آرمین ضیاء آرمین ضیاء
مطالب
ایجاد صفحات راهنما برای ASP.NET Web API
وقتی یک Web API می‌سازید بهتر است صفحات راهنمایی هم برای آن در نظر بگیرید، تا توسعه دهندگان بدانند چگونه باید سرویس شما را فراخوانی و استفاده کنند. گرچه می‌توانید مستندات را بصورت دستی ایجاد کنید، اما بهتر است تا جایی که ممکن است آنها را بصورت خودکار تولید نمایید.

بدین منظور فریم ورک ASP.NET Web API کتابخانه ای برای تولید خودکار صفحات راهنما در زمان اجرا (run-time) فراهم کرده است.


ایجاد صفحات راهنمای API

برای شروع ابتدا ابزار ASP.NET and Web Tools 2012.2 Update را نصب کنید. اگر از ویژوال استودیو 2013 استفاده می‌کنید این ابزار بصورت خودکار نصب شده است. این ابزار صفحات راهنما را به قالب پروژه‌های ASP.NET Web API اضافه می‌کند.

یک پروژه جدید از نوع ASP.NET MVC Application بسازید و قالب Web API را برای آن انتخاب کنید. این قالب پروژه کنترلری بنام ValuesController را بصورت خودکار برای شما ایجاد می‌کند. همچنین صفحات راهنمای API هم برای شما ساخته می‌شوند. تمام کد مربوط به صفحات راهنما در قسمت Areas قرار دارند.

اگر اپلیکیشن را اجرا کنید خواهید دید که صفحه اصلی لینکی به صفحه راهنمای API دارد. از صفحه اصلی، مسیر تقریبی Help/ خواهد بود.

این لینک شما را به یک صفحه خلاصه (summary) هدایت می‌کند.

نمای این صفحه در مسیر Areas/HelpPage/Views/Help/Index.cshtml قرار دارد. می‌توانید این نما را ویرایش کنید و مثلا قالب، عنوان، استایل‌ها و دیگر موارد را تغییر دهید.

بخش اصلی این صفحه متشکل از جدولی است که API‌‌ها را بر اساس کنترلر طبقه بندی می‌کند. مقادیر این جدول بصورت خودکار و توسط اینترفیس IApiExplorer تولید می‌شوند. در ادامه مقاله بیشتر درباره این اینترفیس صحبت خواهیم کرد. اگر کنترلر جدیدی به API خود اضافه کنید، این جدول بصورت خودکار در زمان اجرا بروز رسانی خواهد شد.

ستون "API" متد HTTP و آدرس نسبی را لیست می‌کند. ستون "Documentation" مستندات هر API را نمایش می‌دهد. مقادیر این ستون در ابتدا تنها placeholder-text است. در ادامه مقاله خواهید دید چگونه می‌توان از توضیحات XML برای تولید مستندات استفاده کرد.

هر API لینکی به یک صفحه جزئیات دارد، که در آن اطلاعات بیشتری درباره آن قابل مشاهده است. معمولا مثالی از بدنه‌های درخواست و پاسخ هم ارائه می‌شود.


افزودن صفحات راهنما به پروژه ای قدیمی

می توانید با استفاده از NuGet Package Manager صفحات راهنمای خود را به پروژه‌های قدیمی هم اضافه کنید. این گزینه مخصوصا هنگامی مفید است که با پروژه ای کار می‌کنید که قالب آن Web API نیست.

از منوی Tools گزینه‌های Library Package Manager, Package Manager Console را انتخاب کنید. در پنجره Package Manager Console فرمان زیر را وارد کنید.

Install-Package Microsoft.AspNet.WebApi.HelpPage
این پکیج اسمبلی‌های لازم برای صفحات راهنما را به پروژه اضافه می‌کند و نماهای MVC را در مسیر Areas/HelpPage می‌سازد. اضافه کردن لینکی به صفحات راهنما باید بصورت دستی انجام شود. برای اضافه کردن این لینک به یک نمای Razor از کدی مانند لیست زیر استفاده کنید.

