مطالب
مقدار دهی کلیدهای خارجی در NHibernate و Entity framework

ORM های NHibernate و Entity framework روش‌های متفاوتی را برای به روز رسانی کلید خارجی با حداقل رفت و برگشت به دیتابیس ارائه می‌دهند که در ادامه معرفی خواهند شد.

صورت مساله:
فرض کنید می‌خواهیم برنامه‌ای را بنویسیم که ریز پرداخت‌های روزانه‌ی ما را ثبت کند. برای اینکار حداقل به یک جدول گروه‌های اقلام خریداری شده، یک جدول حساب‌های تامین کننده‌ی مخارج، یک جدول فروشنده‌ها و نهایتا یک جدول صورتحساب‌های پرداختی بر اساس جداول ذکر شده نیاز خواهد بود.

الف) بررسی مدل برنامه



در اینجا جهت تعریف ویژگی‌ها یا Attributes تعریف شده در این کلاس‌ها از NHibernate validator استفاده شده (+). مزیت اینکار هم علاوه بر اعتبارسنجی سمت کلاینت (پیش از تبادل اطلاعات با بانک اطلاعاتی)، تولید جداولی با همین مشخصات است. برای مثال Fluent NHibernate بر اساس ویژگی Length تعریف شده با طول حداکثر 120 ، یک فیلد nvarchar با همین طول را ایجاد می‌کند.

public class Account
{
public virtual int Id { get; set; }

[NotNullNotEmpty]
[Length(Min = 3, Max = 120, Message = "طول نام باید بین 3 و 120 کاراکتر باشد")]
public virtual string Name { get; set; }
}

public class Category
{
public virtual int Id { get; set; }

[NotNullNotEmpty]
[Length(Min = 3, Max = 130, Message = "طول نام باید بین 3 و 130 کاراکتر باشد")]
public virtual string Name { get; set; }
}

public class Payee
{
public virtual int Id { get; set; }

[NotNullNotEmpty]
[Length(Min = 3, Max = 120, Message = "طول نام باید بین 3 و 120 کاراکتر باشد")]
public virtual string Name { get; set; }
}

public class Bill
{
public virtual int Id { get; set; }

[NotNull]
public virtual Account Account { get; set; }

[NotNull]
public virtual Category Category { get; set; }

[NotNull]
public virtual Payee Payee { get; set; }

[NotNull]
public virtual decimal Amount { set; get; }

[NotNull]
public virtual DateTime BillDate { set; get; }

[NotNullNotEmpty]
[Length(Min = 1, Max = 500, Message = "طول توضیحات باید بین 1 و 500 کاراکتر باشد")]
public virtual string Description { get; set; }
}




ب) ساختار جداول متناظر (تولید شده به صورت خودکار توسط Fluent NHibernate در اینجا)


در مورد نحوه‌ی استفاده از ویژگی AutoMapping و همچنین تولید خودکار ساختار بانک اطلاعاتی از روی جداول در NHibernate قبلا توضیح داده شده است. البته بدیهی است که ترکیب مقاله‌ی Validation و آشنایی با AutoMapping در اینجا جهت اعمال ویژگی‌ها باید بکار گرفته شود که در همان مقاله‌ی Validation مفصل توضیح داده شده است.
نکته‌ی مهم database schema تولیدی، کلید‌های خارجی (foreign key) تعریف شده بر روی جدول Bills است (همان AccountId، CategoryId و PayeeId تعریف شده) که به primary key جداول متناظر اشاره می‌کند.
    create table Accounts (
AccountId INT IDENTITY NOT NULL,
Name NVARCHAR(120) not null,
primary key (AccountId)
)

create table Bills (
BillId INT IDENTITY NOT NULL,
Amount DECIMAL(19,5) not null,
BillDate DATETIME not null,
Description NVARCHAR(500) not null,
AccountId INT not null,
CategoryId INT not null,
PayeeId INT not null,
primary key (BillId)
)

create table Categories (
CategoryId INT IDENTITY NOT NULL,
Name NVARCHAR(130) not null,
primary key (CategoryId)
)

create table Payees (
PayeeId INT IDENTITY NOT NULL,
Name NVARCHAR(120) not null,
primary key (PayeeId)
)

alter table Bills
add constraint fk_Account_Bill
foreign key (AccountId)
references Accounts

alter table Bills
add constraint fk_Category_Bill
foreign key (CategoryId)
references Categories

alter table Bills
add constraint fk_Payee_Bill
foreign key (PayeeId)
references Payees

ج) صفحه‌ی ثبت صورتحساب‌ها

صفحات ثبت گروه‌های اقلام، حساب‌ها و فروشنده‌ها، نکته‌ی خاصی ندارند. چون این جداول وابستگی خاصی به جایی نداشته و به سادگی اطلاعات آن‌ها را می‌توان ثبت یا به روز کرد.
صفحه‌ی مشکل در این مثال، همان صفحه‌ی ثبت صورتحساب‌ها است که از سه کلید خارجی به سه جدول دیگر تشکیل شده است.
عموما برای طراحی این نوع صفحات، کلیدهای خارجی را با drop down list نمایش می‌دهند و اگر در جهت سهولت کار کاربر قدم برداشته شود، باید از یک Auto complete drop down list استفاده کرد تا کاربر برنامه جهت یافتن آیتم‌های از پیش تعریف شده کمتر سختی بکشد.



اگر از Silverlight یا WPF استفاده شود، امکان بایند یک لیست کامل از اشیاء با تمام خواص مرتبط به آن‌ها وجود دارد (هر رکورد نمایش داده شده در دراپ داون لیست، دقیقا معادل است با یک شیء متناظر با کلاس‌های تعریف شده است). اگر از ASP.NET استفاده شود (یعنی یک محیط بدون حالت که پس از نمایش یک صفحه دیگر خبری از لیست اشیاء بایند شده وجود نخواهد داشت و همگی توسط وب سرور جهت صرفه جویی در منابع تخریب شده‌اند)، بهتر است datatextfield را با فیلد نام و datavaluefield را با فیلد Id مقدار دهی کرد تا کاربر نهایی، نام را جهت ثبت اطلاعات مشاهده کند و برنامه از Id موجود در لیست جهت ثبت کلیدهای خارجی استفاده نماید.
و نکته‌ی اصلی هم همینجا است که چگونه؟! چون ما زمانیکه با یک ORM سر و کار داریم، برای ثبت یک رکورد در جدول Bills باید یک وهله از کلاس Bill را ایجاد کرده و خواص آن‌را مقدار دهی کنیم. اگر به تعریف کلاس Bill مراجعه کنید، سه خاصیت آن از نوع سه کلاس مجزا تعریف شده است. به به عبارتی با داشتن فقط یک id از رکوردهای این کلاس‌ها باید بتوان سه وهله‌ی متناظر آن‌ها را از بانک اطلاعاتی خواند و سپس به این خواص انتساب داد:

var newBill = new Bill
{
Account = accountRepository.GetByKey(1),
Amount = 1,
BillDate = DateTime.Now,
Category = categoryRepository.GetByKey(1),
Description = "testestest...",
Payee = payeeRepository.GetByKey(1)
};
یعنی برای ثبت یک رکورد در جدول Bills فوق، چهار بار رفت و برگشت به دیتابیس خواهیم داشت:
- یکبار برای دریافت رکورد متناظر با گروه‌ها بر اساس کلید اصلی آن (که از دراپ داون لیست مربوطه دریافت می‌شود)
- یکبار برای دریافت رکورد متناظر با فروشند‌ه‌ها بر اساس کلید اصلی آن (که از دراپ داون لیست مربوطه دریافت می‌شود)
- یکبار برای دریافت رکورد متناظر با حساب‌ها بر اساس کلید اصلی آن (که از دراپ داون لیست مربوطه دریافت می‌شود)
- یکبار هم ثبت نهایی اطلاعات در بانک اطلاعاتی

متد GetByKey فوق همان متد session.Get استاندارد NHibernate است (چون به primary key ها از طریق drop down list دسترسی داریم، به سادگی می‌توان بر اساس متد Get استاندارد ذکر شده عمل کرد).

