اشتراک‌ها
Anders Hejlsberg و معرفی TypeScript
آقای Anders Hejlsberg از اینکه JavaScript یک زبان dynamic است ناراضی بوده و سعی دارد این وضع را بهبود ببخشد ...
Anders Hejlsberg و معرفی TypeScript
نظرات مطالب
آموزش TypeScript #1
با نگاهی به زبان TypeScript متوجه میشویم که خیلی Syntax روان و آسانی دارد.
سوالی که همیشه من داشته ام این است .... چرا خود زبان JavaScript را تغییر نمیدهند؟
مسلما TypeScript و CoffeeScript برای برطرف کردن ضعف JavaScript بوجود آمده اند اما چرا خود مشکل را برطرف نمیکنند؟
میتوانستند همانند ارائه HTML5 و CSS3 نسخه جدیدی از JavaScript ارائه کنند که سختی‌های کار با JavaScript را برطرف کرده باشند!
مطالب
استفاده از کتابخانه‌های ثالث جاوا اسکریپتی در برنامه‌های AngularJS 2.0
هزاران کتابخانه‌ی جاوا اسکریپتی مستقل از AngularJS 2.0 وجود دارند که نیاز است بتوانیم از آن‌ها در برنامه‌های مختلفی استفاده کنیم. در این مطلب، دو روش بارگذاری آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.


هدف: استفاده از کتابخانه‌ی jsSHA

می‌خواهیم در یک برنامه‌ی AngularJS 2.0، از کتابخانه‌ی jsSHA استفاده کرده و هش SHA512 یک رشته را محاسبه کنیم.


تامین پیشنیازهای اولیه

می‌توان فایل‌های این کتابخانه را مستقیما از GitHub دریافت و به پروژه اضافه کرد. اما بهتر است این‌کار را توسط npm مدیریت کنیم. به همین جهت فایل package.json آن‌را گشوده و سپس مدخل متناظری را به آن اضافه کنید:
"dependencies": {
    // ...
    "jssha": "^2.1.0",
    // ...
  },
به این ترتیب با اجرای دستور npm install بر روی پوشه‌ی جاری و یا ذخیره‌ی فایل در ویژوال استودیو، کار دریافت خودکار این کتابخانه صورت گرفته و در مسیر node_modules\jssha\src ذخیره می‌شود.


بارگذاری فایل‌های کتابخانه به صورت پویا

یک روش استفاده از این کتابخانه یا هر کتابخانه‌ی جاوا اسکریپتی، افزودن مدخل تعریف آن به صفحه‌ی index.html است:
 <script src="node_modules/jssha/src/sha512.js"></script>
این روش هر چند کار می‌کند، اما با توجه به اینکه AngularJS 2.0 از System.JS برای مدیریت ماژول‌های خود کمک می‌گیرد، می‌تواند با روش پویای ذیل جایگزین شود. برای این منظور ابتدا فایل systemjs.config.js را باز کنید و سپس دو تغییر ذیل را به آن اعمال نمائید:
// map tells the System loader where to look for things
var map = {
    // ...
    'jssha': 'node_modules/jssha/src'
};
 
// packages tells the System loader how to load when no filename and/or no extension
var packages = {
    // ...
    'jssha': { main: 'sha512.js', defaultExtension: 'js' }
};
در اینجا به اشیاء map و packages آن فایل که کار بارگذاری ماژول‌ها را به صورت خودکار انجام می‌دهد، تعاریف جدید jssha را اضافه کرده‌ایم. در قسمت map، مسیر پوشه‌ی فایل‌های js این کتابخانه مشخص شده‌اند و در قسمت packages، نام فایل اصلی مدنظر و پسوندهای آن‌ها ذکر گردید‌ه‌اند.
به این ترتیب هر زمانیکه کار import این کتابخانه صورت گیرد، بارگذاری پویای آن انجام خواهد شد. به علاوه ابزارهای بسته بندی و deploy پروژه هم این فایل را پردازش کرده و به صورت خودکار، کار bundling، فشرده سازی و یکی سازی اسکریپت‌ها را انجام می‌دهند.


استفاده از jsSHA به صورت untyped

پس از دریافت بسته‌های این کتابخانه و مشخص سازی نحوه‌ی بارگذاری پویای آن، اکنون نوبت به استفاده‌ی از آن است. در اینجا منظور از untyped این است که فرض کنیم برای این کتابخانه، فایل‌های typings مخصوص TypeScript وجود ندارند و پس از جستجوی در مخزن کد https://github.com/DefinitelyTyped/DefinitelyTyped نتوانسته‌ایم معادلی را برای آن پیدا کنیم. بنابراین فایل جدید untyped-sha.component.ts را با محتوای ذیل به پروژه اضافه کنید:
import { Component, OnInit } from '@angular/core';
 
var jsSHA = require("jssha"); // ==> loads `sha512.js` file dynamically using `systemjs.config.js` file definitions
//declare var jsSHA: any; // ==> this requires adding <script src="node_modules/jssha/src/sha512.js"></script> to the first page manually.
 