@Html.ActionLink("API", "Index", "Help", new { area = "" }, null)

همانطور که مشاهده می‌کنید مسیر نسبی صفحات راهنما "Help/" می‌باشد. همچنین اطمینان حاصل کنید که ناحیه‌ها (Areas) بدرستی رجیستر می‌شوند. فایل Global.asax را باز کنید و کد زیر را در صورتی که وجود ندارد اضافه کنید.
protected void Application_Start()
{
    // Add this code, if not present.
    AreaRegistration.RegisterAllAreas();

    // ...
}

افزودن مستندات API

بصورت پیش فرض صفحات راهنما از placeholder-text برای مستندات استفاده می‌کنند. می‌توانید برای ساختن مستندات از توضیحات XML استفاده کنید. برای فعال سازی این قابلیت فایل Areas/HelpPage/App_Start/HelpPageConfig.cs را باز کنید و خط زیر را از حالت کامنت درآورید:

config.SetDocumentationProvider(new XmlDocumentationProvider(
    HttpContext.Current.Server.MapPath("~/App_Data/XmlDocument.xml")));
حال روی نام پروژه کلیک راست کنید و Properties را انتخاب کنید. در پنجره باز شده قسمت Build را کلیک کنید.

زیر قسمت Output گزینه XML documentation file را تیک بزنید و در فیلد روبروی آن مقدار "App_Data/XmlDocument.xml" را وارد کنید.

حال کنترلر ValuesController را از مسیر Controllers/ValuesController.cs/ باز کنید و یک سری توضیحات XML به متدهای آن اضافه کنید. بعنوان مثال:

/// <summary>
/// Gets some very important data from the server.
/// </summary>
public IEnumerable<string> Get()
{
    return new string[] { "value1", "value2" };
}

/// <summary>
/// Looks up some data by ID.
/// </summary>
/// <param name="id">The ID of the data.</param>
public string Get(int id)
{
    return "value";
}

اپلیکیشن را مجددا اجرا کنید و به صفحات راهنما بروید. حالا مستندات API شما باید تولید شده و نمایش داده شوند.

صفحات راهنما مستندات شما را در زمان اجرا از توضیحات XML استخراج می‌کنند. دقت کنید که هنگام توزیع اپلیکیشن، فایل XML را هم منتشر کنید.


توضیحات تکمیلی

صفحات راهنما توسط کلاس ApiExplorer تولید می‌شوند، که جزئی از فریم ورک ASP.NET Web API است. به ازای هر API این کلاس یک ApiDescription دارد که توضیحات لازم را در بر می‌گیرد. در اینجا منظور از "API" ترکیبی از متدهای HTTP و مسیرهای نسبی است. بعنوان مثال لیست زیر تعدادی API را نمایش می‌دهد:

  • GET /api/products
  • {GET /api/products/{id
  • POST /api/products

اگر اکشن‌های کنترلر از متدهای متعددی پشتیبانی کنند، ApiExplorer هر متد را بعنوان یک API مجزا در نظر خواهد گرفت. برای مخفی کردن یک API از ApiExplorer کافی است خاصیت ApiExplorerSettings را به اکشن مورد نظر اضافه کنید و مقدار خاصیت IgnoreApi آن را به true تنظیم نمایید.

[ApiExplorerSettings(IgnoreApi=true)]
public HttpResponseMessage Get(int id) {  }

همچنین می‌توانید این خاصیت را به کنترلر‌ها اضافه کنید تا تمام کنترلر از ApiExplorer مخفی شود.

کلاس ApiExplorer متن مستندات را توسط اینترفیس IDocumentationProvider دریافت می‌کند. کد مربوطه در مسیر Areas/HelpPage/XmlDocumentation.cs/ قرار دارد. همانطور که گفته شد مقادیر مورد نظر از توضیحات XML استخراج می‌شوند. نکته جالب آنکه می‌توانید با پیاده سازی این اینترفیس مستندات خود را از منبع دیگری استخراج کنید. برای اینکار باید متد الحاقی SetDocumentationProvider را هم فراخوانی کنید، که در HelpPageConfigurationExtensions تعریف شده است.

کلاس ApiExplorer بصورت خودکار اینترفیس IDocumentationProvider را فراخوانی می‌کند تا مستندات API‌ها را دریافت کند. سپس مقادیر دریافت شده را در خاصیت Documentation ذخیره می‌کند. این خاصیت روی آبجکت‌های ApiDescription و ApiParameterDescription تعریف شده است.


