مطالب
ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 12 - معرفی Tag Helpers
یکی دیگر از تغییرات مهم Razor در ASP.NET Core، معرفی Tag Helpers است که همانند HTML Helpers نگارش‌های پیشین ASP.NET MVC، کار رندر کردن HTML را انجام می‌دهند و در اغلب موارد می‌توان آن‌ها را جایگزین HTML Helpers کرد. مزیت استفاده‌ی از Tag helpers، شبیه بودن آن‌ها به المان‌ها و ویژگی‌های HTML است. در کل اینکه باید از HTML Helpers استفاده کرد و یا از Tag Helpers، بیشتر یک انتخاب شخصی و سلیقه‌ای است.


فعال سازی استفاده‌ی از Tag Helpers برای تمام Viewهای برنامه

برای اینکه تمام Viewهای سایت بتوانند به امکانات Tag Helpers دسترسی پیدا کنند، باید یک سطر ذیل را به فایل ViewImports.cshtml_ اضافه کرد:
 @addTagHelper *, Microsoft.AspNetCore.Mvc.TagHelpers
در اینجا * به معنای استفاده‌ی از تمام Tag Helpers موجود در اسمبلی ذکر شده‌است.

Microsoft.AspNetCore.Mvc.TagHelpers به همراه افزودن وابستگی Microsoft.AspNetCore.Mvc در حین فعال سازی ASP.NET MVC، به پروژه اضافه می‌شود:



فعال سازی Intellisense مربوط به Tag Helpers در ویژوال استودیو

هرچند فعال سازی ASP.NET MVC، تنها وابستگی است که برای کار با Tag Helpers نیاز است، اما برای فعال سازی Intellisense آن‌ها باید بسته‌ی Microsoft.AspNetCore.Razor.Tools را نیز به فایل prject.json برنامه، جهت نصب معرفی کرد:
{
    "dependencies": {
         //same as before
         "Microsoft.AspNetCore.Mvc.TagHelpers": "1.0.0",
         "Microsoft.AspNetCore.Razor.Runtime": "1.0.0",
         "Microsoft.AspNetCore.Razor.Tools": {
            "version": "1.0.0-preview2-final",
            "type": "build"
        }
    },
 
    "tools": {
         //same as before
        "Microsoft.AspNetCore.Razor.Tools": "1.0.0-preview2-final"
    } 
}
ضمنا اگر از ReSharper استفاده می‌کنید (تا نگارش resharper-2016.1)، فعلا مجبور هستید که آن‌را غیرفعال کنید. اطلاعات بیشتر


یک مثال: ایجاد لینکی به یک اکشن متد
 <a asp-controller="Home" asp-action="Index" asp-route-id="123">Home</a>
در اینجا نحوه‌ی ایجاد لینکی را مشاهده می‌کنید که به کنترلر Home و اکشن متد Index آن اشاره می‌کند. این syntax جدید، جایگزین ActionLink مربوط به HTML Helperها است. در اینجا asp-route-id را نیز مشاهده می‌کنید. قسمت asp-route آن جهت مقدار دهی پارامترهای مسیریابی است و قسمت id- بنابر نام پارامتری که قرار است مقدار دهی شود، متغیر خواهد بود.
اگر نیاز به اشاره‌ی به مسیریابی خاصی از طریق نام آن وجود دارد (همان نام‌هایی که در حین تعریف یک مسیریابی ذکر می‌شوند) می‌توان به صورت ذیل عمل کرد:
 <a asp-route="login">Login</a>
و یا برای مشخص سازی پروتکل خاصی و یا ذکر دقیق نام هاست، می‌توان از روش زیر استفاده کرد:
 <a asp-controller="Account"
   asp-action="Register"
   asp-protocol="https"
   asp-host="asepecificdomain.com"
   asp-fragment="fragment">Register</a>


راهنمای تبدیل HTML Helpers به Tag Helpers

در جدول ذیل، مثال‌هایی را از HTML Helpers متداول و معادل‌های Tag Helper آن‌ها مشاهده می‌کنید:

Tag Helper
HTML Helper
<label asp-for="Email" class="col-md-2 control-label"></label>
@Html.LabelFor(m => m.Email, new { @class = "col-md-2 control-label" })
<a asp-controller="MyController" asp-action="MyAction" 
class="my-css-classname" my-attr="my-attribute">Click me</a>
@Html.ActionLink("Click me", "MyController", "MyAction", 
{ @class="my-css-classname", data_my_attr="my-attribute"})
<input asp-for="FirstName" style="width:100px;"/>
@Html.TextBox("FirstName", Model.FirstName, new { style = "width: 100px;" })
<input asp-for="Email" class="form-control" />
@Html.TextBoxFor(m => m.Email, new { @class = "form-control" })
<input asp-for="Password" class="form-control" />
@Html.PasswordFor(m => m.Password, new { @class = "form-control" })
<input asp-for="UserName" class="form-control" />
@Html.EditorFor(l => l.UserName,
 new { htmlAttributes = new { @class = "form-control" } })
<form asp-controller="Account" asp-action="Register" 
method="post" class="form-horizontal" role="form">
@using (Html.BeginForm("Register", "Account",
 FormMethod.Post, new { @class = "form-horizontal", role = "form" }))
{
    @Html.AntiForgeryToken()
<span asp-validation-for="UserName" class="text-danger"></span>
@Html.ValidationMessageFor(m => m.UserName, "",
 new { @class = "text-danger" })
<div asp-validation-summary="ValidationSummary.All" class="text-danger"></div>
@Html.ValidationSummary("", new { @class = "text-danger" })


نکات تکمیلی کار با فرم‌ها توسط Tag Helpers

نمونه‌ای از مثال Tag helper کار با فرم‌ها را در جدول فوق ملاحظه می‌کنید. چند نکته‌ی تکمیلی ذیل را می‌توان به آن اضافه کرد:
- در حین کار با Tag Helpers، درج anti forgery token به صورت خودکار صورت می‌گیرد. اگر می‌خواهید که این توکن ذکر نشود، آن‌را توسط ویژگی "asp-anti-forgery="false خاموش کنید.
- برای درج پارامترهای مسیریابی خاص، از asp-route به همراه نام پارامتر مدنظر استفاده کنید:
 <form asp-controller="Account"
      asp-action="Login"
      asp-route-returnurl="@ViewBag.ReturnUrl"
      method="post" >
</form>
که در نهایت به یک چنین حالتی رندر می‌شود
 <form action="/Account/Login?returnurl=%2FHome%2FAbout" method="post">
- همانند action linkها در اینجا نیز برای اشاره‌ی به یک مسیریابی از طریق نام آن می‌توان از ویژگی asp-route استفاده کرد
 <form asp-route="login"
      asp-route-returnurl="@ViewBag.ReturnUrl"
      method="post" >
</form>


Tag helpers مخصوص تعریف اسکریپت‌ها و CSSها

 در اینجا Tag Helpers صرفا به عنوان جایگزین‌های HTML Helpers مطرح نیستند. توسط آن‌ها قابلیت‌های جدیدی نیز ارائه شده‌است. برای مثال اگر تگ اسکریپت را به صورت ذیل تعریف کنیم:
 <script asp-src-include="~/app/**/*.js"></script>
یک چنین خروجی فرضی را تولید می‌کند:
 <script src="/app/app.js"></script>
<script src="/app/controllers/controller1.js"></script>
<script src="/app/controllers/controller2.js"></script>
<script src="/app/controllers/controller3.js"></script>
<script src="/app/controllers/controller4.js"></script>
<script src="/app/services/service1.js"></script>
<script src="/app/services/service2.js"></script>
به این معنا که یک سطر asp-src-include، بر اساس الگویی که دریافت می‌کند، تمام فایل‌های اسکریپت موجود در یک پوشه را یافته و برای آن‌ها، تگ اسکریپت تولید می‌کند. دراینجا ذکر ** به معنای بررسی تمام زیرپوشه‌های app است. اگر تنها پوشه‌ی خاصی مدنظر است، باید ** را حذف کرد.
در این بین اگر می‌خواهید از پوشه‌ی خاصی صرفنظر کنید، از asp-src-exclude استفاده کنید:
 <script asp-src-include="~/app/**/*.js"
        asp-src-exclude="~/app/services/**/*.js">
</script>
همچنین در اینجا امکان تعریف CDN و fallback هم وجود دارد. استفاده‌ی از CDNها جهت کاهش ترافیک سرور و بهبود کارآیی برنامه با ارائه‌ی نمونه‌های کش شده‌ی فریم ورک‌های معروف، متداول هستند که در اینجا نمونه‌ای از نحوه‌ی تعریف آن‌ها را مشاهده می‌کنید. همچنین تعریف fallback در اینجا به این معنا است که اگر CDN در دسترس نبود، به نمونه‌ی محلی موجود بر روی سرور مراجعه شود.
 <link rel="stylesheet" href="//ajax.aspnetcdn.com/ajax/bootstrap/3.0.0/css/bootstrap.min.css"
      asp-fallback-href="~/lib/bootstrap/css/bootstrap.min.css"
      asp-fallback-test-class="hidden"
      asp-fallback-test-property="visibility"
      asp-fallback-test-value="hidden" />
 
<script src="//ajax.aspnetcdn.com/ajax/bootstrap/3.0.0/bootstrap.min.js"
        asp-fallback-src="~/lib/bootstrap/js/bootstrap.min.js"
        asp-fallback-test="window.jQuery">
</script>

به علاوه اگر ویژگی asp-file-version را نیز ذکر کنید:
 <link rel="stylesheet" href="~/css/site.min.css" asp-file-version="true"/>
یک چنین لینکی تولید می‌شود:
 <link rel="stylesheet" href="/css/site.min.css?v=UdxKHVNJA5vb1EsG9O9uURFDfEE3j1E3DgwL6NiDGMc" />
هدف آن نیز اصطلاحا cache busting است. به این معنا که با تغییر محتوای این فایل‌ها، کوئری استرینگ تولید شده، مجددا محاسبه شده و مرورگر همواره آخرین نگارش موجود را دریافت خواهد کرد و دیگر از نمونه‌ی کش شده‌ی قدیمی استفاده نمی‌کند.

یک نکته: ویژگی asp-file-version را برای تصاویر هم می‌توان بکار برد:
 <img src="~/images/logo.png"
     alt="company logo"
     asp-file-version="true" />
که یک چنین خروجی را تولید می‌کند و هدف آن نیز جلوگیری از کش شدن تصویر، با تغییر محتوای آن است:
 <img src="/images/logo.png?v=W2F5D366_nQ2fQqUk3URdgWy2ZekXjHzHJaY5yaiOOk"
     alt="company logo"/>


بررسی Environment Tag Helper

با متغیرهای محیطی و نحوه‌ی تعریف آن‌ها در قسمت‌های قبل آشنا شدیم. در اینجا tag helper سفارشی خاصی برای کار با آن‌ها ارائه شده‌است که شیبه به if/else عمل می‌کنند:
<environment names="Development">    
   <link rel="stylesheet" href="~/css/site1.css" />
   <link rel="stylesheet" href="~/css/site2.css" />
</environment>

<environment names="Staging,Production">
   <link rel="stylesheet" href="~/css/site.min.css" asp-file-version="true"/>
</environment>
هدف این است که اگر متغیر محیطی به Development تنظیم شده بود، لینک‌های ساده و اصلی فایل‌های css یا اسکریپت در HTML نهایی درج شوند و اگر حالت توسعه تنظیم شده بود، لینک‌های min یا فشرده شده‌ی آن‌ها ارائه شوند؛ به همراه asp-file-version که cache busting را فعال می‌کند.


کار با دراپ داون‌ها توسط Tag helpers

فرض کنید ViewModel یک view جهت نمایش یک دراپ داون به این صورت تنظیم شده‌است:
public class CustomerViewModel
{
   public string Vehicle { get; set; }  
   public List<SelectListItem> Vehicles { get; set; }
برای نمایش SelectListItem توسط tag helpers می‌توان به صورت ذیل عمل کرد:
 <select asp-for="Vehicle" asp-items="Model.Vehicles">
</select>
asp-for به نام خاصیتی اشاره می‌کند که در نهایت مقدار انتخاب شده را دریافت می‌کند و asp-items لیست آیتم‌های دراپ داون را رندر می‌کند.
مطالب
فیلترها در MVC
هنگامی که درخواستی به سرور ارسال می‌گردد، به کنترلر و اکشن مربوطه جهت پاسخگویی هدایت می‌شود. خب شاید مواقعی شما نیاز داشته باشید قبل یا بعد از اجرای اکشن متدی، کدی اجرا گردد. به‌همین جهت در MVC قابلیتی بنام Filter ارائه گردید.
فیلتر، یک کلاس سفارشی است که شما می‌توانید منطق برنامه را جهت اجرا، قبل یا بعد از اجرای یک اکشن متد، در آن پیاده سازی نمایید. فیلترها می‌توانند به یک اکشن متد و یا کنترلری منتسب شوند که در ادامه با این روشها آشنا خواهید شد.

در لیست زیر انواع فیلترها و اینترفیس‌هایی که باید توسط کلاس سفارشی شما پیاده سازی شوند، معرفی شده است.

 نوع توضیح
 فیلتر توکار
 اینترفیس
 Authorization
انجام عملیات احراز هویت و سطح دسترسی، قبل از اجرای کد اکشن متد  
 [Authorize] و [RequireHttps]  
 IAuthorizationFilter 
 Action
اجرای کدهایی قبل از اجرای کدهای اکشن متد 
   IActionFilter 
 Result
اجرای کدهایی قبل یا بعد از تولید ویو (View result) 
 [OutputCache]   IResultFilter 
Exception
اجرای کدهایی در صورت وجود استثنای مدیریت نشده 
[HandleError] 
IExceptionFilter
مثال: هنگامی که خطایی در حین اجرای اکشن متدی رخ می‌دهد، فیلتر توکار MVC بنام HandleError اجرا می‌شود. این فیلتر توکار فایل Error.cshtml را که در فولدر Shared قرار دارد، رندر می‌کند و نمایش می‌دهد.
در تکه کد زیر نحوه‌ی استفاده از این فیلتر را مشاهده می‌کنید:
[HandleError]
public class HomeController : Controller
{
    public ActionResult Index()
    {
        //throw exception for demo
        throw new Exception("This is unhandled exception");
            
        return View();
    }

    public ActionResult About()
    {
        return View();
    }

    public ActionResult Contact()
    {
        return View();
    }        
}

نکته: فیلترهای اعمال شده‌ی به یک کنترلر، به تمام اکشن متدهای آن نیز اعمال می‌گردند. 

در کد بالا خصیصه‌ی HandleError به HomeController اعمال شده است. بنابراین در صورت بروز خطایی در هر کدام از اکشن‌ها، صفحه‌ی Error.cshtml نمایش داده خواهد شد و در تظر داشته باشید که خطاها توسط try-catch هندل نشده‌اند.
باید جهت عملکرد صحیح فیلتر توکار HandleErrorAttribute، مقدار customErrors در قسمت System.web فایل web.config مساوی on باشد.
<customErrors mode="On" />


مهیا کنندگان فیلترها

بصورت پیش فرض MVC از سه طریق زیر فیلترها را جهت استفاده‌ی در برنامه فراهم می‌کند:

  1. خصیصه‌ی GlobalFilters.Filters برای فیلترهای سراسری
  2. کلاس FilterAttributeFilterProvider برای فیلترهای خصیصه‌ای
  3. کلاس ControllerInstanceFilterProvider جهت افزودن کنترلر به یک وهله از FilterProviderCollection

در ادامه با نحوه‌ی ایجاد یک فیلتر، بوسیله‌ی هر یک از روش‌های بالا، با ذکر مثالی بیشتر آشنا خواهید شد.

ترتیب اجرای فیلترها

همانطور که در ابتدا اشاره شد، در MVC چهار نوع فیلتر معرفی شده است که امکان استفاده‌ی از آنها به‌صورت همزمان در سطح کنترلر و یا اکشن متد وجود دارد. اما ترتیب  اجرای آنها متفاوت و به ترتیب زیر است:

  1. فیلترهای Authorization
  2. فیلترهای Action
  3. فیلترهای Result یا Response
  4. فیلترهای Exception

فیلترها براساس ترتیب اشاره شده‌ی در بالا اجرا خواهند شد. در صورتیکه چند فیلتر از یک نوع استفاده شود، جهت تقدم و تاخر در اجرا، از خاصیت Order استفاده خواهد شد. بعنوان مثال در کد زیر بدلیل خاصیت Order=1 ابتدا AuthorizationFilterB  و سپس AuthorizationFilterA اجرا می‌شود.

[AuthorizationFilterA(Order=2)]
[AuthorizationFilterB(Order=1)]
public ActionResult Index()
{          
    return View();
}
علاوه بر خاصیت Order، مقدار Scope نیز سطح سومی از ترتیب اجرای فیلترها می‌باشد. مقادیر Scope بشرح زیر است:
public enum FilterScope
{
    First = 0,
    Global = 10,
    Controller = 20,
    Action = 30,
    Last = 100,
}
این خصیصه‌ی فیلترها در محل بکار گیری آنها مقدار دهی می‌شود. در صورتیکه فیلتری بصورت سراسری رجیستر شود، Scope آن برابر 10 و در سطح کنترلر، برابر 20 خواهد بود و الی آخر.

نکته: مقدار Scope فیلترهای Authorization برابر 0 و فیلترهای Exception برابر 100 می‌باشد.

ایجاد فیلتر سفارشی

روش اول: پیاده سازی اینترفیس یکی از انواع فیلترها و ارث بری از کلاس FilterAttribute

در این روش متدهایی که باید پیاده سازی شوند متفاوت خواهد بود. به همین جهت متدهای هر نوع بشرح زیر معرفی می‌شود:

  • IAuthorizationFilter
// Called when authorization is required
void OnAuthorization(AuthorizationContext filterContext)
  • IActionFilter
// Called after the action method executes
void OnActionExecuted(ActionExecutedContext filterContext)

// Called before an action method executes
void OnActionExecuting(ActionExecutingContext filterContext)
  • IResultFilter
// Called after an action result executes
void OnResultExecuted(ResultExecutedContext filterContext)

// Called before an action result executes
void OnResultExecuting(ResultExecutedContext filterContext)
  • IException
// Called when an exception occurs
void OnException(ExceptionContext filterContext)

یادآوری: همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، فیلترها قبل یا بعد از اجرای اکشن متدها فراخوانی خواهند شد. بنابراین به کامنت بالای متد فیلترها دقت داشته باشید.

