مطالب
بررسی تغییرات Blazor 8x - قسمت ششم - نکات تکمیلی ویژگی راهبری بهبود یافته‌ی صفحات SSR


در قسمت قبل، در حین بررسی رفتار جزیره‌های تعاملی Blazor Server، نکته‌ی زیر را هم درباره‌ی راهبری صفحات SSR مرور کردیم:
« اگر دقت کنید، جابجایی بین صفحات، با استفاده از fetch انجام شده؛ یعنی با اینکه این صفحات در اصل static HTML خالص هستند، اما ... کار full reload صفحه مانند ASP.NET Web forms قدیمی انجام نمی‌شود (و یا حتی برنامه‌های MVC و Razor pages) و نمایش صفحات، Ajax ای است و با fetch استاندارد آن صورت می‌گیرد تا هنوز هم حس و حال SPA بودن برنامه حفظ شود. همچنین اطلاعات DOM کل صفحه را هم به‌روز رسانی نمی‌کند؛ فقط موارد تغییر یافته در اینجا به روز رسانی خواهند شد.»
در این قسمت، نکات تکمیلی این قابلیت را که به آن enhanced navigation هم گفته می‌شود، بررسی می‌کنیم.


روش غیرفعال کردن راهبری بهبودیافته برای بعضی از لینک‌ها

ویژگی راهبری بهبودیافته فقط در حین هدایت بین صفحات مختلف یک برنامه‌ی Blazor 8x SSR، فعال است. اگر در این بین، کاربری به یک صفحه‌ی غیر بلیزری هدایت شود، راهبری بهبود یافته شکست خورده و سعی می‌کند حالت full document load را پیاده سازی و اجرا کند. مشکل اینجاست که در این حالت دو درخواست ارسال می‌شود: ابتدا حالت راهبری بهبودیافته فعال می‌شود و در ادامه پس از شکست این راهبری، هدایت مستقیم صورت می‌گیرد. برای رفع این مشکل می‌توان ویژگی جدید data-enhance-nav را با مقدار false، به لینک‌های خارجی مدنظر اضافه کرد تا برای این حالت‌ها دیگر ویژگی راهبری بهبودیافته فعال نشود:
<a href="/not-blazor" data-enhance-nav="false">A non-Blazor page</a>


فعالسازی مدیریت بهبودیافته‌ی فرم‌های SSR

در قسمت چهارم این سری با فرم‌های جدید SSR مخصوص Blazor 8x آشنا شدیم. این فرم‌ها هم می‌توانند از امکانات راهبری بهبود یافته استفاده کنند (یعنی مدیریت ارسال آن، توسط fetch API انجام شده و به روز رسانی قسمت‌های تغییریافته‌ی صفحه را Ajax ای انجام دهند)؛ برای نمونه اینبار همانند تصویر زیر، از fetch استاندارد برای ارسال اطلاعات به سمت سرور کمک گرفته می‌شود (یعنی عملیات Ajax ای شده‌؛ بجای یک post-back معمولی):


 اما ... این قابلیت به صورت پیش‌فرض در فرم‌های تعاملی SSR غیرفعال است. چون همانطور که عنوان شد، اگر مقصد این فرم، یک آدرس غیربلیزری باشد، دوبار ارسال فرم صورت خواهد گرفت؛ یکبار با استفاده از fetch API و بار دیگر پس از شکست، به صورت معمولی. اما اگر مطمئن هستید که endpoint این فرم، قطعا یک کامپوننت بلیزری است، بهتر است این قابلیت را در یک چنین فرم‌هایی نیز به صورت زیر فعال کنید:
<form method="post" @onsubmit="() => submitted = true" @formname="name" data-enhance>
    <AntiforgeryToken />
    <InputText @bind-Value="Name" />
    <button>Submit</button>
</form>

@if (submitted)
{
    <p>Hello @Name!</p>
}

@code {

    bool submitted;

    [SupplyParameterFromForm]
    public string Name { get; set; } = "";
}
البته باتوجه به اینکه در اینجا هم می‌توان از EditForm‌ها استفاده کرد، در این حالت فقط کافی است ویژگی Enhance را به آن‌ها اضافه نمائید:
<EditForm method="post" Model="NewCustomer" OnValidSubmit="() => submitted = true" FormName="customer" Enhance>
    <DataAnnotationsValidator />
    <ValidationSummary/>
    <p>
        <label>
            Name: <InputText @bind-Value="NewCustomer.Name" />
        </label>
    </p>
    <button>Submit</button>
</EditForm>

@if (submitted)
{
    <p id="pass">Hello @NewCustomer.Name!</p>
}

@code {
    bool submitted = false;

    [SupplyParameterFromForm]
    public Customer? NewCustomer { get; set; }

    protected override void OnInitialized()
    {
        NewCustomer ??= new();
    }

     public class Customer
    {
        [StringLength(3, ErrorMessage = "Name is too long")]
        public string? Name { get; set; }
    }
}

نکته‌ی مهم: در این حالت فرض بر این است که هیچگونه هدایتی به یک Non-Blazor endpoint صورت نمی‌گیرید؛ وگرنه با یک خطا مواجه خواهید شد.



غیرفعال کردن راهبری بهبودیافته برای قسمتی از صفحه

اگر با استفاده از جاواسکریپت و خارج از کدهای بیلزر، اطلاعات DOM را به‌روز رسانی می‌کنید، ویژگی راهبری بهبودیافته، از آن آگاهی نداشته و به صورت خودکار تمام تغییرات شما را بازنویسی می‌کند. به همین جهت اگر نیاز است قسمتی از صفحه را که مستقیما توسط کدهای جاواسکریپتی تغییر می‌دهید، از به‌روز رسانی‌های این قابلیت مصون نگه‌دارید، می‌توانید ویژگی جدید data-permanent را به آن قسمت اضافه کنید:
<div data-permanent>
    Leave me alone! I've been modified dynamically.
</div>


امکان آگاه شدن از بروز راهبری بهبودیافته در کدهای جاواسکریپتی

اگر به هردلیلی در کدهای جاواسکریپتی خودنیاز به آگاه شدن از وقوع یک هدایت بهبودیافته را دارید (برای مثال جهت بازنویسی تغییرات ایجاد شده‌ی توسط آن)، می‌توانید به نحو زیر، مشترک رخ‌دادهای آن شوید:
<script>
    Blazor.addEventListener('enhancedload', () => {
        console.log('enhanced load event occurred');
    });
</script>


ویژگی جدید Named Element Routing در Blazor 8x

Blazor 8x از ویژگی مسیریابی سمت کلاینت به کمک تعریف URL fragments پشتیبانی می‌کند. به این صورت رسیدن (اسکرول) به یک قسمت از صفحه‌ای طولانی، بسیار ساده می‌شود.
برای مثال المان h2 با id مساوی targetElement را درنظر بگیرید:
<div class="border border-info rounded bg-info" style="height:500px"></div>

<h2 id="targetElement">Target H2 heading</h2>
<p>Content!</p>
در Blazor 8x برای رسیدن به آن، هر سه حالت زیر میسر هستند:
<a href="/counter#targetElement">

<NavLink href="/counter#targetElement">

Navigation.NavigateTo("/counter#targetElement");


معرفی متد جدید Refresh در Blazor 8x

در Blazor 8x، امکان بارگذاری مجدد صفحه با فراخوانی متد جدید NavigationManager.Refresh(bool forceLoad = false) میسر شده‌است. این متد در حالت پیش‌فرض از قابلیت راهبری بهبودیافته برای به روز رسانی صفحه استفاده می‌کند؛ مگر اینکه اینکار میسر نباشد. اگر آن‌را با پارامتر true فراخوانی کنید، full-page reload رخ خواهد داد.
همین اتفاق در مورد متد Navigation.NavigateTo نیز رخ‌داده‌است. این متد نیز در Blazor 8x به صورت پیش‌فرض بر اساس قابلیت راهبری بهبود یافته کار می‌کند؛ مگر اینکه اینکار میسر نباشد و یا پارامتر forceLoad آن‌را به true مقدار دهی کنید.
مطالب
شروع به کار با AngularJS 2.0 و TypeScript - قسمت پنجم - بررسی چرخه‌ی حیات کامپوننت‌ها
در قسمت قبل، نگاهی داشتیم به 4 نوع مختلف data binding در AngularJS 2.0. در قسمت جاری می‌خواهیم کیفیت کدهای کامپوننت لیست محصولات را با strong typing بهبود بخشیده و همچنین چرخه‌ی حیات کامپوننت‌ها را به همراه ایجاد custom pipes بررسی کنیم.


افزودن strong typing به کامپوننت نمایش لیست محصولات

یکی از مزایای کار با TypeScript امکان انتساب نوع‌های مشخص یا سفارشی، به متغیرها و اشیاء تعریف شده‌است. برای مثال تاکنون هر خاصیت تعریف شده‌ای دارای نوع است. اما هنوز نوعی را برای آرایه‌ی محصولات تعریف نکرده‌ایم و نوع آن، نوع پیش فرض any است که برخلاف رویه‌ی متداول کار با TypeScript است.
برای تعریف نوع‌های سفارشی می‌توان از اینترفیس‌های TypeScript استفاده کرد. یک اینترفیس، قراردادی است که نحوه‌ی تعریف تعدادی خاصیت و متد به هم مرتبط را مشخص می‌کند. سپس کلاس‌های مختلف می‌توانند با پیاده سازی این اینترفیس، قرارداد تعریف شده‌ی در آن را عملی کنند. همچنین از اینترفیس‌ها می‌توان به عنوان یک data type جدید نیز استفاده کرد. البته ES 5 و ES 6 از اینترفیس‌ها پشتیبانی نمی‌کنند و تعریف آن‌ها در TypeScript صرفا جهت کمک به کامپایلر، برای یافتن خطاها، پیش از اجرای برنامه است و به کدهای جاوا اسکریپتی معادلی ترجمه نمی‌شوند.

در ادامه برای تکمیل مثال این سری، فایل جدید App\products\product.ts را به پروژه اضافه کنید؛ با این محتوا:
export interface IProduct {
    productId: number;
    productName: string;
    productCode: string;
    releaseDate: string;
    price: number;
    description: string;
    starRating: number;
    imageUrl: string;
}
یک اینترفیس، با واژه‌ی کلیدی interface تعریف شده و سپس نام آن تعریف می‌شود. مرسوم است این نام با I شروع شود؛ هرچند الزامی نیست و در بسیاری از اینترفیس‌های AngularJS 2.0 از این روش نامگذاری استفاده نشده‌است.
همچنین از آنجائیکه این اینترفیس را در یک فایل ts مجزا قرار داده‌ایم، برای اینکه بتوان از آن در سایر قسمت‌های برنامه استفاده کرد، نیاز است در ابتدای آن، واژه‌ی کلیدی export را نیز ذکر کرد.

