نوشتن آزمون‌های واحد به کمک کتابخانه‌ی Moq - قسمت دوم - تنظیم مقادیر بازگشتی متدها
اندازه‌ی قلم متن
تخمین مدت زمان مطالعه‌ی مطلب: هشت دقیقه

در قسمت قبل با مفاهیمی مانند fakes ،stubs ،dummies و mocks آشنا شدیم و در اولین آزمایشی که نوشتیم، کار تدارک dummies را به عنوان پارامترهای سازنده‌ی سرویس مورد بررسی، توسط کتابخانه‌ی Moq و اشیاء <Mock<T آن انجام دادیم؛ پارامترهایی که ذکر آن‌ها ضروری بودند، اما در آزمایش ما مورد استفاده قرار نمی‌گرفتند. در این قسمت می‌خواهیم کار تدارک stubs را توسط کتابخانه‌ی Moq انجام دهیم؛ به عبارتی می‌خواهیم مقادیر بازگشتی از متدهای اشیاء Mock شده را تنظیم و کنترل کنیم.


تنظیم خروجی متدهای اشیاء Mock شده

در انتهای قسمت قبل، آزمون واحد متد Accept، با شکست مواجه شد؛ چون متد Validate استفاده شده، همواره مقدار false را بر می‌گرداند:
_identityVerifier.Initialize();
var isValidIdentity = _identityVerifier.Validate(
     application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address);

در ادامه شیء Mock از نوع IIdentityVerifier را طوری تنظیم خواهیم کرد که بر اساس یک applicant مشخص، خروجی true را بازگشت دهد:
namespace Loans.Tests
{
    [TestClass]
    public class LoanApplicationProcessorShould
    {
        [TestMethod]
        public void Accept()
        {
            var product = new LoanProduct {Id = 99, ProductName = "Loan", InterestRate = 5.25m};
            var amount = new LoanAmount {CurrencyCode = "Rial", Principal = 2_000_000_0};
            var applicant =
                new Applicant {Id = 1, Name = "User 1", Age = 25, Address = "This place", Salary = 1_500_000_0};
            var application = new LoanApplication {Id = 42, Product = product, Amount = amount, Applicant = applicant};

            var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>();
            mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Validate(applicant.Name, applicant.Age, applicant.Address))
                .Returns(true);

            var mockCreditScorer = new Mock<ICreditScorer>();

            var processor = new LoanApplicationProcessor(mockIdentityVerifier.Object, mockCreditScorer.Object);
            processor.Process(application);

            Assert.IsTrue(application.IsAccepted);
        }
    }
}
در اینجا ابتدا کار با شیء Mock شده آغاز می‌شود. سپس باز ذکر متد Setup، می‌توان به صورت strongly typed به تمام متدهای اینترفیس IIdentityVerifier دسترسی یافت و آن‌ها را تنظیم کرد. تا اینجا متد مدنظر را از اینترفیس IIdentityVerifier انتخاب کردیم. سپس توسط متد Returns، خروجی دقیقی را برای آن مشخص می‌کنیم.
به این ترتیب زمانیکه در متد Process کلاس LoanApplicationProcessor کار به بررسی هویت کاربر می‌رسد، اگر متد Validate آن با اطلاعات applicant مشخصی که تنظیم کردیم، یکی بود، متغیر isValidIdentity که حاصل بررسی identityVerifier.Validate_ است، به true مقدار دهی خواهد شد. برای بررسی آن یک break-point را در این نقطه قرار داده و آزمون واحد را در حالت دیباگ اجرا کنید.
البته هرچند اگر اکنون نیز این آزمایش واحد را مجددا بررسی کنیم، باز هم با شکست مواجه خواهد شد؛ چون مرحله‌ی بعدی بررسی، کار با سرویس ICreditScorer است که هنوز تنظیم نشده‌است:
_creditScorer.CalculateScore(application.Applicant.Name, application.Applicant.Address);
if (_creditScorer.Score < MinimumCreditScore)
{
    return application.IsAccepted;
}
فعلا این قسمت از code را comment می‌کنیم تا آزمایش واحد ما با موفقیت به پایان برسد. در قسمت بعدی کار تنظیم مقادیر خواص را انجام داده و این قسمت از code را نیز پوشش خواهیم داد.


