مطالب
پیاده سازی Unobtrusive Ajax در ASP.NET Core 1.0
پیاده سازی Unobtrusive Ajax را در ASP.NET MVC 5.x، می‌توانید در مطلب «ASP.NET MVC #21» مطالعه کنید. HTML Helpers مرتبط با Ajax، به طور کامل از ASP.NET Core 1.0 حذف شده‌اند. اما این مورد به این معنا نیست که نمی‌توان Unobtrusive Ajax را در ASP.NET Core که تمرکزش بیشتر بر روی Tag Helpers جدید هست تا HTML Helpers قدیمی، پیاده سازی کرد.


Unobtrusive Ajax چیست؟

در حالت معمولی، با استفاده از متد ajax جی‌کوئری، کار ارسال غیرهمزمان اطلاعات، به سمت سرور صورت می‌گیرد. چون در این روش کدهای جی‌کوئری داخل صفحات برنامه‌های ما قرار می‌گیرند، به این روش، «روش چسبنده» می‌گویند. اما با استفاده از افزونه‌ی «jquery.unobtrusive-ajax.min.js» مایکروسافت، می‌توان این کدهای چسبنده را تبدیل به کدهای غیرچسنبده یا Unobtrusive کرد. در این حالت، پارامترهای متد ajax، به صورت ویژگی‌ها (attributes) به شکل data-ajax به المان‌های مختلف صفحه اضافه می‌شوند و به این ترتیب، افزونه‌ی یاد شده به صورت خودکار با یافتن مقادیر ویژگی‌های data-ajax، این المان‌ها را تبدیل به المان‌های ای‌جکسی می‌کند. در این حالت به کدهایی تمیزتر و عاری از متدهای چسبنده‌ی ajax قرار گرفته‌ی در داخل صفحات وب خواهیم رسید.
روش طراحی Unobtrusive را در کتابخانه‌های معروفی مانند بوت استرپ هم می‌توان مشاهده کرد.


پیشنیازهای فعال سازی Unobtrusive Ajax در ASP.NET Core 1.0

توزیع افزونه‌ی «jquery.unobtrusive-ajax.min.js» مایکروسافت، از طریق bower صورت می‌گیرد که پیشتر در مطلب «ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 14 - فعال سازی اعتبارسنجی ورودی‌های کاربران» با آن آشنا شدیم. در اینجا نیز برای دریافت آن، تنها کافی است فایل bower.json را به نحو ذیل تکمیل کرد:
{
  "name": "asp.net",
  "private": true,
  "dependencies": {
   "bootstrap": "3.3.6",
   "jquery": "2.2.0",
   "jquery-validation": "1.14.0",
   "jquery-validation-unobtrusive": "3.2.6",
   "jquery-ajax-unobtrusive": "3.2.4"
  }
}
و پس از آن فایل bundleconfig.json مطلب «ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 21 - بررسی تغییرات Bundling و Minification» یک چنین شکلی را پیدا می‌کند:
[
  {
   "outputFileName": "wwwroot/css/site.min.css",
   "inputFiles": [
    "bower_components/bootstrap/dist/css/bootstrap.min.css",
    "content/site.css"
   ]
  },
  {
   "outputFileName": "wwwroot/js/site.min.js",
   "inputFiles": [
    "bower_components/jquery/dist/jquery.min.js",
    "bower_components/jquery-validation/dist/jquery.validate.min.js",
    "bower_components/jquery-validation-unobtrusive/jquery.validate.unobtrusive.min.js",
    "bower_components/jquery-ajax-unobtrusive/jquery.unobtrusive-ajax.min.js",
    "bower_components/bootstrap/dist/js/bootstrap.min.js"
   ],
   "minify": {
    "enabled": true,
    "renameLocals": true
   },
   "sourceMap": false
  }
]
در اینجا فایل‌های css و اسکریپت مورد نیاز برنامه، به ترتیب اضافه شده و یکی خواهند شد. خروجی نهایی آن‌ها به شکل زیر در صفحات وب مورد استفاده قرار می‌گیرند:
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <meta charset="utf-8" />
    <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0">
    <title>@ViewBag.Title - My ASP.NET Application</title>
    <link href="~/css/site.min.css" rel="stylesheet" />
</head>
<body>
    <div>
        <div>
                @RenderBody()
        </div>
    </div>

    <script src="~/js/site.min.js" type="text/javascript" asp-append-version="true"></script>
    @RenderSection("Scripts", required: false)
</body>
</html>
در اینجا تنها دو فایل نهایی این عملیات، یعنی css/site.min.css و js/site.min.js به صفحه الحاق شده‌اند که حاوی تمام پیشنیازهای اسکریپتی و شیوه‌نامه‌های برنامه هستند و در این حالت دیگر نیاز به افزودن آن‌ها به دیگر صفحات سایت نیست.


استفاده از معادل‌های واقعی Unobtrusive Ajax در ASP.NET Core 1.0

واقعیت این است که HTML Helper ای‌جکسی حذف شده‌ی از ASP.NET Core 1.0، کاری بجز افزودن ویژگی‌های data-ajax را که توسط افزونه‌ی jquery.unobtrusive-ajax.min.js پردازش می‌شوند، انجام نمی‌دهد و این افزونه مستقل است از مباحث سمت سرور و به نگارش خاصی از ASP.NET گره نخورده است. بنابراین در اینجا تنها کاری را که باید انجام داد، استفاده از همان ویژگی‌های اصلی است که این افزونه قادر به شناسایی آن‌ها است.
خلاصه‌ی آن‌ها را جهت انتقال کدهای قدیمی و یا تهیه‌ی کدهای جدید، در جدول ذیل می‌توانید مشاهده کنید:

 HTML attribute   AjaxOptions 
 data-ajax-confirm   Confirm 
 data-ajax-method   HttpMethod 
 data-ajax-mode   InsertionMode 
 data-ajax-loading-duration   LoadingElementDuration 
 data-ajax-loading   LoadingElementId 
 data-ajax-begin   OnBegin 
 data-ajax-complete   OnComplete 
 data-ajax-failure   OnFailure 
 data-ajax-success   OnSuccess 
 data-ajax-update   UpdateTargetId 
 data-ajax-url   Url 
   
در ASP.NET Core 1.0، به علت حذف متدهای کمکی Ajax دیگر خبری از AjaxOptions نیست. اما اگر علاقمند به انتقال کدهای قدیمی به ASP.NET Core 1.0 هستید، معادل‌های اصلی این پارامترها را می‌توانید در ستون HTML attribute مشاهده کنید.

چند نکته:
- اگر قصد استفاده‌ی از این ویژگی‌ها را دارید، باید ویژگی "data-ajax="true را نیز حتما قید کنید تا سیستم Unobtrusive Ajax فعال شود.
- ویژگی data-ajax-mode تنها با ذکر data-ajax-update (و یا همان UpdateTargetId پیشین) معنا پیدا می‌کند.
- ویژگی data-ajax-loading-duration نیاز به ذکر data-ajax-loading (و یا همان LoadingElementId پیشین) را دارد.
- ویژگی data-ajax-mode مقادیر before، after و replace-with را می‌پذیرد. اگر قید نشود، کل المان با data دریافتی جایگزین می‌شود.
- سه callback قابل تعریف data-ajax-complete، data-ajax-failure و data-ajax-success، یک چنین پارامترهایی را از سمت سرور در اختیار کلاینت قرار می‌دهند:

parameters  
 Callback  
 xhr, status   data-ajax-complete 
 data, status, xhr   data-ajax-success 
 xhr, status, error   data-ajax-failure 

برای مثال می‌توان ویژگی data-ajax-success را به نحو ذیل در سمت کلاینت مقدار دهی کرد:
 data-ajax-success = "myJsMethod"
این متد جاوا اسکریپتی یک چنین امضایی را دارد:
  function myJsMethod(data, status, xhr) {
}
در این حالت در سمت سرور، پارامتر data در یک اکشن متد، به صورت ذیل مقدار دهی می‌شود:
 return Json(new { param1 = 1, param2 = 2, ... });
و در سمت کلاینت در متد myJsMethod این پارامترها را به صورت data.param1 می‌توان دریافت کرد.


مثال‌هایی از افزودن ویژگی‌های data-ajax به المان‌های مختلف

 در حالت استفاده از Form Tag Helpers که در مطلب «ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 12 - معرفی Tag Helpers» بررسی شدند، یک فرم ای‌جکسی، چنین تعاریفی را پیدا خواهد کرد:
با این ViewModel فرضی
using System.ComponentModel.DataAnnotations;
 
namespace Core1RtmEmptyTest.ViewModels.Account
{
    public class RegisterViewModel
    {
        [Required]
        [EmailAddress]
        [Display(Name = "Email")]
        public string Email { get; set; }
    }
}
که در View متناظر Ajax ایی ذیل استفاده شده‌است:
@using Core1RtmEmptyTest.ViewModels.Account
@model RegisterViewModel
@{
}
 
<form method="post"
      asp-controller="TestAjax"
      asp-action="Index"
      asp-route-returnurl="@ViewBag.ReturnUrl"
      class="form-horizontal"
      role="form"
      data-ajax="true"
      data-ajax-loading="#Progress"
      data-ajax-success="myJsMethod">
 
    <input asp-for="Email" class="form-control" />
    <span asp-validation-for="Email" class="text-danger"></span>
 
    <button type="submit">ارسال</button>
 
    <div id="Progress" style="display: none">
        <img src="images/loading.gif" alt="loading..." />
    </div>
</form>
 
@section scripts{
    <script type="text/javascript">
        function myJsMethod(data, status, xhr) {
            alert(data.param1);
        }
    </script>
}
در اینجا تمام تعاریف مانند قبل است؛ تنها سه ویژگی data-ajax جهت فعال سازی jquery-ajax-unobtrusive به فرم اضافه شده‌اند. همچنین یک callback دریافت پیام موفقیت آمیز بودن عملیات Ajax ایی نیز تعریف شده‌است.

این View از کنترلر ذیل استفاده می‌کند:
using Core1RtmEmptyTest.ViewModels.Account;
using Microsoft.AspNetCore.Mvc;
 
namespace Core1RtmEmptyTest.Controllers
{
    public class TestAjaxController : Controller
    {
 
        public IActionResult Index()
        {
            return View();
        }
 
        [HttpPost]
        public IActionResult Index([FromForm]RegisterViewModel vm)
        {
            var ajax = isAjax();
            if (ajax)
            {
                // it's an ajax post
            }
 
 
            if (ModelState.IsValid)
            {
                //todo: save data
 
                return Json(new { param1 = 1, param2 = 2 });
            }
            return View();
        }
 
        private bool isAjax()
        {
            return Request?.Headers != null && Request.Headers["X-Requested-With"] == "XMLHttpRequest";
        }
    }
}
به ASP.NET Core 1.0، متد کمکی IsAjax اضافه نشده‌است؛ اما تعریف آن‌را در این کنترلر مشاهده می‌کنید. در مورد قید FromForm در ادامه توضیح داده خواهد شد (هرچند در این مورد خاص، حالت پیش فرض است و الزامی به قید آن نیست).

و یا Action Link ای‌جکسی نیز به صورت خلاصه به این نحو قابل تعریف است:
<div id="EmployeeInfo">
<a 
 asp-controller="MyController" asp-action="MyAction"
 data-ajax="true" 
 data-ajax-loading="#Progress" 
 data-ajax-method="POST" 
 data-ajax-mode="replace" 
 data-ajax-update="#EmployeeInfo">
 Get Employee-1 info
</a>

  <div id="Progress" style="display: none">
    <img src="images/loading.gif" alt="loading..."  />
  </div>
</div>


نکته‌ای در مورد اکشن متدهای ای‌جکسی در ASP.NET Core 1.0

همانطور که در مطلب «ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 18 - کار با ASP.NET Web API»، قسمت «تغییرات Model binding پیش فرض، برای پشتیبانی از ASP.NET MVC و ASP.NET Web API» نیز ذکر شد:
public IActionResult Index([FromBody] MyViewModel vm)
{
   return View();
}
ذکر ویژگی FromBody در اینجا الزامی است. از این جهت که اطلاعات با فرمت JSON، از قسمت body درخواست استخراج و به MyViewModel بایند خواهند شد (در حالت dataType: json). و اگر dataType : application/x-www-form-urlencoded; charset=utf-8 بود (مانند حالت پیش فرض Unobtrusive Ajax)، باید از ویژگی FromForm استفاده شود. در غیر اینصورت در سمت سرور نال دریافت خواهیم کرد.
مطالب
استفاده از Fluent Validation در برنامه‌های ASP.NET Core - قسمت سوم - اعتبارسنجی سمت کلاینت
FluentValidation یک کتابخانه‌ی اعتبارسنجی اطلاعات سمت سرور است و راهکاری را برای اعتبارسنجی‌های سمت کلاینت ارائه نمی‌دهد؛ اما می‌تواند متادیتای مورد نیاز unobtrusive java script validation را تولید کند و به این ترتیب بسیاری از قواعد آن دقیقا همانند روش‌های توکار اعتبارسنجی ASP.NET Core در سمت کلاینت نیز کار می‌کنند؛ مانند:
• NotNull/NotEmpty
• Matches (regex)
• InclusiveBetween (range)
• CreditCard
• Email
• EqualTo (cross-property equality comparison)
• MaxLength
• MinLength
• Length

اما باید دقت داشت که سایر قابلیت‌های این کتابخانه، قابلیت ترجمه‌ی به قواعد unobtrusive java script validation ندارند؛ مانند:
- استفاده‌ی از شرط‌ها توسط متدهای When و یا Unless (برای مثال اگر خاصیت A دارای مقدار 5 بود، آنگاه ورود اطلاعات خاصیت B باید اجباری شود)
- تعریف قواعد اعتبارسنجی سفارشی، برای مثال توسط متد Must
- تعریف RuleSetها (برای مثال تعیین کنید که از یک مدل، فقط تعدادی از خواص آن اعتبارسنجی شوند و نه تمام آن‌ها)

در یک چنین حالت‌هایی باید کاربر اطلاعات کامل فرم را به سمت سرور ارسال کند و در post-back صورت گرفته، نتایج اعتبارسنجی را دریافت کند.


روش توسعه‌ی اعتبارسنجی سمت کلاینت کتابخانه‌ی FluentValidation جهت سازگاری آن با  unobtrusive java script validation

باتوجه به اینکه قواعد سفارشی کتابخانه‌ی FluentValidation، معادل unobtrusive java script validation ای ندارند، در ادامه مثالی را جهت تدارک آن‌ها بررسی می‌کنیم. برای این منظور، معادل مطلب «ایجاد ویژگی‌های اعتبارسنجی سفارشی در ASP.NET Core 3.1 به همراه اعتبارسنجی سمت کلاینت آن‌ها» را بر اساس ویژگی‌های کتابخانه‌ی FluentValidation پیاده سازی می‌کنیم.

1) ایجاد اعتبارسنج سمت سرور

می‌خواهیم اگر مقدار عددی خاصیتی بیشتر از مقدار عددی خاصیت دیگری بود، اعتبارسنجی آن با شکست مواجه شود. به همین منظور با پیاده سازی یک PropertyValidator سفارشی، LowerThanValidator را به صورت زیر تعریف می‌کنیم:
using System;
using FluentValidation;
using FluentValidation.Validators;

namespace FluentValidationSample.Models
{
    public class LowerThanValidator : PropertyValidator
    {
        public string DependentProperty { get; set; }

        public LowerThanValidator(string dependentProperty) : base($"باید کمتر از {dependentProperty} باشد")
        {
            DependentProperty = dependentProperty;
        }

        protected override bool IsValid(PropertyValidatorContext context)
        {
            if (context.PropertyValue == null)
            {
                return false;
            }

            var typeInfo = context.Instance.GetType();
            var dependentPropertyValue =
                Convert.ToInt32(typeInfo.GetProperty(DependentProperty).GetValue(context.Instance, null));

            return int.Parse(context.PropertyValue.ToString()) < dependentPropertyValue;
        }
    }

    public static class CustomFluentValidationExtensions
    {
        public static IRuleBuilderOptions<T, int> LowerThan<T>(
            this IRuleBuilder<T, int> ruleBuilder, string dependentProperty)
        {
            return ruleBuilder.SetValidator(new LowerThanValidator(dependentProperty));
        }
    }
}
- در اینجا dependentProperty همان خاصیت دیگری است که باید مقایسه با آن صورت گیرد. در متد بازنویسی شده‌ی IsValid، می‌توان مقدار آن‌را از context.Instance استخراج کرده و سپس با مقدار جاری context.PropertyValue مقایسه کرد.
- همچنین جهت سهولت کار فراخوانی آن، یک متد الحاقی جدید به نام LowerThan نیز در اینجا تعریف شده‌است.
- البته اگر قصد اعتبارسنجی سمت سرور را ندارید، می‌توان در متد IsValid، مقدار true را بازگشت داد.


