مطالب دوره‌ها
ارزیابی و تفسیر مدل در داده کاوی
مقدمه
دانشی که در مرحله یادگیری مدل تولید می‌شود، می‌بایست در مرحله ارزیابی مورد تحلیل قرار گیرد تا بتوان ارزش آن را تعیین نمود و در پی آن کارائی الگوریتم یادگیرنده مدل را نیز مشخص کرد. این معیارها را می‌توان هم برای مجموعه داده‌های آموزشی در مرحله یادگیری و هم برای مجموعه رکوردهای آزمایشی در مرحله ارزیابی محاسبه نمود. همچنین لازمه موفقیت در بهره مندی از علم داده کاوی تفسیر دانش تولید و ارزیابی شده است.

ارزیابی در الگوریتم‌های دسته بندی 
برای سادگی معیارهای ارزیابی الگوریتم‌های دسته بندی، آنها را برای یک مسئله با دو دسته ارائه خواهیم نمود. در ابتدا با مفهوم ماتریس درهم ریختگی (Classification Matrix) آشنا می‌شویم. این ماتریس چگونگی عملکرد الگوریتم دسته بندی را با توجه به مجموعه داده ورودی به تفکیک انواع دسته‌های مساله دسته بندی، نمایش می‌دهد.

هر یک از عناصر ماتریس به شرح ذیل می‌باشد:
TN: بیانگر تعداد رکوردهایی است که دسته واقعی آنها منفی بوده و الگوریتم دسته بندی نیز دسته آنها را بدرستی منفی تشخیص داده است.
TP: بیانگر تعداد رکوردهایی است که دسته واقعی آنها مثبت بوده و الگوریتم دسته بندی نیز دسته آنها را بدرستی مثبت تشخیص داده است.
FP: بیانگر تعداد رکوردهایی است که دسته واقعی آنها منفی بوده و الگوریتم دسته بندی دسته آنها را به اشتباه مثبت تشخیص داده است.
FN: بیانگر تعداد رکوردهایی است که دسته واقعی آنها مثبت بوده و الگوریتم دسته بندی دسته آنها را به اشتباه منفی تشخیص داده است.

مهمترین معیار برای تعین کارایی یک الگوریتم دسته بندی دقت یا نرخ دسته بندی (Classification Accuracy - Rate) است که این معیار دقت کل یک دسته بند را محاسبه می‌کند. در واقع این معیار مشهورترین و عمومی‌ترین معیار محاسبه کارایی الگوریتم‌های دسته بندی است که نشان می‌دهد، دسته بند طراحی شده چند درصد از کل مجموعه رکوردهای آزمایشی را بدرستی دسته بندی کرده است.
دقت دسته بندی با استفاده از رابطه I بدست می‌آید که بیان می‌کند دو مقدار TP و TN مهمترین مقادیری هستند که در یک مسئله دودسته ای باید بیشینه شوند. (در مسائل چند دسته ای مقادیر قرار گرفته روی قطر اصلی این ماتریس - که در صورت کسر محاسبه CA قرار می‌گیرند - باید بیشینه باشند.)
معیار خطای دسته بندی (Error Rate) دقیقاً برعکس معیار دقت دسته بندی است که با استفاده از رابطه II بدست می‌آید. کمترین مقدار آن برابر صفر است زمانی که بهترین کارایی را داریم و بطور مشابه بیشترین مقدار آن برابر یک است زمانی که کمترین کارائی را داریم.
ذکر این نکته ضروری است که در مسائل واقعی، معیار دقت دسته بندی به هیچ عنوان معیار مناسبی برای ارزیابی کارایی الگوریتم‌های دسته بندی نمی‌باشد، به این دلیل که در رابطه دقت دسته بندی، ارزش رکوردهای دسته‌های مختلف یکسان در نظر گرفته می‌شوند. بنابراین در مسائلی که با دسته‌های نامتعادل سروکار داریم، به بیان دیگر در مسائلی که ارزش دسته ای در مقایسه با دسته دیگر متفاوت است، از معیارهای دیگری استفاده می‌شود.
همچنین در مسائل واقعی معیارهای دیگری نظیر DR و FAR که به ترتیب از روابط III و IV بدست می‌آیند، اهمیت ویژه ای دارند. این معیارها که توجه بیشتری به دسته بند مثبت نشان می‌دهند، توانایی دسته بند را در تشخیص دسته مثبت و بطور مشابه تاوان این توانایی تشخیص را تبیین می‌کنند. معیار DR نشان می‌دهد که دقت تشخیص دسته مثبت چه مقدار است و معیار FAR نرخ هشدار غلط را با توجه به دسته منفی بیان می‌کند.
 

معیار مهم دیگری که برای تعیین میزان کارایی یک دسته بند استفاده می‌شود معیار (AUC (Area Under Curve است.

AUC نشان دهنده سطح زیر نمودار (ROC (Receiver Operating Characteristic می‌باشد که هر چه مقدار این عدد مربوط به یک دسته بند بزرگتر باشد کارایی نهایی دسته بند مطلوب‌تر ارزیابی می‌شود. نمودار ROC روشی برای بررسی کارایی دسته بندها می‌باشد. در واقع منحنی‌های ROC منحنی‌های دو بعدی هستند که در آنها DR یا همان نرخ تشخیص صحیح دسته مثبت (True Positive Rate - TPR) روی محور Y و بطور مشابه FAR یا همان نرخ تشخیص غلط دسته منفی (False Positive Rate - FPR) روی محور X رسم می‌شوند. به بیان دیگر یک منحنی ROC مصالحه نسبی میان سودها و هزینه‌ها را نشان می‌دهد.

بسیاری از دسته بندها همانند روش‌های مبتنی بر درخت تصمیم و یا روش‌های مبتنی بر قانون، به گونه ای طراحی شده اند که تنها یک خروجی دودویی (مبنی بر تعلق ورودی به یکی از دو دسته ممکن) تولید می‌کنند. به این نوع دسته بندها که تنها یک خروجی مشخص برای هر ورودی تولید می‌کنند، دسته بندهای گسسته گفته می‌شود که این دسته بندها تنها یک نقطه در فضای ROC تولید می‌کنند.
بطور مشابه دسته بندهای دیگری نظیر دسته بندهای مبتنی بر روش بیز و یا شبکه‌های عصبی نیز وجود دارند که یک احتمال و یا امتیاز برای هر ورودی تولید می‌کنند، که این عدد بیانگر درجه تعلق ورودی به یکی از دو دسته موجود می‌باشد. این دسته بندها پیوسته نامیده می‌شوند و بدلیل خروجی خاص این دسته بندها یک آستانه جهت تعیین خروجی نهایی در نظر گرفته می‌شود.

یک منحنی ROC اجازه مقایسه تصویری مجموعه ای از دسته بندی کننده‌ها را می‌دهد، همچنین نقاط متعددی در فضای ROC قابل توجه است. نقطه پایین سمت چپ (0,0) استراتژی را نشان می‌دهد که در یک دسته بند مثبت تولید نمی‌شود. استراتژی مخالف، که بدون شرط دسته بندهای مثبت تولید می‌کند، با نقطه بالا سمت راست (1,1) مشخص می‌شود. نقطه (0,1) دسته بندی کامل و بی عیب را نمایش می‌دهد. بطور کلی یک نقطه در فضای ROC بهتر از دیگری است اگر در شمال غربی‌تر این فضا قرار گرفته باشد. همچنین در نظر داشته باشید منحنی‌های ROC رفتار یک دسته بندی کننده را بدون توجه به توزیع دسته‌ها یا هزینه خطا نشان می‌دهند، بنابراین کارایی دسته بندی را از این عوامل جدا می‌کنند. فقط زمانی که یک دسته بند در کل فضای کارایی به وضوح بر دسته دیگری تسلط یابد، می‌توان گفت که بهتر از دیگری است. به همین دلیل معیار AUC که سطح زیر نمودار ROC را نشان می‌دهد می‌تواند نقش تعیین کننده ای در معرفی دسته بند برتر ایفا کند. برای درک بهتر نمودار ROC زیر را مشاهده کنید.
 

مقدار AUC برای یک دسته بند که بطور تصادفی، دسته نمونه مورد بررسی را تعیین می‌کند برابر 0.5 است. همچنین بیشترین مقدار این معیار برابر یک بوده و برای وضعیتی رخ می‌دهد که دسته بند ایده آل بوده و بتواند کلیه نمونه‌های مثبت را بدون هرگونه هشدار غلطی تشخیص دهد. معیار AUC برخلاف دیگر معیارهای تعیین کارایی دسته بندها مستقل از آستانه تصمیم گیری دسته بند می‌باشد. بنابراین این معیار نشان دهنده میزان قابل اعتماد بودن خروجی یک دسته بند مشخص به ازای مجموعه داده‌های متفاوت است که این مفهوم توسط سایر معیارهای ارزیابی کارایی دسته بندها قابل محاسبه نمی‌باشد. در برخی از مواقع سطح زیر منحنی‌های ROC مربوط به دو دسته بند با یکدیگر برابر است ولی ارزش آنها برای کاربردهای مختلف یکسان نیست که باید در نظر داشت در این گونه مسائل که ارزش دسته‌ها با یکدیگر برابر نیست، استفاده از معیار AUC مطلوب نمی‌باشد. به همین دلیل در این گونه مسائل استفاده از معیار دیگری به جزء هزینه (Cost Matrix) منطقی به نظر نمی‌رسد. در انتها باید توجه نمود در کنار معیارهای بررسی شده که همگی به نوعی دقت دسته بند را محاسبه می‌کردند، در دسته بندهای قابل تفسیر نظیر دسته بندهای مبتنی بر قانون و یا درخت تصمیم، پیچیدگی نهایی و قابل تفسیر بودن مدل یاد گرفته شده نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. 

از روش‌های ارزیابی الگوریتم‌های دسته بندی (که در این الگوریتم روال کاری بدین صورت است که مدل دسته بندی توسط مجموعه داده آموزشی ساخته شده و بوسیله مجموعه داده آزمایشی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.) می‌توان به روش Holdout اشاره کرد که در این روش چگونگی نسبت تقسیم مجموعه داده‌ها (به دو مجموعه داده آموزشی و مجموعه داده آزمایشی) بستگی به تشخیص تحلیگر دارد که معمولاً دو سوم برای آموزش و یک سوم برای ارزیابی در نظر گرفته می‌شود. مهمترین مزیت این روش سادگی و سرعت بالای عملیات ارزیابی است ولیکن روش Holdout معایب زیادی دارد از جمله اینکه مجموعه داده‌های آموزشی و آزمایشی به یکدیگر وابسته خواهند شد، در واقع بخشی از مجموعه داده اولیه که برای آزمایش جدا می‌شود، شانسی برای حضور یافتن در مرحله آموزش ندارد و بطور مشابه در صورت انتخاب یک رکورد برای آموزش دیگر شانسی برای استفاده از این رکورد برای ارزیابی مدل ساخته شده وجود نخواهد داشت. همچنین مدل ساخته شده بستگی فراوانی به چگونگی تقسیم مجموعه داده اولیه به مجموعه داده‌های آموزشی و آزمایشی دارد. چنانچه روش Holdout را چندین بار اجرا کنیم و از نتایج حاصل میانگین گیری کنیم از روشی موسوم به Random Sub-sampling استفاده نموده ایم. که مهمترین عیب این روش نیز عدم کنترل بر روی تعداد دفعاتی که یک رکورد به عنوان نمونه آموزشی و یا نمونه آزمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد، است. به بیان دیگر در این روش ممکن است برخی رکوردها بیش از سایرین برای یادگیری و یا ارزیابی مورد استفاده قرار گیرند.
چنانچه در روش Random Sub-sampling به شکل هوشمندانه‌تری عمل کنیم به صورتی که هر کدام از رکوردها به تعداد مساوی برای یادگیری و تنها یکبار برای ارزیابی استفاده شوند، روش مزبور در متون علمی با نام Cross Validation شناخته می‌شود.
همچنین در روش جامع k-Fold Cross Validation کل مجموعه داده‌ها به k قسمت مساوی تقسیم می‌شوند. از k-1 قسمت به عنوان مجموعه داده‌های آموزشی استفاده می‌شود و براساس آن مدل ساخته می‌شود و با یک قسمت باقی مانده عملیات ارزیابی انجام می‌شود. فرآیند مزبور به تعداد k مرتبه تکرار خواهد شد، به گونه ای که از هر کدام از k قسمت تنها یکبار برای ارزیابی استفاده شده و در هر مرتبه یک دقت برای مدل ساخته شده، محاسبه می‌شود. در این روش ارزیابی دقت نهایی دسته بند برابر با میانگین k دقت محاسبه شده خواهد بود. معمول‌ترین مقداری که در متون علمی برای k در نظر گرفته می‌شود برابر با 10 می‌باشد. بدیهی است هر چه مقدار k بزرگتر شود، دقت محاسبه شده برای دسته بند قابل اعتماد‌تر بوده و دانش حاصل شده جامع‌تر خواهد بود و البته افزایش زمان ارزیابی دسته بند نیز مهمترین مشکل آن می‌باشد. حداکثر مقدار k برابر با تعداد رکوردهای مجموعه داده اولیه است که این روش ارزیابی با نام Leaving One Out شناخته می‌شود.
در روش هایی که تاکنون به آن اشاره شده، فرض بر آن است که عملیات انتخاب نمونه‌های آموزشی بدون جایگذاری صورت می‌گیرد. به بیان دیگر یک رکورد تنها یکبار در یک فرآیند آموزشی مورد توجه واقع می‌شود. چنانچه هر رکورد در صورت انتخاب شدن برای شرکت در عملیات یادگیری مدل بتواند مجدداً برای یادگیری مورد استفاده قرار گیرد روش مزبور با نام Bootstrap و یا   0.632 Bootstrap  شناخته می‌شود. (از آنجا که هر Bootstrap معادل 0.632 مجموعه داده اولیه است)
 

 
 ارزیابی در الگوریتم‌های خوشه بندی
به منظور ارزیابی الگوریتم‌های خوشه بندی می‌توان آنها به دو دسته تقسیم نمود:
شاخص‌های ارزیابی بدون ناظر، که گاهی در متون علمی با نام معیارهای داخلی شناخته می‌شوند، به آن دسته از معیارهایی گفته می‌شود که تعیین کیفیت عملیات خوشه بندی را با توجه به اطلاعات موجود در مجموعه داده بر عهده دارند. در مقابل، معیارهای ارزیابی با ناظر با نام معیار‌های خارجی نیز شناخته می‌شوند، که با استفاده از اطلاعاتی خارج از حیطه مجموعه داده‌های مورد بررسی، عملکرد الگوریتم‌های خوشه بندی را مورد ارزیابی قرار می‌دهند.
از آنجا که مهمترین وظیفه یک الگوریتم خوشه بندی آن است که بتواند به بهترین شکل ممکن فاصله درون خوشه ای را کمینه و فاصله بین خوشه ای را بیشینه نماید، کلیه معیارهای ارزیابی بدون ناظر سعی در سنجش کیفیت عملیات خوشه بندی با توجه به دو فاکتور تراکم خوشه ای و جدائی خوشه ای دارند. برآورده شدن هدف کمینه سازی درون خوشه ای و بیشینه سازی میان خوشه ای به ترتیب در گرو بیشینه نمودن تراکم هر خوشه و نیز بیشینه سازی جدایی میان خوشه‌ها می‌باشد. طیف وسیعی از معیارهای ارزیابی بدون ناظر وجود دارد که همگی در ابتدا تعریفی برای فاکتورهای تراکم و جدائی ارائه می‌دهند سپس توسط تابع (F(Cohesion, Separation مرتبط با خود، به ترکیب این دو فاکتور می‌پردازند. ذکر این نکته ضروری است که نمی‌توان هیچ کدام از معیارهای ارزیابی خوشه بندی را برای تمامی کاربردها مناسب دانست.

