وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
React 16x - قسمت 30 - React Hooks - بخش 1 - معرفی useState و useEffect
با استفاده از React Hooks که در نگارش 16.7.0 آن معرفی شدند، می‌توان در کامپوننت‌های تابعی «تا پیش از این» بدون حالت، به state و تمام قابلیت‌های دیگر React، دسترسی یافت. جهت یادآوری، در قسمت 8 این سری، کامپوننت‌های تابعی بدون حالت را معرفی کردیم. تا پیش از معرفی React Hooks، برای ردیابی تغییرات مقادیری خاص، می‌بایستی آن‌ها را در خاصیت state کامپوننت‌هایی که به صورت کلاس تعریف شده بودند، قرار می‌دادیم. بنابراین class components، تنها نوع کامپوننت‌هایی در React بودند که دسترسی به state را داشتند. شبیه به همین مورد، برای life-cycle hooks معرفی شده‌ی در قسمت 9 برقرار بود. برای مثال متد componentDidMount، تنها در class components، جهت دسترسی به یک API خارجی و انجام اعمال Ajax ای، قابل تعریف بود و کار کامپوننت‌های تابعی بدون حالت، بیشتر نمایش عناصر HTML و دریافت مقادیر خود از class components، توسط props بود. به این ترتیب امکان تجزیه‌ی یک UI پیچیده، به یک component tree با خوانایی بیشتری، میسر می‌شد. اما با معرفی React v16.7.0، از لحاظ فنی دیگر الزاما نیازی به class components وجود ندارد و می‌توان با استفاده از React Hooks، تمام قابلیت‌هایی را که پیشتر فقط توسط class components در اختیار داشتیم، اکنون با کامپوننت‌های تابعی نیز پیاده سازی کنیم.


برپایی پیش‌نیازها

در اینجا برای بررسی React Hooks، یک پروژه‌ی جدید React را ایجاد می‌کنیم:
> npm i -g create-react-app
> create-react-app sample-30
> cd sample-30
> npm start
در ادامه توئیتر بوت استرپ 4 را نیز نصب می‌کنیم. برای این منظور پس از باز کردن پوشه‌ی اصلی برنامه توسط VSCode، دکمه‌های ctrl+` را فشرده (ctrl+back-tick) و دستور زیر را در ترمینال ظاهر شده وارد کنید:
> npm install --save bootstrap
سپس برای افزودن فایل bootstrap.css به پروژه‌ی React خود، ابتدای فایل index.js را به نحو زیر ویرایش خواهیم کرد:
import "bootstrap/dist/css/bootstrap.css";
این import به صورت خودکار توسط webpack ای که در پشت صحنه کار bundling & minification برنامه را انجام می‌دهد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همچنین اگر به فایل package.json موجود در ریشه‌ی پروژه دقت کنیم، برای کار با React-hooks، نیاز است نگارش بسته‌های React و React-dom، حداقل مساوی 16.7 باشند که در زمان نگارش این مطلب، نگارش 16.12.0 آن به صورت خودکار نصب می‌شود. بنابراین بدون مشکلی می‌توانیم شروع به کار با React hooks کنیم.


معرفی useState Hook

در اینجا قصد داریم یک شمارشگر را به همراه یک دکمه، در صفحه نمایش دهیم؛ بطوریکه این شمارشگر، تعداد بار کلیک بر روی دکمه را ردیابی می‌کند. از پیش می‌دانیم که برای ردیابی مقدار تعداد بار کلیک شدن، باید متغیر آن‌را درون state یک class component قرار داد:
import "./App.css";

import React, { Component } from "react";

class App extends Component {
  state = { count: 0 };

  incrementCount = () => {
    this.setState({ count: this.state.count + 1 });
  };

  render() {
    return (
      <button onClick={this.incrementCount} className="btn btn-primary m-3">
        I was clicked {this.state.count} times!
      </button>
    );
  }
}

export default App;
در اینجا یک class component متداول را داریم که در آن دکمه‌ای تعریف شده‌است. سپس برای شمارش تعداد بار کلیک بر روی آن، خاصیت count را به شیء منتسب به state، با مقدار اولیه‌ی صفر، اضافه کرده‌ایم. اکنون هربار که بر روی آن کلیک می‌شود، رویدادگردان incrementCount فراخوانی شده و توسط متد this.setState، مقدار پیشین خاصیت count، بر اساس مقدار فعلی آن، یک واحد افزایش می‌یابد. نتیجه‌ی آن نیز در برچسب دکمه، نمایش داده می‌شود:


اکنون می‌خواهیم همین کامپوننت را توسط React hooks بازنویسی کنیم. در ابتدا، فایل app.js را به App‍Class.js، تغییر نام می‌دهیم تا نگارش قبلی class component را برای مقایسه، در اختیار داشته باشیم. در ادامه فایل جدید AppFunction.js را برای بازنویسی آن توسط یک کامپوننت تابعی، توسط میانبرهای imrc و سپس sfc در VSCode، ایجاد می‌کنیم. البته این تغییر نام فایل‌ها، نیاز به تغییر نام ماژول‌های import شده‌ی در فایل index.js را نیز به صورت زیر دارد:
//import App from "./App‍Class";
import App from "./AppFunction";

اولین سؤالی که اینجا مطرح می‌شود، این است: در این کامپوننت تابعی جدید، state را از کجا بدست بیاوریم؟
با React Hooks، بجای تعریف یک state به صورت خاصیت، آن‌را صرفا use می‌کنیم و این دقیقا نام اولین React Hooks ای است که بررسی می‌کنیم؛ یا همان useState. بنابراین ابتدا این شیء را import خواهیم کرد:
import React, { useState } from 'react';
useState یک تابع است و باید در ابتدای کامپوننت، مورد استفاده قرار گیرد. این متد برای شروع به کار، نیاز به یک state آغازین را دارد؛ دقیقا مانند همان‌کاری که در class component فوق انجام دادیم:
const App = () => {
    const [count, setCount] = useState(0);
در اینجا عدد صفر، همان مقدار آغازین متغیر count است (شبیه به کاری که در state = { count: 0 } انجام دادیم). سپس اولین خروجی متد useState که داخل یک آرایه مشخص شده‌است (JavaScript array destructuring ؛ با مزیت امکان انتخاب نام‌هایی دلخواه، بدون نیاز به تعریف alias، برخلاف حالت object destructuring)، همان متغیر count است که توسط state ردیابی خواهد شد. اینبار بجای متد this.setState قبلی که یک متد عمومی بود، متدی اختصاصی را صرفا جهت تغییر مقدار همین متغیر count، به نام setCount به عنوان دومین خروجی متد useState، تعریف می‌کنیم. در حقیقت تا اینجا امضای متد جنریک useState استفاده شده، به صورت زیر تغییر کرده‌است:
useState<number>(initialState: number | (() => number)): [number, React.Dispatch<React.SetStateAction<number>>]
متد useState، یک initialState را دریافت می‌کند و سپس یک عدد را (در اینجا چون مقدار آغازین، عددی است)، به همراه یک متد، جهت تغییر state آن، بازگشت می‌دهد:
import React, { useState } from "react";

const App = () => {
  const [count, setCount] = useState(0);
  const incrementCount = () => {
    setCount(count + 1);
  };

  return (
    <button onClick={incrementCount} className="btn btn-primary m-3">
      I was clicked {count} times!
    </button>
  );
};

export default App;
- پس از تعریف useState، متد رویدادگردان onClick را همانند قبل تعریف می‌کنیم؛ با یک تغییر مهم: چون این متد داخل یک کامپوننت تابعی تعریف شده‌است، باید با const شروع شود و همانند یک متغیر که به آن متدی انتساب داده شده، معرفی گردد. پیشتر incrementCount تعریف شده‌ی داخل یک class component، یک خاصیت بود که متدی به آن انتساب داده شده بود.
- همچنین در اینجا (داخل این متد) دیگر خبری از this‌ها نیست؛ onClick، مستقیما به متغیر incrementCount اشاره می‌کند و {count} نیز مستقیما از خروجی useState، که به مقدار جاری count اشاره می‌کند، تامین می‌شود.
- اکنون با هربار کلیک بر روی این دکمه، متد منتسب به متغیر incrementCount فراخوانی شده و در داخل آن، همان متد setCount را جهت به روز رسانی state، فراخوانی می‌کنیم (بجای فراخوانی this.setState عمومی قبلی). در اینجا ابتدا مقدار جاری متغیر count در state، دریافت شده و سپس یک واحد به آن اضافه می‌شود. امضای متد جنریک setCount به صورت زیر است:
 const setCount: (value: React.SetStateAction<number>) => void


استفاده از مقدار قبلی state توسط useState

زمانیکه متد this.setState فراخوانی می‌شود، اینکار سبب در صف قرار گرفتن رندر مجدد کامپوننت جاری خواهد شد. همچنین اعمال این متد نیز ممکن است در صف قرار گیرد. یعنی اگر پس از فراخوانی this.setState، سعی در خواندن state به روز شده را داشته باشیم، ممکن است مقدار اشتباهی را دریافت کنیم:
  incrementCount = () => {
    this.setState({ count: this.state.count + 1 });
  };
برای نمونه در فراخوانی فوق، منظور از this.state.count، مقدار جاری یا همان مقدار قبلی count است که قرار است یک واحد به آن اضافه شود. اما چون متد this.setState کار به روز رسانی‌های state را نیز در صف قرار می‌دهد، دفعه‌ی بعدی که بر روی آن کلیک شد، الزامی ندارد که this.state.count، حتما در همان لحظه به روز رسانی شده باشد. برای رفع این مشکل می‌توان نوشت:
  incrementCount = () => {
    this.setState(prevState => ({
      count: prevState.count + 1
    }));
  };
prevState در اینجا یعنی state قبلی و توسط متد setState، به صورت یک arrow function قابل دریافت است که در نهایت یک شیء را باز می‌گرداند. اکنون بر اساس state قبلی می‌توان به روز رسانی دقیقی را انجام داد.

این نکته در مورد کامپوننت‌های تابعی نیز وجود دارد:
  const incrementCount = () => {
    setCount(count + 1);
  };
در اینجا متغیر count، همانند خاصیت this.state.count کامپوننت‌های کلاسی عمل می‌کند. بنابراین الزامی ندارد که با هر بار فراخوانی setCount، مقدار جاری متغیر count، دقیقا به مقدار قبلی تنظیم شده‌ی آن اشاره کند. برای انجام مشابه اینکار با کامپوننت‌های تابعی که از useState استفاده می‌کنند، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
const incrementCount = () => {
    setCount(prevCount => prevCount + 1);
  };
در اینجا نیز امکان دسترسی به مقدار قبلی count، توسط یک arrow function وجود دارد که برخلاف حالت prevState، فقط یک مقدار عددی مرتبط با count را باز می‌گرداند.


به روز رسانی بیش از یک خاصیت در state

فرض کنید قصد داریم به مثال جاری، یک مربع را در صفحه اضافه کنیم که با کلیک بر روی آن، رنگش تغییر می‌کند (خاموش و روشن می‌شود):


در حالت AppClass یا کامپوننت کلاسی، کدهای برنامه به صورت زیر تغییر می‌کنند:
import "./App.css";

import React, { Component } from "react";

class App extends Component {
  state = {
    count: 0,
    isOn: false
  };

  incrementCount = () => {
    this.setState(prevState => ({
      count: prevState.count + 1
    }));
  };

  toggleLight = () => {
    this.setState(prevState => ({
      isOn: !prevState.isOn
    }));
  };

  render() {
    return (
      <>
        <h1>App Class</h1>
        <h2>Counter</h2>
        <button onClick={this.incrementCount} className="btn btn-primary m-3">
          I was clicked {this.state.count} times!
        </button>

        <h2>Toggle Light</h2>
        <div
          style={{
            height: "50px",
            width: "50px",
            cursor: "pointer"
          }}
          className={
            this.state.isOn ? "alert alert-info m-3" : "alert alert-warning m-3"
          }
          onClick={this.toggleLight}
        />
      </>
    );
  }
}

export default App;
توضیحات:
- در متد رندر، نیاز است تا تنها یک child، بازگشت داده شود. به همین جهت می‌توان از React.Fragment، برای محصور سازی المان‌های تعریف شده، استفاده کرد. البته در React 16.7.0، دیگر نیازی به ذکر صریح React.Fragment نبوده و فقط می‌توان نوشت </><> تا بیانگر یک فرگمنت باشد.
- سپس یک div تعریف شده که با استفاده از ویژگی style، یک سری شیوه‌نامه‌ی ابتدایی، مانند طول و عرض و نوع اشاره‌گر ماوس آن، تعیین شده‌اند.
- اکنون برای اینکه بتوان با کلیک بر روی این div، رنگ آن‌را تغییر داد، نیاز است بتوان توسط متغیری، مقدار خاموش و روشن بودن را ردیابی کرد. به همین جهت خاصیت جدید isOn را به state اضافه می‌کنیم.
- در آخر، رویداد onClick این div را به متد رویدادگران toggleLight متصل می‌کنیم تا توسط آن و فراخوانی this.setState، بتوان مقدار قبلی isOn را در state، دریافت و سپس آن‌را معکوس کرد و بجای مقدار جاری isOn در state درج کنیم. این فراخوانی، سبب رندر مجدد کامپوننت جاری شده و در نتیجه‌ی آن، مقدار className را بر اساس مقدار this.state.isOn، به صورت پویا تغییر می‌دهد.