پس از تعریف این اینترفیس، برای استفاده از آن به عنوان یک data type جدید، ابتدا ماژول آن import خواهد شد و سپس از نام آن به عنوان نوع داده‌ی جدیدی، استفاده می‌شود. برای این منظور فایل product-list.component.ts را گشوده و تغییرات ذیل را به آن اعمال کنید:
import { Component } from 'angular2/core';
import { IProduct } from './product';
 
@Component({
    selector: 'pm-products',
    templateUrl: 'app/products/product-list.component.html'
})
export class ProductListComponent {
    // as before ...

    products: IProduct[] = [
        // as before ...
    ]; 

    // as before ...
}
در اینجا ابتدا IProduct را import و سپس بجای any، نوع جدید IProduct را جهت مشخص سازی نوع آرایه‌ی products تعریف کرده‌ایم.
مزیت اینکار این است که برای مثال در اینجا اگر در لیست اعضای آرایه‌ی products، نام خاصیتی اشتباه تایپ شده باشد یا حتی بجای عدد، از رشته استفاده شده باشد، بلافاصله در ادیتور مورد استفاده، خطای مرتبط گوشزد شده و همچنین این فایل دیگر کامپایل نخواهد شد. به علاوه اینبار برای تعریف خواص اعضای آرایه‌ی products، ادیتور مورد استفاده، intellisense را نیز دراختیار ما قرار می‌دهد و کاملا مشخص است که چه اعضایی مدنظر هستند و نوع آن‌ها چیست.



مدیریت cssهای هر کامپوننت به صورت مجزا

هنگام ساخت یک قالب یا template، در بسیاری از اوقات نیاز است css مرتبط با آن نیز، منحصر به همان قالب بوده و نشتی نداشته باشد. برای مثال زمانیکه یک کامپوننت را درون کامپوننتی دیگر قرار می‌دهیم، باید css آن نیز در دسترس قرار بگیرد و css فعلی کامپوننت دربرگیرنده را بازنویسی نکند. روش‌‌های مختلفی برای مدیریت این مساله وجود دارند:
الف) تعریف شیوه نامه‌ها به صورت inline داخل خود قالب‌ها. این حالت، مشکلات نگهداری و استفاده‌ی مجدد را دارد.
ب) تعریف شیوه نامه‌ها در یک فایل خارجی css و سپس لینک کردن آن به صفحه‌ای اصلی یا index.html
در این حالت به ازای هر فایل، یکبار باید این تعریف در صفحه‌ای اصلی سایت صورت گیرد. همچنین این فایل‌ها می‌توانند مقادیر یکدیگر را بازنویسی کرده و بر روی هم تاثیر بگذارند.
ج) تعریف شیوه نامه‌ها به همراه تعریف کامپوننت. این روشی است که توسط AngularJS توصیه شده‌است و نگهداری و مقیاس پذیری آن ساده‌تر است.
تزئین کننده‌ی Component به همراه دو خاصیت دیگر به نام‌های styles و stylesUrl نیز می‌باشد.
در حالت استفاده از خاصیت styles، شیوه‌نامه‌ی متناظر با کامپوننت، در همانجا به صورت inline تعریف می‌شود:
 @Component({
    //...
    styles: ['thead {color: blue;}']
})
همانطور که مشاهده می‌کنید، خاصیت styles به صورت یک آرایه تعریف شده‌است و امکان پذیرش چندین شیوه نامه‌ی جدا شده‌ی با کاما را دارد.
روش بهتر، استفاده از خاصیت styleUrls است که در آن می‌توان مسیر یک یا چند فایل css را مشخص کرد:
 @Component({
     //...
     styleUrls: ['app/products/product-list.component.css']
})
این خاصیت نیز یک آرایه را می‌پذیرد و در اینجا می‌توان مسیر چندین فایل css را در صورت نیاز ذکر کرد.

برای آزمایش آن فایل جدید product-list.component.css را به پوشه‌ی products مثال این سری اضافه کنید؛ با این محتوا:
thead {
  color: #337AB7;
}
سپس لینک این فایل را به مجموعه خواص کامپوننت لیست محصولات (product-list.component.ts) اضافه می‌کنیم:
@Component({
    selector: 'pm-products',
    templateUrl: 'app/products/product-list.component.html',
    styleUrls: ['app/products/product-list.component.css']
})
export class ProductListComponent {
   //...
در این حالت اگر برنامه را اجرا کنید، رنگ سرستون‌های جدول محصولات به نحو ذیل تغییر کرده‌اند:


یک نکته

شیوه نامه‌ای که به این صورت توسط AngularJS 2.0 اضافه می‌شود، با سایر شیوه نامه‌های موجود تداخل نخواهد کرد. علت آن‌را در تصویر ذیل که با استفاده از developer tools مرورگرها قابل بررسی است، می‌توان مشاهده کرد:


در اینجا AngularJS 2.0، با ایجاد ویژگی‌های سفارشی خودکار (attributes) میدان دید css را کنترل می‌کند. به این ترتیب شیوه نامه‌ی کامپوننت یک، که درون کامپوننت دو قرار گرفته‌است، نشتی نداشته و بر روی سایر قسمت‌های صفحه تاثیری نخواهد گذاشت؛ برخلاف شیوه نامه‌هایی که به صورت متداولی به صفحه‌ی اصلی سایت لینک شده‌‌اند.


بررسی چرخه‌ی حیات کامپوننت‌ها

هر کامپوننت دارای چرخه‌ی حیاتی است که توسط AngularJS 2.0 مدیریت می‌شود و شامل مراحلی مانند ایجاد، رندر، ایجاد و رندر فرزندان آن، پردازش تغییرات آن و در نهایت تخریب آن کامپوننت می‌شود. برای اینکه بتوان با برنامه نویسی به این مراحل چرخه‌ی حیات یک کامپوننت دسترسی یافت، تعدادی life cycle hook طراحی شده‌اند. سه مورد از مهم‌ترین life cycle hooks شامل موارد ذیل هستند:
الف) OnInit: از این hook برای انجام کارهای آغازین یک کامپوننت مانند دریافت اطلاعات از سرور، استفاده می‌شود.
ب) OnChanges: از آن جهت انجام اعمالی پس از تغییرات input properties استفاده می‌شود.
خواص ورودی و همچنین کار با سرور را در قسمت‌های بعدی بررسی خواهیم کرد.
ج) OnDestroy: از آن جهت پاکسازی منابع اختصاص داده شده استفاده می‌شود.

برای استفاده‌ی از این hookها، نیاز است اینترفیس آن‌ها را پیاده سازی کنیم. از آنجائیکه AngularJS 2.0 نیز با TypeScript نوشته شده‌است، به همراه تعدادی اینترفیس از پیش تعریف شده می‌باشد. برای مثال به ازای هر life cycle hook، یک اینترفیس تعریف شده در آن وجود دارد. برای نمونه اینترفیس hook ایی به نام OnInit، دقیقا همان OnInit، نام دارد (و با I شروع نشده‌است):
 export class ProductListComponent implements OnInit {
پس از ذکر implements OnInit در انتهای تعریف کلاس، اکنون باید ماژول مرتبط با آن نیز جهت شناسایی این اینترفیس import شود:
 import { Component, OnInit } from 'angular2/core';
و دست آخر متد ngOnInit تعریف شده‌ی در این اینترفیس باید توسط کلاس پیاده سازی کننده‌ی آن تامین شود:
ngOnInit(): void {
    console.log('In OnInit');
}
نام این متدها عموما شروع شده با ng و ختم شده به نام اینترفیس hook متناظر هستند؛ مانند ngOnInit فوق.

به عنوان تمرین، فایل product-list.component.ts را گشوده و سه مرحله‌ی implements سپس import و در آخر تعریف متد ngOnInit فوق را به آن اضافه کنید.
در ادامه برنامه را اجرا کرده و به کنسول developer tools مرورگر خود جهت مشاهده‌ی console.log فوق مراجعه کنید:



ساخت یک Pipe سفارشی جهت فعال سازی textbox فیلتر کردن محصولات

همانطور که در قسمت قبل نیز عنوان شد، کار pipes، تغییر اطلاعات حاصل از data binding، پیش از نمایش آن‌ها در رابط کاربری است و AngularJS 2.0 به همراه تعدادی pipe توکار است؛ مانند currency، percent و غیره. در ادامه قصد داریم یک pipe سفارشی را ایجاد کنیم تا بر روی حلقه‌ی ngFor* نمایش لیست محصولات تاثیرگذار شود و همچنین ورودی خود را از مقدار وارد شده‌ی توسط کاربر دریافت کند.
برای این منظور، یک فایل جدید را به نام product-filter.pipe.ts به پوشه‌ی products اضافه کنید. سپس کدهای آن‌را به نحو ذیل تغییر دهید:
import { PipeTransform, Pipe } from 'angular2/core';
import { IProduct } from './product';
 
@Pipe({
    name: 'productFilter'
})
export class ProductFilterPipe implements PipeTransform {
 
    transform(value: IProduct[], args: string[]): IProduct[] {
        let filter: string = args[0] ? args[0].toLocaleLowerCase() : null;
        return filter ? value.filter((product: IProduct) =>
            product.productName.toLocaleLowerCase().indexOf(filter) != -1) : value;
    }
}
برای تعریف یک pipe سفارشی جدید، کار با پیاده سازی اینترفیس PipeTransform شروع می‌شود. این اینترفیس دارای متدی است به نام transform که امضای آن‌را در کدهای فوق ملاحظه می‌کنید. کار آن اعمال تغییرات بر روی value دریافتی و سپس بازگشت آن است. بنابراین اولین پارامتر آن، مقادیر اصلی را که قرار است تغییر کنند، مشخص می‌کند. در اینجا نوع آن‌را از نوع اینترفیسی که در ابتدای بحث تعریف کردیم، تعیین کرده‌ایم. پارامتر دوم آن، لیست پارامترها و آرگومان‌های اختیاری این فیلتر را مشخص می‌کند.
برای مثال در اینجا می‌خواهیم شرایط فیلتر محصولات وارد شده‌ی توسط کاربر را دریافت کنیم.
خروجی این متد نیز از نوع آرایه‌ای از IProduct تعریف شده‌است؛ از این جهت که نتیجه نهایی فیلتر اطلاعات نیز آرایه‌ای از همین نوع است. کار این pipe پیاده سازی متد contains به صورت غیرحساس به کوچکی و بزرگی حروف است.
سپس بلافاصله بالای نام این کلاس، از یک decorator جدید به نام Pipe استفاده شده‌است تا به AngularJS 2.0 اعلام شود، این کلاس، صرفا یک کلاس معمولی نیست و یک Pipe است.
در ابتدای فایل هم importهای لازم جهت تعریف اینترفیس‌های مورد استفاده‌ی در این ماژول، ذکر شده‌اند.