مطالعه بیشتر

‫۱۰ سال و ۹ ماه قبل، پنجشنبه ۳ بهمن ۱۳۹۲، ساعت ۰۴:۲۰
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
خواندنی‌های 12 شهریور

اس کیوال سرور

توسعه وب

دات نت فریم ورک

شیرپوینت

متفرقه

محیط‌های مجتمع توسعه

مسایل انسانی، اجتماعی و مدیریتی برنامه نویسی

ویندوز

‫۱۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۱۲ شهریور ۱۳۸۸، ساعت ۰۷:۰۰
محسن کریمی محسن کریمی
اشتراک‌ها
بالا بردن کارایی Angular App ها با استفاده از Immutable data

On 28 of May, 2014, the first commit of Immutable.js was pushed in the facebook’s organization on GitHub. Immutable.js is a set of immutable data structures (List, Set, Map, etc.) implemented in JavaScript. 

Plain JavaScript array 

20   10 5  1 تعداد watch - تعداد آرایه 
 2.58   2.573   2.56   2.517   100 
 2.853   2.747   2.675   2.555   1000 
 15.68    7.736  4.025    2.861   10000 

Immutable JavaScript list 

 20  10  5  1   تعداد watch - تعداد آرایه 
 2.569   2.562  2.507    2.696   100
 2.49   2.569   2.54   2.715   1000
 2.708   2.599   2.538   2.832   10000
بالا بردن کارایی Angular App ها با استفاده از Immutable data
‫۹ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۲ اسفند ۱۳۹۳، ساعت ۱۹:۰۰
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
React 16x - قسمت 26 - احراز هویت و اعتبارسنجی کاربران - بخش 1 - ثبت نام و ورود به سیستم
می‌خواهیم به برنامه‌ی لیست فیلم‌هایی که تا این قسمت تکمیل کردیم، امکانات جدیدی را مانند ورود به سیستم، خروج از آن، کار با JWT، فراخوانی منابع محافظت شده‌ی سمت سرور، نمایش و یا مخفی کردن المان‌های صفحه بر اساس سطوح دسترسی کاربر و همچنین محافظت از مسیرهای مختلف تعریف شده‌ی در برنامه، اضافه کنیم.
برای قسمت backend، از همان برنامه‌ی تکمیل شده‌ی قسمت قبل استفاده می‌کنیم که به آن تولید مقدماتی JWTها نیز اضافه شده‌است. البته این سری، مستقل از قسمت سمت سرور آن تهیه خواهد شد و صرفا در حد دریافت توکن از سرور و یا ارسال مشخصات کاربر جهت لاگین، نیاز بیشتری به قسمت سمت سرور آن ندارد و تاکید آن بر روی مباحث سمت کلاینت React است. بنابراین اینکه چگونه این توکن را تولید می‌کنید، در اینجا اهمیتی ندارد و کلیات آن با تمام روش‌های پیاده سازی سمت سرور سازگار است (و مختص به فناوری خاصی نیست). پیشنیاز درک کدهای سمت سرور قسمت JWT آن، مطالب زیر هستند:
  1. «معرفی JSON Web Token»
  2. «اعتبارسنجی مبتنی بر JWT در ASP.NET Core 2.0 بدون استفاده از سیستم Identity» 
  3. «پیاده سازی JSON Web Token با ASP.NET Web API 2.x»
  4. « آزمایش Web APIs توسط Postman - قسمت ششم - اعتبارسنجی مبتنی بر JWT»  


ثبت یک کاربر جدید

فرم ثبت نام کاربران را در قسمت 21 این سری، در فایل src\components\registerForm.jsx، ایجاد و تکمیل کردیم. البته این فرم هنوز به backend server متصل نیست. برای کار با آن هم نیاز است شیءای را با ساختار زیر که ذکر سه خاصیت اول آن اجباری است، به endpoint ای با آدرس https://localhost:5001/api/Users به صورت یک HTTP Post ارسال کنیم:
{
  "name": "string",
  "email": "string",
  "password": "string",
  "isAdmin": true,
  "id": 0
}
در سمت سرور هم در Services\UsersDataSource.cs که در انتهای بحث می‌توانید پروژه‌ی کامل آن‌را دریافت کنید، منحصربفرد بودن ایمیل وارد شده بررسی می‌شود و اگر یک رکورد دو بار ثبت شود، یک BadRequest را به همراه پیام خطایی، بازگشت می‌دهد.

