مطالب
امن سازی برنامه‌های ASP.NET Core توسط IdentityServer 4x - قسمت نهم- مدیریت طول عمر توکن‌ها
توکن‌های صادر شده‌ی توسط IdentityServer به دلایل امنیتی، طول عمر محدودی دارند. بنابراین اولین سؤالی که در اینجا مطرح خواهد شد، این است: «اگر توکنی منقضی شد، چه باید کرد؟» و یا «اگر خواستیم به صورت دستی طول عمر توکنی را پایان دهیم، چه باید کرد؟»


بررسی طول عمر توکن‌ها

اگر مرورگر خود را پس از لاگین به سیستم، برای مدتی به حال خود رها کنید، پس از شروع به کار مجدد، مشاهده خواهید کرد که دیگر نمی‌توانید به API دسترسی پیدا کنید. علت اینجا است که Access token صادر شده، منقضی شده‌است. تمام توکن‌ها، دارای طول عمر مشخصی هستند و پس از سپری شدن این زمان، دیگر اعتبارسنجی نخواهند شد. زمان انقضای توکن، در خاصیت یا claim ویژه‌ای به نام exp ذخیره می‌شود.
در اینجا ما دو نوع توکن را داریم: Identity token و Access token
از Identity token برای ورود به سیستم کلاینت استفاده می‌شود و به صورت پیش‌فرض طول عمر کوتاه آن به 5 دقیقه تنظیم شده‌است. علت کوتاه بودن این زمان این است که این توکن‌ها تنها یکبار مورد استفاده قرار می‌گیرد و پس از ارائه‌ی آن به کلاینت، از طریق آن Claim Identity تولید می‌شود. پس از آن طول عمر Claim Identity تولید شده صرفا به تنظیمات برنامه‌ی کلاینت مرتبط است و می‌تواند از تنظیمات IDP کاملا مجزا باشد؛ مانند پیاده سازی sliding expiration. در این حالت تا زمانیکه کاربر در برنامه فعال است، در حالت logged in باقی خواهد ماند.

Access tokenها متفاوت هستند. طول عمر پیش‌فرض آن‌ها به یک ساعت تنظیم شده‌است و نسبت به Identity token طول عمر بیشتری دارند. پس از اینکه این زمان سپری شد، تنها با داشتن یک Access token جدید است که دسترسی ما مجددا به Web API برقرار خواهد شد. بنابراین در اینجا ممکن است هنوز در برنامه‌ی کلاینت در حالت logged in قرار داشته باشیم، چون هنوز طول عمر Claim Identity آن به پایان نرسیده‌است، اما نتوانیم با قسمت‌های مختلف برنامه کار کنیم، چون نمی‌توانیم از یک Access token منقضی شده جهت دسترسی به منابع محافظت شده‌ی سمت Web API استفاده نمائیم. در اینجا دیگر برنامه‌ی کلاینت هیچ نقشی بر روی تعیین طول عمر یک Access token ندارد و این طول عمر صرفا توسط IDP به تمام کلاینت‌های آن دیکته می‌شود.
در اینجا برای دریافت یک Access token جدید، نیاز به یک Refresh token داریم که صرفا برای «کلاینت‌های محرمانه» که در قسمت سوم این سری آن‌ها را بررسی کردیم، توصیه می‌شود.


چگونه می‌توان زمان انقضای توکن‌ها را صریحا تنظیم کرد؟

برای تنظیم زمان انقضای توکن‌ها، از کلاس src\IDP\DNT.IDP\Config.cs سمت IDP شروع می‌کنیم.
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static IEnumerable<Client> GetClients()
        {
            return new List<Client>
            {
                new Client
                {
                    ClientName = "Image Gallery",
                    // IdentityTokenLifetime = ... // defaults to 300 seconds / 5 minutes
                    // AuthorizationCodeLifetime = ... // defaults to 300 seconds / 5 minutes
                    // AccessTokenLifetime = ... // defaults to 3600 seconds / 1 hour
                }
             };
        }
    }
}
- در اینجا در تنظیمات یک کلاینت جدید، خاصیت IdentityTokenLifetime آن، به طول عمر Identity token تولید شده اشاره می‌کند که مقدار پیش‌فرض آن عدد صحیح 300 ثانیه است یا معادل 5 دقیقه.
- مقدار خاصیت AuthorizationCodeLifetime تنظیمات یک کلاینت، عدد صحیحی است با مقدار پیش‌فرض 300 ثانیه یا معادل 5 دقیقه که طول عمر AuthorizationCode را تعیین می‌کند. این مورد، طول عمر توکن خاصی نیست و در حین فراخوانی Token Endpoint مبادله می‌شود و در طی Hybrid flow رخ می‌دهد. بنابراین مقدار پیش‌فرض آن بسیار مناسب بوده و نیازی به تغییر آن نیست.
- مقدار خاصیت AccessTokenLifetime تنظیمات یک کلاینت، عدد صحیحی است با مقدار پیش‌فرض 3600 ثانیه و یا معادل 1 ساعت و طول عمر Access token تولید شده‌ی توسط این IDP را مشخص می‌کند.
البته باید درنظر داشت اگر طول عمر این توکن دسترسی را برای مثال به 120 یا 2 دقیقه تنظیم کنید، پس از سپری شدن این 2 دقیقه ... هنوز هم برنامه‌ی کلاینت قادر است به Web API دسترسی داشته باشد. علت آن وجود بازه‌ی 5 دقیقه‌ای است که در طی آن، انجام این عملیات مجاز شمرده می‌شود و برای کلاینت‌هایی درنظر گرفته شده‌است که ساعت سیستم آن‌ها ممکن است اندکی با ساعت سرور IDP تفاوت داشته باشند.


درخواست تولید یک Access Token جدید با استفاده از Refresh Tokens

زمانیکه توکنی منقضی می‌شود، کاربر باید مجددا به سیستم لاگین کند تا توکن جدیدی برای او صادر گردد. برای بهبود این تجربه‌ی کاربری، می‌توان در کلاینت‌های محرمانه با استفاده از Refresh token، در پشت صحنه عملیات دریافت توکن جدید را انجام داد و در این حالت دیگر کاربر نیازی به لاگین مجدد ندارد. در این حالت برنامه‌ی کلاینت یک درخواست از نوع POST را به سمت IDP ارسال می‌کند. در این حالت عملیات Client Authentication نیز صورت می‌گیرد. یعنی باید مشخصات کامل کلاینت را به سمت IDP ارسال کرد. در اینجا اطلاعات هویت کلاینت در هدر درخواست و Refresh token در بدنه‌ی درخواست به سمت سرور IDP ارسال خواهند شد. پس از آن IDP اطلاعات رسیده را تعیین اعتبار کرده و در صورت موفقیت آمیز بودن عملیات، یک Access token جدید را به همراه Identity token و همچنین یک Refresh token جدید دیگر، صادر می‌کند.
برای صدور مجوز درخواست یک Refresh token، نیاز است scope جدیدی را به نام offline_access معرفی کنیم. به این معنا که امکان دسترسی به برنامه حتی در زمانیکه offline است، وجود داشته باشد. بنابراین offline در اینجا به معنای عدم لاگین بودن شخص در سطح IDP است.
بنابراین اولین قدم پیاده سازی کار با Refresh token، مراجعه‌ی به کلاس src\IDP\DNT.IDP\Config.cs و افزودن خاصیت AllowOfflineAccess با مقدار true به خواص یک کلاینت است:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static IEnumerable<Client> GetClients()
        {
            return new List<Client>
            {
                new Client
                {
                    ClientName = "Image Gallery",
                    // IdentityTokenLifetime = ... // defaults to 300 seconds / 5 minutes
                    // AuthorizationCodeLifetime = ... // defaults to 300 seconds / 5 minutes
                    // AccessTokenLifetime = ... // defaults to 3600 seconds / 1 hour
                    AllowOfflineAccess = true,
                    // AbsoluteRefreshTokenLifetime = ... // Defaults to 2592000 seconds / 30 days
                    // RefreshTokenExpiration = TokenExpiration.Sliding
                    UpdateAccessTokenClaimsOnRefresh = true,
                    // ...
                }
             };
        }
    }
}
- در اینجا می‌توان خاصیت AbsoluteRefreshTokenLifetime را که بیانگر طول عمر Refresh token است، تنظیم کرد. مقدار پیش‌فرض آن 2592000  ثانیه و یا معادل 30 روز است.
- البته RefreshToken ضرورتی ندارد که طول عمر Absolute و یا کاملا تعیین شده‌ای را داشته باشد. این رفتار را توسط خاصیت RefreshTokenExpiration می‌توان به TokenExpiration.Sliding نیز تنظیم کرد. البته حالت پیش‌فرض آن بسیار مناسب است.
- در اینجا می‌توان خاصیت UpdateAccessTokenClaimsOnRefresh را نیز به true تنظیم کرد. فرض کنید یکی از Claims کاربر مانند آدرس او تغییر کرده‌است. به صورت پیش‌فرض با درخواست مجدد توکن توسط RefreshToken، این Claims به روز رسانی نمی‌شوند. با تنظیم این خاصیت به true این مشکل برطرف خواهد شد.


پس از تنظیم IDP جهت صدور RefreshToken، اکنون کلاس ImageGallery.MvcClient.WebApp\Startup.cs برنامه‌ی MVC Client را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
ابتدا در متد تنظیمات AddOpenIdConnect، نیاز است صدور درخواست scope جدید offline_access را صادر کنیم:
options.Scope.Add("offline_access");
همین اندازه تنظیم در سمت برنامه‌ی کلاینت برای دریافت refresh token و ذخیره سازی آن جهت استفاده‌های آتی کفایت می‌کند.

