تا
قسمت قبل موفق شدیم فایل Program.cs برنامه‌ی Minimal API's را خلوت کنیم و همچنین زیرساختی را برای توسعه‌ی مبتنی بر ویژگی‌ها، ارائه دهیم. اما ... هنوز endpoints ما چنین شکلی را دارند:
endpoints.MapGet("/api/authors", async (MinimalBlogDbContext ctx) =>
{
var authors = await ctx.Authors.ToListAsync();
return authors;
});
endpoints.MapPost("/api/authors", async (MinimalBlogDbContext ctx, AuthorDto authorDto) =>
{
var author = new Author();
author.FirstName = authorDto.FirstName;
author.LastName = authorDto.LastName;
author.Bio = authorDto.Bio;
author.DateOfBirth = authorDto.DateOfBirth;
ctx.Authors.Add(author);
await ctx.SaveChangesAsync();
return author;
});
و یک چنین رویه‌ای جهت کار مستقیم با DbContext در اکشن متدهای MVC هیچگاه توصیه نمی‌شود. برای مثال به طور معمول، عملیاتی که در بدنه‌ی Lambda expressions فوق انجام شده، عموما به Repositories و Services محول شده و در نهایت از سرویس‌ها، در اکشن متدها استفاده میشود. در معماری جاری که در پیش گرفته‌ایم، دو لایه‌ی Repositories و Services حذف شده‌اند و دیگر خبری از آن‌ها نیست. در اینجا کار سرویس‌ها و مخازن، به هندلرهای معماری CQRS واگذار خواهند شد. هر هندلر نیز متکی به خود است و مستقل از سایر هندلرها طراحی میشود و این‌ها صرفا بر اساس نیازهای ویژگی جاری توسعه خواهند یافت و دقیقا در همان پوشه‌ی ویژگی مورد بررسی نیز قرار میگیرند؛ و نه پراکنده در لایه‌ای و یا پروژه‌ای دیگر. به این ترتیب درک یک ویژگی متکی به خود برنامه، ساده‌تر شده و در طول زمان، نگهداری و توسعه‌ی آن نیز ساده‌تر خواهد شد. مشکل داشتن سرویس‌هایی بزرگ که در معماری‌های متداول وجود دارند، استفاده‌ی از متدهای آن‌ها در چندین اکشن متد و چندین کنترلر مختلف است و اگر یکی از متدهای این سرویس بزرگ ما تغییر کند، بر روی چندین کنترلر تاثیر می‌گذارد که ممکن است سبب از کار افتادگی بعضی از آن‌ها شود؛ اما در اینجا هرکاری که انجام میشود و هر هندلری که توسعه می‌یابد، فقط مختص به یک کار و یک ویژگی مشخص است.
ایجاد Command و هندلر مخصوص ایجاد یک نویسنده‌ی جدید 
در الگوی CQRS، یک دستور، کاری را بر روی بانک اطلاعاتی انجام میدهد. برای مثال در اینجا قرار است نویسنده‌ای را ثبت کند. در ادامه میخواهیم بدنه‌ی endpoints.MapPost فوق را با الگوی CQRS انطباق دهیم. به همین جهت به یک Command نیاز داریم:
using MediatR;
using MinimalBlog.Domain.Model;
namespace MinimalBlog.Api.Features.Authors;
public class CreateAuthorCommand : IRequest<Author>
{
public AuthorDto AuthorDto { get; set; } = default!;
}
اینترفیس IRequest کتابخانه‌ی MediatR که در انتهای قسمت قبل به پروژه اضافه شد، چنین امضایی را دارد:
public interface IRequest<out TResponse> : IBaseRequest
یعنی <IRequest<Author به این معنا است که قرار است «خروجی» این عملیات، یک Author باشد و CreateAuthorCommand می‌تواند شامل تمام خواصی باشد که در جهت برآورده کردن این دستور مورد نیاز هستند؛ برای مثال کل اطلاعات شیء AuthorDto در اینجا.
سپس نیاز به یک هندلر است تا دستور رسیده را پردازش کند:
namespace MinimalBlog.Api.Features.Authors;
public class CreateAuthorCommandHandler : IRequestHandler<CreateAuthorCommand, Author>
{
private readonly MinimalBlogDbContext _context;
private readonly IMapper _mapper;
public CreateAuthorCommandHandler(MinimalBlogDbContext context, IMapper mapper)
{
_context = context ?? throw new ArgumentNullException(nameof(context));
_mapper = mapper ?? throw new ArgumentNullException(nameof(mapper));
}
public async Task<Author> Handle(CreateAuthorCommand request, CancellationToken cancellationToken)
{
if (request == null)
{
throw new ArgumentNullException(nameof(request));
}
var toAdd = _mapper.Map<Author>(request.AuthorDto);
_context.Authors.Add(toAdd);
await _context.SaveChangesAsync(cancellationToken);
return toAdd;
}
}
اینترفیس IRequestHandler چنین امضایی را دارد:
public interface IRequestHandler<in TRequest, TResponse> where TRequest : IRequest<TResponse>
که اولین آرگومان جنریک آن، همان Command ای است که قرار است پردازش کند و خروجی آن، اطلاعاتی است که قرار است بازگشت دهد. یعنی متد Handle فوق، قرار است عملیات endpoints.MapPost را پیاده سازی کند و در اینجا با استفاده از AutoMapper، انتساب‌های آن حذف و ساده شده‌اند و مابقی آن، با بدنه‌ی lambda expression مربوط به endpoints.MapPost، یکی است. این هندلر، معادل یک یا چند متد از متدهای یک سرویس بزرگ است که در اینجا به صورت اختصاصی جهت پردازش فرمانی در کنار هم قرار میگیرند و متکی به خود هستند.
