مطالب
مبانی TypeScript؛ تهیه فایل‌های تعاریف نوع‌ها
فایل‌های تعاریف نوع‌ها (Type Definitions) امکان استفاده‌ی ساده‌تر از انواع و اقسام کتابخانه‌های جاوا اسکریپتی موجود را فراهم می‌کنند. این فایل‌ها حاوی تعاریف نوع‌های استفاده شده‌ی در کتابخانه‌های جاوا اسکریپتی هستند که بر اساس TypeScript تهیه نشده‌اند. حاوی هیچ نوع پیاده سازی نیستند و تنها از اینترفیس‌هایی تشکیل می‌شوند که راهنمای کامپایلر TypeScript جهت بررسی نوع‌ها هستند و همچنین به عنوان راهنمای ادیتورهای TypeScript جهت ارائه‌ی Intellisense کاملتر و دقیق‌تری نیز می‌توانند بکار روند. به آن‌ها TypeScript wrapper for JavaScript libraries هم می‌گویند. این فایل‌ها دارای پسوند d.ts. هستند.


منابع یافتن فایل‌های تعاریف نوع‌ها

- بزرگترین مخزن کد فایل‌های تعاریف نوع‌های TypeScript، در سایت Github و در مخزن کد DefinitelyTyped قابل مشاهده است:
https://github.com/DefinitelyTyped/DefinitelyTyped
- همچنین ابزار دیگری به نام «Typings type definition manager» نیز می‌تواند برای این منظور بکار رود.
- علاوه بر این‌ها، بسته‌های npm نیز می‌توانند به همراه تعاریف فایل‌های .d.ts باشند.


مفهوم Ambient Modules

پروژه‌های TypeScript عموما به همراه تعداد زیادی ماژول هستند. به این ترتیب هر ماژول نیاز به d.ts. فایل مخصوص خودش خواهد داشت که نگهداری آن‌ها مشکل خواهد بود. به همین جهت یک Solution متشکل از تعدادی ماژول، می‌تواند تمام تعاریف نوع‌ها را در یک تک فایل d.ts. نگهداری کند که به آن Ambient Module نیز می‌گویند. برای نمونه فایل d.ts. ذیل را درنظر بگیرید:
 // cardCatalog.d.ts
declare module "CardCatalog"{
   export function printCard(callNumber: string): void;
}
در اینجا نحوه‌ی تعریف یک module از نوع ambient را مشاهده می‌کنید که تنها حاوی تعاریف export شده‌است؛ بدون به همراه داشتن پیاده سازی آن‌ها.
سپس برای استفاده‌ی از این فایل d.ts. خواهیم داشت:
 // app.ts
/// <reference path="cardCatalog.d.ts" />
import * as catalog from "CardCatalog";
چون فایل‌های d.ts. دارای پیاده سازی‌های مرتبط نیستند، کار import آن‌ها همانند سایر ماژول‌ها نخواهد بود. ابتدا نیاز است با استفاده از Triple-Slash Directives به ابتدای ماژول فعلی الحاق شوند (مانند مثال فوق). سپس سطر import آن مانند قبل است؛ با این تفاوت که مسیر فایل ماژول را به همراه ندارد و بجای آن نام ماژولی که در فایل d.ts. ذکر شده‌است، تعریف می‌شود.


بررسی مخرن DefinitelyTyped

DefinitelyTyped مخزن کد عظیمی از فایل‌های تعاریف نوع‌های TypeScript است. هرچند دریافت این فایل‌ها از مخزن کد Github آن مانند سایر فایل‌های متداول آن سایت، اما چندین روش دیگر نیز برای کار با این مخزن کد وجود دارد:
- استفاده از NuGet. تقریبا تمام فایل‌های d.ts. آن به صورت یک بسته‌ی نیوگت مجزا نیز وجود دارند.
- استفاده از برنامه‌ی tsd. این برنامه یا type definition manager، به صورت اختصاصی برای کار با این نوع فایل‌ها طراحی شده‌است.
- استفاده از برنامه‌ی typings. این برنامه نیز یک type definition manager دیگر است. مزیت آن کار با چندین منبع مجزای ارائه‌ی فایل‌های d.ts. است که DefinitelyTyped تنها یکی از آن‌ها است.


یک مثال: دریافت مستقیم و افزودن فایل d.ts. مربوط به کتابخانه‌ی جاوا اسکریپتی lodash از مخزن کد DefinitelyTyped

در ادامه قصد داریم فایل تعاریف نوع‌های کتابخانه‌ی معروف lodash را به پروژه‌ی جدیدی در VSCode اضافه کنیم. قدم اول، نصب خود کتابخانه است؛ از این جهت که فایل‌های d.ts.، فاقد هرگونه پیاده سازی هستند.
در مطلب «چرا TypeScript» نحوه‌ی کار با npm را جهت به روز رسانی کامپایلر TypeScript پیش فرض VSCode ملاحظه کردید. در اینجا نیز از npm برای نصب lodash استفاده می‌کنیم:
ابتدا خط فرمان را گشوده و سپس به پوشه‌ی پروژه‌ی خود وارد شوید. سپس دو دستور ذیل را صادر کنید:
npm init -f
npm install lodash --save


در ادامه به مخزن کد DefinitelyTyped وارد شده و پوشه‌ی مربوط به lodash را با جستجو پیدا کنید:
https://github.com/DefinitelyTyped/DefinitelyTyped/tree/master/lodash
در این پوشه تنها به فایل lodash.d.ts آن نیاز است. روی لینک این فایل کلیک کرده و سپس در صفحه‌ی باز شده، بر روی دکمه‌ی raw کلیک نمائید. این فایل نهایی را در ریشه‌ی پروژه‌ی جاری ذخیره کنید.
https://github.com/DefinitelyTyped/DefinitelyTyped/raw/master/lodash/lodash.d.ts

اگر به انتهای فایل lodash.d.ts دقت کنید، تعریف ambient module آن چنین شکلی را دارد و export آن lo dash است:
declare module "lodash" {
   export = _;
}
در ادامه برای استفاده‌ی از آن در فایل test.ts، به ابتدای فایل، با استفاده از Triple-Slash Directive، تعریف فایل d.ts. را اضافه کنید:
 /// <reference path="lodash.d.ts" />
سپس جهت دریافت یکجای تمام امکانات این کتابخانه خواهیم داشت:
 import * as _ from "lodash";
و اکنون بلافاصله intellisense به همراه مشخص بودن نوع پارامترهای یک متد فراهم است:
 let snakeCaseTitle = _.snakeCase("test this");
console.log(snakeCaseTitle);


برای گرفتن خروجی از این مثال همانند قبل، ابتدا Ctrl+Shift+P را فشرده و سپس انتخاب tasks:Run build task< و در ادامه فشردن F5 برای اجرا برنامه، نیاز است صورت گیرند:



مدیریت فایل‌های تعاریف نوع‌ها با استفاده از tsd

tsd یک برنامه‌ی خط فرمان است که کار یافتن و دریافت فایل‌های d.ts. را ساده می‌کند. این برنامه منحصرا با مخزن کد DefinitelyTyped کار می‌کند و پس از دریافت هر فایل d.ts.، ارجاعی به آن‌را در فایل tsd.json در ریشه‌ی پروژه ذخیره می‌کند. همچنین یک تک فایل tsd.d.ts حاوی تعاریف Triple-Slash Directive‌ها را نیز تولید می‌کند که در ادامه می‌توان تنها این فایل را به فایل‌های مدنظر الحاق کرد.
البته باید دقت داشت که این برنامه در ابتدای سال 2016 منسوخ شده اعلام گردید و با برنامه‌ی typings جایگزین شده‌است؛ هرچند هنوز هم مفید است و قابل استفاده.
روش دریافت tsd را در سایت definitelytyped.org می‌توانید مشاهده کنید:
http://definitelytyped.org/tsd
نصب آن نیز به صورت یک بسته‌ی npm است:
 npm install tsd -g
توضیحات بیشتر در مورد نحوه‌ی استفاده‌ی از tsd را در مخزن کد آن می‌توانید مشاهده کنید:
https://github.com/Definitelytyped/tsd#readme

برای مثال برای نصب فایل تعاریف نوع‌های lodash، ابتدا به پوشه‌ی پروژه از طریق خط فرمان وارد شده و سپس دستور ذیل را صادر کنید:
 D:\Prog\1395\VSCodeTypeScript>tsd install lodash --save
البته اگر موفق به اجرای این دستور نشدید؛ با خطای ذیل
 [ERR!] Error: connect ECONNREFUSED 10.10.34.36:443
به این معنا است که آدرس فایل‌های raw در github در ایران فیلتر شده‌است و قابل دسترسی نیست (آدرس IP فوق رنج خصوصی است).
اگر موفق به اجرای این دستور شدید، پوشه‌ی جدید typings در ریشه‌ی پروژه ایجاد خواهد شد. داخل آن فایل tsd.d.ts را نیز می‌توان مشاهده کرد که حاوی تعاریف فایل‌های نوع‌های دریافت شده‌است. از این پس در ابتدای فایل‌های ts، بجای تعریف جداگانه‌ی این فایل‌ها، تنها می‌توان نوشت:
 /// <reference path="./typings/tsd.d.ts" />
این تک فایل، reference pathهای تک تک فایل‌های نصب شده‌ی توسط tsd را به همراه دارد.


مدیریت فایل‌های تعاریف نوع‌ها با استفاده از typings

برنامه‌ی typings نیز بسیار شبیه به برنامه‌ی tsd است؛ با این تفاوت که منابع آن منحصر به مخزن کد definitelytyped نیست.
مخزن کد این برنامه در گیت‌هاب قرار دارد: https://github.com/typings/typings
و نصب آن با استفاده از دستور ذیل است:
 npm install typings --global
و اینبار دستور tsd قسمت قبل به نحو ذیل تغییر می‌کند:
 typings install lodash --ambient --save
این مورد نیز قابل استفاده نیست؛ چون به نظر تنها مرجع lodash در حال حاضر github است و آدرس https://raw.githubusercontent.com در ایران فیلتر شده‌است:
 typings ERR! caused by Unable to connect to "https://raw.githubusercontent.com/DefinitelyTyped/DefinitelyTyped/299b5caa22876ef27dc8e9a5b7fd7bf93457b6f4/lodash/lodash-3.10.d.ts"
typings ERR! caused by connect ECONNREFUSED 10.10.34.36:443
اگر موفق به نصب این بسته شدید، اکنون پوشه‌ی جدیدی به نام typings در ریشه‌ی سایت ایجاد شده‌است. داخل این پوشه علاوه بر فایل‌های دریافت شده، دو فایل browser.d.ts و main.d.ts را نیز می‌توان مشاهده کرد. فایل browser آن مخصوص برنامه‌های سمت کلاینت است و فایل main آن جهت برنامه‌های NodeJS طراحی شده‌است (که البته در مثال ما هر دو فایل حاوی یک محتوا هستند). این فایل‌ها حاوی تعاریف reference pathهای به فایل‌های نوع‌های نصب شده هستند. بنابراین ابتدای هر فایل ts می‌توان نوشت:
 /// <reference path="./typings/main.d.ts" />
نظرات مطالب
ASP.NET MVC #18
- نیازی نیست تمام متدهای RoleProvider دات نت پیاده سازی شوند. برای یک برنامه پیاده سازی دو متد IsUserInRole، GetRolesForUser کافی است. 
- سپس دو کلاس Role و User را باید تعریف کنید. این دو رابطه many-to-many با هم دارند؛ یعنی هر کدام با یک ICollection به دیگری ارتباط پیدا می‌کنند. سپس این دو کلاس را در کلاس Context برنامه مطابق معمول توسط DbSetها در معرض دید EF قرار می‌دهید. مابقی آن کارکردن معمولی با این دو جدول اضافه شده به برنامه است:
    public class EfRolesService : IRolesService
    {
        readonly IUnitOfWork _uow;
        readonly IDbSet<Role> _roles;
        public EfRolesService(IUnitOfWork uow)
        {
            _uow = uow;
            _roles = _uow.Set<Role>();
        }

        public IList<Role> FindUserRoles(int userId)
        {
            var query = from role in _roles
                        from user in role.Users
                        where user.Id == userId
                        select role;

            return query.OrderBy(x => x.Name).ToList();
        }

        public string[] GetRolesForUser(int userId)
        {
            var roles = FindUserRoles(userId);
            if (roles == null || !roles.Any())
            {
                return new string[] { };
            }

            return roles.Select(x => x.Name).ToArray();
        }

        public bool IsUserInRole(int userId, string roleName)
        {
            var query = from role in _roles
                        where role.Name == roleName
                        from user in role.Users
                        where user.Id == userId
                        select role;
            var userRole = query.FirstOrDefault();
            return userRole != null;
        }
    }
و در این حالت CustomRoleProvider به صورت زیر خواهد بود. در این روش فرض شده حین لاگین، user.Id در FormsAuthentication.SetAuthCookie تنظیم می‌شود؛ یعنی userName در این RoleProvider به id آن تنظیم شده:
    public class CustomRoleProvider : RoleProvider
    {
        public override bool IsUserInRole(string username, string roleName)
        {
            // Since the role provider, in this case the CustomRoleProvider is instantiated by 
            // the ASP.NET framework the best solution is to use the service locator pattern. 
            // The service locator pattern is normally considered to be an anti-pattern but 
            // sometimes you have to be pragmatic and accept the limitation on the framework 
            // that is being used (in this case the ASP.NET framework).

            var rolesService = ObjectFactory.GetInstance<IRolesService>();
            return rolesService.IsUserInRole(username.ToInt(), roleName);
        }

        public override string[] GetRolesForUser(string username)
        {
            var rolesService = ObjectFactory.GetInstance<IRolesService>();
            return rolesService.GetRolesForUser(username.ToInt());
        }
// مابقی نیازی نیست پیاده سازی شوند
مطالب
نوشتن آزمون‌های واحد به کمک کتابخانه‌ی Moq - قسمت پنجم - نکات و مباحث تکمیلی
پس از بررسی مباحث و نکات پایه‌ای کار با کتابخانه‌ی Moq، در این قسمت تعدادی از نکات تکمیلی آن‌را بررسی خواهیم کرد.