اگر دقت کنید، الگوی ایجاد یک pipe جدید، بسیار شبیه است به الگوی ایجاد یک کامپوننت و از این لحاظ سعی شده‌است طراحی یک دستی در سراسر این فریم ورک بکار گرفته شود.

پس از تعریف این pipe سفارشی، برای استفاده‌ی از آن در یک template، به فایل product-list.component.html مراجعه کرده و سپس ngFor* آن‌را به نحو ذیل تغییر می‌دهیم:
 <tr *ngFor='#product of products | productFilter:listFilter'>
همانطور که ملاحظه می‌کنید، نام این pipe جدید که در decorator مرتبط با آن، توسط خاصیت name مشخص گردیده‌است، ذکر شده‌است. پس از آن یک : قرار گرفته‌است که مشخص کننده‌ی پارامتر اول این pipe است که در اینجا خاصیت listFilter تعریف شده‌ی در قسمت قبل را به آن انتساب داده‌ایم.
اگر از قسمت قبل به خاطر داشته باشید، این خاصیت را توسط two-way binding به روز می‌کنیم (اطلاعات وارد شده‌ی در textbox، بلافاصله به این خاصیت منعکس می‌شوند و برعکس):
 <input type='text'  [(ngModel)]='listFilter' />
تا اینجا این pipe را در قالب لیست محصولات بکار بردیم؛ اما کامپوننت آن نمی‌داند که این pipe را باید از کجا تامین کند. به همین جهت فایل product-list.component.ts را گشوده و خاصیت pipes را به نحو ذیل مقدار دهی کنید:
import { Component, OnInit } from 'angular2/core';
import { IProduct } from './product';
import { ProductFilterPipe } from './product-filter.pipe';
 
@Component({
    selector: 'pm-products',
    templateUrl: 'app/products/product-list.component.html',
    styleUrls: ['app/products/product-list.component.css'],
    pipes: [ProductFilterPipe]
})
export class ProductListComponent implements OnInit {
   //...
در اینجا دو کار صورت گرفته‌است. ابتدا افزودن pipe جدید ProductFilterPipe به لیست خاصیت pipes کامپوننت و سپس import ماژول آن درابتدای فایل.

اکنون اگر برنامه را اجرا کنید، خروجی ذیل را مشاهده خواهید کرد:


در اینجا چون مقدار فیلتر وارد شده‌ی پیش فرض، cart است، فقط ردیف Garden Cart نمایش داده شده‌است. اگر این مقدار را خالی کنیم، تمام ردیف‌ها نمایش داده می‌شوند و اگر برای مثال ham را جستجو کنیم، فقط ردیف Hammer نمایش داده می‌شود.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MVC5Angular2.part5.zip


خلاصه‌ی بحث

- اینترفیس‌ها یکی از روش‌های بهبود strong typing برنامه‌های AngularJS 2.0 هستند.
- جهت مدیریت بهتر شیوه‌نامه‌های هر کامپوننت بهتر است از روش styleUrls استفاده شود تا از نشتی‌های تعاریف شیوه‌نامه‌ها جلوگیری گردد.
- از life cycle hooks برای مدیریت رخدادهای مرتبط با طول عمر یک کامپوننت استفاده می‌شود؛ برای مثال دریافت اطلاعات از سرور و یا پاکسازی منابع مصرفی.
- تعریف یک pipe سفارشی با پیاده سازی اینترفیس PipeTransform انجام می‌شود. سپس نام این Pipe، به قالب مدنظر اضافه شده و در ادامه نیاز است کامپوننت استفاده کننده‌ی از این قالب را نیز از وجود این Pipe مطلع کرد.
اشتراک‌ها
بهبود کارآیی IDEهای Jetbrains

سال‌ها است که  IDEهای Jetbrains برای اینکه در سکوهای کاری متفاوت قابل اجرا باشند، با جاوا نوشته می‌شوند. برای مثال Rider که یک IDE مخصوص دات نت است نیز با جاوا نوشته شده‌است و مابقی آن‌ها نیز به همین صورت. اگر به مسیر C:\Program Files\JetBrains\JetBrains Rider 2018.3.4\bin\rider64.exe.vmoptions مراجعه کنید، فایل با پسوند vmoptions در حقیقت تنظیمات Java Virtual Machine یا JVM را به همراه دارد. این فایل طوری تنظیم شده‌است که کمترین منابع را مصرف کند؛ به همین جهت شاید در حین کار کردن با این IDEها احساس کنید که کند هستند. تنظیمات JVM مخصوص جاوای ویندوز و جاوای مک و لینوکس را در اینجا و اینجا می‌توانید مطالعه کنید.
اگر بر این اساس فایل rider64.exe.vmoptions را بخواهیم تکمیل کنیم، می‌توان به تنظیمات زیر رسید:

-Xms1024m
-Xmx3072m
-Xss64m
-XX:ReservedCodeCacheSize=512m
-XX:+UseCompressedOops
-XX:NewRatio=2
-Dfile.encoding=UTF-8
-XX:+UseConcMarkSweepGC
-XX:SoftRefLRUPolicyMSPerMB=250
-XX:NewSize=512m
-XX:MaxNewSize=512m
-XX:PermSize=512m
-XX:MaxPermSize=1024m
-XX:+UseParNewGC
-XX:ParallelGCThreads=4
-XX:MaxTenuringThreshold=1
-XX:SurvivorRatio=8
-XX:+UseCodeCacheFlushing
-XX:+AggressiveOpts
-XX:+CMSClassUnloadingEnabled
-XX:+CMSIncrementalMode
-XX:+CMSIncrementalPacing
-XX:+CMSParallelRemarkEnabled
-XX:CMSInitiatingOccupancyFraction=65
-XX:+CMSScavengeBeforeRemark
-XX:+UseCMSInitiatingOccupancyOnly
-XX:-TraceClassUnloading
-XX:+AlwaysPreTouch
-XX:+TieredCompilation
-XX:+DoEscapeAnalysis
-XX:+UnlockExperimentalVMOptions
-XX:LargePageSizeInBytes=256m
-XX:+DisableExplicitGC
-XX:+ExplicitGCInvokesConcurrent
-XX:+PrintGCDetails
-XX:+PrintFlagsFinal
-XX:+CMSPermGenSweepingEnabled
-XX:+UseAdaptiveGCBoundary
-XX:+UseSplitVerifier
-XX:CompileThreshold=10000
-XX:+OptimizeStringConcat
-XX:+UseStringCache
-XX:+UseFastAccessorMethods
-XX:+UnlockDiagnosticVMOptions
-ea
-Dsun.io.useCanonCaches=false
-Djava.net.preferIPv4Stack=true
-Djdk.http.auth.tunneling.disabledSchemes=""
-XX:+HeapDumpOnOutOfMemoryError
-XX:-OmitStackTraceInFastThrow
-Xverify:none
برای ویرایش فایل rider64.exe.vmoptions، چون در مسیر C:\Program Files قرار دارد، نیاز است برای مثال نوت‌پد یا هر ویرایشگر متنی دیگر را با دسترسی ادمین اجرا کنید تا بتوانید تغییرات انجام شده را ذخیره نمائید. برای مثال اگر از notepad++ استفاده کنید، خودش این مساله را تشخیص داده و درخواست اجرای با دسترسی ادمین را نمایش می‌دهد.

پس از این تغییرات اگر Rider را اجرا کنید، حداقل نسبت به قبل دو برابر RAM مصرف خواهد کرد. همچنین بار اولی که برنامه را اجرا می‌کنید، چون تعدادی از این تنظیمات بر روی نحوه‌ی JIT تاثیرگذار هستند، کمی طول می‌کشد تا کار کامپایل جدید آن صورت گیرد و از دفعات آتی اجرای آن، بهبود کارآیی را احساس خواهید کرد.

علاوه بر موارد فوق، فایل C:\Program Files\JetBrains\JetBrains Rider 2018.3.4\bin\idea.properties را نیز می‌توانید جهت اعمال تغییرات زیر ویرایش کنید:

idea.max.intellisense.filesize=3500
idea.cycle.buffer.size=2048
بهبود کارآیی IDEهای Jetbrains
مطالب
نحوه‌ی مشاهده‌ی خروجی SQL تولید شده توسط WCF RIA Services

این روزها با وجود ORMs ، کوئری SQL‌ نوشتن شبیه به دورانی شده که با وجود زبان‌های سطح بالا، عده‌ای علاقمند هستند با استفاده از زبان اسمبلی برنامه نویسی کنند! WCF RIA Services به صورت پیش فرض از entity framework استفاده می‌کند (هر چند می‌توان از سایر ORMs هم استفاده کرد)، بنابراین عنوان صحیح‌تر بحث این خواهد بود: چگونه خروجی SQL تولید شده توسط Entity framework را بررسی کنیم؟

الف) استفاده از SQL Server profiler
اولین برنامه‌ای که از سال‌ها قبل، حتی پیش از ظهور ORMs وجود داشته، برنامه‌ی SQL server profiler است، که عموما در مسیر ذیل قابل دستیابی است:
Start Menu->Programs->Microsoft SQL Server 2008->Performance Tools->SQL Server profiler



نکته مهم:
حین کار با SQL Server profiler ، ممکن است انبوهی از کوئری‌های دیگر مثلا مرتبط با SQL Server agent یا reporting services و غیره نیز لاگ شوند. اما الان ما تنها به کوئری‌های برنامه‌ی خود نیاز داریم. برای این منظور به کانکشن استرینگ خود، گزینه‌ی Application Name=My Application Name را نیز اضافه کنید:

