تقریبا تمام برنامه‌ها نیاز دارند فرم‌های مخصوصی را داشته باشند. به همین جهت در این قسمت، برنامه‌ی نمایش لیست فیلم‌ها را که تا این مرحله تکمیل کردیم، با افزودن تعدادی فرم بهبود می‌بخشیم؛ مانند فرم لاگین، فرم ثبت نام، فرمی برای ثبت و ویرایش فیلم‌ها و یک فرم جستجوی سریع در لیست فیلم‌های موجود.
ایجاد فرم لاگین
فرم لاگینی را که به برنامه‌ی نمایش لیست فیلم‌های تکمیل شده‌ی تا
قسمت 17، اضافه خواهیم کرد، یک فرم بوت استرپی است و میتوانید جزئیات بیشتر مزین سازی المان‌های این نوع فرم‌ها را با کلاس‌های بوت استرپ، در مطلب «
کار با شیوه‌نامه‌های فرم‌ها در بوت استرپ 4» مطالعه کنید.
در ابتدا فایل جدید src\components\loginForm.jsx را ایجاد کرده و سپس توسط میانبرهای imrc و cc در VSCode، ساختار ابتدایی کامپوننت جدید LoginForm را ایجاد میکنیم:
import React, { Component } from "react";
class LoginForm extends Component {
render() {
return <h1>Login</h1>;
}
}
export default LoginForm;
در ادامه یک Route جدید را در فایل app.js برای این فرم، با مسیر login/ و کامپوننت LoginForm، در ابتدای Switch موجود، تعریف میکنیم:
import LoginForm from "./components/loginForm";
//...
function App() {
return (
<React.Fragment>
<NavBar />
<main className="container">
<Switch>
<Route path="/login" component={LoginForm} />
<Route path="/movies/:id" component={MovieForm} />
// ...
</Switch>
</main>
</React.Fragment>
);
}
پس از تعریف این مسیریابی، نیاز است لینک آن‌را نیز به منوی راهبری سایت اضافه کنیم. به همین جهت در فایل navBar.jsx که آن‌را در قسمت قبل تکمیل کردیم، در انتهای لیست موجود و پس از Rentals، لینک لاگین را نیز قرار می‌دهیم:
<NavLink className="nav-item nav-link" to="/login">
Login
</NavLink>
که در نهایت حاصل این تغییرات، به صورت زیر در مرورگر ظاهر میشود:
اکنون نوبت به افزودن فرم بوت استرپی لاگین به فایل loginForm.jsx رسیده‌است:
import React, { Component } from "react";
class LoginForm extends Component {
render() {
return (
<form>
<div className="form-group">
<label htmlFor="username">Username</label>
<input id="username" type="text" className="form-control" />
</div>
<div className="form-group">
<label htmlFor="password">Password</label>
<input id="password" type="password" className="form-control" />
</div>
<button className="btn btn-primary">Login</button>
</form>
);
}
}
export default LoginForm;
توضیحات:
- ابتدا المان form به صفحه اضافه میشود.
- سپس هر ورودی، داخل یک div با کلاس form-group، محصور میشود. کار آن تبدیل یک برچسب و فیلد ورودی، به یک گروه از ورودی‌های بوت استرپ است.
- در اینجا هر برچسب دارای یک ویژگی for است. اما چون قرار است عبارات jsx، به معادل‌های جاوا اسکریپتی ترجمه شوند، نمی‌توان از واژه‌ی کلیدی for در اینجا استفاده کرد. به همین جهت از معادل react ای آن که htmlFor است، در کدهای فوق استفاده کرده‌ایم؛ شبیه به نکته‌ای که در مورد تبدیل ویژگی class به className وجود دارد. مقدار هر ویژگی htmlFor نیز به id فیلد ورودی متناظر با آن تنظیم میشود. به این ترتیب اگر کاربر بر روی این برچسب کلیک کرده و آن‌را انتخاب کند، فیلد متناظر با آن، دارای focus میشود.
- فیلدهای ورودی نیز دارای کلاس form-control هستند.
با این خروجی نهایی در مرورگر:
مدیریت ارسال فرم‌ها
به صورت پیش فرض و استاندارد، دکمه‌ی افزوده شده‌ی به المان form، سبب ارسال اطلاعات آن به سرور و سپس بارگذاری کامل صفحه میشود. این رفتاری نیست که در یک برنامه‌ی SPA مدنظر باشد. برای مدیریت این حالت، میتوان از رخ‌داد onSubmit هر المان فرم، استفاده کرد:
class LoginForm extends Component {
handleSubmit = e => {
console.log("handleSubmit", e);
e.preventDefault();
// call the server
};
render() {
return (
<form onSubmit={this.handleSubmit}>
//...