حالت‌های عملکرد کتابخانه‌ی Moq

کتابخانه‌ی Moq، دو حالت عملکرد را دارد: Strict Mode و Loose mode. زمانیکه یک Mock object را نمونه سازی می‌کنیم، به صورت پیش‌فرض کتابخانه‌ی Moq، یک Loose mock را ایجاد می‌کند. در این حالت این شیء، مقادیر پیش‌فرض خواص و اشیاء را بازگشت می‌دهد و استثنائی را صادر نمی‌کند. اگر این موارد مدنظر نیستند، می‌توان به حالت Strict آن رجوع کرد که روش تنظیم آن به صورت زیر است:
var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>(MockBehavior.Strict);
در این حالت اگر متد آزمون واحد را اجرا کنیم، با پیام زیر، با شکست مواجه خواهد شد:
Test method Loans.Tests.LoanApplicationProcessorShould.Accept threw exception:
Moq.MockException: IIdentityVerifier.Initialize() invocation failed with mock behavior Strict.
All invocations on the mock must have a corresponding setup.
در حالت Strict، تمام فراخوانی‌های شیء Mock شده باید دارای Setup باشند (نیازی به Setup تمام موارد نیست؛ فقط مواردی که در فراخوانی‌های آزمون واحد، مورد استفاده قرار می‌گیرند، حتما باید تنظیم شوند). برای نمونه در اینجا عنوان کرده‌است که در این آزمایش، تنظیمات متد Initialize انجام نشده‌است که با تعریف سطر زیر، این مشکل برطرف می‌شود:
mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Initialize());

بنابراین هرچند کارکردن با حالت پیش‌فرض کتابخانه‌ی Moq ساده‌است، اما تنظیم حالت Strict سبب می‌شود تا تنظیمی را فراموش نکنیم و در نتیجه کیفیت آزمون واحد تهیه شده افزایش می‌یابد.


صدور استثناءها از طریق Mock objects

اگر در سیستم در حال آزمایش، قسمتی به بررسی خطاها اختصاص دارد، می‌توان توسط Mock objects استثناءهایی را تولید و به این ترتیب منطق بررسی خطاها را آزمایش کرد.
برای نمونه در متد Process کلاس LoanApplicationProcessor، یک try/catch را به قسمت CalculateScore اضافه می‌کنیم:
try
{
    _creditScorer.CalculateScore(application.Applicant.Name, application.Applicant.Address);
}
catch
{
    return application.IsAccepted;
}
زمانیکه کار فراخوانی متد CalculateScore صورت می‌گیرد، برای تنظیم آزمون واحد آن می‌توان از متد Throws، برای صدور یک استثناء استفاده کرد:
mockCreditScorer.Setup(x =>
                    x.CalculateScore(It.IsAny<string>(), It.IsAny<string>()))
                .Throws(new InvalidOperationException("Test Exception"));
صدور این استثناء سبب خواهد شد تا درخواست شخص، رد شود. بنابراین در آزمایش آن می‌توان این مساله را بررسی کرد و از رسیدن به این قسمت (رد شدن درخواست) اطمینان حاصل نمود:
Assert.IsFalse(application.IsAccepted);


صدور رخدادها از طریق Mock objects

فرض کنید یک EventArgs سفارشی را به صورت زیر تعریف:
using System;

namespace Loans.Models
{
    public class CreditScoreResultArgs : EventArgs
    {
        public int Score { get; set; }
    }
}
و سپس رخدادی را به نحو زیر به ICreditScorer اضافه کرده‌ایم:
public interface ICreditScorer
{
   event EventHandler<CreditScoreResultArgs> ResultAvailable;
برای اینکه یک Mock object سبب بروز رخداد ResultAvailable شود (به صورت دستی و دقیقا در سطری که مشخص می‌کنیم)، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
mockCreditScorer.Raise(x => x.ResultAvailable += null, new CreditScoreResultArgs());
ابتدا توسط متد Raise، رخ‌داد مدنظر را ذکر می‌کنیم و سپس یک نمونه‌ی EventArgs را به آن ارسال خواهیم کرد.
روش دیگر انجام اینکار به صورت زیر است:
mockCreditScorer.Setup(x =>
                x.CalculateScore(It.IsAny<string>(), It.IsAny<string>()))
                .Raises(x => x.ResultAvailable += null, new CreditScoreResultArgs());
در این حالت با فراخوانی متد CalculateScore، رخداد ResultAvailable به صورت خودکار صادر می‌شود.


معرفی Partial Mocks

در اغلب آزمون‌های واحدی که تا اینجا بررسی شدند، ابتدا یک Mock object را ایجاد و سپس وهله‌ای از سرویس مدنظر را توسط آن تهیه می‌کنیم. در ادامه تعدادی از متدهای این سرویس را مانند متد Process کلاس LoanApplicationProcessor، فراخوانی می‌کنیم. اینکار سبب اجرای فعالیتی در این سیستم شده و به همراه آن تعاملی با اشیاء Mock شده نیز صورت می‌گیرد. در نهایت حالت و یا نتیجه‌ای را دریافت می‌کنیم و آن‌را با حالت یا نتیجه‌ای که انتظار داریم، مقایسه خواهیم کرد. در این روش پس از پایان اجرای سیستم در حال اجرا، حالت و نتیجه‌ی نهایی حاصل از عملکرد آن، مورد بررسی قرار می‌گیرد. این بررسی‌ها را نیز بر روی اینترفیس‌ها انجام دادیم. اگر بجای اینترفیس‌ها از یک class استفاده شود، به آن partial mock گفته می‌شود. عموما مواردی را که آزمایش آن‌ها سخت است، با Partial mocks پیاده سازی می‌کنند؛ مانند کار با فایل سیستم، کار با قطعه کدهای نامعین مانند DateTime.Now، اعداد اتفاقی و یا Guidها.

در مثال زیر، شبیه به متد آزمون واحد Accept که تاکنون آن‌را بررسی کردیم، از اشیاء Mock شده استفاده شده‌است؛ با یک تفاوت: بجای اینترفیس IIdentityVerifier، از کلاس پیاده سازی کننده‌ی آن که در اینجا IdentityVerifierServiceGateway است، استفاده شده:
namespace Loans.Tests
{
    [TestClass]
    public class LoanApplicationProcessorShould
    {        
        [TestMethod]
        public void AcceptUsingPartialMock()
        {
            var product = new LoanProduct {Id = 99, ProductName = "Loan", InterestRate = 5.25m};
            var amount = new LoanAmount {CurrencyCode = "Rial", Principal = 2_000_000_0};
            var applicant =
                new Applicant {Id = 1, Name = "User 1", Age = 25, Address = "This place", Salary = 1_500_000_0};
            var application = new LoanApplication {Id = 42, Product = product, Amount = amount, Applicant = applicant};

            var mockIdentityVerifier = new Mock<IdentityVerifierServiceGateway>();

            mockIdentityVerifier.Setup(x => x.CallService(applicant.Name, applicant.Age, applicant.Address))
                .Returns(true);

            var mockCreditScorer = new Mock<ICreditScorer>();
            mockCreditScorer.Setup(x => x.ScoreResult.ScoreValue.Score).Returns(110_000);

            var sut = new LoanApplicationProcessor(mockIdentityVerifier.Object, mockCreditScorer.Object);
            sut.Process(application);

            Assert.IsTrue(application.IsAccepted);
        }
    }
}
در اینجا برای اینکه بتوانیم متد CallService را که private بوده، بررسی و تنظیم کنیم، آن‌را به public virtual تبدیل کرده‌ایم تا توسط Moq قابل دسترسی و همچنین قابل بازنویسی شود:
public virtual bool CallService(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress)


تبدیل DateTime.Now به یک مقدار ثابت قابل آزمایش توسط Partial Mocks

در کلاس IdentityVerifierServiceGateway، یک چنین کدی را داریم که از DateTime.Now نامشخص استفاده می‌کند و آزمون واحد نوشتن برای آن مشکل است؛ چون DateTime.Now در هربار که آزمایش اجرا می‌شود، تغییر می‌کند:
public bool Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress)
{
    Connect();
    var isValidIdentity = CallService(applicantName, applicantAge, applicantAddress);
    LastCheckTime = DateTime.Now;
    Disconnect();

    return isValidIdentity;
}
برای بالابردن قابلیت آزمون نویسی این کلاس، آن‌را به صورت زیر Refactor می‌کنیم تا DateTime.Now را به صورت یک متد public virtual دریافت کند:
public bool Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress)
{
    Connect();
    var isValidIdentity = CallService(applicantName, applicantAge, applicantAddress);
    LastCheckTime = GetCurrentTime();
    Disconnect();

    return isValidIdentity;
}

public virtual DateTime GetCurrentTime()
{
    return DateTime.Now;
}
اکنون آزمون واحد نویسی برای این کلاس توسط Mock objects بسیار ساده‌است:
var expectedTime = new DateTime(2000, 1, 1);
mockIdentityVerifier.Setup(x => x.GetCurrentTime())
    .Returns(expectedTime);
// ...
Assert.AreEqual(expectedTime, mockIdentityVerifier.Object.LastCheckTime);
در اینجا خروجی متد GetCurrentTime بر روی Mock object تهیه شده، به یک مقدار ثابت تنظیم شده‌است که با هر بار اجرای آزمایش در زمان‌های مختلف، تغییری نمی‌کند و وابسته‌ی به DateTime.Now نامشخص، نیست.


استفاده از متدهای protected بجای استفاده از متدهای public virtual در Partial Mocks

همانطور که مشاهده کردید، برای کار با Partial Mocks نیاز است متدهای معرفی شده، از نوع public virtual باشند. برای نمونه حتی مجبور شدیم یک متد private را نیز public کنیم. اگر علاقمند به این نوع تغییرات نیستید، می‌توان بجای public کردن متدهای private، آن‌ها را protected تعریف کرد. به همین جهت دو متدی را که تاکنون public virtual تعریف کردیم، تبدیل به protected virtual می‌کنیم.
پس از آن در کلاسی که آزمون‌های واحد را تهیه کردیم، ابتدا using Moq.Protected را ذکر می‌کنیم تا بتوانیم به قابلیت‌های ویژه‌ی کار با متدهای Protected دسترسی پیدا کنیم.
سپس روش تنظیم این نوع متدهای protected، چون دسترسی مستقیمی به آن‌ها وجود ندارد، به صورت زیر، با ذکر نام رشته‌ای آن‌ها تغییر می‌کند:
mockIdentityVerifier.Protected().Setup<bool>(
        "CallService",applicant.Name, applicant.Age, applicant.Address)
    .Returns(true);

var expectedTime = new DateTime(2000, 1, 1);
mockIdentityVerifier.Protected().Setup<DateTime>("GetCurrentTime")
    .Returns(expectedTime);
ابتدا متد Protected شیء Mock شده ذکر می‌شود و پس از آن متد Setup باید دقیقا نوع بازگشتی متد در حال تنظیم را ذکر کند؛ چون دیگر دسترسی strongly typed ای به آن نداریم. پس ا‌ز آن، لیست پارامترهای متد، ذکر می‌شوند.

