مطالب
نحوه ذخیره کلمات عبور در SQL Server
در این مقاله قصد داریم با نحوه ذخیره کلمات عبور در SQL Server و نحوه کار با آن‌ها آشنا شویم.
به عنوان توسعه دهنده / مدیر، احتمالا از طریق لاگین ویندوزی به SQL Server دسترسی پیدا می‌کنید. با این حال طریق گزینه‌ی دیگری به صورت تغییر در Instance SQL به حالت مخلوط (Mixed mode)، و از طریق SQL Login به SQL نیز می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد. این SQL Logins در دیتابیس Master ساخته می‌شوند و از طریق sys.server_principals می توان لیست آنها را مشاهده کرد.
همچنین اطلاعات اضافی در sys.sql_logins وجود دارند که از sys.server_principals ارث‌بری شده‌اند. این ۳ ستون اضافه شده، is_policy_checked ،is_expiration_checked و password_hash هستند.
اگر شما با استفاده از تابع HASHBYTES یک متن مشخص را هش کنید و با کلمه عبوری که در زمان ساخت SQL Login وارد کرده‌اید مقایسه کنید، خواهید دید که این دو با هم برابر نمی‌باشند (ستون password_hash در sys.sql_logins). این اختلاف به علت اطلاعات اضافی (salt) است که به کلمه عبور افزوده شده‌است.
(x = Hash(PlainText + Salt به جای استفاده از (x = Hash(PlainText
SELECT HASHBYTES('SHA2_512',CAST(N'VMT' AS VARBINARY(MAX)))
--0x53DB8AFD20AA76B93DB7BBE855950E679288C843A83899ED4E713B829873306495B6025B7B4FBCDC1BA3EE19C7005BE843A30AC51050C9652E5D1E978DBC3A11
SELECT HASHBYTES('SHA2_512',CAST(N'VMT' AS VARBINARY(MAX))+0xBFE14699)
--0xEF934A8668BD52BEC3295C5DBD2E99555CC074AECBDF32A496C39851A35847DDA7270486B3EC3C77B99334693ECE598617F232C5DC3FCD67EC7D734196913A05
این کار به امنیت بیشتر کمک می‌کند؛ اگرچه SQL Server اطلاعات Salt را به عنوان بخشی از اطلاعات هش نگهداری می‌کند. اگر به ستون password_hash دقت کنید، Salt را مشاهده خواهید کرد.
0x0200  BFE14699  EF934A8668BD52BEC3295C5DBD2E99555CC074AECBDF32A496C39851A35847DDA7270486B3EC3C77B99334693ECE598617F232C5DC3FCD67EC7D734196913A05
همانطور که مشاهده می‌کنید 4 بایت (به صورت جدا شده) برابر با Salt استفاده شده در مثال قبل است. قسمت سمت راست Salt، هش کلمه عبور ماست.

حدس کلمه عبور مربوط به SQL Logins

با استفاده از قطعه کد زیر سعی در حدس کلمه عبور SQL Loginهای سیستم خودم را دارم. از نسخه SQL Server 2012 به بعد، الگوریتم هش کلمه عبور از SHA1 به SHA2-512 تغییر کرده‌است.
-- جدول کلمات مورد استفاده برای حدس کلمه عبور
DECLARE @WordList TABLE
    (
        [Plain] NVARCHAR (MAX)
    );

-- درج کلمه عبور با تغییر در نام کاربری
INSERT INTO @WordList ( [Plain] )
            SELECT [name] FROM [sys].[sql_logins]
            UNION
            SELECT REPLACE (REPLACE (REPLACE ([name], 'o', '0'), 'i', '1'), 'e', '3')
            FROM   [sys].[sql_logins]
            UNION
            SELECT REPLACE (REPLACE (REPLACE ([name], 'o', '0'), 'i', '1'), 'e', '3') + '.'
            FROM   [sys].[sql_logins]
            UNION
            SELECT REPLACE (REPLACE (REPLACE ([name], 'o', '0'), 'i', '1'), 'e', '3') + '!'
            FROM   [sys].[sql_logins];
-- درج کلمات معمول برای کلمه عبور
INSERT INTO @WordList ( [Plain] )
            SELECT N''
            UNION ALL
            SELECT N'password'
            UNION ALL
            SELECT N'sa'
            UNION ALL
            SELECT N'dev'
            UNION ALL
            SELECT N'test'
            UNION ALL
            SELECT N'server'
            UNION ALL
            SELECT N'123456'
            UNION ALL
            SELECT N'654321'
            UNION ALL
            SELECT N'asd!@#'
            UNION ALL
            SELECT N'VMT';