برای مشاهده‌ی خروجی برنامه در این حالت، نیاز است به index.js مراجعه و تغییر زیر را اعمال کرد تا کامپوننت App، از ماژول App‍Class تامین شود:
import App from "./App‍Class";
//import App from "./AppFunction";

اکنون قصد داریم دقیقا معادل همین قطعه کد را در کامپوننت تابعی خود پیاده سازی کنیم. به همین جهت به فایل src\AppFunction.js بازگشته و تغییرات زیر را اعمال می‌کنیم:
import React, { useState } from "react";

const App = () => {
  const [count, setCount] = useState(0);
  const [isOn, setIsOn] = useState(false);

  const incrementCount = () => {
    setCount(prevCount => prevCount + 1);
  };

  const toggleLight = () => {
    setIsOn(prevIsOn => !prevIsOn);
  };

  return (
    <>
      <h1>App Function</h1>
      <h2>Counter</h2>
      <button onClick={incrementCount} className="btn btn-primary m-3">
        I was clicked {count} times!
      </button>

      <h2>Toggle Light</h2>
      <div
        style={{
          height: "50px",
          width: "50px",
          cursor: "pointer"
        }}
        className={isOn ? "alert alert-info m-3" : "alert alert-warning m-3"}
        onClick={toggleLight}
      />
    </>
  );
};

export default App;
توضیحات:
- اگر دقت کنید، کلیات این کامپوننت تابعی، با کامپوننت کلاسی، آنچنان متفاوت نیست. متد رندر آن دقیقا همان markup را بازگشت می‌دهد؛ با یک تفاوت مهم: در اینجا دیگر نیازی به ذکر thisها نیست، چون تمام ارجاعات، به متغیرهای داخل تابع App انجام شده‌است و نه به متدها و یا خاصیت‌های یک کلاس.
- مرحله‌ی بعد تغییر، جایگزینی this.state.isOn قبلی، با یک متغیر درون تابع App است. به همین جهت در اینجا یک useState دیگر را تعریف می‌کنیم. هر useState، تنها به قسمتی از state اشاره می‌کند و مانند خاصیت کلی state مربوط به یک کلاس نیست. همچنین در خاصیت state یک کلاس، مقدار آن همواره به یک شیء اشاره می‌کند؛ اما با useState چنین اجباری وجود ندارد و می‌تواند هر نوع مجاز جاوا اسکریپتی باشد. برای مثال در اینجا مقدار اولیه‌ی آن به false تنظیم شده‌است. پس از آن، خروجی این متد، قسمتی از state را که کنترل می‌کند، به نام متغیر isOn و تنظیم کننده‌ی آن‌را به نام متد setIsOn، معرفی خواهد کرد. متد useState، یک متد جنریک است. یعنی نوع خروجی‌های آن بر اساس نوع مقدار اولیه‌ای که به آن انتساب داده می‌شود، تعیین می‌شود. برای مثال اگر نوع مقدار اولیه‌ی آن، Boolean باشد، به صورت خودکار نوع متغیر و پارامتر متد خروجی از آن نیز Boolean خواهند بود.
- در آخر خاصیت toggleLight کلاس کامپوننت، تبدیل به یک متغیر یا ثابت، در تابع جاری App می‌شود و بجای this.setState کلی قبلی، از متد اختصاصی‌تر setIsOn، برای تغییر مقدار state متناظر، کمک گرفته خواهد شد. در اینجا با استفاده از prevIsOn، به مقدار دقیق پیشین متغیر isOn در state، دسترسی یافته و سپس آن‌را معکوس می‌کنیم.

برای مشاهده‌ی خروجی برنامه در این حالت، نیاز است به index.js مراجعه و تغییر زیر را اعمال کرد تا کامپوننت App، از ماژول App‍Function تامین شود:
// import App from "./App‍Class";
import App from "./AppFunction";


معرفی useEffect Hook

فرض کنید قصد داریم برچسب دکمه‌ی «I was clicked {this.state.count} times» را در المان Title صفحه، نمایش دهیم. برای انجام چنین کاری نیاز است با DOM API تعامل داشته باشیم؛ اما پیشتر یک چنین کاری را تنها با class components می‌شد انجام داد. برای رفع این محدودیت در کامپوننت‌های تابعی، hook جدیدی به نام useEffect، ارائه شده‌است که باید import شود:
import React, { useEffect, useState } from "react";
اکنون این سؤال مطرح می‌شود که در متد useEffect، واژه‌ی Effect به چه چیزی اشاره می‌کند؟
در اینجا effect به معنای side effect و یا اثرات جانبی است؛ مانند: تعامل با یک API خارجی، کار با API مرورگر و کلا هر جائیکه در برنامه با دنیای خارج تعاملی وجود دارد، به عنوان یک side effect شناخته می‌شود. بنابراین با استفاده متد useEffect، می‌توان در کامپوننت‌های تابعی نیز با دنیای خارج، تعامل برقرار کرد.
import React, { useEffect, useState } from "react";

const App = () => {
  const [count, setCount] = useState(0);

  useEffect(() => {
    document.title = `You have clicked ${count} times`;
  });
متد useEffect، یک تابع را به عنوان ورودی دریافت کرده (effect function) و آن‌را پس از هر بار رندر کامپوننت جاری، اجرا می‌کند. برای مثال با تغییر state، کار رندر کامپوننت جاری، در صف قرار می‌گیرد و پس از اتمام رندر، تابع effect ذکر شده، اجرا می‌شود. برای مثال در اینجا پس از هر بار رندر کامپوننت،  document.title با عبارتی که به همراه تعداد بار کلیک کردن بر روی دکمه‌است، به روز رسانی می‌شود:


در اولین بار اجرای برنامه، عبارت «You have clicked 0 times»، در عنوان صفحه‌ی جاری، ظاهر می‌شود که از مقدار پیش‌فرض count، استفاده کرده‌است. اکنون اگر بر روی دکمه، کلیک کنیم، پس از تغییر برچسب دکمه (یا همان رندر کامپوننت، پس از تغییری در state)، آنگاه عنوان نمایش داده شده‌ی در مرورگر نیز تغییر می‌کند.

یک نکته: چون useEffect دارای همان scope متغیر count است، نیاز به API خاصی برای خواندن مقدار آن در اینجا نیست.

سؤال: برای پیاده سازی چنین قابلیتی در یک کامپوننت کلاسی چه باید کرد؟ در این مثال، در ابتدای کار باید مقدار پیش‌فرض موجود در state را در عنوان صفحه مشاهده کرد و پس از هربار به روز رسانی state نیز باید این عنوان، تغییر کند.
برای پیاده سازی معادل متد useEffect ای که در یک کامپوننت تابعی استفاده شد، در اینجا باید از دو life-cycle hook متفاوت، به نام‌های componentDidMount و componentDidUpdate، استفاده کنیم:
class App extends Component {

  componentDidMount() {
    document.title = `You have been clicked ${this.state.count} times`;
  }

  componentDidUpdate() {
    document.title = `You have been clicked ${this.state.count} times`;
  }
- برای به روز رسانی عنوان صفحه، در اولین بار نمایش آن، باید از متد componentDidMount استفاده کرد.
- همچنین چون می‌خواهیم به ازای هر تغییری در state نیز این عنوان تغییر کند (با هر بار کلیک بر روی دکمه)، باید از متد componentDidUpdate هم استفاده کنیم.


پاکسازی اثرات جانبی در useEffect Hook

فرض کنید قصد داریم موقعیت فعلی کرسر ماوس را در مرورگر نمایش دهیم. برای انجام اینکار در کامپوننت کلاسی، می‌توان از متد componentDidMount جهت دسترسی به DOM API و استفاده از متد addEventListener آن، برای گوش فرا دادن به حرکات کرسر ماوس، استفاده کرد:
class App extends Component {

  componentDidMount() {
    // ...
    window.addEventListener("mousemove", this.handleMouseMove);
  }
 دومین پارامتر این متد، یک callback function است که این حرکات را ردیابی می‌کند:
  handleMouseMove = event => {
    this.setState({
      x: event.pageX,
      y: event.pageY
    });
  };
در اینجا می‌توان با استفاده از شیء رخداد دریافتی، موقعیت x و y کرسر ماوس را در صفحه دریافت کرد و سپس با فراخوانی متد this.setState، این خواص را در state کامپوننت، اضافه و یا به روز رسانی نمود. بنابراین در این حالت الزامی به تعریف این خواص در شیء منتسب به state نیست؛ اما حداقل با تعریف آن‌ها می‌توان مقدار اولیه‌ای را برایشان درنظر گرفت:
class App extends Component {
  state = {
    //...
    x: 0,
    y: 0
  };
در آخر برای نمایش این اطلاعات موجود در state، می‌توان چنین المان‌هایی را به متد رندر کامپوننت، اضافه کرد:
<h2>Mouse Position</h2>
<p>X position: {this.state.x}</p>
<p>Y position: {this.state.y}</p>
بنابراین ردیابی تغییرات محل کرسر ماوس نیز یک side effect است که برای دسترسی به آن، نیاز است با window API کار کرد و این side effect‌ها دو نوع هستند:
- تعدادی از آن‌ها نیازی به پاکسازی و خارج شدن از حافظه را ندارند؛ مانند به روز رسانی عنوان صفحه در مرورگر. می‌توان یک چنین side effect هایی را اجرا و سپس آن‌ها را فراموش کرد.
- اما تعدادی از side effect‌ها را حتما باید پاکسازی کرد؛ مانند mousemove listener تعریف شده‌ی در مثال فوق. در اینجا زمانیکه کامپوننت جاری mount می‌شود، این listener را تعریف می‌کنیم؛ اما با Unmount شدن آن، باید این listener را حذف کرد تا برنامه دچار نشتی حافظه نشود (اگر اینکار انجام نشود، در این مثال مرورگر هنگ خواهد کرد!). روش انجام اینکار در متد componentWillUnmount، به صورت زیر است:
  componentWillUnmount() {
    window.removeEventListener("mousemove", this.handleMouseMove);
  }
سؤال: یک چنین قابلیتی را چگونه می‌توان در یک کامپوننت تابعی تعریف کرد؟
در این حالت نیز می‌توان از متد useEffect استفاده کرد. البته ابتدا باید state شیء ای را برای نگهداری اطلاعات به روز موقعیت مکانی کرسر ماوس، ایجاد کرد:
const [mousePosition, setMousePosition] = useState({ x: 0, y: 0 });
همانطور که عنوان شد، متد useState، برخلاف خاصیت کلی state یک کامپوننت کلاسی که فقط اشیاء را می‌پذیرد، هر نوع جاوا اسکریپتی را می‌تواند بپذیرد که در اینجا برای نمونه به یک شیء، تنظیم شده‌است.
سپس side effect خود را در قسمت effect function متد useEffect قرار می‌دهیم که آن نیز به متغیر handleMouseMove اشاره می‌کند:
  const [mousePosition, setMousePosition] = useState({ x: 0, y: 0 });

  useEffect(() => {
    // ...
    window.addEventListener("mousemove", handleMouseMove);
  });

  const handleMouseMove = event => {
    setMousePosition({
      x: event.pageX,
      y: event.pageY
    });
  };
به متغیر handleMouseMove، متدی انتساب داده شده‌است که با فراخوانی آن توسط mousemove listener، یک شیء evenet دریافت و سپس بر اساس خواص آن، خواص x و y شیء موجود در state، توسط متد setMousePosition، به روز رسانی می‌شود.
سپس برای نمایش x و y به روز رسانی شده‌ی در state، می‌توان از markup زیر در متد رندر استفاده کرد.
<h2>Mouse Position</h2>
{JSON.stringify(mousePosition, null, 2)}
<br />
اکنون سؤال اینجا است که معادل متد componentWillUnmount در اینجا چیست؟
اگر effect function تعریف شده، دارای یک خروجی (از نوع تابع) باشد، به این معنا است که این side effect، نیاز به پاکسازی دارد و این متد را در زمان Unmount آن فراخوانی می‌کند:
  useEffect(() => {
    // …
    // componentDidMount & componentDidUpdate
    window.addEventListener("mousemove", handleMouseMove);

    // componentWillUnmount
    return () => {
      window.removeEventListener("mousemove", handleMouseMove);
    };
  });
پیشتر آموختیم که effect function، تنها یکبار اجرا نمی‌شود؛ بلکه به ازای هر بار رندر، یکبار پس از آن اجرا می‌شود. یعنی خروجی آن نه فقط در زمان Unmount اجرا می‌شود، بلکه یکبار هم پیش از هر بار اجرای خود effect اجرا می‌گردد. به این ترتیب در اینجا فرصت پاکسازی اجرای قبلی را نیز خواهیم داد. بنابراین روش پاکسازی آن نسبت به متد componentWillUnmount کامپوننت‌های تابعی، پیشرفته‌تر است. یعنی توسط آن می‌توان یک side effect خاص را پیش و پس از هر بار رندر، در صورت نیاز فراخوانی کرد.

سؤال: اگر بخواهیم از اجرای یک side effect، به ازای هر بار رندر جلوگیری کنیم، چه باید کرد؟

برای اینکار می‌توان آرگومان دومی را به متد useEffect اضافه کرد که آرایه‌ای از مقادیر است. توسط اعضای آن می‌توان مقدار و یا مقادیری را مشخص کرد که side effect تعریف شده، به آن وابسته‌است. اکنون اگر این مقدار تغییر کند، آنگاه side effect متناظر با آن نیز اجرا می‌شود:
  useEffect(() => {
    document.title = `You have clicked ${count} times`;
    window.addEventListener("mousemove", handleMouseMove);

    return () => {
      window.removeEventListener("mousemove", handleMouseMove);
    };
  },[]);
در این مثال، چون پارامتر دوم را به صورت یک آرایه‌ی خالی مقدار دهی کرده‌ایم، effect function تعریف شده تنها در زمان mount و unmount اجرا می‌شود. البته اگر این تغییر را ذخیره کرده و برنامه را اجرا کنیم، تمام قسمت‌های تعریف شده‌ی آن به خوبی کار می‌کنند (با کلیک بر روی دکمه، برچسب آن به روز رسانی می‌شود و یا با حرکت کرسر ماوس در صفحه، موقعیت آن گزارش داده می‌شود)، منهای قسمت به روز رسانی عنوان صفحه با هر بار کلیک. علت اینجا است که با تغییر معرفی شده، دیگر حالت componentDidUpdate توسط متد useEffect پوشش داده نمی‌شود و به این ترتیب با هر بار به روز رسانی state و رندر کامپوننت، دیگر کار به اجرای مجدد side effect آن نمی‌رسد.
برای رفع این مشکل، باید به useEffect اعلام کنیم که side effect تعریف شده‌ی در آن، وابسته‌است به مقدار count و با تغییرات آن در state، نیاز است مجددا اجرا شود:
  useEffect(() => {
   // ...
  },[count]);
به همین جهت در آرایه‌ی تعریف شده، مقداری را که به آن وابستگی وجود دارد، مشخص می‌کنیم. با این تغییر اگر بر روی دکمه کلیک کنیم، چون اکنون useEffect می‌داند که باید تغییرات count را ردیابی کند، با اجرای مجدد effect function خود، عنوان صفحه نیز به روز رسانی خواهد شد.