روش دیگری نیز برای تعریف متدهای protected وجود دارد که اینبار strongly typed است. بالای متد آزمون واحد، اینترفیس private زیر را تعریف می‌کنیم:
interface IIdentityVerifierServiceGatewayProtectedMembers
{
   DateTime GetCurrentTime();
   bool CallService(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress);
}
که در آن متدهای تعریف شده، با متدهای protected در حال بررسی، امضای یکسانی دارند (و همواره با هر تغییری در برنامه نیز باید این وضعیت حفظ شود). در ادامه تعاریف تنظیمات این متدها به صورت strongly typed زیر قابل انجام است:
mockIdentityVerifier.Protected()
    .As<IIdentityVerifierServiceGatewayProtectedMembers>()
    .Setup(x => x.CallService(It.IsAny<string>(),
        It.IsAny<int>(),
        It.IsAny<string>()))
    .Returns(true);

var expectedTime = new DateTime(2000, 1, 1);
mockIdentityVerifier.Protected()
    .As<IIdentityVerifierServiceGatewayProtectedMembers>()
    .Setup(x => x.GetCurrentTime())
    .Returns(expectedTime);


معرفی روش دیگری بجای استفاده از متدهای protected

اگر در کدهای خود نیاز به استفاده‌ی بیش از حد از متدهای protected را مشاهده کردید، این مورد می‌توان نشانه‌ی امکان Refactoring این قسمت از کدها به سرویس‌هایی مجزا باشند. برای مثال می‌توان یک اینترفیس INowProvider را به صورت زیر تعریف کرد:
using System;

namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface INowProvider
    {
        DateTime GetNow();
    }
}
و سپس آن‌را به سازنده‌ی کلاس IdentityVerifierServiceGateway تزریق کرد:
    public class IdentityVerifierServiceGateway : IIdentityVerifier
    {
        private readonly INowProvider _nowProvider;
        
        public DateTime LastCheckTime { get; private set; }

        public IdentityVerifierServiceGateway(INowProvider nowProvider)
        {
            _nowProvider = nowProvider;
        }
 و متد GetCurrentTime را حذف و آن‌را با متد GetNow این سرویس جایگزین نمود:
        public bool Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress)
        {
            Connect();
            var isValidIdentity = CallService(applicantName, applicantAge, applicantAddress);
            LastCheckTime = _nowProvider.GetNow();
            // ...
 به این ترتیب نیاز به تنظیم متد protected بازگشت زمان، حذف شده و می‌توان از این سرویس جدید استفاده کرد:
var mockNowProvider = new Mock<INowProvider>();
mockNowProvider.Setup(x => x.GetNow()).Returns(expectedTime);

var mockIdentityVerifier =  new Mock<IdentityVerifierServiceGateway>(mockNowProvider.Object);


کدهای کامل این سری را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MoqSeries-05.zip
مطالب
ساخت یک بلاگ ساده با Ember.js، قسمت دوم
پس از تهیه ساختار اولیه‌ی بلاگی مبتنی بر ember.js در قسمت قبل، در ادامه قصد داریم امکانات تعاملی را به آن اضافه کنیم. بنابراین کار را با تعریف کنترلرها که تعیین کننده‌ی رفتار برنامه هستند، ادامه می‌دهیم.


اضافه کردن دکمه‌ی More info به صفحه‌ی About و مدیریت کلیک بر روی آن

فایل Scripts\Templates\about.hbs را گشوده و سپس محتوای فعلی آن را به نحو ذیل تکمیل کنید:
<h2>About Ember Blog</h2>

<p>Bla bla bla!</p>

<button class="btn btn-primary" {{action 'showRealName' }}>more info</button>
در ember.js اگر قصد مدیریت عملی را که قرار است توسط کلیک بر روی المانی رخ دهد، داشته باشیم، می‌توان از handlebar helper ایی به نام action استفاده کرد. سپس برای تهیه کدهای مرتبط با آن، این اکشن را باید در کنترلر متناظر با route جاری (مسیریابی about) اضافه کنیم.
به همین جهت فایل جدید Scripts\Controllers\about.js را در پوشه‌ی کنترلرهای سمت کاربر اضافه کنید (نام آن با نام مسیریابی یکی است)؛ با این محتوا:
Blogger.AboutController = Ember.Controller.extend({
  actions: {
   showRealName: function () {
    alert("You clicked at showRealName of AboutController.");
   }
  }
});
کنترلرها به صورت یک خاصیت جدید به شیء Application برنامه اضافه می‌شوند. مطابق اصول نامگذاری ember.js، نام خاصیت کنترلر با حروف بزرگ متناظر با route آن شروع می‌شود و به نام Controller ختم خواهد شد. به این ترتیب ember.js هرگاه قصد پردازش مسیریابی about را داشته باشد، می‌داند که باید از کدام شیء جهت پردازش اعمال کاربر استفاده کند.
در ادامه این خاصیت را با تهیه یک زیرکلاس از کلاس پایه Controller تهیه شده توسط ember.js مقدار دهی می‌کنیم. به این ترتیب به کلیه امکانات این کلاس پایه دسترسی خواهیم داشت؛ به علاوه می‌توان ویژگی‌های سفارشی را نیز به آن افزود. برای مثال در اینجا در قسمت actions آن، دقیقا مطابق نام اکشنی که در فایل about.hbs تعریف کرده‌ایم، یک متد جدید اضافه شده‌است.

پس از تعریف کنترلر about.js نیاز است مدخل متناظر با آن‌را به فایل index.html برنامه نیز در انتهای تعاریف موجود، اضافه کرد:
 <script src="Scripts/Controllers/about.js" type="text/javascript"></script>

اکنون یکبار برنامه را اجرا کرده و در صفحه‌ی about بر روی دکمه‌ی more info کلیک کنید.



اضافه کردن دکمه‌ی ارسال پیام خصوصی به صفحه‌ی ‍Contact و مدیریت کلیک بر روی آن

در ادامه به قالب فعلی Scripts\Templates\contact.hbs یک دکمه را جهت ارسال پیام خصوصی اضافه می‌کنیم.
<h1>Contact</h1>
<div class="row">
  <div class="col-md-6">
   <p>
    Want to get in touch?
    <ul>
      <li>{{#link-to 'phone'}}Phone{{/link-to}}</li>
      <li>{{#link-to 'email'}}Email{{/link-to}}</li>
    </ul>
   </p>
 
   <p>
    Or, click here to send a secret message:
   </p>
   <button class="btn btn-primary" {{action 'sendMessage' }}>Send message</button>
  </div>
  <div class="col-md-6">
   {{outlet}}
  </div>
</div>
سپس برای مدیریت اکشن جدید sendMessage نیاز است کنترلر آن‌را نیز تعریف کنیم. با توجه به نام مسیریابی جاری، نام این کنترلر نیز contact خواهد بود. برای این منظور ابتدا فایل جدید Scripts\Controllers\contact.js را اضافه نمائید؛ با این محتوا:
Blogger.ContactController = Ember.Controller.extend({
  actions: {
   sendMessage: function () {
    var message = prompt('Type your message here:');
   }
  }
});
همچنین مدخل متناظر با فایل contact.js نیز باید به صفحه‌ی index.html اضافه شود:
 <script src="Scripts/Controllers/contact.js" type="text/javascript"></script>


نمایش تصویری تعاملی در صفحه‌ی about

تا اینجا با نحوه‌ی تعریف اکشن‌ها در قالب‌ها و مدیریت آن‌ها توسط کنترلرهای متناظر آشنا شدیم. در ادامه قصد داریم با اصول binding اطلاعات در ember.js آشنا شویم. برای مثال فرض کنید می‌خواهیم دکمه‌ای را در صفحه‌ی about قرار داده و با کلیک بر روی آن، لوگوی ember.js را که به صورت یک تصویر مخفی در صفحه قرار دارد، نمایان کنیم. برای اینکار نیاز است خاصیتی را در کنترلر متناظر، تعریف کرده و سپس آن‌را به template جاری bind کرد.
برای این منظور فایل Scripts\Templates\about.hbs را گشوده و تعاریف موجود آن‌را به نحو ذیل تکمیل کنید:
<h2>About Ember Blog</h2>
<p>Bla bla bla!</p>
<button class="btn btn-primary" {{action 'showRealName' }}>more info</button>
 
{{#if isAuthorShowing}}
<button class="btn btn-warning" {{action 'hideAuthor' }}>Hide Image</button>
<p><img src="Content/images/ember-productivity-sm.png"></p>
{{else}}
<button class="btn btn-info" {{action 'showAuthor' }}>Show Image</button>
{{/if}}
در اینجا بر اساس مقدار خاصیت isAuthorShowing تصمیم گیری خواهد شد که آیا تصویر لوگوی ember.js نمایش داده شود یا خیر. همچنین دو اکشن نمایش و مخفی کردن تصویر نیز اضافه شده‌اند که با کلیک بر روی هر کدام، سبب تغییر وضعیت خاصیت isAuthorShowing خواهیم شد.
کنترلر about (فایل Scripts\Controllers\about.js) جهت مدیریت این خاصیت جدید، به همراه دو اکشن تعریف شده، اینبار به نحو ذیل تغییر خواهد یافت:
Blogger.AboutController = Ember.Controller.extend({
  isAuthorShowing: false,
  actions: {
   showRealName: function () {
    alert("You clicked at showRealName of AboutController.");
   },
   showAuthor: function () {
    this.set('isAuthorShowing', true);
   },
   hideAuthor: function () {
    this.set('isAuthorShowing', false);
   }
  }
});
ابتدا خاصیت isAuthorShowing به کنترلر اضافه شده‌است. از این خاصیت بار اولی که مسیر http://localhost:25918/#/about توسط کاربر درخواست می‌شود، استفاده خواهد شد.
سپس در دو متد showAuthor و hideAuthor که به اکشن‌های دو دکمه‌ی جدید تعریف شده در قالب about متصل خواهند شد، نحوه‌ی تغییر مقدار خاصیت isAuthorShowing را توسط متد set ملاحظه می‌کنید.
این قسمت مهم‌ترین تفاوت ember.js با jQuery است. در jQuery مستقیما المان‌های صفحه در همانجا تغییر داده می‌شوند. در ember.js منطق مدیریت کننده‌ی رابط کاربری و کدهای قالب متناظر با آن از هم جدا شده‌اند تا بتوان یک برنامه‌ی بزرگ را بهتر مدیریت کرد. همچنین در اینجا مشخص است که هر قسمت و هر فایل، چه ارتباطی با سایر اجزای تعریف شده دارد و چگونه به هم متصل شده‌اند و اینبار شاهد انبوهی از کدهای جاوا اسکریپتی مخلوط بین المان‌های HTML صفحه نیستیم.



نمایش پیامی به کاربر پس از ارسال پیام خصوصی در صفحه‌ی تماس با ما

قصد داریم ویژگی مشابهی را به صفحه‌ی contact نیز اضافه کنیم. اگر کاربر بر روی دکمه‌ی ارسال پیام کلیک کرد، پیام تشکری به همراه عددی ویژه به او نمایش خواهیم داد.
برای این‌کار قالب Scripts\Templates\contact.hbs را به نحو ذیل تکمیل کنید:
<h1>Contact</h1>
<div class="row">
  <div class="col-md-6">
   <p>
    Want to get in touch?
    <ul>
      <li>{{#link-to 'phone'}}Phone{{/link-to}}</li>
      <li>{{#link-to 'email'}}Email{{/link-to}}</li>
    </ul>
   </p>
   {{#if messageSent}}
   <p>
    Thank you. Your message has been sent.
    Your confirmation number is {{confirmationNumber}}.
   </p>
   {{else}}
   <p>
    Or, click here to send a secret message:
   </p>
   <button class="btn btn-primary" {{action 'sendMessage' }}>Send message</button>
   {{/if}}
  </div>
  <div class="col-md-6">
   {{outlet}}
  </div>
</div>
در آن شرط بررسی if messageSent اضافه شده‌است؛ به همراه نمایش confirmationNumber در انتهای پیام تشکر.


برای تعریف منطق مرتبط با این خواص، به کنترلر contact واقع در فایل Scripts\Controllers\contact.js مراجعه کرده و آن‌را به نحو ذیل تغییر می‌دهیم:
Blogger.ContactController = Ember.Controller.extend({
  messageSent: false,
  actions: {
   sendMessage: function () {
    var message = prompt('Type your message here:');
    if (message) {
      this.set('confirmationNumber', Math.round(Math.random() * 100000));
      this.set('messageSent', true);
    }
   }
  }
});
همانطور که مشاهده می‌کنید، مقدار اولیه خاصیت messageSent مساوی false است. بنابراین در قالب contact.hbs قسمت else شرط نمایش داده می‌شود. اگر کاربر پیامی را وارد کند، خاصیت confirmationNumber به یک عدد اتفاقی و خاصیت messageSent به true تنظیم خواهد شد. به این ترتیب اینبار به صورت خودکار پیام تشکر به همراه عددی اتفاقی، به کاربر نمایش داده می‌شود.



