مطالب
لینک‌های هفته دوم دی

وبلاگ‌ها ، سایت‌ها و مقالات ایرانی (داخل و خارج از ایران)


ASP. Net


طراحی و توسعه وب


PHP


اس‌کیوال سرور


سی شارپ


SharePoint

عمومی دات نت


ویندوز


مسایل اجتماعی و انسانی برنامه نویسی


متفرقه


پروژه‌ها
PdfReport
کتابخانه PdfReport جهت ایجاد گزارشات متنوعی با خروجی PDF کاملا سازگار با زبان فارسی تهیه شده است. استفاده از آن صرفا با کدنویسی (Code first) میسر بوده و بازه وسیعی از فناوری‌های مختلف مبتنی بر دات نت را پوشش می‌دهد؛ مانند WinForms، WPF، برنامه‌های وب و غیره و کلا هرجایی که دات نت فریم ورک 3.5 به بعد به صورت کامل در دسترس باشد.
به کمک کتابخانه PdfReport دسترسی گسترده‌ای به منابع داده‌ای مختلف خواهید یافت. منابعی که لزوما بانک اطلاعاتی نیستند؛ مانند یک لیست جنریک و یا حتی یک anonymously typed list حاصل از یک کوئری LINQ.
این کتابخانه علاوه بر تبدیل اطلاعات شما به گزارشات مبتنی بر PDF، امکان تهیه خروجی خودکار اکسل (2007 به بعد) را نیز دارد. فایل خروجی آن، به صورت پیوست درون فایل PDF تهیه شده قرار می‌گیرد و جزئی از آن می‌شود.
مسایل امنیتی مانند رمزنگاری فایل PDF حاصل و یا حتی افزودن امضای دیجیتال به فایل نهایی تولیدی نیز در آن لحاظ شده است.
کتابخانه PdfReport بر پایه کتابخانه‌های معروف سورس باز iTextSharp و EPPlus تهیه شده است. حداقل مزیت استفاده از آن، صرفه جویی در وقت شما جهت آموختن ریزه کاری‌های مرتبط با هر کدام از کتابخانه‌های یاده شده است. برای نمونه جهت فراگیری کار با iTextSharp نیاز است یک کتاب 600 صفحه‌ای به نام iText in action را مطالعه و تمرین کنید. این مورد منهای مسایل و نکات متعدد مرتبط با زبان فارسی است که در این کتاب به آن‌ها اشاره‌ای نشده است.

مطالب
بازیابی پایگاه داده (database recovery)

در این مقاله آموزشی که یکی دیگر از سری مقالات آموزشی اصول و مبانی پایگاه داده پیشرفته می‌باشد، قصد داریم به یکی دیگر از مقوله‌های مهم در طراحی سیستم‌های مدیریت پایگاه داده (DBMS) بپردازیم. همانطور که در مباحث قبلی  بیان کردیم یکی از وظایف سیستم مدیریت پایگاه داده، حفظ سازگاری(consistency) داده‌ها می‌باشد. برای مثال یکی از راهکار هایی که برای این منظور ارائه می‌دهد انجام عملیات در قالب تراکنش هاست که در مبحث مربوط به تراکنش ها مفصل در مورد آن بحث کردیم. با این حال گاهی خطا‌ها و شکست هایی (failure) در حین عملیات ممکن است پیش بیاید که منجر به خروج سیستم از وضعیت سازگار خود گردد. بعنوان مثال ممکن است سخت افزار سیستم دچار مشکل شود، مثلا دیسک از کار بیفتد (disk crash) یا آنکه برق قطع شود. خطاهای نرم افزاری نیز می‌توانند جزو موارد شکست و خرابی بحساب آیند که خطای منطق برنامه (logic) از این نمونه می‌باشد. در چنین شرایطی بحثی مطرح می‌شود تحت عنوان بازیابی  (recovery)  و ترمیم پایگاه داده که در این مقاله قصد داریم در مورد آن صحبت کنیم. بنا به تعریف بازیابی به معنای بازگرداندن یک پایگاه داده به وضعیت سازگار گذشته خود، بعد از وقوع یک شکست یا خرابی است. توجه داشته باشید که اهمیت بازیابی و ترمیم پایگاه داده تا آنجایی است که حدود 10 درصد از سیستم‌های مدیریت پایگاه داده را به خود اختصاص می‌دهند. 

