برای اغلب توسعه دهندههای دات نت (برنامههای وب و دسکتاپ) تنها یک دات نت فریم ورک شناخته شده وجود دارد: The `Full` .NET Framework
که تنها بر روی ویندوز قابل اجرا است و آخرین نگارش پایدار آن در زمان نگارش این مطلب، 4.6.1 است. این فریم ورک بزرگ، از اجزایی تشکیل شدهاست که در تصویر ذیل قابل مشاهدهاند:
مهمترین قسمتهای این فریم ورک «بزرگ» شامل مواردی مانند CLR که کار تبدیل کدهای IL را به کدهای ماشین انجام میدهد، BCL که کلاسهای پایهای را جهت کار با IO، Text و غیره، فراهم میکنند، هستند؛ به علاوه کتابخانههایی مانند Windows Forms، WPF و ASP.NET که برفراز BCL و CLR کار میکنند.
هرچند تعدادی از توسعه دهندههای دات نت تنها با Full framework کار میکنند، اما در طی سالهای اخیر انشعابات بسیار دیگری از آن به وجود آمدهاند؛ مانند دات نتهای ویژهی ویندوزهای 8 و Universal Windows Platform، دات نت مخصوص ویندوز فون 8 و ویندوز فون مبتنی بر پلتفرم سیلورلایت، به علاوه دات نت پلتفرم زامارین برای توسعهی برنامههای iOS و Android نیز هم اکنون وجود دارند (البته در اینجا Mono، دات نت میکرو و غیره را هم باید ذکر کرد). این فریم ورکها و انشعابات، به همراه پیاده سازی یک سری موارد مشترک و مواردی کاملا اختصاصی هستند که به سایر پلتفرمهای دیگر قابل انتقال نیستند.
با زیاد شدن تعداد انشعابات دات نت «بزرگ»، نوشتن کدی که قابل اجرای بر روی تمام پلتفرمهای یاد شده باشد، مشکل شد. اینجا بود که مفهومی را به نام PCL یا Portable class libraries معرفی کردند:
هدف از PCLها، ساده سازی کامپایل و به اشتراک گذاری کد بین پلتفرمهای مختلف بود و پشتیبانی قابل توجهی هم از آن در VS.NET وجود دارد. هرچند این روش نسبتا موفق بود اما مشکلاتی را هم به همراه داشت. برای مثال با ارائهی یک انشعاب و پلتفرم دیگری از دات نت «بزرگ»، کتابخانهی PCL موجود، باید برای این انشعاب جدید مجددا کامپایل شود. به علاوه در اینجا تنها محدود به انتخاب امکانات مشترک بین پلتفرمهای مختلف هستید.
برای رفع این مشکلات در پایان سال 2014، یک «دات نت فریم ورک جدید» به نام NET Core. معرفی شد که سورس باز است و همچنین چندسکویی (از ویندوز، لینوکس و OSX پشتیبانی میکند).
هرچند پیشتر Windows Store و ASP.NET Core app به صورت پلتفرمهایی مجزا ارائه شده بودند، اما اکنون از یک BCL مشترک به نام CoreFX استفاده میکنند و نحوهی توزیع آنها صرفا از طریق نیوگت است. به عبارتی اینبار بجای دریافت یک فریم ورک «بزرگ»، تنها اجزایی را دریافت میکنید که از طریق نیوگت سفارش دادهاید.
به این ترتیب نه تنها کار توزیع برنامههای مبتنی بر NET Core. با سهولت بیشتری انجام خواهد شد، بلکه به روز رسانی اجزای یک برنامه، تاثیری بر روی سایر برنامهها نخواهد داشت و مشکلات جانبی را به وجود نمیآورد. به علاوه دیگر نیازی نیست تا منتظر یک نگارش «بزرگ» دیگر باشید تا بتوانید آخرین به روز رسانیها را دریافت کنید. اینبار به روز رسانی بستههای نیوگت برنامه معادل هستند با به روز رسانی کل فریم ورک در نگارشهای قبلی «بزرگ» آن. در اینجا حتی CoreCLR و NET Native runtime. که مربوط به Windows runtime است هم از طریق نیوگت به روز رسانی میشود.