<connectionStrings>
<add name="dmEntities" connectionString="metadata=res://*/Models.dmDataModel.csdl|res://*/Models.dmDataModel.ssdl|res://*/Models.dmDataModel.msl;provider=System.Data.SqlClient;provider connection string=&quot;Data Source=(local);Initial Catalog=dm;Integrated Security=True;Application Name=My Application Name;MultipleActiveResultSets=True&quot;" providerName="System.Data.EntityClient" />
</connectionStrings>

اکنون اگر برنامه را با پروفایلر مورد بررسی قرار دهید خروجی به صورت زیر خواهد بود:



برای فیلتر کردن Application Name مورد نظر، در ابتدای کار که یک سشن جدید را آغاز می‌کنید به برگه‌ی events selection مراجعه کرده و بر روی دکمه‌ی column filter کلیک کنید. گزینه‌ی application name را در صفحه‌ی باز شده انتخاب نموده و در قسمت Like آن مطابق تصویر زیر ، نام برنامه‌ی خود را وارد نمائید:




ب) استفاده از IntelliTrace در VS.NET 2010
برنامه را در حالت دیباگ در VS.NET 2010 اجرا کنید. در هر لحظه‌ای می‌توان روی گزینه‌ی Break all کلیک کرد و خروجی SQL تولید شده را نیز علاوه بر اطلاعات دیگر مشاهده نمود:




ج) استفاده از برنامه‌ی حرفه‌ای entity framework profiler
این برنامه از هر دو مورد قبل کاملتر بوده و اساسا برای لاگ کردن کوئری‌ها، مدت زمان اجرا، گزارشگیری از وضعیت برنامه، کدامیک از کوئری‌ها سنگین‌تر هستند، حتی از طریق کدام متد فراخوانی شده‌اند، ارائه‌ی گزارشات و راهنمایی‌هایی در مورد چگونگی بهبود کارآیی برنامه‌ی تهیه شده و امثال آن کاربرد دارد.



استفاده از آن هم بسیار ساده است. ابتدا ارجاعی را به اسمبلی HibernatingRhinos.Profiler.Appender.v4.0 به پروژه‌ی ASP.NET خود اضافه کنید (همان پروژه‌ی هوست مربوط به WCF RIA Service ما). سپس به فایل Global.asax.cs برنامه مراجعه کرده و یک سطر ذیل را اضافه کنید:

protected void Application_Start(object sender, EventArgs e)
{
HibernatingRhinos.Profiler.Appender.EntityFramework.EntityFrameworkProfiler.Initialize();
}

از این پس تنها کافی است برنامه‌ی پروفایلر در حال اجرا بوده و برنامه شما نیز اجرا شود. کلیه‌ی تبادلات با دیتابیس لاگ خواهند شد.

مطالب
بررسی ساختار ویجت‌های وب Kendo UI
ویجت‌های وب Kendo UI کدامند؟

ویجت‌های وب Kendo UI مجموعه‌ای از کنترل‌های سفارشی HTML 5 هستند که برفراز jQuery تهیه شده‌اند. این کنترل‌ها برای برنامه‌های وب و همچنین برنامه‌های دسکتاپ لمسی طراحی شده‌اند.
بهترین روش برای مشاهده‌ی این مجموعه، مراجعه به فایل examples\index.html پوشه‌ی اصلی Kendo UI است که لیست کاملی از این ویجت‌ها را به همراه مثال‌های مرتبط ارائه می‌دهد. تعدادی از اعضای این مجموعه شامل کنترل‌های ذیل هستند:
Window, TreeView, Tooltip, ToolBar, TimePicker, TabStrip, Splitter, Sortable, Slider, Gantt, Scheduler, ProgressBar, PanelBar, NumericTextBox, Notification, MultiSelect, Menu, MaskedTextBox, ListView, PivotGrid, Grid, Editor, DropDownList, DateTimePicker, DatePicker, ComboBox, ColorPicker, Calendar, Button, AutoComplete


نحوه‌ی استفاده کلی از ویجت‌های وب Kendo UI

با توجه به اینکه کنترل‌های Kendo UI مبتنی بر jQuery هستند، نحوه‌ی استفاده از آن‌ها، مشابه سایر افزونه‌های جی‌کوئری است. ابتدا المانی به صفحه اضافه می‌شود:
 <input id="pickDate" type="text"/>
سپس این المان را در رویداد document ready، به یکی از کنترل‌های Kendo UI مزین خواهیم کرد. برای مثال تزئین یک TextBox معمولی با یک Date Picker:
 <script type="text/javascript">
  $(function() {
        $("#pickDate").kendoDatePicker();
  });
</script>
روش دیگری به نام declarative initialization نیز برای اعمال ویجت‌های وب Kendo UI قابل استفاده است که از ویژگی‌های *-data مرتبط با HTML 5 کمک می‌گیرد. برای نمونه، کدهای جاوا اسکریپتی فوق را می‌توان با ویژگی data-role ذیل جایگزین کرد:
 <input id="dateOfBirth" type="text" data-role="datepicker" />
اگر در این حالت برنامه را اجرا کنید، تفاوتی را مشاهده نخواهید کرد.
برای فعال سازی حالت declarative initialization باید به دو نکته‌ی مهم دقت داشت:
الف) در مطلب معرفی Kendo UI اسکریپت‌های ذیل برای آماده سازی Kendo Ui معرفی شدند:
 <!--KendoUI: Web-->
<link href="styles/kendo.common.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
<link href="styles/kendo.default.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
<script src="js/jquery.min.js" type="text/javascript"></script>
<script src="js/kendo.web.min.js" type="text/javascript"></script>

<!--KendoUI: DataViz-->
<link href="styles/kendo.dataviz.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
<script src="js/kendo.dataviz.min.js" type="text/javascript"></script>

<!--KendoUI: Mobile-->
<link href="styles/kendo.mobile.all.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
<script src="js/kendo.mobile.min.js" type="text/javascript"></script>
باید دقت داشت که در آن واحد نمی‌توان تمام این بسته‌ها را با هم بکار برد؛ چون برای مثال فایل‌های جداگانه ویجت‌های وب و موبایل با هم تداخل ایجاد می‌کنند. بجای اینکار بهتر است از فایل‌های kendo.all.min.js (که حاوی تمام اسکریپت‌های لازم است) و css‌های عنوان شده استفاده کرد:
 <link href="styles/kendo.common.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
<link href="styles/kendo.default.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
<script src="js/jquery.min.js" type="text/javascript"></script>
<script src="js/kendo.all.min.js" type="text/javascript"></script>
ب) data-roleها توسط متد kendo.init فعال می‌شوند.
یک مثال کامل:
<!DOCTYPE html>
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head>
    <title></title>

    <link href="styles/kendo.common.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
    <link href="styles/kendo.default.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
    <script src="js/jquery.min.js" type="text/javascript"></script>
    <script src="js/kendo.all.min.js" type="text/javascript"></script>

    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            $("#pickDate").kendoDatePicker();
        });

        $(function () {
            // initialize any widgets in the #container div
            kendo.init($("#container"));
        });
    </script>
</head>
<body>
    <span>
        Pick a date: <input id="pickDate" type="text" />
    </span>

    <div id="container">
        <input id="dateOfBirth" type="text" data-role="datepicker" />
        <div id="colors"
             data-role="colorpalette"
             data-columns="4"
             data-tile-size="{ width: 34, height: 19 }"></div>
    </div>
</body>
</html>
- در این مثال نحوه‌ی پیوست تمام فایل‌های لازم Kendo UI را به صورت یکجا ملاحظه می‌کنید که در ابتدای head صفحه ذکر شده‌اند.
- در اینجا pickDate به صورت معمولی فعال شد‌ه‌است.
- اما در قسمت kendo.init نام یک ناحیه یا نام یک کنترل را می‌توان ذکر کرد. برای مثال در اینجا کل ناحیه‌ی مشخص شده توسط یک div با id مساوی container به صورت یکجا با تمام کنترل‌های داخل آن فعال گردیده‌است.

بنابراین برای اعمال declarative initialization، یک ناحیه را توسط kendo.init مشخص کرده و سپس توسط data-roleها، نام ویجت وب مورد نظر را به صورت lower case مشخص می‌کنیم. همچنین فایل‌های اسکریپت مورد استفاده نیز نباید تداخلی داشته باشند.


تنظیمات ویجت‌های وب Kendo UI

تاکنون نمونه‌ی ساده‌ای از بکارگیری ویجت‌های وب Kendo UI را بررسی کردیم؛ اما این ویجت‌ها توسط تنظیمات پیش بینی شده برای آن‌ها بسیار قابل تنظیم و تغییر هستند. تنظیمات آن‌ها نیز بستگی به روش استفاده و آغاز آن‌ها دارد. برای مثال اگر این ویجت‌ها را توسط کدهای جاوا اسکریپتی آغاز کرده‌اید، در همانجا توسط پارامترهای افزونه‌ی جی‌کوئری می‌توان تنظیمات مرتبط را اعمال کرد:
 <script type="text/javascript">
  $(function () {
      $("#pickDate").kendoDatePicker({
              format: "yyyy/MM/dd"
        });
  });
</script>
که در اینجا توسط پارامتر format، نحوه‌ی دریافت تاریخ نهایی مشخص می‌شود.
در حالت declarative initialization، پارامتر format تبدیل به ویژگی data-format خواهد شد:
<input id="dateOfBirth" type="text"
          data-role="datepicker"
          data-format="yyyy/MM/dd" />


تنظیمات DataSource ویجت‌های وب

بسیاری از ویجت‌های وب Kendo UI با داده‌ها سر و کار دارند مانند Grid، Auto Complete، Combo box و غیره. این کنترل‌ها داده‌های خود را از طریق خاصیت DataSource دریافت می‌کنند. برای نمونه در اینجا یک combo box را در نظر بگیرید. در مثال اول، خاصیت dataSource کنترل ComboBox در همان افزونه‌ی جی‌کوئری تنظیم شده‌است:
    <input id="colorPicker1" />
    <script type="text/javascript">
        $(document).ready(function () {
            $("#colorPicker1").kendoComboBox({
                dataSource: ["Blue", "Green", "Red", "Yellow"]
            });
        });
    </script>
و در مثال دوم، نحوه‌ی مقدار دهی ویژگی data-source را در حالت declarative initialization مشاهده می‌کنید. همانطور که عنوان شد، در این حالت ذکر متد kendo.init بر روی یک ناحیه و یا یک کنترل ویژه، جهت آغاز فعالیت آن ضروری است:
    <input id="colorPicker2" data-role="combobox" data-source='["Blue", "Green", "Red", "Yellow"]' />
    <script type="text/javascript">
        $(document).ready(function () {
            kendo.init($("#colorPicker2"));
        });
    </script>


کار با رویدادهای ویجت‌های وب

نحوه‌ی کار با رویدادهای ویجت‌های وب نیز بر اساس نحوه‌ی آغاز آن‌ها متفاوت است. در مثال‌های ذیل، دو حالت متفاوت تنظیم رویداد change را توسط خواص افزونه‌ی جی‌کوئری:
    <input id="colorPicker3" />
    <script type="text/javascript">
        function onColorChange(e) {
             alert('Color Change!');
        }

        $(document).ready(function () {
            $("#colorPicker3").kendoComboBox({
                dataSource: ["Blue", "Green", "Red", "Yellow"],
                change: onColorChange
            });
        });
    </script>
و همچنین توسط ویژگی data-change مشاهده می‌کنید:
    <input id="colorPicker4" data-role="combobox"
           data-source='["Blue", "Green", "Red", "Yellow"]'
           data-change="onColorChange" />

    <script type="text/javascript">
        function onColorChange(e) {
            alert('Color Change!');
        }

        $(document).ready(function () {
            kendo.init($("#colorPicker4"));
        });
    </script>
در هر دو حالت، انتخاب یک گزینه‌ی جدید combo box، سبب فراخوانی متد callback ایی به نام onColorChange می‌شود.