آنچه که در اینجا در مورد آن صحبت خواهیم کرد بازیابی بصورت نرم افزاری است که از آن تحت عنوان fail soft نام برده می‌شود. دقت داشته باشید در بیشتر مواقع می‌توان از طریق نرم افزاری عمل بازیابی را انجام داد، اما در کنار راهکار‌های نرم افزاری باید حتما اقدامات سخت افزاری ضروری نیز پیش بینی شود. بعنوان مثال گرفتن نسخه‌های پشتیبان یک امر ضروری در سیستم‌های اطلاعاتی است. چرا که گاهی اوقات خرابی‌های فیزیکی باعث از دست رفتن تمامی اطلاعات می‌گردند که در این صورت نسخه‌های پشتیبان می‌توانند به کمک آیند و با کمک آنها سیستم را مجدد بازیابی کرد. در شکل زیر نمونه ای از روش‌های پشتیبان گیری بنام mirroring نشان داده شده است که روش رایجی در سیستم‌های بانک اطلاعاتی بشمار می‌رود. همانطور که در شکل نشان داده شده است در کنار نسخه اصلی (DISK)، نسخه(MIRROR) آن  قرار داده شده است. این دو نسخه کاملا مشابه یکدیگرند و هر عملی که در DICK انجام می‌شود در MIRROR ان نیز اعمال می‌شود تا در مواقع خرابی DISK بتوان از نسخه MIRROR استفاده نمود. 

در شکل زیر نمونه بسیار ساده از نحوه لاگ کردن در حین اجرای تراکنش‌ها را مشاهده می‌کنید. 

نیازمندی‌های اصلی در بازیابی پایگاه داده

برای آنکه وارد بحث اصلی شویم باید بگویم در یک نگاه کلی می‌توان گفت که ساختار زیر سیستم بازیابی پایگاه داده بر پایه سه عملیات استوار است که عبارتند از  log ،  redo  و  undo . برای آنکه بتوان در هنگام رخ دادن خطا عمل ترمیم و بازیابی را انجام داد، سیستم پایگاه داده با استفاده از مکانیزم لاگ کردن(logging) خود تمامی عملیاتی را که در پایگاه داده رخ می‌دهد و بنحوی منجر به تغییر وضعیت ان می‌گردد را در جایی ثبت و نگهداری می‌کند. اهمیت لاگ کردن وقایع بسیار بالاست، چرا که پس از رخ دادن شکست در سیستم ملاک ما برای بازیابی و ترمیم فایل‌های لاگ  (log files)  می باشند.

سیستم دقیقا خط به خط این لاگ‌ها را می‌خواند و بر اساس وقایعی که رخ داده است تصمیمات لازم را برای بازیابی اتخاذ می‌کند. در حین خواندن فایل‌های لاگ، سیستم برخی از وقایع را باید بی اثر کند. یعنی عمل عکس آنها را انجام دهد تا اثر آن‌ها بر روی پایگاه داده از بین برود. به این عمل undo کردن می‌گوییم که همانطور که در بالا گفته شد یکی از عملیات اصلی در بازیابی است. عمل دیگری وجود دارد بنام انجام مجدد یا redo کردن که در برخی از مواقع باید صورت بگیرد. انجام مجدد همانطور که از اسمش پیداست به این معنی است که عملی که از لاگ فایل خوانده شده است باید مجدد انجام گیرد. بعنوان مثال در فایل لاگ به تراکنشی برخورد می‌کنیم و سیستم تصیم می‌گیرد که آن را مجدد از ابتدا به اجرا در آورد. دقت داشته باشید که سیستم بر اساس قوانین و قواعدی تصمیم می‌گیرد که تراکنشی را redo  و یا undo نماید که در ادامه این بحث آن قوانین را باز خواهیم کرد.

در کنار لاگ فایل ها، که مبنای کار در بازیابی هستند، فایل دیگری نیز در سیستم وجود دارد که به DBMS در بازیابی کمک می‌کند. این فایل  raster file  نام دارد که در بخش‌های بعدی این مقاله در مورد آن و کارایی آن بیشتر صحبت خواهیم نمود.