البته NET Core. انتهای مسیر نیست و هم اکنون NETStandard نیز جهت رفع مشکلات کامپایل مجدد PCLها در حال توسعه است و پس از ارائهی آن، PCLها منسوخ شده درنظر گرفته میشوند. در این حالت با انتخاب target platform ایی به نام NETStandard (بجای مثلا انتخاب دات نت 4.5 و ویندوز فون 8)، اینبار دات نت 4.5 و ویندوز فون 8 و تمام پلتفرمهای دیگر، به صورت یکجا انتخاب میشوند و اگر پلتفرم جدیدی برای مثال از NETStandard نگارش 1.1 پشتیبانی کند، به این معنا است که کتابخانهی شما هم اکنون با آن سازگار است و دیگر نیازی به کامپایل مجدد آن نخواهد بود.
به علاوه هر برنامهای که بر اساس NETStandard تهیه شود، قابلیت اجرای بر روی NET Core. را نیز خواهد داشت. به عبارتی برنامههای NETStandard همان برنامههای مبتنی بر NET Core. هستند.
ASP.NET Core چیست؟
در زمان نگارش این مطلب، دو گزینهی برنامههای وب ASP.NET Core 1.0 و همچنین Windows Store apps (مبتنی بر NET Native Runtime.) قابلیت استفادهی از این پلتفرم جدید NET Core. دارند.
ASP.NET Core 1.0، که پیشتر با نام ASP.NET 5 معرفی شده بود، بازنویسی کامل ASP.NET است که با ایدهی کاملا ماژولار بودن، تهیه شدهاست و از طریق آن، قابلیت به روز رسانی منظم و توزیع آسان از طریق نیوگت، میسر خواهد شد. به علاوه در آن، بسیاری از الگوهای برنامه نویسی شیءگرا مانند تزریق وابستگیها، به صورت توکار و از ابتدا پشتیبانی میشوند.
ASP.NET Core 1.0 از WebForms ، VB ، WebPages و SignalR پشتیبانی نمیکند. البته در این بین عدم پشتیبانی از «وب فرمها» قطعی است؛ اما افزودن سه مورد دیگر یاد شده، جزو لیست کارهای پس از ارائهی نگارش 1 این فریم ورک قرار دارند و به زودی ارائه خواهند شد.
اکنون وضعیت ASP.NET MVC 5 و ASP.NET Web API 2 چگونه است؟
ASP.NET Core 1.0 مدل برنامه نویسی ASP.NET MVC و Web API را به صورت یکپارچه ارائه میدهد و دیگر خبری از ارائهی مجزای اینها نخواهد بود و دقیقا بر مبنای مفاهیم برنامه نویسی این دو بنا شدهاست. به صورت خلاصه MVC + Web API + Web Pages = Core MVC 1.0
پیشتر فضای نام System.Web.MVC مخصوص ASP.NET MVC بود و فضای نام مجزای دیگری به نام System.Web.Http مخصوص ASP.NET Web API. اما اکنون تنها یک فضای نام مشترک و یکپارچه به نام Microsoft.AspNet.Mvc هر دوی اینها را پوشش میدهد.
در این نگارش جدید وابستگی از system.web مبتنی بر IIS حذف شدهاست و با استفاده از هاست جدید چندسکویی به نام Kesterl، به سرعتی 5 برابر سرعت NodeJS دست یافتهاند.
آخرین تاریخ به روز رسانی ASP.NET MVC 5.x دوشنبه، 20 بهمن 1393 است (با ارائه نگارش 5.2.3 که آخرین نگارش رسمی و پایدار آن است) و آخرین تاریخ به روز رسانی ASP.NET Web API 2.x نیز همان روز است.