2) ایجاد متادیتای مورد نیاز جهت unobtrusive java script validation در سمت سرور

در ادامه نیاز است ویژگی‌های data-val خاص unobtrusive java script validation را توسط FluentValidation ایجاد کنیم:
using FluentValidation;
using FluentValidation.AspNetCore;
using FluentValidation.Internal;
using FluentValidation.Resources;
using FluentValidation.Validators;
using Microsoft.AspNetCore.Mvc.ModelBinding.Validation;

namespace FluentValidationSample.Models
{
    public class LowerThanClientValidator : ClientValidatorBase
    {
        private LowerThanValidator LowerThanValidator
        {
            get { return (LowerThanValidator)Validator; }
        }

        public LowerThanClientValidator(PropertyRule rule, IPropertyValidator validator) :
            base(rule, validator)
        {
        }

        public override void AddValidation(ClientModelValidationContext context)
        {
            MergeAttribute(context.Attributes, "data-val", "true");
            MergeAttribute(context.Attributes, "data-val-LowerThan", GetErrorMessage(context));
            MergeAttribute(context.Attributes, "data-val-LowerThan-dependentproperty", LowerThanValidator.DependentProperty);
        }

        private string GetErrorMessage(ClientModelValidationContext context)
        {
            var formatter = ValidatorOptions.MessageFormatterFactory().AppendPropertyName(Rule.GetDisplayName());
            string messageTemplate;
            try
            {
                messageTemplate = Validator.Options.ErrorMessageSource.GetString(null);
            }
            catch (FluentValidationMessageFormatException)
            {
                messageTemplate = ValidatorOptions.LanguageManager.GetStringForValidator<NotEmptyValidator>();
            }
            return formatter.BuildMessage(messageTemplate);
        }
    }
}
در این کدها، تنها قسمت مهم آن، متد AddValidation است که کار تعریف و افزودن متادیتاهای unobtrusive java script validation را انجام می‌دهد و برای مثال سبب رندر یک چنین تگ HTML ای می‌شود که در آن پیام اعتبارسنجی و خاصیت دیگر مدنظر ذکر شده‌اند:
<input dir="rtl" type="number"
 data-val="true"
 data-val-lowerthan="باید کمتر از Age باشد"
 data-val-lowerthan-dependentproperty="Age"
 data-val-required="'سابقه کار' must not be empty."
 id="Experience"
 name="Experience"
 value="">


3) تعریف مدل کاربران و اعتبارسنجی آن

مدلی که در این مثال از آن استفاده شده، یک چنین تعریفی را دارد و در قسمت اعتبارسنجی خاصیت Experience آن، از متد الحاقی جدید LowerThan استفاده شده‌است:
    public class UserModel
    {
        [Display(Name = "نام کاربری")]
        public string Username { get; set; }

        [Display(Name = "سن")]
        public int Age { get; set; }

        [Display(Name = "سابقه کار")]
        public int Experience { get; set; }
    }

    public class UserValidator : AbstractValidator<UserModel>
    {
        public UserValidator()
        {
            RuleFor(x => x.Username).NotNull();
            RuleFor(x => x.Age).NotNull();
            RuleFor(x => x.Experience).LowerThan(nameof(UserModel.Age)).NotNull();
        }
    }


4) افزودن اعتبارسنج‌های تعریف شده به تنظیمات برنامه

پس از تعریف LowerThanValidator و LowerThanClientValidator، روش افزودن آن‌ها به تنظیمات FluentValidation به صورت زیر است:
namespace FluentValidationSample.Web
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddControllersWithViews().AddFluentValidation(
                fv =>
                {
                    fv.RegisterValidatorsFromAssembly(Assembly.GetExecutingAssembly());
                    fv.RegisterValidatorsFromAssemblyContaining<RegisterModelValidator>();
                    fv.RunDefaultMvcValidationAfterFluentValidationExecutes = false;

                    fv.ConfigureClientsideValidation(clientSideValidation =>
                    {
                        clientSideValidation.Add(
                            validatorType: typeof(LowerThanValidator),
                            factory: (context, rule, validator) => new LowerThanClientValidator(rule, validator));
                    });
                }
            );
        }


5) تعریف کدهای جاوا اسکریپتی مورد نیاز

پیش از هرکاری، اسکریپت‌های فایل layout برنامه باید چنین تعریفی را داشته باشند:
<script src="~/lib/jquery/dist/jquery.min.js"></script>
<script src="~/lib/bootstrap/dist/js/bootstrap.bundle.min.js"></script>
<script src="~/lib/jquery-validation/dist/jquery.validate.js"></script>
<script src="~/lib/jquery-validation-unobtrusive/jquery.validate.unobtrusive.js"></script>
<script src="~/js/site.js" asp-append-version="true"></script>
در اینجا مداخل jquery، سپس jquery.validate و بعد از آن jquery.validate.unobtrusive را مشاهده می‌کنید. در ادامه فایل js/site.js را به صورت زیر تکمیل خواهیم کرد:
$.validator.unobtrusive.adapters.add('LowerThan', ['dependentproperty'], function (options) {
    options.rules['LowerThan'] = {
        dependentproperty: options.params['dependentproperty']
    };
    options.messages['LowerThan'] = options.message;
});

$.validator.addMethod('LowerThan', function (value, element, parameters) {      
    var dependentProperty = '#' + parameters['dependentproperty'];
    var dependentControl = $(dependentProperty);
    if (dependentControl) {
        var targetvalue = dependentControl.val();
        if (parseInt(targetvalue) > parseInt(value)) {
            return true;
        }
        return false;
    }
    return true;
});
در اینجا یکبار اعتبارسنج LowerThan را به validator.unobtrusive معرفی می‌کنیم. سپس منطق پیاده سازی آن‌را که بر اساس یافتن مقدار خاصیت دیگر و مقایسه‌ی آن با مقدار خاصیت جاری است، به اعتبارسنج‌های jQuery Validator اضافه خواهیم کرد.


6) آزمایش برنامه

پس از این تنظیمات، اگر Viewما چنین تعریفی را داشته باشد:
@using FluentValidationSample.Models
@model UserModel
@{
    ViewData["Title"] = "Home Page";
}
<div dir="rtl">
    <form asp-controller="Home"
          asp-action="RegisterUser"
          method="post">
        <fieldset class="form-group">
        <legend>ثبت نام</legend>
            <div class="form-group row">
                <label asp-for="Username" class="col-md-2 col-form-label text-md-left"></label>
                <div class="col-md-10">
                    <input dir="rtl" asp-for="Username" class="form-control" />
                    <span asp-validation-for="Username" class="text-danger"></span>
                </div>
            </div>
            <div class="form-group row">
                <label asp-for="Age" class="col-md-2 col-form-label text-md-left"></label>
                <div class="col-md-10">
                    <input dir="rtl" asp-for="Age" class="form-control" />
                    <span asp-validation-for="Age" class="text-danger"></span>
                </div>
            </div>
            <div class="form-group row">
                <label asp-for="Experience" class="col-md-2 col-form-label text-md-left"></label>
                <div class="col-md-10">
                    <input dir="rtl" asp-for="Experience" class="form-control" />
                    <span asp-validation-for="Experience" class="text-danger"></span>
                </div>
            </div>

            <div class="form-group row">
                <label class="col-md-2 col-form-label text-md-left"></label>
                <div class="col-md-10 text-md-right">
                    <button type="submit" class="btn btn-info col-md-2">ارسال</button>
                </div>
            </div>
        </fieldset>
    </form>
</div>
در صورتیکه سابقه‌ی کار را بیشتر از سن وارد کنیم، به یک چنین خروجی سمت کلاینتی (بدون نیاز به post-back کامل به سمت سرور) خواهیم رسید:

مطالب
React 16x - قسمت 30 - React Hooks - بخش 1 - معرفی useState و useEffect
با استفاده از React Hooks که در نگارش 16.7.0 آن معرفی شدند، می‌توان در کامپوننت‌های تابعی «تا پیش از این» بدون حالت، به state و تمام قابلیت‌های دیگر React، دسترسی یافت. جهت یادآوری، در قسمت 8 این سری، کامپوننت‌های تابعی بدون حالت را معرفی کردیم. تا پیش از معرفی React Hooks، برای ردیابی تغییرات مقادیری خاص، می‌بایستی آن‌ها را در خاصیت state کامپوننت‌هایی که به صورت کلاس تعریف شده بودند، قرار می‌دادیم. بنابراین class components، تنها نوع کامپوننت‌هایی در React بودند که دسترسی به state را داشتند. شبیه به همین مورد، برای life-cycle hooks معرفی شده‌ی در قسمت 9 برقرار بود. برای مثال متد componentDidMount، تنها در class components، جهت دسترسی به یک API خارجی و انجام اعمال Ajax ای، قابل تعریف بود و کار کامپوننت‌های تابعی بدون حالت، بیشتر نمایش عناصر HTML و دریافت مقادیر خود از class components، توسط props بود. به این ترتیب امکان تجزیه‌ی یک UI پیچیده، به یک component tree با خوانایی بیشتری، میسر می‌شد. اما با معرفی React v16.7.0، از لحاظ فنی دیگر الزاما نیازی به class components وجود ندارد و می‌توان با استفاده از React Hooks، تمام قابلیت‌هایی را که پیشتر فقط توسط class components در اختیار داشتیم، اکنون با کامپوننت‌های تابعی نیز پیاده سازی کنیم.


برپایی پیش‌نیازها

در اینجا برای بررسی React Hooks، یک پروژه‌ی جدید React را ایجاد می‌کنیم:
> npm i -g create-react-app
> create-react-app sample-30
> cd sample-30
> npm start
در ادامه توئیتر بوت استرپ 4 را نیز نصب می‌کنیم. برای این منظور پس از باز کردن پوشه‌ی اصلی برنامه توسط VSCode، دکمه‌های ctrl+` را فشرده (ctrl+back-tick) و دستور زیر را در ترمینال ظاهر شده وارد کنید:
> npm install --save bootstrap
سپس برای افزودن فایل bootstrap.css به پروژه‌ی React خود، ابتدای فایل index.js را به نحو زیر ویرایش خواهیم کرد:
import "bootstrap/dist/css/bootstrap.css";
این import به صورت خودکار توسط webpack ای که در پشت صحنه کار bundling & minification برنامه را انجام می‌دهد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همچنین اگر به فایل package.json موجود در ریشه‌ی پروژه دقت کنیم، برای کار با React-hooks، نیاز است نگارش بسته‌های React و React-dom، حداقل مساوی 16.7 باشند که در زمان نگارش این مطلب، نگارش 16.12.0 آن به صورت خودکار نصب می‌شود. بنابراین بدون مشکلی می‌توانیم شروع به کار با React hooks کنیم.


معرفی useState Hook

در اینجا قصد داریم یک شمارشگر را به همراه یک دکمه، در صفحه نمایش دهیم؛ بطوریکه این شمارشگر، تعداد بار کلیک بر روی دکمه را ردیابی می‌کند. از پیش می‌دانیم که برای ردیابی مقدار تعداد بار کلیک شدن، باید متغیر آن‌را درون state یک class component قرار داد:
import "./App.css";

import React, { Component } from "react";

class App extends Component {
  state = { count: 0 };

  incrementCount = () => {
    this.setState({ count: this.state.count + 1 });
  };

  render() {
    return (
      <button onClick={this.incrementCount} className="btn btn-primary m-3">
        I was clicked {this.state.count} times!
      </button>
    );
  }
}

export default App;
در اینجا یک class component متداول را داریم که در آن دکمه‌ای تعریف شده‌است. سپس برای شمارش تعداد بار کلیک بر روی آن، خاصیت count را به شیء منتسب به state، با مقدار اولیه‌ی صفر، اضافه کرده‌ایم. اکنون هربار که بر روی آن کلیک می‌شود، رویدادگردان incrementCount فراخوانی شده و توسط متد this.setState، مقدار پیشین خاصیت count، بر اساس مقدار فعلی آن، یک واحد افزایش می‌یابد. نتیجه‌ی آن نیز در برچسب دکمه، نمایش داده می‌شود:


اکنون می‌خواهیم همین کامپوننت را توسط React hooks بازنویسی کنیم. در ابتدا، فایل app.js را به App‍Class.js، تغییر نام می‌دهیم تا نگارش قبلی class component را برای مقایسه، در اختیار داشته باشیم. در ادامه فایل جدید AppFunction.js را برای بازنویسی آن توسط یک کامپوننت تابعی، توسط میانبرهای imrc و سپس sfc در VSCode، ایجاد می‌کنیم. البته این تغییر نام فایل‌ها، نیاز به تغییر نام ماژول‌های import شده‌ی در فایل index.js را نیز به صورت زیر دارد:
//import App from "./App‍Class";
import App from "./AppFunction";

اولین سؤالی که اینجا مطرح می‌شود، این است: در این کامپوننت تابعی جدید، state را از کجا بدست بیاوریم؟
با React Hooks، بجای تعریف یک state به صورت خاصیت، آن‌را صرفا use می‌کنیم و این دقیقا نام اولین React Hooks ای است که بررسی می‌کنیم؛ یا همان useState. بنابراین ابتدا این شیء را import خواهیم کرد:
import React, { useState } from 'react';
useState یک تابع است و باید در ابتدای کامپوننت، مورد استفاده قرار گیرد. این متد برای شروع به کار، نیاز به یک state آغازین را دارد؛ دقیقا مانند همان‌کاری که در class component فوق انجام دادیم:
const App = () => {
    const [count, setCount] = useState(0);
در اینجا عدد صفر، همان مقدار آغازین متغیر count است (شبیه به کاری که در state = { count: 0 } انجام دادیم). سپس اولین خروجی متد useState که داخل یک آرایه مشخص شده‌است (JavaScript array destructuring ؛ با مزیت امکان انتخاب نام‌هایی دلخواه، بدون نیاز به تعریف alias، برخلاف حالت object destructuring)، همان متغیر count است که توسط state ردیابی خواهد شد. اینبار بجای متد this.setState قبلی که یک متد عمومی بود، متدی اختصاصی را صرفا جهت تغییر مقدار همین متغیر count، به نام setCount به عنوان دومین خروجی متد useState، تعریف می‌کنیم. در حقیقت تا اینجا امضای متد جنریک useState استفاده شده، به صورت زیر تغییر کرده‌است:
useState<number>(initialState: number | (() => number)): [number, React.Dispatch<React.SetStateAction<number>>]
متد useState، یک initialState را دریافت می‌کند و سپس یک عدد را (در اینجا چون مقدار آغازین، عددی است)، به همراه یک متد، جهت تغییر state آن، بازگشت می‌دهد:
import React, { useState } from "react";

const App = () => {
  const [count, setCount] = useState(0);
  const incrementCount = () => {
    setCount(count + 1);
  };

  return (
    <button onClick={incrementCount} className="btn btn-primary m-3">
      I was clicked {count} times!
    </button>
  );
};

export default App;
- پس از تعریف useState، متد رویدادگردان onClick را همانند قبل تعریف می‌کنیم؛ با یک تغییر مهم: چون این متد داخل یک کامپوننت تابعی تعریف شده‌است، باید با const شروع شود و همانند یک متغیر که به آن متدی انتساب داده شده، معرفی گردد. پیشتر incrementCount تعریف شده‌ی داخل یک class component، یک خاصیت بود که متدی به آن انتساب داده شده بود.
- همچنین در اینجا (داخل این متد) دیگر خبری از this‌ها نیست؛ onClick، مستقیما به متغیر incrementCount اشاره می‌کند و {count} نیز مستقیما از خروجی useState، که به مقدار جاری count اشاره می‌کند، تامین می‌شود.
- اکنون با هربار کلیک بر روی این دکمه، متد منتسب به متغیر incrementCount فراخوانی شده و در داخل آن، همان متد setCount را جهت به روز رسانی state، فراخوانی می‌کنیم (بجای فراخوانی this.setState عمومی قبلی). در اینجا ابتدا مقدار جاری متغیر count در state، دریافت شده و سپس یک واحد به آن اضافه می‌شود. امضای متد جنریک setCount به صورت زیر است:
 const setCount: (value: React.SetStateAction<number>) => void


استفاده از مقدار قبلی state توسط useState

زمانیکه متد this.setState فراخوانی می‌شود، اینکار سبب در صف قرار گرفتن رندر مجدد کامپوننت جاری خواهد شد. همچنین اعمال این متد نیز ممکن است در صف قرار گیرد. یعنی اگر پس از فراخوانی this.setState، سعی در خواندن state به روز شده را داشته باشیم، ممکن است مقدار اشتباهی را دریافت کنیم:
  incrementCount = () => {
    this.setState({ count: this.state.count + 1 });
  };
برای نمونه در فراخوانی فوق، منظور از this.state.count، مقدار جاری یا همان مقدار قبلی count است که قرار است یک واحد به آن اضافه شود. اما چون متد this.setState کار به روز رسانی‌های state را نیز در صف قرار می‌دهد، دفعه‌ی بعدی که بر روی آن کلیک شد، الزامی ندارد که this.state.count، حتما در همان لحظه به روز رسانی شده باشد. برای رفع این مشکل می‌توان نوشت:
  incrementCount = () => {
    this.setState(prevState => ({
      count: prevState.count + 1
    }));
  };
prevState در اینجا یعنی state قبلی و توسط متد setState، به صورت یک arrow function قابل دریافت است که در نهایت یک شیء را باز می‌گرداند. اکنون بر اساس state قبلی می‌توان به روز رسانی دقیقی را انجام داد.

این نکته در مورد کامپوننت‌های تابعی نیز وجود دارد:
  const incrementCount = () => {
    setCount(count + 1);
  };
در اینجا متغیر count، همانند خاصیت this.state.count کامپوننت‌های کلاسی عمل می‌کند. بنابراین الزامی ندارد که با هر بار فراخوانی setCount، مقدار جاری متغیر count، دقیقا به مقدار قبلی تنظیم شده‌ی آن اشاره کند. برای انجام مشابه اینکار با کامپوننت‌های تابعی که از useState استفاده می‌کنند، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
const incrementCount = () => {
    setCount(prevCount => prevCount + 1);
  };
در اینجا نیز امکان دسترسی به مقدار قبلی count، توسط یک arrow function وجود دارد که برخلاف حالت prevState، فقط یک مقدار عددی مرتبط با count را باز می‌گرداند.