SQL نهایی تولیدی هم به صورت واضحی این مشکل را نمایش می‌دهد (4 بار رفت و برگشت؛ سه بار select یکبار هم insert نهایی):
SELECT account0_.AccountId as AccountId0_0_, account0_.Name as Name0_0_
FROM Accounts account0_ WHERE account0_.AccountId=@p0;@p0 = 1 [Type: Int32 (0)]

SELECT category0_.CategoryId as CategoryId2_0_, category0_.Name as Name2_0_
FROM Categories category0_ WHERE category0_.CategoryId=@p0;@p0 = 1 [Type: Int32 (0)]

SELECT payee0_.PayeeId as PayeeId3_0_, payee0_.Name as Name3_0_
FROM Payees payee0_ WHERE payee0_.PayeeId=@p0;@p0 = 1 [Type: Int32 (0)]

INSERT INTO Bills (Amount, BillDate, Description, AccountId, CategoryId, PayeeId)
VALUES (@p0, @p1, @p2, @p3, @p4, @p5);
select SCOPE_IDENTITY();
@p0 = 1 [Type: Decimal (0)],
@p1 = 2010/12/27 11:48:33 ق.ظ [Type: DateTime (0)],
@p2 = 'testestest...' [Type: String (500)],
@p3 = 1 [Type: Int32 (0)],
@p4 = 1 [Type: Int32 (0)],
@p5 = 1 [Type: Int32 (0)]

کسانی که قبلا با رویه‌های ذخیره شده کار کرده باشند (stored procedures) احتمالا الان خواهند گفت؛ ما که گفتیم این روش کند است! سربار زیادی دارد! فقط کافی است یک SP بنویسید و کل عملیات را با یک رفت و برگشت انجام دهید.
اما در ORMs نیز برای انجام این مورد در طی یک حرکت یک ضرب راه حل‌هایی وجود دارد که در ادامه بحث خواهد شد:

د) پیاده سازی با NHibernate
برای حل این مشکل در NHibernate با داشتن primary key (برای مثال از طریق datavaluefield ذکر شده)، بجای session.Get از session.Load استفاده کنید.
session.Get یعنی همین الان برو به بانک اطلاعاتی مراجعه کن و رکورد متناظر با کلید اصلی ذکر شده را بازگشت بده و یک شیء از آن را ایجاد کن (حالت‌های دیگر دسترسی به اطلاعات مانند استفاده از LINQ یا Criteria API یا هر روش مشابه دیگری نیز در اینجا به همین معنا خواهد بود).
session.Load یعنی فعلا دست نگه دار! مگر در جدول نهایی نگاشت شده، اصلا چیزی به نام شیء مثلا گروه وجود دارد؟ مگر این مورد واقعا یک فیلد عددی در جدول Bills بیشتر نیست؟ ما هم که الان این عدد را داریم (به کمک عناصر دراپ داون لیست)، پس لطفا در پشت صحنه یک پروکسی برای ایجاد شیء مورد نظر ایجاد کن (uninitialized proxy to the entity) و سپس عملیات مرتبط را در حین تشکیل SQL نهایی بر اساس این عدد موجود انجام بده. یعنی نیازی به رفت و برگشت به بانک اطلاعاتی نیست. در این حالت اگر SQL نهایی را بررسی کنیم فقط یک سطر زیر خواهد بود (سه select ذکر شده حذف خواهند شد):
INSERT INTO Bills (Amount, BillDate, Description, AccountId, CategoryId, PayeeId)
VALUES (@p0, @p1, @p2, @p3, @p4, @p5);
select SCOPE_IDENTITY();
@p0 = 1 [Type: Decimal (0)],
@p1 = 2010/12/27 11:58:22 ق.ظ [Type: DateTime (0)],
@p2 = 'testestest...' [Type: String (500)],
@p3 = 1 [Type: Int32 (0)],
@p4 = 1 [Type: Int32 (0)],
@p5 = 1 [Type: Int32 (0)]

ه) پیاده سازی با Entity framework

Entity framework زمانیکه بانک اطلاعاتی فوق را (به روش database first) به کلاس‌های متناظر تبدیل/نگاشت می‌کند، حاصل نهایی مثلا در مورد کلاس Bill به صورت خلاصه به شکل زیر خواهد بود:
public partial class Bill : EntityObject
{
public global::System.Int32 BillId {set;get;}
public global::System.Decimal Amount {set;get;}
public global::System.DateTime BillDate {set;get;}
public global::System.String Description {set;get;}
public global::System.Int32 AccountId {set;get;}
public global::System.Int32 CategoryId {set;get;}
public global::System.Int32 PayeeId {set;get;}
public Account Account {set;get;}
public Category Category {set;get;}
}
به عبارتی فیلدهای کلیدهای خارجی، در تعریف نهایی این کلاس هم مشاهده می‌شوند. در اینجا فقط کافی است سه کلید خارجی، از نوع int مقدار دهی شوند (و نیازی به مقدار دهی سه شیء متناظر نیست). در این حالت نیز برای ثبت اطلاعات، فقط یکبار رفت و برگشت به بانک اطلاعاتی خواهیم داشت.

مطالب
آشنایی با NHibernate - قسمت هفتم

مدیریت بهینه‌ی سشن فکتوری

ساخت یک شیء SessionFactory بسیار پر هزینه و زمانبر است. به همین جهت لازم است که این شیء یکبار حین آغاز برنامه ایجاد شده و سپس در پایان کار برنامه تخریب شود. انجام اینکار در برنامه‌های معمولی ویندوزی (WinForms ،WPF و ...)، ساده است اما در محیط Stateless وب و برنامه‌های ASP.Net ، نیاز به راه حلی ویژه وجود خواهد داشت و تمرکز اصلی این مقاله حول مدیریت صحیح سشن فکتوری در برنامه‌های ASP.Net است.

برای پیاده سازی شیء سشن فکتوری به صورتی که یکبار در طول برنامه ایجاد شود و بارها مورد استفاده قرار گیرد باید از یکی از الگوهای معروف طراحی برنامه نویسی شیء گرا به نام Singleton Pattern استفاده کرد. پیاده سازی نمونه‌ی thread safe آن که در برنامه‌های ذاتا چند ریسمانی وب و همچنین برنامه‌های معمولی ویندوزی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، در آدرس ذیل قابل مشاهده است:



از پنجمین روش ذکر شده در این مقاله جهت ایجاد یک lazy, lock-free, thread-safe singleton استفاده خواهیم کرد.

بررسی مدل برنامه

در این مدل ساده ما یک یا چند پارکینگ داریم که در هر پارکینگ یک یا چند خودرو می‌توانند پارک شوند.


یک برنامه ASP.Net را آغاز کرده و ارجاعاتی را به اسمبلی‌های زیر به آن اضافه نمائید:
FluentNHibernate.dll
NHibernate.dll
NHibernate.ByteCode.Castle.dll
NHibernate.Linq.dll
و همچنین ارجاعی به اسمبلی استاندارد System.Data.Services.dll دات نت فریم ورک سه و نیم

تصویر نهایی پروژه ما به شکل زیر خواهد بود:



پروژه ما دارای یک پوشه domain ، تعریف کننده موجودیت‌های برنامه جهت تهیه نگاشت‌های لازم از روی ‌آن‌ها است. سپس یک پوشه جدید را به نام NHSessionManager به آن جهت ایجاد یک Http module مدیریت کننده سشن‌های NHibernate در برنامه اضافه خواهیم کرد.

ساختار دومین برنامه (مطابق کلاس دیاگرام فوق):

namespace NHSample3.Domain
{
public class Car
{
public virtual int Id { get; set; }
public virtual string Name { get; set; }
public virtual string Color { get; set; }
}
}

using System.Collections.Generic;

namespace NHSample3.Domain
{
public class Parking
{
public virtual int Id { get; set; }
public virtual string Name { get; set; }
public virtual string Location { get; set; }
public virtual IList<Car> Cars { get; set; }

public Parking()
{
Cars = new List<Car>();
}
}
}
مدیریت سشن فکتوری در برنامه‌های وب

در این قسمت قصد داریم Http Module ایی را جهت مدیریت سشن‌های NHibernate ایجاد نمائیم.

در ابتدا کلاس Config را در پوشه مدیریت سشن NHibernate با محتویات زیر ایجاد کنید:

using FluentNHibernate.Automapping;
using FluentNHibernate.Cfg;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHibernate.Tool.hbm2ddl;

namespace NHSessionManager
{
public class Config
{
public static FluentConfiguration GetConfig()
{
return
Fluently.Configure()
.Database(
MsSqlConfiguration
.MsSql2008
.ConnectionString(x => x.FromConnectionStringWithKey("DbConnectionString"))
)
.ExposeConfiguration(
x => x.SetProperty("current_session_context_class", "managed_web")
)
.Mappings(
m => m.AutoMappings.Add(
new AutoPersistenceModel()
.Where(x => x.Namespace.EndsWith("Domain"))
.AddEntityAssembly(typeof(NHSample3.Domain.Car).Assembly))
);
}

public static void CreateDb()
{
bool script = false;//آیا خروجی در کنسول هم نمایش داده شود
bool export = true;//آیا بر روی دیتابیس هم اجرا شود
bool dropTables = false;//آیا جداول موجود دراپ شوند
new SchemaExport(GetConfig().BuildConfiguration()).Execute(script, export, dropTables);
}
}
}
با این کلاس در قسمت‌های قبل آشنا شده‌اید. در این کلاس با کمک امکانات Auto mapping موجود در Fluent Nhibernate (مطلب قسمت قبلی این سری آموزشی) اقدام به تهیه نگاشت‌های خودکار از کلاس‌های قرار گرفته در پوشه دومین خود خواهیم کرد (فضای نام این پوشه به دومین ختم می‌شود که در متد GetConfig مشخص است).
دو نکته جدید در متد GetConfig وجود دارد:
الف) استفاده از متد FromConnectionStringWithKey ، بجای تعریف مستقیم کانکشن استرینگ در متد مذکور که روشی است توصیه شده. به این صورت فایل وب کانفیگ ما باید دارای تعریف کلید مشخص شده در متد GetConfig به نام DbConnectionString باشد:

<connectionStrings>
<!--NHSessionManager-->
<add name="DbConnectionString"
connectionString="Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true" />
</connectionStrings>
ب) قسمت ExposeConfiguration آن نیز جدید است.
در اینجا به AutoMapper خواهیم گفت که قصد داریم از امکانات مدیریت سشن مخصوص وب فریم ورک NHibernate استفاده کنیم. فریم ورک NHibernate دارای کلاسی است به نام NHibernate.Context.ManagedWebSessionContext که جهت مدیریت سشن‌های خود در پروژه‌های وب ASP.Net پیش بینی کرده است و از این متد در Http module ایی که ایجاد خواهیم کرد جهت ردگیری سشن جاری آن کمک خواهیم گرفت.

