.NET Tips | جستجوها: نتایج مشابه «نوشتن یک بات تلگرامی با استفاده از webhookها»، صفحه: ۵۳

نظرات مطالب

Asp.Net Identity #2

سلام؛ من با استفاده از .NET Core 2.2 Web Api و angular در حال نوشتن برنامه ای هستم که نیاز به سطح دسترسی برای کاربران میباشد. به اینصورت که در یک شرکت holding هر شرکت زیر مجموعه یک ادمین دارد و چندین کاربر که هر کاربر بنا به موقعیت شغلی نیاز به سطح دسترسی خاصی دارد به عنوان مثال منشی شرکت الف فقط به اطلاعات شرکت الف دسترسی داشته باشد و همینطور منشی شرکت ب به اطلاعات شرکت ب دسترسی دارد و ... . در چنین موقعیتی بهتره از Identity استفاده کنیم یا jwt?

‫۵ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۱۳:۲۷

وحید نصیری

مطالب

استفاده از pjax بجای ajax در ASP.NET MVC

عموما از ajax برای ارائه سایت‌هایی سریع، با حداقل ریفرش و حداقل مصرف پهنای باند سرور، استفاده می‌شود. اما این روش، مشکلات خاص خود را نیز دارا است. عموما محتوای پویای بارگذاری شده، سبب تغییر آدرس صفحه‌ی جاری در مرورگر نمی‌شود. برای مثال اگر قرار است چندین برگه در صفحه به صورت ajax ایی بارگذاری شوند، تغییر سریع محتوا را مشاهده می‌کنید، اما خبری از تغییر آدرس جاری صفحه در مرورگر نیست. همچنین روش‌های ajax ایی عموما SEO friendly نیستند. زیرا اکثر موتورهای جستجو فاقد پردازشگرهای جاوا اسکریپت می‌باشند و محتوای پویای ajax ایی را مشاهده نمی‌کنند. برای آدرس دهی این مشکلات مهم، افزونه‌ای به نام pjax طراحی شده‌است که کار آن دریافت محتوای HTML ایی از سرور و قرار دادن آن در یک جایگاه خاص مانند یک div است. در پشت صحنه‌ی آن از jQuery ajax استفاده شده، به همراه push state

pjax = pushState + AJAX

Push state API همان HTML5 History API است؛ به این معنا که هرچند محتوای صفحه‌ی جاری به صورت پویا بارگذاری می‌شود، اما آدرس مرورگر نیز به صورت خودکار تنظیم خواهد شد؛ به همراه عنوان صفحه. به علاوه تاریخچه‌ی مرور صفحات نیز در مرورگر به روز رسانی شده و امکان حرکت بین صفحات توسط دکمه‌های back و forward همانند قبل وجود خواهد داشت. همچنین اگر مرورگر جاری سایت، امکان استفاده از جاوا اسکریپت را نداشته باشد، به صورت خودکار به حالت بارگذاری کامل صفحه سوئیچ خواهد کرد.
سایت‌های بسیاری خودشان را با این الگو وفق داده‌اند. برای نمونه Twitter و Github از مفهوم pjax استفاده‌ی وسیعی دارند. برای نمونه، layout یا master page یک سایت را درنظر بگیرید. به ازای مرور هر صفحه، یکبار باید تمام قسمت‌های تکراری layout از سرور بارگذاری شوند. توسط pjax به سرور اعلام می‌کنیم، ما تنها نیاز به body صفحات را داریم و نه کل صفحه را. همچنین اگر مرورگر از جاوا اسکریپت استفاده نمی‌کند، لطفا کل صفحه را همانند گذشته بازگشت بده. به علاوه مسایل سمت کلاینت مانند تغییر آدرس مرورگر و تغییر عنوان صفحه نیز به صورت خودکار مدیریت شوند. این تکنیک را دقیقا در حین مرور مخزن‌های کد Github می‌توانید مشاهده کنید. فقط قسمتی که لیست فایل‌ها را ارائه می‌دهد، از سرور دریافت می‌گردد و نه کل صفحه.

بکارگیری pjax در ASP.NET MVC

مطابق توضیحاتی که ارائه شد، برای پیاده سازی سازی pjax نیاز به دو فایل layout داریم. یکی برای حالت ajax ایی و دیگری برای حالت بارگذاری کامل صفحه. حالت ajax ایی آن تنها از رندرکردن body پشتیبانی می‌کند؛ و نه ارائه تمام قسمت‌های صفحه مانند هدر، فوتر، منوها و غیره. بنابراین خواهیم داشت:

الف) تعریف فایل‌های layout سازگار با pjax
ابتدا یک فایل جدید را به نام _PjaxLayout.cshtml به پوشه‌ی Shared اضافه کنید؛ با این محتوا:

 <title>@ViewBag.Title</title>
@RenderBody()

سپس layout اصلی سایت را به نحو ذیل تغییر دهید

<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <meta charset="utf-8" />
    <meta name="viewport" content="width=device-width" />
    <title>@ViewBag.Title</title>
    <link href="~/Content/Site.css" rel="stylesheet" />
    <script src="~/Scripts/jquery-1.8.2.min.js"></script>
    <script src="~/Scripts/jquery.pjax.js"></script>

    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            $(document).pjax('a[withpjax]', '#pjaxContainer', { timeout: 5000 });
        });
    </script>
</head>
    <body>
        <div>Main layout ...</div>
        <div id="pjaxContainer">
            @RenderBody()
        </div>
    </body>
</html>

در فایل PjaxLayout خبری از هدر و فوتر نیست و فقط یک عنوان و نمایش body را به همراه دارد.
فایل layout اصلی سایت همانند قبل است. فقط RenderBody آن داخل یک div با id مساوی pjaxContainer قرار گرفته و از آن در فراخوانی افزونه‌ی pjax استفاده شده‌است. همانطور که ملاحظه می‌کنید، مطابق تنظیمات ابتدای هدر layout، فقط لینک‌هایی که دارای ویژگی withpjax باشند، توسط pjax پردازش خواهند شد.

ب) تغییر فایل ViewStart برنامه
در فایل ViewStart، کار مقدار دهی layout پیش فرض صورت گرفته‌است. اکنون نیاز است این فایل را جهت معرفی layout دوم تعریف شده مخصوص pjax، اندکی ویرایش کنیم:

@{
    if (Request.Headers["X-PJAX"] != null)
    {
        Layout = "~/Views/Shared/_PjaxLayout.cshtml";
    }
    else
    {
        Layout = "~/Views/Shared/_Layout.cshtml";
    }
}

افزونه‌ی pjax، هدری را به نام X-PJAX به سرور ارسال می‌کند. بر این اساس می‌توان تصمیم گرفت که آیا از layout اصلی (در صورتیکه مرورگر از جاوا اسکریپت پشتیبانی نمی‌کند و این هدر را ارسال نکرده‌است) یا از layout سبک‌تر pjax استفاده شود.

ج) آزمایش برنامه

using System.Web.Mvc;

namespace PajxMvcApp.Controllers
{
    public class HomeController : Controller
    {
        public ActionResult Index()
        {
            return View();
        }

        public ActionResult About()
        {
            return View();
        }
    }
}

یک کنترلر ساده را به نحو فوق با دو اکشن متد و دو View متناظر با آن ایجاد کنید.
سپس View متد Index را به نحو ذیل تغییر دهید:

 @{
ViewBag.Title = "Index";
}

<h2>Index</h2>

@Html.ActionLink(linkText: "About", actionName:"About", routeValues: null,
                         controllerName:"Home", htmlAttributes: new { withpjax = "with-pjax"})

در این View یک لینک معمولی به اکشن متد About اضافه شده‌است. فقط در ویژگی‌های html آن، یک ویژگی جدید به نام withpjax را نیز اضافه کرده‌ایم تا در صورت امکان و پشتیبانی مرورگر، از pjax استفاده شود.
اکنون اگر برنامه را اجرا کنید، چنین خروجی را در برگه‌ی network آن مشاهده خواهید کرد:

همانطور که ملاحظه می‌کنید، با کلیک بر روی لینک About، یک درخواست pjax ایی به سرور ارسال شده‌است؛ به همراه هدرهای ویژه آن. هنوز قسمت‌های اصلی layout سایت مشخص هستند (و مجددا از سرور درخواست نشده‌اند). آدرس صفحه عوض شده‌است. به علاوه قسمت body آن تنها تغییر کرده‌است.

این مثال را از اینجا نیز می‌توانید دریافت کنید
PajxMvcApp.zip

برای مطالعه بیشتر

A Faster Web With PJAX
Favour PJAX over dynamically loaded partial views
What is PJAX and why
Pjax.Mvc
Using pjax with ASP.Net MVC3
Getting started with PJAX with ASP.NET MVC
ASP.NET MVC with PAjax or PushState/ReplaceState and Ajax

‫۱۰ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۳ خرداد ۱۳۹۳، ساعت ۱۷:۱۵

علی یگانه مقدم

مطالب

بهبود Time ZoneInfo در دات نت 6

با ارائه net core.، شاهده استفاده‌ی گسترده از DateTimeOffset بجای DateTime بودیم و این استفاده به مرور در کدهای خودمان هم ورود کرد. DateTimeOffset به شما این اجازه را میدهد که دقیقا بدانید ساعت وارد شده در سیستم، دقیقا مربوطه به چه منطقه زمانی است. در پروژه‌ای که مدتی است با نسخه‌ی Asp.net core 3.1 در حال طراحی و به روزرسانی بخش‌های مختلف آن هستیم، یکی از موارد، سیستم زمانی آن است که باید در زمان‌های مناسب و مدنظر کاربر، فعالیت‌های تنظیم شده‌ی توسط کاربر را به انجام برساند.

