اشتراکها
نظرات مطالب
فارسی سازی SharePoint Foundation 2010
!page not found
مشکل از تنظیم نبودن ساعت سرور است. مقدار DateTime.UtcNow را روی سرور بررسی کنید و با مقدار واقعی تطابق بدید. بعد اختلافش را باید در همینجا اعمال کنید. مثلا اگر پس از بررسی متوجه شدید ساعت سرور یک ساعت عقب هست، now.Hour == 2 میشود now.Hour == 1 و امثال این نوع محاسبات.
امکان انجام محاسبات تجمعی، یکی از مواردی است که قدرت بانکهای اطلاعاتی رابطهای را نمایش میدهد. توسط این نوع کوئریها از محدودهی CRUD (ثبت/ویرایش/به روز رسانی) خارج شده و وارد دنیای تصمیمگیریها میشویم. تعداد مثالهای اعمال تجمعی این سری قابل توجهاست. به همین جهت در دو قسمت ارائه میشوند.
مثال 1: چه تعداد امکانات، توسط این مجموعه ارائه میشود؟
برای شمارش سادهی تعداد ردیفهای یک کوئری، از متد Count استفاده میشود که به صورت زیر ترجمه خواهد شد:
مثال 2: چه تعداد امکانات گران قیمتی توسط این مجموعه ارائه میشود؟
میخواهیم تعداد امکاناتی را بیابیم که guestcost آنها بزرگتر یا مساوی 10 است.
این گزارش نسبت به مثال قبلی، یک Where را بیشتر دارد که میتوان این شرط را در همان متد Count نیز ذکر کرد؛ با این خروجی نهایی:
مثال 3: هر کاربر چه تعدادی کاربر دیگری را توصیه کردهاست؟
خروجی این گزارش بر اساس recommendedby و count باشد و مرتب شدهی بر اساس ID افراد.
در دو مثال قبل، تنها یک حاصل عددی را از گزارشات دریافت کردیم. اما در اینجا نیاز است به ازای هر شخص، تعداد توصیه شدههای او محاسبه شوند. به همین جهت نیاز است اطلاعات را به ازای هر شخص مجزا، گروه بندی کرد و سپس متد Count را بر روی این گروه ویژه اعمال نمود و همینطور برای مابقی گروهها. در اینجا GroupBy بر روی خاصیت RecommendedBy انجام شدهاست. این خاصیت در Select بعدی، همان group.Key استفاده شدهاست.
مثال 4: تعداد slots رزرو شدهی به ازای هر کدام از امکانات موجود را نمایش دهید.
جهت یادآوری از قسمت اول: «هر رزرو کردن مکان و امکاناتی در این مجموعه، «نیم ساعته» است. بنابراین Slots در اینجا به معنای تعداد نیم ساعتهای رزرو کردن یک مکان خاص است؛ که به آن «half hour slots» نیز گفته میشود و زمان شروع این رزرو نیز ثبت میشود.»
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شدهی بر اساس ID هر امکان موجود.
در این گزارش بجای استفاده از متد Count، از متد Sum استفاده شدهاست. چون میخواهیم جمع slots را به ازای هر امکان موجود محاسبه کنیم، ابتدا گروههای مجزای این امکانات را تشکیل میدهیم و سپس Sum را به هر گروهی، به صورت مجزایی اعمال میکنیم. در اینجا group.Key دقیقا همان booking.FacId است و در متد Sum، امکان دسترسی به خواص booking نیز وجود دارد.
مثال 5: تعداد slots رزرو شدهی در ماه September 2012 را به ازای هر کدام از امکانات موجود، نمایش دهید.
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شدهی بر اساس ID تعداد slots.
این گزارش تنها یک قسمت Where را نسبت به گزارش قبلی بیشتر دارد و این Where باید دقیقا پیشاز گروه بندی اطلاعات اعمال شود. به عبارتی ابتدا باید ردیفهای اصلی گزارش مشخص باشند تا بتوان آنها را گروه بندی کرد.
مثال 6: محاسبه کنید در سال 2012 و به ازای هر ماه مجزای آن، چه تعداد slots رزرو شدهاند.
خروجی این گزارش بر اساس facid, month, Total Slots باشد و مرتب شدهی بر اساس ID و شمارهی ماه.
دو نکتهی جدید در این گزارش نسبت به مثالهای قبلی وجود دارند:
الف) میتوان گروه بندی را بر روی بیش از یک ستون اعمال کرد. در این حالت در Select بعدی، group.Key به کل شیء گروه بندی شده، اشاره میکند.
ب) روش انتخاب ماه میلادی از یک خاصیت DateTime و گروه بندی بر اساس آن
که به صورت زیر ترجمه میشود:
مثال 7: چه تعداد کاربر مجموعه، حداقل یکبار امکاناتی را رزرو کردهاند؟
هدف از این گزارش، رسیدن به COUNT DISTINCT است.
- (*)COUNT یعنی بازگشت تعداد ردیفهای نهایی گزارش.
- COUNT(address) یعنی بازگشت تعداد آدرسهای غیرنال، در کل ردیفهای نهایی گزارش.
- COUNT(DISTINCT address) یعنی بازگشت تعداد آدرسهای غیرمشابه در کل ردیفهای نهایی گزارش.
COUNT DISTINCT را EF-Core به صورت ترکیبی از یک sub-query ترجمه میکند:
مثال 8: امکاناتی را لیست کنید که بیش از 1000 slots رزرو شده دارند.
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شدهی بر اساس ID هر امکان موجود.
در مثالهای قبل، از Where جهت تشکیل تعداد ردیفهای اصلی گزارش و سپس گروه بندی آنها استفاده کردیم. در اینجا میخواهیم Where را بر روی نتیجهی حاصل از گروه بندی اعمال کنیم. در کوئری LINQ فوق، خواص قابل دسترسی پس از Select نهایی، همانهایی هستند که توسط آن ارائه میشوند. این نوع Whereها در SQL حاصل به Having ترجمه خواهند شد:
مثال 9: میزان فروش کل هر امکان موجود را محاسبه کنید.
خروجی این گزارش بر اساس name, revenue باشد و مرتب شدهی بر اساس میزان فروش. بخاطر داشته باشید که میزان فروش کاربران ثبت نام شده با کاربران مهمان یکی نیست.
همانند تمام گروه بندیها، ابتدا باید ردیفهای اصلی گزارش را تشکیل داد و سپس بر روی آنها گروه بندی نهایی را اعمال نمود. به همین جهت در ابتدا خاصیت محاسباتی Revenue را بر اساس کاربران مهمان با ID مساوی صفر و کاربران اصلی مجموعه، تشکیل داده و گروه بندی را به نام هر مجموعه اعمال میکنیم. سپس جمع Revenue محاسبه شده را به ازای هر گروه محاسبه کرده و نتیجه را بازگشت میدهیم.
مثال 10: کدامیک از امکانات موجود، میزان فروشی کمتر از 1000 داشتهاند؟
خروجی این گزارش بر اساس name, revenue باشد و مرتب شدهی بر اساس میزان فروش. بخاطر داشته باشید که میزان فروش کاربران ثبت نام شده با کاربران مهمان یکی نیست.
این مورد نیز همانند گزارش 9 است که یک Where به نتیجهی حاصل از آن اعمال شده که در خروجی نهایی به Having ترجمه میشود:
مثال 11: کدامیک از امکانات موجود، بیشترین slots رزرو شده را دارد؟
سادهترین روش حل این مساله، گروه بندی اطلاعات بر اساس هر امکان موجود و سپس محاسبهی TotalSlots هرکدام، به صورت مجزایی است. در ادامه ردیفهای حاصل را بر اساس TotalSlots محاسبه شده، به صورت نزولی مرتب میکنیم. اولین ردیفی که در بالای گزارش قرار میگیرد همان FacId ای است که بیشترین TotalSlots را دارد.
کدهای کامل این قسمت را در اینجا میتوانید مشاهده کنید.
مثال 1: چه تعداد امکانات، توسط این مجموعه ارائه میشود؟
var count = context.Facilities.Count();
مثال 2: چه تعداد امکانات گران قیمتی توسط این مجموعه ارائه میشود؟
میخواهیم تعداد امکاناتی را بیابیم که guestcost آنها بزرگتر یا مساوی 10 است.
var count = context.Facilities.Count(x => x.GuestCost >= 10);
مثال 3: هر کاربر چه تعدادی کاربر دیگری را توصیه کردهاست؟
خروجی این گزارش بر اساس recommendedby و count باشد و مرتب شدهی بر اساس ID افراد.
var members = context.Members .Where(member => member.RecommendedBy != null) .GroupBy(member => member.RecommendedBy) .Select(group => new { RecommendedBy = group.Key, Count = group.Count() }) .OrderBy(result => result.RecommendedBy) .ToList();
مثال 4: تعداد slots رزرو شدهی به ازای هر کدام از امکانات موجود را نمایش دهید.
جهت یادآوری از قسمت اول: «هر رزرو کردن مکان و امکاناتی در این مجموعه، «نیم ساعته» است. بنابراین Slots در اینجا به معنای تعداد نیم ساعتهای رزرو کردن یک مکان خاص است؛ که به آن «half hour slots» نیز گفته میشود و زمان شروع این رزرو نیز ثبت میشود.»
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شدهی بر اساس ID هر امکان موجود.
var facilities = context.Bookings .GroupBy(booking => booking.FacId) .Select(group => new { FacId = group.Key, TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots) }) .OrderBy(result => result.FacId) .ToList();
مثال 5: تعداد slots رزرو شدهی در ماه September 2012 را به ازای هر کدام از امکانات موجود، نمایش دهید.
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شدهی بر اساس ID تعداد slots.
var date1 = new DateTime(2012, 09, 01); var date2 = new DateTime(2012, 10, 01); var facilities = context.Bookings .Where(booking => booking.StartTime >= date1 && booking.StartTime < date2) .GroupBy(booking => booking.FacId) .Select(group => new { FacId = group.Key, TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots) }) .OrderBy(result => result.TotalSlots) .ToList();
مثال 6: محاسبه کنید در سال 2012 و به ازای هر ماه مجزای آن، چه تعداد slots رزرو شدهاند.
خروجی این گزارش بر اساس facid, month, Total Slots باشد و مرتب شدهی بر اساس ID و شمارهی ماه.
var date1 = new DateTime(2012, 01, 01); var date2 = new DateTime(2013, 01, 01); var facilities = context.Bookings .Where(booking => booking.StartTime >= date1 && booking.StartTime < date2) .GroupBy(booking => new { booking.FacId, booking.StartTime.Month }) .Select(group => new { group.Key.FacId, group.Key.Month, TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots) }) .OrderBy(result => result.FacId) .ThenBy(result => result.Month) .ToList();
الف) میتوان گروه بندی را بر روی بیش از یک ستون اعمال کرد. در این حالت در Select بعدی، group.Key به کل شیء گروه بندی شده، اشاره میکند.
ب) روش انتخاب ماه میلادی از یک خاصیت DateTime و گروه بندی بر اساس آن
که به صورت زیر ترجمه میشود:
مثال 7: چه تعداد کاربر مجموعه، حداقل یکبار امکاناتی را رزرو کردهاند؟
var count = context.Bookings.Select(booking => booking.MemId).Distinct().Count();
- (*)COUNT یعنی بازگشت تعداد ردیفهای نهایی گزارش.
- COUNT(address) یعنی بازگشت تعداد آدرسهای غیرنال، در کل ردیفهای نهایی گزارش.
- COUNT(DISTINCT address) یعنی بازگشت تعداد آدرسهای غیرمشابه در کل ردیفهای نهایی گزارش.
COUNT DISTINCT را EF-Core به صورت ترکیبی از یک sub-query ترجمه میکند:
مثال 8: امکاناتی را لیست کنید که بیش از 1000 slots رزرو شده دارند.
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شدهی بر اساس ID هر امکان موجود.
var facilities = context.Bookings .GroupBy(booking => booking.FacId) .Select(group => new { FacId = group.Key, TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots) }) .Where(result => result.TotalSlots > 1000) .OrderBy(result => result.FacId) .ToList();
مثال 9: میزان فروش کل هر امکان موجود را محاسبه کنید.
خروجی این گزارش بر اساس name, revenue باشد و مرتب شدهی بر اساس میزان فروش. بخاطر داشته باشید که میزان فروش کاربران ثبت نام شده با کاربران مهمان یکی نیست.
var facilities = context.Bookings.Select(booking => new { booking.Facility.Name, Revenue = booking.MemId == 0 ? booking.Slots * booking.Facility.GuestCost : booking.Slots * booking.Facility.MemberCost }) .GroupBy(b => b.Name) .Select(group => new { Name = group.Key, TotalRevenue = group.Sum(b => b.Revenue) }) .OrderBy(result => result.TotalRevenue) .ToList();
مثال 10: کدامیک از امکانات موجود، میزان فروشی کمتر از 1000 داشتهاند؟
خروجی این گزارش بر اساس name, revenue باشد و مرتب شدهی بر اساس میزان فروش. بخاطر داشته باشید که میزان فروش کاربران ثبت نام شده با کاربران مهمان یکی نیست.
var facilities = context.Bookings.Select(booking => new { booking.Facility.Name, Revenue = booking.MemId == 0 ? booking.Slots * booking.Facility.GuestCost : booking.Slots * booking.Facility.MemberCost }) .GroupBy(b => b.Name) .Select(group => new { Name = group.Key, TotalRevenue = group.Sum(b => b.Revenue) }) .Where(result => result.TotalRevenue < 1000) .OrderBy(result => result.TotalRevenue) .ToList();
مثال 11: کدامیک از امکانات موجود، بیشترین slots رزرو شده را دارد؟
var item = context.Bookings .GroupBy(booking => booking.FacId) .Select(group => new { FacId = group.Key, TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots) }) .OrderByDescending(result => result.TotalSlots) .FirstOrDefault();
کدهای کامل این قسمت را در اینجا میتوانید مشاهده کنید.
روزگاری دریافت مجوزهای SSL، گران و سخت بود. برای رفع این مشکلات مؤسسههایی مانند Let's Encrypt پدیدار شدهاند که مجوزهای SSL رایگانی را برای سایتهای اینترنتی صادر میکنند. دسترسی به سرویس آنها از طریق API ارائه شدهی آن، بسیار ساده بوده، کار با آن رایگان است و نیاز به مجوز خاصی ندارد. فقط باید دقت داشت که گواهینامههای Let's Encrypt دو ماهه هستند و وبسرور سایت شما باید اجازهی دسترسی به محل ویژهای را که جهت تعیین اعتبار دومین درخواستی ایجاد میشود، صادر کند. البته درخواست گواهی مجدد و تمدید آن در هر زمانی، حتی اگر پیش از انقضای آن باشد، مسیر است و از این لحاظ محدودیتی ندارد. در ادامه نحوهی کار با این سرویس را در ویندوزهای سرور بررسی خواهیم کرد.