اگر متد CreateDb را فراخوانی کنیم، جداول نگاشت شده به کلاس‌های پوشه دومین برنامه، به صورت خودکار ایجاد خواهند شد که دیتابیس دیاگرام آن به صورت زیر می‌باشد:



سپس کلاس SingletonCore را جهت تهیه تنها و تنها یک وهله از شیء سشن فکتوری در کل برنامه ایجاد خواهیم کرد (همانطور که عنوان شده، ایده پیاده سازی این کلاس thread safe ، از مقاله معرفی شده در ابتدای بحث گرفته شده است):

using NHibernate;

namespace NHSessionManager
{
/// <summary>
/// lazy, lock-free, thread-safe singleton
/// </summary>
public class SingletonCore
{
private readonly ISessionFactory _sessionFactory;

SingletonCore()
{
_sessionFactory = Config.GetConfig().BuildSessionFactory();
}

public static SingletonCore Instance
{
get
{
return Nested.instance;
}
}

public static ISession GetCurrentSession()
{
return Instance._sessionFactory.GetCurrentSession();
}

public static ISessionFactory SessionFactory
{
get { return Instance._sessionFactory; }
}

class Nested
{
// Explicit static constructor to tell C# compiler
// not to mark type as beforefieldinit
static Nested()
{
}

internal static readonly SingletonCore instance = new SingletonCore();
}
}
}
اکنون می‌توان از این Singleton object جهت تهیه یک Http Module کمک گرفت. برای این منظور کلاس SessionModule را به برنامه اضافه کنید:

using System;
using System.Web;
using NHibernate;
using NHibernate.Context;

namespace NHSessionManager
{
public class SessionModule : IHttpModule
{
public void Dispose()
{ }

public void Init(HttpApplication context)
{
if (context == null)
throw new ArgumentNullException("context");

context.BeginRequest += Application_BeginRequest;
context.EndRequest += Application_EndRequest;
}

private void Application_BeginRequest(object sender, EventArgs e)
{
ISession session = SingletonCore.SessionFactory.OpenSession();
ManagedWebSessionContext.Bind(HttpContext.Current, session);
session.BeginTransaction();
}

private void Application_EndRequest(object sender, EventArgs e)
{
ISession session = ManagedWebSessionContext.Unbind(
HttpContext.Current, SingletonCore.SessionFactory);
if (session == null) return;

try
{
if (session.Transaction != null &&
!session.Transaction.WasCommitted &&
!session.Transaction.WasRolledBack)
{
session.Transaction.Commit();
}
else
{
session.Flush();
}
}
catch (Exception)
{
session.Transaction.Rollback();
}
finally
{
if (session != null && session.IsOpen)
{
session.Close();
session.Dispose();
}
}
}
}
}
کلاس فوق کار پیاده سازی اینترفیس IHttpModule را جهت دخالت صریح در request handling pipeline برنامه ASP.Net جاری انجام می‌دهد. در این کلاس مدیریت متدهای استاندارد Application_BeginRequest و Application_EndRequest به صورت خودکار صورت می‌گیرد.
در متد Application_BeginRequest ، در ابتدای هر درخواست یک سشن جدید ایجاد و به مدیریت سشن وب NHibernate بایند می‌شود، همچنین یک تراکنش نیز آغاز می‌گردد. سپس در پایان درخواست، این انقیاد فسخ شده و تراکنش کامل می‌شود، همچنین کار پاکسازی اشیاء نیز صورت خواهد گرفت.

با توجه به این موارد، دیگر نیازی به ذکر using جهت dispose کردن سشن جاری در کدهای ما نخواهد بود، زیرا در پایان هر درخواست اینکار به صورت خودکار صورت می‌گیرد. همچنین نیازی به ذکر تراکنش نیز نمی‌باشد، چون مدیریت آن‌را خودکار کرده‌ایم.

جهت استفاده از این Http module تهیه شده باید چند سطر زیر را به وب کانفیگ برنامه اضافه کرد:

<httpModules>
<!--NHSessionManager-->
<add name="SessionModule" type="NHSessionManager.SessionModule"/>
</httpModules>
بدیهی است اگر نخواهید از Http module استفاده کنید باید این کدها را در فایل Global.asax برنامه قرار دهید.

اکنون مثالی از نحوه‌ی استفاده از امکانات فراهم شده فوق به صورت زیر می‌تواند باشد:
ابتدا کلاس ParkingContext را جهت مدیریت مطلوب‌تر LINQ to NHibernate تشکیل می‌دهیم.

using System.Linq;
using NHibernate;
using NHibernate.Linq;
using NHSample3.Domain;

namespace NHSample3
{
public class ParkingContext : NHibernateContext
{
public ParkingContext(ISession session)
: base(session)
{ }

public IOrderedQueryable<Car> Cars
{
get { return Session.Linq<Car>(); }
}

public IOrderedQueryable<Parking> Parkings
{
get { return Session.Linq<Parking>(); }
}
}
}
سپس در فایل Default.aspx.cs برنامه ، برای نمونه تعدادی رکورد را افزوده و نتیجه را در یک گرید ویوو نمایش خواهیم داد:

using System;
using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using NHibernate;
using NHSample3.Domain;
using NHSessionManager;

namespace NHSample3
{
public partial class _Default : System.Web.UI.Page
{
protected void Page_Load(object sender, EventArgs e)
{
//ایجاد دیتابیس در صورت نیاز
//Config.CreateDb();

//ثبت یک سری رکورد در دیتابیس
ISession session = SingletonCore.GetCurrentSession();

Car car1 = new Car() { Name = "رنو", Color = "مشکلی" };
session.Save(car1);
Car car2 = new Car() { Name = "پژو", Color = "سفید" };
session.Save(car2);

Parking parking1 = new Parking()
{
Location = "آدرس پارکینگ مورد نظر",
Name = "پارکینگ یک",
Cars = new List<Car> { car1, car2 }
};

session.Save(parking1);

//نمایش حاصل در یک گرید ویوو
ParkingContext db = new ParkingContext(session);
var query = from x in db.Cars select new { CarName = x.Name, CarColor = x.Color };
GridView1.DataSource = query.ToList();
GridView1.DataBind();
}
}
}
مدیریت سشن فکتوری در برنامه‌های غیر وب

در برنامه‌های ویندوزی مانند WinForms ، WPF و غیره، تا زمانیکه یک فرم باز باشد، کل فرم و اشیاء مرتبط با آن به یکباره تخریب نخواهند شد، اما در یک برنامه ASP.Net جهت حفظ منابع سرور در یک محیط چند کاربره، پس از پایان نمایش یک صفحه وب، اثری از آثار اشیاء تعریف شده در کدهای آن صفحه در سرور وجود نداشته و همگی بلافاصله تخریب می‌شوند. به همین جهت بحث‌های ویژه state management در ASP.Net در اینباره مطرح است و مدیریت ویژه‌ای باید روی آن صورت گیرد که در قسمت قبل مطرح شد.
از بحث فوق، تنها استفاده از کلاس‌های Config و SingletonCore ، جهت استفاده و مدیریت بهینه‌ی سشن فکتوری در برنامه‌های ویندوزی کفایت می‌کنند.

دریافت سورس برنامه قسمت هفتم

ادامه دارد ....

مطالب
معرفی واژه‌ی کلیدی جدید required در C# 11
واژه‌ی کلیدی جدید required در C# 11.0، همانند خواص init-only که پیشتر معرفی شدند، با هدف آغاز و نمونه سازی دقیق‌تر و ساده‌تر اشیایی است که برای اینکار، به تعاریف ویژه‌ی سازنده‌ی کلاس‌ها وابسته نیستند.


