مطالب
5 دلیل برای استفاده از یک ابزار ORM

چرا باید از ابزارهای Object relational Mapper یا به اختصار ORM استفاده کرد؟ در اینجا سخن در مورد ORM خاصی نیست. هدف تبلیغ یک محصول ویژه هم نمی‌باشد و یک بحث کلی مد نظر است.
کار ابزارهای ORM خواندن ساختار دیتابیس شما بوده و سپس ایجاد کلاس‌هایی بر اساس این ساختار ، برقراری ارتباط بین اشیاء ایجاد شده و جداول، ویووها، رویه‌های ذخیره شده و غیره می‌باشد. همچنین این ابزارها امکان تعریف روابط one-to-one, one-to-many, many-to-one, و many-to-many بین اشیاء را نیز بر اساس ساختار دیتابیس شما فراهم می‌کنند.
در ادامه به فواید استفاده از ORM ها خواهیم پرداخت:

الف) یک ابزار ORM زمان تحویل پروژه را کاهش می‌دهد

اولین و مهم‌ترین دلیلی که بر اساس آن در یک پروژه، استفاده از ORM حائز اهمیت می‌شود، بحث بالا بردن سرعت برنامه نویسی و کاهش زمان تحویل پروژه به مشتری است. این کاهش زمان بسته به نوع پروژه بین 20 تا 50 درصد می‌تواند خود را بروز دهد.
بدیهی است ابزارهای ORM کار شگفت انگیزی را قرار نیست انجام دهند و شما می‌توانید تمام آن عملیات ‌را دستی هم به پایان رسانید؛ اما اجازه دهید یک مثال کوتاه را با هم مرور کنیم.
برای پیاده سازی یک برنامه متداول با حدود 15 تا 20 جدول، حدودا به 30 شیء برای مدل سازی سیستم نیاز خواهد بود و برنامه نویسی این مجموعه بین 5000 تا 10000 سطر کد را به خود اختصاص خواهد داد. بدیهی است برنامه نویسی و آزمایش این سیستم چندین هفته یا ماه به طول خواهد انجامید.
اما با استفاده از یک ORM ، عمده وقت شما به طراحی سیستم و ایجاد ارتباطات بین اشیاء و دیتابیس در طی یک تا دو روز صرف خواهد شد. ایجاد کد بر اساس این مجموعه و با کمک ابزارهای ORM ، آنی است و با چند کلیک صورت می‌گیرد.


ب) یک ابزار ORM کدی با طراحی بهتر را تولید می‌کند

ممکن است شما بگوئید که کد نویسی من بی‌نظیر است و از من بهتر کسی را نمی‌توانید پیدا کنید! به تمامی زوایای کار خود مسلطم و نیازی هم به این‌گونه ابزارها ندارم!
عده‌ای از شما به طور قطع این‌گونه‌اید؛ اما نه همه. در یک تیم متوسط، همه نوع برنامه نویس با سطوح مختلفی را می‌توانید پیدا کنید و تمامی ‌‌آن‌ها برنامه نویس‌ها و یا طراح‌های آنچنان قابلی هم نیستند. بنابراین امکان رسیدن به کدهایی که مطابق اصول دقیق برنامه نویسی شیء گرا نیستند و در آن‌ها الگوهای طراحی به خوبی رعایت نشده، بسیار محتمل است. همچنین در یک تیم زمانیکه از یک الگوی یکسان پیروی نمی‌شود، نتایج نهایی بسیار ناهماهنگ خواهند بود.
در مقابل استفاده از ORM های طراحی شده توسط برنامه نویس‌های قابل (senior (architect level) engineers) ، کدهایی را بر اساس الگوهای استاندارد و پذیرفته شده‌ی شیء‌گرا تولید می‌کنند و همواره یک روند کاری مشخص و هماهنگ را در یک مجموعه به ارمغان خواهند آورد.

ج) نیازی نیست تا حتما یک متخصص دات نت فریم ورک باشید تا از یک ORM استفاده کنید

قسمت دسترسی به داده‌ها یکی از اجزای کلیدی کارآیی برنامه شما است. اگر طراحی و پیاده سازی آن ضعیف باشد، کل برنامه را زیر سؤال خواهد برد. برای طراحی و پیاده سازی دستی این قسمت از کار باید به قسمت‌های بسیاری از مجموعه‌ی دات نت فریم ورک مسلط بود. اما هنگام استفاده از یک ORM مهمترین موردی را که باید به آن تمرکز نمائید بحث طراحی منطقی کار است و ایجاد روابط بین اشیاء و دیتابیس و امثال آن. مابقی موارد توسط ORM انجام خواهد شد و همچنین می‌توان مطمئن بود که پیاده سازی خودکار انجام شده این قسمت‌ها، بر اساس الگوهای طراحی شیء‌گرا است.


د) هنگام استفاده از یک ابزار ORM ، مدت زمان آزمایش برنامه نیز کاهش می‌یابد

بدیهی است اگر قسمت دسترسی به داده‌ها را خودتان طراحی و پیاده سازی کرده باشید، زمان قابل توجهی را نیز باید به بررسی و آزمایش صحت عملکرد آن بپردازید و الزامی هم ندارد که این پیاده سازی مطابق بهترین تجربیات کاری موجود بوده باشد. اما هنگام استفاده از کدهای تولید شده توسط یک ابزار ORM می‌توان مطمئن بود که کدهای تولیدی آن که بر اساس یک سری الگوی ویژه تولید می‌شوند، کاملا آزمایش شده هستند و همچنین صدها و یا هزارها نفر در دنیا هم اکنون دارند از این پایه در پروژه‌های موفق خود استفاده می‌کنند و همچنین بازخوردهای خود را نیز به تیم برنامه نویسی آن ابزار ORM ارائه می‌دهند و این مجموعه مرتبا در حال بهبود و به روز شدن است.

ه) استفاده از یک ابزار ORM ، کار برنامه نویسی شما را ساده‌تر می‌کند

توضیح این قسمت نیاز به ذکر یک مثال دارد. لطفا به مثال زیر دقت بفرمائید:

try {
Employees objInfo = new Employees();
EmployeesFactory objFactory = new EmployeesFactory();

objInfo.EmployeeID = EmployeeID;
objFactory.Load(objInfo);

// code here to use the "objInfo" object
}
catch(Exception ex) {
// code here to handle the exception
}

به نظر شما کار کردن با یک یا چند شیء تولید شده که نمایانگر ساختار دیتابیس شما هستند و با استفاده از اینترفیس عمومی آن‌ها می‌توان تمامی اعمال بارگذاری، درج و حذف و غیره را انجام داد، ساده‌تر است یا کار کردن با کوهی از دستورات ADO.Net ؟


برداشتی آزاد از Five Reasons for using an ORM Tool

مطالب
یک سرویس (میکروسرویس) چیست؟ و چگونه آن را مستند کنیم؟ (قسمت دوم)
در قسمت اول این مقاله ، مشخصات کلیدی یک سرویس مورد بررسی قرار گرفت و  API‌ها و وابستگی‌ها یا Dependencies هر سرویس نیز مورد بررسی قرار گرفتند. همانطور که مشخص است با زیاد شدن این سرویس‌ها و وابستگی هایی که به یکدیگر پیدا میکنند، سردرگمی‌ها نیز برای اعضای تیم‌های مختلف، زیاد میگردد. چرا که افراد هر تیم دائما باید از API‌های ارائه شده توسط تیم‌های دیگر مطلع باشند. به همین جهت زمانیکه شما یک سبک معماری مانند میکروسرویس را انتخاب می‌نمایید، باید یک روش مستند سازی مناسب را نیز انتخاب نمایید تا مانع از پیچیدگی و سردرگمی ناشی از نبود مستندات مناسب و سربار هماهنگی بین تیمی شوید.

در این مطلب، 2 روش زیر، جهت مستند سازی سرویس‌ها بررسی می‌شوند:
 روش اول - کارت طراحی میکروسرویس (microservice design card)
 روش دوم - بوم میکروسرویس ( microservice canvas)

لازم به ذکر است که دو روش فوق می‌توانند مکمل یکدیگر باشند؛ همچنین این اسناد (علاوه بر مفید بودن برای مصرف کنندگان سرویس) حتی جهت شناسایی سرویس‌ها و ارتباطات بین آنها در زمان تحلیل (در جلساتی مانند event storming) نیز می‌توانند کاربردی باشند.


روش اول - کارت طراحی میکروسرویس (microservice design card) 
روش کارت طراحی میکروسرویس بر اساس کارت‌های CRC که گاهی اوقات در Object-oriented design استفاده می‌شوند، مدل سازی شده‌است و می‌توان از آن جهت ثبت خدمات سرویس و همچنین تعاملات سرویس، با سایر سرویس ها، استفاده نمود (این اطلاعات نسبت به اطلاعات قابل درج در microservice canvas که در ادامه بررسی می‌شود، کمتر است).
می‌توانید این کارت‌ها را در ابعاد کوچک و به تعداد کافی پرینت و در هنگام تحلیل و طراحی سرویس(ها)، از آنها استفاده نمایید
در نهایت جهت کشیدن نقشه وابستگی سرویس‌ها، کارت‌ها روی یک برد نصب و با کشیدن خطوط بین سرویس‌ها، وابستگی‌های هر یک را مشخص نمایید. مزیت اصلی این روش در طراحی، همکاری بیشتر تیم‌ها با یکدیگر می‌باشد.

(نمونه ای از کارت طراحی ‌های مربوط سرویس‌های project و archive)



روش دوم  - بوم میکروسرویس (microservice canvas)
یکی دیگر از روش‌های مناسب برای مستند سازی یک سرویس و ساختار درونی آن، استفاده از روش بوم میکروسرویس می‌باشد. بوم میکروسرویس نیز تا حدودی شبیه به کارت‌های CRC و همچنین روش microservice design card که پیش‌تر بررسی گردید، می‌باشد؛ با این تفاوت که اطلاعات بیشتری را نگهداری می‌نماید.
روش طراحی روی بوم جهت مستند سازی، از گذشته در صنایع مختلفی از جمله صنعت نرم افزار رایج بوده است؛ ولی ظاهرا برای اولین بار در سال 2017 و در این مقاله  (از سایت DZone که توسط Matt McLarty و Irakli Nadareishvili منتشر شده‌است) از این روش به عنوان روشی برای مستند سازی سرویس‌ها (در معماری میکروسرویس) استفاده شده‌است . پس از آن و در طول زمان، نمونه‌های مختلف و نسبتا مشابهی از این بوم توسط افراد و شرکت‌های مختلف ارائه شد (که با جستجوی عبارت microservice canvas در بخش تصاویر سایت گوگل می‌توانید نمونه‌های متفاوت آن را بررسی نمایید). در ادامه این مقاله، بوم میکروسرویسی که آقای ریچاردسون در سال 2019 معرفی نمودند، بررسی می‌گردد.

تصویر فوق بوم مربوط به سرویس Order می‌باشد

با توجه به تصویر فوق و مفاهیم بررسی شده در قسمت قبلی این مقاله، به بررسی بخش‌های مختلف بوم میکروسرویس می‌پردازیم.

نمای بیرونی یک سرویس (A service’s external view) در بوم میکروسرویس توسط بخش‌های زیر معرفی می‌گردد
• Name – نام سرویس
• Description – ارائه یک توضیح مختصر در مورد سرویس
• Capabilities – معرفی بخش‌هایی از منطق کسب و کار که در این سرویس پیاده سازی شده‌است.
• Service APIs – معرفی عملیات یا operations (شامل commands  و queries) که در این سرویس پیاده سازی شده‌اند و همچنین معرفی وقایع یا همان domain event هایی که توسط سرویس منتشر می‌شوند.
• Quality attributes – معرفی non-functional requirements‌های سرویس
• Observability (قابلیت‌های مشاهده و بررسی  سرویس) – معرفی health check endpoints و key metrics و ... .

وابستگی‌های یک سرویس (A service’s dependencies)  که لزوما استفاده بیرونی ندارد و بیشتر منبعی برای خود اعضای تیم خواهد بود، در بخشی تحت عنوان dependencies مشخص می‌شوند که خود شامل دو قسمت به شرح زیر می‌باشد: 
• Invokes – عملیاتی که در سایر سرویس‌ها پیاده سازی شده‌اند و در این سرویس فراخوانی می‌گردند.
• Subscribes – اشتراک در کانال پیام‌هایی که شامل وقایع سایر سرویس‌ها می‌باشند.

موارد مربوط به پیاده سازی یک سرویس (A service’s implementation)
در بوم میکروسرویس علاوه بر تمام موارد فوق، شما میتوانید مدل پیاده سازی لایه دامنه را نیز معرفی نمایید. همچنین نام bounded context‌ها و aggregateهای پیاده سازی شده در این سرویس، در این بخش نوشته می‌شود (که در یک حالت ایده آل، تنها یک agg از یک bc در یک سرویس پیاده سازی خواهد شد).