ارزیابی با ناظر الگوریتم‌های خوشه بندی، با هدف آزمایش و مقایسه عملکرد روش‌های خوشه بندی با توجه به حقایق مربوط به رکوردها صورت می‌پذیرد. به بیان دیگر هنگامی که اطلاعاتی از برچسب رکوردهای مجموعه داده مورد بررسی در اختیار داشته باشیم، می‌توانیم از آنها در عملیات ارزیابی عملکرد الگوریتم‌های خوشه بندی بهره بریم. لازم است در نظر داشته باشید در این بخش از برچسب رکوردها تنها در مرحله ارزیابی استفاده می‌شود و هر گونه بهره برداری از این برچسب‌ها در مرحله یادگیری مدل، منجر به تبدیل شدن روش کاوش داده از خوشه بندی به دسته بندی خواهد شد. مشابه با روش‌های بدون ناظر طیف وسیعی از معیارهای ارزیابی با ناظر نیز وجود دارد که در این قسمت با استفاده از روابط زیر به محاسبه معیارهای Rand Index و Jaccard می پردازیم به ترتیب در رابطه I و II نحوه محاسبه آنها نمایش داده شده است:

Rand Index را می‌توان به عنوان تعداد تصمیمات درست در خوشه بندی در نظر گرفت.
TP: به تعداد زوج داده هایی گفته می‌شود که باید در یک خوشه قرار می‌گرفتند، و قرار گرفته اند.
TN: به تعداد زوج داده هایی گفته می‌شود که باید در خوشه‌های جداگانه قرار داده می‌شدند و به درستی در خوشه‌های جداگانه جای داده شده اند.
FN: به تعداد زوج داده هایی گفته می‌شود که باید در یک خوشه قرار می‌گرفتند ولی در خوشه‌های جداگانه قرار داده شده اند.
FP: به تعداد زوج داده هایی اشاره دارد که باید در خوشه‌های متفاوت قرار می‌گرفتند ولی در یک خوشه قرار گرفته اند. 


 ارزیابی در الگوریتم‌های کشف قوانین انجمنی
به منظور ارزیابی الگوریتم‌های کشف قوانین انجمنی از آنجایی که این الگوریتم‌ها پتانسیل این را دارند که الگوها و قوانین زیادی تولید نمایند، جهت ارزیابی این قوانین به عواملی همچون شخص استفاده کننده از قوانین و نیز حوزه ای که مجموعه داده مورد بررسی به آن تعلق دارد، وابستگی زیادی پیدا می‌کنیم و بدین ترتیب کار پیدا کردن قوانین جذاب، به آسانی میسر نیست. فرض کنید قانونی با نام R داریم که به شکل A=>B می‌باشد، که در آن A و B زیر مجموعه ای از اشیاء می‌باشند.
پیشتر به معرفی دو معیار Support و Confidence پرداختیم. می‌دانیم از نسبت تعداد تراکنش هایی که در آن اشیاء A و B هر دو حضور دارند، به کل تعداد رکوردها Support بدست می‌آید که دارای مقداری عددی بین صفر و یک می‌باشد و هر چه این میزان بیشتر باشد، نشان می‌دهد که این دو شیء بیشتر با هم در ارتباط هستند. کاربر می‌تواند با مشخص کردن یک آستانه برای این معیار، تنها قوانینی را بدست آورد که Support آنها بیشتر از مقدار آستانه باشد، بدین ترتیب می‌توان با کاهش فضای جستجو، زمان لازم جهت پیدا کردن قوانین انجمنی را کمینه کرد. البته باید به ضعف این روش نیز توجه داشت که ممکن است قوانین با ارزشی را بدین ترتیب از دست دهیم. در واقع استفاده از این معیار به تنهایی کافی نیست. معیار Confidence نیز مقداری عددی بین صفر و یک می‌باشد، که هر چه این عدد بزرگتر باشد بر کیفیت قانون افزوده خواهد شد. استفاده از این معیار به همراه Support مکمل مناسبی برای ارزیابی قوانین انجمنی خواهد بود. ولی مشکلی که همچنان وجود دارد این است که امکان دارد قانونی با Confidence بالا وجود داشته باشد ولی از نظر ما ارزشمند نباشد.
از معیارهای دیگر قوانین انجمنی می‌توان به معیار Lift که با نام‌های Intersect Factor یا Interestingness نیز شناخته می‌شود اشاره کرد، که این معیار میزان استقلال میان اشیاء A و B را نشان می‌دهد که می‌تواند مقدار عددی بین صفر تا بی نهایت باشد. در واقع Lift میزان هم اتفاقی بین ویژگی‌ها را در نظر می‌گیرد و میزان رخداد تکی بخش تالی قانون (یعنی شیء B) را در محاسبات خود وارد می‌کند. (بر خلاف معیار Confidence)
مقادیر نزدیک به عدد یک معرف این هستند که A و B مستقل از یکدیگر می‌باشند، بدین ترتیب نشان دهنده قانون جذابی نمی‌باشند. چنانچه این معیار از عدد یک کمتر باشد، نشان دهنده این است که A و B با یکدیگر رابطه منفی دارند. هر چه مقدار این معیار بیشتر از عدد یک باشد، نشان دهنده این است که A اطلاعات بیشتری درباره B فراهم می‌کند که در این حالت جذابیت قانون A=>B بالاتر ارزیابی می‌شود. در ضمن این معیار نسبت به سمت چپ و راست قانون متقارن است در واقع اگر سمت چپ و راست قانون را با یکدیگر جابجا کنیم، مقدار این معیار تغییری نمی‌کند. از آنجائی که این معیار نمی‌تواند به تنهایی برای ارزیابی مورد استفاده قرار گیرد، و حتماً باید در کنار معیارهای دیگر باشد، باید مقادیر آن بین بازه صفر و یک نرمال شود. ترکیب این معیار به همراه Support و Confidence جزو بهترین روش‌های کاوش قوانین انجمنی است. مشکل این معیار حساس بودن به تعداد نمونه‌های مجموعه داده، به ویژه برای مجموعه تراکنش‌های کوچک می‌باشد. از این رو معیارهای دیگری برای جبران این نقص معرفی شده اند.
معیار Conviction برخی ضعف‌های معیارهای Confidence و Lift را جبران می‌نماید. محدوده قابل تعریف برای این معیار در حوزه 0.5 تا بی نهایت قرار می‌گیرد که هر چه این مقدار بیشتر باشد، نشان دهنده این است که آن قانون جذاب‌تر می‌باشد. بر خلاف Lift این معیار متقارن نمی‌باشد و مقدار این معیار برای دلالت‌های منطقی یعنی در جایی که Confidence قانون یک می‌باشد برابر با بی نهایت است و چنانچه A و B مستقل از هم باشند، مقدار این معیار برابر با عدد یک خواهد بود.


معیار Leverage که در برخی متون با نام Novelty (جدید بودن) نیز شناخته می‌شود، دارای مقداری بین 0.25- و 0.25+ می‌باشد. ایده مستتر در این معیار آن است که اختلاف بین میزان هم اتفاقی سمت چپ و راست قانون با آن مقداری که مورد انتظار است به چه اندازه می‌باشد.
معیار Jaccard که دارای مقداری عددی بین صفر و یک است، علاوه بر اینکه نشان دهنده وجود نداشتن استقلال آماری میان A و B می‌باشد، درجه همپوشانی میان نمونه‌های پوشش داده شده توسط هر کدام از آنها را نیز اندازه گیری می‌کند. به بیان دیگر این معیار فاصله بین سمت چپ و راست قانون را بوسیله تقسیم تعداد نمونه هایی که توسط هر دو قسمت پوشش داده شده اند بر نمونه هایی که توسط یکی از آنها پوشش داده شده است، محاسبه می‌کند. مقادیر بالای این معیار نشان دهنده این است که A و B تمایل دارند، نمونه‌های مشابهی را پوشش دهند. لازم است به این نکته اشاره شود از این معیار برای فهمیدن میزان همبستگی میان متغیرها استفاده می‌شود که از آن می‌توان برای یافتن قوانینی که دارای همبستگی بالا ولی Support کم هستند، استفاده نمود. برای نمونه در مجموعه داده سبد خرید، قوانین نادری که Support کمی دارند ولی همبستگی بالایی دارند، توسط این معیار می‌توانند کشف شوند.   

معیار (Coefficient (φ نیز به منظور اندازه گیری رابطه میان A و B مورد استفاده قرار می‌گیرد که محدوده این معیار بین 1- و 1+ می‌باشد.
از دیگر معیارهای ارزیابی کیفیت قوانین انجمنی، طول قوانین بدست آمده می‌باشد. به بیان دیگر با ثابت در نظر گرفتن معیارهای دیگر نظیر Support، Confidence و Lift قانونی برتر است که طول آن کوتاه‌تر باشد، بدلیل فهم آسانتر آن.
 

در نهایت با استفاده از ماتریس وابستگی (Dependency Matrix)، می‌توان اقدام به تعریف معیارهای متنوع ارزیابی روش‌های تولید قوانین انجمنی پرداخت. در عمل معیارهای متعددی برای ارزیابی مجموعه قوانین بدست آمده وجود دارد و لازم است با توجه به تجارب گذشته در مورد میزان مطلوب بودن آنها تصمیم گیری شود. بدین ترتیب که ابتدا معیارهای برتر در مسئله مورد کاوش پس از مشورت با خبرگان حوزه شناسائی شوند، پس از آن قوانین انجمنی بدست آمده از حوزه کاوش، مورد ارزیابی قرار گیرند. 

مطالب دوره‌ها
پیاده سازی امتیاز دهی ستاره‌ای به مطالب به کمک jQuery در ASP.NET MVC
در این قسمت قصد داریم با نحوه پیاده سازی امتیاز دهی ستاره‌ای به مطالب، که نمونه‌ای از آن‌را در سایت جاری در قسمت‌های مختلف آن مشاهده می‌کنید، آشنا شویم.


مدل برنامه

در ابتدای کار نیاز است تا ساختاری را جهت ارائه لیستی از مطالب که دارای گزینه امتیاز دهی می‌باشند، تهیه کنیم:
namespace jQueryMvcSample03.Models
{
    public class BlogPost
    {
        public int Id { set; get; }
        public string Title { set; get; }
        public string Body { set; get; }

        /// <summary>
        /// اطلاعات رای گیری یک مطلب به صورت یک خاصیت تو در تو یا پیچیده
        /// </summary>
        public Rating Rating { set; get; }

        public BlogPost()
        {
            Rating = new Rating();
        }
    }
}

namespace jQueryMvcSample03.Models
{
    //[ComplexType]
    public class Rating
    {
        public double? TotalRating { get; set; }
        public int? TotalRaters { get; set; }
        public double? AverageRating { get; set; }
    }
}
اگر با EF Code first آشنا باشید، خاصیت Rating تعریف شده در اینجا می‌تواند از نوع ComplexType تعریف شود که شامل جمع امتیازهای داده شده، تعداد کل رای دهنده‌ها و همچنین میانگین امتیازهای حاصل است.


منبع داده فرضی برنامه

using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using jQueryMvcSample03.Models;

namespace jQueryMvcSample03.DataSource
{
    /// <summary>
    /// منبع داده فرضی
    /// </summary>
    public static class BlogPostDataSource
    {
        private static IList<BlogPost> _cachedItems;
        /// <summary>
        /// با توجه به استاتیک بودن سازنده کلاس، تهیه کش، پیش از سایر فراخوانی‌ها صورت خواهد گرفت
        /// باید دقت داشت که این فقط یک مثال است و چنین کشی به معنای
        /// تهیه یک لیست برای تمام کاربران سایت است
        /// </summary>
        static BlogPostDataSource()
        {
            _cachedItems = createBlogPostsInMemoryDataSource();
        }

        /// <summary>
        /// هدف صرفا تهیه یک منبع داده آزمایشی ساده تشکیل شده در حافظه است
        /// </summary>        
        private static IList<BlogPost> createBlogPostsInMemoryDataSource()
        {
            var results = new List<BlogPost>();
            for (int i = 1; i < 30; i++)
            {
                results.Add(new BlogPost { Id = i, Title = "عنوان " + i, Body = "متن ... متن ... متن " + i, Rating = new Rating { TotalRaters = i + 1, AverageRating = 3.5 } });
            }
            return results;
        }

        /// <summary>
        /// پارامترهای شماره صفحه و تعداد رکورد به ازای یک صفحه برای صفحه بندی نیاز هستند
        /// شماره صفحه از یک شروع می‌شود
        /// </summary>
        public static IList<BlogPost> GetLatestBlogPosts(int pageNumber, int recordsPerPage = 4)
        {
            var skipRecords = pageNumber * recordsPerPage;
            return _cachedItems
                        .OrderByDescending(x => x.Id)
                        .Skip(skipRecords)
                        .Take(recordsPerPage)
                        .ToList();
        }
    }
}
در این مثال نیز از یک منبع داده فرضی تشکیل شده در حافظه استفاده خواهیم کرد تا امکان اجرای پروژه پیوستی را بدون نیاز به بانک اطلاعاتی خاصی و بدون نیاز به مقدمات برپایی آن، به سادگی داشته باشید.
در این منبع داده ابتدا لیستی از مطالب تهیه شده و سپس کش می‌شوند. در ادامه توسط متد GetLatestBlogPosts بازه‌ای از این اطلاعات قابل بازیابی خواهند بود که برای استفاده در حالات صفحه بندی اطلاعات بهینه سازی شده است.


آشنایی با طراحی افزونه jQuery Star Rating

افزودن CSS نمایش امتیازها در ذیل هر مطلب

/* star rating system */
.post_rating
{
direction: ltr;
}
.rating
{
text-indent: -99999px;
overflow: hidden;
background-repeat: no-repeat;
display: inline-block;
width: 8px;
height: 16px;
}
.rating.stars
{
background-image: url('Images/star_rating.png');
}
.rating.stars.active
{
cursor: pointer;
}
.star-left_off
{
background-position: -0px -0px;
}
.star-left_on
{
background-position: -16px -0px;
}
.star-right_off
{
background-position: -8px -0px;
}
.star-right_on
{
background-position: -24px -0px;
}
برای نمایش ستاره‌ها و کار با تصویر Images/star_rating.png (که در پروژه پیوست قرار دارد) ابتدا نیاز است CSS فوق را به پروژه خود اضافه نمائید.