-- تشخیص نوع الگوریتم مورد استفاده در هش کردن کلمه عبور
DECLARE @Algorithm VARCHAR (10);
SET @Algorithm = CASE WHEN @@MICROSOFTVERSION / 0x01000000 >= 11
                          THEN 'SHA2_512'
                      ELSE 'SHA1'
                 END;

-- در صورت یافتن کلمه عبور اطلاعات مربوط به آن در این قسمت بدست می‌آید
SELECT
     [name] ,
     [password_hash] ,
     SUBSTRING ([password_hash], 3, 4)                                                                [Salt] ,
     SUBSTRING ([password_hash], 7, ( LEN ([password_hash]) - 6 ))                                    [Hash] ,
     HASHBYTES (@Algorithm, CAST([w].[Plain] AS VARBINARY (MAX)) + SUBSTRING ([password_hash], 3, 4)) [ComputedHash] ,
     [w].[Plain]
FROM [sys].[sql_logins]
     INNER JOIN @WordList [w]
                ON SUBSTRING ([password_hash], 7, ( LEN ([password_hash]) - 6 )) = HASHBYTES ( @Algorithm , CAST([w].[Plain] AS VARBINARY (MAX)) + SUBSTRING ([password_hash], 3, 4));

-- همه نام‌های کاربری و اطلاعات مربوط به آنها را در اینجا بدست می‌آید
SELECT
     [name] ,
     [password_hash] ,
     SUBSTRING ([password_hash], 3, 4)                             [Salt] ,
     SUBSTRING ([password_hash], 7, ( LEN ([password_hash]) - 6 )) [Hash]
FROM [sys].[sql_logins];
همانطور که مشاهده می‌کنید کلمه عبور دو تا از SQL Login‌ها را بدست آوردیم:

با تغییر در دیکشنری کلمات مربوط به کلمه عبور، کارهای بیشتری را می‌شود انجام داد.
یکی دیگر از روش‌های بررسی کلمه عبور استفاده از تابع  PWDCOMPARE است.
SELECT [name],[password_hash]
FROM sys.sql_logins
WHERE PWDCOMPARE(N'VMT',[password_hash]) = 1
نظرات مطالب
آشنایی با قابلیت FileStream اس کیوال سرور 2008 - قسمت سوم
ذخیره سازی فایل‌های باینری در بانک اطلاعاتی هیچگاه ایده‌ی خوبی نبوده. این وضعیت با ارائه‌ی SqlFileStream به همراه SQL Server 2008 بهبود یافت و به این صورت تنها یک اشاره‌گر به فایل در بانک اطلاعاتی ذخیره می‌شود و نه اصل فایل. پس از آن FileTable به همراه SQL Server 2012 ارائه شد که نسخه‌ی بهبود یافته‌ی FileStream به شمار می‌رود و توسط آن امکان دسترسی به متادیتای فایل، درون SQL Server و همچنین امکان کار با فایل‌ها در خارج از SQL Server هم پشتیبانی می‌شوند. بنابراین اگر از SQL Server 2012 به بعد استفاده می‌کنید، روش ترجیح داده شده، کار با FileTable است: یک مثال کامل از نحوه‌ی کار با FileTable در NET Core.
+ پشتیبانی کامل از FileStream جزئی از NET Core 3x. خواهد بود.
مطالب
شروع به کار با AngularJS 2.0 و TypeScript - قسمت هشتم - دریافت اطلاعات از سرور
اغلب برنامه‌های AngularJS 2.0، اطلاعات خود را از طریق پروتکل HTTP، از سرور دریافت می‌کنند. برنامه یک درخواست Get را صادر کرده و سپس سرور پاسخ مناسبی را ارائه می‌دهد.