پس از این تغییرات، بدنه‌ی lambda expression مربوط به endpoints.MapPost به صورت زیر تغییر کرده و ساده میشود:
endpoints.MapPost("/api/authors", async (IMediator mediator, AuthorDto authorDto) =>
{
var command = new CreateAuthorCommand { AuthorDto = authorDto };
var author = await mediator.Send(command);
return author;
});
در اینجا تزریق وابستگی IMediator را مشاهده میکنید. با فراخوانی متد Send آن، شیءای به هندلر متناظری ارسال شده، پردازش میشود و در نهایت شیءای را بازگشت خواهد داد. برای مثال در اینجا شیء Dto یک نویسنده به هندلر CreateAuthorCommandHandler ارسال و تبدیل به شیءای از نوع Author مربوط به دومین برنامه شده، سپس در بانک اطلاعاتی ذخیره میشود و در نهایت این نویسنده که اکنون به همراه یک Id نیز هست، بازگشت داده میشود. بنابراین هر هندلر یک object in و یک object out دارد که به عنوان آرگومان‌های جنریک IRequestHandler تعریف میشوند.
نکته 1: await داخل بدنه‌ی lambda expression مربوط به endpoints را فراموش نکنید. تمام متدهای IMediator از نوع aysnc هستند؛ هرچند روش نامگذاری Send
Async را رعایت نکرده‌اند و اگر این await فراموش شود، مشاهده خواهید کرد که برنامه در حین فراخوانی endpoints در مرورگر، در حالت هنگ و صبر کردن نامحدود قرار میگیرد، بدون اینکه کاری را انجام دهد و یا حتی استثنایی را صادر کند.
نکته 2: در پیاده سازی هندلر، استفاده از cancellationToken را نیز مشاهده میکنید. تقریبا تمام متدهای async مربوط به EF-Core به همراه پارامتری جهت دریافت cancellationToken هم هستند. اگر کاربری قصد لغو یک درخواست طولانی را داشته باشد و بر روی دکمه‌ی stop مرورگر کلیک کند و یا حتی صفحه را چندین بار ریفرش کند، این به معنای abort درخواست(های) رسیده‌است. وجود این cancellationTokenها، بار سرور را کاهش داده و عملیات در حال اجرای سمت سرور را در یک چنین حالت‌هایی متوقف میکند.
البته هندلری که در اینجا تعریف شده، این cancellationToken را باید از mediator دریافت کند که در کدهای endpoint فوق، چنین نیست. برای رفع این مشکل باید به صورت زیر عمل کرد:
endpoints.MapGet("/api/authors", async (IMediator mediator, CancellationToken ct) =>
{
var request = new GetAllAuthorsQuery();
var authors = await mediator.Send(request, ct);
return authors;
});
این مورد را میتوان به صورت یک best practice، به تمام endpoints اضافه کرد.
نکته 3: هندلرها عموما چیزی را بازگشت نمی‌دهند؛ صرف نظر از هندلر فوق که نیاز بوده تا Id شیء ذخیره شده را بازگشت دهد، عموما به همراه هیچ خروجی نیستند. به همین جهت در حین تعریف آن‌ها فقط کافی است در آرگومان‌های جنریک آن‌ها، نوع خروجی را ذکر نکنیم:
public class Handler : IRequestHandler<Command>
در یک چنین حالتی، امضای IRequestHandler به صورت خودکار به همراه خروجی از نوع Unit خواهد بود:
public interface IRequestHandler<in TRequest> : IRequestHandler<TRequest, Unit> where TRequest : IRequest<Unit>
که این Unit معادل Void در کتابخانه‌ی mediator است و به نحو زیر در هندلرها مدیریت میشود:
public async Task<Unit> Handle(Command request, CancellationToken cancellationToken)
{
// ...
