مطالب
خلاصه اشتراک‌های روز چهار شنبه 1390/06/30

مطالب
پایان پروژه ASP.NET Ajax Control Toolkit !

بله! همانطور که حدس زده می‌شد بالاخره مایکروسافت تکلیف خودش را با کتابخانه‌های Ajax ایی تولید شده در طی این چند سال مشخص کرد و از این پس انتخاب اصلی جهت تولید برنامه‌های ASP.NET مبتنی بر Ajax ، تنها jQuery است.
اصل مطلب رو می‌تونید اینجا مطالعه کنید:



خلاصه آن:
  • ASP.NET AJAX در آینده نیز کاملا پشتیبانی می‌شود، اما شهروند درجه یک محسوب نخواهد شد؛ مانند استفاده از ScriptManager و UpdatePanel
  • Ajax Control Toolkit که اکنون به صورت سورس باز در سایت CodePlex نیز قابل دریافت است، منسوخ شده در نظر گرفته شده و تنها در آینده شاید هر از چندگاهی به رفع باگ‌های گزارش شده در آن پرداخته شود (اما دیگر به صورت فعال توسعه داده نخواهد شد).
  • Microsoft Ajax Library / ASP.NET Ajax Library هر چند تشابه اسمی با ASP.NET Ajax دارند اما جزئی از کتابخانه‌ی AJAX Control Toolkit بوده و این مورد نیز از این پس منسوخ شده در نظر گرفته خواهد شد (مانند استفاده از DataView یا Sys.require ).

اشتراک‌ها
یک captcha حرفه‌ای

این کپچا برای دات نت و جاوا و PHP تولید شده و امکانات زیادی داره از قبیل انواع حالات نشان دهنده متن ، حالات خطوط ، رنگ بندی و افکت و همچنین خواندن کد به صورت صوتی و ...

تفاوت نسخه رایگان و تجاری در نمایش لینک به وب سایت خودشون هست ، من در خیلی از پروژه هام از این استفاده می‌کنم

یک captcha حرفه‌ای
مطالب
مراحل تنظیم Let's Encrypt در IIS
روزگاری دریافت مجوزهای SSL، گران و سخت بود. برای رفع این مشکلات مؤسسه‌هایی مانند Let's Encrypt پدیدار شده‌اند که مجوزهای SSL رایگانی را برای سایت‌های اینترنتی صادر می‌کنند. دسترسی به سرویس آن‌ها از طریق API ارائه شده‌ی آن، بسیار ساده بوده، کار با آن رایگان است و نیاز به مجوز خاصی ندارد. فقط باید دقت داشت که گواهینامه‌های Let's Encrypt دو ماهه هستند و وب‌سرور سایت شما باید اجازه‌ی دسترسی به محل ویژه‌ای را که جهت تعیین اعتبار دومین درخواستی ایجاد می‌شود، صادر کند. البته درخواست گواهی مجدد و تمدید آن در هر زمانی، حتی اگر پیش از انقضای آن باشد، مسیر است و از این لحاظ محدودیتی ندارد. در ادامه نحوه‌ی کار با این سرویس را در ویندوزهای سرور بررسی خواهیم کرد.


دریافت برنامه‌ی win-acme

برنامه‌ی win-acme کار دریافت، نصب و تنظیم به روز رسانی خودکار مجوزهای Let’s Encrypt را در ویندوز بسیار ساده کرده‌است و تقریبا به برنامه‌ی استاندارد انجام اینکار تبدیل شده‌است. این برنامه، انجام مراحل زیر را خودکار کرده‌است:
- اسکن IIS برای یافتن bindings و نام سایت‌ها
-  اتصال به Let’s Encrypt certificate authority و دریافت مجوزهای لازم
- درج خودکار مجوزهای دریافتی در Windows certificate store
- ایجاد HTTPS binding خودکار در IIS
- استفاده از Windows Task Scheduler‌، جهت ایجاد وظیفه‌ی به روز رسانی خودکار مجوزهای درخواست شده

به همین جهت پیش از هر کاری نیاز است این برنامه را دریافت کنید:
https://github.com/PKISharp/win-acme/releases

این برنامه از دات نت نگارش 4.6.2 استفاده می‌کند. بنابراین نیاز است این نگارش و یا ترجیحا آخرین نگارش دات نت فریم ورک را بر روی سرور نصب کنید.