بنابراین به صورت خلاصه، کار کنترلر، مدیریت منطق نمایشی برنامه است و برای اینکار حداقل دو مکانیزم را ارائه می‌دهد: اکشن‌ها و خواص. اکشن‌ها بیانگر نوعی رفتار هستند؛ برای مثال نمایش یک popup و یا تغییر مقدار یک خاصیت. مقدار خواص را می‌توان مستقیما در صفحه نمایش داد و یا از آن‌ها جهت پردازش عبارات شرطی و نمایش قسمت خاصی از قالب جاری نیز می‌توان کمک گرفت.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید:
EmberJS03_02.zip
نظرات مطالب
تشخیص نوع فایل با استفاده از محتوای فایل
لیست MimeType‌ها به همراه Extension
private static readonly Dictionary<string, string> SpecialMIMETypes = new Dictionary<string, string>
        {
            {"ai", "application/postscript"},
            {"aif", "audio/x-aiff"},
            {"aifc", "audio/x-aiff"},
            {"aiff", "audio/x-aiff"},
            {"asc", "text/plain"},
            {"atom", "application/atom+xml"},
            {"au", "audio/basic"},
            {"avi", "video/x-msvideo"},
            {"bcpio", "application/x-bcpio"},
            {"bin", "application/octet-stream"},
            {"bmp", "image/bmp"},
            {"cdf", "application/x-netcdf"},
            {"cgm", "image/cgm"},
            {"class", "application/octet-stream"},
            {"cpio", "application/x-cpio"},
            {"cpt", "application/mac-compactpro"},
            {"csh", "application/x-csh"},
            {"css", "text/css"},
            {"dcr", "application/x-director"},
            {"dif", "video/x-dv"},
            {"dir", "application/x-director"},
            {"djv", "image/vnd.djvu"},
            {"djvu", "image/vnd.djvu"},
            {"dll", "application/octet-stream"},
            {"dmg", "application/octet-stream"},
            {"dms", "application/octet-stream"},
            {"doc", "application/msword"},
            {"docx","application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.document"},
            {"dotx", "application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.template"},
            {"docm","application/vnd.ms-word.document.macroEnabled.12"},
            {"dotm","application/vnd.ms-word.template.macroEnabled.12"},
            {"dtd", "application/xml-dtd"},
            {"dv", "video/x-dv"},
            {"dvi", "application/x-dvi"},
            {"dxr", "application/x-director"},
            {"eps", "application/postscript"},
            {"etx", "text/x-setext"},
            {"exe", "application/octet-stream"},
            {"ez", "application/andrew-inset"},
            {"gif", "image/gif"},
            {"gram", "application/srgs"},
            {"grxml", "application/srgs+xml"},
            {"gtar", "application/x-gtar"},
            {"hdf", "application/x-hdf"},
            {"hqx", "application/mac-binhex40"},
            {"htc", "text/x-component"},
            {"htm", "text/html"},
            {"html", "text/html"},
            {"ice", "x-conference/x-cooltalk"},
            {"ico", "image/x-icon"},
            {"ics", "text/calendar"},
            {"ief", "image/ief"},
            {"ifb", "text/calendar"},
            {"iges", "model/iges"},
            {"igs", "model/iges"},
            {"jnlp", "application/x-java-jnlp-file"},
            {"jp2", "image/jp2"},
            {"jpe", "image/jpeg"},
            {"jpeg", "image/jpeg"},
            {"jpg", "image/jpeg"},
            {"js", "application/x-javascript"},
            {"kar", "audio/midi"},
            {"latex", "application/x-latex"},
            {"lha", "application/octet-stream"},
            {"lzh", "application/octet-stream"},
            {"m3u", "audio/x-mpegurl"},
            {"m4a", "audio/mp4a-latm"},
            {"m4b", "audio/mp4a-latm"},
            {"m4p", "audio/mp4a-latm"},
            {"m4u", "video/vnd.mpegurl"},
            {"m4v", "video/x-m4v"},
            {"mac", "image/x-macpaint"},
            {"man", "application/x-troff-man"},
            {"mathml", "application/mathml+xml"},
            {"me", "application/x-troff-me"},
            {"mesh", "model/mesh"},
            {"mid", "audio/midi"},
            {"midi", "audio/midi"},
            {"mif", "application/vnd.mif"},
            {"mov", "video/quicktime"},
            {"movie", "video/x-sgi-movie"},
            {"mp2", "audio/mpeg"},
            {"mp3", "audio/mpeg"},
            {"mp4", "video/mp4"},
            {"mpe", "video/mpeg"},
            {"mpeg", "video/mpeg"},
            {"mpg", "video/mpeg"},
            {"mpga", "audio/mpeg"},
            {"ms", "application/x-troff-ms"},
            {"msh", "model/mesh"},
            {"mxu", "video/vnd.mpegurl"},
            {"nc", "application/x-netcdf"},
            {"oda", "application/oda"},
            {"ogg", "application/ogg"},
            {"pbm", "image/x-portable-bitmap"},
            {"pct", "image/pict"},
            {"pdb", "chemical/x-pdb"},
            {"pdf", "application/pdf"},
            {"pgm", "image/x-portable-graymap"},
            {"pgn", "application/x-chess-pgn"},
            {"pic", "image/pict"},
            {"pict", "image/pict"},
            {"png", "image/png"}, 
            {"pnm", "image/x-portable-anymap"},
            {"pnt", "image/x-macpaint"},
            {"pntg", "image/x-macpaint"},
            {"ppm", "image/x-portable-pixmap"},
            {"ppt", "application/vnd.ms-powerpoint"},
            {"pptx","application/vnd.openxmlformats-officedocument.presentationml.presentation"},
            {"potx","application/vnd.openxmlformats-officedocument.presentationml.template"},
            {"ppsx","application/vnd.openxmlformats-officedocument.presentationml.slideshow"},
            {"ppam","application/vnd.ms-powerpoint.addin.macroEnabled.12"},
            {"pptm","application/vnd.ms-powerpoint.presentation.macroEnabled.12"},
            {"potm","application/vnd.ms-powerpoint.template.macroEnabled.12"},
            {"ppsm","application/vnd.ms-powerpoint.slideshow.macroEnabled.12"},
            {"ps", "application/postscript"},
            {"qt", "video/quicktime"},
            {"qti", "image/x-quicktime"},
            {"qtif", "image/x-quicktime"},
            {"ra", "audio/x-pn-realaudio"},
            {"ram", "audio/x-pn-realaudio"},
            {"ras", "image/x-cmu-raster"},
            {"rdf", "application/rdf+xml"},
            {"rgb", "image/x-rgb"},
            {"rm", "application/vnd.rn-realmedia"},
            {"roff", "application/x-troff"},
            {"rtf", "text/rtf"},
            {"rtx", "text/richtext"},
            {"sgm", "text/sgml"},
            {"sgml", "text/sgml"},
            {"sh", "application/x-sh"},
            {"shar", "application/x-shar"},
            {"silo", "model/mesh"},
            {"sit", "application/x-stuffit"},
            {"skd", "application/x-koan"},
            {"skm", "application/x-koan"},
            {"skp", "application/x-koan"},
            {"skt", "application/x-koan"},
            {"smi", "application/smil"},
            {"smil", "application/smil"},
            {"snd", "audio/basic"},
            {"so", "application/octet-stream"},
            {"spl", "application/x-futuresplash"},
            {"src", "application/x-wais-source"},
            {"sv4cpio", "application/x-sv4cpio"},
            {"sv4crc", "application/x-sv4crc"},
            {"svg", "image/svg+xml"},
            {"swf", "application/x-shockwave-flash"},
            {"t", "application/x-troff"},
            {"tar", "application/x-tar"},
            {"tcl", "application/x-tcl"},
            {"tex", "application/x-tex"},
            {"texi", "application/x-texinfo"},
            {"texinfo", "application/x-texinfo"},
            {"tif", "image/tiff"},
            {"tiff", "image/tiff"},
            {"tr", "application/x-troff"},
            {"tsv", "text/tab-separated-values"},
            {"txt", "text/plain"},
            {"ustar", "application/x-ustar"},
            {"vcd", "application/x-cdlink"},
            {"vrml", "model/vrml"},
            {"vxml", "application/voicexml+xml"},
            {"wav", "audio/x-wav"},
            {"wbmp", "image/vnd.wap.wbmp"},
            {"wbmxl", "application/vnd.wap.wbxml"},
            {"wml", "text/vnd.wap.wml"},
            {"wmlc", "application/vnd.wap.wmlc"},
            {"wmls", "text/vnd.wap.wmlscript"},
            {"wmlsc", "application/vnd.wap.wmlscriptc"},
            {"wrl", "model/vrml"},
            {"xbm", "image/x-xbitmap"},
            {"xht", "application/xhtml+xml"},
            {"xhtml", "application/xhtml+xml"},
            {"xls", "application/vnd.ms-excel"},                                                
            {"xml", "application/xml"},
            {"xpm", "image/x-xpixmap"},
            {"xsl", "application/xml"},
            {"xlsx","application/vnd.openxmlformats-officedocument.spreadsheetml.sheet"},
            {"xltx","application/vnd.openxmlformats-officedocument.spreadsheetml.template"},
            {"xlsm","application/vnd.ms-excel.sheet.macroEnabled.12"},
            {"xltm","application/vnd.ms-excel.template.macroEnabled.12"},
            {"xlam","application/vnd.ms-excel.addin.macroEnabled.12"},
            {"xlsb","application/vnd.ms-excel.sheet.binary.macroEnabled.12"},
            {"xslt", "application/xslt+xml"},
            {"xul", "application/vnd.mozilla.xul+xml"},
            {"xwd", "image/x-xwindowdump"},
            {"xyz", "chemical/x-xyz"},
            {"zip", "application/zip"}
        };

مطالب
تزریق وابستگی‌ها در ASP.NET Core - بخش 2 - ثبت اولین سرویس
یک پروژه‌ی ASP.NET Core را با قرار دادن نسخه‌ی NET Core. بر روی 3.1 و با استفاده از قالب Model View Controller ایجاد کنید. در اینجا نام پروژه را AspNetCoreDependencyInjection گذاشته‌ام. حالا در  پوشه‌ی Models، فایلی را با نام HomeViewModel.cs با محتویاتی به صورت زیر اضافه کنید:
public class HomeViewModel
{
     public string Id { get; set; }
     public string Message { get; set; }
     public DateTime DateTime { get; set; }
}

اکنون به پوشه‌ی Views بروید و فایل Index.cshtml را به این صورت تغییر دهید:

@model AspNetCoreDependencyInjection.Models.HomeViewModel
@{
ViewData["Title"] = "Home";
}

<div>
<div>
<div>
<p>
<b>Id : </b><span>@Model.Id</span> <br />
<b>Date And Time : </b><span> @Model.DateTime </span> <br/>
<b>Message : </b><span>@Model.Message</span>
</p>
</div>
</div>
</div>
و فایل MessageServiceA.cs را به پروژه اضافه کنید:
using AspNetCoreDependencyInjection.Services;

namespace AspNetCoreDependencyInjection.ServicesImplentaions
{
    public class MessageServiceAA 
    {
        public string Message()
        {
            return "A message from MessageServiceAA";
        }
    }
}
و همچنین فایل GuidHelper.cs را نیز اضافه می‌کنیم:
namespace AspNetCoreDependencyInjection.Helpers
{
    public class GuidProvider
    {
        private readonly Guid _serviceGuid;

        public GuidProvider()
        {
            _serviceGuid = Guid.NewGuid();
        }

        public Guid GetNewGuid() => Guid.NewGuid();

        public string GetGuidAsFormatedString(string prefix = "") => getFormatedGuid(_serviceGuid, prefix);

        private string getFormatedGuid(Guid guid, string prefix = "")
        {
            var guidString = guid.GetHashCode().ToString("x");
            if (string.IsNullOrEmpty(prefix) == false)
                guidString = new StringBuilder($"{prefix}-").Append(guidString).ToString();
            return guidString;
        }
    }
}

حالا درون کنترل HomeController، این تغییرات را انجام می‌دهیم:

private readonly ILogger<HomeController> _logger;
private readonly MessageServiceAA _messageService;
private readonly GuidProvider _ guidProvider;

public HomeController(ILogger<HomeController> logger)
{
            _logger = logger;
            _messageService = new MessageServiceAA();
            _guidProvider = new GuidProvider();
}

public IActionResult Index()
{
            var model = new HomeViewModel()
            {
                Id = _ guidProvider.GetGuidAsFormatedString(),
                Message = _messageService.Message(),
                DateTime = DateTime.Now,
            };
            return View(model);
}

همانطور که می‌بینید، در کد بالا، کنترلر HomeController، به دو شیء از کلاس‌ها و یا سرویس‌های GuidProvider و MessageServiceAA به صورت مستقیم وابسته شده‌است و با هر تغییری در هر کدام از این سرویسها، باید دوباره کامپایل شود. علاوه بر این اگر بخواهیم پیاده سازی‌های مختلفی را برای هر کدام از این موارد، ارائه دهیم، به مشکل بر می‌خوریم. خب بیاید تغییراتی را در کد بالا بدهیم تا مشکلات ذکر شده را حل کنیم.

برای این منظور پوشه‌ای را به نام Services می‌سازیم و اینترفیسی را به نام IMessageBrokerA ایجاد می‌کنیم و سپس کاری می‌کنیم که MessageServiceAA از این اینترفیس ارث بری کند:

namespace AspNetCoreDependencyInjection.Services
{
    public interface IMessageServiceA
    {
        string Message();
    }
}

و حالا می‌خواهیم با استفاده از تزریق وابستگی، وابستگی کنترلر HomeController را از کلاس MessageBrokerAA لغو کرده و آن را به اینترفیس IMessageBrokerA (انتزاع) وابسته کنیم. در اینجا ما از تکنیک تزریق درون سازنده یا Constructor Injection استفاده می‌کنیم.