مثال: پیاده سازی اینترفیس IExceptionFilter و ارث بری از کلاس FilterAttribute جهت تهیه‌ی فیلتری سفارشی از نوع Exception

class CustomErrorHandler : FilterAttribute, IExceptionFilter
{
    public override void IExceptionFilter.OnException(ExceptionContext filterContext)
    {
        Log(filterContext.Exception);

        base.OnException(filterContext);
    }

    private void Log(Exception exception)
    {
        //log exception here..
    }
}

روش دوم:
ارث بری از ActionFilterAttribute
کلاس abstract فوق دارای چهار متد زیر جهت تحریف است. همانطور که مشاهده می‌کنید این کلاس علاوه بر دو متد OnActionExecuted و OnActionExecuting دارای دو متد دیگر OnResultExecuting و OnResultExecuted که به‌ترتیب قبل و بعد خروجی (Result) اکشن متد اجرا می‌شوند، نیز می‌باشد. این نوع فیلترها عموما جنبه‌ی استفاده عمومی داشته و می‌توان از آنها جهت logging ،caching و یا authorization استفاده کرد.
// Called by MVC after the action method executes
void OnActionExecuted(ActionExecutedContext filterContext)

// Called by MVC before the action method executes
void OnActionExecuted(ActionExecutedContext filterContext)

// Called by MVC after the action result executes
void OnResultExecuted(ResultExecutedContext filterContext)

// Called by MVC before the action result executes
void OnResultExecuting(ResultExecutingContext filterContext)

مثال: کلاس LogAttribute که از کلاس ActionFilterAttribute ارث بری کرده است، عملیات قبل و بعد از اجرای اکشن متد را لاگ می‌کند.
public class LogAttribute : ActionFilterAttribute
{
    public override void OnActionExecuted(ActionExecutedContext filterContext)
    {
        Log("OnActionExecuted", filterContext.RouteData); 
    }

    public override void OnActionExecuting(ActionExecutingContext filterContext)
    {
        Log("OnActionExecuting", filterContext.RouteData);      
    }

    public override void OnResultExecuted(ResultExecutedContext filterContext)
    {
        Log("OnResultExecuted", filterContext.RouteData);      
    }

    public override void OnResultExecuting(ResultExecutingContext filterContext)
    {
        Log("OnResultExecuting ", filterContext.RouteData);      
    }

    private void Log(string methodName, RouteData routeData)
    {
        var controllerName = routeData.Values["controller"];
        var actionName = routeData.Values["action"];
        var message = String.Format("{0}- controller:{1} action:{2}", methodName, 
                                                                    controllerName, 
                                                                    actionName);
        Debug.WriteLine(message);
    }
}

روش سوم:
پیاده سازی داخل کنترلر
کلاس Controller  می‌تواند هر یک از اینترفیس‌های فیلترها را پیاده سازی نماید. به عبارت دیگر در هر کلاس کنترلر می‌توانید متدهای زیر را تحریف نمایید.
  • OnAuthorization ^
  • OnException ^
  • OnActionExecuting ^
  • OnActionExecuted ^
  • OnResultExecuting ^
  • OnResultExecuted ^


روش چهارم: ارث بری از کلاس فیلترهای توکار و مهیای در MVC و تحریف متدهای آن 
در کد زیر با تحریف و سفارشی سازی متد OnException مخصوص فیلتر توکار HandleError، قابلیت‌های آن افزایش یافته است:

class CustomErrorHandler : HandleErrorAttribute
{
    public override void OnException(ExceptionContext filterContext)
    {
        Log(filterContext.Exception);

        base.OnException(filterContext);
    }

    private void Log(Exception exception)
    {
        //log exception here..
    }
}


رجیستر فیلترها

  • سراسری:

درصورتی که قصد داشته باشید فیلتری بصورت سراسری و در کل برنامه فعال گردد باید آن را در رویداد Application_Start فایل Global.asax.cs بوسیله‌ی متد RegisterGlobalFilters کلاس FiterConfig رجیستر نمایید. بعد از آن فیلتر به کلیه‌ی کنترلرها و اکشن متدها اعمال می‌گردد.

public class MvcApplication : System.Web.HttpApplication
{
    protected void Application_Start()
    {
          FilterConfig.RegisterGlobalFilters(GlobalFilters.Filters);
    }
}

// FilterConfig.cs located in App_Start folder 
public class FilterConfig
{
    public static void RegisterGlobalFilters(GlobalFilterCollection filters)
    {
        filters.Add(new HandleErrorAttribute());

        // add your new custom filters
        filters.Add(new LogAttribute()); 
        filters.Add(new CustomErrorHandler());
     }
}

در کد بالا فیلتر توکار HandleError و البته فیلترهای سفارشی دیگری نیز به صورت سراسری به تمام اکشن متدهای کنترلرها اعمال گردیده است.

  • کنترلر: در صورتی که فقط بخواهید یک فیلتر به کل اکشن‌های یک کنترلر اعمال گردد. همانند آنچه که در مثال ابتدایی بدان اشاره شد.
[HandleError]
public class HomeController : Controller
  • اکشن متد: اعمال یک فیلتر به یک اکشن متد خاص کنترلر. در کد زیر فیلتر HandleError فقط به اکشن متد Index کنترلر Home اعمال خواهد شد.
public class HomeController : Controller
{
    [HandleError]
    public ActionResult Index()
    {
        return View();
    }
}
مطالب
Roslyn #3
بررسی Syntax tree

زمانیکه صحبت از Syntax می‌شود، منظور نمایش متنی سورس کدها است. برای بررسی و آنالیز آن، نیاز است این نمایش متنی، به ساختار داده‌ای ویژه‌ای به نام Syntax tree تبدیل شود و این Syntax tree مجموعه‌ای است از tokenها. Tokenها بیانگر المان‌های مختلف یک زبان، شامل کلمات کلیدی، عملگرها و غیره هستند.


در تصویر فوق، مراحل تبدیل یک قطعه کد #C را به مجموعه‌ای از tokenهای معادل آن مشاهده می‌کنید. علاوه بر این‌ها، Roslyn syntax tree شامل موارد ویژه‌ای به نام Trivia نیز هست. برای مثال در حین نوشتن کدها، در ابتدای سطرها تعدادی space یا tab وجود دارند و یا در این بین ممکن است کامنتی نوشته شود. هرچند این موارد از دیدگاه یک کامپایلر بی‌معنا هستند، اما ابزارهای Refactoring ایی که به Trivia دقت نداشته باشند، خروجی کد به هم ریخته‌ای را تولید خواهند کرد و سبب سردرگمی استفاده کنندگان می‌شوند.


در تصویر فوق، اشاره‌گر ادیتور پس از تایپ semicolon قرار گرفته‌است. در این حالت می‌توانید دو نوع trivia مخصوص فضای خالی و کامنت‌ها را در syntax visualizer، مشاهده کنید.
به علاوه پس از هر token بازه‌ای از اعداد را مشاهده می‌کنید که بیانگر محل قرارگیری آن‌ها در سورس کد هستند. این محل‌ها جهت ارائه‌ی خطاهای دقیق مرتبط با آن نقاط، بسیار مفید هستند.
یک Syntax tree از مجموعه‌ای از syntax nodes تشکیل می‌شود و هر node شامل مواردی مانند تعاریف، عبارات و امثال آن است. در افزونه‌ی Syntax visualizer نودهایی که رنگ قرمز متمایل به قهوه‌ای دارند، بیانگر نودهای Trivia، نودهای آبی، Syntax nodes و نودهای سبز، Syntax token هستند.


مفاهیم این رنگ‌ها را با کلیک بر روی دکمه‌ی Legend هم می‌توان مشاهده کرد.


تفاوت Syntax با Semantics

در Roslyn امکان کار با Syntax و Semantics کدها وجود دارد.
یک Syntax، از گرامر زبان خاصی پیروی می‌کند. در Syntax اطلاعات بسیار زیادی وجود دارند که معنای برنامه را تغییر نمی‌دهند؛ مانند کامنت‌ها، فضاهای خالی و فرمت ویژه‌ی کدها. البته فضاهای خالی در زبان‌هایی مانند پایتون دارای معنا هستند؛ اما در سی‌شارپ خیر. همچنین در Syntax، توافق نامه‌ای وجود دارد که بیانگر تعدادی واژه‌ی از پیش رزرو شده، مانند کلمات کلیدی هستند.
اما Semantics در نقطه‌ی مقابل Syntax قرار می‌گیرد و بیانگر معنای سورس کد است. برای مثال در اینجا تقدم و تاخر عملگرها مفهوم پیدا می‌کنند و یا اینکه Type system چیست و چه نوع‌هایی را می‌توان به دیگری نسبت داد و تبدیل کرد. عملیات Binding در این مرحله رخ می‌دهد و مفهوم identifierها را مشخص می‌کند. برای مثال x در این قسمت از سورس کد، به چه معنایی است و به کجا اشاره می‌کند؟


خواص ویژه‌ی Syntax tree در Roslyn

- تمام اجزای کد را شامل عناصر سازنده‌ی زبان و همچنین Trivia، به همراه دارد.
- API آن توسط کتابخانه‌های ثالث قابل دسترسی است.
- Immutable طراحی شده‌است. به این معنا که زمانیکه syntax tree توسط Roslyn ایجاد شد، دیگر تغییر نمی‌کند. به این ترتیب امکان دسترسی همزمان و موازی به آن بدون نیاز به انواع قفل‌های مسایل همزمانی وجود دارد. اگر کتابخانه‌ی ثالثی به Syntax tree ارائه شده دسترسی پیدا می‌کند، می‌تواند کاملا مطمئن باشد که این اطلاعات دیگر تغییری نمی‌کنند و نیازی به قفل کردن آن‌ها نیست. همچنین این مساله امکان استفاده‌ی مجدد از sub treeها را در حین ویرایش کدها میسر می‌کند. به آن‌ها mutating trees نیز گفته می‌شود.
- مقاوم است در برابر خطاها. اگر از قسمت اول به خاطر داشته باشید، Roslyn می‌بایستی جایگزین کامپایلر دومی به نام کامپایلر پس زمینه‌ی ویژوال استودیو که خطوط قرمزی را ذیل سطرهای مشکل دار ترسیم می‌کند، نیز می‌شد. فلسفه‌ی طراحی این کامپایلر، مقاوم بودن در برابر خطاهای تایپی و هماهنگی آن با تایپ کدها توسط برنامه نویس بود. Syntax tree در Roslyn نیز چنین خاصیتی را دارد و اگر مشغول به تایپ شوید، باز هم کار کرده و اینبار خطاهای موجود را نمایش می‌دهد که می‌تواند توسط ابزارهای نمایش دهنده‌ی ویژوال استودیو یا سایر ابزارهای ثالث استفاده شود.


برای نمونه در تصویر فوق، تایپ semicolon فراموش شده‌است؛ اما همچنان Syntax tree در دسترس است و به علاوه گزارش می‌دهد که semicolon مفقود است و تایپ نشده‌است.


Parse سورس کد توسط Roslyn

ابتدا یک پروژه‌ی کنسول ساده‌ی دات نت 4.6 را در VS 2015 آغاز کنید. سپس از طریق خط فرمان نیوگت، دستور ذیل را صادر نمائید:
 PM> Install-Package Microsoft.CodeAnalysis
به این ترتیب API لازم جهت کار با Roslyn به پروژه اضافه خواهند شد.
سپس کدهای ذیل را به آن اضافه کنید:
using System;
using Microsoft.CodeAnalysis;
using Microsoft.CodeAnalysis.CSharp;
using Microsoft.CodeAnalysis.CSharp.Syntax;
 
namespace Roslyn01
{
    class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            parseText();
        }
 
        static void parseText()
        {
            var tree = CSharpSyntaxTree.ParseText("class Foo { void Bar(int x) {} }");
            Console.WriteLine(tree.ToString());
            Console.WriteLine(tree.GetRoot().NormalizeWhitespace().ToString());
 
            var res = SyntaxFactory.ClassDeclaration("Foo")
                .WithMembers(SyntaxFactory.List<MemberDeclarationSyntax>(new[] {
                    SyntaxFactory.MethodDeclaration(
                        SyntaxFactory.PredefinedType(
                            SyntaxFactory.Token(SyntaxKind.VoidKeyword)
                        ),
                        "Bar"
                    )
                    .WithBody(SyntaxFactory.Block())
                }))
                .NormalizeWhitespace();
 
            Console.WriteLine(res);
        } 
    }
}
توضیحات:
کار Parse سورس کد دریافتی، بر اساس سرویس‌های زبان متناظر با آن‌ها آغاز می‌شود. برای مثال سرویس‌هایی مانند VisualBasicSyntaxTree و یا CSharpSyntaxTree مثال فوق که سورس کد مورد آنالیز آن، از نوع سی‌شارپ است.
این کلاس‌های Factory، دارای دو متد Create و ParseText هستند. کار متد ParseText آن مشخص است؛ یک قطعه‌ی متنی از کد را آنالیز کرده و معادل Syntax Tree آن‌را تولید می‌کند. متد Create آن، اشیایی مانند نودهای Syntax visualizer را دریافت کرده و بر اساس آن‌ها یک Syntax tree را تولید می‌کند.
کار با متد Create آنچنان ساده نیست. به همین جهت یکی از اعضای تیم Roslyn برنامه‌ای را به نام Roslyn Quoter ایجاد کرده‌است که نسخه‌ی آنلاین آن‌را در اینجا و سورس کد آن‌را در اینجا می‌توانید بررسی کنید.
جهت آزمایش، همان قطعه‌ی متنی سورس کد مثال فوق را در نسخه‌ی آنلاین آن جهت آنالیز و تولید ورودی متد Create، وارد کنید. خروجی آن‌را می‌توان مستقیما در متد Create بکار برد.


فرمت کردن خودکار کدها به کمک Roslyn

اگر بر روی tree حاصل، متد ToString را فراخوانی کنیم، خروجی آن مجددا سورس کد مورد آنالیز است. اگر علاقمند بودید که Roslyn به صورت خودکار کدهای ورودی را فرمت کند و تمام آن‌ها را در یک سطر نمایش ندهد، متد NormalizeWhitespace را بر روی ریشه‌ی Syntax tree فراخوانی کنید:
 tree.GetRoot().NormalizeWhitespace().ToString()
اینبار خروجی فراخوانی فوق به صورت ذیل است:
class Foo
{
    void Bar(int x)
    {
    }
}


کوئری گرفتن از سورس کد توسط Roslyn

در ادامه قصد داریم با سه روش مختلف کوئری گرفتن از Syntax tree، آشنا شویم. برای این منظور متد ذیل را به پروژه‌ای که در ابتدای برنامه آغاز کردیم، اضافه کنید:
static void querySyntaxTree()
{
    var tree = CSharpSyntaxTree.ParseText("class Foo { void Bar() {} }");
    var node = (CompilationUnitSyntax)tree.GetRoot();
 
    // Using the object model
    foreach (var member in node.Members)
    {
        if (member.Kind() == SyntaxKind.ClassDeclaration)
        {
            var @class = (ClassDeclarationSyntax)member;
 
            foreach (var member2 in @class.Members)
            {
                if (member2.Kind() == SyntaxKind.MethodDeclaration)
                {
                    var method = (MethodDeclarationSyntax)member2;
                    // do stuff
                }
            }
        }
    }
 
 
    // Using LINQ query methods
    var bars = from member in node.Members.OfType<ClassDeclarationSyntax>()
               from member2 in member.Members.OfType<MethodDeclarationSyntax>()
               where member2.Identifier.Text == "Bar"
               select member2;
    var res = bars.ToList();
 
 
    // Using visitors
    new MyVisitor().Visit(node);
}
توضیحات:
روش اول کوئری گرفتن از Syntax tree، استفاده از object model آن است. در اینجا هربار، نوع و Kind هر نود را بررسی کرده و در نهایت به اجزای مدنظر خواهیم رسید. شروع کار هم با دریافت ریشه‌ی syntax tree توسط متد GetRoot و تبدیل نوع آن نود به CompilationUnitSyntax می‌باشد.
روش دوم استفاده از روش LINQ است؛ با توجه به اینکه ساختار یک Syntax tree بسیار شبیه است به LINQ to XML. در اینجا یک سری نود، ریشه و فرزندان آن‌ها را داریم که با روش LINQ بسیار سازگار هستند. برای نمونه در مثال فوق، در ریشه‌ی Parse شده، در تمام کلاس‌های آن، به دنبال متد یا متدهایی هستیم که نام آن‌ها Bar است.
و در نهایت روش مرسوم و متداول کار با Syntax trees، استفاده از الگوی Visitors است. همانطور که در کدهای دو روش قبل مشاهده می‌کنید، باید تعداد زیادی حلقه و if و else نوشت تا به جزء و المان مدنظر رسید. راه ساده‌تری نیز برای مدیریت این پیچیدگی وجود دارد و آن استفاده از الگوی Visitor است. کار این الگو ارائه‌ی متدهایی قابل override شدن است و فراخوانی آن‌ها، در طی حلقه‌هایی پشت صحنه که این Visitor را اجرا می‌کنند، صورت می‌گیرد. بنابراین در اینجا دیگر برای رسیدن به یک متد، حلقه نخواهید نوشت. تنها کاری که باید صورت گیرد، override کردن متد Visit المانی خاص در Syntax tree است.
هر نود در syntax tree دارای متدی است به نام Accept که یک Visitor را دریافت می‌کند. همچنین Visitorهای نوشته شده نیز دارای متد Visit یک نود هستند.
نمونه‌ای از این Visitors را در کلاس ذیل مشاهده می‌کنید:
class MyVisitor : CSharpSyntaxWalker
{
    public override void VisitMethodDeclaration(MethodDeclarationSyntax node)
    {
        if (node.Identifier.Text == "Bar")
        {
            // do stuff
        }
 
        base.VisitMethodDeclaration(node);
    }
}
در اینجا برای رسیدن به تعاریف متدها دیگر نیازی نیست تا حلقه نوشت. بازنویسی متد VisitMethodDeclaration، دقیقا همین کار را انجام می‌دهد و در طی پروسه‌ی Visit یک Syntax tree، اگر متدی در آن تعریف شده باشد، متد VisitMethodDeclaration حداقل یکبار فراخوانی خواهد شد.
کلاس پایه‌ی CSharpSyntaxWalker از کلاس CSharpSyntaxVisitor مشتق شده‌است و به تمام امکانات آن دسترسی دارد. علاوه بر آن‌ها، کلاس CSharpSyntaxWalker به Tokens و Trivia نیز دسترسی دارد.
نحوه‌ی استفاده از Visitor سفارشی نوشته شده نیز به صورت ذیل است:
 new MyVisitor().Visit(node);
در اینجا متد Visit این Visitor را بر روی نود ریشه‌ی Syntax tree اجرا کرده‌ایم.
مطالب
ایجاد توالی‌ها در Reactive extensions
در مطلب «معرفی Reactive extensions» با نحوه‌ی تبدیل IEnumerable‌ها به نمونه‌های Observable آشنا شدیم. اما سایر حالات چطور؟ آیا Rx صرفا محدود است به کار با IEnumerableها؟ در ادامه نگاهی خواهیم داشت به نحوه‌ی تبدیل بسیاری از منابع داده دیگر به توالی‌های Observable قابل استفاده در Rx.