به روز رسانی بیش از یک خاصیت در state

فرض کنید قصد داریم به مثال جاری، یک مربع را در صفحه اضافه کنیم که با کلیک بر روی آن، رنگش تغییر می‌کند (خاموش و روشن می‌شود):


در حالت AppClass یا کامپوننت کلاسی، کدهای برنامه به صورت زیر تغییر می‌کنند:
import "./App.css";

import React, { Component } from "react";

class App extends Component {
  state = {
    count: 0,
    isOn: false
  };

  incrementCount = () => {
    this.setState(prevState => ({
      count: prevState.count + 1
    }));
  };

  toggleLight = () => {
    this.setState(prevState => ({
      isOn: !prevState.isOn
    }));
  };

  render() {
    return (
      <>
        <h1>App Class</h1>
        <h2>Counter</h2>
        <button onClick={this.incrementCount} className="btn btn-primary m-3">
          I was clicked {this.state.count} times!
        </button>

        <h2>Toggle Light</h2>
        <div
          style={{
            height: "50px",
            width: "50px",
            cursor: "pointer"
          }}
          className={
            this.state.isOn ? "alert alert-info m-3" : "alert alert-warning m-3"
          }
          onClick={this.toggleLight}
        />
      </>
    );
  }
}

export default App;
توضیحات:
- در متد رندر، نیاز است تا تنها یک child، بازگشت داده شود. به همین جهت می‌توان از React.Fragment، برای محصور سازی المان‌های تعریف شده، استفاده کرد. البته در React 16.7.0، دیگر نیازی به ذکر صریح React.Fragment نبوده و فقط می‌توان نوشت </><> تا بیانگر یک فرگمنت باشد.
- سپس یک div تعریف شده که با استفاده از ویژگی style، یک سری شیوه‌نامه‌ی ابتدایی، مانند طول و عرض و نوع اشاره‌گر ماوس آن، تعیین شده‌اند.
- اکنون برای اینکه بتوان با کلیک بر روی این div، رنگ آن‌را تغییر داد، نیاز است بتوان توسط متغیری، مقدار خاموش و روشن بودن را ردیابی کرد. به همین جهت خاصیت جدید isOn را به state اضافه می‌کنیم.
- در آخر، رویداد onClick این div را به متد رویدادگران toggleLight متصل می‌کنیم تا توسط آن و فراخوانی this.setState، بتوان مقدار قبلی isOn را در state، دریافت و سپس آن‌را معکوس کرد و بجای مقدار جاری isOn در state درج کنیم. این فراخوانی، سبب رندر مجدد کامپوننت جاری شده و در نتیجه‌ی آن، مقدار className را بر اساس مقدار this.state.isOn، به صورت پویا تغییر می‌دهد.

برای مشاهده‌ی خروجی برنامه در این حالت، نیاز است به index.js مراجعه و تغییر زیر را اعمال کرد تا کامپوننت App، از ماژول App‍Class تامین شود:
import App from "./App‍Class";
//import App from "./AppFunction";

اکنون قصد داریم دقیقا معادل همین قطعه کد را در کامپوننت تابعی خود پیاده سازی کنیم. به همین جهت به فایل src\AppFunction.js بازگشته و تغییرات زیر را اعمال می‌کنیم:
import React, { useState } from "react";

const App = () => {
  const [count, setCount] = useState(0);
  const [isOn, setIsOn] = useState(false);

  const incrementCount = () => {
    setCount(prevCount => prevCount + 1);
  };

  const toggleLight = () => {
    setIsOn(prevIsOn => !prevIsOn);
  };

  return (
    <>
      <h1>App Function</h1>
      <h2>Counter</h2>
      <button onClick={incrementCount} className="btn btn-primary m-3">
        I was clicked {count} times!
      </button>

      <h2>Toggle Light</h2>
      <div
        style={{
          height: "50px",
          width: "50px",
          cursor: "pointer"
        }}
        className={isOn ? "alert alert-info m-3" : "alert alert-warning m-3"}
        onClick={toggleLight}
      />
    </>
  );
};

export default App;
توضیحات:
- اگر دقت کنید، کلیات این کامپوننت تابعی، با کامپوننت کلاسی، آنچنان متفاوت نیست. متد رندر آن دقیقا همان markup را بازگشت می‌دهد؛ با یک تفاوت مهم: در اینجا دیگر نیازی به ذکر thisها نیست، چون تمام ارجاعات، به متغیرهای داخل تابع App انجام شده‌است و نه به متدها و یا خاصیت‌های یک کلاس.
- مرحله‌ی بعد تغییر، جایگزینی this.state.isOn قبلی، با یک متغیر درون تابع App است. به همین جهت در اینجا یک useState دیگر را تعریف می‌کنیم. هر useState، تنها به قسمتی از state اشاره می‌کند و مانند خاصیت کلی state مربوط به یک کلاس نیست. همچنین در خاصیت state یک کلاس، مقدار آن همواره به یک شیء اشاره می‌کند؛ اما با useState چنین اجباری وجود ندارد و می‌تواند هر نوع مجاز جاوا اسکریپتی باشد. برای مثال در اینجا مقدار اولیه‌ی آن به false تنظیم شده‌است. پس از آن، خروجی این متد، قسمتی از state را که کنترل می‌کند، به نام متغیر isOn و تنظیم کننده‌ی آن‌را به نام متد setIsOn، معرفی خواهد کرد. متد useState، یک متد جنریک است. یعنی نوع خروجی‌های آن بر اساس نوع مقدار اولیه‌ای که به آن انتساب داده می‌شود، تعیین می‌شود. برای مثال اگر نوع مقدار اولیه‌ی آن، Boolean باشد، به صورت خودکار نوع متغیر و پارامتر متد خروجی از آن نیز Boolean خواهند بود.
- در آخر خاصیت toggleLight کلاس کامپوننت، تبدیل به یک متغیر یا ثابت، در تابع جاری App می‌شود و بجای this.setState کلی قبلی، از متد اختصاصی‌تر setIsOn، برای تغییر مقدار state متناظر، کمک گرفته خواهد شد. در اینجا با استفاده از prevIsOn، به مقدار دقیق پیشین متغیر isOn در state، دسترسی یافته و سپس آن‌را معکوس می‌کنیم.

برای مشاهده‌ی خروجی برنامه در این حالت، نیاز است به index.js مراجعه و تغییر زیر را اعمال کرد تا کامپوننت App، از ماژول App‍Function تامین شود:
// import App from "./App‍Class";
import App from "./AppFunction";


معرفی useEffect Hook

فرض کنید قصد داریم برچسب دکمه‌ی «I was clicked {this.state.count} times» را در المان Title صفحه، نمایش دهیم. برای انجام چنین کاری نیاز است با DOM API تعامل داشته باشیم؛ اما پیشتر یک چنین کاری را تنها با class components می‌شد انجام داد. برای رفع این محدودیت در کامپوننت‌های تابعی، hook جدیدی به نام useEffect، ارائه شده‌است که باید import شود:
import React, { useEffect, useState } from "react";
اکنون این سؤال مطرح می‌شود که در متد useEffect، واژه‌ی Effect به چه چیزی اشاره می‌کند؟
در اینجا effect به معنای side effect و یا اثرات جانبی است؛ مانند: تعامل با یک API خارجی، کار با API مرورگر و کلا هر جائیکه در برنامه با دنیای خارج تعاملی وجود دارد، به عنوان یک side effect شناخته می‌شود. بنابراین با استفاده متد useEffect، می‌توان در کامپوننت‌های تابعی نیز با دنیای خارج، تعامل برقرار کرد.
import React, { useEffect, useState } from "react";

const App = () => {
  const [count, setCount] = useState(0);

  useEffect(() => {
    document.title = `You have clicked ${count} times`;
  });
متد useEffect، یک تابع را به عنوان ورودی دریافت کرده (effect function) و آن‌را پس از هر بار رندر کامپوننت جاری، اجرا می‌کند. برای مثال با تغییر state، کار رندر کامپوننت جاری، در صف قرار می‌گیرد و پس از اتمام رندر، تابع effect ذکر شده، اجرا می‌شود. برای مثال در اینجا پس از هر بار رندر کامپوننت،  document.title با عبارتی که به همراه تعداد بار کلیک کردن بر روی دکمه‌است، به روز رسانی می‌شود:


در اولین بار اجرای برنامه، عبارت «You have clicked 0 times»، در عنوان صفحه‌ی جاری، ظاهر می‌شود که از مقدار پیش‌فرض count، استفاده کرده‌است. اکنون اگر بر روی دکمه، کلیک کنیم، پس از تغییر برچسب دکمه (یا همان رندر کامپوننت، پس از تغییری در state)، آنگاه عنوان نمایش داده شده‌ی در مرورگر نیز تغییر می‌کند.

یک نکته: چون useEffect دارای همان scope متغیر count است، نیاز به API خاصی برای خواندن مقدار آن در اینجا نیست.

سؤال: برای پیاده سازی چنین قابلیتی در یک کامپوننت کلاسی چه باید کرد؟ در این مثال، در ابتدای کار باید مقدار پیش‌فرض موجود در state را در عنوان صفحه مشاهده کرد و پس از هربار به روز رسانی state نیز باید این عنوان، تغییر کند.
برای پیاده سازی معادل متد useEffect ای که در یک کامپوننت تابعی استفاده شد، در اینجا باید از دو life-cycle hook متفاوت، به نام‌های componentDidMount و componentDidUpdate، استفاده کنیم:
class App extends Component {

  componentDidMount() {
    document.title = `You have been clicked ${this.state.count} times`;
  }

  componentDidUpdate() {
    document.title = `You have been clicked ${this.state.count} times`;
  }
- برای به روز رسانی عنوان صفحه، در اولین بار نمایش آن، باید از متد componentDidMount استفاده کرد.
- همچنین چون می‌خواهیم به ازای هر تغییری در state نیز این عنوان تغییر کند (با هر بار کلیک بر روی دکمه)، باید از متد componentDidUpdate هم استفاده کنیم.


پاکسازی اثرات جانبی در useEffect Hook

فرض کنید قصد داریم موقعیت فعلی کرسر ماوس را در مرورگر نمایش دهیم. برای انجام اینکار در کامپوننت کلاسی، می‌توان از متد componentDidMount جهت دسترسی به DOM API و استفاده از متد addEventListener آن، برای گوش فرا دادن به حرکات کرسر ماوس، استفاده کرد:
class App extends Component {

  componentDidMount() {
    // ...
    window.addEventListener("mousemove", this.handleMouseMove);
  }
 دومین پارامتر این متد، یک callback function است که این حرکات را ردیابی می‌کند:
  handleMouseMove = event => {
    this.setState({
      x: event.pageX,
      y: event.pageY
    });
  };
در اینجا می‌توان با استفاده از شیء رخداد دریافتی، موقعیت x و y کرسر ماوس را در صفحه دریافت کرد و سپس با فراخوانی متد this.setState، این خواص را در state کامپوننت، اضافه و یا به روز رسانی نمود. بنابراین در این حالت الزامی به تعریف این خواص در شیء منتسب به state نیست؛ اما حداقل با تعریف آن‌ها می‌توان مقدار اولیه‌ای را برایشان درنظر گرفت:
class App extends Component {
  state = {
    //...
    x: 0,
    y: 0
  };
در آخر برای نمایش این اطلاعات موجود در state، می‌توان چنین المان‌هایی را به متد رندر کامپوننت، اضافه کرد:
<h2>Mouse Position</h2>
<p>X position: {this.state.x}</p>
<p>Y position: {this.state.y}</p>
بنابراین ردیابی تغییرات محل کرسر ماوس نیز یک side effect است که برای دسترسی به آن، نیاز است با window API کار کرد و این side effect‌ها دو نوع هستند:
- تعدادی از آن‌ها نیازی به پاکسازی و خارج شدن از حافظه را ندارند؛ مانند به روز رسانی عنوان صفحه در مرورگر. می‌توان یک چنین side effect هایی را اجرا و سپس آن‌ها را فراموش کرد.
- اما تعدادی از side effect‌ها را حتما باید پاکسازی کرد؛ مانند mousemove listener تعریف شده‌ی در مثال فوق. در اینجا زمانیکه کامپوننت جاری mount می‌شود، این listener را تعریف می‌کنیم؛ اما با Unmount شدن آن، باید این listener را حذف کرد تا برنامه دچار نشتی حافظه نشود (اگر اینکار انجام نشود، در این مثال مرورگر هنگ خواهد کرد!). روش انجام اینکار در متد componentWillUnmount، به صورت زیر است:
  componentWillUnmount() {
    window.removeEventListener("mousemove", this.handleMouseMove);
  }
سؤال: یک چنین قابلیتی را چگونه می‌توان در یک کامپوننت تابعی تعریف کرد؟
در این حالت نیز می‌توان از متد useEffect استفاده کرد. البته ابتدا باید state شیء ای را برای نگهداری اطلاعات به روز موقعیت مکانی کرسر ماوس، ایجاد کرد:
const [mousePosition, setMousePosition] = useState({ x: 0, y: 0 });
همانطور که عنوان شد، متد useState، برخلاف خاصیت کلی state یک کامپوننت کلاسی که فقط اشیاء را می‌پذیرد، هر نوع جاوا اسکریپتی را می‌تواند بپذیرد که در اینجا برای نمونه به یک شیء، تنظیم شده‌است.
سپس side effect خود را در قسمت effect function متد useEffect قرار می‌دهیم که آن نیز به متغیر handleMouseMove اشاره می‌کند:
  const [mousePosition, setMousePosition] = useState({ x: 0, y: 0 });

  useEffect(() => {
    // ...
    window.addEventListener("mousemove", handleMouseMove);
  });

  const handleMouseMove = event => {
    setMousePosition({
      x: event.pageX,
      y: event.pageY
    });
  };
به متغیر handleMouseMove، متدی انتساب داده شده‌است که با فراخوانی آن توسط mousemove listener، یک شیء evenet دریافت و سپس بر اساس خواص آن، خواص x و y شیء موجود در state، توسط متد setMousePosition، به روز رسانی می‌شود.
سپس برای نمایش x و y به روز رسانی شده‌ی در state، می‌توان از markup زیر در متد رندر استفاده کرد.
<h2>Mouse Position</h2>
{JSON.stringify(mousePosition, null, 2)}
<br />
اکنون سؤال اینجا است که معادل متد componentWillUnmount در اینجا چیست؟
اگر effect function تعریف شده، دارای یک خروجی (از نوع تابع) باشد، به این معنا است که این side effect، نیاز به پاکسازی دارد و این متد را در زمان Unmount آن فراخوانی می‌کند:
  useEffect(() => {
    // …
    // componentDidMount & componentDidUpdate
    window.addEventListener("mousemove", handleMouseMove);

    // componentWillUnmount
    return () => {
      window.removeEventListener("mousemove", handleMouseMove);
    };
  });
پیشتر آموختیم که effect function، تنها یکبار اجرا نمی‌شود؛ بلکه به ازای هر بار رندر، یکبار پس از آن اجرا می‌شود. یعنی خروجی آن نه فقط در زمان Unmount اجرا می‌شود، بلکه یکبار هم پیش از هر بار اجرای خود effect اجرا می‌گردد. به این ترتیب در اینجا فرصت پاکسازی اجرای قبلی را نیز خواهیم داد. بنابراین روش پاکسازی آن نسبت به متد componentWillUnmount کامپوننت‌های تابعی، پیشرفته‌تر است. یعنی توسط آن می‌توان یک side effect خاص را پیش و پس از هر بار رندر، در صورت نیاز فراخوانی کرد.

سؤال: اگر بخواهیم از اجرای یک side effect، به ازای هر بار رندر جلوگیری کنیم، چه باید کرد؟

برای اینکار می‌توان آرگومان دومی را به متد useEffect اضافه کرد که آرایه‌ای از مقادیر است. توسط اعضای آن می‌توان مقدار و یا مقادیری را مشخص کرد که side effect تعریف شده، به آن وابسته‌است. اکنون اگر این مقدار تغییر کند، آنگاه side effect متناظر با آن نیز اجرا می‌شود:
  useEffect(() => {
    document.title = `You have clicked ${count} times`;
    window.addEventListener("mousemove", handleMouseMove);

    return () => {
      window.removeEventListener("mousemove", handleMouseMove);
    };
  },[]);
در این مثال، چون پارامتر دوم را به صورت یک آرایه‌ی خالی مقدار دهی کرده‌ایم، effect function تعریف شده تنها در زمان mount و unmount اجرا می‌شود. البته اگر این تغییر را ذخیره کرده و برنامه را اجرا کنیم، تمام قسمت‌های تعریف شده‌ی آن به خوبی کار می‌کنند (با کلیک بر روی دکمه، برچسب آن به روز رسانی می‌شود و یا با حرکت کرسر ماوس در صفحه، موقعیت آن گزارش داده می‌شود)، منهای قسمت به روز رسانی عنوان صفحه با هر بار کلیک. علت اینجا است که با تغییر معرفی شده، دیگر حالت componentDidUpdate توسط متد useEffect پوشش داده نمی‌شود و به این ترتیب با هر بار به روز رسانی state و رندر کامپوننت، دیگر کار به اجرای مجدد side effect آن نمی‌رسد.
برای رفع این مشکل، باید به useEffect اعلام کنیم که side effect تعریف شده‌ی در آن، وابسته‌است به مقدار count و با تغییرات آن در state، نیاز است مجددا اجرا شود:
  useEffect(() => {
   // ...
  },[count]);
به همین جهت در آرایه‌ی تعریف شده، مقداری را که به آن وابستگی وجود دارد، مشخص می‌کنیم. با این تغییر اگر بر روی دکمه کلیک کنیم، چون اکنون useEffect می‌داند که باید تغییرات count را ردیابی کند، با اجرای مجدد effect function خود، عنوان صفحه نیز به روز رسانی خواهد شد.


کار با چندین listener مختلف در متد useEffect

سؤال: آیا تنظیم یک وابستگی خاص در متد useEffect، امکان تنظیم event listenerهای دیگر را غیرممکن می‌کند؟
برای پاسخ به این سؤال، چند event listener دیگر را ثبت می‌کنیم. برای مثال یکی دیگر از APIهای مرورگر، navigator نام دارد که توسط آن می‌توان وضعیت آنلاین و آفلاین بودن را به کمک خروجی خاصیت navigator.onLine آن، مشخص کرد. به کمک این API می‌خواهیم این وضعیت را نمایش دهیم. برای این منظور ابتدا state آن‌را در کامپوننت تابعی، ایجاد می‌کنیم:
const [status, setStatus] = useState(navigator.onLine);
مقدار اولیه‌ی این state را نیز توسط مقدار جاری خاصیت navigator.onLine، مشخص کرده‌ایم.
اکنون برای گوش فرا دادن به تغییرات این خاصیت (online و یا offline شدن کاربر)، نیاز است دو event listener را به کمک متد addEventListener ثبت کنیم و همچنین این متدها نیاز به پاکسازی هم دارند:
  useEffect(() => {
    // ...

    window.addEventListener("online", handleOnline);
    window.addEventListener("offline", handleOffline);

    return () => {
      // ...
  
      window.removeEventListener("online", handleOnline);
      window.removeEventListener("offline", handleOffline);
    };
  }, [count]);
پس از ثبت event listener ها، اکنون می‌توان با هربار فراخوانی آن‌ها توسط مرورگر، وضعیت state آن‌را به true و یا false، تغییر داد:
  const handleOnline = () => {
    setStatus(true);
  };

  const handleOffline = () => {
    setStatus(false);
  };
و در آخر مقدار متغیر status را به نحو زیر در متد رندر، نمایش داد:
<h2>Network Status</h2>
<p>
  You are <strong>{status ? "online" : "offline"}</strong>
</p>

برای آزمایش حالت offline آن، فقط کافی است به ابزار توسعه دهندگان مرورگر مراجعه کرده و در برگه‌ی network آن، حالت online را offline کنید:


در این حالت هم نمایش وضعیت آنلاین بودن کاربر به درستی کار می‌کند و هم سایر قسمت‌هایی که تاکنون اضافه کرده‌ایم. به این معنا که هر چند توسط ذکر پارامتر [count]، وابستگی خاصی برای side effect ویژه‌ای، مشخص شده‌است، اما ما را از تنظیم event listener‌های دیگری در قسمت‌های mount و unmount محروم نمی‌کند.