اکنون نوبت به اتصال کامپوننت registerForm.jsx، به سرویس backend است. تا اینجا دو سرویس src\services\genreService.js و src\services\movieService.js را در قسمت قبل، به برنامه جهت کار کردن با endpoint‌های backend server، اضافه کردیم. شبیه به همین روش را برای کار با سرویس سمت سرور api/Users نیز در پیش می‌گیریم. بنابراین فایل جدید src\services\userService.js را با محتوای زیر، به برنامه‌ی frontend اضافه می‌کنیم:
import http from "./httpService";
import { apiUrl } from "../config.json";

const apiEndpoint = apiUrl + "/users";

export function register(user) {
  return http.post(apiEndpoint, {
    email: user.username,
    password: user.password,
    name: user.name
  });
}
توسط متد register این سرویس می‌توانیم شیء user را با سه خاصیت مشخص شده، از طریق HTTP Post، به آدرس api/Users ارسال کنیم. خروجی این متد نیز یک Promise است. در این سرویس، تمام متدهایی که قرار است با این endpoint سمت سرور کار کنند، مانند ثبت، حذف، دریافت اطلاعات و غیره، تعریف خواهند شد.
اطلاعات شیء user ای که در اینجا دریافت می‌شود، از خاصیت data کامپوننت RegisterForm تامین می‌گردد:
class RegisterForm extends Form {
  state = {
    data: { username: "", password: "", name: "" },
    errors: {}
  };
البته اگر دقت کرده باشید، در شیء منتسب به خاصیت data، خاصیتی به نام username تعریف شده‌است، اما در سمت سرور، نیاز است خاصیتی با نام Name را دریافت کنیم. یک چنین نگاشتی در داخل متد register سرویس کاربر، قابل مشاهده‌‌است. در غیراینصورت می‌شد در متد http.post، کل شیء user را به عنوان پارامتر دوم، درنظر گرفت و ارسال کرد.

پس از تعریف userService.js، به registerForm.jsx بازگشته و ابتدا امکانات آن‌را import می‌کنیم:
import * as userService from "../services/userService";
می‌شد این سطر را به صورت زیر نیز نوشت، تا تنها یک متد از ماژول userService را دریافت کنیم:
import { register } userService from "../services/userService";
اما روش as userService * به معنای import تمام متدهای این ماژول است. به این ترتیب نام ذکر شده‌ی پس از as، به عنوان شیءای که می‌توان توسط آن به این متدها دسترسی یافت، قابل استفاده می‌شود؛ مانند فراخوانی متد userService.register. اکنون می‌توان متد doSubmit این فرم را به سرور متصل کرد:
  doSubmit = async () => {
    try {
      await userService.register(this.state.data);
    } catch (ex) {
      if (ex.response && ex.response.status === 400) {
        const errors = { ...this.state.errors }; // clone an object
        errors.username = ex.response.data;
        this.setState({ errors });
      }
    }
  };


مدیریت و نمایش خطاهای دریافتی از سمت سرور

در این حالت برای ارسال اطلاعات یک کاربر، در بار اول، یک چنین خروجی را از سمت سرور می‌توان شاهد بود که id جدیدی را به این رکورد نسبت داده‌است:


اگر مجددا همین رکورد را به سمت سرور ارسال کنیم، اینبار خطای زیر را دریافت خواهیم کرد:


که از نوع 400 یا همان BadRequest است:


بنابراین نیاز است بدنه‌ی response را در یک چنین مواردی که خطایی از سمت سرور صادر می‌شود، دریافت کرده و با به روز رسانی خاصیت errors در state فرم (همان قسمت بدنه‌ی catch کدهای فوق)، سبب درج و نمایش خودکار این خطا شویم:


پیشتر در قسمت بررسی «کار با فرم‌ها» آموختیم که برای مدیریت خطاهای پیش بینی شده‌ی دریافتی از سمت سرور، نیاز است قطعه کدهای مرتبط با سرویس http را در بدنه‌ی try/catch‌ها محصور کنیم. برای مثال در اینجا اگر ایمیل شخصی تکراری وارد شود، سرویس یک return BadRequest("Can't create the requested record.") را بازگشت می‌دهد که در اینجا status code معادل BadRequest، همان 400 است. بنابراین انتظار داریم که خطای 400 را از سمت سرور، تحت شرایط خاصی دریافت کنیم. به همین دلیل است که در اینجا تنها مدیریت status code=400 را در بدنه‌ی catch نوشته شده ملاحظه می‌کنید.
سپس برای نمایش آن، نیاز است خاصیت متناظری را که این خطا به آن مرتبط می‌شود، با پیام دریافت شده‌ی از سمت سرور، مقدار دهی کنیم که در اینجا می‌دانیم مرتبط با username است. به همین جهت سطر errors.username = ex.response.data، کار انتساب بدنه‌ی response را به خاصیت جدید errors.username انجام می‌دهد. در این حالت اگر به کمک متد setState، کار به روز رسانی خاصیت errors موجود در state را انجام دهیم، رندر مجدد فرم، در صف انجام قرار گرفته و در رندر بعدی آن، پیام موجود در errors.username، نمایش داده می‌شود.


