مطالب
سشن صفر

یکی از تفاوت‌های مهم امنیتی ویندوزهای جدید (از سرویس پک 2 ویندوز 2003 به بعد)، اجرای سرویس‌های ویندوز در جلسه‌ای کاری (سشنی) جدا از جسله کاری برنامه‌های عادی است که توسط کاربران وارد شده به سیستم اجرا می‌شوند. در این ویندوزها، تنها سرویس‌ها هستند که در سشن صفر اجرا می‌شوند و مابقی برنامه‌های سایر کاربران در سشن‌های دیگر.



این برخلاف چیزی است که برای مثال در ویندوز XP وجود دارد؛ یعنی اجرای دوستانه‌ی تمام برنامه‌ها در یک سشن (چون کاربر وارد شده به سیستم نیز در سشن صفر قرار می‌گیرد).



در این حالت برنامه‌های عادی می‌توانند سرویس‌های ویندوز را به راحتی مورد حمله قرار دهند. اطلاعات بیشتر:


مهم‌ترین معنای اجرای ایزوله سرویس‌ها در سشن صفر، به خاطره سپرده شدن سرویس‌هایی است که امکان تعامل با کاربر را داشتند؛ برای مثال سرویس‌هایی که یک رابط کاربری را نمایش می‌دادند (به کمک همان تیک معروف Allow Service to Interact with Desktop در صفحه تنظیمات یک سرویس). زیرا اکنون اولین کاربر وارد شده به سیستم، در سشن یک قرار می‌گیرد (و نه همانند قبل در سشن صفر). به این صورت دیگر به رابط کاربری نمایش داده شده در سشن صفر دسترسی نداشته و چیزی را مشاهده نخواهد کرد.




البته شاید سؤال بپرسید که چه سرویس‌هایی نیاز به نمایش رابط کاربری دارند؟ چون عموما سرویسی که صحیح طراحی شده باشد نیاز به تعامل مستقیم با کاربر را از طریق رابط کاربری ندارد.
و پاسخ این است که خیلی از سرویس‌ها! در بسیاری از برنامه‌های متداول، امکان اجرای به صورت سرویس ویندوز NT پیش بینی نشده است. اگر نیاز باشد تا این نوع برنامه‌ها را به صورت سرویس، برای مثال در یک ویندوز سرور اجرا کرد (تا همیشه در حال اجرا باشند و همچنین با ری استارت شدن سیستم نیز مجددا بدون دخالت کاربر شروع به کار کنند)، در این حالت نیاز خواهد بود تا رابط کاربری آن‌ها نیز نمایش داده شوند.

سؤال: در ویندوزهای جدید برای تعامل با سشن صفر چه باید کرد؟
در ویندوز 2003 (به همراه تمام به روز رسانی‌ها) برای اتصال به سشن صفر می‌توان دستور زیر را در خط فرمان صادر کرد:
Mstsc /console

به این ترتیب امکان اتصال به سشن کنسول یا همان سشن صفر میسر می‌شود.
این پارامتر در ویندوز سرور 2008 ندید گرفته خواهد شد زیرا در این ویندوز امکان نصب یک سرویس در سشن‌هایی بجز سشن صفر نیز پیش بینی شده است؛ هر چند پیش فرض نصب همان سشن صفر است. اما به جهت سازگاری با نگارش‌های قبل این‌بار بجای پارامتر console از پارامتر admin استفاده کنید.

با استفاده از برنامه نویسی چطور؟
روش کار در این مقاله توضیح داده شده است اما سطر اول آن به این نکته تاکید دارد که ... این‌کار را نکنید! سرویسی که درست طراحی شده باشد نیازی به رابط کاربری تعاملی عموما جهت اعمال تنظیمات آن، ندارد.

نظرات مطالب
گذری بر مفاهیم relationship
ممنون خیلی هم خوب.
اما یک سوال؟ آیا این روش فشار زیادی روی سرور ایجاد نمیکنه. مثلا در یک برنامه تحت وب با تعداد زیاد کاربر؟
مطالب
Blazor 5x - قسمت 30 - برنامه‌ی Blazor WASM - افزودن پرداخت آنلاین توسط درگاه مجازی پرباد
در ادامه‌ی تمرین قسمت قبل که مقدمات ثبت درخواست رزرو یک اتاق را فراهم کردیم، اکنون می‌خواهیم اگر کاربری بر روی دکمه‌ی checkout now یک اتاق کلیک کرد، به درگاه مجازی پرباد منتقل شده، پرداخت را تکمیل کند، به برنامه هدایت شود و در آخر درخواست او در سیستم ثبت گردد. مزیت کار کردن با درگاه مجازی پرباد، امکان آزمایش محلی برنامه، بدون نیاز به یک درگاه بانکی واقعی است و زمانیکه قرار است با یک درگاه بانکی واقعی کار شود، فقط قسمت معرفی و تنظیمات ابتدایی مشخصات درگاه بانکی آن باید تغییر کند و نه هیچ قسمت دیگری از کدهای برنامه.


نصب پرباد و انجام تنظیمات اولیه‌ی آن

بسته‌های نیوگت پرباد را در دو پروژه‌ی زیر نصب خواهیم کرد:
الف) پروژه‌ی Web API (و یا همان BlazorWasm.WebApi در مثال این سری):
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk.Web">
  <ItemGroup>
    <PackageReference Include="Parbad.AspNetCore" Version="1.1.0" />
    <PackageReference Include="Parbad.Storage.EntityFrameworkCore" Version="1.2.0" />
  </ItemGroup>
</Project>
که شامل بسته‌ها‌ی ASP.NET Core آن و همچنین محل ذخیره سازی مبتنی بر EF-Core آن است.

ب) پروژه‌ای که محل قرارگیری فایل‌های Migration است (و یا همان BlazorServer.DataAccess) در این مثال:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk.Web">
  <ItemGroup>
    <PackageReference Include="Parbad.Storage.EntityFrameworkCore" Version="1.2.0" />
  </ItemGroup>
</Project>
که در اینجا فقط نیاز به بسته‌ی EF-Core آن است تا بتوان Context مخصوص پرباد را در حین اعمال مهاجرت‌ها شناسایی کرد.

پس از نصب این بسته‌ها، به کلاس آغازین پروژه‌ی Web API مراجعه کرده و تنظیمات سرویس‌ها و همچنین میان‌افزار پرباد را انجام می‌دهیم:
namespace BlazorWasm.WebApi
{
    public class Startup
    {
        // ...

        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
           // ...

            var connectionString = Configuration.GetConnectionString("DefaultConnection");

            services.AddParbad()
                    .ConfigureHttpContext(httpContextBuilder => httpContextBuilder.UseDefaultAspNetCore())
                    .ConfigureGateways(gatewayBuilder =>
                    {
                        gatewayBuilder
                            .AddParbadVirtual()
                            .WithOptions(gatewayOptions => gatewayOptions.GatewayPath = "/MyVirtualGateway");
                    })
                    .ConfigureStorage(storageBuilder =>
                    {
                        storageBuilder.UseEfCore(efCoreOptions =>
                            {
                                var assemblyName = typeof(ApplicationDbContext).Assembly.GetName().Name;
                                efCoreOptions.ConfigureDbContext = db =>
                                    db.UseSqlServer(
                                        connectionString,
                                        sqlServerOptionsAction: sqlOptions => sqlOptions.MigrationsAssembly(assemblyName)
                                    );
                            });
                    })
                    .ConfigureAutoTrackingNumber(opt => opt.MinimumValue = 1)
                    .ConfigureOptions(parbadOptions =>
                    {
                        // parbadOptions.Messages.PaymentSucceed = "YOUR MESSAGE";
                    });

           // ...
        }

        // This method gets called by the runtime. Use this method to configure the HTTP request pipeline.
        public void Configure(IApplicationBuilder app, IWebHostEnvironment env)
        {
           // ...

            app.UseEndpoints(endpoints =>
            {
                endpoints.MapControllers();
            });

            if (env.IsDevelopment())
            {
                app.UseParbadVirtualGatewayWhenDeveloping();
            }
            else
            {
                app.UseParbadVirtualGateway();
            }
        }
    }
}
چند نکته:
- در متد ConfigureGateways می‌توان چندین درگاه را معرفی کرد که برای مثال در اینجا از درگاه مجازی و محلی آن استفاده شده‌است.
- در متد ConfigureStorage، تنظیمات EF-Core آن‌را مشاهده می‌کنید. پرباد به همراه DbContext خاص خودش است. یعنی در این حالت برنامه‌ی شما حداقل دو DbContext خواهد داشت؛ یکی ApplicationDbContext و دیگری ParbadDataContext.
- می‌خواهیم شماره‌ی تراکنش‌ها را به صورت خودکار توسط پرباد مدیریت کنیم. به همین جهت می‌توان عدد ابتدای آن‌را توسط متد ConfigureAutoTrackingNumber مشخص کرد.
- در پایان هم تعاریف مسیریابی میان‌افزار آن‌را مشاهده می‌کنید که می‌تواند برای حالت توسعه و ارائه‌ی نهایی متفاوت باشد.


تکمیل خواص موجودیت RoomOrderDetail جهت کار با پرباد

موجودیت RoomOrderDetail را در قسمت قبل معرفی کردیم. پرباد به ازای هر تراکنش بانکی که صورت می‌گیرد، یا نیاز به یک TrackingNumber خودکار را دارد و یا دستی. یعنی یا می‌توانیم شماره تراکنش خاص خودمان را تولید کنیم و در اختیار آن قرار دهیم و یا از آن درخواست کنیم تا این شماره را مدیریت کرده و به صورت خودکار تولید کند. در هر دو حالت نیاز است این شماره را به ردیف‌های جدول جزئیات سفارشات اتاق‌های هتل اضافه کرد که در این مثال ParbadTrackingNumber نام دارد:
using System;
using System.ComponentModel.DataAnnotations;
using System.ComponentModel.DataAnnotations.Schema;

namespace BlazorServer.Entities
{
    public class RoomOrderDetail
    {
        // ...

        [Required]
        public long ParbadTrackingNumber { get; set; }

        public bool IsPaymentSuccessful { get; set; }

        public string Status { get; set; }
    }
}
همچنین در پایان عملیات هم فیلدهای IsPaymentSuccessful و وضعیت اتاق را تکمیل می‌کنیم.


