

درک نحوه عملکرد Grid در Twitter Bootstrap

در مثال ذیل 5 ردیف را مشاهده می‌کنید:
    <div class="row">
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
    </div>
    <div class="row">
        <div class="span3">3</div>
        <div class="span4">4</div>
        <div class="span5">5</div>
    </div>
    <div class="row">
        <div class="span5">5</div>
        <div class="span7">7</div>
    </div>
    <div class="row">
        <div class="span3">3</div>
        <div class="span7 offset2">7 offset 2</div>
    </div>
    <div class="row">
        <div class="span12">12</div>
    </div>
در هر ردیف، امکان استفاده از حداکثر 12 ستون وجود دارد که یا می‌توان مانند ردیف اول، 12 ستون را ایجاد کرد و یا مانند ردیف دوم، سه ستون با عرض‌های متفاوت (و یا هر ترکیب دیگری که به جمع 12 برسد).
در ستون چهارم، از کلاس offset نیز استفاده شده است. این مورد سبب می‌شود ستون جاری به تعدادی که مشخص شده است به سمت چپ (با توجه به استفاده از حالت RTL در اینجا) رانده شود و سپس ترسیم گردد.
یا اینکه می‌توان مانند ردیف آخر، یک ستون را به عرض 12 که در حقیقت 940 پیکسل است، ترسیم نمود.
برای اینکه بتوانیم این گرید تشکیل شده و همچنین ستون‌ها را بهتر مشاهده کنیم، به فایل style.css سایت، تنظیم زیر را اضافه کنید:
[class*="span"]
{
background-color: lightblue;
text-align: center;
margin-top: 15px;
}


نکته جالب این گرید، Responsive یا واکنشگرا بودن آن است. در این حالت، عرض مرورگر را کم و زیاد کنید. خواهید دید که ستون‌ها در صورتیکه در عرض نمایشی جاری، قابل ارائه نباشند، به ردیف‌های بعدی منتقل خواهند شد.
البته باید دقت داشت که این گرید هیچگاه یک ستون را نخواهد شکست. برای نمونه ردیف آخر، همواره با همان عرض ثابتش نمایش داده می‌شود و با کوچکتر کردن اندازه مرورگر، یک اسکرول افقی برای نمایش محتوای آن ظاهر خواهد شد.


یک نکته
اگر نمی‌خواهید که چنین رفتار واکنش‌گرایی بروز کند، نیاز است کلیه ردیف‌ها را در div ایی با کلاسی به نام container محصور کنید.
به این ترتیب ابتدا گرید نمایش داده شده، در میانه صفحه ظاهر خواهد شد (پیشتر از سمت راست شروع شده بود). همچنین دیگر با کوچک و بزرگ شدن اندازه مرورگر، ستون‌ها به شکل یک پشته بر روی هم قرار نخواهند گرفت. (اگر پس از این تنظیم، چنین قابلیتی را مشاهده نکردید و هنوز هم طراحی، واکنشگرا بود، تعریف bootstrap-responsive.css را نیاز است برای آزمایش، از هدر صفحه حذف کنید)


بررسی Fluid Grids

به گرید قسمت قبل از این جهت Fixed Grid گفته می‌شود که عرض هر span آن با یک عدد مشخص تعیین گشته است. اما در حالت Fluid Grid، عرض هر span برحسب درصد تعیین می‌شود. بکارگیری درصد در اینجا به معنای امکان تغییر عرض یک ستون بر اساس عرض جاری Container آن است. در اینجا span12 دارای عرض 100 درصد خواهد بود.
در مثال قبل، برای استفاده از Fluid grids، تنها کافی است هرجایی کلاسی مساوی row وجود دارد، به row-fluid تغییر کند. همچنین کلاس container را به container-fluid تغییر دهید.
برای آزمایش آن، اندازه و عرض نمایشی مرورگر خود را تغییر دهید. اینبار مشاهده خواهید کرد که برخلاف حالت Fixed Grid، عرض ستون‌ها به صورت خودکار کم و زیاد می‌شوند. این مورد بر روی محتوای قرار گرفته در این ستون‌ها نیز تاثیر گذار است. برای مثال اگر یک تصویر را در حالت Fluid grid در ستونی قرار دهید، با تغییر عرض مرورگر، اندازه این تصویر نیز تغییر خواهند کرد؛ اما در حالت Fixed Grid خیر.
حالت Fluid، شیوه متداول استفاده از bootstrap در اکثر سایت‌های مهمی است که تابحال از این فریم ورک CSS استفاده کرده‌اند.



مروری بر طراحی واکنشگرا یا Responsive

این روزها تعدادی از کاربران، با استفاده از ابزارهای موبایل و تبلت‌ها از وب سایت‌ها بازدید می‌کنند. هر کدام از این‌ها نیز دارای اندازه نمایشی متفاوتی می‌باشند. بنابراین نیاز خواهد بود تا حالت بهینه‌ای را جهت اینگونه وسایل نیز طراحی نمود. حالت بهینه در اینجا به معنای قابل خواندن بودن متون، امکان استفاده از لینک‌های ورود به صفحات مختلف و همچنین حذف اسکرول و مباحث زوم جهت مشاهده صفحات است.
یکی از ویژگی‌های CSS به نام media چنین قابلیتی را فراهم می‌سازد. برای نمونه قسمتی از فایل bootstrap-responsive.css دارای چنین تعاریفی است:
@media (min-width: 768px) and (max-width: 979px) {
    .hidden-desktop {
        display: inherit !important;
    }
توسط این تنظیمات، شیوه نامه تعیین شده، تنها به صفحاتی با اندازه‌هایی بین 768 تا 979 پیکسل اعمال می‌شود (تعدادی از تبلت‌ها برای نمونه).
Bootstrap برای مدیریت اندازه‌های مختلف وسایل موبایل، شیوه‌نامه‌های خاصی را تدارک دیده است که از اندازه px480 و یا کمتر، تا px1200 و یا بیشتر را پوشش می‌دهد.
به این ترتیب با اندازه px940 که پیشتر در مورد آن بحث شد، اندازه span12 به صورت خودکار به اندازه‌های متناسب با صفحات نمایشی کوچکتر تنظیم می‌گردد. همچنین برای اندازه‌های صفحات کوچکتر از 768px به صورت خودکار از Fluid columns استفاده می‌گردد.
تنها کاری که برای اعمال این قابلیت باید صورت گیرد، افزودن تعاریف فایل bootstrap-responsive.css به هدر صفحه است که در قسمت قبل انجام گردید. این فایل باید پس از فایل اصلی bootstrap.css اضافه شود.


کلاس‌های کمکی طراحی واکنشگرا

Bootstrap شامل تعدادی کلاس کمکی در فایل bootstrap-responsive.css خود می‌باشد شامل visible-phone، visible-tablet و visible-desktop به علاوه hidden-phone، hidden-tablet و hidden-desktop. به این ترتیب می‌توان محتوای خاصی را جهت وسایل ویژه‌ای نمایان یا مخفی ساخت.
برای مثال محتوای مشخص شده با کلاس hidden-desktop، در اندازه وسایل دسکتاپ نمایش داده نخواهد شد.
برای آزمایش آن، شش div را با کلاس‌های یاد شده و محتوایی دلخواه ایجاد کرده و سپس اندازه عرض مرورگر را تغییر دهید تا بهتر بتوان مخفی یا نمایان ساختن محتوا را بر اساس اندازه صفحه جاری درک کرد.
یکی از کاربردهای این قابلیت، قرار دادن تبلیغاتی با اندازه‌های تصاویری مشخص برای وسایل مختلف است؛ بجای اینکه منتظر شویم تا Fluid layout اندازه تصاویر را به صورت خودکار کوچک یا بزرگ کند، که الزاما بهترین کیفیت را حاصل نخواهد ساخت.
    <div class="container-fluid">
        <div class="row-fluid">
            <div class="span4">
                <div class="visible-phone">
                    visible-phone</div>
            </div>
            <div class="span4">
                <div class="visible-tablet">
                    visible-tablet</div>
            </div>
            <div class="span4">
                <div class="visible-desktop">
                    visible-desktop</div>
            </div>
        </div>
    </div>
    <div class="container-fluid">
        <div class="row-fluid">
            <div class="span4">
                <div class="hidden-phone">
                    hidden-phone</div>
            </div>
            <div class="span4">
                <div class="hidden-tablet">
                    hidden-tablet</div>
            </div>
            <div class="span4">
                <div class="hidden-desktop">
                    hidden-desktop</div>
            </div>
        </div>
    </div>

مطالب
ایجاد یک HtmlHelper سفارشی با پشتیبانی از UnobtrusiveValidationAttributes
همانطور که می‌دانید، در MVC برای اعتبارسنجی داده‌ها در سمت کلاینت از کتابخانه‌ی jquery استفاده می‌شود. مایکروسافت از طریق jquery.validate.unobtrusive و گسترش کتابخانه‌ی jquery.validate توانسته منطق خود را برای اعتبارسنجی داده‌ها در سمت کلاینت پیاده سازی کند. 
برای این منظور MVC به کنترلهایی که باید اعتبارسنجی شوند، خصوصیاتی را از طریق Data Attribute اضافه می‌کند. برای مثال اگر در مدل خود فیلد ایمیل را به شکل زیر امضاء کرده باشید:
[Display(Name = "رایانامه")]
[Required(AllowEmptyStrings = false, ErrorMessage = "رایانامه خود را وارد کنید.")]
[RegularExpression("\\w+([-+.']\\w+)*@\\w+([-.]\\w+)*\\.\\w+([-.]\\w+)*", ErrorMessage = "نشانی رایانامه پذیرفتنی نمی‌باشد.")]
[ExistField(Action = "EmailExist", Namespace = "Parsnet.Controllers", Controller = "Account", ErrorMessage = "این رایانامه پیشتر به کار گرفته شده است.")]
        public string Email { get; set; }
و در View مورد نظر از Htmlhlper مربوطه به شکل زیر استفاده کرده باشید:
@Html.TextBoxFor(m => m.Email, new { @class = "form-control en", placeholder = @Html.DisplayNameFor(m => m.Email) })
در نهایت، Html خروجی در سمت کلاینت به شکل زیر خواهد بود:
<input data-val="true" data-val-existfiledvalidator="این رایانامه پیشتر به کار گرفته شده است." data-val-existfiledvalidator-url="/account/emailexist" data-val-regex="نشانی رایانامه پذیرفتنی نمی‌باشد." data-val-regex-pattern="\w+([-+.']\w+)*@\w+([-.]\w+)*\.\w+([-.]\w+)*" data-val-required="رایانامه خود را وارد کنید." id="Email" name="Email" placeholder="رایانامه" value="" type="text">
و در اینجا کتابخانه‌ی اعتبارسنجی MVC با استفاده از همین خصوصیات *-data، اطلاعات مورد نیاز را جهت نمایش، اعتبارسنجی، تنظیم و بکارگیری، مورد استفاده قرار می‌دهد.
در یکی از پروژه‌هایی که در حال کار کردن بر روی آن هستم لازم شد تا این اطلاعات اعتبارسنجی به یک تگ span اعمال شوند. سناریوی مورد نظر به این صورت است که در بخش پروفایل کاربر، کاربر می‌تواند اطلاعات خود را بصورت inline ویرایش کنید. برای اینکار از کتابخانه X-editable استفاده کردم که از این لینک قابل دریافت است.
ابتدا اطلاعات موردنیاز در یک تگ span نمایش داده می‌شوند و در ادامه کاربر پس از کلیک بر روی آیکن ویرایش، امکان تغییر آن فیلد را دارد. برای اعتبارسنجی داده‌ها لازم بود تا تمامی اطلاعات مورد نیاز اعتبارسنجی در سمت کلاینت را به شکلی در اختیار داشته باشم و به ذهنم رسید تا با ایجاد یک Helper سفارشی، خصوصیات موردنظر را به تگ span اعمال کنم و سپس در سمت کلاینت از آن استفاده کنم. در واقع با اینکار با استفاده از همان کلاس مدل و این Helper سفارشی، از وارد کردن دستی داده‌ها و خصوصیات اجتناب کنم. (تصور کنید چیزی حدود 30 فیلد که هرکدام حداقل 4 خصوصیت دارند)
با نگاهی به سورس MVC دیدم پیاده سازی این قابلیت چندان سخت نیست و به راحتی با ایجاد یک Helper سفارشی، منطق خود را پیاده سازی و اعتبارسنجی در سمت کلاینت را به راحتی اعمال کردم.
برای ایجاد این Helper سفارشی ابتدا یک کلاس استاتیک ایجاد کنید و با استفاده از extension Method‌ها یک helper جدید را ایجاد کنید:
namespace Parsnet
{
     public static MvcHtmlString SpanFor<TModel, TProperty>(this HtmlHelper<TModel> htmlHelper, Expression<Func<TModel, TProperty>> expression, object htmlAttributes)
        {
            
            var sb = new StringBuilder();

            var span = new TagBuilder("span");

            var metadata = ModelMetadata.FromLambdaExpression<TModel, TProperty>(expression, htmlHelper.ViewData);
            var name = ExpressionHelper.GetExpressionText(expression);
            var fullName = htmlHelper.ViewContext.ViewData.TemplateInfo.GetFullHtmlFieldName(name);
            var value = "";

            if (metadata.Model != null && metadata.Model.GetType() == typeof(List<IdentityProvider.IdentityRole>))
            {
                var modelList = (List<IdentityProvider.IdentityRole>)metadata.Model;
                value = String.Join("، ", modelList.Select(r => r.Name));
            }
            else
            {
                value = htmlHelper.FormatValue(metadata.Model, null);
            }

            span.MergeAttributes<string, object>(((IDictionary<string, object>)HtmlHelper.AnonymousObjectToHtmlAttributes(htmlAttributes)));

            var fieldName = fullName.Split('.')[1];
            span.MergeAttribute("data-name", fieldName, true);
            span.MergeAttributes<string, object>(htmlHelper.GetUnobtrusiveValidationAttributes(name, metadata));

            sb.Append(span.ToString(TagRenderMode.StartTag));
            sb.Append(value);
            sb.Append(span.ToString(TagRenderMode.EndTag));