امکان نمونه سازی بدون قید و شرط کلاس‌ها

تعریف کلاس Article1 را به صورت زیر درنظر بگیرید:
public class Article1
{
    public string Title { get; set; }
    public string? Subtitle { get; set; }
    public string Author { get; set; }
    public DateTime Published { get; set; }
}
ساختار پروژه‌های دات نت 7 نیز به صورت پیش‌فرض به صورت زیر است:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk">
  <PropertyGroup>
    <OutputType>Exe</OutputType>
    <TargetFramework>net7.0</TargetFramework>
    <ImplicitUsings>enable</ImplicitUsings>
    <Nullable>enable</Nullable>
  </PropertyGroup>
</Project>
یعنی nullable reference types در آن‌ها فعال است. با این فعال بودن، به اخطارهای زیر می‌رسیم:
Non-nullable property 'Title' must contain a non-null value when exiting constructor. Consider declaring the property as nullable. [CS11Tests]csharp(CS8618)
Non-nullable property 'Author' must contain a non-null value when exiting constructor. Consider declaring the property as nullable. [CS11Tests]csharp(CS8618)
عنوان می‌کند که خاصیت‌های Title و Author، به صورت غیرنال‌پذیر تعریف شده‌اند (و همانند Subtitle نال‌پذیر نیستند)؛ اما تعریف این کلاس به نحوی است که این مساله را الزامی نمی‌کند. یعنی می‌توان نمونه‌ای از Article1 را ایجاد کرد که در آن، هر دوی این خواص نال باشند؛ هرچند در این حالت مشکلی از لحاظ کامپایل وجود نخواهد داشت، اما ممکن است به علت اشتباه استفاده‌ی از آن‌ها، به null reference exceptions برسیم. چون یکی از مهم‌ترین اهداف استفاده از یک چنین تعاریفی و فعال سازی nullable reference type در یک پروژه، ارائه‌ی متادیتای بهتری جهت خواص و پارامترها و خروجی‌های متدهاست تا استفاده کننده دقیقا بداند که آیا این خواص می‌توانند نال باشد یا خیر. اگر  public string ای تعریف شده، یعنی این خاصیت قطعا نال نخواهد بود و می‌توان بدون مشکل و بدون بررسی مقدار آن، از آن استفاده کرد و اگر ?public string ای تعریف شده، یعنی ممکن است مقدار آن نال نیز باشد و بهتر است پیش از استفاده‌ی از آن، حتما مقدار آن بررسی شود. اکنون مشکل اینجا است که هیچگونه قیدی، جهت اجبار به مقدار دهی خواص غیرنال پذیر در اینجا وجود ندارند و می‌توان نمونه‌ای از شیء Article1 را ایجاد کرد که در آن متادیتای خواص غیرنال پذیر تعریفی در آن، نقض شوند.


مدیریت کردن نحوه‌ی نمونه سازی کلاس‌ها، با وابستگی به سازنده‌های آن

یکی از روش‌های مدیریت مشکلی که تا اینجا بررسی شد، تعریف سازنده‌های متعددی برای یک کلاس است؛ تا توسط آن بتوان مقدار دهی یک سری از خواص را اجباری کرد:
public class Article2
{
    public Article2(string title, string subtitle, string author, DateTime published)
    {
        Title = title;
        Subtitle = subtitle;
        Author = author;
        Published = published;
    }

    public Article2(string title, string author, DateTime published)
    {
        Title = title;
        Author = author;
        Published = published;
    }

    public string Title { get; set; }
    public string? Subtitle { get; set; }
    public string Author { get; set; }
    public DateTime Published { get; set; }
}
در این کلاس، نمونه‌ی بهبود یافته‌ی Article1 را مشاهده می‌کنید که استفاده کننده را وادار به مقدار دهی title و author می‌کند. در این حالت اخطارهای کامپایلری را که مشاهده کردید، رفع می‌شوند؛ اما به همراه این مسایل است:
- تعداد سطرهای تعریف این کلاس، به شدت افزایش یافته‌است.
- با اضافه شدن خواص بیشتری به کلاس، به تعاریف بیشتری نیاز خواهد بود.
- سازنده‌ها کار خاصی را بجز نگاشت مقادیر ارائه شده، به خواص کلاس، انجام نمی‌دهند.
- نمونه سازی این کلاس‌ها، شکل طولانی و غیرواضح زیر را پیدا می‌کند و زیبایی inline object initializers را ندارند:
 Article2 article = new("C# 11 Required Keyword", "A new language feature", "Name",  new DateTime(2022, 11, 12));

البته روش دیگر مدیریت یک چنین اخطارهایی، استفاده از مقدار ویژه‌ی !default است که سبب محو اخطارهای یاد شده می‌شود؛ اما باز هم مقدار دهی آن‌را الزامی نمی‌کند. فقط به این معنا است که قول می‌دهیم این خاصیت را در جای دیگری مقدار دهی کنیم و هیچگاه نال نباشد!
 public string Title { get; set; } = default!;


مدیریت کردن نحوه‌ی نمونه سازی کلاس‌ها، بدون وابستگی به سازنده‌های آن در C# 11.0

C# 11 به همراه واژه‌ی کلیدی جدیدی به نام required است تا دیگر نیازی نباشد همانند راه حل فوق، سازنده‌های متعددی را جهت اجبار به مقدار دهی خواص یک شیء، تعریف کنیم. در این حالت تعریف کلاس Article به صورت زیر خلاصه می‌شود و دیگر به همراه اخطارهای کامپایلر نمایش داده شده نیز نیست:
public class Article3
{
    public required string Title { get; set; }
    public string? Subtitle { get; set; }
    public required string Author { get; set; }
    public DateTime Published { get; set; }
}
به این ترتیب هنوز می‌توان از زیبایی و خوانایی به همراه نمونه سازی توسط روش inline object initializers بهره‌مند شد و همچنین مطمئن بود که اگر استفاده کننده خاصیت غیرنال‌پذیر Title را مقدار دهی نکند، اینبار با یک خطای کامپایلر متوقف خواهد شد:



معرفی ویژگی جدید SetsRequiredMembers

کلاس Book زیر را که به همراه یک خاصیت required و دو سازنده‌است، درنظر بگیرید:
public class Book
{
    public Book() => Name = string.Empty;

    public Book(string name) => Name = name;

    public required string Name { get; set; }
}
اکنون فرض کنید که بر این اساس، شیء‌ای را به صورت زیر نمونه سازی کرده‌ایم:
Book book = new("Book's Name");
این قطعه کد با خطای زیر کامپایل نمی‌شود:
Required member 'Book.Name' must be set in the object initializer or attribute constructor. [CS11Tests]csharp(CS9035)
عنوان می‌کند که باید خاصیت Name را حتما مقدار دهی کرد؛ چون از نوع required است. هرچند سازنده‌‌ای که از آن استفاده شده، این مقدار دهی را انجام داده‌است و مشکلی از لحاظ عدم مقدار دهی خاصیت Name در اینجا وجود ندارد. برای رفع این مشکل، باید تغییر زیر را اعمال کرد:
public class Book
{
    [SetsRequiredMembers]
    public Book() => Name = string.Empty;

    [SetsRequiredMembers]
    public Book(string name) => Name = name;

    public required string Name { get; set; }
}
با استفاده از ویژگی جدید SetsRequiredMembers عنوان می‌کنیم که این سازنده‌ی خاص، حتما خواص از نوع required را نیز مقدار دهی می‌کند و نیازی به صدور خطای یاد شده نیست. در این حالت بررسی خواص required توسط کامپایلر غیرفعال می‌شود.


محدودیت‌های کار با خواص required

- واژه‌ی کلیدی required را می‌توان تنها به خواص و فیلدهای نوع‌های class, record, record struct اعمال کرد. امکان اعمال این واژه‌ی کلیدی به اجزای یک اینترفیس وجود ندارد.
- میدان دید اعضای required باید حداقل در حد نوع‌های دربرگیرنده‌ی آن‌ها باشند. برای مثال اگر کلاسی public است، نمی‌توان در آن یک فیلد required با میدان دید protected را تعریف کرد.
- نوع‌های مشتق شده‌ی از یک نوع پایه، نمی‌توانند اعضای required آن‌را مخفی کنند و اگر قصد بازنویسی آن‌را دارند، باید حتما واژه‌ی کلیدی required را لحاظ کنند.
- اگر سازنده‌ای به سازنده‌ی دیگری از طریق ذکر ()base و یا ()this زنجیر شده باشد نیز باید ویژگی SetsRequiredMembers مرتبط را تکرار کند.
مطالب
ASP.NET MVC #8

معرفی HTML Helpers

یک HTML Helper تنها یک متد است که رشته‌ای را بر می‌گرداند و این رشته می‌تواند حاوی هر نوع محتوای دلخواهی باشد. برای مثال می‌توان از HTML Helpers برای رندر تگ‌های HTML، مانند img و input استفاده کرد. یا به کمک HTML Helpers می‌توان ساختارهای پیچیده‌تری مانند نمایش لیستی از اطلاعات دریافت شده از بانک اطلاعاتی را پیاده سازی کرد. به این ترتیب حجم کدهای تکراری تولید رابط کاربری در Viewهای برنامه‌های ASP.NET MVC به شدت کاهش خواهد یافت، به همراه قابلیت استفاده مجدد از متدهای الحاقی HTML Helpers در برنامه‌های دیگر.
HTML Helpers در ASP.NET MVC معادل کنترل‌های ASP.NET Web forms هستند اما نسبت به آن‌ها بسیار سبک‌تر می‌باشند؛ برای مثال به همراه ViewState و همچنین Event model نیستند.
ASP.NET MVC به همراه تعدادی متد HTML Helper توکار است و برای دسترسی به آن‌ها شیء Html که وهله‌ای از کلاس توکار HtmlHelper می‌باشد، در تمام Viewها قابل استفاده است.