ایجاد جداول متناظر با ParbadDataContext

همانطور که عنوان شد، اکنون برنامه به همراه دو DbContext است. بنابراین در این حالت در حین اجرای مهاجرت‌ها، ذکر نام Context مدنظر اجباری است.
برای ایجاد مهاجرت‌های متناظر با ParbadDataContext، از طریق خط فرمان به پوشه‌ی BlazorServer.DataAccess وارد شده و دستورات زیر را اجرا می‌کنیم:
dotnet tool update --global dotnet-ef --version 5.0.4
dotnet build

dotnet ef migrations --startup-project ../../BlazorWasm/BlazorWasm.WebApi/ add AddParbadFields --context ApplicationDbContext
dotnet ef migrations --startup-project ../../BlazorWasm/BlazorWasm.WebApi/ add AddParbad --context Parbad.Storage.EntityFrameworkCore.Context.ParbadDataContext

dotnet ef --startup-project ../../BlazorWasm/BlazorWasm.WebApi/ database update --context ApplicationDbContext
dotnet ef --startup-project ../../BlazorWasm/BlazorWasm.WebApi/ database update --context Parbad.Storage.EntityFrameworkCore.Context.ParbadDataContext
چون برنامه دو Context ای است، نیاز است دوبار دستور تولید مهاجرت‌ها و دوبار دستور اعمال آن‌ها را به بانک اطلاعاتی صادر کرد که روش آن‌را در دستورات فوق مشاهده می‌کنید. پس از این دستورات، بانک اطلاعاتی برنامه شامل دو جدول جدید مخصوص پرباد خواهد بود:



روش یکپارچه سازی پرباد با یک برنامه‌ی SPA

روش متداول کار با پرباد، بر اساس طراحی مخصوص ASP.NET Core آن است. ابتدا درخواستی را به آن ارسال می‌کنید. سپس پرباد شماره تراکنشی را تولید کرده و شروع تراکنش را در بانک اطلاعاتی ثبت می‌کند. در ادامه به صورت خودکار، کار ارسال اطلاعات به درگاه بانکی (برای مثال ارسال تمام فیلدهای یک فرم ویژه‌ی آن بانک، بر اساس مستندات آن) و هدایت به درگاه بانکی را انجام می‌دهد. پس از پایان کار پرداخت، کار هدایت به اکشن متد دریافت تائیدیه‌ی نهایی صورت می‌گیرد و همینجا کار به پایان می‌رسد. این روش هرچند برای برنامه‌های سمت سرور ASP.NET Core کار می‌کند، اما ... به همین نحو با برنامه‌های تک صفحه‌ای وب مانند Blazor WASM قابل استفاده نیست. در اینجا روش تبادل اطلاعات با اکشن متدهای وب سرویس‌های برنامه از طریق یک HttpClient است و در این حالت دیگر نمی‌توان از مزایای Post و Redirect خودکار پرباد که در سمت سرور صورت می‌گیرد استفاده کرد. با استفاده از HttpClient، یک شیء را به سمت Web API ارسال می‌کنیم و در پاسخ، فقط یک شیء را دریافت می‌کنیم. در اینجا دیگر خبری از Redirect به درگاه اصلی بانکی و Post اطلاعات به آن نیست. بنابراین روش کار با پرباد در اینجا به صورت زیر خواهد بود:
الف) شماره Id سفارش و مبلغ نهایی آن‌را از طریق یک درخواست Get معمولی به اکشن متدی در سمت سرور ارسال می‌کنیم. یعنی نیاز است ابتدا Url زیر را تشکیل داد که شماره سفارش و مبلغ آن، به صورت کوئری استرینگ‌هایی به اکشن متد PayRoomOrder ارسال می‌شوند:
https://localhost:5001/api/ParbadPayment/PayRoomOrder?orderId=1&amount=1000
برنامه‌ی کلاینت برای اینکه بتواند این هدایت را انجام دهد، نیاز به نکته‌ی خاصی را دارد که در ادامه توضیح داده خواهد شد.
ب) اکنون چون یک redirect سمت سرور صورت گرفته، به صورت معمولی در اکشن متد PayRoomOrder با پرباد پردازش صورت گرفته و به سمت درگاه هدایت می‌شویم. پس از پرداخت نهایی، باز هم به صورت خودکار به اکشن متد دیگری جهت تائید عملیات هدایت خواهیم شد.
ج) در پایان کار، اکشن متد سمت سرور، ما را به سمت کامپوننتی در برنامه‌ی کلاینت Redirect خواهد کرد:
https://localhost:5002/payment-result/OrderId/TrackingNumber/Message
در اینجا شماره سفارش ابتدایی که مشخص است. همان شماره‌ای است که کار را با آن از سمت کلاینت آغاز کردیم. نکته‌ی مهم، TrackingNumber تراکنش است که بر اساس آن رکورد متناظری یافت شده و وضعیت نهایی آن‌را به کاربر نمایش می‌دهیم.

بنابراین روش یکپارچه سازی پربابد با برنامه‌های SPA، بر اساس Redirect‌های کامل است که سبب بارگذاری مجدد کل صفحه و آدرس‌ها می‌شوند و در اینجا از HttpClient برای کار با پرباد استفاده نخواهیم کرد؛ چون تمام اعمال خودکار آن‌را از دست خواهیم داد و مجبور به بازنویسی آن‌ها خواهیم شد که در دراز مدت با تغییرات این کتابخانه، قابل نگهداری نخواهند بود. بنابراین بهتر است خود پرباد کار Redirect‌ها و ارسال اطلاعات به درگاه‌های بانکی را مدیریت کند و نه ما از طریق کار با یک HttpClient.


آشنایی با گردش کار برنامه

در این مثال، مراحل زیر را طی خواهیم کرد:

1- شروع به انتخاب یک بازه‌ی زمانی و تعداد شب اقامت


2- انتخاب یک اتاق از لیست اتاق‌ها با کلیک بر روی دکمه‌ی Book آن


3- کلیک بر روی دکمه‌ی checkout، در صفحه‌ی مشاهده‌ی جزئیات اتاق و شروع به پرداخت


4- هدایت به درگاه مجازی پرباد در سمت برنامه‌ی Web API


5- پرداخت و هدایت خودکار به سمت برنامه‌ی Web API، جهت تائید نهایی


6- هدایت نهایی به سمت برنامه‌ی کلاینت، جهت نمایش اطلاعات پرداخت



ایجاد کنترلر پرداخت، توسط درگاه مجازی پرباد

پس از آشنایی با گردش کاری اطلاعات در اینجا، نیاز است بتوان لینک زیر را در برنامه‌ی کلاینت تولید کرد و سپس کاربر را به سمت اکشن متد PayRoomOrder هدایت نمود:
https://localhost:5001/api/ParbadPayment/PayRoomOrder?orderId=1&amount=1000
این اکشن متد و کنترلر آن به صورت زیر تهیه می‌شود:
namespace BlazorWasm.WebApi.Controllers
{
    [Route("api/[controller]/[action]")]
    [ApiController]
    public class ParbadPaymentController : Controller
    {
        private readonly IConfiguration _configuration;
        private readonly IOnlinePayment _onlinePayment;
        private readonly IRoomOrderDetailsService _roomOrderService;

        public ParbadPaymentController(
            IConfiguration configuration,
            IOnlinePayment onlinePayment,
            IRoomOrderDetailsService roomOrderService)
        {
            _configuration = configuration;
            _onlinePayment = onlinePayment ?? throw new ArgumentNullException(nameof(onlinePayment));
            _roomOrderService = roomOrderService ?? throw new ArgumentNullException(nameof(roomOrderService));
        }

        [HttpGet]
        public async Task<IActionResult> PayRoomOrder(int orderId, long amount)
        {
            var verifyUrl = Url.Action(
                    action: nameof(ParbadPaymentController.VerifyRoomOrderPayment),
                    controller: nameof(ParbadPaymentController).Replace("Controller", string.Empty),
                    values: null, protocol: Request.Scheme);

            var result = await _onlinePayment.RequestAsync(invoiceBuilder =>
                invoiceBuilder.UseAutoIncrementTrackingNumber()
                            .SetAmount(amount)
                            .SetCallbackUrl(verifyUrl)
                            .UseParbadVirtual()
            );

            if (result.IsSucceed)
            {
                await _roomOrderService.UpdateRoomOrderTrackingNumberAsync(orderId, result.TrackingNumber);

                // It will redirect the client to the gateway.
                return result.GatewayTransporter.TransportToGateway();
            }
            else
            {
                return Redirect(getClientReturnUrl(orderId, result.TrackingNumber, result.Message));
            }
        }

        [HttpGet, HttpPost]
        public async Task<IActionResult> VerifyRoomOrderPayment()
        {
            var invoice = await _onlinePayment.FetchAsync();
            var orderDetail = await _roomOrderService.GetOrderDetailByTrackingNumberAsync(invoice.TrackingNumber);
            if (invoice.Status == PaymentFetchResultStatus.AlreadyProcessed)
            {
                return Redirect(getClientReturnUrl(orderDetail.Id, invoice.TrackingNumber, "The payment is already processed."));
            }

            var verifyResult = await _onlinePayment.VerifyAsync(invoice);
            if (verifyResult.Status == PaymentVerifyResultStatus.Succeed)
            {
                var result = await _roomOrderService.MarkPaymentSuccessfulAsync(verifyResult.TrackingNumber, verifyResult.Amount);
                if (result == null)
                {
                    return Redirect(getClientReturnUrl(orderDetail.Id, verifyResult.TrackingNumber, "Can not mark payment as successful"));
                }
                return Redirect(getClientReturnUrl(orderDetail.Id, verifyResult.TrackingNumber, verifyResult.Message));
            }
            return Redirect(getClientReturnUrl(orderDetail.Id, verifyResult.TrackingNumber, verifyResult.Message));
        }

        private string getClientReturnUrl(int orderId, long trackingNumber, string errorMessage)
        {
            var clientBaseUrl = _configuration.GetValue<string>("Client_URL");
            return new Uri(new Uri(clientBaseUrl),
                $"/payment-result/{orderId}/{trackingNumber}/{WebUtility.UrlEncode(errorMessage)}").ToString();
        }
    }
}
توضیحات:
در اینجا کدهای کامل ParbadPaymentController مشاهده می‌کنید.

- گردش کاری پرداخت، با فراخوانی اکشن متد PayRoomOrder شروع می‌شود که دو پارامتر شماره سفارش و مبلغ آن‌را دریافت می‌کند.
[HttpGet]
public async Task<IActionResult> PayRoomOrder(int orderId, long amount)
نوع آن هم عمدا، HttpGet درنظر گرفته شده‌است تا دقیقا مشخص باشد که فقط با Redirect کامل به آن (هدایت کامل از سمت کلاینت به سمت سرور)، کار خواهد کرد و هدف دیگری را دنبال نمی‌کند.

- در اکشن متد PayRoomOrder، نیاز است لینک بازگشت از درگاه بانکی را مشخص کنیم. پس از اینکه کاربر پرداختی را انجام داد، مجددا به صورت خودکار، به سمت آدرسی در همین Web API و نه برنامه‌ی سمت کلاینت هدایت می‌شود؛ چون هنوز کار پرباد به پایان نرسیده و باید عملیات انجام شده را تصدیق کند. به همین جهت ابتدا آدرس اکشن متدی که کار تائید نهایی را انجام می‌دهد، تولید کرده و به متد RequestAsync آن به همراه مبلغ نهایی و نوع درگاه، ارسال می‌کنیم.

- استفاده از UseAutoIncrementTrackingNumber سبب می‌شود تا پرباد خودش مدیریت TrackingNumber را انجام دهد که پس از پایان عملیات، توسط خاصیت result.TrackingNumber در دسترس خواهد بود.

- پس از پایان عملیات ابتدایی RequestAsync که سشن پرباد را ایجاد کرده و همچنین رکوردی را در بانک اطلاعاتی نیز ثبت می‌کند (در جداول درونی خود پرباد)، نیاز است رکورد سفارشی را که با آن کار را شروع کردیم یافته و TrackingNumber آن‌را با مقدار واقعی دریافتی از پرباد، به روز رسانی کنیم. اینکار توسط متد UpdateRoomOrderTrackingNumberAsync انجام می‌شود:
namespace BlazorServer.Services
{
    public class RoomOrderDetailsService : IRoomOrderDetailsService
    {
        // ...

        public async Task UpdateRoomOrderTrackingNumberAsync(int roomOrderId, long trackingNumber)
        {
            var order = await _dbContext.RoomOrderDetails.FindAsync(roomOrderId);
            if (order == null)
            {
                return;
            }

            order.ParbadTrackingNumber = trackingNumber;
            _dbContext.RoomOrderDetails.Update(order);
            await _dbContext.SaveChangesAsync();
        }
    }
}
بر اساس شماره سفارشی که داریم، رکورد متناظر با آن‌را یافته و سپس trackingNumber تولیدی را در آن به روز رسانی می‌کنیم.

- اکنون با فراخوانی متد ()result.GatewayTransporter.TransportToGateway، دو کار مهم رخ می‌دهند:
الف) ارسال خودکار اطلاعات به سمت درگاه بانکی
ب) Redirect خودکار به سمت درگاه بانگی
به همین جهت است که علاقمند نبودیم تا این مراحل را توسط HttpClient برنامه‌ی Blazor WASM مدیریت و بازنویسی کنیم.