روش‌های متفاوت ایجاد توالی (sequence) در Rx

الف) استفاده از متدهای Factory

1) Observable.Create
نمونه‌ای از استفاده از آن‌را در مطلب «معرفی Reactive extensions» مشاهده کردید.
 var query = Enumerable.Range(1, 5).Select(number => number);
var observableQuery = query.ToObservable();
var observer = Observer.Create<int>(onNext: number => Console.WriteLine(number));
observableQuery.Subscribe(observer);
کار آن، تدارک delegate ایی است که توسط متد Subscribe، به ازای هربار پردازش مقدار موجود در توالی معرفی شده به آن، فراخوانی می‌گردد و هدف اصلی از آن این است که به صورت دستی اینترفیس IObservable را پیاده سازی نکنید (امکان پیاده سازی inline یک اینترفیس توسط Actionها).
البته در این مثال فقط delegate مربوط به onNext را ملاحظه می‌کند. توسط سایر overloadهای آن امکان ذکر delegate‌های OnError/OnCompleted نیز وجود دارد.

2) Observable.Return
برای ایجاد یک خروجی Observable از یک مقدار مشخص، می‌توان از متد جنریک Observable.Return استفاده کرد. برای مثال:
 var observableValue1 = Observable.Return("Value");
var observableValue2 = Observable.Return(2);
در ادامه نحوه‌ی پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده می‌کنید:
        public static IObservable<T> Return<T>(T value)
        {
            return Observable.Create<T>(o =>
            {
                o.OnNext(value);
                o.OnCompleted();
                return Disposable.Empty;
            });
        }
البته دو سطر نوشته شده در اصل معادل هستند با سطرهای ذیل؛ که ذکر نوع جنریک آن‌ها ضروری نیست. زیرا به صورت خودکار از نوع آرگومان معرفی شده، تشخیص داده می‌شود:
 var observableValue1 = Observable.Return<string>("Value");
var observableValue2 = Observable.Return<int>(2);

3) Observable.Empty
برای بازگشت یک توالی خالی که تنها کار اطلاع رسانی onCompleted  را انجام می‌دهد.
 var emptyObservable = Observable.Empty<string>();
در کدهای ذیل، پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده می‌کنید:
        public static IObservable<T> Empty<T>()
        {
            return Observable.Create<T>(o =>
            {
                o.OnCompleted();
                return Disposable.Empty;
            });
        }

4) Observable.Never
برای بازگشت یک توالی بدون قابلیت اطلاع رسانی و notification
 var neverObservable = Observable.Never<string>();
این متد به نحو زیر توسط Observable.Create پیاده سازی شده‌است:
        public static IObservable<T> Never<T>()
        {
            return Observable.Create<T>(o =>
            {
                return Disposable.Empty;
            });
        }

5) Observable.Throw
برای ایجاد یک توالی که صرفا کار اطلاع رسانی OnError را توسط استثنای معرفی شده به آن انجام می‌دهد.
 var throwObservable = Observable.Throw<string>(new Exception());
در ادامه نحوه‌ی پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده می‌کنید:
        public static IObservable<T> Throws<T>(Exception exception)
        {
            return Observable.Create<T>(o =>
            {
                o.OnError(exception);
                return Disposable.Empty;
            });
        }

6) توسط Observable.Range
به سادگی می‌توان بازه‌ی Observable ایی را ایجاد کرد:
 var range = Observable.Range(10, 15);
range.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("Completed"));

7) Observable.Generate
اگر بخواهیم عملیات Observable.Range را پیاده سازی کنیم، می‌توان از متد Observable.Generate استفاده کرد:
        public static IObservable<int> Range(int start, int count)
        {
            var max = start + count;
            return Observable.Generate(
                initialState: start,
                condition: value => value < max,
                iterate: value => value + 1,
                resultSelector: value => value);
        }
توسط پارامتر initialState، مقدار آغازین را دریافت می‌کند. پارامتر condition، مشخص می‌کند که توالی چه زمانی باید خاتمه یابد. در پارامتر iterate، مقدار جاری دریافت شده و مقدار بعدی تولید می‌شود. resultSelector کار تبدیل و بازگشت مقدار خروجی را به عهده دارد.

8) Observable.Interval
عموما از انواع و اقسام تایمرهای موجود در دات نت مانند System.Timers.Timer ، System.Threading.Timer و System.Windows.Threading.DispatcherTimer برای ایجاد یک توالی از رخ‌دادها استفاده می‌شود. تمام این‌ها را به سادگی می‌توان توسط متد Observable.Interval‌، که قابل انتقال به تمام پلتفرم‌هایی است که Rx برای آن‌ها تهیه شده‌است، جایگزین کرد:
 var interval = Observable.Interval(period: TimeSpan.FromMilliseconds(250));
interval.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
در اینجا تایمر تهیه شده، هر 450 میلی‌ثانیه یکبار اجرا می‌شود. برای خاتمه‌ی آن باید شیء interval را Dispose کنید.
Overload دوم این متد، امکان معرفی scheduler و اجرای بر روی تردی دیگر را نیز میسر می‌کند.

9) Observable.Timer
تفاوت Observable.Timer با Observable.Interval در مفهوم پارامتر ارسالی به آن‌ها است:
 var timer = Observable.Timer(dueTime: TimeSpan.FromSeconds(1));
 timer.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
یکی due time دارد (مدت زمان صبر کردن تا تولید اولین خروجی) و دیگری period (به صورت متوالی تکرار می‌شود).  
خروجی Observable.Interval مثال زده شده به نحو زیر است و خاتمه‌‌ای ندارد:
0
1
2
3
4
5

اما خروجی Observable.Timer به نحو ذیل  بوده و پس از یک ثانیه، خاتمه می‌یابد:
0
completed

متد Observable.Timer دارای هفت overload متفاوت است که توسط آن‌ها dueTime (مدت زمان صبر کردن تا تولید اولین خروجی)، period (کار Observable.Timer را به صورت متوالی در بازه‌ی زمانی مشخص شده تکرار می‌کند) و scheduler (تعیین ترد اجرایی عملیات) قابل مقدار دهی هستند.
اگر می‌خواهید Observable.Timer بلافاصله شروع به کار کند، مقدار dueTime آن‌را مساوی TimeSpan.Zero قرار دهید. به این ترتیب یک Observable.Interval را به وجود آورده‌اید که بلافاصله شروع به کار کرده است و تا مدت زمان مشخص شده‌ای جهت اجرای اولین callback خود صبر نمی‌کند.



ب) تبدیلگرهایی که خروجی IObservable ایجاد می‌کنند

برای تبدیل مدل‌های برنامه نویسی Async قدیمی دات نت مانند APM، رخدادها و امثال آن به معادل‌های Rx، متدهای الحاقی خاصی تهیه شده‌اند.

1) تبدیل delegates به معادل Observable
متد Observable.Start، امکان تبدیل یک Func یا Action زمانبر را به یک توالی observable میسر می‌کند. در این حالت به صورت پیش فرض، پردازش عملیات بر روی یکی از تردهای ThreadPool انجام می‌شود.
        static void StartAction()
        {
            var start = Observable.Start(() =>
            {
                Console.Write("Observable.Start");
                for (int i = 0; i < 10; i++)
                {
                    Thread.Sleep(100);
                    Console.Write(".");
                }
            });
            start.Subscribe(
               onNext: unit => Console.WriteLine("published"),
               onCompleted: () => Console.WriteLine("completed"));
        }

        static void StartFunc()
        {
            var start = Observable.Start(() =>
            {
                Console.Write("Observable.Start");
                for (int i = 0; i < 10; i++)
                {
                    Thread.Sleep(100);
                    Console.Write(".");
                }
                return "value";
            });
            start.Subscribe(
               onNext: Console.WriteLine,
               onCompleted: () => Console.WriteLine("completed"));
        }
در اینجا دو مثال از بکارگیری Action و Func‌ها را توسط Observable.Start مشاهده می‌کنید.
زمانیکه از Func استفاده می‌شود، تابع یک خروجی را ارائه داده و سپس توالی خاتمه می‌یابد. اگر از Action استفاده شود، نوع Observable بازگشت داده شده از نوع Unit است که در برنامه نویسی functional معادل void است و هدف از آن مشخص سازی پایان عملیات Action می‌باشد. Unit دارای مقداری نبوده و صرفا سبب اجرای اطلاع رسانی OnNext می‌شود.
تفاوت مهم Observable.Start و Observable.Return در این است که Observable.Start مقدار تابع را به صورت تنبل (lazily) پردازش می‌کند، اما Observable.Return پردازش حریصانه‌ای (eagrly) را به همراه خواهد داشت. به این ترتیب Observable.Start بسیار شبیه به یک Task (پردازش‌های غیرهمزمان) عمل می‌کند.
در اینجا شاید این سؤال مطرح شود که استفاده از قابلیت‌های Async سی‌شارپ 5 برای اینگونه کارها مناسب است یا Rx؟ قابلیت‌های Async بیشتر به اعمال مخصوص IO bound مانند کار با شبکه، دریافت فایل از اینترنت، کار با یک بانک اطلاعاتی خارج از مرزهای سیستم، مرتبط می‌شوند؛ اما اعمال CPU bound مانند محاسبات سنگین حاصل از توالی‌های observable را به خوبی می‌توان توسط Rx مدیریت کرد.


2) تبدیل Events به معادل Observable

دات نت از روزهای اول خود به همراه یک event driven programming model بوده‌است. Rx متدهایی را برای دریافت یک رخداد و تبدیل آن به یک توالی Observable ارائه داده‌است. برای نمونه ObservableCollection زیر را درنظر بگیرید
 var items = new System.Collections.ObjectModel.ObservableCollection<string>
  {
          "Item1", "Item2", "Item3"
  };
اگر بخواهیم مانند روش‌های متداول، حذف شدن آیتم‌های آن‌را تحت نظر قرار دهیم، می‌توان نوشت:
            items.CollectionChanged += (sender, ea) =>
            {
                if (ea.Action == NotifyCollectionChangedAction.Remove)
                {
                    foreach (var oldItem in ea.OldItems.Cast<string>())
                    {
                        Console.WriteLine("Removed {0}", oldItem);
                    }
                }
            };
این نوع کدها در WPF زیاد کاربرد دارند. اکنون معادل کدهای فوق با Rx به صورت زیر هستند:
            var removals =
                Observable.FromEventPattern<NotifyCollectionChangedEventHandler, NotifyCollectionChangedEventArgs>
                (
                    addHandler: handler => items.CollectionChanged += handler,
                    removeHandler: handler => items.CollectionChanged -= handler
                )
                .Where(e => e.EventArgs.Action == NotifyCollectionChangedAction.Remove)
                .SelectMany(c => c.EventArgs.OldItems.Cast<string>());

            var disposable = removals.Subscribe(onNext: item => Console.WriteLine("Removed {0}", item));
با استفاده از متد Observable.FromEventPattern می‌توان معادل Observable رخ‌داد CollectionChanged را تهیه کرد. پارامتر اول جنریک آن، نوع رخداد است و پارامتر اختیاری دوم آن، EventArgs این رخداد. همچنین با توجه به قسمت Where نوشته شده، در این بین مواردی را که Action مساوی حذف شدن را دارا هستند، فیلتر کرده و نهایتا لیست Observable آن‌ها بازگشت داده می‌شوند. اکنون می‌توان با استفاده از متد Subscribe، این تغییرات را دریافت کرد. برای مثال با فراخوانی
 items.Remove("Item1");
بلافاصله خروجی Removed item1 ظاهر می‌شود.


3) تبدیل Task به معادل Observable

متد ToObservable واقع در فضای نام System.Reactive.Threading.Tasks را بر روی یک Task نیز می‌توان فراخوانی کرد:
 var task = Task.Factory.StartNew(() => "Test");
var source = task.ToObservable();
source.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
البته باید دقت داشت استفاده از Task دات نت 4.5 که بیشتر جهت پردازش‌های async اعمال I/O-bound طراحی شده‌است، بر IObservable مقدم است. صرفا اگر نیاز است این Task را با سایر observables ادغام کنید از متد ToObservable برای کار با آن استفاده نمائید.


4) تبدیل IEnumerable به معادل Observable
با این مورد تاکنون آشنا شده‌اید. فقط کافی است متد ToObservable را بر روی یک IEnumerable، جهت تهیه خروجی Observable فراخوانی کرد.


5) تبدیل APM به معادل Observable

APM یا Asynchronous programming model، همان روش کار با متدهای Async با نام‌های BeginXXX و EndXXX است که از نگارش‌های آغازین دات نت به همراه آن بوده‌اند. کار کردن با آن مشکل است و مدیریت آن به همراه پراکندگی‌های بسیاری جهت کار با callbacks آن است. برای تبدیل این نوع روش برنامه نویسی به روش Rx نیز متدهایی پیش بینی شده‌است؛ مانند Observable.FromAsyncPattern.

یک نکته
کتابخانه‌ای به نام Rxx بسیاری از این محصور کننده‌ها را تهیه کرده‌است:
http://Rxx.codeplex.com

ابتدا بسته‌ی نیوگت آن‌را نصب کنید:
 PM> Install-Package Rxx
سپس برای نمونه، برای کار با یک فایل استریم خواهیم داشت:
 using (new FileStream("file.txt", FileMode.Open)
                 .ReadToEndObservable()
                 .Subscribe(x => Console.WriteLine(x.Length)))
{
         Console.ReadKey();
}
متد ReadToEndObservable یکی از متدهای الحاقی کتابخانه‌ی Rxx است.
نظرات مطالب
VS Code برای توسعه دهندگان ASP.NET Core - قسمت اول - نصب و راه اندازی
یک نکته‌ی تکمیلی: چگونه VSCode را برای NET Core 3.0. و C# 8.0 آماده کنیم؟


مرحله‌ی اول: نصب SDK مربوطه
در این تاریخ، این SDK در مرحله‌ی پیش‌نمایش است و نگارش نهایی آن قرار است صرفا با VS 2019 سازگار و هماهنگ باشد (و با VS 2017 کار نمی‌کند)؛ اما هم اکنون در VSCode قابل استفاده‌است. برای این منظور SDK آن‌را از آدرس https://dotnet.microsoft.com/download/dotnet-core/3.0 دریافت و نصب کنید. پس از نصب، یک چنین خروجی را در خط فرمان مشاهده خواهید کرد:
> dotnet --version
3.0.100-preview-010184


مشکل: پس از نصب نگارش 3، ممکن است برنامه‌هایی که از SDK نگارش 2 استفاده می‌کنند، به مشکل بر بخورند.
راه حل: برنامه‌های مبتنی بر NET Core.، شماره نگارش SDK خود را از فایل ویژه‌ای به نام global.json دریافت می‌کنند. اگر این فایل در ریشه‌ی پروژه‌ی شما وجود نداشته باشد، یعنی همواره از آخرین شماره‌ی SDK نصب شده استفاده شود. بنابراین ابتدا لیست SDKهای نصب شده را با دستور زیر پیدا کنید:
> dotnet --list-sdks
سپس برای پروژه‌های قدیمی خود که فعلا قصد به روز رسانی آن‌ها را ندارید، یک فایل global.json را به صورت زیر‌، در ریشه‌ی پروژه تولید کنید:
> dotnet new globaljson --sdk-version 2.2.100
> type global.json
در اینجا 2.2.100 یکی از شماره‌هایی است که توسط دستور dotnet --list-sdks یافته‌اید و پروژه‌ی قبلی شما بر اساس آن کار می‌کند.


مرحله‌ی دوم: نصب افزونه‌ی پیش‌نمایش VSCode مخصوص C# 8.0
در این تاریخ هنوز این افزونه در نگارش بتای آن قرار دارد. بنابراین در لیست دریافت‌های خودکار VSCode قرار نمی‌گیرد و باید دستی نصب شود. برای این منظور به آدرس https://github.com/OmniSharp/omnisharp-vscode/releases مراجعه کرده و آخرین نگارش بتای آن‌را دریافت کنید.
در VSCode، قسمتی‌که افزونه‌ها را نمایش می‌دهد، یک دکمه‌ی ... مانند وجود دارد. بر روی آن که کلیک کنید. در منوی باز شده، گزینه‌ی install from vsix نیز موجود است که دقیقا برای نصب دستی یک چنین افزونه‌هایی پیش‌بینی شده‌است. پس از نصب فایل vsix دریافت شده‌ی از GitHub، شماره نگارش 1.18.0-beta7 در قسمت افزونه‌های VSCode قابل مشاهده خواهد بود.


مرحله‌ی آخر: ایجاد یک پروژه‌ی جدید مخصوص NET Core 3x. با پشتیبانی از C# 8.0
اکنون یک پوشه‌ی جدید را ایجاد کرده و در خط فرمان دستور dotnet new console را صادر کنید. سپس فایل csproj آن‌را به صورت زیر تغییر دهید تا از NET Core 3x. و C# 8.0 و قابلیت جدید Nullable Reference Types آن پشتیبانی کند:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk"> 
 
  <PropertyGroup> 
    <OutputType>Exe</OutputType> 
    <TargetFramework>netcoreapp3.0</TargetFramework> 
    <LangVersion>8.0</LangVersion> 
    <NullableContextOptions>enable</NullableContextOptions> 
  </PropertyGroup> 
 
</Project>
اکنون یک چنین پروژه‌ای قابلیت کار و دیباگ در VSCode را پیدا می‌کند.
 