مقدمه‌ای بر RxJS

اگر به پیشنیازهای نصب AngularJS 2.0 در قسمت اول این سری دقت کرده باشید، یکی از موارد آن، RxJS است:
"dependencies": {
    "rxjs": "5.0.0-beta.2"
 },
یک Observable، آرایه‌ای است که اعضای آن به صورت غیر همزمان (asynchronously) در طول زمان دریافت می‌شوند. برای مثال پس از شروع یک عملیات async، ابتدا عنصر اول آرایه دریافت می‌شود، پس از مدتی عنصر دوم و در آخر عنصر سوم آن. به همین جهت از Observable‌ها برای مدیریت داده‌های async مانند دریافت اطلاعات از یک وب سرور، استفاده می‌شود.
قرار است Observableها به ES 2016 یا نگارش پس از ES 6 اضافه شوند و یکی از پیشنهادات آن هستند. اما هم اکنون AngularJS 2.0 از این امکان، توسط یک کتابخانه‌ی ثالث، به نام reactive extensions یا Rx، استفاده می‌کند. از RxJS در سرویس HTTP و همچنین مدیریت سیستم رخدادهای AngularJS 2.0 استفاده می‌شود. Observableها امکانی را فراهم می‌کنند تا به ازای دریافت هر اطلاعات async از سرور، بتوان توسط رخداد‌هایی از وقوع آن‌ها مطلع شد.

در نگارش قبلی AngularJS از Promises برای مدیریت اعمال غیرهمزمان استفاده می‌شد. Observableها تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای با Promises دارند:
- یک Promise تنها یک مقدار، یا خطا را بر می‌گرداند؛ اما یک Observable چندین مقدار را در طول یک بازه‌ی زمانی باز می‌گرداند.
- برخلاف Promises، می‌توان عملیات یک Observable را لغو کرد.
- Observableها از عملگرهایی مانند map، reduce، filter و غیره نیز پشتیبانی می‌کنند.

البته باید عنوان کرد که هنوز هم می‌توان از Promises در صورت تمایل در AngularJS 2.0 نیز استفاده کرد.


تنظیمات اولیه‌ی کار با RxJS در AngularJS 2.0

برای استفاده از RxJS در AngularJS 2.0، مراحلی مانند افزودن مدخل اسکریپت http.dev.js، ثبت پروایدر HTTP و importهای لازم، باید طی شوند که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد:
الف) سرویس HTTP جزئی از angular2/core نیست. به همین جهت مدخل اسکریپت متناظر با آن، باید به صفحه‌ی اصلی سایت اضافه شود که این مورد، در قسمت اول بررسی پیشنیازهای نصب AngularJS 2.0 صورت گرفته‌است:
 <!-- Required for http -->
<script src="~/node_modules/angular2/bundles/http.dev.js"></script>
این تعریف در فایل Views\Shared\_Layout.cshtml (و یا index.html) پروژه‌ی جاری موجود است. همچنین در این صفحه، مدخل Rx.js نیز ذکر شده‌است.

ب) اکنون فایل app.component.ts را گشوده و سرویس HTTP را به آن اضافه می‌کنیم. با نحوه‌ی ثبت سرویس‌ها در قسمت قبل آشنا شدیم:
import { Component } from 'angular2/core';
import { HTTP_PROVIDERS } from 'angular2/http';
import 'rxjs/Rx';   // Load all features
 
import { ProductListComponent } from './products/product-list.component';
import { ProductService } from './products/product.service';
 
@Component({
    selector: 'pm-app',
    template:`
    <div><h1>{{pageTitle}}</h1>
        <pm-products></pm-products>
    </div>
    `,
    directives: [ProductListComponent],
    providers: [
        ProductService,
        HTTP_PROVIDERS
    ]
})
export class AppComponent {
    pageTitle: string = "DNT AngularJS 2.0 APP";
}
از آنجائیکه می‌خواهیم سرویس HTTP، در تمام کامپوننت‌های برنامه در دسترس باشد، آن‌را در بالاترین سطح سلسه مراتب کامپوننت‌های موجود، یا همان کامپوننت ریشه‌ی سایت، ثبت و معرفی می‌کنیم. بنابراین سرویس توکار HTTP یا HTTP_PROVIDERS به لیست پروایدرها، اضافه شده‌است.

ج) پس از آن نیاز است importهای متناظر نیز به ابتدای ماژول فعلی، جهت شناسایی این سرویس و همچنین امکانات rx.js اضافه شوند.
تعریف 'import 'rxjs/Rx به این شکل، به module loader اعلام می‌کند که این کتابخانه را بارگذاری کن، اما چیزی را import نکن. هنگامیکه این کتابخانه بارگذاری می‌شود، کدهای جاوا اسکریپتی آن اجرا شده و سبب می‌شوند که عملگرهای ویژه‌ی Observable آن مانند map و filter نیز در دسترس برنامه قرار گیرند.