پاکسازی اثرات جانبی در useEffect Hook، زمانیکه روشی برای آن وجود ندارد

در مثالی دیگر می‌خواهیم از API موقعیت جغرافیایی کاربر در مرورگر یا navigator.geolocation استفاده کنیم. توسط این API هم می‌توان طول و عرض جغرافیایی را به دست آورد و هم تغییرات آن‌را تحت نظر قرار داد. برای مثال با بررسی این تغییرات می‌توان سرعت را نیز به دست آورد.
در این حالت نیز ابتدا با تعریف state مختص به آن شروع می‌کنیم و اینبار به عنوان مثال، مقدار اولیه‌ی آن‌را خارج از تابع جاری تنظیم می‌کنیم (جهت نمایش یک گزینه‌ی مهیای دیگر):
const initialLocationState = {
  latitude: null,
  longitude: null,
  speed: null
};

const App = () => {
  // ...
  const [location, setLocation] = useState(initialLocationState);
سپس جهت کار با این API، مقدار اولیه‌ی موقعیت کاربر و همچنین ردیابی تغییرات آن‌را در متد useEffect، تنظیم می‌کنیم:
  useEffect(() => {
    // ...

    navigator.geolocation.getCurrentPosition(handleGeolocation);
    const watchId = navigator.geolocation.watchPosition(handleGeolocation);

    return () => {
      // ...
      navigator.geolocation.clearWatch(watchId);
    };
  }, [count]);
در اینجا متد getCurrentPosition، با متد addEventListener متفاوت است و تنها یک callback function را دریافت می‌کند که در آن می‌توان setLocation را جهت به روز رسانی موقعیت جاری جغرافیایی کاربر، فراخوانی کرد. مشکلی که با این متد وجود دارد، نداشتن معادلی شبیه به متد removeEventListener است. یعنی API آن روشی را برای unmount آن فراهم نکرده‌است. البته متد watchPosition که تغییرات موقعیت کاربر را ردیابی می‌کند، دارای API مخصوص پاکسازی آن نیز هست که در این کدها ذکر شده‌است.

یک روش برای حل این مشکل و غیرفعال کردن دستی listener متد getCurrentPosition پس از unmount، تعریف یک متغیر mounted پیش از متد useEffect است:
  let mounted = true;

  useEffect(() => {
   // ...

    return () => {
      // ...
      mounted = false;
    };
  }, [count]);
و آن‌را در زمان پاکسازی useEffect، با false مقدار دهی می‌کنیم. اکنون زمانیکه می‌خواهیم رویدادگردان این Listener را تعریف کنیم، تنها بر اساس مقدار متغیر mounted عمل خواهیم کرد که از نشتی حافظه‌ی آن جلوگیری می‌کند:
  const handleGeolocation = event => {
    if (mounted) {
      setLocation({
        latitude: event.coords.latitude,
        longitude: event.coords.longitude,
        speed: event.coords.speed
      });
    }
  };
در آخر هم برای نمایش آن در متد رندر به صورت زیر عمل می‌کنیم:
<h2>Geolocation</h2>
<p>Latitude is {location.latitude}</p>
<p>Longitude is {location.longitude}</p>
<p>Your speed is {location.speed ? location.speed : "0"}</p>

سؤال: در اینجا شیء location چندین بار تکرار شده‌است. آیا می‌توان مقادیر خواص آن‌را توسط Object Destructuring نیز به دست آورد؟
پاسخ: بله. در اینجا هم Object Destructuring بر روی location state، کار می‌کند:
const [{ latitude, longitude, speed }, setLocation] = useState(
    initialLocationState
  );
که پس از آن، دیگر نیازی به تکرار شیء location نخواهد بود:
<h2>Geolocation</h2>
<p>Latitude is {latitude}</p>
<p>Longitude is {longitude}</p>
<p>Your speed is {speed ? speed : "0"}</p>


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: sample-30-part-01.zip
مطالب
مدیریت پیشرفته‌ی حالت در React با Redux و Mobx - قسمت سوم - روش اتصال Redux به برنامه‌های React
پس از بررسی ساختار کتابخانه‌ی Redux به صورت مستقل و متکی به خود، اکنون در این قسمت، نحوه‌ی اتصال آن‌را به برنامه‌های React بررسی می‌کنیم.


نصب پیشنیازها

می‌توان همانند قسمت قبل، تمام کارها را با کتابخانه‌ی redux انجام داد و یا می‌توان قسمت به روز رسانی UI آن‌را و همچنین مدیریت state را به کتابخانه‌ی ساده کننده‌ی دیگری به نام react-redux واگذار کرد. به همین جهت در ادامه‌ی همان برنامه‌ی قسمت قبل، دو کتابخانه‌ی redux و همچنین react-redux را به همراه types آن نصب می‌کنیم (نصب types، سبب ارائه‌ی intellisense بهتری در VSCode می‌شود؛ حتی اگر نخواهیم با TypeScript کار کنیم).
برای این منظور پس از باز کردن پوشه‌ی اصلی برنامه توسط VSCode، دکمه‌های ctrl+` را فشرده (ctrl+back-tick) و دستورات زیر را در ترمینال ظاهر شده وارد کنید:
> npm install --save redux react-redux
> npm install --save-dev @types/react-redux
به علاوه در ادامه توئیتر بوت استرپ 4 را نیز نصب می‌کنیم:
> npm install --save bootstrap
سپس برای افزودن فایل bootstrap.css به پروژه‌ی React خود، ابتدای فایل index.js را به نحو زیر ویرایش خواهیم کرد:
import "bootstrap/dist/css/bootstrap.css";
این import به صورت خودکار توسط webpack ای که در پشت صحنه کار bundling & minification برنامه را انجام می‌دهد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.


معرفی ساختار ابتدایی برنامه

برنامه‌ای را که در این قسمت بررسی می‌کنیم، ساختار بسیار ساده‌ای را داشته و به همراه دو دکمه‌ی افزایش و کاهش مقدار یک شمارشگر است؛ به همراه دکمه‌ی برای به حالت اول در آوردن آن. هدف اصلی دنبال شده‌ی در اینجا نیز نحوه‌ی برپایی redux و همچنین react-redux و اتصال آن‌ها به برنامه‌ی React جاری است:


به همین جهت ابتدا کامپوننت جدید src\components\counter.jsx را به نحو زیر تشکیل می‌دهیم تا markup ابتدایی فوق را به همراه سه دکمه و یک span، برای نمایش مقدار شمارشگر، رندر کند:
import React, { Component } from "react";

class Counter extends Component {
  render() {
    return (
      <section className="card mt-5">
        <div className="card-body text-center">
          <span className="badge m-2 badge-primary">0</span>
        </div>
        <div className="card-footer">
          <div className="d-flex justify-content-center align-items-center">
            <button className="btn btn-secondary btn-sm">+</button>
            <button className="btn btn-secondary btn-sm m-2">-</button>
            <button className="btn btn-danger btn-sm">Reset</button>
          </div>
        </div>
      </section>
    );
  }
}

export default Counter;
سپس المان آن‌را جهت نمایش در برنامه، به فایل src\App.js اضافه می‌کنیم:
import "./App.css";

import React from "react";

import Counter from "./components/counter";

function App() {
  return (
    <main className="container">
      <Counter />
    </main>
  );
}

export default App;


پوشه بندی مخصوص برنامه‌های مبتنی بر Redux


هدف ما در ادامه ایجاد یک store مخصوص redux است و سپس اتصال آن به کامپوننت شمارشگر برنامه. به همین جهت نیاز به 4 پوشه‌ی جدید، برای مدیریت بهتر برنامه خواهیم داشت:
- پوشه constants: برای اینکه نام رشته‌ای نوع اکشن‌های مختلف را بتوانیم در قسمت‌های مختلف برنامه استفاده کنیم، بهتر است فایل جدید src\actions\index.js را ایجاد کرده و این ثوابت را داخل آن export کنیم.
- پوشه‌ی actions: در فایل جدید src\actions\index.js، تمام متدهای ایجاد کننده‌ی شیء خاص action، که در قسمت قبل در مورد آن بحث شد، قرار می‌گیرند. نمونه‌ی آن، متد createAddAction قسمت قبل است.
- پوشه‌ی reducers: تمام توابع reducer برنامه را در فایل‌های مجزایی در پوشه‌ی reducers قرار می‌دهیم. سپس در فایل src\reducers\index.js با استفاده از متد combineReducer آن‌ها را یکی کرده و به متد createStore ارسال می‌کنیم.
- پوشه‌ی containers: این پوشه جائی است که کار فراخوانی متد connect کتابخانه‌ی react-redux به ازای هر کامپوننت استفاده کننده‌ی از redux store، صورت می‌گیرد.

این موارد را با جزئیات بیشتری در ادامه بررسی می‌کنیم.



ایجاد نام نوع اکشن متناظر با دکمه‌ی افزودن مقدار

می‌خواهیم با کلیک بر روی دکمه‌ی +، مقدار شمارشگر افزایش یابد. به همین جهت نیاز به یک نام وجود دارد تا در تابع Reducer متناظر و قسمت‌های دیگر برنامه، بتوان بر اساس آن، این اکشن خاص را شناسایی کرد و سپس عکس العمل نشان داد. به همین جهت فایل جدید src\constants\ActionTypes.js را ایجاد کرده و به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
export const Increment = "Increment";
البته هرچند مرسوم است نام و مقدار این نوع ثوابت را تشکیل شده‌ی از حروف بزرگ، معرفی کنند ولی این موضوع اختیاری است.


ایجاد متد Action Creator

در قسمت قبل مشاهده کردیم که شیء ارسالی به یک reducer از طریق dispatch یک action خاص، دارای فرمت ویژه‌ی زیر است:
{
    type: "ADD",
    payload: {
      amount // = amount: amount
    },
    meta: {}
}
به همین جهت برای نظم بخشیدن به تعریف این نوع اشیاء و یک‌دست سازی آن‌ها، فایل جدید src\actions\index.js را ایجاد کرده و آن‌را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
import * as types from "../constants/ActionTypes";

export const incrementValue = () => ({ type: types.Increment });
همانطور که ملاحظه می‌کنید در این متد، فعلا فقط نام رشته‌ای نوع این اکشن، بیشتر مدنظر است تا بر اساس action.type رسیده در reducer متناظر با آن، عملی رخ دهد. بنابراین فقط قسمت type آن‌را مقدار دهی کرده‌ایم. مقدار ثابت رشته‌ای types.Increment نیز از فایل مجزای src\constants\ActionTypes.js که پیشتر تعریف کردیم، تامین شده‌است.


ایجاد تابع reducer مخصوص افزودن مقدار

ابتدا فایل جدید src\reducers\counter.js را با محتوای زیر ایجاد می‌کنیم:
import * as types from "../constants/ActionTypes";

const initialState = {
  count: 0
};

export default function counterReducer(state = initialState, action) {
  if (action.type === types.Increment) {
    return {
      count: state.count + 1
    };
  }
  return state;
}
- اگر دقت کرده باشید، کامپوننت شمارشگر این قسمت، دارای state نیست و همچنین نمی‌خواهیم هم که دارای state باشد؛ چون قرار است توسط redux مدیریت شود. به همین جهت state اولیه را به صورت initialState که محتوای یک شیء با خاصیت count با مقدار اولیه‌ی صفر است، خارج از کلاس کامپوننت، ایجاد کرده‌ایم.
- سپس می‌خواهیم رویداد کلیک بر روی دکمه + را مدیریت کنیم. به همین جهت نیاز به یک اکشن جدید به نام Increment داریم که توسط مقدار ثابت رشته‌ای types.Increment، از فایل مجزای src\constants\ActionTypes.js، تامین می‌شود.
- پس از مشخص کردن نوع action ای که قرار است مدیریت شود و همچنین ایجاد متدی برای تولید شیء حاوی اطلاعات آن که در فایل src\actions\index.js قرار دارد، اکنون می‌توان متد reducer را که state و action را دریافت می‌کند و سپس state جدیدی را بر اساس action.type دریافتی و در صورت نیاز بازگشت می‌دهد، ایجاد کرد. این متد بررسی می‌کند که آیا action.type رسیده همان ثابت Increment است؟ اگر بله، بجای تغییر مستقیم state.count، یک شیء جدید را بازگشت می‌دهد. البته روش صحیح‌تر اینکار را در قسمت اول این سری با معرفی روش‌هایی برای کپی اشیاء و آرایه‌ها، بررسی کردیم. در اینجا جهت سادگی بیشتر، یک شیء کاملا جدید را دستی ایجاد می‌کنیم. در آخر اگر action.type رسیده قابل پردازش نبود، همان state ابتدایی دریافتی را بازگشت می‌دهیم تا در صورت وجود چندین reducer تعریف شده‌ی در سیستم، زنجیره‌ی آن‌ها قابل پردازش باشد. این مورد را در قسمت قبل، ذیل عنوان «بررسی تابع combineReducers با یک مثال» بیشتر بررسی کردیم.

پس از ایجاد reducer اختصاصی عمل افزودن مقدار شمارشگر، فایل جدید src\reducers\index.js را نیز با محتوای زیر ایجاد می‌کنیم:
import { combineReducers } from "redux";

import counterReducer from "./counter";

const rootReducer = combineReducers({
  counterReducer
});

export default rootReducer;
کار این فایل، مدیریت مرکزی تمام reducerهای سفارشی تعریف شده‌ی در برنامه‌است. لیست آن‌ها را به متد combineReducers ارسال کرده و در نهایت یک rootReducer ترکیب شده‌ی از تمام آن‌ها را دریافت می‌کنیم.


ایجاد store مخصوص Redux

تا اینجا رسیدیم به یک rootReducer متشکل از تمام reducerهای سفارشی برنامه. اکنون بر اساس آن در فایل src\index.js، یک store جدید را ایجاد می‌کنیم:
import { createStore } from "redux";
import reducer from "./reducers";

//...

const store = createStore(
  reducer,
  window.__REDUX_DEVTOOLS_EXTENSION__ && window.__REDUX_DEVTOOLS_EXTENSION__()
);

//...
نکته 1: چون شیء rootReducer در فایل src\reducers\index.js واقع شده‌است، دیگر در حین import، نیازی به ذکر نام فایل index آن نیست.
نکته 2: در اینجا روش فعالسازی افزونه‌ی redux-devtools را نیز ملاحظه می‌کنید. ابتدا بررسی می‌شود که آیا متد ویژه‌ی فراخوانی این افزونه وجود دارد یا خیر؟ اگر بله، فراخوانی می‌شود. بدون این پارامتر دوم، افزونه‌ی redex dev tools، هیچ خروجی را نمایش نخواهد داد.


اتصال React به Redux

کتابخانه‌ی react-redux تنها به همراه دو شیء مهم connect و Provider است. شیء Provider آن شبیه به Context API خود React است و هدف آن، ارسال ارجاعی از store ایجاد شده، به برنامه‌ی React است. پس از ایجاد store در فایل src\index.js، اکنون نوبت به اتصال آن به برنامه‌ی React ای جاری است. به همین جهت در بالاترین سطح برنامه، ابتدا شیء کامپوننت App را با شیء Provider محصور می‌کنیم:
import { Provider } from "react-redux";
import { createStore } from "redux";
import reducer from "./reducers";

// ...
const store = createStore(
  reducer,
  window.__REDUX_DEVTOOLS_EXTENSION__ && window.__REDUX_DEVTOOLS_EXTENSION__()
);

ReactDOM.render(
  <Provider store={store}>
    <App />
  </Provider>,
  document.getElementById("root")
);
کامپوننت Provider، از طریق props خود نیاز به دریافت store تعریف شده را دارد. به این ترتیب هر کامپوننتی که در درخت کامپوننت‌های App قرار می‌گیرد، می‌تواند با redux store کار کند.


تامین state کامپوننت شمارشگر از طریق props

همانطور که عنوان شد، کامپوننت Counter به همراه state نیست و ما قصد نداریم در آن از state خود React استفاده کنیم؛ البته فلسفه‌ی آن‌را در قسمت اول این سری بررسی کردیم و همچنین اگر کامپوننتی نیاز به اشتراک گذاری اطلاعات خودش را با لایه‌های زیرین یا بالاتر از خود ندارد، شاید اصلا نیازی به Redux نداشته باشد و همان state استاندارد React برای آن کافی است. بنابراین می‌توان برنامه‌ای را داشت که ترکیبی از state استاندارد React، در کامپوننت‌های متکی به خود و Redux، در کامپوننت‌هایی که باید اطلاعاتی را با هم به اشتراک بگذارند، باشد. برای مثال، کامپوننت مثال جاری، واقعا نیازی را به Redux، برای مدیریت حالت خود، ندارد؛ هدف ما در اینجا بررسی نحوه‌ی برقراری ارتباطات یک سیستم مبتنی بر Redux، در برنامه‌های React است.
بنابراین در اینجا و کامپوننتی که قرار است از Redux برای مدیریت حالت خود استفاده کند، هر اطلاعاتی که به آن از طریق react-redux store وارد می‌شود، از طریق props به آن ارسال خواهد شد. برای مثال در اینجا مقدار count، از طریق props خوانده می‌شود و همچنین امکان ارسال action ای خاص به متد reducer تعریف شده نیز باید تعریف شود. بنابراین در ادامه نیاز داریم تا یک کامپوننت React را به redux store متصل کنیم. برای این منظور فایل جدید src\containers\Counter.js را با محتوای زیر ایجاد می‌کنیم:
import { connect } from "react-redux";

import { incrementValue } from "../actions";
import Counter from "../components/counter";

const mapStateToProps = state => {
  return state;
};

const mapDispatchToProps = dispatch => {
  return {
    increment() {
      dispatch(incrementValue());
    }
  };
};

export default connect(mapStateToProps, mapDispatchToProps)(Counter);
ابتدا متد connect را از react-redux دریافت می‌کنیم. connect خود متدی است که منتظر یک کامپوننت React است؛ مانند Counter. همچنین به عنوان پارامتر، توابعی را دریافت می‌کند که اطلاعات redux store را به کامپوننت، نگاشت می‌کنند؛ مانند props و actions. در اینجا دو تابع نگاشت state به props و همچنین dispatch به props را ملاحظه می‌کنید (توابع mapStateToProps و mapDispatchToProps)؛ هرچند الزامی نیست، ولی بهتر است از همین روش نامگذاری استفاده شود.