در اینجا سامانه به صورت Paas آغاز به فعالیت کرد. در این نوع سیستم‌ها، تاریخ و ساعت سرور بر اساس منطقه‌ی زمانی صفر، یعنی گرینویچ یا نصف النهار مبدا تنظیم شده‌است. یعنی زمانی که شما ساعت سیستم را دریافت میکنید، Offset بر روی صفر تنظیم شده‌است و اگر کاربر تهران (ایران) ساعتی را بخواهد تنظیم کند، این تاریخ حتما باید یک آفست 3.5 داشته باشد تا محاسبات زمانی سیستم دقیق کار کند؛ در غیر اینصورت سه ساعت و نیم زودتر، فعالیت موردنظر آغاز میگردد و باعث خطا و بی اعتبار شدن سامانه میگردد.

همچنین در بعضی کشورهای مانند ایران، Daylight Saving Time یا به اختصار DST نیز پیاده سازی میشود که در ین حالت در کشور مربوطه، نیمه اول سال که هوا گرم‌تر است ساعت‌ها یک ساعت به جلو کشیده شده و با آغاز روزهای سرد سال، ساعت بجای قبلی خود باز میگردد و به همین دلیل، آفست زمانی آن 4.5 میباشد که البته ممکن است بنا به دلایلی این DST اجرا نگردد که بیش از ده سال پیش کشور ما نیز چنین تجربه‌ای را چند سالی داشت.

به همین دلیل باید این موضوع تغییر آفست را جدی گرفت. حال در سامانه‌ی ما گاها افرادی هستند که در خارج از کشور با آن کار میکنند و از آنجا که سامانه بر اساس ساعت تهران این فعالیت را انجام میدهد، باید در این قسمت به روزرسانی‌هایی را به انجام میرساندیم. بدین ترتیب در قسمت پروفایل کاربر، لیستی به نام منطقه زمانی قرار دادیم تا بر اساس آن، کاربر بتواند منطقه زمانی خود را انتخاب کند تا از این پس، زمان خود را بر اساس زمان تهران مشخص نکند. پس با استفاده از کلاس موجود در دات نت TimeZoneInfo لیستی از TimeZone‌ها را به دست آوردم که هر timezone شامل ID، نام نمایشی، میزان آفست آن منطقه، آیا شامل DST میگردد یا خیر و ... میشود.

در این حالت برای هر کاربر، Zone ID را ذخیره کرده و با هر بار استفاده بر اساس ZoneId، اطلاعات آن منطقه زمانی را به دست می‌آوردم. همه چیز درست کار میکرد ولی زمانیکه سامانه توسط داکر روی سرویس‌های Paas اجرا شد، در این حالت چون سیستم مذکور یک لینوکس است که توسط Nginx اجرا میگردد و اینکه TimeZoneInfo یک سیستم WindowsBased است، به مشکل برخورد کرد و نتوانست ZoneID مورد نظر را در سیستم بیابد. سیستم‌های دیگر مانند لینوکس، از ساختاری با نام IANA میباشد که توسط ICANN حمایت میشود و دیتابیس‌های به روز آن در این آدرس قرار دارد. به همین علت سیستم مجددا RollBack شد تا آن را اصلاح نماییم.

جهت اصلاح این مشکل سه مورد زیر را بررسی کردم:

یک. استفاده از کتابخانه مبدل منطقه زمانی: این کتابخانه تبدیل حالت‌های زمانی از ویندوز به IANA و بالعکس را دارد. همچنین این امکان را به شما میدهد که به راحتی با وارد نمودن ZoneId به هر شکلی که وارد شود، چه به صورت ویندوزی و چه به صورت IANA باشد، خروجی TimeZoneInfo مورد نظر را تامین مینماید. البته در سیستم عامل ویندوز همان شکل قبل را دارد ولی در حالت لینوکسی، نام نمایشی مناطق شکل مناسبی ندارد و فقط بیشتر به شکل اختلاف زمانی میباشد که دو مرتبه تکرار شده است.

دو. استفاده از کتابخانه NodaTime: کتابخانه NodaTime، کتابخانه‌ی خوشنامی در مورد مسائل تاریخ و ساعت میباشد و همچنین قابلیت مناطق زمانی را بر اساس سیستم IANA فراهم میکند

سه. ارتقا پروژه به دات نت 6: تیم دات نت، در نسخه‌ی ،6 در زمینه‌ی تاریخ و ساعت بهبود‌های فراوانی داشته‌اند که تایپ‌های جدید DateOnly و TimeOnly نیز نمونه‌هایی از آن میباشد ولی بهبودهایی هم در زمینه TimeZone‌ها نیز صورت گرفته‌است و از حالت WindowsBased به حالت CrossPlatform تغییر یافته‌است. در حال حاضر در صورتیکه در نسخه 6، شما از مناطق زمانی چه در ویندوز و چه در لینوکس استفاده کنید، یا اینکه در یک سیستم IANA از ZoneId‌های ویندوزی استفاده کنید و یا بالعکس، هیچ مشکلی وجود ندارد.

با توجه به این موضوع، ما سیستم را از نسخه‌ی 3.1 به نسخه 6 به روزرسانی کردیم و به راحتی و بدون تغییر کدها توانستیم مناطق زمانی را به راحتی بدست آوریم. البته این نکته را باید مدنظر داشته باشید که در سیستم ویندوزی، همه چیز مطابق قبل است ولی در یک سیستم مبتنی بر IANA، ممکن است بعضی از نام‌های نمایشی تکراری باشند، ولی ZONEID‌ها متفاوت هستند؛ مثلا برای ایران دو منطقه زمانی، یا برای ترکیه سه یا چهار منطقه زمانی وجود داشت؛ با نام‌های نمایشی یکسان ولی با ZoneId‌های متفاوت به شکل Iran و دیگری به شکل Asia/tehran بود و ترکیه هم با چند نام شهر متفاوت است.

‫۲ سال و ۹ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۱۰:۲۵

ابراهیم زارعی

مطالب

xamarin.android قسمت دوم

در بحث گذشته کنترل‌های مورد نظر را بصورت داینامیک تولید کردیم که در طراحی Appهای پیچیده مناسب نمی‌باشد و بهتر است فرم و طراحی گرافیکی را از قبل آماده کرده و در activity اجرا نماییم. به فرم‌های از قبل طراحی شده، layout گفته میشود. layout‌ها با فرمت xml ساخته می‌شوندو بنابراین به زبان سی شارپ مربوط نمی‌باشد.

در زامارین 2 نوع layout داریم

1: صفحات razor از قبل پردازش شده PreProcessRazorPaged

2: layout استاندارد اندروید با ساختار xml که در زامارین ساخته میشود. در اینجا یک طراح جهت طراحی گرافیکی اندروید نصب میشود که خروجی را به xml تبدیل میکند.

محل استاندارد طراحی layout

در دایرکتوری resource بر روی دایرکتوری layout راست کلیک نموده و add new item و سپس android layout را انتخاب می‌کنیم که در این حالت یک فایل با پسوند xml اضافه میشود. با انتخاب layout و زدن دکمه f4، پنجره properties باز شده و میتوانیم خصوصیات layout را تغییر دهیم.

پس از ایجاد layout که دستورات غیر اجرایی (مرده) می‌باشد، بایستی آن‌ها به کلاس‌های کنترل معادل خود در اندروید تبدیل شوند که به این عملیات inflating و یا inflation نیز گفته میشود. پس از عملیات inflating می‌توان کنترل‌ها را پیدا کرده و آنها را برنامه نویسی کنیم.

FindViewbyid در پارامتر ورودی خود از طریق Resource.id، نام کنترل را دریافت نموده و بصورت Object باز می‌گرداند که بایستی نتیجه خروجی را به کلاس همان کنترل Cast نماییم:

Button btn = FindViewById<Button>(Resource.Id.button1);

در اینجا جهت ساده شدن دستور Find، از ساختار Generic استفاده می‌شود. در این روش پس از دستور FindviewById، نوع کنترل را مشخص می‌نماییم و نتیجه خروجی را در متغیری از نوع var ذخیره نماییم که بطور اتوماتیک در سی شارپ نوع var به نوع آن شیء تبدیل میشود.

EditText همان Textbox خودمان می‌باشد. در Toolbox کنترلی به نام PlainText یک TextBox را به layout اضافه میکند؛ ولی در Activity یا همان برنامه نویسی، نام کلاس اصلی Textbox جهت برنامه نویسی، EditText می‌باشد:

FindViewById<EditText>(Resource.Id.txtname).Text = "";

که برای دسترسی مستقیم به Text و مقدار دهی به Property و یا Event‌ها، اینطور هم استفاده میشود.