            return new MvcHtmlString(sb.ToString());
        }
    }
}
ما در این helper سفارشی از عبارت‌های لامبدا استفاده می‌کنیم و با استفاده از این عبارات، فیلد مورد نظر مدل خود را به helper معرفی می‌کنیم. آرگومان htmlAttributes در متد helper نیز برای دریافت خصوصیات اضافی helper است؛ خصوصیاتی مانند class، id, style و غیره.
با استفاده از کلاس TagBuilder تگ مورد نظر خود را ایجاد می‌کنیم. در اینجا من تگ span را ایجاد کرده‌ام که شما می‌توانید هر تگ دلخواه دیگری را نیز ایجاد کنید. اولین مرحله، استخراج اطلاعات موردنیاز از metadata مدل است که در خط زیر با پردازش عبارت لامبدا اینکار صورت می‌گیرد:
var metadata = ModelMetadata.FromLambdaExpression<TModel, TProperty>(expression, htmlHelper.ViewData);
سپس نام فیلد مورد نظر را از مدل استخراج می‌کنیم:
var name = ExpressionHelper.GetExpressionText(expression);
var fullName = htmlHelper.ViewContext.ViewData.TemplateInfo.GetFullHtmlFieldName(name);
کدهای فوق نام فیلد جاری (در اینجا Email) را از MetaData برای ما استخراج می‌کند. متغیر value برای نگهداری مقدار این فیلد از مدل است. مرحله بعد استخراج مقدار فیلد و انتساب آن به متغیر value است.
در سناریوی من کاربر می‌تواند زمینه‌ی فعالیت خود را انتخاب کند که به صورت IdentityRole پیاده سازی شده است. من در اینجا چک می‌کنیم که اگر نوع داده‌ای این فیلد List<IdentityProvider.IdentityRole> بود زمینه فعالیت کاربر را از طریق "،" از هم جدا کرده و به صورت یک رشته تبدیل می‌کنم. در غیر اینصورت همان مقدار عادی فیلد را بکار می‌گیرم.
if (metadata.Model != null && metadata.Model.GetType() == typeof(List<IdentityProvider.IdentityRole>))
            {
                var modelList = (List<IdentityProvider.IdentityRole>)metadata.Model;
                value = String.Join("، ", modelList.Select(r => r.Name));
            }
            else
            {
                value = htmlHelper.FormatValue(metadata.Model, null);
            }
سپس خصوصیات سفارشی خود را که بصورت attribute‌های HTML هستند، در خط زیر به تگ سفارشی اعمال می‌شوند:
span.MergeAttributes<string, object>(((IDictionary<string, object>)HtmlHelper.AnonymousObjectToHtmlAttributes(htmlAttributes)));
مهمترین مرحله که در واقع هدف اصلی من بود، استخراج خصوصیت‌های *-data برای اعتبارسجی است که در خط زیر اینکار صورت گرفته است:
 span.MergeAttributes<string, object>(htmlHelper.GetUnobtrusiveValidationAttributes(name, metadata));
نحوه‌ی استفاده از این helper سفارشی هم خیلی ساده است:
@Html.SpanFor(m => m.Profile.Email, new { @class = "editor", data_type = "text" })
و در نهایت HTML خروجی به شکل زیر است:
<span class="editor" data-name="Email" data-type="text" data-val="true" data-val-existfiledvalidator="این رایانامه پیشتر به کار گرفته شده است." data-val-existfiledvalidator-url="/account/emailexist" data-val-regex="نشانی رایانامه پذیرفتنی نمی‌باشد." data-val-regex-pattern="\w+([-+.']\w+)*@\w+([-.]\w+)*\.\w+([-.]\w+)*" data-val-required="رایانامه خود را وارد کنید.">alireza_s_84@yahoo.com</span>
دیدن شکل‌های زیر خالی از لطف نیستند:

و پس از ویرایش:


البته برای درک بهتر این موضوع سعی خواهم کرد تا با یک مثال عملی کامل، نحوه‌ی پیاده سازی را در همینجا قرار دهم.
مطالب
استخراج داده های وب سرویس توسط SSIS
یکی از راه‌های انتقال اطلاعات بین زیر سیستم ها، استفاده از وب سرویس‌ها است . در این پست نحوه استخراج اطلاعات از وب سرویس و تبدیل آنها به یک فایل XML را به کمک package‌های SSIS توضیح می‌دهم . 
در قدم اول نیاز به یک سرویس داریم که برای نمونه سرویس زیر را طراحی و پیاده سازی می‌کنیم :
متدی به نام HelloWorld در کلاس GetUserInfo که خروجی آن آرایه ای از کلاس UserInfo است. 


و اجرای سرویس
 


و ساختار سرویس که SSIS به این ساختار نیاز دارد .

 

حال از محیط BIDS یک پروژه SSIS ایجاد می‌کنیم (برای آشنایی با BIDS به این پست مراجعه کنید) و یک Web Service Task به آن اضافه می‌کنیم :

 


سپس روی task دوبار کلیک کنید تا پنجره تنظیمات آن باز شود :

 


حال باید یک دیتا سورس کانکشن که همان سرویس ما می‌باشد تعریف کنیم :


دکمه تست را فشار دهید تا تاییدیه معتبر بودن سرویس را دریافت کنید ، OK را فشار دهید .

در قدم بعد SSIS به قالب فایل xml که در خروجی WSDL است نیاز دارد . اگر این فایل را دارید آدرس آن را باید در قسمت WSDL FIle وارد کنید در غیر این صورت (مانند شرایط فعلی این مثال) باید این فایل را از سرویس خود دانلود کنید . نکته اینکه در صورتی که این فایل را ندارید ، گزینه overwriteWSDLFile را True کنید و مسیر یک فایلی که در سیستم شما موجود نیست را در آدرس WSDLFile وارد کنید . 



حال شما فایل مورد نظر را دارید :

 

اگر به تب input بازگردید می‌توانید ادامه تنظیمات را انجام دهید :

 


حال باید خروجی مورد نظر از این سرویس را تعریف کنیم . دو نوع خروجی برای ما امکان پذیر است . یکی انتقال اطلاعات به یک فایل (مناسب برای مواردی که نیاز به داده‌های offline دارید) و یکی منتقل کردن آنها به متغیر‌های خود SSIS Package برای استفاده در کام‌های بعدی flow (برای مواردی که نیاز به انجام تغییرات روی داده‌های Online دارید) .

 

پس از انجام این تنظیمات باید کانکشن هایی مطابق زیر داشته باشید :

 

F5 را فشار دهید تا عملیات شروع شود :

 و خروجی :

مطالب
صفحه بندی و مرتب سازی خودکار اطلاعات به کمک jqGrid در ASP.NET MVC
jqGrid یکی از افزونه‌های بسیار محبوب jQuery جهت نمایش جدول مانند اطلاعات، در سمت کلاینت است. توانمندی‌های آن صرفا به نمایش ستون‌ها و ردیف‌ها خلاصه نمی‌شود. قابلیت‌هایی مانند صفحه بندی، مرتب سازی، جستجو، ویرایش توکار، تولید خودکار صفحات افزودن رکوردها، اعتبارسنجی داده‌ها، گروه بندی، نمایش درختی و غیره را نیز به همراه دارد. همچنین به صورت توکار پشتیبانی از راست به چپ را نیز لحاظ کرده‌است.
 مجوز استفاده از فایل‌های جاوا اسکریپتی آن MIT است؛ به این معنا که در هر نوع پروژه‌ای قابل استفاده است. مجوز استفاده از کامپوننت‌های سمت سرور آن که برای نمونه جهت ASP.NET MVC یک سری HTML Helper را تدارک دیده‌اند، تجاری می‌باشد. در ادامه قصد داریم صرفا از فایل‌های JS عمومی آن استفاده کنیم.


دریافت jqGrid

برای دریافت jqGrid می‌توانید به مخزن کد آن، در آدرس https://github.com/tonytomov/jqGrid/releases و یا از طریق NuGet اقدام کنید:
 PM> Install-Package Trirand.jqGrid
استفاده از NuGet بیشتر توصیه می‌شود، زیرا به صورت خودکار وابستگی‌های jQuery و همچنین jQuery UI آن‌را نیز به همراه داشته و نصب خواهد کرد.
از jQuery UI برای تولید صفحات جستجوی بر روی رکوردها و همچنین تولید خودکار صفحات ویرایش و یا افزودن رکوردها استفاده می‌کند. به علاوه آیکن‌ها، قالب و رنگ خود را نیز از jQuery UI دریافت می‌کند. بنابراین اگر قصد تغییر قالب آن‌را داشتید تنها کافی است یک قالب استاندارد دیگر jQuery UI را مورد استفاده قرار دهید.


تنظیمات اولیه فایل Layout سایت

پس از دریافت بسته‌ی نیوگت jqGrid، نیاز است فایل‌های مورد نیاز اصلی آن‌را به شکل زیر به فایل layout پروژه اضافه کرد:
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <meta charset="utf-8" />
    <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0">
    <title>@ViewBag.Title - My ASP.NET Application</title>
    
    <link href="~/Content/themes/base/jquery.ui.all.css" rel="stylesheet" />
    <link href="~/Content/jquery.jqGrid/ui.jqgrid.css" rel="stylesheet" />
    <link href="~/Content/Site.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
</head>
<body>
    <div>
        @RenderBody()
    </div>

    <script src="~/Scripts/jquery-1.7.2.min.js"></script>
    <script src="~/Scripts/jquery-ui-1.8.11.min.js"></script>
    <script src="~/Scripts/i18n/grid.locale-fa.js"></script>
    <script src="~/Scripts/jquery.jqGrid.min.js"></script>

    @RenderSection("Scripts", required: false)
</body>
</html>
فایل jquery.ui.all.css شامل تمامی فایل‌های CSS مرتبط با jQuery UI است و نیازی نیست تا سایر فایل‌های آن‌را لحاظ کرد.
این گرید به همراه فایل زبان فارسی grid.locale-fa.js نیز می‌باشد که در کدهای فوق پیوست شده‌است. البته اگر فرصت کردید نیاز است کمی ترجمه‌های آن بهبود پیدا کنند.


تنظیمات ثانویه site.css

.ui-widget {
}

/*how to move jQuery dialog close (X) button from right to left*/
.ui-jqgrid .ui-jqgrid-caption-rtl {
    text-align: center !important;
}

.ui-dialog .ui-dialog-titlebar-close {
    left: .3em !important;
}

.ui-dialog .ui-dialog-title {
    margin: .1em 0 .1em .8em !important;
    direction: rtl !important;
    float: right !important;
}
احتمالا تنظیمات قلم‌های jQuery UI و یا jqGrid مدنظر شما نیستند و نیاز به تعویض دارند. در اینجا نحوه‌ی بازنویسی آن‌ها را ملاحظه می‌کنید.
همچنین محل قرار گیری دکمه‌ی بسته شدن دیالوگ‌ها و راست به چپ کردن عناوین آن‌ها نیز در اینجا قید شده‌اند.


مدل برنامه

در ادامه قصد داریم لیستی از محصولات را با ساختار ذیل، توسط jqGrid نمایش دهیم:
namespace jqGrid01.Models
{
    public class Product
    {
        public int Id { set; get; }
        public string Name { set; get; }
        public decimal Price { set; get; }
        public bool IsAvailable { set; get; }
    }
}


ساختار داده‌ای مورد نیاز توسط jqGrid

jqGrid مستقل است از فناوری سمت سرور. بنابراین هر چند در عنوان بحث ASP.NET MVC ذکر شده‌است، اما از ASP.NET MVC صرفا جهت بازگرداندن خروجی JSON استفاده خواهیم کرد و این مورد در هر فناوری سمت سرور دیگری نیز می‌تواند انجام شود.
using System.Collections.Generic;

namespace jqGrid01.Models
{
    public class JqGridData
    {
        public int Total { get; set; }

        public int Page { get; set; }

        public int Records { get; set; }

        public IList<JqGridRowData> Rows { get; set; }

        public object UserData { get; set; }
    }

    public class JqGridRowData
    {
        public int Id { set; get; }
        public IList<string> RowCells { set; get; }
    }
}
خروجی JSON مدنظر توسط jqGrid، یک چنین ساختاری را باید داشته باشد.
Total، نمایانگر تعداد صفحات اطلاعات است. عدد Page، شماره صفحه‌ی جاری است. عدد Records، تعداد کل رکوردهای گزارش را مشخص می‌کند. ساختار ردیف‌های آن نیز تشکیل شده‌است از یک Id به همراه سلول‌هایی که باید با فرمت string، بازگشت داده شوند.
UserData اختیاری است. برای مثال اگر خواستید جمع کل صفحه را در ذیل گرید نمایش دهید، می‌توانید یک anonymous object را در اینجا مقدار دهی کنید. خاصیت‌های آن دقیقا باید با نام خاصیت‌های ستون‌های متناظر، یکی باشند. برای مثال اگر می‌خواهید عددی را در ستون Id، در فوتر گرید نمایش دهید، باید نام خاصیت را Id ذکر کنید.