هرچند مایکروسافت عادت به اعلام رسمی پایان پشتیبانی از بسیاری از محصولات خود را ندارد اما تمام فناوریهای «قدیمی» خودش را بر روی CodePlex نگهداری میکند و تمام فناوریهای «جدید» را به GitHub منتقل کردهاست. بنابراین اگر در مورد فناوری خاصی به Codeplex رسیدید، یعنی «دیگر ادامهی رسمی نخواهد یافت» و حداکثر در حد رفع یک سری باگها و مشکلات گزارش شده باقی میمانند.
مثال 1: هم اکنون نگارش دوم ASP.NET Identity را بر روی Codeplex میتوانید مشاهده کنید. نگارش سوم آن به GitHub منتقل شدهاست که این نگارش صرفا با ASP.NET Core 1.0 سازگار است. در مورد ASP.NET MVC و Web API نیز چنین حالتی رخ دادهاست. نگارشهای 5 و 2 آنها بر روی Codeplex موجود هستند و نگارش ششم که به ASP.NET Core 1.0 تغییر نام یافت و ترکیبی است از MVC و Web API، در GitHub توسعه مییابد.
مثال 2: WCF به علت پیچیدگی بیش از حد و مدرن نبودن طراحی آن، رقابت را به ASP.NET Web API 2.x واگذار کرد و مدل برنامه نویسی ASP.NET Web API 2.x نیز هم اکنون جزئی از ASP.NET Core 1.0 است. بنابراین اگر قصد ایجاد پروژهی جدیدی را بر این مبنا دارید، بهتر است با APS.NET Core 1.0 کار را شروع کنید.
اما هنوز تعداد زیادی از کتابخانههای Full framework به NET Core. انتقال پیدا نکردهاند
برای نمونه هنوز EF Core 1.0 که پیشتر نام EF 7.x به آن داده شده بود، به مرحلهی نهایی تکمیل قابلیتهای آن نرسیدهاست. اما باید دانست که ASP.NET Core 1.0 صرفا بر فراز NET Core. قابل اجرا نیست؛ بلکه قابلیت اجرای بر فراز NET 4.6. و یا همان دات نت «بزرگ و کامل» را نیز دارد. بنابراین به سادگی قابلیت اجرای EF 6.x و یا NHibernate را نیز دارا است. تنها مزیتی را که در اینجا از دست خواهید، قابلیت چندسکویی بودن ASP.NET Core 1.0 است؛ زیرا EF 6.x با چنین دیدی طراحی نشدهاست.
همانطور که ملاحظه میکنید، ASP.NET Core 1.0 قابلیت اجرای بر روی هر دوی NET Core 1.0. و NET 4.6. را دارا است. اما یکی، چندسکویی است و دیگری صرفا مختص به ویندوز.
فناورهای منسوخ شدهی در NET Core.
یکسری از فناوریها و کتابخانهها احتمالا هیچگاه قابلیت انتقال به NET Core. را نخواهند یافت و یا حداقل باید تا چندنگارش بعدی آن صبر کنند. فناوریهای خاتمه یافتهی با NET Core. به شرح زیر هستند:
- Reflection: همانطور که عنوان شد، NET Core. بر فراز CoreCLR و همچنین NET Native runtime. اجرا میشود و تولید برنامههای native و static linking آنها مانند برنامههای ++C، نیاز به دانستن اجزایی دارد که به صورت پویا فراخوانی نمیشوند و بلافاصله و در زمان کامپایل، توسط کامپایلر قابل تشخیص هستند. همین محدودیت سبب شدهاست که استفادهی از Reflection در NET Core. به حداقل ممکن آن برسد. برای مثال در System.Object متد GetType آن تنها نام نوع را باز میگرداند و نه اطلاعات بیشتری را مانند GetMembers سابق.
- App Domains: هرچند CoreCLR از App Domains پشتیبانی میکند اما NET Native runtime. خیر. به همین جهت برای ایزوله سازی برنامهها توصیه شدهاست که از containerهایی مانند docker استفاده شود.