در ادامه نیاز است به سرویس ImageGalleryHttpClient مراجعه کرده و کدهای آن‌را به صورت زیر تغییر داد:
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.Globalization;
using System.Net.Http;
using System.Net.Http.Headers;
using System.Threading.Tasks;
using IdentityModel.Client;
using Microsoft.AspNetCore.Authentication;
using Microsoft.AspNetCore.Http;
using Microsoft.Extensions.Configuration;
using Microsoft.Extensions.Logging;
using Microsoft.IdentityModel.Protocols.OpenIdConnect;

namespace ImageGallery.MvcClient.Services
{
    public interface IImageGalleryHttpClient
    {
        Task<HttpClient> GetHttpClientAsync();
    }

    /// <summary>
    /// A typed HttpClient.
    /// </summary>
    public class ImageGalleryHttpClient : IImageGalleryHttpClient
    {
        private readonly HttpClient _httpClient;
        private readonly IConfiguration _configuration;
        private readonly IHttpContextAccessor _httpContextAccessor;
        private readonly ILogger<ImageGalleryHttpClient> _logger;

        public ImageGalleryHttpClient(
            HttpClient httpClient,
            IConfiguration configuration,
            IHttpContextAccessor httpContextAccessor,
            ILogger<ImageGalleryHttpClient> logger)
        {
            _httpClient = httpClient;
            _configuration = configuration;
            _httpContextAccessor = httpContextAccessor;
            _logger = logger;
        }

        public async Task<HttpClient> GetHttpClientAsync()
        {
            var accessToken = string.Empty;

            var currentContext = _httpContextAccessor.HttpContext;
            var expires_at = await currentContext.GetTokenAsync("expires_at");
            if (string.IsNullOrWhiteSpace(expires_at)
                || ((DateTime.Parse(expires_at).AddSeconds(-60)).ToUniversalTime() < DateTime.UtcNow))
            {
                accessToken = await RenewTokens();
            }
            else
            {
                accessToken = await currentContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.AccessToken);
            }

            if (!string.IsNullOrWhiteSpace(accessToken))
            {
                _logger.LogInformation($"Using Access Token: {accessToken}");
                _httpClient.SetBearerToken(accessToken);
            }

            _httpClient.BaseAddress = new Uri(_configuration["WebApiBaseAddress"]);
            _httpClient.DefaultRequestHeaders.Accept.Clear();
            _httpClient.DefaultRequestHeaders.Accept.Add(new MediaTypeWithQualityHeaderValue("application/json"));

            return _httpClient;
        }

        private async Task<string> RenewTokens()
        {
            // get the current HttpContext to access the tokens
            var currentContext = _httpContextAccessor.HttpContext;

            // get the metadata
            var discoveryClient = new DiscoveryClient(_configuration["IDPBaseAddress"]);
            var metaDataResponse = await discoveryClient.GetAsync();

            // create a new token client to get new tokens
            var tokenClient = new TokenClient(
                metaDataResponse.TokenEndpoint,
                _configuration["ClientId"],
                _configuration["ClientSecret"]);

            // get the saved refresh token
            var currentRefreshToken = await currentContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.RefreshToken);

            // refresh the tokens
            var tokenResult = await tokenClient.RequestRefreshTokenAsync(currentRefreshToken);
            if (tokenResult.IsError)
            {
                throw new Exception("Problem encountered while refreshing tokens.", tokenResult.Exception);
            }

            // update the tokens & expiration value
            var updatedTokens = new List<AuthenticationToken>();
            updatedTokens.Add(new AuthenticationToken
            {
                Name = OpenIdConnectParameterNames.IdToken,
                Value = tokenResult.IdentityToken
            });
            updatedTokens.Add(new AuthenticationToken
            {
                Name = OpenIdConnectParameterNames.AccessToken,
                Value = tokenResult.AccessToken
            });
            updatedTokens.Add(new AuthenticationToken
            {
                Name = OpenIdConnectParameterNames.RefreshToken,
                Value = tokenResult.RefreshToken
            });

            var expiresAt = DateTime.UtcNow + TimeSpan.FromSeconds(tokenResult.ExpiresIn);
            updatedTokens.Add(new AuthenticationToken
            {
                Name = "expires_at",
                Value = expiresAt.ToString("o", CultureInfo.InvariantCulture)
            });

            // get authenticate result, containing the current principal & properties
            var currentAuthenticateResult = await currentContext.AuthenticateAsync("Cookies");

            // store the updated tokens
            currentAuthenticateResult.Properties.StoreTokens(updatedTokens);

            // sign in
            await currentContext.SignInAsync("Cookies",
             currentAuthenticateResult.Principal, currentAuthenticateResult.Properties);

            // return the new access token
            return tokenResult.AccessToken;
        }
    }
}
تفاوت این کلاس با نمونه‌ی قبلی آن در اضافه شدن متد RenewTokens آن است.
پیشتر در قسمت ششم، روش کار مستقیم با DiscoveryClient و TokenClient را در حین کار با UserInfo Endpoint جهت دریافت دستی اطلاعات claims از IDP بررسی کردیم. در اینجا به همین ترتیب با TokenEndpoint کار می‌کنیم. به همین جهت توسط DiscoveryClient، متادیتای IDP را که شامل آدرس TokenEndpoint است، استخراج کرده و توسط آن TokenClient را به همراه اطلاعات کلاینت تشکیل می‌دهیم.
سپس مقدار refresh token فعلی را نیاز داریم. زیرا توسط آن است که می‌توانیم درخواست دریافت یکسری توکن جدید را ارائه دهیم. پس از آن با فراخوانی tokenClient.RequestRefreshTokenAsync(currentRefreshToken)، تعدادی توکن جدید را از سمت IDP دریافت می‌کنیم. لیست آن‌ها را تهیه کرده و توسط آن کوکی جاری را به روز رسانی می‌کنیم. در این حالت نیاز است مجددا SignInAsync فراخوانی شود تا کار به روز رسانی کوکی نهایی گردد.
خروجی این متد، مقدار access token جدید است.
پس از آن در متد GetHttpClientAsync بررسی می‌کنیم که آیا نیاز است کار refresh token صورت گیرد یا خیر؟ برای این منظور مقدار expires_at را دریافت و با زمان جاری با فرمت UTC مقایسه می‌کنیم. 60 ثانیه پیش از انقضای توکن، متد RenewTokens فراخوانی شده و توسط آن access token جدیدی برای استفاده‌ی در برنامه صادر می‌شود. مابقی این متد مانند قبل است و این توکن دسترسی را به همراه درخواست از Web API به سمت آن ارسال می‌کنیم.


معرفی Reference Tokens

تا اینجا با توکن‌هایی از نوع JWT کار کردیم. این نوع توکن‌ها، به همراه تمام اطلاعات مورد نیاز جهت اعتبارسنجی آن‌ها در سمت کلاینت، بدون نیاز به فراخوانی مجدد IDP به ازای هر درخواست هستند. اما این نوع توکن‌ها به همراه یک مشکل نیز هستند. زمانیکه صادر شدند، دیگر نمی‌توان طول عمر آن‌ها را کنترل کرد. اگر طول عمر یک Access token به مدت 20 دقیقه تنظیم شده باشد، می‌توان مطمئن بود که در طی این 20 دقیقه حتما می‌توان از آن استفاده کرد و دیگر نمی‌توان در طی این بازه‌ی زمانی دسترسی آن‌را بست و یا آن‌را برگشت زد. اینجاست که Reference Tokens معرفی می‌شوند. بجای قرار دادن تمام اطلاعات در یک JWT متکی به خود، این نوع توکن‌های مرجع، فقط یک Id هستند که به توکن اصلی ذخیره شده‌ی در سطح IDP لینک می‌شوند و به آن اشاره می‌کنند. در این حالت هربار که نیاز به دسترسی منابع محافظت شده‌ی سمت API را با یک چنین توکن دسترسی لینک شده‌ای داشته باشیم، Reference Token در پشت صحنه (back channel) به IDP ارسال شده و اعتبارسنجی می‌شود. سپس محتوای اصلی آن به سمت API ارسال می‌شود. این عملیات از طریق endpoint ویژه‌ای در IDP به نام token introspection endpoint انجام می‌شود. به این ترتیب می‌توان طول عمر توکن صادر شده را کاملا کنترل کرد؛ چون تنها تا زمانیکه در data store مربوط به IDP وجود خارجی داشته باشند، قابل استفاده خواهند بود. بنابراین نسبت به حالت استفاده‌ی از JWTهای متکی به خود، تنها عیب آن زیاد شدن ترافیک به سمت IDP جهت اعتبارسنجی Reference Token‌ها به ازای هر درخواست به سمت Web API است.


چگونه از Reference Token‌ها بجای JWTهای متکی به خود استفاده کنیم؟

برای استفاده‌ی از Reference Tokenها بجای JWTها، ابتدا نیاز به مراجعه‌ی به کلاس src\IDP\DNT.IDP\Config.cs و تغییر مقدار خاصیت AccessTokenType هر کلاینت است:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static IEnumerable<Client> GetClients()
        {
            return new List<Client>
            {
                new Client
                {
                    ClientName = "Image Gallery",
// ...
                    AccessTokenType = AccessTokenType.Reference
                }
             };
        }
    }
}
مقدار پیش‌فرض AccessTokenType، همان Jwt یا توکن‌های متکی به خود است که در اینجا به Reference Token تغییر یافته‌است.
اینبار اگر برنامه را اجرا کنید و در کلاس ImageGalleryHttpClient برنامه‌ی کلاینت، بر روی سطر httpClient.SetBearerToken یک break-point قرار دهید، مشاهده خواهید کرد فرمت این توکن ارسالی به سمت Web API تغییر یافته و اینبار تنها یک Id ساده‌است که دیگر قابل decode شدن و استخراج اطلاعات دیگری از آن نیست. با ادامه جریان برنامه و رسیدن این توکن به سمت Web API، درخواست رسیده برگشت خواهد خورد و اجرا نمی‌شود.
علت اینجا است که هنوز تنظیمات کار با token introspection endpoint انجام نشده و این توکن رسیده‌ی در سمت Web API قابل اعتبارسنجی و استفاده نیست. برای تنظیم آن نیاز است یک ApiSecret را در سطح Api Resource مربوط به IDP تنظیم کنیم:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        // api-related resources (scopes)
        public static IEnumerable<ApiResource> GetApiResources()
        {
            return new List<ApiResource>
            {
                new ApiResource(
                    name: "imagegalleryapi",
                    displayName: "Image Gallery API",
                    claimTypes: new List<string> {"role" })
                {
                  ApiSecrets = { new Secret("apisecret".Sha256()) }
                }
            };
        }
اکنون فایل startup در سطح API را جهت معرفی این تغییرات به صورت زیر ویرایش می‌کنیم:
namespace ImageGallery.WebApi.WebApp
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddAuthentication(defaultScheme: IdentityServerAuthenticationDefaults.AuthenticationScheme)
               .AddIdentityServerAuthentication(options =>
               {
                   options.Authority = Configuration["IDPBaseAddress"];
                   options.ApiName = "imagegalleryapi";
                   options.ApiSecret = "apisecret";
               });
در اینجا نیاز است ApiSecret تنظیم شده‌ی در سطح IDP معرفی شود.

اکنون اگر برنامه را اجرا کنید، ارتباط با token introspection endpoint به صورت خودکار برقرار شده، توکن رسیده اعتبارسنجی گردیده و برنامه بدون مشکل اجرا خواهد شد.