کدهای سمت کلاینت گرید

در اینجا کدهای کامل سمت کلاینت گرید را ملاحظه می‌کنید:
@{
    ViewBag.Title = "Index";
}

<div dir="rtl" align="center">
    <div id="rsperror"></div>
    <table id="list" cellpadding="0" cellspacing="0"></table>
    <div id="pager" style="text-align:center;"></div>
</div>

@section Scripts
{
    <script type="text/javascript">
        $(document).ready(function () {
            $('#list').jqGrid({
                caption: "آزمایش اول",
                //url from wich data should be requested
                url: '@Url.Action("GetProducts","Home")',
                //type of data
                datatype: 'json',
                jsonReader: { 
                    root: "Rows",
                    page: "Page",
                    total: "Total",
                    records: "Records",
                    repeatitems: true,
                    userdata: "UserData",
                    id: "Id",
                    cell: "RowCells"
                },
                //url access method type
                mtype: 'GET',
                //columns names
                colNames: ['شماره', 'نام محصول', 'موجود است', 'قیمت'],
                //columns model
                colModel: [
                { name: 'Id', index: 'Id', align: 'right', width: 50, sorttype: "number" },
                { name: 'Name', index: 'Name', align: 'right', width: 300 },
                { name: 'IsAvailable', index: 'IsAvailable', align: 'center', width: 100, formatter: 'checkbox' },
                { name: 'Price', index: 'Price', align: 'center', width: 100, sorttype: "number" }
                ],
                //pager for grid
                pager: $('#pager'),
                //number of rows per page
                rowNum: 10,
                rowList: [10, 20, 50, 100],
                //initial sorting column
                sortname: 'Id',
                //initial sorting direction
                sortorder: 'asc',
                //we want to display total records count
                viewrecords: true,
                altRows: true,
                shrinkToFit: true,
                width: 'auto',
                height: 'auto',
                hidegrid: false,
                direction: "rtl",
                gridview: true,
                rownumbers: true,
                footerrow: true,
                userDataOnFooter: true,
                loadComplete: function() {
                    //change alternate rows color
                    $("tr.jqgrow:odd").css("background", "#E0E0E0");
                },
                loadError: function(xhr, st, err) {
                     jQuery("#rsperror").html("Type: " + st + "; Response: " + xhr.status + " " + xhr.statusText);
                }
                //, loadonce: true
            })
            .jqGrid('navGrid', "#pager",
            {
                edit: false, add: false, del: false, search: false,
                refresh: true
            })
            .jqGrid('navButtonAdd', '#pager',
            {
                caption: "تنظیم نمایش ستون‌ها", title: "Reorder Columns",
                onClickButton: function() {
                     jQuery("#list").jqGrid('columnChooser');
                }
            });
        });
    </script>
}
- برای نمایش این گرید، به یک جدول و یک div نیاز است. از جدول با id مساوی list جهت نمایش رکوردهای برنامه استفاده می‌شود. از div با id مساوی pager برای نمایش اطلاعات صفحه بندی و نوار ابزار پایین گرید کمک گرفته خواهد شد.
Div سومی با id مساوی rsperror نیز تعریف شده‌است که از آن جهت نمایش خطاهای بازگشت داده شده از سرور استفاده کرده‌ایم.
- در ادامه نحوه‌ی فراخوانی افزونه‌ی jqGrid را بر روی جدول list ملاحظه می‌کنید.
- خاصیت caption، عنوان نمایش داده شده در بالای گرید را مقدار دهی می‌کند:


- خاصیت url، به آدرسی اشاره می‌کند که قرار است ساختار JqGridData ایی را که پیشتر در مورد آن بحث کردیم، با فرمت JSON بازگشت دهد. در اینجا برای مثال به یک اکشن متد کنترلری در یک پروژه‌ی ASP.NET MVC اشاره می‌کند.
- datatype را برابر json قرار داده‌ایم. از نوع xml نیز پشتیبانی می‌کند.
- شیء jsonReader را از این جهت مقدار دهی کرده‌ایم تا بتوانیم شیء JqGridData را با اصول نامگذاری دات نت، هماهنگ کنیم. برای درک بهتر این موضوع، فایل jquery.jqGrid.src.js را باز کنید و در آن به دنبال تعریف jsonReader بگردید. به یک چنین مقادیر پیش فرضی خواهید رسید:
ts.p.jsonReader = $.extend(true,{
root: "rows",
page: "page",
total: "total",
records: "records",
repeatitems: true,
cell: "cell",
id: "id",
userdata: "userdata",
subgrid: {root:"rows", repeatitems: true, cell:"cell"}
},ts.p.jsonReader);
برای مثال سلول‌ها را با نام cell دریافت می‌کند که در شیء JqGridData به RowCells تغییر نام یافته‌است. برای اینکه این تغییر نام‌ها توسط jqGrid پردازش شوند، تنها کافی است jsonReader را مطابق تعاریفی که ملاحظه می‌کنید، مقدار دهی کرد.
- در ادامه mtype به GET تنظیم شده‌است. در اینجا مشخص می‌کنیم که عملیات Ajax ایی دریافت اطلاعات از سرور توسط GET انجام شود یا برای مثال توسط POST.
- خاصیت colNames، معرف نام ستون‌های گرید است. برای اینکه این نام‌ها از راست به چپ نمایش داده شوند، باید خاصیت direction به rtl تنظیم شود.
- colModel آرایه‌ای است که تعاریف ستون‌ها را در بر دارد. مقدار name آن باید یک نام منحصربفرد باشد. از این نام در حین جستجو یا ویرایش اطلاعات استفاده می‌شود. مقدار index نامی است که جهت مرتب سازی اطلاعات، به سرور ارسال می‌شود. تنظیم sorttype در اینجا مشخص می‌کند که آیا به صورت پیش فرض، ستون جاری رشته‌ای مرتب شود یا اینکه برای مثال عددی پردازش گردد. مقادیر مجاز آن text (مقدار پیش فرض)، float، number، currency، numeric، int ، integer، date و datetime هستند.
- در ستون IsAvailable، مقدار formatter نیز تنظیم شده‌است. در اینجا توسط formatter، نوع bool دریافتی با یک checkbox نمایش داده خواهد شد.
- خاصیت pager به id متناظری در صفحه اشاره می‌کند.
- توسط rowNum مشخص می‌کنیم که در هر صفحه چه تعداد رکورد باید نمایش داده شوند.
- تعداد رکوردهای نمایش داده شده را می‌توان توسط rowList پویا کرد. در اینجا آرایه‌ای را ملاحظه می‌کنید که توسط اعداد آن، کاربر امکان انتخاب صفحاتی مثلا 100 ردیفه را نیز پیدا می‌کند. rowList به صورت یک dropdown در کنار عناصر راهبری صفحه در فوتر گرید ظاهر می‌شود.
- خاصیت sortname، نحوه‌ی مرتب سازی اولیه گرید را مشخص می‌کند.
- خاصیت sortorder، جهت مرتب سازی اولیه‌ی گردید را تنظیم می‌کند.
- viewrecords: تعداد رکوردها را در نوار ابزار پایین گرید نمایش می‌دهد.
- altRows: سبب می‌شود رنگ متن ردیف‌ها یک در میان متفاوت باشد.
- shrinkToFit: به معنای تنظیم خودکار اندازه‌ی سلول‌ها بر اساس اندازه‌ی داده‌ای است که دریافت می‌کنند.
- width: عرض گرید، که در اینجا به auto تنظیم شده‌است.
- height: طول گرید، که در اینجا به auto جهت محاسبه‌ی خودکار، تنظیم شده‌است.
- gridview: برای بالا بردن سرعت نمایشی به true تنظیم شده‌است. در این حالت کل ردیف یکباره درج می‌شود. اگر از subgird یا حالت نمایش درختی استفاده شود، باید این خاصیت را false کرد.
- rownumbers: ستون سمت راست شماره ردیف‌های خودکار را نمایش می‌دهد.
- footerrow: سبب نمایش ردیف فوتر می‌شود.
- userDataOnFooter: سبب خواهد شد تا خاصیت UserData مقدار دهی شده، در ردیف فوتر ظاهر شود.
- loadComplete : یک callback است که زمان پایان بارگذاری صفحه‌ی جاری را مشخص می‌کند. در اینجا با استفاده از jQuery سبب شده‌ایم تا رنگ پس زمینه‌ی ردیف‌ها یک در میان تغییر کند.
- loadError: اگر از سمت سرور خطایی صادر شود، در این callback قابل دریافت خواهد بود.
- در ادامه توسط فراخوانی متد jqGrid با پارامتر navGrid، در ناحیه pager سبب نمایش دکمه refresh شده‌ایم. این دکمه سبب بارگذاری مجدد اطلاعات گردید از سرور می‌شود.
- همچنین به کمک متد jqGrid با پارامتر navButtonAdd در ناحیه pager، سبب نمایش دکمه‌ای که صفحه‌ی انتخاب ستون‌ها را ظاهر می‌کند، خواهیم شد.



پیشنیاز کدهای سمت سرور jqGrid

اگر به تنظیمات گرید دقت کرده باشید، خاصیت index ستون‌ها، نامی است که به سرور، جهت اطلاع رسانی در مورد فیلتر اطلاعات و مرتب سازی مجدد آن‌ها ارسال می‌گردد. این نام، بر اساس کلیک کاربر بر روی ستون‌های موجود، هر بار می‌توان متفاوت باشد. بنابراین بجای if و else نوشتن‌های طولانی جهت مرتب سازی اطلاعات، می‌توان از کتابخانه‌ی معروفی به نام dynamic LINQ استفاده کرد.
 PM> Install-Package DynamicQuery
به این ترتیب می‌توان قسمت orderby را به صورت پویا و با رشته‌ای دریافتی، مقدار دهی کرد.


کدهای سمت سرور بازگشت اطلاعات به فرمت JSON

در کدهای سمت کلاینت، به اکشن متد GetProducts اشاره شده بود. تعاریف کامل آن‌را در ذیل مشاهده می‌کنید:
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.Globalization;
using System.Linq;
using System.Web.Mvc;
using jqGrid01.Models;
using jqGrid01.Extensions; // for dynamic OrderBy

namespace jqGrid01.Controllers
{
    public class HomeController : Controller
    {
        public ActionResult Index()
        {
            return View();
        }

        public ActionResult GetProducts(string sidx, string sord, int page, int rows)
        {
            var list = ProductDataSource.LatestProducts;

            var pageIndex = page - 1;
            var pageSize = rows;
            var totalRecords = list.Count;
            var totalPages = (int)Math.Ceiling(totalRecords / (float)pageSize);

            var products = list.AsQueryable()
                               .OrderBy(sidx + " " + sord)
                               .Skip(pageIndex * pageSize)
                               .Take(pageSize)
                               .ToList();

            var jqGridData = new JqGridData
            {
                UserData = new // نمایش در فوتر
                {
                    Name = "جمع صفحه",
                    Price = products.Sum(x => x.Price)
                },
                Total = totalPages,
                Page = page,
                Records = totalRecords,
                Rows = (products.Select(product => new JqGridRowData
                                                {
                                                    Id = product.Id,
                                                    RowCells = new List<string>
                                                    {
                                                        product.Id.ToString(CultureInfo.InvariantCulture),
                                                        product.Name,
                                                        product.IsAvailable.ToString(),
                                                        product.Price.ToString(CultureInfo.InvariantCulture)
                                                    }
                                                })).ToList()
            };
            return Json(jqGridData, JsonRequestBehavior.AllowGet);
        }
    }
}
- سطر ProductDataSource.LatestProducts چیزی نیست بجز لیست جنریکی از محصولات.
- امضای متد GetProducts نیز مهم است. دقیقا همین پارامترها با همین نام‌ها از طرف jqGrid به سرور ارسال می‌شوند که توسط آن‌ها ستون مرتب سازی، جهت مرتب سازی، صفحه‌ی جاری و تعداد ردیفی که باید بازگشت داده شوند، قابل دریافت است.
- در این کدها دو قسمت مهم وجود دارند:
الف) متد OrderBy نوشته شده، به صورت پویا عمل می‌کند و از کتابخانه‌ی Dynamic LINQ مایکروسافت بهره می‌برد.
به علاوه توسط Take و Skip کار صفحه بندی و بازگشت تنها بازه‌ای از اطلاعات مورد نیاز، انجام می‌شود.
ب) لیست جنریک محصولات، در نهایت باید با فرمت JqGridData به صورت JSON بازگشت داده شود. نحوه‌ی این Projection را در اینجا می‌توانید ملاحظه کنید.
هر ردیف این لیست، باید تبدیل شود به ردیفی از جنس JqGridRowData، تا توسط jqGrid قابل پردازش گردد.
- توسط مقدار دهی UserData، برچسبی را در ذیل ستون Name و مقداری را در ذیل ستون Price نمایش خواهیم داد.


برای مطالعه‌ی بیشتر

بهترین راهنمای جزئیات این Grid، مستندات آنلاین آن هستند: http://www.trirand.com/jqgridwiki/doku.php?id=wiki:jqgriddocs
همچنین این مستندات را با فرمت PDF نیز می‌توانید مطالعه کنید: http://www.trirand.com/blog/jqgrid/downloads/jqgriddocs.pdf


کدهای کامل این مثال را از اینجا می‌توانید دریافت کنید
jqGrid01.zip
 

مثال‌های سری jqGrid تغییرات زیادی داشتند. برای دریافت آن‌ها به این مخزن کد مراجعه کنید. 
مطالب
بخش سوم - بررسی امکانات و کدنویسی در کامپایلر Svelte
در بخش‌های قبل تا حدودی با کامپایلر Svelte و ساختار فایل‌های آن آشنا شدیم. در این بخش با چند مثال قصد دارم امکاناتی را که Svelte در اختیارمان قرار میدهد، شرح دهم. 

Dynamic attributes : 
در بخش قبل دیدیم که با استفاده از علامت ( آکولاد {} ) میتوانیم مقادیر موجود در تگ اسکریپت را در html خود رندر کنیم. ولی از این علامت میتوان برای مقدار دهی attribute‌ها هم استفاده کرد. 
<script>
let src = 'https://svelte.dev/tutorial/image.gif';
let name = 'Rick Astley';
</script>

<img src={src} alt="{name} dancing">
اگر این کد را در بدنه کامپوننت خود یعنی همان فایل App.svelte قرار دهیم، به درستی کار خواهد کرد و مقدار‌های متغیر‌های src و name، در تگ img ما قرار خواهند گرفت. چند نکته در اینجا وجود دارد که بهتر است به آنها اشاره کنم.

  • نکته اول : اگر در تگ img مقدار alt را وارد نکنیم و یا alt در این تگ وجود نداشته باشد، یک هشدار توسط کامپایلر svelte برای ما با عنوان <img> element should have an alt attribute> ایجاد میشود. زمان ساخت یک برنامه بسیار مهم است تا قوانین نوشتن یک کد html خوب را رعایت کنیم تا برای تمامی کاربران احتمالی برنامه قابل استفاده باشد. در همین مثال با ایجاد یک هشدار Svelte تلاش میکند که ما را از اشتباه در نوشتن کد html مطلع سازد.