return Unit.Value;
}
در یک چنین حالتی، تعریف یک Command نیز بر اساس اینترفیس IRequest انجام میشود:
public class Command : IRequest
ایجاد Query و هندلر مخصوص بازگشت لیست نویسنده‌‌ها
در الگوی CQRS، یک کوئری قرار است اطلاعاتی را بازگشت دهد و ... وضعیت بانک اطلاعاتی را تغییر نمی‌دهد. بنابراین در اینجا یک IRequest که قرار است لیستی از نویسندگان را بازگشت دهد، تعریف میکنیم. بدنه‌ی آن هم می‌تواند خالی باشد و یا به همراه خواصی مانند اطلاعات صفحه بندی و یا مرتب سازی گزارشگیری رسیده‌ی از درخواست:
using MediatR;
using MinimalBlog.Domain.Model;
namespace MinimalBlog.Api.Features.Authors;
public class GetAllAuthorsQuery : IRequest<List<Author>>
{
}
سپس نیاز به یک هندلر است تا درخواست رسیده را پردازش کند. این هندلر، کوئری فوق را دریافت کرده و لیست کاربران را بازگشت میدهد:
namespace MinimalBlog.Api.Features.Authors;
public class GetAllAuthorsHandler : IRequestHandler<GetAllAuthorsQuery, List<Author>>
{
private readonly MinimalBlogDbContext _context;
public GetAllAuthorsHandler(MinimalBlogDbContext context)
{
_context = context ?? throw new ArgumentNullException(nameof(context));
}
public Task<List<Author>> Handle(GetAllAuthorsQuery request, CancellationToken cancellationToken)
{
return _context.Authors.ToListAsync(cancellationToken);
}
}
پس از این تغییرات، بدنه‌ی lambda expression مربوط به endpoints.MapGet به صورت زیر تغییر کرده و ساده میشود:
endpoints.MapGet("/api/authors", async (IMediator mediator) =>
{
var request = new GetAllAuthorsQuery();
var authors = await mediator.Send(request);
return authors;
});
مزیت استفاده‌ی از الگوی CQRS، تنها به حذف لایه‌ی سرویس و رسیدن به ویژگی‌هایی مستقل و متکی به خود، منحصر نیست. با استفاده از این الگو میتوان مقیاس پذیری برنامه را نیز افزایش داد. برای مثال یک بانک اطلاعاتی بهینه سازی شده را صرفا برای کوئری‌ها، درنظر گرفت و بانک اطلاعاتی دیگری را تنها برای اعمال Write که Commands بر روی آن اجرا میشوند و در اینجا تنها نیاز به همگام سازی اطلاعات بانک اطلاعاتی Write، با بانک اطلاعاتی Read است که در بسیاری از اوقات پرکارتر از بانک‌های اطلاعاتی دیگر است:
و یا حتی معماری CQRS با معماری Event store نیز قابل ترکیب است:
در اینجا بجای استفاده از بانک اطلاعاتی Write، از یک Event store استفاده میشود. کار event store، دریافت رویدادهای write است و سپس باز پخش آن‌ها به بانک اطلاعاتی Read؛ تا کار همگام سازی به این نحو صورت گیرد.
روشی برای نظم دادن به نحوه‌ی تعریف کلاس‌های الگوی CQRS
تا اینجا برای مثال کلاسCreateAuthorCommand را در یک فایل مجزا و سپس هندلر آن‌را به نام CreateAuthorCommandHandler در یک فایل دیگر تعریف کردیم. میتوان جهت بالابردن خوانایی برنامه، کاهش رفت و برگشت‌ها برای یافتن کلاس‌های مرتبط و همچنین سهولت یافتن هندلرهای مرتبط با هر متد mediator.Send، از روش زیر نیز استفاده کرد:
public static class CreateAuthor
{
public class Command : IRequest<AuthorGetDto>
{
// ...
}
public class Handler : IRequestHandler<Command, AuthorGetDto>
{
// ...
}
}
در اینجا از nested classes استفاده شده‌است. ابتدا نام اصلی Command و یا کوئری ذکر میشود؛ که نام کلاس دربرگیرنده‌ی اصلی را تشکیل میدهد. سپس دو کلاس بعدی فقط Command و Handler نام میگیرند و نه هیچ نام دیگری. به این ترتیب به یکسری نام یک دست در کل پروژه خواهیم رسید. زمانیکه قرار است mediator.Send فراخوانی شود، اینبار چنین شکلی را پیدا میکند که مزیت آن، سهولت یافتن هندلر مرتبط، فقط با پیگیری کلاس اصلی CreateAuthor است:
var command = new CreateAuthor.Command { AuthorDto = authorDto };
var author = await mediator.Send(command, ct);
در مورد کوئری‌ها هم میتوان به قالب مشابهی رسید که در اینجا هم کوئری و هندلر آن، ذیل نام اصلی مدنظر قرار میگیرند:
public static class GetAllAuthors
{
public class Query : IRequest<List<AuthorGetDto>>
{
//...
}
public class Handler : IRequestHandler<Query, List<AuthorGetDto>>
{
//...
}
}
و اگر کدهای نهایی این سری را که از قسمت اول قابل دریافت است بررسی کنید، از همین ساختار یکدست، برای تعاریف دستورات و کوئری‌ها استفاده شده‌است.