چگونه می‌توان Reference Tokenها را از IDP حذف کرد؟

هدف اصلی استفاده‌ی از Reference Tokenها به دست آوردن کنترل بیشتری بر روی طول عمر آن‌ها است و حذف کردن آن‌ها می‌تواند به روش‌های مختلفی رخ دهد. برای مثال یک روش آن تدارک یک صفحه‌ی Admin و ارائه‌ی رابط کاربری برای حذف توکن‌ها از منبع داده‌ی IDP است. روش دیگر آن حذف این توکن‌ها از طریق برنامه‌ی کلاینت با برنامه نویسی است؛ برای مثال در زمان logout شخص. برای این منظور، endpoint ویژه‌ای به نام token revocation endpoint در نظر گرفته شده‌است. فراخوانی آن از سمت برنامه‌ی کلاینت، امکان حذف توکن‌های ذخیره شده‌ی در سمت IDP را میسر می‌کند.
به همین جهت به کنترلر ImageGallery.MvcClient.WebApp\Controllers\GalleryController.cs مراجعه کرده و متد Logout آن‌را تکمیل می‌کنیم:
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp.Controllers
{
    [Authorize]
    public class GalleryController : Controller
    {
        public async Task Logout()
        {
            await revokeTokens();
            // Clears the  local cookie ("Cookies" must match the name of the scheme)
            await HttpContext.SignOutAsync("Cookies");
            await HttpContext.SignOutAsync("oidc");
        }

        private async Task revokeTokens()
        {
            var discoveryClient = new DiscoveryClient(_configuration["IDPBaseAddress"]);
            var metaDataResponse = await discoveryClient.GetAsync();
            var tokenRevocationClient = new TokenRevocationClient(
                metaDataResponse.RevocationEndpoint,
                _configuration["ClientId"],
                _configuration["ClientSecret"]
            );

            var accessToken = await HttpContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.AccessToken);
            if (!string.IsNullOrWhiteSpace(accessToken))
            {
                var response = await tokenRevocationClient.RevokeAccessTokenAsync(accessToken);
                if (response.IsError)
                {
                    throw new Exception("Problem accessing the TokenRevocation endpoint.", response.Exception);
                }
            }

            var refreshToken = await HttpContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.RefreshToken);
            if (!string.IsNullOrWhiteSpace(refreshToken))
            {
                var response = await tokenRevocationClient.RevokeRefreshTokenAsync(refreshToken);
                if (response.IsError)
                {
                    throw new Exception("Problem accessing the TokenRevocation endpoint.", response.Exception);
                }
            }
        }
در اینجا در متد جدید revokeTokens، ابتدا توسط DiscoveryClient، به آدرس RevocationEndpoint دسترسی پیدا می‌کنیم. سپس توسط آن، TokenRevocationClient را تشکیل می‌دهیم. اکنون می‌توان توسط این کلاینت حذف توکن‌ها، دو متد RevokeAccessTokenAsync و RevokeRefreshTokenAsync آن‌را بر اساس مقادیر فعلی این توکن‌ها در سیستم، فراخوانی کرد تا سبب حذف آن‌ها در سمت IDP شویم.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
برای اجرای برنامه:
- ابتدا به پوشه‌ی src\WebApi\ImageGallery.WebApi.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا WebAPI برنامه راه اندازی شود.
- سپس به پوشه‌ی src\IDP\DNT.IDP مراجعه کرده و و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا برنامه‌ی IDP راه اندازی شود.
- در آخر به پوشه‌ی src\MvcClient\ImageGallery.MvcClient.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا MVC Client راه اندازی شود.
اکنون که هر سه برنامه در حال اجرا هستند، مرورگر را گشوده و مسیر https://localhost:5001 را درخواست کنید. در صفحه‌ی login نام کاربری را User 1 و کلمه‌ی عبور آن‌را password وارد کنید.
بازخوردهای پروژه‌ها
اعمال نشدن گروهبندی
با سلام. چرا گروهبندی بر روی خروجی اعمال نمی‌شود؟
کلاس هدر گزارش:
 public class CH_Rpt_Report1 : IPageHeader
    {

        public TermViewModel TermInfo { get; set; }
        public string StartDate { get; set; }
        public string EndDate { get; set; } 

        public CH_Rpt_AllTeacherAbsents(TermViewModel termInfo, string startDate, string endDate)
        {
            TermInfo = termInfo;
            StartDate = startDate;
            EndDate = endDate; 
        }
        public CH_Rpt_AllTeacherAbsents()
        {

        }
        public IPdfFont PdfRptFont { set; get; }

        public PdfGrid RenderingReportHeader(Document pdfDoc, PdfWriter pdfWriter, IList<SummaryCellData> summaryData)
        {
            var rootGrid = new PdfGrid(1);
            rootGrid.DefaultCell.BorderWidth = 0;
            rootGrid.WidthPercentage = 100;

           ...

            return grid;
        }
      
        public PdfGrid RenderingGroupHeader(Document pdfDoc, PdfWriter pdfWriter, IList<CellData> newGroupInfo, IList<SummaryCellData> summaryData)
        {
            var teacherCode = newGroupInfo.GetSafeStringValueOf<TeachersAbsentRow>(p => p.TeacherCode);
            var teacherFullName = newGroupInfo.GetSafeStringValueOf<TeachersAbsentRow>(p => p.TeacherFullName);
            var table = new PdfGrid(1)
            {
                WidthPercentage = 100,
                HorizontalAlignment = PdfWriter.RUN_DIRECTION_RTL,
                RunDirection = PdfWriter.RUN_DIRECTION_RTL
            };
            table.AddSimpleRow((cellData, cellProperties) =>
            {
                cellData.Value = (teacherFullName + " - " + teacherCode).FixWeakCharacters();
                //cellData.Value = (teacherFullName);
                cellProperties.PdfFont = FontHelper.GetIPdfFont(FontHelper.GetFontPath(FarsiFonts.BYekan), new BaseColor(Color.Gray), 12);
                cellProperties.HorizontalAlignment = HorizontalAlignment.Right;
            });

            return table.AddBorderToTable(borderColor: BaseColor.LIGHT_GRAY, spacingBefore: 5f);
        }

    }
کلاس گزارش:
public class Rpt_AllTeacherAbsents : IReportBase
    {
        #region IReportBase

        public string ReportFileName { get; set; }

        #endregion IReportBase

        #region Properties

        public bool ShowTeacherInSeperatePage { get; set; }
        public List<TeachersAbsentRow> DataSource { get; set; }
        public string StartDate { get; set; }
        public string EndDate { get; set; }
        public bool ShowFooter { get; set; }
        public TermViewModel Term { get; set; }

        #endregion Properties

        #region Constructors

        public Rpt_AllTeacherAbsents()
        {
        }

        public Rpt_AllTeacherAbsents(List<TeachersAbsentRow> dataSource, TermViewModel term, string startDate = "", string endDate = "", bool showFooter = true, bool showTeacherInSeperatePage = false)
        {
            ShowFooter = showFooter;
            DataSource = dataSource;
            Term = term;
            StartDate = startDate;
            EndDate = endDate;
            ShowTeacherInSeperatePage = showTeacherInSeperatePage;
        }

        #endregion Constructors

        public IPdfReportData Create()
        {
            return new PdfReport()
            .DocumentPreferences(doc =>
            {
                doc.RunDirection(PdfRunDirection.RightToLeft);
                doc.Orientation(PageOrientation.Landscape);
                doc.PageSize(PdfPageSize.A4);
                doc.DocumentMetadata(new DocumentMetadata
                {
                     ...
                });
            })
            .DefaultFonts(fonts =>
            {
                fonts.Size(8);
                fonts.Path(FontHelper.GetFontPath(FarsiFonts.BYekan),
                    //fonts.Path(Environment.GetEnvironmentVariable("SystemRoot") + "\\fonts\\BYekan.ttf",
                 Environment.GetEnvironmentVariable("SystemRoot") + "\\fonts\\tahoma.ttf");
            })
            .PagesFooter(footer =>
            {
                #region Footer

                if (ShowFooter)
                {
                    footer.XHtmlFooter(rptFooter =>
                    {
                        IPdfFont ipf = footer.PdfFont;
                        ipf.Size = 9;
                        rptFooter.PageFooterProperties(new XFooterBasicProperties
                        {
                            RunDirection = PdfRunDirection.RightToLeft,
                            ShowBorder = true,
                            PdfFont = ipf,
                            TotalPagesCountTemplateHeight = 10,
                            TotalPagesCountTemplateWidth = 50,
                            SpacingBeforeTable = 25f,
                            InlineCss = "border:0px solid;border-top:1px solid black;"
                        });
                        //RazorMachine rm = new RazorMachine();
                        rptFooter.AddPageFooter(pageFooter =>
                        {
                            return HeaderAndFooterUtility.InitCommonFooter(Term, pageFooter);
                        });
                    });
                }

                #endregion
            })
            .PagesHeader(header =>
            {
                header.CustomHeader(new CH_Rpt_AllTeacherAbsents(Term, StartDate, EndDate)
                {
                    PdfRptFont = header.PdfFont
                });
            })
            .MainTableTemplate(template =>
            {
                template.CustomTemplate(new GrayTemplate(false));
            })
            .MainTablePreferences(table =>
            {
                #region

                table.ShowHeaderRow(true);
                table.SpacingAfter(10f);
                table.ColumnsWidthsType(TableColumnWidthType.Absolute);
                table.NumberOfDataRowsPerPage(0);
                table.GroupsPreferences(new GroupsPreferences
                {
                    GroupType = GroupType.HideGroupingColumns,
                    SpacingBeforeAllGroupsSummary = 1f,
                    SpacingAfterAllGroupsSummary = 5,
                    NewGroupAvailableSpacingThreshold = 30,
                    RepeatHeaderRowPerGroup = true,
                    ShowOneGroupPerPage = ShowTeacherInSeperatePage,
                });

                #endregion
            })
            .MainTableDataSource(dataSource =>
            {
                dataSource.StronglyTypedList<TeachersAbsentRow>(DataSource);
            })
            .MainTableSummarySettings(summarySettings =>
            {
                //summarySettings.OverallSummarySettings("جمع ساعات تدریس : ");
                // summarySettings.PreviousPageSummarySettings("Previous Page Summary");
                // summarySettings.PageSummarySettings("Page Summary");
            })
            .MainTableColumns(columns =>
            {
                #region Columns

                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName("rowNo");
                    column.IsRowNumber(true);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Center);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(0);
                    column.Width(40);
                    column.HeaderCell("#", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Center);
                });
                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName<TeachersAbsentRow>(x => x.TeacherCode);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Center);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(2);
                    column.Width(100);
                    column.HeaderCell("کد استاد", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Right);
                    column.Group(true, (val1, val2) =>
                    {
                        return val1.ToString() == val2.ToString();
                    });
                });
                
                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName<TeachersAbsentRow>(x => x.LessonCode);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Left);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(2);
                    column.Width(100);
                    column.HeaderCell("کد درس", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Center);
                });
                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName<TeachersAbsentRow>(x => x.LessonName);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Center);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(2);
                    column.Width(200);
                    column.HeaderCell("نام درس", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Center);
                });
                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName<TeachersAbsentRow>(x => x.Date);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Center);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(2);
                    column.Width(90);
                    column.HeaderCell("تاریخ", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Center);
                });
                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName<TeachersAbsentRow>(x => x.StartTimeToEndTime);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Center);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(2);
                    column.Width(120);
                    column.HeaderCell("ساعت", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Center);
                });
                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName<TeachersAbsentRow>(x => x.TrendCode);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Center);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(2);
                    column.Width(90);
                    column.HeaderCell("کد رشته", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Center);
                });
                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName<TeachersAbsentRow>(x => x.TrendName);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Center);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(2);
                    column.Width(180);
                    column.HeaderCell("عنوان رشته", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Center);
                });
                columns.AddColumn(column =>
                {
                    column.PropertyName<TeachersAbsentRow>(x => x.PlaceFullName);
                    column.CellsHorizontalAlignment(HorizontalAlignment.Center);
                    column.IsVisible(true);
                    column.Order(2);
                    column.Width(130);
                    column.HeaderCell("مکان برگزاری", horizontalAlignment: HorizontalAlignment.Center);
                });