- Remoting: پیش از WCF جهت برقراری ارتباط بین برنامهها مطرح شده بود و هم اکنون در دات نت کامل هم آنچنان استفادهای از آن نمیشود.
- binary serialization: البته کتابخانههایی مانند JSON.NET و امثال آن، نگارش NET Core. هم دارند؛ اما چون binary serialization نیاز به اطلاعات reflection قابل توجهی دارد دیگر پشتیبانی نخواهد شد.
فناورهایی که به زودی به NET Core. منتقل میشوند
یکسری از فناوریها مانند XAML هنوز معادل NET Core. ندارند و لیست زیر قرار است از طرف مایکروسافت سورس باز شده و همچنین به NET Core. منتقل شود:
System.Data
System.DirectoryServices
System.Drawing
System.Transactions
System.Xml.Xsl and System.Xml.Schema
System.Net.Mail
System.IO.Ports
System.Workflow
System.Xaml
مراحل نصب ASP.NET Core 1.0
پیش از نصب نگارش 1.0 RTM باید به این نکته دقت داشت که نصاب آن، نگارشهای آزمایشی قبلی را حذف و یا بازنویسی نمیکند و همین مساله ممکن است سبب بروز تداخلهایی و یا حتی از کار افتادن VS.NET شما شود. بنابراین اگر نگارشهای RC یا بتا را پیشتر نصب کردهاید، به Add remove programs ویندوز مراجعه کرده و سه مورد ذیل را حتما حذف کنید (خیلی مهم):
- Preview Tooling (all versions)
- NET Core Runtime SDK (all versions).
- NET Core Runtime (all Versions).
پس از حذف بستههای قدیمی، برای نصب نگارش 1.0 RTM، ابتدا نیاز است Visual Studio 2015 Update 3 را نصب کنید و پس از آن با استفاده از NET Core for Visual Studio Official MSI Installer. کار نصب اجزای مورد نیاز آن انجام خواهد شد.
بررسی شماره نگارش 1.0 RTM
پس از نصب اجزای عنوان شده، خط فرمان را گشوده و دستور ذیل را صادر کنید:
C:\Users\Vahid>dotnet --version 1.0.0-preview2-003121
اگر یک پروژهی خالی ASP.NET Core Web Application را نیز شروع کنید (با طی مراحل زیر جهت ایجاد یک پروژهی جدید):
.NET Core -> ASP.NET Core Web Application (.NET Core) -> Select `Empty` Template
در اینجا فایل جدیدی را به نام global.json مشاهده میکنید که محتوایات آن شامل دقیقا همین شماره نگارش است؛ به همراه معرفی پوشههای اصلی پروژه:
{ "projects": [ "src", "test" ], "sdk": { "version": "1.0.0-preview2-003121" } }
OpenID چیست؟
چون Active Directory با Domain تنظیم میشه
اما این حالت احراز هویت روی فرم تنظیم میشه
برای SSO مطلب توی همین سایت هست در واقع توی اون روش ما با یک اکانت که توی یک سایت داریم از سایتهای دیگه روی همون سرویس استفاده میکنیم و میشه گفت حالت اختصاصی داره
اما توی این حالت شما با هر سایتی که این قابلیت داشته باشه میتونی کار کنی
ASP.NET MVC #12
پروژههای کوچک عموما دارای ساختاری مشابه تصویر ذیل میباشند:
این مورد، روش پیشنهادی در Angular Seed است و بدین صورت است که تعاریف ماژولها در فایل app.js انجام میگیرد. تعاریف و پیاده سازی تمام کنترلرها در فایل controller.js است. و همچنین دایرکتیوها و فیلترها و سرویسها هر کدام در فایلها جداگانه تعریف و پیاده سازی میشوند. این روش راه حلی سریع برای پروژههای کوچک با تعداد developerهای کم است. برای مثال زمانی که یک developer در حال ویرایش فایل controller.js است، از آن جا که فایل مورد نظر checkout خواهد شد در نتیجه سایر developerها امکان تغییر در فایل مورد نظر را نخواهند داشت. سورس فایلها به مرور زیاد خواهد شد و در نتیجه debug آن سخت میشود.