- پس از هدایت به سمت درگاه بانکی و تکمیل پرداخت، اکنون مجددا به همان verifyUrl هدایت می‌شویم. یعنی اکنون به مرحله‌ی پردازش اکشن متد VerifyRoomOrderPayment در سمت Web API رسیده‌ایم.
[HttpGet, HttpPost]
public async Task<IActionResult> VerifyRoomOrderPayment()
در اینجا ابتدا invoice.TrackingNumber در حال پردازش را دریافت می‌کنیم. به کمک این عدد می‌توان رکورد سفارش متناظر با آن‌را یافت. به همین جهت است که آن‌را به لیست فیلدهای جدول سفارشات اضافه کردیم. اینکار هم توسط متد GetOrderDetailByTrackingNumberAsync صورت می‌گیرد:
namespace BlazorServer.Services
{
    public class RoomOrderDetailsService : IRoomOrderDetailsService
    {
        // ...

        public async Task<RoomOrderDetailsDTO> GetOrderDetailByTrackingNumberAsync(long trackingNumber)
        {
            var roomOrderDetailsDTO = await _dbContext.RoomOrderDetails
                                            .Include(u => u.HotelRoom)
                                                .ThenInclude(x => x.HotelRoomImages)
                                            .ProjectTo<RoomOrderDetailsDTO>(_mapperConfiguration)
                                            .FirstOrDefaultAsync(u => u.ParbadTrackingNumber == trackingNumber);

            roomOrderDetailsDTO.HotelRoomDTO.TotalDays =
                roomOrderDetailsDTO.CheckOutDate.Subtract(roomOrderDetailsDTO.CheckInDate).Days;
            return roomOrderDetailsDTO;
        }
    }
}
- در ادامه پرباد کار تصدیق اطلاعات دریافتی از درگاه بانکی را انجام می‌دهد. دراینجا اگر عملیات با موفقیت مواجه شود، سه فیلدی را که در ابتدای بحث در مورد ثبت اطلاعات تراکنش اضافه کردیم، به روز رسانی می‌کنیم:
namespace BlazorServer.Services
{
    public class RoomOrderDetailsService : IRoomOrderDetailsService
    {
        // ...

        public async Task<RoomOrderDetailsDTO> MarkPaymentSuccessfulAsync(long trackingNumber, long amount)
        {
            var order = await _dbContext.RoomOrderDetails.FirstOrDefaultAsync(x => x.ParbadTrackingNumber == trackingNumber);
            if (order?.IsPaymentSuccessful != false || order.TotalCost != amount)
            {
                return null;
            }

            order.IsPaymentSuccessful = true;
            order.Status = BookingStatus.Booked;
            var markPaymentSuccessful = _dbContext.RoomOrderDetails.Update(order);
            await _dbContext.SaveChangesAsync();
            return _mapper.Map<RoomOrderDetailsDTO>(markPaymentSuccessful.Entity);
        }
    }
}
- در اینجا بر اساس trackingNumber، سند متناظری را یافته و سپس بررسی می‌کنیم که آیا مبلغ سند، با مبلغ تائید شده، یکی هست یا خیر؟ اگر خیر، نیاز هست پرداخت را برگشت بزنیم که اینکار توسط متد کنسل پرباد قابل انجام است.

- در تمام این مراحل، کار Redirect به سمت کلاینت و کامپوننت payment-result آن، با فراخوانی متد return Redirect اکشن متدها صورت می‌گیرد که Url آن به صورت زیر تامین می‌شود:
        private string getClientReturnUrl(int orderId, long trackingNumber, string errorMessage)
        {
            var clientBaseUrl = _configuration.GetValue<string>("Client_URL");
            return new Uri(new Uri(clientBaseUrl),
                $"/payment-result/{orderId}/{trackingNumber}/{WebUtility.UrlEncode(errorMessage)}").ToString();
        }
در این متد Client_URL را از فایل appsettings.json برنامه‌ی Web API دریافت می‌کنیم که به آدرس ریشه‌ی برنامه‌ی کلاینت اشاره می‌کند:
{
   "Client_URL": "https://localhost:5002/"
}


تکمیل قسمت سمت کلاینت عملیات پرداخت بانکی، توسط درگاه مجازی پرباد

تا اینجا کنترلری که کار پرداخت آنلاین را مدیریت می‌کند، پیاده سازی کردیم. قسمت آخر این بحث به تکمیل جزئیات این گردش کاری که شامل شروع عملیات سفارش و پرداخت از سمت کلاینت و نمایش پیام خطا یا موفقیت پرداخت به کاربر است، اختصاص دارد.

الف) تکمیل کامپوننت RoomDetails.razor جهت شروع به پرداخت آنلاین
کامپوننت RoomDetails.razor را در قسمت قبل آغاز کردیم و توسعه‌ی آن‌را تا جائی پیش بردیم که اعتبارسنجی‌های آن‌را به علت استفاده‌ی از خواص تو در تو، به صورت دستی انجام دادیم. پس از مرحله‌ی اعتبارسنجی، اکنون می‌خواهیم کاربر را به سمت درگاه بانکی جهت پرداخت، هدایت کنیم:
@page "/hotel-room-details/{Id:int}"

@inject IJSRuntime JsRuntime
@inject ILocalStorageService LocalStorage
@inject IClientHotelRoomService HotelRoomService
@inject IClientRoomOrderDetailsService RoomOrderDetailsService
@inject NavigationManager NavigationManager
@inject HttpClient HttpClient

// ...

@code {

    // ...

    private async Task HandleCheckout()
    {
        if (!await HandleValidation())
        {
            return;
        }

        try
        {
            HotelBooking.OrderDetails.ParbadTrackingNumber = -1;
            HotelBooking.OrderDetails.RoomId = HotelBooking.OrderDetails.HotelRoomDTO.Id;
            HotelBooking.OrderDetails.TotalCost = HotelBooking.OrderDetails.HotelRoomDTO.TotalAmount;
            var roomOrderDetailsSaved = await RoomOrderDetailsService.SaveRoomOrderDetailsAsync(HotelBooking.OrderDetails);

            await LocalStorage.SetItemAsync(ConstantKeys.LocalRoomOrderDetails, roomOrderDetailsSaved);

            var paymentUri = new UriBuilderExt(new Uri(HttpClient.BaseAddress, $"/api/ParbadPayment/PayRoomOrder"))
                            .AddParameter("orderId", roomOrderDetailsSaved.Id.ToString())
                            .AddParameter("amount", roomOrderDetailsSaved.TotalCost.ToString())
                            .Uri;
            NavigationManager.NavigateTo(paymentUri.ToString(), forceLoad: true);
        }
        catch (Exception e)
        {
            await JsRuntime.ToastrError(e.Message);
        }
    }

    // ...
}
متد HandleValidation را در انتهای قسمت قبل تکمیل کردیم. اکنون OrderDetails را بر اساس اطلاعات فرم و انتخاب‌های کاربر، تکمیل کرده و به متد SaveRoomOrderDetailsAsync ارسال می‌کنیم تا Id سفارش را تولید کنیم. این همان Id ای است که قرار است به سمت سرور و Web API ارسال کنیم تا بر اساس آن تراکنش و Tracking Number ای را بتوان به رکورد جاری انتساب داد. بنابراین نیاز به کنترلر سمت Web API ای را داریم که بتواند این‌کار را انجام دهد:
namespace BlazorWasm.WebApi.Controllers
{
    [ApiController]
    [Route("api/[controller]/[action]")]
    public class RoomOrderController : Controller
    {
        private readonly IRoomOrderDetailsService _roomOrderService;

        public RoomOrderController(IRoomOrderDetailsService roomOrderService)
        {
            _roomOrderService = roomOrderService ?? throw new ArgumentNullException(nameof(roomOrderService));
        }

        [HttpPost]
        public async Task<IActionResult> Create([FromBody] RoomOrderDetailsDTO details)
        {
            var result = await _roomOrderService.CreateAsync(details);
            return Ok(result);
        }

        [HttpGet]
        public async Task<IActionResult> GetOrderDetail(int trackingNumber)
        {
            var result = await _roomOrderService.GetOrderDetailByTrackingNumberAsync(trackingNumber);
            return Ok(result);
        }
    }
}
- متد Create، بر اساس اطلاعات وارد شده‌ی توسط کاربر، آن‌ها را تبدیل به یک رکورد سفارش جدید می‌کند و به سمت کلاینت بازگشت می‌دهد.
- متد GetOrderDetail، بر اساس trackingNumber دریافتی از پرباد، کار بازگشت رکورد متناظری را انجام می‌دهد. از آن در پایان کار، جهت نمایش وضعیت پرداخت، استفاده می‌کنیم.
این دو متد در سرویس سمت سرور RoomOrderDetailsService، به صورت زیر تامین شده‌اند:
namespace BlazorServer.Services
{
    public class RoomOrderDetailsService : IRoomOrderDetailsService
    {
        // ...

        public async Task<RoomOrderDetailsDTO> CreateAsync(RoomOrderDetailsDTO details)
        {
            var roomOrder = _mapper.Map<RoomOrderDetail>(details);
            roomOrder.Status = BookingStatus.Pending;
            var result = await _dbContext.RoomOrderDetails.AddAsync(roomOrder);
            await _dbContext.SaveChangesAsync();
            return _mapper.Map<RoomOrderDetailsDTO>(result.Entity);
        }


        public async Task<RoomOrderDetailsDTO> GetOrderDetailByTrackingNumberAsync(long trackingNumber)
        {
            var roomOrderDetailsDTO = await _dbContext.RoomOrderDetails
                                            .Include(u => u.HotelRoom)
                                                .ThenInclude(x => x.HotelRoomImages)
                                            .ProjectTo<RoomOrderDetailsDTO>(_mapperConfiguration)
                                            .FirstOrDefaultAsync(u => u.ParbadTrackingNumber == trackingNumber);

            roomOrderDetailsDTO.HotelRoomDTO.TotalDays =
                roomOrderDetailsDTO.CheckOutDate.Subtract(roomOrderDetailsDTO.CheckInDate).Days;
            return roomOrderDetailsDTO;
        }

       // ...
    }
}
اکنون که Web API Endpoint مدنظر را ایجاد کردیم، نیاز است سرویس سمت کلاینتی را نیز جهت تعامل با آن تهیه کنیم:
namespace BlazorWasm.Client.Services
{
    public interface IClientRoomOrderDetailsService
    {
        Task<RoomOrderDetailsDTO> SaveRoomOrderDetailsAsync(RoomOrderDetailsDTO details);
        Task<RoomOrderDetailsDTO> GetOrderDetailAsync(long trackingNumber);
    }
}

namespace BlazorWasm.Client.Services
{
    public class ClientRoomOrderDetailsService : IClientRoomOrderDetailsService
    {
        private readonly HttpClient _httpClient;

        public ClientRoomOrderDetailsService(HttpClient httpClient)
        {
            _httpClient = httpClient ?? throw new ArgumentNullException(nameof(httpClient));
        }

        public Task<RoomOrderDetailsDTO> GetOrderDetailAsync(long trackingNumber)
        {
            // How to url-encode query-string parameters properly
            var uri = new UriBuilderExt(new Uri(_httpClient.BaseAddress, $"/api/roomorder/GetOrderDetail"))
                            .AddParameter("trackingNumber", trackingNumber.ToString())
                            .Uri;
            return _httpClient.GetFromJsonAsync<RoomOrderDetailsDTO>(uri);

        }

        public async Task<RoomOrderDetailsDTO> SaveRoomOrderDetailsAsync(RoomOrderDetailsDTO details)
        {
            details.UserId = "unknown user!";
            var response = await _httpClient.PostAsJsonAsync("api/roomorder/create", details);
            var responseContent = await response.Content.ReadAsStringAsync();
            if (response.IsSuccessStatusCode)
            {
                return JsonSerializer.Deserialize<RoomOrderDetailsDTO>(responseContent);
            }
            else
            {
                //var errorModel = JsonSerializer.Deserialize<ErrorModel>(responseContent);
                throw new InvalidOperationException(responseContent);
            }
        }
    }
}
- متد GetOrderDetailAsync بر اساس trackingNumber دریافتی پس از عملیات تصدیق پرداخت، کار بازگشت جزئیات رکورد متناظری را انجام می‌دهد.
- متد SaveRoomOrderDetailsAsync، یک رکورد سفارش جدید را ایجاد می‌کند. در اینجا با روش مشاهده‌ی خطای کامل بازگشتی از سمت سرور (در صورت وجود) هم آشنا شده‌ایم که در مواقع لزوم می‌تواند راه‌گشا باشد.
- در متد SaveRoomOrderDetailsAsync فعلا مقدار UserId اجباری را به عبارتی دلخواه، تنظیم کرده‌ایم. این مورد را در قسمت‌های بعدی با معرفی اعتبارسنجی و احراز هویت سمت کلاینت، تکمیل خواهیم کرد.