Recovery Manager

مسئولیت انجام بازیابی بصورت نرم افزاری (fail soft) بر عهده زیر سیستمی از DBMS بنام مدیر بازیابی (recovery manager) می باشد و همانطور که اشاره شد این زیر سیستم چیزی در حدود 10 در صد DBMSرا به خود اختصاص می‌دهد. برای آنکه این زیر سیستم بتواند مسئولیت خود را بنحو احسن انجام دهد بطوری که عمل بازیابی بدون نقص و قابل اعتماد باشد، باید به نکاتی توجه نمود. اولین نکته اینست که در لاگ کردن و همچنین خواندن لاگ فایل به جهت بازیابی و ترمیم پایگاه داده هیچ تراکنشی نباید از قلم بیفتد. تمامی تراکنش‌ها در طول حیات سیستم باید لاگ شود تا بازیابی ما قابل اعتماد و بدون نقص باشد. نکته دوم اینست که اگر تصمیم به اجرای مجدد (redo) تراکنشی گرفته شد، طوری باید عمل Redo انجام شود که بلحاظ منطقی آن تراکنش یک بار انجام شود و تاثیرش یکبار بر دیتابیس اعمال گردد. بعنوان مثال فرض کنید که در طی یک تراکنش مبلغ یک میلیون تومان به حساب شخصی واریز می‌شود. مدتی بعد از اجرای و تمکیل تراکنش سیستم دچار مشکل می‌شود و مجبور به انجام بازیابی می‌شویم. در حین عمل بازیابی سیستم مدیریت بازیابی و ترمیم تصمیم به اجرای مجدد تراکنش مذکور می‌گیرد. در اینجا سیستم نباید مجدد یک میلیون تومان دیگر به حساب ان شخص واریز کند. چرا که در این صورت موجودی حساب فرد دو میلیون تومان خواهد شد که این اشتباه است. سیستم باید طوری عمل کند که پس از انجام مجدد تراکنش باز هم موجودی همان یک میلیون تومان باشد. یعنی مثلا ابتدا یک میلیون کسر و سپس یک میلیون به آن اضافه کند. این مسئله نکته بسیار مهمی است که طراحان DBMS باید حتما آن را مد نظر قرار دهند.

لاگ کردن:

همانطور که گفته شد هر تغییری که در پایگاه داده رخ می‌دهد باید لاگ شود. لاگ کردن به این معنی است که هر گونه عملیاتی که در پایگاه داده انجام می‌شود در فایل هایی به نام فایل لاگ (log file) ذخیره شود. توجه داشته باشید  لاگ فایل‌ها در بسیاری از سیستم‌های نرم افزاری دیگر نیز استفاده می‌شود. بعنوان مثال در سیستم عامل ما انواع مختلفی فایل لاگ داریم. بعنوان نمونه یک فراخوانی سیستمی (system call) که در سیستم عامل توسط کاربر انجام می‌شود در فایلی مخصوص لاگ می‌شود. یکی از کاربرد این لاگ فایل شناسایی کاربران بد و خرابکار (malicious users) می تواند باشد که کارهای تحقیقاتی زیادی هم در این رابطه انجام شده و میشود. بدین صورت که می‌توان با بررسی این فایل لاگ و آنالیز فراخوانی‌های یک کاربر بدنبال فراخوانی هایی غیر عادی گشت و از این طریق تشخیص داد که کاربر بدنبال خرابکاری بوده یا خیر. مشابه چنین فایل هایی در DBMS نیز وجود دارد که هدف نهایی تمامی انها حفظ صحت، سازگاری و امنیت اطلاعات می‌باشد.