روش دوم
در این حالت تعاریف کنترلر ها، مدلها و سرویسها هرکدام در یک دایرکتوری مجزا قرار خواهد گرفت. برای هر view یک کنترلر و بنا بر نیاز مدل تعریف میکنیم. ساختار آن به صورت زیر میشود:
دایرکتیوها و فیلترها عموما در یک فایل قرار داده خواهند شد تا بنابر نیاز در جای مناسب رفرنس داده شوند. این روش ساختار مناسبتری نسبه به روش قبلی دارد اما دارای معایبی هم چون موارد زیر است:
»وابستگی بین فایلها مشخص نیست در نتیجه بدون استفاده از کتابخانه هایی نظیر requireJs با مشکل مواجه خواهید شد.
»refactoring کدها تا حدودی سخت است.
روش سوم
این ساختار مناسب برای پیاده سازی پروژهها به صورت ماژولار است و برای پروژههای بزرگ نیز بسیار مناسب است. در این حالت شما فایلهای مربوط به هر ماژول را در دایرکتوری خاص آن قرار خواهید داد. به صورت زیر:
همان طور که ملاحظه میکنید سرویس ها، کنترلرها و حتی مدلهای مربوط به هر بخش در یک مسیر جداگانه قرار میگیرند. علاوه بر آن فایل هایی که قابلیت اشتراکی دارند در مسیری به نام common وجود دارند تا بتوان در جای مناسب برای استفاده از آنها رفرنس داده شود. حتی اگر در پروژه خود فقط یک ماژول دارید باز سعی کنید از این روش برای مدیریت فایلهای خود استفاده نمایید. اگر با ngStart آشنایی داشته باشید به احتمال زیاد با این روش بیگانه نیستید.
بررسی چند نکته درباره کدهای مشترک
»اگر ماژولها وابستگی شدیدی به فایلها و سورسهای مشترک دارند باید اطمینان حاصل نمایید که این ماژولها فقط به اطلاعات مورد نیاز دسترسی دارند. این اصل interface segregation principle اصول SOLID است.
»توابعی که کاربرد زیادی دارند و اصطلاحا به عنوان Utility شناخته میشوند باید به rootScope$ اضافه شوند تا scopeهای وابسته نیز به آنها دسترسی داشته باشند. این مورد به ویژه باعث کاهش تکرار وابستگیهای مربوط به هر کنترلر میشود.
»برای جداسازی وابستگیهای بین دو component بهتر از eventها استفاده نمایید. AngularJs این امکان را با استفاده از سرویسهای on$ و emit$ و broadcast$ به راحتی میسر کرده است.
به OpenAPI Specification عبارت Swagger Specification نیز گفته میشود؛ اما OpenAPI عبارتی است که باید ترجیح داده شود.
OpenAPI و Swagger
تا اینجا دریافتیم که استاندارد OpenAPI و یا Swagger، صرفا دو واژه برای انجام کاری مشابه هستند. اما در عمل Swagger تشکیل شدهاست از تعدادی ابزار سورس باز که برفراز استاندارد OpenAPI کار کرده و قابلیتهایی را ارائه میدهند؛ مانند Swagger Editor (برای تولید استاندارد)، Swagger UI (برای تولید UI مستندات)، Swagger CodeGen (برای تولید کدهای خودکار) و غیره. برای نمونه swagger-ui را میتوانید در مخزن کد GitHub آن ملاحظه کنید.