این سرویس جدید را هم باید به سیستم تزریق وابستگی‌های برنامه‌ی کلاینت معرفی کرد تا قابل استفاده شود:
namespace BlazorWasm.Client
{
    public class Program
    {
        public static async Task Main(string[] args)
        {
            // ...
            builder.Services.AddScoped<IClientRoomOrderDetailsService, ClientRoomOrderDetailsService>();
بنابراین در متد HandleCheckout ای که در حال بررسی آن هستیم، ابتدا متد SaveRoomOrderDetailsAsync فوق فراخوانی می‌شود تا توسط Web API Endpoint متناظری، یک رکورد سفارش ابتدایی را ایجاد کرده و Id آن‌را در اختیار ما قرار دهد.
سپس به قطعه کد مهم زیر می‌رسیم:
var paymentUri = new UriBuilderExt(new Uri(HttpClient.BaseAddress, $"/api/ParbadPayment/PayRoomOrder"))
    .AddParameter("orderId", roomOrderDetailsSaved.Id.ToString())
    .AddParameter("amount", roomOrderDetailsSaved.TotalCost.ToString())
    .Uri;
NavigationManager.NavigateTo(paymentUri.ToString(), forceLoad: true);
اینجا است که برای نمونه آدرس https://localhost:5001/api/ParbadPayment/PayRoomOrder?orderId=1&amount=1000 ساخته شده و توسط متد NavigateTo فراخوانی می‌شود. فراخوانی متداول متد NavigateTo در اینجا کارساز نیست؛ چون سبب reload آدرس درخواستی نمی‌شود. یعنی هدایت‌های صورت گرفته‌ی توسط آن، در همان داخل مرورگر رخ می‌دهند و سبب ارسال درخواستی به سمت سرور نخواهند شد. می‌توان این رفتار را با ذکر پارامتر دوم آن تغییر داد. در اینجا اگر پارامتر forceLoad را به true تنظیم کنیم، ابتدا سبب هدایت به آدرس درخواستی و سپس reload کامل صفحه می‌شود (دقیقا مثل اینکه شخصی، آدرسی را در نوار آدرس مرورگر وارد کند و سپس دکمه‌ی enter را بفشارد). این reload است که برنامه‌ی کلاینت را اکنون به سمت برنامه‌ی Web API هدایت می‌کند.


نمایش وضعیت پرداخت، به کاربر در پایان گردش کاری آن

پس از این مراحل، مرحله‌ی آخر کار باقی مانده‌است؛ یعنی بازگشت از اکشن متد VerifyRoomOrderPayment سمت سرور، به کامپوننت PaymentResult سمت کلاینت، برای نمایش نتیجه‌ی عملیات. به همین جهت کامپوننت جدید Pages\HotelRooms\PaymentResult.razor را ایجاد کرده و به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
@page "/payment-result/{OrderId:int}/{TrackingNumber:long}/{Message}"
@inject ILocalStorageService LocalStorage
@inject IClientRoomOrderDetailsService RoomOrderDetailService
@inject IJSRuntime JsRuntime
@inject NavigationManager NavigationManager

@if (IsLoading)
{
    <div style="position:fixed;top:50%;left:50%;margin-top:-50px;margin-left:-100px;">
        <img src="images/ajax-loader.gif" />
    </div>
}
else
{
    <div class="container">
        <div class="row mt-4 pt-4">
            <div class="col-10 offset-1 text-center">
            @if(IsPaymentSuccessful)
            {
                <h2 class="text-success">Booking Confirmed!</h2>
                <p>Your room has been booked successfully with order id @OrderId & tracking number @TrackingNumber .</p>
            }
            else
            {
                <h2 class="text-warning">Booking Failed!</h2>
                <p>@Message</p>
            }
            <a class="btn btn-primary" href="hotel-rooms">Back to rooms</a>
            </div>
        </div>
    </div>
}

@code
{
    private bool IsLoading;
    private bool IsPaymentSuccessful;

    [Parameter] public int OrderId { set; get; }
    [Parameter] public long TrackingNumber { set; get; }
    [Parameter] public string Message { set; get; }

    protected override async Task OnInitializedAsync()
    {
        IsLoading = true;
        try
        {
            var finalOrderDetail = await RoomOrderDetailService.GetOrderDetailAsync(TrackingNumber);
            var localOrderDetail = await LocalStorage.GetItemAsync<RoomOrderDetailsDTO>(ConstantKeys.LocalRoomOrderDetails);
            if(finalOrderDetail is not null &&
                finalOrderDetail.IsPaymentSuccessful &&
                finalOrderDetail.Status == BookingStatus.Booked &&
                localOrderDetail is not null &&
                localOrderDetail.TotalCost == finalOrderDetail.TotalCost)
            {
                IsPaymentSuccessful = true;
                await LocalStorage.RemoveItemAsync(ConstantKeys.LocalRoomOrderDetails);
                await LocalStorage.RemoveItemAsync(ConstantKeys.LocalInitialBooking);
            }
            else
            {
                IsPaymentSuccessful = false;
            }
        }
        catch(Exception ex)
        {
            await JsRuntime.ToastrError(ex.Message);
        }
        finally
        {
            IsLoading = false;
        }
    }
}
این کامپوننت بر اساس مسیریابی که دارد:
@page "/payment-result/{OrderId:int}/{TrackingNumber:long}/{Message}"
سه پارامتر شماره سفارش، شماره تراکنش و پیامی را پس از پایان عملیات تصدیق پرداخت، از Web API، در طی یک redirect کامل دریافت می‌کند. در ادامه به کمک متد RoomOrderDetailService.GetOrderDetailAsync که آن‌را پیشتر توسعه دادیم، اصل رکورد متناظر با این سفارش را بازیابی کرده و فیلدهای IsPaymentSuccessful و Status آن‌را بررسی می‌کنیم (این فیلدها در زمان تصدیق پرداخت، در همان سمت سرور مقدار دهی می‌شوند). همچنین جهت محکم‌کاری، قسمتی از این اطلاعات را با Local Storage نیز انطباق داده‌ایم. اگر پرداخت، موفقیت آمیز باشد، شماره سفارش و همچنین شماره تراکنش را به کاربر نمایش می‌دهیم و یا پیام دریافتی از سرور را در صفحه درج می‌کنیم.


جلوگیری از ثبت سفارش اتاقی که رزرو شده‌است


پس از پایان عملیات سفارش یک اتاق، بهتر است امکان سفارش اتاقی را که دیگر در دسترس نیست، غیرفعال کنیم (تصویر فوق) که اینکار را می‌توان توسط خاصیت IsBooked مدل UI کامپوننت نمایش لیست اتاق‌ها انجام داد:
    public class HotelRoomDTO
    {
        public bool IsBooked { get; set; }

        // ...
    }
این خاصیت را در متدهای بازگشت لیست تمام اتاق‌ها و یا بازگشت اطلاعات یک اتاق، به صورت زیر محاسبه و مقدار دهی می‌کنیم:
namespace BlazorServer.Services
{
    public class HotelRoomService : IHotelRoomService
    {
       // ...

        public async Task<List<HotelRoomDTO>> GetAllHotelRoomsAsync(DateTime? checkInDateStr, DateTime? checkOutDatestr)
        {
            var hotelRooms = await _dbContext.HotelRooms
                        .Include(x => x.HotelRoomImages)
                        .Include(x => x.RoomOrderDetails)
                        .ProjectTo<HotelRoomDTO>(_mapperConfiguration)
                        .ToListAsync();

            foreach (var hotelRoom in hotelRooms)
            {
                hotelRoom.IsBooked = isRoomBooked(hotelRoom, checkInDateStr, checkOutDatestr);
            }

            return hotelRooms;
        }

        public async Task<HotelRoomDTO> GetHotelRoomAsync(int roomId, DateTime? checkInDate, DateTime? checkOutDate)
        {
            var hotelRoom = await _dbContext.HotelRooms
                            .Include(x => x.HotelRoomImages)
                            .Include(x => x.RoomOrderDetails)
                            .ProjectTo<HotelRoomDTO>(_mapperConfiguration)
                            .FirstOrDefaultAsync(x => x.Id == roomId);
            hotelRoom.IsBooked = isRoomBooked(hotelRoom, checkInDate, checkOutDate);
            return hotelRoom;
        }

        private bool isRoomBooked(HotelRoomDTO hotelRoom, DateTime? checkInDate, DateTime? checkOutDate)
        {
            if (checkInDate == null || checkOutDate == null)
            {
                return false;
            }

            return hotelRoom.RoomOrderDetails.Any(x => x.IsPaymentSuccessful &&
                        //check if checkin date that user wants does not fall in between any dates for room that is booked
                        ((checkInDate < x.CheckOutDate && checkInDate.Value.Date >= x.CheckInDate)
                        //check if checkout date that user wants does not fall in between any dates for room that is booked
                        || (checkOutDate.Value.Date > x.CheckInDate.Date && checkInDate.Value.Date <= x.CheckInDate.Date))
                    );
        }
    }
}
متد isRoomBooked، یک محاسبه‌ی سمت سرور محسوب نمی‌شود؛ چون با استفاده از Include‌های نوشته شده، اطلاعات کامل اتاق و وابستگی‌های آن (سرهای دیگر رابطه‌ی تشکیل شده) را داریم و این محاسبات سبب رفت و برگشتی به سمت سرور نمی‌شوند.