نحوه ایجاد یک HTML Helper سفارشی

از دات نت سه و نیم به بعد امکان توسعه اشیاء توکار فریم ورک، به کمک متدهای الحاقی (extension methods) میسر شده است. برای نوشتن یک HTML Helper نیز باید همین شیوه عمل کرد و کلاس HtmlHelper را توسعه داد. در ادامه قصد داریم یک HTML Helper را جهت رندر تگ label در صفحه ایجاد کنیم. برای این منظور پوشه‌ی جدیدی به نام Helper را به پروژه اضافه نمائید (جهت نظم بیشتر). سپس کلاس زیر را به آن اضافه کنید:

using System;
using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication4.Helpers
{
public static class LabelExtensions
{
public static string MyLabel(this HtmlHelper helper, string target, string text)
{
return string.Format("<label for='{0}'>{1}</label>", target, text);
}
}
}

همانطور که ملاحظه می‌کنید متد Label به شکل یک متد الحاقی توسعه دهنده کلاس HtmlHelper که تنها یک رشته را بر می‌گرداند، تعریف شده است. اکنون برای استفاده از این متد در View دلخواهی خواهیم داشت:

@using MvcApplication4.Helpers
@{
ViewBag.Title = "Index";
}

<h2>Index</h2>

@Html.MyLabel("firstName", "First Name:")

ابتدا فضای نام مرتبط با متد الحاقی باید پیوست شود و سپس از طریق شیء Html می‌توان به این متد الحاقی دسترسی پیدا کرد. اگر برنامه را اجرا کنید، این خروجی را مشاهده خواهیم کرد. چرا؟

Index
<label for='firstName'>First Name:</label>

علت این است که Razor، اطلاعات را Html encoded به مرورگر تحویل می‌دهد. برای تغییر این رویه باید اندکی متد الحاقی تعریف شده را تغییر داد:

using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication4.Helpers
{
public static class LabelExtensions
{
public static MvcHtmlString MyLabel(this HtmlHelper helper, string target, string text)
{
return MvcHtmlString.Create(string.Format("<label for='{0}'>{1}</label>", target, text));
}
}
}

تنها تغییر صورت گرفته، استفاده از MvcHtmlString بجای string معمولی است تا Razor آن‌را encode نکند.

تعریف HTML Helpers سفارشی به صورت عمومی:

می‌توان فضای نام MvcApplication4.Helpers این مثال را عمومی کرد. یعنی بجای اینکه بخواهیم در هر View  آن‌را ابتدا تعریف کنیم، یکبار آن‌را همانند تعاریف اصلی یک برنامه ASP.NET MVC، عمومی معرفی می‌کنیم. برای این منظور فایل web.config موجود در پوشه Views را باز کنید (و نه فایل web.config قرار گرفته در ریشه اصلی برنامه). سپس فضای نام مورد نظر را در قسمت namespaces صفحات اضافه نمائید:

<pages pageBaseType="System.Web.Mvc.WebViewPage">
<namespaces>
<add namespace="System.Web.Mvc" />
<add namespace="System.Web.Mvc.Ajax" />
<add namespace="System.Web.Mvc.Html" />
<add namespace="System.Web.Routing" />
<add namespace="MvcApplication4.Helpers"/>
</namespaces>

به این ترتیب متدهای الحاقی تعریف شده در فضای نام MvcApplication4.Helpers،‌ در تمام Viewهای برنامه در دسترس خواهند بود.

استفاده از کلاس TagBuilder برای تولید HTML Helpers سفارشی:

using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication4.Helpers
{
public static class LabelExtensions
{
public static MvcHtmlString MyNewLabel(this HtmlHelper helper, string target, string text)
{
var labelTag = new TagBuilder("label");
labelTag.MergeAttribute("for", target);
labelTag.InnerHtml = text;
return MvcHtmlString.Create(labelTag.ToString());
}
}
}

در فضای نام System.Web.Mvc، کلاسی وجود دارد به نام TagBuilder که کار تولید تگ‌های HTML، مقدار دهی ویژگی‌ها و خواص آن‌ها را بسیار ساده می‌کند و روش توصیه شده‌ای است برای تولید متدهای HTML Helper. یک نمونه از کاربرد آن‌را برای بازنویسی متد MyLabel ذکر شده در اینجا ملاحظه می‌کنید.
شبیه به همین کلاس، کلاس دیگری به نام HtmlTextWriter در فضای نام System.Web.UI برای انجام اینگونه کارها وجود دارد.


نوشتن HTML Helpers ویژه، به کمک امکانات Razor

نوع دیگری از این متدهای کمکی، Declarative HTML Helpers نام دارند. از این جهت هم Declarative نامیده شده‌اند که مستقیما درون فایل‌های cshtml یا vbhtml به کمک امکانات Razor قابل تعریف هستند. تولید این نوع متدهای کمکی به این شکل نسبت به مثلا روش TagBuilder ساده‌تر است،‌ چون توسط Razor به سادگی و به نحو طبیعی‌تری می‌توان تگ‌های HTML و کدهای مورد نظر را با هم ترکیب کرد (این رفتار طبیعی و روان، یکی از اهداف Razor است).
به عنوان مثال، تعاریف همان کلاس‌های Product و Products قسمت قبل (قسمت هفتم) را در نظر بگیرید. با همان کنترلر و View ایی که ذکر شد.
سپس برای تعریف این نوع خاص از HTML Helpers/Razor Helpers باید به این نحو عمل کرد:
الف) در ریشه پروژه یا سایت، پوشه‌ی جدیدی به نام App_Code ایجاد کنید (دقیقا به همین نام. این پوشه، جزو پوشه‌های ویژه ASP.NET است).
ب) بر روی این پوشه کلیک راست کرده و گزینه Add|New Item را انتخاب کنید.
ج) در صفحه باز شده، MVC 3 Partial Page/Razor را یافته و مثلا نام ProductsList.cshtml را وارد کرده و این فایل را اضافه کنید.
د) محتوای این فایل جدید را به نحو زیر تغییر دهید:

@using MvcApplication4.Models
@helper GetProductsList(List<Product> products)
{
<ul>
@foreach (var item in products)
{
<li>@item.Name ($@item.Price)</li>
}
</ul>
}

در اینجا نحوه تعریف یک helper method مخصوص Razor را مشاهده می‌کنید که با کلمه @helper شروع شده است. مابقی آن هم ترکیب آشنای code و markup هستند که به کمک امکانات Razor به این شکل روان میسر شده است.
اکنون اگر Viewایی بخواهد از این اطلاعات استفاده کند تنها کافی است به نحو زیر عمل نماید:

@model List<MvcApplication4.Models.Product>
@{
ViewBag.Title = "Index";
}

<h2>Index</h2>

@ProductsList.GetProductsList(@Model)

ابتدا نام فایل ذکر شده بعد نام متد کمکی تعریف شده در آن. Model هم در اینجا به لیستی از محصولات اشاره می‌کند.
همچنین چون در پوشه app_code قرار گرفته، تمام Viewها به اطلاعات آن دسترسی خواهند داشت. علت هم این است که ASP.NET به صورت خودکار محتوای این پوشه ویژه را همواره کامپایل می‌کند و در اختیار برنامه قرار می‌دهد.
به علاوه در این فایل ProductsList.cshtml، باز هم می‌توان متدهای helper دیگری را اضافه کرد و از این بابت محدودیتی ندارد. همچنین می‌توان این متد helper را مستقیما داخل یک View هم تعریف کرد. بدیهی است در این حالت قابلیت استفاده مجدد از آن‌را به همراه داشتن Viewهایی تمیز و کم حجم، از دست خواهیم داد.