دریافت برنامهی win-acme
برنامهی win-acme کار دریافت، نصب و تنظیم به روز رسانی خودکار مجوزهای Let’s Encrypt را در ویندوز بسیار ساده کردهاست و تقریبا به برنامهی استاندارد انجام اینکار تبدیل شدهاست. این برنامه، انجام مراحل زیر را خودکار کردهاست:
- اسکن IIS برای یافتن bindings و نام سایتها
- اتصال به Let’s Encrypt certificate authority و دریافت مجوزهای لازم
- درج خودکار مجوزهای دریافتی در Windows certificate store
- ایجاد HTTPS binding خودکار در IIS
- استفاده از Windows Task Scheduler، جهت ایجاد وظیفهی به روز رسانی خودکار مجوزهای درخواست شده
به همین جهت پیش از هر کاری نیاز است این برنامه را دریافت کنید:
https://github.com/PKISharp/win-acme/releases
این برنامه از دات نت نگارش 4.6.2 استفاده میکند. بنابراین نیاز است این نگارش و یا ترجیحا آخرین نگارش دات نت فریم ورک را بر روی سرور نصب کنید.
آماده سازی برنامهی ASP.NET جهت دریافت مجوزهای Let’s Encrypt
را بر روی سرور شما بررسی خواهد کرد (بنابراین سرور شما باید به اینترنت متصل بوده و همچنین مجوز دسترسی به این مسیر را عمومی کند). برنامهی win-acme این id را از سرور Let’s Encrypt به صورت خودکار دریافت کرده و فایلی را در مسیر یاد شده ایجاد میکند. سپس سرور Let’s Encrypt یکبار این مسیر را خواهد خواند. مشکل اینجا است که دسترسی به این فایل بدون پسوند در برنامههای MVC به صورت پیشفرض مسیر نیست و نیازی به تنظیمات خاصی دارد:
روش انجام اینکار در ASP.NET Core به صورت زیر است:
این اکشن متد را در هر کنترلری قرار دهید، تفاوتی نمیکند و کار خواهد کرد؛ چون attribute routing آن مستقل از محل قرارگیری آن است.
در MVC 5x پارامتر env را حذف و بجای آن از Server.MapPath و در آخر از return File استفاده کنید.
اگر این مرحله را تنظیم نکنید، در وسط کار دریافت مجوز توسط برنامهی win-acme، به علت اینکه مشخص نیست آیا شما صاحب دامنه هستید یا خیر، خطایی را دریافت کرده و برنامه متوقف میشود.
آماده سازی IIS برای دریافت مجوزهای Let’s Encrypt
ابتدا به قسمت Edit bindings وب سایتی که قرار است مجوز را دریافت کند مراجعه کرده:
و سپس bindings مناسبی را ایجاد کنید (از نوع HTTP و نه HTTPS):
برای مثال اگر سایت شما قرار است توسط آدرسهای www.dotnettips.info و dotnettips.info در دسترس باشد، نیاز است دو binding را در اینجا ثبت کنید. برای تمام موارد ثبت شده هم این تنظیمات را مدنظر داشته باشید:
برنامهی win-acme بر اساس این HTTP Bindings است که معادلهای متناظر HTTPS آنها را به صورت خودکار ثبت و تنظیم میکند.
اجرای برنامهی win-acme بر روی ویندوز سرور 2008
IISهای 8 به بعد (و یا ویندوز سرور 2012 به بعد) دارای ویژگی هستند به نام Server Name Indication و یا SNI که اجاز میدهند بتوان چندین مجوز SSL را بر روی یک IP تنظیم کرد.
در اینجا به ازای هر Bindings تعریف شدهی در قسمت قبل، یک مجوز Let’s Encrypt دریافت خواهد شد. اما چون ویندوز سرور 2008 به همراه IIS 7.5 است، فاقد ویژگی SNI است. به همین جهت در حالت عادی برای مثال فقط برای www.dotnettips.info مجوزی را دریافت میکنید و اگر کاربر به آدرس dotnettips.info مراجعه کند، دیگر نمیتواند به سایت وارد شود و پیام غیرمعتبر بودن مجوز SSL را مشاهده خواهد کرد.
برنامهی win-acme برای رفع این مشکل، از ویژگی خاصی به نام «SAN certificate» پشتیبانی میکند.
به این ترتیب با ویندوز سرور 2008 هم میتوان دامنهی اصلی و زیر دامنههای تعریف شده را نیز پوشش داد و سایت به این ترتیب بدون مشکل کار خواهد کرد. مراحل تنظیم SAN توسط برنامهی win-acme به این صورت است:
ابتدا که برنامهی win-acme را با دسترسی admin اجرا میکنید، چنین منویی نمایش داده میشود:
گزینهی N یا ایجاد مجوز جدید را انتخاب کنید.
سپس منوی بعدی را نمایش میدهد:
در این حالت برای ویندوز سرور 2008، فقط و فقط گزینهی 2 را انتخاب کنید.
سپس لیست سایتهای نصب شدهی در IIS را نمایش میدهد:
در اینجا برای مثال شمارهی 1 یا هر شمارهی دیگر متناظر با وب سایت مدنظر را انتخاب کنید.
در ادامه منوی زیر را نمایش میدهد:
لیستی را که در اینجا مشاهده میکنید، همان Bindings است که پیشتر ایجاد کردیم. عنوان میکند که برای کدامیک از اینها نیاز است مجوز دریافت و نصب شود. کلید enter را فشار دهید تا برای تمام آنها اینکار صورت گیرد.
و ... همین! پس از آن کار دریافت، نصب و به روز رسانی Bindings در IIS به صورت خودکار انجام خواهد شد. اکنون اگر به قسمت Binding سایت مراجعه کنید، این تنظیمات خودکار جدید را مشاهده خواهید کرد:
اگر به لاگ نصب مجوزها دقت کنید این دو سطر نیز در انتهای آن ذکر میشوند:
علت اینجا است که مجوزهای Let’s Encrypt طول عمر کمی دارند و در صورت به روز نشدن مداوم، کاربران دیگر قادر به مرور سایت نخواهند بود. به همین جهت این برنامه یک Scheduled Task ویندوز را نیز جهت به روز رسانی خودکار این مجوزها ایجاد و تنظیم میکند.
اجرای برنامهی win-acme بر روی ویندوزهای سرور 2012 به بعد
چون IIS ویندوزهای سرور 2012 به بعد، از نصب و فعالسازی بیش از یک مجوز SSL به ازای یک IP به صورت توکار تحت عنوان ویژگی SNI پشتیبانی میکنند، مراحل انجام آن سادهتر هستند.
ابتدا که برنامهی win-acme را با دسترسی admin اجرا میکنید، چنین منویی نمایش داده میشود:
گزینهی N یا ایجاد مجوز جدید را انتخاب کنید.
سپس منوی بعدی را نمایش میدهد:
در این حالت گزینهی 4 را انتخاب کنید (با فرض اینکه از IIS 8.0 به بعد استفاده میکنید).
سپس از شما درخواست میکند که لیست دامنه و زیر دامنههایی را که قرار است برای آنها مجوز SSL صادر شوند، به صورت لیست جدا شدهی توسط کاما، وارد کنید:
در ادامه لیست وب سایتهای ثبت شدهی در IIS را نمایش میدهد:
در اینجا شمارهی سایتی را که میخواهید برای آن مجوز صادر شود، انتخاب کنید.
و ... همین! پس از آن مجوزهای SSL درخواستی، دریافت، نصب و تنظیم خواهند شد. همچنین یک Scheduled Task هم برای به روز رسانی خودکار آن تنظیم میشود.
دریافت برنامهی win-acme
برنامهی win-acme کار دریافت، نصب و تنظیم به روز رسانی خودکار مجوزهای Let’s Encrypt را در ویندوز بسیار ساده کردهاست و تقریبا به برنامهی استاندارد انجام اینکار تبدیل شدهاست. این برنامه، انجام مراحل زیر را خودکار کردهاست:
- اسکن IIS برای یافتن bindings و نام سایتها
- اتصال به Let’s Encrypt certificate authority و دریافت مجوزهای لازم
- درج خودکار مجوزهای دریافتی در Windows certificate store
- ایجاد HTTPS binding خودکار در IIS
- استفاده از Windows Task Scheduler، جهت ایجاد وظیفهی به روز رسانی خودکار مجوزهای درخواست شده
به همین جهت پیش از هر کاری نیاز است این برنامه را دریافت کنید:
https://github.com/PKISharp/win-acme/releases
این برنامه از دات نت نگارش 4.6.2 استفاده میکند. بنابراین نیاز است این نگارش و یا ترجیحا آخرین نگارش دات نت فریم ورک را بر روی سرور نصب کنید.
آماده سازی برنامهی ASP.NET جهت دریافت مجوزهای Let’s Encrypt
سرور Let’s Encrypt، در حین صدور مجوز برای سایت شما نیاز دارد بررسی کند که آیا شما واقعا صاحب همان دومین هستید یا خیر. به همین جهت مسیر
/.well-known/acme-challenge/id
[HttpGet("/.well-known/acme-challenge/{id}")] public IActionResult LetsEncrypt(string id, [FromServices] IHostingEnvironment env) { id = Path.GetFileName(id); // security cleaning var file = Path.Combine(env.ContentRootPath, ".well-known", "acme-challenge", id); return PhysicalFile(file, "text/plain"); }
در MVC 5x پارامتر env را حذف و بجای آن از Server.MapPath و در آخر از return File استفاده کنید.
[Route(".well-known/acme-challenge/{id}")] public ActionResult LetsEncrypt(string id) { id = Path.GetFileName(id); // security cleaning var file = Path.Combine(Server.MapPath("~/.well-known/acme-challenge"), id); return File(file, "text/plain", id); }
آماده سازی IIS برای دریافت مجوزهای Let’s Encrypt
ابتدا به قسمت Edit bindings وب سایتی که قرار است مجوز را دریافت کند مراجعه کرده:
و سپس bindings مناسبی را ایجاد کنید (از نوع HTTP و نه HTTPS):
برای مثال اگر سایت شما قرار است توسط آدرسهای www.dotnettips.info و dotnettips.info در دسترس باشد، نیاز است دو binding را در اینجا ثبت کنید. برای تمام موارد ثبت شده هم این تنظیمات را مدنظر داشته باشید:
Type:http Port:80 IP address:All Unassigned
اجرای برنامهی win-acme بر روی ویندوز سرور 2008
IISهای 8 به بعد (و یا ویندوز سرور 2012 به بعد) دارای ویژگی هستند به نام Server Name Indication و یا SNI که اجاز میدهند بتوان چندین مجوز SSL را بر روی یک IP تنظیم کرد.
در اینجا به ازای هر Bindings تعریف شدهی در قسمت قبل، یک مجوز Let’s Encrypt دریافت خواهد شد. اما چون ویندوز سرور 2008 به همراه IIS 7.5 است، فاقد ویژگی SNI است. به همین جهت در حالت عادی برای مثال فقط برای www.dotnettips.info مجوزی را دریافت میکنید و اگر کاربر به آدرس dotnettips.info مراجعه کند، دیگر نمیتواند به سایت وارد شود و پیام غیرمعتبر بودن مجوز SSL را مشاهده خواهد کرد.
برنامهی win-acme برای رفع این مشکل، از ویژگی خاصی به نام «SAN certificate» پشتیبانی میکند.
به این ترتیب با ویندوز سرور 2008 هم میتوان دامنهی اصلی و زیر دامنههای تعریف شده را نیز پوشش داد و سایت به این ترتیب بدون مشکل کار خواهد کرد. مراحل تنظیم SAN توسط برنامهی win-acme به این صورت است:
ابتدا که برنامهی win-acme را با دسترسی admin اجرا میکنید، چنین منویی نمایش داده میشود:
N: Create new certificate M: Create new certificate with advanced options L: List scheduled renewals R: Renew scheduled S: Renew specific A: Renew *all* V: Revoke certificate C: Cancel scheduled renewal X: Cancel *all* scheduled renewals Q: Quit
سپس منوی بعدی را نمایش میدهد:
[INFO] Running in Simple mode 1: Single binding of an IIS site 2: SAN certificate for all bindings of an IIS site 3: SAN certificate for all bindings of multiple IIS sites 4: Manually input host names C: Cancel
سپس لیست سایتهای نصب شدهی در IIS را نمایش میدهد:
1: Default Web Site C: Cancel Choose site: 1
در ادامه منوی زیر را نمایش میدهد:
* www.dotnettips.info * dotnettips.info Press enter to include all listed hosts, or type a comma-separated lists of exclusions:
و ... همین! پس از آن کار دریافت، نصب و به روز رسانی Bindings در IIS به صورت خودکار انجام خواهد شد. اکنون اگر به قسمت Binding سایت مراجعه کنید، این تنظیمات خودکار جدید را مشاهده خواهید کرد:
اگر به لاگ نصب مجوزها دقت کنید این دو سطر نیز در انتهای آن ذکر میشوند:
[INFO] Adding renewal for Default Web Site [INFO] Next renewal scheduled at 2018/7/21 4:19:20 AM
اجرای برنامهی win-acme بر روی ویندوزهای سرور 2012 به بعد
چون IIS ویندوزهای سرور 2012 به بعد، از نصب و فعالسازی بیش از یک مجوز SSL به ازای یک IP به صورت توکار تحت عنوان ویژگی SNI پشتیبانی میکنند، مراحل انجام آن سادهتر هستند.
ابتدا که برنامهی win-acme را با دسترسی admin اجرا میکنید، چنین منویی نمایش داده میشود:
N: Create new certificate M: Create new certificate with advanced options L: List scheduled renewals R: Renew scheduled S: Renew specific A: Renew *all* V: Revoke certificate C: Cancel scheduled renewal X: Cancel *all* scheduled renewals Q: Quit
سپس منوی بعدی را نمایش میدهد:
[INFO] Running in Simple mode 1: Single binding of an IIS site 2: SAN certificate for all bindings of an IIS site 3: SAN certificate for all bindings of multiple IIS sites 4: Manually input host names C: Cancel
سپس از شما درخواست میکند که لیست دامنه و زیر دامنههایی را که قرار است برای آنها مجوز SSL صادر شوند، به صورت لیست جدا شدهی توسط کاما، وارد کنید:
Enter comma-separated list of host names, starting with the primary one: dotnettips.info, www.dotnettips.info
1: Default Web Site 2: mysiteName Choose site to create new bindings: 1
و ... همین! پس از آن مجوزهای SSL درخواستی، دریافت، نصب و تنظیم خواهند شد. همچنین یک Scheduled Task هم برای به روز رسانی خودکار آن تنظیم میشود.