ساخت برنامه‌های چندین فرمی

هر layout یک اکتیویتی مربوط به خودش را دارد. اگر بخواهیم بین فرم‌های مختلف حرکت کنیم، به ازای هر فرم، یک Activity کنترل کننده همان فرم را اضافه می‌کنیم. در یک Activity با ارسال سیگنالی به نام Intent که پارامتر اول آن، Activity مبدا یا This و پارامتر دوم آن، Activity مقصد می‌باشد. سپس به سیستم عامل اطلاع میدهیم که می‌خواهیم این سیگنال را ارسال کنیم و ارسال آن با StartActivity می‌باشد:

Intent _intent = new Intent(this, typeof(Activity2));
StartActivity(_intent);

ارسال پارامتر

جهت ارسال داده‌های معمولی bool,double,string,float,long,... و آرایه ای از آن، از دستور PutExtra استفاده می‌شود:

Intent _intent = new Intent(this, typeof(Activity2));
string Test="Vlaueone";

_intent.PutExtra("mainactivity", Test);
StartActivity(_intent);

گرفتن پارامتر

در Activity مقصد، اطلاعات مربوط به سیگنال ارسال شده، در مقادیر Global intent ذخیره می‌شود و بر اساس نوع داده ارسال شده، تابع GetExtra را می‌نویسیم:

string Getintent = Intent.GetStringExtra("mainactivity");

ارسال object از کلاس‌ها بین Activityها

در زامارین، object کلاس‌ها را به یک string استاندارد بصورت json تبدیل می‌کنیم و به این عملیات Serialization گفته میشود. این کار نیز توسط کتابخانه‌های مختلفی انجام می‌شود مانند NewtonSoft. سپس رشته json ایجاد شده را با تابع PutExtra، به همراه سیگنال Intent، به Activity دوم پاس میدهیم:

List<Product> products;
products = new List<Product>();
Product p = new Product
            {

                name = FindViewById<EditText>(Resource.Id.mainedittextname).Text,
                price = Convert.ToInt32(FindViewById<EditText>(Resource.Id.mainedittextprice).Text)
            };
products.Add(p);
Intent _intent = new Intent(this, typeof(Activity2));
_intent.PutExtra("products", JsonConvert.SerializeObject(products));
StartActivity(_intent);

در Activity دوم آن‌را توسط کتابخانه‌ی NewtonSoft، به کلاس اصلی DeSerialize میکنیم که عملیات آن با دستورات ذیل انجام میشود:

var p = JsonConvert.DeserializeObject<List<Product>>(Intent.GetStringExtra("products"));
foreach (var item in p)
{
   Toast.MakeText(this, $" {item.name} , {item.price}",
                  ToastLength.Long).Show();
};

در کد بالا Toast را در حلقه می‌بینید که در واقع همانند alert در وب و یا همانند MessageBox در ویندوز فرم یا Wpf عمل میکند. در پارامتر اول به آن میگوییم که برای این اکتیویتی است. پارامتر دوم آن جهت نمایش مقدار و در پارامتر سوم، مدت نمایش طولانی برای آن در نظر گرفته شده است و با جایگزینی Long با Short، زمان نمایش آن کوتاه‌تر میشود و در آخر با show هم آن را نمایش میدهد.

در ادامه کلاس‌های مورد نظر را جهت تعریف در دایرکتوری Model ایجاد میکنیم. مثل کلاس Product که بصورت Public نیز می‌باشد. از منوی Tools -> Nuget Package Management -> Manage nuget Package for Solution را انتخاب و سپس NewtonSoft را اضافه می‌کنیم.

از متد Finish برای اتمام کار و یا پایان Activity نیز استفاده میشود.

AleartDialog

AlertDialog زیر کلاس Dialog است که می‌تواند یک، دو و یا سه دکمه را نمایش دهد. اگر فقط می‌خواهید یک رشته را در این کادر محاوره ای نمایش دهید، از روش SetMessage استفاده کنید. قطعه کد زیر می‌تواند برای ایجاد یک AlertDialog ساده با دو دکمه حذف و لغو استفاده شود:

//set alert for executing the task
AlertDialog.Builder alert = new AlertDialog.Builder(this);
alert.SetTitle("Confirm delete");
alert.SetMessage("Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit.");
alert.SetPositiveButton("Delete", (senderAlert, args) =>
            {
                Toast.MakeText(this, "Deleted!", ToastLength.Short).Show();
            });

alert.SetNegativeButton("Cancel", (senderAlert, args) =>
            {
                Toast.MakeText(this, "Cancelled!", ToastLength.Short).Show();
            });

Dialog dialog = alert.Create();
dialog.Show();

DialogFragment

AleartDialog فقط میتواند اطلاعات محدودی را نمایش دهد؛ مانند نمایش حداکثر یک یا دو Button,EditText به کاربر. در حالیکه در برنامه نیاز به دیالوگی با ظاهر سفارشی داریم تا بتوانیم ظاهر آن را تغییر دهیم.

Fragment

با استفاده از Fragment میتوانیم layout هایی از پیش طراحی شده را بسازیم و چند صفحه را بصورت layout با Activity پیاده سازی کنیم. در اینجا اگر layout دوم load بشود، در این حالت اگر نیاز به ورود داده‌های مورد نیاز از طریق layout اول یا اصلی را داشته باشد، برای کاربر خسته کننده می‌‌شود. از این رو بهتر است layout دوم کوچکی بر روی layout اول یا اصلی نمایش داده شود. از این رو میتوان بجای layout از DialogFragment استفاده کنیم.

کلاس DialogFragment میتواند دیالوگی را در وسط صفحه نمایش دهد ولی view و ظاهر آن از یک layout از قبل ساخته شده load و نمایش داده میشود. این کار از طریق تکنیک Inflate انجام میشود.

در ادامه یک کلاس را از Dialog Fragment مشتق کرده و در تابع oncreate، ظاهر و یا layout از پیش طراحی شده را بصورت ذیل در حافظه load کرده و بعنوان نتیجه خروجی باز می‌گردانیم:

public class DialogFragmentActivity : DialogFragment
{
        public override View OnCreateView(LayoutInflater inflater, ViewGroup container, Bundle savedInstanceState)
        {
            var dlg = inflater.Inflate(Resource.Layout.layoutDialog, container, false);
            return dlg;
        }
}

و در اکتیویتی اصلی برای فراخوانی کلاس فرگمنت از کد زیر استفاده میشود:

DialogFragmentActivity dlg = new DialogFragmentActivity ();
dlg.Show(this.FragmentManager, "Fragment");

پارامتر اول در واقع بعنوان fragment manager معاون اکتیویتی می‌باشد و در پارامتر دوم هم یک اسم دلخواه را برای آن انتخاب میکنیم. در متد باز نویسی شده On start نیز میتوان طول و عرض آن و رنگ پشت زمینه Fragment را تغییر داد که کد‌های آن را در زیر میتوانید مشاهده کنید:

public override void OnStart()
{
            base.OnStart();
            Dialog dialog = Dialog;
            if (dialog != null)
            {
                dialog.Window.SetLayout(ViewGroup.LayoutParams.MatchParent, ViewGroup.LayoutParams.WrapContent);
                dialog.Window.SetBackgroundDrawable(new ColorDrawable(Color.Transparent));
            }
}

اگر برنامه را اجرا و فرگمنت را نیز اجرا کنید، می‌بینید که یک کادر، بصورت Header در بالای فرگمنت نمایان شده‌است که زیاد جالب نیست. برای حذف Header فرگمنت، از کد ذیل میتوانید استفاده کنید:

public override Dialog OnCreateDialog(Bundle savedInstanceState)
{
            Dialog NotTitle = base.OnCreateDialog(savedInstanceState);
            NotTitle.Window.RequestFeature(WindowFeatures.NoTitle);

            return NotTitle;
}

‫۶ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۸ تیر ۱۳۹۷، ساعت ۱۷:۲۰

وحید نصیری

نظرات مطالب

کار با کوکی‌ها در ASP.NET Core

یک نکته‌ی تکمیلی: ارتقاء به نگارش 3.1 و تغییر تنظیمات کوکی‌ها

مرورگر کروم، از نگارش 80 آن به بعد به همراه یک تغییر غیرسازگار با نگارش‌های قبلی آن است: از این پس تمام کوکی‌های آن در صورتیکه تنظیمات SameSite را نداشته باشند، به صورت SameSite=Lax تفسیر می‌شوند؛ که تغییر امنیتی فوق العاده‌ای است و سبب خواهد شد تا بسیاری از حملات مانند CSRF به طور کامل غیرعملی شوند. اما ... این مورد سبب از کار افتادن برنامه‌هایی خواهد شد که از سرویس‌هایی مانند IdentityServer استفاده می‌کنند. در یک چنین حالتی نیاز خواهید داشت برای رفع این مشکل، SameSite=None را تنظیم کنید.

اما SameSite چیست؟ تنظیم و خاصیت SameSite از سال 2016 به کوکی‌ها اضافه شد تا بتوان توسط آن در برابر حملات CSRF مقاومت کرد؛ مقادیر اولیه‌ی آن نیز Lax و Strict بودند. Lax به این معنا است که کوکی‌ها در حین مرور یک سایت، باید به صورت خودکار به سمت سرور همان سایت ارسال شوند؛ اما در حالت مرور سایت و هدایت از طریق سایت‌های دیگر به سایت ما، فقط درخواست‌های GET رسیده می‌توانند کوکی‌ها را نیز ارسال کنند. حالت Strict آن فقط کوکی‌های تنظیم شده‌ی درون یک سایت را معتبر شمرده و ارسال می‌کند. عدم تنظیم SameSite نیز مشکل خاصی را ایجاد نمی‌کرد. برای مثال اعمال اعتبارسنجی مبتنی بر OpenIdConnect مانند login/logout، نیاز دارند در طی یک درخواست POST، اطلاعاتی را به سایت خارجی درخواست کننده ارسال کنند. برای اینکه این عملیات به درستی صورت گیرد، می‌بایستی تنظیمات SameSite انجام نمی‌شد تا جابجایی کوکی‌ها بین دو دومین مختلف در حالت POST، بدون مشکل صورت می‌گرفت.