یک نکته: اگر دستور dotnet new classlib را صادر کنید، هنوز TargetFramework آن‌را netstandard2.0 تنظیم می‌کند. فایل csproj آن نیز باید دقیقا مانند مثال فوق تنظیم شود، با این تفاوت که سطر OutputType را ندارد.
مطالب
React 16x - قسمت 32 - React Hooks - بخش 3 - نکات ویژه‌ی برقراری ارتباط با سرور
در قسمت‌های 22 تا 25 این سری، روش برقراری ارتباط با سرور را در برنامه‌های React، توسط کتابخانه‌ی معروف Axios، بررسی کردیم. در این قسمت می‌خواهیم همان نکات را زمانیکه قرار است از کامپوننت‌های تابعی، به همراه useState hook و useEffect hook استفاده کنیم، مرور نمائیم.


برپایی پیش‌نیازها

در اینجا نیز از همان برنامه‌ای که در قسمت 30، برای بررسی مثال‌های React hooks ایجاد کردیم، استفاده خواهیم کرد. فقط در آن، کتابخانه‌ی Axios را نیز نصب می‌کنید. به همین جهت در ریشه‌ی پروژه‌ی React این قسمت، دستور زیر را در خط فرمان صادر کنید:
> npm install --save axios
برنامه‌ی backend مورد استفاده هم همان برنامه‌ای است که از قسمت 22 شروع به توسعه‌ی آن کردیم و کدهای کامل آن‌را از پیوست‌های انتهای بحث، می‌توانید دریافت کنید. این برنامه که در مسیر شروع شده‌ی با https://localhost:5001/api قرار می‌گیرد، جهت پشتیبانی از افعال مختلف HTTP مانند Get/Post/Delete/Update طراحی شده‌است. برای راه اندازی آن، به پوشه‌ی این برنامه، مراجعه کرده و فایل dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید، تا endpointهای REST Api آن قابل دسترسی شوند. برای مثال باید بتوان به مسیر https://localhost:5001/api/posts آن در مرورگر دسترسی یافت.
در ادامه می‌خواهیم در برنامه‌ی React خود، لیست مطالب برنامه‌ی backend را از سرور دریافت کرده و نمایش دهیم. همچنین یک search box را به همراه دکمه‌های search و clear نیز به آن اضافه کنیم.


دریافت اطلاعات اولیه از سرور، درون useEffect Hook

پس از نصب پیش‌نیازها و راه اندازی برنامه‌ی backend، در ابتدا فایل src\config.json را جهت درج مشخصات آدرس REST Api آن، ایجاد می‌کنیم:
{
   "apiUrl": "https://localhost:5001/api"
}
سپس فایل جدید src\components\part03\Search.jsx را جهت توسعه‌ی کامپوننت جستجوی این قسمت ایجاد می‌کنیم و ساختار ابتدایی آن‌را با import وابستگی‌های React و مسیر فوق، به صورت یک function که در همان محل قابل export است، ایجاد می‌کنیم، تا فعلا یک React.Fragment را بازگشت دهد:
import React from "react";
import {apiUrl} from "../../config.json";

export default function App() {
  return <></>;
}
بر این اساس، کامپوننت App فایل index.js را به صورت زیر از کامپوننت App فوق، تامین خواهیم کرد:
import App from "./components/part03/Search";
اکنون می‌خواهیم اولین درخواست خود را به سمت backend server ارسال کنیم. برای این منظور در کامپوننت‌های تابعی، از useEffect Hook استفاده می‌شود؛ چون کار با یک API خارجی نیز یک side effect محسوب می‌گردد. بنابراین متد useEffect را import کرده و سپس آن‌را بالای return، فراخوانی می‌کنیم. درون آن نیاز است اطلاعات را از سرور دریافت کنیم و برای اینکار از کتابخانه‌ی axios که آن‌را در قسمت 23 معرفی کردیم، استفاده خواهیم کرد. به همین جهت import آن‌را نیز در این ماژول خواهیم داشت:
import axios from "axios";
import React, { useEffect, useState } from "react";

import { apiUrl } from "../../config.json";

export default function App() {
  useEffect(() => {
    axios
      .get(apiUrl + "/posts/search?query=")
      .then(response => console.log(response.data));
  });
  return <></>;
}
در اینجا با استفاده از متد get کتابخانه‌ی axios، درخواستی را به آدرس https://localhost:5001/api/posts/search، با یک کوئری استرینگ خالی، ارسال کرده‌ایم تا تمام داده‌ها را بازگشت دهد. روش قدیمی استفاده‌ی از axios را که با استفاده از Promiseها و متد then آن است، در اینجا ملاحظه می‌کنید که خروجی خاصیت data شیء response دریافتی را لاگ کرده‌است:


اکنون می‌خواهیم این اطلاعات دریافتی را در برنامه‌ی خود نیز نمایش دهیم. به همین جهت نیاز است تا response.data را درون state کامپوننت جاری قرار داده و در حین رندر کامپوننت، با تشکیل حلقه‌ای بر روی آن، اطلاعات نهایی را نمایش دهیم. بنابراین نیاز به useState Hook خواهیم داشت که ابتدا آن‌را import کرده و سپس آن‌را تعریف و در قسمت then، فراخوانی می‌کنیم:
import axios from "axios";
import React, { useEffect, useState } from "react";

import { apiUrl } from "../../config.json";

export default function App() {
  const [results, setResults] = useState([]);

  useEffect(() => {
    axios.get(apiUrl + "/posts/search?query=").then(response => {
      console.log(response.data);
      setResults(response.data);
    });
  });
چون اطلاعات بازگشتی به صورت یک آرایه‌است، مقدار اولیه‌ی متد useState را با یک آرایه‌ی خالی مقدار دهی کرده‌ایم. سپس برای مقدار دهی متغیر results موجود در state، به متد setResults تعریف شده‌ی توسط useState، مقدار response.data را ارسال می‌کنیم. در این حالت اگر برنامه را ذخیره کرده و اجرا کنید .... برنامه و همچنین مرورگر، هنگ می‌کنند!


همانطور که مشاهده می‌کنید، یک حلقه‌ی بی پایان در اینجا رخ داده‌است! برای پایان آن، مجبور خواهیم شد ابتدا کنسول اجرایی برنامه‌ی React را به صورت دستی خاتمه داده و سپس مرورگر را نیز refresh کنیم تا این حلقه، خاتمه پیدا کند.
علت این مشکل را در قسمت 30 بررسی کردیم؛ effect method تابع useEffect (همان متد در برگیرنده‌ی قطعه کدهای axios.get در اینجا)، پس از هربار رندر کامپوننت، یکبار دیگر نیز اجرا می‌شود. یعنی این متد، هر دو حالت componentDidMount و componentDidUpdate کامپوننت‌های کلاسی را با هم پوشش می‌دهد و چون در اینجا setState را با فراخوانی متد setResults داریم، یعنی درخواست رندر مجدد کامپوننت انجام شده‌است و پس از آن، مجددا effect method فراخوانی می‌شود و ... این حلقه هیچ‌گاه خاتمه نخواهد یافت. به همین جهت مرورگر و برنامه، هر دو با هم هنگ می‌کنند!

در این برنامه فعلا می‌خواهیم که فقط در حالت componentDidMount، کار درخواست اطلاعات از backend صورت گیرد. به همین جهت پارامتر دوم متد useEffect را با یک آرایه‌ی خالی مقدار دهی می‌کنیم:
  useEffect(() => {
   // ...
  }, []);
تا اینجا موفق شدیم متد setResults را تنها در اولین بار نمایش کامپوننت، فراخوانی کنیم که در نتیجه‌ی آن، متغیر results موجود در state، مقدار دهی شده و همچنین کار رندر مجدد کامپوننت در صف قرار می‌گیرد. بنابراین مرحله‌ی بعد، تکمیل قسمت return کامپوننت تابعی است تا آرایه‌ی results را نمایش دهد:
//...

export default function App() {
  // ...
  return (
    <>
      <table className="table">
        <thead>
          <tr>
            <th>Title</th>
          </tr>
        </thead>
        <tbody>
          {results.map(post => (
            <tr key={post.id}>
              <td>{post.title}</td>
            </tr>
          ))}
        </tbody>
      </table>
    </>
  );
}
در اینجا ابتدا یک فرگمنت را توسط </><> تعریف کرده‌ایم و سپس در داخل آن می‌توان المان‌های فرزند را قرار داد. سپس برای ایجاد trهای جدول، یک حلقه را توسط results.map، بر روی عناصر دریافتی از آرایه‌ی مطالب، تشکیل داده‌ایم. چون این حلقه بر روی trهای پویا تشکیل می‌شود، هر tr، نیاز به یک key دارد، تا در DOM مجازی React قابل شناسایی و ردیابی شود که در آخر یک چنین شکلی را ایجاد می‌کند:



استفاده ازAsync/Await  برای دریافت اطلاعات، درون یک  useEffect Hook

اکنون می‌خواهیم درون effect method یک useEffect Hook، روش قدیمی استفاده‌ی از callbackها و متد then را برای دریافت اطلاعات، با روش جدیدتر async/await که در قسمت 23 آن‌را بیشتر بررسی کردیم، جایگزین کنیم.
  useEffect(async () => {
    const { data } = await axios.get(apiUrl + "/posts/search?query=");
    console.log(data);
    setResults(data);
  }, []);
خروجی متد axios.get، یک شیء Promise است که نتیجه‌ی عملیات async را بازگشت می‌دهد. در جاوا اسکریپت مدرن، می‌توان از واژه‌ی کلیدی await برای دسترسی به شیء response دریافتی از آن، استفاده کرد. سپس هر جائیکه از واژه‌ی کلیدی await استفاده می‌شود، متد جاری را باید با واژه‌ی کلیدی async نیز مزین کرد. با انجام اینکار و اجرای برنامه، اخطار زیر در کنسول توسعه دهندگان مرورگر ظاهر می‌شود؛ هرچند نتیجه نهایی هم هنوز نمایش داده می‌شود:
Warning: An effect function must not return anything besides a function, which is used for clean-up.
It looks like you wrote useEffect(async () => ...) or returned a Promise.
این اخطار به این معنا است که effect function تعریف شده را نمی‌توان به صورت async تعریف کرد و از چنین قابلیتی پشتیبانی نمی‌شود. یک effect function حداکثر می‌تواند یک متد دیگر را بازگشت دهد (و یا هیچ چیزی را بازگشت ندهد) که نمونه‌ی آن‌را در قسمت 30، با متدهایی که کار پاکسازی منابع را انجام می‌دادند، بررسی کردیم. اگر متدی را مزین به واژه‌ی کلیدی async کردیم، یعنی این متد در اصل یک Promise را بازگشت می‌دهد؛ اما یک effect function، حداکثر یک تابع دیگر را می‌تواند بازگشت دهد تا componentWillUnmount را پیاده سازی کند.

برای رفع این مشکل، روش توصیه شده، ایجاد یک تابع مجزای async و سپس فراخوانی آن درون effect function است:
  useEffect(() => {
    getResults();
  }, []);

  const getResults = async () => {
    const { data } = await axios.get(apiUrl + "/posts/search?query=");
    console.log(data);
    setResults(data);
  };
مشکل یا محدودیتی برای ایجاد متدهای async، در خارج از یک effect function وجود ندارد. به همین جهت اعمالی را که نیاز به Async/Await دارند، در این متدهای مجزا انجام داده و سپس می‌توان آن‌ها را درون effect function، به نحوی که ملاحظه می‌کنید، فراخوانی کرد. با این تغییر، هنوز هم اطلاعات نهایی، بدون مشکل دریافت می‌شوند، اما دیگر اخطاری در کنسول توسعه دهندگان مرورگر درج نخواهد شد.


پیاده سازی componentDidUpdate با یک useEffect Hook، جهت انجام جستجوهای پویا

تا اینجا با اضافه کردن پارامتر دومی به متد useEffect، رویداد componentDidUpdate آن‌را از کار انداختیم، تا برنامه با هربار فراخوانی setState و اجرای مجدد effect function، در یک حلقه‌ی بی‌نهایت وارد نشود. اکنون این سؤال مطرح می‌شود که اگر یک textbox را برای جستجوی در عناوین نمایش داده شده، در بالای جدول آن قرار دهیم، نیاز است با هربار تغییر ورودی آن، کار فراخوانی مجدد effect function صورت گیرد، تا بتوان نتایج جدیدتری را از سرور دریافت و به کاربر نشان داد؛ این مشکل را چگونه باید حل کرد؟
برای دریافت عبارت وارد شده‌ی توسط کاربر و جستجو بر اساس آن، ابتدا متغیر state و متد تنظیم آن‌را با استفاده از useState Hook و یک مقدار اولیه‌ی دلخواه تنظیم می‌کنیم:
export default function App() {
  // ...
  const [query, setQuery] = useState("Title");
سپس المان textbox زیر را هم به بالای المان جدول، اضافه می‌کنیم:
<input
  type="text"
  name="query"
  className="form-control my-3"
  placeholder="Search..."
  onChange={event => setQuery(event.target.value)}
  value={query}
/>
این کنترل توسط رویداد onChange، عبارت تایپ شده را به متد setQuery ارسال کرده و در نتیجه‌ی آن، کار تنظیم متغیر query در state کامپوننت جاری، صورت می‌گیرد. همچنین با تنظیم value={query}، سبب خواهیم شد تا این کنترل، به یک المان کنترل شده‌ی توسط state تبدیل شود و در ابتدای نمایش فرم، مقدار ابتدایی useState را نمایش دهد.
اکنون که متغیر query دارای مقدار شده‌است، می‌توان از آن در متد axios.get، به نحو زیر و با ارسال یک کوئری استرینگ به سمت سرور، استفاده کرد:
const { data } = await axios.get(
   `${apiUrl}/posts/search?query=${encodeURIComponent(query)}`
);
استفاده از تابع encodeURIComponent، سبب می‌شود تا اگر کاربر برای مثال "Text 1" را وارد کرد، فاصله‌ی بین دو عبارت، به درستی encode شده و یک کوئری مانند https://localhost:5001/api/posts/search?query=Title%201 به سمت سرور ارسال گردد.

تا اینجا اگر برنامه را ذخیره کرده و اجرا کنید، با تایپ در textbox جستجو، تغییری در نتایج حاصل نمی‌شود؛ چون effect function تعریف شده که سبب اجرای مجدد axios.get می‌شود، طوری تنظیم شده‌است که فقط یکبار، آن‌هم پس از رندر اولیه‌ی کامپوننت، اجرا شود. برای رفع این مشکل، با مقدار دهی آرایه‌ای که به عنوان پارامتر دوم متد useEffect تعریف شده، می‌توان اجرای مجدد effect function آن‌را وابسته‌ی به تغییرات متغیر query در state کامپوننت کرد:
  useEffect(() => {
    getResults();
  }, [query]);
اکنون اگر برنامه را ذخیره کرده و اجرا کنید، با هربار ورود اطلاعات درون textbox جستجو، یک کوئری جدید به سمت سرور ارسال شده و نتیجه‌ی جستجوی انجام شده، به صورت یک جدول رندر می‌شود:



دریافت اطلاعات جستجو، تنها با ارسال اطلاعات یک فرم به سمت سرور


تا اینجا کاربر با هر حرفی که درون textbox جستجو وارد می‌کند، یک کوئری، به سمت سرور ارسال خواهد شد. برای کاهش آن می‌توان یک دکمه‌ی جستجو را در کنار این textbox قرار داد تا تنها پس از کلیک بر روی آن، این جستجو صورت گیرد.
برای پیاده سازی این قابلیت، ابتدا وابستگی به query را از متد useEffect حذف می‌کنیم، تا دیگر با تغییر اطلاعات textbox، متد callback آن اجرا نشود (پارامتر دوم آن‌را مجددا به یک آرایه‌ی خالی تنظیم می‌کنیم). سپس یک دکمه را که از نوع button است و رویداد onClick آن به getResults اشاره می‌کند، در بالای جدول نتایج مطالب، قرار می‌دهیم:
<button
  className="btn btn-primary"
  type="button"
  onClick={getResults}
>
  Search
</button>
تا اینجا اگر کاربر اطلاعاتی را وارد کرده و سپس بر روی دکمه‌ی Search فوق کلیک کند، نتایج جستجوی خودش را در جدول ذیل آن مشاهده می‌کند. اکنون می‌خواهیم این امکان را به کاربران بدهیم که با فشردن دکمه‌ی enter درون textbox جستجو، همین قابلیت جستجو را در اختیار داشته باشند؛ تا دیگر الزامی به کلیک بر روی دکمه‌ی Search، نباشد. برای اینکار تنها کافی است، کل مجموعه‌ی textbox و دکمه را درون یک المان form قرار دهیم و نوع button را نیز به submit تغییر دهیم. سپس onClick دکمه را حذف کرده و بجای آن رویداد onSubmit فرم را پیاده سازی می‌کنیم:
<form onSubmit={handleSearch}>
  <div className="input-group my-3">
    <label htmlFor="query" className="form-control-label sr-only"></label>
    <input
type="text"
id="query"
name="query"
className="form-control"
placeholder="Search ..."
onChange={event => setQuery(event.target.value)}
value={query}
    />
    <div className="input-group-append">
<button className="btn btn-primary" type="submit">
  Search
</button>
    </div>
  </div>
</form>
در اینجا یک المان فرم، به همراه یک textbox و button از نوع submit تعریف شده‌اند. رویداد onSubmit نیز به متد منتسب به متغیر handleSearch، متصل شده‌است تا با فشردن دکمه‌ی enter توسط کاربر در این textbox، کار جستجوی مجدد، صورت گیرد:
  const handleSearch = event => {
    event.preventDefault();
    getResults();
  };
تا اینجا اگر برنامه را ذخیره کرده و "Text 1" را در textbox جستجو، وارد کرده و enter کنیم، همانند تصویر فوق، رکورد متناظری از سرور دریافت و نمایش داده می‌شود.