آماده سازی برنامه‌ی ASP.NET جهت دریافت مجوزهای Let’s Encrypt

سرور Let’s Encrypt، در حین صدور مجوز برای سایت شما نیاز دارد بررسی کند که آیا شما واقعا صاحب همان دومین هستید یا خیر. به همین جهت مسیر
/.well-known/acme-challenge/id
را بر روی سرور شما بررسی خواهد کرد (بنابراین سرور شما باید به اینترنت متصل بوده و همچنین مجوز دسترسی به این مسیر را عمومی کند). برنامه‌ی win-acme این id را از سرور Let’s Encrypt به صورت خودکار دریافت کرده و فایلی را در مسیر یاد شده ایجاد می‌کند. سپس سرور Let’s Encrypt یکبار این مسیر را خواهد خواند. مشکل اینجا است که دسترسی به این فایل بدون پسوند در برنامه‌های MVC به صورت پیش‌فرض مسیر نیست و نیازی به تنظیمات خاصی دارد:
روش انجام اینکار در ASP.NET Core به صورت زیر است:
[HttpGet("/.well-known/acme-challenge/{id}")]
public IActionResult LetsEncrypt(string id, [FromServices] IHostingEnvironment env)
{
   id = Path.GetFileName(id); // security cleaning
   var file = Path.Combine(env.ContentRootPath, ".well-known", "acme-challenge", id);
   return PhysicalFile(file, "text/plain");
}
این اکشن متد را در هر کنترلری قرار دهید، تفاوتی نمی‌کند و کار خواهد کرد؛ چون attribute routing آن مستقل از محل قرارگیری آن است.
در MVC 5x پارامتر env را حذف و بجای آن از Server.MapPath و در آخر از return File استفاده کنید.
[Route(".well-known/acme-challenge/{id}")]
public ActionResult LetsEncrypt(string id)
{
   id = Path.GetFileName(id); // security cleaning
   var file = Path.Combine(Server.MapPath("~/.well-known/acme-challenge"), id);
   return File(file, "text/plain", id);
}
اگر این مرحله را تنظیم نکنید، در وسط کار دریافت مجوز توسط برنامه‌ی win-acme، به علت اینکه مشخص نیست آیا شما صاحب دامنه هستید یا خیر، خطایی را دریافت کرده و برنامه متوقف می‌شود.


آماده سازی IIS برای دریافت مجوزهای Let’s Encrypt

ابتدا به قسمت Edit bindings وب سایتی که قرار است مجوز را دریافت کند مراجعه کرده:


و سپس bindings مناسبی را ایجاد کنید (از نوع HTTP و نه HTTPS):


برای مثال اگر سایت شما قرار است توسط آدرس‌های www.dotnettips.info و dotnettips.info در دسترس باشد، نیاز است دو binding را در اینجا ثبت کنید. برای تمام موارد ثبت شده هم این تنظیمات را مدنظر داشته باشید:
Type:http
Port:80
IP address:All Unassigned
برنامه‌ی win-acme بر اساس این HTTP Bindings است که معادل‌های متناظر HTTPS آن‌ها را به صورت خودکار ثبت و تنظیم می‌کند.


اجرای برنامه‌ی win-acme بر روی ویندوز سرور 2008

IISهای 8 به بعد (و یا ویندوز سرور 2012 به بعد) دارای ویژگی هستند به نام Server Name Indication و یا SNI که اجاز می‌دهند بتوان چندین مجوز SSL را بر روی یک IP تنظیم کرد.