تولید بوم میکروسرویس 
با توجه به دغدغه ناشی از به روز نگه داشتن بوم میکروسرویس (و به طور کلی مستندات پروژه) همراه با تغییرات پروژه، تکنیک‌ها و ابزارهایی جهت تولید خودکار فایل json بوم میکروسرویس (microservice-canvas-tools) و همچنین جهت به تصویر کشیدن فایل json تولید شده (microservices-design-canvas-editor ) وجود دارد. اما اگر ابزار مناسبی را با توجه به پلتفرم مورد نظر، نتواستید پیدا کنید و یا فرصت توسعه یک ابزار اختصاصی نبود، همواره می‌توان این فایل را به صورت دستی نیز ایجاد نمود و در مخزن کد مربوط به پروژه و در کنار سورس اصلی نگه داری کرد تا همراه با سایر مستندات پروژه، این سند نیز پس از هر تغییر به روز شود. نسخه‌ای از آن را نیز می‌توان در محلی مناسب با سایر تیم‌ها به اشتراک گذاشت.

در صورتیکه قصد تولید و توسعه دستی این سند را دارید، نسخه‌ای از آن را در قالب فایل ورد، می‌توانید در این مخزن در گیت هاب پیدا نمایید.
مطالب
Blazor 5x - قسمت نهم - مبانی Blazor - بخش 6 - ساده سازی تعاریف ویژگی‌های المان‌ها و انتقال پارامترها به چندین زیر سطح
بررسی ویژگی Attribute Splatting

برای تعریف المان‌های فرم‌ها نیاز است ویژگی‌های قابل توجهی را مانند placeholder ،required ،maxlength و غیره، تعریف کرد که در صورت زیاد بودن تعداد المان‌های یک فرم، مدیریت تعریف این ویژگی‌ها مشکل می‌شود. به همین جهت قابلیت ویژه‌ای مخصوص اینکار به نام Attribute Splatting در Blazor درنظر گرفته شده‌است. برای توضیح آن، ابتدا کامپوننت والد Pages\LearnBlazor\AttributeSplatting.razor و کامپوننت فرزند Pages\LearnBlazor\LearnBlazor‍Components\AttributeSplattingChild.razor را ایجاد می‌کنیم.
در کامپوننت فرزند یا همان AttributeSplattingChild، یک المان را به همراه تعدادی ویژگی تعریف شده مشاهده می‌کنید:
<div>
    <h4 class="text-primary pt-3">Attribute Splatting Child Component</h4>

    <input id="roomName"
        placeholder="@Placeholder"
        required="@Required"
        maxlength="@MaxLength"
        class="form-control" />
</div>

@code {
    [Parameter]
    public string Placeholder { get; set; } = "Initial Text";

    [Parameter]
    public string Required { get; set; } = "required";

    [Parameter]
    public string MaxLength { get; set; } = "10";
}
و کامپوننت والد و یا همان AttributeSplatting.razor، از آن به صورت زیر استفاده می‌کند:
@page "/AttributeSplatting"

<h1>Attribute Splatting</h1>

<AttributeSplattingChild
    Placeholder="Enter the Room Name From Parent"
    MaxLength="5">
</AttributeSplattingChild>
روش ارسال پارامترها را به کامپوننت‌های فرزند، در قسمت پنجم این سری بررسی کردیم. تنها نکته‌ی جدید آن، تعریف مقادیر پیش‌فرض پارامترها در کامپوننت فرزند است. برای مثال در حین تعریف المان AttributeSplattingChild در کامپوننت والد، پارامتر Required مقدار دهی نشده‌است. در این حالت، مقدار پیش‌فرض درج شده‌ی در کامپوننت فرزند، مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ وگرنه مقادیر تنظیم شده‌ی توسط کامپوننت والد، حق تقدم بالاتری نسبت به مقادیر پیش‌فرض خواهند داشت.

مشکل! کامپوننت AttributeSplattingChild که فقط به همراه یک المان است، تا این لحظه نیاز به تعریف سه پارامتر جدید را جهت تامین ویژگی‌های آن المان داشته‌است. اگر تعداد این المان‌ها افزایش پیدا کرد، آیا راه بهتری برای مدیریت تعداد بالای ویژگی‌های مورد نیاز وجود دارد؟
پاسخ: در یک چنین حالتی می‌توان ویژگی‌های هر المان را توسط پارامتری از نوع Dictionary مدیریت کرد؛ بجای تعریف تک تک آن‌ها به صورت خواصی مجزا. به این قابلیت، Attribute Splatting می‌گویند.
در این حالت تمام کدهای AttributeSplattingChild.razor به صورت زیر خلاصه می‌شوند:
<div>
    <h4 class="text-primary pt-3">Attribute Splatting Child Component</h4>

    <input id="roomName" @attributes="InputAttributes" class="form-control" />
</div>

@code {
    [Parameter]
    public Dictionary<string, object> InputAttributes { get; set; } = new Dictionary<string, object>
    {
        { "required" , "required"},
        { "placeholder", "Initial Text"},
        { "maxlength", 10}
    };
}
در اینجا با استفاده از دایرکتیو جدید attributes@ می‌توان لیستی از key/value‌های ویژگی‌های یک المان را به صورت یک دیکشنری دریافت کرد و دیگر نیازی نیست تا تک تک آن‌ها را تبدیل به یک پارامتر و خاصیت عمومی مجزا کرد. در این حالت مقادیری که در سمت کامپوننت فرزند تعریف می‌شوند، به عنوان مقادیر اولیه‌ی قابل بازنویسی توسط کامپوننت والد، درنظر گرفته خواهند شد (مانند مثال پارامتر Required که عنوان شد).
و همچنین در ادامه کامپوننت والد یا AttributeSplatting.razor نیز به صورت زیر تغییر می‌کند:
@page "/AttributeSplatting"

<h1>Attribute Splatting</h1>

<AttributeSplattingChild InputAttributes="InputAttributesFromParent"></AttributeSplattingChild>

@code{
    Dictionary<string, object> InputAttributesFromParent = new Dictionary<string, object>
    {
        { "required" , "required"},
        { "placeholder", "Enter the Room Name From Parent"},
        { "maxlength", 5}
    };
}
با توجه به اینکه پارامتر InputAttributes، یک شیء دیکشنری را دریافت می‌کند، فیلد آن‌را در قسمت کدهای کامپوننت جاری تعریف کرده و مورد استفاده قرار می‌دهیم. در این حالت هر مقداری که در سمت والد تنظیم شود، حق تقدم بیشتری نسبت به مقدار پیش‌فرض ویژگی‌های تنظیم شده‌ی در کامپوننت فرزند خواهد داشت.



ساده سازی روش تعریف key/value‌های شیء دیکشنری Attribute Splatting

تا اینجا موفق شدیم تعداد قابل ملاحظه‌ای از پارامترهای عمومی یک کامپوننت را تنها توسط یک شیء Dictionary مدیریت کنیم. همچنین همانطور که ملاحظه می‌کنید، هم Dictionary سمت کامپوننت فرزند و هم سمت کامپوننت والد، نیاز به مقدار دهی اولیه‌ای را دارند. این مقدار دهی اولیه را می‌توان به نحو دیگری نیز در حین استفاده‌ی از قابلیت Attribute Splatting، انجام داد:
<div>
    <h4 class="text-primary pt-3">Attribute Splatting Child Component</h4>

    <input id="roomName" @attributes="InputAttributes" placeholder="Initial Text" class="form-control" />
</div>

@code {
    [Parameter(CaptureUnmatchedValues = true)]
    public Dictionary<string, object> InputAttributes { get; set; } = new Dictionary<string, object>();
}
در اینجا مقادیر اولیه‌ی دیکشنری تعریف شده را حذف کرده‌ایم و بجای آن‌ها، این مقادیر اولیه را به صورت ویژگی‌های متداول یک المان HTML ای تعریف کرده‌ایم؛ مانند placeholder تعریف شده. برای اینکه یک چنین ویژگی‌هایی به عنوان key/valueهای دیکشنری تعریف شده قابل استفاده باشند، تنها کافی است خاصیت CaptureUnmatchedValues ویژگی پارامتر را به true تنظیم کرد. در اینجا Unmatched Values، همان ویژگی‌هایی هستند که در حین تعریف یک المان اضافه شده‌اند (مانند placeholder در مثال فوق) اما در حین مقدار دهی اولیه‌ی دیکشنری، تعریف نشده‌اند و یا تمام پارامترهای عمومی دیگری که در اینجا ذکر و تعریف نشده‌اند. بنابراین تنها یک CaptureUnmatchedValues = true را در سطح یک کامپوننت می‌توان تعریف کرد.

پس از این تغییر، کامپوننت والد هم به صورت زیر خلاصه می‌شود و دیگر نیازی به تعریف و مقدار دهی InputAttributes و یا تعریف مجزای یک دیکشنری را ندارد. در اینجا هر ویژگی که به المان نسبت داده شود، به عنوان Unmatched Values تفسیر شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
@page "/AttributeSplatting"

<h1>Attribute Splatting</h1>

<AttributeSplattingChild placeholder="Placeholder default"></AttributeSplattingChild>


اگر به تصویر فوق دقت کنید، هرچند در کامپوننت والد مقدار placeholder، به متن دیگری تنظیم شده، اما متن تنظیم شده‌ی در کامپوننت فرزند، تقدم بیشتری پیدا کرده و نمایش داده شده‌است. علت اینجا است که محل قرارگیری آن در مثال فوق، در سمت راست دایرکتیو attributes@ است. اگر آن‌را در سمت چپ attributes@ قرار دهیم، حق تقدم attributes@ بیشتر شده و مقدار تنظیم شده‌ی در سمت کامپوننت والد، بجای placeholder اولیه‌ی تعریف شده‌ی در اینجا مورد استفاده قرار می‌گیرد:
<input id="roomName" placeholder="Initial Text" @attributes="InputAttributes" class="form-control" />


روش انتقال پارامترها به چندین زیر سطح

در قسمت قبل، ParentComponent.razor و ChildComponent.razor را تعریف و تکمیل کردیم. هدف از آ‌ن‌ها، بررسی ویژگی Render Fragment‌ها بود. در ادامه‌ی آن، یک زیر کامپوننت دیگر را نیز به نام Pages\LearnBlazor\LearnBlazor‍Components\GrandChildComponent.razor اضافه می‌کنیم. هدف این است که کامپوننت Parent، کامپوننت Child را فراخوانی کند و کامپوننت Child، کامپوننت GrandChild را تا یک سلسله مراتب از کامپوننت‌ها را تشکیل دهیم.
محتوای GrandChildComponent را هم بسیار ساده نگه می‌داریم، تا پارامتری رشته‌ای را دریافت کرده و نمایش دهد:
<div class="row">
    <h4 class="text-primary pl-4 pt-2 col-12">Grand Child Component</h4>
    <br />
    <p> There is a message - @MessageForGrandChild </p>
</div>

@code {
    [Parameter]
    public string MessageForGrandChild { get; set; }
}
در ChildComponent، کامپوننت GrandChild را به نحو زیر فراخوانی کرده و پارامتری را به آن ارسال می‌کنیم:
<div class="mt-2">
    <GrandChildComponent MessageForGrandChild="@MessageForGrandChild"></GrandChildComponent>
</div>


@code {
    [Parameter]
    public string MessageForGrandChild { get; set; }

   // ...
}
و اکنون در بالاترین سطح این سلسه مراتبی که مشاهده می‌کنید یعنی کامپوننت Parent، این پیام MessageForGrandChild را مقدار دهی خواهیم کرد تا توسط GrandChildComponent نمایش داده شود:
<ChildComponent
    MessageForGrandChild="This is a message from Grand Parent"
    Title="This is the second child component">
    <p><b>@MessageText</b></p>
</ChildComponent>
همانطور که مشاهده می‌کنید، انتقال متداول یک پارامتر، از بالاترین سطح سلسه مراتب کامپوننت‌ها به پایین‌ترین سطح موجود، نیاز به مقدار قابل ملاحظه‌ای کد تکراری را دارد. همچنین برای نمونه پارامتر انتقالی تعریف شده‌ی در کامپوننت Child، اصلا در آن کامپوننت استفاده نمی‌شود و هدف از آن، متصل کردن یک سطح بالاتر، به یک سطح پایین‌تر است.
بنابراین اکنون این سؤال مطرح می‌شود که آیا می‌توان پارامتری را در همان کامپوننت Parent تعریف کرد که توسط کامپوننت GrandChild قابل شناسایی و استفاده باشد، بدون اینکه کامپوننت Child را در این بین تغییر دهیم؟
پاسخ: بله. برای اینکار ویژگی‌های CascadingValue و CascadingParameter در Blazor پیش بینی شده‌اند.
در ابتدا، پارامتر MessageForGrandChild کامپوننت Child حذف کرده و سپس آن‌را توسط کامپوننت توکار CascadingValue محصور می‌کنیم. در اینجا نیاز است مقدار انتقالی را نیز مشخص کنیم:
<CascadingValue Value="@MessageForGrandChild">
    <ChildComponent        
        Title="This is the second child component">
        <p><b>@MessageText</b></p>
    </ChildComponent>
</CascadingValue>

@code {
    string MessageForGrandChild = "This is a message from Grand Parent";
پس از این تعریف، به کامپوننت Child مراجعه کرده و پارامتر MessageForGrandChild آن‌را حذف می‌کنیم؛ چون دیگر نیازی به آن نیست. همچنین در این کامپوننت، فراخوانی GrandChildComponent نیز به صورت زیر خلاصه شده و دیگر نیازی به ذکر پارامتر انتقالی MessageForGrandChild حذف شده را ندارد:
<GrandChildComponent></GrandChildComponent>
در آخر به کامپوننت GrandChild مراجعه کرده و اینبار پارامتر مورد استفاده‌ی در آن‌را با ویژگی جدید CascadingParameter مزین می‌کنیم:
[CascadingParameter]
public string MessageForGrandChild { get; set; }


چند نکته:
- در اینجا نوع CascadingParameter تعریف شده، باید با نوع Value کامپوننت CascadingValue، در بالاترین سطح سلسله مراتب کامپوننت‌ها، یکی باشد.
- نام CascadingParameter تعریف شده مهم نیست. فقط نوع آن مهم است.
- تمام کامپوننت‌های موجود و پوشش داده شده‌ی در سلسله مراتب جاری، قابلیت تعریف CascadingParameter ای مانند مثال فوق را دارند و این تعریف، محدود به پایین‌ترین سطح موجود نیست. برای مثال در اینجا در کامپوننت Child هم در صورت نیاز می‌توان همین CascadingParameter را تعریف و استفاده کرد.