زمانیکه در مورد store در redux صحبت می‌شود، داخل آن یک شیء بزرگ state قرار گرفته‌است که حاوی کل state برنامه‌است. اما شاید هر کامپوننت به تمام آن نیازی نداشته باشد. برای مثال شاید کامپوننت شمارشگر، اهمیتی به اطلاعات خطاهای سیستم و یا کاربر وارد شده‌ی به سیستم که در شیء کلی state موجود در store وجود دارند، ندهد. به همین جهت متد mapStateToProps، کل state برنامه را دریافت کرده و به ما اجازه می‌دهد تا تنها اطلاعاتی را که از آن نیاز داریم، به صورت props دریافت کنیم. به این ترتیب از رندر مجدد این کامپوننت نیز جلوگیری خواهد شد؛ چون این کامپوننت دیگر وابسته‌ی به تغییرات سایر اجزای کل state برنامه، نخواهد بود و اگر آن‌ها تغییر کردند، این کامپوننت رندر مجدد نخواهد شد.
بنابراین می‌توان متد mapStateToProps را به صورت کلی زیر نیز تعریف کرد:
const mapStateToProps = (state) => { return state };
هرچند این روش در مثال ما بدون مشکل کار می‌کند، اما چون کل state را دریافت می‌کند، مشکل رندر مجدد کامپوننت را به ازای هر تغییری در state کلی برنامه به همراه خواهد داشت.

یک نکته: اگر کامپوننتی نیاز به تامین state خود را از طریق props نداشت و فقط کارش صدور رخ‌دادها است، می‌توان پارامتر اول متد connect را نال وارد کرد.

پارامتر dispatch متد mapDispatchToProps، به متد store.dispatch اشاره می‌کند. بنابراین توسط آن امکان ارسال actions را میسر کرده و می‌توان state را توسط reducerهای تعریف شده، تغییر داد که در نتیجه‌ی آن props جدیدی به کامپوننت منتقل می‌شوند. این تابع نیز یک شیء را باز می‌گرداند. این شیء را فعلا با یک متد دلخواه مقدار دهی می‌کنیم که توسط پارامتر dispatch رسیده‌ی به آن، متد action creator تعریف شده‌ی در فایل src\actions\index.js را به نام incrementValue، فراخوانی می‌کند؛ دقیقا عملی شبیه به فراخوانی store.dispatch(createAddAction(2)) در قسمت قبل که از آن برای ارسال یک اکشن، به reducer متناظری استفاده شد.

یک نکته: اگر کامپوننتی کار صدور رخ‌دادها را انجام نمی‌دهد، می‌توان پارامتر دوم متد connect را بطور کامل حذف کرد و قید نکرد.


استفاده از کامپوننت جدید خروجی متد connect، جهت تامین props کامپوننت شمارشگر

در انتهای فایل src\components\counter.jsx، چنین سطری درج شده‌است:
export default connect(mapStateToProps, mapDispatchToProps)(Counter);
این شیء حاصل، به خودی خود، سبب بروز تغییری در کامپوننت شمارشگر نمی‌شود. بلکه یک کامپوننت دربرگیرنده‌ی کامپوننت Counter را ایجاد می‌کند (به همین جهت آن‌را در پوشه‌ی containers یا دربرگیرنده‌ها قرار دادیم). بنابراین برای استفاده‌ی از آن، به کامپوننت src\App.js مراجعه کرده و جائیکه المان کامپوننت Counter قبلی درج شده، آن‌را به صورت زیر تغییر می‌دهیم:
import "./App.css";

import React from "react";

import CounterContainer from "./containers/Counter";

function App() {
  return (
    <main className="container">
      <CounterContainer />
    </main>
  );
}

export default App;
ابتدا کامپوننت جدید CounterContainer را که تبادل اطلاعات بین کامپوننت Counter اصلی و state و action مخزن redux را برقرار می‌کند، import کرده و سپس المان جدید آن‌را جایگزین المان کامپوننت شمارشگر اصلی می‌کنیم.

اکنون کامپوننت شمارشگر src\components\counter.jsx، دو شیء را از طریق props دریافت می‌کند؛ یکی کل state است که خاصیت count داخل آن قرار دارد و از طریق mapStateToProps تامین می‌شود. دیگری متد increment ای است که در متد mapDispatchToProps تعریف کردیم و کار صدور رخ‌دادی را به reducer متناظر، انجام می‌دهد. به همین جهت تغییرات ذیل را در کامپوننت Counter اعمال می‌کنیم:
import React, { Component } from "react";

class Counter extends Component {
  render() {
    console.log("props", this.props);
    const {
      counterReducer: { count },
      increment
    } = this.props;
    return (
      <section className="card mt-5">
        <div className="card-body text-center">
          <span className="badge m-2 badge-primary">{count}</span>
        </div>
        <div className="card-footer">
          <div className="d-flex justify-content-center align-items-center">
            <button className="btn btn-secondary btn-sm" onClick={increment}>
              +
            </button>
            <button className="btn btn-secondary btn-sm m-2">-</button>
            <button className="btn btn-danger btn-sm">Reset</button>
          </div>
        </div>
      </section>
    );
  }
}

export default Counter;
لاگ اولین بار دریافت this.pros این کامپوننت که اکنون توسط دربرگیرنده‌ی آن ارائه می‌شود، به صورت زیر است:


به همین جهت، خاصیت تو در توی this.props.counterReducer.count و همچنین اشاره‌گر به متد increment، توسط Object Destructuring به صورت زیر از this.props دریافتی، تجزیه شده‌اند:
    const {
      counterReducer: { count },
      increment
    } = this.props;
سپس مقدار count، توسط span نمایش داده و همچنین دکمه +  را به صورت onClick={increment} تکمیل کرده‌ایم تا با کلیک بر روی آن، متد increment که در حقیقت معادل فراخوانی store.dispatch(incrementValue()) است، اجرا شود. حاصل آن، افزایش مقدار شمارشگر است:


جزئیات کار با Redux store را نیز می‌توان در افزونه‌ی redux dev tools مشاهده کرد:


این افزونه در نوار ابزار پایین آن، امکان export کل state و سپس import و بازیابی آن‌را نیز به همراه دارد.


دریافت props از طریق کامپوننت دربرگیرنده و ارسال آن به کامپوننت اصلی

فرض کنید نیاز باشد تا اطلاعاتی را به صورت متداول React از طریق props، به کامپوننت دربرگیرنده‌ی کامپوننت شمارشگر ارسال کرد:
function App() {
  const prop1 = 123
  return (
    <main className="container">
      <CounterContainer prop1={prop1} />
    </main>
  );
}
برای دسترسی به آن، پارامتر دومی به متد mapStateToProps به نام ownProps اضافه می‌شود که حاوی props ارسالی به کامپوننت container است:
const mapStateToProps = (state, ownProps) => {
  console.log("mapStateToProps", { state, ownProps });
  return state;
};
در این حالت اگر نیاز به انتقال آن به کامپوننت اصلی بود، می‌توان شیء بازگشت داده شده‌ی از mapStateToProps را به همراه یک سری خواص سفارشی دریافتی از ownProps، تعریف کرد.


پیاده سازی دکمه‌ی کاهش مقدار شمارشگر

پس از آشنایی با روش کلی برقراری اتصالات سیستم react-redux، پیاده سازی دکمه‌ی کاهش مقدار شمارشگر بسیار ساده‌است و شامل مراحل زیر است:
1)  ایجاد نام نوع اکشن متناظر با دکمه‌ی کاهش مقدار
به فایل src\constants\ActionTypes.js، نوع جدید کاهشی را اضافه می‌کنیم:
export const Decrement = "Decrement";
2) ایجاد متد Action Creator
در فایل src\actions\index.js، متد ایجاد کننده‌ی شیء اکشن ارسالی به reducer متناظری را تعریف می‌کنیم تا بتوان بر اساس نوع آن در reducer کاهشی، منطق کاهش را پیاده سازی کرد:
export const decrementValue = () => ({ type: types.Decrement });
3) ایجاد تابع reducer مخصوص کاهش مقدار
اکنون در فایل src\reducers\counter.js، بر اساس نوع شیء رسیده، تصمیم به کاهش یا افزایش مقدار موجود در state گرفته می‌شود:
export default function counterReducer(state = initialState, action) {

  // ...

  if (action.type === types.Decrement) {
    return {
      count: state.count - 1
    };
  }

  return state;
}
4) تامین state کامپوننت شمارشگر از طریق props
در ادامه نیاز است بتوان اکشن کاهش را به این reducer ارسال کرد. به همین جهت به کامپوننت دربرگیرنده‌ی کامپوننت شمارشگر در فایل src\containers\Counter.js مراجعه کرده و به شیء خروجی متد mapDispatchToProps، متد کاهش را اضافه می‌کنیم:
import { decrementValue, incrementValue } from "../actions";
// ...

const mapDispatchToProps = dispatch => {
  return {
    // ...
    decrement() {
      dispatch(decrementValue());
    }
  };
};
5) استفاده از نتایج دریافتی از props
در آخر به فایل src\components\counter.jsx مراجعه کرده و اشاره‌گر به متد decrement را از طریق this.props دریافت می‌کنیم:
const {
      // ...
      decrement
    } = this.props;
 سپس آن‌را به onClick دکمه‌ی کاهش، انتساب خواهیم داد:
<button
  className="btn btn-secondary btn-sm m-2"
  onClick={decrement}
>
  -
</button>

به عنوان تمرین، پیاده سازی دکمه‌ی Reset را نیز انجام دهید که جزئیات آن بسیار شبیه به دو مثال قبلی افزودن و کاهش مقدار شمارشگر است.


بهبود کیفیت کدهای کامپوننت دربرگیرنده‌ی کامپوننت Counter

متد mapDispatchToProps فایل src\containers\Counter.js اکنون چنین شکلی را پیدا کرده‌است:
const mapDispatchToProps = dispatch => {
  return {
    increment() {
      dispatch(incrementValue());
    },
    decrement() {
      dispatch(decrementValue());
    }
  };
};
می‌توان با استفاده از تابع bindActionCreators که در قسمت قبل در مورد آن بحث شد، تعریف آن‌را به صورت زیر خلاصه کرد:
import { bindActionCreators } from "redux";

// ...

const mapDispatchToProps = dispatch => {
  return bindActionCreators(
    {
      incrementValue,
      decrementValue
    },
    dispatch
  );
};
با استفاده از تابع bindActionCreators کتابخانه‌ی redux، می‌توان تمام action creators واقع در فایل src\actions\index.js را به صورت یک شیء به آن ارسال کرد و پارامتر دوم آن‌را نیز به store.dispatch یا در اینجا به همان dispatch دریافتی توسط پارامتر dispatch متد mapDispatchToProps، تنظیم کرد. البته در این حالت props دریافتی در کامپوننت شمارشگر به صورت زیر تغییر می‌کنند:


به همین جهت نیاز است در متد رندر کامپوننت src\components\counter.jsx، نام‌هایی را که به متدهای action creator اشاره می‌کنند، به صورت زیر تغییر داد:
const {
      counterReducer: { count },
      incrementValue,
      decrementValue
    } = this.props;
و همچنین نام‌های منتسب به onClickها را نیز بر این اساس، اصلاح کرد.

روش دوم: در نگارش‌های اخیر react-redux می‌توان متد mapDispatchToProps را به صورت زیر نیز خلاصه و تعریف کرد که بسیار ساده‌تر است:
const mapDispatchToProps = {
  incrementValue,
  decrementValue
};
البته در این حالت نیز مابقی آن که شامل تغییر نام‌ها می‌شود، یکسان است.

همچنین بجای بازگشت کل state در متد mapStateToProps، می‌توان تنها خواص مدنظر را بازگشت داد:
const mapStateToProps = state => {
  //return state;
  return {
    count: state.counterReducer.count
  };
};
در این حالت props ارسالی به کامپوننت یک چنین شکلی را پیدا می‌کنند:


بنابراین باید در متد رندر کامپوننت شمارشگر، خاصیت count را به صورت معمولی دریافت کرد:
const {
      //counterReducer: { count },
      count,
      incrementValue,
      decrementValue
    } = this.props;

کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: state-management-redux-mobx-part03.zip
مطالب
صدور رخدادها از سرویس‌ها به کامپوننت‌ها در برنامه‌های Angular
در طراحی برنامه‌های Angular توصیه شده‌است تا هرگونه منطقی که مستقیما به View یک کامپوننت مرتبط نیست، به یک کلاس سرویس منتقل شود. در این بین ممکن است نیاز به صدور رخدادی از یک سرویس به خارج از آن باشد؛ چیزی مانند EventEmitter. اما EventEmitter برای سرویس‌ها طراحی نشده‌است و کاربرد صحیح آن صرفا محدود به کامپوننت‌ها است. برای حل این مساله، API سرویس ما باید یک Observable را در معرض دید استفاده کننده قرار دهد تا توسط آن بتوان رخ‌دادهایی را به کامپوننت‌های مشترک شده‌ی به آن، صادر کرد.


چگونه می‌توان رخ‌دادهایی از نوع Observable را ایجاد کرد؟

کلاس Subject پاسخی است به این پرسش. Subjectها Observableهایی هستند که می‌توانند چندین مشترک داشته باشند و رخ‌دادهایی را به مشترکین خود صادر کنند. برای کار با آن‌ها باید یک private Subject را در سرویس خود ایجاد کرد و سپس جریان منتقل شده‌ی توسط آن‌را توسط یک public Observable در اختیار مصرف کنندگان قرار داد. با فراخوانی متد next یک Subject، رخ‌دادی به مشترکین آن منتقل می‌شود.
import { Subject } from “rxjs/Subject”;

public countdown: number = 0;

private countdownEndSource = new Subject<void>();
public countdownEnd$ = this.countdownEndSource.asObservable();
مرسوم است نام Observableهایی را که قرار است رخ‌دادی را صادر کنند به $ ختم می‌کنند.
استفاده کنندگان نیز مشترک این $countdownEnd شده و هر بار که در طرف سرویس، متد next آن فراخوانی می‌شود، از به روز رسانی آن مطلع خواهند شد.


چرا مستقیما از مقدار countdown استفاده نکنیم؟

در قسمتی از سرویس فوق که ملاحظه می‌کنید، می‌توان مقدار countdown را مستقیما نیز در کامپوننت‌ها مورد استفاده قرار داد. اما این روش بهینه نیست. از این جهت که Angular باید مدام تغییرات این خاصیت را رصد کند و به آن واکنش نشان دهد. آیا بهتر نیست ما به Angular اعلام کنیم که مقدار آن تغییر کرده‌است و اکنون بهتر است View را به روز رسانی کنی؟ با ارائه‌ی مقادیر جدیدی توسط یک Observable، اکنون Angular صرفا به تغییرات آن واکنش نشان خواهد داد و دیگری نیاز به بررسی مداوم تغییرات مقدار countdown ندارد.


یک مشکل! Subject تعریف شده، مقادیر را تنها در زمان فراخوانی متد next ارائه می‌دهد و نه به صورت دیگری.

پیشتر با دسترسی مستقیم به خاصیت countdown، همواره به مقادیر آن هم دسترسی داشتیم. اما با استفاده از یک Subject، تنها زمانیکه متد next آن فراخوانی شود می‌توان به این مقدار دسترسی یافت. برای رفع این مشکل یک Subject ویژه به نام BehaviorSubject طراحی شده‌است که به محض مشترک شدن به آن، اولین و یا آخرین مقدار آن‌را می‌توان دریافت کرد.


تفاوت Subject با BehaviorSubject

BehaviorSubject مانند یک Subject است؛ با این تفاوت که همواره از وضعیت خود آگاه می‌باشد. یک BehaviorSubject:
- همواره دارای مقداری است. حتی در زمان وهله سازی، باید مقدار اولیه‌ای را برای آن مشخص کرد.
- در زمان اشتراک به آن، می‌توان آخرین مقدار موجود در آن را که ممکن است اولین مقدار آن نیز باشد، دریافت کرد.
- همواره می‌توان مقدار آن‌را توسط متد getValue بدست آورد.

و مهم‌ترین مزیت آن نسبت به Subject، همان مورد دوم است. اگر مشترک یک Subject شویم، تا متد next آن فراخوانی نشود، مقداری را دریافت نمی‌کنیم. اما همان لحظه که مشترک BehaviorSubject می‌شویم، آخرین مقدار موجود در آن‌را دریافت خواهیم کرد.
برای مثال فرض کنید کامپوننتی را دارید که به خاصیت isLoggedIn از نوع Observable یک Subject گوش فرا می‌دهد. اما اشتراک آن پس از فراخوانی متد next در این سرویس بوده‌است. از این رو این کامپوننت هیچگاه متوجه تغییر و یا مقدار نهایی isLoggedIn نخواهد شد. به همین جهت است که به BehaviorSubject نیاز داریم. در این بین مهم نیست که چه زمانی مشترک آن می‌شویم؛ همواره در زمان اشتراک، آخرین و یا اولین مقدار موجود در آن‌را دریافت خواهیم کرد.