پیاده سازی ورود به سیستم

فرم ورود به سیستم را در قسمت 18 این سری، در فایل src\components\loginForm.jsx، ایجاد و تکمیل کردیم که این فرم نیز هنوز به backend server متصل نیست. برای کار با آن نیاز است شیءای را با ساختار زیر که ذکر هر دو خاصیت آن اجباری است، به endpoint ای با آدرس https://localhost:5001/api/Auth/Login به صورت یک HTTP Post ارسال کنیم:
{
  "email": "string",
  "password": "string"
}
با ارسال این اطلاعات به سمت سرور، درخواست Login انجام می‌شود. سرور نیز در صورت تعیین اعتبار موفقیت آمیز کاربر، به صورت زیر، یک JSON Web token را بازگشت می‌دهد:
var jwt = _tokenFactoryService.CreateAccessToken(user);
return Ok(new { access_token = jwt });
یعنی بدنه‌ی response رسیده‌ی از سمت سرور، دارای یک شیء JSON خواهد بود که خاصیت access_token آن، حاوی JSON Web token متعلق به کاربر جاری لاگین شده‌است. در آینده اگر این کاربر نیاز به دسترسی به یک api endpoint محافظت شده‌ای را در سمت سرور داشته باشد، باید این token را نیز به همراه درخواست خود ارسال کند تا پس از تعیین اعتبار آن توسط سرور، مجوز دسترسی به منبع درخواستی برای او صادر شود.

در ادامه برای تعامل با منبع api/Auth/Login سمت سرور، ابتدا یک سرویس مختص آن‌را در فایل جدید src\services\authService.js، با محتوای زیر ایجاد می‌کنیم:
import { apiUrl } from "../config.json";
import http from "./httpService";

const apiEndpoint = apiUrl + "/auth";

export function login(email, password) {
  return http.post(apiEndpoint + "/login", { email, password });
}
متد login، کار ارسال ایمیل و کلمه‌ی عبور کاربر را به اکشن متد Login کنترلر Auth، انجام می‌دهد و خروجی آن یک Promise است. برای استفاده‌ی از آن به کامپوننت src\components\loginForm.jsx بازگشته و متد doSubmit آن‌را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
import * as auth from "../services/authService";

class LoginForm extends Form {
  state = {
    data: { username: "", password: "" },
    errors: {}
  };

  // ...

  doSubmit = async () => {
    try {
      const { data } = this.state;
      const {
        data: { access_token }
      } = await auth.login(data.username, data.password);
      console.log("JWT", access_token);
      localStorage.setItem("token", access_token);
      this.props.history.push("/");
    } catch (ex) {
      if (ex.response && ex.response.status === 400) {
        const errors = { ...this.state.errors };
        errors.username = ex.response.data;
        this.setState({ errors });
      }
    }
  };
توضیحات:
- ابتدا تمام خروجی‌های ماژول authService را با نام شیء auth دریافت کرده‌ایم.
- سپس در متد doSubmit، اطلاعات خاصیت data موجود در state را که معادل فیلدهای فرم لاگین هستند، به متد auth.login برای انجام لاگین سمت سرور، ارسال کرده‌ایم. این متد چون یک Promise را باز می‌گرداند، باید await شود و پس از آن متد جاری نیز باید به صورت async معرفی گردد.
- همانطور که عنوان شد، خروجی نهایی متد auth.login، یک شیء JSON دارای خاصیت access_token است که در اینجا از خاصیت data خروجی نهایی دریافت شده‌است.
- سپس نیاز است برای استفاده‌های آتی، این token دریافتی از سرور را در جایی ذخیره کرد. یکی از مکان‌های متداول اینکار، local storage مرورگرها است (اطلاعات بیشتر).
- در آخر کاربر را توسط شیء history سیستم مسیریابی برنامه، به صفحه‌ی اصلی آن هدایت می‌کنیم.
- در اینجا قسمت catch نیز ذکر شده‌است تا خطاهای حاصل از return BadRequestهای دریافتی از سمت سرور را بتوان ذیل فیلد نام کاربری نمایش داد. روش کار آن، دقیقا همانند روشی است که برای فرم ثبت یک کاربر جدید استفاده کردیم.