کار با چندین listener مختلف در متد useEffect

سؤال: آیا تنظیم یک وابستگی خاص در متد useEffect، امکان تنظیم event listenerهای دیگر را غیرممکن می‌کند؟
برای پاسخ به این سؤال، چند event listener دیگر را ثبت می‌کنیم. برای مثال یکی دیگر از APIهای مرورگر، navigator نام دارد که توسط آن می‌توان وضعیت آنلاین و آفلاین بودن را به کمک خروجی خاصیت navigator.onLine آن، مشخص کرد. به کمک این API می‌خواهیم این وضعیت را نمایش دهیم. برای این منظور ابتدا state آن‌را در کامپوننت تابعی، ایجاد می‌کنیم:
const [status, setStatus] = useState(navigator.onLine);
مقدار اولیه‌ی این state را نیز توسط مقدار جاری خاصیت navigator.onLine، مشخص کرده‌ایم.
اکنون برای گوش فرا دادن به تغییرات این خاصیت (online و یا offline شدن کاربر)، نیاز است دو event listener را به کمک متد addEventListener ثبت کنیم و همچنین این متدها نیاز به پاکسازی هم دارند:
  useEffect(() => {
    // ...

    window.addEventListener("online", handleOnline);
    window.addEventListener("offline", handleOffline);

    return () => {
      // ...
  
      window.removeEventListener("online", handleOnline);
      window.removeEventListener("offline", handleOffline);
    };
  }, [count]);
پس از ثبت event listener ها، اکنون می‌توان با هربار فراخوانی آن‌ها توسط مرورگر، وضعیت state آن‌را به true و یا false، تغییر داد:
  const handleOnline = () => {
    setStatus(true);
  };

  const handleOffline = () => {
    setStatus(false);
  };
و در آخر مقدار متغیر status را به نحو زیر در متد رندر، نمایش داد:
<h2>Network Status</h2>
<p>
  You are <strong>{status ? "online" : "offline"}</strong>
</p>

برای آزمایش حالت offline آن، فقط کافی است به ابزار توسعه دهندگان مرورگر مراجعه کرده و در برگه‌ی network آن، حالت online را offline کنید:


در این حالت هم نمایش وضعیت آنلاین بودن کاربر به درستی کار می‌کند و هم سایر قسمت‌هایی که تاکنون اضافه کرده‌ایم. به این معنا که هر چند توسط ذکر پارامتر [count]، وابستگی خاصی برای side effect ویژه‌ای، مشخص شده‌است، اما ما را از تنظیم event listener‌های دیگری در قسمت‌های mount و unmount محروم نمی‌کند.


پاکسازی اثرات جانبی در useEffect Hook، زمانیکه روشی برای آن وجود ندارد

در مثالی دیگر می‌خواهیم از API موقعیت جغرافیایی کاربر در مرورگر یا navigator.geolocation استفاده کنیم. توسط این API هم می‌توان طول و عرض جغرافیایی را به دست آورد و هم تغییرات آن‌را تحت نظر قرار داد. برای مثال با بررسی این تغییرات می‌توان سرعت را نیز به دست آورد.
در این حالت نیز ابتدا با تعریف state مختص به آن شروع می‌کنیم و اینبار به عنوان مثال، مقدار اولیه‌ی آن‌را خارج از تابع جاری تنظیم می‌کنیم (جهت نمایش یک گزینه‌ی مهیای دیگر):
const initialLocationState = {
  latitude: null,
  longitude: null,
  speed: null
};

const App = () => {
  // ...
  const [location, setLocation] = useState(initialLocationState);
سپس جهت کار با این API، مقدار اولیه‌ی موقعیت کاربر و همچنین ردیابی تغییرات آن‌را در متد useEffect، تنظیم می‌کنیم:
  useEffect(() => {
    // ...

    navigator.geolocation.getCurrentPosition(handleGeolocation);
    const watchId = navigator.geolocation.watchPosition(handleGeolocation);

    return () => {
      // ...
      navigator.geolocation.clearWatch(watchId);
    };
  }, [count]);
در اینجا متد getCurrentPosition، با متد addEventListener متفاوت است و تنها یک callback function را دریافت می‌کند که در آن می‌توان setLocation را جهت به روز رسانی موقعیت جاری جغرافیایی کاربر، فراخوانی کرد. مشکلی که با این متد وجود دارد، نداشتن معادلی شبیه به متد removeEventListener است. یعنی API آن روشی را برای unmount آن فراهم نکرده‌است. البته متد watchPosition که تغییرات موقعیت کاربر را ردیابی می‌کند، دارای API مخصوص پاکسازی آن نیز هست که در این کدها ذکر شده‌است.

یک روش برای حل این مشکل و غیرفعال کردن دستی listener متد getCurrentPosition پس از unmount، تعریف یک متغیر mounted پیش از متد useEffect است:
  let mounted = true;

  useEffect(() => {
   // ...

    return () => {
      // ...
      mounted = false;
    };
  }, [count]);
و آن‌را در زمان پاکسازی useEffect، با false مقدار دهی می‌کنیم. اکنون زمانیکه می‌خواهیم رویدادگردان این Listener را تعریف کنیم، تنها بر اساس مقدار متغیر mounted عمل خواهیم کرد که از نشتی حافظه‌ی آن جلوگیری می‌کند:
  const handleGeolocation = event => {
    if (mounted) {
      setLocation({
        latitude: event.coords.latitude,
        longitude: event.coords.longitude,
        speed: event.coords.speed
      });
    }
  };
در آخر هم برای نمایش آن در متد رندر به صورت زیر عمل می‌کنیم:
<h2>Geolocation</h2>
<p>Latitude is {location.latitude}</p>
<p>Longitude is {location.longitude}</p>
<p>Your speed is {location.speed ? location.speed : "0"}</p>

سؤال: در اینجا شیء location چندین بار تکرار شده‌است. آیا می‌توان مقادیر خواص آن‌را توسط Object Destructuring نیز به دست آورد؟
پاسخ: بله. در اینجا هم Object Destructuring بر روی location state، کار می‌کند:
const [{ latitude, longitude, speed }, setLocation] = useState(
    initialLocationState
  );
که پس از آن، دیگر نیازی به تکرار شیء location نخواهد بود:
<h2>Geolocation</h2>
<p>Latitude is {latitude}</p>
<p>Longitude is {longitude}</p>
<p>Your speed is {speed ? speed : "0"}</p>


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: sample-30-part-01.zip
‫۴ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۱۰
میثم خوشبخت میثم خوشبخت
مطالب
معرفی Selector های CSS - قسمت 4
31- :disabled
تگ‌هایی را انتخاب می‌نماید که دارای ویژگی disabled می‌باشند.
<style>
    :disabled {
        background: yellow;
    }
</style>
<input disabled="disabled"/>
<input/>
<input disabled="disabled"/>
<input />
در مثال فوق input اول و سوم به رنگ زرد نمایش می‌یابند.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 3.2  9.6  9.0 3.5  4.0 :disabled  3

32- :enabled
تگ‌هایی را انتخاب می‌نماید که فاقد ویژگی disabled می‌باشند. در حال حاضر در اکثر مرورگرها فقط برای تگ input و textarea عمل می‌کند.  
<style>
    :enabled {
        background: yellow;
    }
</style>
<input disabled="disabled" />
<input />
<input disabled="disabled" />
<input />
در مثال فوق input دوم و چهارم به رنگ زرد نمایش می‌یابند.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 3.2  9.6  9.0 3.5  4.0 :enabled  3

33- :read-only
تگ‌هایی را انتخاب می‌نماید که دارای ویژگی readonly می‌باشند. در برخی مرورگرها ممکن است تگ body و سایر تگ‌هایی را که محتوای آنها غیر قابل ویرایش می‌باشد نیز انتخاب نماید.
<style>
    :read-only {
        background: yellow;
    }
</style>
<input readonly="readonly" />
<input />
<input readonly="readonly" />
<input />
در مثال فوق input اول و سوم به رنگ زرد نمایش می‌یابند. در برخی مرورگرها نیز ممکن است پس زمینه‌ی صفحه نیز به رنگ زرد نمایش یابد.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 Yes   Yes   No -moz-  Yes :read-only  3 

34- :read-write
تگ‌هایی را انتخاب می‌نماید که فاقد ویژگی readonly می‌باشند و یا محتوای آنها قابل ویرایش است.
<style>
    :read-write {
        background: yellow;
    }
</style>
<input readonly="readonly" />
<input />
<input readonly="readonly" />
<input />
در مثال فوق input دوم و چهارم به رنگ زرد نمایش می‌یابند.  
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 Yes   Yes   No -moz-  Yes :read-write  3 

35- :valid
تگ‌های input ایی را انتخاب می‌نماید که مقدار ورودی آنها با توجه به ویژگی‌های type و pattern معتبر باشند.
مثال مربوط به این بخش در Selector بعدی، یعنی :invalid ذکر شده است.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 5.0   10.0   10.0 4.0  10.0 :valid  3 

36- :invalid
تگ‌های input ی را انتخاب می‌نماید که مقدار ورودی آنها با توجه به ویژگی‌های type و pattern نامعتبر باشند.  
<style>
    :valid {
        border: 3px solid green;
    }
    :invalid {
        border: 3px solid red;
    }
</style>
<input type="number" />
<input type="text" pattern="^[a-z]{2,10}$"/>
<input type="email" />
در مثال فوق، در ابتدا، کادر دور تگ‌های input با توجه به Selector ی با عنوان :valid، به رنگ سبز نمایش می‌یابند. با ورود اطلاعات، در صورتی که مقدار ورودی نامعتبر باشد، کادر به رنگ قرمز تغییر می‌یابد. به عنوان مثال با ورود حرف در input اول، با ورود عدد در input دوم و با ورود یک متن تا قبل از ورود @ و دامین، کادر به رنگ قرمز نمایش می‌یابد.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 5.0   10.0   10.0 4.0  10.0 :invalid  3 

37- :required
تگ‌هایی را انتخاب می‌نماید که دارای ویژگی required می‌باشند.  
<style>
    :required {
        background: yellow;
    }
</style>
<input required="required" />
<input />
<input required="required" />
<input />
در مثال فوق input اول و سوم به رنگ زرد نمایش می‌یابند. 
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 5.0   10.0   10.0 4.0  10.0 :required  3 

38- :optional
تگ‌هایی را انتخاب می‌نماید که فاقد ویژگی required می‌باشند. 
<style>
    :optional {
        background: yellow;
    }
</style>
<input required="required" />
<input />
<input required="required" />
<input />
در مثال فوق input دوم و چهارم به رنگ زرد نمایش می‌یابند.  
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 5.0   10.0   10.0 4.0  10.0 :optional  3 

39- :in-range
برای تگ‌های input ی استفاده می‌شود که ویژگی min و max دارند. تگ هایی را انتخاب می‌نماید که مقدار ورودی آنها در بازه‌ی min و max باشند.
مثال مربوط به این بخش در Selector بعدی، یعنی :out-of-range ذکر شده است.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 5.2   11.0   No 28.0  10.0 :in-range  3

40- :out-of-range
برای تگ‌های input ی استفاده می‌شود که ویژگی min و max دارند. تگ‌هایی را انتخاب می‌نماید که مقدار ورودی آنها خارج از بازه‌ی min و max باشد. 
<style>
    :in-range {
        border: 3px solid green;
    }

    :out-of-range {
        border: 3px solid red;
    }
</style>
<input type="number" min="10" max="50" />
در مثال فوق با ورود عددی خارج از محدوده‌ی 10 تا 50، کادر دور تگ به رنگ قرمز نمایش می‌یابد، در غیر اینصورت به رنگ سبز نمایش می‌یابد.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 5.2   11.0   No 28.0  10.0 :out-of-range  3 
‫۹ سال و ۸ ماه قبل، پنجشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۹۳، ساعت ۲۳:۱۰
ناصر طاهری ناصر طاهری
مطالب
CSS پویا در ASP.NET MVC
سناریو هایی وجود دارد که نیاز است مشتری ، خود شیوه نامه هایی (CSS) را برای قسمت‌های مختلف سایت انتخاب کند. برای مثال تنظیماتی را برای منوی سایت در نظر گرفته ایم که مشتری بتواند رنگ و قلم و ... را متناسب با سلیقه‌ی خود تغییر دهد و یا یک قسمت کلی برای اعمال شیوه نامه‌ها به سایت ایجاد کرده ایم که در همه‌ی قسمت‌های سایت اعمال شود. بدین شکل در صورتی که مشتری، اطلاعات اندکی هم در مورد CSS داشته باشد میتواند ظاهر سایت خود را به آسانی تغییر دهد و تا حدودی بار را از روی دوش پشتیبان سایت بر میدارد.
و برای همه‌ی این‌ها نیاز است تا فیلدی در دیتابیس برای ذخیره‌ی شیوه نامه‌های مشتری ایجاد شود و یا در یک فایل متنی ذخیره شود که بسته به سیاست برنامه نویس دارد.
در این مطلب تصمیم داریم این سناریو را به صورت ساده در یک پروژه ASP.NET MVC پیاده سازی کنیم.
ایتدا یک پروژه از نوع ASP.NET MVC 4 ایجاد میکنیم. سپس قطعه کد زیر را به فایل  Layout.cshtml_ موجود در مسیر Views/Shared به صورت زیر اضافه میکنیم :
<head>
    @*سایر شیوه نامه‌ها و اسکریپت ها*@
    @RenderSection("styles", required: false)
</head>
RenderSection این امکان را میدهد که ما بتوانیم شیوه نامه‌ی دیگری را در صفحات دیگر به MasterPage خود تزریق کنیم.
سپس کنترلری به نام Home ایجاد میکنیم :
namespace DynamicCssExample.Controllers
{
    public class HomeController : Controller
    {

        public ActionResult Index()
        {
            return View();
        }

        public string GetStyle()
        {
            Response.ContentType = "text/css";
            //در این قسمت میتوانیم به دیتابیس متصل شویم و شیوه نامه‌ی مورد نظر را واکشی کنیم و بازگشت دهیم
            return "h2{color:yellow}";
        }