افزودن قابلیت پاک کردن textbox جستجو و معرفی useRef Hook

در ادامه می‌خواهیم یک دکمه‌ی جدید را در کنار دکمه‌ی Search، اضافه کنیم تا با کلیک کاربر بر روی آن، نه فقط محتوای وارد شده‌ی در textbox پاک شود، بلکه focus نیز به آن منتقل گردد. برای پاک کردن textbox، فقط کافی است متد setQuery را با یک رشته‌ی خالی ارسالی به آن فراخوانی کنیم. اما برای انتقال focus به textbox، نیاز به داشتن ارجاع مستقیمی به آن المان وجود دارد که با مفهوم آن در قسمت 18 آشنا شدیم: «برای دسترسی به یک المان DOM در React، باید یک reference را به آن نسبت داد. برای این منظور یک خاصیت جدید را در سطح کلاس کامپوننت ایجاد کرده و آن‌را با React.RefObject مقدار دهی اولیه کرده و سپس ویژگی ref المان مدنظر را به این RefObject تنظیم می‌کنیم». برای انجام یک چنین کاری در اینجا، Hook ویژه‌ای به نام useRef معرفی شده‌است. بنابراین برای پیاده سازی این نیازمند‌ی‌ها، ابتدا دکمه‌ی Clear را در کنار دکمه‌ی Search قرار می‌دهیم:
<button
  type="button"
  onClick={handleClearSearch}
  className="btn btn-info"
>
  Clear
</button>
سپس رویداد onClick آن‌را به متد منتسب به متغیر handleClearSearch، مرتبط می‌کنیم:
import React, { useEffect, useRef, useState } from "react";
// ...

export default function App() {
  // ...
  const searchInputRef = useRef();


  const handleClearSearch = () => {
    setQuery("");
    searchInputRef.current.focus();
  };
در اینجا ابتدا useRef را import کرده‌ایم، تا توسط آن بتوان یک متغیر از نوع React.MutableRefObject را ایجاد کرد. سپس در متد منتسب به handleClearSearch، ابتدا با فراخوانی setQuery، مقدار query را در state کامپوننت، پاک کرده و سپس به کمک این شیء Ref، دسترسی مستقیمی به شیء textbox یافته و متد focus آن‌را فراخوانی می‌کنیم (شیء current آن، معادل DOM Element متناظر است).
البته این searchInputRef برای اینکه دقیقا به textbox تعریف شده اشاره کند، باید آن‌را به ویژگی ref المان، انتساب داد:
<input
  type="text"
  id="query"
  name="query"
  className="form-control"
  placeholder="Search ..."
  onChange={event => setQuery(event.target.value)}
  value={query}
  ref={searchInputRef}
/>
تا اینجا اگر برنامه را ذخیره کرده و اجرا کنیم، با کلیک بر روی دکمه‌ی Clear، متن textbox جستجو حذف شده و سپس کرسر مجددا به همان textbox برای ورود اطلاعات، منتقل می‌شود.


نمایش «لطفا منتظر بمانید» در حین دریافت اطلاعات از سرور


البته در اینجا با هر بار کلیک بر روی دکمه‌ی جستجو، نتیجه‌ی نهایی به سرعت نمایش داده می‌شود؛ اما اگر سرعت اتصال کاربر کمتر باشد، با یک وقفه این امر رخ می‌دهد. به همین جهت بهتر است یک پیام «لطفا منتظر بمانید» را در این حین به او نمایش دهیم. به همین جهت در ابتدا state مرتبطی را به کامپوننت اضافه می‌کنیم:
const [loading, setLoading] = useState(false);
تا با فراخوانی متد setLoading آن بتوان سبب رندر مجدد UI شد و پیامی را نمایش داد و یا مخفی کرد:
  const getResults = async () => {
    setLoading(true);
    const { data } = await axios.get(
      `${apiUrl}/posts/search?query=${encodeURIComponent(query)}`
    );
    console.log(data);
    setResults(data);
    setLoading(false);
  };
متد setLoading در ابتدای متد منتسب به متغیر getResults، مقدار متغیر loading را در state به true تنظیم می‌کند و در پایان عملیات، به false. اکنون بر این اساس می‌توان UI متناظری را نمایش داد:
      {loading ? (
        <div className="alert alert-info">Loading results...</div>
      ) : (
        <table className="table">
          <thead>
            <tr>
              <th>Title</th>
            </tr>
          </thead>
          <tbody>
            {results.map(post => (
              <tr key={post.id}>
                <td>{post.title}</td>
              </tr>
            ))}
          </tbody>
        </table>
      )}
در اینجا با استفاده از یک ternary operator، اگر loading به true تنظیم شده باشد، یک div به همراه عبارت Loading results، نمایش داده می‌شود؛ در غیراینصورت، جدول اطلاعات مطالب، نمایش داده خواهد شد.

برای آزمایش آن می‌توان سرعت اتصال را در برگه‌ی شبکه‌ی ابزارهای توسعه دهندگان مرورگر، تغییر داد:



مدیریت خطاها در حین اعمال async

آخرین امکانی را که به این مطلب اضافه خواهیم کرد، مدیریت خطاهای اعمال async است که با try/catch صورت می‌گیرد:
// ...

export default function App() {
  // ...
  const [error, setError] = useState(null);

  // ...

  const getResults = async () => {
    setLoading(true);

    try {
      const { data } = await axios.get(
        `${apiUrl}/posts/search?query=${encodeURIComponent(query)}`
      );
      console.log(data);
      setResults(data);
    } catch (err) {
      setError(err);
    }

    setLoading(false);
  };
در حین فراخوانی await axios.get، اگر خطایی رخ دهد، این کتابخانه استثنایی را صادر خواهد کرد که می‌توان به جزئیات آن در بدنه‌ی catch نوشته شده دسترسی یافت و برای مثال آن‌را به کاربر نمایش داد. برای این منظور ابتدا state مخصوص آن‌را ایجاد می‌کنیم و سپس توسط فراخوانی متد setError آن، کار رندر مجدد کامپوننت را در صف انجام قرار خواهیم داد.در نهایت برای نمایش آن می‌توان یک div را به پایین جدول اضافه نمود:
{error && <div className="alert alert-warning">{error.message}</div>}
برای آزمایش آن، برنامه‌ی backend را که در حال اجرا است، خاتمه دهید و سپس در برنامه سعی کنید به آن متصل شوید:




کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: sample-30-part-03-frontend.zip و sample-30-part-03-backend.zip
مطالب
نوشتن آزمون‌های واحد به کمک کتابخانه‌ی Moq - قسمت اول - معرفی
گاهی از اوقات، برای نوشتن آزمون‌های واحد، ایزوله سازی قسمتی که می‌خواهیم آن‌را بررسی کنیم، از سایر قسمت‌های سیستم مشکل می‌شود. برای مثال اگر در کلاسی کار اتصال به بانک اطلاعاتی صورت می‌گیرد و قصد داریم برای آن آزمون واحد بنویسیم، اما قرار نیست که الزاما با بانک اطلاعاتی کار کنیم، در این حالت نیاز به یک نمونه‌ی تقلیدی یا Mock از بانک اطلاعاتی را خواهیم داشت، تا کار دسترسی به بانک اطلاعاتی را شبیه سازی کند. در این سری با استفاده از کتابخانه‌ی بسیار معروف Moq (ماک‌یو تلفظ می‌شود؛ گاهی از اوقات هم ماک)، کار ایزوله سازی کلاس‌ها را انجام خواهیم داد، تا بتوانیم آن‌ها را مستقل از هم آزمایش کنیم.


Mocking چیست؟

فرض کنید برنامه‌ای را داریم که از تعدادی کلاس تشکیل شده‌است. در این بین می‌خواهیم تعدادی از آن‌ها را به صورت ایزوله‌ی از کل سیستم آزمایش کنیم. البته باید درنظر داشت که این کلاس‌ها در حین اجرای واقعی برنامه، از تعدادی وابستگی خاص در همان سیستم استفاده می‌کنند. برای مثال کلاسی در این بین برای بررسی میزان اعتبار مالی یک کاربر، نیاز دارد تا با یک وب سرویس خارجی کار کند. اما چون می‌خواهیم این کلاس را به صورت ایزوله‌ی از کل سیستم آزمایش کنیم، اینبار بجای استفاده‌ی از وابستگی واقعی این کلاس، آن وابستگی را با یک نمونه‌ی تقلیدی یا Mock object در اینجا، جایگزین می‌کنیم.
بنابراین Mocking به معنای جایگزین کردن یک وابستگی واقعی سیستم که در زمان اجرای آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، با نمونه‌ی تقلیدی مختص زمان آزمایش برنامه، جهت بالابردن سهولت نوشتن آزمون‌های واحد است.


دلایل و مزایای استفاده‌ی از Mocking

- یکی از مهم‌ترین دلایل استفاده‌ی از Mocking، کاهش پیچیدگی تنظیمات اولیه‌ی نوشتن آزمون‌های واحد است. برای مثال اگر در برنامه‌ی خود از تزریق وابستگی‌ها استفاده می‌کنید و کلاسی دارای چندین وابستگی تزریق شده‌ی به آن است، برای آزمایش این کلاس نیاز به تدارک تمام این وابستگی‌ها را خواهید داشت تا بتوان این کلاس را وهله سازی کرد و همچنین برنامه را نیز کامپایل نمود. اما در این بین ممکن است آزمایش متدی در همان کلاس، الزاما از تمام وابستگی‌های تزریق شده‌ی در یک کلاس استفاده نکند. در این حالت، Mocking می‌تواند تنظیمات پیچیده‌ی وهله سازی این کلاس را به حداقل برساند.
- Mocking می‌تواند سبب افزایش سرعت اجرای آزمون‌های واحد نیز شود. برای مثال با تقلید سرویس‌های خارجی مورد استفاده‌ی در برنامه (هر عملی که از مرزهای سیستم رد شود مانند کار با شبکه، بانک اطلاعاتی، فایل سیستم و غیره)، می‌توان میزان I/O و همچنین زمان صرف شده‌ی به آن‌را به حداقل رساند.
- از mock objects می‌توان برای رهایی از مشکلات کار با مقادیر غیرمشخص استفاده کرد. برای مثال اگر در کدهای خود از DateTime.Now استفاده می‌کنید یا اعداد اتفاقی و امثال آن، هربار که آزمون‌های واحد را اجرا می‌کنیم، خروجی متفاوتی را دریافت کرده و بسیاری از آزمون‌های نوشته شده با مشکل مواجه می‌شوند. به کمک mocking می‌توان بجای این مقادیر غیرمشخص، یک مقدار ثابت و مشخص را بازگشت دهد.
- چون به سادگی می‌توان mock objects را تهیه کرد، می‌توان کار توسعه و آزمایش برنامه را پیش از به پایان رسیدن پیاده سازی اصلی سرویس‌های مدنظر، همینقدر که اینترفیس آن سرویس مشخص باشد، شروع کرد که می‌تواند برای کارهای تیمی بسیار مفید باشد.
- اگر وابستگی مورد استفاده ناپایدار و یا غیرقابل پیش بینی است، می‌توان توسط mocking به یک نمونه‌ی قابل پیش بینی و پایدار مخصوص آزمون‌های برنامه رسید.
- اگر وابستگی خارجی مورد استفاده به ازای هر بار استفاده، هزینه‌ای را شارژ می‌کند، می‌توان توسط mocking، هزینه‌ی آزمون‌های برنامه را کاهش داد.


Unit test چیست؟

بدیهی است در کنار آزمایش ایزوله‌ی قسمت‌های مختلف برنامه توسط mocking، باید کل برنامه را جهت بررسی دستیابی به نتایج واقعی نیز آزمایش کرد که به این نوع آزمون‌ها، آزمون یکپارچگی (Integration Tests)، API Tests ،UI Tests و غیره می‌گویند که در کنار Unit tests ما حضور خواهند داشت. بنابراین اکنون این سؤال مطرح می‌شود که یک Unit چیست؟
در برنامه‌ای که از چندین کلاس تشکیل می‌شود، به یک کلاس، یک Unit گفته می‌شود. همچنین اگر در این سیستم، دو یا چند کلاس با هم کار می‌کنند (کلاسی که از چندین وابستگی استفاده می‌کند)، این‌ها با هم نیز یک Unit را تشکیل دهند. بنابراین تعریف Unit بستگی به نحوه‌ی درک عملکرد یک سیستم و تعامل اجزای آن با هم دارد.


واژه‌های متناظر با Mock objects

در حین مطالعه‌ی منابع مرتبط با آزمون‌های واحد ممکن است با این واژه‌های تقریبا مشابه مواجه شوید: fakes ،stubs ،dummies و mocks. اما تفاوت آن‌ها در چیست؟
- Fakes در حقیقت یک نمونه پیاده سازی واقعی، اما غیرمناسب محیط واقعی و اصلی پروژه‌است. برای نمونه EF Core به همراه یک نمونه in-memory database هم هست که دقیقا با مفهوم Fakes تطابق دارد.
- از Dummies صرفا جهت تهیه‌ی پارامترهای مورد نیاز برای اجرای یک آزمایش استفاده می‌شوند. این پارامترها، هیچگاه در آزمایش‌های انجام شده مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
- از Stubs برای ارائه‌ی پاسخ‌هایی مشخص به فراخوان‌ها استفاده می‌شود. برای مثال یک متد یا خاصیت، دقیقا چه چیزی را باید بازگشت دهند.
- از Mocks برای بررسی تعامل اجزای مختلف در حال آزمایش استفاده می‌شود. آیا متدی یا خاصیتی مورد استفاده قرار گرفته‌است یا خیر؟

باید درنظر داشت که زمانیکه یک شیء Mock را توسط کتابخانه‌ی Moq تهیه می‌کنیم، هر سه مفهوم stubs ،dummies و mocks را با هم به همراه دارد. به همین جهت در این سری زمانیکه به یک mock object اشاره می‌شود، هر سه مفهوم مدنظر هستند.

واژه‌ی دیگری که ممکن است در این گروه زیاد مشاهده شود، «Test double» نام دارد که ترکیب هر 4 مورد fakes ،stubs ،dummies و mocks می‌باشد. در کل هر زمانیکه یک شیء مورد استفاده‌ی در زمان اجرای برنامه را جهت آزمایش ساده‌تر آن جایگزین می‌کنید، یک Test double را ایجاد کرده‌اید.


بررسی ساختار برنامه‌ای که می‌خواهیم آن‌را آزمایش کنیم

در این سری قصد داریم یک برنامه‌ی وام دهی را آزمایش کنیم که قسمت‌های مختلف آن دارای وابستگی‌های خاصی می‌باشند. ساختار این برنامه را در ادامه مشاهده می‌کنید:


موجودیت‌های برنامه‌ی وام دهی
namespace Loans.Entities
{
    public class Applicant
    {
        public int Id { set; get; }

        public string Name { set; get; }

        public int Age { set; get; }

        public string Address { set; get; }

        public decimal Salary { set; get; }
    }
}

namespace Loans.Entities
{
    public class LoanProduct
    {
        public int Id { set; get; }

        public string ProductName { set; get; }

        public decimal InterestRate { set; get; }
    }
}

namespace Loans.Entities
{
    public class LoanApplication
    {
        public int Id { set; get; }

        public LoanProduct Product { set; get; }

        public LoanAmount Amount { set; get; }

        public Applicant Applicant { set; get; }

        public bool IsAccepted { set; get; }
    }

    public class LoanAmount
    {
        public string CurrencyCode { get; set; }

        public decimal Principal { get; set; }
    }
}

مدل‌های برنامه‌ی وام دهی

namespace Loans.Models
{
    public class IdentityVerificationStatus
    {
        public bool Passed { get; set; }
    }
}

سرویس‌های برنامه‌ی وام دهی

using Loans.Models;

namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface IIdentityVerifier
    {
        void Initialize();

        bool Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress);

        void Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress, out bool isValid);

        void Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress,
            ref IdentityVerificationStatus status);
    }
}

namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface ICreditScorer
    {
        int Score { get; }

        void CalculateScore(string applicantName, string applicantAddress);
    }
}

using System;
using Loans.Entities;
using Loans.Services.Contracts;

namespace Loans.Services
{
    public class LoanApplicationProcessor
    {
        private const decimal MinimumSalary = 1_500_000_0;
        private const int MinimumAge = 18;
        private const int MinimumCreditScore = 100_000;

        private readonly IIdentityVerifier _identityVerifier;
        private readonly ICreditScorer _creditScorer;

        public LoanApplicationProcessor(
            IIdentityVerifier identityVerifier,
            ICreditScorer creditScorer)
        {
            _identityVerifier = identityVerifier ?? throw new ArgumentNullException(nameof(identityVerifier));
            _creditScorer = creditScorer ?? throw new ArgumentNullException(nameof(creditScorer));
        }

        public bool Process(LoanApplication application)
        {
            application.IsAccepted = false;

            if (application.Applicant.Salary < MinimumSalary)
            {
                return application.IsAccepted;
            }

            if (application.Applicant.Age < MinimumAge)
            {
                return application.IsAccepted;
            }

            _identityVerifier.Initialize();

            var isValidIdentity = _identityVerifier.Validate(
                application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address);

            if (!isValidIdentity)
            {
                return application.IsAccepted;
            }

            _creditScorer.CalculateScore(application.Applicant.Name, application.Applicant.Address);
            if (_creditScorer.Score < MinimumCreditScore)
            {
                return application.IsAccepted;
            }

            application.IsAccepted = true;
            return application.IsAccepted;
        }
    }
}

using System;
using Loans.Models;
using Loans.Services.Contracts;

namespace Loans.Services
{
    public class IdentityVerifierServiceGateway : IIdentityVerifier
    {
        public DateTime LastCheckTime { get; private set; }

        public void Initialize()
        {
            // Initialize connection to external service
        }

        public bool Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress)
        {
            Connect();
            var isValidIdentity = CallService(applicantName, applicantAge, applicantAddress);
            LastCheckTime = DateTime.Now;
            Disconnect();

            return isValidIdentity;
        }

        private void Connect()
        {
            // Open connection to external service
        }

        private bool CallService(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress)
        {
            // Make call to external service, interpret the response, and return result

            return false; // Simulate result for demo purposes
        }

        private void Disconnect()
        {
            // Close connection to external service
        }

        public void Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress, out bool isValid)
        {
            throw new NotImplementedException();
        }

        public void Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress,
            ref IdentityVerificationStatus status)
        {
            throw new NotImplementedException();
        }
    }
}
توضیحات:
هدف از این برنامه، درخواست یک وام جدید است. Application در اینجا به معنای درخواست یا فرم جدید است و Applicant نیز شخصی است که این درخواست را داده‌است.
در اینجا بیشتر تمرکز ما بر روی کلاس LoanApplicationProcessor است که دارای دو وابستگی تزریق شده‌ی به آن نیز می‌باشد:
        public LoanApplicationProcessor(
            IIdentityVerifier identityVerifier,
            ICreditScorer creditScorer)
        {
            _identityVerifier = identityVerifier ?? throw new ArgumentNullException(nameof(identityVerifier));
            _creditScorer = creditScorer ?? throw new ArgumentNullException(nameof(creditScorer));
        }
از این وابستگی‌ها برای تصدیق هویت درخواست کننده و همچنین بررسی میزان اعتبار او استفاده می‌شود.
تمام این منطق نیز در متد Process آن قابل مشاهده‌است که هدف اصلی آن، بررسی قابل پذیرش بودن درخواست یک وام جدید است.