در اینجا به ازای هر Bindings تعریف شده‌ی در قسمت قبل، یک مجوز Let’s Encrypt دریافت خواهد شد. اما چون ویندوز سرور 2008 به همراه IIS 7.5 است، فاقد ویژگی SNI است. به همین جهت در حالت عادی برای مثال فقط برای www.dotnettips.info مجوزی را دریافت می‌کنید و اگر کاربر به آدرس dotnettips.info مراجعه کند، دیگر نمی‌تواند به سایت وارد شود و پیام غیرمعتبر بودن مجوز SSL را مشاهده خواهد کرد.
برنامه‌ی win-acme برای رفع این مشکل، از ویژگی خاصی به نام «SAN certificate» پشتیبانی می‌کند.
به این ترتیب با ویندوز سرور 2008 هم می‌توان دامنه‌ی اصلی و زیر دامنه‌های تعریف شده را نیز پوشش داد و سایت به این ترتیب بدون مشکل کار خواهد کرد. مراحل تنظیم SAN توسط برنامه‌ی win-acme به این صورت است:

ابتدا که برنامه‌ی win-acme را با دسترسی admin اجرا می‌کنید، چنین منویی نمایش داده می‌شود:
 N: Create new certificate
 M: Create new certificate with advanced options
 L: List scheduled renewals
 R: Renew scheduled
 S: Renew specific
 A: Renew *all*
 V: Revoke certificate
 C: Cancel scheduled renewal
 X: Cancel *all* scheduled renewals
 Q: Quit
گزینه‌ی N یا ایجاد مجوز جدید را انتخاب کنید.
سپس منوی بعدی را نمایش می‌دهد:
 [INFO] Running in Simple mode

 1: Single binding of an IIS site
 2: SAN certificate for all bindings of an IIS site
 3: SAN certificate for all bindings of multiple IIS sites
 4: Manually input host names
 C: Cancel
در این حالت برای ویندوز سرور 2008، فقط و فقط گزینه‌ی 2 را انتخاب کنید.
سپس لیست سایت‌های نصب شده‌ی در IIS را نمایش می‌دهد:
 1: Default Web Site
 C: Cancel

 Choose site: 1
در اینجا برای مثال شماره‌ی 1 یا هر شماره‌ی دیگر متناظر با وب سایت مدنظر را انتخاب کنید.
در ادامه منوی زیر را نمایش می‌دهد:
 * www.dotnettips.info
 * dotnettips.info

 Press enter to include all listed hosts, or type a comma-separated lists of exclusions:
لیستی را که در اینجا مشاهده می‌کنید، همان Bindings است که پیشتر ایجاد کردیم. عنوان می‌کند که برای کدامیک از این‌ها نیاز است مجوز دریافت و نصب شود. کلید enter را فشار دهید تا برای تمام آن‌ها اینکار صورت گیرد.
و ... همین! پس از آن کار دریافت، نصب و به روز رسانی Bindings در IIS به صورت خودکار انجام خواهد شد. اکنون اگر به قسمت Binding سایت مراجعه کنید، این تنظیمات خودکار جدید را مشاهده خواهید کرد:


اگر به لاگ نصب مجوزها دقت کنید این دو سطر نیز در انتهای آن ذکر می‌شوند:
 [INFO] Adding renewal for Default Web Site
 [INFO] Next renewal scheduled at 2018/7/21 4:19:20 AM
علت اینجا است که مجوزهای Let’s Encrypt طول عمر کمی دارند و در صورت به روز نشدن مداوم، کاربران دیگر قادر به مرور سایت نخواهند بود. به همین جهت این برنامه یک Scheduled Task ویندوز را نیز جهت به روز رسانی خودکار این مجوزها ایجاد و تنظیم می‌کند.


اجرای برنامه‌ی win-acme بر روی ویندوزهای سرور 2012 به بعد

چون IIS ویندوزهای سرور 2012 به بعد، از نصب و فعالسازی بیش از یک مجوز SSL به ازای یک IP به صورت توکار تحت عنوان ویژگی SNI پشتیبانی می‌کنند، مراحل انجام آن ساده‌تر هستند.
ابتدا که برنامه‌ی win-acme را با دسترسی admin اجرا می‌کنید، چنین منویی نمایش داده می‌شود:
 N: Create new certificate
 M: Create new certificate with advanced options
 L: List scheduled renewals
 R: Renew scheduled
 S: Renew specific
 A: Renew *all*
 V: Revoke certificate
 C: Cancel scheduled renewal
 X: Cancel *all* scheduled renewals
 Q: Quit
گزینه‌ی N یا ایجاد مجوز جدید را انتخاب کنید.
سپس منوی بعدی را نمایش می‌دهد:
 [INFO] Running in Simple mode