مطالب دورهها
بوت استرپ (نگارش 3) چیست؟
بوت استرپ یک فریم ورک CSS واکنشگرا (responsive) است، که جهت ساخت سریع برنامههای استاتیک و همچنین پویای وب کاربرد دارد. در حال حاضر این پروژه جزو محبوبترین و فعالترین پروژههای سایت Github است. اگر علاقمند هستید که لیستی از سایتهای استفاده کننده از بوت استرپ را مشاهده کنید، به آدرسهای ذیل مراجعه نمائید:
تازههای بوت استرپ 3 کدامند؟
- بوت استرپ 3 جهت کار با صفحههای نمایش کوچک دستگاههای موبایل به شدت بهینه سازی شده است و به همین جهت به آن mobile-first CSS framework نیز میگویند.
- در نگارش 2 بوت استرپ، حداقل دو نوع گرید واکنشگرا و غیر واکنشگرا قابل تعریف بودند. در نگارش سوم آن، تنها یک نوع گرید جدید واکنشگرا در این فریم ورک وجود دارد که میتواند چهار نوع سایز از بزرگ تا کوچک را شامل شود.
- بوت استرپ 3 با IE7 به قبل و همچنین فایرفاکس 3.6 و پایینتر دیگر سازگار نیست. البته برای پشتیبانی از IE8، نیاز به اندکی تغییرات نیز وجود خواهد داشت که در قسمتهای بعد این جزئیات را بیشتر بررسی خواهیم کرد. به عبارت دیگر بدون این تغییرات، بوت استرپ 3 در حالت پیش فرض با IE9 به بعد سازگار است.
- در بوت استرپ 3 برخلاف نگارش قبلی آن که لیستی از آیکنهای خود را در قالب چند فایل PNG image sprite که آیکنها را به صورت فشرده در کنار هم قرار داده بود، اینبار تنها از Font icons استفاده میکند. به این ترتیب تغییر اندازه این آیکنها با توجه به برداری بودن نمایش قلمها و همچنین قابلیت اعمال رنگ به آنها نیز بسیار سادهتر میگردد.
سؤال: آیا نیاز است از یک فریم ورک CSS واکنشگرا استفاده شود؟
در سالهای قبل، عموما طراحی وب بر اساس تهیه یا خرید یک سری قالبهای از پیش آماده شده، شکیل صورت میگرفتهاست. این قالبها به سرعت با برنامه، یکپارچه شده و حداکثر قلم یا رنگهای آنهارا اندکی تغییر میدادیم و یا اینکه خودمان کل این مسیر را از صفر طی میکردیم. این پروسه سفارشی، بسیار سنگین بوده و مشکل مهم آن، عدم امکان استفاده مجدد از طراحیهای انجام شده میباشد که نهایتا در دراز مدت هزینهی بالایی را برای ما به همراه خواهند داشت. اما با استفاده از فریم ورکهای CSS واکنشگرا به این مزایا خواهیم رسید:
- قسمت عمدهای از کار پیشتر برای شما انجام شده است.
برای مثال نیازی نیست تا حتما برای طرحبندی صفحه، سیستم گرید خاص خودتان را طراحی کنید و یا اینکه مانند سالهای دور، به استفاده از HTML tables پناه ببرید.
- قابلیت سفارشی سازی بسیار بالایی دارند.
برای مثال با استفاده از فناوریهایی مانند less میتوان بوت استرپ را تا حد بسیار زیادی سفارشی سازی کرد. به این ترتیب دیگر یک سایت بوت استرپ، شبیه به بوت استرپ به نظر نخواهد رسید! شاید عدهای عنوان کنند که تمام سایتهای بوت استرپ یک شکل هستند، اما واقعیت این است که این سایتها تنها از قابلیتهای سفارشی سازی بوت استرپ و less استفاده نکردهاند.
دریافت بوت استرپ 3
سایت رسمی دریافت بوت استرپ، آدرس ذیل میباشد:
البته ما از این نگارش خام استفاده نخواهیم کرد و نیاز است برای کارهای سایتهای فارسی، از نگارش راست به چپ آن استفاده کنیم. بنابراین اگر از ویژوال استودیو استفاده میکنید، میتوانید به یکی از دو بسته نیوگت ذیل مراجعه نمائید:
اگر بوت استرپ اصل را از سایت اصلی آن دریافت کنید، شامل تعداد فایلها و پوشههای بسیار بیشتری است نسبت به نمونه RTL فوق. اما فایلهای نهایی آن که مورد استفاده قرار خواهند گرفت، درون پوشه dist یا توزیع آن قرار گرفتهاند و آنچنان تفاوتی با نگارش RTL ندارند. فقط در نگارش اصل، فایلهای min و فشرده شده نیز همراه این بسته هستند که در نگارش RTL لحاظ نشدهاند. این موضوع در آینده به نفع ما خواهد بود. از این لحاظ که اگر از سیستم bundling & minification مربوط بهASP.NET استفاده کنید (جهت تولید خودکار فایلهای min در زمان اجرا)، این سیستم به صورت پیش فرض از فایلهای min موجود استفاده میکند و ممکن است مدتی سردرگم باشید که چرا تغییراتی را که به فایل CSS بوت استرپ اعمال کردهام، در سایت اعمال نمیشوند. به علاوه امکان اعمال تغییرات و حتی دیباگ فایلهای غیرفشرده خصوصا جاوا اسکریپتی آن نیز بسیار سادهتر و مفهومتر است.
جهت مطالعه مباحث تکمیلی در مورد نحوه فشرده سازی فایلهای CSS یا JS میتوانید به مقالات ذیل، در سایت جاری مراجعه نمائید:
علاوه بر اینها در نگارش سوم بوت استرپ، تعدادی فایل CSS جدید به نام قالب یا theme نیز اضافه شدهاند که همراه نسخه RTL نیست. برای مثال اگر به پوشه bootstrap-3.0.0.zip\bootstrap-3.0.0\dist\css مراجعه کنید، فایل bootstrap-theme.css نیز قابل مشاهده است. به این ترتیب قالبی و لایهای بر روی مقادیر پیش فرض موجود در فایل bootstrap.css اعمال خواهند شد؛ برای مثال اعمال طراحی تخت یا flat مدرن آن به دکمهها و عناصر دیگر این مجموعه.
شروع یک فایل HTML با بوت استرپ
تا اینجا فرض بر این است که فایلهای بوت استرپ را دریافت کردهاید. در ادامه قصد داریم، نحوه معرفی این فایلها را در یک فایل ساده HTML بررسی کنیم.
صفحه آغازین کار با بوت استرپ 3 یک چنین شکلی را خواهد داشت و میتواند پایه تشکیل فایل masterpage یا layout برنامههای ASP.NET قرار گیرد. متا تگ viewport اضافه شده، جهت طراحیهای واکنشگرا اضافه شده است و در ادامه لینک شدن فایل CSS بوت استرپ 3 را ملاحظه میکنید.
اگر سایت شما از تعاریف CSS سفارشی دیگری نیز استفاده میکند، تعاریف آنها باید پس از بوت استرپ، ذکر گردند.
افزودن اسکریپتهای بوت استرپ 3
برای کار با اسکریپتهای بوت استرپ 3 نیاز است ابتدا jQuery را به صورت جداگانه دریافت کنیم. در حال حاضر اگر به سایت جیکوئری مراجعه کنید با دو نگارش 1.x و 2.x این کتابخانه مواجه خواهید شد. اگر نیاز به پشتیبانی از IE 8 را در محل کار خود دارید، باید از نگارش 1.x استفاده کنید. نگارش آخر 1.x کتابخانه جیکوئری را از طریق CDN آن همواره میتوان مورد استفاده قرار داد:
بهتر است تعاریف فایلهای جاوا اسکریپت را پیش از بسته شدن تگ body قرار دهید. یکی از مزایای مهم آن مشاهده نشدن یک فلش کوتاه مدت سفید رنگ در ابتدای بارگذاری صفحاتی با پس زمینه غیر روشن است. از این جهت که هر المانی که در head صفحه تعریف شود، حتما باید پیش از بارگذاری کل صفحه دریافت گردد. به این ترتیب با سرعتهای دریافت کمتر، این مساله سبب خالی ماندن صفحه برای مدتی کوتاه خواهد شد و همان فلش سفید رنگ عنوان شده را پدید میآورد؛ چون هنوز مابقی صفحه بارگذاری نشده و خالی است.
پس از تعریف جیکوئری، تعریف اسکریپتهای بوت استرپ قرار میگیرد (چون وابسته است به جیکوئری). فایل bootstrap-rtl.js شامل تمام زیر فایلهای مورد نیاز نیز میباشد:
برای سازگار سازی بوت استرپ 3 با IE8 نیاز به یک فایل اسکریپت دیگر نیز داریم. این فایل را از آدرس ذیل دریافت نمائید:
این فایل 4 کیلوبایتی را نیز باید به تعاریف اسکریپتهای مورد نیاز، اضافه کرد:
البته این اسکریپت خاص، مطابق توضیحات آن باید به head صفحه اضافه شود تا با IE8 بهتر کار کند.
تا اینجا ساختار صفحه HTML تهیه شده جهت استفاده از امکانات بوت استرپ 3، شکل زیر را خواهد داشت:
فایلهای نهایی این قسمت را از اینجا نیز میتوانید دریافت کنید:
bs3-sample01.zip
تازههای بوت استرپ 3 کدامند؟
- بوت استرپ 3 جهت کار با صفحههای نمایش کوچک دستگاههای موبایل به شدت بهینه سازی شده است و به همین جهت به آن mobile-first CSS framework نیز میگویند.
- در نگارش 2 بوت استرپ، حداقل دو نوع گرید واکنشگرا و غیر واکنشگرا قابل تعریف بودند. در نگارش سوم آن، تنها یک نوع گرید جدید واکنشگرا در این فریم ورک وجود دارد که میتواند چهار نوع سایز از بزرگ تا کوچک را شامل شود.
- بوت استرپ 3 با IE7 به قبل و همچنین فایرفاکس 3.6 و پایینتر دیگر سازگار نیست. البته برای پشتیبانی از IE8، نیاز به اندکی تغییرات نیز وجود خواهد داشت که در قسمتهای بعد این جزئیات را بیشتر بررسی خواهیم کرد. به عبارت دیگر بدون این تغییرات، بوت استرپ 3 در حالت پیش فرض با IE9 به بعد سازگار است.
- در بوت استرپ 3 برخلاف نگارش قبلی آن که لیستی از آیکنهای خود را در قالب چند فایل PNG image sprite که آیکنها را به صورت فشرده در کنار هم قرار داده بود، اینبار تنها از Font icons استفاده میکند. به این ترتیب تغییر اندازه این آیکنها با توجه به برداری بودن نمایش قلمها و همچنین قابلیت اعمال رنگ به آنها نیز بسیار سادهتر میگردد.
سؤال: آیا نیاز است از یک فریم ورک CSS واکنشگرا استفاده شود؟
در سالهای قبل، عموما طراحی وب بر اساس تهیه یا خرید یک سری قالبهای از پیش آماده شده، شکیل صورت میگرفتهاست. این قالبها به سرعت با برنامه، یکپارچه شده و حداکثر قلم یا رنگهای آنهارا اندکی تغییر میدادیم و یا اینکه خودمان کل این مسیر را از صفر طی میکردیم. این پروسه سفارشی، بسیار سنگین بوده و مشکل مهم آن، عدم امکان استفاده مجدد از طراحیهای انجام شده میباشد که نهایتا در دراز مدت هزینهی بالایی را برای ما به همراه خواهند داشت. اما با استفاده از فریم ورکهای CSS واکنشگرا به این مزایا خواهیم رسید:
- قسمت عمدهای از کار پیشتر برای شما انجام شده است.
برای مثال نیازی نیست تا حتما برای طرحبندی صفحه، سیستم گرید خاص خودتان را طراحی کنید و یا اینکه مانند سالهای دور، به استفاده از HTML tables پناه ببرید.
- قابلیت سفارشی سازی بسیار بالایی دارند.
برای مثال با استفاده از فناوریهایی مانند less میتوان بوت استرپ را تا حد بسیار زیادی سفارشی سازی کرد. به این ترتیب دیگر یک سایت بوت استرپ، شبیه به بوت استرپ به نظر نخواهد رسید! شاید عدهای عنوان کنند که تمام سایتهای بوت استرپ یک شکل هستند، اما واقعیت این است که این سایتها تنها از قابلیتهای سفارشی سازی بوت استرپ و less استفاده نکردهاند.
دریافت بوت استرپ 3
سایت رسمی دریافت بوت استرپ، آدرس ذیل میباشد:
البته ما از این نگارش خام استفاده نخواهیم کرد و نیاز است برای کارهای سایتهای فارسی، از نگارش راست به چپ آن استفاده کنیم. بنابراین اگر از ویژوال استودیو استفاده میکنید، میتوانید به یکی از دو بسته نیوگت ذیل مراجعه نمائید:
https://www.nuget.org/packages/Twitter.Bootstrap.RTL/3.0.0
https://www.nuget.org/packages/Twitter.Bootstrap.RTL.Less/3.0.0
و اگر میخواهید صرفا به فایلهای درون این بستهها دسترسی پیدا کنید، از دو آدرس ذیل استفاده کنید:https://www.nuget.org/packages/Twitter.Bootstrap.RTL.Less/3.0.0
https://www.nuget.org/api/v2/package/Twitter.Bootstrap.RTL/3.0.0
https://www.nuget.org/api/v2/package/Twitter.Bootstrap.RTL.Less/3.0.0
فایلهای دریافت شده با پسوند nupkg، در حقیقت یک فایل zip استاندارد هستند.https://www.nuget.org/api/v2/package/Twitter.Bootstrap.RTL.Less/3.0.0
اگر بوت استرپ اصل را از سایت اصلی آن دریافت کنید، شامل تعداد فایلها و پوشههای بسیار بیشتری است نسبت به نمونه RTL فوق. اما فایلهای نهایی آن که مورد استفاده قرار خواهند گرفت، درون پوشه dist یا توزیع آن قرار گرفتهاند و آنچنان تفاوتی با نگارش RTL ندارند. فقط در نگارش اصل، فایلهای min و فشرده شده نیز همراه این بسته هستند که در نگارش RTL لحاظ نشدهاند. این موضوع در آینده به نفع ما خواهد بود. از این لحاظ که اگر از سیستم bundling & minification مربوط بهASP.NET استفاده کنید (جهت تولید خودکار فایلهای min در زمان اجرا)، این سیستم به صورت پیش فرض از فایلهای min موجود استفاده میکند و ممکن است مدتی سردرگم باشید که چرا تغییراتی را که به فایل CSS بوت استرپ اعمال کردهام، در سایت اعمال نمیشوند. به علاوه امکان اعمال تغییرات و حتی دیباگ فایلهای غیرفشرده خصوصا جاوا اسکریپتی آن نیز بسیار سادهتر و مفهومتر است.