در اینجا یک متد رویدادگردان را برای رخ‌داد onSubmit تعریف کرده‌ایم که توسط آن رخ‌داد جاری، دریافت و متد preventDefault آن فراخوانی میشود تا دیگر پس از کلیک بر روی دکمه‌ی submit، حالت پیش‌فرض و استاندارد full page reload و post back به سمت سرور، رخ ندهد.
دسترسی مستقیم به المان‌های فرم‌ها
پس از فراخوانی متد preventDefault، کار مدیریت ارسال فرم به سرور را باید خودمان مدیریت کنیم و دیگر رخ‌داد full post back استاندارد به سمت سرور را نخواهیم داشت. در جاوا اسکریپت خالص برای دریافت مقادیر وارد شده‌ی توسط کاربر میتوان نوشت:
const username = document.getElementById("username").value;
اما در React و کدهای یک کامپوننت، نباید ارجاع مستقیمی را به شیء document و DOM اصلی مرورگر داشته باشیم. در برنامه‌های React هیچگاه نباید با شیء document کار کرد؛ چون کل فلسفه‌ی آن ایجاد یک abstraction بر فراز DOM اصلی مرورگر است که به آن DOM مجازی گفته میشود. به این ترتیب مدیریت برنامه و همچنین آزمون نویسی برای آن نیز ساده‌تر میشود. اما اگر واقعا نیاز به دسترسی به یک المان DOM در React وجود داشت، چه باید کرد؟
برای دسترسی به یک المان DOM در React، باید یک reference را به آن نسبت داد. برای این منظور یک خاصیت جدید را در سطح کلاس کامپوننت، ایجاد کرده و آن‌را با React.RefObject، مقدار دهی اولیه میکنیم:
class LoginForm extends Component {
username = React.createRef();
سپس ویژگی ref المان مدنظر را به این RefObject تنظیم میکنیم:
<input
ref={this.username}
id="username"
type="text"
className="form-control"
/>
اکنون زمان submit فرم، اگر نیاز به مقدار username وجود داشت، میتوان توسط خاصیت ارجاعی username تعریف شده، به خاصیت current آن که DOM element مدنظر را بازگشت می‌دهد، دسترسی یافت و مانند مثال زیر، مقدار آن‌را مورد استفاده قرار داد:
handleSubmit = e => {
e.preventDefault();
// call the server
const username = this.username.current.value;
console.log("handleSubmit", username);
};
البته در حالت کلی باید استفاده‌ی از RefObjectها را به حداقل رساند (راه حل بهتری برای دریافت ورودی‌ها وجود دارد) و جاهائی از آنها استفاده کرد که واقعا راه حل دیگری وجود ندارد؛ مانند تنظیم focus بر روی یک المان DOM. در این حالت حتما باید ارجاعی را از آن المان DOM در دسترس داشت و یا برای پویانمایی (animation) نیز مجبور به استفاده‌ی از RefObjectها هستیم.
برای نمونه روش تنظیم focus بر روی یک فیلد ورودی توسط RefObjectها به صورت زیر است:
class LoginForm extends Component {
username = React.createRef();
componentDidMount = () => {
this.username.current.focus();
};
در life-cycle hook ای به نام componentDidMount که پس از رندر کامپوننت در DOM فراخوانی میشود، میتوان توسط RefObject تعریف شده، به شیء current که معادل DOM Element متناظر است، دسترسی یافت و سپس متد focus آن‌را فراخوانی کرد. در این حالت در اولین بار نمایش فرم، یک چنین تصویری حاصل میشود:
البته روش بهتری نیز برای انجام اینکار وجود دارد. المان‌های JSX دارای ویژگی autoFocus نیز هستند که دقیقا همین کار را انجام می‌دهد:
<input
autoFocus
ref={this.username}
id="username"
type="text"
className="form-control"
/>
برای آزمایش آن، قطعه کد componentDidMount را کامنت کرده و برنامه را اجرا کنید.