جهت تکمیل بحث
Turn your Razor helpers into reusable libraries


نظرات مطالب
سفارشی سازی ASP.NET Core Identity - قسمت پنجم - سیاست‌های دسترسی پویا
مشکل؟ یا طبیعت سیستم؟
- به ازای هر درخواست، یکبار متد RetrieveAsync کلاس DistributedCacheTicketStore فراخوانی می‌شود؛ چون شیء User موجود در HttpContext، بر اساس اطلاعات کوکی دریافتی ساخته می‌شود. اکنون که این کوکی داخل دیتابیس هست، خوب باید خوانده شود تا این شیء را تشکیل دهد.
- فعالسازی ()services.enableImmediateLogout ، سبب فراخوانی RenewAsync کلاس DistributedCacheTicketStore به ازای هر درخواست می‌شود. اگر می‌خواهید تعداد آن‌را کمتر کنید، قابلیت logout آنی کاربران در زمان غیرفعال شدن آن‌ها در بانک اطلاعاتی را حذف کنید.
نظرات مطالب
ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 7 - کار با فایل‌های config
منظور این بود که اگر فایل متنی JSON مرتبط را در نوت‌پد (و امثال آن و یا با برنامه نویسی) باز کردید و تغییر دادید (ذخیره کردید، تاریخ Last modified آن را تغییر دادید)، بلافاصله تغییرات آن در برنامه منعکس می‌شوند؛ چون یک file watcher برای تغییرات آن فایل در پشت صحنه فعال است. مانند file watcher فایل معروف web.config در برنامه‌های ASP.NET که آن هم یک کانفیگ است البته از نوع XML و اگر تغییری در آن داده شود، کل برنامه را ری‌استارت می‌کند. اما در اینجا برنامه با تغییرات فایل JSON کانفیگ آن ری‌استارت نخواهد شد. فقط «یک نکته: بارگذاری مجدد اطلاعات فایل config در ASP.NET Core 1.1» قابل استفاده خواهد بود.
ایجاد رابط کاربری هم برای آن مساله‌ای است شخصی که در نهایت شامل deserialization و تبدیل آن به شیء و تغییر آن در برنامه و در آخر serialization این شیء و بازگشت به حالت JSON آن است. عموما از کتابخانه‌ی JSON.NET برای انجام اینکار استفاده می‌کنند.
نظرات مطالب
پیاده سازی JSON Web Token با ASP.NET Web API 2.x
در همان مطلب «ارتقاء به HTTP Client در Angular 4.3» توضیح دادم؛ در قسمت «یک نکته: شیء HttpParams به صورت immutable طراحی شده‌است.»
شما چون HttpParams را به صورت زنجیروار فراخوانی نکردید:
body = new HttpParams();
body.set('grant_type', 'refresh_token');
body.set('refresh_token', model.refreshToken);
حاصل نهایی آن خالی خواهد بود (پس از new HttpParams جائیکه ; قرار گرفته، کار تغییرات این شیء immutable تمام است و پس از آن چیزی به آن اضافه نخواهد شد). به همین جهت است که پیام unsupported_grant_type را دریافت می‌کنید. چون grant_type ایی را ارسال نکرده‌اید و ()body.toString آن یک رشته‌ی خالی است. مثالی را که پیشتر ارسال کردم، زنجیروار است.
نظرات مطالب
مفاهیم برنامه نویسی ـ مروری بر کلاس و شیء
سلام و ممنون از نظر شما.
اتفاق جالبی افتاد و آن این بود که هم اکنون داشتم در OneNote بخشی برای مطلب بعدی می‌نوشتم. دقیقاً داشتم پاراگرافی را می‌نوشتم که جلوی این که ذهن خواننده به سمتی برود که گویی "الزاماً هر مورد در مهندسی نرم افزار را باید پس از یافتن مصداق آن در محیط اطراف یاد گرفت" را بگیرم.
دقیقاً صحیح است. تاکید بر این تناظر در این بخش به دلیل یافتن درک عمیق‌تر از شیء گرایی و علت مفید بودن آن و چگونگی شکل گیری ایده آن است. این درک عمیق‌تر امکان استفاده بهتر و صحیح‌تر این مفاهیم در برنامه را فراهم می‌کند. و سبب می‌شود برنامه نویس شیءگرایی را ابزاری برای حل مسئله بیاد نه راه و روشی که همه میگن خوبه پس باید رعایت کرد. حال آنکه چون درک دقیقی از آن ندارد در حقیقت مسئله را با آن روشی که بهتر بلد است حل می‌کنند و فقط تعدادی کلاس و شیء در برنامه وجود دارد.
مطالب
آشنایی با انواع Control ID ها در ASP.Net

اگر مطلب تبدیل پلاگین‌های جی‌کوئری به کنترل‌های ASP.Net را مطالعه کرده باشید، در مورد ClientID بحث شد. با مراجعه به اصول HTML‌ درخواهیم یافت که هر کنترل یا شیء مربوطه می‌تواند شامل ID و name باشد. عموما در کدهای جاوا اسکریپتی برای دسترسی به یک شیء در صفحه از ID آن شیء به صورت document.getElementById استفاده شده و از name برای پردازش‌های سمت سرور استفاده می‌شود. برای مثال اگر به دوران ASP کلاسیک برگردیم، از شیء Request برای دریافت مقادیر ارسال شده به سرور با استفاده از name شیء مورد نظر استفاده می‌شد/می‌شود.
در حالت فرم‌های معمولی ، ID و name عموما یکسان هستند. اما اگر از master page ها استفاده شود یا از یک user control برای ترکیب چندین کنترل کمک گرفته شود، دیگر ID و name در فرم رندر شده نهایی ASP.Net یکسان نخواهند بود. برای مثال:
<input name="ctl00$ContentPlaceHolder1$txtID" type="text" id="ctl00_ContentPlaceHolder1_txtID" />

اگر به سورس دات نت فریم ورک مراجعه کنیم علت وجود _ بجای $ را در مقدار id می‌توان مشاهده کرد:

public virtual string ClientID
{
get
{
this.EnsureID();
string uniqueID = this.UniqueID;
if ((uniqueID != null) && (uniqueID.IndexOf(this.IdSeparator) >= 0))
{
return uniqueID.Replace(this.IdSeparator, '_');
}
return uniqueID;
}

}

و جهت تولید name به صورت زیر عمل می‌شود (یک الگوریتم بازگشتی است):
<Container>$<Container>$<Container>$<Container>$...$<ID>

زمانیکه یک کنترل توسط ASP.Net رندر می‌شود، خاصیت UniqueID معادل name آن و ClientID معادل ID آن کنترل در سمت کلاینت خواهد بود. اگر از IE استفاده کنید به هر نحوی سعی در پردازش اسکریپت شما خواهد کرد و document.getElementById بالاخره جواب خواهد داد. اما اگر از سایر مرورگرها استفاده کنید، در صورتیکه بجای ID از name استفاده شده باشد، اسکریپت شما با پیغامی مبنی بر یافت نشدن شیء مورد نظر متوقف خواهد شد (چون مقدار این‌دو همانطور که ملاحظه کردید الزاما یکسان نخواهد بود).
این نکته در طراحی کنترل‌های ASP.Net که از کدهای جاوا اسکریپتی استفاده می‌کنند بسیار مهم است. در تست اول و با یک صفحه ساده کنترل شما خوب کار خواهد کرد. اما اگر همین کنترل را بر روی یک صفحه مشتق شده از یک master page قرار دهید، دیگر ID آن یافت نشده و کدهای جاوا اسکریپتی شما کار نخواهند کرد. به همین جهت اگر قرار است قسمت جاوا اسکریپتی کنترل شما توسط کنترل به صورت خودکار ایجاد شود و در این کد ارجاعی به شیء جاری وجود دارد، این شیء جاری با استفاده از ClientID آن در سمت کلاینت قابل دسترسی خواهد بود و نه با استفاده از ID سمت سرور و یا UniqueID آن.

مطالب
React 16x - قسمت 21 - کار با فرم‌ها - بخش 4 - چند تمرین
پس از فراگیری اصول کار کردن با فرم‌ها در React، اکنون می‌خواهیم چند فرم جدید را برای تمرین بیشتر، به برنامه‌ی نمایش لیست فیلم‌ها اضافه کنیم؛ مانند فرم ثبت نام، فرمی برای ثبت و یا ویرایش فیلم‌ها و یک فرم جستجوی سریع در لیست فیلم‌های موجود.

تمرین 1 - ایجاد فرم ثبت نام


می‌خواهیم به برنامه، فرم ثبت نام را که حاوی سه فیلد نام کاربری، کلمه‌ی عبور و نام است، اضافه کنیم. نام کاربری باید از نوع ایمیل باشد. بنابراین اعتبارسنجی مرتبطی نیز باید برای این فیلد تعریف شود. کلمه‌ی عبور وارد شده باید حداقل 5 حرف باشد. همچنین تا زمانیکه اعتبارسنجی فرم تکمیل نشده‌است، باید دکمه‌ی submit فرم، غیرفعال باقی بماند. لینک ورود به این فرم نیز باید به منوی راهبری سایت اضافه شود.

برای حل این تمرین، فایل جدید registerForm.jsx را در پوشه‌ی components ایجاد می‌کنیم و سپس توسط میانبرهای imrc و cc در VSCode، ساختار ابتدایی کامپوننت RegisterForm را ایجاد کرده و سپس آن‌را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
- ابتدا در فایل app.js، پس از import ماژول آن:
import RegisterForm from "./components/registerForm";
در ابتدای سوئیچ تعریف شده، مسیریابی آن‌را تعریف می‌کنیم:
<Route path="/register" component={RegisterForm} />
- سپس در فایل src\components\navBar.jsx، لینک به آن‌را، در انتهای لیست اضافه می‌کنیم، تا در منوی راهبری ظاهر شود:
<NavLink className="nav-item nav-link" to="/register">
   Register
</NavLink>
- در ادامه کدهای کامل کامپوننت ثبت نام را ملاحظه می‌کنید:
import Joi from "@hapi/joi";
import React from "react";

import Form from "./common/form";

class RegisterForm extends Form {
  state = {
    data: { username: "", password: "", name: "" },
    errors: {}
  };

  schema = {
    username: Joi.string()
      .required()
      .email({ minDomainSegments: 2, tlds: { allow: ["com", "net"] } })
      .label("Username"),
    password: Joi.string()
      .required()
      .min(5)
      .label("Password"),
    name: Joi.string()
      .required()
      .label("Name")
  };

  doSubmit = () => {
    // Call the server
    console.log("Submitted");
  };