نوشتن اولین تست، برای برنامه‌ی وام دهی

در اولین تصویر این قسمت، پروژه‌ی class library دومی را نیز به نام Loans.Tests مشاهده می‌کنید. فایل csproj آن به صورت زیر برای کار با MSTest تنظیم شده‌است:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk">
  <PropertyGroup>
    <TargetFramework>netcoreapp2.2</TargetFramework>
  </PropertyGroup>
  <ItemGroup>
    <ProjectReference Include="..\Loans\Loans.csproj" />
  </ItemGroup>
  <ItemGroup>
    <PackageReference Include="Microsoft.NET.Test.Sdk" Version="16.3.0" />
    <PackageReference Include="MSTest.TestAdapter" Version="2.0.0" />
    <PackageReference Include="MSTest.TestFramework" Version="2.0.0" />    
  </ItemGroup>
</Project>
که در آن ارجاعی به پروژه‌ی Loans.csproj و همچنین وابستگی‌های MSTest، تنظیم شده‌اند.

اکنون اولین آزمون واحد ما در کلاس جدید LoanApplicationProcessorShould چنین شکلی را پیدا می‌کند:
using Loans.Entities;
using Loans.Services;
using Microsoft.VisualStudio.TestTools.UnitTesting;

namespace Loans.Tests
{
    [TestClass]
    public class LoanApplicationProcessorShould
    {
        [TestMethod]
        public void DeclineLowSalary()
        {
            var product = new LoanProduct {Id = 99, ProductName = "Loan", InterestRate = 5.25m};
            var amount = new LoanAmount {CurrencyCode = "Rial", Principal = 2_000_000_0};
            var applicant =
                new Applicant {Id = 1, Name = "User 1", Age = 25, Address = "This place", Salary = 1_100_000_0};
            var application = new LoanApplication {Id = 42, Product = product, Amount = amount, Applicant = applicant};
            var processor = new LoanApplicationProcessor(null, null);
            processor.Process(application);

            Assert.IsFalse(application.IsAccepted);
        }
    }
}
در حین کار با MSTest، کلاس آزمون واحد باید به ویژگی TestClass و متدهای public void آن به ویژگی TestMethod مزین شوند تا توسط این فریم‌ورک آزمون واحد شناسایی شده و مورد آزمایش قرار گیرند.
در این آزمایش، شخص درخواست کننده، حقوق کمی دارد و می‌خواهیم بررسی کنیم که آیا LoanApplicationProcessor می‌تواند آن‌را بر اساس مقدار MinimumSalary، رد کند یا خیر؟
public class LoanApplicationProcessor
{
    private const decimal MinimumSalary = 1_500_000_0;

در حین وهله سازی LoanApplicationProcessor، دو وابستگی آن به null تنظیم شده‌اند؛ چون می‌دانیم که بررسی MinimumSalary پیش از سایر بررسی‌ها صورت می‌گیرد و اساسا در این آزمایش، نیازی به این وابستگی‌ها نداریم.
اما اگر سعی در اجرای این آزمایش کنیم (برای مثال با اجرای دستور dotnet test در خط فرمان)، آزمایش اجرا نشده و با استثنای زیر مواجه می‌شویم:
Test method Loans.Tests.LoanApplicationProcessorShould.DeclineLowSalary threw exception:
System.ArgumentNullException: Value cannot be null.
Parameter name: identityVerifier
چون در سازنده‌ی کلاس LoanApplicationProcessor، در صورت نال بودن وابستگی‌های دریافتی، یک استثناء صادر می‌شود. بنابراین ذکر آن‌ها الزامی است:
        public LoanApplicationProcessor(
            IIdentityVerifier identityVerifier,
            ICreditScorer creditScorer)
        {
            _identityVerifier = identityVerifier ?? throw new ArgumentNullException(nameof(identityVerifier));
            _creditScorer = creditScorer ?? throw new ArgumentNullException(nameof(creditScorer));
        }


نصب کتابخانه‌ی Moq جهت برآورده کردن وابستگی‌های کلاس LoanApplicationProcessor

در این آزمایش چون وجود وابستگی‌های در سازنده‌ی کلاس، برای ما اهمیتی ندارند و همچنین ذکر آن‌ها نیز الزامی است، می‌خواهیم توسط کتابخانه‌ی Moq، دو نمونه‌ی تقلیدی از آن‌ها را تهیه کرده (همان dummies که پیشتر معرفی شدند) و جهت برآورده کردن بررسی صورت گرفته‌ی در سازنده‌ی کلاس LoanApplicationProcessor، آن‌ها را ارائه کنیم.
کتابخانه‌ی بسیار معروف Moq، با پروژه‌های مبتنی بر NETFramework 4.5. و همچنین NETStandard 2.0. به بعد سازگار است و برای نصب آن، می‌توان یکی از دو دستور زیر را صادر کرد:
> dotnet add package Moq
> Install-Package Moq

اما چرا کتابخانه‌ی Moq؟
کتابخانه‌ی Moq این اهداف را دنبال می‌کند: ساده‌است، به شدت کاربردی‌است و همچنین strongly typed است. این کتابخانه سورس باز بوده و تعداد بار دانلود بسته‌ی نیوگت آن میلیونی است.


پس از نصب آن، اولین آزمایشی را که نوشتیم، به صورت زیر اصلاح می‌کنیم:
using Loans.Entities;
using Loans.Services;
using Loans.Services.Contracts;
using Microsoft.VisualStudio.TestTools.UnitTesting;
using Moq;

namespace Loans.Tests
{
    [TestClass]
    public class LoanApplicationProcessorShould
    {
        [TestMethod]
        public void DeclineLowSalary()
        {
            var product = new LoanProduct {Id = 99, ProductName = "Loan", InterestRate = 5.25m};
            var amount = new LoanAmount {CurrencyCode = "Rial", Principal = 2_000_000_0};
            var applicant =
                new Applicant {Id = 1, Name = "User 1", Age = 25, Address = "This place", Salary = 1_100_000_0};
            var application = new LoanApplication {Id = 42, Product = product, Amount = amount, Applicant = applicant};

            var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>();
            var mockCreditScorer = new Mock<ICreditScorer>();

            var processor = new LoanApplicationProcessor(mockIdentityVerifier.Object, mockCreditScorer.Object);
            processor.Process(application);

            Assert.IsFalse(application.IsAccepted);
        }
    }
}
در اینجا بجای ارسال null به سازنده‌ی کلاس LoanApplicationProcessor، جهت برآورده کردن مقدار پیش‌فرض پارامترهای آن و کامپایل شدن برنامه، نمونه‌های تقلیدی دو وابستگی مورد نیاز آن‌را تهیه و به آن ارسال کرده‌ایم.
کار با ذکر new Mock شروع شده و آرگومان جنریک آن‌را از نوع وابستگی‌هایی که نیاز داریم، مقدار دهی می‌کنیم. سپس خاصیت Object آن، امکان دسترسی به این شیء تقلید شده را میسر می‌کند.
اکنون اگر مجددا این آزمون واحد را اجرا کنیم، مشاهده خواهیم کرد که بجای صدور استثناء، با موفقیت به پایان رسیده‌است:



گاهی از اوقات جایگزین کردن یک وابستگی null با نمونه‌ی Mock آن کافی نیست

در مثالی که بررسی کردیم، اشیاء mock، کار برآورده کردن نیازهای ابتدایی آزمایش را انجام داده و سبب اجرای موفقیت آمیز آن شدند؛ اما همیشه اینطور نیست:
using Loans.Entities;
using Loans.Services;
using Loans.Services.Contracts;
using Microsoft.VisualStudio.TestTools.UnitTesting;
using Moq;

namespace Loans.Tests
{
    [TestClass]
    public class LoanApplicationProcessorShould
    {        
        [TestMethod]
        public void Accept()
        {
            var product = new LoanProduct {Id = 99, ProductName = "Loan", InterestRate = 5.25m};
            var amount = new LoanAmount {CurrencyCode = "Rial", Principal = 2_000_000_0};
            var applicant =
                new Applicant {Id = 1, Name = "User 1", Age = 25, Address = "This place", Salary = 1_500_000_0};
            var application = new LoanApplication {Id = 42, Product = product, Amount = amount, Applicant = applicant};

            var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>();
            var mockCreditScorer = new Mock<ICreditScorer>();

            var processor = new LoanApplicationProcessor(mockIdentityVerifier.Object, mockCreditScorer.Object);
            processor.Process(application);

            Assert.IsTrue(application.IsAccepted);
        }
    }
}
تفاوت این آزمایش جدید با قبلی، در دو مورد است: مقدار Salary به MinimumSalary تنظیم شده‌است و در آخر Assert.IsTrue را داریم.
اگر این آزمایش را اجرا کنیم، با شکست مواجه خواهد شد. علت اینجا است که هرچند در حال استفاده‌ی از دو mock object به عنوان وابستگی‌های مورد نیاز هستیم، اما تنظیمات خاصی را بر روی آن‌ها انجام نداده‌ایم و به همین جهت خروجی مناسبی را در اختیار LoanApplicationProcessor قرار نمی‌دهند. برای مثال مرحله‌ی بعدی بررسی اعتبار شخص در کلاس LoanApplicationProcessor، فراخوانی سرویس identityVerifier و متد Validate آن است که خروجی آن بر اساس کدهای فعلی، همیشه false است:
_identityVerifier.Initialize();
var isValidIdentity = _identityVerifier.Validate(
    application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address);
در قسمت بعدی، کار تنظیم اشیاء mock را انجام خواهیم داد.

کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MoqSeries-01.zip
مطالب
React 16x - قسمت 1 - معرفی و شروع به کار
React یک کتابخانه‌ی جاوا اسکریپتی، برای ساخت رابط‌های کاربری سریع و تعاملی است. توسعه‌ی آن از سال 2011 در فیسبوک شروع شد و در حال حاضر محبوب‌ترین کتابخانه‌ی جاوا اسکریپتی در این رده‌است:


به همین جهت اگر می‌خواهید رزومه‌ی غنی‌تری را ارائه دهید، فراگیری React می‌تواند موقعیت‌های شغلی بیشتری را نصیب شما کند.


ساختار کلی یک برنامه‌ی React

کامپوننت‌ها (جزئی از یک رابط کاربری) قلب هر برنامه‌ی React ای را تشکیل می‌دهند. برای ساخت یک برنامه‌ی React، تعدادی کامپوننت مستقل را تهیه و با هم ترکیب می‌کنیم تا به رابط کاربری نهایی برسیم.
هر برنامه‌ی React، حداقل از یک کامپوننت تشکیل می‌شود که به آن Root component هم می‌گویند. این کامپوننت بیانگر کل برنامه‌است و دربرگیرنده‌ی مابقی Child components برنامه است. بنابراین ساختار هر برنامه‌ی React، شبیه به درختی از کامپوننت‌ها است. اگر با Angular 2 به بعد کار کرده باشید، این مفهوم برای شما آشنا است.
یک مثال: فرض کنید می‌خواهیم UI برنامه‌ای را به مانند رابط کاربری Twitter، ایجاد کنیم. هر قسمت یک صفحه‌ی توئیتر، به کامپوننت‌هایی شکسته می‌شود؛ مانند منوی راهبری، نمایش پروفایل شخص، نمایش لیست آخرین اخبار مورد علاقه‌ی شخص و نمایش فید. اگر بخواهیم این ساختار را توسط یک برنامه‌ی React شبیه سازی کنیم، در بالاترین سطح، کامپوننت root را خواهیم داشت که کار ترکیب و نمایش سایر کامپوننت‌های برنامه مانند nav bar ، trends ، profile و feed را انجام می‌دهد. اکنون در این ساختار ایجاد شده، برای مثال کامپوننت feed نیز می‌تواند از چندین کامپوننت مجزا تشکیل شود؛ مانند کامپوننت‌های tweet و like.
بنابراین هر کامپوننت، قسمتی از UI را تشکیل می‌دهد. هر کدام از آن‌ها به صورت مجزای از دیگری ساخته شده و سپس در کنار هم قرار می‌گیرند تا UI نهایی را شکل دهند:



هر کامپوننت در React به صورت یک کلاس ES6، با ساختاری که دارای یک شیء state و متد render است، تشکیل می‌شود:
class Tweet {
 state = {};
 
 render() {
 } 
}
state در اینجا همان اطلاعاتی است که قرار است در زمان نمایش این کامپوننت، رندر شود. کار متد render نیز همانطور که از نام آن نیز مشخص است، بیان نحوه‌ی تشکیل و رندر UI است. خروجی این متد، یک React Element است که در حقیقت یک شیء جاوا اسکریپتی خالص است و در نهایت به المان‌های DOM، نگاشت می‌شود. یک React Element، یک DOM Element واقعی نیست؛ بلکه تنها یک شیء جاوا اسکریپتی بیانگر DOM Element، در حافظه‌است. بنابراین یک برنامه‌ی React تشکیل شده‌است از لیستی از React Elementها در حافظه که به آن Virtual DOM هم گفته می‌شود.
مزیت کارکردن با Virtual DOM، سادگی ایجاد، تغییر و به روز رسانی آن در مقایسه با DOM واقعی است که در نهایت کار رندر عناصر UI را در مرورگر انجام می‌دهد. زمانیکه در state کامپوننتی تغییری رخ می‌دهد، یک React Element جدید تولید می‌شود. سپس React این شیء جدید را با نمونه‌ی قبلی آن مقایسه کرده و تغییرات رخ‌داده را محاسبه می‌کند. در آخر این تغییرات را به DOM واقعی اعمال می‌کند تا با Virtual DOM موجود هماهنگ شود.
بنابراین در حین کار با React، دیگر همانند کار با جاوا اسکریپت خالص و یا jQuery، مستقیما عناصر UI و DOM واقعی را تغییر نمی‌دهیم. در اینجا فقط state یک کامپوننت را تغییر می‌دهیم و سپس React، کار ایجاد شیء UI درون حافظه‌ای متناظر با آن و سپس اعمال آن‌را به UI نهایی قابل مشاهده‌ی در مرورگر، انجام می‌دهد. به همین جهت به این کتابخانه React می‌گویند! چون به تغییرات state کامپوننت‌ها واکنش نشان می‌دهد و سپس DOM واقعی را به روز می‌کند.


Angular یا React؟!

هر دوی React و Angular از لحاظ طراحی کامپوننت‌ها بسیار شبیه به هم هستند؛ اما Angular یک فریم‌ورک است و React تنها یک کتابخانه. تنها کاری را که React انجام می‌دهد، رندر View است و هماهنگ نگه داشتن آن با state کامپوننت‌ها. این تمام کاری است که React انجام می‌دهد؛ نه بیشتر و نه کمتر! بنابراین یادگیری React، بسیار سریع‌تر و ساده‌تر از Angular است. بدیهی است یک برنامه‌ی تک صفحه‌ای وب، از اجزای دیگری مانند مسیریابی و یا کار با سرویس‌های HTTP نیز تشکیل می‌شود. در React شما مختار هستید که کتابخانه‌های جانبی فراهم شده‌ی برای آن‌را خودتان انتخاب کرده و استفاده کنید؛ برخلاف روشی که در Angular مرسوم است و به صورت مشخص و ثابتی به همراه این فریم‌ورک ارائه می‌شوند.


برپایی محیط توسعه‌ی React

اولین برنامه‌ای را که برای کار با React باید نصب کنید، node.js است. البته ما در این سری قرار نیست با node.js کار کنیم؛ اما از یکی از اجزای آن به نام node package manager یا npm، برای نصب کتابخانه‌ی جاوا اسکریپتی ثالث، زیاد استفاده خواهیم کرد. پس از نصب آن، به خط فرمان مراجعه کرد و دستور زیر را صادر کنید:
> npm install -g npm@latest
این دستور npm قدیمی موجود بر روی سیستم را به روز رسانی می‌کند (اگر پیشتر یک node.js قدیمی را نصب و اکنون آن‌را به روز رسانی کرده‌اید).

اگر هم خیلی پیشترها node.js را نصب کرده‌اید (برای مثال چند سال قبل!)، نصب نگارش جدید آن احتمالا کار نخواهد کرد. حتی عزل و نصب مجدد آن نیز کارساز نیست. در این حالت باید پس از عزل آن، پوشه‌های قدیمی آن‌را یکی یکی یافته و دستی حذف کنید . سپس مجددا آن‌را نصب کنید.

در ادامه در خط فرمان و توسط npm، قالب create-react-app را نصب خواهیم کرد:
> npm i -g create-react-app
در اینجا سوئیچ i به معنای install است و g یعنی نصب global و سراسری بسته‌ی create-react-app. نصب سراسری یک بسته یعنی در هر پوشه‌ای می‌توان به امکانات آن دسترسی یافت و از آن استفاده کرد. اگر از سوئیچ g استفاده نمی‌شد، این بسته تنها در پوشه‌ی جاری و با سطح دید مختص به آن، نصب و قابل استفاده می‌شد.

ابزار دیگری که در این سری از آن استفاده خواهیم کرد، ادیتور بسیار معروف و محبوب VSCode است. پس از دریافت و نصب آن، چند افزونه‌ی زیر را نیز به آن اضافه خواهیم کرد:
برای نصب آن‌ها، پنل extensions را در VSCode، از نوار ابزار کنار صفحه‌ی آن، انتخاب کرده و نام‌های فوق را در آن جستجو و سپس نصب کنید.