جهت مطالعه مباحث تکمیلی در مورد نحوه فشرده سازی فایلهای CSS یا JS میتوانید به مقالات ذیل، در سایت جاری مراجعه نمائید:
علاوه بر اینها در نگارش سوم بوت استرپ، تعدادی فایل CSS جدید به نام قالب یا theme نیز اضافه شدهاند که همراه نسخه RTL نیست. برای مثال اگر به پوشه bootstrap-3.0.0.zip\bootstrap-3.0.0\dist\css مراجعه کنید، فایل bootstrap-theme.css نیز قابل مشاهده است. به این ترتیب قالبی و لایهای بر روی مقادیر پیش فرض موجود در فایل bootstrap.css اعمال خواهند شد؛ برای مثال اعمال طراحی تخت یا flat مدرن آن به دکمهها و عناصر دیگر این مجموعه.
شروع یک فایل HTML با بوت استرپ
تا اینجا فرض بر این است که فایلهای بوت استرپ را دریافت کردهاید. در ادامه قصد داریم، نحوه معرفی این فایلها را در یک فایل ساده HTML بررسی کنیم.
<!doctype html> <html> <head> <meta charset="utf-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0"> <title>My Website</title> <link href="Content/css/bootstrap-rtl.css" rel="stylesheet"> <link href="Content/css/custom.css" rel="stylesheet"> </head> <body> </body> </html>
اگر سایت شما از تعاریف CSS سفارشی دیگری نیز استفاده میکند، تعاریف آنها باید پس از بوت استرپ، ذکر گردند.
افزودن اسکریپتهای بوت استرپ 3
برای کار با اسکریپتهای بوت استرپ 3 نیاز است ابتدا jQuery را به صورت جداگانه دریافت کنیم. در حال حاضر اگر به سایت جیکوئری مراجعه کنید با دو نگارش 1.x و 2.x این کتابخانه مواجه خواهید شد. اگر نیاز به پشتیبانی از IE 8 را در محل کار خود دارید، باید از نگارش 1.x استفاده کنید. نگارش آخر 1.x کتابخانه جیکوئری را از طریق CDN آن همواره میتوان مورد استفاده قرار داد:
<script src="http://code.jquery.com/jquery-latest.min.js"></script>
پس از تعریف جیکوئری، تعریف اسکریپتهای بوت استرپ قرار میگیرد (چون وابسته است به جیکوئری). فایل bootstrap-rtl.js شامل تمام زیر فایلهای مورد نیاز نیز میباشد:
<script src="Scripts/bootstrap-rtl.js"></script>
این فایل 4 کیلوبایتی را نیز باید به تعاریف اسکریپتهای مورد نیاز، اضافه کرد:
<script src="Scripts/respond.min.js"></script>
تا اینجا ساختار صفحه HTML تهیه شده جهت استفاده از امکانات بوت استرپ 3، شکل زیر را خواهد داشت:
<!doctype html> <html> <head> <meta charset="utf-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0"> <title>My Website</title> <link href="Content/css/bootstrap-rtl.css" rel="stylesheet"> <link href="Content/css/custom.css" rel="stylesheet"> <script src="Scripts/respond.min.js"></script> </head> <body> <script src="http://code.jquery.com/jquery-latest.min.js"></script> <script src="Scripts/bootstrap-rtl.js"></script> </body> </html>
فایلهای نهایی این قسمت را از اینجا نیز میتوانید دریافت کنید:
bs3-sample01.zip
عموما در اکثر مطالب مقایسهای بین وب فرمها و ASP.NET MVC به جداسازی بهتر منطق کدها از فرمها و قابلیت بهتر تهیه آزمونهای واحد اشاره میشود. در این مطلب از دیدگاهی دیگر به این مساله خواهیم پرداخت؛ از لحاظ فنی و جدای از مسایل یاد شده، چه مزایای دیگری را میتوان با استفاده از ASP.NET MVC نسبت به وب فرمها به دست آورد؟
1- آدرسهای تمیزتر
در ASP.NET MVC به صورت پیش فرض از سیستم Routing موجود در زیر ساخت ASP.NET برای نمایش Urlهایی بدون پسوند استفاده میشود. همچنین این سیستم امکان تهیه آدرسهایی با سازگاری بهتر با موتورهای جستجو را نیز از ابتدا مدنظر داشته است.
بله. این زیر ساخت در اختیار وب فرمها نیز هست؛ اما فرق است بین حالتی که از ابتدا مجبور شویم تمیزتر کار کنیم با زمانیکه این انتخاب را داریم و ... عموما هم از آن در وب فرمها استفاده نمیشود.
2- عدم وابستگی الزامی به فایلهای فیزیکی موجود در سیستم
کلیه درخواستها در MVC برخلاف وب فرمها در بدو امر به فایلهای موجود در سیستم منتقل نمیشوند. درخواستها به متدهای موجود در کنترلرها منتقل میشوند. همین مساله سبب میشود که آدرسها الزاما به یک فایل فیزیکی موجود در سیستم اشاره نکنند. به این ترتیب میتوان درخواستها را بر اساس شرایط، به Viewهای مختلف هدایت کرد و نه اینکه هر درخواست ابتدا به یک view رسیده و سپس به متدی ارجاع داده شود.
این مساله از لحاظ امنیتی نیز مهم است. درخواستهای رسیده به MVC سبب اجرای هیچ فرمی نخواهند شد. درخواستها حتما باید از فیلتر یک کنترلر عبور کنند تا اجرایی شوند.
3- امکان مدیریت بهتر قسمتهای مختلف سایت در پوشههای جداگانه
اگر به سورس اکثر سایتهای مبتنی بر ASP.NET Web forms توجه کنیم، تمام فایلهای آنها در ریشه سایت قرار دارند منهای فایلهای CSS و JS و تصاویر. در ASP.NET MVC از ابتدای کار، هر قسمت از سایت در پوشههای جداگانهای قرار میگیرد و به این ترتیب مدیریت فایلها و نظم دهی به آنها سادهتر خواهد بود.
4- امکان تعریف تمام اجزای یک فرم یا view به صورت strongly typed
در ASP.NET MVC میتوان یک کلاس را به یک فرم یا View نسبت داد. به این ترتیب کنترلهای web forms تبدیل به خواص این کلاس در MVC خواهند شد. مزیت این امر امکان کنترل تمام اجزای فرمهای سایت توسط کامپایلر است.
به این ترتیب اگر در طی یک حلقه، جدولی را ایجاد کنیم، تمام عناصر تشکیل دهنده این حلقه (چه کدهای آن و چه المانهایی که اطلاعات را در صفحه نمایش میدهند) نیز توسط کامپایلر قابل بررسی و خطایابی هستند.
5- مقدار دهی خودکار مدل متناظر با یک فرم یا View در ASP.NET MVC
روال متداول کار با وب فرمها، قرار دادن تعدادی کنترل در صفحه و سپس دریافت دستی مقادیر آنها در فایل code behind است. در MVC دیگر نیازی نیست تا این کارها را دستی انجام دهید. به یک فرم یا View کلاسی را انتساب خواهید داد. فریم ورک خواص آنرا به صورت خودکار در حین ارسال به سرور مقدار دهی خواهد کرد. این مورد حتی در حین کار با jQuery Ajax نیز صادق است.
این مساله کار با ORMها را نیز سادهتر میکند. از این جهت که تمام آنها نهایتا با یک سری مدل و کلاس کار خواهند کرد و تمام فیلدها و جداول به تعدادی کلاس و خاصیت تعریف شده در آنها نگاشت میشوند.
به این ترتیب چون دیگر نیازی به ارجاع مستقیم به اشیاء بصری در فایلهای code behind که در اینجا کنترلر نام گرفتهاند نیست، نوشتن آزمون واحد برای این کلاسها نیز به شدت سادهتر شده است.
6- ASP.NET MVC به همراه یک فرم ساز توکار ارائه میشود
اگر کسی به شما گفته است که سرعت کار با ASP.NET MVC پایین است به طور قطع دو فصل اول یک کتاب MVC را بیشتر مطالعه نکرده است. در MVC یک کلاس متناظر با فرمی را طراحی میکنید. توسط ابزار scaffolding همراه با VS.NET از روی این کلاس و مدل، با چند کلیک یک فرم تولید خواهد شد. فرمی که حتی مقدار دهی و انتساب عناصر بصری آن به کلاس متناظر با آن نیز خودکار است.
سرعت پیاده سازی یک برنامه با ASP.NET MVC به مراتب بیشتر است از کار با وب فرمها.
7- حذف View State در MVC
از آنجائیکه فرمهای ASP.NET Web forms از نوع strongly typed نیستند (در دات نت 4 و نیم اندکی بهبود در حد گریدهای آن حاصل شده البته)، برای اینکه پس از ارسال یک فرم به سرور باز هم کنترلهای نمایش داده شده در صفحه همان مقادیر قبلی را نمایش دهند، مکانیزم View State به همراه ذخیره سازی اطلاعات فرم در فیلدهای مخفی فرم جاری طراحی شد.
در MVC نیازی به این مکانیزم نیست. زیرا فقط کافی است که اطلاعات مدل را مجددا به View ارسال کنیم. نمایش و انتساب نهایی آن در اینجا خودکار است. بنابراین نیازی به View State وجود ندارد.
8- کنترل بهتر بر روی اعتبار سنجی اطلاعات دریافتی
در وب فرمها اگر بخواهیم سیستم اعتبارسنجی آنرا غیرفعال کنیم، مثلا برای دریافت html از کاربر، نیاز است کلا آنرا از کار بیندازیم (یا در سطح فرم یا در سطح کل برنامه). در MVC میتوان این اعتبار سنجی را تنها در سطح یک خاصیت که قرار است اطلاعات HTML ایی را دریافت کند، غیرفعال کرد؛ نه برای کل فرم و نه در سطح کل برنامه.
9- امکان استفاده از فرمهای و Viewهای Razor بجای موتور وب فرمها
در وب فرمها تا این زمان فقط محدود به تنها موتور نمایشی مخصوص به آن هستیم. اما در MVC این محدودیت برداشته شده و تا به حال چندین و چند View engine در این بین توسط مایکروسافت و سایر برنامه نویسها طراحی شده است. مهمترین آنها Razor است که تمام برنامه نویسهای MVC پس از مدتی به روان بودن و طراحی طبیعی و عالی آن اعتراف دارند.
10- امکان تعریف بیش از یک فرم در صفحه
طراحی ASP.NET Web forms از روز اول آن محدود به یک فرم در صفحه بوده است. این محدودیت در MVC برداشته شده و مزیت آن امکان ارسال اطلاعات قسمتهای مختلف یک فرم به کنترلرهای مختلف و جداسازی بهتر کدهای قسمتهای مختلف برنامه است.
11- امکان Refactoring بهتر کدهای تکراری در ASP.NET MVC به کمک مفهوم فیلترها
فیلترها در MVC یک سری attribute هستند که میتوان آنها را به متدهای کنترلرها اعمال کرد و به صورت خودکار توسط فریم ورک پیش یا پس از اجرای یک متد اجرا میشوند. به این ترتیب حجم قابل ملاحظهای از if و elseها را میتوان در این فیلترها کپسوله کرد و کدهای متدهای کنترلرها را تمیزتر و زیباتر نمود.
12- سازگاری کامل با jQuery و jQuery Ajax و کلا انواع و اقسام فریمورکهای جاوا اسکریپتی
در MVC وب کنترلها کنار گذاشته شدهاند و سعی شده است با وب به همان نحو که هست برخورد شود. به این ترتیب اگر نیاز داشتید، کل دکمههای فرم را با spanها جایگزین کرده و توسط فریم ورکهای CSS ایی تزئین کنید، بدون نیاز به نگارش جدیدی از ASP.NET MVC، باز هم برنامه کار خواهد کرد.
یا برای کار با اجزای مختلف فرم از دهها و صدها افزونه موجود برای jQuery به سادگی میتوان استفاده کرد. برای نمونه کل سیستم اعتبار سنجی توکار MVC با اعتبار سنجی jQuery یکپارچه و جایگزین شده است.
یا برای کار با jQuery Ajax نیازی نیست تا متدی را static تعریف کنید و به این ترتیب از مزایای امنیتی توکار ASP.NET محروم شوید (مثلا دسترسی به شیء User اعتبار سنجی مبتنی بر فرمها). یا اگر فرم شما 10 فیلد دارد، کل این فیلدها به صورت خودکار به خواص متناظر با آنها نگاشت خواهد شد و نیازی نیست برای این مورد کد بنویسید. به علاوه باید درنظر داشت که jQuery Ajax نسبت به فریم ورک Ajax همراه با ASP.NET web forms بسیار سبکتر و سریعتر عمل میکند چون نیازی ندارد تا هر بار View state را نیز به سرور ارسال کند.
همچنین در اینجا دیگر ID کنترلهای مورد استفاده در اسکریپتها به صورت خودکار تولید نمیشوند و برنامه نویس از ابتدای امر کنترل کاملی را روی این مساله دارد.
13- امکانات فشرده سازی css و js بهتر
در MVC 4 سیستم bundling آن از نمونه مشابه موجود در وب فرمها کاملتر است و جهت فشرده سازی و یکی کردن هر دو مورد فایلهای css و js میتواند بکارگرفته شود؛ به همراه تنظیمات کش مرورگر و gzip خودکار حاصل. به علاوه این سیستم را سفارشی سازی نیز میتوان ساخت و بهینه سازی عملکرد آن مطابق نیاز میسر است.
14- یکپارچگی بهتر EF Code first با MVC
عنوان شد که وجود مدلها و فرمهای strongly typed یکی از مزایای کار با MVC است و ORMها نیز نهایتا با همین کلاسها هستند که کار میکنند. در MVC سیستم کد سازی به نام scaffolding وجود دارد (تهیه شده توسط خود مایکروسافت) که میتواند بر اساس مدلهای EF code first شما، قسمت عمدهای از کدهای یک برنامه ASP.NET MVC را تولید کند. سپس میتوانید به سفارشی سازی آن مشغول شوید.