اکنون که خاصیت IsBooked مقدار دهی شده‌است، در دو قسمت از آن استفاده خواهیم کرد:
الف) در کامپوننت نمایش لیست اتاق‌ها
@if (room.IsBooked)
{
    <button disabled class="btn btn-secondary btn-block">Sold Out</button>
}
else
{
    <a href="@($"hotel-room-details/{room.Id}")" class="btn btn-success btn-block">Book</a>
}
ب) در کامپوننت نمایش جزئیات یک اتاق
@if (HotelBooking.OrderDetails.HotelRoomDTO.IsBooked)
{
    <button disabled class="btn btn-secondary btn-block">Sold Out</button>
}
else
{
    <button type="submit" class="btn btn-success form-control">Checkout Now</button>
}


کدهای کامل این مطلب را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: Blazor-5x-Part-30.zip
مطالب
آشنایی با الگوی MVP

پروژه‌های زیادی را می‌توان یافت که اگر سورس کدهای آن‌ها را بررسی کنیم، یک اسپاگتی کد تمام عیار را در آن‌ها می‌توان مشاهده نمود. منطق برنامه، قسمت دسترسی به داده‌ها، کار با رابط کاربر، غیره و غیره همگی درون کدهای یک یا چند فرم خلاصه شده‌اند و آنچنان به هم گره خورده‌اند که هر گونه تغییر یا اعمال درخواست‌های جدید کاربران، سبب از کار افتادن قسمت دیگری از برنامه می‌شود.
همچنین از کدهای حاصل در یک پروژه، در پروژه‌‌های دیگر نیز نمی‌توان استفاده کرد (به دلیل همین در هم تنیده بودن قسمت‌های مختلف). حداقل نتیجه یک پروژه برای برنامه نویس، باید یک یا چند کلاس باشد که بتوان از آن به عنوان ابزار تسریع انجام پروژه‌های دیگر استفاده کرد. اما در یک اسپاگتی کد، باید مدتی طولانی را صرف کرد تا بتوان یک متد را از لابلای قسمت‌های مرتبط و گره خورده با رابط کاربر استخراج و در پروژه‌ای دیگر استفاده نمود. برای نمونه آیا می‌توان این کدها را از یک برنامه ویندوزی استخراج کرد و آن‌ها را در یک برنامه تحت وب استفاده نمود؟

یکی از الگوهایی که شیوه‌ی صحیح این جدا سازی را ترویج می‌کند، الگوی MVP یا Model-View-Presenter می‌باشد. خلاصه‌ی این الگو به صورت زیر است:


Model :
من می‌دانم که چگونه اشیاء برنامه را جهت حصول منطقی خاص، پردازش کنم.
من نمی‌دانم که چگونه باید اطلاعاتی را به شکلی بصری به کاربر ارائه داد یا چگونه باید به رخ‌دادها یا اعمال صادر شده از طرف کاربر پاسخ داد.

View :
من می‌دانم که چگونه باید اطلاعاتی را به کاربر به شکلی بصری ارائه داد.
من می‌دانم که چگونه باید اعمالی مانند data binding و امثال آن را انجام داد.
من نمی‌دانم که چگونه باید منطق پردازشی موارد ذکر شده را فراهم آورم.

Presenter :
من می‌دانم که چگونه باید درخواست‌های رسیده کاربر به View را دریافت کرده و آن‌ها را به Model‌ انتقال دهم.
من می‌دانم که چگونه باید اطلاعات را به Model ارسال کرده و سپس نتیجه‌ی پردازش آن‌ها را جهت نمایش در اختیار View قرار دهم.
من نمی‌دانم که چگونه باید اطلاعاتی را ترسیم کرد (مشکل View است نه من) و نمی‌دانم که چگونه باید پردازشی را بر روی اطلاعات انجام دهم. (مشکل Model است و اصلا ربطی به اینجانب ندارد!)


یک مثال ساده از پیاده سازی این روش
برنامه‌ای وبی را بنویسید که پس از دریافت شعاع یک دایره از کاربر، مساحت ‌آن‌را محاسبه کرده و نمایش دهد.
یک تکست باکس در صفحه قرار خواهیم داد (txtRadius) و یک دکمه جهت دریافت درخواست کاربر برای نمایش نتیجه حاصل در یک برچسب به نام lblResult

الف) پیاده سازی به روش متداول (اسپاگتی کد)

protected void btnGetData_Click(object sender, EventArgs e)
{
lblResult.Text = (Math.PI * double.Parse(txtRadius.Text) * double.Parse(txtRadius.Text)).ToString();
}
بله! کار می‌کنه!
اما این مشکلات را هم دارد:
- منطق برنامه (روش محاسبه مساحت دایره) با رابط کاربر گره خورده.
- کدهای برنامه در پروژه‌ی دیگری قابل استفاده نیست. (شما متد یا کلاسی را این‌جا با قابلیت استفاده مجدد می‌توانید پیدا می‌کنید؟ آیا یکی از اهداف برنامه نویسی شیءگرا تولید کدهایی با قابلیت استفاده مجدد نبود؟)
- چگونه باید برای آن آزمون واحد نوشت؟

ب) بهبود کد و جدا سازی لایه‌ها از یکدیگر

در روش MVP متداول است که به ازای هر یک از اجزاء ابتدا یک interface نوشته شود و سپس این اینترفیس‌ها پیاده سازی گردد.

پیاده سازی منطق برنامه:

1- ایجاد Model :
یک فایل جدید را به نام CModel.cs به پروژه اضافه کرده و کد زیر را به آن خواهیم افزود:

using System;

namespace MVPTest
{
public interface ICircleModel
{
double GetArea(double radius);
}

public class CModel : ICircleModel
{
public double GetArea(double radius)
{
return Math.PI * radius * radius;
}
}
}
همانطور که ملاحظه می‌کنید اکنون منطق برنامه از موارد زیر اطلاعی ندارد:
- خبری از textbox و برچسب و غیره نیست. اصلا نمی‌داند که رابط کاربری وجود دارد یا نه.
- خبری از رخ‌دادهای برنامه و پاسخ دادن به آن‌ها نیست.
- از این کد می‌توان مستقیما و بدون هیچ تغییری در برنامه‌های دیگر هم استفاده کرد.
- اگر باگی در این قسمت وجود دارد، تنها این کلاس است که باید تغییر کند و بلافاصله کل برنامه از این بهبود حاصل شده می‌تواند بدون هیچگونه تغییری و یا به هم ریختگی استفاده کند.
- نوشتن آزمون واحد برای این کلاس که هیچگونه وابستگی به UI ندارد ساده است.


2- ایجاد View :
فایل دیگری را به نام CView.cs را به همراه اینترفیس زیر به پروژه اضافه می‌کنیم:

namespace MVPTest
{
public interface IView
{
string RadiusText { get; set; }
string ResultText { get; set; }
}
}

کار View دریافت ابتدایی مقادیر از کاربر توسط RadiusText و نمایش نهایی نتیجه توسط ResultText است البته با یک اما.
View نمی‌داند که چگونه باید این پردازش صورت گیرد. حتی نمی‌داند که چگونه باید این مقادیر را به Model جهت پردازش برساند یا چگونه آن‌ها را دریافت کند (به همین جهت از اینترفیس برای تعریف آن استفاده شده).

3- ایجاد Presenter :
در ادامه فایل جدیدی را به نام CPresenter.cs‌ با محتویات زیر به پروژه خواهیم افزود:

namespace MVPTest
{
public class CPresenter
{
IView _view;

public CPresenter(IView view)
{
_view = view;
}

public void CalculateCircleArea()
{
CModel model = new CModel();
_view.ResultText = model.GetArea(double.Parse(_view.RadiusText)).ToString();
}
}
}

کار این کلاس برقراری ارتباط با Model است.
می‌داند که چگونه اطلاعات را به Model ارسال کند (از طریق _view.RadiusText) و می‌داند که چگونه نتیجه‌ی پردازش را در اختیار View قرار دهد. (با انتساب آن به _view.ResultText)
نمی‌داند که چگونه باید این پردازش صورت گیرد (کار مدل است نه او). نمی‌داند که نتیجه‌ی نهایی را چگونه نمایش دهد (کار View است نه او).
روش معرفی View به این کلاس به constructor dependency injection معروف است.

اکنون کد وب فرم ما که در قسمت (الف) معرفی شده به صورت زیر تغییر می‌کند:

using System;

namespace MVPTest
{
public partial class _Default : System.Web.UI.Page, IView
{
protected void Page_Load(object sender, EventArgs e)
{
}

public string RadiusText
{
get { return txtRadius.Text; }
set { txtRadius.Text = value; }
}
public string ResultText
{
get { return lblResult.Text; }
set { lblResult.Text = value; }
}

protected void btnGetData_Click(object sender, EventArgs e)
{
CPresenter presenter = new CPresenter(this);
presenter.CalculateCircleArea();
}
}
}

در این‌جا یک وهله از Presenter برای برقراری ارتباط با Model ایجاد می‌شود. همچنین کلاس وب فرم ما اینترفیس View را نیز پیاده سازی خواهد کرد.

مطالب
ASP.NET MVC #2

MVC‌ چیست و اساس کار آن چگونه است؟

الگوی MVC در سال‌های اول دهه 70 میلادی در شرکت زیراکس توسط خالقین زبان اسمال‌تاک که جزو اولین زبان‌های شیءگرا محسوب می‌شود، ارائه گردید. نام MVC از الگوی Model-View-Controller گرفته شده و چندین دهه است که در صنعت تولید نرم افزار مورد استفاده می‌باشد. هدف اصلی آن جدا سازی مسئولیت‌های اجزای تشکیل دهنده «لایه نمایشی» برنامه است.
این الگو در سال 2004 برای اولین بار در سکویی به نام Rails به کمک زبان روبی جهت ساخت یک فریم ورک وب MVC مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن به سایر سکوها مانند جاوا، دات نت (در سال 2007)، PHP و غیره راه یافت.
تصاویری را از این تاریخچه در ادامه ملاحظه می‌کنید؛ از دکتر Trygve Reenskaug تا شرکت زیراکس و معرفی آن در Rails به عنوان اولین فریم ورک وب MVC.


C در MVC معادل Controller است. کنترلر قسمتی است که کار دریافت ورودی‌های دنیای خارج را به عهده دارد؛ مانند پردازش یک درخواست HTTP ورودی.


زمانیکه کنترلر این درخواست را دریافت می‌کند، کار وهله سازی Model را عهده دار خواهد شد و حاوی اطلاعاتی است که نهایتا در اختیار کاربر قرار خواهد گرفت تا فرآیند پردازش درخواست رسیده را تکمیل نماید. برای مثال اگر کاربری جهت دریافت آخرین اخبار به سایت شما مراجعه کرده است،‌ در اینجا کار تهیه لیست اخبار بر اساس مدل مرتبط به آن صورت خواهد گرفت. بنابراین کنترلرها، پایه اصلی و مدیر ارکستر الگوی MVC محسوب می‌شوند.
در ادامه، کنترلر یک View را جهت نمایش Model انتخاب خواهد کرد. View در الگوی MVC یک شیء ساده است. به آن می‌توان به شکل یک قالب که اطلاعاتی را از Model دریافت نموده و سپس آن‌ها را در مکان‌های مناسبی در صفحه قرار می‌دهد، نگاه کرد.
نتیجه استفاده از این الگو، ایزوله سازی سه جزء یاد شده از یکدیگر است. برای مثال View نمی‌داند و نیازی ندارد که بداند چگونه باید از لایه دسترسی به اطلاعات کوئری بگیرد. یا برای مثال کنترلر نیازی ندارد بداند که چگونه و در کجا باید خطایی را با رنگی مشخص نمایش دهد. به این ترتیب انجام تغییرات در لایه رابط کاربری برنامه در طول توسعه کلی سیستم، ساده‌تر خواهد شد.
همچنین در اینجا باید اشاره کرد که این الگو مشخص نمی‌کند که از چه نوع فناوری دسترسی به اطلاعاتی باید استفاده شود. می‌توان از بانک‌های اطلاعاتی، وب سرویس‌ها، صف‌ها و یا هر نوع دیگری از اطلاعات استفاده کرد. به علاوه در اینجا در مورد نحوه طراحی Model نیز قیدی قرار داده نشده است. این الگو تنها جهت ساخت بهتر و اصولی «رابط کاربری» طراحی شده است و بس.



تفاوت مهم پردازشی ASP.NET MVC با ASP.NET Web forms

اگر پیشتر با ASP.NET Web forms کار کرده باشید اکنون شاید این سؤال برایتان وجود داشته باشد که این سیستم جدید در مقایسه با نمونه قبلی، چگونه درخواست‌ها را پردازش می‌کند.