تزریق درون سازنده

در این تکنیک، ما لیستی از وابستگی‌های مورد نیاز را به عنوان پارامترهای ورودی سازنده‌ی کلاس، تعریف می‌کنیم:
private readonly ILogger<HomeController> _logger;
private readonly IMessageServiceA _messageService;
private readonly GuidProvider _guidHelper;
public HomeController(ILogger<HomeController> logger , IMessageServiceA messageService)
{
        _logger = logger;
        _messageService = messageService;
        _messageService = new MessageServiceAA();
        _guidHelper = new GuidProvider();
}
و حالا اگر برنامه را اجرا کنیم، با خطایی روبه رو می‌شویم که در آن می‌گوید امکان واکشی (Resolve) سرویس‌های مورد نظر وجود ندارد. این خطا به دلیل ثبت نشدن اینترفیس IMessageServiceA و پیاده سازی آن، درون Microsoft Dependency Injection Container است   DI Container‌ها معمولا باید در زمان شروع برنامه، پیکربندی و مقدار دهی شودند، تا در ادامه‌ی چرخه‌ی حیات برنامه، بتوانند سرویس‌ها و اشیاء مورد نیاز را به کلاس‌هایی که نیاز دارند، واکشی و تزریق کنند. اولین مرحله از کار با DI Container‌ها، ثبت کردن سرویس‌ها درون آنهاست.
در ASP.NET Core از IServiceCollection برای ثبت کردن سرویس‌های برنامه‌ی خودمان استفاده می‌کنیم. تمامی سرویس‌هایی را که انتظار داریم توسط DI Container به کلاس‌هایی تزریق شوند، باید درون IServiceCollection ثبت گردند. تمام سرویس‌هایی که به وسیله‌ی IServiceCollection ثبت شده‌اند، پس از ساخته شدن، توسط اینترفیس IServiceProvider قابل واکشی هستند.

بنابراین دو اینترفیس حیاتی برای کار کرد صحیح Microsoft Dependency Injection Container درون ASP.NET Core وجود دارند:
  • IServiceCollection : برای ثبت سرویس‌ها
  • IServiceProvider : برای واکشی سرویس‌ها

در ASP.NET Core معمول‌ترین مکان برای ثبت کردن سرویس‌ها درون Container، به صورت پیش فرض درون کلاس Startup و درون متد ConfigureServices انجام می‌گیرد.
به صورت پیش فرض کلاس Startup دو متد دارد:
  • ConfigureServices : برای پیکربندی و ثبت سرویس‌های درونی DI Container استفاده می‌شود.
  • Configure : برای تنظیمات pipeline میان افزارها ( Middlewares ) بکار می‌رود.

در اینجا پیاده سازی پیش فرض کلاس Startup را می‌بینیم که البته کدهای درون متد Configure را برای درگیر نکردن ذهن شما، مخفی کرده‌ایم: 
public class Startup
    {
        public Startup(IConfiguration configuration)
        {
            Configuration = configuration;
        }

        public IConfiguration Configuration { get; }

        // This method gets called by the runtime. Use this method to add services to the container.
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddControllersWithViews();
        }

        // This method gets called by the runtime. Use this method to configure the HTTP request pipeline.
        public void Configure(IApplicationBuilder app, IWebHostEnvironment env)
        {
            //  کدها جهت خوانایی بیشتر مخفی شده اند
        }
    }

همانطورکه می‌بینید، متد ConfigureService پارامتر IServiceCollection را می‌گیرد که به وسیله‌ی WebHost در زمان اجرای برنامه، مقدار دهی می‌شود.

تعداد زیادی Extension method برای IServiceCollection وجود دارند که برای پشتیبانی از ثبت کردن سرویس‌های مختلف در سناریوهای گوناگون به کار می‌روند. در اینجا ما از نسخه‌ی 3.1 چارچوب ASP.NET Core استفاده می‌کنیم. برای همین هم برای ثبت سرویس‌های پیش فرض فریمورک MVC از متد توسعه‌ی services.AddControllersWithViews()    استفاده می‌کنیم.  متد توسعه‌ی AddControllersWithViews() سرویس‌هایی را که معمولا در فریم ورک MVC استفاده می‌شوند، درون IServiceCollection ثبت می‌کند. در نسخه‌های قبلی چارچوب ASP.NET Core،  مانند نسخه‌های 2.1 و 2.2 برای این کار از متد توسعه‌ی AddMvc() استفاده می‌شد.

در Microsoft Dependency Injection Container ، معمولا  ترتیب ثبت سرویس‌ها مهم نیست.

خب، اولین سرویس اختصاصی برنامه‌ی خودمان را با چرخه‌ی حیات Transient و زیر سرویس پیشین، به شکل زیر ثبت می‌کنیم :

        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddControllersWithViews();
            services.AddTransient<IMessageServiceA, MessageServiceAA>();
        }
همانطور که می‌بینید، در اینجا ما از متد AddTransient() استفاده کرده‌ایم. متد AddTransient() درون فضای نام Microsoft.Extensions.DependencyInjection قرار دارد. این متد Overload ‌های گوناگونی دارد و ما از نوعی از آن استفاده کرده‌ایم که دو نوع generic را می‌پذیرد و تعریف آن به صورت زیر است: 
public static IServiceCollection AddTransient<TService, TImplementation>(this IServiceCollection services)
در اینجا TService ، اینترفیس سرویس ماست. این نوع، همان نوعی است که کلاس‌های ما می‌توانند به آن وابسته باشند. پارامتر دوم، از نوع TImplemention است که پیاده سازی مورد نظر برای TService را ثبت می‌کند. TImplmention   نوعی است که Container در زمان واکشی و تزریق TService از آن نمونه سازی کرده و به کلاس مورد نظر تزریق می‌کند.

در اینجا وقتی ما برای IMessageServiceA ، پیاده سازی MessageServiceA را ثبت می‌کنیم، از این به بعد DI Container، هر زمانیکه در لیست پارامترهای سازنده‌ی یک کلاس، IMessageServiceA را مشاهده کند، بررسی می‌کند که چه کلاسی به عنوانی پیاده سازی این اینترفیس ثبت شده‌است، سپس از آن نمونه سازی می‌کند و درون سازنده‌ی مورد نظر تزریق می‌کند. خب، حالا برنامه را دوباره اجرا کنید؛ می‌بینید که برنامه اجرا می‌شود.

 
در ادامه ابتدا در مورد روش‌های مختلف ثبت سرویس‌ها و بعد روش‌های واکشی سرویس‌ها را بررسی می‌کنیم.
مطالب
امن سازی برنامه‌های ASP.NET Core توسط IdentityServer 4x - قسمت نهم- مدیریت طول عمر توکن‌ها
توکن‌های صادر شده‌ی توسط IdentityServer به دلایل امنیتی، طول عمر محدودی دارند. بنابراین اولین سؤالی که در اینجا مطرح خواهد شد، این است: «اگر توکنی منقضی شد، چه باید کرد؟» و یا «اگر خواستیم به صورت دستی طول عمر توکنی را پایان دهیم، چه باید کرد؟»


بررسی طول عمر توکن‌ها

اگر مرورگر خود را پس از لاگین به سیستم، برای مدتی به حال خود رها کنید، پس از شروع به کار مجدد، مشاهده خواهید کرد که دیگر نمی‌توانید به API دسترسی پیدا کنید. علت اینجا است که Access token صادر شده، منقضی شده‌است. تمام توکن‌ها، دارای طول عمر مشخصی هستند و پس از سپری شدن این زمان، دیگر اعتبارسنجی نخواهند شد. زمان انقضای توکن، در خاصیت یا claim ویژه‌ای به نام exp ذخیره می‌شود.
در اینجا ما دو نوع توکن را داریم: Identity token و Access token
از Identity token برای ورود به سیستم کلاینت استفاده می‌شود و به صورت پیش‌فرض طول عمر کوتاه آن به 5 دقیقه تنظیم شده‌است. علت کوتاه بودن این زمان این است که این توکن‌ها تنها یکبار مورد استفاده قرار می‌گیرد و پس از ارائه‌ی آن به کلاینت، از طریق آن Claim Identity تولید می‌شود. پس از آن طول عمر Claim Identity تولید شده صرفا به تنظیمات برنامه‌ی کلاینت مرتبط است و می‌تواند از تنظیمات IDP کاملا مجزا باشد؛ مانند پیاده سازی sliding expiration. در این حالت تا زمانیکه کاربر در برنامه فعال است، در حالت logged in باقی خواهد ماند.

Access tokenها متفاوت هستند. طول عمر پیش‌فرض آن‌ها به یک ساعت تنظیم شده‌است و نسبت به Identity token طول عمر بیشتری دارند. پس از اینکه این زمان سپری شد، تنها با داشتن یک Access token جدید است که دسترسی ما مجددا به Web API برقرار خواهد شد. بنابراین در اینجا ممکن است هنوز در برنامه‌ی کلاینت در حالت logged in قرار داشته باشیم، چون هنوز طول عمر Claim Identity آن به پایان نرسیده‌است، اما نتوانیم با قسمت‌های مختلف برنامه کار کنیم، چون نمی‌توانیم از یک Access token منقضی شده جهت دسترسی به منابع محافظت شده‌ی سمت Web API استفاده نمائیم. در اینجا دیگر برنامه‌ی کلاینت هیچ نقشی بر روی تعیین طول عمر یک Access token ندارد و این طول عمر صرفا توسط IDP به تمام کلاینت‌های آن دیکته می‌شود.
در اینجا برای دریافت یک Access token جدید، نیاز به یک Refresh token داریم که صرفا برای «کلاینت‌های محرمانه» که در قسمت سوم این سری آن‌ها را بررسی کردیم، توصیه می‌شود.


چگونه می‌توان زمان انقضای توکن‌ها را صریحا تنظیم کرد؟

برای تنظیم زمان انقضای توکن‌ها، از کلاس src\IDP\DNT.IDP\Config.cs سمت IDP شروع می‌کنیم.
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static IEnumerable<Client> GetClients()
        {
            return new List<Client>
            {
                new Client
                {
                    ClientName = "Image Gallery",
                    // IdentityTokenLifetime = ... // defaults to 300 seconds / 5 minutes
                    // AuthorizationCodeLifetime = ... // defaults to 300 seconds / 5 minutes
                    // AccessTokenLifetime = ... // defaults to 3600 seconds / 1 hour
                }
             };
        }
    }
}
- در اینجا در تنظیمات یک کلاینت جدید، خاصیت IdentityTokenLifetime آن، به طول عمر Identity token تولید شده اشاره می‌کند که مقدار پیش‌فرض آن عدد صحیح 300 ثانیه است یا معادل 5 دقیقه.
- مقدار خاصیت AuthorizationCodeLifetime تنظیمات یک کلاینت، عدد صحیحی است با مقدار پیش‌فرض 300 ثانیه یا معادل 5 دقیقه که طول عمر AuthorizationCode را تعیین می‌کند. این مورد، طول عمر توکن خاصی نیست و در حین فراخوانی Token Endpoint مبادله می‌شود و در طی Hybrid flow رخ می‌دهد. بنابراین مقدار پیش‌فرض آن بسیار مناسب بوده و نیازی به تغییر آن نیست.
- مقدار خاصیت AccessTokenLifetime تنظیمات یک کلاینت، عدد صحیحی است با مقدار پیش‌فرض 3600 ثانیه و یا معادل 1 ساعت و طول عمر Access token تولید شده‌ی توسط این IDP را مشخص می‌کند.
البته باید درنظر داشت اگر طول عمر این توکن دسترسی را برای مثال به 120 یا 2 دقیقه تنظیم کنید، پس از سپری شدن این 2 دقیقه ... هنوز هم برنامه‌ی کلاینت قادر است به Web API دسترسی داشته باشد. علت آن وجود بازه‌ی 5 دقیقه‌ای است که در طی آن، انجام این عملیات مجاز شمرده می‌شود و برای کلاینت‌هایی درنظر گرفته شده‌است که ساعت سیستم آن‌ها ممکن است اندکی با ساعت سرور IDP تفاوت داشته باشند.