اکنون اگر برنامه را ذخیره کرده و اجرا کنیم، توکن دریافتی، در کنسول توسعه دهندگان مرورگر لاگ شده و سپس کاربر به صفحه‌ی اصلی برنامه هدایت می‌شود. همچنین این token ذخیره شده را می‌توان در ذیل قسمت application->storage آن نیز مشاهده کرد:



لاگین خودکار کاربر، پس از ثبت نام در سایت

پس از ثبت نام یک کاربر در سایت، بدنه‌ی response بازگشت داده شده‌ی از سمت سرور، همان شیء user است که اکنون Id او مشخص شده‌است. بنابراین اینبار جهت ارائه‌ی token از سمت سرور، بجای response body، از یک هدر سفارشی در فایل Controllers\UsersController.cs استفاده می‌کنیم (کدهای کامل آن در انتهای بحث پیوست شده‌است):
var jwt = _tokenFactoryService.CreateAccessToken(user);
this.Response.Headers.Add("x-auth-token", jwt);



در ادامه در کدهای سمت کلاینت src\components\registerForm.jsx، برای استخراج این هدر سفارشی، اگر شیء response دریافتی از سرور را لاگ کنیم:
const response = await userService.register(this.state.data);
console.log(response);
یک چنین خروجی را به همراه دارد که در آن، هدر سفارشی ما درج نشده‌است و فقط هدر content-type در آن مشخص است:


برای اینکه در کدهای سمت کلاینت بتوان این هدر سفارشی را خواند، نیاز است هدر مخصوص access-control-expose-headers را نیز به response اضافه کرد:
var jwt = _tokenFactoryService.CreateAccessToken(data);
this.Response.Headers.Add("x-auth-token", jwt);
this.Response.Headers.Add("access-control-expose-headers", "x-auth-token");
به این ترتیب وب سرور برنامه، هدر سفارشی را که قرار است برنامه‌ی کلاینت به آن دسترسی پیدا کند، مجاز اعلام می‌کند. اینبار اگر خروجی دریافتی از Axios را لاگ کنیم، در لیست هدرهای آن، هدر سفارشی x-auth-token نیز ظاهر می‌شود:


اکنون می‌توان این هدر سفارشی را در متد doSubmit کامپوننت RegisterForm، از طریق شیء response.headers خواند و در localStorage ذخیره کرد. سپس کاربر را توسط شیء history سیستم مسیریابی، به ریشه‌ی سایت هدایت نمود:
class RegisterForm extends Form {
  // ...

  doSubmit = async () => {
    try {
      const response = await userService.register(this.state.data);
      console.log(response);
      localStorage.setItem("token", response.headers["x-auth-token"]);
      this.props.history.push("/");
    } catch (ex) {
      if (ex.response && ex.response.status === 400) {
        const errors = { ...this.state.errors }; // clone an object
        errors.username = ex.response.data;
        this.setState({ errors });
      }
    }
  };

کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: sample-26-backend.zip و sample-26-frontend.zip
‫۴ سال و ۱۰ ماه قبل، یکشنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۱۳:۳۵
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
کمپین ضد IF !

بکارگیری بیش از حد If و خصوصا Switch برخلاف اصول طراحی شیءگرا است؛ تا این حد که یک کمپین ضد IF هم وجود دارد!



البته سایت فوق بیشتر جنبه تبلیغی برای سمینارهای گروه مذکور را دارد تا اینکه جنبه‌ی آموزشی/خود آموزی داشته باشد.