تغییر قالب ویجت‌های وب

Kendo UI همیشه یک جفت CSS را جهت تعیین قالب‌های ویجت‌های خود، مورد استفاده قرار می‌دهد. برای نمونه در مثال‌های فوق، kendo.common.min.css حاوی اطلاعات محل قرارگیری و اندازه‌ی ویجت‌ها است. شیوه نامه‌ی دوم همیشه به شکل kendo.[skin].min.css تعریف می‌شود که دارای اطلاعات رنگ و پس زمینه‌ی ویجت‌ها خواهد بود؛ مانند kendo.black.min.css، kendo.blueopal.min.css و امثال آن که در پوشه‌ی styles قابل مشاهده هستند.
همچنین باید دقت داشت که همیشه common باید پیش از skin ذکر شود؛ زیرا در تعدادی از حالات، شیوه نامه‌ی skin، اطلاعات common را بازنویسی می‌کند.
علاوه بر skinهای پیش فرض موجود در پوشه‌ی styles، امکان استفاده از یک theme builder آنلاین نیز وجود دارد: kendo-ui-themebuilder
مطالب
آموزش LINQ بخش دوم
سبک‌های مختلف نوشتن Query در LINQ
تعریف Query:
عبارتی که اطلاعات را از منبع داده، بازیابی می‌کند، پرس و جو یا Query می‌گوییم. بطور کلی عملیات پرس و جو شامل سه بخش زیر می‌شود:
1- مشخص کردن منبع داده
2- ایجاد پرس و جو (Query)
3- اجرای پرس و جو
// The Three Parts of a LINQ Query:
//  1. منبع داده
int[] numbers = new int[7] { 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 };
// 2. ایجاد پرس و جو
// numQuery is an IEnumerable<int>
var numQuery =
    from num in numbers
    where (num % 2) == 0
    select num;
// 3. اجرای پرس و جو
foreach (int num in numQuery)
{
    Console.Write("{0,1} ", num);
}
شکل زیر توصیفی از کد‌های بالا می‌باشد :
 
دو سبک برای نوشتن عبارت‌های جستجو در LINQ وجود دارند :
 1- Fluent Style 
 2- Query Expression Style یا Query Syntax
سبک Fluent از متد‌های الحاقی برای عملیات پرس و جو استفاده می‌کند. در کلیه‌ی کدهای بخش اول این سری آموزشی از سبک Fluent استفاده شده است.
در کلاس‌های زیر متد‌های استاتیک مختلفی برای عملیات بر روی توالی‌ها ارائه شده‌اند:
 • System.Linq.Enumerable
 • System.Linq.Queryable
 • System.Linq.ParallelEnumarable
بطور کلی هر نمونه‌ای که اینترفیس <IEnumerable<Tsource را پیاده سازی کرده باشد می‌تواند از این متدهای الحاقی استفاده کند.
عملگرهای جستجو به دو صورت تکی و زنجیره‌ای برای ایجاد پرس و جو‌های پیچیده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پرس و جوی‌های زنجیره‌ای
در ابتدا کلاسی به نام Ingredient را به شکل زیر تعریف می‌کنیم (این کلاس نشان دهنده‌ی نام مواد غذایی و کالری آنهاست):
class Ingredient
{
    public string Name { get; set; }
    public int Calories { get; set; }
}
لیستی از مواد غذایی را ایجاد می‌کنیم:
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient {Name = "Suger", Calories = 500},
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100 },
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 150 },
   new Ingredient {Name = "Flour", Calories = 50 },
   new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 200 }
};
حال می‌خواهیم بصورت زنجیره‌ای از عملگر‌های پرس و جوی Where,OrderBy,Select استفاده کنیم:
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient {Name = "Suger", Calories = 500},
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100 },
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 150 },
   new Ingredient {Name = "Flour", Calories = 50 },
   new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 200 }
};

IEnumerable<string> highCalories =
ingredients.Where(x => x.Calories >= 150)
  .OrderBy(x => x.Name)
  .Select(x => x.Name);

foreach (var item in highCalories)
{
   Console.WriteLine(item);
}
خروجی کد بالا به شکل زیر است :
Butter
Milk
Suger
نمودار زیر نحوه‌ی عملکرد عملگرهای پرس و جو را نشان می‌دهد. هر عملگر بر روی توالی خروجی عملگر قبلی کار می‌کند. توجه کنید که توالی ورودی از نوع <IEnumerable<Ingredient می‌باشد و توالی خروجی تولید شده از نوع <IEnumerable<string است.
در این مثال عملگر‌های پرس و جو بر روی توالی ورودی عمل می‌کنند تا به دستور Select برسند. دستور Select هر عنصر را به یک رشته تبدیل می‌کند. این عملیات را Projection می‌گویند.











عبارت Lambda نوشته شده‌ی در بخش Select مشخص می‌کند که خروجی بر اساس چه خصوصیتی از توالی ورودی باشد. در اینجا نام عناصر به صورت رشته در خروجی ظاهر می‌شوند.


سبک Query Expression (عبارت‌های پرس و جو) 

Query Expression یک گرامر زیبا و روان برای نوشتن پرس و جو‌ها را ارائه می‌دهد. در مثال زیر از سبک Query Expression استفاده کرده‌ایم:

Ingredient[] ingredients =
{
    new Ingredient {Name = "Suger", Calories = 500},
    new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
    new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 150},
    new Ingredient {Name = "Flour", Calories = 50},
    new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 200}
};

IEnumerable<string> highCalories =
    from i in ingredients
    where i.Calories >= 150
    orderby i.Name
    select i.Name;

foreach (var item in highCalories)
{
    Console.WriteLine(item);
}

خروجی کد بالا با خروجی کد به سبک Fluent  یکسان است:

Butter
Milk
Suger

همانطور که می‌بینید ترتیب عملیات همانند روش قبل است. عبارت‌های پرس و جوی (from,where,orderby,select) به ترتیب با اصلاح توالی ورودی و تحویل آن به عبارت جستجوی بعدی کار را انجام می‌دهند.

عبارت جستجوی بالا با کلمه‌ی کلیدی from آغاز شده است. هدف from دو چیز است:

1- مشخص کردن توالی ورودی (منبع داده)

2- معرفی متغیر Range  (مشخص کردن عنصر مورد نظر در منبع داده)

متغیر Range همچون متغیر شمارنده در حلقه هاست. 


در ادامه این سری آموزشی درباره متغیر Range بصورت کاملتری بحث خواهیم کرد.   

مطالب
تبدیل یک قالب HTML معمولی به قالب React

با توجه به اینکه React یک سیستم متشکل از کامپوننت‌های کوچک و بزرگ است و از JSX  جهت کدنویسی استفاده میکند و یک قالب HTML، متشکل از تمام عناصر به صورت درهم ریخته می‌باشد و بخش‌های مختلفی دارد، امکان استفاده‌ی مستقیم از قالب HTML در آن وجود ندارد و باید با فرمت React همخوانی داشته باشد. من در اینجا از قالب رایگان و راستچین شده AdminLTE که بر پایه بوت استرپ 4 میباشد استفاده کرده‌ام. 

همانطور که میدانید React پوشه‌ای را به نام public، مهیا کرده‌است که برای استفاده‌ی عمومی از فایل‌های استاتیک ایجاد شده‌است. پس ابتدا فایل‌های js,css، تصاویر و دیگر فایل‌های استاتیک را به پوشه‌ی public  منتقل میکنیم. سپس فایل index قالب را باز کرده و به تگ header فایل مراجعه کنید. تگ‌های لینک‌های معرفی فایل‌های css و script ای را که در آن تعریف شده‌اند، کپی کرده به هدر فایل index.html که در پوشه‌ی public قرار دارد، منتقل کنید. همچنین از فایل‌های اسکرپیت دیگر که در پایین تگ Body قرار گرفته‌اند، غافل نگردید. 

در اینجا باید بخش‌های اساسی قالب، همانند navbar و sidebar را به صورت کامپوننت ایجاد کنیم.