ساخت یک سرویس سمت سرور بازگشت لیست محصولات به صورت JSON

چون در ادامه می‌خواهیم لیست محصولات را از سرور دریافت کنیم، برنامه‌ی ASP.NET MVC فعلی را اندکی تغییر می‌دهیم تا این لیست را به صورت JSON بازگشت دهد.
بنابراین ابتدا کلاس مدل محصولات را به نحو ذیل به پوشه‌ی Models اضافه کرده:
namespace MVC5Angular2.Models
{
    public class Product
    {
        public int ProductId { set; get; }
        public string ProductName { set; get; }
        public string ProductCode { set; get; }
        public string ReleaseDate { set; get; }
        public decimal Price { set; get; }
        public string Description { set; get; }
        public double StarRating { set; get; }
        public string ImageUrl { set; get; }
    }
}
و سپس اکشن متد Products، لیست محصولات فرضی این سرویس را بازگشت می‌دهد:
using System.Collections.Generic;
using System.Text;
using System.Web.Mvc;
using MVC5Angular2.Models;
using Newtonsoft.Json;
using Newtonsoft.Json.Serialization;
 
namespace MVC5Angular2.Controllers
{
    public class HomeController : Controller
    {
        // GET: Home
        public ActionResult Index()
        {
            return View();
        }
 
        public ActionResult Products()
        {
            var products = new List<Product>
            {
               new Product
               {
                    ProductId= 2,
                    ProductName= "Garden Cart",
                    ProductCode= "GDN-0023",
                    ReleaseDate= "March 18, 2016",
                    Description= "15 gallon capacity rolling garden cart",
                    Price= (decimal) 32.99,
                    StarRating= 4.2,
                    ImageUrl= "app/assets/images/garden_cart.png"
               },
               new Product
               {
                    ProductId= 5,
                    ProductName= "Hammer",
                    ProductCode= "TBX-0048",
                    ReleaseDate= "May 21, 2016",
                    Description= "Curved claw steel hammer",
                    Price= (decimal) 8.9,
                    StarRating= 4.8,
                    ImageUrl= "app/assets/images/rejon_Hammer.png"
               }
            };
 
            return new ContentResult
            {
                Content = JsonConvert.SerializeObject(products, new JsonSerializerSettings
                {
                    ContractResolver = new CamelCasePropertyNamesContractResolver()
                }),
                ContentType = "application/json",
                ContentEncoding = Encoding.UTF8
            };
        }
    }
}
در اینجا از JSON.NET جهت بازگشت camel case نام خواص مورد نیاز در سمت کاربر، استفاده شده‌است.
برای مطالعه‌ی بیشتر:
«استفاده از JSON.NET در ASP.NET MVC»
«تنظیمات و نکات کاربردی کتابخانه‌ی JSON.NET»

به این ترتیب، آدرس http://localhost:2222/home/products، خروجی JSON سرویس لیست محصولات را در مثال جاری، ارائه می‌دهد.


ارسال یک درخواست HTTP به سرور توسط AngularJS 2.0

اکنون پس از تنظیمات ثبت و معرفی سرویس HTTP و همچنین برپایی یک سرویس سمت سرور ارائه‌ی لیست محصولات، می‌خواهیم سرویس ProductService را که در قسمت قبل ایجاد کردیم (فایل product.service.ts)، جهت دریافت لیست محصولات از سمت سرور، تغییر دهیم:
import { Injectable } from 'angular2/core';
import { IProduct } from './product';
import { Http, Response } from 'angular2/http';
import { Observable } from 'rxjs/Observable';
 
@Injectable()
export class ProductService {
    private _productUrl = '/home/products';
 
    constructor(private _http: Http) { }
 
    getProducts(): Observable<IProduct[]> {
        return this._http.get(this._productUrl)
                         .map((response: Response) => <IProduct[]>response.json())
                         .do(data => console.log("All: " + JSON.stringify(data)))
                         .catch(this.handleError);
    }
 
    private handleError(error: Response) {
        console.error(error);
        return Observable.throw(error.json().error || 'Server error');
    }
}
از آنجائیکه این سرویس دارای یک وابستگی تزریق شده‌است، ذکر ()Injectable@، پیش از تعریف نام کلاس، ضروری است.
در سازنده‌ی کلاس ProductService، کار تزریق وابستگی سرویس Http انجام شده‌است. به این ترتیب با استفاده از متغیر خصوصی http_، می‌توان در کلاس جاری به امکانات این سرویس دسترسی یافت (همان «تزریق سرویس‌ها به کامپوننت‌ها» در قسمت قبل).
سپس متد get آن، یک درخواست HTTP از نوع GET را به آدرس مشخص شده‌ی در متغیر productUrl_ ارسال می‌کند (یا همان سرویس سمت سرور برنامه).
سرویس Http و همچنین شیء Response آن در ماژول‌های Http و Response قرار دارند که در ابتدای صفحه import شده‌اند.