یک مثال کاربردی:
فرض کنید دارید یک سیستم گزارشگیری را طراحی می‌کنید. به جایی می‌رسید که نیاز است با Aggregate functions سروکار داشته باشید؛ مثلا جمع مقادیر یک ستون را نمایش دهید یا معدل امتیازهای نمایش داده شده را محاسبه کنید و امثال آن. طراحی متداول آن به صورت زیر خواهد بود:

using System.Collections.Generic;

using System.Linq;



namespace CircularDependencies

{

    public enum AggregateFunc

    {

        Sum,

        Avg

    }



    public class AggregateFuncCalculator

    {

        public decimal Calculate(IList<decimal> list, AggregateFunc func)

        {

            switch (func)

            {

                case AggregateFunc.Sum:

                    return getSum(list);

                case AggregateFunc.Avg:

                    return getAvg(list);

                default:

                    return 0m;

            }

        }



        private decimal getAvg(IList<decimal> list)

        {

            if (list == null || !list.Any()) return 0;

            return list.Sum() / list.Count;

        }



        private decimal getSum(IList<decimal> list)

        {

            if (list == null || !list.Any()) return 0;

            return list.Sum();

        }

    }

}

در کلاس AggregateFuncCalculator یک متد Calculate داریم که توسط آن قرار است روی list دریافتی یک سری عملیات انجام شود. عملیات پشتیبانی شده هم توسط یک enum معرفی شده؛ برای مثال اینجا فقط جمع و میانگین پشتیبانی می‌شوند.
و مشکل طراحی این کلاس، همان switch است که برخلاف اصول طراحی شیء‌گرا می‌باشد. یکی از اصول طراحی شیءگرا بر این مبنا است که:
یک کلاس باید جهت تغییر، بسته اما جهت توسعه، باز باشد.

یعنی چی؟
داستان طراحی Aggregate functions که فقط به جمع و میانگین خلاصه نمی‌شود. امروز می‌گویند واریانس چطور؟ فردا خواهند گفت حداقل و حداکثر چطور؟ پس فردا ...
به عبارتی این کلاس جهت تغییر بسته نیست و هر روز باید بر اساس نیازهای جدید دستکاری شود.

چکار باید کرد؟
آیا می‌توانید در کلاس AggregateFuncCalculator یک الگوی تکراری را تشخیص دهید؟ الگوی تکراری موجود، محاسبات بر روی یک لیست است. پس می‌شود بر اساس آن یک اینترفیس عمومی را تعریف کرد:

public interface IAggregateFunc

{

     decimal Calculate(IList<decimal> list);

}

اکنون هر کدام از پیاده سازی‌های موجود در کلاس AggregateFuncCalculator را به یک کلاس جدا منتقل خواهیم کرد تا یک اصل دیگر طراحی شیءگرا نیز محقق شود:
هر کلاس باید تنها یک کار را انجام دهد. 

public class Sum : IAggregateFunc

{

        public decimal Calculate(IList<decimal> list)

        {

            if (list == null || !list.Any()) return 0;

            return list.Sum();

        }

}



public class Avg : IAggregateFunc

{

        public decimal Calculate(IList<decimal> list)

        {

            if (list == null || !list.Any()) return 0;

            return list.Sum() / list.Count;

        }

}

تا اینجا 2 هدف مهم حاصل شده است:
- کم کم کلاس AggregateFuncCalculator دارد خلوت می‌شود. قرار است هر کلاس یک کار را بیشتر انجام ندهد.
- برنامه از بسته بودن جهت توسعه هم خارج شده است (یکی دیگر از اصول طراحی شیءگرا). اگر تعاریف توابع محاسباتی را تماما در یک کلاس قرار دهیم صاحب اول و آخر آن کتابخانه خودمان خواهیم بود. این کلاس بسته است جهت تغییر. اما با معرفی IAggregateFunc، من امروز 2 تابع را تعریف کرد‌ه‌ام، شما فردا توابع خاص خودتان را تعریف کنید. باز هم برنامه کار خواهد کرد. نیازی نیست تا من هر روز یک نگارش جدید از کتابخانه را ارائه دهم که در آن فقط یک تابع دیگر اضافه شده است.

اکنون یکی از چندین و چند روش بازنویسی کلاس AggregateFuncCalculator به صورت زیر می‌تواند باشد

public class AggregateFuncCalculator

{

        public decimal Calculate(IList<decimal> list, IAggregateFunc func)

        {

            return func.Calculate(list);

        }

}

بله! دیگر سوئیچی در کار نیست. این کلاس تنها یک کار را انجام می‌دهد. همچنین دیگر نیازی به تغییر هم ندارد (محاسبات از آن خارج شده) و باز است جهت توسعه (شما نگارش‌های دلخواه IAggregateFunc دیگر خود را توسعه داده و استفاده کنید).

‫۱۳ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۴ شهریور ۱۳۹۰، ساعت ۰۵:۲۸