پس ابتدا یک کامپوننت NavBar.jsx را ایجاد کرده  و کدهای همین قسمت را در متد render قرار میدهیم:

 import React, { Component } from "react";  
class NavBar extends Component {
  state = {};
  render() {
    return (
      <React.Fragment>
            <nav>
                <!-- Left navbar links -->
    <ul>
                    <li>
                        <a data-widget="pushmenu" href="#"><i></i></a>
                    </li>
                    <li>
                        <a href="index3.html">خانه</a>
                    </li>
                    <li>
                        <a href="#">تماس</a>
                    </li>
                </ul>

                <!-- SEARCH FORM -->
    <form>
                    <div>
                        <input type="search" placeholder="جستجو" aria-label="Search">
                            <div>
                                <button type="submit">
                                    <i></i>
                                </button>
                            </div>
        </div>
    </form>
                    ...
</nav>
      </React.Fragment>
    );
  }
}

export default NavBar;
در همین جا با خطاهای زیادی روبرو میشویم که  به شما نشان میدهد کدهای کپی شده، هیچ استانداردی از jsx را رعایت نمیکنند به همین جهت شروع به ویرایش کد کپی شده میکنیم: 
  • تمامی کامنت‌های موجود در فایل را حذف کنید.
  • تمام تگ‌ها که شامل خصوصیت class هستند  را با استفاده از ابزار جستجو، یافته و با عبارت className جایگزین کنید.
  • در صورتیکه روی تگ‌ها از خصوصیت style استفاده کرده‌اید، به شکل زیر ویرایش کرده و قالب jsx را روی آن پیاده کنید.
style="opacity:0.8;"
به
style={{ opacity: "0.8" }}

  • در صورتیکه از تگ‌های img و یا input استفاده میکنید، حتما باید انتها تگ‌ها به شکل زیر بسته شده باشند:
<input type="search" placeholder="جستجو" aria-label="Search">
به
 <input
                className="form-control form-control-navbar"
                type="search"
                placeholder="جستجو"
                aria-label="Search"
              />

در نهایت باید کامپوننت بدون هیچ خطایی به شکل زیر ایجاد گردد:
import React, { Component } from "react";

class NavBar extends Component {
  state = {};
  render() {
    return (
      <React.Fragment>
        <nav className="main-header navbar navbar-expand bg-white navbar-light border-bottom">
          <ul className="navbar-nav">
            <li className="nav-item">
              <a className="nav-link" data-widget="pushmenu" href="#">
                <i className="fa fa-bars"></i>
              </a>
            </li>
            <li className="nav-item d-none d-sm-inline-block">
              <a href="index3.html" className="nav-link">
                خانه
              </a>
            </li>
            <li className="nav-item d-none d-sm-inline-block">
              <a href="#" className="nav-link">
                تماس
              </a>
            </li>
          </ul>

          <form className="form-inline ml-3">
            <div className="input-group input-group-sm">
              <input
                className="form-control form-control-navbar"
                type="search"
                placeholder="جستجو"
                aria-label="Search"
              />
              <div className="input-group-append">
                <button className="btn btn-navbar" type="submit">
                  <i className="fa fa-search"></i>
                </button>
              </div>
            </div>
          </form>

     ...
        </nav>
      </React.Fragment>
    );
  }
}

export default NavBar;

کامپوننت‌های دیگر مانند sidebar و footer را به همین شکل ایجاد کرده و در نهایت در فایل App.jsx در متد رندر قرار دهید:
return (
    <React.Fragment>
      <NavBar />
      <SideBar />
      <div className="content-wrapper" style={{ marginTop: "20px" }}>
        <DomainList />
      </div>
      <Footer />
    </React.Fragment>
  )
 در کامپوننت‌های جاری همچون NavBar، نمونه‌هایی از اشیاء دیگر نیز به چشم میخورند که قابلیت تبدیل شدن به کامپوننت‌های مجزایی را دارند؛ همانند پیام‌های اخیر، اعلان‌های سیستم و ... که میتوانید به صورت جزء به جزء، ایجاد کامپوننت‌های آن‌ها را انجام دهید. 
نکته‌ی مهم: در فایل index.html، یک سری تگ را که به فایل‌های css و js ارجاع دارند، در اولین مرحله به این فایل کپی کرده‌اید. تعداد زیادی از این کتابخانه‌ها در مخزن npm موجود بوده و قابلیت import شدن آن‌ها توسط React فراهم است؛ همانند کتابخانه‌های بوت استرپ و یا FontAwesome  که در این مقاله  به همین شکل وارد شده‌اند. بهتر است این موراد اصلاح گردیده و انتقال این فایل‌ها به index.js فراهم گردد. از این رو که به روزرسانی این بسته‌ها از طریق npm ساده‌تر بوده و WebPack نیز مدیریت این بسته‌ها را به عهده می‌گیرد. 
مطالب
HTML5 Offline Web Applications
وب به سمتی پیش رفته که کاربران زیادی از تلفن همراه ، تبلت‌ها و دیگر عامل ها(Agent) جهت مرور صفحات وب استفاده می‌کنند. در نتیجه تعداد کاربرانی که مدام در حال حرکت به مرور صفحات وب و استفاده از سرویس‌های برخط می‌پردازند رو به افزایش است. برنامه‌های خارج از شبکه‌ی HTML 5 یا به عبارتی HTML5 Offline Web Applications توسعه دهنگان را قادر می‌سازد تا نرم افزار‌های تحت وبی ارائه دهند که در حالت قطع بودن اینترنت و یا شبکه همچنان به سرویس دادن به کاربران ادامه دهد. دیگر اینگونه نیست که وب تنها در حالت برخط بودن معنی پیدا کند. یک نرم افزار مدیریت هزینه‌ی تحت وب را بررسی کنید که روی تلفن همراه شما اجرا شده ، در محلی که دسترسی به اینترنت نیست قصد استفاده از آن را دارید. چه قدر خوب می‌شود که این نرم افزار به گونه ای پیاده سازی شده باشد که بتواند در حالت برون خطی (Offline) به سرویس دهی ادامه دهد به طور مثال قادر به ذخیره‌ی داده‌های شما به صورت برون خط و همزمان سازی آنها پس از اتصال به اینترنت باشد.
برنامه‌های تحت وب برون خط با کمک قابلیتی به نام نهانگاه برنامه (Application Cache) کار می‌کنند. این قابلیت می‌تواند تمامی بخش‌های سایت را به شکل برون خط و خارج از شبکه، ذخیره کند. با به کار گیری این ویژگی می‌توان تمامی فایل‌های ایستا (JavaScript , HTML , CSS , Image) بر روی ابزار کاربر ذخیره نمود.

 نهانگاه برنامه چه تفاوتی با نهانگاه مرورگر (Browser cache) دارد ؟

مرورگر‌ها برای افزایش سرعت بارگذاری سایت از نهانگاه مخصوص به خود استفاده می‌کنند. مرورگر اگر فایلی را در اختیار داشته باشد دیگر برای دفعات بعدی آن فایل را از سرور درخواست نمی‌کند. این قابلیت اگر دسترسی به شبکه قطع باشد کاربردی ندارد ، همچنین به عنوان توسعه دهنده کنترلی بر روی این قابلیت نداریم اما زمانی که از تکنولوژی برنامه‌های آفلاین استفاده می‌شود این توانایی در اختیار توسعه دهنده است که به مرورگر بگوید کدام فایل‌ها در نهانگاه نگهداری شود ، کدام فایل‌ها  در هر بار اتصال از سرور درخواست شود و حتی اگر دریافت فایل‌ها از مخزن با مشکل مواجه شد چه اقدامی صورت پذیرد.

برای استفاده از این ویژگی اولین باید فایلی به نام cache.manifest ایجاد کرد. این فایل باید با نوع محتوای (Mime type) مناسب برای کاربر ارسال شود. این فایل یک فایل متنی می‌باشد که لیست فایل‌های مورد نظر ما با قواعد خاصی در آن قرار می‌گیرد.
همیشه اولین خط این فایل عبارت CACHE MANIFEST قرار دارد ، پس از این خط عبارت CACHE: وارد می‌شود و فایل‌های مد نظر ما لیست می‌شود.
CACHE MANIFEST
 
#Cache Section
CACHE:
/Content/Images/icons-18-white.png
/Content/Images/icons-36-white.png
/Content/Images/ajax-loader.png
/Content/css
/Scripts/js
ذخیره‌ی برخی فایل‌ها روی سیستم کاربر ضرورتی ندارد ، برای مثال اسکریپتی که از یک وب سرویس برخط اطلاعات آب و هوا را دریافت می‌کند در حالت Offline کاربردی ندارد. برای مشخص کردن این فایل‌ها یک لیست سفید آماده می‌کنیم.
NETWORK
webService.Js
در بخش معرفی فایل‌های آفلاین بازید همه‌ی فایل‌های مد نظر ما معرفی شوند اما در لیست سفید با گذاشتن ستاره به مرورگر اعلام می‌کنیم که هر فایل و مسیری که در بخش قبلی (CACHE) نیامده را همواره از سرور درخواست کن. درج ستاره در بخش NETWORK ضروری است زیرا همه‌ی آدرس‌های سایت باید در یکی از بخش‌های cache.manifest قرار بگیرد ، اگر آدرسی در cache.manifest قرار نگیرد هیچگاه بارگذاری نخواهد شد.
در فایل cache.manifest می‌توان یادداشت هم اضافه کرد ، تمامی کاراکتر هایی که بعد از # قرار گیرند پردازش نمی‌شوند. یادداشت‌ها مفید هستند ، می‌تونید اطلاعات نسخه‌ی فعلی فایل cache.manifest را در آنها قرار دهید.
مثال :
CACHE MANIFEST
# 2010-06-18:v2

# Explicitly cached 'master entries'.
CACHE:
/favicon.ico
index.html
css
images/
stylesheet
.logo.png
scripts/main.js

# Resources that require the user to be online.
NETWORK:
login.php
/myapi
http://api.twitter.com
گفته شد فایل Cache.manifest باید با نوع محتوای مناسب ارسال شود ، برای تعیین نوع محتوا در وب سرور apache باید خط زیر به فایل .htaaccess اضافه شود :
AddType text/cache-manifest .appcache
در ASP.NET Web Forms می‌توان از یک Generic Handler برای ارسال فایل با نوع محتوای مناسب استفاده کرد : 
using System.Web;
 
namespace JavaScriptReference {
 
    public class Manifest : IHttpHandler {
 
        public void ProcessRequest(HttpContext context) {
            context.Response.ContentType = "text/cache-manifest";
            context.Response.WriteFile(context.Server.MapPath("Manifest.txt"));
        }
 
        public bool IsReusable {
            get {
                return false;
            }
        }
    }
}
یا می‌توان در یک فایل ASPX به صورتی دستی نوع محتوا را مشخص کرد : 
CACHE MANIFEST

# Version Jesus 3!

CACHE:

index.html
js/Custom.js
js/Utility.js
styles/index.css
styles/kendo.common.min.css
styles/BlueOpal/loading.gif
styles/BlueOpal/slider-h.gif
styles/BlueOpal/slider-v.gif