  render() {
    return (
      <div>
        <h1>Register</h1>
        <form onSubmit={this.handleSubmit}>
          {this.renderInput("username", "Username")}
          {this.renderInput("password", "Password", "password")}
          {this.renderInput("name", "Name")}
          {this.renderButton("Register")}
        </form>
      </div>
    );
  }
}

export default RegisterForm;
- ابتدا این کامپوننت را بجای ارث بری از Component خود React، از کامپوننت Form که در قسمت قبل ایجاد کردیم، ارث بری می‌کنیم تا به تمام امکانات آن مانند اعتبارسنجی، مدیریت حالت و متدهای کمکی تعریف فیلدها و دکمه‌ها بهره‌مند شویم.
- سپس state این کامپوننت را با شیءای حاوی دو خاصیت data و error، مقدار دهی اولیه می‌کنیم. خواص متناظر با المان‌های فرم را نیز به صورت یک شیء، به خاصیت data انتساب داده‌ایم.
- پس از آن، خاصیت schema تعریف شده‌است؛ تا قواعد اعتبارسنجی تک تک فیلدهای فرم را به کمک کتابخانه‌ی Joi، مطابق نیازمندی‌هایی که در ابتدای تعریف این تمرین مشخص کردیم، ایجاد کند.
- در ادامه، متد doSubmit را ملاحظه می‌کنید. این متد پس از کلیک بر روی دکمه‌ی Register و پس از اعتبارسنجی موفقیت آمیز فرم، به صورت خودکار فراخوانی می‌شود.
- در آخر، تعریف فرم ثبت‌نام را مشاهده می‌کنید که نکات آن‌را در قسمت قبل، با معرفی کامپوننت Form و افزودن متدهای کمکی رندر input و button به آن، بررسی کردیم و در کل با نکات بررسی شده‌ی در فرم لاگینی که تا به اینجا ایجاد کردیم، تفاوتی ندارد.


تمرین 2- ایجاد فرم ثبت و یا ویرایش یک فیلم


فرم جدید ثبت و ویرایش یک فیلم، نکات بیشتری را به همراه دارد. در اینجا می‌خواهیم در بالای لیست نمایش فیلم‌ها، یک دکمه‌ی new movie را اضافه کنیم تا با کلیک بر روی آن، به فرم ثبت و ویرایش فیلم‌ها هدایت شویم. این فرم، از فیلدهای یک عنوان متنی، انتخاب ژانر از یک drop down list، تعداد موجود (بین 1 و 100) و امتیاز (بین صفر تا 10) تشکیل شده‌است. همچنین تا زمانیکه اعتبارسنجی فرم تکمیل نشده‌است، دکمه‌ی submit فرم باید غیرفعال باقی بماند. پس از ذخیره شدن این فیلم (در لیست درون حافظه‌ای برنامه)، با مراجعه‌ی به لیست فیلم‌ها و انتخاب آن از لیست (با کلیک بر روی لینک آن)، باید مجددا به همین فرم، در حالت ویرایش این رکورد هدایت شویم. به علاوه اگر در بالای صفحه یک id اشتباه وارد شد، باید صفحه‌ی «پیدا نشد» نمایش داده شود.

کامپوننت MovieForm و مسیریابی آن‌را در قسمت 17، تعریف و اضافه کردیم. برای تعریف لینکی به آن، به کامپوننت movies مراجعه کرده و بالای متنی که تعداد کل آیتم‌های موجود در بانک اطلاعاتی را نمایش می‌دهد، المان زیر را اضافه می‌کنیم:
import { Link } from "react-router-dom";
// ...


<div className="col">
  <Link
    to="/movies/new"
    className="btn btn-primary"
    style={{ marginBottom: 20 }}
  >
    New Movie
  </Link>
  <p>Showing {totalCount} movies in the database.</p>
این Link را هم با کلاس btn مزین کرده‌ایم تا شبیه به یک دکمه، به نظر برسد. با کلیک بر روی آن، به آدرس movies/new هدایت خواهیم شد؛ یعنی id جدید این مسیریابی را به "new" تنظیم کرده‌ایم که در ادامه بر اساس آن، تفاوت بین حالت ویرایش و حالت ثبت اطلاعات، مشخص می‌شود.


سپس به کامپوننت src\components\movieForm.jsx که پیشتر آن‌را اضافه کرده بودیم، مراجعه کرده و به صورت زیر آن‌را تکمیل می‌کنیم:
import Joi from "@hapi/joi";
import React from "react";

import { getGenres } from "../services/fakeGenreService";
import { getMovie, saveMovie } from "../services/fakeMovieService";
import Form from "./common/form";

class MovieForm extends Form {
  state = {
    data: {
      title: "",
      genreId: "",
      numberInStock: "",
      dailyRentalRate: ""
    },
    genres: [],
    errors: {}
  };
- ابتدا importهای مورد نیاز به Joi، React و همچنین سرویس‌های لیست فیلم‌ها و لیست ژانرهای سینمایی، به همراه کامپوننت فرم، تعریف شده‌اند.
- سپس این کامپوننت نیز از کامپوننت Form ارث بری می‌کند تا به امکانات ویژه‌ی آن دسترسی پیدا کند.
- در ادامه در خاصیت state، طبق روالی که در کامپوننت فرم درنظر گرفته‌ایم، دو خاصیت data و errors باید حضور داشته باشند. در خاصیت data، شیءای که نام خاصیت‌های آن با فیلدهای فرم تطابق دارد، ذکر شده‌اند. در اینجا برای ذخیره سازی اطلاعات انتخاب شده‌ی از drop down list مرتبط با ژانرهای سینمایی، از خاصیت genreId استفاده می‌شود؛ این تنها اطلاعاتی است که از کل آیتم‌های یک drop down list نیاز داریم. آرایه‌ی genres که آیتم‌های این drop down list را مقدار دهی می‌کند، در روال componentDidMount، از سرویس مرتبطی دریافت و مقدار دهی خواهد شد.

در ادامه‌ی کدهای کامپوننت MovieForm، کدهای schema اعتبارسنجی شیء data را ملاحظه می‌کنید:
  schema = {
    _id: Joi.string(),
    title: Joi.string()
      .required()
      .label("Title"),
    genreId: Joi.string()
      .required()
      .label("Genre"),
    numberInStock: Joi.number()
      .required()
      .min(0)
      .max(100)
      .label("Number in Stock"),
    dailyRentalRate: Joi.number()
      .required()
      .min(0)
      .max(10)
      .label("Daily Rental Rate")
  };
در اینجا، id به required تنظیم نشده‌است؛ چون زمانیکه قرار است یک شیء movie جدید را  ایجاد کنیم، هنوز این id نامشخص است. سایر موارد خاصیت schema، به لطف fluent api کتابخانه‌ی Joi، بسیار خوانا بوده و نیاز به توضیحات خاصی ندارند. برای مثال هر دو خاصیت numberInStock و  dailyRentalRate باید عددی وارد شده و بین بازه‌ی مشخصی قرار گیرند.

اکنون به مرحله‌ی componentDidMount می‌رسیم:
  componentDidMount() {
    const genres = getGenres();
    this.setState({ genres });

    const movieId = this.props.match.params.id;
    if (movieId === "new") return;

    const movie = getMovie(movieId);
    if (!movie) return this.props.history.replace("/not-found");

    this.setState({ data: this.mapToViewModel(movie) });
  }
- در اینجا لیست ژانرهای سینمایی از متد getGenres فایل src\services\fakeGenreService.js دریافت شده و پس از آن کار به روز رسانی خاصیت genres در state را انجام می‌دهیم. این به روز رسانی state، سبب می‌شود تا این خاصیت که آرایه‌ای است، در رندر بعدی این کامپوننت، به لیست options مربوط به drop down list درج شده‌ی در فرم، ارسال شده و در فرم رندر شود.
- پس از آن، نحوه‌ی دریافت پارامتر id مسیریابی رسیده را ملاحظه می‌کنید. این id اگر به "new" تنظیم شده بود، یعنی قرار است، اطلاعات جدیدی ثبت شوند. بنابراین متد جاری را خاتمه می‌دهیم (چون کار ادامه‌ی این متد، مقدار دهی اولیه‌ی تمام فیلدهای فرم، بر اساس اطلاعات شیء دریافت شد‌ه‌ی از سرویس فیلم‌ها است). در غیراینصورت (و با مشخص بودن id)، با استفاده از این id و متد getMovie سرویس src\services\fakeMovieService.js، سعی خواهیم کرد تا اطلاعات شیء movie متناظری را دریافت کنیم. اگر خروجی این متد null بود، یعنی id وارد شده معتبر نیست. به همین جهت کاربر را به صفحه‌ی not-found هدایت می‌کنیم. اگر دقت کنید در اینجا بجای متد push، از متد replace استفاده کرده‌ایم. چون اگر از متد push استفاده می‌کردیم و کاربر بر روی دکمه‌ی back مرورگر کلیک می‌کرد، دوباره به همین صفحه، با id غیرمعتبر قبلی وارد می‌شد و یک حلقه‌ی بی‌پایان رخ می‌داد. همچنین به return ای هم که به همراه متد replace استفاده شده، دقت کنید. کار redirect به یک صفحه‌ی دیگر، به معنای عدم اجرای کدهای پس از آن نیست. بنابراین اگر می‌خواهیم کار این متد با redirect، به پایان برسد، ذکر return الزامی است.
- در پایان این متد، خاصیت data موجود در state را به روز رسانی می‌کنیم؛ تا سبب رندر فرم، با اطلاعات شیء movie یافت شده گردد و چون ساختار شیء movie دریافت شده‌ی از سرویس، با ساختار data تعریف شده‌ی در state یکی نیست، نیاز به نگاشت این دو به هم، توسط متد سفارشی mapToViewModel زیر است:
  mapToViewModel(movie) {
    return {
      _id: movie._id,
      title: movie.title,
      genreId: movie.genre._id,
      numberInStock: movie.numberInStock,
      dailyRentalRate: movie.dailyRentalRate
    };
  }
این سناریو بسیار متداول است و اکثر داده‌های دریافت شده‌ی از سرور، الزاما با ساختار داده‌هایی که در فرم‌های خود تعریف می‌کنیم (که در اینجا view-model نام گرفته)، یکی نیستند و نیاز به نگاشت بین آن‌ها وجود دارد. برای مثال genreId موجود در view-model این فرم (همان شیء منتسب به data در state)، دقیقا به همین نام، در شیء movie تعریف نشده‌است و نیاز به نگاشت این دو به هم است.