درخواست تولید یک Access Token جدید با استفاده از Refresh Tokens

زمانیکه توکنی منقضی می‌شود، کاربر باید مجددا به سیستم لاگین کند تا توکن جدیدی برای او صادر گردد. برای بهبود این تجربه‌ی کاربری، می‌توان در کلاینت‌های محرمانه با استفاده از Refresh token، در پشت صحنه عملیات دریافت توکن جدید را انجام داد و در این حالت دیگر کاربر نیازی به لاگین مجدد ندارد. در این حالت برنامه‌ی کلاینت یک درخواست از نوع POST را به سمت IDP ارسال می‌کند. در این حالت عملیات Client Authentication نیز صورت می‌گیرد. یعنی باید مشخصات کامل کلاینت را به سمت IDP ارسال کرد. در اینجا اطلاعات هویت کلاینت در هدر درخواست و Refresh token در بدنه‌ی درخواست به سمت سرور IDP ارسال خواهند شد. پس از آن IDP اطلاعات رسیده را تعیین اعتبار کرده و در صورت موفقیت آمیز بودن عملیات، یک Access token جدید را به همراه Identity token و همچنین یک Refresh token جدید دیگر، صادر می‌کند.
برای صدور مجوز درخواست یک Refresh token، نیاز است scope جدیدی را به نام offline_access معرفی کنیم. به این معنا که امکان دسترسی به برنامه حتی در زمانیکه offline است، وجود داشته باشد. بنابراین offline در اینجا به معنای عدم لاگین بودن شخص در سطح IDP است.
بنابراین اولین قدم پیاده سازی کار با Refresh token، مراجعه‌ی به کلاس src\IDP\DNT.IDP\Config.cs و افزودن خاصیت AllowOfflineAccess با مقدار true به خواص یک کلاینت است:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static IEnumerable<Client> GetClients()
        {
            return new List<Client>
            {
                new Client
                {
                    ClientName = "Image Gallery",
                    // IdentityTokenLifetime = ... // defaults to 300 seconds / 5 minutes
                    // AuthorizationCodeLifetime = ... // defaults to 300 seconds / 5 minutes
                    // AccessTokenLifetime = ... // defaults to 3600 seconds / 1 hour
                    AllowOfflineAccess = true,
                    // AbsoluteRefreshTokenLifetime = ... // Defaults to 2592000 seconds / 30 days
                    // RefreshTokenExpiration = TokenExpiration.Sliding
                    UpdateAccessTokenClaimsOnRefresh = true,
                    // ...
                }
             };
        }
    }
}
- در اینجا می‌توان خاصیت AbsoluteRefreshTokenLifetime را که بیانگر طول عمر Refresh token است، تنظیم کرد. مقدار پیش‌فرض آن 2592000  ثانیه و یا معادل 30 روز است.
- البته RefreshToken ضرورتی ندارد که طول عمر Absolute و یا کاملا تعیین شده‌ای را داشته باشد. این رفتار را توسط خاصیت RefreshTokenExpiration می‌توان به TokenExpiration.Sliding نیز تنظیم کرد. البته حالت پیش‌فرض آن بسیار مناسب است.
- در اینجا می‌توان خاصیت UpdateAccessTokenClaimsOnRefresh را نیز به true تنظیم کرد. فرض کنید یکی از Claims کاربر مانند آدرس او تغییر کرده‌است. به صورت پیش‌فرض با درخواست مجدد توکن توسط RefreshToken، این Claims به روز رسانی نمی‌شوند. با تنظیم این خاصیت به true این مشکل برطرف خواهد شد.


پس از تنظیم IDP جهت صدور RefreshToken، اکنون کلاس ImageGallery.MvcClient.WebApp\Startup.cs برنامه‌ی MVC Client را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
ابتدا در متد تنظیمات AddOpenIdConnect، نیاز است صدور درخواست scope جدید offline_access را صادر کنیم:
options.Scope.Add("offline_access");
همین اندازه تنظیم در سمت برنامه‌ی کلاینت برای دریافت refresh token و ذخیره سازی آن جهت استفاده‌های آتی کفایت می‌کند.

در ادامه نیاز است به سرویس ImageGalleryHttpClient مراجعه کرده و کدهای آن‌را به صورت زیر تغییر داد:
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.Globalization;
using System.Net.Http;
using System.Net.Http.Headers;
using System.Threading.Tasks;
using IdentityModel.Client;
using Microsoft.AspNetCore.Authentication;
using Microsoft.AspNetCore.Http;
using Microsoft.Extensions.Configuration;
using Microsoft.Extensions.Logging;
using Microsoft.IdentityModel.Protocols.OpenIdConnect;

namespace ImageGallery.MvcClient.Services
{
    public interface IImageGalleryHttpClient
    {
        Task<HttpClient> GetHttpClientAsync();
    }

    /// <summary>
    /// A typed HttpClient.
    /// </summary>
    public class ImageGalleryHttpClient : IImageGalleryHttpClient
    {
        private readonly HttpClient _httpClient;
        private readonly IConfiguration _configuration;
        private readonly IHttpContextAccessor _httpContextAccessor;
        private readonly ILogger<ImageGalleryHttpClient> _logger;

        public ImageGalleryHttpClient(
            HttpClient httpClient,
            IConfiguration configuration,
            IHttpContextAccessor httpContextAccessor,
            ILogger<ImageGalleryHttpClient> logger)
        {
            _httpClient = httpClient;
            _configuration = configuration;
            _httpContextAccessor = httpContextAccessor;
            _logger = logger;
        }

        public async Task<HttpClient> GetHttpClientAsync()
        {
            var accessToken = string.Empty;

            var currentContext = _httpContextAccessor.HttpContext;
            var expires_at = await currentContext.GetTokenAsync("expires_at");
            if (string.IsNullOrWhiteSpace(expires_at)
                || ((DateTime.Parse(expires_at).AddSeconds(-60)).ToUniversalTime() < DateTime.UtcNow))
            {
                accessToken = await RenewTokens();
            }
            else
            {
                accessToken = await currentContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.AccessToken);
            }

            if (!string.IsNullOrWhiteSpace(accessToken))
            {
                _logger.LogInformation($"Using Access Token: {accessToken}");
                _httpClient.SetBearerToken(accessToken);
            }

            _httpClient.BaseAddress = new Uri(_configuration["WebApiBaseAddress"]);
            _httpClient.DefaultRequestHeaders.Accept.Clear();
            _httpClient.DefaultRequestHeaders.Accept.Add(new MediaTypeWithQualityHeaderValue("application/json"));

            return _httpClient;
        }

        private async Task<string> RenewTokens()
        {
            // get the current HttpContext to access the tokens
            var currentContext = _httpContextAccessor.HttpContext;

            // get the metadata
            var discoveryClient = new DiscoveryClient(_configuration["IDPBaseAddress"]);
            var metaDataResponse = await discoveryClient.GetAsync();

            // create a new token client to get new tokens
            var tokenClient = new TokenClient(
                metaDataResponse.TokenEndpoint,
                _configuration["ClientId"],
                _configuration["ClientSecret"]);

            // get the saved refresh token
            var currentRefreshToken = await currentContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.RefreshToken);

            // refresh the tokens
            var tokenResult = await tokenClient.RequestRefreshTokenAsync(currentRefreshToken);
            if (tokenResult.IsError)
            {
                throw new Exception("Problem encountered while refreshing tokens.", tokenResult.Exception);
            }

            // update the tokens & expiration value
            var updatedTokens = new List<AuthenticationToken>();
            updatedTokens.Add(new AuthenticationToken
            {
                Name = OpenIdConnectParameterNames.IdToken,
                Value = tokenResult.IdentityToken
            });
            updatedTokens.Add(new AuthenticationToken
            {
                Name = OpenIdConnectParameterNames.AccessToken,
                Value = tokenResult.AccessToken
            });
            updatedTokens.Add(new AuthenticationToken
            {
                Name = OpenIdConnectParameterNames.RefreshToken,
                Value = tokenResult.RefreshToken
            });

            var expiresAt = DateTime.UtcNow + TimeSpan.FromSeconds(tokenResult.ExpiresIn);
            updatedTokens.Add(new AuthenticationToken
            {
                Name = "expires_at",
                Value = expiresAt.ToString("o", CultureInfo.InvariantCulture)
            });

            // get authenticate result, containing the current principal & properties
            var currentAuthenticateResult = await currentContext.AuthenticateAsync("Cookies");

            // store the updated tokens
            currentAuthenticateResult.Properties.StoreTokens(updatedTokens);

            // sign in
            await currentContext.SignInAsync("Cookies",
             currentAuthenticateResult.Principal, currentAuthenticateResult.Properties);

            // return the new access token
            return tokenResult.AccessToken;
        }
    }
}
تفاوت این کلاس با نمونه‌ی قبلی آن در اضافه شدن متد RenewTokens آن است.
پیشتر در قسمت ششم، روش کار مستقیم با DiscoveryClient و TokenClient را در حین کار با UserInfo Endpoint جهت دریافت دستی اطلاعات claims از IDP بررسی کردیم. در اینجا به همین ترتیب با TokenEndpoint کار می‌کنیم. به همین جهت توسط DiscoveryClient، متادیتای IDP را که شامل آدرس TokenEndpoint است، استخراج کرده و توسط آن TokenClient را به همراه اطلاعات کلاینت تشکیل می‌دهیم.
سپس مقدار refresh token فعلی را نیاز داریم. زیرا توسط آن است که می‌توانیم درخواست دریافت یکسری توکن جدید را ارائه دهیم. پس از آن با فراخوانی tokenClient.RequestRefreshTokenAsync(currentRefreshToken)، تعدادی توکن جدید را از سمت IDP دریافت می‌کنیم. لیست آن‌ها را تهیه کرده و توسط آن کوکی جاری را به روز رسانی می‌کنیم. در این حالت نیاز است مجددا SignInAsync فراخوانی شود تا کار به روز رسانی کوکی نهایی گردد.
خروجی این متد، مقدار access token جدید است.
پس از آن در متد GetHttpClientAsync بررسی می‌کنیم که آیا نیاز است کار refresh token صورت گیرد یا خیر؟ برای این منظور مقدار expires_at را دریافت و با زمان جاری با فرمت UTC مقایسه می‌کنیم. 60 ثانیه پیش از انقضای توکن، متد RenewTokens فراخوانی شده و توسط آن access token جدیدی برای استفاده‌ی در برنامه صادر می‌شود. مابقی این متد مانند قبل است و این توکن دسترسی را به همراه درخواست از Web API به سمت آن ارسال می‌کنیم.


معرفی Reference Tokens

تا اینجا با توکن‌هایی از نوع JWT کار کردیم. این نوع توکن‌ها، به همراه تمام اطلاعات مورد نیاز جهت اعتبارسنجی آن‌ها در سمت کلاینت، بدون نیاز به فراخوانی مجدد IDP به ازای هر درخواست هستند. اما این نوع توکن‌ها به همراه یک مشکل نیز هستند. زمانیکه صادر شدند، دیگر نمی‌توان طول عمر آن‌ها را کنترل کرد. اگر طول عمر یک Access token به مدت 20 دقیقه تنظیم شده باشد، می‌توان مطمئن بود که در طی این 20 دقیقه حتما می‌توان از آن استفاده کرد و دیگر نمی‌توان در طی این بازه‌ی زمانی دسترسی آن‌را بست و یا آن‌را برگشت زد. اینجاست که Reference Tokens معرفی می‌شوند. بجای قرار دادن تمام اطلاعات در یک JWT متکی به خود، این نوع توکن‌های مرجع، فقط یک Id هستند که به توکن اصلی ذخیره شده‌ی در سطح IDP لینک می‌شوند و به آن اشاره می‌کنند. در این حالت هربار که نیاز به دسترسی منابع محافظت شده‌ی سمت API را با یک چنین توکن دسترسی لینک شده‌ای داشته باشیم، Reference Token در پشت صحنه (back channel) به IDP ارسال شده و اعتبارسنجی می‌شود. سپس محتوای اصلی آن به سمت API ارسال می‌شود. این عملیات از طریق endpoint ویژه‌ای در IDP به نام token introspection endpoint انجام می‌شود. به این ترتیب می‌توان طول عمر توکن صادر شده را کاملا کنترل کرد؛ چون تنها تا زمانیکه در data store مربوط به IDP وجود خارجی داشته باشند، قابل استفاده خواهند بود. بنابراین نسبت به حالت استفاده‌ی از JWTهای متکی به خود، تنها عیب آن زیاد شدن ترافیک به سمت IDP جهت اعتبارسنجی Reference Token‌ها به ازای هر درخواست به سمت Web API است.


چگونه از Reference Token‌ها بجای JWTهای متکی به خود استفاده کنیم؟

برای استفاده‌ی از Reference Tokenها بجای JWTها، ابتدا نیاز به مراجعه‌ی به کلاس src\IDP\DNT.IDP\Config.cs و تغییر مقدار خاصیت AccessTokenType هر کلاینت است:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static IEnumerable<Client> GetClients()
        {
            return new List<Client>
            {
                new Client
                {
                    ClientName = "Image Gallery",
// ...
                    AccessTokenType = AccessTokenType.Reference
                }
             };
        }
    }
}
مقدار پیش‌فرض AccessTokenType، همان Jwt یا توکن‌های متکی به خود است که در اینجا به Reference Token تغییر یافته‌است.
اینبار اگر برنامه را اجرا کنید و در کلاس ImageGalleryHttpClient برنامه‌ی کلاینت، بر روی سطر httpClient.SetBearerToken یک break-point قرار دهید، مشاهده خواهید کرد فرمت این توکن ارسالی به سمت Web API تغییر یافته و اینبار تنها یک Id ساده‌است که دیگر قابل decode شدن و استخراج اطلاعات دیگری از آن نیست. با ادامه جریان برنامه و رسیدن این توکن به سمت Web API، درخواست رسیده برگشت خواهد خورد و اجرا نمی‌شود.
علت اینجا است که هنوز تنظیمات کار با token introspection endpoint انجام نشده و این توکن رسیده‌ی در سمت Web API قابل اعتبارسنجی و استفاده نیست. برای تنظیم آن نیاز است یک ApiSecret را در سطح Api Resource مربوط به IDP تنظیم کنیم:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        // api-related resources (scopes)
        public static IEnumerable<ApiResource> GetApiResources()
        {
            return new List<ApiResource>
            {
                new ApiResource(
                    name: "imagegalleryapi",
                    displayName: "Image Gallery API",
                    claimTypes: new List<string> {"role" })
                {
                  ApiSecrets = { new Secret("apisecret".Sha256()) }
                }
            };
        }
اکنون فایل startup در سطح API را جهت معرفی این تغییرات به صورت زیر ویرایش می‌کنیم:
namespace ImageGallery.WebApi.WebApp
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddAuthentication(defaultScheme: IdentityServerAuthenticationDefaults.AuthenticationScheme)
               .AddIdentityServerAuthentication(options =>
               {
                   options.Authority = Configuration["IDPBaseAddress"];
                   options.ApiName = "imagegalleryapi";
                   options.ApiSecret = "apisecret";
               });
در اینجا نیاز است ApiSecret تنظیم شده‌ی در سطح IDP معرفی شود.