15- تزریق وابستگیها در MVC سادهتر است
در هر دو فریم ورک وب فرمها و MVC امکان تزریق وابستگیها وجود دارد. اما در MVC میتوان در میانه کار وهله سازی کنترلرها، دخالت کرد و کنترل آن را کاملا در دست گرفت. همین امر سبب میشود حین کار با کتابخانههای تزریق وابستگیها در ASP.NET MVC حجم کد نویسی به شدت کاهش پیدا کند.
16- امکانات امنیتی MVC بیشتر است
عنوان شد که در MVC میتوان اعتبار سنجی را تنها در حد یک خاصیت غیرفعال کرد. فیلتر مبارزه با حملات CSRF جزئی از فریم ورک MVC است. به همراه فیلتر Authorize آن که باز هم اعمال سفارشی سیستم اعتبار سنجی مبتنی بر فرمها را سادهتر میکند با امکان یکپارچگی بهتر با Role providerهای سفارشی.
و یا برای نمونه Razor به صورت پیش فرض امن طراحی شده است. خروجی Razor همواره و در بدو امر، html encoded است مگر اینکه برنامه نویس آگاهانه آنرا تغییر دهد. این مورد مقاومت در برابر حملات XSS را بالا خواهد برد.
امکان استفاده از فیلترهای سفارشی که عنوان شد، جهت مسایل امنیتی بسیار کاربرد دارند. برای مثال بررسی referrer فرم ارسال به سرور را درنظر بگیرید. در وب فرمها میتوان اینکار را با یک http module که روی کل برنامه تاثیر گذار است انجام داد. اما در MVC این فیلتر را تنها میتوان بر روی یک فرم خاص عمومی برای مثال اعمال کرد و نه کل برنامه.
1- آدرسهای تمیزتر
در ASP.NET MVC به صورت پیش فرض از سیستم Routing موجود در زیر ساخت ASP.NET برای نمایش Urlهایی بدون پسوند استفاده میشود. همچنین این سیستم امکان تهیه آدرسهایی با سازگاری بهتر با موتورهای جستجو را نیز از ابتدا مدنظر داشته است.
بله. این زیر ساخت در اختیار وب فرمها نیز هست؛ اما فرق است بین حالتی که از ابتدا مجبور شویم تمیزتر کار کنیم با زمانیکه این انتخاب را داریم و ... عموما هم از آن در وب فرمها استفاده نمیشود.
2- عدم وابستگی الزامی به فایلهای فیزیکی موجود در سیستم
کلیه درخواستها در MVC برخلاف وب فرمها در بدو امر به فایلهای موجود در سیستم منتقل نمیشوند. درخواستها به متدهای موجود در کنترلرها منتقل میشوند. همین مساله سبب میشود که آدرسها الزاما به یک فایل فیزیکی موجود در سیستم اشاره نکنند. به این ترتیب میتوان درخواستها را بر اساس شرایط، به Viewهای مختلف هدایت کرد و نه اینکه هر درخواست ابتدا به یک view رسیده و سپس به متدی ارجاع داده شود.
این مساله از لحاظ امنیتی نیز مهم است. درخواستهای رسیده به MVC سبب اجرای هیچ فرمی نخواهند شد. درخواستها حتما باید از فیلتر یک کنترلر عبور کنند تا اجرایی شوند.
3- امکان مدیریت بهتر قسمتهای مختلف سایت در پوشههای جداگانه
اگر به سورس اکثر سایتهای مبتنی بر ASP.NET Web forms توجه کنیم، تمام فایلهای آنها در ریشه سایت قرار دارند منهای فایلهای CSS و JS و تصاویر. در ASP.NET MVC از ابتدای کار، هر قسمت از سایت در پوشههای جداگانهای قرار میگیرد و به این ترتیب مدیریت فایلها و نظم دهی به آنها سادهتر خواهد بود.
4- امکان تعریف تمام اجزای یک فرم یا view به صورت strongly typed
در ASP.NET MVC میتوان یک کلاس را به یک فرم یا View نسبت داد. به این ترتیب کنترلهای web forms تبدیل به خواص این کلاس در MVC خواهند شد. مزیت این امر امکان کنترل تمام اجزای فرمهای سایت توسط کامپایلر است.
به این ترتیب اگر در طی یک حلقه، جدولی را ایجاد کنیم، تمام عناصر تشکیل دهنده این حلقه (چه کدهای آن و چه المانهایی که اطلاعات را در صفحه نمایش میدهند) نیز توسط کامپایلر قابل بررسی و خطایابی هستند.
5- مقدار دهی خودکار مدل متناظر با یک فرم یا View در ASP.NET MVC
روال متداول کار با وب فرمها، قرار دادن تعدادی کنترل در صفحه و سپس دریافت دستی مقادیر آنها در فایل code behind است. در MVC دیگر نیازی نیست تا این کارها را دستی انجام دهید. به یک فرم یا View کلاسی را انتساب خواهید داد. فریم ورک خواص آنرا به صورت خودکار در حین ارسال به سرور مقدار دهی خواهد کرد. این مورد حتی در حین کار با jQuery Ajax نیز صادق است.
این مساله کار با ORMها را نیز سادهتر میکند. از این جهت که تمام آنها نهایتا با یک سری مدل و کلاس کار خواهند کرد و تمام فیلدها و جداول به تعدادی کلاس و خاصیت تعریف شده در آنها نگاشت میشوند.
به این ترتیب چون دیگر نیازی به ارجاع مستقیم به اشیاء بصری در فایلهای code behind که در اینجا کنترلر نام گرفتهاند نیست، نوشتن آزمون واحد برای این کلاسها نیز به شدت سادهتر شده است.
6- ASP.NET MVC به همراه یک فرم ساز توکار ارائه میشود
اگر کسی به شما گفته است که سرعت کار با ASP.NET MVC پایین است به طور قطع دو فصل اول یک کتاب MVC را بیشتر مطالعه نکرده است. در MVC یک کلاس متناظر با فرمی را طراحی میکنید. توسط ابزار scaffolding همراه با VS.NET از روی این کلاس و مدل، با چند کلیک یک فرم تولید خواهد شد. فرمی که حتی مقدار دهی و انتساب عناصر بصری آن به کلاس متناظر با آن نیز خودکار است.
سرعت پیاده سازی یک برنامه با ASP.NET MVC به مراتب بیشتر است از کار با وب فرمها.
7- حذف View State در MVC
از آنجائیکه فرمهای ASP.NET Web forms از نوع strongly typed نیستند (در دات نت 4 و نیم اندکی بهبود در حد گریدهای آن حاصل شده البته)، برای اینکه پس از ارسال یک فرم به سرور باز هم کنترلهای نمایش داده شده در صفحه همان مقادیر قبلی را نمایش دهند، مکانیزم View State به همراه ذخیره سازی اطلاعات فرم در فیلدهای مخفی فرم جاری طراحی شد.
در MVC نیازی به این مکانیزم نیست. زیرا فقط کافی است که اطلاعات مدل را مجددا به View ارسال کنیم. نمایش و انتساب نهایی آن در اینجا خودکار است. بنابراین نیازی به View State وجود ندارد.
8- کنترل بهتر بر روی اعتبار سنجی اطلاعات دریافتی
در وب فرمها اگر بخواهیم سیستم اعتبارسنجی آنرا غیرفعال کنیم، مثلا برای دریافت html از کاربر، نیاز است کلا آنرا از کار بیندازیم (یا در سطح فرم یا در سطح کل برنامه). در MVC میتوان این اعتبار سنجی را تنها در سطح یک خاصیت که قرار است اطلاعات HTML ایی را دریافت کند، غیرفعال کرد؛ نه برای کل فرم و نه در سطح کل برنامه.
9- امکان استفاده از فرمهای و Viewهای Razor بجای موتور وب فرمها
در وب فرمها تا این زمان فقط محدود به تنها موتور نمایشی مخصوص به آن هستیم. اما در MVC این محدودیت برداشته شده و تا به حال چندین و چند View engine در این بین توسط مایکروسافت و سایر برنامه نویسها طراحی شده است. مهمترین آنها Razor است که تمام برنامه نویسهای MVC پس از مدتی به روان بودن و طراحی طبیعی و عالی آن اعتراف دارند.
10- امکان تعریف بیش از یک فرم در صفحه
طراحی ASP.NET Web forms از روز اول آن محدود به یک فرم در صفحه بوده است. این محدودیت در MVC برداشته شده و مزیت آن امکان ارسال اطلاعات قسمتهای مختلف یک فرم به کنترلرهای مختلف و جداسازی بهتر کدهای قسمتهای مختلف برنامه است.
11- امکان Refactoring بهتر کدهای تکراری در ASP.NET MVC به کمک مفهوم فیلترها
فیلترها در MVC یک سری attribute هستند که میتوان آنها را به متدهای کنترلرها اعمال کرد و به صورت خودکار توسط فریم ورک پیش یا پس از اجرای یک متد اجرا میشوند. به این ترتیب حجم قابل ملاحظهای از if و elseها را میتوان در این فیلترها کپسوله کرد و کدهای متدهای کنترلرها را تمیزتر و زیباتر نمود.
12- سازگاری کامل با jQuery و jQuery Ajax و کلا انواع و اقسام فریمورکهای جاوا اسکریپتی
در MVC وب کنترلها کنار گذاشته شدهاند و سعی شده است با وب به همان نحو که هست برخورد شود. به این ترتیب اگر نیاز داشتید، کل دکمههای فرم را با spanها جایگزین کرده و توسط فریم ورکهای CSS ایی تزئین کنید، بدون نیاز به نگارش جدیدی از ASP.NET MVC، باز هم برنامه کار خواهد کرد.
یا برای کار با اجزای مختلف فرم از دهها و صدها افزونه موجود برای jQuery به سادگی میتوان استفاده کرد. برای نمونه کل سیستم اعتبار سنجی توکار MVC با اعتبار سنجی jQuery یکپارچه و جایگزین شده است.
یا برای کار با jQuery Ajax نیازی نیست تا متدی را static تعریف کنید و به این ترتیب از مزایای امنیتی توکار ASP.NET محروم شوید (مثلا دسترسی به شیء User اعتبار سنجی مبتنی بر فرمها). یا اگر فرم شما 10 فیلد دارد، کل این فیلدها به صورت خودکار به خواص متناظر با آنها نگاشت خواهد شد و نیازی نیست برای این مورد کد بنویسید. به علاوه باید درنظر داشت که jQuery Ajax نسبت به فریم ورک Ajax همراه با ASP.NET web forms بسیار سبکتر و سریعتر عمل میکند چون نیازی ندارد تا هر بار View state را نیز به سرور ارسال کند.
همچنین در اینجا دیگر ID کنترلهای مورد استفاده در اسکریپتها به صورت خودکار تولید نمیشوند و برنامه نویس از ابتدای امر کنترل کاملی را روی این مساله دارد.
13- امکانات فشرده سازی css و js بهتر
در MVC 4 سیستم bundling آن از نمونه مشابه موجود در وب فرمها کاملتر است و جهت فشرده سازی و یکی کردن هر دو مورد فایلهای css و js میتواند بکارگرفته شود؛ به همراه تنظیمات کش مرورگر و gzip خودکار حاصل. به علاوه این سیستم را سفارشی سازی نیز میتوان ساخت و بهینه سازی عملکرد آن مطابق نیاز میسر است.
14- یکپارچگی بهتر EF Code first با MVC
عنوان شد که وجود مدلها و فرمهای strongly typed یکی از مزایای کار با MVC است و ORMها نیز نهایتا با همین کلاسها هستند که کار میکنند. در MVC سیستم کد سازی به نام scaffolding وجود دارد (تهیه شده توسط خود مایکروسافت) که میتواند بر اساس مدلهای EF code first شما، قسمت عمدهای از کدهای یک برنامه ASP.NET MVC را تولید کند. سپس میتوانید به سفارشی سازی آن مشغول شوید.
15- تزریق وابستگیها در MVC سادهتر است
در هر دو فریم ورک وب فرمها و MVC امکان تزریق وابستگیها وجود دارد. اما در MVC میتوان در میانه کار وهله سازی کنترلرها، دخالت کرد و کنترل آن را کاملا در دست گرفت. همین امر سبب میشود حین کار با کتابخانههای تزریق وابستگیها در ASP.NET MVC حجم کد نویسی به شدت کاهش پیدا کند.
16- امکانات امنیتی MVC بیشتر است
عنوان شد که در MVC میتوان اعتبار سنجی را تنها در حد یک خاصیت غیرفعال کرد. فیلتر مبارزه با حملات CSRF جزئی از فریم ورک MVC است. به همراه فیلتر Authorize آن که باز هم اعمال سفارشی سیستم اعتبار سنجی مبتنی بر فرمها را سادهتر میکند با امکان یکپارچگی بهتر با Role providerهای سفارشی.
و یا برای نمونه Razor به صورت پیش فرض امن طراحی شده است. خروجی Razor همواره و در بدو امر، html encoded است مگر اینکه برنامه نویس آگاهانه آنرا تغییر دهد. این مورد مقاومت در برابر حملات XSS را بالا خواهد برد.
امکان استفاده از فیلترهای سفارشی که عنوان شد، جهت مسایل امنیتی بسیار کاربرد دارند. برای مثال بررسی referrer فرم ارسال به سرور را درنظر بگیرید. در وب فرمها میتوان اینکار را با یک http module که روی کل برنامه تاثیر گذار است انجام داد. اما در MVC این فیلتر را تنها میتوان بر روی یک فرم خاص عمومی برای مثال اعمال کرد و نه کل برنامه.
React برخلاف Angular، دارای قابلیتهای توکار مسیریابی نیست و تنها کاری را که انجام میدهد همان رندر View است که تا اینجا بررسی کردیم. به همین جهت در این قسمت ابتدا یک برنامهی عمومی و ساده را با نصب کتابخانهی ثالثی برای توضیح مفاهیم مسیریابی، شامل کار با پارامترهای مسیریابی، کوئری استرینگها، هدایت کاربران به صفحات دیگر، مدیریت صفحات یافت نشده و مسیریابی تو در تو، بررسی میکنیم. سپس به عنوان تمرین، همان برنامهی طراحی گریدی را که تا قسمت 14 تکمیل کردیم، با معرفی مسیریابی بهبود خواهیم بخشید.
برپایی پیشنیازها
در اینجا برای بررسی مسیریابی، یک پروژهی جدید React را ایجاد میکنیم.