تطابق با آرگومان‌های متدها در متدهای Mock شده

با تنظیمی که انجام دادیم، اگر متد Validate به مشخصات شیء applicant مشخص ما برسد، خروجی true را بازگشت می‌دهد. برای مثال اگر در این بین تنها نام شخص تغییر کند، خروجی بازگشت داده شده همان false خواهد بود. اما اگر این نام برای ما اهمیتی نداشت و قصد داشتیم با تمام نام‌های متفاوتی که دریافت می‌کند، بازهم خروجی true را بازگشت دهد، می‌توان از قابلیت argument matching کتابخانه‌ی Moq و کلاس It آن استفاده کرد:
var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>();
mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Validate(
        //applicant.Name,
        It.IsAny<string>(),
        applicant.Age, 
        applicant.Address))
    .Returns(true);
()<It.IsAny<string در اینجا به این معنا است که هر نوع ورودی رشته‌ای، قابل قبول بوده و دیگر متد Validate بر اساس یک نام مشخص، مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. IsAny یک متد جنریک است و بر اساس نوع آرگومان مدنظر که برای مثال در اینجا رشته‌ای است، نوع جنریک آن مشخص می‌شود.
بدیهی است در این حالت باید سایر پارامترها دقیقا با مقادیر مشخص شده تطابق داشته باشند و اگر این موارد نیز اهمیتی نداشتند، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>();
mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Validate(
        //applicant.Name,
        It.IsAny<string>(),
        //applicant.Age,
        It.IsAny<int>(),
        //applicant.Address
        It.IsAny<string>()
        ))
    .Returns(true);
در این حالت متد Validate، صرفنظر از ورودهای آن، همواره مقدار true را باز می‌گرداند.
البته این نوع تنظیمات بیشتر برای حالات غیرمشخص مانند استفادهاز Guidها به عنوان پارامترها و مقادیر، می‌تواند مفید باشد.


تقلید متدهایی که پارامترهایی از نوع out دارند

اگر به اینترفیس IIdentityVerifier که در قسمت قبل معرفی شد دقت کنیم، یکی از متدهای آن دارای خروجی از نوع out است:
using Loans.Models;

namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface IIdentityVerifier
    {
        void Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress, out bool isValid);
// ...
    }
}
این متد خروجی ندارد، اما خروجی اصلی آن از طریق پارامتر isValid، دریافت می‌شود. برای استفاده‌ی از آن، متد Process کلاس LoanApplicationProcessor را به صورت زیر تغییر می‌دهیم:
//var isValidIdentity = _identityVerifier.Validate(
//    application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address);
_identityVerifier.Validate(
    application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address,
    out var isValidIdentity);
در این حالت اگر آزمون واحد متد Accept را بررسی کنیم، با شکست مواجه خواهد شد. به همین جهت تنظیمات Mocking این متد را به صورت زیر تعریف می‌کنیم:
var isValidOutValue = true;
mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Validate(applicant.Name,
    applicant.Age,
    applicant.Address,
    out isValidOutValue));
برای تنظیم متدهایی که پارامترهایی از نوع out دارند، باید ابتدا مقدار مورد انتظار را مشخص کرد. بنابراین مقدار آن‌را به true در اینجا تنظیم کرده‌ایم. سپس در متد Setup، متدی تنظیم شده‌است که پارامتری از نوع out دارد. در آخر نیازی به ذکر متد Returns نیست؛ چون خروجی متد از نوع void است.
اکنون اگر مجددا آزمون واحد متد Accept را اجرا کنیم، با موفقیت به پایان می‌رسد.