یک مثال: بررسی عملکرد BehaviorSubject

در ادامه یک ماژول را به همراه 4 کامپوننت و یک سرویس سفارشی ایجاد می‌کنیم:
ng g m ServiceComponentCommunication -m app.module --routing
ng g c ServiceComponentCommunication/First
ng g c ServiceComponentCommunication/Second
ng g c ServiceComponentCommunication/Third
ng g c ServiceComponentCommunication/Final
ng g s ServiceComponentCommunication/Sample


هدف این است که سه کامپوننت اول، دوم و سوم را در کامپوننت final، همانند تصویر فوق نمایش دهیم.
در این بین یک سرویس انتشار اطلاعات نیز طراحی شده‌است:
import { Injectable } from "@angular/core";
import { BehaviorSubject } from "rxjs/BehaviorSubject";

@Injectable()
export class SampleService {

  private msgSource = new BehaviorSubject<string>("default service value");

  telecast$ = this.msgSource.asObservable();

  constructor() { }

  editMsg(newMsg: string) {
    this.msgSource.next(newMsg);
  }

}
کار این سرویس ارائه یک پیام از نوع BehaviorSubject از طریق خاصیت عمومی $telecast آن است که به صورت Observable در معرض دید کامپوننت‌های مشترک به آن قرار خواهد گرفت. هدف این است که کامپوننت‌ها مدام تغییرات msg را بررسی نکنند و فقط به آخرین تغییر صادر شده‌ی توسط کامپوننت که از طریق فراخوانی متد next در متد editMsg صورت می‌گیرد، واکنش نشان دهند.

در کامپوننت اول، نحوه‌ی اشتراک به این سرویس را مشاهده می‌کنید:
import { SampleService } from "./../sample.service";
import { Component, OnInit, OnDestroy } from "@angular/core";
import { Subscription } from "rxjs/Subscription";

@Component({
  selector: "app-first",
  templateUrl: "./first.component.html",
  styleUrls: ["./first.component.css"]
})
export class FirstComponent implements OnInit, OnDestroy {

  editedMsg: string;
  sampleSubscription: Subscription;

  constructor(private sampleService: SampleService) { }

  ngOnInit() {
    this.sampleSubscription = this.sampleService.telecast$.subscribe(message => {
      this.editedMsg = message;
    });
  }

  editMsg() {
    this.sampleService.editMsg(this.editedMsg);
  }

  ngOnDestroy() {
    this.sampleSubscription.unsubscribe();
  }
}
کار اشتراک در این کامپوننت در متد ngOnInit انجام شده‌است. بسیار مهم است جهت عدم بروز نشتی حافظه، در متد ngOnDestroy کار unsubscribe بر روی این اشتراک نیز صورت گیرد.
در اینجا هر زمانیکه متد next در سرویس فراخوانی شود، this.editedMsg مقدار جدیدی را دریافت می‌کند.
با این قالب:
<div class="panel panel-default">
  <div class="panel-heading">
    <h2 class="panel-title">First Component</h2>
  </div>
  <div class="panel-body">
    <p> {{editedMsg}}</p>
    <input class="form-control" type="text" [(ngModel)]="editedMsg">
    <button (click)="editMsg()" class="btn btn-primary">Change</button>
  </div>
</div>


اما اگر به تصویر دقت کنید، this.editedMsg هم اکنون دارای مقدار است (در اولین بار اجرای این کامپوننت). علت آن به داشتن مقدار اولیه‌ای در BehaviorSubject تعریف شده بر می‌گردد که در اولین بار اشتراک به آن، در اختیار مشترک قرار خواهد گرفت. این مورد، مهم‌ترین تفاوت BehaviorSubject با Subject است.
در این کامپوننت اگر کاربر مقداری را در textbox وارد کند و سپس بر روی دکمه‌ی Change کلیک نماید، این تغییر از طریق سرویس، به تمام مشترکین آن صادر خواهد شد.

کامپوننت دوم نیز مانند کامپوننت اول است، فقط یک textbox ورود اطلاعات را به همراه ندارد.


همانطور که ملاحظه می‌کنید، این کامپوننت نیز دارای مقدار اولیه‌ی BehaviorSubject است.

کامپوننت سوم، اندکی متفاوت است:
import { SampleService } from "./../sample.service";
import { Component, OnInit, OnDestroy } from "@angular/core";
import { Subscription } from "rxjs/Subscription";

@Component({
  selector: "app-third",
  templateUrl: "./third.component.html",
  styleUrls: ["./third.component.css"]
})
export class ThirdComponent implements OnInit, OnDestroy {

  message: string;
  sampleSubscription: Subscription;

  constructor(private sampleService: SampleService) { }

  ngOnInit() {
  }

  subscribe() {
    this.sampleSubscription = this.sampleService.telecast$.subscribe(message => {
      this.message = message;
    });
  }

  ngOnDestroy() {
    if (this.sampleSubscription) {
      this.sampleSubscription.unsubscribe();
    }
  }
}
در اینجا کار اشتراک در متد subscribe فراخوانی شده‌ی توسط قالب آن صورت می‌گیرد:
<div class="panel panel-default">
  <div class="panel-heading">
    <h2 class="panel-title">Third Component</h2>
  </div>
  <div class="panel-body">
    <p>{{message}}</p>
    <button (click)="subscribe()" class="btn btn-success">Subscribe</button>
  </div>
</div>


و چون این متد پس از ngOnInit قرار است توسط کاربر فراخوانی شود، مقدار message این کامپوننت هنوز خالی است.
اکنون اگر بر روی دکمه‌ی Subscribe آن کلیک کنیم، بلافاصله در لحظه‌ی اشتراک، اولین/آخرین مقدار موجود در BehaviorSubject را دریافت خواهیم کرد:


کامپوننت Final نیز تمام کامپوننت‌ها را در صفحه نمایش می‌دهد:
<div class="row">
  <div class="col-md-4">
    <app-first></app-first>
  </div>
  <div class="col-md-4">
    <app-second></app-second>
  </div>
  <div class="col-md-4">
    <app-third></app-third>
  </div>
</div>

و اگر در textbox کامپوننت اول، مقدار Test را وارد کنیم و سپس بر روی دکمه‌ی Change آن کلیک نمائیم، این مقدار به تمام کامپوننت‌های مشترک به BehaviorSubject سرویس برنامه، منتشر خواهد شد:


کدهای کامل این مثال را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
نظرات مطالب
ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 21 - بررسی تغییرات Bundling و Minification
پروژه‌ای که بر اساس دستور dotnet new mvc و به کمک SDK جدید ایجاد می‌شود (این دستور وابستگی به IDE شما ندارد)، فقط به همراه فایل‌های نهایی یکسری کتابخانه‌ی جاوا اسکریپتی و CSS ای است و راهی را برای مدیریت آن‌ها اضافه نکرده‌اند. بنابراین یا باید از روش مطلب جاری استفاده کنید (نمونه‌اش در اینجا) و یا از روش «LibMan».
نظرات مطالب
Blazor 5x - قسمت یازدهم - مبانی Blazor - بخش 8 - کار با جاوا اسکریپت
روش استفاده از TypeScript در پروژه‌های Blazor
شاید علاقمند باشید تا اسکریپت‌های مورد نیاز یک پروژه‌ی Blazor را با TypeScript تهیه کنید؛ تا از مزایای بررسی نوع‌ها، intellisense قوی، null checking و غیره بهره‌مند شوید و سپس توسط کامپایلر آن، حاصل را به کدهای نهایی js تبدیل کنید. برای اینکار می‌توان مراحل زیر را طی کرد:

الف) تهیه فایل تنظیمات کامپایلر TypeScript
نیاز است فایل tsconfig.json را در ریشه‌ی پروژه، جائیکه فایل csproj قرار دارد، با محتوای زیر ایجاد کرد:
{
  "compilerOptions": {
    "strict": true,
    "removeComments": false,
    "sourceMap": false,
    "noEmitOnError": true,
    "target": "ES2020",
    "module": "ES2020",
    "outDir": "wwwroot/scripts"
  },
  "include": [
    "Scripts/**/*.ts"
  ],
  "exclude": [
    "node_modules"
  ]
}
در این حالت فرض بر این است که فایل‌های ts. در پوشه‌ی scripts قرار گرفته‌اند و فایل‌های نهایی کامپایل شده در پوشه‌ی wwwroot/scripts تولید خواهند شد.

ب) فعالسازی کامپایلر TypeScript به ازای هر بار build برنامه
برای اینکار نیاز است فایل csproj را به صورت زیر تکمیل کرد:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk.Razor">
  <ItemGroup>
    <PackageReference Include="Microsoft.TypeScript.MSBuild" Version="4.3.5">
      <PrivateAssets>all</PrivateAssets>
      <IncludeAssets>runtime; build; native; contentfiles; analyzers; buildtransitive</IncludeAssets>
    </PackageReference>
  </ItemGroup>
  <ItemGroup>
    <Content Remove="tsconfig.json" />
  </ItemGroup>
  <ItemGroup>
    <TypeScriptCompile Include="tsconfig.json">
      <CopyToOutputDirectory>Never</CopyToOutputDirectory>
    </TypeScriptCompile>
  </ItemGroup>
</Project>
با اینکار ابزار TypeScript.MSBuild اضافه شده، بر اساس tsconfig.json قسمت الف، کار کامپایل فایل‌های ts را به صورت خودکار انجام می‌دهد.

ج) یک مثال از تبدیل کدهای js به ts
فرض کنید کدهای سراسری زیر را داریم که به شیء window اضافه شده‌اند:
window.exampleJsFunctions = {
  showPrompt: function (message) {
    return prompt(message, 'Type anything here');
  }
};
اکنون برای تبدیل آن به ts.، می‌توان به صورت زیر، فضای نام و کلاسی را ایجاد کرد:
namespace JSInteropWithTypeScript {
   export class ExampleJsFunctions {
        public showPrompt(message: string): string {
            return prompt(message, 'Type anything here');
        }
    }
}

export function showPrompt(message: string): string {
   var fns = new JSInteropWithTypeScript. ExampleJsFunctions();
   return fns.showPrompt(message);
}
قسمت مهم آن، export function انتهایی است. این موردی است که توسط Blazor قابل شناسایی و استفاده است.

د) روش استفاده از خروجی کامپایل شده‌ی TypeScript در کامپوننت‌های Blazor
پس از کامپایل قطعه کد فوق، ابتدا مسیر قابل دسترسی به فایل js قرار گرفته شده در پوشه‌ی wwwroot را مشخص می‌کنیم که همواره با الگوی زیر است. همچنین اینبار IJSObjectReference است که امکان دسترسی به export function یاد شده را میسر می‌کند:
private const string ScriptPath = "./_content/----namespace-here---/scripts/file.js";
private IJSObjectReference scriptModule;
دو تعریف فوق، فیلدهایی هستند که در سطح کامپوننت تعریف می‌شوند. سپس مقدار دهی آن‌ها در OnAfterRenderAsync صورت می‌گیرد تا کار import ماژول را انجام دهد:
protected override async Task OnAfterRenderAsync(bool firstRender)
{
  if (scriptModule == null)
    scriptModule = await JSRuntime.InvokeAsync<IJSObjectReference>("import", ScriptPath);
پس از این مرحله، امکان کار با ماژول بارگذاری شده، به صورت متداولی میسر می‌شود و می‌توان export function‌ها را در اینجا فراخوانی کرد:
await scriptModule.InvokeVoidAsync("exported fn name", params);
در آخر کار هم باید آن‌را dispose کرد؛ که روش آن به صورت زیر است:
- ابتدا باید این کامپوننت، IAsyncDisposable را پیاده سازی کند:
public partial class MyComponent : IAsyncDisposable
سپس پیاده سازی آن به صورت زیر انجام می‌شود:
public async ValueTask DisposeAsync()
{
  if (scriptModule != null)
  {
    await scriptModule.DisposeAsync();
  }
}
مطالب دوره‌ها
مثال - نمایش درصد پیشرفت عملیات توسط SignalR
برنامه‌های وب در سناریوهای بسیاری نیاز دارند تا درصد پیشرفت عملیاتی را به کاربران گزارش دهند. نمونه ساده آن، گزارش درصد پیشرفت میزان دریافت یک فایل است و یا اعلام درصد انجام یک عملیات طولانی از سمت سرور به کاربر. در ادامه قصد داریم این موضوع را توسط SignalR پیاده سازی کنیم.


نکته‌ای در مورد نگارش‌های مختلف SignalR
اگر برنامه شما قرار است دات نت 4 را پشتیبانی کند، آخرین نگارش SignalR که با آن سازگار است، نگارش 1.1.3 می‌باشد. بنابراین اگر دستور ذیل را اجرا کنید:
 PM> Install-Package Microsoft.AspNet.SignalR
SignalR 2 را نصب می‌کند که با دات نت 4 و نیم به بعد سازگار است.
اگر دستور ذیل را اجرا کنید، SiganlR 1.x را نصب می‌کند که با دات نت 4 به بعد سازگار است:
 PM> Install-Package Microsoft.AspNet.SignalR -Version 1.1.3
پیش فرض این مطلب نیز استفاده از نگارش 1.1.3 می‌باشد تا بازه بیشتری از وب سرورها را شامل شود.
با اینکار Microsoft.AspNet.SignalR.JS نیز به صورت خودکار نصب می‌گردد و به این ترتیب کلاینت جاوا اسکریپتی SiganlR نیز در برنامه قابل استفاده خواهد بود.


تنظیمات فایل Global.asax.cs

سطر فراخوانی متد RouteTable.Routes.MapHubs باید در ابتدای متد Application_Start فایل Global.asax.cs قرار گیرد (پیش از هر تنظیم دیگری). تفاوتی هم نمی‌کند که برنامه وب فرم است یا MVC. به این ترتیب مسیریابی‌های SignalR تنظیم شده و مسیر http://localhost/signalr/hubs قابل استفاده خواهد بود.


تنظیمات اسکریپت‌های سمت کلاینت مورد نیاز

پس از نصب بسته SignalR، سه اسکریپت ذیل باید به ابتدای صفحه وب اضافه شوند تا کلاینت‌های جاوا اسکریپتی SignalR بتوانند با سرور ارتباط برقرار کنند:
 <script src="Scripts/jquery-1.6.4.min.js" type="text/javascript"></script>
<script src="Scripts/jquery.signalR-1.1.3.min.js" type="text/javascript"></script>
<script src="signalr/hubs" type="text/javascript"></script>
این تنظیمات نیز برای هر دو نوع برنامه‌های وب فرم و MVC یکسان است.


تعریف کلاس Hub برنامه

using Microsoft.AspNet.SignalR;

namespace WebFormsSample03.Common
{
    public class ProgressHub : Hub
    {
        /// <summary>
        /// این متد استاتیک تعریف شده تا در برنامه به صورت مستقیم قابل استفاده باشد
        /// یا می‌شد اصلا این متد تعریف نشود و از همان دریافت زمینه هاب در کنترلر استفاده گردد
        /// </summary>        
        public static void UpdateProgressBar(int value, string connectionId)
        {
            var ctx = GlobalHost.ConnectionManager.GetHubContext<ProgressHub>();
            ctx.Clients.Client(connectionId).updateProgressBar(value); //فراخوانی یک متد در سمت کلاینت
        }
    }
}
متدی که در کلاس هاب برنامه تعریف شده، از نوع استاتیک است. از این جهت که می‌خواهیم این متد را در خارج از این هاب و در یک کنترلر Web API فراخوانی کنیم. زمانیکه متدی به صورت استاتیک تعریف می‌شود، ارتباط آن با وهله جاری کلاس یا this قطع خواهد شد. به همین جهت نیاز است تا از طریق متد GlobalHost.ConnectionManager.GetHubContext مجددا به context کلاس هاب دسترسی پیدا کنیم.
البته تعریف این متد در اینجا ضروری نبود. حتی می‌شد بدنه کلاس هاب را خالی تعریف کرد و متد GetHubContext را مستقیما داخل یک کنترلر فراخوانی نمود.
متد UpdateProgressBar، مقدار value را به تنها یک کلاینت که Id آن مساوی connectionId دریافتی است، ارسال می‌کند. این کلاینت باید یک callback جاوا اسکریپتی را جهت تامین متد پویای updateProgressBar تدارک ببیند.


کلاس Web API کنترلر دریافت فایل‌ها

فرقی نمی‌کند که برنامه شما از نوع وب فرم است یا MVC. امکانات Web API در هر دو نوع پروژه، قابل دسترسی است (همان ایده یک ASP.NET واحد).
بنابراین نیاز است یک کنترلر وب API جدید را به پروژه اضافه کرده و محتوای آن را به شکل ذیل تغییر دهیم:
using System.Threading;
using System.Web.Http;
using WebFormsSample03.Common;

namespace WebFormsSample03
{
    public class DownloadRequest
    {
        public string Url { set; get; }
        public string ConnectionId { set; get; }
    }

    public class DownloaderController : ApiController
    {
        public void Post([FromBody]DownloadRequest data)
        {
            //todo: start downloading the data.Url ....

            ProgressHub.UpdateProgressBar(10, data.ConnectionId);
            Thread.Sleep(2000);

            ProgressHub.UpdateProgressBar(40, data.ConnectionId);
            Thread.Sleep(3000);

            ProgressHub.UpdateProgressBar(64, data.ConnectionId);
            Thread.Sleep(2000);

            ProgressHub.UpdateProgressBar(77, data.ConnectionId);
            Thread.Sleep(2000);

            ProgressHub.UpdateProgressBar(92, data.ConnectionId);
            Thread.Sleep(3000);

            ProgressHub.UpdateProgressBar(99, data.ConnectionId);
            Thread.Sleep(2000);

            ProgressHub.UpdateProgressBar(100, data.ConnectionId);
        }
    }
}
اگر برنامه شما وب فرم است، باید تنظیمات مسیریابی ذیل را نیز به آن افزود. در برنامه‌های MVC4 این تنظیم به صورت پیش فرض وجود دارد:
using System;
using System.Web.Http;
using System.Web.Routing;

namespace WebFormsSample03
{
    public class Global : System.Web.HttpApplication
    {
        protected void Application_Start(object sender, EventArgs e)
        {
            // Register the default hubs route: ~/signalr
            RouteTable.Routes.MapHubs();

            RouteTable.Routes.MapHttpRoute(
                name: "DefaultApi",
                routeTemplate: "api/{controller}/{id}",
                defaults: new { id = RouteParameter.Optional }
            );
        }
    }
}
کاری که در این کنترلر انجام شده، شبیه سازی یک عملیات طولانی توسط متد Thread.Sleep است. همچنین این کنترلر، id کلاینت درخواست کننده یک url را نیز دریافت می‌کند. بنابراین می‌توان به نحو بهینه‌ای، تنها نتایج پیشرفت عملیات را به این کلاینت ارسال کرد و نه به سایر کلاینت‌ها.
همچنین در اینجا با توجه به مسیریابی تعریف شده، باید اطلاعات را به آدرس api/Downloader از نوع Post ارسال کرد.