NETWORK:
*

<%@ Page Language="VB" ContentType="text/cache-manifest"  ResponseEncoding="utf-8" AutoEventWireup="true" CodeFile="manifest.aspx.vb" Inherits="Configuration_manifest" %>
در ASP.NET MVC علاوه بر اینکه می‌توان دستی نوع محتوای Response را مشخص کرد، می‌توان یک ActionResult منحصر به فرد ایجاد کرد. یک نمونه پیاده سازی شده را اینجا مشاهده کنید.
پس از انجام همه‌ی این پیش نیاز‌ها باید فایل cache manifest را به خصیصه‌ی manifest برچسب html ارجاع دهیم. 
<!DOCTYPE html>
<html manifest="/manifest.aspx">
اکنون قسمت‌های مد نظر سایت ما در حالت عدم دسترسی به شبکه نیز قابل استفاده می‌باشد. حتی این ویژگی در حالت برخط صفحات ما با سرعت بالاتری بارگذاری شوند.
خصیصه‌ی manifest تمامی فایل‌های HTML باید مقدار گیرد در غیر این صورت ممکن است صفحات درون نهانگاه قرار نگیرند.  
برای بررسی مرورگرهایی که این ویژگی را پشتیبانی می‌کنند این لینک  را مشاهده کنید.
مطالب
بهینه سازی فایلهای js و css در برنامه‌های ASP.NET با استفاده از Combres - قسمت اول
 یکی از مواردی که در توسعه وب نقش مهمی دارد، بهینه سازی فایلهای js  و css است که با فشرده سازی و کش کردن آنها می‌توان سرعت بارگذاری را تا حد چشمگیری افزایش داد. برای درک بهتر، به مثال زیر توجه کنید.
یک پروژه ساده را ایجاد می‌کنیم و فایل‌های CSS و js  را مانند شکل زیر، به آن اضافه می‌کنیم:


طبق تصویر فایل‌ها را به صفحه‌ای که ساختیم اضافه می‌کنیم:


پروژه را اجرا کرده و توسط افزونه‌ی firebug درخواست‌هایی را که از سرور شده‌است، بررسی می‌کنیم. مشاهده خواهید کرد که به ازای هر فایل، یک درخواست به سرور ارسال شده و هیچکدام از فایل‌ها توسط  وب سرور فشرده سازی نشده‌اند و اطلاعاتی در مورد کش، به هدر آنها اضافه نشده است.

برای رفع این موارد، روشهای گوناگونی وجود دارد که امروز قصد داریم این کار را توسط  کتابخانه Combress انجام دهیم !
نصب کتابخانه Combres
شما می‌توانید با استفاده از nuget این کتابخانه را به پروژه خود اضافه کنید. 
ایجاد فایل تنظیمات
پس از نصب کتابخانه، فایلی با نام combres.xml در فولدر app_data ساخته می‌شود که تمامی فعالیت‌های کتابخانه براساس آن انجام می‌شود و ساختار آن بصورت زیر است:
<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>
<combres xmlns='urn:combres'>
  <filters>
    <filter type="Combres.Filters.FixUrlsInCssFilter, Combres" />
  </filters>
  <resourceSets url="~/combres.axd"
                defaultDuration="30"
                defaultVersion="auto"
                defaultDebugEnabled="false"
                defaultIgnorePipelineWhenDebug="true"
                localChangeMonitorInterval="30"
                remoteChangeMonitorInterval="60">
    <resourceSet name="siteCss" type="css">
      <resource path="~/content/Site.css" />
      <resource path="~/content/anotherCss.css" />
      <resource path="~/scripts/yetAnotherCss.css" />
    </resourceSet>
    <resourceSet name="siteJs" type="js">
      <resource path="~/scripts/jquery-1.4.4.js" />
      <resource path="~/scripts/anotherJs.js" />
      <resource path="~/scripts/yetAnotherJs.js" />
    </resourceSet>
  </resourceSets>
</combres>
ResourceSet: با استفاده از هر ResourceSet می‌توانید آن مجموعه فایل را در یک درخواست از سرور دریافت کنید.
پارامتر url : برای تولید لینک فایل‌ها از آن استفاده میکند.
پارامتر defaultDuration : این عدد به تعداد روزهای پیشفرض برای کش کردن فایلها اشاره میکند.
پارامتر defaultVersion :در صورتی که مقدار آن auto باشد به ازای هر تغییر، آدرس جدیدی برای فایل موردنظر ایجاد میشود.
پارامتر defaultDebugEnabled :با استفاده از آن میتوانید debug mode را مشخص کنید. در صورتیکه مقدار آن auto باشد، این مقدار مستقیما از وب‌کانفیگ خوانده میشود.
مقادیر پیش فرض برای تمامی ResourceSet‌ها استفاده می‌شود و در صورت نیاز میتوان این مقادیر را برای هر ResourceSet بازنویسی کرد. فیلترها برای اعمال تغییراتی در فایل js و CSS استفاده می‌شوند که باید به این شکل معرفی شوند. در قسمت بعد با فیلترها بیشتر آشنا میشویم.
فایل cobmres.xml  را به منظور استفاده در پروژه به صورت زیر تغییر می‌دهیم.
<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>

<combres xmlns='urn:combres'>
  <filters>
    <filter type="Combres.Filters.FixUrlsInCssFilter, Combres" />
  </filters>
  <resourceSets url="~/combres.axd"
                defaultDuration="30"
                defaultVersion="auto"
                defaultDebugEnabled="false"
                defaultIgnorePipelineWhenDebug="true"
                localChangeMonitorInterval="30"
                remoteChangeMonitorInterval="60">
    <resourceSet name="siteCss" type="css">
      <resource path="~/Styles/Site.css" />
    </resourceSet>
    <resourceSet name="siteJs" type="js">
      <resource path="~/Scripts/jquery-1.10.2.js" />
      <resource path="~/Scripts/jquery-1.10.2.min.js" />
    </resourceSet>
  </resourceSets>
</combres>
اگر از نیوگت برای نصب کتابخانه استفاده کرده باشید تغییرات مورد نیاز در فایل وب کانفیگ به صورت خودکار اعمال می‌شود؛ در غیر اینصورت باید قسمتهای زیر را به آن اضافه کنید.
<configuration>
  <configSections>
    <section name="combres" type="Combres.ConfigSectionSetting, Combres, Version=2.2, Culture=neutral, PublicKeyToken=1ca6b37997dd7536" />
  </configSections>
  <system.web>
    <pages>
      <namespaces>
        <add namespace="Combres" />
      </namespaces>
    </pages>
  </system.web>
  <combres definitionUrl="~/App_Data/combres.xml" />
  <appSettings>
    <add key="CombresSectionName" value="combres" />
  </appSettings>
  <runtime>
    <assemblyBinding xmlns="urn:schemas-microsoft-com:asm.v1">
      <dependentAssembly>
        <assemblyIdentity name="AjaxMin" publicKeyToken="21ef50ce11b5d80f" culture="neutral" />
        <bindingRedirect oldVersion="0.0.0.0-4.84.4790.14405" newVersion="4.84.4790.14405" />
      </dependentAssembly>
    </assemblyBinding>
  </runtime>
</configuration>
حال باید Route  مربوط به Combres را به RouteTable اضافه کنیم. در صورتیکه از نیوگت استفاده کرده باشید، کلاسی به فولدر app_start  اضافه شده است که با استفاده از WebActivator اینکار را در Application_Start انجام میدهد؛ در غیر اینصورت باید به صورت زیر این کار را انجام دهیم.
protected void Application_Start(object sender, EventArgs e)
        {
            RouteTable.Routes.AddCombresRoute("Combres Route");
        }
بعد از انجام مراحل قبل، نوبت به آن رسیده است که از لینکهای combres در صفحات خود استفاده کنیم. شیوه استفاده از آن در وب فرم به این صورت است:
<%@ Import Namespace="Combres" %>
<head runat="server">
    <%= WebExtensions.CombresLink("siteCss") %>
    <%= WebExtensions.CombresLink("siteJs") %>
</head>
و در MVC به صورت زیر می‌باشد:
<%= Url.CombresLink("siteCss") %>
<%= Url.CombresLink("siteJs") %>
در هر دو مورد نام ResourceSet برای تولید لینک به متد CombresLink ارسال میشود. پس از اجرای مجدد برنامه و با استفاده از firebug خواهیم دید که به ازای هر ResourceSet، یک درخواست به سرور ارسال شده است و حجم فایلها به صورت چشمگیری کاهش یافته است و اطلاعات مربوط به کش هم به آن اضافه شده است.

در ادامه می‌توانید فایل site.css قبلی و فعلی را مقایسه کنید!

در قسمت بعد با سازوکار combres و روش استفاده از فیلترها، بیشتر آشنا میشویم.

CombresProject-67bd3b7299f24c5484edc35537fa990b.zip 

مطالب
بررسی کارآیی کوئری‌ها در SQL Server - قسمت اول - جمع آوری اطلاعات آماری کوئری‌های زنده
بسیاری از شرکت‌ها دارای نقشی مانند «مدیران بانک اطلاعاتی» نیستند؛ اما تعدادی «توسعه دهنده‌ی بانک‌های اطلاعاتی» را به همراه دارند که گاهی از اوقات از آن‌ها خواسته می‌شود تا کارآیی پایین کوئری‌های صورت گرفته را بررسی و رفع کنند و ... آن‌ها دقیقا نمی‌دانند که باید از کجا شروع کنند! فقط می‌دانند که یک کوئری، مدت زمان زیادی را برای اجرا به خود اختصاص می‌دهد؛ اما نمی‌دانند که چگونه باید به کوئری پلن آن دسترسی یافت و چگونه باید آن‌را تفسیر کرد. در این حالت حداکثر کاری را که ممکن است انجام دهند، افزودن یک ایندکس جدید است که ممکن است کار کند و یا خیر و حتی اگر کار کند، دقیقا نمی‌دانند که چگونه! هدف از این سری، بررسی مقدماتی روش‌های بهبود کارآیی کوئری‌ها در SQL Server، از دید یک «توسعه دهنده‌ی بانک‌های اطلاعاتی» است.


پیشنیازهای این سری

در این سری از بانک اطلاعاتی استاندارد مثال به همراه SQL Server 2016، به نام WideWorldImporters استفاده می‌کنیم. برای دریافت آن، به قسمت releases مثال‌های مایکروسافت مراجعه کرده و فایل WideWorldImporters-Full.bak را دریافت کنید. پس از دریافت این فایل، برای restore سریع آن، می‌توانید دستور زیر را اجرا کنید که در آن باید مسیر فایل bak دریافتی و همچنین مسیر ایجاد فایل‌های mdf/ldf/ndf را مطابق مسیرهای سیستم خودتان اصلاح نمائید (فقط مسیر پوشه‌ها را نیاز است تغییر دهید):
use master;

RESTORE DATABASE WideWorldImporters 
FROM disk='D:\path\WideWorldImporters-Full.bak'
WITH MOVE 'WWI_Primary' TO 'D:\SQL_Data\WideWorldImporters.mdf',
MOVE 'WWI_Log' TO 'D:\SQL_Data\WideWorldImporters_log.ldf',
MOVE 'WWI_UserData' TO 'D:\SQL_Data\WideWorldImporters_UserData.ndf',
MOVE 'WWI_InMemory_Data_1' TO 'D:\SQL_Data\WideWorldImporters_InMemory_Data_1'
همچنین صرفنظر از نگارش SQL Server ای که در حال استفاده‌ی از آن هستید (البته به حداقل SQL Server 2016 نیاز خواهید داشت)، بهتر است آخرین نگارش برنامه‌ی management studio را نیز به صورت مستقل دریافت و نصب کنید که در این زمان نگارش 18.1 است.