    }
}
در اینجا یک متد به نام GetStyle داریم که وظیفه‌ی بازگشت یک رشته را بر عهده دارد و نوع این مقدار بازگشتی از نوع text/css است و میتواند شیوه نامه هایی که در دیتابیس و یا یک فایل متنی ذخیره کرده ایم را واکشی و به استریم ارسال کند.
در انتها برای استفاده از این متد کافی است در View مربوطه بدین شکل عمل کنیم :
@{
    ViewBag.Title = "Index";
    Layout = "~/Views/Shared/_Layout.cshtml";
}

@section styles
{
    <link rel="stylesheet" href="@Url.Action("GetStyle", "Home")" type="text/css"/>
}

<h2>Index</h2>
در سکشن Style لینک شیوه نامه ای تعریف کرده ایم که ویژگی href آن به اکشن GetStyle در کنترلر Home اشاره میکند و این اکشن نیز محتوای شیوه نامه را برگشت میدهد.
‫۱۰ سال و ۱۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۲، ساعت ۰۱:۳۵
وحید نصیری وحید نصیری
نظرات مطالب
بارگزاری PartialView با استفاده از jQuery در زمان اجرا
- راه اول: زمانیکه View اصلی در برگیرنده آن نمایش داده می‌شود، کلیه فایل‌های متناظر را هم الحاق کنید تا به صورت خودکار در جزئی از صفحه آن، که بعدا به روز خواهد شد، نیز اعمال شود.
- راه دوم: اصلا از RenderSection در یک partial view که قرار است Ajax ایی بارگذاری شود، استفاده نکنید. معمولی این‌ها را الصاق یا تعریف کنید. مثل تعاریف یک HTML ساده. یک نفر هم اینجا براش HtmlHelper نوشته ولی نکته اصلی یکی است؛ الصاق و تعریف معمولی فایل‌های مورد نیاز.
- همچنین خود jQuery امکان بارگذاری اسکریپت‌ها را به صورت پویا دارد. زمانیکه complete عملیات Ajax ایی رخ‌داد، متد getScript عنوان شده را فراخوانی کنید. برای CSS هم به صورت زیر عمل کنید:
 $("<style></style>").appendTo("head").html(data);
‫۱۱ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۷ شهریور ۱۳۹۲، ساعت ۱۵:۳۸
میثم خوشبخت میثم خوشبخت
مطالب
معرفی Selector های CSS - قسمت 1
1- .class
این Selector تگ‌هایی را انتخاب می‌نماید که عضو یک کلاس خاص باشند.
<style>
    .first{ color: red}
    .content{color:blue}
</style>
<div class="first">Text 1</div>
<div>Text 2</div>
<p class="first">Text 3</p>
<div class="content">Text 4</div>
در مثال فوق Text 1 و Text 3 به رنگ قرمز و Text 4 به رنگ آبی نمایش می‌یابند.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 Yes  Yes  Yes Yes   Yes .class   1

2- #id
این Selector تگی را انتخاب می‌کند که دارای یک id خاص می‌باشد.
<style>
    #pass {
        color: red;
    }        
</style>
<input type="password" id="pass"/>
در مثال فوق محتوای کادر رمز عبور به رنگ قرمز نمایش می‌یابد.
پشتیبانی در مرورگرها: 

 Selector نسخه CSS
 Yes  Yes  Yes Yes   Yes #id   1

3- E
جهت انتخاب تگ‌ها براساس عنوان آنها استفاده می‌شود.
<style>
    div {
        color: red;
    }
</style>
<div>Text 1</div>
<p>Text 2</p>
<div>Text 3</div>
در مثال فوق Text 1 و Text 3 به رنگ قرمز نمایش می‌یابند.
پشتیبانی در مرورگرها: 

 Selector نسخه CSS
 Yes  Yes  Yes Yes   Yes E   1

4- *
این Selector تمامی تگ‌ها را انتخاب می‌نماید
<style>
    * {
        color: red;
    }
</style>
<div>Text 1</div>
<input type="text" value="Text 2"/>
<select>
    <option>Option 1</option>
    <option>Option 2</option>
    <option>Option 3</option>
    <option>Option 4</option>
</select>
در مثال فوق رنگ متن تمامی تگهای فوق قرمز خواهد شد.
پشتیبانی در مرورگرها: 

 Selector نسخه CSS
 3.1  9.6  7.0 2.0  4.0 *   2

5- S1  S2
تمامی المنت‌های S2 که فرزند S1 می‌باشند، انتخاب خواهند شد.
<style>
    div span {
        color:red
    }
</style>
<div>
    <h1>Text 1</h1>
    <span>Text 2</span>
    <p>
        <span>Text 3</span>
        <div>Text 4</div>
    </p>
    <span>Text 5</span>
</div>
در مثال فوق Text 2، Text 3 و Text 5 به رنگ قرمز نمایش می‌یابند.
پشتیبانی در مرورگرها: 

 Selector نسخه CSS
 Yes  Yes  Yes Yes   Yes S1   S2  1

6- S1>S2
تمامی المنت‌های S2 که فرزند مستقیم S1 می‌باشند، انتخاب خواهند شد.  
<style>
    div>span {
        color:red
    }
</style>
<div>
    <h1>Text 1</h1>
    <span>Text 2</span>
    <p>
        <span>Text 3</span>
        <div>Text 4</div>
    </p>
    <span>Text 5</span>
</div>
در مثال فوق Text 2 و Text 5 به رنگ قرمز نمایش می‌یابند.
پشتیبانی در مرورگرها: 

 Selector نسخه CSS
 Yes  Yes  7.0 Yes   Yes S1>S2  2 

7- S1+S2
تمامی المنت‌های S2 که هم تراز S1 و دقیقا بعد از S1 قرار گرفته اند را انتخاب می‌نماید.
<style>
    h1+p {
        color: red;
    }
</style>
<div>
    <h1>Text 1</h1>
    <p>Text 2</p>
    <div>Text 3</div>
    <p>Text 4</p>
    <h1>
        <p>Text 5</p>
    </h1>
    <p>Text 6</p>
</div>
در مثال فوق Text 2 و Text 6 به رنگ قرمز نمایش می‌یابند.
پشتیبانی در مرورگرها: 

 Selector نسخه CSS
 Yes  Yes  7.0 Yes   Yes S1+S2  2 

8- S1~S2
تمامی المنت‌های S2 که هم تراز S1 می‌باشند و بعد از S1 قرار گرفته اند را انتخاب می‌نماید.
<style>
    div ~ p {
        color: red;
    }
</style>
<div>
    <h1>Text 1</h1>
    <p>Text 2</p>
    <div>Text 3</div>
    <p>Text 4</p>
    <h1>
        <p>Text 5</p>
    </h1>
    <p>Text 6</p>
</div>
در مثال فوق Text 4 و Text 6 به رنگ قرمز نمایش می‌یابند.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 3.2  9.6  7.0 3.5  4.0 S1~S2  3

9- S1!>S2
این Selector المنت‌های S1 را انتخاب می‌کند که والد مستقیم S2 می‌باشند.
<style>
    div!>span {
            border: 1px solid red;
        }
</style>
<div>
    <h1>Text 1</h1>
    <div>
        <span>Text 2</span>
        <h1>Text 3</h1>
        <p>Text 4</p>
    </div>
    <div>Text 5</div>
</div>
در مثال فوق کادری قرمز رنگ را دور آن div که شامل محتوای Text 2، Text 3 و Text 4 می‌باشد، ترسیم خواهد نمود.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 No  No No
 No
 No S1!>S2  4

 10- S1 /attribute/ S2
تمامی المنت‌های S2 انتخاب می‌شوند که توسط یک attribute از S1 به id المنت S2 ارجاع داده است.
<style>
    label /for/ input {
        color: red;
    }
</style>
<label for="user">User Name:</label>
<input type="text" id="user"/>
<label>Password:</label>
<input type="password" id="pass"/>
در مثال فوق، اولین تگ input که id آن user می‌باشد و توسط تگ label و با استفاده از ویژگی for (به id تگ input) ارجاع داده شده است، انتخاب و محتوای آن قرمز می‌شود.
پشتیبانی در مرورگرها:

 Selector نسخه CSS
 No  No No
 No
 No S1 /attribute/ S2  4
 
‫۹ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۲۲ بهمن ۱۳۹۳، ساعت ۲۳:۳۰
سجاد کاردل سجاد کاردل
مطالب
آموزش زمانبندی کارها با HangFire در Asp.Net Core

تسک‌های پس زمینه (Background Job) چیست؟

بطور کلی تسک‌های پس زمینه، کارهایی هستند که برنامه باید بصورت خودکار در زمان‌های مشخصی آن‌ها را انجام دهد؛ برای مثال شرایطی را در نظر بگیرید که متدی را با حجم زیادی از محاسبات پیچیده دارید که وقتی کاربر درخواست خود را ارسال میکند، شروع به محاسبه میشود و کاربر چاره‌ای جز انتظار نخواهد داشت؛ اما اگر اینکار در زمانی دیگر، قبل از درخواست کاربر محاسبه میشد و صرفا نتیجه‌اش به کاربر نمایش داده میشد، قطعا تصمیم گیری بهتری نسبت به محاسبه‌ی آنی آن متد، در زمان درخواست کاربر بوده.
در سناریوی دیگری تصور کنید میخواهید هر شب در ساعتی مشخص، خلاصه‌ای از مطالب وب‌سایتتان را برای کاربران وبسایت ایمیل کنید. در این حالت برنامه باید هر شب در ساعتی خاص اینکار را برای ما انجام دهد و تماما باید این اتفاق بدون دخالت هیچ اراده‌ی انسانی و بصورت خودکار توسط برنامه انجام گیرد.
همچنین شرایطی از این قبیل، ارسال ایمیل تایید هویت، یک ساعت بعد از ثبت نام، گرفتن بک آپ از اطلاعات برنامه بصورت هفتگی و دیگر این موارد، همه در دسته‌ی تسک‌های پس زمینه (Background Job) از یک برنامه قرار دارند.


سؤال : HangFire چیست؟

همانطور که دانستید، تسک‌های پس زمینه نیاز به یک سیستم مدیریت زمان دارند که کارها را در زمان‌های مشخص شده‌ای به انجام برساند. HangFire یک پکیج متن باز، برای ایجاد سیستم زمانبندی شده‌ی کارها است و اینکار را به ساده‌ترین روش، انجام خواهد داد. همچنین HangFire در کنار Quartz که سیستم دیگری جهت پیاده سازی زمانبندی است، از معروف‌ترین پکیج‌ها برای زمانبندی تسک‌های پس زمینه بشمار میروند که در ادامه بیشتر به مزایا و معایب این دو می‌پردازیم. 

مقایسه HangFire و Quartz 

میتوان گفت این دو پکیج تا حد زیادی شبیه به هم هستند و تفاوت اصلی آن‌ها، در لایه‌های زیرین و نوع محاسبات زمانی هریک، نهفته است که الگوریتم مختص به خود را برای این محاسبات دارند؛ اما در نهایت یک کار را انجام میدهند.

دیتابیس :

تفاوتی که میتوان از آن نام برد، وجود قابلیت Redis Store در HangFire است که Quratz چنین قابلیتی را از سمت خودش ارائه نداده و برای استفاده از Redis در Quartz باید شخصا این دو را باهم کانفیگ کنید. دیتابیس Redis بخاطر ساختار دیتابیسی که دارد، سرعت و پرفرمنس بالاتری را ارائه میدهد که استفاده از این قابلیت، در پروژه‌هایی با تعداد تسک‌ها و رکورد‌های زیاد، کاملا مشهود است. البته این ویژگی در HangFire رایگان نیست و برای داشتن آن از سمت HangFire، لازم است هزینه‌ی آن را نیز پرداخت کنید؛ اما اگر هم نمیخواهید پولی بابتش بپردازید و همچنان از آن استفاده کنید، یک پکیج سورس باز برای آن نیز طراحی شده که از این لینک میتوانید آن‌را مشاهده کنید. 

ساختار :

پکیج HangFire از ابتدا با دات نت و معماری‌های دات نتی توسعه داده شده، اما Quartz ابتدا برای زبان جاوا نوشته شده بود و به نوعی از این زبان، ریلیزی برای دات نت تهیه شد و این موضوع طبعا تاثیرات خودش را داشته و برخی از معماری‌ها و تفکرات جاوایی در آن مشهود است که البته مشکلی را ایجاد نمیکند و محدودیتی نسبت به HangFire از لحاظ کارکرد، دارا نیست. شاید تنها چیزی که میتوان در این باب گفت، DotNet Friendly‌تر بودن HangFire است که کار با متد‌های آن، آسان‌تر و به اصطلاح، خوش دست‌تر است.