روش تعریف پارامترهای آبشاری نام‌دار

تا اینجا روش انتقال یک پارامتر را از بالاترین سطح، به پایین‌ترین سطح سلسله مراتب کامپوننت‌های تعریف شده، بررسی کردیم. اکنون شاید این سؤال مطرح شود که اگر خواستیم بیش از یک پارامتر را بین اجزای این سلسله، به اشتراک بگذاریم چه باید کرد؟
در این حالت می‌توان پارامتر جدید را توسط یک کامپوننت CascadingValue تو در تو، به صورت زیر معرفی کرد؛ که اینبار نامدار نیز هست:
<CascadingValue Value="@MessageForGrandChild" Name="MessageFromGrandParent">
    <CascadingValue Value="@Number" Name="GrandParentsNumber">
        <ChildComponent
            Title="This is the second child component">
            <p><b>@MessageText</b></p>
        </ChildComponent>
    </CascadingValue>
</CascadingValue>

@code {
    string MessageForGrandChild = "This is a message from Grand Parent";
    int Number = 7;
برای نمونه در این مثال، عدد 7 نیز قرار است در اختیار سلسله مراتب شروع شده‌ی از کامپوننت جاری، قرار گیرد. به همین جهت یک CascadingValue تو در توی مختص آن نیز تعریف شده‌است که اینبار نامش GrandParentsNumber است.

پس از این تغییر، GrandChildComponent، این پارامترهای نامدار را از طریق ذکر صریح خاصیت Name ویژگی CascadingParameter، دریافت می‌کند:
<div class="row">
    <h4 class="text-primary pl-4 pt-2 col-12">Grand Child Component</h4>
    <br />
    There is a message: @Message
    <br />
    GrandParentsNumber: @Number
</div>

@code {
    [CascadingParameter(Name = "MessageFromGrandParent")]
    public string Message { get; set; }

    [CascadingParameter(Name = "GrandParentsNumber")]
    public int Number { get; set; }
}


یک نکته: چون نوع پارامترهای ارسالی یکی نیست، الزامی به ذکر نام آن‌ها نبود. در این حالت بر اساس نوع پارامترهای آبشاری، عملیات اتصال مقادیر صورت می‌گیرد. اما اگر نوع هر دو را برای مثال رشته‌ای تعریف می‌کردیم، مقدار Number، بر روی مقدار MessageForGrandChild بازنویسی می‌شد. یعنی در UI، هر دو پارامتر هم نوع، یک مقدار را نمایش می‌دادند که در حقیقت مقدار پایین‌ترین CascadingValue تعریف شده‌است. بنابراین ذکر نام پارامترهای آبشاری، روشی‌است جهت تمایز قائل شدن بین پارامترهای هم نوع.


کدهای کامل این مطلب را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: Blazor-5x-Part-09.zip
مطالب
طبقه بندی Bad Code Smell ها
نقل قول‌های زیادی، در مورد کیفیت کد وجود دارند. دستور العمل‌های فراوانی نیز در این راستا وجود دارند. یکی از ابزارهایی که برای نوشتن کدهایی با کیفیت مطلوب وجود دارد، مجموعه الگوهای بد کد نویسی است که به Code smell یا بوی بد کد مشهور هستند.  
بوی بد کد، نشانه‌هایی در کد هستند که حکایت از مشکلات عمیق‌تری دارند. بوی بد کد مساوی با باگ نیست. ولی خطر افزایش باگ‌ها و یا مشکلاتی را در آینده، به دنبال خواهند داشت. بوی بد کد معمولا حاصل رعایت نکردن یک سری اصول اولیه برنامه نویسی و یا طراحی شیء گرا هستند. 
برای بهبود کیفیت نرم افزار در دراز مدت نیاز است موارد بوی بد کد به دقت بررسی و رفع شوند. رفع شدن آنها ریسک انباشته شدن بوی بد کد را در پروژه کم خواهد کرد. یکی از فواید جلوگیری از انباشته شدن چنین الگوهای بدی در پروژه، بهبود فرآیند نگهداشت آن می‌باشد که موضوعی بسیار مهم برای چابکی یک تیم نرم افزاری است. 
هنگام مشاهده‌ی بوی بد، در بخشی از کدها، معمولا اولین اقدام، رفع آن است (Refactoring). در فرآیند رفع آن ممکن است الگوهای بد دیگری در کد یافت شوند که با آنها نیز به همین صورت برخورد خواهد شد. 
انوع بوهای بد کد به دسته‌های زیر طبقه بندی می‌شوند. 

کدهای متورم (Bloaters) 


این دسته در واقع تکه کدهایی (متد، کلاس و ...) هستند که به دلیل بزرگی بیش از اندازه عملا امکان کار با آن‌ها وجود ندارد. این بخش‌های بزرگ کد معمولا با توسعه تدریجی محصول ایجاد و روی هم انباشته می‌شوند. بوهای بد این دسته بندی به صورت زیر هستند:

1 - متدهای بلند (Long method): در این الگوی بد، متدها تعداد خطهای زیادی از کد را شامل می‌شوند. به طور معمول متدهایی با تعداد خطوط بیشتر از 10 خط، متدهای بلند محسوب می‌شوند. نکته قابل توجه این است که هیچ کس متدی را با تعداد خطوط زیاد طراحی نمی‌کند! معمولا به مرور زمان تعداد خط‌های یک متد افزایش می‌یابند. 
2 - کلاس‌های بزرگ (Large class): کلاسی که تعداد فیلدها، متدها و خطوط کد زیادی دارد. 
3 - وسواس استفاده از متغیرهای داده‌ای اولیه (Primitive obsession): این بوی بد معمولا به سه شکل بروز می‌کند. 
  • استفاده از متغیرهای اولیه بجای ساختارهای کوچک برای کارهای اولیه مانند Currency, DateTime, PhoneNumber 
  • استفاده از constant‌ها برای کد کردن اطلاعات مانند USER_ADMIN_ROLE = 1 
  • استفاده از constant‌های رشته‌ای به عنوان نام فیلدها در آرایه‌های داده 
4 - تعداد پارامترهای زیاد متد (Long parameter list): تعداد پارامترهای بیشتر از سه یا چهار عدد در یک متد. 
5 - توده داده (Data clumps): در بعضی موارد ممکن است از متغیرها به صورت دسته‌ای در مکان‌های مختلف کد استفاده شود. مانند استفاده از دسته‌ای از متغیرها برای نگه داشتن اطلاعات مربوط به اتصال پایگاه داده. این دسته‌ها باید به کلاس‌های حمل کننده داده خود تغییر کنند. 
 

بد استفاده کنندگان از شیء گرایی (Object orientation abusers)  


تکه کدهای این بخش در واقع بد استفاده کنندگاه یا ناقص استفاده کنندگان از اصول شیء گرایی هستند. در این دسته بندی موارد زیر وجود دارند:  

1 - گذاره‌های switch: وجود یک گذاره switch پیچیده یا دنباله‌ای از گذاره‌های if  
2 - درخواست رد شده (Refused request): در این حالت یک کلاس مجموعه محدودی از اعضای کلاس پدر خود را پیاده سازی می‌کند و باقی اعضای کلاس پدر یا بدون استفاده می‌مانند یا با استفاده از پرتاب کردن استثناء (Exception throwing) از کار انداخته می‌شوند. 
3 - فیلد موقتی (Temporary field): در این حالت متغیرها مقدار خود را در شرایط خاصی می‌گیرند و در بقیه شرایط خالی هستند. 
4 - کلاس هایی دقیقا مشابه در کارایی ولی متفاوت در مشخصات (Alternative Classes with Different Interfaces): دو کلاس دقیقا یک کار را انجام می‌دهند ولی نام اعضای آنها (متد و ...) متفاوت است. 

جلوگیری کنندگان از تغییر(Change preventers) 


این نشانه‌ها حاکی از این دارند زمانیکه تغییری در یک بخش کد نیاز باشد، در راستای آن حتما باید دیگر بخش‌های کد نیز به مقدار زیادی تغییر کنند. در این حالات اعمال تغییرات و نگهداری کد به شدت سخت خواهد شد. 
مواردی که در این دسته بندی قرار دارند به صورت زیر می‌باشند:  

1 - تغییر واگرا (Divergent change): این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که برای اعمال یک تغییر به کلاس نیاز است متدهای زیادی را تغییر دهید. به طور مثال به ازای هر نوع محصولی که به محصولات شما اضافه می‌شود باید متدهای ذخیره، بازیابی، جستجو را تغییر دهید. 
2 - Shotgun Surgery: این حالت شباهت زیادی به تغییر واگرا دارد. تنها تفاوت آن این است که در این حالت شما به ازای هر تغییر نیاز است کلاس‌های زیادی را تغییر دهید. تغییر واگرا در بدنه یک کلاس اتفاق می‌افتد. 
3 - سلسله مراتب موازی ارث بری (Parallel inheritance hierarchy): این مورد یکی کمتر درک شده‌ترین موارد است. در این حالت زمانی که یک زیر کلاس برای یک کلاس ایجاد می‌کنید به ازای آن ناخودآگاه مجبور می‌شوید یک زیر کلاس برای کلاس دیگری ایجاد کنید. 

کدهای غیر ضروری (Dispensables) 


این دسته از کدها معمولا کدهایی هستند بی دلیل و بی استفاده. کدهایی که نبودنشان بهتر از بودنشان است! حذف کردن این کدها به خوانایی و قابلیت نگهداری کد خواهد افزود. بوهای بدی که در این دسته بندی قرار دارند به صورت زیر می‌باشند: 

1 - کامنت: یک متد، با مقادیر فراوانی از کامنت‌های توضیحی پر شده است. 
2 - کد تکراری: در این بوی بد، دو قطعه کد دقیقا مانند یکدیگر هستند. 
3 - کلاس داده (ِData class): کلاس‌هایی که تنها فیلدهای اطلاعاتی در آنها وجود دارند و متدهای خامی که جهت دریافت یا ذخیره اطلاعات در آنها استفاده می‌شوند. این کلاس‌های معمولا هیچ روال منطقی ای در خود ندارند. یکی از قدرت‌های شیء گرایی افزودن رفتار به کلاس‌ها در کنار اقلام اطلاعاتی موجود در آن است.  
4 - کلاس تنبل (Lazy class):  اگر کلاس کار چندانی که درخور نگهداری و توسعه باشد، انجام نمی‌دهد بهتر است از بین برود. 
5 - کد مرده (Dead code): متغیر، پارامتر، متد یا کلاسی که دیگر هیچ استفاده‌ای از آن متصور نیست و هیچ استفاده‌ای در حال حاضر از آن وجود ندارد. 
6 - کلی نگری بیش از اندازه (Speculative Generality): این الگو نیز کدهایی را شامل می‌شود که بلااستفاده هستند. ولی دلیل بلااستفاده بودن آن کلی نگری و دور اندیشی بدون دلیل است. معمولا کدهای تولیدی برای شرایط فعلی و پیش‌بینی آینده تولید می‌شوند. اگر این پیش‌بینی آینده به درستی و بر مبنای واقعیات انجام نشود، معمولا نتیجه کار، طراحی و پیاده سازی ای بی فایده و بلااستفاده خواهد بود. 

کدهایی بیش از اندازه وابسته به هم (Couplers) 


کدهایی که در این دسته قرار می‌گیرند معمولا یا خود درگیر یک وابستگی شدید هستند یا به ایجاد وابستگی بین کلاس‌ها کمک می‌کنند. بوی‌های بدی که در این دسته بندی قرار می‌گیرند به صورت زیر هستند: 

1- متد حسود (Feature envy): متدی که از اعضای یک شیء دیگر بیشتر از اعضای کلاس خود استفاده می‌کند! این اتفاق معمولا زمانی می‌افتد که فیلدهایی به یک "کلاس داده" منتقل می‌شوند. وقتی این اتفاق می‌افتد یکی از راه حل‌ها، انتقال روالهای استفاده کننده از فیلدها به "کلاس داده" مربوطه است.
2 - کلاس‌های بیش از اندازه صمیمی (Inappropriate Intimacy): کلاس‌ها از اعضای internal یکدیگر بیش از اندازه استفاده می‌کنند. کلاس‌های خوب کلاس‌هایی هستند که کمترین اطلاعی را از وضعیت داخلی یکدیگر دارند. 
3 - کتابخانه‌های ناقص (Incomplete Library Class): زمانیکه کتابخانه‌ای آماده می‌شود، بالاخره روزی می‌رسد که این کتابخانه نیازهای پروژه را رفع نمی‌کند و نیاز به توسعه خواهد داشت. ولی از آنجایی که کتابخانه‌ها به صورت فقط خواندنی در اختیار پروژه‌ها قرار می‌گیرند، در صورتیکه توسعه دهنده اصلی آن از توسعه کتابخانه سر باز بزند، مشکلاتی بوجود خواهد آمد. 
4 - زنجیره فراخوانی‌ها (Message chain): زمانیکه یک متد در بدنه خود پیامی به شیء دیگری می‌فرستد که آن شیء نیز به خودی خود پیامی به شیء دیگری می‌فرستد (و الی آخر) یک زنجیره فراخوانی بوجود آمده است. در این روش بیرونی‌ترین استفاده کننده از متد در واقع وابسته به یک زنجیره‌ای از فراخوانی‌ها است که تغییر در هر قدمی از آن باعث خرابی خواهد شد. 
5 - دلال (Middle man): اگر کلاسی تنها کاری که انجام می‌دهد انتقال فراخوانی به کلاس دیگری است، دیگر نیازی به این کلاس وجود نخواهد داشت.