افزودن افزونه jQuery Star rating

// <![CDATA[
(function ($) {
    $.fn.StarRating = function (options) {
        var defaults = {            
            ratingStarsSpan: '.rating.stars',
            postInfoUrl: '/',
            loginUrl: '/login',
            errorHandler: null,
            completeHandler: null,
            onlyOneTimeHandler: null
        };
        var options = $.extend(defaults, options);

        return this.each(function () {
            var ratingStars = $(this);

            $(ratingStars).unbind('mouseover');
            $(ratingStars).mouseover(function () {
                var span = $(this).parent("span");
                var newRating = $(this).attr("value");
                setRating(span, newRating);
            });

            $(ratingStars).unbind('mouseout');
            $(ratingStars).mouseout(function () {
                var span = $(this).parent("span");
                var rating = span.attr("rating");
                setRating(span, rating);
            });

            $(ratingStars).unbind('click');
            $(ratingStars).click(function () {
                var span = $(this).parent("span");
                var newRating = $(this).attr("value");
                var text = span.children("span");
                var pID = span.attr("post");
                var type = span.attr("sectiontype");
                postData({ postID: pID, rating: newRating, sectionType: type });
                span.attr("rating", newRating);
                setRating(span, newRating);
            });

            function setRating(span, rating) {
                span.find(options.ratingStarsSpan).each(function () {
                    var value = parseFloat($(this).attr("value"));
                    var imgSrc = $(this).attr("class");
                    if (value <= rating)
                        $(this).attr("class", imgSrc.replace("_off", "_on"));
                    else
                        $(this).attr("class", imgSrc.replace("_on", "_off"));
                });
            }

            function postData(dataJsonArray) {
                $.ajax({
                    type: "POST",
                    url: options.postInfoUrl,
                    data: JSON.stringify(dataJsonArray),
                    contentType: "application/json; charset=utf-8",
                    dataType: "json",
                    complete: function (xhr, status) {
                        var data = xhr.responseText;
                        if (xhr.status == 403) {
                            window.location = options.loginUrl;
                        }
                        else if (status === 'error' || !data) {
                            if (options.errorHandler)
                                options.errorHandler(this);
                        }
                        else if (data == "nok") {
                            if (options.onlyOneTimeHandler)
                                options.onlyOneTimeHandler(this);
                        }
                        else {
                            if (options.completeHandler)
                                options.completeHandler(this);
                        }
                    }
                });
            }
        });
    };
})(jQuery);
// ]]>
اطلاعات فوق، فایل jquery.StarRating.js را تشکیل می‌دهند که باید به پروژه اضافه گردند.
کاری که این افزونه انجام می‌دهد ردیابی حرکت ماوس بر روی ستاره‌های نمایش داده شده و سپس ارسال سه پارامتر ذیل به اکشن متدی که توسط پارامتر postInfoUrl مشخص می‌گردد، پس از کلیک کاربر می‌باشد:
 { postID: pID, rating: newRating, sectionType: type }
همانطور که ملاحظه می‌کنید به ازای هر قطعه رای گیری که به صفحه اضافه می‌شود، Id مطلب، رای داده شده و نام قسمت جاری، به اکشن متدی خاص ارسال خواهند گردید. sectionType از این جهت اضافه گردیده است تا بتوانید با بیش از یک جدول کار کنید و از این افزونه در قسمت‌های مختلف سایت به سادگی بتوانید استفاده نمائید.
در اینجا از errorHandler برای نمایش خطاها، از completeHandler برای نمایش تشکر به کاربر و از onlyOneTimeHandler برای نمایش اخطار مثلا «یکبار بیشتر مجاز نیستید به ازای یک مطلب رای دهید»، می‌توان استفاده کرد.

بنابراین تا اینجا فایل layout برنامه تقریبا چنین مداخلی را خواهد داشت:
<head>
    <title>@ViewBag.Title</title>    
    <link href="@Url.Content("Content/starRating.css")" rel="stylesheet" type="text/css" />
    <link href="@Url.Content("Content/Site.css")" rel="stylesheet" type="text/css" />
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery-1.9.1.min.js")" type="text/javascript"></script>
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.validate.min.js")" type="text/javascript"></script>
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.unobtrusive-ajax.min.js")" type="text/javascript"></script>
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.validate.unobtrusive.min.js")" type="text/javascript"></script>
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.StarRating.js")" type="text/javascript"></script>
    @RenderSection("JavaScript", required: false)
</head>

طراحی یک HTML helper برای نمایش ستاره‌های امتیاز دهی

ابتدا پوشه استاندارد app_code را به پروژه اضافه کرده و سپس فایلی را به نام StarRatingHelper.cshtml، با محتوای ذیل به آن اضافه نمائید:
@using System.Globalization
@helper AddStarRating(int postId,
                      double? average = 0, int? postRatingsCount = 0, string type = "BlogPost",
                      string tooltip = "لطفا جهت رای دادن کلیک نمائید")
    {
        string actIt = "active ";
        if (!average.HasValue) { average = 0; }
        if (!postRatingsCount.HasValue) { postRatingsCount = 0; }
    
    <span class='postRating' rating='@average' post='@postId' title='@tooltip' sectiontype='@type'>
        @for (double i = .5; i <= 5.0; i = i + .5)
        {
            string left;
            if (i <= average)
            {
                left = (i * 2) % 2 == 1 ? "left_on" : "right_on";
            }
            else
            {
                left = (i * 2) % 2 == 1 ? "left_off" : "right_off";
            }
            <span class='rating stars @(actIt)star-@left' value='@i'></span>
        }
        &nbsp;
        @if (postRatingsCount > 0)
        {
            var ratingInfo = string.Format(CultureInfo.InvariantCulture, "امتیاز {0:0.00} از 5 توسط {1} نفر", average, postRatingsCount);
            <span>@ratingInfo</span>                
        }
        else
        {
            <span></span>
        }
    </span>
}
از این Html helper برای تشکیل ساختار نمایش قطعه امتیاز دهی به یک مطلب استفاده خواهیم کرد که توسط افزونه جی‌کوئری فوق ردیابی می‌شود.


کنترلر ذخیره سازی اطلاعات دریافتی برنامه

using System.Web.Mvc;
using System.Web.UI;
using jQueryMvcSample03.DataSource;
using jQueryMvcSample03.Security;

namespace jQueryMvcSample03.Controllers
{
    public class HomeController : Controller
    {
        public ActionResult Index()
        {
            var postsList = BlogPostDataSource.GetLatestBlogPosts(pageNumber: 0);
            return View(postsList); //نمایش صفحه اصلی
        }


        [HttpPost]
        [AjaxOnly]
        [OutputCache(Location = OutputCacheLocation.None, NoStore = true)]
        public ActionResult SaveRatings(int? postId, double? rating, string sectionType)
        {
            if (postId == null || rating == null || string.IsNullOrWhiteSpace(sectionType))
                return Content(null); //اعلام بروز خطا

            if (!this.HttpContext.CanUserVoteBasedOnCookies(postId.Value, sectionType))
                return Content("nok"); //اعلام فقط یکبار مجاز هستید رای دهید

            switch (sectionType) //قسمت‌های مختلف سایت که در جداول مختلفی قرار دارند نیز می‌توانند گزینه امتیاز دهی داشته باشند
            {
                case "BlogPost":
                    //الان شماره مطلب و رای ارسالی را داریم که می‌توان نسبت به ذخیره آن اقدام کرد
                    //مثلا
                    //_blogPostsService.SaveRating(postId.Value, rating.Value);
                    break;

                //... سایر قسمت‌های دیگر سایت

                default:
                    return Content(null); //اعلام بروز خطا
            }

            return Content("ok"); //اعلام موفقیت آمیز بودن ثبت اطلاعات
        }

        [HttpGet]
        public ActionResult Post(int? id)
        {
            if (id == null)
                return Redirect("/");

            //todo: show the content here
            return Content("Post " + id.Value);
        }
    }
}
در اینجا کنترلری را که کار پردازش کلیک کاربر را بر روی امتیازی خاص انجام می‌دهد، ملاحظه می‌کنید.
امضای اکشن متد SaveRatings دقیقا بر اساس سه پارامتر ارسالی توسط jquery.StarRating.js که پیشتر توضیح داده شد، تعیین گردیده است. در این متد ابتدا بررسی می‌شود که آیا اطلاعاتی دریافت شده است یا خیر. اگر خیر، null را بازگشت خواهد داد. سپس توسط متد CanUserVoteBasedOnCookies بررسی می‌شود که آیا کاربر می‌تواند (خصوصا مجددا) رای دهد یا خیر. این افزونه برای رای دهی کاربران وارد نشده به سیستم نیز مناسب است. به همین جهت از کوکی‌ها برای ثبت اطلاعات رای دادن کاربران استفاده گردیده است. پیاده سازی متد CanUserVoteBasedOnCookies را در ادامه ملاحظه خواهید نمود.
در ادامه در متد SaveRatings، یک switch تشکیل شده است تا بر اساس نام قسمت مرتبط به رای گیری، اطلاعات را بتوان به سرویس خاصی در برنامه هدایت کرد. مثلا اطلاعات قسمت مطالب به سرویس مطالب و قسمت نظرات به سرویس نظرات هدایت شوند.


متدهایی برای کار با کوکی‌ها در ASP.NET MVC

using System;
using System.Web;

namespace jQueryMvcSample03.Security
{
    public static class CookieHelper
    {
        public static bool CanUserVoteBasedOnCookies(this HttpContextBase httpContext, int postId, string sectionType)
        {
            string key = sectionType + "-" + postId;
            var value = httpContext.GetCookieValue(key);
            if (string.IsNullOrWhiteSpace(value))
            {
                httpContext.AddCookie(key, key);
                return true;
            }
            return false;
        }

        public static void AddCookie(this HttpContextBase httpContextBase, string cookieName, string value)
        {
            httpContextBase.AddCookie(cookieName, value, DateTime.Now.AddDays(30));
        }

        public static void AddCookie(this HttpContextBase httpContextBase, string cookieName, string value, DateTime expires)
        {
            var cookie = new HttpCookie(cookieName)
            {
                Expires = expires,
                Value = httpContextBase.Server.UrlEncode(value) // For Cookies and Unicode characters
            };
            httpContextBase.Response.Cookies.Add(cookie);
        }

        public static string GetCookieValue(this HttpContextBase httpContext, string cookieName)
        {
            var cookie = httpContext.Request.Cookies[cookieName];
            if (cookie == null)
                return string.Empty; //cookie doesn't exist

            // For Cookies and Unicode characters
            return httpContext.Server.UrlDecode(cookie.Value);
        }
    }
}
در اینجا یک سری متد الحاقی را ملاحظه می‌کنید که برای ثبت اطلاعات رای داده شده یک کاربر بر اساس Id مطلب و نام قسمت متناظر با آن در یک کوکی طراحی شده‌اند. بدیهی است اگر تمام قسمت‌های برنامه شما محافظت شده هستند و کاربران حتما نیاز است ابتدا به سیستم لاگین نمایند، می‌توانید این قسمت را حذف کرده و اطلاعات postId و SectionType را به ازای هر کاربر، جداگانه در بانک اطلاعاتی ثبت و بازیابی نمائید (دقیق‌ترین حالت ممکن؛ البته برای سیستمی بسته که حتما تمام قسمت‌های آن نیاز به اعتبار سنجی دارند).


پیشنهادی در مورد نحوه ذخیره سازی اطلاعات دریافتی

using jQueryMvcSample03.Models;

namespace jQueryMvcSample03.DataSource
{
    public interface IBlogPostsService
    {
        void SaveRating(int postId, double rating);
    }

    public class SampleService : IBlogPostsService
    {
        /// <summary>
        /// یک نمونه از متد ذخیره سازی اطلاعات پیشنهادی
        /// فقط برای ایده گرفتن
        /// بدیهی است محل قرارگیری اصلی آن در لایه سرویس برنامه شما خواهد بود
        /// </summary>
        public void SaveRating(int postId, double rating)
        {
            BlogPost post = null;
            //post = _blogCtx.Find(postId); // بر اساس شماره مطلب، مطلب یافت شده و فیلدهای آن تنظیم می‌شوند
            if (post == null) return;

            if (!post.Rating.TotalRaters.HasValue) post.Rating.TotalRaters = 0;
            if (!post.Rating.TotalRating.HasValue) post.Rating.TotalRating = 0;
            if (!post.Rating.AverageRating.HasValue) post.Rating.AverageRating = 0;

            post.Rating.TotalRaters++;
            post.Rating.TotalRating += rating;
            post.Rating.AverageRating = post.Rating.TotalRating / post.Rating.TotalRaters;

            // todo: call save changes at the end.
        }
    }
}
همانطور که عنوان شد، سه داده Id مطلب، رای داده شده و نام قسمت متناظر به اکشن متد ارسال می‌شود. از نام قسمت، برای انتخاب سرویس ذخیره سازی اطلاعات استفاده خواهیم کرد. این سرویس می‌تواند شامل متدی به نام SaveRating، همانند کدهای فوق باشد که Id مطلب و عدد رای حاصل به آن ارسال می‌گردند. ابتدا بر اساس این Id، مطلب متناظر یافت شده و سپس اطلاعات Rating آن به روز خواهد شد. در پایان هم ذخیره سازی اطلاعات باید صورت گیرد.



Viewهای برنامه

قسمت پایانی کار ما در اینجا تهیه دو View است:
الف) یک Partial view که لیست مطالب را به همراه گزینه رای دهی به آن‌ها رندر می‌کند.
ب) View کاملی که از این Partial View استفاده کرده و همچنین افزونه jquery.StarRating.js را فراخوانی می‌کند.
@using System.Text.RegularExpressions
@model IList<jQueryMvcSample03.Models.BlogPost>
<ul>
    @foreach (var item in Model)
    {
        <li>
            <fieldset>
            <legend>مطلب @item.Id</legend>
                <h5>
                    @Html.ActionLink(linkText: item.Title,
                                 actionName: "Post",
                                 controllerName: "Home",
                                 routeValues: new { id = item.Id },
                                 htmlAttributes: null)
                </h5>
                @item.Body
                <div class="post_rating">
                    @Html.Raw(Regex.Replace(@StarRatingHelper.AddStarRating(item.Id, item.Rating.AverageRating, item.Rating.TotalRaters, "BlogPost").ToHtmlString(), @">\s+<", "><"))
                </div>
            </fieldset>
        </li>
    }
</ul>
کدهای _ItemsList.cshtml را در اینجا ملاحظه می‌کند که در آن نحوه فراخوانی متد کمکی StarRatingHelper.AddStarRating ذکر شده است.
اگر به کدهای آن دقت کنید از Regex.Replace برای حذف فاصله‌های خالی و خطوط جدید بین تگ‌ها استفاده گردیده است. اگر اینکار انجام نشود، نیمه‌های ستاره‌های نمایش داده شده، با فاصله از یکدیگر رندر می‌شوند که صورت خوشایندی ندارد.