داشبورد :

هردو پکیج از داشبورد، پشتیبانی میکنند که میتوانید در این داشبورد و ui اختصاصی که برای نمایش تسک‌ها طراحی شده، تسک‌های ایجاد شده را مدیریت کنید. داشبورد HangFire بصورت پیشفرض همراه با آن قرار دارد که بعد از نصب HangFire میتوانید براحتی داشبورد سوار بر آن را نیز مشاهده کنید. اما در Quartz ، داشبورد باید بصورت یک Extension، در پکیجی جدا به آن اضافه شود و مورد استفاده قرار گیرد. در لینک‌های 1 و 2، دوتا از بهترین داشبورد‌ها برای Quartz را مشاهده میکنید که در صورت نیاز میتوانید از آن‌ها استفاده کنید. 

استفاده از HangFire

1. نصب :

  • برای نصب HangFire در یک پروژه‌ی Asp.Net Core لازم است ابتدا پکیج‌های مورد نیاز آن را نصب کنید؛ که شامل موارد زیر است: 
Install-Package Hangfire.Core 
Install-Package Hangfire.SqlServer
Install-Package Hangfire.AspNetCore
  • پس از نصب پکیج‌ها باید تنظیمات مورد نیاز برای پیاده سازی HangFire را در برنامه، اعمال کنیم. این تنظیمات شامل افزودن سرویس‌ها و اینترفیس‌های HangFire به برنامه است که اینکار را با افزودن HangFire به متد ConfigureService کلاس Startup انجام خواهیم داد:  
public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
{
    // Add Hangfire services.
    services.AddHangfire(configuration => configuration
        .SetDataCompatibilityLevel(CompatibilityLevel.Version_170)
        .UseSimpleAssemblyNameTypeSerializer()
        .UseRecommendedSerializerSettings()
        .UseSqlServerStorage(Configuration.GetConnectionString("HangfireConnection"), new SqlServerStorageOptions
        {
            CommandBatchMaxTimeout = TimeSpan.FromMinutes(5),
            SlidingInvisibilityTimeout = TimeSpan.FromMinutes(5),
            QueuePollInterval = TimeSpan.Zero,
            UseRecommendedIsolationLevel = true,
            DisableGlobalLocks = true
        }));

    // Add the processing server as IHostedService
    services.AddHangfireServer();

    // Add framework services.
    services.AddMvc();
}
  • پکیج HangFire برای مدیریت کار و زمان ، Table هایی دارد که پس از نصب، بر روی دیتابیس برنامه‌ی شما قرار میگیرد. فقط باید دقت داشته باشید ConnectionString دیتابیس خود را در متد AddHangFire مقدار دهی کنید، تا از این طریق دیتابیس برنامه را شناخته و Table‌های مورد نظر را در Schema جدیدی با نام HangFire به آن اضافه کند. 

پ ن : HangFire بصورت پیش‌فرض با دیتابیس SqlServer ارتباط برقرار میکند.

  • این پکیج یک داشبورد اختصاصی دارد که در آن لیستی از انواع تسک‌های در صف انجام و گزارشی از انجام شده‌ها را در اختیار ما قرار میدهد. برای تنظیم این داشبورد باید Middleware مربوط به آن و endpoint جدیدی را برای شناسایی مسیر داشبورد HangFire در برنامه، در متد Configure کلاس Startup اضافه کنید :  
public void Configure(IApplicationBuilder app, IBackgroundJobClient backgroundJobs, IHostingEnvironment env)
{
    // HangFire Dashboard
    app.UseHangfireDashboard();

     app.UseEndpoints(endpoints =>
     {
         endpoints.MapControllers();
         
         // HangFire Dashboard endpoint
         endpoints.MapHangfireDashboard();
     });
}

برای اینکه به داشبورد HangFire دسترسی داشته باشید، کافیست پس از نصب و انجام تنظیمات مذکور، برنامه را اجرا کنید و در انتهای Url برنامه، کلمه‌ی "hangfire" را وارد کنید. سپس وارد پنل داشبورد آن خواهید شد.  
http://localhost:50255/hangfire
البته میتوانید آدرس داشبورد HangFire را در برنامه، از کلمه‌ی "hangfire" به هر چیزی که میخواهید شخصی سازی کنید. برای اینکار کافیست درون Middleware تعریف شده بصورت ورودی string، آدرس جدیدی را برای HangFire تعریف کنید.  
app.UseHangfireDashboard("/mydashboard");
و به طبع در Url :  
http://localhost:50255/mydashboard

2. داشبورد :

داشبورد HangFire شامل چندین بخش و تب مختلف است که به اختصار هر یک را بررسی خواهیم کرد. 



تب Job :
همه‌ی تسک‌های تعریف شده، شامل Enqueued, Succeeded, Processing, Failed و... در این تب نشان داده میشوند. 


تب Retries :
این تب مربوط به تسک‌هایی است که در روال زمانبندی و اجرا، به دلایل مختلفی مثل Stop شدن برنامه توسط iis یا Down شدن سرور و یا هر عامل خارجی دیگری، شکست خوردند و در زمانبندی مشخص شده، اجرا نشدند. همچنین قابلیت دوباره‌ی به جریان انداختن job مورد نظر را در اختیار ما قرار میدهد که از این طریق میتوان تسک‌های از دست رفته را مدیریت کرد و دوباره انجام داد. 


تب Recurring Jobs :
وقتی شما یک تسک را مانند گرفتن بکاپ از دیتابیس، بصورت ماهانه تعریف میکنید و قرار است در هر ماه، این اتفاق رخ دهد، این مورد یک تسک تکراری تلقی شده و این تب مسئول نشان دادن اینگونه از تسک‌ها میباشد. 


تب Servers :
این بخش، سرویس‌هایی را که HangFire برای محاسبه‌ی زمانبندی از آن‌ها استفاده میکند، نشان میدهد. وقتی متد services.AddHangfireServer را به متد ConfigureService کلاس Startup اضافه میکنید، سرویس‌های HangFire جهت محاسبه‌ی زمانبندی‌ها فعال میشوند. 


3. امنیت داشبورد :

همانطور که دانستید، داشبورد، اطلاعات کاملی از نوع کارها و زمان اجرای آن‌ها و نام متدها را در اختیار ما قرار میدهد و همچنین اجازه‌ی تغییراتی را مثل حذف یک تسک، یا دوباره به اجرا در آوردن تسک‌ها و یا اجرای سریع تسک‌های به موعد نرسیده را به کاربر میدهد. گاهی ممکن است این اطلاعات، شامل محتوایی امنیتی و غیر عمومی باشد که هرکسی در برنامه حق دسترسی به آن‌ها را ندارد. برای مدیریت کردن این امر، میتوانید مراحل زیر را طی کنید :
مرحله اول : یک کلاس را ایجاد میکنیم (مثلا با نام MyAuthorizationFilter) که این کلاس از اینترفیسی با نام IDashboardAuthorizationFilter ارث بری خواهد کرد.  
public class MyAuthorizationFilter : IDashboardAuthorizationFilter
{
    public bool Authorize(DashboardContext context)
    {
        var httpContext = context.GetHttpContext();

        // Allow all authenticated users to see the Dashboard (potentially dangerous).
        return httpContext.User.Identity.IsAuthenticated;
    }
}
درون این کلاس، متدی با نام Authorize از اینترفیس مربوطه، پیاده سازی میشود که شروط احراز هویت و صدور یا عدم صدور دسترسی را کنترل میکند. این متد، یک خروجی Boolean دارد که اگر هر یک از شروط احراز هویت شما تایید نشد، خروجی false را بر میگرداند. در این مثال، ما برای دسترسی، محدودیت Login بودن را اعمال کرده‌ایم که این را از HttpContext میگیریم.

مرحله دوم : در این مرحله کلاسی را که بعنوان فیلتر احراز هویت برای کاربران ساخته‌ایم، در option‌های middleware پکیج HangFire اضافه میکنیم.  
app.UseHangfireDashboard("/hangfire", new DashboardOptions
{
    Authorization = new [] { new MyAuthorizationFilter() }
});
یکی دیگر از option‌های این middleware که میتوان برای کنترل دسترسی در HangFire استفاده کرد، گزینه‌ی Read-only view نام دارد.  
app.UseHangfireDashboard("/hangfire", new DashboardOptions
{
    IsReadOnlyFunc = (DashboardContext context) => true
});
این گزینه اجازه‌ی هرگونه تغییری را در روند تسک‌ها، از طریق صفحه‌ی داشبورد، از هر کاربری سلب میکند و داشبورد را صرفا به جهت نمایش کار‌ها استفاده میکند نه چیز دیگر.



انواع تسک‌ها در HangFire :

1. تسک‌های Fire-And-Forget :

تسک‌های Fire-And-Forget زمانبندی خاصی ندارند و بلافاصله بعد از فراخوانی، اجرا میشوند. برای مثال شرایطی را در نظر بگیرید که میخواهید پس از ثبت نام هر کاربر در وب‌سایت، یک ایمیل خوش آمد گویی ارسال کنید. این عمل یک تسک پس زمینه تلقی میشود، اما زمانبندی خاصی را نیز نمیخواهید برایش در نظر بگیرید. در چنین شرایطی میتوانید از متد Enqueue استفاده کنید و یک تسک Fire-And-Forget را ایجاد کنید تا این تسک صرفا در تسک‌های پس زمینه‌تان نام برده شود و قابل مشاهده باشد.  
public class HomeController : Controller
    {
        private readonly IBackgroundJobClient _backgroundJobClient;
        public HomeController(IBackgroundJobClient backgroundJobClient)
        {
            _backgroundJobClient = backgroundJobClient;
        }
    
         [HttpPost]
         [Route("welcome")]
         public IActionResult Welcome(string userName)
         {
             var jobId = _backgroundJobClient.Enqueue(() => SendWelcomeMail(userName));
             return Ok($"Job Id {jobId} Completed. Welcome Mail Sent!");
         }

         public void SendWelcomeMail(string userName)
         {
             //Logic to Mail the user
             Console.WriteLine($"Welcome to our application, {userName}");
         }    
    }
همانطور که میبینید در مثال بالا ابتدا برای استفاده از تسک‌های Fire-and-Forget در HangFire باید اینترفیس IBackgroundJobClient را تزریق کنیم و با استفاده از متد Enqueue در این اینترفیس، یک تسک پس زمینه را ایجاد میکنیم که کار آن، فراخوانی متد SendWelcomeMail خواهد بود.

2. تسک‌های Delayed :

همانطور که از اسم آن پیداست، تسک‌های Delayed، تسک‌هایی هستند که با یک تاخیر در زمان، اجرا خواهند شد. بطور کلی زمانبندی این تسک‌ها به دو دسته تقسیم میشود :

  • دسته اول : اجرا پس از تاخیر در زمانی مشخص.
همان شرایط ارسال ایمیل را به کاربرانی که در وبسایتتان ثبت نام میکنند، در نظر بگیرید؛ اما اینبار میخواهید نه بلافاصله، بلکه 10 دقیقه بعد از ثبت نام کاربر، ایمیل خوش آمد گویی را ارسال کنید. در این نوع شما یک تاخیر 10 دقیقه‌ای میخواهید که Delayed Job‌ها اینکار را برای ما انجام میدهند.  
public class HomeController : Controller
    {
        private readonly IBackgroundJobClient _backgroundJobClient;
        public HomeController(IBackgroundJobClient backgroundJobClient)
        {
            _backgroundJobClient = backgroundJobClient;
        }
    
         [HttpPost]
         [Route("welcome")]
         public IActionResult Welcome(string userName)
         {
             var jobId = BackgroundJob.Schedule(() => SendWelcomeMail(userName),TimeSpan.FromMinutes(10));
             return Ok($"Job Id {jobId} Completed. Welcome Mail Sent!");
         }

         public void SendWelcomeMail(string userName)
         {
             //Logic to Mail the user
             Console.WriteLine($"Welcome to our application, {userName}");
         }    
    }
در این مثال با استفاده از متد Schedule در اینترفیس IBackgroundJobClient توانستیم متد SendWelcomeMail را صدا بزنیم و با ورودی TimeSpan یک تاخیر 10 دقیقه‌ای را در متد HangFire اعمال کنیم.
همچنین میتوانید از ورودی‌های دیگر نوع TimeSpan شامل TimeSpan.FromMilliseconds و TimeSpan.FromSecondsو TimeSpan.FromMinutes و TimeSpan.FromDays برای تنظیم تاخیر در تسک‌های خود استفاده کنید.

  • دسته دوم : اجرا در زمانی مشخص.
نوع دیگر استفاده از متد Schedule، تنظیم یک تاریخ و زمان مشخصی برای اجرا شدن تسک‌های در آن تاریخ و زمان واحد میباشد. برای مثال سناریویی را در نظر بگیرید که دستور اجرا و زمانبندی آن، در اختیار کاربر باشد و کاربر بخواهد یک Reminder، در تاریخ مشخصی برایش ارسال شود که در اینصوررت میتوانید با استفاده از instance دیگری از متد Schedule که ورودی ای از جنس DateTimeOffset را دریافت میکند، تاریخ مشخصی را برای آن اجرا، انتخاب کنید.  
public class HomeController : Controller
    {
        private readonly IBackgroundJobClient _backgroundJobClient;
        public HomeController(IBackgroundJobClient backgroundJobClient)
        {
            _backgroundJobClient = IBackgroundJobClient;
        }
    
         [HttpPost]
         [Route("welcome")]
         public IActionResult Welcome(string userName , DateTime dateAndTime)
         {
             var jobId = BackgroundJob.Schedule(() => SendWelcomeMail(userName),DateTimeOffset(dateAndTime));
             return Ok($"Job Id {jobId} Completed. Welcome Mail Sent!");
         }

         public void SendWelcomeMail(string userName)
         {
             //Logic to Mail the user
             Console.WriteLine($"Welcome to our application, {userName}");
         }    
    }
در این مثال، تاریخ مشخصی را برای اجرای تسک‌های خود، از کاربر، در ورودی اکشن متد دریافت کرده‌ایم و به متد Schedule، در غالب DateTimeOffset تعریف شده، پاس میدهیم.