تعریف کلاینت متصل به Hub

در سمت سرور، متد پویای updateProgressBar فراخوانی شده است. اکنون باید این متد را در سمت کلاینت پیاده سازی کنیم:
    <form id="form1" runat="server">
    <div>
    <input id="txtUrl" value="http://www.site.com/file.rar" type="text" />
        <input id="send" type="button" value="start download ..." />
        <br />
        <div id="bar" style="border: #000 1px solid; width:300px;"></div>
    </div>
    </form>
    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            $.connection.hub.logging = true; //اطلاعات بیشتری را در جاوا اسکریپت کنسول مرورگر لاگ می‌کند
            var progressHub = $.connection.progressHub; //این نام مستعار پیشتر توسط ویژگی نام هاب تنظیم شده است
            progressHub.client.updateProgressBar = function (value) {
                //متدی که در اینجا تعریف شده دقیقا مطابق نام متد پویایی است که در هاب تعریف شده است
                //به این ترتیب سرور می‌تواند کلاینت را فراخوانی کند
                $("#bar").html(GaugeBar.generate(value));
            };
            $.connection.hub.start() // فاز اولیه ارتباط را آغاز می‌کند
            .done(function () {
                $("#send").click(function () {
                    $("#send").attr('disabled', 'disabled');
                    var myClientId = $.connection.hub.id;
                    // اکنون اتصال برقرار است به سرور
                    $.ajax({
                        type: "POST",
                        contentType: "application/json",
                        url: "/api/Downloader",
                        data: JSON.stringify({ Url: $("#txtUrl").val(), ConnectionId: myClientId })
                    }).success(function () {
                        $("#send").removeAttr('disabled');
                    }).fail(function () {
                        //                    
                    });
                });
            });
        });
    </script>
بر روی این فرم، یک جعبه متنی که Url را دریافت می‌کند و یک دکمه‌ی آغاز کار دریافت این Url، وجود دارد.
در ابتدای کار صفحه، اتصال به progressHub برقرار می‌شود. اگر دقت کنید، نام این هاب با حروف کوچک در اینجا (در سمت کلاینت) آغاز می‌گردد.
سپس با تعریف یک callback به نام progressHub.client.updateProgressBar، پیام‌های دریافتی از طرف سرور را به یک افزونه progress bar جی‌کوئری، برای نمایش ارسال می‌کند.
کار اتصال به رویداد کلیک دکمه‌ی آغاز دریافت فایل، در متد done باید انجام شود. این callback زمانی فراخوانی می‌گردد که کار اتصال به سرور با موفقیت صورت گرفته باشد.
سپس در ادامه توسط jQuery Ajax، اطلاعات Url و همچنین Id کلاینت را به مسیر api/Downloader یا همان web api controller ارسال می‌کنیم.



کدهای کامل این مثال را از اینجا نیز می‌توانید دریافت نمائید:
  WebFormsSample03.zip
مطالب
Blazor 5x - قسمت 33 - احراز هویت و اعتبارسنجی کاربران Blazor WASM - بخش 3- بهبود تجربه‌ی کاربری عدم دسترسی‌ها
در قسمت قبل، دسترسی به قسمت‌هایی از برنامه‌ی کلاینت را توسط ویژگی Authorize و همچنین نقش‌های مشخصی، محدود کردیم. در این مطلب می‌خواهیم اگر کاربری هنوز وارد سیستم نشده‌است و قصد مشاهده‌ی صفحات محافظت شده را دارد، به صورت خودکار به صفحه‌ی لاگین هدایت شود و یا اگر کاربری که وارد سیستم شده‌است اما نقش مناسبی را جهت دسترسی به یک صفحه ندارد، بجای هدایت به صفحه‌ی لاگین، پیام مناسبی را دریافت کند.


هدایت سراسری و خودکار کاربران اعتبارسنجی نشده به صفحه‌ی لاگین

در برنامه‌ی این سری، اگر کاربری که به سیستم وارد نشده‌است، بر روی دکمه‌ی Book یک اتاق کلیک کند، فقط پیام «Not Authorized» را مشاهده خواهد کرد که تجربه‌ی کاربری مطلوبی به‌شمار نمی‌رود. بهتر است در یک چنین حالتی، کاربر را به صورت خودکار به صفحه‌ی لاگین هدایت کرد و پس از لاگین موفق، مجددا او را به همین آدرس درخواستی پیش از نمایش صفحه‌ی لاگین، هدایت کرد. برای مدیریت این مساله کامپوننت جدید RedirectToLogin را طراحی می‌کنیم که جایگزین پیام «Not Authorized» در کامپوننت ریشه‌ای BlazorWasm.Client\App.razor خواهد شد. بنابراین ابتدا فایل جدید BlazorWasm.Client\Pages\Authentication\RedirectToLogin.razor را ایجاد می‌کنیم. چون این کامپوننت بدون مسیریابی خواهد بود و قرار است مستقیما داخل کامپوننت دیگری درج شود، نیاز است فضای نام آن‌را نیز به فایل BlazorWasm.Client\_Imports.razor اضافه کرد:
@using BlazorWasm.Client.Pages.Authentication
پس از آن، محتوای این کامپوننت را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
@using System.Security.Claims

@inject NavigationManager NavigationManager

if(AuthState is not null)
{
    <div class="alert alert-danger">
        <p>You [@AuthState.User.Identity.Name] do not have access to the requested page</p>
        <div>
            Your roles:
            <ul>
            @foreach (var claim in AuthState.User.Claims.Where(c => c.Type == ClaimTypes.Role))
            {
                <li>@claim.Value</li>
            }
            </ul>
        </div>
    </div>
}

@code
{
    [CascadingParameter]
    private Task<AuthenticationState> AuthenticationState {set; get;}

    AuthenticationState AuthState;

    protected override async Task OnInitializedAsync()
    {
        AuthState = await AuthenticationState;
        if (!IsAuthenticated(AuthState))
        {
            var returnUrl = NavigationManager.ToBaseRelativePath(NavigationManager.Uri);
            if (string.IsNullOrEmpty(returnUrl))
            {
                NavigationManager.NavigateTo("login");
            }
            else
            {
                NavigationManager.NavigateTo($"login?returnUrl={Uri.EscapeDataString(returnUrl)}");
            }
        }
    }

    private bool IsAuthenticated(AuthenticationState authState) =>
            authState?.User?.Identity is not null && authState.User.Identity.IsAuthenticated;
}
توضیحات:
در اینجا روش کار کردن با AuthenticationState را از طریق کدنویسی ملاحظه می‌کنید. در زمان بارگذاری اولیه‌ی این کامپوننت، بررسی می‌شود که آیا کاربر جاری، به سیستم وارد شده‌است یا خیر؟ اگر خیر، او را به سمت صفحه‌ی لاگین هدایت می‌کنیم. اما اگر کاربر پیشتر به سیستم وارد شده باشد، متن شما دسترسی ندارید، به همراه لیست نقش‌های او در صفحه ظاهر می‌شوند که برای دیباگ برنامه مفید است و دیگر به سمت صفحه‌ی لاگین هدایت نمی‌شود.

در ادامه برای استفاده از این کامپوننت، به کامپوننت ریشه‌ای BlazorWasm.Client\App.razor مراجعه کرده و قسمت NotAuthorized آن‌را به صورت زیر، با معرفی کامپوننت RedirectToLogin، جایگزین می‌کنیم:

<NotAuthorized>
    <RedirectToLogin></RedirectToLogin>
</NotAuthorized>
چون این کامپوننت اکنون در بالاترین سطح سلسله مراتب کامپوننت‌های تعریف شده قرار دارد، به صورت سراسری به تمام صفحات و کامپوننت‌های برنامه اعمال می‌شود.


چگونه دسترسی نقش ثابت Admin را به تمام صفحات محافظت شده برقرار کنیم؟

اگر خاطرتان باشد در زمان ثبت کاربر ادمین Identity، تنها نقشی را که برای او ثبت کردیم، Admin بود که در تصویر فوق هم مشخص است؛ اما ویژگی Authorize استفاده شده جهت محافظت از کامپوننت (attribute [Authorize(Roles = ConstantRoles.Customer)]@)، تنها نیاز به نقش Customer را دارد. به همین جهت است که کاربر وارد شده‌ی به سیستم، هرچند از دیدگاه ما ادمین است، اما به این صفحه دسترسی ندارد. بنابراین اکنون این سؤال مطرح است که چگونه می‌توان به صورت خودکار دسترسی نقش Admin را به تمام صفحات محافظت شده‌ی با نقش‌های مختلف، برقرار کرد؟
برای رفع این مشکل همانطور که پیشتر نیز ذکر شد، نیاز است تمام نقش‌های مدنظر را با یک کاما از هم جدا کرد و به خاصیت Roles ویژگی Authorize انتساب داد؛ و یا می‌توان این عملیات را به صورت زیر نیز خلاصه کرد:
using System;
using BlazorServer.Common;
using Microsoft.AspNetCore.Authorization;

namespace BlazorWasm.Client.Utils
{
    [AttributeUsage(AttributeTargets.Class | AttributeTargets.Method, AllowMultiple = true, Inherited = true)]
    public class RolesAttribute : AuthorizeAttribute
    {
        public RolesAttribute(params string[] roles)
        {
            Roles = $"{ConstantRoles.Admin},{string.Join(",", roles)}";
        }
    }
}
در این حالت، AuthorizeAttribute سفارشی تهیه شده، همواره به همراه نقش ثابت ConstantRoles.Admin هم هست و همچنین دیگر نیازی نیست کار جمع زدن قسمت‌های مختلف را با کاما انجام داد؛ چون string.Join نوشته شده همین‌کار را انجام می‌دهد.
پس از این تعریف می‌توان در کامپوننت‌ها، ویژگی Authorize نقش دار را با ویژگی جدید Roles، جایگزین کرد که همواره دسترسی کاربر Admin را نیز برقرار می‌کند:
@attribute [Roles(ConstantRoles.Customer, ConstantRoles.Employee)]


مدیریت سراسری خطاهای حاصل از درخواست‌های HttpClient

تا اینجا نتایج حاصل از شکست اعتبارسنجی سمت کلاینت را به صورت سراسری مدیریت کردیم. اما برنامه‌های سمت کلاینت، به کمک HttpClient خود نیز می‌توانند درخواست‌هایی را به سمت سرور ارسال کرده و در پاسخ، برای مثال not authorized و یا forbidden را دریافت کنند و یا حتی internal server error ای را در صورت بروز استثنایی در سمت سرور.
فرض کنید Web API Endpoint جدید زیر را تعریف کرده‌ایم که نقش ادیتور را می‌پذیرد. این نقش، جزو نقش‌های تعریف شده‌ی در برنامه و سیستم Identity ما نیست. بنابراین هر درخواستی که به سمت آن ارسال شود، برگشت خواهد خورد و پردازش نمی‌شود:
namespace BlazorWasm.WebApi.Controllers
{
    [Route("api/[controller]")]
    [Authorize(Roles = "Editor")]
    public class MyProtectedEditorsApiController : Controller
    {
        [HttpGet]
        public IActionResult Get()
        {
            return Ok(new ProtectedEditorsApiDTO
            {
                Id = 1,
                Title = "Hello from My Protected Editors Controller!",
                Username = this.User.Identity.Name
            });
        }
    }
}
برای مدیریت سراسری یک چنین خطای سمت سروری در یک برنامه‌ی Blazor WASM می‌توان یک Http Interceptor نوشت:
namespace BlazorWasm.Client.Services
{
    public class ClientHttpInterceptorService : DelegatingHandler
    {
        private readonly NavigationManager _navigationManager;
        private readonly ILocalStorageService _localStorage;
        private readonly IJSRuntime _jsRuntime;

        public ClientHttpInterceptorService(
                NavigationManager navigationManager,
                ILocalStorageService localStorage,
                IJSRuntime JsRuntime)
        {
            _navigationManager = navigationManager ?? throw new ArgumentNullException(nameof(navigationManager));
            _localStorage = localStorage ?? throw new ArgumentNullException(nameof(localStorage));
            _jsRuntime = JsRuntime ?? throw new ArgumentNullException(nameof(JsRuntime));
        }

        protected override async Task<HttpResponseMessage> SendAsync(HttpRequestMessage request, CancellationToken cancellationToken)
        {
            // How to add a JWT to all of the requests
            var token = await _localStorage.GetItemAsync<string>(ConstantKeys.LocalToken);
            if (token is not null)
            {
                request.Headers.Authorization = new AuthenticationHeaderValue("bearer", token);
            }

            var response = await base.SendAsync(request, cancellationToken);

            if (!response.IsSuccessStatusCode)
            {
                await _jsRuntime.ToastrError($"Failed to call `{request.RequestUri}`. StatusCode: {response.StatusCode}.");

                switch (response.StatusCode)
                {
                    case HttpStatusCode.NotFound:
                        _navigationManager.NavigateTo("/404");
                        break;
                    case HttpStatusCode.Forbidden: // 403
                    case HttpStatusCode.Unauthorized: // 401
                        _navigationManager.NavigateTo("/unauthorized");
                        break;
                    default:
                        _navigationManager.NavigateTo("/500");
                        break;
                }
            }

            return response;
        }
    }
}
توضیحات:
با ارث‌بری از کلاس پایه‌ی DelegatingHandler می‌توان متد SendAsync تمام درخواست‌های ارسالی توسط برنامه را بازنویسی کرد و تحت نظر قرار داد. برای مثال در اینجا، پیش از فراخوانی await base.SendAsync کلاس پایه (یا همان درخواست اصلی که در قسمتی از برنامه صادر شده‌است)، یک توکن را به هدرهای درخواست، اضافه کرده‌ایم و یا پس از این فراخوانی (که معادل فراخوانی اصل کد در حال اجرای برنامه است)، با بررسی StatusCode بازگشتی از سمت سرور، کاربر را به یکی از صفحات یافت نشد، خطایی رخ داده‌است و یا دسترسی ندارید، هدایت کرده‌ایم. برای نمونه کامپوننت Unauthorized.razor را با محتوای زیر تعریف کرده‌ایم:
@page "/unauthorized"

<div class="alert alert-danger mt-3">
    <p>You don't have access to the requested resource.</p>
</div>
که سبب می‌شود زمانیکه StatusCode مساوی 401 و یا 403 را از سمت سرور دریافت کردیم، خطای فوق را به صورت خودکار به کاربر نمایش دهیم.

پس از تدارک این Interceptor سراسری، نوبت به معرفی آن به برنامه‌است که ... در ابتدا نیاز به نصب بسته‌ی نیوگت زیر را دارد:
dotnet add package Microsoft.Extensions.Http
این بسته‌ی نیوگت، امکان دسترسی به متدهای الحاقی AddHttpClient و سپس AddHttpMessageHandler را میسر می‌کند که توسط متد AddHttpMessageHandler است که می‌توان Interceptor سراسری را به سیستم معرفی کرد. بنابراین تعاریف قبلی و پیش‌فرض HttpClient را حذف کرده و با AddHttpClient جایگزین می‌کنیم:
namespace BlazorWasm.Client
{
    public class Program
    {
        public static async Task Main(string[] args)
        {
            var builder = WebAssemblyHostBuilder.CreateDefault(args);
            //...

            // builder.Services.AddScoped(sp => new HttpClient { BaseAddress = new Uri(builder.HostEnvironment.BaseAddress) });
            /*builder.Services.AddScoped(sp => new HttpClient
            {
                BaseAddress = new Uri(builder.Configuration.GetValue<string>("BaseAPIUrl"))
            });*/

            // dotnet add package Microsoft.Extensions.Http
            builder.Services.AddHttpClient(
                    name: "ServerAPI",
                    configureClient: client =>
                    {
                        client.BaseAddress = new Uri(builder.Configuration.GetValue<string>("BaseAPIUrl"));
                        client.DefaultRequestHeaders.Add("User-Agent", "BlazorWasm.Client 1.0");
                    }
                )
                .AddHttpMessageHandler<ClientHttpInterceptorService>();
            builder.Services.AddScoped<ClientHttpInterceptorService>();
            builder.Services.AddScoped(sp => sp.GetRequiredService<IHttpClientFactory>().CreateClient("ServerAPI"));

            //...
        }
    }
}
پس از این تنظیمات، در هر قسمتی از برنامه که با HttpClient تزریق شده کار می‌شود، تفاوتی نمی‌کند که چه نوع درخواستی به سمت سرور ارسال می‌شود، هر نوع درخواستی که باشد، تحت نظر قرار گرفته شده و بر اساس پاسخ دریافتی از سمت سرور، واکنش نشان داده خواهد شد. به این ترتیب دیگر نیازی نیست تا switch (response.StatusCode) را که در Interceptor تکمیل کردیم، در تمام قسمت‌های برنامه که با HttpClient کار می‌کنند، تکرار کرد. همچنین مدیریت سراسری افزودن JWT به تمام درخواست‌ها نیز به صورت خودکار انجام می‌شود.


کدهای کامل این مطلب را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: Blazor-5x-Part-33.zip
مطالب
React 16x - قسمت 14 - طراحی یک گرید - بخش 4 - پویاسازی تعاریف ستون‌ها
در گریدی که تا به اینجا طراحی کردیم، اگر قرار باشد بجای جدول فیلم‌ها، جدول مشتری‌ها نمایش داده شود، چکار باید کرد؟ با پیاده سازی فعلی، باید کل تعاریف MoviesTable را در کامپوننت دیگری مانند CustomersTable تکرار کنیم. به همین جهت برای پویاسازی تعاریف ستون‌ها نیاز است این قسمت را از جدول اصلی جدا کرده و به کامپوننت مستقلی مانند tableHeader منتقل کنیم.


