کتاب «مرجع کامل entity framework 4.1» نوشتهی آقای راد نزدیک به یک ماهی است که منتشر شده است. فرصتی پیدا شد تا این کتاب حدودا 260 صفحهای را مطالعه کنم و در ادامه توضیحاتی را پیرامون آن مطالعه خواهید کرد.
بررسی کتاب
در عنوان کتاب ذکر شده «مرجع کامل»؛ ولی خوب، 260 نمیتونه مرجع کامل باشه. بنابراین کمی رعایت اعتدال در کارهای بعدی لازم به نظر میرسد. همچنین یک مورد را هم همیشه در نشر کتب تخصصی در نظر داشته باشید: «ذکر شماره نگارش محصول» مورد نظر در عنوان کتاب، خیلی سریع کار شما را از مد افتاده خواهد کرد. خیالتان راحت باشد تا یک سال دیگر همینطور این شمارهها افزایش پیدا میکنند. خریداری هم که آنچنان اطلاعاتی از کل کار نداشته باشد، بر اساس همین شماره و بدون مطالعه متن، از خرید کتاب امتناع خواهد کرد.
- فصل اول این کتاب به معرفی تاریخچهی EF و لزوم استفاده از آن میپردازد. همچنین خلاصهای از قابلیتهای آنرا همانند روشهای model first ، database first و code first بیان میکند.
- تمرکز فصل دوم بر نحوهی استفاده از روشهای model first و database first است به همراه نحوهی تولید اسکریپت بانک اطلاعاتی در حالت model first.
- فصل سوم کتاب به مرور جزئیات طراح EF در ویژوال استودیو جهت کار بهتر با موجودیتها اختصاص دارد.
- در فصل چهارم با روشهای کوئری نویسی در EF آشنا خواهید شد. همچنین بر روی مباحث اجرای به تعویق افتاده و مفهوم آن هم بحث شده که بسیار ارزشمند است.
- فصل پنجم کتاب به مباحث ثبت، حذف و به روز رسانی اطلاعات توسط EF اختصاص دارد. همچنین یک سری مباحث همانند سطح اول caching در NHibernate که در EF هم وجود دارد، بررسی شده است که البته نام آن در اینجا Object state و entity state است.
- در فصل ششم در مورد نحوهی نگاشت رویههای ذخیره شده SQL Server به اشیاء دات نتی بحث شده همچنین نحوهی اجرا و استفاده از آنها
- فصل هفتم کتاب به ارتباطات بین موجودیتها یا همان مباحث one to many و امثال آن اختصاص دارد به همراه نحوهی تنظیمات آن در طراح EF در VS.NET
- در فصل هشتم، به قالبهای T4 پرداخته شده. ابتدا معرفی، سپس آشنایی با Syntax و نهایتا نحوهی دستکاری و سفارشی سازی قالبهای پیش فرض T4 مرتبط با EF ارائه شدهاند.
- فصل نهم به بررسی کاملتر مبحث model first که در فصل دوم معرفی شده میپردازد. ایجاد موجودیتها، نحوهی تعریف ارتباطات و نهایتا ایجاد بانک اطلاعاتی از روی آن
- فصل دهم آن به مباحث جدید EF در مورد Code first اختصاص دارد. این فصل واقعا ارزشمند است چون ... نتیجهی تحقیق بوده نه ترجمه. تقریبا با تمام تاریخچهی مرتبط با code first در EF، محلهای دریافت فایلها، ابزارهای کمکی، روشهای کوئری گرفتن،نحوهی ایجاد بانک اطلاعاتی از روی کد، تعیین اعتبار و غیره در طی یک فصل آشنا خواهید شد.
- در فصل یازدهم آن مروری بر WCF Data services و پروتکل OData صورت گرفته است. نحوهی ایجاد و سپس فراخوانی آن توسط یک کلاینت. در عنوان کتاب ذکر شده : «مرجع»، بنابراین به دنبال یک کتاب خودآموز قدم به قدم نباشید. این کتاب بیشتر به «معرفی» امکانات موجود در EF در طی 260 صفحه میپردازد که الزاما با توجه به تعداد صفحات کتاب، بعضی از موارد آن مانند این فصل آخر، از عمق لازم برخوردار نیستند ولی، حداقل سرنخ را به دست شما خواهند داد.
مزایا:
- به روز بودن مطالب آن
- آشنایی و تسلط مؤلف/مترجم به مطالبی که تهیه کرده. این مورد در فصل دهم آن مشهود است.