حال ببینیم در لاگ فایل مربوط به بازیابی اطلاعات چه چیز هایی نوشته می‌شود. در طول حیات پایگاه داده عملیات بسیار گوناگونی انجام می‌گیرد که جزئیات تمامی آنها باید لاگ شود. بعنوان مثال هنگامی که رکوردی درج می‌شود در لاگ فایل باید مشخص شود که در چه زمانی، توسط چه کاربری چه رکوردی، با چه شناسه ای به کدام جدول از دیتابیس اضافه شد. یا اینکه در موقع حذف باید مشخص شود چه رکوردی از چه جدولی حذف شده است. در هنگام بروز رسانی (update) باید علاوه بر مواردی که در درج لاگ می‌کنیم نام فیلد ویرایش شده، مقدار قبلی و مقدار جدید آن نیز مشخص شود. تمامی عملیات ریز لاگ می‌شوند و هیچ عملی نباید از قلم بیفتد. بنابراین فایل لاگ با سرعت زیاد بزرگ خواهد و اندازه دیتابیس نیز افزایش خواهد یافت. این افزایش اندازه مشکل ساز می‌تواند باشد. چراکه معمولا فضایی که ما بر روی دیسک به دیتابیس اختصاص می‌دهیم فضایی محدود است. بهمین دلیل به لحاظ فیزیکی نمی‌توان فایل لاگی با اندازه نامحدود داشت. این در حالی است که چنین فایل هایی باید نامحدود باشند تا همه چیز را در خود ثبت نمایند. برای پیاده سازی ظرفیت نامحدود به لحاظ منطقی یکی از روش‌ها پیاده سازی فایل‌های حلقه ای(circular) است. بدین صورت که هنگامی که سیستم به انتهای فایل لاگ می‌رسد مجددا به ابتدا آن بر می‌گردد و از ابتدا شروع به نوشتن می‌کند. البته چنین ساختار هایی بدون اشکال نیستند. چرا که پس از رسیدن به انتهای فایل و شروع مجدد از ابتدا ما برخی از تراکنش‌های گذشته را از دست خواهیم داد. این مسئله یکی از دلایلی است که بر اساس آن پیشنهاد می‌شود تا جایی که امکان دارد تراکنش‌ها را کوچک پیاده سازی کنیم. گاهی اوقات بر روی لاگ فایل عمل فشرده سازی را نیز انجام می‌دهند. البته فشرده سازی بمعنای رایج ان مطرح نیست. بلکه منظور از فشرده سازی آنست که رکورد هایی که غیر ضروری هستند را حذف کنیم. بعنوان مثال فرض کنید رکوردی را از 50 به 60 تغییر داده ایم. مجددا همان رکورد را از 60 به 70 تغییر می‌دهیم. در این صورت برای این عملیات دو رکورد در فایل لاگ ثبت شده است که در هنگام فشرده سازی در صورت امکان می‌توان ان دو را به یک رکورد تبدیل نمود (تغییر از 50 به 70 را بجای ان دو لاگ کرد). بعنوان مثال دیگر فرض کنید تراکنشی در گذشته دور انجام شده است و با موفقیت کامیت شده است. می‌توان رکورد‌های لاگ مربوط به این تراکنش را نیز بنا به شرایط حذف کرد.

دقت داشته باشید که ما عملیاتی مانند عملیات محاسباتی را در این لاگ فایل ثبت نمی‌کنیم. بعنوان مثال اگر دو فیلد با هم باید جمع شوند و نتیجه در فیلدی باید بروز گردد، جمع دو فیل را در سیستم لاگ نمی‌کنیم بلکه تنها مقدار نهایی ویرایش شده را ثبت می‌کنیم. چرا که عملیات محاسباتی در بازیابی ضروری نیستند و ثبت انها تنها باعث بزرگ شدن فایل می‌شود.

در برخی از سیستم‌های حساس، ممکن است برای فایل‌های لاگ هم یک کپی تهیه کنند تا در صورت بروز خطا در لاگ فایل بتوان آن را نیز بازیابی نمود.

انواع رکورد‌های لاگ فایل :

در فایل لاگ رکورد‌های مختلفی  ممکن است درج شود که در این جا به چند نمونه از انها اشاره می‌کنیم:

  • [start-transaction, T]
  • [write-item, T, X, old-value, new-value]
  • [read-item, T, X]
  • [commit, T]

در آیتم‌های بالا منظور از  T  شناسه تراکنش است،  X  نیز می‌تواند شامل نام دیتابیس، نام جدول، شماره رکورد و فیلد‌ها باشد. البته توجه داشته باشید که این‌ها تنها نمونه هایی از رکورد‌های فایل‌های لاگ هستند که در اینجا آورده شده اند. بعنوان مثال رکورد مربوط به عملیات نوشتن خود شامل سه رکورد درج، حذف و بروز رسانی می‌شود.