 1: Single binding of an IIS site
 2: SAN certificate for all bindings of an IIS site
 3: SAN certificate for all bindings of multiple IIS sites
 4: Manually input host names
 C: Cancel
در این حالت گزینه‌ی 4 را انتخاب کنید (با فرض اینکه از IIS 8.0 به بعد استفاده می‌کنید).
سپس از شما درخواست می‌کند که لیست دامنه و زیر دامنه‌هایی را که قرار است برای آن‌ها مجوز SSL صادر شوند، به صورت لیست جدا شده‌ی توسط کاما، وارد کنید:
 Enter comma-separated list of host names, starting with the primary one: dotnettips.info, www.dotnettips.info
در ادامه لیست وب سایت‌های ثبت شده‌ی در IIS را نمایش می‌دهد:
1: Default Web Site
2: mysiteName
Choose site to create new bindings: 1
در اینجا شماره‌ی سایتی را که می‌خواهید برای آن مجوز صادر شود، انتخاب کنید.
و ... همین! پس از آن مجوزهای SSL درخواستی، دریافت، نصب و تنظیم خواهند شد. همچنین یک Scheduled Task هم برای به روز رسانی خودکار آن تنظیم می‌شود.
اشتراک‌ها
تغییر مجوز Elasticsearch

Echoing similar moves by MongoDB a couple of years ago, the creators of Elasticsearch are keen to ensure anyone offering Elasticsearch as a service contribute code back or license it commercially. This poses risks for Elasticsearch users, however, says VM Brasseur. 

تغییر مجوز Elasticsearch
مطالب
مروری بر پلاگین‌های چندسکویی مرورگرها
NPAPI
این عبارت مخفف Netscape Plugin Application Programming Interface هست و یک پلاگین چندسکویی است که بسیاری از مرورگرها از آن استفاده می‌کنند. معماری این پلاگین ابتدا در سال 1995 برای مرورگر netscape نسخه 2 آن توسعه پیدا کرد. ولی رفته رفته توسط دیگر مرورگرها هم استفاده و پیاده سازی شد و البته تعدادی هم بعدها استفاده از آن را رها کردند و از فناوری‌های دیگری استفاده کردند.
کار این پلاگین تعریف یک سری ContentType مانند audio/mp3 است و موقعی‌که مرورگر در رندر کردن این صفحات به چنین محتوایی برخورد کند، پلاگین مربوط به این محتوا را در حافظه بار می‌کند تا پلاگین را در حافظه رندر کرده و جابجایی داده‌ها با پلاگین صورت بگیرد. سپس آن پلاگین محتوای مربوطه را رندر می‌کند. امروزه پلاگین‌ها در همان قسمت از حافظه صفحه مرورگر بار می‌شوند و مانند مرورگرهای قدیمی مجبور به اجرای برنامه خارجی برای محتواهای ناشناخته نیستند.
این API نیاز دارد هر پلاگین تقریبا 15 تابع را پیاده سازی کند. این توابع برای پیاده سازی، ایجاد، نابودسازی آن و موقعیت مکانی آن به کار می‌روند. NPAPI همچنین امکاناتی از قبیل اسکریت نویسی، چاپ کردن، تمام صفحه شدن، پلاگین بدون پنجره، استریم کردن محتوا را نیز دارد.
مبداء و منشا ابتدایی این فناوری از شرکت Adobe و محصول Adobe Reader آن و خواندن PDF‌های تحت وب آغاز گشت. در آن زمان در وب، تنها فرمت HTML به همراه تصاویر به عنوان محتوا حساب میشد و مابقی نوع‌ها به دانلود ختم می‌شدند و شرکت ادوب قصد داشت کاربران تجربه‌ی جدیدی از خواندن فایل‌های PDF را بر روی مرورگر وب داشته باشند و برای دیدن حتما نیازی به دانلود نداشته باشند.
شرکت ادوب برای جلب نظر توسعه دهنگان netscape از یک نسخه‌ی دمو استفاده کرد و موقعی که روی لینک یک PDF کلیک میشد به جای دانلود آن، محتوا داخل صفحه مرورگر رندر میشد که مخلوطی از کدهای html و PDF بود ولی آن‌ها خواستار یک سیستم یکپارچه بودند تا دیگر مرورگر netscape درگیر آن نباشد و بدون وابستگی به مرورگر و به طور مستقل این کار انجام شود که کم کم باعث ایجاد این API شد و از آن موقع در طول این سال‌ها مرورگرهای زیادی از این فناوری استفاده کردند تا استاندارد عمومی در توسعه مرورگرها باشد.