و نهایتا View ایی که از این اطلاعات استفاده می‌کنید ساختار زیر را خواهد داشت:
@model IList<jQueryMvcSample03.Models.BlogPost>
@{
    ViewBag.Title = "Index";
    var postInfoUrl = Url.Action(actionName: "SaveRatings", controllerName: "Home");
}
<h2>
    سیستم امتیاز دهی</h2>
@{ Html.RenderPartial("_ItemsList", Model); }
@section JavaScript
{
    <script type="text/javascript">
        $(document).ready(function () {
            $(".rating.stars.active").StarRating({
                ratingStarsSpan: '.rating.stars',
                postInfoUrl: '@postInfoUrl',
                loginUrl: '/login',
                errorHandler: function () {
                    alert('خطایی رخ داده است');
                },
                completeHandler: function () {
                    alert('با تشکر! رای شما با موفقیت ثبت شد');
                },
                onlyOneTimeHandler: function () {
                    alert('فقط یکبار می‌توانید به ازای هر مطلب رای دهید');
                }
            });
        });
    </script>
}
در این View لیستی از مطالب دریافت و به partial view طراحی شده برای نمایش ارسال می‌شود. سپس افزونه StarRating نیز تنظیم و به صفحه اضافه خواهد گردید. نکته مهم آن تعیین صحیح اکشن متدی است که قرار است اطلاعات را دریافت کند و نحوه مقدار دهی آن‌را توسط متغیر postInfoUrl مشاهده می‌کنید.

دریافت کدها و پروژه کامل این قسمت
jQueryMvcSample03.zip
مطالب
پیاده سازی پروژه نقاشی (Paint) به صورت شی گرا 3#
در ادامه مطالب قبل
پیاده سازی پروژه نقاشی (Paint) به صورت شی گرا 1# 
پیاده سازی پروژه نقاشی (Paint) به صورت شی گرا 2#

قبل از شروع توضیحات متد‌های کلاس Shape در ادامه پست‌های قبل در ^ و ^ ابتدا به تشریح یک تصویر می‌پردازیم.

نحوه ترسیم شی

خوب همانگونه که در تصویر بالا مشاده می‌نمایید، برای رسم یک شی چهار حالت متفاوت ممکن است پیش بیاید. (دقت کنید که ربع اول محور مختصات روی بوم گرافیکی قرار گرفته است، در واقع گوشه بالا و سمت چپ بوم گرافیکی نقطه (0 و 0) محور مختصات است و عرض بوم گرافیکی محور X‌ها و ارتفاع بوم گرافیکی محور Y‌ها را نشان می‌دهد)
  1. در این حالت StartPoint.X < EndPoint.X و StartPoint.Y < EndPoint.Y خواهد بود. (StartPoint نقطه ای است که ابتدا ماوس شروع به ترسیم می‌کند، و EndPoint زمانی است که ماوس رها شده و پایان ترسیم را مشخص می‌کند.)
  2. در این حالت StartPoint.X > EndPoint.X و StartPoint.Y > EndPoint.Y خواهد بود.
  3. در این حالت StartPoint.X > EndPoint.X و StartPoint.Y > EndPoint.Y خواهد بود.
  4. در این حالت StartPoint.X < EndPoint.X و StartPoint.Y > EndPoint.Y خواهد بود.

ابتدا یک کلاس کمکی به صورت استاتیک تعریف می‌کنیم که متدی جهت پیش نمایش رسم شی در حالت جابجایی ، رسم، و تغییر اندازه دارد.

using System;
using System.Drawing;

namespace PWS.ObjectOrientedPaint.Models
{
    /// <summary>
    /// Helpers
    /// </summary>
    public static class Helpers
    {
        /// <summary>
        /// Draws the preview.
        /// </summary>
        /// <param name="g">The g.</param>
        /// <param name="startPoint">The start point.</param>
        /// <param name="endPoint">The end point.</param>
        /// <param name="foreColor">Color of the fore.</param>
        /// <param name="thickness">The thickness.</param>
        /// <param name="isFill">if set to <c>true</c> [is fill].</param>
        /// <param name="backgroundBrush">The background brush.</param>
        /// <param name="shapeType">Type of the shape.</param>
        public static void DrawPreview(Graphics g, PointF startPoint, PointF endPoint, Color foreColor, byte thickness, bool isFill, Brush backgroundBrush, ShapeType shapeType)
        {
            float x = 0, y = 0;
            float width = Math.Abs(endPoint.X - startPoint.X);
            float height = Math.Abs(endPoint.Y - startPoint.Y);
            if (startPoint.X <= endPoint.X && startPoint.Y <= endPoint.Y)
            {
                x = startPoint.X;
                y = startPoint.Y;
            }
            else if (startPoint.X >= endPoint.X && startPoint.Y >= endPoint.Y)
            {
                x = endPoint.X;
                y = endPoint.Y;
            }
            else if (startPoint.X >= endPoint.X && startPoint.Y <= endPoint.Y)
            {
                x = endPoint.X;
                y = startPoint.Y;
            }
            else if (startPoint.X <= endPoint.X && startPoint.Y >= endPoint.Y)
            {
                x = startPoint.X;
                y = endPoint.Y;
            }

            switch (shapeType)
            {
                case ShapeType.Ellipse:
                    if (isFill)
                        g.FillEllipse(backgroundBrush, x, y, width, height);
                    //else
                    g.DrawEllipse(new Pen(foreColor, thickness), x, y, width, height);
                    break;
                case ShapeType.Rectangle:
                    if (isFill)
                        g.FillRectangle(backgroundBrush, x, y, width, height);
                    //else
                    g.DrawRectangle(new Pen(foreColor, thickness), x, y, width, height);
                    break;
                case ShapeType.Circle:
                    float raduis = Math.Max(width, height);

                    if (isFill)
                        g.FillEllipse(backgroundBrush, x, y, raduis, raduis);
                    //else
                    g.DrawEllipse(new Pen(foreColor, thickness), x, y, raduis, raduis);
                    break;
                case ShapeType.Square:
                    float side = Math.Max(width, height);

                    if (isFill)
                        g.FillRectangle(backgroundBrush, x, y, side, side);
                    //else
                    g.DrawRectangle(new Pen(foreColor, thickness), x, y, side, side);
                    break;
                case ShapeType.Line:
                    g.DrawLine(new Pen(foreColor, thickness), startPoint, endPoint);
                    break;
                case ShapeType.Diamond:
                    var points = new PointF[4];
                    points[0] = new PointF(x + width / 2, y);
                    points[1] = new PointF(x + width, y + height / 2);
                    points[2] = new PointF(x + width / 2, y + height);
                    points[3] = new PointF(x, y + height / 2);
                    if (isFill)
                        g.FillPolygon(backgroundBrush, points);
                    //else
                    g.DrawPolygon(new Pen(foreColor, thickness), points);
                    break;
                case ShapeType.Triangle:
                    var tPoints = new PointF[3];
                    tPoints[0] = new PointF(x + width / 2, y);
                    tPoints[1] = new PointF(x + width, y + height);
                    tPoints[2] = new PointF(x, y + height);
                    if (isFill)
                        g.FillPolygon(backgroundBrush, tPoints);
                    //else
                    g.DrawPolygon(new Pen(foreColor, thickness), tPoints);
                    break;
            }
            if (shapeType != ShapeType.Line)
            {
                g.DrawString(String.Format("({0},{1})", x, y), new Font(new FontFamily("Tahoma"), 10), new SolidBrush(foreColor), x - 20, y - 25);
                g.DrawString(String.Format("({0},{1})", x + width, y + height), new Font(new FontFamily("Tahoma"), 10), new SolidBrush(foreColor), x + width - 20, y + height + 5);
            }
            else
            {
                g.DrawString(String.Format("({0},{1})", startPoint.X, startPoint.Y), new Font(new FontFamily("Tahoma"), 10), new SolidBrush(foreColor), startPoint.X - 20, startPoint.Y - 25);
                g.DrawString(String.Format("({0},{1})", endPoint.X, endPoint.Y), new Font(new FontFamily("Tahoma"), 10), new SolidBrush(foreColor), endPoint.X - 20, endPoint.Y + 5);
            }

        }
    }
}
متد های این کلاس:
  • DrawPreview : این متد پیش نمایشی برای شی در زمان ترسیم، جابجایی و تغییر اندازه آماده می‌کند، پارامترهای آن عبارتند از : بوم گرافیکی، نقطه شروع، نقطه پایان و رنگ قلم ترسیم پیش نمایش شی، ضخامت خط، آیا شی توپر باشد؟، الگوی پر کردن پس زمینه شی ، و نوع شی ترسیمی می‌باشد.
در ادامه پست‌های قبل ادامه کد کلاس Shape را تشریح می‌کنیم.
using System;
using System.Drawing;
using System.Drawing.Drawing2D;
using System.Net;

namespace PWS.ObjectOrientedPaint.Models
{
    /// <summary>
    /// Shape (Base Class)
    /// </summary>
    public abstract partial class Shape
    {
#region Constructors (2) 

        /// <summary>
        /// Initializes a new instance of the <see cref="Shape" /> class.
        /// </summary>
        /// <param name="startPoint">The start point.</param>
        /// <param name="endPoint">The end point.</param>
        /// <param name="zIndex">Index of the z.</param>
        /// <param name="foreColor">Color of the fore.</param>
        /// <param name="thickness">The thickness.</param>
        /// <param name="isFill">if set to <c>true</c> [is fill].</param>
        /// <param name="backgroundColor">Color of the background.</param>
        protected Shape(PointF startPoint, PointF endPoint, int zIndex, Color foreColor, byte thickness, bool isFill, Color backgroundColor)
        {
            CalulateLocationAndSize(startPoint, endPoint);
            Zindex = zIndex;
            ForeColor = foreColor;
            Thickness = thickness;
            IsFill = isFill;
            BackgroundColor = backgroundColor;
        }

        /// <summary>
        /// Initializes a new instance of the <see cref="Shape" /> class.
        /// </summary>
        protected Shape() { }

#endregion Constructors 
        
#region Methods (10) 

// Public Methods (9) 

        /// <summary>
        /// Draws the specified g.
        /// </summary>
        /// <param name="g">The g.</param>
        public virtual void Draw(Graphics g)
        {
            if (!IsSelected) return;
            float diff = Thickness + 4;
            Color myColor = Color.DarkSeaGreen;
            g.DrawString(String.Format("({0},{1})", StartPoint.X, StartPoint.Y), new Font(new FontFamily("Tahoma"), 10), new SolidBrush(myColor), StartPoint.X - 20, StartPoint.Y - 25);
            g.DrawString(String.Format("({0},{1})", EndPoint.X, EndPoint.Y), new Font(new FontFamily("Tahoma"), 10), new SolidBrush(myColor), EndPoint.X - 20, EndPoint.Y + 5);
            if (ShapeType != ShapeType.Line)
            {
                g.DrawRectangle(new Pen(myColor), X, Y, Width, Height);

                //  1 2 3
                //  8   4 
                //  7 6 5   
                var point1 = new PointF(StartPoint.X - diff / 2, StartPoint.Y - diff / 2);
                var point2 = new PointF((StartPoint.X - diff / 2 + EndPoint.X) / 2, StartPoint.Y - diff / 2);
                var point3 = new PointF(EndPoint.X - diff / 2, StartPoint.Y - diff / 2);
                var point4 = new PointF(EndPoint.X - diff / 2, (EndPoint.Y + StartPoint.Y) / 2 - diff / 2);
                var point5 = new PointF(EndPoint.X - diff / 2, EndPoint.Y - diff / 2);
                var point6 = new PointF((StartPoint.X - diff / 2 + EndPoint.X) / 2, EndPoint.Y - diff / 2);
                var point7 = new PointF(StartPoint.X - diff / 2, EndPoint.Y - diff / 2);
                var point8 = new PointF(StartPoint.X - diff / 2, (EndPoint.Y + StartPoint.Y) / 2 - diff / 2);


                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point1.X, point1.Y, diff, diff);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point2.X, point2.Y, diff, diff);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point3.X, point3.Y, diff, diff);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point4.X, point4.Y, diff, diff);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point5.X, point5.Y, diff, diff);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point6.X, point6.Y, diff, diff);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point7.X, point7.Y, diff, diff);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point8.X, point8.Y, diff, diff);
            }
            else
            {
                var point1 = new PointF(StartPoint.X - diff / 2, StartPoint.Y - diff / 2);
                var point2 = new PointF(EndPoint.X - diff / 2, EndPoint.Y - diff / 2);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point1.X, point1.Y, diff, diff);
                g.FillRectangle(new SolidBrush(myColor), point2.X, point2.Y, diff, diff);
            }
        }

        /// <summary>
        /// Points the in sahpe.
        /// </summary>
        /// <param name="point">The point.</param>
        /// <param name="tolerance">The tolerance.</param>
        /// <returns>
        ///   <c>true</c> if [has point in sahpe] [the specified point]; otherwise, <c>false</c>.
        /// </returns>
        public virtual bool HasPointInSahpe(PointF point, byte tolerance = 5)
        {
            return point.X > (StartPoint.X - tolerance) && point.X < (EndPoint.X + tolerance) && point.Y > (StartPoint.Y - tolerance) && point.Y < (EndPoint.Y + tolerance);
        }

        /// <summary>
        /// Moves the specified location.
        /// </summary>
        /// <param name="location">The location.</param>
        /// <returns></returns>
        public virtual PointF Move(Point location)
        {
            StartPoint = new PointF(location.X, location.Y);
            EndPoint = new PointF(location.X + Width, location.Y + Height);
            return StartPoint;
        }

        /// <summary>
        /// Moves the specified dx.
        /// </summary>
        /// <param name="dx">The dx.</param>
        /// <param name="dy">The dy.</param>
        /// <returns></returns>
        public virtual PointF Move(int dx, int dy)
        {
            StartPoint = new PointF(StartPoint.X + dx, StartPoint.Y + dy);
            EndPoint = new PointF(EndPoint.X + dx, EndPoint.Y + dy);
            return StartPoint;
        }

        /// <summary>
        /// Resizes the specified dx.
        /// </summary>
        /// <param name="dx">The dx.</param>
        /// <param name="dy">The dy.</param>
        /// <returns></returns>
        public virtual SizeF Resize(int dx, int dy)
        {
            EndPoint = new PointF(EndPoint.X + dx, EndPoint.Y + dy);
            return new SizeF(Width, Height);
        }

        /// <summary>
        /// Resizes the specified start point.
        /// </summary>
        /// <param name="startPoint">The start point.</param>
        /// <param name="currentPoint">The current point.</param>
        public virtual void Resize(PointF startPoint, PointF currentPoint)
        {
            var dx = (int)(currentPoint.X - startPoint.X);
            var dy = (int)(currentPoint.Y - startPoint.Y);
            if (startPoint.X >= X - 5 && startPoint.X <= X + 5)
            {
                StartPoint = new PointF(currentPoint.X, StartPoint.Y);
                if (ShapeType == ShapeType.Circle || ShapeType == ShapeType.Square)
                {
                    Height = Width;
                }
            }
            else if (startPoint.X >= EndPoint.X - 5 && startPoint.X <= EndPoint.X + 5)
            {
                Width += dx;
                if (ShapeType == ShapeType.Circle || ShapeType == ShapeType.Square)
                {
                    Height = Width;
                }
            }
            else if (startPoint.Y >= Y - 5 && startPoint.Y <= Y + 5)
            {
                Y = currentPoint.Y;
                if (ShapeType == ShapeType.Circle || ShapeType == ShapeType.Square)
                {
                    Width = Height;
                }
            }
            else if (startPoint.Y >= EndPoint.Y - 5 && startPoint.Y <= EndPoint.Y + 5)
            {
                Height += dy;
                if (ShapeType == ShapeType.Circle || ShapeType == ShapeType.Square)
                {
                    Width = Height;
                }
            }
        }