@Component({
    templateUrl: 'app/using-third-party-libraries/untyped-sha.component.html'
})
export class UnTypedShaComponent implements OnInit {
    hash: String;
 
    ngOnInit(): void {
        let shaObj = new jsSHA("SHA-512", "TEXT");
        shaObj.update("This is a test");
        this.hash = shaObj.getHash("HEX");
    }
}
با این قالب untyped-sha.component.html
<h1>SHA-512 Hash / UnTyped</h1>
 
<p>String: This is a test</p>
<p>HEX: {{hash}}</p>
توضیحات
هر زمانیکه فایل‌های typing یک کتابخانه‌ی جاوا اسکریپتی در دسترس نبودند، فقط کافی است از روش declare var jsSHA: any استفاده کنید. در اینجا any به همان حالت استاندارد و بی‌نوع جاوا اسکریپت اشاره می‌کند. در این حالت برنامه بدون مشکل کامپایل خواهد شد؛ اما از تمام مزایای TypeScript مانند بررسی نوع‌ها و همچنین intellisense محروم می‌شویم.
در این مثال در hook ویژه‌ای به نام OnInit، کار ساخت شیء SHA را انجام داده و سپس هش عبارت This is a test محاسبه شده و به خاصیت عمومی hash انتساب داده می‌شود. سپس این خاصیت عمومی، در قالب این کامپوننت از طریق روش interpolation نمایش داده شده‌است.

دو نکته‌ی مهم
الف) اگر از روش declare var jsSHA: any استفاده کردید، کار بارگذاری فایل sha512.js به صورت خودکار رخ نخواهد داد؛ چون ماژولی را import نمی‌کند. بنابراین تعاریف systemjs.config.js ندید گرفته خواهد شد. در این حالت باید از همان روش متداول افزودن تگ script این کتابخانه به فایل index.html استفاده کرد.
ب) برای بارگذاری پویای کتابخانه‌ی jsSHA بر اساس تعاریف فایل systemjs.config.js از متد require کمک بگیرید:
 var jsSHA = require("jssha");
در این حالت باز هم متغیر jsSHA تعریف شده از نوع any است؛ اما اینبار متد require کار بارگذاری خودکار ماژولی را به نام jssha، انجام می‌دهد. این بارگذاری هم بر اساس تعاریف قسمت «بارگذاری فایل‌های کتابخانه به صورت پویا» ابتدای بحث کار می‌کند.


استفاده از jsSHA به صورت typed

کتابخانه‌ی jsSHA در مخزن کد https://github.com/DefinitelyTyped/DefinitelyTyped/tree/master/jssha دارای فایل d.ts. مخصوص خود است. برای نصب آن از یکی از دو روش ذیل استفاده کنید:
الف) نصب دستی فایل‌های typings
 npm install -g typings
typings install jssha --save --ambient
توسط خط فرمان، به پوشه‌ی ریشه‌ی پروژه وارد شده و دو دستور فوق را صادر کنید. به این ترتیب فایل‌های d.ts. لازم، به پوشه‌ی typings پروژه اضافه می‌شوند.
ب) تکمیل فایل typings.ts
{
    "ambientDependencies": {
         // ...
        "jssha": "registry:dt/jssha#2.1.0+20160317120654"
    }
}
برای این منظور فایل typings.json را گشوده و سپس سطر جدید فوق را به آن اضافه کنید. اکنون اگر فایل package.json را یکبار دیگر ذخیره کنید و یا دستور npm install را صادر کنید، همان مراحل قسمت الف تکرار خواهند شد.

پس از نصب فایل‌های typings این پروژه، به فایل main.ts مراجعه کرده و مدخل ذیل را به ابتدای آن اضافه کنید:
/// <reference path="../typings/browser/ambient/jssha/index.d.ts" />
اینکار سبب خواهد شد تا intellisense درون ویژوال استودیو بتواند مداخل متناظر را یافته و راهنمای مناسبی را ارائه دهد.