همانطور که مشاهده می‌کنید، در وب فرم‌ها زمانیکه درخواستی دریافت می‌شود، این درخواست به یک فایل موجود در سیستم مثلا default.aspx ارسال می‌گردد. سپس ASP.NET یک کلاس وهله سازی شده معرف آن صفحه را ایجاد کرده و آن‌را اجرا می‌کند. در اینجا چرخه طول عمر صفحه مانند page_load و غیره رخ خواهد داد. جهت انجام این وهله سازی، View به فایل code behind خود گره خورده است و جدا سازی خاصی بین این دو وجود ندارد. منطق صفحه به markup آن که معادل است با یک فایل فیزیکی بر روی سیستم، کاملا مقید است. در ادامه، این پردازش صورت گرفته و HTML نهایی تولیدی به مرورگر کاربر ارسال خواهد شد.
در ASP.NET MVC این نحوه پردازش تغییر کرده است. در اینجا ابتدا درخواست رسیده به یک کنترلر هدایت می‌شود و این کنترلر چیزی نیست جز یک کلاس مجزا و مستقل از هر نوع فایل ASPX ایی در سیستم. سپس این کنترلر کار پردازش درخواست رسیده را شروع کرده، اطلاعات مورد نیاز را جمع آوری و سپس به View ایی که انتخاب می‌کند، جهت نمایش نهایی ارسال خواهد کرد. در اینجا View این اطلاعات را دریافت کرده و نهایتا در اختیار کاربر قرار خواهد داد.



آشنایی با قرارداد یافتن کنترلرهای مرتبط

تا اینجا دریافتیم که نحوه پردازش درخواست‌ها در ASP.NET MVC بر مبنای کلاس‌ها و متدها است و نه بر مبنای فایل‌های فیزیکی موجود در سیستم. اگر درخواستی به سیستم ارسال می‌شود، در ابتدا، این درخواست جهت پردازش، به یک متد عمومی موجود در یک کلاس کنترلر هدایت خواهد شد و نه به یک فایل فیزیکی ASPX (برخلاف وب فرم‌ها).


همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید، در ابتدای پردازش یک درخواست، آدرسی به سیستم ارسال خواهد شد. بر مبنای این آدرس، نام کنترلر که در اینجا زیر آن خط قرمز کشیده شده است، استخراج می‌گردد (برای مثال در اینجا نام این کنترلرProducts است). سپس فریم ورک به دنبال کلاس این کنترلر خواهد گشت. اگر آن‌را در اسمبلی پروژه بیابد، از آن خواهد خواست تا درخواست رسیده را پردازش کند؛ در غیراینصورت پیغام 404 یا یافت نشد، به کاربر نمایش داده می‌شود.
اما فریم ورک چگونه این کلاس کنترلر درخواستی را پیدا می‌کند؟
در زمان اجرا، اسمبلی اصلی پروژه به همراه تمام اسمبلی‌هایی که به آن ارجاعی دارند جهت یافتن کلاسی با این مشخصات اسکن خواهند شد:
1- این کلاس باید عمومی باشد.
2- این کلاس نباید abstract باشد (تا بتوان آن‌را به صورت خودکار وهله سازی کرد).
3- این کلاس باید اینترفیس استاندارد IController را پیاده سازی کرده باشد.
4- و نام آن باید مختوم به کلمه Controller باشد (همان مبحث Convention over configuration یا کار کردن با یک سری قرار داد از پیش تعیین شده).

برای مثال در اینجا فریم ورک به دنبال کلاسی به نام ProductsController خواهد گشت.
شاید تعدادی از برنامه نویس‌های ASP.NET MVC تصور ‌کنند که فریم ورک در پوشه‌ی استانداردی به نام Controllers به دنبال این کلاس خواهد گشت؛ اما در عمل زمانیکه برنامه کامپایل می‌شود، پوشه‌ای در این اسمبلی وجود نخواهد داشت و همه چیز از طریق Reflection مدیریت خواهد شد.

نظرات اشتراک‌ها
Kendo UI Q2 2012 BETA available now
- مجوزش مشکل داره. GPL هست برای حالت معمولی (خریداری نشده). GPL هم یعنی باید کار خودتون رو سورس باز کنید.
- برای ASP.NET MVC یک سری HTML Helper داره که استفاده ازش رو ساده می‌کنه (این‌ها هم رایگان نیستند؛ و باید مجوز آن‌ها خریداری شود).
- یک دوره کامل Kendo UI رو می‌تونید اینجا پیدا کنید. البته این دوره عمومی هست و از kendo ui برای استفاده در کلیه برنامه‌های وب و کلیه فناوری‌های سمت سرور مرتبط طراحی شده. یعنی از wrapper خاصی استفاده نکرده و از اصل کتابخانه جاوا اسکریپتی آن مستقیما استفاده کرده.
مطالب
ASP.NET MVC #5

بررسی نحوه انتقال اطلاعات از یک کنترلر به View‌های مرتبط با آن

در ASP.NET Web forms در فایل code behind یک فرم مثلا می‌توان نوشت Label1.Text و سپس مقداری را به آن انتساب داد. اما اینجا به چه ترتیبی می‌توان شبیه به این نوع عملیات را انجام داد؟ با توجه به اینکه در کنترلر‌ها هیچ نوع ارجاع مستقیمی به اشیاء رابط کاربری وجود ندارد و این دو از هم مجزا شده‌اند.
در پاسخ به این سؤال، همان مثال ساده قسمت قبل را ادامه می‌دهیم. یک پروژه جدید خالی ایجاد شده است به همراه HomeController ایی که به آن اضافه کرده‌ایم. همچنین مطابق روشی که ذکر شد، View ایی به نام Index را نیز به آن اضافه کرده‌ایم. سپس برای ارسال اطلاعات از یک کنترلر به View از یکی از روش‌های زیر می‌توان استفاده کرد:

الف) استفاده از اشیاء پویا

ViewBag یک شیء dynamic است که در دات نت 4 امکان تعریف آن میسر شده است. به این معنا که هر نوع خاصیت دلخواهی را می‌توان به این شیء انتساب داد و سپس این اطلاعات در View نیز قابل دسترسی و استخراج خواهد بود. مثلا اگر در اینجا به شیء ViewBag، خاصیت دلخواه Country را اضافه کنیم و سپس مقداری را نیز به آن انتساب دهیم:

using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication1.Controllers
{
public class HomeController : Controller
{
public ActionResult Index()
{
ViewBag.Country = "Iran";
return View();
}
}
}

این اطلاعات در View مرتبط با اکشنی به نام Index به نحو زیر قابل بازیابی خواهد بود (نحوه اضافه کردن View متناظر با یک اکشن یا متد را هم در قسمت قبل با تصویر مرور کردیم):

@{
ViewBag.Title = "Index";
}
<h2>
Index</h2>
<p>
Country : @ViewBag.Country
</p>

در این مثال، @ در View engine جاری که Razor نام دارد، به این معنا می‌باشد که این مقداری است که می‌خواهم دریافت کنی (ViewBag.Country) و سپس آن‌را در حین پردازش صفحه نمایش دهی.


ب) انتقال اطلاعات یک شیء کامل و غیر پویا به View

هر پروژه جدید MVC به همراه پوشه‌ای به نام Models است که در آن می‌توان تعاریف اشیاء تجاری برنامه را قرار داد. در پروژه جاری، یک کلاس ساده را به نام Employee به این پوشه اضافه می‌کنیم:

namespace MvcApplication1.Models
{
public class Employee
{
public string FirstName { get; set; }
public string LastName { get; set; }
public string Email { get; set; }
}
}

اکنون برای نمونه یک وهله از این شیء را در متد Index ایجاد کرده و سپس به view متناظر با آن ارسال می‌کنیم (در قسمت return View کد زیر مشخص است). بدیهی است این وهله سازی در عمل می‌تواند از طریق دسترسی به یک بانک اطلاعاتی یا یک وب سرویس و غیره باشد.

using System.Web.Mvc;
using MvcApplication1.Models;

namespace MvcApplication1.Controllers
{
public class HomeController : Controller
{
public ActionResult Index()
{
ViewBag.Country = "Iran";

var employee = new Employee
{
Email = "name@site.com",
FirstName = "Vahid",
LastName = "N."
};

return View(employee);
}
}
}

امضاهای متفاوت (overloads) متد کمکی View هم به شرح زیر هستند:

ViewResult View(Object model)
ViewResult View(string viewName, Object model)
ViewResult View(string viewName, string masterName, Object model)


اکنون برای دسترسی به اطلاعات این شیء employee در View متناظر با این متد، چندین روش وجود دارد:

@{
ViewBag.Title = "Index";
}
<h2>
Index</h2>
<div>
Country: @ViewBag.Country <‪br />
FirstName: @Model.FirstName
</div>

می‌توان از طریق شیء استاندارد دیگری به نام Model (که این هم یک شیء dynamic است مانند ViewBag قسمت قبل)، به خواص شیء یا مدل ارسالی به View جاری دسترسی پیدا کرد که یک نمونه از آن‌را در اینجا ملاحظه می‌کنید.
روش دوم، بر اساس تعریف صریح نوع مدل است به نحو زیر:

@model MvcApplication1.Models.Employee
@{
ViewBag.Title = "Index";
}
<h2>
Index</h2>
<div>
Country: @ViewBag.Country
<‪br />
FirstName: @Model.FirstName
</div>

در اینجا در مقایسه با قبل، تنها یک سطر به اول فایل View اضافه شده است که در آن نوع شیء Model تعیین می‌گردد (کلمه model هم در اینجا با حروف کوچک شروع شده است). به این ترتیب اینبار اگر سعی کنیم به خواص این شیء دسترسی پیدا کنیم، Intellisense ویژوال استودیو ظاهر می‌شود. به این معنا که شیء Model بکارگرفته شده اینبار دیگر dynamic نیست و دقیقا می‌داند که چه خواصی را باید پیش از اجرای برنامه در اختیار استفاده کننده قرار دهد.
به این روش، روش Strongly typed view هم گفته می‌شود؛ چون View دقیقا می‌داند که چون نوعی را باید انتظار داشته باشد؛ تحت نظر کامپایلر قرار گرفته و همچنین Intellisense نیز برای آن مهیا خواهد بود.
به همین جهت این روش Strongly typed view، در بین تمام روش‌های مهیا، به عنوان روش توصیه شده و مرجح مطرح است.
به علاوه استفاده از Strongly typed views یک مزیت دیگر را هم به همراه دارد: فعال شدن یک code generator توکار در VS.NET به نام scaffolding. یک مثال ساده:
تا اینجا ما اطلاعات یک کارمند را نمایش دادیم. اگر بخواهیم یک لیست از کارمندها را نمایش دهیم چه باید کرد؟
روش کار با قبل تفاوتی نمی‌کند. اینبار در return View ما، یک شیء لیستی ارائه خواهد شد. در سمت View هم با یک حلقه foreach کار نمایش این اطلاعات صورت خواهد گرفت. راه ساده‌تری هم هست. اجازه دهیم تا خود VS.NET، کدهای مرتبط را برای ما تولید کند.
یک کلاس دیگر به پوشه مدل‌های برنامه اضافه کنید به نام Employees با محتوای زیر:

using System.Collections.Generic;

namespace MvcApplication1.Models
{
public class Employees
{
public IList<Employee> CreateEmployees()
{
return new[]
{
new Employee { Email = "name1@site.com", FirstName = "name1", LastName = "LastName1" },
new Employee { Email = "name2@site.com", FirstName = "name2", LastName = "LastName2" },
new Employee { Email = "name3@site.com", FirstName = "name3", LastName = "LastName3" }
};
}
}
}

سپس متد جدید زیر را به کنترلر Home اضافه کنید.

public ActionResult List()
{
var employeesList = new Employees().CreateEmployees();
return View(employeesList);
}

برای اضافه کردن View متناظر با آن، روی نام متد کلیک راست کرده و گزینه Add view را انتخاب کنید. در صفحه ظاهر شده:


تیک مربوط به Create a strongly typed view را قرار دهید. سپس در قسمت Model class، کلاس Employee را انتخاب کنید (نه Employees جدید را، چون از آن می‌خواهیم به عنوان منبع داده لیست تولیدی استفاده کنیم). اگر این کلاس را مشاهده نمی‌کنید، به این معنا است که هنوز برنامه را یکبار کامپایل نکرده‌اید تا VS.NET بتواند با اعمال Reflection بر روی اسمبلی برنامه آن‌را پیدا کند. سپس در قسمت Scaffold template گزینه List را انتخاب کنید تا Code generator توکار VS.NET فعال شود. اکنون بر روی دکمه Add کلیک نمائید تا View نهایی تولید شود. برای مشاهده نتیجه نهایی مسیر http://localhost/Home/List باید بررسی گردد.