        /// <summary>
        /// Sets the background brush as hatch.
        /// </summary>
        /// <param name="hatchStyle">The hatch style.</param>
        public virtual void SetBackgroundBrushAsHatch(HatchStyle hatchStyle)
        {
            var brush = new HatchBrush(hatchStyle, BackgroundColor);
            BackgroundBrush = brush;
        }

        /// <summary>
        /// Sets the background brush as linear gradient.
        /// </summary>
        public virtual void SetBackgroundBrushAsLinearGradient()
        {
            var brush = new LinearGradientBrush(StartPoint, EndPoint, ForeColor, BackgroundColor);
            BackgroundBrush = brush;
        }

        /// <summary>
        /// Sets the background brush as solid.
        /// </summary>
        public virtual void SetBackgroundBrushAsSolid()
        {
            var brush = new SolidBrush(BackgroundColor);
            BackgroundBrush = brush;
        }
// Private Methods (1) 

        /// <summary>
        /// Calulates the size of the location and.
        /// </summary>
        /// <param name="startPoint">The start point.</param>
        /// <param name="endPoint">The end point.</param>
        private void CalulateLocationAndSize(PointF startPoint, PointF endPoint)
        {
            float x = 0, y = 0;
            float width = Math.Abs(endPoint.X - startPoint.X);
            float height = Math.Abs(endPoint.Y - startPoint.Y);
            if (startPoint.X <= endPoint.X && startPoint.Y <= endPoint.Y)
            {
                x = startPoint.X;
                y = startPoint.Y;
            }
            else if (startPoint.X >= endPoint.X && startPoint.Y >= endPoint.Y)
            {
                x = endPoint.X;
                y = endPoint.Y;
            }
            else if (startPoint.X >= endPoint.X && startPoint.Y <= endPoint.Y)
            {
                x = endPoint.X;
                y = startPoint.Y;
            }
            else if (startPoint.X <= endPoint.X && startPoint.Y >= endPoint.Y)
            {
                x = startPoint.X;
                y = endPoint.Y;
            }
            StartPoint = new PointF(x, y);
            EndPoint = new PointF(X + width, Y + height);
        }

#endregion Methods 
    }
}

حال به تشریح سازنده کلاس می‌پردازیم:
  • Shape: پارامترهای این سازنده به ترتیب عبارتند از نقطه شروع، نقطه پایان، عمق شی، رنگ قلم، ضخامت خط، آیا شی توپر باشد؟، و رنگ پر کردن شی، در این سازنده ابتدا توسط متدی به نام CalulateLocationAndSize(startPoint, endPoint); b نقاط ابتدا و انتهای شی مورد نظر تنظیم می‌شود، در متد مذکور بررسی می‌شود در صورتی که نقاط شروع و پایان یکی از حالت‌های 1 ، 2، 3، 4 از تصویر ابتدا پست باشد همگی تبدیل به حالت 1 خواهد شد.

سپس به تشریح متدهای کلاس Shape می‌پردازیم:

  • Draw: این متد دارای یک پارامتر ورودی است که بوم گرافیکی مورد نظر می‌باشد، در واقع شی مورد نظر خود را بروی این بوم گرافیکی ترسیم می‌کند. در کلاس پایه کار این متد زیاد پیچیده نیست، در صورتی که شی در حالت انتخاب باشد (IsSelected = true) بروی شی مورد نظر 8 مربع کوچک ترسیم می‌شود و اگر شی مورد نظر خط باشد دو مربع کوچک در طرفین خط رسم می‌شود که نشان دهنده انتخاب شدن شی مورد نظر است. این متد به صورت virtual تعریف شده است یعنی کلاس هایی که از Shape ارث میبرند می‌توانند این متد را برای خود از نو بازنویسی کرده (override کنند) و تغییر رفتار دهند.
  • HasPointInSahpe : این متد نیز به صورت virtual تعریف شده است دارای خروجی بولین می‌باشد. پارامتر‌های این متد عبارتند از یک نقطه و یک عدد که نشان دهنده تلرانش نقطه بر حسب پیکسل می‌باشد. کار این متد این است که یک نقطه را گرفته و بررسی می‌کند که آیا نقطه مورد نظر با تلرانس وارد شده آیا در داخل شی واقع شده است یا خیر (مثلا وجود نقطه در مستطیل یا وجود نقطه در دایره فرمول‌های متفاوتی دارند که در اینجا پیش فرض برای تمامی اشیا حالت مستطیل در نظر گرفته شده که می‌توانید آنها را بازنویسی (override) کنید).
  • Move: این متد به عنوان پارامتر یک نقطه را گرفته و شی مورد نظر را به آن نقطه منتقل می‌کند در واقع نقطه شروع و پایان ترسیم شی را تغییر می‌دهد.
  • Move: این متد نیز برای جابجایی شی به کار می‌رود، این متد دارای پارامترهای جابجابی در راستای محور Xها , جابجایی در راستای محور Yها؛ و شی مورد نظر را به آن نقطه منتقل می‌کند در واقع نقطه شروع و پایان ترسیم شی را با توجه به پارامترهای ورودی تغییر می‌دهد. 
  • Resize: این متد نیز برای تغییر اندازه شی به کار می‌رود، این متد دارای پارامترهای تغییر اندازه در راستای محور Xها , تغییر اندازه در راستای محور Yها می‌باشد و نقطه پایان شی مورد نظر را تغییر می‌دهد اما نقطه شروع تغییری نمی‌کند.
  • Resize: این متد نیز برای تغییر اندازه شی به کار می‌رود، در زمان تغییر اندازه شی با ماوس ابتدا یک نقطه شروع وجود دارد که ماوس در آن نقطه کلیک شده و شروع به درگ کردن شی جهت تغییر اندازه می‌کند (پارامتر اول این متد نقطه شروع درگ کردن جهت تغییر اندازه را مشخص می‌کند startPoint)، سپس در یک نقطه ای درگ کردن تمام می‌شود در این نقطه باید شی تغییر اندازه پیدا کرده و ترسیم شود ( پارامتر دوم این متد نقطه مذکور می‌باشد currentLocation). سپس با توجه با این دو نقطه بررسی می‌شود که تغییر اندازه در کدام جهت صورت گرفته است و اعداد جهت تغییرات نقاط شروع و پایان شی مورد نظر محاسبه می‌شوند. (مثلا تغییر اندازه در مستطیل از ضلع بالا به طرفین، یا از ضلع سمت راست به طرفین و ....). البته برای مربع و دایره باید کاری کنیم که طول و عرض تغییر اندازه یکسان باشد.
  • CalulateLocationAndSize: این متد که در سازنده کلاس استفاده شده در واقع دو نقطه شروع و پایان را گرفته و با توجه به تصویر ابتدای پست حالت‌های 1 و 2 و3  و 4 را به حالت 1 تبدیل کرده و StartPoint و EndPoint را اصلاح می‌کند.
  • SetBackgroundBrushAsHatch: این متد یک الگوی Brush گرفته و با توجه به رنگ پس زمینه شی خصوصیت BackgroundBrush را مقداردهی می‌کند.
  • SetBackgroundBrushAsLinearGradient: این متد با توجه به خصوصیت ForeColor و BackgroundColor یک Gradiant Brush ساخته و آن را به خصوصیت
    BackgroundBrush نسبت می‌کند. 
  • SetBackgroundBrushAsSolid: یک الگوی پر کردن توپر برای شی مورد نظر با توجه به خصوصیت BackgroundColor شی ایجاد کرده و آن را به خصوصیت BackgroundBrush شی نسبت می‌دهد.

تذکر: متد‌های Move، Resize و HasPointInShape به صورت virtual تعریف شده تا کلاس‌های مشتق شده در صورت نیاز خود کد رفتار مورد نظر خود را override کرده یا از همین رفتار استفاده نمایند.

خوشحال می‌شم در صورتی که در Refactoring کد نوشته شده با من همکاری کنید.

در پست‌های آینده به بررسی و پیاده سازی دیگر کلاس‌ها خواهیم پرداخت.

پاسخ به بازخورد‌های پروژه‌ها
تنظیم اندازه عکس ها در گزارش
- هستند نرم افزارهای زیادی که این‌کار را به صورت خودکار انجام دهند.
- زمانیکه ستونی را به صورت تصویری معرفی می‌کنید، اگر خاصیت fitImages آن true باشد، به صورت خودکار اندازه‌ی تصویر با اندازه‌ی سلول مرتبط یکی می‌شود. اگر آن‌را false کنید، اندازه‌‌ها را باید خودتان دستی تنظیم کنید.
در کل روش تغییر
اندازه ابعاد سلول‌ها به شرح زیر است:
// در حالت تصاویر از فایل سیستم
columns.AddColumn(column =>
{
  // ...
  column.ColumnItemsTemplate(template => 
     {
        template.ImageFilePath(defaultImageFilePath: string.Empty, fitImages: false);
        // یک روش برای تعیین خواص سلول 
        template.BasicProperties(new CellBasicProperties
                        {
                           MinimumHeight = ...,
                        });
     });
     // روش دوم تعیین خواص سلول
     column.Width(...);
     column.FixedHeight(...);
     column.MinimumHeight(...);
});

// در حالت تصاویر از دیتابیس به صورت آرایه‌ای از بایت‌ها
columns.AddColumn(column =>
{
  // ...
  column.ColumnItemsTemplate(template => 
     { 
        template.ByteArrayImage(defaultImageFilePath: string.Empty, fitImages: false);
        // یک روش برای تعیین خواص سلول 
        template.BasicProperties(new CellBasicProperties
                        {
                           MinimumHeight = ...,
                        });
     });
     // روش دوم تعیین خواص سلول
   column.Width(...);
   column.FixedHeight(...);
   column.MinimumHeight(...);
});
مطالب
استفاده از Sparse Columns در SQL Server 2012
مقدمه
مقدار null به معنی پوچ و هیچ می‌باشد اما زمانی که در مقدار دهی جداول از آن استفاده می‌نمایم با توجه به نوع آن ستون فضای متفاوتی اشتغال می‌نماید. شاید در پایگاه داده‌های کوچک زیاد مطرح نباشد اما زمانی که حداقل چند گیگ حجم آن باشد و فرضا 20 تا 30 درصد آن از مقادیر null پر شده باشد فضای زیای از پوچ گرفته شده است این در حالی است که خیلی از توسعه دهندگان اصلا به اهمیت استفاده از null توجهی نمی‌کنند و از مقادیری غیر معتبری مثل 0 یا 1- در آن ستون به جای null استفاده می‌کنند.
SQL Server Sparce Columns
sparse column یا ستون‌های تنک قابلیتی از که از SQL Server 2008 اضافه شده و به ستون‌های عادی امکان استفاده بهینه از فضای ذخیره شده برای مقادیر null را می‌دهد. در واقع sparse column فضای مورد نیاز برای مقادیر null نسبت به مقادیر غیر null را کاهش می‌دهد. با استفاده از sparse column فضای ذخیره شده حداقل 20 تا 40 درصد کمتر خواهد شد.

ویژگی‌های Sparse Columns
  • SQL Server Database Engine از کلمه کلیدی SPARSE برای تعریف یک ستون که مقادیر آن می‌بایست بهینه شود استفاده می‌نماید.
  • نمای Catalog  جداول با ستون sparse شبیه جداول معمولی می‌باشد.
  • مقدار برگشتی از تابع COLUMNS_UPDATED با ستون sparce متفاوت از ستون معمولی است.
در نوع داده‌های زیر امکان استفاده از sparce columns  را ندارند:
 geography  text
 geometry   timestamp 
 image   user-defined data types 
ntext  
sparse column فضای بیشتری برای ذخیره داده‌های غیر null نسبت به داده‌های نشانه گذاری نشده با SPARSE لازم دارد و این فضا4 بایت بیشتر از ستون معمولی است. برآورد فضای ذخیره شده براساس نوع داده با طول ثابت در جدول زیر آورده شده است:
 نوع داده  بایت بدون sparse  بایت sparse  درصد null
 bit   0.125   5  98%
 tinyint   1   5  86%
 smallint   2  6  76%
 int   4  8  64%
bigint  8  12  52%
 real   4  8  64%
 float   8  12  52%
 smallmoney   4  8  64%
 money   8  12  52%
 smalldatetime   4  8  64%
 datetime   8  12  52%
 uniqueidentifier   16  20  43%
 date   3  7  69%
نوع داده با دقت - وابسته به طول
 
 نوع داده  بایت بدون sparse  یابت sparse  درصد null 
 (datetime(2   6  10  57%
 (datetime(2   8  12  52%
 (time(0   3  7  69%
 (time(7   5  9  60%
 (datetimetoffset(0   8  12  52%
 (datetimetoffset (7   10  14  49%
 (decimal/numeric(1,s   5  9  60%
 (decimal/numeric(38,s   17  21  42%
 (vardecimal(p,s      
نوع داده - داده وابسته به طول
نوع داده 
بایت بدون sparse   یابت sparse  درصد null
 sql_variant   2*   2*   60% 
 varchar or char   2*  4*+   60% 
 nvarchar or nchar   2*   4*   60% 
 varbinary or binary   2*   4*   60% 
 xml   2*   4*   60% 
 hierarchyid   2*  4*   60% 

محدویت‌های استفاده از Sparse columns
  • sparse column می‌ بایست nullable باشد و نمی‌تواند ROWGUIDCOL یا IDENTITY باشد. 
  • sparse column مقدار پیش فرض نمی‌تواند داشته باشد 
  • ستون محاسبه ای نمی‌تواند sparse باشد
  • sparse column نمی‌تواند بخشی از clustered index یا  unique primary key index باشد
  • sparse column  نمی تواند بخشی از  user-defined table باشد

مثالی از کاربرد Sparse columns
CREATE TABLE Employees_sparse (
   EMP_ID INT IDENTITY(5001,1) PRIMARY KEY, 
   SSN CHAR(9) NOT NULL, 
   TITLE CHAR(10) SPARSE NULL, 
   FIRSTNAME VARCHAR(50) NOT NULL, 
   MIDDLEINIT CHAR(1) SPARSE NULL, 
   LASTNAME VARCHAR(50) NOT NULL, 
   EMAIL CHAR(50) SPARSE NULL)
GO
CREATE TABLE Employees (
   EMP_ID INT IDENTITY(5001,1) PRIMARY KEY, 
   SSN CHAR(9) NOT NULL, 
   TITLE CHAR(10) NULL, 
   FIRSTNAME VARCHAR(50) NOT NULL, 
   MIDDLEINIT CHAR(1) NULL, 
   LASTNAME VARCHAR(50) NOT NULL, 
   EMAIL CHAR(50) NULL)
GO
در این دو جدول یکی با سه ستون Sparse  و دیگری بدون Sparse ایجاد شده و با  50000 ردیف داده پر شده است حال با رویه ذخیره شده sp_spaceused می‌توان فضای ذخیره شده دو جدول را باهم مقایسه نمود.
sp_spaceused 'Employees'
GO
sp_spaceused 'Employees_sparse' 

البته ذکر این نکته گفتی است که بهتر است از این تکنیک برای جداولی که تعداد زیادی ستون null دارند استفاده شود. 
نظرات مطالب
EF Code First #12
در صورتی که بخواهیم Context را به ازای هر ویندوز فرم زنده نگه داریم در WinForm، پیاده سازی زیر صحیح است:
static class Program
    {
        /// <summary>
        /// The main entry point for the application.
        /// </summary>
        [STAThread]
        static void Main()
        {
            Database.SetInitializer<LoanContext>(null);

            // تنظیمات اولیه برنامه که فقط یکبار باید در طول عمر برنامه انجام شود
            ObjectFactory.Initialize(x =>
            {
                x.For<IUnitOfWork>().Use<LoanContext>();
                x.For<IEmployeeService>().Use<EmployeeService>();
            });

            Application.EnableVisualStyles();
            Application.SetCompatibleTextRenderingDefault(false);
            Application.Run(new frmMain());
        }
    }
و در frmMain به شکل زیر پیاده سازی را انجام دهیم:
 public partial class frmMain : Form
    {
        private IContainer _container;
        private IUnitOfWork _uow;

        public frmMain()
        {
            InitializeComponent();

            _container = ObjectFactory.Container.GetNestedContainer();
            _uow = _container.GetInstance<IUnitOfWork>();
        }

        private void btnHomeLoanRequest_Click(object sender, System.EventArgs e)
        {
            var employeeService = _container.GetInstance<IEmployeeService>();
            .
            .
            .
            _uow.SaveChanges();
        }
        private void btnEditLoan_Click(object sender, System.EventArgs e)
        {
            var categoryService = container.GetInstance<ICategoryService>();
            .
            .
            .
            _uow.SaveChanges();
        }
مطالب
توسعه سیستم مدیریت محتوای DNTCms - قسمت ششم
در این قسمت مدل‌های باقی مانده‌ی از بخش‌هایی را که در مقاله اول مطرح شدند، به اتمام می‌رسانیم. همچنین با بازخوردهایی که در مقالات قبل گرفتیم، در این قسمت تغییرات ایجاد شده‌ی در مدل‌های قسمت‌های قبل را نیز مطرح خواهیم کرد.