عدم پشتیبانی گوگل از این پلاگین API
گوگل در سال 2013 عدم پشتیبانی از این API را در مرورگرش اعلام کرد که در این حالت پشتیبانی از تمامی فناوری‌های مرتبط آن نیز خاتمه میابد که شامل جاوا و سیلورلایت می‌شود و دلیل آن مسائل پایداری و امنیت آن در کنار سایر موارد است.

پشتیبانی از اسکریپت نویسی
این ویژگی اجازه میدهد که شما با استفاده از کدهای جاوااسکریپت، در صفحات وب با پلاگین تعامل کنید. ابتدا netscape این امکان را اضافه کرد و بعدها موزیلا این ویژگی را با استفاده از فناوری هایی چون Live Connect ،  XP Connect و npRuntime ارتقاء بخشید.

Live Connect
از netscape 4 به بعد NPAPI برای اسکریپت نویسی توسعه یافت. این ویژگی به مرورگرها اجازه میدهد که برنامه‌های نوشته شده با جاوا و جاوااسکریپت، با صفحات وب به تعامل بپردازند. به عنوان مثال اپلت نوشته شده با جاوا می‌تواند با کدهای داخل صفحه ارتباط برقرار کند یا بیشتر از خود اسکریت‌های صفحه با محیط جاوااسکریت داخلی ارتباط برقرار کند.  با این ویژگی یک پلاگین میتواند یک نمونه کلاس جاوا را پیاده سازی و بازگرداند. این کلاس میتواند از طریق جاوااسکریت یا اپلت‌های جاوا صدا زده شود.

XP Connect
ابتدا قبل از هر چیز بگذارید با XPCOM اشنا شویم. XPCOM یا Cross Platform Component Object Model از طرف شرکت موزیلا ارائه شده است و اصلی‌ترین ویژگی آن اتصال چندین زبان به یکدیگر از طریق IDL یا یک زبان واسط است. بدین ترتیب برنامه نویس‌ها میتوانستند کدهای اختصاصی خود را با دیگر کامپوننت‌ها مرتبط کنند.
حال کار xpconnect برقراری ارتباط بین جاوااسکریپت با XPCOM یا کدهای نوشته شده توسعه گران است. XP Connect به اشیاء جاوااسکریپتی اجازه می‌دهد به طور مستقیم به اشیاء XPCom دسترسی داشته و آن‌ها را دستکاری کنند.

NPRuntime
در پایان سال 2004 بسیاری از شرکت‌های اصلی ارائه کننده مرورگرهای وب که از NPAPI استفاده می‌کردند، به این توافق رسیدند که از فناوری NPRuntime به عنوان یک اکستنشن (افزونه) برای تامین اسکریپت نویسی NPAPI استفاده کنند. اسکریپت نویسی این فناوری مستقل از دیگر فناوری‌هایی چون جاوا و XPCOM است و توسط گوگل (در آن زمان)، فایرفاکس، سافاری و اپرا (در آن زمان)  پشتیبانی می‌شود.

PPAPI
این فناوری در 12 آگوست 2009 معرفی شد. Pepper Plugin API مجموعه ای از تغییرات و اصلاحات روی NPAPI است که باعث انعطاف پذیری و امنیت بیشتر می‌شود. این افزونه جهت پیاده سازی آسان اجرای پلاگین در یک پروسه‌ی جداگانه است. هدف این پروژه تهیه یک فریمورک برای ایجاد پلاگین‌های مستقل یا Cross-Platform میباشد.
تعدادی از مواردی که در طراحی این افزونه در نظر گرفته شده است:
  • اجرای جداگانه از پروسه‌ی مرورگر
  • تعریف رویدادهای استاندارد و رسم تصاویر دو بعدی
  • تهیه گرافیک سه بعدی
  • ریجستری پلاگین
  • استاندارد سازی برای استفاده از سیستم رندر مرورگر Compositing Process 
  • تعریف مفهوم یا معنای واحد از NPAPI بین تمامی مروگرها
مرورگرهایی که در حال حاضر به این افزونه روی آورده اند طبعا مرورگر کروم و اپرا از نسخه 24 به بعد است.
شرکت موزیلا در سال 2011 اعلام کرد که فعلا علاقه ای به شرکت در این پروژه ندارد.
شرکت ادوب برای افزونه flash player اعلام کرد که دیگر تنها بر روی PPAPI فعالیت می‌کنند و از آخرین نسخه فلش پلیر 11.2 که برای NPAPI ایجاد شده است تنها به مدت پنج سال بسته‌های آپدیت آن را در دسترس قرار میدهد.