- زبان فارسی (بله! خیلی مهمه! هستند کسانی که چند گیگ، ببخشید چند صد گیگ (!)، eBook به زبان انگلیسی دارند ولی حتی یکی از آنها را هم تمام نکردهاند)
- متن روان و سلیس
- کیفیت خوب کتاب، صفحه بندی و امثال آن
معایب:
- قیمت نزدیک به 8000 تومان برای کتاب 260 صفحهای به نظر زیاد است. البته با بالا رفتن قیمتها (برای مثال 4 برابر شدن قیمت یک عدد نان لواش از سال قبل تا به امسال!)، بالاخره ... خوب این مسایل را هم به همراه خواهد داشت.
- تصاویر موجود در کتاب عموما بیش از اندازه کوچک شدهاند. این مورد خواندن تعدادی از آنها را با مشکل مواجه کرده است.
- در مورد متد الحاقی معروف Include در EF من مطلبی را در این کتاب پیدا نکردم. این مورد به بحث عدم نیاز به join نویسی صریح در EF مرتبط میشود.
- در مورد نحوهی استفاده از EF با سایر بانکهای اطلاعاتی بحث نشده. کتاب فقط به SQL Server منحصر است.
- در یکی از فصلها به الگوی Repository در حد نامبردن اشاره شده. این مورد برای خوانندهای که اطلاعاتی از موضوع ندارد، کافی نیست. میشد یک فصل را به آن اختصاص داد.
در کل خواندن کتاب «معرفی» EF 4.1 ، به کسانی که با Silverlight و WCF RIA Services سر و کار دارند (و کوئریهای آن برایشان کمی گنگ است) و همچنین عموم علاقمندانی که میخواهند جایگزینی برای ADO.NET (در یک سطح بالاتر از آن البته) پیدا کنند توصیه میشود.
در حاشیه!
شاید بپرسید چرا این کتاب در 260 صفحه و چرا فقط در 1000 نسخه منتشر شده است. چرا اینقدر تعداد کتابهای تخصصی کم است. چرا بیشتر تمایل به چاپ کتابهای نصب ویندوز و امثال آن است تا مثلا کتاب EF 4.1 یا خدای نکرده NHibernate ! پاسخ هم در یک جمله خلاصه میشود: «نگرانی ناشر از بازگشت سرمایه»
این شما هستید که با پشتیبانی خود میتوانید این امیدواری را به ناشرین کشور بدهید تا «جرات کنند» بیشتر به طرف کتابهای تخصصی بروند و این پشتیبانی با صرفا گفتن چقدر عالی، دست شما درد نکنه، خیلی خوب بود، باز هم از این کارها بکنید، معنا پیدا نمیکند! باید لطف کنید و «خرید کنید». هیچ راه دیگری هم ندارد. الان چند عدد کتاب ASP.NET MVC 3.0 در کشور به زبان فارسی وجود دارد؟ چند عدد کتاب تخصصی SQL Server 2008 R2 را میتوانید پیدا کنید؟ در مورد کتابخانه پردازش موازی دات نت 4 چطور؟ و ...
البته منهای نگرانی این بحث بازگشت سرمایه ، یک مورد دیگر هم سبب این نوع تاخیرها هست. یادم میاد کتاب الگوهای طراحی برنامه نویسی شیءگرا در سی شارپ رو که چند سال قبل به ناشر دادم نحوهی پرداخت آن به این صورت بود: نزدیک به 10 درصد پشت جلد، در طی چند قسط، آن هم 6 ماه پس از انتشار عمومی کتاب! خوب همین شد که من دیگر به طرف این کار نرفتم. چون واقعا نوشتن، یک «کار» کامل است. باید وقت گذاشت (6 ماه حداقل یا بیشتر)، تحقیق کرد، ریاضت کشید و دست آخر 6 ماه پس از انتشار کتاب ... با توجه به اینکه کتاب رو که الان شما به دست ناشر میدید شاید یکسال دیگر منتشر شود (بسته به تعداد کاری که در دست دارد).
در هر حال، با تمام این تفاسیر، هستند کسانی که «امیدوارانه» نسبت به نوشتن کتابهای تخصصی مانند «مرجع کامل entity framework 4.1» اقدام میکنند و شما هم حداقل کاری که میتوانید جهت حمایت از این نوع حرکات بکنید، «خرید است». در غیراینصورت مدام اینطرف اونطرف ننویسید که چرا کتاب WPF 4.0 یا WCF 4.0 به زبان فارسی نداریم. پشتیبانی نمیکنید؟! خوب ... نداریم! «همین!»
یک مورد دیگر هم هست البته. عدهای هستند که مثلا کلاسهای میلیونی، جهت آموزش این مباحث برگزار میکنند. خوب اینها هم مسلما خوشحال نخواهند شد که مثلا کتاب WCF 4.0 و مباحث SOA مرتبط با آن به زبان فارسی منتشر شود یا حتی در این زمینه پیش قدم شوند. این هم هست!