اطلاع از الگوهای بد کد نویسی به همان اندازه اطلاع از الگوهای خوب کد نویسی در کیفیت محصول تولیدی اثر مثبت خواهند داشت. یادگیری طبقه بندی شده این الگوها کار را برای استفاده روزمره از آنها آسان‌تر خواهد کرد.
مطالب
WF:Windows Workflow #1
چرا از WorkFlow در پروژه‌های نرم افزاری استفاده می‌شود ؟

زمانیکه در حال انجام یک پروژه نرم افزاری هستید که این پروژه دارای پیچیدگی خاصی از لحاظ فرآیند و قوانین کاری می‌باشد بهترین راه حل Workflow Engine یا BPMS Engine می‌باشد.
البته شایان ذکر می‌باشد که میان این دو Engine تفاوت‌های بسیاری وجود دارد. شاید خیلی از برنامه نویس‌ها از خود این سوال را بپرسند که تمام قوانین کاری و فرآیند‌های یک سازمان را می‌توان با کد نویسی انجام داد، چه نیازی به این Engine‌ها برای مکانیزه کردن فرایند‌های یک سازمان است؟
جواب این سوال را با یک مثال ساده آغاز می‌کنم :
فرض کنید یک فرآیند خیلی ساده داریم که کار آن دریافت اطلاعات از بانک اطلاعاتی و ارسال آن به مدیر بخش و دریافت تایید از طرف مدیر می‌باشد. این کار توسط دو کاربر انجام می‌شود که در سازمان نقش و سطح دسترسی مختلفی را دارا می‌باشند و به این نکته توجه کنید و آن اینکه فرض کنید زمانیکه نرم افزار شما در سازمانی در حال انجام کار می‌باشد به شما خبر داده می‌شود که کاربر x به مرخصی رفته و نقش آن به کسی دیگر سپرده شده است و این کار باید از طریق سیستم و با تایید مدیر انجام شود و یا سطح دسترسی افراد در سازمان عوض شود. این ساده‌ترین فرآیند‌ی است که در زمان انجام پروژه با آن رو به رو می‌شویم .
اگر این فرآیند‌های ساده را بخواهیم با  100% کد نویسی  انجام دهیم، تعداد خط کد‌ها بسیار زیاد، زمان بر و انرژی زیادی از گروه گرفته می‌شود و مشکل به تعداد خط کد زیاد نیست، مشکل اصلی آن جایی است که برای پروژه بعدی قصد استفاده از این سیستم را داشته باشیم و نیاز به تغییر در بعضی از قسمت‌های سیستم باشد در این قسمت است که بیشترین زمان و انرژی از گروه گرفته می‌شود ولی در صورت استفاده از Workflow می‌توان در کمترین زمان و هزینه، پیچیده‌ترین Business Logic‌ها را پیاده سازی کرد.
نکته دیگری که در مورد اینگونه Engine‌ها باید گفته شود این است که در معماری SOA نقش فراوانی را دارا می‌باشند .
مطالب دوره‌ها
متدهای توکار استفاده از نوع داده‌ای XML - قسمت دوم
امکان ترکیب داده‌های یک بانک اطلاعاتی رابطه‌ای و XML در SQL Server به کمک یک سری تابع کمکی خاص به نام‌های sql:variable و sql:column پیش بینی شده‌است. sql:variable امکان استفاده از یک متغیر T-SQL را داخل یک XQuery میسر می‌سازد و توسط sql:column می‌توان با یکی از ستون‌های ذکر شده در قسمت select، داخل XQuery کار کرد. در ادامه به مثال‌هایی در این مورد خواهیم پرداخت.

ابتدا جدول xmlTest را به همراه چند رکورد ثبت شده در آن، درنظر بگیرید:
 CREATE TABLE xmlTest
(
 id INT IDENTITY PRIMARY KEY,
 doc XML
)
GO
INSERT xmlTest VALUES('<Person name="Vahid" />')
INSERT xmlTest VALUES('<Person name="Farid" />')
INSERT xmlTest VALUES('<Person name="Mehdi" /><Person name="Hamid" />')
GO

استفاده از متد sql:column

در ادامه می‌خواهیم مقدار ویژگی name رکوردی را که نام آن Vahid است، به همراه id آن ردیف، توسط یک XQuery بازگشت دهیم:
 SELECT doc.query('
for $p in //Person
where $p/@name="Vahid"
return <li>{data($p/@name)} has id = {sql:column("xmlTest.id")}</li>
')
FROM xmlTest
یک sql:column حتما نیاز به یک نام ستون دو قسمتی دارد. قسمت اول آن نام جدول است و قسمت دوم، نام ستون مورد نظر.
در مورد متد data در قسمت قبل بیشتر بحث شد و از آن برای استخراج داده‌ی یک ویژگی در اینجا استفاده شده‌است. عبارات داخل {} نیز پویا بوده و به همراه سایر قسمت‌های ثابت return، ابتدا محاسبه و سپس بازگشت داده می‌شود.
اگر این کوئری را اجرا کنید، ردیف اول آن مساوی عبارت زیر خواهد بود
 <li>Vahid has id = 1</li>
به همراه دو ردیف خالی دیگر در ادامه. این ردیف‌های خالی به علت وجود دو رکورد دیگری است که با شرط where یاد شده تطابق ندارند.
یک روش برای حذف این ردیف‌های خالی استفاده از متد exist است به شکل زیر:
 SELECT doc.query('
for $p in //Person
where $p/@name="Vahid"
return <li>{data($p/@name)} has id = {sql:column("xmlTest.id")}</li>
')
FROM xmlTest
WHERE doc.exist('
for $p in //Person
where $p/@name="Vahid"
return <li>{data($p/@name)} has id = {sql:column("xmlTest.id")}</li>
')=1
در اینجا فقط ردیفی انتخاب خواهد شد که نام ویژگی آن Vahid است.
روش دوم استفاده از یک derived table و بازگشت ردیف‌های غیرخالی است:
 SELECT * FROM
(
 (SELECT doc.query('
 for $p in //Person
 where $p/@name="Vahid"
 return <li>{data($p/@name)} has id = {sql:column("xmlTest.id")}</li>
 ') AS col1
 FROM xmlTest)
) A
WHERE CONVERT(VARCHAR(8000), col1)<>''


استفاده از متد sql:variable

 DECLARE @number INT = 1
SELECT doc.query('
for $p in //Person
where $p/@name="Vahid"
return <li>{data($p/@name)} has number = {sql:variable("@number")}</li>
')
FROM xmlTest
در این مثال نحوه‌ی بکارگیری یک متغیر T-SQL را داخل یک XQuery توسط متد sql:variable ملاحظه می‌کنید.


استفاده از For XML برای دریافت یکباره‌ی تمام ردیف‌های XML

اگر کوئری معمولی ذیل را اجرا کنیم:
 SELECT doc.query('/Person') FROM xmlTest
سه ردیف خروجی را مطابق سه رکوردی که ثبت کردیم، بازگشت می‌دهد.
اما اگر بخواهیم این سه ردیف را با هم ترکیب کرده و تبدیل به یک نتیجه‌ی واحد کنیم، می‌توان از For XML به نحو ذیل استفاده کرد:
 DECLARE @doc XML
SET @doc = (SELECT * FROM xmlTest FOR XML AUTO, ELEMENTS)
SELECT @doc.query('/xmlTest/doc/Person')


بررسی متد xml.nodes

متد xml.nodes اندکی متفاوت است نسبت به تمام متدهایی که تاکنون بررسی کردیم. کار آن تجزیه‌ی محتوای XML ایی به ستون‌ها و سطرها می‌باشد. بسیار شبیه است به متد OpenXML اما کارآیی بهتری دارد.
 DECLARE @doc XML ='
<people>
  <person><name>Vahid</name></person>
  <person><name id="2">Farid</name></person>
  <person><name>Mehdi</name></person>
  <person><name>Hooshang</name><name id="1">Hooshi</name></person>
  <person></person>
</people>
'
در اینجا یک سند XML را درنظر بگیرید که از چندین نود شخص تشکیل شده‌است. اغلب آن‌ها دارای یک name هستند. چهارمین نود، دو نام دارد و آخری بدون نام است.
در ادامه قصد داریم این اطلاعات را تبدیل به ردیف‌هایی کنیم که هر ردیف حاوی یک نام است. اولین سعی احتمالا استفاده از متد value خواهد بود:
 SELECT @doc.value('/people/person/name', 'varchar(50)')
این روش کار نمی‌کند زیرا متد value، بیش از یک مقدار را نمی‌تواند بازگشت دهد. البته می‌توان از متد value به نحو زیر استفاده کرد:
 SELECT @doc.value('(/people/person/name)[1]', 'varchar(50)')
اما حاصل آن دقیقا چیزی نیست که دنبالش هستیم؛ ما دقیقا نیاز به تمام نام‌ها داریم و نه تنها یکی از آن‌ها را.
سعی بعدی استفاده از متد query است:
 SELECT @doc.query('/people/person/name')
در این حالت تمام نام‌ها را بدست می‌آوریم:
 <name>Vahid</name>
<name id="2">Farid</name>
<name>Mehdi</name>
<name>Hooshang</name>
<name id="1">Hooshi</name>
اما این حاصل دو مشکل را به همراه دارد:
الف) خروجی آن XML است.
ب) تمام این‌ها در طی یک ردیف و یک ستون بازگشت داده می‌شوند.

و این خروجی نیز چیزی نیست که برای ما مفید باشد. ما به ازای هر شخص نیاز به یک ردیف جداگانه داریم. اینجا است که متد xml.nodes مفید واقع می‌شود:
 SELECT
tab.col.value('text()[1]', 'varchar(50)') AS name,
tab.col.query('.'),
tab.col.query('..')
from @doc.nodes('/people/person/name') AS tab(col)
خروجی متد xml.nodes یک table valued function است؛ یک جدول را باز می‌گرداند که دقیقا حاوی یک ستون می‌باشد. به همین جهت Alias آن‌را با tab col مشخص کرده‌ایم. tab متناظر است با جدول بازگشت داده شده و col متناظر است با تک ستون این جدول حاصل. این نام‌ها در اینجا مهم نیستند؛ اما ذکر آن‌ها اجباری است.
هر ردیف حاصل از این جدول بازگشت داده شده، یک اشاره‌گر است. به همین جهت نمی‌توان آن‌ها را مستقیما نمایش داد. هر سطر آن، به نودی که با آن مطابق XQuery وارد شده تطابق داشته است، اشاره می‌کند. در اینجا مطابق کوئری نوشته شده، هر ردیف به یک نود name اشاره می‌کند. در ادامه برای استخراج اطلاعات آن می‌توان از متد text استفاده کرد.
اگر قصد داشتید، اطلاعات کامل نود ردیف جاری را مشاهده کنید می‌توان از
 tab.col.query('.'),
استفاده کرد. دات در اینجا به معنای self است. دو دات (نقطه) پشت سرهم به معنای درخواست اطلاعات والد نود می‌باشد.
روش دیگر بدست آوردن مقدار یک نود را در کوئری ذیل مشاهده می‌کنید؛ value دات و data دات. خروجی  value مقدار آن نود است و خروجی data مقدار آن نود با فرمت XML.

 SELECT
tab.col.value('.', 'varchar(50)') AS name,
tab.col.query('data(.)'),
tab.col.query('.'),
tab.col.query('..')
from @doc.nodes('/people/person/name') AS tab(col)

همچنین اگر بخواهیم اطلاعات تنها یک نود خاص را بدست بیاوریم، می‌توان مانند کوئری ذیل عمل کرد:
 SELECT
tab.col.value('name[.="Farid"][1]', 'varchar(50)') AS name,
tab.col.value('name[.="Farid"][1]/@id', 'varchar(50)') AS id,
tab.col.query('.')
from @doc.nodes('/people/person[name="Farid"]') AS tab(col)

در مورد کار با جداول، بجای متغیرهای T-SQL نیز روال کار به همین نحو است:
 DECLARE @tblXML TABLE (
 id INT IDENTITY PRIMARY KEY,
 doc XML
 )

INSERT @tblXML VALUES('<person name="Vahid" />')
INSERT @tblXML VALUES('<person name="Farid" />')
INSERT @tblXML VALUES('<person />')
INSERT @tblXML VALUES(NULL)

SELECT
id,
doc.value('(/person/@name)[1]', 'varchar(50)') AS name
FROM @tblXML
در اینجا یک جدول حاوی ستون XML ایی ایجاد شده‌است. سپس چهار ردیف در آن ثبت شده‌اند. در آخر مقدار ویژگی نام این ردیف‌ها بازگشت داده شده‌است.