3. تسک‌های Recurring :

تسک‌های Recurring به تسک‌هایی گفته میشود که باید در یک بازه‌ی گردشی از زمان اجرا شوند. در یک مثال، بیشتر با آن آشنا خواهیم شد. فرض کنید میخواهید هر هفته، برنامه از اطلاعات دیتابیس موجود بکاپ بگیرد. در اینجا تسکی را دارید که قرار است هر هفته و هربار به تکرر اجرا شود.  
public class HomeController : Controller
    {
        private readonly IRecurringJobManager _recurringJobManager;
        public HomeController(IRecurringJobManager recurringJobManager)
        {
            _recurringJobManager = recurringJobManager;
        }
    
         [HttpPost]
         [Route("BackUp")]
         public IActionResult BackUp(string userName)
         {
             _recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => BackUpDataBase(), Cron.Weekly);
             return Ok();
         }

         public void BackUpDataBase()
         {
            // ...
         }    
    }
برای تنظیم یک Recurring Job باید اینترفیس دیگری را بنام IRecurringJobManager، تزریق کرده و متد AddOrUpdate را استفاده کنید. در ورودی این متد، یک نوع تعریف شده در HangFire بنام Cron دریافت میشود که بازه‌ی گردش در زمان را دریافت میکند که در اینجا بصورت هفتگی است.

انواع دیگر Cron شامل :

  • هر دقیقه (Cron.Minutely) :
این Cron هر دقیقه یکبار اجرا خواهد شد.  
 _recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => job , Cron.Minutely);
  • هر ساعت (Cron.Hourly) :
این Cron هر یک ساعت یکبار و بصورت پیش‌فرض در دقیقه اول هر ساعت اجرا میشود.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Hourly);
اما میتوانید یک ورودی دقیقه به آن بدهید که در اینصورت در N اُمین دقیقه از هر ساعت اجرا شود.  
 _recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Hourly(10));
  • هر روز (Cron.Daily) :
این Cron بصورت روزانه و در حالت پیشفرض، در اولین ساعت و اولین دقیقه‌ی هر روز اجرا خواهد شد.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Daily);
در حالتی دیگر میتوانید ورودی ساعت و دقیقه را به آن بدهید تا در ساعت و دقیقه‌ای مشخص، در هر روز اجرا شود.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Daily(3,10));
  • هر هفته (Cron.Weekly) :
این Cron هفتگی است. بصورت پیشفرض هر هفته، شنبه در اولین ساعت و در اولین دقیقه، اجرا میشود.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Weekly);
در حالتی دیگر چندمین روز هفته و ساعت و دقیقه مشخصی را در ورودی میگیرد و حول آن میچرخد.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job,Cron.Weekly(DayOfWeek.Monday,3,10));
  • هر ماه (Cron.Monthly) :
این Cron بصورت ماهانه اولین روز ماه در اولین ساعت روز و در اولین دقیقه ساعت، زمانبندی خود را اعمال میکند.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Monthly);
و در صورت دادن ورودی میتوانید زمانبندی آن در چندمین روز ماه، در چه ساعت و دقیقه‌ای را نیز تنظیم کنید.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Monthly(10,3,10));
  • هر سال (Cron.Yearly) :
و در نهایت این Cron بصورت سالانه و در اولین ماه، روز، ساعت و دقیقه هر سال، وظیفه خود را انجام خواهد داد.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Yearly);
که این‌هم مانند بقیه، ورودی‌هایی دریافت میکند که به ترتیب شامل ماه، روز، ساعت و دقیقه است.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Job, Cron.Yearly(2,4,3,10));
در نهایت با استفاده از این Cron‌ها میتوانید انواع مختلفی از Recurring Job‌ها را بسازید.

4. تسک‌های Continuations :

این نوع از تسک‌ها، وابسته به تسک‌های دیگری هستند و بطور کلی وقتی استفاده میشوند که ما میخواهیم تسکی را پس از تسک دیگری، با یک زمانبندی، به نسبت زمان اجرای تسک اول، اجرا کنیم. برای مثال میخواهیم 10 دقیقه بعد از ثبت نام کاربر، برای او ایمیل احراز هویت ارسال شود که شبیه اینکار را در تسک‌های Delayed انجام داده بودیم. اما همچنین قصد داریم 5 دقیقه بعد از ارسال ایمیل احراز هویت، لینک فرستاده شده را منسوخ کنیم. در این سناریو ما دو زمانبندی داریم؛ اول 10 دقیقه بعد از ثبت نام کاربر و دوم 5 دقیقه بعد از اجرای متد اول.  
var stepOne = _backgroundJobClient.Schedule(() => SendAuthorizationEmail(), TimeSpan.FromMinute(10));
_backgroundJobClient.ContinueJobWith(stepOne, () => _backgroundJobClient.Schedule(() => ExpireAuthorizationEmail(), TimeSpan.FromHours(5)));
برای ایجاد یک Continuations Job باید از متد ContinueJobWith در اینترفیس IBackgroundJobClient استفاده کنیم و در ورودی اول این متد، آیدی تسک ایجاد شده قبلی را پاس دهیم.

برخی از نکات و ترفند‌های HangFire

1. استفاده از Cron Expression در Recurring Job‌ها :

بطور کلی، Cron‌، ساختاری تعریف شده برای تعیین بازه‌های زمانی است. Cron اختصار یافته‌ی کلمات Command Run On میباشد که به اجرا شدن یک دستور، در زمان مشخصی اشاره دارد. برای استفاده از آن، ابتدا به تعریف این ساختار میپردازیم :  
* * * * * command to be executed
- - - - -
| | | | |
| | | | ----- Day of week (0 - 7) (Sunday=0 or 7)
| | | ------- Month (1 - 12)
| | --------- Day of month (1 - 31)
| ----------- Hour (0 - 23)
------------- Minute (0 - 59)
این ساختار را از پایین به بالا در زیر برایتان تشریح میکنیم :  
* * * * *
  • فیلد اول (Minute) : در این فیلد باید دقیقه‌ای مشخص از یک ساعت را وارد کنید؛ مانند دقیقه 10 (میتوانید محدوده‌ای را هم تعیین کنید)
  • فیلد دوم (Hour) : در این فیلد باید زمان معلومی را با فرمت ساعت وارد کنید؛ مانند ساعت 7 (میتوانید محدوده‌ای  را هم تعیین کنید، مانند ساعات 12-7)
  • فیلد سوم (Day of Month) : در این فیلد باید یک روز از ماه را وارد کنید؛ مانند روز 15 ام از ماه (میتوانید محدوده‌ای را هم تعیین کنید)
  • فیلد چهارم (Month) : در این فیلد باید یک ماه از سال را وارد کنید؛ مثلا ماه 4 ام(آوریل) (میتوانید محدوده‌ای را هم تعیین کنید)
  • فیلد پنجم (Day of Week) : در این فیلد باید روزی از روز‌های هفته یا محدوده‌ای از آن روز‌ها را تعیین کنید. مانند صفرم هفته که در کشور‌های اروپایی و آمریکایی معادل روز یکشنبه است.
همانطور که میبینید، Cron‌ها دسترسی بهتری از تعیین بازه‌های زمانی مختلف را ارائه میدهند که میتوانید از آن در Recurring متد‌ها بجای ورودی‌های Yearly - Monthly - Weekly - Daily - Hourly - Minutely استفاده کنید. در واقع خود این ورودی‌ها نیز متدی تعریف شده در کلاس Cron هستند که با فراخوانی آن، خروجی Cron Expression را میسازند و در درون ورودی متد Recurring قرار میگیرند.

در ادامه مثالی را خواهیم زد تا نیازمندی به Cron Expression‌ها را بیشتر درک کنید. فرض کنید میخواهید یک زمانبندی داشته باشید که "هر ماه بین بازه 10 ام تا 15 ام، بطور روزانه در ساعت 4:00" اجرا شود. اعمال این زمانبندی با متد‌های معمول در کلاس Cron امکان پذیر نیست؛ اما میتوانید با Cron Expression آن‌را اعمال کنید که به این شکل خواهد بود:  
0 4 10-15 * *
برای ساخت Cron Expression‌ها وبسایت هایی وجود دارند که کمک میکنند انواع Cron Expression‌های پیچیده‌ای را طراحی کنیم و با استفاده از آن، زمانبندی‌های دقیق‌تر و جزئی‌تری را بسازیم. یکی از بهترین وبسایت‌ها برای اینکار crontab.guru است.

پ. ن. برای استفاده از Cron Expression در متد‌های Recurring کافی است بجای ورودی‌های Yearly - Monthly - Weekly - Daily - Hourly - Minutely ، خود Cron Expression را درون ورودی متد تعریف کنیم :  
 _recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => job , "0 4 10-15 * *" );


2. متد Trigger :

متد Trigger یک متد برای اجرای آنی تسک‌های Recurring است که به کمک آن میتوانید این نوع از تسک‌ها را بدون در نظر گرفتن زمانبندی آن‌ها، در لحظه اجرا کنید و البته تاثیری در دفعات بعدی تکرار نداشته باشد.  
RecurringJob.Trigger("some-id");


3. تعیین تاریخ انقضاء برای Recurring Job‌ها :

گاهی ممکن است در تسک‌های Recurring شرایطی پیش آید که برفرض میخواهید کاری را هر ماه انجام دهید، اما این تکرار در پایان همان سال تمام میشود. در اینصورت باید یک Expire Time برای متد Recurring خود تنظیم کنیم تا بعد از 12 ماه تکرار، در تاریخ 140X/12/30 به پایان برسد. HangFire برای متد‌های Recurring ورودی با عنوان ExpireTime تعریف نکرده، اما میتوان از طریق ایجاد یک زمانبندی، تاریخ مشخصی را برای حذف کردن متد Recurring تعریف کرد که همانند یک ExpireTime عمل میکند.  
_recurringJobManager.AddOrUpdate("test", () => Console.WriteLine("Recurring Job"), Cron.Monthly);
_backgroundJobClient.Schedule(() => _recurringJobManager.RemoveIfExists("test"), DateTimeOffset(dateAndTime));
با اجرای این متد، اول کاری برای تکرار در زمانبندی ماهیانه ایجاد میشود و در متد دوم، زمانی برای حذف متد اول مشخص میکند.

در آخر امیدوارم این مقاله برایتان مفید واقع شده باشد. میتوانید فیدبکتان را در قالب کامنت یا یک قهوه برایم ارسال کنید.

‫۳ سال و ۴ ماه قبل، دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰، ساعت ۱۹:۳۵
وحید نصیری وحید نصیری
نظرات مطالب
Angular CLI - قسمت ششم - استفاده از کتابخانه‌های ثالث
یک نکته‌ی تکمیلی: تغییرات در فایل angular-cli.json نیاز به راه اندازی مجدد watchers را دارد

فرض کنید برنامه را توسط دستورات ng build --watch و یا ng serve -o تهیه و یا اجرا کرده‌اید. در این حال، برای مثال جهت افزودن مجموعه آیکن‌های قلم font-awesome به صورت زیر عمل کرده‌اید:
 npm install font-awesome --save
و سپس تعریف css آن‌را نیز به قسمت styles فایل angular-cli.json افزوده‌اید:
"styles": [
   "../node_modules/bootstrap/dist/css/bootstrap.css",
   "../node_modules/font-awesome/css/font-awesome.css",
   "styles.css"
],
اکنون اگر برنامه مجددا به صورت خودکار build شود، فونت‌ها و آیکن‌ها را مشاهده نخواهید کرد. علت اینجا است که دستورات یاد شده که در حالت watch اجرا می‌شوند، تنها به تغییرات پوشه‌ی src واکنش نشان می‌دهند و تغییرات فایل angular-cli.json از دید آن‌ها مخفی است.
به همین جهت باید یکبار آن‌ها را بسته و مجددا از ابتدا اجرا کنید تا اینبار قلم آیکن font-awesome اعمال شده و قابل نمایش شود.
‫۶ سال و ۷ ماه قبل، یکشنبه ۶ اسفند ۱۳۹۶، ساعت ۱۵:۰۵
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
تولید هدرهای Content Security Policy توسط ASP.NET Core برای برنامه‌های Angular
پیشتر مطلب «افزودن هدرهای Content Security Policy به برنامه‌های ASP.NET» را در این سایت مطالعه کرده‌اید. در اینجا قصد داریم معادل آن‌را برای ASP.NET Core تهیه کرده و همچنین نکات مرتبط با برنامه‌های Angular را نیز در آن لحاظ کنیم.


تهیه میان افزار افزودن هدرهای Content Security Policy

کدهای کامل این میان افزار را در ادامه مشاهده می‌کنید:
using System.Threading.Tasks;
using Microsoft.AspNetCore.Builder;
using Microsoft.AspNetCore.Http;

namespace AngularTemplateDrivenFormsLab.Utils
{
    public class ContentSecurityPolicyMiddleware
    {
        private readonly RequestDelegate _next;

        public ContentSecurityPolicyMiddleware(RequestDelegate next)
        {
            _next = next;
        }

        public Task Invoke(HttpContext context)
        {
            context.Response.Headers.Add("X-Frame-Options", "SAMEORIGIN");
            context.Response.Headers.Add("X-Xss-Protection", "1; mode=block");
            context.Response.Headers.Add("X-Content-Type-Options", "nosniff");

            string[] csp =
            {
              "default-src 'self'",
              "style-src 'self' 'unsafe-inline'",
              "script-src 'self' 'unsafe-inline' 'unsafe-eval'",
              "font-src 'self'",
              "img-src 'self' data:",
              "connect-src 'self'",
              "media-src 'self'",
              "object-src 'self'",
              "report-uri /api/CspReport/Log" //TODO: Add api/CspReport/Log
            };
            context.Response.Headers.Add("Content-Security-Policy", string.Join("; ", csp));
            return _next(context);
        }
    }

    public static class ContentSecurityPolicyMiddlewareExtensions
    {
        /// <summary>
        /// Make sure you add this code BEFORE app.UseStaticFiles();,
        /// otherwise the headers will not be applied to your static files.
        /// </summary>
        public static IApplicationBuilder UseContentSecurityPolicy(this IApplicationBuilder builder)
        {
            return builder.UseMiddleware<ContentSecurityPolicyMiddleware>();
        }
    }
}
که نحوه‌ی استفاده از آن در کلاس آغازین برنامه به صورت ذیل خواهد بود:
public void Configure(IApplicationBuilder app)
{
   app.UseContentSecurityPolicy();

توضیحات تکمیلی

افزودن X-Frame-Options 
 context.Response.Headers.Add("X-Frame-Options", "SAMEORIGIN");
از هدر X-FRAME-OPTIONS، جهت منع نمایش و رندر سایت جاری، در iframeهای سایت‌های دیگر استفاده می‌شود. ذکر مقدار SAMEORIGIN آن، به معنای مجاز تلقی کردن دومین جاری برنامه است.