در ادامه فایل جدید typed-sha.component.ts را با محتوای ذیل به پروژه اضافه کنید:
import { Component, OnInit } from '@angular/core';
//import { jsSHA } from "jssha";
import * as jsSHA from "jssha"; // ===> var jsSHA = require("jssha"); // ===> loads `sha512.js` file dynamically using `systemjs.config.js` file definitions
 
@Component({
    templateUrl: 'app/using-third-party-libraries/typed-sha.component.html'
})
export class TypedShaComponent implements OnInit{
    hash: String;
 
    ngOnInit(): void {
        let shaObj = new jsSHA("SHA-512", "TEXT");
        shaObj.update("This is a test");
        this.hash = shaObj.getHash("HEX");
    }
}
محتویات فایل typed-sha.component.html با محتویات فایل untyped-sha.component.html که پیشتر عنوان شد، یکی است.
در اینجا تنها نکته‌ی مهم و جدید نسبت به روش قبل (استفاده از jsSHA به صورت untyped)، روش import این کتابخانه است. روش "import * as jsSHA from "jssha به عبارت var jsSHA = require("jssha") ترجمه می‌شود که در نهایت سبب بارگذاری خودکار فایل‌های jssha بر اساس تعاریف مداخل آن در فایل systemjs.config.js می‌گردد.


کدهای کامل این پروژه را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
مطالب
رشته‌ها در ES 6

در بیشتر زبان‌های برنامه‌نویسی قابلیتی تحت عنوان String Interpolation وجود دارد. منظور، فرآیند جایگزین کردن مقادیر، با یکسری placeholder درون یک رشته است. در نسخه‌های قبلی جاوا اسکریپت محدودیت‌هایی در استفاده از رشته‌ها وجود داشت و امکان انجام این کار به صورت توکار مهیا نبود. یعنی برای پیاده‌سازی این قابلیت می‌توانستیم با تغییر prototype شیء String و یا روش‌های دیگری این‌حالت را پیاده‌سازی کنیم (+):

// First, checks if it isn't implemented yet.
if (!String.prototype.format) {
  String.prototype.format = function() {
    var args = arguments;
    return this.replace(/{(\d+)}/g, function(match, number) { 
      return typeof args[number] != 'undefined'
        ? args[number]
        : match
      ;
    });
  };
}
"Hello, {0}, I'm a simple {1}, Today is: {2}".format("World", "String", new Date());

// Output

"Hello, World, I'm a simple String, Today is: Tue Dec 29 2015 10:21:10 GMT+0330 (Iran Standard Time)"

اما در ES 6 با کمک قابلیتی تحت عنوان template string این محدودیت‌ها به طور قابل ملاحظه‌ایی کاهش پیدا کرده است. در واقع یک template string، یک رشته‌ی جاوا اسکریپتی است که به جای (" ") و یا (' ') درون دو کاراکتر (` `) یا به اصطلاح back-tick character محصور خواهد شد. این ویژگی در سناریوهای مختلفی کاریرد دارد. از این ویژگی می‌توانیم جهت الحاق رشته‌ها استفاده کنیم. به عنوان مثال می‌توانیم کد زیر را:

let category = "music";
let id = 2112;

let url = "http://apiserver/" + category + "/" + id;

با کمک template string به اینصورت بازنویسی کنیم:

let category = "music";
let id = 2112;

let url = `http://apiserver/${category}/${id}`;

و یا می‌توانیم مثال ابتدای مطلب را به اینصورت بازنویسی کنیم:

console.log(`Hello, ${"World"}, I'm a simple ${"String"}, Today is: ${new Date()}`);

همانطور که عنوان شد برای استفاده از این قابلیت باید رشته‌ی موردنظر را درون دو کاراکتر (` `) قرار دهیم. سپس درون این کاراکترها می‌توانیم literal text و همچنین یکسری placeholder جهت جایگزین کردن با مقادیر و عبارات موردنظر داشته باشیم. این placeholder‌ها نیز با استفاده از سینتکس { }$ قابل تعریف هستند.  لازم به ذکر است که عبارت موردنظرمان را باید درون دو علامت { } بنویسیم. مقادیر درون این دو علامت می‌توانند هر عبارت معتبر جاوا اسکریپتی باشند: 

let a = 5;
let b = 10;
console.log(`Fifteen is ${a + b} and\nnot ${2 * a + b}.`);
// "Fifteen is 15 and
// not 20."

در کد فوق متغیرهای a و b درون placeholder‌های مربوطه جایگزین خواهند شد. همانطور که مشاهده می‌کنید، این سینتکس نسبت به سینتکس + که برای الحاق رشته‌ها قبلاً مورد استفاده قرار می‌گرفت خیلی بهتر و خواناتر است.

به صورت خلاصه:

  • کد درون placeholder می‌تواند هر عبارت جاوا اسکریپتی باشد.
  • اگر مقدار درون placeholder یک رشته نباشد٬ توسط متد toString به رشته تبدیل خواهد شد.
  • اگر بخواهید درون template string از یک کاراکتر backtick استفاده کنید٬ می‌توانید به این صورت عمل کنید: 
`\``

// یا

"`"
در واقع می‌توانید توسط یک بک‌اسلش ار کارکترهای back tick و $ صرفنظر کنید.