                #endregion
            })
            .MainTableEvents(events =>
            {
                #region Events

                #region Alternate Row Colors

                events.CellCreated(args =>
                {
                     
                });

                #endregion


                events.DataSourceIsEmpty(message: "داده ای برای مشاهده وجود ندارد.");
                events.CellCreated(args =>
                {
                    if (args.RowType == RowType.DataTableRow)
                    {

                    }
                });

                #endregion
            })
            .Export(export =>
            {

            })
            .Generate(data => data.AsPdfFile(ReportFileName));
        }

    }
مدل هم بصورت زیر است:
public class TeachersAbsentRow
    {
        public TeachersAbsentRow()
        {
            
        }
        public int Id { get; set; }
        public int ProgramId { get; set; }
        public string RowNumber { get; set; }
        public bool IsSelected { get; set; }


        public int TeacherId { get; set; }
        public string TeacherCode { get; set; }
        public string TeacherFullName { get; set; }
        public string TeacherFirstName { get; set; }
        public string TeacherLastName { get; set; }

        public string GroupNumber { get; set; }
        public string GroupDescription { get; set; }

        public string LessonId { get; set; }
        public string LessonCode { get; set; }
        public string LessonName { get; set; }
        public int LessonPresentationTerm { get; set; }

        public string TrendId { get; set; }
        public string TrendCode { get; set; }
        public string TrendName { get; set; }

        public string Date { get; set; }
        public string StartTime { get; set; }
        public string EndTime { get; set; }

        public string StartTimeToEndTime { get; set; }
        public string DayNumber { get; set; }
        public string DayTitle { get; set; }

        public int BuildingId { get; set; }
        public int PlaceId { get; set; }
        public string PlaceName { get; set; }
        public string BuildingName { get; set; }
        public string PlaceFullName { get; set; }
    }

نظرات مطالب
امن سازی برنامه‌های ASP.NET Core توسط IdentityServer 4x - قسمت ششم - کار با User Claims
با سلام. در سمت api وقتی میخوام Id کاربر رو از claim بخونم "sub" رو بهم خالی برمیگردونه !
  var ownerId = this.User.Claims.FirstOrDefault(claim => claim.Type == "sub")?.Value;
  var response = await httpClient.GetAsync($"api/v1/orders/GetOrderByIdAsync?id={ownerId}");
    public static IEnumerable<Client> Clients => new List<Client>
    {
        new Client
        {
            ClientId = "oidcClient",
            ClientName = "Example Client Application",
            ClientSecrets = new List<Secret> {new Secret("VQGBtSDEK7tzIzSJyfCYqdHDTQHt7kD2VQ1hHWnY7Dw=".Sha256())}, // change me!
    
            AllowedGrantTypes = GrantTypes.Hybrid,
            RedirectUris = new List<string> {"https://localhost:6001/signin-oidc"},
            PostLogoutRedirectUris = new List<string>
            {
                "https://localhost:6001/signout-callback-oidc"
            },
            AllowedScopes = new List<string>
            {
                IdentityServerConstants.StandardScopes.OpenId,
                IdentityServerConstants.StandardScopes.Profile,
                IdentityServerConstants.StandardScopes.Email,
                IdentityServerConstants.StandardScopes.Address,
                "role",
                "api.ordering.manager"
            },

            RequirePkce=false,
            AllowOfflineAccess = true
        }
    };
   public static IEnumerable<IdentityResource> Resources => new List<IdentityResource>
    {
        new IdentityResources.OpenId(),
        new IdentityResources.Profile(),
        new IdentityResources.Email(),
        new IdentityResources.Address(),
        new IdentityResource
        {
            Name = "role",
            UserClaims = new List<string> {"role"}
        }
    };

مطالب
چند نکته‌ی کاربردی در #C
استفاده از Tuple‌ها جهت مقدار برگشتی یک متد

اکثر مواقع برنامه نویسان برای بازگشت چند مقدار توسط یک متد، به روش‌هایی مثل تعریف کلاس‌های POCO یا پارامترهایی از نوع out متوسل می‌شوند. به وسیله‌ی Tuple‌ها می‌توان چند مقدار مختلف را به عنوان خروجی متد بازگشت داد:
private Tuple<string, string, int> GetPersonInfo()
{
     return new Tuple<string, string, int>("Steve", "Jobs", 56);
}
همچنین از Tuple‌ها می‌توان برای پاس دادن یکباره پارامترها به متد استفاده کرد و در مواقعی مانند ارسال پارامتر به Thread‌ها که در حالت عادی یک پارامتر را به عنوان ورودی قبول می‌کنند، کاربردی خواهند بود.


عدم نیاز به استفاده از کالکشن‌های موقتی در متدها جهت نگهداری مقدار بازگشتی متد

اکثر برنامه نویسان، در متدهایی که لیستی از مقادیر را بازگشت می‌دهند، از یک متغییر موقتی استفاده می‌کنند:
private IEnumerable<int> GetNumbers()
{
   var result = new List<int>();

   for (int i = 0; i <= 100; i++)
      result.Add(i);

   return result;
}
اما باید دانست که الزاما نیازی به انجام این کار نیست و به وسیله‌ی کلیدواژه‌ی yield می‌توان مقادیر را همزمان با تولید آنها در بدنه متد به عنوان خروجی متد بازگشت داد و به این ترتیب به مصرف حافظه‌ی کمتری رسید:
private IEnumerable<int> GetNumbers()
{
   for (int i = 0; i <= 100; i++)
   {
        yield return i;
   }
}

ملزم کردن نوع پایه یک کلاس Generic به رعایت قوانین پیاده سازی خاص

Generic‌ها میتوانند عملکرد یکسانی را برای نوع‌های داده‌ای متفاوت، پیاده سازی کنند. با توجه به ماهیت Generic‌ها ممکن است در سناریوهایی لازم باشد تا نوع داده‌ی اولیه‌ای که قرار است Generic پیاده سازی شود، از قوانین پیاده سازی خاصی پیروی کند. به صورت زیر می‌توان نوع پایه‌ی یک Generic را ملزم به رعایت قوانین خاص پیاده سازی به واسطه یک Interface کرد:
public interface ICar
{
   string GetName();
   string GetManufacturerCompany();
}

private class GenricClass<T> where T : ICar
{
}
نمونه‌ی استفاده:
public class Audi : ICar
{
   public string GetName()
   {
      throw new NotImplementedException();
   }

   public string GetManufacturerCompany()
   {
      throw new NotImplementedException();
   }
}

private static void Main(string[] args)
{
   var invalidTest = new GenricClass<int>();
   var validTest = new GenricClass<Audi>();
}
نظرات مطالب
EF Code First #12
در صورتی که بخواهیم Context را به ازای هر ویندوز فرم زنده نگه داریم در WinForm، پیاده سازی زیر صحیح است:
static class Program
    {
        /// <summary>
        /// The main entry point for the application.
        /// </summary>
        [STAThread]
        static void Main()
        {
            Database.SetInitializer<LoanContext>(null);

            // تنظیمات اولیه برنامه که فقط یکبار باید در طول عمر برنامه انجام شود
            ObjectFactory.Initialize(x =>
            {
                x.For<IUnitOfWork>().Use<LoanContext>();
                x.For<IEmployeeService>().Use<EmployeeService>();
            });

            Application.EnableVisualStyles();
            Application.SetCompatibleTextRenderingDefault(false);
            Application.Run(new frmMain());
        }
    }
و در frmMain به شکل زیر پیاده سازی را انجام دهیم:
 public partial class frmMain : Form
    {
        private IContainer _container;
        private IUnitOfWork _uow;

        public frmMain()
        {
            InitializeComponent();

            _container = ObjectFactory.Container.GetNestedContainer();
            _uow = _container.GetInstance<IUnitOfWork>();
        }

        private void btnHomeLoanRequest_Click(object sender, System.EventArgs e)
        {
            var employeeService = _container.GetInstance<IEmployeeService>();
            .
            .
            .
            _uow.SaveChanges();
        }
        private void btnEditLoan_Click(object sender, System.EventArgs e)
        {
            var categoryService = container.GetInstance<ICategoryService>();
            .
            .
            .
            _uow.SaveChanges();
        }
نظرات مطالب
اثبات قانون مشاهده‌گر در برنامه نویسی
من نیاز مسئله شما را به صورت زیر نوشتم و برای هر شی Person یک مقدار متفاوت دارم.
class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            var lst = new List<Person>();
            Random rnd = new Random();
            for (int i = 0; i < 50; i++)
            {
                lst.Add(new Person(rnd));
            }


            foreach (var item in lst)
            {
                Console.WriteLine(item.PersonId);
            }

            Console.ReadKey();
        }
    }

    public class Person
    {
        public Person(Random rnd)
        {
            PersonId = this.GetType().Name + rnd.Next(1, int.MaxValue);          
        }

        public string PersonId { get; set; }
    }
البته من فکر میکنم اگر شما نیاز به یک ای دی منحصر به فرد دارید راه بهتر استفاده از GUID باشد.
مطالب
الگوهای طراحی API - مکانیزم جلوگیری از پردازش تکراری درخواست ها - Request Deduplication

در فضایی که همواره هیچ تضمینی وجود ندارد که درخواست ارسال شده‌ی به یک API، همواره مسیر خود را همانطور که انتظار می‌رود طی کرده و پاسخ مورد نظر را در اختیار ما قرار می‌دهد، بی‌شک تلاش مجدد برای پردازش درخواست مورد نظر، به دلیل خطاهای گذرا، یکی از راهکارهای مورد استفاده خواهد بود. تصور کنید قصد طراحی یک مجموعه API عمومی را دارید، به‌نحوی که مصرف کنندگان بدون نگرانی از ایجاد خرابی یا تغییرات ناخواسته، امکان تلاش مجدد در سناریوهای مختلف مشکل در ارتباط با سرور را داشته باشند. حتما توجه کنید که برخی از متدهای HTTP مانند GET، به اصطلاح Idempotent هستند و در طراحی آنها همواره باید این موضوع مدنظر قرار بگیرد و خروجی مشابهی برای درخواست‌های تکراری همانند، مهیا کنید.

در تصویر بالا، حالتی که درخواست، توسط کلاینت ارسال شده و در آن لحظه ارتباط قطع شده‌است یا با یک خطای گذرا در سرور مواجه شده‌است و همچنین سناریویی که درخواست توسط سرور دریافت و پردازش شده‌است ولی کلاینت پاسخی را دریافت نکرده‌است، قابل مشاهده‌است.