در شکل زیر نمونه بسیار ساده از نحوه لاگ کردن در حین اجرای تراکنش‌ها را مشاهده می‌کنید.

در  این شکل نکته ای وجود دارد که به آن اشاره ای می‌کنیم. همانطور که میبینید در شکل از اصطلاحimmediate update استفاده شده است. در برخی از سیستم‌ها تغییرات تراکنش‌ها بصورت فوری اعمال میشوند که اصطلاحا می‌گوییم immediate updates دارند. در مقابل این اصطلاح ما deffered را داریم. در این مدل تغییرات در انتهای کار اعمال می‌شوند (در زمان commit). 

Write-Ahead Log (WAL) :

بر اساس آنچه تابحال گفته شد هر تغییری در پایگاه داده شامل دو عمل می‌شود. یکی انجام تغییر (اجرای تراکنش) و دیگری ثبت آن در لاگ فایل. حال سوالی که ممکن است مطرح شود اینست  که کدامیک از این دو کار بر دیگری تقدم دارد؟ آیا اول تراکنش را باید اجرا کرد و سپس لاگ آن را نوشت و یا برعکس باید عمل کرد. یعنی پیش از هر تراکنشی ابتدا باید لاگ آن را ثبت کرد و سپس تراکنش را اجرا نمود. بر همین اساس سیاستی تعریف می‌شود بنام سیاست write-ahead log یا WAL که سوال دوم را تایید می‌کند. یعنی می‌گوید هنگامی که قرار است عملی در پایگاه داده صورت گیرد ابتدا باید ان عمل بطور کامل لاگ شود و سپس آن را اجرا نمود. این سیاست هدفی را دنبال می‌کند. 

پیش از آنکه هدف این سیاست را توضیح دهیم لازم است نکته ای در مورد عملیات redo و  undo بیان شود. شما با این دو عملیات در برنامه‌های مختلفی مانند آفیس، فتوشاپ و غیره آشنایی دارید. اما توجه داشته باشید که در DBMS این دو عملیات از پیچیدگی بیشتری برخوردار می‌باشند. اصطلاحا در پایگاه داده گفته میشود که عملیات redo و undo باید idempotent باشند. معنی idempotent بودن اینست که اگر قرار است تراکنشی در پایگاه داده undo شود، اگر بار‌ها و بارها عمل undo را بر روی آن تراکنش انجام دهیم مانند این باشد این عمل را تنها یکبار انجام داده ایم. در مورد redo نیز این مسئله صادق است. 

در تعریف idempotent بودن ویژگی‌های دیگری نیز وجود دارد. بعنوان مثال گفته می‌شود undo بر روی عملی که هنوز انجام نشده هیچ تاثیری نخواهد داشت. این مسئله یکی از دلایل اهمیت استفاده از سیاستWAL را بیان می‌کند. بعنوان مثال فرض کنید می‌خواهیم رکوردی را در جدولی درج کنیم. همانطور که گفتیم دو روش برای این منظور وجود  دارد. در روش اول ابتدا رکورد را در جدول مورد نظر درج می‌کنیم و سپس لاگ آن را می‌نویسیم. در این صورت اگر پس از درج رکورد سیستم با مشکل مواجه شود و مجبور به انجام عمل بازیابی شویم، بدلیل آنکه برای بازیابی بر اساس لاگ فایل عمل می‌کنیم و برای درج آن رکورد لاگی در سیستم ثبت نشده است، آن عمل را از دست می‌دهیم. در نتیجه بازیابی بطور کامل نمی‌تواند سیستم را ترمیم نماید. چراکه درج صورت گرفته اما لاگی برای آن ثبت نشده است. در روش دوم فرض کنید بر اساس سیاست WAL عمل می‌کنیم. ابتدا لاگ مربوط به درج رکورد را می‌نویسم. سپس پیش از آنکه عمل درج را انجام دهیم سیستم crash می کند و مجبور به بازیابی می‌شویم. دراین صورت هنگامی که Recovery Manager به رکورد مربوط به عمل درج در لاگ فایل می‌رسد یا باید آن را redo کند و یا undo (بعدا می‌گوییم بر چه اساس تصمیم گیری می‌کند). اگر تصمیم به undo کردن بگیرد بدلیل ویژگی گفته شده، عمل undo بر روی عملی که انجام نشده است هیچ تاثیری در پایگاه داده نخواهد گذاشت. اگر عمل redo را بخواهد انجام دهد نیز بدلیل آنکه لاگ مربوط به عمل درج در سیستم ثبت شده بدون هیچ مشکلی این عمل مجددا انجام می‌گیرد. بنابراین بر خلاف روش قبل هیچ تراکنشی را از دست نمی‌دهیم و سیستم بطور کامل بازیابی و ترمیم می‌شود. به این دلیل است که توصیه می‌شود در طراحیDBMS ها سیاست WAL بکار گیری شود. 