مدل‌های AuditLog (اصلاحیه)و ActivityLog

باید توجه داشت که اگر سیستم AuditLog، جزئیات بیشتری را در بر بگیرد، می‌توان از آن به عنوان History هم یاد کرد. در قسمت چهارم برای پست‌های انجمن یک جدول جدا هم به منظور ذخیره سازی تاریخچه‌ی تغییرات، در نظر گرفتیم. فرض کنید که یک سری از جداول دیگر هم نیازمند این امکان باشند! راه حل چیست؟
  1. استفاده از جداول جدا برای هر کدام از جداول به صورتیکه یک ارتباط یک به چند مابین آنها برقرار است. از این جداول تحت عنوان HistoryTable یاد می‌شود.
  2. استفاده از یک جدول برای نگهداری تاریخچه‌ی تغییرات جداولی که نیازمند این امکان هستند. 
در زیر پیاده سازی از روش دوم رو مشاهده میکنید.
  /// <summary>
    /// Represent The Operation's log
    /// </summary>
    public class AuditLog
    {
        #region Ctor
        /// <summary>
        /// Create One Instance Of <see cref="AuditLog"/>
        /// </summary>
        public AuditLog()
        {
            Id = SequentialGuidGenerator.NewSequentialGuid();
            OperatedOn = DateTime.Now;
        }
        #endregion

        #region Properties
        /// <summary>
        /// sets or gets identifier of AuditLog
        /// </summary>
        public virtual Guid Id { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets Type of  Modification(create,softDelet,Delete,update)
        /// </summary>
        public virtual AuditAction Action { get; set; }
        /// <summary>
        /// sets or gets description of Log
        /// </summary>
        public virtual string Description { get; set; }
        /// <summary>
        /// sets or gets when log is operated
        /// </summary>
        public virtual DateTime OperatedOn { get; set; }
        /// <summary>
        /// sets or gets Type Of Entity 
        /// </summary>
        public virtual string Entity { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets  Old value of  Properties before modification
        /// </summary>
        public virtual string XmlOldValue { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets XML Base OldValue of Properties (NotMapped)
        /// </summary>
        public virtual XElement XmlOldValueWrapper
        {
            get { return XElement.Parse(XmlOldValue); }
            set { XmlOldValue = value.ToString(); }
        }
        /// <summary>
        /// gets or sets new value of  Properties after modification
        /// </summary>
        public virtual string XmlNewValue { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets XML Base NewValue of Properties (NotMapped)
        /// </summary>
        public virtual XElement XmlNewValueWrapper
        {
            get { return XElement.Parse(XmlNewValue); }
            set { XmlNewValue = value.ToString(); }
        }
        /// <summary>
        /// gets or sets Identifier Of Entity
        /// </summary>
        public virtual string EntityId { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets user agent information
        /// </summary>
        public virtual string Agent { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets user's ip address
        /// </summary>
        public virtual string OperantIp { get; set; }
        #endregion

        #region NavigationProperties
        /// <summary>
        /// sets or gets log's creator
        /// </summary>
        public virtual User Operant { get; set; }
        /// <summary>
        /// sets or gets identifier of log's creator
        /// </summary>
        public virtual long OperantId { get; set; }
        #endregion
    }
  public enum AuditAction
    {
        Create,
        Update,
        Delete,
        SoftDelete,
    }

خصوصیاتی که نیاز به توضیح خواهند داشت:
  • Action : از نوع AdutiAction است و برای مشخص کردن نوع عملیاتی که انجام شده است، می‌باشد.
  • Description : اگر نیاز باشد توضیحاتی اضافی ثبت شوند، از این خصوصیت استفاده می‌شود.
  • Entity : مشخص کننده‌ی نام مدل خواهد بود. شاید بهتر بود از یک Enum استفاده می‌شد. ولی این سیستم به احتمال زیاد قرار است افزونه پذیر باشد و استفاده از Enum، یعنی محدودیت و این امکان وجود نخواهد داشت که سایر افزونه‌ها بتوانند از مدل بالا استفاده کنند. برا ی مثال BlogPost , NewsItem , ForumPost , ...
  • EntitytId : آی دی رکوردی است که تاریخچه‌ی آن ثبت شده است. از آنجائیکه بعضی از موجودیت‌ها دارای آی دی از نوع long و برخی دیگر Guid ، لذا ذخیره‌ی رشته‌ای آن مفید خواهد بود.
  • XmlOldValue : در برگیرنده‌ی مقدار (قبل از اعمال تغییرات) خصوصیاتی است که لازم است از یک موجودیت مشخص، در قالب XML رشته‌ای ذخیره شوند.
  • XmlNewValue : در برگیرنده‌ی مقدار (بعد از تغییرات) خصوصیاتی است که لازم است از یک موجودیت مشخص، در قالب XML رشته‌ای ذخیره شوند.
  • Operant, OperantId: برای برقراری ارتباط یک به چند مابین مدل کاربر و مدل بالا در نظر گرفته شده‌اند که به عنوان انجام دهنده‌ی این تغییرات بوده است.
با استفاده از مدل بالا می‌توان متوجه شد که کاربر x چه خصوصیاتی از  موجودیت y را تغییر داده است و این خصوصیات قبل از تغییر چه مقدارهایی داشته‌اند.
  /// <summary>
    /// Represents Activity Log record
    /// </summary>
    public class ActivityLog
    {
        #region Ctor
        /// <summary>
        /// Create one instance of <see cref="ActivityLog"/>
        /// </summary>
        public ActivityLog()
        {
            Id = SequentialGuidGenerator.NewSequentialGuid();
            OperatedOn=DateTime.Now;
        }
        #endregion

        #region Properties
        /// <summary>
        /// gets or sets identifier 
        /// </summary>
        public virtual Guid Id { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the comment of this activity
        /// </summary>
        public virtual string Comment { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the date that this activity was done
        /// </summary>
        public virtual DateTime OperatedOn { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the page url . 
        /// </summary>
        public virtual string Url { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the title of page if Url is Not null
        /// </summary>
        public virtual string Title { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets user agent information
        /// </summary>
        public virtual string Agent { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets user's ip address
        /// </summary>
        public virtual string OperantIp { get; set; }
        #endregion

        #region NavigationProperties
        /// <summary>
        /// gets or sets the type of this activity
        /// </summary>
        public virtual ActivityLogType Type{ get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the  type's id of this activity
        /// </summary>
        public virtual Guid TypeId { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets User that done this activity
        /// </summary>
        public virtual User Operant { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets Id of User that done this activity
        /// </summary>
        public virtual long OperantId { get; set; }
        #endregion
    }

   /// <summary>
    /// Represents Activity Log Type Record
    /// </summary>
    public class ActivityLogType
    {
        #region Ctor
        /// <summary>
        /// Create one Instance of <see cref="ActivityLogType"/>
        /// </summary>
        public ActivityLogType()
        {
            Id = SequentialGuidGenerator.NewSequentialGuid();
        }
        #endregion

        #region Properties
        /// <summary>
        /// gets or sets identifier 
        /// </summary>
        public virtual Guid Id { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the system name
        /// </summary>
        public virtual string Name{ get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the display name
        /// </summary>
        public virtual string DisplayName { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the description 
        /// </summary>
        public virtual string Description { get; set; }
        /// <summary>
        /// indicate this log type is enable for logging
        /// </summary>
        public virtual bool IsEnabled { get; set; }
        #endregion
    }
مدل‌های بالا هم برای ثبت لاگ فعالیت‌های کاربران در سیستم در نظر گرفته شده است . برای مثال اگر بخش آخرین تغییرات سایت جاری را هم مشاهده کنید، یک همچین سیستمی را هم دارد. این لاگ‌ها برای ردیابی عملکرد کاربران در سیستم مفید خواهد بود.
  • Comment : توضیحات کوتاهی از اکشنی که کاربر انجام داده است.
  • Url : آدرس صفحه‌ای که این عملیات در آنجا انجام شده است. این خصوصیت نال‌پذیر می‌باشد.
  • Title : عنوان صفحه‌ای که این عملیات در آنجا انجام شده است؛ اگر Url نال نباشد.
  • Operant , OperantId : برای برقراری ارتباط یک به چند بین کاربر و مدل فعالیت‌ها در نظر گرفته شده‌اند.
  • Type : از نوع ActivityLogType پیاده سازی شده در بالا می‌باشد. با استفاده از مدل ActivityLogType می‌توان مثلا لاگ فعالیت مربوط به بخش اخبار را غیر فعال کند یا بالعکس و از این موارد.
خصوصیات مدل ActivityLogType :
  • Name : نام سیستمی آن است. برای مثال : Login ، NewsComment ، NewsItem و ...
  • IsEnabled : نشان دهنده‌ی این است که این نوع لاگ فعال است یا خیر.

کلاس پایه تمام مدل‌ها (اصلاحیه)

/// <summary>
    /// Represents the  entity
    /// </summary>
    /// <typeparam name="TForeignKey">type of user's Id that can be long or long? </typeparam>
    public abstract class Entity<TForeignKey>
    {
        #region Properties
        /// <summary>
        /// gets or sets date that this entity was created
        /// </summary>
        public virtual DateTime CreatedOn { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets Date that this entity was updated
        /// </summary>
        public virtual DateTime ModifiedOn { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets IP Address of Creator
        /// </summary>
        public virtual string CreatorIp { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or set IP Address of Modifier
        /// </summary>
        public virtual string ModifierIp { get; set; }
        /// <summary>
        /// indicate this entity is Locked for Modify
        /// </summary>
        public virtual bool ModifyLocked { get; set; }
        /// <summary>
        /// indicate this entity is deleted softly
        /// </summary>
        public virtual bool IsDeleted { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets information of user agent of modifier
        /// </summary>
        public virtual string ModifierAgent { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets information of user agent of Creator
        /// </summary>
        public virtual string CreatorAgent { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets date that this entity repoted last time
        /// </summary>
        public virtual DateTime? ReportedOn { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets counter for Content's report
        /// </summary>
        public virtual int ReportsCount { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets count of Modification Default is 1
        /// </summary>
        public virtual int Version { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets action (create,update,softDelete) 
        /// </summary>
        public virtual AuditAction Action { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets TimeStamp for prevent concurrency Problems
        /// </summary>
        public virtual byte[] RowVersion { get; set; }
        #endregion

        #region NavigationProperties
        /// <summary>
        /// gets ro sets User that Modify this entity
        /// </summary>
        public virtual User ModifiedBy { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets ro sets Id of  User that modify this entity
        /// </summary>
        public virtual TForeignKey ModifiedById { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets ro sets User that Create this entity
        /// </summary>
        public virtual User CreatedBy { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets ro sets User that Create this entity
        /// </summary>
        public virtual TForeignKey CreatedById { get; set; }
        #endregion
    }

  /// <summary>
    /// Represents the base Entity
    /// </summary>
    /// <typeparam name="TKey">type of Id</typeparam>
    /// <typeparam name="TForeignKey">type of User's Id that can be long or long?</typeparam>
    public abstract class BaseEntity<TKey,TForeignKey> : Entity<TForeignKey>
    {
        #region Properties
        /// <summary>
        /// gets or sets Identifier of this Entity
        /// </summary>
        public virtual TKey Id { get; set; }
        #endregion
    }
از دو کلاس معرفی شده‌ی در بالا برای کپسوله کردن یکسری خصوصیات تکراری استفاده شده است. البته با بهبودهایی نسبت به مقاله‌ی قبل که با مشاهده‌ی خصوصیات آنها قابل فهم خواهد بود. در برخی از مدل‌ها، برای مثال نظرات وبلاگ امکان ارسال نظر برای افراد Anonymous هم وجود داشت؛ لذا CreatedById امکان نال بودن را هم داشت. به همین دلیل برای کاهش کدها، کلاس‌های بالا را به صورت جنریک تعریف کردیم. فایل EDMX نهایی که در انتهای مقاله ضمیمه شده، برای درک تغییرات اعمال شده مفید خواهد.

مدل سیستم آگاه سازی

/// <summary>
    /// Represents the Notification Record
    /// </summary>
    public class Notification
    {
        #region Ctor
        /// <summary>
        /// create one instance of <see cref="Notification"/>
        /// </summary>
        public Notification()
        {
            Id = SequentialGuidGenerator.NewSequentialGuid();
            ReceivedOn = DateTime.Now;
        }
        #endregion

        #region Properties
        /// <summary>
        /// gets or sets identifier
        /// </summary>
        public virtual Guid Id { get; set; }
        /// <summary>
        /// indicate that this notification is read by owner
        /// </summary>
        public virtual bool IsRead { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets notification's text body
        /// </summary>
        public virtual string Message { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets page url that this notification is related with it
        /// </summary>
        public virtual string Url { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets date that this Notification Received
        /// </summary>
        public virtual DateTime ReceivedOn { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the type of notification
        /// </summary>
        public virtual NotificationType Type { get; set; }
        #endregion

        #region NavigationProperties
        /// <summary>
        /// gets or sets the id of user that is owner of this notification
        /// </summary>
        public virtual long OwnerId { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the user that is owner of this notification
        /// </summary>
        public virtual User Owner { get; set; }
        #endregion
    }

    public enum  NotificationType
    {
        NewConversation,
        NewConversationReply,
        ...
    }
در این سیستم برای اطلاع رسانی کاربر، علاوه بر ارسال ایمیل، بحث اطلاع رسانی RealTime را هم خواهیم داشت. اطلاع رسانی‌هایی که توسط کاربر خوانده نشده باشند، در جدول حاصل از مدل Notification ذخیره خواهند شد. خصوصیاتی که نیاز به توضیح دارند:
  • IsRead : مشخص کننده‌ی این است که یک اطلاع رسانی خوانده شده است یا خیر. در آخر هر روز اطلاع رسانی‌هایی که دارای خصوصیت IsRead با مقدار true هستند، حذف خواهند شد.
  • Url : برای مواردی که لازم است کاربر با کلیک بر روی آن به صفحه‌ی خاصی هدایت شود.
  • OwnerId, Owner : برای برقراری ارتباط یک به چند بین کاربر و مدل Notification در نظر گرفته شده‌اند.
  • Type : از نوع NotificationType و مشخص کننده‌ی نوع اطلاع رسانی می‌باشد .