البته این ابزارها به صورت عمومی تهیه شدهاند. به همین جهت محصور کنندههایی نیز برای آنها جهت یکپارچگی با ASP.NET Core، طراحی شدهاند؛ مانند میانافزار Swashbuckle.AspNetCore. کار آن تولید OpenAPI Specification بر اساس ASP.NET Core 2x API شما میباشد که جزئیات انجام اینکار را به مرور بررسی خواهیم کرد. این کامپوننت به همراه یک swagger-ui جایگذاری شده (embedded) نیز میباشد که کار تهیهی یک UI خودکار را بر اساس این استاندارد میسر میکند.
البته محصورکنندههای متعددی برای ابزارهای Swagger، برای پروژههای ASP.NET Core وجود دارند که یکی دیگر از آنها NSwag است. هرچند Swashbuckle.AspNetCore پرکاربردترین مورد تا به امروز بودهاست.
ساختار نمونه برنامهای که در این سری تکمیل خواهد شد
در اینجا ساختار برنامهی ASP.NET Core 2.2x نمونهی این سری را ملاحظه میکنید که هدف اصلی آن، ارائهی دو کنترلر Web API برای کتابها و نویسندههای آنها میباشد:
برای نمونه اگر برنامه را اجرا کنید، در مسیر https://localhost:5001/api/authors، لیست تمام نویسندگانی که به صورت اطلاعات آغازین برنامه، توسط OpenAPISwaggerDoc.DataLayer ثبت شدهاند، قابل مشاهدهاست:
و یا کتابهای نویسندهای خاص را در آدرسی مانند https://localhost:5001/api/authors/2902b665-1190-4c70-9915-b9c2d7680450/books میتوان مشاهده کرد:
کدهای کامل آغازین این نمونه برنامه را از اینجا میتوانید دریافت کنید: OpenAPISwaggerDoc-01.zip و شامل این اجزا است:
- OpenAPISwaggerDoc.Entities: به همراه موجودیتهای نویسنده و کتاب است.
- OpenAPISwaggerDoc.DataLayer: شامل DbContext برنامه است؛ به همراه تعدادی رکورد پیشفرض جهت آغاز بانک اطلاعاتی و چون DbContext را در یک پروژهی مجزا قرار دادهایم، نیاز به IDesignTimeDbContextFactory نیز دارد که این مورد هم در این پروژه لحاظ شدهاست.
- OpenAPISwaggerDoc.Models: شامل DTOهای برنامه است. برای نگاشت این DTOها به موجودیتها و برعکس، از AutoMapper استفاده شدهاست که کار این نگاشتها و تعریف پروفایل متناظر با آنها، در پروژهی OpenAPISwaggerDoc.Profiles صورت میگیرد.
- OpenAPISwaggerDoc.Services: کار استفادهی از لایهی OpenAPISwaggerDoc.DataLayer را جهت دسترسی به بانک اطلاعاتی و کار با موجودیتهای کتابها و نویسندگان، انجام میدهد. از این سرویسها در دو کنترلر Web API برنامه، برای دریافت اطلاعات نویسندگان و کتابهای آنها از بانک اطلاعاتی، استفاده میشود.
- OpenAPISwaggerDoc.Web: پروژهی اصلی است که دو کنترلر Web API را هاست میکند و تنظیمات اولیهی این سرویسها را در کلاس Startup انجام داده و همچنین کار اعمال خودکار Migrations را نیز در کلاس Program (بالاترین سطح برنامه) تکمیل میکند. رشتهی اتصالی این برنامه، در فایل appsettings.json تعریف شدهاست و به یک بانک اطلاعاتی LocalDB اشاره میکند که پس از اجرای برنامه به صورت خودکار ساخته شده و مقدار دهی میشود.
در قسمت بعد، کار مستند سازی این API را شروع میکنیم.
وضعیت توسعهی برنامههای وب، پیش از ارائهی Blazor
عموما برای توسعهی برنامههای وب، در سمت سرور آنها از زبانهایی مانند C#، Java و Python و امثال آنها استفاده میشود؛ اما این وضعیت در سمت کلاینت فرق میکند. در سمت کلاینت، عموما از فریمورکها و کتابخانههای جاوا اسکریپتی مانند Angular ،React ،Vue.js ،jQuery و غیره استفاده میشود.