نکته : استفاده‌ی وسیع SQL Server از XML برای پردازش کارهای درونی آن

بسیاری از ابزارهایی که در نگارش‌های جدید SQL Server اضافه شده‌اند و یا مورد استفاده قرار می‌گیرند، استفاده‌ی وسیعی از امکانات توکار XML آن دارند. مانند:
Showplan، گراف‌های dead lock، گزارش پروسه‌های بلاک شده، اطلاعات رخدادها، SSIS Jobs، رخدادهای Trace و ...

مثال اول: کدام کوئری‌ها در Plan cache، کارآیی پایینی داشته و table scan را انجام می‌دهند؟

 CREATE PROCEDURE LookForPhysicalOps (@op VARCHAR(30))
AS
SELECT sql.text, qs.EXECUTION_COUNT, qs.*, p.*
FROM sys.dm_exec_query_stats AS qs
CROSS APPLY sys.dm_exec_sql_text(sql_handle) sql
CROSS APPLY sys.dm_exec_query_plan(plan_handle) p
WHERE query_plan.exist('
declare default element namespace "http://schemas.microsoft.com/sqlserver/2004/07/showplan";
/ShowPlanXML/BatchSequence/Batch/Statements//RelOp/@PhysicalOp[. = sql:variable("@op")]
') = 1
GO

EXECUTE LookForPhysicalOps 'Table Scan'
EXECUTE LookForPhysicalOps 'Clustered Index Scan'
EXECUTE LookForPhysicalOps 'Hash Match'
اطلاعات Query Plan در SQL Server با فرمت XML ارائه می‌شود. در اینجا می‌خواهیم یک سری متغیر مانند Clustered Index Scan و امثال آن‌را از ویژگی PhysicalOp آن کوئری بگیریم. بنابراین از متد  sql:variable کمک گرفته شده‌است.
اگر علاقمند هستید که اصل این اطلاعات را با فرمت XML مشاهده کنید، کوئری نوشته شده را تا پیش از where آن یکبار مستقلا اجرا کنید. ستون آخر آن query_plan نام دارد و حاوی اطلاعات XML ایی است.

مثال دوم:   استخراج اپراتورهای رابطه‌ای (RelOp) از یک Query Plan ذخیره شده

 WITH XMLNAMESPACES(DEFAULT N'http://schemas.microsoft.com/sqlserver/2004/07/showplan')
SELECT RelOp.op.value(N'../../@NodeId', N'int') AS ParentOperationID,
RelOp.op.value(N'@NodeId', N'int') AS OperationID,
RelOp.op.value(N'@PhysicalOp', N'varchar(50)') AS PhysicalOperator,
RelOp.op.value(N'@LogicalOp', N'varchar(50)') AS LogicalOperator,
RelOp.op.value(N'@EstimatedTotalSubtreeCost ', N'float') AS EstimatedCost,
RelOp.op.value(N'@EstimateIO', N'float') AS EstimatedIO,
RelOp.op.value(N'@EstimateCPU', N'float') AS EstimatedCPU,
RelOp.op.value(N'@EstimateRows', N'float') AS EstimatedRows,
cp.plan_handle AS PlanHandle,
st.TEXT AS QueryText,
qp.query_plan AS QueryPlan,
cp.cacheobjtype AS CacheObjectType,
cp.objtype AS ObjectType
FROM sys.dm_exec_cached_plans cp
CROSS APPLY sys.dm_exec_sql_text(cp.plan_handle) st
CROSS APPLY sys.dm_exec_query_plan(cp.plan_handle) qp
CROSS APPLY qp.query_plan.nodes(N'//RelOp') RelOp(op)
در اینجا کار کردن با WITH XMLNAMESPACES در حین استفاده از متد xml.nodes ساده‌تر است؛ بجای قرار دادن فضای نام در تمام کوئری‌های نوشته شده.


بررسی متد xml.modify

تا اینجا تمام کارهایی که صورت گرفت و نکاتی که بررسی شدند، به مباحث select اختصاص داشتند. اما insert، delete و یا update قسمتی از یک سند XML بررسی نشدند. برای این منظور باید از متد xml.modify استفاده کرد. از آن در عبارات update و یا set کمک گرفته شده و ورودی آن نباید نال باشد. در ادامه در طی مثال‌هایی این موارد را بررسی خواهیم کرد.
ابتدا فرض کنید که سند XML ما چنین شکلی را دارا است:
DECLARE @doc XML = '
<Invoice>
<InvoiceId>100</InvoiceId>
<CustomerName>Vahid</CustomerName>
<LineItems>
<LineItem>
<Sku>134</Sku>
<Quantity>10</Quantity>
<Description>Item 1</Description>
<UnitPrice>9.5</UnitPrice>
</LineItem>
<LineItem>
<Sku>150</Sku>
<Quantity>5</Quantity>
<Description>Item 2</Description>
<UnitPrice>1.5</UnitPrice>
</LineItem>
</LineItems>
</Invoice>
'
در ادامه قصد داریم یک نود جدید را پس از CustomerName اضافه کنیم.
 SET @doc.modify('
insert <InvoiceInfo><InvoiceDate>2014-02-10</InvoiceDate></InvoiceInfo>
after /Invoice[1]/CustomerName[1]
')

SELECT @doc
اینکار را با استفاده از دستور insert، به نحو فوق می‌توان انجام داد. از عبارت Set و متغیر doc مقدار دهی شده، کار شروع شده و سپس نود جدیدی پس از (after) اولین نود CustomerName موجود insert می‌شود. Select بعدی نتیجه را نمایش خواهد داد.
<Invoice>
  <InvoiceId>100</InvoiceId>
  <CustomerName>Vahid</CustomerName>
  <InvoiceInfo>
        <InvoiceDate>2014-02-10</InvoiceDate>
  </InvoiceInfo>
  <LineItems>
...

در SQL Server 2008 به بعد، امکان استفاده از متغیرهای T-SQL نیز در اینجا مجاز شده‌است:
 SET @x.modify('insert sql:variable("@x") into /doc[1]')
بنابراین اگر نیاز به تعریف متغیری در اینجا داشتید از جمع زدن رشته‌ها استفاده نکنید. حتما نیاز است متغیر تعریف شود و گرنه باخطای ذیل متوقف خواهید شد:
 The argument 1 of the XML data type method "modify" must be a string literal.


افزودن ویژگی‌های جدید به یک سند XML توسط متد xml.modify

اگر بخواهیم یک ویژگی (attribute) جدید را به نود خاصی اضافه کنیم می‌توان به نحو ذیل عمل کرد:
 SET @doc.modify('
insert attribute status{"backorder"}
into /Invoice[1]
')

SELECT @doc
که خروجی دو سطر ابتدایی آن پس از اضافه شدن ویژگی status با مقدار backorder به نحو ذیل است:
 <Invoice status="backorder">
  <InvoiceId>100</InvoiceId>
....


حذف نودهای یک سند XML توسط متد xml.modify

اگر بخواهیم تمام LineItemها را حذف کنیم می‌توان نوشت:
 SET @doc.modify('delete /Invoice/LineItems/LineItem')
SELECT @doc
با این خروجی:
 <Invoice status="backorder">
  <InvoiceId>100</InvoiceId>
  <CustomerName>Vahid</CustomerName>
  <InvoiceInfo>
      <InvoiceDate>2014-02-10</InvoiceDate>
  </InvoiceInfo>
  <LineItems />
</Invoice>


به روز رسانی نودهای یک سند XML توسط متد xml.modify

اگر نیاز باشد تا مقدار یک نود را تغییر دهیم می‌توان از replace value of استفاده کرد:
 SET @doc.modify('replace value of
  /Invoice[1]/CustomerName[1]/text()[1]
  with "Farid"
')
SELECT @doc
با خروجی ذیل که در آن نام اولین مشتری با مقدار Farid جایگزین شده است:
 <Invoice status="backorder">
  <InvoiceId>100</InvoiceId>
  <CustomerName>Farid</CustomerName>
  <InvoiceInfo>
       <InvoiceDate>2014-02-10</InvoiceDate>
  </InvoiceInfo>
  <LineItems />
</Invoice>
replace value of فقط با یک نود کار می‌کند و همچنین، فقط مقدار آن نود را تغییر می‌دهد. به همین جهت از متد text استفاده شده‌است. اگر از text استفاده نشود با خطای ذیل متوقف خواهیم شد:
 The target of 'replace value of' must be a non-metadata attribute or an element with simple typed content.


به روز رسانی نودهای خالی توسط متد xml.modify

باید دقت داشت، نودهای خالی (بدون مقدار)، مانند LineItems پس از delete کلیه اعضای آن در مثال قبل، قابل replace نیستند و باید مقادیر جدید را در آن‌ها insert کرد. یک مثال:

 DECLARE @tblTest AS TABLE (xmlField XML)

INSERT INTO @tblTest(xmlField)
VALUES
 (
'<Sample>
   <Node1>Value1</Node1>
   <Node2>Value2</Node2>
   <Node3/>
</Sample>'
)
 
DECLARE @newValue VARCHAR(50) = 'NewValue'

UPDATE @tblTest
SET xmlField.modify(
'insert text{sql:variable("@newValue")} into
  (/Sample/Node3)[1] [not(text())]'
)

SELECT xmlField.value('(/Sample/Node3)[1]','varchar(50)') FROM @tblTest
در این مثال اگر از replace value of برای مقدار دهی نود سوم استفاده می‌شد:
 UPDATE @tblTest
SET xmlField.modify(
'replace value of (/Sample/Node3/text())[1]
  with sql:variable("@newValue")'
)
تغییری را پس از اعمال دستورات مشاهده نمی‌کردید؛ زیرا این المان ()text ایی را برای replace شدن ندارد.
مطالب
افزونه نویسی برای مرورگرها : فایرفاکس : قسمت اول
در دو مقاله پیشین ^ ، ^ به بررسی نوشتن افزونه در مرورگر کروم پرداختیم و اینبار قصد داریم همان پروژه را برای فایرفاکس پیاده کنیم. پس در مورد کدهای تکراری توضیحی داده نخواهد شد و برای فهم آن می‌توانید به دو مقاله قبلی رجوع کنید. همه‌ی ما فایرفاکس را به خوبی می‌شناسیم. اولین باری که این مرورگر آمد سرو صدای زیادی به پا کرد و بازار وسیعی از مرورگر‌ها را که در چنگ IE بود، به دست آورد . این سر و صدا بیشتر به خاطر امنیت و کارآیی بالای این مرورگر، استفاده از آخرین فناوری‌های تحت وب و دوست داشتنی برای طراحان وب بود. همچنین یکی دیگر از مهمترین ویژگی‌های آن، امکان سفارشی سازی آن با افزونه‌ها extensions یا addon بود که این ویژگی در طول این سال‌ها تغییرات زیادی به خود دیده است. در مورد افزونه نویسی برای فایرفاکس در سطح نت مطالب زیادی وجود دارند که همین پیشرفت‌های اخیر در مورد افزونه‌ها باعث شده خیلی از این مطالب به روز نباشند. اگر در مقاله پیشین فکر می‌کنید که کروم چقدر در نوشتن افزونه جذابیت دارد و امکانات خوبی را در اختیار شما می‌گذارد، الان دیگر وقت آن است که نظر خودتان را عوض کنید و فایرفاکس را نه تنها یک سرو گردن بلکه بیشتر از این حرف‌ها بالاتر بدانید.
شرکت موزیالا برای قدرتمندی و راحتی کار طراحان یک sdk طراحی کرده است است و شما با استفاده از کدهای موجود در این sdk قادرید کارهای زیادی را انجام دهید. برای نصب این sdk باید پیش نیازهایی بر روی سیستم شما نصب باشد:
  • نصب پایتون  2.5 یا 2.6 یا 2.7 که فعلا در سایت آن، نسخه‌ی 2.7 در دسترس هست. توجه داشته باشید که هنوز برای نسخه‌ی 3 پایتون پشتیبانی صورت نگرفته است. 
  • آخرین نسخه‌ی sdk را هم می‌توانید از این آدرس  به صورت zip و یا از این آدرس به صورت tar دانلود کنید و در صورتیکه دوست دارید به سورس آن دسترسی داشته باشید یا اینکه از سورس‌های مشارکت شده یا غیر رسمی استفاده کنید، از این صفحه آن را دریافت کنید.
بعد از دانلود sdk به شاخه‌ی bin رفته و فایل activate.bat را اجرا کنید. موقعی که فایل activate اجرا شود، باید چنین چیزی دیده شود:
(C:\Users\aym\Downloads\addon-sdk-1.17) C:\Users\aym\Downloads\addon-sdk-1.17\bin>
برای سیستم‌های عامل Linux,FreeBSD,OS X دستورات زیر را وارد کنید:
اگر یک کاربر پوسته‌ی bash هستید کلمه زیر را در کنسول برای اجرای activate بزنید:
source bin/activate
اگر کاربر پوسته‌ی بش نیستید:
bash bin/activate
نهایتا باید کنسول به شکل زیر در آید یا شبیه آن:
(addon-sdk)~/mozilla/addon-sdk >
بعد از اینکه به کنسول آن وارد شدید، کلمه cfx را در آن تایپ کنید تا راهنمای دستورات و سوییچ‌های آن‌ها نمایش داده شوند. از این ابزار میتوان برای راه اندازی فایرفاکس و اجرای افزونه بر روی آن، پکیج کردن افزونه، دیدن مستندات و آزمون‌های واحد استفاده کرد.