نکته: Idempotence یکی از ویژگی های پایه‌ای عملیاتی در ریاضیات و علوم کامپیوتر است و فارغ از اینکه چندین بار اجرا شوند، نتیجه یکسانی را برای آرگومان‌های همسان، خروجی خواهند داد. این خصوصیت در کانتکست‌های مختلفی از جمله سیستم‌های پایگاه داده و وب سرویس‌ها قابل توجه می‌باشد.

Idempotent and Safe HTTP Methods

طبق HTTP RFC، متدهایی که پاسخ یکسانی را برای درخواست‌های همسان مهیا می‌کنند، به اصطلاح Idempotent هستند. همچنین متدهایی که باعث نشوند تغییری در وضعیت سیستم در سمت سرور ایجاد شود، به اصطلاح Safe در نظر گرفته خواهند شد. برای هر دو خصوصیت عنوان شده، سناریوهای استثناء و قابل بحثی وجود دارند؛ به‌عنوان مثال در مورد خصوصیت Safe بودن، درخواست GET ای را تصور کنید که یکسری لاگ آماری هم ثبت می‌کند یا عملیات بازنشانی کش را نیز انجام می‌دهد که در خیلی از موارد به عنوان یک قابلیت شناسایی خواهد شد. در این سناریوها و طبق RFC، باتوجه به اینکه هدف مصرف کننده، ایجاد Side-effect نبوده‌است، هیچ مسئولیتی در قبال این تغییرات نخواهد داشت. لیست زیر شامل متدهای مختلف HTTP به همراه دو خصوصیت ذکر شده می باشد:

HTTP MethodSafeIdempotent
GETYesYes
HEADYesYes
OPTIONSYesYes
TRACEYesYes
PUTNoYes
DELETENoYes
POSTNoNo
PATCHNoNo

Request Identifier as a Solution

راهکاری که عموما مورد استفاده قرار می‌گیرد، استفاده از یک شناسه‌ی یکتا برای درخواست ارسالی و ارسال آن به سرور از طریق هدر HTTP می باشد. تصویر زیر از کتاب API Design Patterns، روش استفاده و مراحل جلوگیری از پردازش درخواست تکراری با شناسه‌ای همسان را نشان می‌دهد:

در اینجا ابتدا مصرف کننده درخواستی با شناسه «۱» را برای پردازش به سرور ارسال می‌کند. سپس سرور که لیستی از شناسه‌های پردازش شده‌ی قبلی را نگهداری کرده‌است، تشخیص می‌دهد که این درخواست قبلا دریافت شده‌است یا خیر. پس از آن، عملیات درخواستی انجام شده و شناسه‌ی درخواست، به همراه پاسخ ارسالی به کلاینت، در فضایی ذخیره سازی می‌شود. در ادامه اگر همان درخواست مجددا به سمت سرور ارسال شود، بدون پردازش مجدد، پاسخ پردازش شده‌ی قبلی، به کلاینت تحویل داده می شود.

Implementation in .NET

ممکن است پیاده‌سازی‌های مختلفی را از این الگوی طراحی در اینترنت مشاهده کنید که به پیاده سازی یک Middleware بسنده کرده‌اند و صرفا بررسی این مورد که درخواست جاری قبلا دریافت شده‌است یا خیر را جواب می دهند که ناقص است. برای اینکه اطمینان حاصل کنیم درخواست مورد نظر دریافت و پردازش شده‌است، باید در منطق عملیات مورد نظر دست برده و تغییراتی را اعمال کنیم. برای این منظور فرض کنید در بستری هستیم که می توانیم از مزایای خصوصیات ACID دیتابیس رابطه‌ای مانند SQLite استفاده کنیم. ایده به این شکل است که شناسه درخواست دریافتی را در تراکنش مشترک با عملیات اصلی ذخیره کنیم و در صورت بروز هر گونه خطا در اصل عملیات، کل تغییرات برگشت خورده و کلاینت امکان تلاش مجدد با شناسه‌ی مورد نظر را داشته باشد. برای این منظور مدل زیر را در نظر بگیرید:

public class IdempotentId(string id, DateTime time)
{
    public string Id { get; private init; } = id;
    public DateTime Time { get; private init; } = time;
}

هدف از این موجودیت ثبت و نگهداری شناسه‌های درخواست‌های دریافتی می‌باشد. در ادامه واسط IIdempotencyStorage را برای مدیریت نحوه ذخیره سازی و پاکسازی شناسه‌های دریافتی خواهیم داشت:

public interface IIdempotencyStorage
{
    Task<bool> TryPersist(string idempotentId, CancellationToken cancellationToken);
    Task CleanupOutdated(CancellationToken cancellationToken);
    bool IsKnownException(Exception ex);
}

در اینجا متد TryPersist سعی می‌کند با شناسه دریافتی یک رکورد را ثبت کند و اگر تکراری باشد، خروجی false خواهد داشت. متد CleanupOutdated برای پاکسازی شناسه‌هایی که زمان مشخصی (مثلا ۱۲ ساعت) از دریافت آنها گذشته است، استفاده خواهد شد که توسط یک وظیفه‌ی زمان‌بندی شده می تواند اجرا شود؛ به این صورت، امکان استفاده‌ی مجدد از آن شناسه‌ها برای کلاینت‌ها مهیا خواهد شد. پیاده سازی واسط تعریف شده، به شکل زیر خواهد بود:

/// <summary>
/// To prevent from race-condition, this default implementation relies on primary key constraints.
/// </summary>
file sealed class IdempotencyStorage(
    AppDbContext dbContext,
    TimeProvider dateTime,
    ILogger<IdempotencyStorage> logger) : IIdempotencyStorage
{
    private const string ConstraintName = "PK_IdempotentId";

    public Task CleanupOutdated(CancellationToken cancellationToken)
    {
        throw new NotImplementedException(); //TODO: cleanup the outdated ids based on configurable duration
    }

    public bool IsKnownException(Exception ex)
    {
        return ex is UniqueConstraintException e && e.ConstraintName.Contains(ConstraintName);
    }

    // To tackle race-condition issue, the implementation relies on storage capabilities, such as primary constraint for given IdempotentId.
    public async Task<bool> TryPersist(string idempotentId, CancellationToken cancellationToken)
    {
        try
        {
            dbContext.Add(new IdempotentId(idempotentId, dateTime.GetUtcNow().UtcDateTime));
            await dbContext.SaveChangesAsync(cancellationToken);

            return true;
        }
        catch (UniqueConstraintException e) when (e.ConstraintName.Contains(ConstraintName))
        {
            logger.LogInformation(e, "The given idempotentId [{IdempotentId}] already exists in the storage.", idempotentId);
            return false;
        }
    }
}

همانطور که مشخص است در اینجا سعی شده‌است تا با شناسه‌ی دریافتی، یک رکورد جدید ثبت شود که در صورت بروز خطای UniqueConstraint، خروجی با مقدار false را خروجی خواهد داد که می توان از آن نتیجه گرفت که این درخواست قبلا دریافت و پردازش شده‌است (در ادامه نحوه‌ی استفاده از آن را خواهیم دید).

در این پیاده سازی از کتابخانه MediatR استفاده می کنیم؛ در همین راستا برای مدیریت تراکنش ها به صورت زیر می توان TransactionBehavior را پیاده سازی کرد:

internal sealed class TransactionBehavior<TRequest, TResponse>(
    AppDbContext dbContext,
    ILogger<TransactionBehavior<TRequest, TResponse>> logger) :
    IPipelineBehavior<TRequest, TResponse>
    where TRequest : IBaseCommand
    where TResponse : IErrorOr
{
    public async Task<TResponse> Handle(
        TRequest command,
        RequestHandlerDelegate<TResponse> next,
        CancellationToken cancellationToken)
    {
        string commandName = typeof(TRequest).Name;
        await using var transaction = await dbContext.Database.BeginTransactionAsync(IsolationLevel.ReadCommitted, cancellationToken);

        TResponse? result;
        try
        {
            logger.LogInformation("Begin transaction {TransactionId} for handling {CommandName} ({@Command})", transaction.TransactionId, commandName, command);

            result = await next();
            if (result.IsError)
            {
                await transaction.RollbackAsync(cancellationToken);

                logger.LogInformation("Rollback transaction {TransactionId} for handling {CommandName} ({@Command}) due to failure result.", transaction.TransactionId, commandName, command);

                return result;
            }

            await transaction.CommitAsync(cancellationToken);

            logger.LogInformation("Commit transaction {TransactionId} for handling {CommandName} ({@Command})", transaction.TransactionId, commandName, command);
        }
        catch (Exception ex)
        {
            await transaction.RollbackAsync(cancellationToken);

            logger.LogError(ex, "An exception occured within transaction {TransactionId} for handling {CommandName} ({@Command})", transaction.TransactionId, commandName, command);

            throw;
        }

        return result;
    }
}

در اینجا مستقیما AppDbContext تزریق شده و با استفاده از خصوصیت Database آن، کار مدیریت تراکنش انجام شده‌است. همچنین باتوجه به اینکه برای مدیریت خطاها از کتابخانه‌ی ErrorOr استفاده می کنیم و خروجی همه‌ی Command های سیستم، حتما یک وهله از کلاس ErrorOr است که واسط IErrorOr را پیاده سازی کرده‌است، یک محدودیت روی تایپ جنریک اعمال کردیم که این رفتار، فقط برروی IBaseCommand ها اجرا شود. تعریف واسط IBaseCommand به شکل زیر می‌باشد:

 
/// <summary>
/// This is marker interface which is used as a constraint of behaviors.
/// </summary>
public interface IBaseCommand
{
}

public interface ICommand : IBaseCommand, IRequest<ErrorOr<Unit>>
{
}

public interface ICommand<T> : IBaseCommand, IRequest<ErrorOr<T>>
{
}

public interface ICommandHandler<in TCommand> : IRequestHandler<TCommand, ErrorOr<Unit>>
    where TCommand : ICommand
{
    Task<ErrorOr<Unit>> IRequestHandler<TCommand, ErrorOr<Unit>>.Handle(TCommand request, CancellationToken cancellationToken)
    {
        return Handle(request, cancellationToken);
    }

    new Task<ErrorOr<Unit>> Handle(TCommand command, CancellationToken cancellationToken);
}

public interface ICommandHandler<in TCommand, T> : IRequestHandler<TCommand, ErrorOr<T>>
    where TCommand : ICommand<T>
{
    Task<ErrorOr<T>> IRequestHandler<TCommand, ErrorOr<T>>.Handle(TCommand request, CancellationToken cancellationToken)
    {
        return Handle(request, cancellationToken);
    }

    new Task<ErrorOr<T>> Handle(TCommand command, CancellationToken cancellationToken);
}

در ادامه برای پیاده‌سازی IdempotencyBehavior و محدود کردن آن، واسط IIdempotentCommand را به شکل زیر خواهیم داشت:

/// <summary>
/// This is marker interface which is used as a constraint of behaviors.
/// </summary>
public interface IIdempotentCommand
{
    string IdempotentId { get; }
}

public abstract class IdempotentCommand : ICommand, IIdempotentCommand
{
    public string IdempotentId { get; init; } = string.Empty;
}

public abstract class IdempotentCommand<T> : ICommand<T>, IIdempotentCommand
{
    public string IdempotentId { get; init; } = string.Empty;
}

در اینجا یک پراپرتی، برای نگهداری شناسه‌ی درخواست دریافتی با نام IdempotentId در نظر گرفته شده‌است. این پراپرتی باید از طریق مقداری که از هدر درخواست HTTP دریافت می‌کنیم مقداردهی شود. به عنوان مثال برای ثبت کاربر جدید، به شکل زیر باید عمل کرد:

[HttpPost]
public async Task<ActionResult<long>> Register(
     [FromBody] RegisterUserCommand command,
     [FromIdempotencyToken] string idempotentId,
     CancellationToken cancellationToken)
{
     command.IdempotentId = idempotentId;
     var result = await sender.Send(command, cancellationToken);

     return result.ToActionResult();
}

در اینجا از همان Command به عنوان DTO ورودی استفاده شده‌است که وابسته به سطح Backward compatibility مورد نیاز، می توان از DTO مجزایی هم استفاده کرد. سپس از طریق FromIdempotencyToken سفارشی، شناسه‌ی درخواست، دریافت شده و بر روی command مورد نظر، تنظیم شده‌است.