تبدیل المان‌های فرم‌ها به Controlled elements
در بسیاری از اوقات، فرم‌های ما state خود را از سرور دریافت می‌کنند. فرض کنید که در حال ایجاد یک فرم ثبت اطلاعات فیلم‌ها هستیم. در این حالت باید بر اساس id فیلم، اطلاعات آن را از سرور دریافت و در state ذخیره کرد؛ سپس فیلدهای فرم را بر اساس آن مقدار دهی اولیه کرد. برای نمونه در فرم لاگین میتوان state را با شیء account، به صورت زیر مقدار دهی اولیه کرد:
class LoginForm extends Component {
state = {
account: { username: "", password: "" }
};
تا اینجا فیلدهای فرم لاگین، از این state مطلع نبوده و تغییرات داده‌های ورودی در آنها، به شیء account منعکس نمی‌شوند. علت اصلی هم اینجا است که هر کدام از فیلدهای ورودی در React، دارای state خاص خود بوده و مستقل از state کامپوننت جاری هستند. برای رفع این مشکل باید آنها را تبدیل به controlled element هایی کرد که دارای state خاص خود نبوده، تمام اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق props دریافت می‌کنند و تغییرات در داده‌های خود را از طریق صدور رخ‌دادهایی اطلاع رسانی می‌کنند. برای اینکار باید مراحل زیر طی شوند:
ابتدا ویژگی value فیلد برای مثال username را به خاصیت username شیء account موجود در state متصل میکنیم:
<input
value={this.state.account.username}
به این ترتیب دیگر این المان، state خاص خود را نداشته و از طریق props، مقادیر خود را دریافت میکند. تا اینجا username، به رشته‌ی خالی دریافتی از شیء state و خاصیت account آن، به صورت یک طرفه متصل شده‌است. یعنی زمانیکه فرم نمایش داده میشود، دارای یک مقدار خالی است. برای اینکه تغییرات رخ‌داده‌ی در این المان را به state منعکس کرد، باید رخ‌داد change آن‌را مدیریت نمود. به این ترتیب زمانیکه کاربری اطلاعاتی را در اینجا وارد میکند، رخ‌داد change صادر شده و پس از آن میتوان اطلاعات وارد شده را دریافت و state را به روز رسانی کرد. به روز رسانی state نیز سبب رندر مجدد فرم میشود. بنابراین فیلدهای ورودی، با اطلاعات state جدید، به روز رسانی و رندر میشوند. به همین جهت ابتدا رویداد onChange را به فیلد username اضافه کرده:
<input
value={this.state.account.username}
onChange={this.handleChange}
و متد مدیریت کننده‌ی آن‌را به صورت زیر تعریف میکنیم:
handleChange = e => {
const account = { ...this.state.account }; //cloning an object
account.username = e.currentTarget.value;
this.setState({ account });
};
در اینجا، هدف به روز رسانی this.state.account، بر اساس رخ‌داد رسیده (پارامتر e) است و چون نمی‌توان state را مستقیما به روز رسانی کرد، ابتدا یک clone از آن را تهیه میکنیم. سپس توسط e.currentTarget به المان در حال به روز رسانی دسترسی یافته و مقدار آن‌را به مقدار خاصیت username انتساب می‌دهیم. در آخر state را بر اساس این تغییرات، به روز رسانی میکنیم. این انعکاس در state را توسط افزونه‌ی react developer tools هم میتوان مشاهده کرد:
مدیریت دریافت اطلاعات چندین فیلد ورودی
تا اینجا موفق شدیم اطلاعات state را به تغییرات فیلد username در فرم لاگین متصل کنیم؛ اما فیلد password را چگونه باید مدیریت کرد؟ برای اینکه تمام این مراحل را مجددا تکرار نکنیم، میتوان از مقدار دهی پویای خواص در جاوا اسکریپت که توسط [] انجام میشود استفاده کرد:
handleChange = e => {
const account = { ...this.state.account }; //cloning an object
account[e.currentTarget.name] = e.currentTarget.value;
this.setState({ account });
};
البته برای اینکه این قطعه کد کار کند، نیاز است ویژگی name فیلدهای ورودی را نیز تنظیم کرد تا e.currentTarget.name، به نام یکی از خواص شیء account تعریف شده‌ی در state اشاره کند. برای نمونه فیلد کلمه‌ی عبور، ابتدا دارای ویژگی value متصل به خاصیت password شیء account موجود در state میشود. سپس تغییرات آن توسط رویداد onChange، به متد handleChange منتقل شده و خاصیت name آن نیز مقدار دهی شده‌است تا مقدار دهی پویای خواص، در این متد میسر شود:
<input
id="password"
name="password"
value={this.state.account.password}
onChange={this.handleChange}
type="password"
className="form-control"
/>
که در نهایت سبب مقدار دهی صحیح state، با هر دو فیلد تغییر یافته میشود:
یک نکته: میتوان توسط Object Destructuring، تکرار e.currentTarget را حذف کرد:
handleChange = ({ currentTarget: input }) => {
const account = { ...this.state.account }; //cloning an object
account[input.name] = input.value;
this.setState({ account });
};
ما از شیء e دریافتی، تنها به خاصیت currentTarget آن نیاز داریم. بنابراین آن‌را از طریق Object Destructuring در همان پارامتر ورودی متد جاری دریافت کرده و سپس آن‌را به نام input، تغییر نام می‌دهیم.