  Multiline Strings 

console.log(`string text line 1
string text line 2`);
// "string text line 1
// string text line 2"

همانطور که مشاهده می‌کنید، template string از متن‌های چندخطی نیز به خوبی پشتیبانی می‌کند. به عنوان مثال اگر رشته‌ی فوق را درون گیومه می‌نوشتیم می‌بایستی از سینتکس + برای الحاق دو خط فوق استفاده می‌کردیم:

console.log("string text line 1\n"+
"string text line 2");
// "string text line 1
// string text line 2"

محدودیت‌های template strings
  • به صورت خودکار کارکترهای خاص را برای شما escape نمی‌کند (جهت جلوگیری از آسیب‌پذیری‌های XSS).
  • به صورت کامل از کتابخانه‌هایی جهت اعمال internationalization پشتیبانی نمی‌کند.
  • جایگزینی برای کتابخانه‌هایی مانند  Mustache و  Nunjucks نیست.
ES 6 قابلیت دیگری تحت عنوان tagged templates جهت رفع محدودیت‌های فوق در اختیارمان قرار می‌دهد. سینتکس آن نیز خیلی ساده است. کافی است قبل از کارکتر back-tick یک tag نوشته شود. قبل از توضیح این قابلیت مثال زیر را در نظر بگیرید:
var x = 1;
var y = 3;
var result = upper `${x} + ${y} is ${x+y}`;

console.log(result);

// Output
// 1 + 3 IS 4
همانطور که مشاهده می‌کنید متغیرهای x و y و همچنین مجموع آنها را درون رشته‌ی فوق قرار داده‌ایم. اما نکته‌ایی که در اینجا وجود دارد این است که مقدار خروجی دقیقاً معادل template نیست؛ زیرا در خروجی، is به صورت حروف بزرگ نمایش داده شده است. دلیل آن نیز این است که قبل از شروع کاراکتر back-tick، از یک تگ با نام upper استفاده کرده‌ایم. در واقع یک تگ چیزی بیشتر از یک تابع نیست که در ادامه پیاده‌سازی آن را مشاهده خواهید کرد:
let upper = function(strings, ...values){
  let result = "";
  for(var i = 0; i < strings.length; i++){
    result += strings[i];
    if(i < values.length){
      result += values[i];
    }
  }
  return result.toUpperCase();
};
تابع فوق دو پارامتر را از ورودی دریافت خواهد کرد: به اولین پارامتر parsed template string گفته می‌شود و مقدار آن متن parse شده درون کاراکتر‌های back-tick است. به پارامتر دوم نیز rest parameter گفته می‌شود که در واقع یک آرایه از مقادیر placeholder هایمان است. در نتیجه مقادیر این دو پارامتر به صورت زیر خواهد بود:
strings = ["", " + ", " is ", ""];
values  = [1, 3, 4];
درون تابع با مقادیر فوق می‌توانیم کارهای مختلفی را انجام دهیم. به عنوان مثال در اینجا ایجاد همان رشته؛ اما اینبار به صورت upper case.
در نتیجه با استفاده از این قابلیت می‌توانیم تگ‌های سفارشی زیادی را ایجاد کنیم. به عنوان مثال می‌توانیم تگی را ایجاد کنیم که تمپلیتی را دریافت کرده و آن را به HTML encoded تبدیل کند و در این‌حالت به ما در جلوگیری از حملات XSS و همچنین رفع محدویت‌هایی که در template strings داشتیم کمک خواهد کرد.

یک مثال عملی
می‌خواهیم یک tag template ایجاد کنیم که به انتهای اعداد درون یک تملپت، مقدار "تومان" را اضافه کرده و خود عدد را نیز به صورت سه رقم سه رقم جدا کند. می‌خواهیم رشته‌ی زیر همراه با مقادیر آن:
var name = "سیروان عفیفی";
var price = 150000;
var text = withToman `${name} با تشکر از خرید شما, مبلغ قابل پرداخت: ${price}`;
alert(text);
در خروجی اینچنین نمایش داده شود:

کدهای تگ withToman نیز به اینصورت میباشد:
function withToman(strings, ...values) {
  return strings.reduce( function (s, v, idx) {
    if(idx > 0) {
      if(typeof values[idx - 1] == "number") {
        s += `${values[idx - 1].toString().replace(/\B(?=(\d{3})+(?!\d))/g, ",")} تومان`
      }
      else {
        s += values[idx -1];
      }
    }
    return s + v;
  }, "");
}
همچنین در حالت پیشرفته‌تری می‌توان از این قابلیت جهت ایجاد یک DSL یا (Domain Specific Languages) ایده گرفت.