با تغییر جدید گوگل، حالت پیش‌فرض SameSite که اجباری نبود، به صورت اجباری به Lax تنظیم شده‌است؛ اما برای حالاتی مانند OpenIdConnect، مقدار None را نیز اضافه کرده‌است. به همین جهت این نوع برنامه‌ها اگر از تنظیم SameSite=None استفاده نکنند، دیگر نمی‌توانند کوکی‌های درخواست‌های POST را بین دومین‌های مختلف جابجا کنند.

مشکل مهم! مقدار None را فقط مرورگر کروم متوجه می‌شود و جزو استاندارد SameSite نیست! در این استاندارد اگر مقدار SameSite تنظیم شود و مرورگر نتواند آن‌را تشخیص دهد (مانند iOS 12)، مقدار Strict را به عنوان مقدار دریافتی تنظیم می‌کند! به همین جهت برنامه‌ی شما باید بر اساس نوع مرورگر تصمیم‌گیری کند که آیا باید SameSite را به خروجی اضافه کند یا خیر.

وضعیت دات نت در این مورد: با به روز رسانی‌های جدید دات نت 4.7.2 و همچنین NET Core 2.1.، مقدار جدید None توسط برنامه (در CookieOptions) قابل تنظیم خواهد بود که سبب تولید SameSite=None می‌شود. به علاوه در NET Core 3.1.، مقدار SameSite.Unspecified را نیز می‌توان تنظیم کرد که سبب خواهد شد تا خاصیت SameSite اصلا تنظیم نشود (اصلا به درخواست اضافه نشود؛ تا مرورگرهایی که نمی‌توانند مقدار None را تفسیر کنند، به اشتباه آن‌را به Strict تنظیم نکنند).

به صورت خلاصه: اگر برنامه‌ی شما از OpenIdConnect و یا IdentityServer استفاده نمی‌کند، هیچ تنظیمی را تغییر ندهید! تنظیم پیش‌فرض SameSite=Lax گوگل سبب می‌شود تا عملا حملات CSRF دیگر بر روی سایت شما قابل اجرا نباشد. اما اگر از IdentityServer استفاده می‌کنید، این تنظیم پیش‌فرض، سبب از کار افتادن امکان ارسال کوکی‌های حالت POST، به سایت‌های خارجی می‌شود و برنامه و سیستم شما از کار خواهد افتاد.

‫۴ سال و ۱۱ ماه قبل، یکشنبه ۵ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۲:۳۱

سامان هاشمی

مطالب

بهینه سازی فایلهای js و css در برنامه‌های ASP.NET با استفاده از Combres - قسمت اول

یکی از مواردی که در توسعه وب نقش مهمی دارد، بهینه سازی فایلهای js و css است که با فشرده سازی و کش کردن آنها می‌توان سرعت بارگذاری را تا حد چشمگیری افزایش داد. برای درک بهتر، به مثال زیر توجه کنید.

یک پروژه ساده را ایجاد می‌کنیم و فایل‌های CSS و js را مانند شکل زیر، به آن اضافه می‌کنیم:

طبق تصویر فایل‌ها را به صفحه‌ای که ساختیم اضافه می‌کنیم:

پروژه را اجرا کرده و توسط افزونه‌ی firebug درخواست‌هایی را که از سرور شده‌است، بررسی می‌کنیم. مشاهده خواهید کرد که به ازای هر فایل، یک درخواست به سرور ارسال شده و هیچکدام از فایل‌ها توسط وب سرور فشرده سازی نشده‌اند و اطلاعاتی در مورد کش، به هدر آنها اضافه نشده است.

برای رفع این موارد، روشهای گوناگونی وجود دارد که امروز قصد داریم این کار را توسط کتابخانه Combress انجام دهیم !

نصب کتابخانه Combres

شما می‌توانید با استفاده از nuget این کتابخانه را به پروژه خود اضافه کنید.

ایجاد فایل تنظیمات

پس از نصب کتابخانه، فایلی با نام combres.xml در فولدر app_data ساخته می‌شود که تمامی فعالیت‌های کتابخانه براساس آن انجام می‌شود و ساختار آن بصورت زیر است:

<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>
<combres xmlns='urn:combres'>
  <filters>
    <filter type="Combres.Filters.FixUrlsInCssFilter, Combres" />
  </filters>
  <resourceSets url="~/combres.axd"
                defaultDuration="30"
                defaultVersion="auto"
                defaultDebugEnabled="false"
                defaultIgnorePipelineWhenDebug="true"
                localChangeMonitorInterval="30"
                remoteChangeMonitorInterval="60">
    <resourceSet name="siteCss" type="css">
      <resource path="~/content/Site.css" />
      <resource path="~/content/anotherCss.css" />
      <resource path="~/scripts/yetAnotherCss.css" />
    </resourceSet>
    <resourceSet name="siteJs" type="js">
      <resource path="~/scripts/jquery-1.4.4.js" />
      <resource path="~/scripts/anotherJs.js" />
      <resource path="~/scripts/yetAnotherJs.js" />
    </resourceSet>
  </resourceSets>
</combres>

ResourceSet: با استفاده از هر ResourceSet می‌توانید آن مجموعه فایل را در یک درخواست از سرور دریافت کنید.

پارامتر url : برای تولید لینک فایل‌ها از آن استفاده میکند.

پارامتر defaultDuration : این عدد به تعداد روزهای پیشفرض برای کش کردن فایلها اشاره میکند.

پارامتر defaultVersion :در صورتی که مقدار آن auto باشد به ازای هر تغییر، آدرس جدیدی برای فایل موردنظر ایجاد میشود.

پارامتر defaultDebugEnabled :با استفاده از آن میتوانید debug mode را مشخص کنید. در صورتیکه مقدار آن auto باشد، این مقدار مستقیما از وب‌کانفیگ خوانده میشود.

مقادیر پیش فرض برای تمامی ResourceSet‌ها استفاده می‌شود و در صورت نیاز میتوان این مقادیر را برای هر ResourceSet بازنویسی کرد. فیلترها برای اعمال تغییراتی در فایل js و CSS استفاده می‌شوند که باید به این شکل معرفی شوند. در قسمت بعد با فیلترها بیشتر آشنا میشویم.

فایل cobmres.xml را به منظور استفاده در پروژه به صورت زیر تغییر می‌دهیم.

<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>

<combres xmlns='urn:combres'>
  <filters>
    <filter type="Combres.Filters.FixUrlsInCssFilter, Combres" />
  </filters>
  <resourceSets url="~/combres.axd"
                defaultDuration="30"
                defaultVersion="auto"
                defaultDebugEnabled="false"
                defaultIgnorePipelineWhenDebug="true"
                localChangeMonitorInterval="30"
                remoteChangeMonitorInterval="60">
    <resourceSet name="siteCss" type="css">
      <resource path="~/Styles/Site.css" />
    </resourceSet>
    <resourceSet name="siteJs" type="js">
      <resource path="~/Scripts/jquery-1.10.2.js" />
      <resource path="~/Scripts/jquery-1.10.2.min.js" />
    </resourceSet>
  </resourceSets>
</combres>

اگر از نیوگت برای نصب کتابخانه استفاده کرده باشید تغییرات مورد نیاز در فایل وب کانفیگ به صورت خودکار اعمال می‌شود؛ در غیر اینصورت باید قسمتهای زیر را به آن اضافه کنید.

<configuration>
  <configSections>
    <section name="combres" type="Combres.ConfigSectionSetting, Combres, Version=2.2, Culture=neutral, PublicKeyToken=1ca6b37997dd7536" />
  </configSections>
  <system.web>
    <pages>
      <namespaces>
        <add namespace="Combres" />
      </namespaces>
    </pages>
  </system.web>
  <combres definitionUrl="~/App_Data/combres.xml" />
  <appSettings>
    <add key="CombresSectionName" value="combres" />
  </appSettings>
  <runtime>
    <assemblyBinding xmlns="urn:schemas-microsoft-com:asm.v1">
      <dependentAssembly>
        <assemblyIdentity name="AjaxMin" publicKeyToken="21ef50ce11b5d80f" culture="neutral" />
        <bindingRedirect oldVersion="0.0.0.0-4.84.4790.14405" newVersion="4.84.4790.14405" />
      </dependentAssembly>
    </assemblyBinding>
  </runtime>
</configuration>

حال باید Route مربوط به Combres را به RouteTable اضافه کنیم. در صورتیکه از نیوگت استفاده کرده باشید، کلاسی به فولدر app_start اضافه شده است که با استفاده از WebActivator اینکار را در Application_Start انجام میدهد؛ در غیر اینصورت باید به صورت زیر این کار را انجام دهیم.

protected void Application_Start(object sender, EventArgs e)
        {
            RouteTable.Routes.AddCombresRoute("Combres Route");
        }

بعد از انجام مراحل قبل، نوبت به آن رسیده است که از لینکهای combres در صفحات خود استفاده کنیم. شیوه استفاده از آن در وب فرم به این صورت است:

<%@ Import Namespace="Combres" %>
<head runat="server">
    <%= WebExtensions.CombresLink("siteCss") %>
    <%= WebExtensions.CombresLink("siteJs") %>
</head>

و در MVC به صورت زیر می‌باشد:

<%= Url.CombresLink("siteCss") %>
<%= Url.CombresLink("siteJs") %>

در هر دو مورد نام ResourceSet برای تولید لینک به متد CombresLink ارسال میشود. پس از اجرای مجدد برنامه و با استفاده از firebug خواهیم دید که به ازای هر ResourceSet، یک درخواست به سرور ارسال شده است و حجم فایلها به صورت چشمگیری کاهش یافته است و اطلاعات مربوط به کش هم به آن اضافه شده است.