آغاز به کار
برای شروع، فایل‌های زیادی باید ساخته شوند، ولی نگران نباشید cfx این کار را برای شما خواهد کرد. دستورات زیر را جهت ساخت یک پروژه خالی اجرا کنید:
mkdir fxaddon
cd fxaddon
cfx init
یک پوشه را در مسیری که کنسول بالا اشاره میکرد، ساختم و وارد آن شدم و با دستور cfx init دستور ساخت یک پروژه‌ی خالی را دادم و باید بعد از این دستور، یک خروجی مشابه زیر نشان بدهد:
* lib directory created
* data directory created
* test directory created
* doc directory created
* README.md written
* package.json written
* test/test-main.js written
* lib/main.js written
* doc/main.md written
Your sample add-on is now ready for testing:
try "cfx test" and then "cfx run". Have fun!"
در این پوشه یک فایل به اسم package.json هم وجود دارد که اطلاعات زیر داخلش هست:
{
  "name": "fxaddon",
  "title": "fxaddon",
  "id": "jid1-QfyqpNby9lTlcQ",
  "description": "a basic add-on",
  "author": "",
  "license": "MPL 2.0",
  "version": "0.1"
}
این اطلاعات شامل نام و عنوان افزونه، توضیحی کوتاه در مورد آن، نویسنده‌ی افزونه، ورژن افزونه و ... است. این فایل دقیقا معادل manifest.json در کروم است. در افزونه نویسی‌های قدیم این فایل install.rdf نام داشت و بر پایه‌ی فرمت rdf بود. ولی در حال حاضر با تغییرات زیادی که افزونه نویسی در فایرفاکس کرده‌است، الان این فایل بر پایه یا فرمت json است. اطلاعات package را به شرح زیر تغییر می‌دهیم:
{
  "name": "dotnettips",
  "title": ".net Tips Updater",
  "id": "jid1-QfyqpNby9lTlcQ",
  "description": "This extension keeps you updated on current activities on dotnettips.info",
  "author": "yeganehaym@gmail.com",
  "license": "MPL 2.0",
  "version": "0.1"
}

رابط‌های کاربری
Action Button و Toggle Button
فایل main.js را در دایرکتوری lib باز کنید:
موقعی که در کروم افزونه می‌نوشتیم امکانی به اسم browser action داشتیم که در اینجا با نام action button شناخته می‌شود. در اینجا باید کدها را require کرد، همان کاری در خیلی از زبان‌ها مثلا مثل سی برای صدا  زدن سرآیندها می‌کنید. مثلا برای action button اینگونه است:
var button= require('sdk/ui/button/action');
نحوه‌ی استفاده هم بدین صورت است:
buttons.ActionButton({...});
که در بین {} خصوصیات دکمه‌ی مورد نظر نوشته می‌شود. ولی من بیشتر دوست دارم از شیء دیگری استفاده کنم. به همین جهت ما از یک مدل دیگر button که به اسم toggle button شناخته می‌شود، استفاده می‌کنیم. از آن جا که این button دارای دو حالت انتخاب (حالت فشرده شده) و غیر انتخاب (معمولی و آماده فشرده شدن توسط کلیک کاربر) است، بهترین انتخاب هست.

کد زیر یک toggle button را برای فایرفاکس می‌سازد که با کلیک بر روی آن، صفحه‌ی popup.htm  به عنوان یک پنل روی آن رندر می‌شود:
var tgbutton = require('sdk/ui/button/toggle');
var panels = require("sdk/panel");
var self = require("sdk/self");

var button = tgbutton.ToggleButton({
  id: "updaterui",
  label: ".Net Updater",
  icon: {
    "16": "./icon-16.png",
    "32": "./icon-32.png",
    "64": "./icon-64.png"
  },
  onChange: handleChange
});

var panel = panels.Panel({
  contentURL: self.data.url("./popup.html"),
  onHide: handleHide
});

function handleChange(state) {
  if (state.checked) {
    panel.show({
      position: button
    });
  }
}

function handleHide() {
  button.state('window', {checked: false});
}
در سه خط اول، فایل‌هایی را که نیاز است Required شوند، می‌نویسیم و در یک متغیر ذخیره می‌کنیم. اگر در متغیر نریزیم مجبور هستیم همیشه هر کدی را به جای نوشتن عبارت زیر:
 tgbutton.ToggleButton
به صورت زیر بنویسیم:
require('sdk/ui/button/toggle').ToggleButton
که اصلا کار جالبی نیست. اگر مسیرهای نوشته شده را از مبدا فایل zip که اکسترکت کرده‌اید، در دایرکتوری sdk در شاخه lib بررسی کنید، با دیگر موجودیت‌های sdk آشنا خواهید شد.
در خط بعدی به تعریف یک شیء از نوع toggle button به اسم button میپردازیم و خصوصیاتی که به این دکمه داده ایم، مانند یک کد شناسایی، یک برچسب که به عنوان tooltip نمایش داده خواهد شد و آیکن‌هایی در اندازه‌های مختلف که در هرجایی کاربر آن دکمه را قرار داد، در اندازه‌ی مناسب باشد و نهایتا به تعریف یک رویداد می‌پردازیم. تابع handlechange زمانی صدا زده می‌شود که در وضعیت دکمه‌ی ایجاد شده تغییری حاصل شود. در خط بعدی شیء panel را به صورت global میسازیم. شیء self دسترسی ما را به اجزا یا فایل‌های افزونه خودمان فراهم می‌کند که در اینجا دسترسی ما به فایل html در شاخه‌ی data میسر شده است و مقدار مورد نظر را در contentURL قرار می‌دهد. نهایتا هم برای رویداد onhide تابعی را در نظر می‌گیریم تا موقعی که پنجره بسته شد بتوانیم وضعیت toggle button را به حالت قبلی بازگردانیم و حالت فشرده نباشد. چرا که این دکمه تنها با کلیک ماوس به حالت فشرده و حالت معمولی سوییچ میکند. پس اگر کاربر با کلیک بر روی صفحه‌ی مرورگر پنجره را ببندد، دکمه در همان وضعیت فشرده باقی می‌ماند.
همانطور که گفتیم تابع handlechnage موقعی رخ میدهد که در وضعیت دکمه، تغییری رخ دهد و نمیدانیم که این وضعیت فشرده شدن دکمه هست یا از حالت فشرده خارج شده است. پس با استفاده از ویژگی checked بررسی میکنم که آیا دکمه‌ای فشرده شده یا خیر؛ اگر برابر true بود یعنی کاربر روی دکمه، کلیک کرده و دکمه به حالت فشرده رفته، پس ما هم پنل را به آن نشان می‌دهیم و خصوصیات دلخواهی را برای مشخص کردن وضعیت پنل نمایشی به آن پاس می‌کنیم. خصوصیت یا پارامترهای زیادی را می‌توان در حین ساخت پنل برای آن ارسال کرد. با استفاده از خصوصیت position محل نمایش پنجره را مشخص می‌کنیم. در صورتی که ذکر نشود پنجره در وسط مرورگر ظاهر خواهد شد.
تابع onhide زمانی رخ میدهد که به هر دلیلی پنجره بسته شده باشد که در بالا یک نمونه‌ی آن را عرض کردیم. ولی اتفاقی که می‌افتد، وضعیت تابع را با متد state تغییر می‌دهیم و خصوصیت checked آن را false می‌کنیم. بجای پارامتر اولی، دو گزینه را میتوان نوشت؛ یکی window و دیگری tab است. اگر شما گزینه tab را جایگزین کنید، اگر در یک تب دکمه به حالت فشرده برود و به تب دیگر بروید و باعث بسته شدن پنجره بشوید، دکمه تنها در تبی که فعال است به حالت قبلی باز می‌گردد و تب اولی همچنان حالت خود را حفظ خواهد کرد پس می‌نویسیم window تا این عمل در کل پنجره اعمال شود.

Context Menus
برای ساخت منوی کانتکست از کد زیر استفاده می‌کنیم:
var contextMenu = require("sdk/context-menu");

var home = contextMenu.Item({
  label: "صفحه اصلی",
  data: "https://www.dntips.ir/"
});
var postsarchive = contextMenu.Item({
  label: "مطالب سایت",
  data: "https://www.dntips.ir/postsarchive"
});

var menuItem = contextMenu.Menu({
  label: "Open .Net Tips",
  context: contextMenu.PageContext(),
   items: [home, postsarchive],
  image: self.data.url("icon-16.png"),
  contentScript: 'self.on("click", function (node, data) {' +
                 '  window.location.href = data;' +
                 '});'
});
این منو هم مثل کروم دو زیر منو دارد که یکی برای باز کردن صفحه‌ی اصلی و دیگر‌ی برای باز کردن صفحه‌ی مطالب است. هر کدام یک برچسب برای نمایش متن دارند و یکی هم دیتا که برای نگهداری آدرس است. در خط بعدی منوی پدر یا والد ساخته می‌شود که با خصوصیت items، زیر منوهایش را اضافه می‌کنیم و با خصوصیت image، تصویری را در پوشه‌ی دیتا به آن معرفی می‌کنیم که اندازه‌ی آن 16 پیکسل است و دومی هم خصوصیت context است که مشخص می‌کند این گزینه در چه مواردی بر روی context menu نمایش داده شود. الان روی همه چیزی نمایش داده می‌شود. اگر گزینه، SelectionContext باشد، موقعی که متنی انتخاب شده باشد، نمایش می‌یابد. اگر SelectorContext باشد، خود شما مشخص می‌کنید بر روی چه مواردی نمایش یابد؛ مثلا عکس یا تگ p  یا هر چیز دیگری، کد زیر باعث می‌شود فقط روی عکس نمایش یابد:
SelectorContext("img")
کد زیر هم روی عکس و هم روی لینکی که href داشته باشد:
SelectorContext("img,a[href]")
موارد دیگری هم وجود دارند که میتوانید مطالب بیشتری را در مورد آن‌ها در اینجا مطالعه کنید. آخرین خصوصیت باقی مانده، content script است که می‌توانید با استفاده از جاوااسکریپت برای آن کد بنویسید.  موقعی که برای آن رویداد کلیک رخ داد، مشخص شود تابعی را صدا میزند با دو آرگومان؛ گره ای که انتخاب شده و داده‌ای که به همراه دارد که آدرس سایت است و آن را در نوار آدرس درج می‌کند.
آن منوهایی که با متد item ایجاد شده‌اند منوهایی هستند که با کلیک کاربر اجرا می‌شوند؛ ولی والدی که با متد menu ایجاد شده است، برای منویی است که زیر منو دارد و خودش لزومی به اجرای کد ندارد. پس اگر منویی میسازید که زیرمنو ندارد و خودش قرار است کاری را انجام دهد، به صورت همان item بنویسید که پایین‌تر نمونه‌ی آن را خواهید دید.
الان مشکلی که ایجاد می‌شود این است که موقعی که سایت را باز می‌کند، در همان تبی رخ می‌دهد که فعال است و اگر کاربر بر روی صفحه‌ی خاصی باشد، آن صفحه به سمت سایت مقصد رفته و سایت فعلی از دست میرود. روش صحیح‌تر اینست که تبی جدید بار شود و آدرس مقصد در آن نمایش یابد. پس باید از روشی استفاده کنیم که رویداد کلیک توسط کد خود افزونه مدیریت شود، تا با استفاده از شیء tab، یک تب جدید با آدرسی جدید ایجاد کنیم. پس کد را با کمی تغییر می‌نویسیم:
var tabs = require("sdk/tabs");
var menuItem = contextMenu.Menu({
  label: "Open .Net Tips",
  context: contextMenu.PageContext(),
   items: [home, postsarchive],
  image: self.data.url("icon-16.png"),
  contentScript: 'self.on("click", function (node, data) {' +
                 '  self.postMessage(data);' +
                 '});',
 onMessage: function (data) {
     tabs.open(data);
  }
});
با استفاده از postmessage، هر پارامتری را که بخواهیم ارسال می‌کنیم و بعد با استفاده از رویداد onMessage، داده‌ها را خوانده و کد خود را روی آن‌ها اجرا می‌کنیم.
بگذارید کد زیر را هم جهت سرچ مطالب بر روی سایت پیاده کنیم: 
var Url="https://www.dntips.ir/search?term=";
var searchMenu = contextMenu.Item({
  label: "search for",
  context: [contextMenu.PredicateContext(checkText),contextMenu.SelectionContext()],
    image: self.data.url("icon-16.png"),
  contentScript: 'self.on("click", function () {' +
  '  var text = window.getSelection().toString();' +
                 '  if (text.length > 20)' +
                 '   text = text.substr(0, 20);' +
                 '  self.postMessage(text);'+
                '})',
onMessage: function (data) {
     tabs.open(Url+data);
  }
 
});

function checkText(data) {

       if(data.selectionText === null)
           return false;

       console.log('selectionText: ' + data.selectionText);

       //handle showing or hiding of menu items based on the text content.
       menuItemToggle(data.selectionText);

       return true;
};

function menuItemToggle(text){
var searchText="جست و جو برای ";
    searchMenu.label=searchText+text;

};
در ساخت این منو، ما از ContextSelection استفاده کرده‌ایم. بدین معنی که موقعی که چیزی روی صفحه انتخاب شد، این منو ظاهر شود و گزینه‌ی دیگری که در کنارش هست، گزینه contextMenu.PredicateContext وظیفه دارد تابعی که به عنوان آرگومان به آن دادیم را موقعی که منو کانتکست ایجاد شد، صدا بزند و اینگونه میتوانیم بر حسب اطلاعات کانتکست، منوی خود را ویرایش کنیم. مثلا من دوست دارم موقعی که متنی انتخاب می‌شود و راست کلیک می‌کنم گزینه‌ی "جست و جو برای..." نمایش داده شود و به جای ... کلمه‌ی انتخاب شده نمایش یابد. به شکل زیر دقت کنید. این چیزی است که ما قرار است ایجاد کنیم:
در کل موقع ایجاد منو تابع checkText اجرا شده و متن انتخابی را خوانده به عنوان یک آرگومان برای تابع menuItemToggle ارسال می‌کند و به رشته "جست و جو برای" می‌چسباند. در خود پارامترهای آیتم اصلی، گزینه content scrip، با استفاده از جاوااسکریپت، متن انتخاب شده را دریافت کرده و با استفاده از متد postmessage برای تابع  onMessage ارسال کرده و با ساخت یک تب و چسباندن عبارت به آدرس جست و جو سایت، کاربر را به صفحه مورد نظر هدایت کرده و عمل جست و جو در سایت انجام می‌گیرد.