ج) استفاده از ViewDataDictionary

ViewDataDictionary از نوع IDictionary با کلیدی رشته‌ای و مقداری از نوع object است. توسط آن شیء‌ایی به نام ViewData در ASP.NET MVC به نحو زیر تعریف شده است:

public ViewDataDictionary ViewData { get; set; }

این روش در نگارش‌های اولیه ASP.NET MVC بیشتر مرسوم بود. برای مثال:

using System;
using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication1.Controllers
{
public class HomeController : Controller
{
public ActionResult Index()
{
ViewData["DateTime"] = "<‪br/>" + DateTime.Now;
return View();
}
}
}

و سپس جهت استفاده از این ViewData تعریف شده با کلید دلخواهی به نام DateTime در View متناظر با اکشن Index خواهیم داشت:

@{
ViewBag.Title = "Index";
}
<h2>
Index</h2>
<div>
DateTime: @ViewData["DateTime"]
</div>

یک نکته امنیتی:
اگر به مقدار انتساب داده شده به شیء ViewDataDictionary دقت کنید، یک تگ br هم به آن اضافه شده است. برنامه را یکبار اجرا کنید. مشاهده خواهید کرد که این تگ به همین نحو نمایش داده می‌شود و نه به صورت یک سطر جدید HTML . چرا؟ چون Razor به صورت پیش فرض اطلاعات را encode شده (فراخوانی متد Html.Encode در پشت صحنه به صورت خودکار) در صفحه نمایش می‌دهد و این مساله از لحاظ امنیتی بسیار عالی است؛ زیرا جلوی بسیاری از حملات cross site scripting یا XSS را خواهد گرفت.
احتمالا الان این سؤال پیش خواهد آمد که اگر «عالمانه» بخواهیم این رفتار نیکوی پیش فرض را غیرفعال کنیم چه باید کرد؟
برای این منظور می‌توان نوشت:
@Html.Raw(myString)

و یا:
<div>@MvcHtmlString.Create("<h1>HTML</h1>")</div>

به این ترتیب خروجی Razor دیگر encode شده نخواهد بود.


د) استفاده از TempData

TempData نیز یک dictionary دیگر برای ذخیره سازی اطلاعات است و به نحو زیر در فریم ورک تعریف شده است:

public TempDataDictionary TempData { get; set; }

TempData در پشت صحنه از سشن‌های ASP.NET جهت ذخیره سازی اطلاعات استفاده می‌کند. بنابراین اطلاعات آن در سایر کنترلرها و View ها نیز در دسترس خواهد بود. البته TempData یک سری تفاوت هم با سشن معمولی ASP.NET دارد:
- بلافاصله پس از خوانده شدن، حذف خواهد شد.
- پس از پایان درخواست از بین خواهد رفت.
هر دو مورد هم به جهت بالابردن کارآیی برنامه‌های ASP.NET MVC و مصرف کمتر حافظه سرور درنظر گرفته‌ شده‌اند.
البته کسانی که برای بار اول هست با ASP.NET مواجه می‌شوند، شاید سؤال بپرسند این مسایل چه اهمیتی دارد؟ پروتکل HTTP، ذاتا یک پروتکل «بدون حالت» است یا Stateless هم به آن گفته می‌شود. به این معنا که پس از ارائه یک صفحه وب توسط سرور، تمام اشیاء مرتبط با آن در سمت سرور تخریب خواهند شد. این مورد متفاوت‌ است با برنامه‌های معمولی دسکتاپ که طول عمر یک شیء معمولی تعریف شده در سطح فرم به صورت یک فیلد، تا زمان باز بودن آن فرم، تعیین می‌گردد و به صورت خودکار از حافظه حذف نمی‌شود. این مساله دقیقا مشکل تمام تازه واردها به دنیای وب است که چرا اشیاء ما نیست و نابود شدند. در اینجا وب سرور قرار است به هزاران درخواست رسیده پاسخ دهد. اگر قرار باشد تمام این اشیاء را در سمت سرور نگهداری کند، خیلی زود با اتمام منابع مواجه می‌گردد. اما واقعیت این است که نیاز است یک سری از اطلاعات را در حافظه نگه داشت. به همین منظور یکی از چندین روش مدیریت حالت در ASP.NET استفاده از سشن‌ها است که در اینجا به نحو بسیار مطلوبی، با سربار حداقل توسط TempData مدیریت شده است.
یک مثال کاربردی در این زمینه:
فرض کنید در متد جاری کنترلر، ابتدا بررسی می‌کنیم که آیا ورودی دریافتی معتبر است یا خیر. در غیراینصورت، کاربر را به یک View دیگر از طریق کنترلری دیگر جهت نمایش خطاها هدایت خواهیم کرد.
همین «هدایت مرورگر به یک View دیگر» یعنی پاک شدن و تخریب اطلاعات کنترلر قبلی به صورت خودکار. بنابراین نیاز است این اطلاعات را در TempData قرار دهیم تا در کنترلری دیگر قابل استفاده باشد:

using System;
using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication1.Controllers
{
public class HomeController : Controller
{
public ActionResult InsertData(string name)
{
// Check for input errors.
if (string.IsNullOrWhiteSpace(name))
{
TempData["error"] = "name is required.";
return RedirectToAction("ShowError");
}
// No errors
// ...
return View();
}

public ActionResult ShowError()
{
var error = TempData["error"] as string;
if (!string.IsNullOrWhiteSpace(error))
{
ViewBag.Error = error;
}
return View();
}
}
}

در همان HomeController دو متد جدید به نام‌های InsertData و ShowError اضافه شده‌اند. در متد InsertData ابتدا بررسی می‌شود که آیا نامی وارد شده است یا خیر. اگر خیر توسط متد RedirectToAction، کاربر به اکشن یا متد ShowError هدایت خواهد شد.
برای انتقال اطلاعات خطایی که می‌خواهیم در حین این Redirect نمایش دهیم نیز از TempData استفاده شده است.
بدیهی است برای اجرا این مثال نیاز است دو View جدید برای متدهای InsertData و ShowError ایجاد شوند (کلیک راست روی نام متد و انتخاب گزینه Add view برای اضافه کردن View مرتبط با آن اکشن).
محتوای View مرتبط با متد افزودن اطلاعات فعلا مهم نیست، ولی View نمایش خطاها در ساده‌ترین حالت مثلا می‌تواند به صورت زیر باشد:

@{
ViewBag.Title = "ShowError";
}

<h2>Error</h2>

@ViewBag.Error

برای آزمایش برنامه هم مطابق مسیریابی پیش فرض و با توجه به قرار داشتن در کنترلری به نام Home، مسیر http://localhost/Home/InsertData ابتدا باید بررسی شود. چون آرگومانی وارد نشده، بلافاصله صفحه به آدرس http://localhost/Home/ShowError به صورت خودکار هدایت خواهد شد.


نکته‌ای تکمیلی در مورد Strongly typed viewها:
عنوان شد که Strongly typed view روش مرجح بوده و بهتر است از آن استفاده شود، زیرا اطلاعات اشیاء و خواص تعریف شده در یک View تحت نظر کامپایلر قرار می‌گیرند که بسیار عالی است. یعنی اگر در View بنویسم FirstName: @Model.FirstName1 چون FirstName1 وجود خارجی ندارد، برنامه نباید کامپایل شود. یکبار این را بررسی کنید. برنامه بدون مشکل کامپایل می‌شود! اما تنها در زمان اجرا است که صفحه زرد رنگ معروف خطاهای ASP.NET ظاهر می‌شود که چنین خاصیتی وجود ندارد (این حالت پیش فرض است؛ یعنی کامپایل یک View‌ در زمان اجرا). البته این باز هم خیلی بهتر است از ViewBag، چون اگر مثلا ViewBag.Country1 را وارد کنیم، در زمان اجرا تنها چیزی نمایش داده نخواهد شد؛‌ اما با روش Strongly typed view، حتما خطای Compilation Error به همراه نمایش محل مشکل نهایی، در صفحه ظاهر خواهد شد.
سؤال: آیا می‌شود پیش از اجرای برنامه هم این بررسی را انجام داد؟
پاسخ: بله. باید فایل پروژه را اندکی ویرایش کرده و مقدار MvcBuildViews را که به صورت پیش فرض false هست، true نمود. یا خارج از ویژوال استودیو با یک ادیتور متنی ساده مثلا فایل csproj را گشوده و این تغییر را انجام دهید. یا داخل ویژوال استودیو، بر روی نام پروژه کلیک راست کرده و سپس گزینه Unload Project را انتخاب کنید. مجددا بر روی این پروژه Unload شده کلیک راست نموده و گزینه edit را انتخاب نمائید. در صفحه باز شده، MvcBuildViews را یافته و آن‌را true کنید. سپس پروژه را Reload کنید.
اکنون اگر پروژه را کامپایل کنید، پیغام خطای زیر پیش از اجرای برنامه قابل مشاهده خواهد بود:

'MvcApplication1.Models.Employee' does not contain a definition for 'FirstName1' 
and no extension method 'FirstName1' accepting a first argument of type 'MvcApplication1.Models.Employee'
could be found (are you missing a using directive or an assembly reference?)
d:\Prog\MvcApplication1\MvcApplication1\Views\Home\Index.cshtml 10 MvcApplication1

البته بدیهی است این تغییر، زمان Build پروژه را مقداری افزایش خواهد داد؛ اما امن‌ترین حالت ممکن برای جلوگیری از این نوع خطاهای تایپی است.
یا حداقل بهتر است یکبار پیش از ارائه نهایی برنامه این مورد فعال و بررسی شود.

و یک خبر خوب!
مجوز سورس کد ASP.NET MVC از MS-PL به Apache تغییر کرده و همچنین Razor و یک سری موارد دیگر هم سورس باز شده‌اند. این تغییرات به این معنا خواهند بود که پروژه از حالت فقط خواندنی MS-PL به حالت متداول یک پروژه سورس باز که شامل دریافت تغییرات و وصله‌ها از جامعه برنامه نویس‌ها است، تغییر کرده است (^ و ^).