  • نکته دوم : اگر نام یک آبجکت تعریف شده و یک attribute، برابر باشد میتوانیم از نسخه کوتاه شده یا Shorthand attributes در svelte استفاده کنیم. به طور مثال در مثال بالا میتوانیم از کد زیر در خط 6 استفاده کنیم.
<img {src} alt="{name} dancing">


Nested components :
همانطور که قبلا اشاره کرده بودم، همه‌چیز در svelte از کامپوننت‌ها تشکیل میشود. در یک برنامه واقعی درست نیست که تمامی کد برنامه را مستقیما در کامپوننت اولیه برنامه بنویسیم. به جای آن بهتر است هر بخش از وبسایت، کامپوننت مجزایی داشته باشد تا کدها و استایل‌ها و html ما نظم و خوانایی بیشتری پیدا کنند.
یک فایل دیگر را در کنار کامپوننت App.svelte که در بخش قبلی ایجاد کرده بودیم، به نام Nested.svelte ایجاد کنید و در آن کد زیر را قرار دهید.
<script>
  export let siteName = "dotnettips";
</script>

<p>this is a nested component for third tutorial on {siteName}</p>
در این مرحله ما یک کامپوننت جدید را ایجاد کردیم که برای نمایش آن باید به App.svelte اضافه شود. برای انجام اینکار محتوای App.svelte را به کد زیر تغییر دهید.
<script>
  import Nested from "./Nested.svelte";

  export let name;
</script>

<h1>Hello {name}!</h1>

<Nested siteName="dotnettips.info" />
که در نهایت چنین خروجی خواهیم داشت. 
 Hello world!

this is a nested component for third tutorial on dotnettips.info


در مثال بالا ما یک کامپوننت جدید را ایجاد کرده و از طریق دستور import به App.svelte اضافه کردیم. نکته‌ای که در اینجا وجود دارد، نحوه مقدار دهی props در کامپوننت‌ها است. اگر به خط 9 دقت کنیم، کامپوننت ما از طریق تگ جدیدی با نام (Nested) به بدنه html برنامه اضافه شده است که یک attribute به نام siteName دارد. siteName متغیر export شده در کامپوننت Nested.svelte است که در کامپوننت‌ها به این صورت مقدار دهی میشود. قبلا نحوه مقدار دهی این خصیصه‌ها را در فایل‌های جاوا اسکریپت مشاهده کرده بودیم. نکته دیگری که باید به آن دقت داشت این است که خصیصه siteName مقدار پیش فرض dotnettips را در Nested.svelte به خود اختصاص داده بود. به همین جهت اگر ما siteName را هنگام استفاده از کامپوننت مقدار دهی نکنیم، از مقدار پیش فرض خود استفاده خواهد کرد. ولی اینجا ما با مقدار دهی آن، siteName را به dotnettips.info تغییر داده‌ایم.

نکته مهم : دقت داشته باشید کامپوننت‌های شما همیشه باید با حروف بزرگ شروع شوند؛ به طور مثال در صورت نوشتن <nested/> محتوای کامپوننت نمایش داده نخواهد شد. svelte، از طریق زیر نظر گرفتن حروف کوچک و بزرگ در ابتدای تگ‌ها، بین تگ‌های html و کامپوننت‌ها تمایز قائل میشود.



Spread  props :

تا اینجا به صورت خلاصه با props یا خصیصه‌ها آشنا شده‌اید و دیدیم که با export کردن یک متغیر در یک کامپوننت، میتوانیم آن را هنگام استفاده مقدار دهی نماییم. برای اینکه تمرینی هم باشد با توجه به مطالبی که تاکنون گفته شده، پروژه‌ی جدیدی را ایجاد کنید و محتوای App.svelte را مانند کد زیر تغییر دهید.

<script>
import Info from './Info.svelte';

const pkg = {
name: 'svelte',
version: 3,
speed: 'blazing',
website: 'https://svelte.dev'
};
</script>

<Info name={pkg.name} version={pkg.version} speed={pkg.speed} website={pkg.website}/>

همانطور که در خط دوم کد می‌بینید، کامپوننتی به نام Info.svelte به این بخش اضافه شده‌است. این کامپوننت را با محتوای زیر ایجاد نمایید:

<script>
export let name;
export let version;
export let speed;
export let website;
</script>

<p>
The <code>{name}</code> package is {speed} fast.
Download version {version} from <a href="https://www.npmjs.com/package/{name}">npm</a>
and <a href={website}>learn more here</a>
</p>

اگر برنامه را اجرا کنید یک چنین خروجی را مشاهده خواهید کرد: 

 The svelte  package is  blazing  fast. Download version  3  from  npm  and  learn more here
در این مثال در کامپوننت info.svelte حدودا تعداد زیادی متغیر export شده داریم که دقیقا همنام با آنها در App.svelte یک آبجکت به نام pkg مقدار دهی شده‌است (خط 4-9). در این شرایط نیازی به نوشتن تک تک خصیصه‌ها مانند کاری که در خط 12 کردیم نیست. خیلی ساده میتوانیم از امکانات ES6 برای destruct کردن این آبجکت و ست کردن این خصیصه‌ها استفاده کنیم؛ به این صورت : 
<Info {...pkg}/>



مروری کوتاه بر مدیریت Event ها  در svelte:
قدرت اصلی svelte، واکنش پذیر بودن آن است. به این معنی که همیشه DOM را با وضعیت یا state برنامه هماهنگ نگه میدارد. یکی از مواردی که بطور مثال این امکان را به خوبی نمایش میدهد، event‌ها هستند. 
به مثال زیر توجه کنید:
<script>
  let count = 0;

  function handleClick() {
    count += 1;
  }
</script>

<p>Count : {count}</p>
<button on:click={handleClick}>
  Clicked {count} {count === 1 ? 'time' : 'times'}
</button>
در مثال بالا در خط 10، یک button را ایجاد کردیم که به متد click آن یک function اختصاص داده شده که در خط 4 تعریف کرده بودیم. برای bind کردن یک event در svelte از on: استفاده میکنیم. البته دقت کنید که در خط 10، نام function بدون پرانتز نوشته شده‌است؛ چرا که ما قصد اجرای آن را نداریم و صرفا میخواهیم این فانکشن پس از کلیک شدن بر روی button اجرا شود. در خط 5 هم در بدنه فانکشن خود که پس از هر کلیک اجرا خواهد شد، یک واحد به متغیر count اضافه میکنیم. در خطوط 9 و 11 هم مقدار count را نمایش داده‌ایم. 
در بخش‌های بعد به جزئیات کار با event‌ها بیشتر میپردازیم.

واکنش پذیری یا Reactivity در svelte :
svelte به صورت خودکار DOM را پس از اینکه وضعیت کامپوننت یا آبجکت‌های شما تغییر کند، آپدیت میکند؛ ولی در این بین چندین حالت وجود دارند که به صورت خودکار svelte از تغییر وضعیت کامپوننت شما آگاه نمیشود. 
عملگر :$
به مثال زیر توجه کنید. 
<script>
let count = 0;
let doubled = count * 2;

function handleClick() {
count += 1;
}
</script>

<button on:click={handleClick}>
Clicked {count} {count === 1 ? 'time' : 'times'}
</button>

<p>{count} doubled is {doubled}</p>
در این مثال در خط سوم متغیر doubled تعریف شده که قرار است دو برابر count را در خود نگه دارد. اگر این کد را اجرا نمایید، متوجه خواهید شد که مقدار double پس از تغییر count، تغییری نخواهد کرد. چرا که بر خلاف سایر فریم ورک‌ها، مانند react برای بهبود performance برنامه، svelte از Virtual-DOM استفاده نمیکند و این امر سبب میشود که کل کدهای کامپوننت ما در هر بار تغییر، در وضعیت بخشی از آن، مجددا اجرا نشود و مستقیما بخش مورد نظر در DOM تغییر کند. این امر سبب شده از نظر performance در کامپوننت‌های پیچیده که به طور مثال از انیمیشن یا visualisation‌ها استفاده میکنند، کامپوننت‌های svelte چندین برابر پرسرعت‌تر از سایر فریم ورک‌های مشابه عمل کند. ولی اگر بخواهیم که مقدار doubled آپدیت شود چه کاری باید کرد؟ 
راهکار اول مقدار دهی doubled در function مرتبط است، چرا که svelte همیشه به عملگر مساوی = در کد جاوا اسکریپت نگاه میکند. ولی این راهکار در مثال بالا منطقی به نظر نمی‌آید چرا که وظیفه متد ما صرفا دو برابر کردن مقدار count است.
راهکار دوم استفاده از عملگر :$  قبل از تعریف متغیر میباشد که به نظر راهکار مناسب‌تری است. پس در کد بالا فقط لازم است خط سوم را به کد زیر تغییر دهیم تا برنامه بدرستی مقدار doubled را پس از تغییر count محاسبه کند. 
$: doubled = count * 2;
به این طریق میتوانیم متغیر خود را وادار کنیم درصورت تغییر مقادیر، در سمت راست مساوی، مقدار doubled را مجددا محاسبه نماید.

استفاده از این عملگر در svelte به تعریف متغیر‌ها محدود نمیشود. ما هر جائیکه نیاز به واکنش پذیری نسبت به کامپوننت‌ها یا متغیر‌های خود داشتیم، میتوانیم از این عملگر استفاده کنیم. به طور مثال برای لاگ کردن اطلاعات، هر بار که مقدار count تغییر کرد میتوانیم از کد زیر استفاده کنیم. 
$: console.log(`the count is ${count}`);
همچنین میتوانیم به آسانی گروهی از فعالیت‌ها را با هم واکنش پذیر کنیم. مثال :
$: {
  console.log(`the count is ${count}`);
  alert(`I SAID THE COUNT IS ${count}`);
}
حتی میتوان از این عملگر قبل از بلاک‌های کد، مانند if یا for استفاده کرد. مثال:
$: if (count >= 10) {
     alert(`count is dangerously high!`);
     count = 9;
}

واکنش پذیری در آرایه‌ها و آبجکت‌ها : 
به مثال زیر توجه کنید:
<script>
  let numbers = [1, 2, 3, 4];

  function addNumber() {
    let newNumber = numbers.length + 1;
    numbers.push(newNumber);
  }

  $: sum = numbers.reduce((t, n) => t + n, 0);
</script>

<p>{numbers.join(' + ')} = {sum}</p>

<button on:click={addNumber}>Add a number</button>

در مثال بالا پس از هر کلیک، یک عدد به آرایه numbers اضافه میشود؛ ولی در خط 11 که این آرایه را نمایش میدهیم، مقدار آن تغییر نخواهد کرد! همانطور که قبلا اشاره کرده بودم svelte برای اینکه متوجه شود تغییری در آبجکت‌های ما صورت گرفته است، به مشاهده عملگر مساوی در کدهای ما میپردازد و چون اینجا در خط 6، ما از متد push آرایه برای افزودن مقداری جدید به آن درحال استفاده هستیم svelte واکنشی به این تغییر ندارد. برای رفع این مشکل دو راهکار وجود دارد. 
راهکار اول استفاده از عملگر مساوی و reassign کردن مقدار آبجکت یا متغیر مورد نظر است به این صورت : 
  function addNumber() {
    let newNumber = numbers.length + 1;
    numbers.push(newNumber);
    numbers = numbers;
  }
راهکار دوم استفاده از امکانات ES6 جاوا اسکریپت است برای افزودن مقدار جدید به آرایه که چون در این روش از مساوی استفاده میکنیم، تغییرات در numbers واکنش پذیر خواهد بود. به این صورت : 
  function addNumber() {
    let newNumber = numbers.length + 1;
    numbers = [...numbers, newNumber];
  }

مروری بر Two way bindings :
فرض کنید قصد داریم که یک input برای دریافت نام در صفحه قرار داده و در متغیری به نام name ذخیره کنیم. سپس این متغیر را در صفحه نشان دهیم. برای انجام اینکار حدودا با توجه به مطالبی که تا الان آموخته‌ایم میتوان کد زیر را تولید کرد : 
<script>
  let name = "";
  function updateName(event) {
    name = event.target.value;
  }
</script>

<h4>My Name Is {name}</h4>
<input value={name} on:input={updateName} />
در خط 9 یک input به کامپوننت خود اضافه کردیم و مقدار value آن را به متغیر name نسبت دادیم. تا اینجا فقط اگر name تغییری کند آن را در input میتوانیم نمایش دهیم ولی پس از تایپ در این input به صورت خودکار مقدار name آپدیت نمیشود چون ما در این حالت از One way binding درحال استفاده هستیم. به همین جهت یک متد برای آپدیت مقدار name توسط input هم باید مینوشتیم که اگر دقت کنید در کد فوق از ایونت input تگ input در خط 11 به همین منظور استفاده شده‌است. در خط سوم اینبار متد ما یک پارامتر هم به نام event دارد. به طور پیش فرض میتوانیم همیشه از طریق این پارامتر به ایونت آبجکت مبداء که فانکشن را صدا زده است، دسترسی داشته باشیم که خیلی ساده از طریق این ایونت در خط 4 مقدار name را پس تغییر در input آپدیت میکنیم. 
شاید کد بالا کاری که خواستیم را انجام داده باشد. ولی پیاده سازی Two way binding به شکلی که نوشتیم ساده نیست و مشکلات خاص خودش را دارد. خبر خوب این است که svelte این امکان را به صورت توکار محیا کرده است. 
برای اتصال یک attribute به یک متغیر یا آبجکت به صورت دو طرفه از کلمه :bind قبل از نام attribute در svelte استفاده میشود. مثال بالا را اگر با استفاده از این توضیح بازنویسی کنیم، به این کد خواهیم رسید:
<script>
  let name = "";
</script>

<h4>My Name Is {name}</h4>
<input bind:value={name} />
همانطور که مشاهده میکنید دیگر نیازی به نوشتن یک فانکشن مجزا و گرفتن اطلاعات از طریق پارامتر ایونت نیست و به سادگی مقدار value به متغیر name به صورت دو طرفه متصل شده است.


expressing logic :
html امکانی برای پیاده سازی منطق برنامه، برخلاف svelte ندارد. در ادامه با syntax پیاده سازی منطق برنامه در کنار کدهای html در svelte آشنا میشویم. 