در ادامه‌ی کدهای کامپوننت فرم فیلم‌ها، به متد doSubmit می‌رسیم:
  doSubmit = () => {
    saveMovie(this.state.data);

    this.props.history.push("/movies");
  };
این متد پس از کلیک کاربر بر روی دکمه‌ی submit و اعتبارسنجی کامل فرم، فراخوانی می‌شود. در این مرحله می‌توان اطلاعات موجود در شیء data را به متد saveMovie سرویس src\services\fakeMovieService.js ارسال کرد، تا آن‌را به لیست خودش اضافه کند. سپس کاربر را به لیست به روز شده‌ی فیلم‌ها هدایت می‌کنیم.

در انتهای این کامپوننت نیز به متد رندر آن می‌رسیم:
  render() {
    return (
      <div>
        <h1>Movie Form</h1>
        <form onSubmit={this.handleSubmit}>
          {this.renderInput("title", "Title")}
          {this.renderSelect("genreId", "Genre", this.state.genres)}
          {this.renderInput("numberInStock", "Number in Stock", "number")}
          {this.renderInput("dailyRentalRate", "Rate")}
          {this.renderButton("Save")}
        </form>
      </div>
    );
  }
تمام قسمت‌های این فرم را منهای متد جدید renderSelect آن، پیشتر در قسمت قبل، مرور کرده‌ایم و نکته‌ی جدیدی ندارند.
برای تعریف متد جدید renderSelect به این صورت عمل می‌کنیم:
- ابتدا فایل جدید src\components\common\select.jsx را ایجاد کرده و سپس آن‌را جهت نمایش یک drop down list، ویرایش می‌کنیم:
import React from "react";

const Select = ({ name, label, options, error, ...rest }) => {
  return (
    <div className="form-group">
      <label htmlFor={name}>{label}</label>
      <select name={name} id={name} {...rest} className="form-control">
        <option value="" />
        {options.map(option => (
          <option key={option._id} value={option._id}>
            {option.name}
          </option>
        ))}
      </select>
      {error && <div className="alert alert-danger">{error}</div>}
    </div>
  );
};

export default Select;
شبیه به یک چنین کامپوننتی را در قسمت قبل، در فایل src\components\common\input.jsx ایجاد کردیم و ساختار کلی آن‌ها با هم یکی است. ابتدا تمام تگ‌ها و کلاس‌های بوت استرپی مورد نیاز، در این کامپوننت محصور می‌شوند. سپس آرایه‌ای بر روی لیست options رسیده، ایجاد شده و به صورت پویا، لیست نمایش داده شده‌ی توسط drop down آن‌را تشکیل می‌دهد. در پایان آن هم کار نمایش اخطار اعتبارسنجی متناظری، در صورت وجود خطایی، قرار گرفته‌است.

- پس از آن به کامپوننت src\components\common\form.jsx مراجعه کرده و متد رندر آن‌را اضافه می‌کنیم:
import Select from "./select";
// ...

class Form extends Component {

  // ...

  renderSelect(name, label, options) {
    const { data, errors } = this.state;

    return (
      <Select
        name={name}
        value={data[name]}
        label={label}
        options={options}
        onChange={this.handleChange}
        error={errors[name]}
      />
    );
  }
}
کار این متد، مقدار دهی ویژگی‌های مورد نیاز کامپوننت Select، بر اساس نام فیلد، یک برچسب و آیتم‌های ارسالی به آن است. مزیت وجود یک چنین متد کمکی، کم شدن کدهای تکراری Selectهای مورد نیاز و همچنین عدم فراموشی قسمتی از این اتصالات و در نهایت یک‌دست شدن کدهای کل برنامه‌است. این متد در نهایت سبب رندر یک drop down list، بر اساس اطلاعات خاصیت genres موجود در state می‌شود:



تمرین 3- جستجوی در لیست فیلم‌ها


می‌خواهیم در بالای لیست نمایش فیلم‌ها، یک search box را قرار دهیم تا توسط آن بتوان بر اساس عنوان وارد شده، در فیلم‌های موجود جستجو کرد. همچنین این جستجو قرار است کلی بوده و حتی در صورت انتخاب ژانر خاصی از منوی کنار صفحه، باید در کل اطلاعات موجود جستجو کند. به علاوه اگر کاربر ژانری را انتخاب کرد، این text box باید خالی شود.

برای اینکار ابتدا فایل جدید src\components\searchBox.jsx را ایجاد کرده و به صورت زیر آن‌را تکمیل می‌کنیم:
import React from "react";

const SearchBox = ({ value, onChange }) => {
  return (
    <input
      type="text"
      name="query"
      className="form-control my-3"
      placeholder="Search..."
      value={value}
      onChange={e => onChange(e.currentTarget.value)}
    />
  );
};

export default SearchBox;
این SeachBox، یک controlled component است و دارای state خاص خودش نیست. تمام اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق props دریافت کرده و خروجی خود را (اطلاعات تایپ شده‌ی در input box را) از طریق صدور رخ‌دادها، اطلاع رسانی می‌کند.

سپس به کامپوننت movies مراجعه کرده و آن‌را ذیل متن نمایش تعداد رکوردها، درج می‌کنیم:
<p>Showing {totalCount} movies in the database.</p>
<SearchBox value={searchQuery} onChange={this.handleSearch} />
که البته نیاز به import کامپوننت مربوطه، تعریف واژه‌ی جستجو شده در state و مدیریت رخ‌داد onChange را نیز دارد:
import SearchBox from "./searchBox";
//...

class Movies extends Component {
  state = {
    //...
    selectedGenre: {},
    searchQuery: ""
  };


  handleSearch = query => {
    this.setState({ searchQuery: query, selectedGenre: null, currentPage: 1 });
  };

  handleGenreSelect = genre => {
    console.log("handleGenreSelect", genre);
    this.setState({ selectedGenre: genre, searchQuery: "", currentPage: 1 });
  };
در متد handleSearch، اطلاعات وارد شده‌ی توسط کاربر دریافت شده و توسط آن سه خاصیت state به روز رسانی می‌شوند تا توسط آن‌ها در حین رندر مجدد کامپوننت، کار فیلتر صحیح اطلاعات صورت گیرد. همچنین selectedGenre نیز به حالت اول بازگشت داده می‌شود. به علاوه اگر کاربر در حین مشاهده‌ی صفحه‌ی 3 بود، نیاز است currentPage صحیحی را به او نمایش  داد.
متد handleGenreSelect را نیز اندکی تغییر داده‌ایم تا اگر گروهی انتخاب شد، مقدار searchQuery را خالی کند. اگر در اینجا searchQuery را به نال تنظیم می‌کردیم، controlled component جعبه‌ی جستجو، تبدیل به کامپوننت کنترل نشده‌ای می‌شد و در این حالت، React، اخطار تبدیل بین این دو را صادر می‌کرد.

در آخر، ابتدای متد getPageData هم جهت اعمال searchQuery، به صورت زیر تغییر می‌کند:
  getPagedData() {
    const {
      pageSize,
      currentPage,
      selectedGenre,
      movies: allMovies,
      sortColumn,
      searchQuery
    } = this.state;

    let filteredMovies = allMovies;
    if (searchQuery) {
      filteredMovies = allMovies.filter(m =>
        m.title.toLowerCase().startsWith(searchQuery.toLowerCase())
      );
    } else if (selectedGenre && selectedGenre._id) {
      filteredMovies = allMovies.filter(m => m.genre._id === selectedGenre._id);
    }
در اینجا اگر searchQuery مقداری داشته باشد، یک جستجوی غیرحساس به کوچکی و بزرگی حروف، بر روی خاصیت title اشیاء فیلم، انجام می‌شود.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: sample-21.zip