همانطور که مشاهده میکنید، فراگیری و اجرای این دو گروه متفاوت از زبانها، مشکل و وقتگیر است. بنابراین چقدر خوب میشد اگر امکان تهیهی هر دو قسمت برنامههای وب، تنها با یک زبان میسر میشد. با استفاده از Blazor، این آرزو میسر شدهاست.
با استفاده از Blazor میتوان کدهای تعاملی UI را بجای استفاده از زبان جاوا اسکریپت، با کمک زبان #C تهیه کرد. به این ترتیب با استفاده از یک زبان میتوان کدهای سمت سرور و سمت کلاینت را پیاده سازی کرد. البته شاید این سؤال مطرح شود که مرورگرها تنها قادر به درک کدهای HTML و جاوا اسکریپت هستند و نه #C، بنابراین چگونه میتوان از زبان #C در مرورگرها نیز استفاده کرد؟ پاسخ به آن، به فناوری جدید «وب اسمبلی» بر میگردد. Blazor با استفاده از «وب اسمبلی» است که میتواند کدهای #C را درون مرورگر اجرا کند.
حالتهای مختلف هاست و ارائهی برنامههای مبتنی بر Blazor
برنامههای مبتنی بر Blazor، به دو روش مختلف قابل ارائه هستند:
الف) Blazor Server
Blazor Server، در اساس یک برنامهی استاندارد ASP.NET Core است که در آن تمام قابلیتهای سمت سرور، مانند کار با EF-Core، میسر است و امکان دسترسی به این امکانات به صورت یکپارچهای در سراسر برنامه وجود دارد. در این حالت، کامپوننتهای Blazor، بجای اجرای بر روی مرورگر کاربر، در سمت سرور اجرا میشوند. این تعاملات و به روز رسانیهای UI، توسط یک اتصال دائم SignalR مدیریت میشوند.
همانطور که مشاهده میکنید، در حالت هاست سمت سرور، همه چیز، منجمله کامپوننتهای Blazor، در همان سمت سرور قرار دارند و این اتصال پشت صحنهی SignalR است که کار تبادل اطلاعات ارسالی و رندر شده را بر عهده میگیرد.
ب) Blazor web assembly
در این حالت با استفاده از فناوری جدید «وب اسمبلی»، تمام کدهای یک برنامهی مبتنی بر Blazor به کمک NET Runtime.، داخل مرورگر اجرا میشود. به Blazor web assembly باید همانند فریمورکهای SPA (تک صفحهای وب)، مانند Angular و React نگاه کرد؛ با یک تفاوت مهم: در اینجا بجای استفاده از جاو اسکریپت برای نوشتن برنامهی SPA، از #C استفاده میشود. اگر به تصویر فوق دقت کنید، در حالت اجرای برنامههای Blazor web assembly، تنها به مرورگر کاربر نیاز است و همه چیز داخل آن قرار میگیرد. در اینجا دیگر خبری از یک اتصال دائم SignalR با سرور وجود ندارد.
البته باید دقت داشت که از فناوری وب اسمبلی، در تمام مرورگرهای جدید پشتیبانی میشود؛ منهای IE 11. در این حالت مرورگر کل برنامهی Blazor را دریافت میکند (همانند دریافت کل کدهای یک برنامهی Angular و یا React) و بدون استفاده از رندر سمت سرور حالت الف، قابلیت تعامل با کاربر را دارد.
بدیهی است با توجه به اینکه Blazor web assembly مستقیما داخل مرورگر اجرا میشود، دیگر همانند حالت الف، امکان دسترسی مستقیم به فناوریها و امکانات سمت سرور، مانند کار مستقیم با EF-Core را نخواهد داشت. برای این منظور دقیقا همانند روش کار با سایر فریم ورکهای SPA، نیاز به تهیهی یک ASP.NET Core Web API جهت تعامل با سرور خواهد بود.