If blocks
برای نوشتن If در svelte از if# در میان دو آکولاد {} استفاده میشود و برای پایان دادن به آن از if/ در میاد دو آکولاد. به این صورت : 
{#if condition}
    <!-- you html codes ...  -->
{/if}
به مثال زیر توجه کنید : 
در این مثال قصد داریم پس از کلیک بر روی کلید لاگین، وضعیت کاربر را لاگین شده قرار دهیم و کلید لاگین را مخفی کنیم. سپس کلید دیگری برای خروج از برنامه به نام logout را نمایش دهیم که با کلیک بر روی آن کاربر logout شود و مجددا کلید لاگین نمایش داده شود. برای شبیه سازی این سناریو از کد زیر میتوانیم استفاده کنیم :
<script>
let user = { loggedIn: false };

function toggle() {
user.loggedIn = !user.loggedIn;
}
</script>

{#if user.loggedIn}
<button on:click={toggle}>
Log out
</button>
{/if}

{#if !user.loggedIn}
<button on:click={toggle}>
Log in
</button>
{/if}
کدهای داخل اسکریپت که چندان نیازی به توضیح ندارند و صرفا برای toggle کردن وضعیت کاربر هستند. ولی در خطوط 9 - 13 و 15 - 19 طریقه نوشتن if در svelte را با یک مثال واقعی مشاهده میکنید.
در مثال بالا دو شرط با یک مقدار مشابه true/false نوشته شده است که بهتر بود مانند سایر زبان‌های برنامه نویسی از else در اینجا استفاده میشد. در ادامه با نحوه نوشتن else در svelte آشنا خواهیم شد.
Else blocks
برای نوشتن else در svelte از else: در میاد دو آکولاد {} بین یک block مانند if میتوانیم استفاده کنیم. به این صورت :
{#if condition}
    <!-- you html code when condition is true -->
{:else}
    <!-- you html code when condition is false -->
{/if}
باز نویسی دو if block در مثال بالا با استفاده از else : 
{#if user.loggedIn}
<button on:click={toggle}>
Log out
</button>
{:else}
<button on:click={toggle}>
Log in
</button>
{/if}

همینطور شما میتوانید از else if هم استفاده نمایید. به این صورت : 
{#if condition}
    <!-- you html code when condition is true -->
{:else if condition2}
    <!-- you html code when condition2 is true -->
{:else}
    <!-- you html code when condition and condition2 are false -->
{/if}

نکته تکمیلی : در svelte علامت # همیشه به معنای شروع یک بلاک کد است و علامت / به معنای پایان بلاک. همینطور علامت : نشان دهنده ادامه بلاک کد است. شاید در ابتدا کمی گیج کننده به نظر بیاید ولی در مثال‌های بعدی بیشتر با این علائم آشنا میشویم.

each blocks : 
برای حرکت در میان لیستی از اطلاعات در svelte میتوانیم از each# استفاده نماییم و مانند بلاک if برای خاتمه دادن به آن از each/ استفاده میشود. همینطور از کلمه کلیدی as هم برای دسترسی به هر آیتم در لیست استفاده میشود. به این صورت : 
{#each list as item}
      <!-- you html code per each item in list -->
{/each}
به مثال زیر توجه کنید : 
<script>
let cats = [
{ id: 'J---aiyznGQ', name: 'Keyboard Cat' },
{ id: 'z_AbfPXTKms', name: 'Maru' },
{ id: 'OUtn3pvWmpg', name: 'Henri The Existential Cat' }
];
</script>

<h1>The Famous Cats of YouTube</h1>

<ul>
{#each cats as cat}
<li><a target="_blank" href="https://www.youtube.com/watch?v={cat.id}">
{cat.name}
</a></li>
{/each}
</ul>
در خط 2 ما یک آرایه از گربه‌ها را تعریف کرده ایم و در خط 11 با استفاده از each به ازای هر کدام از آیتم‌های داخل این آرایه یک تگ li ایجاد میکنیم که لینک مرتبط با آن آیتم را نمایش میدهد. البته کد فوق را به شکل دیگری با استفاده از امکانات destructing جاوا اسکریپت هم میتوانستیم بنویسیم. به این صورت : 
<ul>
{#each cats as {id,name}}
<li><a target="_blank" href="https://www.youtube.com/watch?v={id}">
{name}
</a></li>
{/each}
</ul>
در این حالت ابتدا id و name به صورت مجزا destruct شده اند و میتوانیم مانند مثال بالا از آنها بدون نوشتن نام آیتم استفاده کنیم . مانند خط 4 کد بالا.
همینطور در each بلاک‌ها امکان دریافت ایندکس جاری آیتم از طریق آرگومان دوم هم وجود دارد. به این صورت : 
<ul>
{#each cats as { id, name }, i}
<li><a target="_blank" href="https://www.youtube.com/watch?v={id}">
{i + 1}: {name}
</a></li>
{/each}
</ul>
اگر به کد فوق دقت کنید درخط 2 مقدار i ایندکس آیتم جاری آرایه ما یعنی همان cats است.


نکته : در این بخش من سعی کردم تا حدودی به ترتیب بخش آموزشی خود وبسایت Svelte، موارد را بیان کنم؛ ولی با توجه به اینکه شاید دوستان ترجیح بدهند روش آموزشی خود  آن وبسایت که امکان تغییر و نوشتن کد را هم محیا کرده است، امتحان کنند  لینک آن  را به اشتراک میگذارم. 
مطالب
پشتیبانی آنلاین سایت با SignalR ،ASP.NET MVC و AngularJS
  پشتیبانی آنلاین سایت، روشی مناسب برای افزایش سطح تماس مشتریان با فروشندگان، برای جلوگیری از اتلاف وقت در برقراری تماس میباشد.
قصد داریم در این بخش پشتیبانی آنلاین سایت را با استفاده از AngularJs /Asp.Net Mvc / Signalr تهیه کنیم.
امکانات این برنامه:
* امکان مکالمه متنی به همراه ارسال شکلک
* امکان انتقال مکالمه
* مشاهده آرشیو گفتگوها
* امکان ارسال فایل (بزودی)
* امکان ذخیره گفتگو و ارسال گفتگو به ایمیل  (بزودی)
* امکان ارسال تیکت در صورت آفلاین بودن کارشناسان (بزودی) 
* رعایت مسائل امنیتی(بزودی)

مراحل نحوه اجرای برنامه:
1-  باز کردن دو tab، یکی برای کارشناس یکی  برای مشتری .
2-  تعدادی کارشناس تعریف شده است که با کلیک بر روی هر کدام وارد پنل کارشناس خواهیم شد.
3- شروع مکالمه توسط مشتری با کلیک بر روی chatbox پایین صفحه (سمت راست پایین).
4- شروع کردن مکالمه توسط کارشناس. 
5- ادامه،خاتمه یا انتقال مکالمه توسط کارشناس.

نصب کتابخانه‌های زیر:
//client
Install-Package angularjs 
Install-Package angular-strap 
Install-Package Microsoft.AspNet.SignalR.JS 
install-package AngularJs.SignalR.Hub 
Install-Package jQuery.TimeAgo
Install-Package FontAwesome
Install-Package toastr
Install-Package Twitter.Bootstrap.RTL 
bower install angular-smilies  

//server
Install-Package Newtonsoft.Json
Install-Package Microsoft.AspNet.SignalR 
Install-Package EntityFramework

گام‌های برنامه:
1-ایجاد جداول 
جدول Message: هر پیام دارای فرستنده و گیرنده‌ای، به همراه زمان ارسال میباشد.
جدول Session: شامل لیستی از پیام‌ها به همراه ارجاعی به خود (استفاده هنگام انتقال مکالمه )
 public partial class Message
    {
        public int Id { get; set; }
        public string Sender { get; set; }
        public string Receiver { get; set; }
        public string Body { get; set; }
        public DateTimeOffset? CreationTime { get; set; }
        public int? SessionId { get; set; }
        public virtual Session Session { get; set; }
    }
    public partial class Session
    {
        public Session()
        {
           Messages = new List<Message>();
           Sessions = new List<Session>();
        }
        public int Id { get; set; }
        public string AgentName { get; set; }
        public string CustomerName { get; set; }
        public DateTime CreatedDateTime { get; set; }
        public int? ParentId { get; set; }
        public virtual Session Parent { get; set; }
        public virtual ICollection<Message> Messages { get; set; }
        public virtual ICollection<Session> Sessions { get; set; }
    }

2- ایجاد ویو مدلهای زیر
    public class UserInformation
    {
        public string ConnectionId { get; set; }
        public bool IsOnline { get; set; }
        public string UserName { get; set; }
    }
    public class ChatSessionVm
    {
        public string Key { get; set; }
        public List<string> Value { get; set; }
    }
    public class AgentViewModel
    {
        public int Id { get; set; }
        public string CustomerName { get; set; }
        public int Lenght { get; set; }
        public DateTimeOffset? Date { get; set; }
    }

3- ایجاد Hub در سرور
 [HubName("chatHub")]
    public class ChatHub : Microsoft.AspNet.SignalR.Hub
    {
    }

4- فراخوانی chathub توسط کلاینت: برای آشنایی با سرویس  hub کلیک نمایید.

listeners متدهای سمت کلاینت
methods آرایه ای از متدهای سمت سرور

 $scope.myHub = new hub("chatHub", {
  listeners: {},
  methods: []
})
در صورت موفقیت آمیز بودن اتصال به هاب، متد init سمت سرور فراخوانی میشود و وضعیت آنلاین بودن کارشناسان برای کلاینت مشخص میشود.
 $scope.myHub.promise.done(function () {
     $scope.myHub.init();
     $scope.myHub.promise.done(function () { });
  });
 public void Init()
        {
            _chatSessions = _chatSessions ?? (_chatSessions = new List<ChatSessionVm>());
            _agents = _agents ?? (_agents = new ConcurrentDictionary<string, UserInformation>());
            Clients.Caller.onlineStatus(_agents.Count(x => x.Value.IsOnline) > 0);
        }

5-وضعیت کارشناسان :
در صورت آنلاین بودن کارشناسان: ارسال اولین پیام و تقاضای شروع مکالمه
در صورت آفلاین بودن کارشناسان: ارسال تیکت(بزودی)
اگر برای اولین بار  پیامی را ارسال میکنید، برای شما session ایی ایجاد نشده است. در اینصورت مکان تقاضای مشتری از سایت http://ipinfo.io دریافت شده و به سرور ارسال می‌گردد و  متد logvist سرور، تقاضای شروع مکالمه مشتری را به اطلاع  تمام کارشناسان میرساند و وضعیت chatbox را تغییر میدهد.
اگر session برای مشتری تعریف شده باشد، مکالمه مشتری با کارشناس مربوطه انجام میگردد.
 $scope.requestChat = function (msg) {
                if (!defaultCustomerUserName) {
                    //گرفتن کاربر لاگین شده
                    //ما از آرایه تصادفی استفاده میکنیم
                    var nameDefaultArray = [
                        'حسین', 'حسن', 'علی', 'عباس', 'زهرا', 'سمیه'
                    ];
                    defaultCustomerUserName=nameDefaultArray[Math.floor(Math.random() * nameDefaultArray.length)];
                }
                var userName = defaultCustomerUserName;
                if (!$scope.chatId) {
                    $scope.chatId = sessionStorage.getItem(chatKey);
                    $http.get("http://ipinfo.io")
                      .success(function (response) {
                          $scope.myHub.logVisit(response.city, response.country, msg, userName);
                      }).error(function (e, status, headers, config) {
                          $scope.myHub.logVisit("Tehran", "Ir", msg, userName)
                      });
                    $scope.myHub.requestChat(msg);
                    $scope.chatTitle = $scope.options.waitingForOperator;
                    $scope.pendingRequestChat = true;
                } else {
                    $scope.myHub.clientSendMessage(msg, userName);
                };
                $scope.message = "";
            };

6-مشاهده تقاضای مکالمه کاربران  توسط کارشناسان
کارشناسان در صورت تمایل، شروع به مکالمه با کاربر مینمایند و مکالمه آغاز میگردد.با شروع مکالمه توسط کارشناس، متد acceptRequestChat  سرور فراخوانی میشود.
 پیام‌های مناسب برای کارشناس مربوطه، برای مشتری و تمام کارشناسان (به تمام کارشناسان اطلاع داده می‌شود که مشتری با چه کارشناسی در حال مکالمه میباشد) ارسال میگردد و مقادیر مربوطه در دیتابیس ذخیره میگردد.
public void AcceptRequestChat(string customerConnectionId, string body, string userName)
        {
            var agent = FindAgent(Context.ConnectionId);
            var session = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Key.Equals(agent.Key));
            if (session == null)
            {
                _chatSessions.Add(new ChatSessionVm
                {
                    Key = agent.Key,
                    Value = new List<string> { customerConnectionId }
                });
            }
            else
            {
                session.Value.Add(customerConnectionId);
            }
            Clients.Client(Context.ConnectionId).agentChat(customerConnectionId, body, userName);
            Clients.Client(customerConnectionId).clientChat(customerConnectionId, agent.Value.UserName);
            foreach (var item in _agents.Where(item => item.Value.IsOnline))
            {
                Clients.Client(item.Value.ConnectionId).refreshChatWith(agent.Value.UserName, customerConnectionId);
            }
       var session = _db.Sessions.Add(new Session
            {
                AgentName = agent.Key,
                CustomerName = userName,
                CreatedDateTime = DateTime.Now
            });
            _db.SaveChanges();

            var message = new Message
            {
                CreationTime = DateTime.Now,
                Sender = agent.Key,
                Receiver = userName,
                body=body,
                Session = session
            };
            _db.Messages.Add(message);
            _db.SaveChanges();
        }
7-خاتمه مکالمه توسط کارشناس یا مشتری امکان پذیر میباشد:
متد closeChat  سرور فراخوانی میگردد. پیام مناسبی به مشتری و تمام کارشناسان ارسال میگردد.
public void CloseChat(string id)
        {
            var findAgent = FindAgent(Context.ConnectionId);
            var session = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Value.Contains(id));
            if (session == null) return;
            Clients.Client(id).clientAddMessage(findAgent.Key, "مکالمه شما با کارشناس مربوطه به اتمام رسیده است");

            foreach (var agent in _agents)
            {
                Clients.Client(agent.Value.ConnectionId).refreshLeaveChat(agent.Value.UserName, id);
            }
            _chatSessions.Remove(session);
        }

8-انتقال مکالمه مشتری به کارشناسی دیگر
مکالمه از کارشناس فعلی گرفته شده و به کارشناس جدید داده می‌شود؛ به همراه ارسال پیام‌های مناسب به طرف‌های مربوطه
   public void EngageVisitor(string newAgentId, string cumtomerId, string customerName,string clientSessionId)
        {
            #region remove session of current agent
            var currentAgent = FindAgent(Context.ConnectionId);
            var currentSession = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Value.Contains(cumtomerId));
            if (currentSession != null)
            {
                _chatSessions.Remove(currentSession);
            }
            #endregion

            #region add  session to new agent
            var newAgent = FindAgent(newAgentId);
            var newSession = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Key.Equals(newAgent.Key));
            if (newSession == null)
            {
                _chatSessions.Add(new ChatSessionVm
                {
                    Key = newAgent.Key,
                    Value = new List<string> { cumtomerId }
                });
            }
            else
            {
                newSession.Value.Add(cumtomerId);
            }
            #endregion