در قسمت آینده موارد بیشتری را در مورد افزونه نویسی در فایرفاکس بررسی خواهیم کرد و افزونه را تکمیل خواهیم کرد
مطالب
Functional Programming یا برنامه نویسی تابعی - قسمت دوم – مثال‌ها
در قسمت قبلی این مقاله، با مفاهیم تئوری برنامه نویسی تابعی آشنا شدیم. در این مطلب قصد دارم بیشتر وارد کد نویسی شویم و الگوها و ایده‌های پیاده سازی برنامه نویسی تابعی را در #C مورد بررسی قرار دهیم.


Immutable Types

هنگام ایجاد یک Type جدید باید سعی کنیم دیتای داخلی Type را تا حد ممکن Immutable کنیم. حتی اگر نیاز داریم یک شیء را برگردانیم، بهتر است که یک instance جدید را برگردانیم، نه اینکه همان شیء موجود را تغییر دهیم. نتیحه این کار نهایتا به شفافیت بیشتر و Thread-Safe بودن منجر خواهد شد.
مثال:
public class Rectangle
{
    public int Length { get; set; }
    public int Height { get; set; }

    public void Grow(int length, int height)
    {
        Length += length;
        Height += height;
    }
}

Rectangle r = new Rectangle();
r.Length = 5;
r.Height = 10;
r.Grow(10, 10);// r.Length is 15, r.Height is 20, same instance of r
در این مثال، Property های کلاس، از بیرون قابل Set شدن می‌باشند و کسی که این کلاس را فراخوانی میکند، هیچ ایده‌ای را درباره‌ی مقادیر قابل قبول آن‌ها ندارد. بعد از تغییر بهتر است وظیفه‌ی ایجاد آبجکت خروجی به عهده تابع باشد، تا از شرایط ناخواسته جلوگیری شود:
// After
public class ImmutableRectangle
{
    int Length { get; }
    int Height { get; }

    public ImmutableRectangle(int length, int height)
    {
        Length = length;
        Height = height;
    }

    public ImmutableRectangle Grow(int length, int height) =>
          new ImmutableRectangle(Length + length, Height + height);
}

ImmutableRectangle r = new ImmutableRectangle(5, 10);
r = r.Grow(10, 10);// r.Length is 15, r.Height is 20, is a new instance of r
با این تغییر در ساختار کد، کسی که یک شیء از کلاس ImmutableRectangle را ایجاد میکند، باید مقادیر را وارد کند و مقادیر Property ها به صورت فقط خواندنی از بیرون کلاس در دسترس هستند. همچنین در متد Grow، یک شیء جدید از کلاس برگردانده می‌شود که هیچ ارتباطی با کلاس فعلی ندارد.


استفاده از Expression بجای Statement

یکی از موارد با اهمیت در سبک کد نویسی تابعی را در مثال زیر ببینید:
public static void Main()
{
    Console.WriteLine(GetSalutation(DateTime.Now.Hour));
}

// imparitive, mutates state to produce a result
/*public static string GetSalutation(int hour)
{
    string salutation; // placeholder value

    if (hour < 12)
        salutation = "Good Morning";
    else
        salutation = "Good Afternoon";

    return salutation; // return mutated variable
}*/

public static string GetSalutation(int hour) => hour < 12 ? "Good Morning" : "Good Afternoon";
به خط‌های کامنت شده دقت کنید؛ می‌بینیم که یک متغیر، تعریف شده که نگه دارنده‌ای برای خروجی خواهد بود. در واقع به اصطلاح آن را mutate می‌کند؛ در صورتیکه نیازی به آن نیست. ما می‌توانیم این کد را به صورت یک عبارت (Expression) در آوریم که خوانایی بیشتری دارد و کوتاه‌تر است.


استفاده از High-Order Function ها برای ایجاد کارایی بیشتر

در قسمت قبلی درباره توابع HOF صحبت کردیم. به طور خلاصه توابعی که یک تابع را به عنوان ورودی میگیرند و یک تابع را به عنوان خروجی برمی‌گردانند. به مثال زیر توجه کنید:
public static int Count<TSource>(this IEnumerable<TSource> source, Func<TSource, bool> predicate)
{
    int count = 0;

    foreach (TSource element in source)
    {
        checked
        {
            if (predicate(element))
            {
                count++;
            }
        }
    }

    return count;
}
این قطعه کد، مربوط به متد Count کتابخانه‌ی Linq می‌باشد. در واقع این متد تعدادی از چیز‌ها را تحت شرایط خاصی می‌شمارد. ما دو راهکار داریم، برای هر شرایط خاص، پیاده سازی نحوه‌ی شمردن را انجام دهیم و یا یک تابع بنویسیم که شرط شمردن را به عنوان ورودی دریافت کند و تعدادی را برگرداند.


ترکیب توابع

ترکیب توابع به عمل پیوند دادن چند تابع ساده، برای ایجاد توابعی پیچیده گفته می‌شود. دقیقا مانند عملی که در ریاضیات انجام می‌شود. خروجی هر تابع به عنوان ورودی تابع بعدی مورد استفاده قرار میگیرد و در آخر ما خروجی آخرین فراخوانی را به عنوان نتیجه دریافت میکنیم. ما میتوانیم در #C به روش برنامه نویسی تابعی، توابع را با یکدیگر ترکیب کنیم. به مثال زیر توجه کنید:
public static class Extensions
{
    public static Func<T, TReturn2> Compose<T, TReturn1, TReturn2>(this Func<TReturn1, TReturn2> func1, Func<T, TReturn1> func2)
    {
        return x => func1(func2(x));
    }
}

public class Program
{
    public static void Main(string[] args)
    {
        Func<int, int> square = (x) => x * x;
        Func<int, int> negate = x => x * -1;
        Func<int, string> toString = s => s.ToString();
        Func<int, string> squareNegateThenToString = toString.Compose(negate).Compose(square);
        Console.WriteLine(squareNegateThenToString(2));
    }
}
در مثال بالا ما سه تابع جدا داریم که میخواهیم نتیجه‌ی آن‌ها را به صورت پشت سر هم داشته باشیم. ما میتوانستیم هر کدام از این توابع را به صورت تو در تو بنویسیم؛ ولی خوانایی آن به شدت کاهش خواهد یافت. بنابراین ما از یک Extension Method استفاده کردیم.


Chaining / Pipe-Lining و اکستنشن‌ها

یکی از روش‌های مهم در سبک برنامه نویسی تابعی، فراخوانی متد‌ها به صورت زنجیره‌ای و پاس دادن خروجی یک متد به متد بعدی، به عنوان ورودی است. به عنوان مثال کلاس String Builder یک مثال خوب از این نوع پیاده سازی است. کلاس StringBuilder از پترن Fluent Builder استفاده می‌کند. ما می‌توانیم با اکستنشن متد هم به همین نتیجه برسیم. نکته مهم در مورد کلاس StringBuilder این است که این کلاس، شیء string را mutate نمیکند؛ به این معنا که هر متد، تغییری در object ورودی نمی‌دهد و یک خروجی جدید را بر می‌گرداند.
string str = new StringBuilder()
  .Append("Hello ")
  .Append("World ")
  .ToString()
  .TrimEnd()
  .ToUpper();
در این مثال  ما کلاس StringBuilder را توسط یک اکستنشن متد توسعه داده‌ایم:
public static class Extensions
{
    public static StringBuilder AppendWhen(this StringBuilder sb, string value, bool predicate) => predicate ? sb.Append(value) : sb;
}

public class Program
{
    public static void Main(string[] args)
    {
        // Extends the StringBuilder class to accept a predicate
        string htmlButton = new StringBuilder().Append("<button").AppendWhen(" disabled", false).Append(">Click me</button>").ToString();
    }
}


نوع‌های اضافی درست نکنید ، به جای آن از کلمه‌ی کلیدی yield استفاده کنید!

گاهی ما نیاز داریم لیستی از آیتم‌ها را به عنوان خروجی یک متد برگردانیم. اولین انتخاب معمولا ایجاد یک شیء از جنس List یا به طور کلی‌تر Collection و سپس استفاده از آن به عنوان نوع خروجی است:
public static void Main()
{
    int[] a = { 1, 2, 3, 4, 5 };

    foreach (int n in GreaterThan(a, 3))
    {
        Console.WriteLine(n);
    }
}


/*public static IEnumerable<int> GreaterThan(int[] arr, int gt)
{
    List<int> temp = new List<int>();
    foreach (int n in arr)
    {
        if (n > gt) temp.Add(n);
    }
    return temp;
}*/

public static IEnumerable<int> GreaterThan(int[] arr, int gt)
{
    foreach (int n in arr)
    {
        if (n > gt) yield return n;
    }
}
همانطور که مشاهده میکنید در مثال اول، ما از یک لیست موقت استفاده کرد‌ه‌ایم تا آیتم‌ها را نگه دارد. اما میتوانیم از این مورد با استفاده از کلمه کلیدی yield اجتناب کنیم. این الگوی iterate بر روی آبجکت‌ها در برنامه نویسی تابعی، خیلی به چشم میخورد.


برنامه نویسی declarative به جای imperative با استفاده از Linq

در قسمت قبلی به طور کلی درباره برنامه نویسی Imperative صحبت کردیم. در مثال زیر یک نمونه از تبدیل یک متد که با استایل Imperative نوشته شده به declarative را می‌بینید. شما میتوانید ببینید که چقدر کوتاه‌تر و خواناتر شده:
List<int> collection = new List<int> { 1, 2, 3, 4, 5 };

// Imparative style of programming is verbose
List<int> results = new List<int>();

foreach(var num in collection)
{
  if (num % 2 != 0) results.Add(num);
}

// Declarative is terse and beautiful
var results = collection.Where(num => num % 2 != 0);


Immutable Collection

در مورد اهمیت immutable قبلا صحبت کردیم؛ Immutable Collection ها، کالکشن‌هایی هستند که به جز زمانیکه ایجاد می‌شنود، اعضای آن‌ها نمی‌توانند تغییر کنند. زمانیکه یک آیتم به آن اضافه یا کم شود، یک لیست جدید، برگردانده خواهد شد. شما می‌توانید انواع این کالکشن‌ها را در این لینک ببینید.
به نظر میرسد که ایجاد یک کالکشن جدید میتواند سربار اضافی بر روی استفاده از حافظه داشته باشد، اما همیشه الزاما به این صورت نیست. به طور مثال اگر شما f(x)=y را داشته باشید، مقادیر x و y به احتمال زیاد یکسان هستند. در این صورت متغیر x و y، حافظه را به صورت مشترک استفاده می‌کنند. به این دلیل که هیچ کدام از آن‌ها Mutable نیستند. اگر به دنبال جزییات بیشتری هستید این مقاله به صورت خیلی جزیی‌تر در مورد نحوه پیاده سازی این نوع کالکشن‌ها صحبت میکند. اریک لپرت یک سری مقاله در مورد Immutable ها در #C دارد که میتوانید آن هار در اینجا پیدا کنید.

 

Thread-Safe Collections

اگر ما در حال نوشتن یک برنامه‌ی Concurrent / async باشیم، یکی از مشکلاتی که ممکن است گریبانگیر ما شود، race condition است. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که دو ترد به صورت همزمان تلاش میکنند از یک resource استفاده کنند و یا آن را تغییر دهند. برای حل این مشکل میتوانیم آبجکت‌هایی را که با آن‌ها سر و کار داریم، به صورت immutable تعریف کنیم. از دات نت فریمورک نسخه 4 به بعد  Concurrent Collection‌ها معرفی شدند. برخی از نوع‌های کاربردی آن‌ها را در لیست پایین می‌بینیم:
Collection
توضیحات
 ConcurrentDictionary 
  پیاده سازی thread safe از دیکشنری key-value 
 ConcurrentQueue 
  پیاده سازی thread safe از صف (اولین ورودی ، اولین خروجی) 
 ConcurrentStack 
  پیاده سازی thread safe از پشته (آخرین ورودی ، اولین خروجی) 
 ConcurrentBag 
  پیاده سازی thread safe از لیست نامرتب 

این کلاس‌ها در واقع همه مشکلات ما را حل نخواهند کرد؛ اما بهتر است که در ذهن خود داشته باشیم که بتوانیم به موقع و در جای درست از آن‌ها استفاده کنیم.