نکته بسیار مهمی که در اینجا ذکر آن ضروری بنظر می‌رسد اینست که در هنگام لاگ کردن تراکنش ها، علاوه بر آنکه خود تراکنش لاگ می‌شود و این لاگ‌ها نیز در فایل فیزیکی باید نوشته شوند، عملیات لازم برای Redo کردن و یا undo کردن آن نیز لاگ می‌شود تا سیستم در هنگام بازیابی بداند که چه کاری برایredo و undo کردن باید انجام دهد. توجه داشته باشید در این سیاست، COMMIT تراکنشی انجام نمی‌شود مگر انکه تمامی لاگ‌های مربوط به عملیات redo و undo آن تراکنش در لاگ فایل فیزیکی ثبت شود. 

قرار دادن  checkpoint  در لاگ فایل:

گفتیم که در هنگام رخ دادن یک خطا، برای بازیابی و ترمیم پایگاه داده به لاگ فایل مراجعه می‌کنیم و بر اساس تراکنش هایی که در آن ثبت شده است، عمل ترمیم را انجام می‌دهیم. علاوه بر آن، این را هم گفتیم که لاگ فایل، معمولا فایلی بزرگ است که از نظر منطقی با ظرفیت بینهایت پیاده سازی می‌شود. حال سوال اینجاست که اگر  بعد گذشت ساعت‌ها از عمر پایگاه داده و ثبت رکورد‌های متعدد در لاگ فایل خطایی رخ داد، آیا مدیر بازیابی و ترمیم پایگاه داده باید از ابتدای لاگ فایل شروع به خواندن و بازیابی نماید؟ اگر چنین باشد در بانک‌های اطلاعاتی بسیار بزرگ عمل بازیابی بسیار زمان بر و پر هزینه خواهد بود. برای جلوگیری از این کار مدیر بازیابی پایگاه داده وظیفه دارد در فواصل مشخصی در لاگ فایل نقاطی را علامت گذاری کند تا اگر خطایی رخ داد عمل undo کردن تراکنش را تنها تا همان نقطه انجام دهیم (نه تا ابتدای فایل). به این نقاط checkpoint گفته می‌شود که انتخاب صحیح آنها تاثیر بسیاری در کیفیت و کارایی عمل بازیابی دارد. 


نکته بسیار مهمی که در مورد checkpoint ها وجود دارد اینست که آنها چیزی فراتر از یک علامت در لاگ فایل هستند. هنگامی که DBMS به زمانی میرسد که باید در لاگ فایل checkpoint قرار دهد، باید اعمال مهمی ابتدا انجام شود.  اولین کاری که در زمان checkpoint باید صورت بگیرد اینست که رکورد هایی از لاگ فایل که هنوز به دیسک منتقل نشده اند، بر روی لاگ فایل فیزیکی بر روی دیسک نوشته شوند. به این عمل flush کردن لاگ رکورد‌ها نیز گفته می‌شود. دومین کاری که در این زمان باید صورت بگیرید اینست که رکوردی خاص بعنوان checkpoint record در لاگ فایل درج گردد. در این رکورد در واقع تصویری از وضعیت دیتابیس در زمان checkpoint را نگهداری می‌کنیم. دقت داشته باشید که در زمان checkpoint،DBMS برای یک لحظه تمامی تراکنش‌های در حال اجرا را متوقف می‌کند و لیستی از این تراکنش‌ها را در رکورد مربوط به checkpoint نگهداری می‌کند تا در زمان بازیابی بداند چه تراکنش هایی در آن زمان هنوز commit نشده و تاثیرشان به پایگاه داده اعمال نشده است. سومین کاری که در این لحظه بایدا انجام گیرد ایسنت که اگر داده هایی از پایگاه داده هستند که عملیات مربوط به آنها COMMIT شده اند اما هنوز به دیسک منتقل نشده اند بر روی دیسک نوشته شوند.آخرین کاری که باید انجام شود اینست که آدرس رکورد مربوط به checkpoint در فایلی بنام raster file ذخیره شود. علت این کار آنست که در هنگام بازیابی بتوانیم بسرعت آدرس آخرین checkpoint را بدست آوریم.