رفتار سفارشی IdempotencyBehavior از ۲ بخش تشکیل شده‌است؛ در قسمت اول سعی می شود، قبل از اجرای هندلر مربوط به command مورد نظر، شناسه‌ی دریافتی را در storage تعبیه شده ثبت کند:

internal sealed class IdempotencyBehavior<TRequest, TResponse>(
    IIdempotencyStorage storage,
    ILogger<IdempotencyBehavior<TRequest, TResponse>> logger) :
    IPipelineBehavior<TRequest, TResponse>
    where TRequest : IIdempotentCommand
    where TResponse : IErrorOr
{
    public async Task<TResponse> Handle(
        TRequest command,
        RequestHandlerDelegate<TResponse> next,
        CancellationToken cancellationToken)
    {
        string commandName = typeof(TRequest).Name;

        if (string.IsNullOrWhiteSpace(command.IdempotentId))
        {
            logger.LogWarning(
                "The given command [{CommandName}] ({@Command}) marked as idempotent but has empty IdempotentId",
                commandName, command);
            return await next();
        }

        if (await storage.TryPersist(command.IdempotentId, cancellationToken) == false)
        {
            return (dynamic)Error.Conflict(
                $"The given command [{commandName}] with idempotent-id [{command.IdempotentId}] has already been received and processed.");
        }

        return await next();
    }
}

در اینجا IIdempotencyStorage تزریق شده و در صورتی که امکان ذخیره سازی وجود نداشته باشد، خطای Confilict که به‌خطای 409 ترجمه خواهد شد، برگشت داده می‌شود. در غیر این صورت ادامه‌ی عملیات اصلی باید اجرا شود. پس از آن اگر به هر دلیلی در زمان پردازش عملیات اصلی،‌ درخواست همزمانی با همان شناسه، توسط سرور دریافت شده و پردازش شود، عملیات جاری با خطای UniqueConstaint برروی PK_IdempotentId در زمان نهایی سازی تراکنش جاری، مواجه خواهد شد. برای این منظور بخش دوم این رفتار به شکل زیر خواهد بود:

internal sealed class IdempotencyExceptionBehavior<TRequest, TResponse>(IIdempotencyStorage storage) :
    IPipelineBehavior<TRequest, TResponse>
    where TRequest : IIdempotentCommand
    where TResponse : IErrorOr
{
    public async Task<TResponse> Handle(
        TRequest command,
        RequestHandlerDelegate<TResponse> next,
        CancellationToken cancellationToken)
    {
        if (string.IsNullOrWhiteSpace(command.IdempotentId)) return await next();

        string commandName = typeof(TRequest).Name;
        try
        {
            return await next();
        }
        catch (Exception ex) when (storage.IsKnownException(ex))
        {
            return (dynamic)Error.Conflict(
                $"The given command [{commandName}] with idempotent-id [{command.IdempotentId}] has already been received and processed.");
        }
    }
}

در اینجا عملیات اصلی در بدنه try اجرا شده و در صورت بروز خطایی مرتبط با Idempotency، خروجی Confilict برگشت داده خواهد شد. باید توجه داشت که نحوه ثبت رفتارهای تعریف شده تا اینجا باید به ترتیب زیر انجام شود:

services.AddMediatR(config =>
{
   config.RegisterServicesFromAssemblyContaining(typeof(DependencyInjection));

   // maintaining the order of below behaviors is crucial.
   config.AddOpenBehavior(typeof(LoggingBehavior<,>));
   config.AddOpenBehavior(typeof(IdempotencyExceptionBehavior<,>));
   config.AddOpenBehavior(typeof(TransactionBehavior<,>));
   config.AddOpenBehavior(typeof(IdempotencyBehavior<,>));
});

به این ترتیب بدنه اصلی هندلرهای موجود در سیستم هیچ تغییری نخواهند داشت و به صورت ضمنی و انتخابی، امکان تعیین command هایی که نیاز است به صورت Idempotent اجرا شوند را خواهیم داشت.

References

https://www.mscharhag.com/p/rest-api-design

https://www.manning.com/books/api-design-patterns

https://codeopinion.com/idempotent-commands/

مطالب
حذف تگ‌های زاید دریافتی از متون MS-Word

یکی از مشکلاتی که من همیشه با کاربران عادی دارم بحث انتقال مطالب از Word مایکروسافت به ادیتورهای WYSWING تحت وب است. برای مثال شما سایت پویایی را درست کرده‌اید که کاربران می‌توانند مطالب آنرا ویرایش یا کم و زیاد کنند.
اگر مطلب از ابتدا در این نوع ادیتورها تایپ و آماده شود هیچ مشکلی وجود نخواهد داشت چون خروجی اکثر آنها استاندارد است، اما متاسفانه خروجی وب word بسیار مشکل‌زا است (copy/paste معمولی مطالب آن در یک ادیتور تحت وب) و خصوصا برای نمایش تایپ فارسی در وب اصلا مناسب نیست. یعنی هیچ الزامی وجود ندارد که اندازه فونت‌ها در متن نهایی نمایش داده شده در وب یکسان باشند یا خطوط در هم فرو نروند و یا عدم تناسب اندازه قلم متن صفحه با قلم استفاده شده در CSS‌ سایت (که شکل ناهماهنگ و غیرحرفه‌ای را حاصل خواهد کرد) و امثال آن. اینجاست که کار شما زیر سؤال می‌رود! "این برنامه درست کار نمیکنه! متن من به‌هم ریخته شده و امثال این"
این کاربر عادی عموما یک تایپیست است یا یک منشی که به او گفته شده است شما از امروز موظفید مطالبی را در این سایت قرار دهید. بنابراین این کاربر حتما از word استفاده خواهد کرد (برای پیش نویس مطالب). همچنین عموما هم مرورگر "سازمانی" مورد استفاده، هنوز که هنوز است همان IE6 است (در اکثر شرکت‌ها و خصوصا ادارات) و مهم نیست که الان آخرین نگارش IE یا فایرفاکس و تمام هیاهوهای مربوطه به کجا ختم شده‌اند. حتما باید سایت با IE6 هم سازگار باشد. بنابراین از برنامه IE tester غافل نشوید.
و دست آخر شما هم نمی‌توانید به کاربر عادی ثابت کنید که این خروجی وب word اصلا استاندارد نیست (حتما کار شما است که مشکل دارد نه شرکت معظم مایکروسافت!). یا اینکه به آنها بگوئید اصلا مجاز نیستید در وب همانند یک فایل word از چندین نوع قلم مختلف فارسی غیراستاندارد استفاده کنید چون ممکن است کاربری این نوع قلم مورد استفاده شما را نداشته باشد و نمایش نهایی به هم ریخته‌تر از آنی خواهد بود که شما فکرش را می‌کنید! یا اینکه با استفاده از این روش حجم نهایی صفحه حداقل 50 کیلو بایت بیشتر خواهد شد (بدلیل حجم بالای تگ‌های زاید word) و نباید کاربران دایال آپ را فراموش کرد.
مدتی در اینباره جستجو کردم و نتیجه حاصل این بود که تمامی روش‌ها به یک مورد ختم می‌شود: حذف تگ‌های غیراستاندارد word هنگام دریافت مطلب و پیش از ذخیره سازی آن در دیتابیس
یک سری از ادیتورهای متنی تحت وب مانند FCK editor این قابلیت را به صورت خودکار اضافه کرده‌اند و حتی اگر کاربر متنی را از word در آنها Paste کند پیغامی را در همین رابطه دریافت خواهد کرد (شکل زیر) و البته کاربر می‌تواند گزینه لغو یا خیر را نیز انتخاب کند و دوباره همان وضعیت قبل تکرار خواهد شد. (یا حتی دکمه مخصوص کپی از word را هم به نوار ابزار خود اضافه کرده‌اند)



برای این منظور تابع زیر تهیه شده‌است که من همواره از آن استفاده می‌کنم و تا به امروز مشکل پاسخ پس دادن به کاربران عادی را به این صورت حل کرده‌ام!
این تابع تمامی تگ‌های اضافی و غیراستاندارد word متن دریافتی از یک ادیتور WYSWING را حذف می‌کند و به این صورت متن نهایی نمایش داده شده در سایت، تابع CSS مورد استفاده در سایت خواهد شد و نه حجم بالایی از تگ‌های غیراستاندارد word. (ممکن است کاربر در ابتدا کمی جا بخورد ولی مهم نیست! سایت باید استاندارد نمایشی خودش را از CSS آن دریافت کند و نه از تگ‌های word)

using System.Text.RegularExpressions;
/// <summary>
/// Removes all FONT and SPAN tags, and all Class and Style attributes.
/// Designed to get rid of non-standard Microsoft Word HTML tags.
/// </summary>
public static string CleanMSWordHtml(string html)
{
try
{
// start by completely removing all unwanted tags
html = Regex.Replace(html, @"<[/]?(font|span|xml|del|ins|[ovwxp]:\w )[^>]*?>", "", RegexOptions.IgnoreCase);
// then run another pass over the html (twice), removing unwanted attributes
html = Regex.Replace(html, @"<([^>]*)(?:class|lang|style|size|face|[ovwxp]:\w )=(?:'[^']*'|""[^""]*""|[^\s>] )([^>]*)>", "<$1$2>", RegexOptions.IgnoreCase);
html = Regex.Replace(html, @"<([^>]*)(?:class|lang|style|size|face|[ovwxp]:\w )=(?:'[^']*'|""[^""]*""|[^\s>] )([^>]*)>", "<$1$2>", RegexOptions.IgnoreCase);
return RemoveHTMLComments(html);
}
catch
{
return html;
}
}

public static string RemoveHTMLComments(string html)
{
try
{
Regex _Regex = new Regex("((<!-- )((?!<!-- ).)*( -->))(\r\n)*", RegexOptions.Singleline);
return _Regex.Replace(html, string.Empty);
}
catch
{
return html;
}
}