مدل Observation

 public class Observation
    {
        #region Ctor
        /// <summary>
        /// create one instance of <see cref="Observation"/>
        /// </summary>
        public Observation()
        {
            LastObservedOn = DateTime.Now;
            Id = SequentialGuidGenerator.NewSequentialGuid();
        }
        #endregion

        #region Properties
        public virtual Guid Id { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets datetime of last visit 
        /// </summary>
        public virtual DateTime LastObservedOn { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets Id Of section That user is  observing the entity
        /// </summary>
        public virtual string SectionId { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets  section That user is  observing in it
        /// </summary>
        public virtual string Section { get; set; }
        #endregion

        #region NavigationProperites
        /// <summary>
        /// gets or sets user that observed the entity
        /// </summary>
        public virtual User Observer { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets identifier of user that observed the entity
        /// </summary>
        public virtual long ObserverId { get; set; }
        #endregion
    }
این مدل برای ایجاد امکانی به منظور واکشی لیست افردای که در حال مشاهده‌ی یک بخش خاص هستند، مفید است. فرض کنید در یک انجمن قصد دارید لیست افردای را که در حال مشاهده‌ی آن هستند، در پایین صفحه نمایش دهید. برای تاپیک‌ها هم همین امکان لازم است. لذا مدل بالا مختص مدل خاصی نیست و برای هر بخشی می‌توان از آن استفاده کرد. 
فرض کنیم کاربری قصد هدایت به یک تاپیک را دارد. لذا هنگام هدایت شدن لازم است رکوردی در جدول حاصل از مدل بالا ثبت شود که کاربر x در بخش Topic، در تاریخ d، تاپیک به شماره‌ی y را مشاهده کرد. در صفحه‌ی مشاهده‌ی تاپیک می‌توان لیست افرادی را که قبل از مدت زمان مشخصی تاپیک را مشاهده کرده اند، نمایش داد. این رکورد‌ها را هم با تعریف یک Task می‌توان در بازه‌های زمانی مشخصی حذف کرد.

مدل صفحات داینامیک

/// <summary>
    /// represents one custom page
    /// </summary>
    public class Page : BaseEntity<long, long>
    {
        #region Properties
        /// <summary>
        /// gets or sets the blog pot body
        /// </summary>
        public virtual string Body { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets the content title
        /// </summary>
        public virtual string Title { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets value  indicating Custom Slug
        /// </summary>
        public virtual string SlugUrl { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets meta title for seo
        /// </summary>
        public virtual string MetaTitle { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets meta keywords for seo
        /// </summary>
        public virtual string MetaKeywords { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets meta description of the content
        /// </summary>
        public virtual string MetaDescription { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets 
        /// </summary>
        public virtual string FocusKeyword { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets value indicating whether the content use CanonicalUrl
        /// </summary>
        public virtual bool UseCanonicalUrl { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets CanonicalUrl That the Post Point to it
        /// </summary>
        public virtual string CanonicalUrl { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets value indicating whether the content user no Follow for Seo
        /// </summary>
        public virtual bool UseNoFollow { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets value indicating whether the content user no Index for Seo
        /// </summary>
        public virtual bool UseNoIndex { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets value indicating whether the content in sitemap
        /// </summary>
        public virtual bool IsInSitemap { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets title for snippet
        /// </summary>
        public string SocialSnippetTitle { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets description for snippet
        /// </summary>
        public string SocialSnippetDescription { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets section's type that this page show on
        /// </summary>
        public virtual ShowPageSection Section { get; set; }
        /// <summary>
        /// indicate this page has not any body
        /// </summary>
        public virtual bool IsCategory { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets order for display forum
        /// </summary>
        public virtual int DisplayOrder { get; set; }

        #endregion

        #region NavigationProeprties
        /// <summary>
        /// gets or sets Parent of this page
        /// </summary>
        public virtual Page Parent { get; set; }
        /// <summary>
        /// gets or sets parent'id of this page
        /// </summary>
        public virtual long? ParentId { get; set; }
        /// <summary>
        /// get or set collection of page that they are children of this page
        /// </summary>
        public virtual ICollection<Page> Children { get; set; }
        #endregion
    }

  public enum ShowPageSection
    {
        Menu,
        Footer,
        SideBar
    }
مدل بالا مشخص کننده‌ی صفحاتی است که مدیر می‌تواند در پنل مدیریتی آنها را برای استفاده‌های خاصی تعریف کند. حالت درختی آن مشخص است. یکسری از خصوصیات مربوط به محتوای صفحه و همچنین تنظیمات سئو برای آن در نظر گرفته شده است که بیشتر آنها در مقالات قبل توضیح داده شده‌اند. خصوصیت Section از نوع ShowPageSection و برای مشخص کردن امکان نمایش صفحه‌ی مورد نظر در نظر گرفته شده‌است. همچنین این مدل بالا از کلاس پایه‌ی مطرح شده‌ی در اول مقاله، ارث بری کرده است که امکان ردیابی تغییرات آن را مهیا می‌کند.
  خوب! حجم مقاله زیاد شده است و تا اینجا کافی خواهد بود ؛ بر خلاف تصور بنده، یک مقاله‌ی دیگر نیز برای اتمام بحث لازم میباشد.

نتیجه‌ی تا این قسمت

مطالب
روش محاسبه‌ی لحظه‌ی سال تحویل
سال قبل نتیجه‌ی جستجوی من برای یافتن فرمول محاسبه‌ی زمان سال تحویل، برای ارسال ایمیل‌های خودکار تبریک آن، در سایت‌های ایرانی حاصلی نداشت. اما واژه‌ی انگلیسی Equinox سرآغازی شد برای یافتن این الگوریتم.
نام علمی لحظه‌ی سال تحویل، Vernal Equinox است. Equinox به معنای نقطه‌ای است که یک فصل، به فصلی دیگر تبدیل می‌شود:


Equinox واژه‌ای است لاتین به معنای «شب‌های مساوی» و به این نکته اشاره دارد که در Equinox، طول شب و روز یکی می‌شوند. هر سال دارای دو Equinox است: vernal equinox و autumnal equinox (بهاری و پائیزی). البته باید درنظر داشت که Equinox بهاری در نیم کره‌ی شمالی بیشتر معنا پیدا می‌کند؛ زیرا در نیم کره‌ی جنوبی در همین زمان، پائیز شروع می‌شود.
بنابراین می‌توان enum زیر را برای تعریف این چهار ثابت رخدادهای خورشیدی تعریف کرد:
public enum SunEvent
{
    /// <summary>
    /// march equinox
    /// </summary>
    VernalEquinox,
 
    /// <summary>
    /// june solstice
    /// </summary>
    SummerSolstice,
 
    /// <summary>
    /// september equinox
    /// </summary>
    AutumnalEquinox,
 
    /// <summary>
    /// december solstice
    /// </summary>
    WinterSolstice
}

در ادامه برای محاسبه‌ی زمان equinox از فصل 27 کتاب Astronomical Algorithms کمک گرفته شده و تمام اعداد و ارقام و جداولی را که ملاحظه می‌کنید از این کتاب استخراج شده‌اند.
/// <summary>
/// Based on Jean Meeus book _Astronomical Algorithms_
/// </summary>
public static class EquinoxCalculator
{
    /// <summary>
    /// Degrees to Radians conversion factor.
    /// </summary>
    public static readonly double Deg2Radian = Math.PI / 180.0;
 
    public static bool ApproxEquals(double d1, double d2)
    {
        const double epsilon = 2.2204460492503131E-16;
        if (d1 == d2)
            return true;
        var tolerance = ((Math.Abs(d1) + Math.Abs(d2)) + 10.0) * epsilon;
        var difference = d1 - d2;
        return (-tolerance < difference && tolerance > difference);
    }
 
    /// <summary>
    /// Calculates time of the Equinox and Solstice.
    /// </summary>
    /// <param name="year">Year to calculate for.</param>
    /// <param name="sunEvent">Event to calculate.</param>
    /// <returns>Date and time event occurs as a fractional Julian Day.</returns>
    public static DateTime GetSunEventUtc(this int year, SunEvent sunEvent)
    {
        double y;
        double julianEphemerisDay;
 
        if (year >= 1000)
        {
            y = (Math.Floor((double)year) - 2000) / 1000;
 
            switch (sunEvent)
            {
                case SunEvent.VernalEquinox:
                    julianEphemerisDay = 2451623.80984 + 365242.37404 * y + 0.05169 * (y * y) - 0.00411 * (y * y * y) - 0.00057 * (y * y * y * y);
                    break;
                case SunEvent.SummerSolstice:
                    julianEphemerisDay = 2451716.56767 + 365241.62603 * y + 0.00325 * (y * y) - 0.00888 * (y * y * y) - 0.00030 * (y * y * y * y);
                    break;
                case SunEvent.AutumnalEquinox:
                    julianEphemerisDay = 2451810.21715 + 365242.01767 * y + 0.11575 * (y * y) - 0.00337 * (y * y * y) - 0.00078 * (y * y * y * y);
                    break;
                case SunEvent.WinterSolstice:
                    julianEphemerisDay = 2451900.05952 + 365242.74049 * y + 0.06223 * (y * y) - 0.00823 * (y * y * y) - 0.00032 * (y * y * y * y);
                    break;
                default:
                    throw new NotSupportedException();
            }
        }
        else
        {
            y = Math.Floor((double)year) / 1000;
 
            switch (sunEvent)
            {
                case SunEvent.VernalEquinox:
                    julianEphemerisDay = 1721139.29189 + 365242.13740 * y + 0.06134 * (y * y) - 0.00111 * (y * y * y) - 0.00071 * (y * y * y * y);
                    break;
                case SunEvent.SummerSolstice:
                    julianEphemerisDay = 1721233.25401 + 365241.72562 * y + 0.05323 * (y * y) - 0.00907 * (y * y * y) - 0.00025 * (y * y * y * y);
                    break;
                case SunEvent.AutumnalEquinox:
                    julianEphemerisDay = 1721325.70455 + 365242.49558 * y + 0.11677 * (y * y) - 0.00297 * (y * y * y) - 0.00074 * (y * y * y * y);
                    break;
                case SunEvent.WinterSolstice:
                    julianEphemerisDay = 1721414.39987 + 365242.88257 * y + 0.00769 * (y * y) - 0.00933 * (y * y * y) - 0.00006 * (y * y * y * y);
                    break;
                default:
                    throw new NotSupportedException();
            }
        }
 
        var julianCenturies = (julianEphemerisDay - 2451545.0) / 36525;
 
        var w = 35999.373 * julianCenturies - 2.47;
 
        var lambda = 1 + 0.0334 * Math.Cos(w * Deg2Radian) + 0.0007 * Math.Cos(2 * w * Deg2Radian);
 
        var sumOfPeriodicTerms = getSumOfPeriodicTerms(julianCenturies);
 
        return JulianToUtcDate(julianEphemerisDay + (0.00001 * sumOfPeriodicTerms / lambda));
    }
 
    /// <summary>
    /// Converts a fractional Julian Day to a .NET DateTime.
    /// </summary>
    /// <param name="julianDay">Fractional Julian Day to convert.</param>
    /// <returns>Date and Time in .NET DateTime format.</returns>
    public static DateTime JulianToUtcDate(double julianDay)
    {
        double a;
        int month, year;
 
        var j = julianDay + 0.5;
        var z = Math.Floor(j);
        var f = j - z;
 
        if (z >= 2299161)
        {
            var alpha = Math.Floor((z - 1867216.25) / 36524.25);
            a = z + 1 + alpha - Math.Floor(alpha / 4);
        }
        else
            a = z;
 
        var b = a + 1524;
 
        var c = Math.Floor((b - 122.1) / 365.25);
 
        var d = Math.Floor(365.25 * c);
 
        var e = Math.Floor((b - d) / 30.6001);
 
        var day = b - d - Math.Floor(30.6001 * e) + f;
 
        if (e < 14)
            month = (int)(e - 1.0);
        else if (ApproxEquals(e, 14) || ApproxEquals(e, 15))
            month = (int)(e - 13.0);
        else
            throw new NotSupportedException("Illegal month calculated.");
 
        if (month > 2)
            year = (int)(c - 4716.0);
        else if (month == 1 || month == 2)
            year = (int)(c - 4715.0);
        else
            throw new NotSupportedException("Illegal year calculated.");
 
        var span = TimeSpan.FromDays(day);
 
        return new DateTime(year, month, (int)day, span.Hours, span.Minutes,
            span.Seconds, span.Milliseconds, new GregorianCalendar(), DateTimeKind.Utc);
    }
 
    /// <summary>
    /// These values are from Table 27.C
    /// </summary>
    private static double getSumOfPeriodicTerms(double julianCenturies)
    {
        return 485 * Math.Cos(Deg2Radian * 324.96 + Deg2Radian * (1934.136 * julianCenturies))
               + 203 * Math.Cos(Deg2Radian * 337.23 + Deg2Radian * (32964.467 * julianCenturies))
               + 199 * Math.Cos(Deg2Radian * 342.08 + Deg2Radian * (20.186 * julianCenturies))
               + 182 * Math.Cos(Deg2Radian * 27.85 + Deg2Radian * (445267.112 * julianCenturies))
               + 156 * Math.Cos(Deg2Radian * 73.14 + Deg2Radian * (45036.886 * julianCenturies))
               + 136 * Math.Cos(Deg2Radian * 171.52 + Deg2Radian * (22518.443 * julianCenturies))
               + 77 * Math.Cos(Deg2Radian * 222.54 + Deg2Radian * (65928.934 * julianCenturies))
               + 74 * Math.Cos(Deg2Radian * 296.72 + Deg2Radian * (3034.906 * julianCenturies))
               + 70 * Math.Cos(Deg2Radian * 243.58 + Deg2Radian * (9037.513 * julianCenturies))
               + 58 * Math.Cos(Deg2Radian * 119.81 + Deg2Radian * (33718.147 * julianCenturies))
               + 52 * Math.Cos(Deg2Radian * 297.17 + Deg2Radian * (150.678 * julianCenturies))
               + 50 * Math.Cos(Deg2Radian * 21.02 + Deg2Radian * (2281.226 * julianCenturies))
               + 45 * Math.Cos(Deg2Radian * 247.54 + Deg2Radian * (29929.562 * julianCenturies))
               + 44 * Math.Cos(Deg2Radian * 325.15 + Deg2Radian * (31555.956 * julianCenturies))
               + 29 * Math.Cos(Deg2Radian * 60.93 + Deg2Radian * (4443.417 * julianCenturies))
               + 28 * Math.Cos(Deg2Radian * 155.12 + Deg2Radian * (67555.328 * julianCenturies))
               + 17 * Math.Cos(Deg2Radian * 288.79 + Deg2Radian * (4562.452 * julianCenturies))
               + 16 * Math.Cos(Deg2Radian * 198.04 + Deg2Radian * (62894.029 * julianCenturies))
               + 14 * Math.Cos(Deg2Radian * 199.76 + Deg2Radian * (31436.921 * julianCenturies))
               + 12 * Math.Cos(Deg2Radian * 95.39 + Deg2Radian * (14577.848 * julianCenturies))
               + 12 * Math.Cos(Deg2Radian * 287.11 + Deg2Radian * (31931.756 * julianCenturies))
               + 12 * Math.Cos(Deg2Radian * 320.81 + Deg2Radian * (34777.259 * julianCenturies))
               + 9 * Math.Cos(Deg2Radian * 227.73 + Deg2Radian * (1222.114 * julianCenturies))
               + 8 * Math.Cos(Deg2Radian * 15.45 + Deg2Radian * (16859.074 * julianCenturies));
    }
}
خروجی‌های زمانی ستاره شناسی، عموما بر اساس فرمت Julian Date است که آغاز آن  4713BCE January 1, 12 hours GMT است. به همین جهت در انتهای این مباحث، تبدیل Julian Date به DateTime دات نت را نیز ملاحظه می‌کنید. همچنین باید دقت داشت که خروجی نهایی بر اساس UTC است و برای زمان ایران، باید 3.5 ساعت به آن اضافه شود.