در ادامه می‌توانید فایل site.css قبلی و فعلی را مقایسه کنید!

در قسمت بعد با سازوکار combres و روش استفاده از فیلترها، بیشتر آشنا میشویم.

CombresProject-67bd3b7299f24c5484edc35537fa990b.zip

‫۱۰ سال و ۵ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۳، ساعت ۲۳:۱۵

یوسف نژاد

مطالب

Strong Name

نام قوی (Strong Name یا به‌صورت مخفف SN) تکنولوژی‌ای است که با ورود دانت نت معرفی شده و امکانات متنوعی را در زمینه حفاظت از هویت اسمبلی فراهم کرده است. اما بسیاری از برنامه‌نویسان به اشتباه آن را به‌عنوان ابزاری برای فعال‌سازی امنیت می‌پندارند، درصورتی‌که «نام قوی» درواقع یک تکنولوژی تعیین «هویتِ منحصربه‌فرد» اسمبلی‌ها است. یک نام قوی حاوی مجموعه‌ای از مشخصات یک اسمبلی (شامل نام ساده، نسخه و داده‌های کالچر (culture) آن در صورت وجود) به‌همراه یک کلید عمومی و یک امضای دیجیتال است. در زیر یک نمونه از یک اسمبلی دارای نام قوی را مشاهده می‌کنید:

System.Web.Mvc, Version=3.0.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=31BF3856AD364E35

این نام با استفاده از داده‌های موجود در فایل اصلی یک اسمبلی و نیز یک کلید خصوصی تولید می‌شود. (فایل اصلی اسمبلی فایلی است که حاوی مانیفست اسمبلی است که این مانیفست خود شامل عنوان و هش‌کدهای تمام فایل‌هایی است که اسمبلی را می‌سازند. دات نت از MultiFile Assembly پشتیبانی می‌کند. برای مدیریت این نوع از اسمبلی‌ها می‌توان از (Assembly Linker (al.exe استفاده کرد. البته درحال حاضر امکان توسعه این نوع از اسمبلی‌ها در ویژوال استودیو موجود نیست.) در sdkهای مایکروسافت ابزارهایی برای تولید نام‌های قوی برای اسمبلی‌ها وجود دارد که در ادامه در مورد نحوه استفاده از یک مورد از آن‌ها توضیح داده خواهد شد.

اسمبلی‌هایی که نام‌های قوی یکسانی دارند همانند و یکسان هستند. با اختصاص دادن یک نام قوی به یک اسمبلی می‌توان اطمینان حاصل کرد که نام آن منحصربه‌فرد خواهد شد. به‌طور کلی نام‌های قوی نیازمندی‌های زیر را برطرف می‌کنند:

- نام‌های قوی منحصربه‌فرد بودن نام یک اسمبلی را براساس جفت‌کلیدهای یکتا فراهم می‌کنند. هیچ‌کس دیگری امکان تولید همان اسمبلی‌ای را که شما تولید کرده‌اید ندارد، زیرا اسمبلی‌ای که با یک کلید خصوصی تولید شده است نسبت به اسمبلی دیگری که با یک کلید خصوصی دیگر تولید شده است نام متفاوتی خواهد داشت چون کلید عمومی متناظر با این کلید خصوصی بخشی از نام قوی نهایی تولید شده خواهد بود.

- نام‌های قوی از خط تولید نسخه‌های یک اسمبلی محافظت می‌کنند. یک نام قوی اطمینان می‌دهد تا شخص دیگری نتواند نسخه دیگری از اسمبلی شما را تولید کند. مصرف‌کنندگان می‌توانند مطمئن باشند که نسخه‌ای از اسمبلی را که بارگذاری می‌کنند از همان توزیع‌کننده اسمبلی می‌آید که این نسخه از اسمبلی را تولید کرده است.

- نام‌های قوی بررسی هویت مستحکمی را فراهم می‌کنند. عبور از دروازه امنیتی دات نت فریمورک نشان‌دهنده این است که محتوای اسمبلی پس از تولید آن تغییر نکرده است.

هنگامی‌که به یک اسمبلیِ دارای نام قوی در اسمبلی دیگری ریفرنس داده می‌شود، تا زمانی که به اسمبلی مقصد نیز یک نام قوی داده نشود نمی‌توان در نهایت از مزایای یک نام قوی بهره برد. درواقع در دنیای دات نت به اسمبلی‌های دارای نام قوی تنها می‌توان اسمبلی‌هایی ریفرنس داد که خود نیز دارای نام قوی هستند.

نام قوی یک تکنولوژی براساس اصول کریپتوگرافی و امضاهای دیجیتال است که ایده پایه‌ای آن را می‌توان در تصویر زیر دید:

برای استفاده از این تکنولوژی ابتدا نیاز است تا یک جفت‌کلید عمومی/خصوصی (توسط ادمین، منبع گواهی‌نامه‌ها، یک بانک یا یک ابزار خاص) فراهم شود تا از آن برای اینکریپشن استفاده شود. سپس داده‌های موردنظر (هر داده کلی که قصد ارسال و توزیع آن را داریم مثل یک اسمبلی) با استفاده از یک الگوریتم هش‌کردن (مثل MD5، SHA یا ترکیبی از آن‌ها، هرچند MD5 توصیه نمی‌شود) پردازش شده و یک هش‌کد مخصوص تولید می‌شود. این هش‌کد با استفاده از کلید خصوصی دردسترس اینکریپت می‌شود و به عنوان یک امضای دیجیتال به همراه داده موردنظر ارسال یا توزیع می‌شود. در سمت مصرف کننده که با استفاده از یک روش خاص و امن به کلید عمومی دسترسی پیدا کرده است عملیات دیکریپت کردن این امضای دیجیتال با استفاده از کلید عمومی انجام شده و هش‌کد مربوطه بدست می‌آید. همچنین عملیات تولید هش‌کد با استفاده از داده‌ها در سمت مصرف کننده انجام شده و هش‌کد داده‌ها نیز دوباره با استفاده از همان الگوریتم استفاده شده در سمت توزیع‌کننده تولید می‌شود. سپس این دو مقدار محاسبه شده در سمت مصرف‌کننده با یکدیگر مقایسه شده و درصورت برابر بودن می‌توان اطمینان حاصل کرد همان داده‌ای که توزیع کننده در اصل ارسال کرده بدون تغییر به دست مصرف کننده رسیده است. درواقع ویژگی اینکریپت/دیکریپت کردن داده‌ها توسط جفت‌کلید این است که به‌صورت یکطرفه بوده و داده‌های اینکریپت شده با استفاده از یک کلید خصوصی را تنها با استفاده از کلید عمومی همان کلید خصوصی می‌توان بدرستی دیکریپت کرد.

1. تولید و مدیریت جفت‌کلیدهای قوی- نام‌گذاری‌شده (Strongly Named Key Pairs)

همان‌طور که در قسمت قبل اشاره شد برای نام‌گذاری قوی یک اسمبلی به یک کلید عمومی (public key) و یک کلید خصوصی (private key) که در مجموع به آن یک جفت کلید (key pair) می‌گویند، نیاز است.برای این‌کار می‌توان با استفاده از برنامه sn.exe (عنوان کامل آن Microsoft .Net Framework Strong Name Utility است) یک جفت کلید تولید کرده و آن را در یک فایل و یا در CSP (یا همان cryptographic service provider) ذخیره کرد. هم‌چنین این‌کار را می‌توان توسط ویژوال استودیو نیز انجام داد. امکان موردنظر در فرم پراپرتی یک پروژه و در تب Signing آن وجود دارد.

نکته: یک CSP عنصری از API کریپتوگرافی ویندوز (Win32 CryptoAPI) است که سرویس‌هایی چون اینکریپشن، دیکریپشن، و تولید امضای دیجیتال را فراهم می‌کند. این پرووایدرها هم‌چنین تسهیلاتی برای مخازن کلیدها فراهم می‌کنند که از اینکریپشن‌های قوی و ساختار امنیتی سیستم عامل (سیستم امنیتی و دسترسی کاربران ویندوز) برای محافظت از تمام کلیدهای کریپتوگرافی ذخیره شده در مخزن استفاده می‌کند. به‌طور خلاصه و مفید می‌شود اشاره کرد که می‌توان کلیدهای کریپتوگرافی را درون یک مخزن کلید CSP ذخیره کرد و تقریبا مطمئن بود که تا زمانی‌که هیچ‌کس کلمه عبور سیستم عامل را نداند، این کلیدها امن خواهند ماند. برای کسب اطلاعات بیشتر به داده‌های CryptoAPI در اسناد SDK سیستم عامل خود مراجعه کنید.