افزودن X-Xss-Protection
 
 context.Response.Headers.Add("X-Xss-Protection", "1; mode=block");
تقریبا تمام مرورگرهای امروزی قابلیت تشخیص حملات XSS را توسط static analysis توکار خود دارند. این هدر، آنالیز اجباری XSS را فعال کرده و همچنین تنظیم حالت آن به block، نمایش و رندر قسمت مشکل‌دار را به طور کامل غیرفعال می‌کند.


افزودن X-Content-Type-Options 
 context.Response.Headers.Add("X-Content-Type-Options", "nosniff");
وجود این هدر سبب می‌شود تا مرورگر، حدس‌زدن نوع فایل‌ها، درخواست‌ها و محتوا را کنار گذاشته و صرفا به content-type ارسالی توسط سرور اکتفا کند. به این ترتیب برای مثال امکان لینک کردن یک فایل غیرجاوا اسکریپتی و اجرای آن به صورت کدهای جاوا اسکریپت، چون توسط تگ script ذکر شده‌است، غیرفعال می‌شود. در غیراینصورت مرورگر هرچیزی را که توسط تگ script به صفحه لینک شده باشد، صرف نظر از content-type واقعی آن، اجرا خواهد کرد.


افزودن Content-Security-Policy 
string[] csp =
            {
              "default-src 'self'",
              "style-src 'self' 'unsafe-inline'",
              "script-src 'self' 'unsafe-inline' 'unsafe-eval'",
              "font-src 'self'",
              "img-src 'self' data:",
              "connect-src 'self'",
              "media-src 'self'",
              "object-src 'self'",
              "report-uri /api/CspReport/Log" //TODO: Add api/CspReport/Log
            };
context.Response.Headers.Add("Content-Security-Policy", string.Join("; ", csp));
وجود این هدر، تزریق کدها و منابع را از دومین‌های دیگر غیرممکن می‌کند. برای مثال ذکر self در اینجا به معنای مجاز بودن الصاق و اجرای اسکریپت‌ها، شیوه‌نامه‌ها، تصاویر و اشیاء، صرفا از طریق دومین جاری برنامه است و هرگونه منبعی که از دومین‌های دیگر به برنامه تزریق شود، قابلیت اجرایی و یا نمایشی نخواهد داشت.

در اینجا ذکر unsafe-inline و unsafe-eval را مشاهده می‌کنید. برنامه‌های Angular به همراه شیوه‌نامه‌های inline و یا بکارگیری متد eval در مواردی خاص هستند. اگر این دو گزینه ذکر و فعال نشوند، در کنسول developer مرورگر، خطای بلاک شدن آن‌ها را مشاهده کرده و همچنین برنامه از کار خواهد افتاد.

یک نکته: با فعالسازی گزینه‌ی aot-- در حین ساخت برنامه، می‌توان unsafe-eval را نیز حذف کرد.


استفاده از فایل web.config برای تعریف SameSite Cookies

یکی از پیشنهادهای اخیر ارائه شده‌ی جهت مقابله‌ی با حملات CSRF و XSRF، قابلیتی است به نام  Same-Site Cookies. به این ترتیب مرورگر، کوکی سایت جاری را به همراه یک درخواست ارسال آن به سایت دیگر، پیوست نمی‌کند (کاری که هم اکنون با درخواست‌های Cross-Site صورت می‌گیرد). برای رفع این مشکل، با این پیشنهاد امنیتی جدید، تنها کافی است SameSite، به انتهای کوکی اضافه شود:
 Set-Cookie: sess=abc123; path=/; SameSite

نگارش‌های بعدی ASP.NET Core، ویژگی SameSite را نیز به عنوان CookieOptions لحاظ کرده‌اند. همچنین یک سری از کوکی‌های خودکار تولیدی توسط آن مانند کوکی‌های anti-forgery به صورت خودکار با این ویژگی تولید می‌شوند.
اما مدیریت این مورد برای اعمال سراسری آن، با کدنویسی میسر نیست (مگر اینکه مانند نگارش‌های بعدی ASP.NET Core پشتیبانی توکاری از آن صورت گیرد). به همین جهت می‌توان از ماژول URL rewrite مربوط به IIS برای افزودن ویژگی SameSite به تمام کوکی‌های تولید شده‌ی توسط سایت، کمک گرفت. برای این منظور تنها کافی است فایل web.config را ویرایش کرده و موارد ذیل را به آن اضافه کنید:
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<configuration>
  <system.webServer>
    <rewrite>
      <outboundRules>
        <clear />
        <!-- https://scotthelme.co.uk/csrf-is-dead/ -->
        <rule name="Add SameSite" preCondition="No SameSite">
          <match serverVariable="RESPONSE_Set_Cookie" pattern=".*" negate="false" />
          <action type="Rewrite" value="{R:0}; SameSite=lax" />
          <conditions></conditions>
        </rule>
        <preConditions>
          <preCondition name="No SameSite">
            <add input="{RESPONSE_Set_Cookie}" pattern="." />
            <add input="{RESPONSE_Set_Cookie}" pattern="; SameSite=lax" negate="true" />
          </preCondition>
        </preConditions>
      </outboundRules>
    </rewrite>
  </system.webServer>
</configuration>


لاگ کردن منابع بلاک شده‌ی توسط مرورگر در سمت سرور

اگر به هدر Content-Security-Policy دقت کنید، گزینه‌ی آخر آن، ذکر اکشن متدی در سمت سرور است:
   "report-uri /api/CspReport/Log" //TODO: Add api/CspReport/Log
با تنظیم این مورد، می‌توان موارد بلاک شده را در سمت سرور لاگ کرد. اما این اطلاعات ارسالی به سمت سرور، فرمت خاصی را دارند:
{
  "csp-report": {
    "document-uri": "http://localhost:5000/untypedSha",
    "referrer": "",
    "violated-directive": "script-src",
    "effective-directive": "script-src",
    "original-policy": "default-src 'self'; style-src 'self'; script-src 'self'; font-src 'self'; img-src 'self' data:; connect-src 'self'; media-src 'self'; object-src 'self'; report-uri /api/Home/CspReport",
    "disposition": "enforce",
    "blocked-uri": "eval",
    "line-number": 21,
    "column-number": 8,
    "source-file": "http://localhost:5000/scripts.bundle.js",
    "status-code": 200,
    "script-sample": ""
  }
}
به همین جهت ابتدا نیاز است توسط JsonProperty کتابخانه‌ی JSON.NET، معادل این خواص را تولید کرد:
    class CspPost
    {
        [JsonProperty("csp-report")]
        public CspReport CspReport { get; set; }
    }

    class CspReport
    {
        [JsonProperty("document-uri")]
        public string DocumentUri { get; set; }

        [JsonProperty("referrer")]
        public string Referrer { get; set; }

        [JsonProperty("violated-directive")]
        public string ViolatedDirective { get; set; }

        [JsonProperty("effective-directive")]
        public string EffectiveDirective { get; set; }

        [JsonProperty("original-policy")]
        public string OriginalPolicy { get; set; }

        [JsonProperty("disposition")]
        public string Disposition { get; set; }

        [JsonProperty("blocked-uri")]
        public string BlockedUri { get; set; }

        [JsonProperty("line-number")]
        public int LineNumber { get; set; }

        [JsonProperty("column-number")]
        public int ColumnNumber { get; set; }

        [JsonProperty("source-file")]
        public string SourceFile { get; set; }

        [JsonProperty("status-code")]
        public string StatusCode { get; set; }

        [JsonProperty("script-sample")]
        public string ScriptSample { get; set; }
    }
اکنون می‌توان بدنه‌ی درخواست را استخراج و سپس به این شیء ویژه نگاشت کرد:
namespace AngularTemplateDrivenFormsLab.Controllers
{
    [Route("api/[controller]")]
    public class CspReportController : Controller
    {
        [HttpPost("[action]")]
        [IgnoreAntiforgeryToken]
        public async Task<IActionResult> Log()
        {
            CspPost cspPost;
            using (var bodyReader = new StreamReader(this.HttpContext.Request.Body))
            {
                var body = await bodyReader.ReadToEndAsync().ConfigureAwait(false);
                this.HttpContext.Request.Body = new MemoryStream(Encoding.UTF8.GetBytes(body));
                cspPost = JsonConvert.DeserializeObject<CspPost>(body);
            }

            //TODO: log cspPost

            return Ok();
        }
    }
}
در اینجا نحوه‌ی استخراج Request.Body را به صورت خام را مشاهده می‌کنید. سپس توسط متد DeserializeObject کتابخانه‌ی JSON.NET، این رشته به شیء CspPost نگاشت شده‌است.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
‫۷ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۲۴ تیر ۱۳۹۶، ساعت ۱۹:۴۵
وحید محمدطاهری وحید محمدطاهری
مطالب
SASS #2
در قسمت قبل، روش‌های مختلف کامپایل فایل‌های SASS را بررسی کردیم. در ادامه می‌خواهیم با syntax آن بیشتر آشنا شویم.

متغیرها (Variables)

متغیرها در SASS با استفاده از $ در ابتدای نام آن، به عنوان یک مقدار مورد استفاده‌ی در CSS تعریف می‌شوند. شما در SASS می‌توانید متغیرهایی را برای margin ،font-size و یا padding و غیره، تعریف کنید. استفاده از متغیرها این امکان را به شما می‌دهد که خیلی راحت‌تر از style‌های تعریف شده، مجدد استفاده کنید.

شما 6 نوع مختلف متغیر را می‌توانید با استفاده از SASS بکار ببرید.

  • Strings (مثال: ;"myString: "your text here$ )
  • Numbers (مثال: ;myNum: 16px$)
  • Colors (مثال: ;myColor: aqua$)
  • Booleans (مثال: ;myBool: true$)
  • Lists (مثال: ;myItemList: 1px solid red$)
  • Nulls (مثال: ;myVar: null$)

برای مثالی از استفاده‌ی از این متغیرها، یک فایل را با نام styles.scss ایجاد کرده و کدهای زیر را در آن وارد کنید:

$myColor: #FFF726;
$myBackColor: #2B14FF;
$myString: "I Love ";
$myFontSize: 13px;
$myMargin: 0px auto;
$myWidth: 300px;
 
h1 {
   color: $myColor;
   margin: 0;
   padding: 0;
}

h1:before{
  content: $myString;
}

#container {
   width: $myWidth;
   margin: $myMargin;
   background-color:$myBackColor;
   text-align:center;
}
پس از کامپایل فایل SASS و اجرای کد بالا، مرورگر شما باید خروجی را به این صورت داشته باشد:


ریاضی (Math)

برخلاف SASS ،CSS به ما امکان استفاده از عبارات ریاضی را می‌دهد. عملگرهای جمع + ، تفریق - ، تقسیم / ، ضرب * ، باقیمانده % ، مساوی == ، نامساوی =! را  SASS پشتیبانی می‌کند. در هنگام استفاده از عبارات ریاضی چند نکته وجود دارد که باید رعایت کنید:

نکته1: چون علامت / در CSS به عنوان یک کوتاه کننده استفاده می‌شود مانند font: 14px/16px، در صورتیکه بخواهید عمل تقسیم را بر روی مقدار ثابتی انجام دهید باید آنها را درون پرانتر قرار دهید.

$fontDiff: (14px/16px);
نکته2: شما نمی توانید واحدهای مختلف را با هم استفاده کنید.
$container-width: 100% - 20px;
مثال بالا کار نمی‌کند، در صورتیکه نیاز به چنین محاسبه‌ای داشتید می‌توانید از تابع calc در CSS استفاده کنید؛ چرا که نیاز به محاسبه‌ی در زمان اجرا را دارید.

حال می‌خواهیم براساس عرض container، ستون‌های پویایی را ایجاد کنیم:
$container-width: 100%;

.container {
  width: $container-width;
}

.col-4 {
  width: $container-width / 4;
}
که پس از کامپایل به صورت زیر تبدیل می‌شود:
.container {
   width: 100%;
}

.col-4 {
    width: 25%;
}

مشاهده‌ی پیاده سازی مثال بالا اینجا.

توابع (Functions)

یکی از بهترین قسمت‌های SASS، توابع پیاده سازی شده‌ی آن است. شما می‌توانید لیست بزرگی از توابع SASS را در اینجا مشاهده کنید.