در این قسمت از مقاله سعی شد با روش‌های خیلی ساده، با مفاهیم اولیه برنامه نویسی تابعی درگیر شویم. در ادامه مثال‌های بیشتری از الگوهایی که میتوانند به ما کمک کنند، خواهیم داشت.   
مطالب
بازسازی کد: تعریف متغیر توضیحی (Introduce explaining variable)
زمانیکه عبارت شرطی، یا محاسبات پیچیده‌ای در کد وجود دارد، می‌توان آن را به بخش‌های کوچکتری تقسیم و برای هر بخش، یک متغیر توضیحی ایجاد کرد؛ به طوری‌که نام متغیر، توضیح کافی ای در مورد آن بخش از عبارت باشد. 
در ادامه‌ی این بازسازی کد، معمولا می‌توان بازسازی کد جایگزینی متغیر موقتی با پرس و جو (Replace temp with query) را انجام داد. زیرا متغیرهای محلی صرفا در محدوده‌ی متد خود قابل دسترسی هستند و ممکن است توسعه‌ی یک متد بلند را به همراه بیاورند.
به طور مثال به تکه کد زیر توجه کنید:
if (platform.ToUpper().Contains("MAC") && browser.ToUpper().Contains("SAFARI")) 
{ 
        // do something 
}
این تکه کد با بررسی زیرساخت و مرورگر کاربر، کاری را انجام می‌دهد. اما با کمی دقت متوجه می‌شویم عبارت شرطی استفاده شده در آن کمی پیچیده است. می‌توان این کد را به صورت زیر بازسازی کرد. 
var isSafari = browser.ToUpper().Contains("SAFARI"); 
var isMac = platform.ToUpper().Contains("MAC"); 
if (isSafari && isMac) 
{ 
    // do something 
}
کد حاصل از بازسازی انجام شده، کدی خواناتر و قابل توسعه‌تر است (البته در این مثال با نمونه‌ای ساده سر و کار داریم و موارد واقعی‌تر معمولا پیچیدگی بیشتری دارند).  

مراحل انجام این بازسازی کد  

  1. متغیر محلی ای را ایجاد نمایید و بخشی از عبارت پیچیده را به آن مقداردهی کنید. 
  2. تمامی استفاده‌ها از آن بخش از عبارت را با مقدار متغیر جایگزین نمایید. 
  3. کد را کامپایل و تست نمایید. 
  4. برای بخش‌های دیگر عبارت پیچیده همین کارها را تکرار نمایید. 

مثال: با متدی که محاسبه قیمت نهایی یک کالا را انجام می‌دهد، شروع می‌کنیم.  
public decimal GetPrice() { 
    // price = base price - quantity * discount + shipping 
    return quantity * itemPrice - Math.Max(0, quantity - 500) * itemPrice * 0.05 
        + Math.Min(quantity * itemPrice * 0.1, 100); 
}
در اولین نگاه متوجه می‌شویم که می‌توان بخشی از محاسبات را که مربوط به قیمت پایه است، به صورت جداگانه در متغیری ذخیره نماییم:  
var basePrice = quantity * itemPrice;
با این تغییر، متد مورد نظر به شکل زیر خواهد شد:  
public decimal GetPrice() { 
    // price = base price - quantity * discount + shipping 
    var basePrice = quantity * itemPrice; 
    return basePrice - Math.Max(0, quantity - 500) * itemPrice * 0.05 
        + Math.Min(basePrice * 0.1, 100); 
}
سپس با کمی دقت می‌توانیم به فرمول مستقل محاسبه تخفیف برسیم و آن را در متغیری جداگانه ذخیره نماییم. با این کار متد مورد نظر به صورت زیر خواهد شد:  
public decimal GetPrice() { 
    // price = base price - quantity * discount + shipping 
    var basePrice = quantity * itemPrice; 
    var discount = Math.Max(0, quantity - 500) * itemPrice * 0.05; 
    return basePrice - discount 
        + Math.Min(basePrice * 0.1, 100); 
}
و پس از آن نیز فرمول مربوط به محاسبه مبلغ ارسال نیز کاملا واضح خواهد بود.  
public decimal GetPrice() { 
    // price = base price - quantity * discount + shipping 
    var basePrice = quantity * itemPrice; 
    var discount = Math.Max(0, quantity - 500) * itemPrice * 0.05; 
    var shipping = Math.Min(basePrice * 0.1, 100); 
    return basePrice – discount  + shipping; 
}

مشاهده می‌کنید که نمونه کد مطرح شده، به کدی منظم‌تر و خواناتر تبدیل شده است. یکی از مزایای جانبی چنین بازسازی کدی، نیاز کمتر به کامنت‌های توضیحی در مورد بدنه متد است. به طور مثال کامنت اولین خط از متد ذکر شده، در تکه کد نهایی بازسازی شده، کامنتی بی معنی است زیرا کد، به خودی خود کاری را که انجام می‌دهد، توضیح داده‌است. به این روش کد نویسی به طور کلی self documenting code گفته می‌شود. 
همان طور که در ابتدای مطلب نیز ذکر شد، در ادامه‌ی این بازسازی کد می‌توان بازسازی‌های دیگری مانند جایگزینی متغیر موقتی با پرس و جو را نیز استفاده نمود. این مورد به عنوان تمرین به خواننده واگذار می‌شود.  
مطالب
INPC استاندارد با بهره گیری از صفت CallerMemberName
یکی از Attribute‌های بسیار کاربردی که در سی شارپ 5 اضافه شد CallerMemberNameAttribute بود. این صفت به یک متد اجازه میدهد که از فراخواننده‌ی خود مطلع شود. این صفت را می‌توان بر روی یک پارامتر انتخابی که مقدار پیش‌فرضی دارد اعمال نمود.

استفاده از این صفت هم بسیار ساده است:

private void A ( [CallerMemberName] string callerName = "") 
{
  Console.WriteLine("Caller is " + callerName);
}

private static void B()
{
        // let's call A
        A();
}
در کد فوق، متد A به راحتی می‌تواند بفهمد چه کسی آن را فراخوانی کرده است. از جمله کاربردهای این صفت در ردیابی و خطایابی است.

ولی یک استفاده‌ی بسیار کاربردی از این صفت، در پیاده سازی رابط INotifyPropertyChanged می‌باشد.

معمولا هنگام پیاده سازی INotifyPropertyChanged کدی شبیه به این را می‌نویسیم:

    public class PersonViewModel : INotifyPropertyChanged
    {
        public event PropertyChangedEventHandler PropertyChanged;

        private void OnPropertyChanged(string propertyName)
        {
            if (PropertyChanged != null)
                PropertyChanged(this, new PropertyChangedEventArgs(propertyName));
        }

        private string name;
        public string Name
        {
            get { return name; }
            set
            {
                this.name = value;
                OnPropertyChanged("Name");
            }
        }
    }

یعنی در Setter معمولا نام ویژگی ای را که تغییر کرده است، به متد OnPropertyChanged می‌فرستیم تا اطلاع رسانی‌های لازم انجام پذیرد. تا اینجای کار همه چیز خوب و آرام است. اما به محضی که کد شما کمی طولانی شود و شما به دلایلی نیاز به Refactor کردن کد و احیانا تغییر نام ویژگی‌ها را پیدا کنید، آن موقع مسائل جدیدی بروز پیدا می‌کند.

برای مثال فرض کنید پس از نوشتن کلاس PersonViewModel تصمیم می‌گیرد نام ویژگی Name را به FirstName تغییر دهید؛ چرا که می‌خواهید اجزای نام یک شخص را به صورت مجزا نگهداری و پردازش کنید. پس احتمالا با زدن کلید F2 روی فیلد name آن را به firstName و ویژگی Name را به FirstName تغییر نام می‌دهید. همانند کد زیر:

private string firstName;
public string FirstName
{
            get { return firstName; }
            set
            {
                this.firstName = value;
                OnPropertyChanged("Name");
            }
}

برنامه را کامپایل کرده و در کمال تعجب می‌بینید که بخشی از برنامه درست رفتار نمی‌کند و تغییراتی که در نام کوچک شخص توسط کاربر ایجاد می‌شود به درستی بروزرسانی نمی‌شوند. علت ساده است: ما کد را به صورت اتوماتیک Refactor کرده ایم و گزینه‌ی Include String را در حین Refactor، در حالت پیشفرض غیرفعال رها کرده‌ایم. پس جای تعجبی ندارد که در هر جای کد که رشته‌ای به نام "Name" با ماهیت نام شخص داشته ایم، دست نخورده باقی مانده است. در واقع در کد تغییر یافته، هنگام تغییر FirstName، ما به سیستم گزارش می‌کنیم که ویژگی Name (که اصلا وجود ندارد) تغییر یافته است و این یعنی خطا.

حال احتمال بروز این خطا را در ViewModel هایی با ده‌ها ویژگی و ترکیب‌های مختلف در نظر بگیرید. پس کاملا محتمل است و برای خیلی از دوستان این اتفاق رخ داده است.

و اما راه حل چیست؟ به کارگیری صفت CallerMemberName

بهتر است که یک کلاس انتزاعی برای تمام ViewModel‌های خود داشته باشیم و پیاده سازی جدید INPC را در درون آن قرار دهیم تا براحتی VM‌های ما از آن مشتق شوند:

public abstract class ViewModelBase : INotifyPropertyChanged
{
        public event PropertyChangedEventHandler PropertyChanged;

        protected void OnPropertyChanged([CallerMemberName] string propertyName = "")
        {
            OnPropertyChangedExplicit(propertyName);
        }

        protected void OnPropertyChanged<TProperty>(Expression<Func<TProperty>> projection)
        {
            var memberExpression = (MemberExpression)projection.Body;
            OnPropertyChangedExplicit(memberExpression.Member.Name);
        }

        void OnPropertyChangedExplicit(string propertyName)
        {
            this.CheckPropertyName(propertyName);

            PropertyChangedEventHandler handler = this.PropertyChanged;

            if (handler != null)
            {
                var e = new PropertyChangedEventArgs(propertyName);
                handler(this, e);
            }
        }

        #region Check property name

        [Conditional("DEBUG")]
        [DebuggerStepThrough]
        public void CheckPropertyName(string propertyName)
        {
            if (TypeDescriptor.GetProperties(this)[propertyName] == null)
                throw new Exception(String.Format("Could not find property \"{0}\"", propertyName));
        }

        #endregion // Check property name
}

در این کلاس، ما پارامتر propertyName را از متد OnPropertyChanged، توسط صفت CallerMemberName حاشیه نویسی کرده‌ایم. این کار باعث می‌شود در Setter‌های ویژگی‌ها، به راحتی بدون نوشتن نام ویژگی، عملیات اطلاع رسانی تغییرات را انجام دهیم. بدین صورت که کافیست متد OnPropertyChanged بدون هیچ آرگومانی در Setter فراخوانی شود و صفت CallerMemberName به صورت اتوماتیک نام ویژگی ای که فراخوانی از درون آن انجام شده است را درون پارامتر propertyName قرار می‌دهد.

پس کلاس PersonViewModel را به صورت زیر می‌توانیم اصلاح و تکمیل کنیم:

public class PersonViewModel : ViewModelBase
{
        private string firstName;
        public string FirstName
        {
            get { return firstName; }
            set
            {
                this.firstName = value;

                OnPropertyChanged();
                OnPropertyChanged(() => this.FullName);
            }
        }

        private string lastName;
        public string LastName
        {
            get { return lastName; }
            set
            {
                this.lastName = value;

                OnPropertyChanged();
                OnPropertyChanged(() => this.FullName);
            }
        }

        public string FullName
        {
            get { return string.Format("{0} {1}", FirstName, LastName); }
        }
}
همانطور که می‌بینید متد OnPropertyChanged بدون آرگومان فراخوانی میشود. اکنون اگر شما اقدام به Refactor کردن کد خود بکنید دیگر نگرانی از بابت تغییر نکردن رشته‌ها و کامنت‌ها نخواهید داشت و مطمئن هستید، نام ویژگی هر چیزی که باشد، به صورت خودکار به متد ارسال خواهد شد.

کلاس ViewModelBase یک پیاده سازی دیگر از OnPropetyChanged هم دارد که به شما اجازه می‌دهد با استفاده دستورات لامبدا، OnPropertyChanged را برای هر یک از اعضای دلخواه کلاس نیز فراخوانی کنید. همانطور که در مثال فوق می‌بینید، تغییرات نام خانوادگی در نام کامل شخص نیز اثرگذار است. در نتیجه به وسیله‌ی یک Func به راحتی بیان می‌کنیم که FullName هم تغییر کرده است و اطلاع رسانی برای آن نیز باید صورت پذیرد.

برای استفاده از صفت CallerMemberName باید دات نت هدف خود را 4.5 یا 4.6 قرار دهید.

ارجاع:
Raise INPC witout string name