یافتن اطلاعاتی در مورد کوئری‌ها

SQL Server زمانیکه یک کوئری را اجرا می‌کند، اطلاعاتی را نیز به همراه آن تولید خواهد کرد که سبب ایجاد یک Query Plan می‌شود و در آن، اطلاعاتی مانند جداول مورد استفاده، نوع جوین‌ها، ایندکس‌های استفاده شده و غیره وجود دارند. علاوه بر آن، Query Statistics نیز قابل دسترسی هستند که در آن مدت زمان اجرای یک کوئری، میزان I/O صورت گرفته و میزان مصرف CPU کوئری، ذکر می‌شوند. برای دسترسی یافتن به این اطلاعات، می‌توان به اشیاء مختلف SQL Server مراجعه کرد؛ مانند dynamic management objects یا به اختصار DMO's، همچنین extended events، traces، query stores و یا حتی management studio. مهم‌ترین تفاوت این‌ها نیز در نحوه‌ی دسترسی به اطلاعات آن‌ها است که می‌تواند زنده (live) و یا ذخیره شده در جائی باشند. در اینجا تنها منبعی که امکان مشاهده‌ی این اطلاعات را به صورت زنده میسر می‌کند، management studio است. البته live در اینجا به معنای امکان مشاهده‌ی تمام اطلاعات مرتبط با یک کوئری، مانند آمار و کوئری پلن آن در داخل محیط management studio، پس از اجرای یک کوئری است. در این قسمت بیشتر به روش استخراج اطلاعات آماری کوئری‌های زنده می‌پردازیم و در قسمت‌های بعدی، سایر گزینه‌های نامبرده شده را نیز بررسی خواهیم کرد.


مشاهده‌ی زنده‌ی داده‌های مرتبط با اجرای یک کوئری در management studio

پس از restore بانک اطلاعاتی مثال WideWorldImporters که عنوان شد، در برنامه‌ی Microsoft SQL Server Management Studio، کوئری زیر را اجرا می‌کنیم:
USE [WideWorldImporters];
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
با اجرای آن، اگر به ذیل ردیف‌های بازگشت داده شده‌ی در Management Studio دقت کنیم، مشخص کرده‌است که این کوئری، 53 ردیف را بازگشت داده و همچنین کمتر از 1 ثانیه مدت زمان اجرای آن، طول کشیده‌است:


اینجا است که نیاز به اطلاعات بیشتری در مورد نحوه‌ی اجرای این کوئری داریم. برای استخراج این اطلاعات، اینبار گزینه‌های تولید و جمع آوری اطلاعات آماری IO و TIME را روشن می‌کنیم و سپس همان کوئری قبلی را اجرا خواهیم کرد:
USE [WideWorldImporters];
GO

SET STATISTICS IO ON;
GO
SET STATISTICS TIME ON;
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
ظاهر اجرای این کوئری با کوئری قبلی، تفاوت خاصی ندارد. اما اگر در همینجا به برگه‌ی messages، که در کنار برگه‌ی results و نمایش ردیف‌ها قرار دارد، مراجعه کنیم، یک چنین خروجی قابل مشاهده است:
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 504 ms.

(53 rows affected)
Table 'Countries'. Scan count 0, logical reads 118, physical reads 0, read-ahead reads 0, lob logical reads 0, lob physical reads 0, lob read-ahead reads 0.
Table 'StateProvinces'. Scan count 1, logical reads 43, physical reads 0, read-ahead reads 0, lob logical reads 0, lob physical reads 0, lob read-ahead reads 0.

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 0 ms,  elapsed time = 10 ms.
در اینجا اطلاعات آماری مدت زمان کامپایل و همچنین مدت زمان اجرای کوئری، ارائه شده‌اند. به علاوه در میانه‌ی این آمار، اطلاعات IO کوئری مانند logical reads درج شده‌اند.


استخراج اطلاعات Actual Execution Plan یک کوئری

کوئری را زیر با فرض IO ON و TIME ON حاصل از اجرای کوئری قبل، اجرا می‌کنیم:
USE [WideWorldImporters];
GO

SET STATISTICS XML ON;
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO

SET STATISTICS XML OFF;
GO
با فعالسازی اطلاعات آماری XML (و خاموش کردن آن در انتهای کار)، اینبار در برگه‌ی messages، اطلاعات بیشتری ارائه شده‌اند:
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 0 ms.

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 0 ms,  elapsed time = 0 ms.
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 0 ms.

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 0 ms,  elapsed time = 0 ms.
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 7 ms.

(53 rows affected)
Table 'Countries'. Scan count 0, logical reads 118, physical reads 0, read-ahead reads 0, lob logical reads 0, lob physical reads 0, lob read-ahead reads 0.
Table 'StateProvinces'. Scan count 1, logical reads 43, physical reads 0, read-ahead reads 0, lob logical reads 0, lob physical reads 0, lob read-ahead reads 0.

(1 row affected)

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 15 ms,  elapsed time = 179 ms.
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 0 ms.

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 0 ms,  elapsed time = 0 ms.
اگر دقت کنید اینبار زمان اجرا اندکی بیشتر شده‌است؛ چون درخواست تهیه‌ی query plan را داده‌ایم. این plan را در ذیل قسمت نتایج کوئری می‌توان مشاهده کرد:


اگر بر روی این XML کلیک کنیم، برگه‌ی جدید نمایش گرافیکی این plan ظاهر می‌شود:


با کلیک راست بر روی این برگه، می‌توان اطلاعات آن‌را جهت بررسی‌های بعدی و یا به اشتراک گذاری آن ذخیره کرد.
در این plan اگر اشاره‌گر ماوس را بر روی هر کدام از عناصر آن حرکت دهیم، اطلاعاتی مانند actual number of rows نیز مشاهده می‌شود، در کنار اطلاعات تخمینی؛ به همین جهت به آن Actual Execution Plan هم گفته می‌شود.


این یک روش دسترسی به Execution Plan است. روش دوم آن با استفاده از امکانات رابط کاربری خود Management Studio است؛ با فشردن دکمه‌های Ctrl+M و یا انتخاب گزینه‌ی Include actual execution plan از منوی Query آن. پس از آن کوئری زیر را اجرا کنید:
SET STATISTICS IO ON;
GO
SET STATISTICS TIME ON;
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
اینبار در برگه‌ی نتایج کوئری، برگه‌ی سوم Execution Plan قابل مشاهده‌است:




استخراج اطلاعات Estimated Execution Plan یک کوئری

تا اینجا نحوه‌ی استخراج اطلاعات Actual Execution Plan را بررسی کردیم که به همراه اطلاعات دقیق حاصل از اجرای کوئری نیز بود؛ مانند actual number of rows. نوع دیگری از Execution Planها را نیز می‌توان از SQL Server درخواست کرد که به آن‌ها Estimated Execution Plan گفته می‌شود و حاصل اجرای کوئری نیستند؛ بلکه تخمینی هستند از روش اجرای این کوئری توسط SQL Server. برای فعالسازی محاسبه‌ی آن، ابتدا کوئری زیر را در management studio انتخاب کنید:
USE [WideWorldImporters];
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
سپس از منوی Query، گزینه‌ی Display estimated execution plan را انتخاب نمائید و یا دکمه‌های Ctrl+L را فشار دهید. در این حالت برگه‌های حاصل، حاوی قسمت results نیستند؛ چون کوئری اجرا نشده‌است. اما هنوز برگه‌ی Execution Plan قابل مشاهده است:


همانطور که مشاهده می‌کنید، اینبار نتیجه‌ی حاصل، به همراه اطلاعاتی مانند actual number of rows نیست و صرفا تخمینی است از روش اجرای این کوئری، توسط SQL Server.


جمع آوری اطلاعات آماری کلاینت‌ها

در منوی Query، گزینه‌ای تحت عنوان Include client statistics نیز وجود دارد. با انتخاب آن، اگر کوئری زیر را اجرا کنیم:
USE [WideWorldImporters];
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
اینبار برگه‌ی جدید client statistics ظاهر می‌شود:


در اینجا مشخص می‌شود که آیا عملیات insert/update/delete انجام شده‌است. چه تعداد ردیف تحت تاثیر اجرای این کوئری قرار گرفته‌اند. چه تعداد تراکنش انجام شده‌است. همچنین اطلاعات آماری شبکه و زمان نیز در اینجا ارائه شده‌اند.
در همین حالت، کوئری جدید زیر را با تغییر قسمت where کوئری قبلی، اجرا کنید:
SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [s].[StateProvinceName] LIKE 'O%';
GO
نتیجه‌ی آن، ظاهر شدن ستون جدید trial 2 است که می‌تواند جهت مقایسه‌ی کوئری‌های مختلف با هم، بسیار مفید باشد:


در اینجا حداکثر 10 کوئری را می‌توان با هم مقایسه کرد و بیشتر از آن سبب حذف موارد قدیمی از لیست می‌شود.


عدم نمایش ردیف‌های بازگشت داده شده‌ی توسط کوئری در حین جمع آوری اطلاعات آماری

هربار اجرای یک کوئری در management studio، به همراه بازگشت و نمایش ردیف‌های مرتبط با آن کوئری نیز می‌باشد. اگر می‌خواهید در حین بررسی کارآیی کوئری‌ها از نمایش این ردیف‌ها صرف نظر کنید (تا بار این برنامه کاهش یابد)، می‌توانید از منوی Query، گزینه‌ی Query Options را انتخاب کرده و در قسمت Results، گزینه‌ی Grid آن، گزینه‌ی discard results after execution را انتخاب کنید تا دیگر برگه‌ی results نمایش داده نشود و وقت و منابع را تلف نکند. بدیهی است پس از پایان کار بررسی آماری، نیاز به عدم انتخاب این گزینه خواهد بود.