برای نمونه برخی از توابع مربوط به کار با رنگ‌ها را توضیح می‌دهیم:

  • (darken ($color, $amount: این تابع برای تیره‌تر کردن یک کد رنگ می‌باشد. شما برای استفاده‌ی از این تابع باید دو مقدار را به آرگومان‌های ورودی این تابع که به ترتیب کد رنگ و میزان تیره‌تر شدن آن به صورت درصد از %0 تا %100 می‌باشند، ارسال کنید و خروجی آن کد رنگ تولید شده است. توجه داشته باشید نوع سیستم رنگی ارسال شده به عنوان پارامتر color$، خروجی این تابع نیز همان نوع می‌باشد.
darken(hsl(25, 100%, 80%), 30%) => hsl(25, 100%, 50%)
darken(#800, 20%) => #200
  • (lighten ($color, $amount: این تابع برای روشن‌تر کردن یک رنگ می‌باشد و دقیقا برعکس تابع darken عمل می‌کند.
lighten(hsl(0, 0%, 0%), 30%) => hsl(0, 0, 30)
lighten(#800, 20%) => #e00
  • (alpha ($color) / opacity($color: با استفاده از این دو تابع می‌توانید میزان شفافیت/کدری را مشخص کنید.
  • (mix ($color1, $color2, $weight:50% : با استفاده از این تابع می‌توانید دو رنگ را با هم ترکیب کنید. مقدار پیش فرض آرگومان weight$ برابر %50 می‌باشد و تعیین آن اختیاری است. محدوده‌ی پذیرش مقدار weight$ هرچه به %0 نزدیک‌تر باشد، باعث نزدیک‌تر بودن رنگ خروجی به رنگ دوم و هرچه به %100 نزدیکتر باشد رنگ خروجی به رنگ اول نزدیک‌تر می‌شود. توجه: میزان شفافیت/کدری را نیز می‌تواند تشخیص دهد.
mix(#f00, #00f) => #7f007f
mix(#f00, #00f, 25%) => #3f00bf
mix(rgba(255, 0, 0, 0.5), #00f) => rgba(63, 0, 191, 0.75)

تو در تو (Nesting)

SASS امکان تعریف استایل‌های تو در تو را به شما می‌دهد که باعث خواناتر شدن استایل‌های نوشته شده می‌شود. به عنوان مثال به کد CSS زیر توجه کنید:

#container {
    width: 500px;
    margin: 0 auto;
}

#container p {
   font-family: Arial;
   font-size: 13px;
}

#container h1 {
   font-family: Tahoma;
   font-size: 15px;
}

#container h2 {
   font-family: Helvetica;
   font-size: 14px;
}
حال نسخه‌ی SASS مثال بالا می‌شود:
$myFontsize1: 13px;
$myFontsize2: 18px;
$myFontsize3: 25px;
$myWidth: 500px;
$myMargin: 0px auto;

#container {
    width: $myWidth;
    margin: $myMargin;

    p {
        font-family: Arial;
        font-size: $myFontsize1;
    }

    h1 {
        font-family: Tahoma;
        font-size: $myFontsize3;
    }

    h2 {
        font-family: Helvetica;
        font-size: $myFontsize2;
    }
}
توجه کنید تمام element هایی که درون container# قرار دارند، بدون ذکر نام container# نوشته شده‌اند و این کار سبب کمتر شدن کدهای نوشته شده و خواناتر شدن آن می‌شود.
در صورتیکه نیاز به دسترسی به والد داشته باشید کافیست از علامت & استفاده کنید.
a.myAnchor {
    color: blue;

    &:hover {
        text-decoration: underline;
    }

    &:visited {
        color: purple;
    }
}
خوب تا اینجا شما با روش نوشتن استایل‌های به صورت تو در تو آشنا شدید. حال اگر بخواهید کد‌های نوشته شده‌ی تو در تو را به صورت غیر تو در تو کامپایل کنید، باید از کلمه‌ی کلیدی at-root@ قبل استایلی که می‌خواهید به صورت تو در تو تعریف نشود، استفاده کنید.
.first-component {
    .text { font-size: 1.4em; }
    .button { font-size: 1.7em; }

    .second-component {
        .text { font-size: 1.2em; }
        .button { font-size: 1.4em; }
    }
}
مثال بالا در حالت تو در تو، پس از کامپایل به صورت زیر تبدیل می‌شود:
.first-component .text {
  font-size: 1.4em;
}
.first-component .button {
  font-size: 1.7em;
}
.first-component .second-component .text {
  font-size: 1.2em;
}
.first-component .second-component .button {
  font-size: 1.4em;
}
حال با استفاده از at-root@ به صورت زیر می‌شود:
.first-component .text {
  font-size: 1.4em;
}
.first-component .button {
  font-size: 1.7em;
}
.second-component .text {
  font-size: 1.2em;
}
.second-component .button {
  font-size: 1.4em;
}
‫۸ سال و ۹ ماه قبل، دوشنبه ۵ بهمن ۱۳۹۴، ساعت ۰۵:۱۰
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
طرحبندی صفحات وب با بوت استرپ 4 - قسمت سوم
قابلیت‌های یک Flex Container در بوت استرپ 4

یک Flex Container متداول به این صورت کار می‌کند:

این کلاس‌ها که موارد داخل پرانتز آن‌ها اختیاری است، المان را تبدیل به یک المان Flexbox می‌کنند. حالت نمایشی پیش‌فرض آن‌ها block است؛ اما اگر نیاز بود می‌توان آن‌ها را تبدیل به in-line نیز کرد. بنابراین ساده‌ترین Flex Container را می‌توان با افزودن کلاس d-flex ایجاد کرد.

بر روی یک Flex Container می‌توان کلاس‌های تعیین جهت را نیز تعریف کرد:

به این ترتیب می‌توان آیتم‌ها را به صورت ردیف‌ها و یا ستون‌هایی، نمایش داد. مقدار row در اینجا به صورت پیش‌فرض اعمال می‌شود. بنابراین ذکر کلاس خالی flex به معنای قرار دادن المان‌ها در طی چندین ردیف در صفحه است. در اینجا استفاده‌ی از reverse، نمایش المان‌ها را از راست به چپ میسر می‌کند.

در یک Flex Container امکان تعیین ترتیب عناصر نیز وجود دارد:

این مورد را در مطلب «طرحبندی صفحات وب با بوت استرپ 4 - قسمت دوم » بررسی کردیم. کلاس order را علاوه بر ستون‌ها، بر روی هر دربرگیرنده‌ای که دارای کلاس d-flex است نیز می‌توان اعمال کرد.

همچنین امکان تنظیم فواصل بین آیتم‌ها نیز در یک Flex Container پیش بینی شده‌است:

برای مثال استفاده‌ی از مقدار تراز center، روش بسیار مناسبی برای قرار دادن عناصر، در میانه‌ی افقی صفحه است. این مورد را نیز در قسمت قبل بررسی کردیم.

می‌توان نحوه‌ی Wrap المان‌ها را بر اساس فضای خالی در یک Flex Container به صورت زیر تنظیم کرد:

که در اینجا دو مقدار wrap و nowrap قابل تنظیم است. در حالت wrap، اگر آیتم‌ها با اندازه‌ی خودشان در ردیف جاری جا نشدند، به سطر یا سطرهای بعدی منتقل خواهند شد. حالت پیش‌فرض nowrap است.

برای تغییر تراز عمودی المان‌ها در یک Flex Container از کلاس align-content استفاده می‌شود:

این مورد را نیز در قسمت قبل بررسی کردیم و همانند کار با ستون‌ها می‌باشد.


یک مثال: بررسی ویژگی‌های یک Flex Container 

<head>
    <style>
        .item {
          background: #f0ad4e;
          text-align: center;
          width: 150px;
          height: 30px;
          border: 1px solid white;
        }
    </style>
</head>

<body>
    <div class="container bg-danger">
        <div class="bg-info" style="height:100vh">
            <div class="item">Exotic</div>
            <div class="item">Grooming</div>
            <div class="item">Health</div>
            <div class="item">Nutrition</div>
            <div class="item">Pests</div>
            <div class="item">Vaccinations</div>
        </div>
    </div>
</body>
در اینجا ارتفاع container به 100vh تنظیم شده‌است تا کل view-port را پوشش دهد و رنگ آن نیز به bg-info تنظیم شده‌است تا بتوان تغییر محل تراز عمودی را بهتر مشاهده کرد.
در ابتدا کلاس d-flex را به div داخل container اضافه می‌کنیم:
<div class="bg-info d-flex" style="height:100vh">
بلافاصله مشاهده خواهیم کرد که عناصر تعریف شده در طی یک ردیف از چپ به راست نمایش داده می‌شوند:


و اگر جهت این Flex Container را به صورت صریح مشخص کنیم:
<div class="bg-info d-flex flex-column" style="height:100vh">
آیتم‌های درون آن به صورت یک ستون نمایش داده می‌شوند:


و یا اگر بخواهیم آیتم‌ها را از راست به چپ به صورت یک ردیف نمایش دهیم می‌توان از flex-row-reverse استفاده کرد:

<div class="bg-info d-flex flex-row-reverse" style="height:100vh">


و اگر بجای row در این حالت column را مقدار دهی کنیم:
<div class="bg-info d-flex flex-sm-column-reverse" style="height:100vh">


آیتم‌ها از پایین صفحه شروع خواهند شد. البته در این مثال break-point از نوع sm نیز ذکر شده‌است تا پس از گذر از این اندازه‌ی صفحه، چنین اتفاقی رخ دهد.

و یا اگر بخواهیم آیتم‌ها از راست به چپ در طی یک ردیف، پس از اندازه‌ی صفحه‌ی sm و همچنین در میانه‌ی صفحه ظاهر شوند، می‌توان از کلاس justify-content استفاده کرد:
<div class="bg-info d-flex flex-sm-row-reverse justify-content-center"
     style="height:100vh">
با این خروجی:


و اگر wrap را فعال کنیم:
<div class="bg-info d-flex flex-sm-row-reverse justify-content-center flex-wrap"
     style="height:100vh">


اگر آیتم‌ها با اندازه‌ی اصلی خودشان، در ردیف جاری جا نشدند، به سطرهای بعدی منتقل خواهند شد.
اگر nowrap را فعال کنیم:
<div class="bg-info d-flex flex-sm-row-reverse justify-content-center flex-nowrap"
     style="height:100vh">
سعی می‌کند در ردیف جاری، آیتم‌ها را تا حد ممکن کوچک کرده و نمایش دهد:


و با فعالسازی align-content-start، تمام آیتم‌ها را به سمت بالای صفحه هدایت می‌کند و align-content-end، آن‌ها را از پایین صفحه شروع خواهد کرد:
<div class="bg-info d-flex flex-sm-row-reverse justify-content-center flex-wrap align-content-start"
     style="height:100vh">



کنترل آیتم‌های قرار گرفته‌ی درون یک Flex Container در بوت استرپ 4

علاوه بر امکان کنترل ویژگی‌های یک Flex Container، اجزای قرار گرفته‌ی درون آن‌ها را نیز می‌توان کنترل کرد و اینکار توسط کلاس align-self میسر است:


این مورد نیز همانند توضیحات کلاس align-self اعمالی به ستون‌ها است که در قسمت قبل بررسی کردیم.

به علاوه در اینجا امکان تعریف floating elements نیز مسیر است که شبیه به دسترسی به امکانات CSS در بوت استرپ است با امکان تنظیم break-points:

فرض کنید به تمام آیتم‌های داخل Flex Container کلاس float-left را اضافه کرده‌ایم. در این حالت Container قابلیت ردیابی اندازه‌ی این آیتم‌ها را از دست می‌دهد. به همین جهت با اعمال کلاس clearfix بوت استرپ به container، مجددا امکان ردیابی این آیتم‌ها را پیدا می‌کند.


کلاس‌های تعریف margin و padding در بوت استرپ 4

در بوت استرپ 4 کلاس‌های ویژه‌ای برای ایجاد margin و padding بین عناصر در نظر گرفته شده‌اند که خلاصه‌ی آن‌ها فرمول زیر است:

ابتدا با تعریف یک خاصیت شروع می‌شود؛ مانند m یا p، برای کنترل margin و padding. سپس لبه‌ای که باید به آن اعمال شود بدون فاصله و یا - ذکر می‌شود؛ مانند mt به معنای margin-top. در این فرمول x به معنای اعمال همزمان به چپ و راست است و y به معنای اعمال همزمان به بالا و پایین و اگر می‌خواهید آیتم‌های کناری آیتم جاری را به دو طرف لبه‌ها هدایت کنید از mx-auto استفاده کنید.
در اینجا امکان اعمال یک break-point اختیاری نیز وجود دارد. در آخر اندازه ذکر می‌شود که بین 0 تا 5 متغیر است.

یک مثال: اعمال کلاس‌های padding و margin بوت استرپ 4 

<head>
    <style>
        .item {
          background: #f0ad4e;
          text-align: center;
          border: 1px solid white;
        }
    </style>
</head>

<body>
    <div class="container bg-danger">
        <div class="bg-info d-flex">
            <div class="item">Exotic</div>
            <div class="item">Grooming</div>
            <div class="item bg-danger ml-3 my-sm-3 pb-3 pt-5">Health</div>
            <div class="item">Nutrition</div>
            <div class="item">Pests</div>
            <div class="item">Vaccinations</div>
        </div>
    </div>
</body>
در اینجا به آیتم Health یک margin-left با اندازه‌ی 3، یک margin بالا و پایین فعال شونده‌ی پس از sm با اندازه‌ی 3، یک padding پایین با اندازه‌ی 3 و یک padding بالا با اندازه‌ی 5 اضافه شده‌است؛ با این خروجی:



نمایش و مخفی سازی عناصر در بوت استرپ 4

کلاس invisible سبب می‌شود تا المانی در صفحه نمایش داده نشود، اما این المان همچنان فضای اختصاصی خود را خواهد داشت. کلاس visible به معنای نمایان بودن المانی تنها برای screen readers است (دستگاه‌های کمکی معلول‌ها).
اما روش اصلی نمایش و یا مخفی سازی عناصر در بوت استرپ 4، استفاده از خاصیت display است:

برای مثال با انتساب کلاس d-sm-none به المانی، می‌توان سبب مخفی شدن آن پس از گذر از sm شد.


امکان تعیین اندازه‌ی عناصر در بوت استرپ 4

بوت استرپ 4 تعدادی کلاس ویژه را برای تعیین اندازه‌ی عناصر نیز افزوده‌است:


در اینجا w=width، h=height، mw=max-height و mh=max-height است با مقادیر 25، 50، 75 و 100 و مقدار پیش‌فرض آن 100 است (یعنی پوشاندن کل container).


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: Bootstrap4_06.zip
‫۶ سال قبل، جمعه ۲۰ مهر ۱۳۹۷، ساعت ۱۳:۱۵