متد http get یک Observable را بازگشت می‌دهد که در نهایت خروجی این متد نیز به همان <[]Observable<IProduct، تنظیم شده‌است. Observable یک شیء جنریک است و در اینجا نوع آن، آرایه‌ای از محصولات درنظر گرفته شده‌است.
اکنون که امضای این متد تغییر یافته است (پیش از این صرفا یک آرایه‌ی ساده از محصولات بود)، استفاده کننده (در کلاس ProductListComponent) باید به تغییرات آن از طریق متد subscribe گوش فرا دهد.
فعلا در کلاس جاری، پس از پایان کار دریافت اطلاعات از سرور، اطلاعات نهایی در متد map در دسترس قرار می‌گیرد (که یکی از عملگرهای RxJs است). کار متد map، اصطلاحا projection است. این متد، هر عضو دریافتی از خروجی سرور را به فرمتی جدید نگاشت می‌کند.
هر درخواست HTTP، در اصل یک عملیات async است. یعنی در اینجا توالی که در اختیار Observable ما قرار می‌گیرد، تنها یک المان دارد که همان شیء HTTP Response است.
بنابراین کار متد map فوق، تبدیل شیء خروجی از سرور، به آرایه‌ای از محصولات است.
در اینجا یک سری کدهای مدیریت استثناءها را نیز در صورت بروز مشکلی می‌توان تعریف کرد. برای مثال در اینجا متد catch، کار پردازش خطاهای رخ داده را انجام می‌دهد.
از متد do جهت لاگ کردن عملیات رخ داده و داده‌های دریافتی در کنسول developer tools مرورگرها استفاده شده‌است.

یک نکته:
اگر خروجی JSON از سرور، برای مثال داخل خاصیتی به نام data محصور شده بود، بجای ()response.json می‌بایستی از response.json().data استفاده می‌شد.


گوش فرا دادن به Observable دریافتی از سرور

تا اینجا یک درخواست HTTP GET را به سمت سرور ارسال کردیم و خروجی آن به صورت Observable در اختیار ما است. اکنون نیاز است کدهای ProductListComponent را جهت گوش فرا دادن به این Observable تغییر دهیم. برای این منظور فایل product-list.component.ts را گشوده و تغییرات ذیل را به آن اعمال کنید:
errorMessage: string;
ngOnInit(): void {
    //console.log('In OnInit');
    this._productService.getProducts()
                        .subscribe(
                              products => this.products = products,
                              error => this.errorMessage = <any>error);
}
در کلاس ProductListComponent، در متد ngOnInit که در آن کار آغاز و مقدار دهی وابستگی‌های کامپوننت انجام می‌شود، متد ()productService.getProducts_ فراخوانی شده‌است. این متد یک Observable را بر می‌گرداند. بنابراین برای پردازش نتیجه‌ی آن نیاز است متد subscribe را در ادامه‌ی آن، زنجیر وار ذکر کرد.
اولین پارامتر متد subscribe، کار دریافت نتایج حاصل را به عهده دارد. برای مثال اگر حاصل عملیات در طی سه مرحله صورت گیرد، سه بار نتیجه‌ی دریافتی را می‌توان در اینجا پردازش کرد. البته همانطور که عنوان شد، یک عملیات غیرهمزمان HTTP، تنها در طی یک مرحله، HTTP Response را دریافت می‌کند؛ بنابراین، پارامتر اول متد subscribe نیز تنها یکبار اجرا می‌شود. در اینجا فرصت خواهیم داشت تا آرایه‌ی دریافتی حاصل از متد map قسمت قبل را به خاصیت عمومی products کلاس جاری نسبت دهیم.
پارامتر دوم متد subscribe در صورت شکست عملیات فراخوانی می‌شود. در اینجا حاصل آن به خاصیت جدید errorMessage نسبت داده شده‌است.