مزایا و معایب حالتهای مختلف هاست برنامههای Blazor
الف) Blazor Server
مزایا:
- حجم دریافتی توسط مرورگر در این حالت بسیار کم است.
- امکان دسترسی به تمام امکانات سمت سرور را دارد؛ مانند تمام کتابخانههای سمت سرور و همچنین امکان دیباگ آن نیز همانند سایر برنامههای سمت سرور است.
- بر روی مرورگرهای قدیمی نیز قابل اجرا است؛ چون بدون نیاز به فناوری جدید «وب اسمبلی» کار میکند.
معایب:
- رندر شدن UI آن نسبت به حالت ب، کندتر است. از این جهت که تمام تعاملات UI آن، توسط اتصال SignalR به سمت سرور ارسال شده و سپس نتیجهی نهایی رندر شده، به سمت کلاینت بازگشت داده میشود.
- پشتیبانی از اجرای offline آن وجود ندارد. اگر اتصال SignalR موجود قطع شود، دیگر نمیتوان از برنامه استفاده کرد.
- با توجه به نیاز به استفادهی از یک اتصال دائم SignalR به ازای هر کاربر، مقیاس پذیری این نوع برنامهها کمتر است. البته اگر تعداد کاربران برنامههای شما در یک شبکهی اینترانت داخلی شرکتی محدود است، این مورد مشکل خاصی نخواهد بود. از دیدگاهی دیگر اگر تعداد کاربران برنامهی شما بسیار زیاد است، استفاده از Blazor Server توصیه نمیشود. البته باید دقت داشت که سروری با 4GB RAM، میتواند 5000 کاربر همزمان SignalR را مدیریت کند.
ب) Blazor web assembly یا به اختصار Blazor WASM
مزایا:
- هیچ نوع وابستگی به سمت سرور ندارد. همینقدر که برنامه توسط مرورگر دریافت شد، قابل اجر است.
- برای هاست آن الزاما نیازی به یک سرور IIS و یا یک وب سرور ASP.NET Core نیست.
- امکان ارائهی آن توسط یک CDN نیز وجود دارد.
- چون در این حالت کل برنامه توسط مرورگر دریافت میشود، قابلیت اجرای آفلاین را نیز پیدا میکند.
- برای کار، نیازی به اتصال دائم SignalR را ندارد؛ به همین جهت مقیاس پذیری آن بیشتر است.
معایب:
- حتما نیاز به استفادهی از مرورگرهای جدید با پشتیبانی از web assembly را دارد؛ برای مثال نیاز به کروم نگارش 57 به بعد و فایرفاکس نگارش 52 به بعد را دارد و بر روی IE اجرا نمیشود.
- چون کل برنامه در این حالت توسط مرورگر دریافت میشود، حجم ابتدایی دریافت آن کمی بالا است.
- میدان دید و عملکرد آن همانند سایر برنامههای SPA، محدود است به امکاناتی که مرورگر، در اختیار برنامه قرار میدهد.
ایجاد پروژههای خالی Blazor Server و Blazor web assembly
یا میتوانید از ویژوال استودیوی کامل و منوی افزودن پروژهی آن برای اینکار استفاده کنید و یا اگر به خروجی دستور dotnet new --list مراجعه کنیم، SDK دات نت 5، به همراه دو قالب مرتبط زیر نیز هست:
C:\Users\Vahid>dotnet new --list Templates Short Name Language Tags -------------------------------------------- ------------------- ------------ ---------------------- Blazor Server App blazorserver [C#] Web/Blazor Blazor WebAssembly App blazorwasm [C#] Web/Blazor/WebAssembly
در قسمت بعد، این دو پروژهی خالی فوق را ایجاد کرده و ساختار آنها را بررسی میکنیم. همچنین نکاتی را هم که در این قسمت در مورد نحوهی هاست این برنامهها عنوان شد، بر روی این پروژهها مشاهده خواهیم کرد.
امکان مفهوم بخشیدن به رشتهها در NET 7.