اکنون اگر برنامه را اجرا کنید، ارتباط با token introspection endpoint به صورت خودکار برقرار شده، توکن رسیده اعتبارسنجی گردیده و برنامه بدون مشکل اجرا خواهد شد.


چگونه می‌توان Reference Tokenها را از IDP حذف کرد؟

هدف اصلی استفاده‌ی از Reference Tokenها به دست آوردن کنترل بیشتری بر روی طول عمر آن‌ها است و حذف کردن آن‌ها می‌تواند به روش‌های مختلفی رخ دهد. برای مثال یک روش آن تدارک یک صفحه‌ی Admin و ارائه‌ی رابط کاربری برای حذف توکن‌ها از منبع داده‌ی IDP است. روش دیگر آن حذف این توکن‌ها از طریق برنامه‌ی کلاینت با برنامه نویسی است؛ برای مثال در زمان logout شخص. برای این منظور، endpoint ویژه‌ای به نام token revocation endpoint در نظر گرفته شده‌است. فراخوانی آن از سمت برنامه‌ی کلاینت، امکان حذف توکن‌های ذخیره شده‌ی در سمت IDP را میسر می‌کند.
به همین جهت به کنترلر ImageGallery.MvcClient.WebApp\Controllers\GalleryController.cs مراجعه کرده و متد Logout آن‌را تکمیل می‌کنیم:
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp.Controllers
{
    [Authorize]
    public class GalleryController : Controller
    {
        public async Task Logout()
        {
            await revokeTokens();
            // Clears the  local cookie ("Cookies" must match the name of the scheme)
            await HttpContext.SignOutAsync("Cookies");
            await HttpContext.SignOutAsync("oidc");
        }

        private async Task revokeTokens()
        {
            var discoveryClient = new DiscoveryClient(_configuration["IDPBaseAddress"]);
            var metaDataResponse = await discoveryClient.GetAsync();
            var tokenRevocationClient = new TokenRevocationClient(
                metaDataResponse.RevocationEndpoint,
                _configuration["ClientId"],
                _configuration["ClientSecret"]
            );

            var accessToken = await HttpContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.AccessToken);
            if (!string.IsNullOrWhiteSpace(accessToken))
            {
                var response = await tokenRevocationClient.RevokeAccessTokenAsync(accessToken);
                if (response.IsError)
                {
                    throw new Exception("Problem accessing the TokenRevocation endpoint.", response.Exception);
                }
            }

            var refreshToken = await HttpContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.RefreshToken);
            if (!string.IsNullOrWhiteSpace(refreshToken))
            {
                var response = await tokenRevocationClient.RevokeRefreshTokenAsync(refreshToken);
                if (response.IsError)
                {
                    throw new Exception("Problem accessing the TokenRevocation endpoint.", response.Exception);
                }
            }
        }
در اینجا در متد جدید revokeTokens، ابتدا توسط DiscoveryClient، به آدرس RevocationEndpoint دسترسی پیدا می‌کنیم. سپس توسط آن، TokenRevocationClient را تشکیل می‌دهیم. اکنون می‌توان توسط این کلاینت حذف توکن‌ها، دو متد RevokeAccessTokenAsync و RevokeRefreshTokenAsync آن‌را بر اساس مقادیر فعلی این توکن‌ها در سیستم، فراخوانی کرد تا سبب حذف آن‌ها در سمت IDP شویم.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
برای اجرای برنامه:
- ابتدا به پوشه‌ی src\WebApi\ImageGallery.WebApi.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا WebAPI برنامه راه اندازی شود.
- سپس به پوشه‌ی src\IDP\DNT.IDP مراجعه کرده و و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا برنامه‌ی IDP راه اندازی شود.
- در آخر به پوشه‌ی src\MvcClient\ImageGallery.MvcClient.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا MVC Client راه اندازی شود.
اکنون که هر سه برنامه در حال اجرا هستند، مرورگر را گشوده و مسیر https://localhost:5001 را درخواست کنید. در صفحه‌ی login نام کاربری را User 1 و کلمه‌ی عبور آن‌را password وارد کنید.
مطالب
نکاتی در مورد استفاده از توابع تجمعی در Entity framework
استفاده از Aggregate functions یا توابع تجمعی چه در زمان SQL نویسی مستقیم و یا در حالت استفاده از LINQ to Entities نیاز به ملاحظات خاصی دارد که عدم رعایت آن‌ها سبب کرش برنامه در زمان موعد خواهد شد. در ادامه تعدادی از این موارد را مرور خواهیم کرد.

ابتدا مدل‌های برنامه را در نظر بگیرید که از یک صورتحساب، به همراه ریز قیمت‌های آیتم‌های مرتبط با آن تشکیل شده است:
    public class Bill
    {
        public int Id { set; get; }
        public string Name { set; get; }

        public virtual ICollection<Transaction> Transactions { set; get; }
    }

    public class Transaction
    {
        public int Id { set; get; }
        public DateTime AddDate { set; get; }
        public int Amount { set; get; }

        [ForeignKey("BillId")]
        public virtual Bill Bill { set; get; }
        public int BillId { set; get; }
    }
در ادامه این کلاس‌ها را در معرض دید EF Code first قرار می‌دهیم:
    public class MyContext : DbContext
    {
        public DbSet<Bill> Bills { get; set; }
        public DbSet<Transaction> Transactions { get; set; }
    }
همچنین تعدادی رکورد اولیه را نیز جهت انجام آزمایشات به بانک اطلاعاتی متناظر، اضافه خواهیم کرد:
    public class Configuration : DbMigrationsConfiguration<MyContext>
    {
        public Configuration()
        {
            AutomaticMigrationsEnabled = true;
            AutomaticMigrationDataLossAllowed = true;
        }

        protected override void Seed(MyContext context)
        {
            var bill1 = new Bill { Name = "bill-1" };
            context.Bills.Add(bill1);

            for (int i = 0; i < 11; i++)
            {
                context.Transactions.Add(new Transaction
                {
                    AddDate = DateTime.Now.AddDays(-i),
                    Amount = 1000000000 + i,
                    Bill = bill1
                });
            }
            base.Seed(context);
        }
    }
در اینجا به عمد از ارقام بزرگ استفاده شده است تا نمایانگر عملکرد یک سیستم واقعی در طول زمان باشد.


اولین مثال: یک جمع ساده

    public static class Test
    {
        public static void RunTests()
        {
            Database.SetInitializer(new MigrateDatabaseToLatestVersion<MyContext, Configuration>());
            using (var context = new MyContext())
            {
                var sum = context.Transactions.Sum(x => x.Amount);
                Console.WriteLine(sum);
            }
        }
    }
ساده‌ترین نیازی را که در اینجا می‌توان مدنظر داشت، جمع کل تراکنش‌‌های سیستم است. به نظر شما خروجی کوئری فوق چیست؟
خروجی SQL کوئری فوق به نحو زیر است:
SELECT 
         [GroupBy1].[A1] AS [C1]
         FROM ( SELECT 
                    SUM([Extent1].[Amount]) AS [A1]
                    FROM [dbo].[Transactions] AS [Extent1]
                    )  AS [GroupBy1]
و خروجی واقعی آن استثنای زیر می‌باشد:
 Arithmetic overflow error converting expression to data type int.
بله. محاسبه ممکن نیست؛ چون جمع حاصل از بازه اعداد صحیح خارج شده است.

راه حل:
نیاز است جمع را بر روی Int64 بجای Int32 انجام دهیم:
var sum2 = context.Transactions.Sum(x => (Int64)x.Amount);

SELECT 
      [GroupBy1].[A1] AS [C1]
         FROM ( SELECT 
                    SUM( CAST( [Extent1].[Amount] AS bigint)) AS [A1]
                    FROM [dbo].[Transactions] AS [Extent1]
               )  AS [GroupBy1]                  


مثال دوم: سیستم باید بتواند با نبود رکوردها نیز صحیح کار کند
برای نمونه کوئری زیر را بر روی بازه‌ا‌ی که سیستم عملکرد نداشته است، در نظر بگیرید:
var date = DateTime.Now.AddDays(10);
var sum3 = context.Transactions
                  .Where(x => x.AddDate > date)  
                  .Sum(x => (Int64)x.Amount);               
یک چنین خروجی SQL ایی دارد:
SELECT 
     [GroupBy1].[A1] AS [C1]
        FROM ( SELECT 
                    SUM( CAST( [Extent1].[Amount] AS bigint)) AS [A1]
                    FROM [dbo].[Transactions] AS [Extent1]
                    WHERE [Extent1].[AddDate] > @p__linq__0
              )  AS [GroupBy1]
اما در سمت کدهای ما با خطای زیر متوقف می‌شود:
The cast to value type 'Int64' failed because the materialized value is null.
Either the result type's generic parameter or the query must use a nullable type.
راه حل: استفاده از نوع‌های nullable در اینجا ضروری است:
var date = DateTime.Now.AddDays(10);
var sum3 = context.Transactions
                  .Where(x => x.AddDate > date)
                  .Sum(x => (Int64?)x.Amount) ?? 0;
به این ترتیب، خروجی صفر را بدون مشکل، دریافت خواهیم کرد.

مثال سوم: حالت‌های خاص استفاده از خواص راهبری
کوئری زیر را در نظر بگیرید:
 var sum4 = context.Bills.First().Transactions.Sum(x => (Int64?)x.Amount) ?? 0;
در اینجا قصد داریم جمع تراکنش‌های صورتحساب اول را بدست بیاوریم که از طریق استفاده از خاصیت راهبری Transactions کلاس Bill، به نحو فوق میسر شده است. به نظر شما خروجی SQL آن به چه صورتی است؟
SELECT 
     [Extent1].[Id] AS [Id], 
     [Extent1].[AddDate] AS [AddDate], 
     [Extent1].[Amount] AS [Amount], 
     [Extent1].[BillId] AS [BillId]
   FROM [dbo].[Transactions] AS [Extent1]
   WHERE [Extent1].[BillId] = @EntityKeyValue1
بله! در اینجا خبری از Sum نیست. ابتدا کل اطلاعات دریافت شده و سپس جمع و منهای نهایی در سمت کلاینت بر روی آن‌ها انجام می‌شود؛ که بسیار ناکارآمد است. (قرار است این مورد ویژه، در نگارش‌های بعدی بهبود یابد)
راه حل کنونی:
var entry = context.Bills.First();
var sum5 = context.Entry(entry).Collection(x => x.Transactions).Query().Sum(x => (Int64?)x.Amount) ?? 0;
در اینجا باید از روش خاصی که مشاهده می‌کنید جهت کار با خواص راهبری استفاده کرد و نکته اصلی آن استفاده از متد Query است. حاصل کوئری LINQ فوق اینبار SQL مطلوب زیر است که سمت سرور عملیات جمع را انجام می‌دهد و نه سمت کلاینت:
SELECT 
    [GroupBy1].[A1] AS [C1]
     FROM ( SELECT 
               SUM( CAST( [Extent1].[Amount] AS bigint)) AS [A1]
                   FROM [dbo].[Transactions] AS [Extent1]
                    WHERE [Extent1].[BillId] = @EntityKeyValue1
            )  AS [GroupBy1]                  


نکاتی که در اینجا ذکر شدند در مورد تمام توابع تجمعی مانند Sum، Count، Max و Min و غیره صادق هستند و باید به آن‌ها نیز دقت داشت.
مطالب
ایجاد Helper سفارشی جهت نمایش ویدئو در ASP.NET MVC
معرفی HTML Helpers
در صورتی که در مورد Helper‌ها در ASP.NET MVC اطلاعات بیشتری نیاز دارید پیشنهاد می‌کنم ابتدا این مطلب + را مطالعه کنید.
 