مطالب
لینک‌های هفته‌ی سوم بهمن

وبلاگ‌ها ، سایت‌ها و مقالات ایرانی (داخل و خارج از ایران)

Visual Studio

ASP. Net


طراحی و توسعه وب

PHP

اس‌کیوال سرور

سی شارپ

عمومی دات نت

ویندوز

مسایل اجتماعی و انسانی برنامه نویسی

متفرقه
نظرات مطالب
چگونه پروژه‌های Angular ی سبکی داشته باشیم - قسمت اول
چرا فکر می‌کنید این اعداد و ارقام زیاد هستند؟ الان شما هر صفحه‌ی وب سایتی رو باز می‌کنید، حداقل 1 مگ می‌شود. مزیت کار با Angular این هست که این 1 مگ فقط یکبار دریافت میشه و بعد هم کش خواهد شد. یعنی نه فقط برای دفعات بازدید بعدی مجددا از سایت دریافت نمیشه، بلکه در حین مشاهده‌ی قسمت‌های مختلف سایت، این چند مگ‌ها بارها و بارها از سایت دریافت نمی‌شن (چون برنامه‌ی تک صفحه‌ای وب هست و قالب تمام قسمت‌های دیگه رو همین الان حاضر و آماده داره و نیازی به دریافتشون از سرور نداره و به علاوه مسیریابی اون‌ها سمت کلاینت و داخل مرورگر انجام میشه و مستقل از سرور هست). یعنی باید حجم کلی دریافت شده‌ی مرور چندین صفحه‌ی یک سایت توسط یک کاربر رو ملاک قرار داد و نه صرفا حجم اولیه‌ی بازدید اون رو.
مطالب
مراحل تنظیم Let's Encrypt در IIS
روزگاری دریافت مجوزهای SSL، گران و سخت بود. برای رفع این مشکلات مؤسسه‌هایی مانند Let's Encrypt پدیدار شده‌اند که مجوزهای SSL رایگانی را برای سایت‌های اینترنتی صادر می‌کنند. دسترسی به سرویس آن‌ها از طریق API ارائه شده‌ی آن، بسیار ساده بوده، کار با آن رایگان است و نیاز به مجوز خاصی ندارد. فقط باید دقت داشت که گواهینامه‌های Let's Encrypt دو ماهه هستند و وب‌سرور سایت شما باید اجازه‌ی دسترسی به محل ویژه‌ای را که جهت تعیین اعتبار دومین درخواستی ایجاد می‌شود، صادر کند. البته درخواست گواهی مجدد و تمدید آن در هر زمانی، حتی اگر پیش از انقضای آن باشد، مسیر است و از این لحاظ محدودیتی ندارد. در ادامه نحوه‌ی کار با این سرویس را در ویندوزهای سرور بررسی خواهیم کرد.


دریافت برنامه‌ی win-acme

برنامه‌ی win-acme کار دریافت، نصب و تنظیم به روز رسانی خودکار مجوزهای Let’s Encrypt را در ویندوز بسیار ساده کرده‌است و تقریبا به برنامه‌ی استاندارد انجام اینکار تبدیل شده‌است. این برنامه، انجام مراحل زیر را خودکار کرده‌است:
- اسکن IIS برای یافتن bindings و نام سایت‌ها
-  اتصال به Let’s Encrypt certificate authority و دریافت مجوزهای لازم
- درج خودکار مجوزهای دریافتی در Windows certificate store
- ایجاد HTTPS binding خودکار در IIS
- استفاده از Windows Task Scheduler‌، جهت ایجاد وظیفه‌ی به روز رسانی خودکار مجوزهای درخواست شده

به همین جهت پیش از هر کاری نیاز است این برنامه را دریافت کنید:
https://github.com/PKISharp/win-acme/releases

این برنامه از دات نت نگارش 4.6.2 استفاده می‌کند. بنابراین نیاز است این نگارش و یا ترجیحا آخرین نگارش دات نت فریم ورک را بر روی سرور نصب کنید.


آماده سازی برنامه‌ی ASP.NET جهت دریافت مجوزهای Let’s Encrypt

سرور Let’s Encrypt، در حین صدور مجوز برای سایت شما نیاز دارد بررسی کند که آیا شما واقعا صاحب همان دومین هستید یا خیر. به همین جهت مسیر
/.well-known/acme-challenge/id
را بر روی سرور شما بررسی خواهد کرد (بنابراین سرور شما باید به اینترنت متصل بوده و همچنین مجوز دسترسی به این مسیر را عمومی کند). برنامه‌ی win-acme این id را از سرور Let’s Encrypt به صورت خودکار دریافت کرده و فایلی را در مسیر یاد شده ایجاد می‌کند. سپس سرور Let’s Encrypt یکبار این مسیر را خواهد خواند. مشکل اینجا است که دسترسی به این فایل بدون پسوند در برنامه‌های MVC به صورت پیش‌فرض مسیر نیست و نیازی به تنظیمات خاصی دارد:
روش انجام اینکار در ASP.NET Core به صورت زیر است:
[HttpGet("/.well-known/acme-challenge/{id}")]
public IActionResult LetsEncrypt(string id, [FromServices] IHostingEnvironment env)
{
   id = Path.GetFileName(id); // security cleaning
   var file = Path.Combine(env.ContentRootPath, ".well-known", "acme-challenge", id);
   return PhysicalFile(file, "text/plain");
}
این اکشن متد را در هر کنترلری قرار دهید، تفاوتی نمی‌کند و کار خواهد کرد؛ چون attribute routing آن مستقل از محل قرارگیری آن است.
در MVC 5x پارامتر env را حذف و بجای آن از Server.MapPath و در آخر از return File استفاده کنید.
[Route(".well-known/acme-challenge/{id}")]
public ActionResult LetsEncrypt(string id)
{
   id = Path.GetFileName(id); // security cleaning
   var file = Path.Combine(Server.MapPath("~/.well-known/acme-challenge"), id);
   return File(file, "text/plain", id);
}
اگر این مرحله را تنظیم نکنید، در وسط کار دریافت مجوز توسط برنامه‌ی win-acme، به علت اینکه مشخص نیست آیا شما صاحب دامنه هستید یا خیر، خطایی را دریافت کرده و برنامه متوقف می‌شود.


آماده سازی IIS برای دریافت مجوزهای Let’s Encrypt

ابتدا به قسمت Edit bindings وب سایتی که قرار است مجوز را دریافت کند مراجعه کرده:


و سپس bindings مناسبی را ایجاد کنید (از نوع HTTP و نه HTTPS):


برای مثال اگر سایت شما قرار است توسط آدرس‌های www.dotnettips.info و dotnettips.info در دسترس باشد، نیاز است دو binding را در اینجا ثبت کنید. برای تمام موارد ثبت شده هم این تنظیمات را مدنظر داشته باشید:
Type:http
Port:80
IP address:All Unassigned
برنامه‌ی win-acme بر اساس این HTTP Bindings است که معادل‌های متناظر HTTPS آن‌ها را به صورت خودکار ثبت و تنظیم می‌کند.


اجرای برنامه‌ی win-acme بر روی ویندوز سرور 2008

IISهای 8 به بعد (و یا ویندوز سرور 2012 به بعد) دارای ویژگی هستند به نام Server Name Indication و یا SNI که اجاز می‌دهند بتوان چندین مجوز SSL را بر روی یک IP تنظیم کرد.


در اینجا به ازای هر Bindings تعریف شده‌ی در قسمت قبل، یک مجوز Let’s Encrypt دریافت خواهد شد. اما چون ویندوز سرور 2008 به همراه IIS 7.5 است، فاقد ویژگی SNI است. به همین جهت در حالت عادی برای مثال فقط برای www.dotnettips.info مجوزی را دریافت می‌کنید و اگر کاربر به آدرس dotnettips.info مراجعه کند، دیگر نمی‌تواند به سایت وارد شود و پیام غیرمعتبر بودن مجوز SSL را مشاهده خواهد کرد.
برنامه‌ی win-acme برای رفع این مشکل، از ویژگی خاصی به نام «SAN certificate» پشتیبانی می‌کند.
به این ترتیب با ویندوز سرور 2008 هم می‌توان دامنه‌ی اصلی و زیر دامنه‌های تعریف شده را نیز پوشش داد و سایت به این ترتیب بدون مشکل کار خواهد کرد. مراحل تنظیم SAN توسط برنامه‌ی win-acme به این صورت است:

ابتدا که برنامه‌ی win-acme را با دسترسی admin اجرا می‌کنید، چنین منویی نمایش داده می‌شود:
 N: Create new certificate
 M: Create new certificate with advanced options
 L: List scheduled renewals
 R: Renew scheduled
 S: Renew specific
 A: Renew *all*
 V: Revoke certificate
 C: Cancel scheduled renewal
 X: Cancel *all* scheduled renewals
 Q: Quit
گزینه‌ی N یا ایجاد مجوز جدید را انتخاب کنید.
سپس منوی بعدی را نمایش می‌دهد:
 [INFO] Running in Simple mode

 1: Single binding of an IIS site
 2: SAN certificate for all bindings of an IIS site
 3: SAN certificate for all bindings of multiple IIS sites
 4: Manually input host names
 C: Cancel
در این حالت برای ویندوز سرور 2008، فقط و فقط گزینه‌ی 2 را انتخاب کنید.
سپس لیست سایت‌های نصب شده‌ی در IIS را نمایش می‌دهد:
 1: Default Web Site
 C: Cancel

 Choose site: 1
در اینجا برای مثال شماره‌ی 1 یا هر شماره‌ی دیگر متناظر با وب سایت مدنظر را انتخاب کنید.
در ادامه منوی زیر را نمایش می‌دهد:
 * www.dotnettips.info
 * dotnettips.info

 Press enter to include all listed hosts, or type a comma-separated lists of exclusions:
لیستی را که در اینجا مشاهده می‌کنید، همان Bindings است که پیشتر ایجاد کردیم. عنوان می‌کند که برای کدامیک از این‌ها نیاز است مجوز دریافت و نصب شود. کلید enter را فشار دهید تا برای تمام آن‌ها اینکار صورت گیرد.
و ... همین! پس از آن کار دریافت، نصب و به روز رسانی Bindings در IIS به صورت خودکار انجام خواهد شد. اکنون اگر به قسمت Binding سایت مراجعه کنید، این تنظیمات خودکار جدید را مشاهده خواهید کرد:


اگر به لاگ نصب مجوزها دقت کنید این دو سطر نیز در انتهای آن ذکر می‌شوند:
 [INFO] Adding renewal for Default Web Site
 [INFO] Next renewal scheduled at 2018/7/21 4:19:20 AM
علت اینجا است که مجوزهای Let’s Encrypt طول عمر کمی دارند و در صورت به روز نشدن مداوم، کاربران دیگر قادر به مرور سایت نخواهند بود. به همین جهت این برنامه یک Scheduled Task ویندوز را نیز جهت به روز رسانی خودکار این مجوزها ایجاد و تنظیم می‌کند.


اجرای برنامه‌ی win-acme بر روی ویندوزهای سرور 2012 به بعد

چون IIS ویندوزهای سرور 2012 به بعد، از نصب و فعالسازی بیش از یک مجوز SSL به ازای یک IP به صورت توکار تحت عنوان ویژگی SNI پشتیبانی می‌کنند، مراحل انجام آن ساده‌تر هستند.
ابتدا که برنامه‌ی win-acme را با دسترسی admin اجرا می‌کنید، چنین منویی نمایش داده می‌شود:
 N: Create new certificate
 M: Create new certificate with advanced options
 L: List scheduled renewals
 R: Renew scheduled
 S: Renew specific
 A: Renew *all*
 V: Revoke certificate
 C: Cancel scheduled renewal
 X: Cancel *all* scheduled renewals
 Q: Quit
گزینه‌ی N یا ایجاد مجوز جدید را انتخاب کنید.
سپس منوی بعدی را نمایش می‌دهد:
 [INFO] Running in Simple mode

 1: Single binding of an IIS site
 2: SAN certificate for all bindings of an IIS site
 3: SAN certificate for all bindings of multiple IIS sites
 4: Manually input host names
 C: Cancel
در این حالت گزینه‌ی 4 را انتخاب کنید (با فرض اینکه از IIS 8.0 به بعد استفاده می‌کنید).
سپس از شما درخواست می‌کند که لیست دامنه و زیر دامنه‌هایی را که قرار است برای آن‌ها مجوز SSL صادر شوند، به صورت لیست جدا شده‌ی توسط کاما، وارد کنید:
 Enter comma-separated list of host names, starting with the primary one: dotnettips.info, www.dotnettips.info
در ادامه لیست وب سایت‌های ثبت شده‌ی در IIS را نمایش می‌دهد:
1: Default Web Site
2: mysiteName
Choose site to create new bindings: 1
در اینجا شماره‌ی سایتی را که می‌خواهید برای آن مجوز صادر شود، انتخاب کنید.
و ... همین! پس از آن مجوزهای SSL درخواستی، دریافت، نصب و تنظیم خواهند شد. همچنین یک Scheduled Task هم برای به روز رسانی خودکار آن تنظیم می‌شود.