متد RemoveHTMLComments را عمدا جدا قرار دادم تا مشخص‌تر باشد. پس از تمیزکاری اولیه، ممکن است دسته‌گل‌های تیم مایکروسافت به صورت کامنت باقی بمانند که باید آنها را هم تمیز کرد! :)

مطالب
طراحی گزارش در Stimulsoft Reports.Net – بخش 2
در این بخش هم به معرفی ابزار و امکانات این گزارش‌ساز خواهم پرداخت، که شامل بند Group , فیلد محاسباتی و کامپوننتهای Panel,Clone و همچنین نحوه ایجاد یک گزارش به صورت Master-Detail خواهد بود.
ابتدا برای شروع به شیوه‌ای که در بخش 1 بیان شد یک دیکشنری ایجاد کنید. بر روی صفحه طراحی رایت کلیک کنید و گزینه Design را انتخاب نمایید. فرم Page Setup ظاهر می‌شود، در پنل سمت چپ این فرم گزینه Columns را انتخاب نمایید. سپس مقادیر 2 و 0.1 را به ترتیب برای "Number of Columns" و "Column Gaps" ست نمایید. سپس بندهای Header , Group و Data را به ترتیب بر روی صفحه طراحی قرار دهید. بر روی بند Group دابل کلیک کنید و همانند تصویر زیر فیلد EmployeeID را از جدول Orders انتخاب نمایید.

حال بر روی بند Data دابل کلیک کنید و در بخش Data Source جدول Orders را انتخاب نمایید. از پنل ابزار یک کامپوننت Text بر روی بند Group قرار دهید و بر روی آن دابل کلیک کنید و در بخش Expression عبارت زیر را وارد نمایید.
Employee ID: {Orders.EmployeeID}  --- GLine: {GroupLine}
*GroupLine یک متغیر سیستمی است که شماره سطر جاری گروه را برمی‌گرداند.
از پنل Dictionary همانند تصویر زیر فیلدهای ShipName و ShipAddress را از جدول Orders بر روی بندهای Header و Data قرار دهید.

حال با مشاهده خروجی گزارش از سربرگ Preview شما شاهد یک صفحه دو ستونه خواهید بود که بر اساس فیلد EployeeID گروه بندی شده است. 
فیلد محاسباتی:
این نوع فیلد زمانی استفاده می‌شود که شما بخواهید در هر سطر از اطلاعات با توجه به مقادیر رکورد جاری محاسباتی را انجام داده و در گزارش نمایش دهید. برای اضافه کردن فیلد محاسباتی در پنل Dictionary بر روی جدول Order Details رایت کلیک کنید و گزینه New Calculated Column را انتخاب نمایید، همانند تصویر زیر

در فرم ظاهر شده مقادیر را به صورت زیر وارد نمایید:

Name: TotalPrice 
Alias: TotalPrice 
Type: decimal
Value: Order_Details.UnitPrice * Order_Details.Quantity
حال یک فیلد به نام TotalPrice به فیلدهای جدول Order Details اضافه شده است.

ایجاد گزارش به صورت Master-Detail
:
برای ایجاد چنین گزارشی نیاز به ارتباط بین جدولها می‌باشد. با توجه به نحوه ایجاد Connection برای این مثال، روابط بین جدولها انتقال داده نشده است ولی شما میتوانید رابطه بین جدولها را اضافه نمایید حتی اگر این رابطه در منبع اطلاعات وجود نداشته باشد. برای این مثال نیاز به دو رابطه بین جدول Orders Detail و جدولهای Orders, Products می‌باشد. برای انجام این کار کافیست در پنل Dictionary بر روی جدول Orders Detail رایت کلیک کنید و گزینه New Relation را انتخاب نماید. همانند تصاویر زیر مقادیر را ست نمایید.

حال بر روی صفحه طراحی بعد از بند DataBand1 به ترتیب بندهای Header و Data و Footer را اضافه نمایید. در بند HeaderBand2 چهار کامپوننت Text قرار دهید و به ترتیب از سمت چپ مقادیر زیر را در خصوصیت Text کامپوننتها قرار دهید.

ProductName
UnitPrice 
Quantity
TotalPrice
سپس بر روی بند DataBand2 دابل کلیک کنید در فرم Data Setup ابتدا در بخش Data Source جدول Orders Detail را انتخاب نمایید؛ در بخش Relation رابطه Orders را انتخاب نمایید و در نهایت در بخش Master Component بند DataBand1 را انتخاب نمایید. حال در بند DataBand2 چهار کامپوننت Text قرار دهید و به ترتیب از سمت چپ مقادیر زیر را در خصوصیت Text کامپوننتها قرار دهید.
{Order_Details.Products.ProductName}
{Order_Details.UnitPrice}
{Order_Details.Quantity}
{Order_Details.TotalPrice}
در بند FooterBand1 یک کامپوننت Text در زیر ستون TotalPrice قرار دهید و مقدار زیر را در خصوصیت Text آن قرار دهید.
{Sum(DataBand2,Order_Details.TotalPrice)}
نتیجه کار طراحی گزارش به شکل زیر خواهد بود.

حال میتوانید خروجی گزارش Master-Detail را از سربرگ Preview مشاهده نمایید. در صورتی که همانند تصویر بالا گزارش را طراحی کرده باشید در خروجی گزارش فاصله‌ای بین سطرها ایجاد شده است که علت آن ارتفاع کمتر کامپوننتهای Text نسبت به بندهای خود می‌باشد. برای رفع این مشکل، شما سه راه حل دارید.

الف: یکسان سازی ارتفاع کاپوننتها با بند دربرگیرنده آنها

ب: ست کردن خصوصیت Can Shrink بند دربرگیرنده کامپوننتها به مقدار true

ج: ست کردن خصوصیت Grow to Height کامپوننتهای Text به مقدار true

در این مثال ما از روش دوم استفاده میکنیم و خصوصیت Can Shrink بندهای HeaderBand2 و DataBand2 را به مقدار true ست میکنیم.

کامپوننتهای Panel و Clone :

Panel: به شما امکان می‌دهد تا کامپوننتها و بندها را دربر بگیرد و در واقع گروهی از کامپوننتها را ایجاد خواهد کرد. پنل می‌تواند مستقل بر روی صفحه طراحی قرار گیرد و یا در یک بند.

Clone: به شما امکان کپی کردن یک بخش از گزارش را میدهد که البته آن بخش فقط میتواند از نوع Panel باشد.

این دو کامپوننت یکی از عوامل قدرت این گزارش‌ساز می‌باشد. برای شروع یک Page (صفحه طراحی) دیگر به گزارش اضافه کنید. می‌توانید با رایت کلیک بر روی نوار سربرگهای محیط طراحی گزینه New Page را انتخاب نمایید. بر روی Page2 یک کامپوننت Panel قرار دهید، سپس از پنل Dictionary جدول Countries را دراگ کرده و در Panel1 رها کنید. در فرم Data تمامی فیلدها و بند Header را انتخاب نمایید، سپس یک کامپوننت Clone به صفحه طراحی اضافه کنید بلافاصله فرم Select Container ظاهر می‌شود، Panel1 را انتخاب کنید. حال شما می‌توانید خروجی گزارش را مشاهده کنید، خروجی Page2 بعد از خروجی Page1 ظاهر خواهد شد.

Report2-1.mrt 

مطالب
ایجاد توالی‌ها در Reactive extensions
در مطلب «معرفی Reactive extensions» با نحوه‌ی تبدیل IEnumerable‌ها به نمونه‌های Observable آشنا شدیم. اما سایر حالات چطور؟ آیا Rx صرفا محدود است به کار با IEnumerableها؟ در ادامه نگاهی خواهیم داشت به نحوه‌ی تبدیل بسیاری از منابع داده دیگر به توالی‌های Observable قابل استفاده در Rx.


روش‌های متفاوت ایجاد توالی (sequence) در Rx

الف) استفاده از متدهای Factory

1) Observable.Create
نمونه‌ای از استفاده از آن‌را در مطلب «معرفی Reactive extensions» مشاهده کردید.
 var query = Enumerable.Range(1, 5).Select(number => number);
var observableQuery = query.ToObservable();
var observer = Observer.Create<int>(onNext: number => Console.WriteLine(number));
observableQuery.Subscribe(observer);
کار آن، تدارک delegate ایی است که توسط متد Subscribe، به ازای هربار پردازش مقدار موجود در توالی معرفی شده به آن، فراخوانی می‌گردد و هدف اصلی از آن این است که به صورت دستی اینترفیس IObservable را پیاده سازی نکنید (امکان پیاده سازی inline یک اینترفیس توسط Actionها).
البته در این مثال فقط delegate مربوط به onNext را ملاحظه می‌کند. توسط سایر overloadهای آن امکان ذکر delegate‌های OnError/OnCompleted نیز وجود دارد.

2) Observable.Return
برای ایجاد یک خروجی Observable از یک مقدار مشخص، می‌توان از متد جنریک Observable.Return استفاده کرد. برای مثال:
 var observableValue1 = Observable.Return("Value");
var observableValue2 = Observable.Return(2);
در ادامه نحوه‌ی پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده می‌کنید:
        public static IObservable<T> Return<T>(T value)
        {
            return Observable.Create<T>(o =>
            {
                o.OnNext(value);
                o.OnCompleted();
                return Disposable.Empty;
            });
        }
البته دو سطر نوشته شده در اصل معادل هستند با سطرهای ذیل؛ که ذکر نوع جنریک آن‌ها ضروری نیست. زیرا به صورت خودکار از نوع آرگومان معرفی شده، تشخیص داده می‌شود:
 var observableValue1 = Observable.Return<string>("Value");
var observableValue2 = Observable.Return<int>(2);

3) Observable.Empty
برای بازگشت یک توالی خالی که تنها کار اطلاع رسانی onCompleted  را انجام می‌دهد.
 var emptyObservable = Observable.Empty<string>();
در کدهای ذیل، پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده می‌کنید:
        public static IObservable<T> Empty<T>()
        {
            return Observable.Create<T>(o =>
            {
                o.OnCompleted();
                return Disposable.Empty;
            });
        }

4) Observable.Never
برای بازگشت یک توالی بدون قابلیت اطلاع رسانی و notification
 var neverObservable = Observable.Never<string>();
این متد به نحو زیر توسط Observable.Create پیاده سازی شده‌است:
        public static IObservable<T> Never<T>()
        {
            return Observable.Create<T>(o =>
            {
                return Disposable.Empty;
            });
        }

5) Observable.Throw
برای ایجاد یک توالی که صرفا کار اطلاع رسانی OnError را توسط استثنای معرفی شده به آن انجام می‌دهد.
 var throwObservable = Observable.Throw<string>(new Exception());
در ادامه نحوه‌ی پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده می‌کنید:
        public static IObservable<T> Throws<T>(Exception exception)
        {
            return Observable.Create<T>(o =>
            {
                o.OnError(exception);
                return Disposable.Empty;
            });
        }

6) توسط Observable.Range
به سادگی می‌توان بازه‌ی Observable ایی را ایجاد کرد:
 var range = Observable.Range(10, 15);
range.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("Completed"));

7) Observable.Generate
اگر بخواهیم عملیات Observable.Range را پیاده سازی کنیم، می‌توان از متد Observable.Generate استفاده کرد:
        public static IObservable<int> Range(int start, int count)
        {
            var max = start + count;
            return Observable.Generate(
                initialState: start,
                condition: value => value < max,
                iterate: value => value + 1,
                resultSelector: value => value);
        }
توسط پارامتر initialState، مقدار آغازین را دریافت می‌کند. پارامتر condition، مشخص می‌کند که توالی چه زمانی باید خاتمه یابد. در پارامتر iterate، مقدار جاری دریافت شده و مقدار بعدی تولید می‌شود. resultSelector کار تبدیل و بازگشت مقدار خروجی را به عهده دارد.