            Clients.Client(currentAgent.Value.ConnectionId).addMessage(cumtomerId, newAgent.Key,
                "ادامه مکالمه به کارشناس  " + newAgent.Key + "مقابل  منتقل شد");
            Clients.Client(newAgentId).addMessage(cumtomerId, currentAgent.Key,
                "لطفا مکالمه را ادامه دهید.با تشکر");

            Clients.Client(cumtomerId).clientAddMessage(newAgent.Value.UserName,
                "مکالمه شما با کارشناس زیر برقرار گردید" + newAgent.Key);

            var session = _db.Sessions.FirstOrDefault
                (item => item.AgentName.Equals(currentAgent.Value.UserName)
                 && item.CustomerName.Equals(customerName));
            if (session != null)
            {
                var sessionId = session.Id;
                var messages = _db.Messages.Where(item => item.Session.Id.Equals(sessionId));
                var result = JsonConvert.SerializeObject(messages, new Formatting(), _settings);
                Clients.Client(newAgentId).visitorSwitchConversation
                    (Context.ConnectionId, customerName, result, clientSessionId);
            }
            foreach (var item in _agents.Where(item => item.Value.IsOnline))
            {
                Clients.Client(item.Value.ConnectionId).refreshChatWith(newAgent.Value.UserName, cumtomerId);
            }
            _db.Sessions.Add(new Session
            {
                AgentName = newAgent.Key,
                CustomerName = customerName,
                CreatedDateTime = DateTime.Now,
                Parent = _db.Sessions.Where(item => item.AgentName.Equals(currentAgent.Key)
                      && item.CustomerName.Equals(customerName)).OrderByDescending(item => item.Id).FirstOrDefault()
            });
            _db.SaveChanges();
        }
از آنجاییکه اسم متدها کاملا گویا میباشد، به نظر نیازی به توضیح بیشتری ندارند.
فایل کامل  app.js 
var app = angular.module("app", ["SignalR", 'ngRoute', 'ngAnimate', 'ngSanitize', 'mgcrea.ngStrap', 'angular-smilies']); 

app.config(["$routeProvider", "$provide", "$httpProvider", "$locationProvider",
        function ($routeProvider, $provide, $httpProvider, $locationProvider) {
            $routeProvider.
               when('/', { templateUrl: 'app/views/home.html', controller: "HomeCtrl" }).
               when('/agent', { templateUrl: 'app/views/agent.html', controller: "ChatCtrl" })
                .otherwise({
                    redirectTo: "/"
                });;
        }]);
app.controller("HomeCtrl", ["$scope", function ($scope) {
    $scope.title = "home";
}])
app.controller("ChatCtrl", ["$scope", "Hub", "$location", "$http", "$rootScope",
    function ($scope, hub, $location, $http, $rootScope) {
        if (!$scope.myHub) {
            var chatKey = "angular-signalr";
            var defaultCustomerUserName = null;
            function getid(id) {
                var find = false;
                var position = null;
                angular.forEach($scope.chatConversation, function (index, i) {
                    if (index.id === id && !find) {
                        find = true;
                        position = i;
                        return;
                    }
                });
                return position;
            }
            function apply() {
                $scope.$apply();
            }
            $scope.boxheader = function () {
                var height = 0;
                $("#chat-box").slideToggle('slow', function () {
                    if ($("#chat-box-header").css("bottom") === "0px") {
                        height = $("#chat-box").height() + 20;
                    } else {
                        height = 0;
                    }
                    $("#chat-box-header").css("bottom", height);
                });
            };
            var init = function () {
                $scope.agent = {
                    id: "", name: "", isOnline: false
                };
                $rootScope.msg = "";
                $scope.alarmStatus = false;
                $scope.options = {
                    offlineTitle: "آفلاین",
                    onlineTitle: "آنلاین",
                    waitingForOperator: "لطفا منتظر بمانید تا به اپراتور وصل شوید",
                    emailSent: "ایمیل ارسال گردید",
                    emailFailed: "متاسفانه ایمیل ارسال نگردید",
                    logOut: "خروج",
                    setting: "تنظیمات",
                    conversion: "آرشیو",
                    edit: "ویرایش",
                    alarm: "قطع/وصل کردن صدا",
                    complete: "تکمیل",
                    pending: "منتظر ماندن",
                    reject: "عدم پذیرش",
                    lock: "آنلاین شدن",
                    unlock: "آفلاین شدن",
                    alarmOn: "روشن",
                    alarmOff: "خاموش",
                    upload: "آپلود"
                };
                $scope.chatConversation = [];
                $scope.chatSessions = [];
                $scope.customerVisit = [];

                $scope.agentClientMsgs = [];
                $scope.clientAgentMsg = [];
            }();
//تعریف هاب به همراه متدهای آن
            $scope.myHub = new hub("chatHub", {
                listeners: {
                    "clientChat": function (id, agentName) {
                        $scope.clientAgentMsg.push({ name: agentName, msg: "با سلام در خدمت میباشم" });
                        $scope.chatTitle = "کارشناس: " + agentName;
                        $scope.pendingRequestChat = false;
                        sessionStorage.setItem(chatKey, id);
                    }, "agentChat": function (id, firstComment, customerName) {
                        var date = new Date();
                        var position = getid(id);
                        if (position > 0) {
                            $scope.chatSessions[position].length = $scope.chatConversation[position].length + 1;
                            $scope.chatSessions[position].date = date.toISOString();
                            return;
                        }
                        else {
                            $scope.chatConversation.push({
                                id: id,
                                sessions: [{
                                    name: customerName,
                                    msg: firstComment,
                                    date: date
                                }],
                                agentName: $scope.agent.name,
                                customerName: customerName,
                                dateStartChat: date.getHours() + ":" + date.getMinutes(),
                            });
                            $scope.chatSessions.push({
                                id: id,
                                length: 1,
                                userName: customerName,
                                date: date.toISOString()
                            });
                        }
                        sessionStorage.setItem(chatKey, id);
                        apply();
                    }, 
//برروز رسانی لیست برای کارشناسان
"refreshChatWith": function (agentName, customerConnectionId) {
                        angular.forEach($scope.customerVisit, function (index, i) {
                            if (index.connectionId === customerConnectionId) {
                                $scope.customerVisit[i].chatWith = agentName;
                            }
                        });
                        apply();
                    },
//برروز رسانی لیست برای کارشناسان
 "refreshLeaveChat": function (agentName, customerConnectionId) {
                        angular.forEach($scope.customerVisit, function (index, i) {
                            if (index.connectionId === customerConnectionId) {
                                $scope.customerVisit[i].chatWith =agentName + "---" + "  به مکالمه خاتمه داده است ";
                            }
                        });
                        apply();
                    }
//وضعیت آنلاین بودن کارشناسان
                    , "onlineStatus": function (state) {
                        if (state) {
                            $scope.chatTitle = $scope.options.onlineTitle;
                            $scope.hasOnline = true;
                            $scope.hasOffline = false;
                        } else {
                            $scope.chatTitle = $scope.options.offlineTitle;
                            $scope.hasOffline = true;
                            $scope.hasOnline = false;
                        }
                        $scope.$apply()
                    }, "loginResult": function (status, id, name) {
                        if (status) {
                            $scope.agent.id = id;
                            $scope.agent.name = name;
                            $scope.agent.isOnline = true;
                            $scope.userIsLogin = $scope.agent;
                            $scope.$apply(function () {
                                $location.path("/agent");
                            });
                        } else {
                            $scope.agent = null;
                            toastr.error("کارشناسی با این مشخصات وجود ندارد");
                            return;
                        }
                    }, "newVisit": function (userName, city, country, chatWith, connectionId, firstComment) {
                        var exist = false;
                        angular.forEach($scope.customerVisit, function (index) {
                            if (index.connectionId === connectionId) {
                                exist = true;
                                return;
                            }
                        });
                        if (!exist) {
                            var date = new Date();
                            $scope.customerVisit.unshift({
                                userName: userName,
                                date: date,
                                city: city,
                                country: country,
                                chatWith: chatWith,
                                connectionId: connectionId,
                                firstComment: firstComment
                            });
                            if ($scope.alarmStatus) {
                                var snd = new Audio("/App/assets/sounds/Sedna.ogg");
                                snd.play();
                            }
                            toastr.success("تقاضای جدید دریافت گردید");
                            apply();
                        }
                    }, "addMessage": function (id, from, value) {
                        if ($scope.alarmStatus) {
                            var snd = new Audio("/App/assets/sounds/newmsg.mp3");
                            snd.play();
                        }
                        $scope.agentUserMsgs = [];
                        var date = new Date();
                        var position = getid(id);
                        if ($scope.chatConversation.length > 0 && position != null) {
                            $scope.chatConversation[position].sessions.push({ name: from, msg: value, date: date });
                        }
                        var item = $scope.chatConversation[position];
                        if (item) {
                            angular.forEach(item.sessions, function (index) {
                                $scope.agentUserMsgs.push({ name: index.name, msg: index.msg, date: date });
                            });
                            $scope.chatSessions[position].length = $scope.chatSessions[position].length + 1;
                        }
                        apply();
                    }, "clientAddMessage": function (id, from) {
                        if ($scope.alarmStatus) {
                            var snd = new Audio("/App/assets/sounds/newmsg.mp3");
                            snd.play();
                        }
                        $scope.clientAgentMsg.push({ name: id, msg: from });
                        apply();
                    }, "visitorSwitchConversation": function (id, customerName, sessions, sessionId) {
                        sessions = JSON.parse(sessions);
                        var date = new Date();
                        var sessionList = [];
                        angular.forEach(sessions, function (index) {
                            sessionList.push({
                                name: index.sender,
                                msg: index.body,
                                date: index.creationTime
                            });
                        });
                        $scope.chatConversation.push({
                            id: sessionId,
                            sessions: sessionList,
                            customerName: customerName,
                            dateStartChat: date.getHours() + ":" + date.getMinutes(),
                            agentName: $scope.agent.name
                        });
                        $scope.chatSessions.push({
                            id: sessionId,
                            length: sessions.length,
                            date: date
                        });
                    }, "receiveTicket": function (items) {
                        angular.forEach(JSON.parse(items), function (index) {
                            $scope.ticketList = [];
                            $scope.ticketList.push(index);
                        });
                    }, 
//آرشیو گفته گوهای کارشناس
"receiveHistory": function (items) {
                        $scope.agentHistory = [];
                        angular.forEach(JSON.parse(items), function (index) {
                            $scope.agentHistory.push(index);
                        });
                        apply();
                    }, 
//جزییات آرشیو گفتگوها
"detailsHistory": function (items) {
                        $scope.historyMsg = [];
                        angular.forEach(JSON.parse(items), function (index) {
                            $scope.historyMsg.push({ name: index.sender, msg: index.body, date: index.creationTime });
                        });
                        $("#detailsAgentHistory").modal();
                        apply();
                    }, 
//لیست کارشناسان آنلاین
"agentList": function (items) {
                        $scope.agentList = [];
                        angular.forEach(items, function (index) {
                            if ($scope.agent.name != index.Key) {
                                $scope.agentList.push({ name: index.Key, id: index.Value.ConnectionId });
                            }
                        });
                        $("#agentList").modal();
                        apply();
                    }
                },
                methods: ["agentConnect", "sendTicket", "requestChat", "clientSendMessage", "closeChat", "init", "logVisit",
                    "agentChangeStatus", "engageVisitor", "agentSendMessage", "transfer", "leaveChat", "acceptRequestChat",
                    "leaveChat", "detailsSessoinMessage", "showAgentList", "getAgentHistoryChat"
                ], errorHandler: function (error) {
                    console.error(error);
                }
            });
            $scope.myHub.promise.done(function () {
                $scope.myHub.init();
                $scope.myHub.promise.done(function () { });
            });