تقلید متدهایی که پارامترهایی از نوع ref دارند

اگر به اینترفیس IIdentityVerifier که در قسمت قبل معرفی شد دقت کنیم، یکی از متدهای آن دارای خروجی از نوع ref است:
using Loans.Models;

namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface IIdentityVerifier
    {        
          void Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress,
                             ref IdentityVerificationStatus status);
// ...
    }
}
این متد خروجی ندارد، اما خروجی اصلی آن از طریق پارامتر status، دریافت می‌شود و نوع آن به صورت زیر تعریف شده‌است تا وضعیت تعیین هویت شخص را مشخص کند:
namespace Loans.Models
{
    public class IdentityVerificationStatus
    {
        public bool Passed { get; set; }
    }
}
 برای استفاده‌ی از آن، متد Process کلاس LoanApplicationProcessor را به صورت زیر تغییر می‌دهیم تا بتوان به نمونه‌ی وهله سازی شده‌ی status دسترسی یافت:
IdentityVerificationStatus status = null;
  _identityVerifier.Validate(
      application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address,
      ref status);

if (!status.Passed)
{
    return application.IsAccepted;
}
در این حالت اگر آزمون واحد متد Accept را بررسی کنیم، با شکست مواجه خواهد شد. به همین جهت تنظیمات Mocking این متد را به صورت زیر تعریف می‌کنیم که با متدهای out دار مقداری متفاوت است:
ابتدا در سطح کلاس آزمایش واحد یک delegate را تعریف می‌کنیم:
delegate void ValidateCallback(string applicantName,
    int applicantAge,
    string applicantAddress,
    ref IdentityVerificationStatus status);
این delegate دقیقا دارای همان پارامترهای متد Validate در حال بررسی است.
اکنون روش استفاده‌ی از آن برای برپایی تنظیمات mocking متد Validate از نوع ref دار به صورت زیر است:
mockIdentityVerifier
    .Setup(x => x.Validate(applicant.Name,
        applicant.Age,
        applicant.Address,
        ref It.Ref<IdentityVerificationStatus>.IsAny))
    .Callback(new ValidateCallback(
        (string applicantName,
         int applicantAge,
         string applicantAddress,
         ref IdentityVerificationStatus status) =>
            status = new IdentityVerificationStatus {Passed = true}));
تنظیمات قسمت Setup آن آشنا است؛ بجز قسمت ref آن که از It.Ref<IdentityVerificationStatus>.IsAny استفاده کرده‌است. چون نوع پارامتر، ref است، باید از It.Ref استفاده کرد که به نوع بازگشت داده شده‌ی IdentityVerificationStatus اشاره می‌کند. IsAny آن هم هر نوع ورودی از این دست را می‌پذیرد.
سپس متد جدید Callback را مشاهده می‌کنید. توسط آن می‌توان یک قطعه کد سفارشی را زمانیکه متد Mock شده‌ی Validate ما اجرا می‌شود، اجرا کرد. در اینجا delegate سفارشی ما اجرا شده و مقدار status را بر می‌گرداند؛ اما در ادامه این مقدار را به یک new IdentityVerificationStatus سفارشی تنظیم می‌کنیم که در آن مقدار خاصیت Passed، مساوی true است.
اکنون اگر مجددا آزمون واحد متد Accept را اجرا کنیم، با موفقیت به پایان می‌رسد.


تنظیم متدهای Mock شده جهت بازگشت null

فرض کنید اینترفیسی به صورت زیر تعریف شده‌است:
namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface INullExample
    {
        string SomeMethod();
    }
}
و اگر بخواهیم برای آن آزمون واحدی را بنویسیم که خروجی این متد به صورت مشخصی نال باشد، می‌توان تنظیمات Moq آن‌را به صورت زیر انجام داد:
namespace Loans.Tests
{
    [TestClass]
    public class LoanApplicationProcessorShould
    {        
        [TestMethod]
        public void NullReturnExample()
        {
            var mock = new Mock<INullExample>();

            mock.Setup(x => x.SomeMethod());
            //.Returns<string>(null);

            string mockReturnValue = mock.Object.SomeMethod();

            Assert.IsNull(mockReturnValue);
        }
    }
}
در اینجا دو روش را برای بازگشت نال ملاحظه می‌کنید:
الف) می‌توان همانند سابق متد Returns را ذکر کرد که نال بر می‌گرداند؛ اما با این تفاوت که حتما باید نوع آرگومان جنریک آن‌را نیز بر اساس خروجی متد، مشخص کرد.
ب) کتابخانه‌ی Moq، مقدار خروجی پیش‌فرض تمام متدهایی را که یک نوع ارجاعی را باز می‌گردانند، نال درنظر می‌گیرد و عملا نیازی به ذکر متد Returns در اینجا نیست.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MoqSeries-02.zip