ActiveX
یکی دیگر از این پلاگین‌ها ActiveX است که توسط IE مورد استفاده قرار می‌گیرد ولی در مرورگر Edge  حذف شده است. به این دلیل، پشتیبانی از جاوا در این مرورگر قطع شده است و فلش پلیر را به صورت ذاخلی Built-in پشتیبانی می‌کند. امروزه بسیاری از تولیدکنندگان اعتقاد دارند که با Html5 بسیاری از مسائل حل می‌شود.
اشتراک‌ها
سری ویدیوهای VS Code Day 2021
Join the Visual Studio Code team and community at a live event just for VS Code users. Get a glimpse of things to come and meet the team who works on VS Code every day.
 
سری ویدیوهای VS Code Day 2021
مطالب
Functional Programming یا برنامه نویسی تابعی - قسمت سوم – Immutability

در ادامه مطالب مربوط به برنامه نویسی تابعی، قصد دارم بیشتر وارد کد شویم و مباحث عنوان شده را در دنیای کد پیاده سازی کنیم. هدف این قسمت، refactor کردن کد موجود به یک معماری immutable هست.  پیشتر درباره immutable ‌ها صحبت کردیم. ابتدا برای یکسان سازی ادبیات مورد استفاده، چند کلمه را مجددا تعریف خواهیم کرد:

  • Immutability: عدم توانایی تغییر داده
  • State: داده‌هایی که در طول زمان تغییر می‌کنند
  • Side Effect: تغییری که روی داده‌ها اتفاق می‌افتد

در قطعه کد زیر سعی شده‌است تفاوت یک کلاس Stateless و stateful را به سادگی نشان دهیم:

    //Stateful
    public class UserProfile
    {
        private User _user;
        private string _address;

        public void UpdateUser(int userId, string name)
        {
            _user = new User(userId, name);
        }
    }

    //Stateless
    public class User
    {
        public User(int id, string name)
        {
            Id = id;
            Name = name;
        }

        public int Id { get; }
        public string Name { get; }
    }


چرا Immutable بودن مهم است؟ 

هر عمل mutable  معادل کدی غیر شفاف است. در واقع وابستگی هر عملی که انجام می‌دهیم به state، باعث می‌شود که شرایط ناپایداری را در کد داشته باشیم. به طور مثال در یک عملیات چند نخی تصور کنید که چندین نخ به طور همزمان می‌توانند state را تغییر دهند و مدیریت این قضیه باعث به وجود آمدن کد‌هایی ناخوانا و تحمیل پیچیدگی بیشتر به کد خواهد شد. 

در واقع انتظار داریم که به ازای یک ورودی بر اساس بدنه‌ی متد، یک خروجی داشته باشیم؛ ولی در واقعیت تاثیری که اجرای متد بر روی state کل کلاس خواهد گذاشت، از دید ما پنهان است و باعث به وجود آمدن مشکلات بعدی خواهد شد. برای مثال قطعه کد بالا را به صورت Honest بازنویسی میکنیم: 

    public class UserProfile
    {
        private readonly User _user;
        private readonly string _address;

        public UserProfile(User user,string address)
        {
            _user = user;
            _address = address;
        }
        public UserProfile UpdateUser(int userId, string name)
        {
            var newUser = new User(userId, name);
            return  new UserProfile(newUser,_address);
        }
    }

    public class User
    {
        public User(int id, string name)
        {
            Id = id;
            Name = name;
        }

        public int Id { get; }
        public string Name { get; }
    }

در این مثال متد UpdateUser به جای  void، یک شی از جنس کلاس UserProfile را بر می‌گرداند. کلاس UserProfile هم برای وهله سازی نیاز به یک شیء از جنس User و Address را دارد. بنابراین مطمئن هستیم که مقدار دهی شده‌اند. نکته دیگر در قطعه کد بالا این است که به ازای هر بار فراخوانی متد، یک شیء جدید بدون وابستگی به وهله سازی اشیاء دیگر، برگردانده میشود.