عمل  UNDO :

در اینجا قصد داریم معنی و مفهوم عمل undo را بر روی انواع مختلف تراکنش‌ها را بیان کنیم.

  • هنگامی که می‌گوییم یک عمل بروز رسانی (update) را می‌خواهیم undo کنیم منظور اینست که مقدار قبلی فیلد مورد نظر را به جای مقدار جدید آن قرار دهیم.
  • هنگامی که عمل undo را بر روی عملیات حذف می‌خواهیم انجام دهیم منظور اینست که مقدار قبلی جدول (رکورد حذف شده) را مجددا باز گردانیم.
  • هنگامی که عمل undo را بر روی عملیات درج (insert) می خواهیم انجام دهیم منظور این است که مقدار جدید درج شده در جدول را حذف کنیم.
البته این موارد ممکن است کمی بدیهی بنظر برسد اما برای کامل‌تر شدن این مقاله آموزشی بهتر دانستیم که اشاره ای به آنها کرده باشیم. 

انجام عمل بازیابی و ترمیم :

تا اینجا مقدمات لازم برای ترمیم پایگاه داده را گفتیم. حال می‌خواهیم بسراغ چگونگی انجام عمل ترمیم برویم. هنگامی که می‌خواهیم پایگاه داده ای را ترمیم کنیم اولین کاری که باید انجام گیرد اینست که بوسیله raster file، آدرس آخرین checkpoint لاگ فایل را پیدا کنیم. سپس فایل لاگ را از نقطه checkpoint  به پایین اسکن می‌کنیم. در هنگام اسکن کردن باید تراکنش‌ها را به دو گروه تقکیک کنیم، تراکنش هایی که باید undo شوند و تراکنش هایی که باید عمل redo بر روی انها انجام گیرد. علت این کار اینست که در هنگام undo کردن از انتهای لاگ فایل به سمت بالا باید حرکت کنیم و برای Redo کردن بصورت عکس، از بالا به سمت پایین می‌آییم. بنابراین جهت حرکت در لاگ فایل برای این دو عمل متفاوت است. بهمین دلیل باید ابتدا تراکنش‌ها تفکیک شوند. اما چگونه این تفکیک صورت می‌گیرد؟

  

هنگام اسکن کردن (از نقطه checkpoint به سمت انتهای لاگ فایل (لحظه خطا) )، هر تراکنشی که رکورد لاگ مربوط به commit آن دیده شود باید در گروه redo قرار گیرد. بعبارت دیگر تراکنش هایی که در این فاصله commit شده اند را در گروه redo قرار می‌دهیم. در مقابل هر تراکنشی که commit آن دیده نشود (commit نشده اند) باید undo  شود. باز هم تاکید می‌کنیم که این عمل تنها در فاصله بین آخرینcheckpoint تا لحظه وقوع خطا انجام می‌شود.

  

  دقت داشته باشید که در شروع اسکن کردن اولین رکوردی که خوانده می‌شود رکورد مربوط بهcheckpoint می باشد که حاوی تراکنش هایی است که در زمان checkpoint در حال انجام بوده اند، یعنی هنوز commit نشده اند. بنابراین تمامی این تراکنش‌ها را ابتدا در گروه تراکنش هایی که باید undo شوند قرار می‌دهیم. بمرور که عمل اسکن را ادامه می‌دهیم اگر به تراکنشی رسیدیم که رکورد مربوط به شروع ان ثبت شده باشد، باید آن تراکنش را در لیست undo قرار دهیم. تراکنش هایی که commit آنها دیده شود را نیز باید از گروه undo حذف و به گروه Redo اضافه نماییم. پس از خاتمه عمل اسکن ما دو لیست از تراکنش‌ها داریم. یکی تراکنش هایی که باید Redo شوند و دیگری  آنهایی که باید undo  گردند. 