برنامه sn به همراه SDKهای ویندوز نصب می‌شود. البته با نصب ویژوال استودیو تمام SDKهای موردنیاز مطابق با نسخه‌های موجود، نصب خواهد شد. مسیر نسخه 4 و 32 بیتی این برنامه در سیستم عامل Windows 7 به‌صورت زیر است:

C:\Program Files\Microsoft SDKs\Windows\v7.0A\Bin\NETFX 4.0 Tools\sn.exe

با استفاده از آرگومان k همانند دستور زیر یک جفت‌کلید جدید تولید شده و در فایل MyKeys.snk در ریشه درایو d: ذخیره می‌شود:

sn –k d:\MyKeys.snk

نکته: به بزرگی و کوچکی حروف سوییچ‌های دستورات برنامه sn دقت کنید!

این کار یک جفت کلید کریپتوگرافی 1024 بیتی به‌صورت تصادفی تولید می‌کند. این دستور را باید در خط فرمانی (Command Prompt) اجرا نمود که مسیر فایل sn.exe را بداند. برای راحتی کار می‌توان از خط فرمان ویژوال استودیو (Visual Studio Command Prompt) استفاده کرد.

نکته: اجرای عملیات فوق در یک شرکت یا قسمت توسعه یک شرکت، تنها یک بار نیاز است زیرا تمام اسمبلی‌های تولیدی تا زمانی‌که عناوین ساده متمایزی دارند می‌توانند از یک جفت کلید مشترک استفاده کنند.

نکته: هرچند که می‌توان از پسوندهای دیگری نیز برای نام فایل حاوی جفت کلید استفاده کرد، اما توصیه می‌شود از همین پسوند snk. استفاده شود.

فایل تولید شده حاوی هر دو کلید «عمومی» و «خصوصی» است. می‌توان با استفاده از دستور زیر کلید عمومی موجود در فایل mykeys.snk را استخراج کرده و در فایل mypublickey.snk ذخیره کرد:

sn –p d:\mykeys.snk d:\mypublickey.snk

با استفاده از فایل حاوی کلید عمومی می‌توان با استفاده از دستور زیر کلید عمومی موجود در آن را بدست آورد:

sn -tp MyPublicKey.snk

مقدار نمایش داده در انتهای تصویر فوق به‌عنوان «توکِن کلید عمومی» (Public key Token) درواقع 8 بایت پایانی کد هش‌شده کریپتوگرافیِ محاسبه‌شده از کلید عمومی است. چون خود کلید عمومی همان‌طور که مشاهده می‌شود بسیار طولانی است، دات‌نت‌فریمورک معمولا از این توکِن برای نمایش آن و ریفرنس دادن اسمبلی‌ها استفاده می‌کند. نیازی نیست تا راز این کلیدها توسط توسعه‌دهنده حفظ شود! پس از نام‌گذاری قوی اسمبلی (که در ادامه توضیح داده می‌شود) کامپایلر با استفاده از کلید خصوصی فراهم شده یک امضای دیجیتالی (یک کد اینکریپت شده) با استفاده از داده‌های «مانیفست اسمبلی» تولید می‌کند. در ادامه کامپایلر این «امضای دیجیتال» و «کلید عمومی» را درون اسمبلی قرار می‌دهد تا مصرف‌کننده‌های اسمبلی بتوانند این امضای دیجیتال را تایید کنند. حفظ کردن «کلید خصوصی» بسیار مهم است! اگر کسی به کلید خصوصی اسمبلی دست یابد می‌تواند با استفاده از آن نسخه‌ای تغییریافته از اسمبلی را امضا کرده و در اختیار مصرف‌کنندگان قرار دهد. مصرف‌کنندگان نیز بدون اینکه متوجه شوند می‌توانند از این نسخه تغییر یافته با همان توکِن کلید عمومی که در اختیار دارند استفاده کنند. درحال حاضر روشی برای فهمیدن این تغییر وجود ندارد. اگر کلید خصوصی لو رفت، باید یک جفت کلید دیگر تولید و با استفاده از کلید خصوصی جدید اسمبلی را دوباره امضا کرد و در اختیار مصرف‌کنندگان قرار داد. هم‌چنین باید مشتریانِ اسمبلی را از این تغییر آگاه ساخت و کلید عمومی مورد اطمینان را در اختیار آن‌ها قرار داد.

نکته: معمولا گروه کوچکی از افراد مورد اطمینان (که دسترسی امضای اسمبلی را دارند: signing authority) مسئولیت کلیدهای نامگذاری قوی یک شرکت را بر عهده دارند و برای امضای تمام اسمبلی‌ها قبل از ریلیز نهایی آن‌ها مسئول هستند.

قابلیت امضای تاخیری اسمبلی (که در ادامه بحث می‌شود) تسهیلاتی را برای بهره‌برداری راحت‌تر از این روش و جلوگیری از توزیع کلیدهای خصوصی میان تمام توسعه‌دهندگان را فراهم می‌کند.

یکی از روش‌هایی که sn برای افزایش امنیت کلیدها ارائه می‌دهد، استفاده از مخزن کلید CSP است. پس از تولید فایل حاوی جفت کلید، می‌توان با استفاده از دستور زیر این کلیدها را درون CSP با نام MyStrongNameKeys ذخیره کرد:

sn -i MyKeys.snk MyStrongNameKeys

سپس می‌توان فایل حاوی جفت کلید را حذف کرد.

نکته مهمی که درباره مخازن کلید CSP باید بدان اشاره کرد این است که این مخازن شامل مخازن تعریف‌شده توسط «کاربر» و نیز مخازن «سیستمی» است. سیستم امنیتی ویندوز به کابران اجازه دسترسی به مخازنی غیر از مخازن خودشان و مخازن سیستمی را نمی‌دهد. برنامه sn به‌صورت پیش‌فرض کلیدها را درون مخازن سیستمی ذخیره می‌کند. بنابراین هر کسی که بتواند به سیستم لاگین کند و نیز از نام مخزن مربوطه آگاه باشد، به‌راحتی می‌تواند اسمبلی شما را امضا کند! برای اینکه ابزار sn کلیدها را در مخازن کاربری ذخیره کند باید از دستور زیر استفاده کرد:

sn –m n

برای برگرداند تنظیم به ذخیره در مخازن سیستمی نیز باید از دستور زیر استفاده کرد:

sn –m y

برای حذف کلیدها از مخزن می‌توان از دستور زیر استفاده کرد:

sn -d MyStrongNameKeys

2. نام‌گذاری قوی یک اسمبلی

نام‌گذاری قوی یک اسمبلی به دلایل زیادی انجام می‌شود:

- برای اینکه اسمبلی شناسه‌ای منحصربه‌فرد داشته باشد، تا کاربران بتوانند مجوزهای ویژه‌ای را در حین تنظیم سیاست‌های امنیتی دسترسی به کد اعمال کنند.

- تا اسمبلی را نتوان تغییر داده و سپس به عنوان اسمبلی اصلی توزیع نمود.

- تا اسمبلی بتواند نسخه‌گذاری (Versioning) و سیاست‌های نسخه‌گذاری را پشتیبانی کند.

- تا بتوان اسمبلی را در GAC (همان Global Assembly Cache که در مسیر %windir%\assembly قرار دارد) ذخیره کرده و آن را بین چند اپلیکیشن به اشتراک گذاشت.

برای نام‌گذاری قوی اسمبلی با استفاده از خط فرمان کامپایلر #C باید از سوییچهای keyfile/ و یا keycontainer/ استفاده کنید.

csc /keyfile:d:\mykeys.snk /out:"C:\Projects\ClassLibrary1\Class1.exe" "C:\Projects\ClassLibrary1\Class1.cs"

نکته: برای استفاده از این ویژگی در ویژوال استودیو، باید در تب Signing در تنظیمات پروژه گزینه Sign the Assembly را انتخاب کرد. سپس می‌توان فایل حاوی جفت کلیدهای تولیدشده را انتخاب یا فایل جدیدی تولید کرد. البته ویژوال استودیو تا نسخه 2010 امکانی جهت استفاده از مخازن CSP را ندارد.

روش ساده دیگر استفاده از attributeهای سطح اسمبلی است:

[assembly:AssemblyKeyFileAttribute("MyKeys.snk")]

3. بررسی اینکه آیا یک اسمبلی قوی-نام‌گذاری‌شده تغییر یافته یا خیر

زمانی‌که CLR در زمان اجرا یک اسمبلی قوی-نام‌گذاری‌شده را بارگذاری می‌کند:

-ابتدا با استفاده از کلید عمومی (که در خود اسمبلی ذخیره شده است) هش‌کد اینکریپت‌شده که در زمان کامپایل محاسبه شده (یا همان امضای دیجیتال که این نیز درون خود اسمبلی ذخیره شده است) را دیکریپت می‌کند. (هش‌کد زمان کامپایل)

-پس از آن هش‌کد اسمبلی را با استفاده از داده‌های مانیفست اسمبلی محاسبه می‌کند. (هش‌کد زمان اجرا)

-سپس این دو مقدار بدست آمده (هش‌کد زمان کامپایل و هش‌کد زمان اجرا) را با یکدیگر مقایسه می‌کند. این عملیات مقایسه و تایید مشخص می‌کند که آیا اسمبلی پس از امضا دچار تغییر شده است یا خیر!