Immutable بودن باعث می‌شود: 

  • خوانایی کد افزایش پیدا کند
  • جای واحدی برای Validate کردن داشته باشیم
  • به صورت ذاتی Thread Safe باشیم


در مورد محدودیت‌هایی که در کار با اشیاء Immutable باید در نظر داشته باشیم، می‌توان به مصرف بالای رم و سی پی یو، اشاره کرد. در واقع به نسبت حالت mutate، تعداد اشیاء بیشتری ساخته خواهند شد. در فریمورک دات نت برای کار با اشیا immutable امکاناتی در نظر گرفته شده که این هزینه را کاهش می‌دهند. به طور مثال می‌توانیم از کلاس ImmutableList استفاده کنیم و از ایجاد اشیاء اضافه‌تر و تحمیل بار اضافی به GC جلوگیری کنیم. یک مثال: 

//Create Immutable List
ImmutableList<string> list = ImmutableList.Create<string>();
ImmutableList<string> list2 = list.Add("Salam");

//Builder
ImmutableList<string>.Builder builder = ImmutableList.CreateBuilder<string>();
builder.Add("avali");
builder.Add("dovomi");
builder.Add("sevomi");

ImmutableList<string> immutableList = builder.ToImmutable();


چطور با side effect کنار بیایم؟ 

یکی از الگوهای رایج برای این کار، مفهوم جدا سازی Command/Query است. به طور ساده تمامی عملیاتی را که تاثیر گذار هستند، به صورت Command در نظر میگیریم. Command ‌ها معمولا هیچ نوعی را بازگشت نمیدهند و همینطور بر عکس این قضیه برای Query ‌ها صادق است. اشتباه رایج درباره این الگو، محدود کردن این الگو به معماری‌های خاصی مانند Domain Driven می‌باشد؛ در صورتیکه الزامی برای رعایت این الگو در سایر معماری‌ها وجود ندارد. 

به مثال زیر دقت کنید. سعی کردم قسمت‌های Command و Query را از هم جدا کنم: 

در واقع هر برنامه می‌تواند شامل دو قسمت باشد:

قسمتی که در آن منطق تجاری برنامه پیاده سازی می‌شود و باید به صورت Immutable باشد که یک خروجی را تولید میکند و قسمت دیگر برنامه که خروجی تولید شده را برای ذخیره سازی وضعیت سیستم استفاده می‌کند. 

در واقع یک هسته Immutable، ورودی را دریافت کرده و خروجی‌های مورد نیاز را تولید میکند و همه این‌ها در دل یک پوستهMutable پیاده سازی می‌شوند که ما در اینجا به آن اصطلاحا Mutable Shell میگوییم.   

برای مسائلی که در بالا صحبت شد، نمونه‌‌ای را آماده کرده‌ام. این نمونه به طور ساده یک سیستم مدیریت نوبت است که نوبت‌ها را در فایلی ذخیره و بازیابی میکند ( mutate ) و منطق مربوط به نوبت‌ها و زمان ویزیت آن میتواند به صورت immutable پیاده سازی شود. این کد در دو حالت functional و غیر functional پیاده سازی شده تا به خوبی تفاوت آن را در حالت قبل و بعد از برنامه نویسی تابعی بتوانیم درک کنیم. به جهت خوانایی بیشتر و دسترسی به کد‌ها، آن‌ها را روی گیت‌هاب قرار داده و شما میتوانید از اینجا سورس کد مورد نظر را بررسی کنید. سعی شده در این مثال تمامی مواردی که در این قسمت ذکر شد را پیاده سازی کنیم. امیدوارم که مطالب مربوط به برنامه نویسی تابعی یا functional programming توانسته باشد دیدگاه جدیدی را به کدهایی که مینویسیم بدهد. در  قسمت‌های بعدی به مواردی مانند مدیریت exception ‌ها و کار با null ‌ها و ... خواهیم پرداخت.