8) Observable.Interval
عموما از انواع و اقسام تایمرهای موجود در دات نت مانند System.Timers.Timer ، System.Threading.Timer و System.Windows.Threading.DispatcherTimer برای ایجاد یک توالی از رخ‌دادها استفاده می‌شود. تمام این‌ها را به سادگی می‌توان توسط متد Observable.Interval‌، که قابل انتقال به تمام پلتفرم‌هایی است که Rx برای آن‌ها تهیه شده‌است، جایگزین کرد:
 var interval = Observable.Interval(period: TimeSpan.FromMilliseconds(250));
interval.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
در اینجا تایمر تهیه شده، هر 450 میلی‌ثانیه یکبار اجرا می‌شود. برای خاتمه‌ی آن باید شیء interval را Dispose کنید.
Overload دوم این متد، امکان معرفی scheduler و اجرای بر روی تردی دیگر را نیز میسر می‌کند.

9) Observable.Timer
تفاوت Observable.Timer با Observable.Interval در مفهوم پارامتر ارسالی به آن‌ها است:
 var timer = Observable.Timer(dueTime: TimeSpan.FromSeconds(1));
 timer.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
یکی due time دارد (مدت زمان صبر کردن تا تولید اولین خروجی) و دیگری period (به صورت متوالی تکرار می‌شود).  
خروجی Observable.Interval مثال زده شده به نحو زیر است و خاتمه‌‌ای ندارد:
0
1
2
3
4
5

اما خروجی Observable.Timer به نحو ذیل  بوده و پس از یک ثانیه، خاتمه می‌یابد:
0
completed

متد Observable.Timer دارای هفت overload متفاوت است که توسط آن‌ها dueTime (مدت زمان صبر کردن تا تولید اولین خروجی)، period (کار Observable.Timer را به صورت متوالی در بازه‌ی زمانی مشخص شده تکرار می‌کند) و scheduler (تعیین ترد اجرایی عملیات) قابل مقدار دهی هستند.
اگر می‌خواهید Observable.Timer بلافاصله شروع به کار کند، مقدار dueTime آن‌را مساوی TimeSpan.Zero قرار دهید. به این ترتیب یک Observable.Interval را به وجود آورده‌اید که بلافاصله شروع به کار کرده است و تا مدت زمان مشخص شده‌ای جهت اجرای اولین callback خود صبر نمی‌کند.



ب) تبدیلگرهایی که خروجی IObservable ایجاد می‌کنند

برای تبدیل مدل‌های برنامه نویسی Async قدیمی دات نت مانند APM، رخدادها و امثال آن به معادل‌های Rx، متدهای الحاقی خاصی تهیه شده‌اند.

1) تبدیل delegates به معادل Observable
متد Observable.Start، امکان تبدیل یک Func یا Action زمانبر را به یک توالی observable میسر می‌کند. در این حالت به صورت پیش فرض، پردازش عملیات بر روی یکی از تردهای ThreadPool انجام می‌شود.
        static void StartAction()
        {
            var start = Observable.Start(() =>
            {
                Console.Write("Observable.Start");
                for (int i = 0; i < 10; i++)
                {
                    Thread.Sleep(100);
                    Console.Write(".");
                }
            });
            start.Subscribe(
               onNext: unit => Console.WriteLine("published"),
               onCompleted: () => Console.WriteLine("completed"));
        }

        static void StartFunc()
        {
            var start = Observable.Start(() =>
            {
                Console.Write("Observable.Start");
                for (int i = 0; i < 10; i++)
                {
                    Thread.Sleep(100);
                    Console.Write(".");
                }
                return "value";
            });
            start.Subscribe(
               onNext: Console.WriteLine,
               onCompleted: () => Console.WriteLine("completed"));
        }
در اینجا دو مثال از بکارگیری Action و Func‌ها را توسط Observable.Start مشاهده می‌کنید.
زمانیکه از Func استفاده می‌شود، تابع یک خروجی را ارائه داده و سپس توالی خاتمه می‌یابد. اگر از Action استفاده شود، نوع Observable بازگشت داده شده از نوع Unit است که در برنامه نویسی functional معادل void است و هدف از آن مشخص سازی پایان عملیات Action می‌باشد. Unit دارای مقداری نبوده و صرفا سبب اجرای اطلاع رسانی OnNext می‌شود.
تفاوت مهم Observable.Start و Observable.Return در این است که Observable.Start مقدار تابع را به صورت تنبل (lazily) پردازش می‌کند، اما Observable.Return پردازش حریصانه‌ای (eagrly) را به همراه خواهد داشت. به این ترتیب Observable.Start بسیار شبیه به یک Task (پردازش‌های غیرهمزمان) عمل می‌کند.
در اینجا شاید این سؤال مطرح شود که استفاده از قابلیت‌های Async سی‌شارپ 5 برای اینگونه کارها مناسب است یا Rx؟ قابلیت‌های Async بیشتر به اعمال مخصوص IO bound مانند کار با شبکه، دریافت فایل از اینترنت، کار با یک بانک اطلاعاتی خارج از مرزهای سیستم، مرتبط می‌شوند؛ اما اعمال CPU bound مانند محاسبات سنگین حاصل از توالی‌های observable را به خوبی می‌توان توسط Rx مدیریت کرد.


2) تبدیل Events به معادل Observable

دات نت از روزهای اول خود به همراه یک event driven programming model بوده‌است. Rx متدهایی را برای دریافت یک رخداد و تبدیل آن به یک توالی Observable ارائه داده‌است. برای نمونه ObservableCollection زیر را درنظر بگیرید
 var items = new System.Collections.ObjectModel.ObservableCollection<string>
  {
          "Item1", "Item2", "Item3"
  };
اگر بخواهیم مانند روش‌های متداول، حذف شدن آیتم‌های آن‌را تحت نظر قرار دهیم، می‌توان نوشت:
            items.CollectionChanged += (sender, ea) =>
            {
                if (ea.Action == NotifyCollectionChangedAction.Remove)
                {
                    foreach (var oldItem in ea.OldItems.Cast<string>())
                    {
                        Console.WriteLine("Removed {0}", oldItem);
                    }
                }
            };
این نوع کدها در WPF زیاد کاربرد دارند. اکنون معادل کدهای فوق با Rx به صورت زیر هستند:
            var removals =
                Observable.FromEventPattern<NotifyCollectionChangedEventHandler, NotifyCollectionChangedEventArgs>
                (
                    addHandler: handler => items.CollectionChanged += handler,
                    removeHandler: handler => items.CollectionChanged -= handler
                )
                .Where(e => e.EventArgs.Action == NotifyCollectionChangedAction.Remove)
                .SelectMany(c => c.EventArgs.OldItems.Cast<string>());

            var disposable = removals.Subscribe(onNext: item => Console.WriteLine("Removed {0}", item));
با استفاده از متد Observable.FromEventPattern می‌توان معادل Observable رخ‌داد CollectionChanged را تهیه کرد. پارامتر اول جنریک آن، نوع رخداد است و پارامتر اختیاری دوم آن، EventArgs این رخداد. همچنین با توجه به قسمت Where نوشته شده، در این بین مواردی را که Action مساوی حذف شدن را دارا هستند، فیلتر کرده و نهایتا لیست Observable آن‌ها بازگشت داده می‌شوند. اکنون می‌توان با استفاده از متد Subscribe، این تغییرات را دریافت کرد. برای مثال با فراخوانی
 items.Remove("Item1");
بلافاصله خروجی Removed item1 ظاهر می‌شود.


3) تبدیل Task به معادل Observable

متد ToObservable واقع در فضای نام System.Reactive.Threading.Tasks را بر روی یک Task نیز می‌توان فراخوانی کرد:
 var task = Task.Factory.StartNew(() => "Test");
var source = task.ToObservable();
source.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
البته باید دقت داشت استفاده از Task دات نت 4.5 که بیشتر جهت پردازش‌های async اعمال I/O-bound طراحی شده‌است، بر IObservable مقدم است. صرفا اگر نیاز است این Task را با سایر observables ادغام کنید از متد ToObservable برای کار با آن استفاده نمائید.


4) تبدیل IEnumerable به معادل Observable
با این مورد تاکنون آشنا شده‌اید. فقط کافی است متد ToObservable را بر روی یک IEnumerable، جهت تهیه خروجی Observable فراخوانی کرد.


5) تبدیل APM به معادل Observable

APM یا Asynchronous programming model، همان روش کار با متدهای Async با نام‌های BeginXXX و EndXXX است که از نگارش‌های آغازین دات نت به همراه آن بوده‌اند. کار کردن با آن مشکل است و مدیریت آن به همراه پراکندگی‌های بسیاری جهت کار با callbacks آن است. برای تبدیل این نوع روش برنامه نویسی به روش Rx نیز متدهایی پیش بینی شده‌است؛ مانند Observable.FromAsyncPattern.

یک نکته
کتابخانه‌ای به نام Rxx بسیاری از این محصور کننده‌ها را تهیه کرده‌است:
http://Rxx.codeplex.com

ابتدا بسته‌ی نیوگت آن‌را نصب کنید:
 PM> Install-Package Rxx
سپس برای نمونه، برای کار با یک فایل استریم خواهیم داشت:
 using (new FileStream("file.txt", FileMode.Open)
                 .ReadToEndObservable()
                 .Subscribe(x => Console.WriteLine(x.Length)))
{
         Console.ReadKey();
}
متد ReadToEndObservable یکی از متدهای الحاقی کتابخانه‌ی Rxx است.