ایجاد یک HTML Helper سفارشی برای نمایش ویدئو‌های سایت آپارات
قبل از ایجاد هر Helper ی باید با خروجی نهایی آن آشنا بود. پس از بررسی خروجی نهایی کافیست بخش هایی از آن را Optional کنیم تا در زمان استفاده از آن، نسبت به مقادیر این دسته از پارامترها تصمیم گیری کنیم.
سایت آپارات نمونه‌ی فارسی سایت YouTube است و امکان اشتراک گذاری فایل‌های ویدئویی را برای کاربران مهیا کرده است. در این سایت در صفحه نمایش هر ویدئو، بخشی با عنوان "دریافت کد ویدئو" وجود دارد. با کمی بررسی در کدهای نهایی ایجاد شده توسط دستورات ذکر شده در این بخش، کد نهایی برای نمایش یک ویدئو به صورت زیر خواهد بود:

<embed height="400" width="500" 
flashvars="config=http://www.aparat.com//video/video/config/videohash/BA9Md/watchtype/embed" 
allowfullscreen="true" 
quality="high" name="aparattv_BA9Md" id="aparattv_BA9Md" 
src="http://host10.aparat.com/public/player/aparattv" type="application/x-shockwave-flash">
برای تولید پویای این کد Helper زیر می‌تواند مفید باشد:
using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication1
{
    public static class AparatPlayerHelper
    {
        public static MvcHtmlString AparatPlayer(this HtmlHelper helper, string mediafile, int height, int width)
        {
            var player = @"<embed height=""{0}"" width=""{1}"" flashvars=""config=http://www.aparat.com//video/video/config/videohash/{2}/watchtype/embed"" 
                                allowfullscreen=""true"" 
                                quality=""high"" 
                                name=""aparattv_{2}"" id=""aparattv_{2}"""" src=""http://host10.aparat.com/public/player/aparattv"" 
                                type=""application/x-shockwave-flash"">";

            player = string.Format(player, height, width, mediafile);
            return new MvcHtmlString(player);
        }
    }
}
نحوه استفاده از این Helper:
@Html.AparatPlayer("BA9Md", 400, 500)
اگر به آدرس صفحات در سایت آپارات دقت کنید URL جاری به یک عبارت چند حرقی ختم می‌شود که از این عبارت به عنوان مقدار پارامتر mediafile و شناسه منحصر بفرد فایل ویدئو استفاده شده است.
ایجاد Helper سفارشی جهت نمایش ویدئو‌های YouTube:
با توجه به توضیحات فوق یک Helper سفارشی برای نمایش ویدئو‌های YouTube بصورت زیر است:
using System;
using System.Drawing;
using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication1
{

    public static class YouTubePlayerHelper
    {
        public static MvcHtmlString YouTubePlayer(this HtmlHelper helper, string playerId, string mediaFile, YouTubePlayerOption youtubePlayerOption)
        {

            const string baseURL = "http://www.youtube.com/v/";

            // YouTube Embedded Code
            var player = @"<div id=""YouTubePlayer_{7}""width:{1}px; height:{2}px;"">
                                 <object width=""{1}"" height=""{2}"">
                                 <param name=""movie"" value=""{6}{0}&fs=1&border={3}&color1={4}&color2={5}""></param>
                                 <param name=""allowFullScreen"" value=""true""></param>
                                 <embed src=""{6}{0}&fs=1&border={3}&color1={4}&color2={5}""
                                 type = ""application/x-shockwave-flash""
                                 width=""{1}"" height=""{2}"" allowfullscreen=""true""></embed>
                                 </object>
                             </div>";

            // Replace All The Value
            player = String.Format(player, mediaFile, youtubePlayerOption.Width, youtubePlayerOption.Height, (youtubePlayerOption.Border ? "1" : "0"), ConvertColorToHexa.ConvertColorToHexaString(youtubePlayerOption.PrimaryColor), ConvertColorToHexa.ConvertColorToHexaString(youtubePlayerOption.SecondaryColor), baseURL, playerId);

            //Retrun Embedded Code
            return new MvcHtmlString(player);
        }
    }

    public class YouTubePlayerOption
    {
        int _width = 425;
        int _height = 355;
        Color _color1 = Color.Black;
        Color _color2 = Color.Aqua;

        public YouTubePlayerOption()
        {
            Border = false;
        }

        public int Width { get { return _width; } set { _width = value; } }
        public int Height { get { return _height; } set { _height = value; } }
        public Color PrimaryColor { get { return _color1; } set { _color1 = value; } }
        public Color SecondaryColor { get { return _color2; } set { _color2 = value; } }
        public bool Border { get; set; }
    }

    public class ConvertColorToHexa
    {
        private static readonly char[] HexDigits =
            {
                '0', '1', '2', '3', '4', '5', '6', '7',
                '8', '9', 'A', 'B', 'C', 'D', 'E', 'F'
            };

        public static string ConvertColorToHexaString(Color color)
        {
            var bytes = new byte[3];
            bytes[0] = color.R;
            bytes[1] = color.G;
            bytes[2] = color.B;
            var chars = new char[bytes.Length * 2];
            for (int i = 0; i < bytes.Length; i++)
            {
                int b = bytes[i];
                chars[i * 2] = HexDigits[b >> 4];
                chars[i * 2 + 1] = HexDigits[b & 0xF];
            }
            return new string(chars);
        }


    }        

}
نحوه استفاده:
@Html.YouTubePlayer("Casablanca", "iLdqKUkkM6w", new YouTubePlayerOption()
                                {
                                    Border = true
                                })
در اینجا جهت مقداردهی پارمتر‌های پخش کننده ویدئو، از کلاس YouTubePlayerOption استفاده شده است.
مطالب
متغیرها در ES 6
در ES 6 تغییراتی جهت ساده سازی خواندن، نوشتن و همچنین بالا بردن امنیت متغیرها و پارامترها صورت گرفته‌اند، تا دیگر شاهد یک سری رفتارهای عجیب و غریب، در حین کار با متغیرهای جاوا اسکریپتی نباشیم.


واژه‌ی کلیدی let

تاکنون به کمک واژه‌ی کلیدی var امکان تعریف متغیرها در جاوا اسکریپت مهیا بودند. برای نمونه در مثال زیر، متغیر x داخل بدنه‌ی if با استفاده از var تعریف شده‌است:
var doWork = function(flag){
   if(flag){
     var x = 3;
   }
   return x;
};
در اینجا اگر متد doWork را با پارامتر true اجرا کنیم، خروجی 3  و اگر آن‌را با پارامتر false اجرا کنیم، خروجی undefined را دریافت خواهیم کرد:


زمانیکه از var استفاده می‌شود، برای یک متغیر دو نوع میدان دید را می‌توان متصور شد:
- اگر خارج از بدنه‌ی تابع تعریف شود، این متغیر عمومی خواهد بود.
- اگر داخل بدنه‌ی تابع تعریف شود، میدان دید آن محدود به همان بدنه‌ی تابع می‌شود. در این حالت چیزی به نام block scope بی‌مفهوم است. در متد doWork فوق، هرچند متغیر x داخل بدنه‌ی بلاک if تعریف شده‌است، اما این x در کل بدنه‌ی تابع در دسترس است و نه صرفا داخل بلاک if. این مورد تا پیش از ES 6 منشاء بسیاری از باگ‌ها بوده‌است.
بنابراین در اینجا چون x تعریف شده، میدان دیدی در سطح متد دارد، return x معتبر بوده و در حالت دریافت پارامتر true، مقدار 3 را بر می‌گرداند و در حالت false هم همچنان مقداری را دریافت خواهیم کرد و این مقدار undefined است (اما پیام خطای عدم دسترسی به x را دریافت نمی‌کنیم).
به این رفتار اصطلاحا hoisting می‌گویند. در این حالت موتور جاوا اسکریپت، تمام متغیرهای تعریف شده‌ی توسط var را به صورت ضمنی به ابتدای تعریف متد منتقل کرده و آن‌ها را در آن‌جا تعریف می‌کند. به همین جهت است که return x تعریف شده‌ی در انتهای متد، قابلیت دسترسی به x داخل بدنه‌ی if را دارد.

در ES 6 برای رفع این مشکل، واژه‌ی کلیدی جدیدی به نام let معرفی شده‌است و هدف آن مهیا کردن block scoping تعریف متغیرها است:
var doWork = function(flag){
    if(flag){
      let x = 3;
    }
    return x;
};
اینبار اگر متد doWork را با پارامتر true فراخوانی کنیم، به خروجی ذیل خواهیم رسید:


بله. همانطور که مشاهده می‌کنید، اینبار میدان دید x به if block تعریف شده‌ی در آن محدود گشته و دیگر خارج از آن مفهومی ندارد و تعریف نشده‌است. به همین جهت زمانیکه به return x می‌رسیم، پیام تعریف نشده بودن x را دریافت خواهیم کرد. برای اینکه قطعه کد فوق کار کند، نیاز است return x را به داخل بدنه‌ی قطعه‌ی if تعریف شده، انتقال داد.

این block scoping مهیا شده‌ی توسط let، با حلقه‌ی for نیز کار می‌کند:
var doWork = function(){
   for(let i = 0; i< 10; i++){
   }

   /* return i won't work */
  return 0;
};
در مثال فوق اگر return i را در انتهای متد قرار دهیم، با همان خطای Uncaught ReferenceError پیشین مواجه خواهیم شد؛ از این جهت که برخلاف var، متغیر تعریف شده‌ی با let، میدان دیدی در سطح قطعه و بلاک تعریف شده‌ی در آن دارد و در اینجا بلاک متغیر i همان حلقه‌ی for است.


یک نکته

مفهوم block scoping با تعریف {} معنا پیدا می‌کند. بنابراین می‌توانید یک قطعه‌ی دلخواه را با تعریف {} نیز مشخص کنید:

و یا در مثال ذیل چندین قطعه‌ی تو در تو را مشاهده می‌کنید:
let outer = 'I am so eccentric!'
{
  let inner = 'I play with neighbors in my block and the sewers'
  {
    let innermost = 'I only play with neighbors in my block'
  }
  // accessing innermost here would throw
}
// accessing inner here would throw
// accessing innermost here would throw
در اینجا میدان دید متغیرهای تعریف شده، محدود است به قطعه‌ی آن‌ها. به همین جهت است که نمی‌توان به متغیر innermost در خارج از بلاک آن دسترسی یافت.

نمونه‌ی دیگر آن تعریف یک متد داخل یک بلاک است:
{
  let _nested = 'secret'
  function nested () {
    return _nested
  }
}
console.log(nested())
اگر این قطعه کد را اجرا کنیم، به خطای ذیل خواهیم رسید:


در ES 6 نمی‌توان به متغیرهای تعریف شده‌ی توسط let داخل یک بلاک، در خارج از آن دسترسی یافت. اگر می‌خواهید سطح دسترسی به متد را افزایش دهید، نیاز است به شکل ذیل عمل کنید و متد را خارج از بدنه‌ی بلاک با سطح دسترسی بیشتری تعریف نمائید:
var nested;
{
  let _nested = 'secret'
  nested = function () {
    return _nested
  }
}
console.log(nested())
// <- 'secret'


واژه‌ی کلیدی const

در ES 6 برای ایجاد و مقدار دهی متغیرهای فقط خواندنی، واژه‌ی کلیدی const افزوده شده‌است. در اینجا const نیز مانند let دارای block scoping است.
doWork = function()
{
   const value = 10;
   value = 11;
   return value;
}
در این مثال ابتدا متغیر value به صورت یک ثابت تعریف شده‌است و سپس مقدار 11 به آن نسبت داده شده‌است. اگر آن‌را در کروم 47 اجرا کنید، از مقدار 11 صرفنظر شده و خروجی 10 را بازگشت می‌دهد. اما اگر آن‌را در فایرفاکس 43 اجرا کنید، خطای متناظر با ES 6 را بازگشت می‌دهد:


در ES 6، انتساب یک مقدار به یک const، پس از تعریف آن، منجر به بروز خطای syntax error خواهد شد. همچنین تعریف مجدد آن نیز چنین خطایی را سبب خواهد شد.

یک نکته
هر چند const سبب read only شدن یک متغیر می‌شود، اما آن‌را immutable نمی‌کند:
const items = { people: ['you', 'me'] }
items.people.push('test')
console.log(items)
با این خروجی:

همانطور که مشاهده می‌کنید، هنوز هم می‌توان به شیء تعریف شده، آیتمی را اضافه کرد (در اینجا test به آرایه‌ی people اضافه شده‌است).


آشنایی با مفهوم shadowing

همان مثال ابتدای بحث را در نظر بگیرید:
var doWork = function(flag){
   if(flag){
        let x = 10;
        var x = 3;
        return x;
   }
};
داخل بدنه‌ی if، متغیر x یکبار توسط let و بار دیگر توسط var تعریف شده‌است.  در این حالت خطای Uncaught SyntaxError: Identifier 'x' has already been declared را دریافت خواهیم کرد (اگر let اول را به var تغییر دهید، مشکلی نخواهد بود و برنامه کامپایل می‌شود). اما اگر let x را به پیش از متد انتقال دهیم، اینبار مثال کامپایل می‌شود و خروجی متد (doWork(true مساوی 3 خواهد بود:
let x = 10;
var doWork = function(flag){
    if(flag){
      var x = 3;
      return x;
   }
};
در این حالت x تعریف شده‌ی داخل بلاک توسط var (یا حتی let) مقدار x تعریف شده‌ی در بلاک بالاتر را مخفی می‌کند که به آن shadowing نیز می‌گویند. در این حالت اگر در خارج از متد doWork، به x دسترسی پیدا کنیم، مقدار آن همان 10 است.
مثال ذکر شده، با مثال ذیل که یک بلاک را توسط {} ایجاد کرده‌ایم، یکی است:
let x = 10;
{
   let x = 3;
   console.log(x);
}
console.log(x);


در اینجا نیز ابتدا مقدار 3 که مرتبط با بلاک داخلی است چاپ خواهد شد و سپس مقدار 10 که مرتبط است به بلاک خارجی‌تر.