ایجاد کامپوننت جدید tableHeader

برای پویاسازی تعاریف ستون‌ها و همچنین کم کردن مسئولیت‌های کامپوننت MoviesTable، فایل جدید src\components\common\tableHeader.jsx را ایجاد می‌کنیم تا در برگیرنده‌ی کامپوننت جدید TableHeader شود. پس از ایجاد این فایل، با استفاده از میانبرهای imrc و cc، ساختار ابتدایی کامپوننت TableHeader را تشکیل می‌دهیم. سپس به کامپوننت MoviesTable بازگشته و متد raiseSort آن‌را cut و به اینجا منتقل می‌کنیم. همچنین نیاز است کل thead جدول فیلم‌ها را نیز به اینجا منتقل کنیم. اما چون می‌خواهیم این تعاریف پویا باشند، باید امکان تعریف پویای ستون‌ها را نیز به آن اضافه کنیم. بنابراین اینترفیس این کامپوننت به صورت زیر است:
- ورودی‌های آن: آرایه‌ی ستون‌های جدول و همچنین شیء sortColumn و رخ‌داد onSort که در متد raiseSort استفاده می‌شوند.

با این توضیحات، کامپوننت TableHeader چنین شکلی را پیدا می‌کند:
import React, { Component } from "react";

class TableHeader extends Component {
  raiseSort = path => {
    console.log("raiseSort", path);
    const sortColumn = { ...this.props.sortColumn };
    if (sortColumn.path === path) {
      sortColumn.order = sortColumn.order === "asc" ? "desc" : "asc";
    } else {
      sortColumn.path = path;
      sortColumn.order = "asc";
    }
    this.props.onSort(sortColumn);
  };

  render() {
    return (
      <thead>
        <tr>
          {this.props.columns.map(column => (
            <th onClick={() => this.raiseSort(column.path)}>{column.label}</th>
          ))}
        </tr>
      </thead>
    );
  }
}

export default TableHeader;
در ابتدای آن، متد raiseSort را از کامپوننت MoviesTable به اینجا منتقل کرده‌ایم.
سپس در متد رندر آن، بر اساس آرایه‌ی columns که از props این کامپوننت دریافت خواهد شد، لیست thهای هدر را به صورت پویا رندر می‌کنیم. در اینجا ساختار مورد نیاز شیء column را نیز مشاهده می‌کنید. نیاز است یک برچسب نمایش داده شود و همچنین برای اینکه this.raiseSort نیز بتواند مجددا کار کند، نیاز است نام خاصیتی که قرار است مرتب سازی بر اساس آن انجام شود نیز مشخص باشد. بنابراین تا اینجا شیء column باید دارای دو خاصیت label و path باشد.

پس از تعریف ابتدایی کامپوننت TableHeader، به کامپوننت MoviesTable بازگشته و شروع به استفاده‌ی از آن می‌کنیم:
import TableHeader from "./common/tableHeader";

در ادامه باید آرایه‌ی columns را که به صورت props به کامپوننت TableHeader ارسال می‌شود، تعریف و مقدار دهی کنیم که تشکیل شده‌است از اشیایی با خواص path و label:
  columns = [
    { path: "title", label: "Title" },
    { path: "genre.name", label: "Genre" },
    { path: "numberInStock", label: "Stock" },
    { path: "dailyRentalRate", label: "Rate" },
    {},
    {}
  ];
در اینجا دو شیء خالی را نیز در انتهای لیست مشاهده می‌کنید که به thهای خالی مانند نمایش Like و دکمه‌ی Delete اشاره می‌کنند.
اکنون می‌توان کل تعریف thead موجود در این کامپوننت را به طور کامل با کامپوننت TableHeader ای که import کردیم، جایگزین کنیم:
  render() {
    const { movies, onDelete, onLike, onSort, sortColumn } = this.props;

    return (
      <table className="table">
        <TableHeader
          columns={this.columns}
          sortColumn={sortColumn}
          onSort={onSort}
        />
        <tbody>
در اینجا ویژگی‌های مورد نیاز جهت تامین props کامپوننت TableHeader نیز ذکر شده‌اند. this.columns را که در همین کامپوننت تعریف کردیم، sortColumn و onSort هم جزو props ارسالی به کامپوننت جاری هستند.

در این حالت اگر برنامه را اجرا کنید، بدون مشکل خروجی نهایی را رندر می‌کند؛ اما در کنسول توسعه دهندگان مرورگر یک چنین خطایی را نیز لاگ خواهد کرد:
index.js:1375 Warning: Each child in a list should have a unique "key" prop.
Check the render method of `TableHeader`. See https://fb.me/react-warning-keys for more information.
در حین تعریف رندر لیست thها در کامپوننت TableHeader، ذکر ویژگی key را فراموش کرده‌ایم. البته در اینجا می‌توان از column.path به‌عنوان key استفاده کرد، اما چون در آرایه‌ی ستون‌ها دو شیء خالی را نیز در انتهای لیست داریم، بهتر است برای این‌ها یک id را نیز تعریف کردیم تا بتوان آن‌ها را به صورت منحصربفردی شناسایی کرد:
class MoviesTable extends Component {
  columns = [
    { path: "title", label: "Title" },
    { path: "genre.name", label: "Genre" },
    { path: "numberInStock", label: "Stock" },
    { path: "dailyRentalRate", label: "Rate" },
    { key: "like" },
    { key: "delete" }
  ];
سپس متد رندر کامپوننت TableHeader را جهت درج key به روز رسانی می‌کنیم:
  render() {
    return (
      <thead>
        <tr>
          {this.props.columns.map(column => (
            <th
              key={column.path || column.key}
              style={{ cursor: "pointer" }}
              onClick={() => this.raiseSort(column.path)}
            >
              {column.label}
            </th>
          ))}
        </tr>
      </thead>
    );
دراینجا اگر column.path مقدار دهی شده بود، از آن استفاده می‌شود، در غیراینصورت از مقدار column.key، به عنوان مقدار ویژگی خاصیت key هر المان th، استفاده خواهد شد.


استخراج TableBody از جدول کامپوننت MoviesTable

اکنون با استخراج TableHeader از کامپوننت MoviesTable، به همان مشکل مخلوط بودن درجه‌ی abstractions رسیده‌ایم. از یک طرف با یک abstraction سطح بالا مانند TableHeader در این کامپوننت سر و کار داریم و از طرف دیگر، نمایش تمام جزئیات درونی رندر جدول نیز پیش روی ما است. همچنین رندر ستون‌های آن نیز پویا نیست و هنوز بر اساس خاصیت this.columns تعریف شده، واکنش نشان نمی‌دهد. به همین جهت tbody این جدول را نیز به یک کامپوننت مستقل تبدیل می‌کنیم. برای این منظور فایل جدید src\components\common\tableBody.jsx را اضافه می‌کنیم. سپس با استفاده از میانبرهای imrc و cc، ساختار ابتدایی کامپوننت TableBody را تشکیل می‌دهیم.
این کامپوننت قرار است آرایه‌ای از اشیاء را دریافت و ردیف‌هایی را بر اساس آن‌ها رندر کند. به همین جهت این آرایه را از props و با نام data دریافت می‌کنیم. نام data به عمد انتخاب شده‌است، تا بیانگر عمومی بودن آن باشد؛ بجای استفاده از نام ویژه‌ی آرایه‌ی movies، در این مثال خاص.
import React, { Component } from "react";

class TableBody extends Component {
  render() {
    const { data, columns } = this.props;

    return (
      <tbody>
        {data.map(item => (
          <tr>
            {columns.map(column => (
              <td></td>
            ))}
          </tr>
        ))}
      </tbody>
    );
  }
}

export default TableBody;
تا اینجا ساختار ابتدایی کامپوننت TableBody را مشاهده می‌کنید که هدف آن، رندر پویای قسمت tbody جدول است. این کامپوننت ابتدا نیاز دارد تا data را از props دریافت کند و بر اساس آن، لیست tr‌ها را رندر کند. سپس هر tr نیز از چندین td تشکیل می‌شود. به همین جهت به لیست دومی به نام columns، برای رندر پویای tdها نیاز است.


رندر محتویات هر سلول جدول به صورت پویا

در این مرحله می‌خواهیم محتویات tdها را رندر کنیم و حالت فعلی آن‌ها یک چنین شکلی را داشته و در آن ارجاع مستقیمی به شیء movie و خواص آن وجود دارد:
{movies.map(movie => (
  <tr key={movie._id}>
    <td>{movie.title}</td>
به علاوه این tdها به رندر دکمه‌ی Like و Delete که المان‌های سفارشی نیز محسوب می‌شوند، ختم شده‌اند.
برای رندر خواص اشیاء آرایه‌ی ارسالی به کامپوننت TableBody، می‌توان از روش [] برای دسترسی به مقادیر خواص استفاده کرد که سبب رندر پویای این مقادیر می‌شود:
<td>{item[column.path]}</td>
مشکل! روش item[column.path] با خاصیتی مانند "genre.name" که یک خاصیت تو در تو است، کار نمی‌کند. به همین جهت نیاز به متد زیر، برای انجام اینکار است:
  getPropValue(obj, path) {
    if (!path) {
      return obj;
    }

    const properties = path.split(".");
    return this.getPropValue(obj[properties.shift()], properties.join("."));
  }
بنابراین تا اینجا روش رندر مقدار هر خاصیت به صورت زیر تغییر می‌کند:
<td>{getPropValue(item, column.path)}</td>
 این تغییر می‌تواند 4 ستون اول را بدون مشکل رندر کند. اما برای مثال در ستون پنجم، کامپوننت Like قرار گرفته‌است. برای نمایش آن باید چکار کرد؟
همانطور که در ابتدای این سری نیز بررسی کردیم، عبارات JSX در نهایت به اشیاء خالص جاوا اسکریپتی ترجمه می‌شوند. این ویژگی در حین تعریف المان‌های سفارشی مانند کامپوننت Like نیز صادق است. به همین جهت در آرایه‌ی columns که تعاریف ستون‌های جدول را به همراه دارد، می‌توان یک خاصیت جدید را تعریف و به آن عبارات JSX را انتساب داد. بنابراین تعاریف tdهای Like و Delete را به طور کامل cut کرده و به خاصیت جدید content این دو شیء خالی انتهای لیست آرایه‌ی columns انتساب می‌دهیم:
class MoviesTable extends Component {
  columns = [
    { path: "title", label: "Title" },
    { path: "genre.name", label: "Genre" },
    { path: "numberInStock", label: "Stock" },
    { path: "dailyRentalRate", label: "Rate" },
    {
      key: "like",
      content: movie => (
        <Like liked={movie.liked} onClick={() => this.props.onLike(movie)} />
      )
    },
    {
      key: "delete",
      content: movie => (
        <button
          onClick={() => this.props.onDelete(movie)}
          className="btn btn-danger btn-sm"
        >
          Delete
        </button>
      )
    }
  ];
البته در اینجا جهت مقدار دهی اشیایی مانند movie، بجای استفاده‌ی مستقیم از یک React element، از یک arrow function استفاده کرده‌ایم تا movie را دریافت کند و یک المان React را بازگشت دهد. همچنین پیشتر از متغیرهای onLike و onDelete در کدهای tdها استفاده کرده بودیم که در ابتدای متد رندر تعریف شده بودند؛ اما زمانیکه این قطعات کد را به خاصیت content منتقل می‌کنیم، دیگر شناسایی نمی‌شوند. بنابراین در اینجا برای دسترسی به آن‌ها، مستقیما از props استفاده می‌شود.

مرحله‌ی بعد، مراجعه به کامپوننت tableBody و استفاده از خاصیت جدید content، جهت رندر محتوای آن است. در اینجا در متد renderCell بررسی می‌کنیم اگر ستونی دارای خاصیت content باشد، آن content را رندر می‌کنیم. در غیراینصورت از همان getPropValue متداول استفاده خواهد شد:
  renderCell = (item, column) => {
    if (column.content) {
      return column.content(item);
    }

    return this.getPropValue(item, column.path);
  };

  createKey = (item, column) => {
    return item._id + (column.path || column.key);
  };

  render() {
    const { data, columns } = this.props;

    return (
      <tbody>
        {data.map(item => (
          <tr key={item._id}>
            {columns.map(column => (
              <td key={this.createKey(item, column)}>
                {this.renderCell(item, column)}
              </td>
            ))}
          </tr>
        ))}
      </tbody>
    );
  }
- در متد renderCell، فراخوانی column.content(item) با توجه به function بودن content تعریف شده‌ی در آرایه‌ی columns، در حقیقیت یک عبارت JSX را بازگشت می‌دهد که در خروجی‌های متدهای React مجاز است و در نهایت تبدیل به المان‌های خالص جاوا اسکریپتی در DOM مجازی React و در نهایت DOM اصلی مرورگر می‌شوند.
- همچنین در اینجا یک createKey را نیز مشاهده می‌کنید. المان‌های هر Array.map نوشته شده، نیاز به یک ویژگی key مقدار دهی شده دارند که در دو قسمت trها و همچنین tdها تعریف شده‌است. در فرمول آن جائیکه از || استفاده شده، اگر ستونی دارای path بود، مقدار آن درج می‌شود، اما اگر مانند دو ستون آخر صرفا key تعریف شده بود، وجود || سبب می‌شود تا column.key درنظر گرفته شود و مشکلی رخ ندهد.
- علت تعریف دو متد مجزای renderCell و createKey هم کم شدن بار if/elseها، در بین کدهای درج شده‌ی در ردیف‌های جدول است.

اکنون به کامپوننت MoviesTable مراجعه کرده و کل tbody آن‌را حذف و با المان کامپوننت TableBody، جایگزین می‌کنیم:
//...
import TableBody from "./common/tableBody";
//...

class MoviesTable extends Component {
  // ...

  render() {
    const { movies, onSort, sortColumn } = this.props;

    return (
      <table className="table">
        <TableHeader
          columns={this.columns}
          sortColumn={sortColumn}
          onSort={onSort}
        />
        <TableBody columns={this.columns} data={movies} />
      </table>
    );
  }
}
تا اینجا اگر این تغییرات را ذخیره کرده و برنامه را مجددا در مرورگر بارگذاری کنیم، باید به همان خروجی قبلی برسیم؛ که اینبار تعاریف ستون‌های آن پویا شده‌است.


اضافه کردن آیکن مرتب سازی اطلاعات به سر ستون‌های جدول

در کامپوننت tableHeader، کار رندر thها انجام می‌شود. در اینجا پس از نام سرستون، می‌خواهیم آیکن نمایش صعودی و یا نزولی بودن روش مرتب سازی جاری را نمایش دهیم. برای این منظور، ابتدا متد renderSortIcon را به این کامپوننت اضافه می‌کنیم:
  renderSortIcon = column => {
    const { sortColumn } = this.props;

    if (column.path !== sortColumn.path) {
      return null;
    }

    if (sortColumn.order === "asc") {
      return <i className="fa fa-sort-asc" />;
    }

    return <i className="fa fa-sort-desc" />;
  };
این متد، شیء column در حال رندر را دریافت کرده و بر اساس sortColumn دریافتی از props و همچنین صعودی و یا نزولی بودن روش مرتب سازی، یکی از آیکن‌های font-awesome را به صورت یک المان جدید رندر می‌کند. اگر این column در حال رندر، با sortColumn تعیین شده یکی نبود، آیکنی رندر نمی‌شود (با بازگشت نال، هیچ چیزی رندر نخواهد شد).
و سپس در متد رندر کامپوننت tableHeader، این متد را در کنار label آن ستون درج خواهیم کرد:
{column.label} {this.renderSortIcon(column)}
پس از ذخیره سازی تغییرات و بارگذاری مجدد برنامه در مرورگر، خروجی آن‌را برای نمونه به صورت یک آیکن مثلثی شکل، در کنار عنوان Title می‌توان مشاهده کرد:



استخراج کل Table از جدول کامپوننت MoviesTable

در حال حاضر اگر به پیاده سازی کامپوننت MoviesTable دقت کنیم، یک تگ table به همراه دو کامپوننت TableHeader و TableBody در آن درج شده‌اند. با این طراحی، اگر قصد استفاده‌ی از این امکانات را در جای دیگری داشته باشیم، باید دقیقا همین قطعه کد را تکرار کنیم. به همین جهت کل تگ table این کامپوننت را استخراج کرده و به کامپوننت جدیدی منتقل می‌کنیم. به همین جهت فایل جدید src\components\common\table.jsx را ایجاد کرده و با استفاده از میانبرهای imrc و cc، ساختار ابتدایی کامپوننت Table را تشکیل می‌دهیم. سپس کل تگ table کامپوننت MoviesTable را cut کرده و به متد رندر کامپوننت جدید Table منتقل می‌کنیم. سپس اولین قدم برای سازگار کردن این محتوا با یک کامپوننت جدید، افزودن importهای زیر است:
import TableBody from "./tableBody";
import TableHeader from "./tableHeader";
سپس باید تمام ویژگی‌های استفاده شده‌ی در این المان منتقل شده را از طریق props دریافت کرد که انجام اینکار را در سطر اول متد رندر مشاهده می‌کنید:
import TableBody from "./tableBody";
import TableHeader from "./tableHeader";

class Table extends Component {
  render() {
    const { columns, sortColumn, onSort, data } = this.props;
    return (
      <table className="table">
        <TableHeader
          columns={columns}
          sortColumn={sortColumn}
          onSort={onSort}
        />
        <TableBody columns={columns} data={data} />
      </table>
    );
  }
}

export default Table;
با این تغییرات به یک کامپوننت ساده‌ی با قابلیت استفاده‌ی مجدد رسیده‌ایم. اکنون المان آن‌را در کامپوننت MoviesTable، در جای تگ قبلی table قرار می‌دهیم:
//...

import Table from "./common/table";

class MoviesTable extends Component {
  //... 

  render() {
    const { movies, onSort, sortColumn } = this.props;

    return (
      <Table
        columns={this.columns}
        sortColumn={sortColumn}
        onSort={onSort}
        data={movies}
      />
    );
  }
}


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید:  sample-14.zip