و یا می‌توانید این فایل را اجرا کرده و تعدادی از افزونه‌های مفید VSCode را یکجا نصب کنید: install-addons.zip

همچنین قابلیت فرمت‌کردن پس از Save را نیز در VSCode فعال کنید تا پس از هربار Save، اعمال این افزونه‌ها به صورت خودکار صورت گیرد. برای این منظور گزینه‌ی file->preferences->settings را در VSCode انتخاب کرده و سپس save را جستجو کرده و Format On Save را انتخاب کنید:


علاوه بر این‌ها، جهت کار بهتر با VSCode، بهتر است بررسی کننده‌های کدهای جاوا اسکریپتی (static code analyzers) را نیز با اجرای دستور زیر نصب کنید:
> npm i -g typescript eslint tslint eslint-plugin-react-hooks

پس از این تغییرات، نیاز است یکبار VSCode را بسته و مجددا باز کنید. سپس مجددا گزینه‌ی file->preferences->settings را در VSCode انتخاب کرده و ابتدا eslint را در اینجا جستجو کنید. در صفحه‌ی نمایش تنظیمات آن، گزینه‌ی Auto fix on save آن‌را انتخاب نمائید. در آخر در همین قسمت settings، عبارت prettier را انتخاب کنید. در اینجا اگر گزینه‌ی قدیمی یکپارچگی با eslint آن هنوز وجود دارد، آن‌را از حالت انتخاب شده خارج کنید (به صورت قرمز و deprecated نمایش داده می‌شود) تا افزونه‌ی prettier بدون مشکل و خطا کار کند (disable Prettier ESLint integration).


ایجاد قالب اولین برنامه‌ی React

در ادامه برای ایجاد اولین برنامه‌ی React، از بسته‌ی create-react-app که پیشتر آن‌را نصب کردیم، استفاده می‌کنیم. برای این منظور در خط فرمان دستور زیر را صادر کنید:
> create-react-app sample-01
در اینجا sample-01 یک نام دلخواه است و در حین اجرای این دستور باید به اینترنت متصل باشید تا وابستگی‌های مرتبط با پروژه را نیز دریافت کند. برای بار اول، اجرای آن ممکن است کمی طول بکشد. اما از دفعات آتی، چون بسته‌های مرتبط را در npm-cache سیستم نیز ذخیره می‌کند، اجرای آن بسیار سریع خواهد بود.
این قالب نه تنها React را نصب می‌کند، بلکه یک development server را برای اجرا و مشاهده‌ی سریع برنامه، webpack را برای یکی کردن فایل‌ها (bundling & minification)، Babel را برای کامپایل کدهای فایل‌های JSX و ... نیز نصب می‌کند. بنابراین به این ترتیب، یک پروژه‌ی تنظیم شده و آماده‌ی استفاده و توسعه را شاهد خواهیم بود که نیازی به تنظیمات اولیه‌ی آن نیست.
پس ایجاد برنامه، وارد پوشه‌ی sample-01 شده و دستور npm start را صادر کنید:
> cd sample-01
> npm start
به این ترتیب برنامه بر روی پورت 3000، قابل دسترسی و مشاهده می‌شود:


development server آن، تغییرات فایل‌های برنامه را تحت نظر قرار می‌دهد و با هر تغییری، به صورت خودکار برنامه را در مرورگر بارگذاری مجدد خواهد کرد.


بررسی ساختار اولین پروژه‌ی React ایجاد شده

ساختار پوشه‌ها و فایل‌های مثال اولیه‌ی ایجاد شده توسط قالب create-react-app به صورت زیر است:


البته شما در این تصویر پوشه‌ی node_modules را که در کنار این پوشه‌ها قرار دارد، مشاهده نمی‌کنید. وجود یک چنین پوشه‌ی سنگینی با هزاران فایل داخل آن، کار نمایشی IDEها را با مشکل مواجه می‌کند (مصرف حافظه‌ی بالا، به همراه کند شدن شدید آن). اگر نمی‌خواهید این پوشه نمایش داده شود، در مسیر file->preferences->settings، عبارت npm را جستجو کرده و سپس در قسمت npm: exclude آن، بر روی لینک edit in settings.json کلیک کنید:


 و سپس در فایل باز شده، یک چنین تنظیمی را می‌توانید اضافه و یا ویرایش و تکمیل کنید:
  "files.exclude": {
    "**/.git": true,
    "**/.svn": true,
    "**/.hg": true,
    "**/CVS": true,
    "**/.DS_Store": true,
    "**/node_modules": true,
    "**/wwwroot": true,
    "**/bower_components": true,
    "**/**/bin": true,
    "**/**/obj": true,
    "**/packages": true
  },

در ادامه پوشه‌ی public این پروژه را مشاهده می‌کنید. تمام فایل‌هایی که قرار است به صورت عمومی توسط برنامه ارائه شوند، مانند favicon.ico و غیره، در این پوشه قرار می‌گیرند.
در این پوشه بر روی فایل index.html آن کلیک کنید تا بتوان محتوای آن‌را بهتر بررسی کرد. برای مثال در ابتدای آن، درج تعدادی متادیتا را که یکی از آن‌ها ذکر manifest.json است، مشاهده می‌کنید. کار فایل manifest.json، ارائه‌ی یک سری متادیتای خاص مخصوص دستگاه‌های موبایل است که در آن‌ها بجای favicon.ico، می‌توان از تصاویر و یا آیکن‌های بزرگتری مانند فایل‌های png موجود در پوشه‌ی public، استفاده کرد. در ادامه‌ی این فایل، به تنظیم زیر می‌رسیم:
  <body>
    <noscript>You need to enable JavaScript to run this app.</noscript>
    <div id="root"></div>
div با id مساوی root، محل ارائه‌ی کل برنامه‌ی React ما است.

در پوشه‌ی src و فایل App.js آن، شاهد یک کامپوننت ابتدایی هستید که کار رندر صفحه‌ی مشکی پیش‌فرض این قالب را انجام می‌دهد. در این فایل، شاهد بازگشت یک چنین تگ‌هایی هستیم:
  return (
    <div className="App">
      <header className="App-header">
       ... 
      </header>
    </div>
  );
احتمالا تابحال چنین return ای را در برنامه‌های جاوا اسکریپتی مشاهده نکرده‌اید؛ چون درج آن‌ها در فایل‌های js به این نحو، غیرمجاز است. این تگ‌ها نه رشته‌ای هستند و نه HTML خالص. به آن jsx گفته می‌شود که مخفف JavaScript XML می‌باشد. کار آن ارائه‌ی ساختار UI ای است که قرار است رندر شود. یک چنین کدی برای اینکه قابل تفسیر و اجرا باشد، از درون کامپایلر ویژه‌ای به نام Babel عبور می‌کند و تبدیل به کدهای جاوا اسکریپتی خالصی می‌شود که برای مرورگرها قابل درک و اجرا است.
برای درک بهتر آن به آدرس https://babeljs.io/repl مراجعه کنید. سپس در سمت چپ صفحه، یک قطعه کد jsx را به یک ثابت انتساب دهید:
const element = <h1>Hello World!</h1>;


همانطور که مشاهده می‌کنید، این قطعه کد jsx (که یک رشته‌ی معمولی نیست)، توسط Babel به یک قطعه کد کاملا جاوا اسکریپتی قابل درک برای مرورگر تبدیل شده‌است:
"use strict";

var element = React.createElement("h1", null, "Hello World!");

بدیهی است نوشتن کدهای jsx، ساده‌تر از نوشتن قطعه کد فوق است و درک آن نیز به علت شباهت آن به HTML، آسان‌تر است. به همین جهت در کدهای React، ما از jsx استفاده می‌کنیم و تفسیر آن‌را به Babel واگذار خواهیم کرد.

در پوشه‌ی src، فایل مهم دیگری که وجود دارد، index.js است. این فایل نقطه‌ی آغازین برنامه را مشخص می‌کند. در قسمت‌های بعدی، محتویات این فایل را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
در اینجا فایل serviceWorker.js را نیز مشاهده می‌کنید. این فایل به صورت خودکار توسط قالب create-react-app ایجاد شده‌است و کار آن کمک به ارائه‌ی محلی برنامه، توسط development server آن است. بنابراین ما کاری با این فایل نخواهیم داشت.


نوشتن اولین برنامه‌ی React

به پوشه‌ی src ایجاد شده مراجعه کرده و تمام فایل‌های موجود و پیش‌فرض آن‌را حذف کنید. در ادامه خودمان آن‌ها را از صفر ایجاد خواهیم کرد. برای این منظور فایل جدید و خالی src\index.js را ایجاد می‌کنیم. در ابتدای کار نیاز است تعدادی ماژول React را import کنیم.
import React from "react";

const element = <h1>Hello World!</h1>;
console.log(element);
در اینجا شیء React از ماژول react دریافت شده و سپس یک ثابت را با یک عبارت jsx مقدار دهی کرده‌ایم. چون از jsx استفاده می‌کنیم، ذکر import ابتدای فایل الزامی است؛ از این جهت که Babel به کمک آن است که می‌تواند معادل React.createElement را تولید کند.
اگر هنوز برنامه توسط دستور npm start در حال اجرا است، هر بار که فایل index.js را ذخیره می‌کنیم، خروجی نهایی را در مرورگر نمایش می‌دهد (اگر هم آن‌را بسته‌اید، یکبار از طریق خط فرمان، دستور npm start را در ریشه‌ی پروژه، صادر کنید). به این قابلیت hot module reloading هم گفته می‌شود.
در این حالت اگر به مرورگر مراجعه کنید، یک صفحه‌ی سفید را مشاهده خواهید کرد. اکنون دکمه‌ی F12 را فشرده (و یا ctrl+shift+i) و developer console مرورگر را باز کنید.


شیءای را که در اینجا مشاهده می‌کنید، همان حاصل console.log کدهای فوق است؛ به عبارتی Babel، عبارت jsx ما را تبدیل به یک شیء جاوا اسکریپتی قابل فهم برای مرورگر کرده‌است که از دیدگاه React، جزئی از همان Virtual DOM ای است که پیشتر معرفی شد (نمایش درون حافظه‌ای DOM مختص React، جهت محاسبه‌ی تغییرات، با تغییر state هر کامپوننت و سپس اعمال آن‌ها به DOM اصلی در مرورگر).
اکنون می‌خواهیم این المان را در DOM اصلی، رندر کرده و نمایش دهیم:
import React from "react";
import ReactDOM from "react-dom";

const element = <h1>Hello World!</h1>;
console.log(element);

ReactDOM.render(element, document.getElementById("root"));
برای این منظور نیاز است از متد ReactDOM.render استفاده کرد. این شیء در ماژول react-dom قرار دارد؛ به همین جهت در ابتدای فایل import شده‌است. سپس در متد render آن، ابتدا المانی که قرار است رندر شود ذکر خواهد شد و سپس محل درج آن‌را مشخص می‌کنیم که دقیقا به همان div با id مساوی root در فایل public\index.html اشاره می‌کند.
اکنون پس از ذخیره سازی فایل index.js، اگر به مرورگر مراجعه کنید، عبارت Hello World! را مشاهده خواهید کرد:


همانطور که در این تصویر نیز مشخص است، المان h1 ما را داخل div ای با id مساوی root، درج کرده‌است.

هدف از این مثال ساده، نمایش نحوه‌ی کارکرد React، در پشت صحنه بود. در یک برنامه‌ی واقعی، بجای رندر یک المان ساده در DOM، کار رندر App component را انجام خواهیم داد. کامپوننت App، کامپوننت ریشه‌ای برنامه بوده و می‌تواند شامل درختی از کامپوننت‌ها که UI نهایی را تشکیل می‌دهند، شود.


نگاهی به تنظیمات پروژه‌ی ایجاد شده

اگر فایل package.json پروژه را باز کنید، یک چنین بسته‌هایی در آن درج شده‌است:
{
  "name": "sample-01",
  "version": "0.1.0",
  "private": true,
  "dependencies": {
    "react": "^16.11.0",
    "react-dom": "^16.11.0",
    "react-scripts": "3.2.0"
  },
  "scripts": {
    "start": "react-scripts start",
    "build": "react-scripts build",
    "test": "react-scripts test",
    "eject": "react-scripts eject"
  },
  "eslintConfig": {
    "extends": "react-app"
  },
  "browserslist": {
    "production": [
      ">0.2%",
      "not dead",
      "not op_mini all"
    ],
    "development": [
      "last 1 chrome version",
      "last 1 firefox version",
      "last 1 safari version"
    ]
  }
}
در اینجا صرفا سه بسته‌ی react، react-dom و react-scripts را در قسمت dependencies مشاهده می‌کنید که کل Importهای ما را تشکیل می‌دهند.
بسته‌ی react-scripts است که کار مدیریت چهار جزء قسمت scripts این فایل را انجام می‌دهد. برای نمونه دستور npm start ای که در اینجا تعریف شده، سبب اجرای react-scripts start می‌شود. در ادامه اگر دستور npm run build را اجرا کنیم، یک بسته‌ی نهایی بهینه سازی شده را تولید می‌کند.
آخرین دستور آن eject است. اگر دستور npm run eject را اجرا کنید، امکان سفارشی سازی پشت صحنه‌ی create-react-app را خواهید داشت؛ اما در نهایت به یک فایل package.json بسیار شلوغ خواهیم رسید (اینبار ارجاعات به Babel، Webpack و تمام ابزارهای دیگر نیز ظاهر می‌شوند). همچنین این عملیات نیز یک طرفه‌است. یعنی از این پس قرار است کنترل تمام این پشت صحنه، در اختیار ما باشد و به روز رسانی‌های بعدی create-react-app را با مشکل مواجه می‌کند. این گزینه صرفا مختص توسعه دهندگان پیشرفته‌ی React است.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: sample-01.zip

در قسمت بعد، پیشنیازهای جاوا اسکریپتی شروع به کار با React را بررسی می‌کنیم.
مطالب
نوشتن اعتبارسنج‌های سفارشی برای فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها در Angular
در مطلب «فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها در Angular - قسمت چهارم - اعتبارسنجی ورودی‌ها» مشاهده کردیم که Angular در روش فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها، تنها از 4 روش بومی اعتبارسنجی مرورگرها مانند ذکر ویژگی required برای فیلدهای اجباری، ویژگی‌های minlength و maxlength برای تعیین حداقل و حداکثر تعداد حروف مجاز قابل ورود در یک فیلد و از pattern برای کار با عبارات با قاعده پشتیبانی می‌کند. برای بهبود این وضعیت در این مطلب قصد داریم روش تهیه اعتبارسنج‌های سفارشی مخصوص حالت فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها را بررسی کنیم.


تدارک مقدمات مثال این قسمت

این مثال، در ادامه‌ی همین سری کار با فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها است. به همین جهت ابتدا ماژول جدید CustomValidators را به آن اضافه می‌کنیم:
 >ng g m CustomValidators -m app.module --routing
همچنین به فایل app.module.ts مراجعه کرده و CustomValidatorsModule را بجای CustomValidatorsRoutingModule در قسمت imports معرفی می‌کنیم. سپس به این ماژول جدید، کامپوننت فرم ثبت نام یک کاربر را اضافه خواهیم کرد:
 >ng g c CustomValidators/user-register
که اینکار سبب به روز رسانی فایل custom-validators.module.ts و افزوده شدن UserRegisterComponent به قسمت declarations آن می‌شود.
در ادامه کلاس مدل معادل فرم ثبت نام کاربران را تعریف می‌کنیم:
 >ng g cl CustomValidators/user
با این محتوا:
export class User {
  constructor(
    public username: string = "",
    public email: string = "", 
    public password: string = "", 
    public confirmPassword: string = "" 
  ) {}
}
در طراحی فرم HTML ایی آن نیاز است این موارد رعایت شوند:
- ورود نام کاربری اجباری بوده و باید بین 5 تا 8 حرف باشد.
- ورود ایمیل اجباری بوده و باید فرمت مناسبی نیز داشته باشد.
- ورود کلمه‌ی عبور اجباری بوده و باید با confirmPassword تطابق داشته باشد.
- ورود «کلمه‌ی عبور خود را مجددا وارد کنید» اجباری بوده و باید با password تطابق داشته باشد.



تعریف اعتبارسنج سفارشی ایمیل‌ها

هرچند می‌توان اعتبارسنجی ایمیل‌ها را توسط ویژگی استاندارد pattern نیز مدیریت کرد، اما جهت بررسی نحوه‌ی انتقال آن به یک اعتبارسنج سفارشی، کار را با ایجاد یک دایرکتیو مخصوص آن ادامه می‌دهیم:
 >ng g d CustomValidators/EmailValidator -m custom-validators.module
این دستور علاوه بر ایجاد فایل جدید email-validator.directive.ts و تکمیل ساختار ابتدایی آن، کار به روز رسانی custom-validators.module.ts را نیز انجام می‌دهد. در این حالت به صورت خودکار قسمت declarations این ماژول با EmailValidatorDirective مقدار دهی می‌شود.
در ادامه کدهای کامل این اعتبارسنج سفارشی را مشاهده می‌کنید:
import { Directive } from "@angular/core";
import { AbstractControl, NG_VALIDATORS, Validator } from "@angular/forms";

@Directive({
  selector:
    "[appEmailValidator][formControlName],[appEmailValidator][formControl],[appEmailValidator][ngModel]",
  providers: [
    {
      provide: NG_VALIDATORS,
      useExisting: EmailValidatorDirective,
      multi: true
    }
  ]
})
export class EmailValidatorDirective implements Validator {
  validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any } {
    const emailRegex = /\w+([-+.']\w+)*@\w+([-.]\w+)*\.\w+([-.]\w+)*/;
    const valid = emailRegex.test(element.value);
    return valid ? null : { appEmailValidator: true };
  }
}
توضیحات تکمیلی:
- علت تعریف این اعتبارسنج به صورت یک دایرکتیو جدید این است که بتوان selector آن‌را همانند ویژگی‌های HTML، به فیلد ورودی اضافه کرد:
<input #email="ngModel" required appEmailValidator type="text" class="form-control" 
name="email" [(ngModel)]="model.email">

- روش تعریف selector آن اندکی متفاوت است:
selector:
"[appEmailValidator][formControlName],[appEmailValidator][formControl],[appEmailValidator][ngModel]",
در اینجا مطابق https://angular.io/guide/styleguide#style-02-08 توصیه شده‌است که:
الف) نام دایرکتیو باید با یک پیشوند شروع شود و این پیشوند در فایل angular-cli.json. به app تنظیم شده‌است:
"apps": [
{
   // ...
   "prefix": "app",
این مساله در جهت مشخص کردن سفارشی بودن این دایرکتیو و همچنین کاهش احتمال تکرار نام‌ها توصیه شده‌است.
ب) در اینجا formControlName، formControl و ngModel قید شده‌ی در کنار نام selector این دایرکتیو را نیز مشاهده می‌کنید. وجود آن‌ها به این معنا است که کلاس این دایرکتیو، به المان‌هایی که به آن‌ها ویژگی appEmailValidator اضافه شده‌است و همچنین آن المان‌ها از یکی از سه نوع ذکر شده هستند، اعمال می‌شود و در سایر موارد بی‌اثر خواهد بود. البته ذکر این سه نوع، اختیاری است و صرفا می‌توان نوشت:
 selector: "[appEmailValidator]"

- پس از آن قسمت providers را مشاهده می‌کنید:
  providers: [
    {
      provide: NG_VALIDATORS,
      useExisting: EmailValidatorDirective,
      multi: true
    }
کار قسمت multi آن این است که EmailValidatorDirective (یا همان کلاس جاری) را به لیست NG_VALIDATORS توکار (اعتبارسنج‌های توکار مبتنی بر قالب‌ها) اضافه می‌کند و سبب بازنویسی هیچ موردی نخواهد شد. بنابراین وجود این قسمت در جهت تکمیل تامین کننده‌های توکار Angular ضروری است.