            $scope.LeaveChat = function () {
                $scope.myHub.LeaveChat();
            };
            $scope.loginAgent = function (userName) {
                // username :security user username from agent role
                if (userName == "hossein" || userName == "ali") {
                    $scope.myHub.promise.done(function () {
                        $scope.myHub.agentConnect(userName).then(function (result) {
                            $scope.agent.name = userName;
                            $scope.agent.isOnline = true;
                        });
                    });
                }
            };
            $scope.requestChat = function (msg) {
                if (!defaultCustomerUserName) {
                    //گرفتن کاربر لاگین شده
                    //ما از آرایه تصادفی استفاده میکنیم
                    var nameDefaultArray = [
                        'حسین', 'حسن', 'علی', 'عباس', 'زهرا', 'سمیه'
                    ];
                    defaultCustomerUserName=nameDefaultArray[Math.floor(Math.random() * nameDefaultArray.length)];
                }
                var userName = defaultCustomerUserName;
                if (!$scope.chatId) {
                    $scope.chatId = sessionStorage.getItem(chatKey);
                    $http.get("http://ipinfo.io")
                      .success(function (response) {
                          $scope.myHub.logVisit(response.city, response.country, msg, userName);
                      }).error(function (e, status, headers, config) {
                          $scope.myHub.logVisit("Tehran", "Ir", msg, userName)
                      });
                    $scope.myHub.requestChat(msg);
                    $scope.chatTitle = $scope.options.waitingForOperator;
                    $scope.pendingRequestChat = true;
                } else {
                    $scope.myHub.clientSendMessage(msg, userName);
                };
                $scope.message = "";
            };
            $scope.acceptRequestChat = function (customerConnectionId, firstComment, customerName) {
                $scope.myHub.acceptRequestChat(customerConnectionId, firstComment, customerName);
            };
            $scope.changeAgentStatus = function () {
                $scope.agent.isOnline = !$scope.agent.isOnline;
                $scope.myHub.agentChangeStatus($scope.agent.isOnline);
            };
            $scope.detailsChat = function (chatId, userName) {
                $scope.agentUserMsgs = [];
                angular.forEach($scope.chatConversation, function (index) {
                    if (index.id === chatId) {
                        $scope.dateStartChat = index.dateStartChat;
                        angular.forEach(index.sessions, function (value) {
                            $scope.agentUserMsgs.push({ name: value.name, msg: value.msg, date: value.date });
                        });
                    };
                });
                $scope.agentChatWithUser = chatId;
                $scope.customerName = userName;
                $("#agentUserChat").modal();
            };
            $scope.ticket = {
                submit: function () {
                    var name = $scope.ticket.name;
                    var email = $scope.ticket.email;
                    var comment = $scope.ticket.comment;
                    $scope.myHub.sendTicket(name, email, comment);
                }
            };
            $scope.showHistory = function () {
                $scope.myHub.getAgentHistoryChat($scope.agent.name);
            };
            $scope.detailsChatHistory = function (id) {
                $scope.myHub.detailsSessoinMessage(id, $scope.agent.id);
            };
            $scope.agentMsgToUser = function (msg) {
                var chatId = $scope.agentChatWithUser;
                var customerName = $scope.customerName;
                if (!customerName) {
                    angular.forEach($scope.customerVisit, function (index) {
                        if (index.connectionId == chatId) {
                            customerName = index.userName;
                        }
                    });
                }
                if (chatId !== "" && msg !== "") {
                    $scope.myHub.agentSendMessage(chatId, msg, customerName);
                }
                //not bind to scope.msg! not correctly work
                $scope.msg = "";
                $("#post-msg").val("");
            };
            $scope.closeChat = function (chatId) {
                var item = $scope.chatConversation[getid(chatId)];
                $scope.myHub.closeChat(chatId);
            };
            $scope.engageVisitor = function (newAgentId) {
                var customerId = $scope.customerId;
                var customerName = $scope.customerName;
                var clientSessionId = $scope.clientSessionId;
                $scope.myHub.engageVisitor(newAgentId, customerId, customerName, clientSessionId);
                $("[data-dismiss=modal]").trigger({ type: "click" });
            };
            $scope.selectVisitor = function (customerId, customerName, clientSessionId) {
                $scope.customerId = customerId;
                $scope.customerName = customerName;
                $scope.clientSessionId = clientSessionId;
                $scope.myHub.showAgentList();
            };
            $scope.setClass = function (item) {
                if (item === "من")
                    return "question";
                else
                    return "response";
            };
            $scope.setdirectionClass = function (item) {
                if (item === $scope.agent.name)
                    return { "float": "left" };
                else
                    return { "float": "right" };
            };
            $scope.setArrowClass = function (item) {
                if (item === $scope.agent.name)
                    return "left-arrow";
                else
                    return "right-arrow";
            };
            $scope.setAlarm = function () {
            $scope.alarmStatus = !$scope.alarmStatus;
            };
        }
    }]);
app.directive("showtab", function () {
    return {
        link: function (scope, element, attrs) {
            element.click(function (e) {
                e.preventDefault();
                $(element).addClass("active");
                $(element).tab("show");
            });
        }
    };
});
//زمان ارسال پیام
app.directive("timeAgo", function ($q) {
    return {
        restrict: "AE",
        scope: false,
        link: function (scope, element, attrs) {
            jQuery.timeago.settings.strings =
            {
                prefixAgo: null,
                prefixFromNow: null,
                suffixAgo: "پیش",
                suffixFromNow: "از حالا",
                seconds: "کمتر از یک دقیقه",
                minute: "در حدود یک دقیقه",
                minutes: "%d دقیقه",
                hour: "حدود یگ ساعت",
                hours: "حدود %d ساعت ",
                day: "یک روز",
                days: "%d روز",
                month: "حدود یک ماه",
                months: "%d ماه",
                year: "حدود یک سال",
                years: "%d سال",
                wordSeparator: " ",
                numbers: []
            }
            var parsedDate = $q.defer();
            parsedDate.promise.then(function () {
                jQuery(element).timeago();
            });
            attrs.$observe("title", function (newValue) {
                parsedDate.resolve(newValue);
            });
        }
    };
});
فایل chathub.cs
برای آشنایی بیشتر مقاله نگاهی به SignalR Hubs   مفید خواهد بود.
   [HubName("chatHub")]
    public class ChatHub : Microsoft.AspNet.SignalR.Hub
    {
        private readonly ApplicationDbContext _db = new ApplicationDbContext();
        private static ConcurrentDictionary<string, UserInformation> _agents;
        private static List<ChatSessionVm> _chatSessions;
        private readonly JsonSerializerSettings _settings = new JsonSerializerSettings
        {
            ContractResolver = new CamelCasePropertyNamesContractResolver(),
            ReferenceLoopHandling = ReferenceLoopHandling.Ignore
        };
        public void Init()
        {
            _chatSessions = _chatSessions ?? (_chatSessions = new List<ChatSessionVm>());
            _agents = _agents ?? (_agents = new ConcurrentDictionary<string, UserInformation>());
            Clients.Caller.onlineStatus(_agents.Count(x => x.Value.IsOnline) > 0);
        }
        public void AgentConnect(string userName)
        {
            //ما برای ساده کردن مقایسه ساده ای انجام دادیم فقط کاربر حسین یا علی میتواند کارشناس باشد
            if (userName == "hossein" || userName == "ali")
            {
                var agent = new UserInformation();
                if (_agents.Any(item => item.Key == userName))
                {
                    agent = _agents[userName];
                    agent.ConnectionId = Context.ConnectionId;
                }
                else
                {
                    agent.ConnectionId = Context.ConnectionId;
                    agent.UserName = userName;
                    agent.IsOnline = true;
                    _agents.TryAdd(userName, agent);

                }
                Clients.Caller.loginResult(true, agent.ConnectionId, agent.UserName);
                Clients.All.onlineStatus(_agents.Count(x => x.Value.IsOnline) > 0);
            }
            else
            {
                Clients.Caller.loginResult(false, null, null);
            }
        }
        public void AgentChangeStatus(bool status)
        {
            var agent = _agents.FirstOrDefault(x => x.Value.ConnectionId == Context.ConnectionId).Value;
            if (agent == null) return;
            agent.IsOnline = status;
            Clients.All.onlineStatus(_agents.Count(x => x.Value.IsOnline) > 0);
        }
        public void LogVisit(string city, string country, string firstComment, string userName)
        {
            foreach (var agent in _agents)
            {
                Clients.Client(agent.Value.ConnectionId).newVisit(userName, city, country, null, Context.ConnectionId, firstComment);
            }
        }
        public void AcceptRequestChat(string customerConnectionId, string body, string userName)
        {
            var agent = FindAgent(Context.ConnectionId);
            var session = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Key.Equals(agent.Key));
            if (session == null)
            {
                _chatSessions.Add(new ChatSessionVm
                {
                    Key = agent.Key,
                    Value = new List<string> { customerConnectionId }
                });
            }
            else
            {
                session.Value.Add(customerConnectionId);
            }
            Clients.Client(Context.ConnectionId).agentChat(customerConnectionId, body, userName);
            Clients.Client(customerConnectionId).clientChat(customerConnectionId, agent.Value.UserName);
            foreach (var item in _agents.Where(item => item.Value.IsOnline))
            {
                Clients.Client(item.Value.ConnectionId).refreshChatWith(agent.Value.UserName, customerConnectionId);
            }
            _db.Sessions.Add(new Session
            {
                AgentName = agent.Key,
                CustomerName = userName,
                CreatedDateTime = DateTime.Now
            });
            _db.SaveChanges();

            var message = new Message
            {
                CreationTime = DateTime.Now,
                Sender = agent.Key,
                Receiver = userName,
                Body = body,
                //ConnectionId = _agents.FirstOrDefault(item => item.Value.UserName == userName).Key,
                Session = _db.Sessions.OrderByDescending(item => item.Id)
                .FirstOrDefault(item => item.AgentName.Equals(agent.Key) && item.CustomerName.Equals(userName))
            };
            _db.Messages.Add(message);
            _db.SaveChanges();
        }
        public void GetAgentHistoryChat(string userName)
        {
            var dic = new Dictionary<int, int>();
            var lenght = 0;
            var chats = _db.Sessions.OrderBy(item => item.Id).Include(item => item.Parent)
                .Where(item => item.AgentName.Equals(userName)).ToList();

            foreach (var session in chats)
            {
                Result(session, ref lenght);
                dic.Add(session.Id, lenght);
                lenght = 0;
            }
            if (!chats.Any()) return;

            var historyResult = chats.Select(item => new AgentViewModel
            {
                Id = item.Id,
                CustomerName = item.CustomerName,
                Date = item.CreatedDateTime,
                Lenght = dic.Any(di => di.Key.Equals(item.Id)) ? dic.FirstOrDefault(di => di.Key.Equals(item.Id)).Value : 0,
            }).OrderByDescending(item => item.Id).ToList();
            Clients.Caller.receiveHistory(JsonConvert.SerializeObject(historyResult, new Formatting(), _settings));
        }
        public void DetailsSessoinMessage(int sessionId, string agentId)
        {
            var session = _db.Sessions.FirstOrDefault(item => item.Id.Equals(sessionId));
            if (session == null) return;
            var list = new List<Message>();
            GetAllMessages(session, list);
            var result = JsonConvert.SerializeObject(list.OrderBy(item => item.Id), new Formatting(), _settings);
            Clients.Client(Context.ConnectionId).detailsHistory(result);
        }
        public void ClientSendMessage(string body, string userName)
        {
            var session = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Value.Contains(Context.ConnectionId));
            if (session == null || session.Key == null) return;
            var agentId = _agents.FirstOrDefault(item => item.Key.Equals(session.Key)).Value.ConnectionId;
            Clients.Caller.clientAddMessage("من", body);
            Clients.Client(agentId).addMessage(Context.ConnectionId, userName, body);
            var message = new Message
            {
                Sender = FindAgent(agentId).Key,
                Receiver = userName,
                Body = body,
                CreationTime = DateTime.Now,
                Session = FindSession(userName, FindAgent(agentId).Key)
            };
            _db.Messages.Add(message);
            _db.SaveChanges();
        }
        public void AgentSendMessage(string id, string body, string userName)
        {
            var agent = FindAgent(Context.ConnectionId);
            Clients.Caller.addMessage(id, agent.Value.UserName, body);
            Clients.Client(id).clientAddMessage(agent.Value.UserName, body);
            var message = new Message
            {
                Sender = agent.Key,
                Receiver = userName,
                Body = body,
                Session = FindSession(agent.Key, userName),
                CreationTime = DateTime.Now
            };
            _db.Messages.Add(message);
            _db.SaveChanges();
        }
        public void CloseChat(string id)
        {
            var findAgent = FindAgent(Context.ConnectionId);
            var session = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Value.Contains(id));
            if (session == null) return;
            Clients.Client(id).clientAddMessage(findAgent.Key, "مکالمه شما با کارشناس مربوطه به اتمام رسیده است");

            foreach (var agent in _agents)
            {
                Clients.Client(agent.Value.ConnectionId).refreshLeaveChat(agent.Value.UserName, id);
            }
            _chatSessions.Remove(session);
        }
        public void RequestChat(string message)
        {
            Clients.Caller.clientAddMessage("من", message);
        }
        public void EngageVisitor(string newAgentId, string cumtomerId, string customerName,string clientSessionId)
        {
            #region remove session of current agent
            var currentAgent = FindAgent(Context.ConnectionId);
            var currentSession = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Value.Contains(cumtomerId));
            if (currentSession != null)
            {
                _chatSessions.Remove(currentSession);
            }
            #endregion

            #region add  session to new agent
            var newAgent = FindAgent(newAgentId);
            var newSession = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Key.Equals(newAgent.Key));
            if (newSession == null)
            {
                _chatSessions.Add(new ChatSessionVm
                {
                    Key = newAgent.Key,
                    Value = new List<string> { cumtomerId }
                });
            }
            else
            {
                newSession.Value.Add(cumtomerId);
            }
            #endregion

            Clients.Client(currentAgent.Value.ConnectionId).addMessage(cumtomerId, newAgent.Key,
                "ادامه مکالمه به کارشناس  " + newAgent.Key + "مقابل  منتقل شد");
            Clients.Client(newAgentId).addMessage(cumtomerId, currentAgent.Key,
                "لطفا مکالمه را ادامه دهید.با تشکر");

            Clients.Client(cumtomerId).clientAddMessage(newAgent.Value.UserName,
                "مکالمه شما با کارشناس زیر برقرار گردید" + newAgent.Key);

            var session = _db.Sessions.FirstOrDefault
                (item => item.AgentName.Equals(currentAgent.Value.UserName)
                 && item.CustomerName.Equals(customerName));
            if (session != null)
            {
                var sessionId = session.Id;
                var messages = _db.Messages.Where(item => item.Session.Id.Equals(sessionId));
                var result = JsonConvert.SerializeObject(messages, new Formatting(), _settings);
                Clients.Client(newAgentId).visitorSwitchConversation
                    (Context.ConnectionId, customerName, result, clientSessionId);
            }
            foreach (var item in _agents.Where(item => item.Value.IsOnline))
            {
                Clients.Client(item.Value.ConnectionId).refreshChatWith(newAgent.Value.UserName, cumtomerId);
            }
            _db.Sessions.Add(new Session
            {
                AgentName = newAgent.Key,
                CustomerName = customerName,
                CreatedDateTime = DateTime.Now,
                Parent = _db.Sessions.Where(item => item.AgentName.Equals(currentAgent.Key)
                      && item.CustomerName.Equals(customerName)).OrderByDescending(item => item.Id).FirstOrDefault()
            });
            _db.SaveChanges();
        }
        public void ShowAgentList()
        {
            Clients.Caller.agentList(_agents.ToList());
        }
        public override Task OnDisconnected(bool stopCalled)
        {
            var id = Context.ConnectionId;
            var isAgent = _agents != null && _agents.Any(item => item.Value.ConnectionId.Equals(id));
            if (isAgent)
            {
                UserInformation agent;
                var currentAgentConnectionId = FindAgent(id).Key;
                if (currentAgentConnectionId == null)
                    return base.OnDisconnected(stopCalled);
                if (_chatSessions.Any())
                {
                    var sessions = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Key.Equals(currentAgentConnectionId));
                    //اطلاع دادن به تمام کاربرانی که در حال مکالمه با کارشناس هستند
                    if (sessions != null)
                    {
                        var result = sessions.Value.ToList();
                        for (var i = 0; i < result.Count(); i++)
                        {
                            var localId = result[i];
                            Clients.Client(localId).clientAddMessage(currentAgentConnectionId, "ارتباط شما با مشاور مورد نظر قطع شده است");
                        }
                    }
                }
                _agents.TryRemove(currentAgentConnectionId, out agent);
                Clients.All.onlineStatus(_agents.Count(x => x.Value.IsOnline) > 0);
                Clients.Client(id).loginResult(false, null, null);
            }
            else
            {
                if (_chatSessions == null ||
                    !_chatSessions.Any(item => item.Value.Contains(id)
                        && _agents == null))
                    return base.OnDisconnected(stopCalled);