اکنون برنامه را مجددا اجرا کنید، هنوز باید لیست محصولات، مانند قبل نمایش داده شود.


یک نکته
اگر برنامه را اجرا کردید و خروجی مشاهده نشد، به کنسول developer tools مرورگر مراجعه کنید؛ احتمالا خطای ذیل در آن درج شده‌است:
 EXCEPTION: No provider for Http!
به این معنا که پروایدر HTTP یا همان HTTP_PROVIDERS، جایی معرفی نشده‌است. البته مشکلی از این لحاظ در برنامه وجود ندارد و این پروایدر در بالاترین سطح ممکن و در فایل app.component.ts ثبت شده‌است. مشکل اینجا است که مرورگر، فایل قدیمی http://localhost:2222/app/app.component.js را کش کرده‌است (به همراه تمام اسکریپت‌های دیگر) و این فایل قدیمی، فاقد تعریف سرویس HTTP است. بنابراین با حذف کش مرورگر و دریافت فایل‌های js جدید، مشکل برطرف خواهد شد.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MVC5Angular2.part8.zip


خلاصه‌ی بحث

برای کار با سرور و ارسال درخواست‌های HTTP، ابتدا نیاز است مدخل تعریف http.dev.js به index.html اضافه شود و سپس HTTP_PROVIDERS را در بالاترین سطح کامپوننت‌های تعریف شده، ثبت و معرفی کرد. پس از آن نیاز است RxJs را نیز import کرد. در ادامه، سرویس دریافت لیست محصولات، وابستگی سرویس HTTP را توسط سازنده‌ی خود دریافت کرده و از آن برای صدور یک فرمان HTTP GET استفاده می‌کند. سپس با استفاده از متد map، کار نگاشت شیء Response دریافتی، به فرمت مناسب مدنظر، صورت می‌گیرد.
در ادامه هر کلاسی که نیاز دارد با این کلاس سرویس دریافت اطلاعات کار کند، متد subscribe را فراخوانی کرده و نتیجه‌ی عملیات را پردازش می‌کند.
اشتراک‌ها
محدودیت های انواع داده جداول memory-optimized در SQL 2016
محدودیت‌های SQL Server 2016 در جداول memory-optimized  بسیار کمتر شده است ولی همچنان موارد زیر در مورد نوع داده‌های قابل استفاده در این نوع جداول وجود دارد که قابل ذکر است:
  • bit
  • All integer types: tinyint, smallint, int, bigint
  • All money types: money, smallmoney
  • All floating types: float, real
  • date/time types: datetime, smalldatetime, datetime2, date, time
  • numeric and decimal types
  • String types: char(n), varchar(n), nchar(n), nvarchar(n), sysname, varchar(MAX), nvarchar(MAX)
  • Binary types: binary(n), varbinary(n), varbinary(MAX)
  • Uniqueidentifier
توجه فرمایید که انواع داده text, ntext ،image  پشتیبانی نمی‌شوند و  داده‌های XML و CLR در جداول memory-optimized  قابل استفاده نیستند.
محدودیت های انواع داده جداول memory-optimized در SQL 2016
اشتراک‌ها
نگارش نهایی SQL Server 2016 منتشر شد

Today we announced the general availability of SQL Server 2016, the world’s fastest and most price-performant database for HTAP (Hybrid Transactional and Analytical Processing) with updateable, in-memory columnstores and advanced analytics through deep integration with R Services. Software applications can now deploy sophisticated analytics and machine learning models in the database resulting in 100x or more speedup in time to insight, compared to deployments of such models outside of the database. 

نگارش نهایی SQL Server 2016 منتشر شد
مطالب
مرتب سازی صحیح حروف فارسی در بانک اطلاعاتی SQLite
فرض کنید لیست حروف الفبای فارسی را در یک بانک اطلاعاتی SQLite ذخیره کرده‌اید:
var connection = new SqliteConnection("Data Source=:memory:");
connection.Open();

var createCommand = connection.CreateCommand();
createCommand.CommandText =
            @"
                CREATE TABLE persian_letter (
                    value TEXT
                );