- سپس پیاده سازی اینترفیس توکار Validator را مشاهده می‌کنید:
 export class EmailValidatorDirective implements Validator {
این اینترفیس جزو مجموعه‌ی فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها است و از آن جهت نوشتن اعتبارسنج‌های سفارشی می‌توان استفاده کرد.
برای پیاده سازی این اینترفیس، نیاز است متد اجباری ذیل را نیز افزود و تکمیل کرد:
 validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any }
کار این متد این است که المانی را که appEmailValidator به آن اعمال شده‌است، به عنوان پارامتر متد validate در اختیار کلاس جاری قرار می‌دهد. به این ترتیب می‌توان برای مثال به مقدار آن دسترسی یافت و سپس منطق سفارشی را پیاده سازی و یک خروجی key/value را بازگشت داد.
validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any } {
  const emailRegex = /\w+([-+.']\w+)*@\w+([-.]\w+)*\.\w+([-.]\w+)*/;
  const valid = emailRegex.test(element.value);
  return valid ? null : { appEmailValidator: true };
}
برای مثال در اینجا مقدار فیلد ایمیل element.value توسط عبارت باقاعده‌ی نوشته شده بررسی می‌شود. اگر با این الگو انطباق داشته باشد، نال بازگشت داده می‌شود (اعلام عدم وجود مشکلی در اعتبارسنجی) و اگر خیر، یک شیء key/value دلخواه را می‌توان بازگشت داد.

- اکنون که این دایرکتیو جدید طراحی و ثبت شده‌است (در قسمت declarations فایل custom-validators.module.ts)، تنها کافی است selector آن‌را به المان ورودی مدنظر اعمال کنیم تا کار اعتبارسنجی آن‌را به صورت خودکار مدیریت کند:
<input #email="ngModel" required appEmailValidator type="text" class="form-control"
name="email" [(ngModel)]="model.email">


نحوه‌ی طراحی خروجی متد validate

هنگام پیاده سازی متد validate اینترفیس Validator، هیچ قالب خاصی برای خروجی آن درنظر گرفته نشده‌است و همینقدر که این خروجی یک شیء key/value باشد، کفایت می‌کند. برای مثال اگر اعتبارسنج استاندارد required با شکست مواجه شود، یک چنین شی‌ءایی را بازگشت می‌دهد:
 { required:true }
و یا اگر اعتبارسنج استاندارد minlength باشکست مواجه شود، اطلاعات بیشتری را در قسمت مقدار این کلید بازگشتی، ارائه می‌دهد:
{ minlength : {
     requiredLength : 3,
     actualLength : 1
   }
}
در کل اینکه چه چیزی را بازگشت دهید، بستگی به طراحی مدنظر شما دارد؛ برای نمونه در اینجا appEmailValidator (یک کلید و نام دلخواه است و هیچ الزامی ندارد که با نام selector این دایرکتیو یکی باشد)، به true تنظیم شده‌است:
 { appEmailValidator: true }
بنابراین شرط تامین نوع خروجی، برقرار است. علت true بودن آن نیز مورد ذیل است:
<div class="alert alert-danger"  *ngIf="email.errors.appEmailValidator">
The entered email is not valid.
</div>
در اینجا اگر false را بازگشت دهیم، هرچند email.errors دارای کلید جدید appEmailValidator شده‌است، اما ngIf سبب رندر خطای اعتبارسنجی «ایمیل وارد شده معتبر نیست.» به علت false بودن نتیجه‌ی نهایی، نمی‌شود. یا حتی می‌توان بجای true یک رشته و یا یک شیء با توضیحات بیشتری را نیز تنظیم کرد؛ چون value این key/value به any تنظیم شده‌است و هر چیزی را می‌پذیرد.
از دیدگاه اعتبارسنج فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها، همینقدر که آرایه‌ی email.errors دارای عضو و کلید جدیدی شد، کار به پایان رسیده‌است و اعتبارسنجی المان را شکست خورده ارزیابی می‌کند. مابقی آن، اطلاعاتی است که برنامه نویس ارائه می‌دهد (بر اساس نیازهای نمایشی برنامه).


تهیه اعتبارسنج سفارشی مقایسه‌ی کلمات عبور با یکدیگر

در طراحی کلاس User که معادل فیلدهای فرم ثبت نام کاربران است، دو خاصیت کلمه‌ی عبور و تائید کلمه‌ی عبور را مشاهده می‌کنید:
public password: string = "",
public confirmPassword: string = ""
Angular به همراه اعتبارسنج توکاری برای بررسی یکی بودن این دو نیست. به همین جهت نمونه‌ی سفارشی آن‌را همانند EmailValidatorDirective فوق تهیه می‌کنیم. ابتدا یک دایرکتیو جدید را به نام EqualValidator به ماژول custom-validators اضافه می‌کنیم:
 >ng g d CustomValidators/EqualValidator -m custom-validators.module
که سبب ایجاد فایل جدید equal-validator.directive.ts و به روز رسانی قسمت declarations فایل custom-validators.module.ts با EqualValidatorDirective نیز می‌شود.

در ادامه کدهای کامل آن‌را در ذیل مشاهده می‌کنید:
import { Directive, Attribute } from "@angular/core";
import { Validator, AbstractControl, NG_VALIDATORS } from "@angular/forms";

@Directive({
  selector:
    "[appValidateEqual][formControlName],[appValidateEqual][formControl],[appValidateEqual][ngModel]",
  providers: [
    {
      provide: NG_VALIDATORS,
      useExisting: EqualValidatorDirective,
      multi: true
    }
  ]
})
export class EqualValidatorDirective implements Validator {
  constructor(@Attribute("compare-to") public compareToControl: string) {}

  validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any } {
    const selfValue = element.value;
    const otherControl = element.root.get(this.compareToControl);

    console.log("EqualValidatorDirective", {
       thisControlValue: selfValue,
       otherControlValue: otherControl ? otherControl.value : null
    });

    if (otherControl && selfValue !== otherControl.value) {
      return {
        appValidateEqual: true // Or a string such as 'Password mismatch.' or an abject.
      };
    }

    if (
      otherControl &&
      otherControl.errors &&
      selfValue === otherControl.value
    ) {
      delete otherControl.errors["appValidateEqual"];
      if (!Object.keys(otherControl.errors).length) {
        otherControl.setErrors(null);
      }
    }

    return null;
  }
}
توضیحات تکمیلی:
- قسمت آغازین این اعتبارسنج سفارشی، مانند توضیحات EmailValidatorDirective است که در ابتدای بحث عنوان شد. این کلاس به یک Directive مزین شده‌است تا بتوان selector آن‌را به المان‌های HTML ایی فرم افزود (برای مثال در اینجا به دو فیلد ورود کلمات عبور). قسمت providers آن نیز تنظیم شده‌است تا EqualValidatorDirective جاری به لیست توکار NG_VALIDATORS اضافه شود.
- در ابتدای کار، پیاده سازی اینترفیس Validator، همانند قبل انجام شده‌است؛ اما چون در اینجا می‌خواهیم نام فیلدی را که قرار است کار مقایسه را با آن انجام دهیم نیز دریافت کنیم، ابتدا یک Attribute و سپس یک پارامتر و خاصیت عمومی دریافت کننده‌ی مقدار آن‌را نیز افزوده‌ایم:
export class EqualValidatorDirective implements Validator {
  constructor(@Attribute("compare-to") public compareToControl: string) {}
به این ترتیب زمانیکه قرار است فیلد کلمه‌ی عبور را تعریف کنیم، ابتدا ویژگی appValidateEqual یا همان selector این اعتبارسنج به آن اضافه شده‌است تا کار فعال سازی ابتدایی صورت گیرد:
<input #password="ngModel" required type="password" class="form-control"
appValidateEqual compare-to="confirmPassword" name="password" [(ngModel)]="model.password">
سپس Attribute یا ویژگی به نام compare-to نیز تعریف شده‌است. این compare-to همان نامی است که به Attribute@ نسبت داده شده‌است. سپس مقداری که به این ویژگی نسبت داده می‌شود، توسط خاصیت compareToControl دریافت خواهد شد.
در اینجا محدودیتی هم از لحاظ تعداد ویژگی‌ها نیست و اگر قرار است این اعتبارسنج اطلاعات بیشتری را نیز دریافت کند می‌توان ویژگی‌های بیشتری را به سازنده‌ی آن نسبت داد.

یک نکته: می‌توان نام این ویژگی را با نام selector نیز یکی انتخاب کرد. به این ترتیب ذکر نام ویژگی آن، هم سبب فعال شدن اعتبارسنج و هم نسبت دادن مقداری به آن، سبب مقدار دهی خاصیت متناظر با آن، در سمت کلاس اعتبارسنج می‌گردد.

- در ابتدای این اعتبارسنج، نحوه‌ی دسترسی به مقدار یک کنترل دیگر را نیز مشاهده می‌کنید:
export class EqualValidatorDirective implements Validator {
  constructor(@Attribute("compare-to") public compareToControl: string) {}

  validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any } {
    const selfValue = element.value;
    const otherControl = element.root.get(this.compareToControl);

    console.log("EqualValidatorDirective", {
       thisControlValue: selfValue,
       otherControlValue: otherControl ? otherControl.value : null
    });
در اینجا element.value مقدار المان یا کنترل HTML جاری است که appValidateEqual به آن اعمال شده‌است.
بر اساس مقدار خاصیت compareToControl که از ویژگی compare-to دریافت می‌شود، می‌توان به کنترل دوم، توسط element.root.get دسترسی یافت.

- در ادامه‌ی کار، مقایسه‌ی ساده‌ای را مشاهده می‌کنید:
    if (otherControl && selfValue !== otherControl.value) {
      return {
        appValidateEqual: true // Or a string such as 'Password mismatch.' or an abject.
      };
    }
اگر کنترل دوم یافت شد و همچنین مقدار آن با مقدار کنترل جاری یکی نبود، همان شیء key/value مورد انتظار متد validate، در جهت اعلام شکست اعتبارسنجی بازگشت داده می‌شود.

- در پایان کدهای متد validate، چنین تنظیمی نیز قرار گرفته‌است:
    if (otherControl && otherControl.errors && selfValue === otherControl.value) {
      delete otherControl.errors["appValidateEqual"];
      if (!Object.keys(otherControl.errors).length) {
        otherControl.setErrors(null);
      }
    }

    return null;
اعتبارسنج تعریف شده، فقط به کنترلی که هم اکنون در حال کار با آن هستیم اعمال می‌شود. اگر پیشتر کلمه‌ی عبوری را وارد کرده باشیم و سپس به فیلد تائید آن مراجعه کنیم، وضعیت اعتبارسنجی فیلد کلمه‌ی عبور قبلی به حالت غیرمعتبر تنظیم شده‌است. اما پس از تکمیل فیلد تائید کلمه‌ی عبور، هرچند وضعیت فیلد جاری معتبر است، اما هنوز وضعیت فیلد قبلی غیرمعتبر می‌باشد. برای رفع این مشکل، ابتدا کلید دلخواه appValidateEqual را از آن حذف می‌کنیم (همان کلیدی است که پیشتر در صورت مساوی نبودن مقدار فیلدها بازگشت داده شده‌است). حذف این کلید سبب نال شدن آرایه‌ی errors یک شیء نمی‌شود و همانطور که پیشتر عنوان شد، Angular تنها به همین مورد توجه می‌کند. بنابراین در ادامه کار، setErrors یا تنظیم آرایه‌ی errors به نال هم انجام شده‌است. در اینجا است که Angular فیلد دوم را نیز معتبر ارزیابی خواهد کرد.


تکمیل کامپوننت فرم ثبت نام کاربران

اکنون user-register.component.ts را که در ابتدای بحث اضافه کردیم، چنین تعاریفی را پیدا می‌کند:
import { NgForm } from "@angular/forms";
import { User } from "./../user";
import { Component, OnInit } from "@angular/core";

@Component({
  selector: "app-user-register",
  templateUrl: "./user-register.component.html",
  styleUrls: ["./user-register.component.css"]
})
export class UserRegisterComponent implements OnInit {
  model = new User();

  constructor() {}

  ngOnInit() {}

  submitForm(form: NgForm) {
    console.log(this.model);
    console.log(form.value);
  }
}
در اینجا تنها کار مهمی که انجام شده‌است، ارائه‌ی خاصیت عمومی مدل، جهت استفاده‌ی از آن در قالب HTML ایی این کامپوننت است. بنابراین به فایل user-register.component.html مراجعه کرده و آن‌را نیز به صورت ذیل تکمیل می‌کنیم:

ابتدای فرم
<div class="container">
  <h3>Registration Form</h3>
  <form #form="ngForm" (submit)="submitForm(form)" novalidate>
در اینجا novalidate اضافه شده‌است تا اعتبارسنجی توکار مرورگرها با اعتبارسنجی سفارشی فرم جاری تداخل پیدا نکند. همچنین توسط یک template reference variable به وهله‌ای از فرم دسترسی یافته و آن‌را به متد submitForm کامپوننت ارسال کرده‌ایم.

تکمیل قسمت ورود نام کاربری

    <div class="form-group" [class.has-error]="username.invalid && username.touched">
      <label class="control-label">User Name</label>
      <input #username="ngModel" required maxlength="8" minlength="4" type="text"
        class="form-control" name="username" [(ngModel)]="model.username">
      <div *ngIf="username.invalid && username.touched">
        <div class="alert alert-info">
          errors: {{ username.errors | json }}
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="username.errors.required">
          username is required.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="username.errors.minlength">
          username should be minimum {{username.errors.minlength.requiredLength}} characters.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="username.errors.maxlength">
          username should be max {{username.errors.maxlength.requiredLength}} characters.
        </div>
      </div>
    </div>
اعتبارسنجی فیلد نام کاربری شامل سه قسمت بررسی errors.required، errors.minlength و errors.maxlength است.


تکمیل قسمت ورود ایمیل

    <div class="form-group" [class.has-error]="email.invalid && email.touched">
      <label class="control-label">Email</label>
      <input #email="ngModel" required appEmailValidator type="text" class="form-control"
        name="email" [(ngModel)]="model.email">
      <div *ngIf="email.invalid && email.touched">
        <div class="alert alert-info">
          errors: {{ email.errors | json }}
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="email.errors.required">
          email is required.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="email.errors.appEmailValidator">
          The entered email is not valid.
        </div>
      </div>
    </div>
در اینجا نحوه‌ی استفاده‌ی از دایرکتیو جدید appEmailValidator را ملاحظه می‌کنید. این دایرکتیو ابتدا به المان فوق متصل و سپس نتیجه‌ی آن در قسمت ngIf، برای نمایش خطای متناظری بررسی شده‌است.


تکمیل قسمت‌های ورود کلمه‌ی عبور و تائید آن

    <div class="form-group" [class.has-error]="password.invalid && password.touched">
      <label class="control-label">Password</label>
      <input #password="ngModel" required type="password" class="form-control"
        appValidateEqual compare-to="confirmPassword" name="password" [(ngModel)]="model.password">
      <div *ngIf="password.invalid && password.touched">
        <div class="alert alert-info">
          errors: {{ password.errors | json }}
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="password.errors.required">
          password is required.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="password.errors.appValidateEqual">
          Password mismatch. Please complete the confirmPassword .
        </div>
      </div>
    </div>

    <div class="form-group" [class.has-error]="confirmPassword.invalid && confirmPassword.touched">
      <label class="control-label">Retype password</label>
      <input #confirmPassword="ngModel" required type="password" class="form-control"
        appValidateEqual compare-to="password" name="confirmPassword" [(ngModel)]="model.confirmPassword">
      <div *ngIf="confirmPassword.invalid && confirmPassword.touched">
        <div class="alert alert-info">
          errors: {{ confirmPassword.errors | json }}
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="confirmPassword.errors.required">
          confirmPassword is required.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="confirmPassword.errors.appValidateEqual">
          Password mismatch.
        </div>
      </div>
    </div>
در اینجا نحوه‌ی اعمال دایرکتیو جدید appValidateEqual و همچنین ویژگی compare-to آن‌را به فیلدهای کلمه‌ی عبور و تائید آن مشاهده می‌کنید.
همچنین خروجی آن نیز در قسمت ngIf آخر بررسی شده‌است و سبب نمایش خطای اعتبارسنجی متناسبی می‌شود.


تکمیل انتهای فرم

    <button class="btn btn-primary" [disabled]="form.invalid" type="submit">Ok</button>
  </form>
</div>
در اینجا بررسی می‌شود که آیا فرم معتبر است یا خیر. اگر خیر، دکمه‌ی submit آن غیرفعال می‌شود و برعکس.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: angular-template-driven-forms-lab-08.zip
برای اجرای آن فرض بر این است که پیشتر Angular CLI را نصب کرده‌اید. سپس به ریشه‌ی پروژه وارد شده و دو پنجره‌ی کنسول مجزا را باز کنید. در اولی دستورات
>npm install
>ng build --watch
و در دومی دستورات ذیل را اجرا کنید:
>dotnet restore
>dotnet watch run
اکنون می‌توانید برنامه را در آدرس http://localhost:5000 مشاهده و اجرا کنید.
بازخوردهای دوره
استفاده از StructureMap به عنوان یک IoC Container
تفاوت مهمی ندارند. بیشتر هدف نظم دادن به برنامه‌است. برای نمونه config یک برنامه مفصل‌تر هم می‌تواند باشد. به همین جهت انتقال آن به یک کتابخانه‌ی مجزا درک و مدیریت برنامه را ساده‌تر می‌کند.