اگر یک اسمبلی نتواند عملیات تایید نام قوی را پشت سر بگذارد، CLR پیغام خطایی به نمایش خواهد گذاشت. این خطا یک اکسپشن از نوع System.IO.FileLoadException با پیغام Strong name validation failed خواهد بود. با استفاده از ابزار sn نیز می‌توان یک اسمبلی قوی-نام‌گذاری شده را تایید کرد. برای مثال برای تایید اسمبلی MyAsm.exe می‌توان از دستور زیر استفاده کرد:

sn –vf MyAsm.exe

سوییچ v موجب تایید نام قوی اسمبلی شده و سوییچ f برنامه را مجبور به بررسی صحت نام قوی اسمبلی می‌کند، حتی اگر این امکان قبلا برای اسمبلی غیرفعال شده باشد. (با استفاده از سویج Vr مثل دستور sn –Vr MyAsm.exe می‌توان عملیات تایید نام قوی یک اسمبلی خاص را غیرفعال کرد). اگر اسمبلی تغییر کرده باشد و نتواند آزمون فوق را پشت سر بگذارد خطایی به شکل زیر نمایش داده می‌شود:

Microsoft (R) .NET Framework Strong Name Utility Version 2.0.50727.42
Copyright (C) Microsoft Corporation. All rights reserved.
Failed to verify assembly --
Strong name validation failed for assembly MyAsm.exe'.

4. امضای تاخیری (Delay Sign) یک اسمبلی

درصورتی‌که بخواهیم یک اسمبلی را امضا کنیم اما نخواهیم تمام اعضای تیم توسعه به کلید خصوصی مربوطه دسترسی داشته باشند باید از تکنیک امضای با تاخیر اسمبلی استفاده کنیم. ابتدا باید کلید عمومی تولیدشده برای اسمبلی را استخراج کرده و آنرا توزیع کنیم. با توجه به توضیحات داده شده در بخش اول، به اسمبلی خود یک نام قوی اختصاص دهید. هم‌چنین اسمبلی خود را با استفاده از سویج delaysign/ باید کامپایل کنید. سپس با استفاده از سوییچ Vr برنامه sn عملیات تایید اسمبلی خود را غیرفعال کنید.

نکته: برای استفاده از این امکان در ویژوال استودیو باید گزینه Delay sign only را در تب Signing از پراپرتی پروژه انتخاب کرد.

اسمبلی‌هایی که ریفرنسی به اسمبلی‌های نام‌گذاری قوی شده دارند، حاوی توکِن کلید عمومی آن اسمبلی‌ها نیز هستند. این بدین معنی است که این گونه اسمبلی‌ها بایستی قبل از ریفرنس داده شدن امضا شده باشند. در یک محیط توسعه که اسمبلی‌ها مرتبا کامپایل می‌شوند نیاز است تا تمام توسعه دهندگان و آزمایش‌کنندگان به جفت‌کلیدهای موجود دسترسی داشته باشند (یک ریسک امنیتی بزرگ). به جای توزیع کلید خصوصی، دات‌نت‌فریمورک مکانیزمی به نام امضای تاخیری (delay-signing) فراهم کرده است، که به شما اجازه می‌دهد تا یک اسمبلی را به‌صورت ناکامل (ناقص) امضا کنید. اسمبلی «ناقص-نام‌گذاریِ قوی شده»! حاوی کلید عمومی و توکِن کلید عمومی است که برای ریفرنس دادن اسمبلی نیاز است، اما تنها حاوی مکانِ خالیِ امضای دیجیتالی است که توسط کلید خصوصی تولید می‌شود. پس از کامل شدن توسعة برنامه، فرد مسئول امضای اسمبلی‌ها (signing authority - شخصی که مسئول امنیت و حفظ جفت‌کلیدهاست) اسمبلی‌‌های حاوی امضای تاخیری را دوباره امضا می‌کند، تا نام‌گذاریِ قوی آن اسمبلی کامل شود. برای امضای تاخیری یک اسمبلی تنها نیاز به کلید عمومی آن است، که هیچ ریسک امنیتی‌ای برای آن وجود ندارد. برای استخراج کلید عمومی یک جفت کلید همان‌طور که قبلا اشاره شده است، می‌توان از دستورات زیر استفاده کرد:

sn –p d:\MyKeys.snk d:\MyPublicKey.snk
sn –pc MyKeysContainer d:\MyPublicKey.snk

با داشتن فایل حاوی کلید عمومی، و با استفاده از از دستور کامپایل زیر می‌توان اسمبلی را امضای تاخیری کرد:

csc.exe /delaysign /keyfile:d:\MyPublicKey.snk /out:d:\MyAsm.exe d:\Class1.cs

نکته: برای امضای اسمبلی‌های چندفایلی (multifile assembly) باید از Assembly Linker (نام فایل اجرایی آن al.exe است) استفاده کرد. این ابزار نیز مانند ابزار sn.exe در sdkهای ویندوز یافت می‌شود. دستوری که باید برای امضای این نوع اسمبلی‌های به‌کار برد به‌صورت زیر است:

al /out:<assembly name> <module name> /keyfile:<file name>

از آنجاکه درهنگام بارگذاری اسمبلی، CLR اسمبلی را به عنوان یک اسمبلی قوی نام‌گذاری شده درنظر می‌گیرد، همان‌طور که قبلا اشاره شده، سعی می‌کند تا صحت آن را بررسی و تایید کند. اما چون اسمبلی با امضای تاخیری هنوز امضا نشده است، باید CLR را جوری تنظیم کنید تا تایید اعتبار این اسمبلی را در کامپیوتر جاری انجام ندهد. این کار را همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، می‌توان با دستور زیر انجام داد:

sn –Vr d:\MyAsm.exe

از لحاظ فنی این دستور اسمبلی موردنظر را در لیست «صرف‌نظر از تایید اسمبلی» ثبت (register) می‌کند. دقت کنید که دستور فوق را باید در تمام سیستم‌هایی که قرار است به نحوی با این اسمبلی سروکار داشته باشند اجرا کنید!

نکته: تا زمانی‌که با استفاده از دستور فوق عملیات تایید اعتبار اسمبلی‌های امضای تاخیری شده را غیرفعال نکنید امکان اجرا یا بارگذاری آن اسمبلی‌ها و نیز دیباگ سورس‌کدهای آن را نخواهید داشت!

پس از تکمیل فاز توسعه باید اسمبلی را دوباره امضا کنید تا نام‌گذاری قوی کامل شود. برنامه sn به شما این امکان را می‌دهد تا بدون تغییر سورس‌کد اسمبلی خود یا کامپایل دوباره آن عملیات امضای دوباره آنرا انجام دهید. اما برای این‌کار شما باید به کلید خصوصی آن (در واقع به فایل حاوی جفت‌کلید مربوطه) دسترسی داشته باشید. برای امضای دوباره می‌توان از دستورات زیر استفاده کرد:

sn –R d:\MyAsm.exe MyKeys.snk
sn –R d:\MyAsm.exe MyKeysContainer

با استفاده از این دستور برنامه sn شروع به محاسبه هش‌کد زمان کامپایل می‌کند و درنهایت مقدار اینکریپت‌شده را درون اسمبلی ذخیره می‌کند.

نکته: هنگام استفاده از اسمبلی‌های با امضای تاخیری، امکان مقایسه بیلدهای مختلف یک اسمبلی خاص برای اطمینان از اینکه تنها در امضای دیجیتال با هم فرق دارند، معمولا مفید است. این مقایسه تنها وقتی امکان‌پذیر است که اسمبلی موردنظر با استفاده از سوییچ R دوباره امضا شود. برای مقایسه دو اسمبلی می‌توان از سوییچ D استفاده کرد:

sn –D assembly1 assembly2

پس از امضای دوباره اسمبلی می‌توان عملیات تایید آنرا که قبلا غیرفعال شده است، با استفاده از دستور زیر دوباره فعال کرد:

sn –Vu d:\MyAsm.exe

دستور فوق اسمبلی موردنظر را از لیست «صرفنظر از تایید اسمبلی» حذف (Unregister) می‌کند.

نکته: درصورتی‌که بخواهید یک اسمبلی را قبل از امضای دوباره (و یا در حالت کلی، قبل از اینکه اسمبلی دارای یک نام قوی کامل شده باشد) اجرا یا از آن به عنوان یک ریفرنس استفاده کنید، بدون اینکه آن را به لیست «صرفنظر از تایید اسمبلی» اضافی کنید، با خطای زیر مواجه خواهید شد:

برای فعال‌سازی تایید اسمبلی برای تمامی اسمبلی‌هایی که این ویژگی برای آنان غیرفعال شده است، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:

sn –Vx

برای لیست کردن اسمبلی‌هایی که تایید آنان غیرفعال شده است، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:

sn –Vl

نکته: در دات‌نت 1.0 و 1.1 کامپایلر #C فاقد سوییچ delaysign/ است. برای استفاده از امکان امضای تاخیری اسمبلی می‌توان از attribute سطح اسمبلی System.Reflection.AssemblyDelaySignAttribute استفاده کرد. همچنین می‌شود از ابزار لینکر اسمبلی (al.exe) که از این سوییچ پشتیبانی می‌کند استفاده کرد.