در ادامه توئیتر بوت استرپ 4 را نیز نصب میکنیم. برای این منظور پس از باز کردن پوشهی اصلی برنامه توسط VSCode، دکمههای ctrl+` را فشرده (ctrl+back-tick) و دستور زیر را در ترمینال ظاهر شده وارد کنید:
سپس برای افزودن فایل bootstrap.css به پروژهی React خود، ابتدای فایل index.js را به نحو زیر ویرایش خواهیم کرد:
این import به صورت خودکار توسط webpack ای که در پشت صحنه کار bundling & minification برنامه را انجام میدهد، مورد استفاده قرار میگیرد.
همچنین کتابخانهی ثالث بسیار معروف react-router-dom را نیز نصب میکنیم:
نگارش dom آن مخصوص کار با مرورگر است و نگارش native آن (react-router-native)، مخصوص React Native و تولید برنامههای موبایل میباشد که مبحث دیگری است.
افزودن مسیریابی به برنامه
پس از نصب کتابخانهی react-router-dom، برای افزودن آن به برنامه و فعالسازی مسیریابی، به فایل index.js مراجعه کرده و import آنرا به ابتدای فایل اضافه میکنیم:
سپس کامپوننت App را داخل BrowserRouter، محصور میکنیم:
کار BrowserRouter، محصور سازی مدیریت تاریخچهی مرور صفحات در مرورگر و انتقال آن به درخت کامپوننتهای React است. به این ترتیب در هر قسمتی از درخت کامپوننتهای برنامه میتوان از History object مرورگر استفاده کرد.
ثبت و معرفی مسیریابیها
در ادامه باید مسیریابیهای خود را ثبت کنیم؛ به این معنا که بر اساس URL خاصی، چه کامپوننتی باید رندر شود. به همین جهت پوشهی جدید src\components را ایجاد کرده و کامپوننت src\components\navbar.jsx را که یک کامپوننت تابعی بدون حالت است، در آن تعریف میکنیم:
کار آن نمایش منوی بالای صفحه است.
سپس به فایل app.js مراجعه کرده و ساختار آنرا به صورت زیر، جهت درج این NavBar، ویرایش میکنیم تا سبب رندر و نمایش منوی راهبری در مرورگر شود:
در ادامه در کامپوننت App، یک container را اضافه میکنیم که قرار است در آن بر اساس URL رسیده، محتوای کامپوننت خاصی رندر شود. به همین جهت کامپوننت Route را در اینجا قرار میدهیم و در آن یک یا چند Route را ثبت میکنیم:
Route نیز یک کامپوننت است؛ همانند تمام کامپوننتهایی که تاکنون تعریف کردیم و دارای چند ویژگی است که به صورت props به آن منتقل میشوند. برای نمونه خاصیت path آن به مسیر products/ در مرورگر اشاره میکند و سبب رندر کامپوننت جدید Products که در بالای این ماژول نیز import شده، میشود. در اینجا سه مسیریابی دیگر را نیز ثبت کردهایم که کامپوننتهای جدید متناظر با آنها به صورت زیر تعریف میشوند:
کامپوننت جدید src\components\products.jsx جهت رندر لیست آرایهی اشیاء product:
کامپوننت بدون حالت تابعی src\components\home.jsx با این محتوا:
کامپوننت بدون حالت تابعی src\components\posts.jsx با این محتوا:
کامپوننت بدون حالت تابعی src\components\admin\dashboard.jsx در پوشهی جدید admin با این محتوا:
تا اینجا اگر برنامه را اجرا کنیم، در اولین بار نمایش آن، شاهد رندر کامپوننت Home خواهیم بود. اما اگر در همین حالت بر روی لیست products، در منوی بالای صفحه کلیک کنیم، هم کامپوننت products و هم کامپونت home، هر دو با هم رندر شدهاند. یک چنین رفتاری را در سایر صفحات نیز میتوان مشاهده کرد:
معرفی کامپوننت Switch
الگوریتم تطابق کامپوننت Route، ابتدا بررسی میکند که آیا برای مثال URL ای با path مساوی products/ شروع شدهاست؟ اگر اینطور است، کامپوننت متناظر با آن را که برای نمونه در اینجا Products است، رندر میکند. این حالت جهت مسیری مانند products/new/ نیز صدق میکند؛ چون این URL نیز با products/ شروع شدهاست. همچنین این تطابقگر، مسیر ثبت شدهی برای کامپوننت Home را نیز چون با / شروع شدهاست و جزء ابتدایی مسیر products/ است هم رندر میکند. به همین جهت است که وقتی مسیر products/ را درخواست میدهیم، در صفحه دو کامپوننت products و home، با هم رندر میشوند.
یک روش حل این مشکل، استفاده از ویژگی exact است:
به این ترتیب اگر مسیر درخواستی دقیقا مساوی / بود، کامپوننت Home را رندر خواهد کرد. با این تغییر، با مراجعهی به آدرس products/، دیگر رندر کامپوننت home را شاهد نخواهیم بود:
راه دوم رفع این مشکل، استفاده از کامپوننت Switch است. به همین جهت ابتدا این کامپوننت را import میکنیم:
سپس تمام Routeهای تعریف شده را داخل Switch محصور خواهیم کرد:
Switch اولین مسیریابی را که با URL داده شده تطابق داشته باشد، رندر میکند. همچنین در اینجا دیگر نیازی به ذکر ویژگی exact نیز وجود ندارد. بنابراین با استفاده از Switch اگر مسیر داده شده، products/ باشد، مسیریابی تعریف شدهی با آن یافت میشود که در اینجا اولین Route تعریف شدهاست. سپس کار رندر کامپوننت آنرا انجام داده و از مابقی مسیریابیهای تعریف شده، صرفنظر میکند.
بنابراین هنگام کار با Switch، ترتیب مسیریابیهای تعریف شده مهم است و باید از یک مسیریابی ویژه شروع شده و به یک مسیریابی عمومی مانند / ختم شود.
معرفی کامپوننت Link
تا اینجا اگر برنامه را اجرا کرده باشید و پیشتر سابقهی کار با برنامههای SPA یا Single page applications را داشته باشید، یک مشکل دیگر را نیز احساس کردهاید: سیستم مسیریابی که تا کنون تعریف کردهایم، به صورت SPA عمل نمیکند. یعنی به ازای هربار کلیک بر روی لینکهای منوی راهبری سایت، یکبار دیگر به طور کامل برنامه از صفر بارگذاری مجدد میشود و تمام اسکریپتهای آن مجددا از سرور دریافت شده و رندر خواهند شد. این مورد را در برگهی network ابزارهای توسعه دهندگان مرورگر خود بهتر میتوانید مشاهده کنید. به ازای هر درخواست نمایش کامپوننتی، تعدادی درخواست HTTP به سمت سرور ارسال میشوند که برای دریافت صفحهی index و bundle.js برنامه هستند. اما در برنامههای SPA، مانند جمیل، با هربار کلیک بر روی لینکی، شاهد ریفرش و بارگذاری مجدد کل آن صفحه نیستیم و تنها اطلاعات موجود در قسمت container به روز میشوند.
یک نکته: در اینجا ممکن است دو درخواست websocket و info را نیز مشاهده کنید. این دو مرتبط به hot module reloading هستند که با ذخیرهی برنامه در ادیتور VSCode، بلافاصله سبب به روز رسانی و ریفرش برنامه در مرورگر میشوند.
برای رفع مشکل SPA نبودن برنامه، باید به کامپوننت NavBar مراجعه کرده و تمام anchorهای استاندارد تعریف شدهی در آنرا با کامپوننت Link جایگزین کنیم:
در اینجا ابتدا کامپوننت Link را در ابتدای ماژول، import کردیم. سپس تمام anchorها را یافته و تبدیل به کامپوننت Link نمودیم. همچنین href آنها را نیز به ویژگی to تغییر دادیم.
با این تغییرات اگر برنامه را اجرا کنیم، اینبار با کلیک بر روی هر لینک، دیگر شاهد بارگذاری کامل صفحه در مرورگر نخواهیم بود؛ بلکه تنها قسمت container ای که کامپوننت Route مسیریابی در آن درج شدهاست، به روز رسانی میشود و این عملیات نیز بسیار سریع است؛ از این جهت که محتوای این کامپوننتها از همان bundle.js حاوی تمام کدهای برنامه تامین میشود و این فایل تنها یکبار در آغاز برنامه از سرور خوانده شده و سپس توسط مرورگر پردازش میشود. بنابراین در برنامههای SPA، برخلاف برنامههای وب معمولی، هربار که کاربر آدرس متفاوتی را انتخاب میکند، بارگذاری مجدد برنامه و خوانده شدن محتوای متناظر از سرور صورت نمیگیرد؛ این محتوا هم اکنون در bundle.js برنامه مهیا است و قابلیت استفادهی آنی را دارد.
اما کامپوننت Link چگونه کار میکند؟
کامپوننت لینک در نهایت همان anchorهای استاندارد را رندر میکند؛ اما به هر کدام یک onClick را نیز اضافه میکند که سبب جلوگیری از رفتار پیشفرض anchor میشود. به همین جهت مرورگر درخواست اضافهای را به سمت سرور ارسال نمیکند. در اینجا مدیریت کنندهی onClick، تنها Url بالای صفحه را در مرورگر تغییر میدهد. اکنون که Url تغییر کردهاست، یکی از مسیریابیهای تعریف شده، با این Url تطابق یافته و سپس کامپوننت متناظر با آنرا رندر میکند.
بررسی Route props
اگر بر روی لینک نمایش products در منوی راهبری سایت کلیک کرده و سپس به خروجی افزونهی react developer tools دقت کنیم (تصویر فوق)، مشاهده میکنیم که این کامپوننت هم اکنون تعدادی خاصیت را به صورت props در اختیار دارد؛ مانند history (امکان هدایت کاربر را به صفحهای دیگر دارد)، location (آدرس جاری برنامه) و match (اطلاعاتی در مورد الگوریتم تطابق مسیر). کار تنظیم این props، توسط کامپوننت Route ای که کار ثبت مسیریابیها را انجام میدهد، صورت میگیرد. به عبارتی کامپوننت Route، محصور کنندهی کامپوننتی است که آنرا به عنوان پارامتر، دریافت و در صورت تطابق با مسیر جاری، آنرا رندر میکند. همچنین در این بین کار تزریق خواص props یاد شده را نیز انجام میدهد.
ارسال props سفارشی در حین مسیریابی به کامپوننتها
همانطور که بررسی کردیم، کامپوننت Route، حداقل سه خاصیت props را به کامپوننتهایی که رندر میکند، تزریق خواهد کرد. اما در اینجا برای تزریق خواص سفارشی چگونه باید عمل کرد؟
در حین کار با کامپوننت Route، برای ارسال props اضافی، بجای استفاده از ویژگی component آن، باید از ویژگی render استفاده کرد:
در اینجا کار با تعریف یک arrow function شروع میشود که در نهایت المان کامپوننت مدنظر را همانند روش متداولی که برای تعریف تمام کامپوننتهای React و تنظیم ویژگیهای آنها استفاده میشود، بازگشت میدهد که تاثیر آنرا در خروجی افزونهی react developer tools بهتر میتوان مشاهده کرد:
البته اگر به تصویر فوق دقت کنید، سایر خواص پیشینی که تزریق شده بودند مانند history، location و match، دیگر در اینجا حضور ندارند. برای رفع این مشکل باید تعریف arrow function انجام شده را به صورت زیر تغییر داد:
ابتدا پارامتر arrow function را به همان props تنظیم میکنیم. سپس با استفاده از spread operator، این props را در المان JSX تعریف شده، گسترده و تزریق میکنیم؛ با این خروجی:
کدهای کامل این قسمت را از اینجا میتوانید دریافت کنید: sample-15-part-01.zip
برپایی پیشنیازها
در اینجا برای بررسی مسیریابی، یک پروژهی جدید React را ایجاد میکنیم.
> create-react-app sample-15 > cd sample-15 > npm start
> npm install --save bootstrap
import "bootstrap/dist/css/bootstrap.css";
همچنین کتابخانهی ثالث بسیار معروف react-router-dom را نیز نصب میکنیم:
> npm i react-router-dom --save
افزودن مسیریابی به برنامه
پس از نصب کتابخانهی react-router-dom، برای افزودن آن به برنامه و فعالسازی مسیریابی، به فایل index.js مراجعه کرده و import آنرا به ابتدای فایل اضافه میکنیم:
import { BrowserRouter } from "react-router-dom";
ReactDOM.render( <BrowserRouter> <App /> </BrowserRouter>, document.getElementById("root") );
ثبت و معرفی مسیریابیها
در ادامه باید مسیریابیهای خود را ثبت کنیم؛ به این معنا که بر اساس URL خاصی، چه کامپوننتی باید رندر شود. به همین جهت پوشهی جدید src\components را ایجاد کرده و کامپوننت src\components\navbar.jsx را که یک کامپوننت تابعی بدون حالت است، در آن تعریف میکنیم:
import React from "react"; const NavBar = () => { return ( <nav className="navbar bg-dark navbar-dark navbar-expand-sm"> <div className="navbar-nav"> <a className="nav-item nav-link" href="/"> Home </a> <a className="nav-item nav-link" href="/products"> Products </a> <a className="nav-item nav-link" href="/posts/2018/06"> Posts </a> <a className="nav-item nav-link" href="/admin"> Admin </a> </div> </nav> ); }; export default NavBar;
سپس به فایل app.js مراجعه کرده و ساختار آنرا به صورت زیر، جهت درج این NavBar، ویرایش میکنیم تا سبب رندر و نمایش منوی راهبری در مرورگر شود:
import "./App.css"; import React, { Component } from "react"; import NavBar from "./components/navbar"; class App extends Component { render() { return ( <div> <NavBar /> </div> ); } } export default App;
import "./App.css"; import React, { Component } from "react"; import { Route } from "react-router-dom"; import Dashboard from "./components/admin/dashboard"; import Home from "./components/home"; import NavBar from "./components/navbar"; import Posts from "./components/posts"; import Products from "./components/products"; class App extends Component { render() { return ( <div> <NavBar /> <div className="container"> <Route path="/products" component={Products} /> <Route path="/posts" component={Posts} /> <Route path="/admin" component={Dashboard} /> <Route path="/" component={Home} /> </div> </div> ); } } export default App;
کامپوننت جدید src\components\products.jsx جهت رندر لیست آرایهی اشیاء product:
import React, { Component } from "react"; class Products extends Component { state = { products: [ { id: 1, name: "Product 1" }, { id: 2, name: "Product 2" }, { id: 3, name: "Product 3" } ] }; render() { return ( <div> <h1>Products</h1> <ul> {this.state.products.map(product => ( <li key={product.id}> <a href={`/products/${product.id}`}>{product.name}</a> </li> ))} </ul> </div> ); } } export default Products;
کامپوننت بدون حالت تابعی src\components\home.jsx با این محتوا:
import React from "react"; const Home = () => { return <h1>Home</h1>; }; export default Home;
کامپوننت بدون حالت تابعی src\components\posts.jsx با این محتوا:
import React from "react"; const Posts = () => { return ( <div> <h1>Posts</h1> Year: , Month: </div> ); }; export default Posts;
کامپوننت بدون حالت تابعی src\components\admin\dashboard.jsx در پوشهی جدید admin با این محتوا:
import React from "react"; const Dashboard = ({ match }) => { return ( <div> <h1>Admin Dashboard</h1> </div> ); }; export default Dashboard;
معرفی کامپوننت Switch
<div className="container"> <Route path="/products" component={Products} /> <Route path="/posts" component={Posts} /> <Route path="/admin" component={Dashboard} /> <Route path="/" component={Home} /> </div>
یک روش حل این مشکل، استفاده از ویژگی exact است:
<Route path="/" exact component={Home} />
راه دوم رفع این مشکل، استفاده از کامپوننت Switch است. به همین جهت ابتدا این کامپوننت را import میکنیم:
import { Route, Switch } from "react-router-dom";
class App extends Component { render() { return ( <div> <NavBar /> <div className="container"> <Switch> <Route path="/products" component={Products} /> <Route path="/posts" component={Posts} /> <Route path="/admin" component={Dashboard} /> <Route path="/" component={Home} /> </Switch> </div> </div> ); } }
بنابراین هنگام کار با Switch، ترتیب مسیریابیهای تعریف شده مهم است و باید از یک مسیریابی ویژه شروع شده و به یک مسیریابی عمومی مانند / ختم شود.