                var session = _chatSessions.FirstOrDefault(item => item.Value.Contains(id));
                if (session == null)
                    return base.OnDisconnected(stopCalled);

                var agentName = session.Key;
                var agent = _agents.FirstOrDefault(item => item.Key.Equals(agentName));
                if (agent.Key != null)
                {
                    Clients.Client(agent.Value.ConnectionId).addMessage(id, "کاربر", "اتصال با کاربر قطع شده است");
                }
            }
            return base.OnDisconnected(stopCalled);
        }


        private KeyValuePair<string, UserInformation> FindAgent(string connectionId)
        {
            return _agents.FirstOrDefault(item => item.Value.ConnectionId.Equals(connectionId));
        }
        private Session FindSession(string key, string userName)
        {
            return _db.Sessions.Where(item => item.AgentName.Equals(key) && item.CustomerName.Equals(userName))
                .OrderByDescending(item => item.Id).FirstOrDefault();
        }
        private static void Result(Session parent, ref int lenght)
        {
            while (true)
            {
                if (parent == null)
                    return;
                lenght += parent.Messages.Count();
                parent = parent.Parent;
            }
        }
        private static List<Message> GetAllMessages(Session node, List<Message> list)
        {
            if (node == null) return null;
            list.AddRange(node.Messages);
            if (node.Parent != null)
            {
                GetAllMessages(node.Parent, list);
            }
            return null;
        }
    }
فایل agent.html
<div>
    <div>
        <h2>
            خوش آمدید
            <span ng-bind="agent.name">
            </span>
            <a ng-click="changeAgentStatus()">
                <i ng-if="changeStatus==null"
                   data-placement="bottom"
                   data-trigger="hover "
                   bs-tooltip="options.lock"></i>
                <i ng-if="changeStatus==true"
                   data-placement="bottom"
                   data-trigger="hover"
                   bs-tooltip="options.unlock"></i>
            </a>
        </h2>
        <div style="float: left">
            <a ng-click="setAlarm()">
                <i ng-show="alarmStatus"
                   data-placement="bottom"
                   data-trigger="hover "
                   bs-tooltip="options.alarmOn"></i>

                <i ng-show="!alarmStatus"
                   data-placement="bottom"
                   data-trigger="hover "
                   bs-tooltip="options.alarmOff"></i>
            </a>
            <!--<a data-placement="bottom"
               data-trigger="hover "
               bs-tooltip="options.conversion" ng-click="showHistory()"><i></i></a>-->

            <a data-placement="bottom"
               data-trigger="hover "
               bs-tooltip="options.edit"><i></i><span></span></a>

            <a data-placement="bottom"
               data-trigger="hover "
               bs-tooltip="options.setting"><i></i></a>

            <a data-placement="bottom"
               data-trigger="hover "
               bs-tooltip="options.signOut" ng-click="LeaveChat()"><i></i><span></span></a>
        </div>
    </div>
    <div>
        <div>
            <div id="chat-content">
                <div>
                    <ul>
                        <li>
                            <a showtab href="#online-list">آنلاین</a>
                        </li>
                        <li>
                            <a ng-click="showHistory()" showtab href="#conversation">آرشیو گفتگوها</a>
                        </li>
                    </ul>
                    <div>
                        <div id="online-list">
                            <div>
                                <h2>
                                    <i></i><span></span>
                                    <span>نمایش آنلاین مراجعه ها</span>
                                </h2>
                            </div>
                            <div>
                                <div id="agent-chat">
                                    <div id="real-time-visits">
                                        <table id="current-visits">
                                            <thead>
                                                <tr>
                                                    <th>نام کاربر</th>
                                                    <th>زمان اولین تقاضا</th>
                                                    <th>منطقه</th>
                                                    <th>پاسخ</th>
                                                </tr>
                                            </thead>
                                            <tbody>
                                                <tr id="{{item.connectionId}}" ng-animate="animate" ng-repeat="item in customerVisit ">
                                                    <td ng-bind="item.userName"></td>
                                                    <td>
                                                        <span time-ago title="{{item.date}}"></span>
                                                    </td>
                                                    <td>
                                                        <span ng-bind="item.country"></span> /<span ng-bind="item.city"> </span>
                                                    </td>
                                                    <td>
                                                        <a style="cursor: pointer" ng-if="item.chatWith== null"
                                                           ng-click="acceptRequestChat(item.connectionId,item.firstComment,item.userName)">
                                                            شروع مکالمه
                                                        </a>
                                                        <span ng-if="item.chatWith ">
                                                            وضعیت:
                                                            <span>در حال مکالمه با</span>
                                                            <span ng-bind="item.chatWith"></span>
                                                            <a ng-show="item.chatWith==agent.name"
                                                              
                                                               ng-click="selectVisitor(item.connectionId,item.userName,item.connectionId)">
                                                                انتقال مکالمه
                                                            </a>
                                                        </span>
                                                        <ul ng-repeat="session in chatSessions track by $index" style="padding:0px;">
                                                            <li ng-if="session.id==item.connectionId" id="{{session.id}}">
                                                                <div>
                                                                    <p>
                                                                        تاریخ شروع مکالمه:
                                                                        <span time-ago title="{{session.date}}"></span>
                                                                    </p>
                                                                    <p>
                                                                        تعداد پیام ها:
                                                                        <span ng-bind="session.length"></span>
                                                                    </p>
                                                                </div>
                                                                <p>
                                                                    <a ng-click="detailsChat(session.id,session.userName)">جزییات </a>
                                                                    <a ng-click="closeChat(session.id)">
                                                                        خاتمه عملیات
                                                                    </a>
                                                                </p>
                                                            </li>
                                                        </ul>
                                                    </td>
                                                </tr>
                                            </tbody>
                                        </table>
                                    </div>
                                </div>
                            </div>
                        </div>
                        <div id="conversation">
                            <div>
                                <h2>
                                    <i></i><span></span>
                                    <span>آرشیو گفتگوهای </span>
                                    {{agent.name}}
                                </h2>
                            </div>
                            <div>
                                <div>
                                    <table id="current-visits">
                                        <thead>
                                            <tr>
                                                <th>شناسه مشتری</th>
                                                <th>نام مشتری</th>
                                                <th>تعداد محاوره ها</th>
                                                <th>تاریخ</th>
                                                <th>جزئیات</th>
                                            </tr>
                                        </thead>
                                        <tbody>
                                            <tr ng-repeat="item in agentHistory track by $index">
                                                <td ng-bind="item.id"></td>
                                                <td ng-bind="item.customerName"></td>
                                                <th ng-bind="item.lenght"></th>
                                                <td><span time-ago title="{{item.date}}"></span></td>
                                                <th>
                                                    <ang-click="detailsChatHistory(item.id)" >مشاهده جزییات گفتگو</a>
                                                </th>
                                            </tr>
                                        </tbody>
                                    </table>
                                </div>
                            </div>
                        </div>
                    </div>
                </div>
            </div>
        </div>
    </div>
    <div id="detailsAgentHistory" tabindex="-1" role="dialog" aria-labelledby="cmdLabel" aria-hidden="true">
        <div>
            <div>
                <div>
                    <div>
                        <button type="button" data-dismiss="modal" aria-hidden="true">×</button>
                    </div>
                    <h2>
                        <span></span>تاریخچه گفتگو
                    </h2>
                </div>
                <div>
                    <div style="display: block">
                        <ul ng-repeat="item in historyMsg">
                            <li>
                                <span ng-bind="item.name" ng-style="setdirectionClass(item.name)">
                                </span>
                                <span ng-style="setdirectionClass(item.name)">
                                    <span ng-class="setArrowClass(item.name)"></span>
                                    <span time-ago title="{{item.date}}"></span>
                                    <span>
                                        <p ng-bind-html="item.msg | smilies"></p>
                                    </span>
                                </span>
                            </li>
                        </ul>
                    </div>

                </div>
            </div>
        </div>
    </div>
    <div id="agentList" tabindex="-1" role="dialog" aria-labelledby="cmdLabel" aria-hidden="true">
        <div>
            <div>
                <div>
                    <div>
                        <button type="button" data-dismiss="modal" aria-hidden="true">×</button>
                    </div>
                    <h2>
                        <span></span>لیست تمام کارشناسان
                    </h2>
                </div>
                <div>
                    <div style="display: block;">
                        <div ng-show="agentList.length==0">
                            کارشناس آنلاینی وجود ندارد
                        </div>
                        <ul ng-repeat="item in agentList">
                            <li>
                                <span>
                                    <a ng-click="engageVisitor(item.id)">{{item.name}}</a>
                                </span>
                            </li>
                        </ul>
                    </div>
                </div>
            </div>
        </div>
    </div>
    <div id="agentUserChat"  tabindex="-1" role="dialog" aria-labelledby="cmdLabel" aria-hidden="true">
        <div>
            <div>
                <div>
                    <div>
                        <button type="button" data-dismiss="modal" aria-hidden="true">×</button>
                    </div>
                    <h2>
                        <span></span>گفتگو
                    </h2>
                </div>
                <div>
                    <div>
                        <div>
                            <div style="display: block;">
                                <label>شروع چت در </label>:
                                <span ng-bind="dateStartChat"></span>

                                <ul>
                                    <li ng-repeat="item in agentUserMsgs">
                                        <span ng-bind="item.name" ng-style="setdirectionClass(item.name)">

                                        </span>
                                        <span ng-style="setdirectionClass(item.name)">
                                            <span ng-class="setArrowClass(item.name)"></span>
                                            <span time-ago title="{{item.date}}"></span>

                                            <span>
                                                <p ng-bind-html="item.msg | smilies"></p>
                                            </span>
                                        </span>
                                    </li>
                                </ul>
                                <div>
                                    <div>
                                        <textarea id="post-msg" ng-model="msg" placeholder="متن خود را وارد نمایید" style="overflow: hidden; word-wrap: break-word; resize: horizontal; height: 80px; max-width: 100%"></textarea>
                                        <span smilies-selector="msg" smilies-placement="right" smilies-title="Smilies"></span>
                                    </div>
                                    <div style="text-align: center; margin-top: 5px">
                                        <button ng-click="agentMsgToUser(msg)">ارسال</button>
                                    </div>
                                </div>
                            </div>
                        </div>
                    </div>
                </div>
            </div>
        </div>
    </div>
</div>
فایل index.cshtml
<html ng-app="app">
<head>
    <meta charset="utf-8" />
    <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0">
    <title>Live Support</title>

    <link href="~/Content/bootstrap-rtl.css" rel="stylesheet" />
    <link href="~/Scripts/smilies/angular-smilies-embed.css" rel="stylesheet" />
    <link href="~/Content/font-awesome.css" rel="stylesheet" />

    <link href="~/Content/toastr.css" rel="stylesheet" />
    <link href="~/Content/liveSupport.css" rel="stylesheet" />

    <script src="~/Scripts/jquery-1.10.2.js"></script>
    <script src="~/Scripts/toastr.js"></script>
    <script src="~/Scripts/jquery.timeago.js"></script>

    <script src="~/Scripts/angular.js"></script>
    <script src="~/Scripts/angular-animate.js"></script>
    <script src="~/Scripts/angular-sanitize.js"></script>
    <script src="~/Scripts/angular-route.js"></script>

    <script src="~/Scripts/angular-strap.js"></script>
    <script src="~/Scripts/angular-strap.tpl.js"></script>

    <script src="~/Scripts/smilies/angular-smilies.js"></script>

    <script src="~/Scripts/jquery.signalR-2.2.0.js"></script>
    <script src="~/Scripts/angular-signalr-hub.js"></script>

    <script src="~/app/app.js"></script>
    @Scripts.Render("~/bundles/bootstrap")

</head>
<body ng-controller="ChatCtrl">
    <div ng-view>
    </div>

    <div id="chat-box-header" ng-click="boxheader()">
        {{chatTitle}}
    </div>
    <div id="chat-box">
        <div ng-show="hasOnline">
            <div id="style-1" style="min-height:100px;">
                <div ng-repeat="item in clientAgentMsg  track by $index">
                    <span ng-class="setClass(item.name)">
                        {{item.name}}
                    </span>
                    <br />
                    <p ng-bind-html="item.msg | smilies"></p>
                </div>
            </div>
            <div>
                <label>پیام</label>
                <div style="text-align: left; clear: both">
                    <a data-placement="top"
                       data-trigger="hover "
                       bs-tooltip="options.alarm" ng-click="alarm()"><i></i></a>
                    <a data-placement="top"
                       data-trigger="hover "
                       bs-tooltip="options.signOut" href="signOut()"><i></i><span></span></a>
                    <a data-placement="top"
                       data-trigger="hover "
                       bs-tooltip="options.upload" href="fileupload()">
                        <span><i></i></span>
                    </a>
                </div>
                <div>
                    <textarea style="height: 150px; max-height: 160px;" ng-model="message" placeholder=" متن خود را وارد نمایید"></textarea>
                    <span smilies-selector="message" smilies-placement="right" smilies-title="Smilies"></span>
                </div>
            </div>
            <div style="text-align: center">
                <button type="button" ng-disabled="pendingRequestChat" ng-click="requestChat(message)">ارسال </button>
            </div>
        </div>
        <div ng-show="hasOffline">
            <div>
                <form name="Ticket" id="form1">
                    <fieldset>
                        <div>
                            <label>نام</label>
                            <input name="email"
                                   ng-model="ticket.name"
                                  >
                        </div>
                        <div>
                            <label>ایمیل</label>
                            <input name="email"
                                   ng-model="ticket.email"
                                  >
                        </div>
                        <div>
                            <label>پیام</label>
                        </div>
                        <div>
                            <textarea ng-model="ticket.comment" placeholder="متن خود را وارد نمایید"></textarea>
                            <span smilies-selector="ticket.comment" smilies-placement="right" smilies-title="Smilies"></span>
                        </div>
                    </fieldset>
                    <div style="text-align: center">
                        <button type="button"
                                ng-click="ticket.submit(ticket)">
                            ارسال
                        </button>
                    </div>
                </form>
            </div>
        </div>
    </div>
   
</body>

</html>
LiveSupport.zip 

نکات تکمیلی :
نگاشت  Hub‌ها به برنامه در مسیر ("signalr /") در فایل  ConfigureAuth.Cs 
  app.MapSignalR();