آشنایی با خطاهای متداول دریافتی در حین کار با فرم‌ها
فرض کنید خاصیت username را از شیء account موجود در state حذف کرده‌ایم. در زمان نمایش ابتدایی فرم، خطایی را دریافت نخواهیم کرد، اما اگر اطلاعاتی را در آن وارد کنیم، بلافاصله در کنسول توسعه دهندگان مرورگر چنین اخطاری ظاهر میشود:
Warning: A component is changing an uncontrolled input of type text to be controlled.
Input elements should not switch from uncontrolled to controlled (or vice versa).
Decide between using a controlled or uncontrolled input element for the lifetime of the component.
More info: https://fb.me/react-controlled-components
چون خاصیت username را حذف کرده‌ایم، اینبار که در textbox مقداری را وارد میکنیم، سبب انتساب undefined و یا null به مقدار المان خواهد شد. در این حالت React چنین المانی را به صورت controlled element درنظر نمی‌گیرد و دارای state خاص خودش خواهد بود. به همین جهت عنوان میکند که بین یک المان کنترل شده و نشده، یکی را انتخاب کنید.
دقیقا چنین اخطاری را با ورود null/undefined بجای "" در حین مقدار دهی اولیه‌ی username در شیء account نیز دریافت خواهیم کرد:
Warning: `value` prop on `input` should not be null.
Consider using an empty string to clear the component or `undefined` for uncontrolled components.
بنابراین به عنوان یک قاعده در فرم‌های React، المان‌های یک فرم را باید توسط یک "" مقدار دهی اولیه کرد و یا با مقداری که از سمت سرور دریافت میشود.
ایجاد یک کامپوننت ورود اطلاعات با قابلیت استفاده‌ی مجدد
هر چند در پیاده سازی فعلی سعی کردیم با بکارگیری مقداردهی پویای خواص اشیاء، تکرار کدها را کاهش دهیم، اما باز هم به ازای هر فیلد ورودی باید این مسایل تکرار شوند:
- ایجاد یک div با کلاس‌های بوت استرپی.
- ایجاد label و همچنین فیلد ورودی.
- در اینجا مقدار htmlFor باید با مقدار id فیلد ورودی یکی باشد.
- مقدار دهی ویژگی‌های value و onChange نیز باید تکرار شوند.
بنابراین بهتر است این تعاریف را استخراج و به یک کامپوننت با قابلیت استفاده‌ی مجدد منتقل کرد. به همین جهت فایل جدید src\components\common\input.jsx را در پوشه‌ی common ایجاد کرده و سپس توسط میانبرهای imrc و sfc، این کامپوننت تابعی بدون حالت را تکمیل میکنیم:
import React from "react";
const Input = ({ name, label, value, onChange }) => {
return (
<div className="form-group">
<label htmlFor={name}>{label}</label>
<input
value={value}
onChange={onChange}
id={name}
name={name}
type="text"
className="form-control"
/>
</div>
);
};
export default Input;
در اینجا کل تگ div مرتبط با username را از کامپوننت فرم لاگین cut کرده و در اینجا در قسمت return، قرار داده‌ایم. سپس شروع به تبدیل مقادیر قبلی به مقادیری که قرار است از props تامین شوند، کرده‌ایم. یا میتوان props را به عنوان آرگومان این متد تعریف کرد و یا میتوان توسط Object Destructuring، خواصی را که از props نیاز داریم، در پارامتر متد Input ذکر کنیم که این روش چون به نوعی اینترفیس کامپوننت را نیز مشخص میکند و همچنین کدهای تکراری دسترسی به props را به حداقل می‌رساند، تمیزتر و با قابلیت نگهداری بالاتری است. برای مثال هر جائیکه نام username استفاده شده بود، با خاصیت name جایگزین شده و بجای برچسب از label، بجای مقدار username از متغیر value و بجای رخ‌داد تعریف شده نیز onChange قرار گرفته‌است.
سپس به کامپوننت فرم لاگین بازگشته و ابتدا آن‌را import میکنیم:
import Input from "./common/input";
اکنون متد رندر ماژول src\components\loginForm.jsx، به صورت زیر با درج دو Input، خلاصه میشود که دیگر در آن خبری از تگ‌ها و کدهای تکراری نیست:
render() {
const { account } = this.state;
return (
<form onSubmit={this.handleSubmit}>
<Input
name="username"
label="Username"
value={account.username}
onChange={this.handleChange}
/>
<Input
name="password"
label="Password"
value={account.password}
onChange={this.handleChange}
/>
<button className="btn btn-primary">Login</button>
</form>
);
کدهای کامل این قسمت را از اینجا میتوانید دریافت کنید:
sample-18.zip