معرفی کامپوننت Link
تا اینجا اگر برنامه را اجرا کرده باشید و پیشتر سابقهی کار با برنامههای SPA یا Single page applications را داشته باشید، یک مشکل دیگر را نیز احساس کردهاید: سیستم مسیریابی که تا کنون تعریف کردهایم، به صورت SPA عمل نمیکند. یعنی به ازای هربار کلیک بر روی لینکهای منوی راهبری سایت، یکبار دیگر به طور کامل برنامه از صفر بارگذاری مجدد میشود و تمام اسکریپتهای آن مجددا از سرور دریافت شده و رندر خواهند شد. این مورد را در برگهی network ابزارهای توسعه دهندگان مرورگر خود بهتر میتوانید مشاهده کنید. به ازای هر درخواست نمایش کامپوننتی، تعدادی درخواست HTTP به سمت سرور ارسال میشوند که برای دریافت صفحهی index و bundle.js برنامه هستند. اما در برنامههای SPA، مانند جمیل، با هربار کلیک بر روی لینکی، شاهد ریفرش و بارگذاری مجدد کل آن صفحه نیستیم و تنها اطلاعات موجود در قسمت container به روز میشوند.
یک نکته: در اینجا ممکن است دو درخواست websocket و info را نیز مشاهده کنید. این دو مرتبط به hot module reloading هستند که با ذخیرهی برنامه در ادیتور VSCode، بلافاصله سبب به روز رسانی و ریفرش برنامه در مرورگر میشوند.
برای رفع مشکل SPA نبودن برنامه، باید به کامپوننت NavBar مراجعه کرده و تمام anchorهای استاندارد تعریف شدهی در آنرا با کامپوننت Link جایگزین کنیم:
import React from "react"; import { Link } from "react-router-dom"; const NavBar = () => { return ( <nav className="navbar bg-dark navbar-dark navbar-expand-sm"> <div className="navbar-nav"> <Link className="nav-item nav-link" to="/"> Home </Link> <Link className="nav-item nav-link" to="/products"> Products </Link> <Link className="nav-item nav-link" to="/posts/2018/06"> Posts </Link> <Link className="nav-item nav-link" to="/admin"> Admin </Link> </div> </nav> ); }; export default NavBar;
با این تغییرات اگر برنامه را اجرا کنیم، اینبار با کلیک بر روی هر لینک، دیگر شاهد بارگذاری کامل صفحه در مرورگر نخواهیم بود؛ بلکه تنها قسمت container ای که کامپوننت Route مسیریابی در آن درج شدهاست، به روز رسانی میشود و این عملیات نیز بسیار سریع است؛ از این جهت که محتوای این کامپوننتها از همان bundle.js حاوی تمام کدهای برنامه تامین میشود و این فایل تنها یکبار در آغاز برنامه از سرور خوانده شده و سپس توسط مرورگر پردازش میشود. بنابراین در برنامههای SPA، برخلاف برنامههای وب معمولی، هربار که کاربر آدرس متفاوتی را انتخاب میکند، بارگذاری مجدد برنامه و خوانده شدن محتوای متناظر از سرور صورت نمیگیرد؛ این محتوا هم اکنون در bundle.js برنامه مهیا است و قابلیت استفادهی آنی را دارد.
اما کامپوننت Link چگونه کار میکند؟
کامپوننت لینک در نهایت همان anchorهای استاندارد را رندر میکند؛ اما به هر کدام یک onClick را نیز اضافه میکند که سبب جلوگیری از رفتار پیشفرض anchor میشود. به همین جهت مرورگر درخواست اضافهای را به سمت سرور ارسال نمیکند. در اینجا مدیریت کنندهی onClick، تنها Url بالای صفحه را در مرورگر تغییر میدهد. اکنون که Url تغییر کردهاست، یکی از مسیریابیهای تعریف شده، با این Url تطابق یافته و سپس کامپوننت متناظر با آنرا رندر میکند.
بررسی Route props
اگر بر روی لینک نمایش products در منوی راهبری سایت کلیک کرده و سپس به خروجی افزونهی react developer tools دقت کنیم (تصویر فوق)، مشاهده میکنیم که این کامپوننت هم اکنون تعدادی خاصیت را به صورت props در اختیار دارد؛ مانند history (امکان هدایت کاربر را به صفحهای دیگر دارد)، location (آدرس جاری برنامه) و match (اطلاعاتی در مورد الگوریتم تطابق مسیر). کار تنظیم این props، توسط کامپوننت Route ای که کار ثبت مسیریابیها را انجام میدهد، صورت میگیرد. به عبارتی کامپوننت Route، محصور کنندهی کامپوننتی است که آنرا به عنوان پارامتر، دریافت و در صورت تطابق با مسیر جاری، آنرا رندر میکند. همچنین در این بین کار تزریق خواص props یاد شده را نیز انجام میدهد.
ارسال props سفارشی در حین مسیریابی به کامپوننتها
همانطور که بررسی کردیم، کامپوننت Route، حداقل سه خاصیت props را به کامپوننتهایی که رندر میکند، تزریق خواهد کرد. اما در اینجا برای تزریق خواص سفارشی چگونه باید عمل کرد؟
در حین کار با کامپوننت Route، برای ارسال props اضافی، بجای استفاده از ویژگی component آن، باید از ویژگی render استفاده کرد:
<Route path="/products" render={() => <Products param1="123" param2="456" />} />
البته اگر به تصویر فوق دقت کنید، سایر خواص پیشینی که تزریق شده بودند مانند history، location و match، دیگر در اینجا حضور ندارند. برای رفع این مشکل باید تعریف arrow function انجام شده را به صورت زیر تغییر داد:
<Route path="/products" render={props => ( <Products param1="123" param2="456" {...props} /> )} />
کدهای کامل این قسمت را از اینجا میتوانید دریافت کنید: sample-15-part-01.zip
در ادامه قصد داریم از سرویس زیر که در قسمت قبل تکمیل شد، در یک برنامهی Blazor Server استفاده کنیم:
تعریف کامپوننتهای ابتدایی نمایش لیست اتاقها و ثبت و ویرایش آنها
در ابتدا کامپوننتهای خالی نمایش لیست اتاقها و همچنین فرم خالی ثبت و ویرایش آنها را به همراه مسیریابیهای مرتبط، ایجاد میکنیم. به همین جهت ابتدا داخل پوشهی Pages، پوشهی جدید HotelRoom را ایجاد کرده و فایل جدید HotelRoomList.razor را با محتوای ابتدایی زیر، به آن اضافه میکنیم.
این کامپوننت در مسیر hotel-room/ قابل دسترسی خواهد بود. بر این اساس، به کامپوننت Shared\NavMenu.razor مراجعه کرده و مدخل منوی آنرا تعریف میکنیم:
تا اینجا صفحهی ابتدایی نمایش لیست اتاقها، به همراه یک دکمهی افزودن اتاق جدید نیز هست. به همین جهت فایل جدید Pages\HotelRoom\HotelRoomUpsert.razor را به همراه مسیریابی hotel-room/create/ برای تعریف کامپوننت ابتدایی ثبت و ویرایش اطلاعات اتاقها، اضافه میکنیم:
- واژهی Upsert در مورد فرمی بکاربرده میشود که هم برای ثبت اطلاعات و هم برای ویرایش اطلاعات از آن استفاده میشود.
- NavLink تعریف شدهی در کامپوننت نمایش لیست اتاقها، به مسیریابی کامپوننت فوق اشاره میکند.
ایجاد فرم ثبت یک اتاق جدید
برای ثبت یک اتاق جدید نیاز است به مدل UI آن که همان HotelRoomDTO تعریف شدهی در قسمت قبل است، دسترسی داشت. به همین جهت در پروژهی BlazorServer.App، ارجاعی را به پروژهی BlazorServer.Models.csproj اضافه میکنیم:
سپس جهت سراسری اعلام کردن فضای نام آن، یک سطر زیر را به انتهای فایل BlazorServer.App\_Imports.razor اضافه میکنیم:
اکنون میتوانیم کامپوننت Pages\HotelRoom\HotelRoomUpsert.razor را به صورت زیر تکمیل کنیم:
توضیحات:
- در برنامههای Blazor، کامپوننت ویژهی EditForm را بجای تگ استاندارد form، مورد استفاده قرار میدهیم.
- این کامپوننت، مدل فرم را از فیلد HotelRoomModel که در قسمت کدها تعریف کردیم، دریافت میکند. کار آن تامین اطلاعات فیلدهای فرم است.
- سپس در EditForm تعریف شده، بجای المان استاندارد input، از کامپوننت InputText برای دریافت اطلاعات متنی استفاده میشود. با bind-value@ در قسمت چهارم این سری بیشتر آشنا شدیم و کار آن two-way data binding است. در اینجا هر اطلاعاتی که وارد میشود، سبب به روز رسانی خودکار مقدار خاصیت HotelRoomModel.Name میشود و برعکس.
یک نکته: در قسمت قبل، مدل UI را از نوع رکورد C# 9.0 و init only تعریف کردیم. رکوردها، با EditForm و two-way databinding آن سازگاری ندارند (bind-value@ در اینجا) و بیشتر برای کنترلرهای برنامههای Web API که یکبار قرار است کار وهله سازی آنها در زمان دریافت اطلاعات از کاربر صورت گیرد، مناسب هستند و نه با فرمهای پویای Blazor. به همین جهت به پروژهی BlazorServer.Models مراجعه کرده و نوع آنها را به کلاس و initها را به set معمولی تغییر میدهیم تا در فرمهای Blazor هم قابل استفاده شوند.
تا اینجا کامپوننت ثبت اطلاعات یک اتاق جدید، چنین شکلی را پیدا کردهاست:
تکمیل سایر فیلدهای فرم ورود اطلاعات اتاق
پس از تعریف فیلد ورود اطلاعات نام اتاق، سایر فیلدهای متناظر با HotelRoomDTO را نیز به صورت زیر به EditForm تعریف شده اضافه میکنیم که در اینجا از InputNumber برای دریافت اطلاعات عددی و از InputTextArea، برای دریافت اطلاعات متنی چندسطری استفاده شدهاست:
با این خروجی:
تعریف اعتبارسنجیهای فیلدهای یک فرم Blazor
در حین تعریف یک فرم، برای واکنش نشان دادن به دکمهی submit، میتوان رویداد OnSubmit را به کامپوننت EditForm اضافه کرد که سبب فراخوانی متدی در قسمت کدهای کامپوننت جاری خواهد شد؛ مانند فراخوانی متد HandleHotelRoomUpsert در مثال زیر:
هرچند HotelRoomDTO تعریف شده به همراه تعریف اعتبارسنجیهایی مانند Required است، اما اگر بر روی دکمهی submit کلیک کنیم، متد HandleHotelRoomUpsert فراخوانی میشود. یعنی روال رویدادگردان OnSubmit، صرفنظر از وضعیت اعتبارسنجی مدل فرم، همواره با submit فرم، اجرا میشود.
اگر این مورد، مدنظر نیست، میتوان بجای OnSubmit، از رویداد OnValidSubmit استفاده کرد. در این حالت اگر اعتبارسنجی مدل فرم با شکست مواجه شود، دیگر متد HandleHotelRoomUpsert فراخوانی نخواهد شد. همچنین در این حالت میتوان خطاهای اعتبارسنجی را نیز در فرم نمایش داد:
- در اینجا قسمتهای تغییر کرده را مشاهده میکنید که به همراه درج DataAnnotationsValidator و ValidationMessageها است.
- کامپوننت DataAnnotationsValidator، اعتبارسنجی مبتنی بر data annotations را مانند [Required]، در دامنهی دید یک EditForm فعال میکند.
- اگر خواستیم تمام خطاهای اعتبارسنجی را به صورت خلاصهای در بالای فرم نمایش دهیم، میتوان از کامپوننت ValidationSummary استفاده کرد.
- و یا اگر خواستیم خطاها را به صورت اختصاصیتری ذیل هر تکستباکس نمایش دهیم، میتوان از کامپوننت ValidationMessage کمک گرفت. خاصیت For آن از نوع <Expression<System.Func تعریف شدهاست که اجازهی تعریف strongly typed نام خاصیت در حال اعتبارسنجی را به صورتی که مشاهده میکنید، میسر میکند.
ثبت اولین اتاق هتل
در ادامه میخواهیم روال رویدادگردان HandleHotelRoomUpsert را مدیریت کنیم. به همین جهت نیاز به کار با سرویس IHotelRoomService ابتدای بحث خواهد بود. بنابراین در ابتدا به فایل BlazorServer.App\_Imports.razor مراجعه کرده و فضای نام سرویسهای برنامه را اضافه میکنیم:
اکنون امکان تزریق IHotelRoomService را که در قسمت قبل پیاده سازی و به سیستم تزریق وابستگیهای برنامه معرفی کردیم، پیدا میکنیم:
در اینجا در ابتدا، سرویس IHotelRoomService به کامپوننت جاری تزریق شده و سپس از متدهای IsRoomUniqueAsync و CreateHotelRoomAsync آن، جهت بررسی منحصربفرد بودن نام اتاق و ثبت نهایی اطلاعات مدل برنامه که به فرم جاری به صورت دو طرفهای متصل است، استفاده کردهایم. در نهایت پس از ثبت اطلاعات، کاربر به صفحهی نمایش لیست اتاقها، توسط سرویس توکار NavigationManager، هدایت میشود.