                INSERT INTO persian_letter
                VALUES ('ا'),('ب'),('پ'),('ت'),('ث'),('ج'),('چ'),('ح'),('خ'),('د'),('ذ'),('ر'),('ز'),('ژ'),('س'),('ش'),
                       ('ص'),('ض'),('ط'),('ظ'),('ع'),('غ'),('ف'),('ق'),('ک'),('گ'),('ل'),('م'),('ن'),('و'),('ه'),('ی');
            ";
createCommand.ExecuteNonQuery();
اگر از این لیست کوئری گرفته و آن‌ها‌را مرتب کنیم:
var queryCommand = connection.CreateCommand();
queryCommand.CommandText =
            @"
                SELECT value
                FROM persian_letter
                order by value
            ";
var reader = queryCommand.ExecuteReader();
var sortedDbItems = new List<string>();
while (reader.Read())
{
    sortedDbItems.Add($"{reader["value"]}");
}
یک چنین خروجی حاصل می‌شود:


همانطور که ملاحظه می‌کنید، مرتب سازی حروف فارسی در اینجا به صورت پیش‌فرض کار نمی‌کند. علت اینجا است که روش پیش‌فرض مرتب سازی حروف در SQLite، بر اساس کد اسکی حروف است و فقط در مورد حروف ASCII از A تا Z درست کار می‌کند.


امکان تعریف Collation سفارشی در SQLite

در بانک‌های اطلاعاتی، قابلیتی که مستقیما بر روی نحوه‌ی جستجو و همچنین مرتب سازی حروف تاثیر می‌گذارد، Collation نام دارد و در SQLite برخلاف بسیاری از بانک‌های اطلاعاتی دیگر، امکان تعریف Collation سفارشی نیز وجود دارد و برای این منظور باید یک function pointer را در اختیار آن قرار داد تا از آن در سمت بانک اطلاعاتی جهت مرتب سازی و جستجوی حروف استفاده کند.
خوشبختانه پروژه‌ی Microsoft.Data.Sqlite امکان تبدیل یک managed delegate دات نتی را به یک function pointer مخصوص SQLite، میسر می‌کند. به عبارتی SQLite کدهای دات نتی را در حین انجام محاسبات خود اجرا خواهد کرد و این اجرا به صورتی نیست که ابتدا کل اطلاعات، به سمت برنامه‌ی کلاینت منتقل شود و سپس در این سمت، در حافظه، عملیاتی بر روی آن صورت گیرد. کل عملیات در سمت بانک اطلاعاتی مدیریت می‌شود.
روش تعریف یک Collation جدید هم در اینجا بسیار ساده‌است:
connection.CreateCollation("PersianCollationNoCase", (x, y) => string.Compare(x, y, ignoreCase: true));
فقط کافی است بر روی اتصال باز شده، متد CreateCollation فراخوانی و نحوه‌ی مقایسه‌ی دو رشته مشخص شود. سپس این Collation نامدار، به صورت زیر در کوئری‌ها قابل استفاده خواهد بود:
SELECT value
FROM persian_letter
order by value COLLATE PersianCollationNoCase
اینبار اگر خروجی برنامه را بررسی کنیم، مشاهده خواهیم کرد که مرتب سازی حروف فارسی در SQLite به درستی کار می‌کند:



تعریف Collation سفارشی غیرحساس به «ی و ک» !

این مورد شاید یکی از آرزوهای توسعه دهندگان SQL Server باشد! اما با SQLite به سادگی زیر قابل تعریف و مدیریت است:
connection.CreateCollation("PersianCollationNoCaseYekeInsensitive",
(x, y) => string.Compare(x.ApplyCorrectYeKe(), y.ApplyCorrectYeKe(), ignoreCase: true));
متد ApplyCorrectYeKe فوق از بسته‌ی نیوگت DNTPersianUtils.Core دریافت شده و کار آن یک‌دست کردن «ی و ک» فارسی و عربی است.
در یک چنین حالتی اگر اطلاعاتی را به همراه «ی و ک» فارسی و یا عربی ثبت کنیم:
CREATE TABLE persian_letter (
value TEXT
);
INSERT INTO persian_letter
VALUES ('ی'),('ک');
جستجوی بر روی آن‌ها دیگر وابسته‌ی به مقدار «ی و ک» وارد شده نبوده و چه «ی و ک» فارسی وارد شود و چه عربی، این کوئری همواره کار می‌کند:
SELECT count()
FROM persian_letter
WHERE value = 'ی' COLLATE PersianCollationNoCaseYekeInsensitive


کدهای کامل این مثال را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: SQLitePersianCollation.zip