نکته: ابزارهای obfuscating که برای پیچیده‌کردن کد IL اسمبلی تولیدی به‌منظور جلوگیری از عملیات تولید دوباره کد (مثل کاری که برنامه Reflector انجام می‌دهد) به‌کار می‌روند، به دلیل تغییراتی که در محتوای اسمبلی ایجاد می‌کنند، درصورتیکه برای اسمبلی‌های دارای نام قوی استفاده شوند موجب ازکار افتادن آن‌ها می‌شوند. بنابراین یا باید آن‌ها را در سیستم‌هایی استفاده کرد که آن اسمبلی موردنظر در لیست صرفنظر از تایید اسمبلی ثبت شده باشد یا اینکه اسمبلی مربوطه را دوباره با استفاده از روش‌های توضیح داده‌شده (مثلا با استفاده از دستور sn –R myAsm.dll MyKeys.snk) برای تخصیص نام قوی جدید امضا کرد. الگوی معمولی که برای استفاده از obfuscating برای اسمبلی‌های دارای نام قوی استفاده می‌شود به‌صورت زیر است:

- ساخت اسمبلی با امضای تاخیری

- افزودن اسمبلی به لیست صرفنظر از تایید اسمبلی (sn -Vr)

- دیباگ و تست اسمبلی

- obfuscate کردن اسمبلی

- دیباگ و تست اسمبلی obfuscate شده

- امضای دوباره اسمبلی (sn -R)

الگوی ساده‌تر دیگری نیز برای این منظور استفاده می‌شود که به‌صورت زیر است:

- تولید اسمبلی بدون استفاده از تنظیمات امضای تاخیری

- دیباگ و تست اسمبلی

- obfuscate اسمبلی

- امضای دوباره اسمبلی (sn -R)

- دیباگ و تست دوباره نسخه obfuscate شده

5. مدیریت کش عمومی اسمبلی‌ها (Global Assembly Cache)

با استفاده از توضیحات این بخش می‌توان اسمبلی‌ها را به GAC اضافه و یا از درون آن حذف کرد. این کار با استفاده از برنامه gacutil.exe انجام می‌شود. مسیر نسخه 4 و 32 بیتی این برنامه به‌صورت زیر است:

C:\Program Files\Microsoft SDKs\Windows\v7.0A\Bin\NETFX 4.0 Tools\gacutil.exe

این برنامه به‌همراه SDK ویندوز و یا به‌همراه ویژوال استودیو در مسیری مشابه نشانی بالا نصب می‌شود. همانند توضیحات داده‌شده در مورد برنامه sn.exe، برای راحتی کار می‌توانید از خط فرمان ویژه‌ای که ویژوال استودیو در اختیار شما قرار می‌دهد استفاده کنید. البته قبل از اجرای هر دستوری مطمئن شوید که خط فرمان شما با استفاده از مجوز مدیریتی (Administrator) اجرا شده است! تنها اسمبلی‌های دارای نام قوی می‌توانند در GAC نصب شوند. بنابراین قبل افزودن یک اسمبلی به GAC باید طبق راهنمایی‌های موجود در قسمت‌های قبلی آن را به‌صورت قوی نام‌گذاری کرد. برای افزودن یک اسمبلی با نام MyAsm.dll می‌توان از دستور زیر استفاده کرد:

gacutil /i c:\MyAsm.dll

درصورتی‌که اسمبلی موردنظر دارای نام قوی نباشد، خطایی به صورت زیر نمایش داده خواهد شد:

می‌توان نسخه‌های متفاوتی از یک اسمبلی (با نام یکسان) را با استفاده از این ابزار در GAC رجیستر کرد و آن‌ها را در کنار یکدیگر برای استفاده در نرم‌افزارهای گوناگون در اختیار داشت. برای حذف یک اسمبلی از GAC و یا به اصطلاح uninstall کردن آن می‌توان از دستور زیر استفاده کرد:

gacutil /u MyAsm

نکته: دقت کنید که در این دستور تنها از نام اسمبلی استفاده شده است و نه نام فایل حاوی آن!

دستور فوق تمام نسخه‌های اسمبلی MyAsm موجود در GAC را حذف خواهد کرد. برای حذف نسخه‌ای خاص باید از دستوری مشابه زیر استفاده کرد:

gacutil /u MyAsm,Version=1.3.0.5

برای مشاهده تمام اسمبلی‌های نصب شده در GAC می‌توان از دستور زیر استفاده کرد:

gacutil /l

همان‌طور که مشاهده می‌کنید دستور فوق فهرستی بسیار طولانی از تمام اسمبلی‌های نصب‌شده در GAC را به‌همراه لیست اسمبلی‌هایی که در کش ngen به فرم باینری پیش‌کامپایل (Precompiled) شده‌اند، نمایش می‌دهد. برای تعیین اینکه آیا اسمبلی موردنظر در GAC نصب شده است می‌توان از دستور زیر استفاده کرد:

gacutil /l MyAsm

نکته: دات‌نت از GAC تنها در زمان اجرا استفاده می‌کند. بنابراین کامپایلر #C به‌صورت خودکار درون GAC را برای یافتن ریفرنس‌های یک اسمبلی جستجو نخواهد کرد. در زمان توسعه، کامپایلر #C به یک نسخه لوکال از ریفرنس‌های مذکور نیاز خواهد داشت. برای حل این مشکل می‌توان یک نسخه از این ریفرنس‌ها را به مسیر اسمبلی کپی کرد (در ویژوال استودیو می‌توان از خاصیت Copy Local ریفرنس‌ها استفاده کرد) یا با استفاده از سوییچ lib/ کامپایلر، مسیری را که می‌تواند این ریفرنس‌ها را در آن بیابد معرفی کرد (کاری که ویژوال استودیو به‌صورت خودکار انجام می‌دهد).

نکته: نکته‌ای که در پایان باید اشاره کرد این است که تکنولوژی نام قوی برای بحث امنیت کد اسمبلی (مثلا برای جلوگیری از مهندسی معکوس IL و تغییر آن) بوجود نیامده است زیرا حذف این نام‌های قوی کار سختی نیست. بلکه هدف اصلی این تکنولوژی جلوگیری از تغییرات مخفی خرابکارانه و محرمانه اسمبلی توزیع شده و توزیع این نسخه‌های دستکاری شده به جای نسخه اصلی است. در زیر ابزارها و روش‌هایی که می‌توانند برای حذف کامل نام قوی یک اسمبلی به‌کار روند آورده شده است.

SNRemove v1.00

Removing Strong-Signing from assemblies at file level (byte patching)

Remove strong name from assembly while de serialize using regular expressions

البته باید به این نکته اشاره کرد که در صورت حذف نام قوی یک اسمبلی (یا همان حذف امضای دیجیتال درون آن) تمامی اسمبلی‌هایی که قبل از حذف نام قوی به آن ریفرنس داشتند از کار خواهند افتاد. یعنی درواقع تمامی آن اسمبلی‌ها برای ریفرنس دادن به این اسمبلی با نام جدید (نامی که دیگر قوی نیست) باید آپدیت شوند. هم‌چنین درصورتی‌که اسمبلی‌هایی که قبل از حذف نام قوی به اسمبلی موردنظر ما ریفرنس داشتند، خود نام قوی داشته باشند با حذف نام قوی، آنها از کار خواهند افتاد. چون اسمبلی‌های دارای نام قوی تنها می‌توانند از اسمبلی‌های دارای نام قوی ریفرنس داشته باشند. بنابراین برای کارکردن برنامه موردنظر باید نام قوی تمامی اسمبلی‌های درگیر را حذف کرد!

منابع استفاده شده در تهیه این مطلب:

Strong Names Explained

Giving a .NET Assembly a Strong Name

How to: Sign an Assembly with a Strong Name

Strong-Named Assemblies

‫۱۱ سال و ۱۲ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آبان ۱۳۹۱، ساعت ۲۱:۵۰

بهمن خلفی

اشتراک‌ها

فلوچارتهای داینامیک و متنوع تحت وب

از مزایای آن نسبت به نمونه‌های مشابه کاربر پسند بودن و راحتی استفاده در برنامه‌ها میباشد.

‫۹ سال و ۱۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳، ساعت ۱۴:۰۶

وحید نصیری

نظرات مطالب

OutputCache در ASP.NET MVC

- با استفاده از jQuery که یک بحث سمت کاربر است، زمانیکه صفحه نمایش داده شد، یک درخواست Ajax ایی به اکشن متدی خاص، جهت به روز رسانی تعداد بار مشاهده ارسال کنید. به این روش client side tracking هم می‌گویند (کل اساس کار Google analytics به همین نحو است).
- روش دوم استفاده از Donut Caching است. در یک چنین حالتی، کد زیر مجاز است:

[LogThis]
[DonutOutputCache(Duration=5, Order=100)]
public ActionResult Index()

اطلاعات بیشتر

‫۱۰ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۹ تیر ۱۳۹۳، ساعت ۱۴:۵۶

شاهین کیاست

نظرات مطالب

پیاده سازی JSON Web Token با ASP.NET Web API 2.x

با توجه به کامنتی که در متد doRefreshToken نوشته شده:

"گرفتن یک توکن جدید توسط refresh_token فقط زمانی باید صورت پذیرد که id_token منقضی شده است."

بنابراین هر زمان که نیاز به token می‌باشد، باید منقضی شدن یا نشدن آن بررسی گردد و بسته به آن یا تقاضای token جدید شود یا token فعلی که معتبر است، استفاده گردد. این فرض صحیح است؟

تصمیم گیری که token منقضی شده یا خیر چگونه باید انجام شود؟ با ارسال درخواستی به server و بررسی token ذخیره شده در دیتابیس یا ذخیره‌ی تاریخ انقضا در مرورگر و اتخاذ تصمیم بر اساس آن؟

‫۷ سال و ۹ ماه قبل، پنجشنبه ۲۳ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۴۸