اگر پیشتر با ASP.NET Web Forms کار کرده باشید (اولین روش توسعهی برنامههای وب در دنیای دات نت)، مدل برنامه نویسی Blazor Server، بسیار شبیه به کار با وب فرمها است؛ البته بر اساس آخرین تغییرات دنیای دانت نت مانند برنامه نویسی async، کار با سرویسها، تزریق وابستگیهای توکار و غیره.
نمایش لیست اتاقهای ثبت شده
تا اینجا موفق شدیم اطلاعات یک مدل اعتبارسنجی شده را در بانک اطلاعاتی ثبت کنیم. مرحلهی بعد، نمایش لیست اطلاعات ثبت شدهی در بانک اطلاعاتی است. بنابراین به کامپوننت HotelRoomList.razor مراجعه کرده و آنرا به صورت زیر تکمیل میکنیم:
توضیحات:
- متد GetAllHotelRoomsAsync، لیست اتاقهای ثبت شده را بازگشت میدهد. البته خروجی آن از نوع <IAsyncEnumerable<HotelRoomDTO است که از زمان C# 8.0 ارائه شد و روش کار با آن اندکی متفاوت است. IAsyncEnumerableها را باید توسط await foreach پردازش کرد.
- همانطور که در مطلب بررسی چرخهی حیات کامپوننتها نیز عنوان شد، متدهای رویدادگران OnInitialized و نمونهی async آن برای دریافت اطلاعات از سرویسها طراحی شدهاند که در اینجا نمونهای از آنرا مشاهده میکنید.
- پس از تشکیل لیست اتاقها، حلقهی foreach (var room in HotelRooms) تعریف شده، ردیفهای آنرا در UI نمایش میدهد.
کدهای کامل این مطلب را از اینجا میتوانید دریافت کنید: Blazor-5x-Part-14.zip
namespace BlazorServer.Services { public interface IHotelRoomService { Task<HotelRoomDTO> CreateHotelRoomAsync(HotelRoomDTO hotelRoomDTO); Task<int> DeleteHotelRoomAsync(int roomId); IAsyncEnumerable<HotelRoomDTO> GetAllHotelRoomsAsync(); Task<HotelRoomDTO> GetHotelRoomAsync(int roomId); Task<HotelRoomDTO> IsRoomUniqueAsync(string name); Task<HotelRoomDTO> UpdateHotelRoomAsync(int roomId, HotelRoomDTO hotelRoomDTO); } }
تعریف کامپوننتهای ابتدایی نمایش لیست اتاقها و ثبت و ویرایش آنها
در ابتدا کامپوننتهای خالی نمایش لیست اتاقها و همچنین فرم خالی ثبت و ویرایش آنها را به همراه مسیریابیهای مرتبط، ایجاد میکنیم. به همین جهت ابتدا داخل پوشهی Pages، پوشهی جدید HotelRoom را ایجاد کرده و فایل جدید HotelRoomList.razor را با محتوای ابتدایی زیر، به آن اضافه میکنیم.
@page "/hotel-room" <div class="row mt-4"> <div class="col-8"> <h4 class="card-title text-info">Hotel Rooms</h4> </div> <div class="col-3 offset-1"> <NavLink href="hotel-room/create" class="btn btn-info">Add New Room</NavLink> </div> </div> @code { }
<li class="nav-item px-3"> <NavLink class="nav-link" href="hotel-room"> <span class="oi oi-list-rich" aria-hidden="true"></span> Hotel Rooms </NavLink> </li>
تا اینجا صفحهی ابتدایی نمایش لیست اتاقها، به همراه یک دکمهی افزودن اتاق جدید نیز هست. به همین جهت فایل جدید Pages\HotelRoom\HotelRoomUpsert.razor را به همراه مسیریابی hotel-room/create/ برای تعریف کامپوننت ابتدایی ثبت و ویرایش اطلاعات اتاقها، اضافه میکنیم:
@page "/hotel-room/create" <h3>HotelRoomUpsert</h3> @code { }
- NavLink تعریف شدهی در کامپوننت نمایش لیست اتاقها، به مسیریابی کامپوننت فوق اشاره میکند.
ایجاد فرم ثبت یک اتاق جدید
برای ثبت یک اتاق جدید نیاز است به مدل UI آن که همان HotelRoomDTO تعریف شدهی در قسمت قبل است، دسترسی داشت. به همین جهت در پروژهی BlazorServer.App، ارجاعی را به پروژهی BlazorServer.Models.csproj اضافه میکنیم:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk.Web"> <ItemGroup> <ProjectReference Include="..\BlazorServer.Models\BlazorServer.Models.csproj" /> </ItemGroup> </Project>
@using BlazorServer.Models
@page "/hotel-room/create" <div class="row mt-2 mb-5"> <h3 class="card-title text-info mb-3 ml-3">@Title Hotel Room</h3> <div class="col-md-12"> <div class="card"> <div class="card-body"> <EditForm Model="HotelRoomModel"> <div class="form-group"> <label>Name</label> <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText> </div> </EditForm> </div> </div> </div> </div> @code { private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO(); private string Title = "Create"; }
- در برنامههای Blazor، کامپوننت ویژهی EditForm را بجای تگ استاندارد form، مورد استفاده قرار میدهیم.
- این کامپوننت، مدل فرم را از فیلد HotelRoomModel که در قسمت کدها تعریف کردیم، دریافت میکند. کار آن تامین اطلاعات فیلدهای فرم است.
- سپس در EditForm تعریف شده، بجای المان استاندارد input، از کامپوننت InputText برای دریافت اطلاعات متنی استفاده میشود. با bind-value@ در قسمت چهارم این سری بیشتر آشنا شدیم و کار آن two-way data binding است. در اینجا هر اطلاعاتی که وارد میشود، سبب به روز رسانی خودکار مقدار خاصیت HotelRoomModel.Name میشود و برعکس.
یک نکته: در قسمت قبل، مدل UI را از نوع رکورد C# 9.0 و init only تعریف کردیم. رکوردها، با EditForm و two-way databinding آن سازگاری ندارند (bind-value@ در اینجا) و بیشتر برای کنترلرهای برنامههای Web API که یکبار قرار است کار وهله سازی آنها در زمان دریافت اطلاعات از کاربر صورت گیرد، مناسب هستند و نه با فرمهای پویای Blazor. به همین جهت به پروژهی BlazorServer.Models مراجعه کرده و نوع آنها را به کلاس و initها را به set معمولی تغییر میدهیم تا در فرمهای Blazor هم قابل استفاده شوند.
تا اینجا کامپوننت ثبت اطلاعات یک اتاق جدید، چنین شکلی را پیدا کردهاست:
تکمیل سایر فیلدهای فرم ورود اطلاعات اتاق
پس از تعریف فیلد ورود اطلاعات نام اتاق، سایر فیلدهای متناظر با HotelRoomDTO را نیز به صورت زیر به EditForm تعریف شده اضافه میکنیم که در اینجا از InputNumber برای دریافت اطلاعات عددی و از InputTextArea، برای دریافت اطلاعات متنی چندسطری استفاده شدهاست:
<EditForm Model="HotelRoomModel"> <div class="form-group"> <label>Name</label> <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText> </div> <div class="form-group"> <label>Occupancy</label> <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.Occupancy" class="form-control"></InputNumber> </div> <div class="form-group"> <label>Rate</label> <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.RegularRate" class="form-control"></InputNumber> </div> <div class="form-group"> <label>Sq ft.</label> <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.SqFt" class="form-control"></InputText> </div> <div class="form-group"> <label>Details</label> <InputTextArea @bind-Value="HotelRoomModel.Details" class="form-control"></InputTextArea> </div> <div class="form-group"> <button class="btn btn-primary">@Title Room</button> <NavLink href="hotel-room" class="btn btn-secondary">Back to Index</NavLink> </div> </EditForm>
تعریف اعتبارسنجیهای فیلدهای یک فرم Blazor
در حین تعریف یک فرم، برای واکنش نشان دادن به دکمهی submit، میتوان رویداد OnSubmit را به کامپوننت EditForm اضافه کرد که سبب فراخوانی متدی در قسمت کدهای کامپوننت جاری خواهد شد؛ مانند فراخوانی متد HandleHotelRoomUpsert در مثال زیر:
<EditForm Model="HotelRoomModel" OnSubmit="HandleHotelRoomUpsert"> </EditForm> @code { private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO(); private async Task HandleHotelRoomUpsert() { } }
اگر این مورد، مدنظر نیست، میتوان بجای OnSubmit، از رویداد OnValidSubmit استفاده کرد. در این حالت اگر اعتبارسنجی مدل فرم با شکست مواجه شود، دیگر متد HandleHotelRoomUpsert فراخوانی نخواهد شد. همچنین در این حالت میتوان خطاهای اعتبارسنجی را نیز در فرم نمایش داد:
<EditForm Model="HotelRoomModel" OnValidSubmit="HandleHotelRoomUpsert"> <DataAnnotationsValidator /> @*<ValidationSummary />*@ <div class="form-group"> <label>Name</label> <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText> <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.Name"></ValidationMessage> </div> <div class="form-group"> <label>Occupancy</label> <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.Occupancy" class="form-control"></InputNumber> <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.Occupancy"></ValidationMessage> </div> <div class="form-group"> <label>Rate</label> <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.RegularRate" class="form-control"></InputNumber> <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.RegularRate"></ValidationMessage> </div>
- کامپوننت DataAnnotationsValidator، اعتبارسنجی مبتنی بر data annotations را مانند [Required]، در دامنهی دید یک EditForm فعال میکند.
- اگر خواستیم تمام خطاهای اعتبارسنجی را به صورت خلاصهای در بالای فرم نمایش دهیم، میتوان از کامپوننت ValidationSummary استفاده کرد.
- و یا اگر خواستیم خطاها را به صورت اختصاصیتری ذیل هر تکستباکس نمایش دهیم، میتوان از کامپوننت ValidationMessage کمک گرفت. خاصیت For آن از نوع <Expression<System.Func تعریف شدهاست که اجازهی تعریف strongly typed نام خاصیت در حال اعتبارسنجی را به صورتی که مشاهده میکنید، میسر میکند.
ثبت اولین اتاق هتل
در ادامه میخواهیم روال رویدادگردان HandleHotelRoomUpsert را مدیریت کنیم. به همین جهت نیاز به کار با سرویس IHotelRoomService ابتدای بحث خواهد بود. بنابراین در ابتدا به فایل BlazorServer.App\_Imports.razor مراجعه کرده و فضای نام سرویسهای برنامه را اضافه میکنیم:
@using BlazorServer.Services
@page "/hotel-room/create" @inject IHotelRoomService HotelRoomService @inject NavigationManager NavigationManager @code { private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO(); private string Title = "Create"; private async Task HandleHotelRoomUpsert() { var roomDetailsByName = await HotelRoomService.IsRoomUniqueAsync(HotelRoomModel.Name); if (roomDetailsByName != null) { //there is a duplicate room. show an error msg. return; } var createdResult = await HotelRoomService.CreateHotelRoomAsync(HotelRoomModel); NavigationManager.NavigateTo("hotel-room"); } }
اگر پیشتر با ASP.NET Web Forms کار کرده باشید (اولین روش توسعهی برنامههای وب در دنیای دات نت)، مدل برنامه نویسی Blazor Server، بسیار شبیه به کار با وب فرمها است؛ البته بر اساس آخرین تغییرات دنیای دانت نت مانند برنامه نویسی async، کار با سرویسها، تزریق وابستگیهای توکار و غیره.
نمایش لیست اتاقهای ثبت شده
تا اینجا موفق شدیم اطلاعات یک مدل اعتبارسنجی شده را در بانک اطلاعاتی ثبت کنیم. مرحلهی بعد، نمایش لیست اطلاعات ثبت شدهی در بانک اطلاعاتی است. بنابراین به کامپوننت HotelRoomList.razor مراجعه کرده و آنرا به صورت زیر تکمیل میکنیم:
@page "/hotel-room" @inject IHotelRoomService HotelRoomService <div class="row mt-4"> <div class="col-8"> <h4 class="card-title text-info">Hotel Rooms</h4> </div> <div class="col-3 offset-1"> <NavLink href="hotel-room/create" class="btn btn-info">Add New Room</NavLink> </div> </div> <div class="row mt-4"> <div class="col-12"> <table class="table table-bordered table-hover"> <thead> <tr> <th>Name</th> <th>Occupancy</th> <th>Rate</th> <th> Sqft </th> <th> </th> </tr> </thead> <tbody> @if (HotelRooms.Any()) { foreach (var room in HotelRooms) { <tr> <td>@room.Name</td> <td>@room.Occupancy</td> <td>@room.RegularRate.ToString("c")</td> <td>@room.SqFt</td> <td></td> </tr> } } else { <tr> <td colspan="5">No records found</td> </tr> } </tbody> </table> </div> </div> @code { private List<HotelRoomDTO> HotelRooms = new List<HotelRoomDTO>(); protected override async Task OnInitializedAsync() { await foreach(var room in HotelRoomService.GetAllHotelRoomsAsync()) { HotelRooms.Add(room); } } }
- متد GetAllHotelRoomsAsync، لیست اتاقهای ثبت شده را بازگشت میدهد. البته خروجی آن از نوع <IAsyncEnumerable<HotelRoomDTO است که از زمان C# 8.0 ارائه شد و روش کار با آن اندکی متفاوت است. IAsyncEnumerableها را باید توسط await foreach پردازش کرد.
- همانطور که در مطلب بررسی چرخهی حیات کامپوننتها نیز عنوان شد، متدهای رویدادگران OnInitialized و نمونهی async آن برای دریافت اطلاعات از سرویسها طراحی شدهاند که در اینجا نمونهای از آنرا مشاهده میکنید.
- پس از تشکیل لیست اتاقها، حلقهی foreach (var room in HotelRooms) تعریف شده، ردیفهای آنرا در UI نمایش میدهد.
کدهای کامل این مطلب را از اینجا میتوانید دریافت کنید: Blazor-5x-Part-14.zip
سلام کتابخانه بسیار عالیه ، اما برای .net6 کار نمیکنه. لطفا راهنمایی کنید.