خروجی این الگوریتم را برای سال‌های 2014 تا 2022 به صورت ذیل مشاهده می‌کنید:
2014 -> 1392/12/29 20:28:08
2015 -> 1394/01/01 02:16:29
2016 -> 1395/01/01 08:01:21
2017 -> 1395/12/30 14:00:00
2018 -> 1396/12/29 19:46:10
2019 -> 1398/01/01 01:29:29
2020 -> 1399/01/01 07:21:03
2021 -> 1399/12/30 13:08:41
2022 -> 1400/12/29 19:04:37
برای نمونه زمان محاسبه شده‌ی 1394/01/01 02:16:29 با زمان رسمی اعلام شده‌ی ساعت 2 و 15 دقیقه و 10 ثانیه روز شنبه 1 فروردین 1394 و یا برای سال 93 زمان محاسبه شده‌ی 1392/12/29 20:28:08 با زمان رسمی ساعت ۲۰ و ۲۷ دقیقه و ۷ ثانیه پنجشنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۲، تقریبا برابری می‌کند.

کدهای کامل این پروژه را از اینجا می‌توانید دریافت کنید
 Equinox.zip
مطالب
شروع به کار با EF Core 1.0 - قسمت 6 - تعیین نوع‌های داده و ویژگی‌های آن‌ها
یکی از مهم‌ترین قسمت‌های مدل سازی موجودیت‌ها، تعیین نوع‌های صحیح ستون‌ها و همچنین تعیین اندازه‌ی مناسبی برای آن‌ها است؛ به همراه تعیین اجباری بودن یا نبودن مقدار دهی آن‌ها.

تعیین اجباری بودن یا نبودن ستون‌ها در EF Core

به صورت پیش فرض در EF Core، هر نوع CLR ایی که نال پذیر باشد، به صورت یک ستون اختیاری در نظر گرفته می‌شود؛ مانند:
 string, int?, byte[]
و هر ستونی که نوع CLR آن نال پذیر نباشد، مقدار دهی آن در EF Core اجباری است؛ مانند:
 int, decimal, bool, DateTime
همچنین باید دقت داشت که حتی اگر در تنظیمات نگاشت‌های برنامه به صورت اختیاری تعریف شوند، باز هم EF Core آن‌ها را اجباری درنظر می‌گیرد.

برای لغو اختیاری بودن یک خاصیت نال پذیر می‌توان از ویژگی Required استفاده کرد:
 [Required]
public string Url { get; set; }
نوع string نال پذیر است. برای لغو این وضعیت می‌توان از ویژگی Required استفاده کرد که در سمت بانک اطلاعاتی نیز به not null ترجمه می‌شود.
و یا معادل Fluent API آن با استفاده از ذکر متد IsRequired است:
protected override void OnModelCreating(ModelBuilder modelBuilder)
{
   modelBuilder.Entity<Blog>()
              .Property(b => b.Url)
              .IsRequired();
}
با توجه به این توضیحات، نیازی نیست در بالای یک خاصیت از نوع int، ویژگی Required را ذکر کرد. چون int نال پذیر نیست، مقدار دهی آن اجباری است.


کار با رشته‌ها در EF Core

ذکر یک خاصیت رشته‌ای به این صورت:
public string FirstName { get; set; }
به معنای نال پذیر بودن این ستون است (چون Required تعریف نشده‌است) و همچنین نوع و طول آن در SQL Server به nvarchar max تنظیم می‌شود. این تنظیم طول هرچند در مورد SQL Server صادق است، اما ممکن است در SQL Server CE به nvarchar 4000 تفسیر شود (و این مشکل را به همراه داشته باشد که چرا نمی‌توان متون طولانی را در آن ثبت کرد). به عبارتی عدم ذکر دقیق طول یک خاصیت رشته‌ای، در پروایدرهای مختلف، ممکن است معانی مختلفی را به همراه داشته باشد. بنابراین نیاز است طول خواص رشته‌ای حتما ذکر شوند تا در تمام بانک‌های اطلاعاتی با دقت کامل و بدون حدس و گمان تنظیم گردند.
  [StringLength(450)]
  public string FirstName { get; set; }

  [MaxLength(450)]
  public string LastName { get; set; }

  [MaxLength]
  public string Address { get; set; }
برای تعیین طول دقیق یک فیلد رشته‌ای، می‌توان از ویژگی‌های StringLength و یا MaxLength با ذکر اندازه‌ای استفاده کرد.
برای تعیین صریح یک فیلد رشته‌ای به حداکثر مقدار آن بهتر است ویژگی MaxLength را بدون ذکر پارامتری قید کرد. این مورد جهت سازگاری با بانک‌های اطلاعاتی مختلف ضروری است.
معادل این تنظیمات با روش Fluent API به صورت زیر است:
برای تعیین صریح طول یک فیلد رشته‌ای:
modelBuilder.Entity<Person>()
   .Property(x => x.Address)
   .HasMaxLength(450);
و برای تعیین صریح nvarchar max بودن آن فیلد:
modelBuilder.Entity<Person>()
   .Property(x => x.Address)
   .HasColumnType("nvarchar(max)");
حالت پیش فرض EF Core، کار با رشته‌های یونیکد است. یعنی تمام فیلدهای فوق به nvarchar تفسیر می‌شوند و این n ایی که در ابتدا ذکر شده‌است به معنای یونیکد بودن آن است. اگر می‌خواهید این پیش‌فرض تعیین نوع یونیکد را تغییر دهید، می‌توان از ویژگی Column استفاده کرد:
   [Column(TypeName = "varchar")]
  [MaxLength]
  public string Address { get; set; }
البته اگر اطلاعاتی را که با آن کار می‌کنید چندزبانی و یونیکد هستند، بهتر است این مورد را تغییر ندهید.

نکته‌ای در مورد تغییر نوع خواص: اگر از متد HasColumnType و یا ویژگی Column به نحو فوق استفاده کردید، نیاز است طول رشته را صریحا مشخص کنید. در غیر اینصورت در حین migration خطای ذیل را دریافت خواهید کرد:
 Data type 'varchar' is not supported in this form. Either specify the length explicitly in the type name, for example as 'varchar(16)',
or remove the data type and use APIs such as HasMaxLength to allow EF choose the data type.
در اینجا عنوان می‌کند که اگر مقصود شما varchar max است، ویژگی MaxLength را حذف کرده و تنها بنویسید:
   [Column(TypeName = "varchar(max)")]

نکته‌ای در مورد ایندکس‌ها: در قسمت قبل عنوان شد که می‌توان بر روی خواص، ایندکس منحصربفرد اعمال کرد. در مورد رشته‌ها در SQL Server، اگر طول فیلد مدنظر حداکثر تا 900 بایت باشد، یک چنین کاری را می‌توان انجام داد. البته این محدودیت 900 بایتی تا SQL Server 2014 وجود دارد. این سقف در SQL Server 2016 به 1700 بایت افزایش یافته‌است (900bytes for a clustered index. 1,700 for a nonclustered index). بنابراین چون نوع پیش فرض ستون‌های رشته‌ای، یونیکد و nvarchar درنظر گرفته می‌شود، حداکثر طول امنی را که می‌توان برای آن تعریف کرد، مساوی 450 است (نصف 900 بایت). به همین جهت ذکر ایندکس منحصربفرد بر روی یک ستون رشته‌ای، باید به همراه ذکر اجباری حداکثر طول مساوی 450 آن باشد.


کار با اعداد در EF Core

کلاس نمونه‌ای را با ساختار ذیل درنظر بگیرید:
    public class Person 
    {
        public int Id { set; get; }

        public DateTime? DateAdded { set; get; }

        public DateTime? DateUpdated { set; get; }

        [StringLength(450)]
        public string FirstName { get; set; }

        [MaxLength(450)]
        public string LastName { get; set; }

        //[Column(TypeName = "varchar")]
        [MaxLength]
        public string Address { get; set; }


        //bit
        public bool IsActive { get; set; }

        //tiny Int
        public byte Age { get; set; }

        //small Int
        public short Short { get; set; }

        //int
        public int Int32 { get; set; }

        //Big int
        public long Long { get; set; }
    }
پس از اعمال مهاجرت‌ها و به روز رسانی ساختار بانک اطلاعاتی، به ساختار ذیل خواهیم رسید:


همانطور که ملاحظه می‌کنید، نوع bool دات نت به نوع bit در SQL Server، نوع long به bigint، نوع short به smallint، نوع int به int و نوع byte به tinyint نگاشت شده‌اند.


نکته‌ای در مورد اعداد اعشاری: توصیه شده‌است در تعاریف موجودیت‌های خود بهتر است از نوع‌های float و یا double استفاده نکنید. برای کار با اعداد اعشاری از نوع decimal استفاده نمائید تا بتوانید از قابلیت مقایسه‌ی دقیق آن‌ها استفاده کنید. اطلاعات بیشتر: «روش صحیح مقایسه دو عدد اعشاری با هم»


کار با تاریخ در EF Core

اگر به تصویر فوق دقت کنید، نوع DateTime دات نت به datetime2 در سمت SQL Server ترجمه شده‌است:
 CREATE TABLE [dbo].[Persons](
 [DateAdded] [datetime2](7) NULL,
 [DateUpdated] [datetime2](7) NULL,
اگر در داده‌های خود نیازی به زمان ندارید، می‌توان این نوع پیش فرض را با ویژگی Column که پیشتر بحث شد، به date تغییر داد.
اطلاعات بیشتر: «کنترل نوع‌های داده با استفاده از EF در SQL Server»

به علاوه در دات نت نوع DateTime از نوع value type است. بنابراین همانطور که در ابتدای بحث نیز عنوان شد، مقدار دهی آن اجباری است؛ مگر آنکه آن‌را نال پذیر تعریف کنید.


کار با مباحث همزمانی در EF Core

EF Core به صورت پیش فرض، فرض می‌کند رکوردی را که با آن در حال کار هستید، توسط هیچ کاربر دیگری در شبکه تغییر نیافته‌است و تغییرات شما را در حین فراخوانی متد SaveChanges ذخیره می‌کند. اگر علاقمند هستید که EF Core در صورت تغییر مقدار خاصیت خاصی توسط سایر کاربران، این مساله را با صدور استثنایی به شما اطلاع رسانی کند، از ویژگی ConcurrencyCheck
 [ConcurrencyCheck]
public string Name { set; get; }
و یا متد IsConcurrencyToken حالت Fluent API استفاده نمائید:
modelBuilder.Entity<Person>()
    .Property(p => p.Name)
    .IsConcurrencyToken();
در این حالت کوئری به روز رسانی، علاوه بر فیلد Id رکورد، حاوی فیلد Name نیز خواهد بود (در حین تشکیل شرط یافتن رکورد) و اگر در بین فاصله‌ی یافتن شخص و به روز رسانی نام او، شخص دیگری این‌کار را انجام داده باشد، این به روز رسانی موفقیت آمیز نبوده و استثنایی صادر می‌شود.

اگر علاقمند هستید که تمام فیلدهای جدول تحت نظر قرارگیرند، می‌توان از روش ویژه‌ای به نام Timestamp/row version استفاده کرد:
 [Timestamp]
 public byte[] Timestamp { get; set; }
با معادل Fluent API ذیل:
modelBuilder.Entity<Blog>()
   .Property(p => p.Timestamp)
   .ValueGeneratedOnAddOrUpdate()
   .IsConcurrencyToken();
در مورد ValueGeneratedOnAddOrUpdate در قسمت قبل بحث کردیم. فیلد TimeStamp نیز جزو فیلدهای ویژه‌ای است که SQL Server به صورت خودکار قادر است آن‌را مقدار دهی کند و زمانیکه ValueGeneratedOnAddOrUpdate قید می‌شود، یعنی این فیلد همواره با فراخوانی متد SaveChanges، به صورت خودکار مقدار دهی خواهد شد (و نیازی نیست تا توسط برنامه مقدار دهی شود).
در این حالت در حین به روز رسانی یک چنین رکوردی، اگر از زمان کوئری آن (یافتن رکورد) و ذخیره سازی آن، شخص دیگری آن‌را تغییر داده باشد، به علت عدم تطابق Timestamp ها، عملیات به روز رسانی باشکست روبرو شده و یک استثناء صادر می‌شود.
نظرات مطالب
آشنایی با Refactoring - قسمت 3
سلام ، 
این Receipt در Project.Domain قرار می‌گیرد ؟ در واقع همان موجودیت ما هست ؟ 
من تصور می‌کردم همه‌ی منطق تجاری را باید در Service Layer پیاده سازی کرد ، اما در بعضی سورس‌ها و چارچوب‌ها (مثل sharp-lite ) دیدم که متد‌های محاسباتی مثل مجموع هزینه‌های مربوط یه یک سفارش را در همان موجودیت قرار می‌دهند : 
    public class OrderLineItem : Entity
    {
        /// <summary>
        /// many-to-one from OrderLineItem to Order
        /// </summary>
        public virtual Order Order { get; set; }

        /// <summary>
        /// Money is a component, not a separate entity; i.e., the OrderLineItems table will have 
        /// column for the amount
        /// </summary>
        public virtual Money Price { get; set; }

        /// <summary>
        /// many-to-one from OrderLineItem to Product
        /// </summary>
        public virtual Product Product { get; set; }
        
        public virtual int Quantity { get; set; }

        /// <summary>
        /// Example of adding domain business logic to entity
        /// </summary>
        public virtual Money GetTotal() {
            return new Money(Price.Amount * Quantity);
        }
    }
ممنون می‌شم قدری در این باره توضیح بدید.