پس از مشخص شدن دو لیست Redo و Undo، باید دو کار دیگر انجام شود. اولین کار اینست که تراکنش هایی که باید undo شوند را از پایین به بالا undo کنیم. یکی از دلایل اینکه ابتدا عملیات undo را انجام می‌دهیم ایسنت هنگامی که تراکنش ها commit نشده اند، قفل هایی را که بر روی منابع پایگاه داده زده اند هنوز آزاد نکرده اند. با عمل undo کردن این قفل‌ها را آزاد می‌کنیم و بدین وسیله کمک می‌کنیم تا درجه همروندی پایگاه داده پایین نیاید. پس از خاتمه عملیات undo، به نقطه checkpoint می رسیم. در این لحظه مانند اینست که هیچ تراکنشی در سیستم وجود ندارد. حالا بر اساس لیست redo از بالا یعنی نقطهcheckpoint به سمت پایین فایل لاگ حرکت می‌کنیم و تراکنش‌های موجود در لیست  redo را مجدد اجرا می‌کنیم. پس از خاتمه این گام نیز عملیات بازیابی خاتمه می‌یابد می‌توان گفت سیستم به وضعیت پایدار قبلی خود باز گشسته است.

  

برای روشن‌تر شدن موضوع به شکل زیر توجه کنید. در این شکل نقطه Tf زمان رخ دادن خطا را در پایگاه داده نشان می‌دهد. اولین کاری که برای بازیابی باید انجام گیرد، همانطور که گفته شده اینست که آدرس مربوط به زمان checkpoint (Tc) از raster file خوانده شود. پس از این کار از لحظه Tc به سمت Tf شروع به اسکن کردن لاگ فایل می‌کنیم. بدلیل آنکه در زمان Tc دو تراکنش T2 و T3 در حال اجرا بودند (و نام آنها در checkpoint record نیز ثبت شده است)، این دو تراکنش را در لیست redo قرار می‌دهیم. سپس عمل اسکن را به سمت پایین ادامه می‌دهیم. در حین اسکن کردن ابتدا به رکورد start trasnactionمربوط به تراکنش T4 می رسیم. بهمین دلیل این تراکنش را به لیست undo ها اضافه می‌کنیم. پس از آن به commit تراکنش T2 می رسیم. همانطور که گفته شد باید T2 را از لیست undo ها خارج و به یست تراکنش هایی که باید redo شوند اضافه گردد. سپس به تراکنش T5 می رسیم که تازه آغاز شده است. ان را نیز در گروه undo قرار می‌دهیم. بعد از ان رکورد مربوط به commit تراکنش T4 دیده می‌شود و ان را از لیست undo حذف و لیست redo اضافه می‌کنی. اسکن را ادامه می‌دهیم تا به نقطه Tf می رسیم. در ان لحظه لیست undo ها شامل دو تراکنش T3 و T5 و لیست Redo ها شامل تراکنش های T2 و T4 می باشند. در مورد تراکنش T1 نیز چون پیش از لحظه Tc کامیت شده است عملی صورت نمی‌گیرد. 


موفق و پیروز باشید

مطالب
Best Practice هایی برای طراحی RESTful API - قسمت اول

با آمدن Asp.Net Web API کار ساختن Web API‌ها برای برنامه نویس‌ها به خصوص دسته ای که با ساخت API و وب سرویس آشنا نبودند خیلی ساده‌تر شد . اگر با Asp.Net MVC آشنا باشید خیلی سریع می‌توانید اولین Web Service خودتان را بسازید .

در صفحه مربوط به Asp.Net Web API آمده است که این فریمورک بستر مناسبی برای ساخت و توسعه برنامه ‌های RESTful است . اما تنها ساختن کنترلر و اکشن و برگشت دادن داده‌ها به سمت کلاینت ، به خودی خود برنامه شما رو تبدیل به یک RESTful API نمی‌کند .

مثل تمام مفاهیم و ابزارها ، طراحی و ساختن RESTful API هم دارای اصول و Best Practice هایی است که رعایت آنها به خصوص در این زمینه از اهمیت زیادی برخوردار است . همانطور که از تعریف API برمی آید شما در حال طراحی رابطی هستید تا به توسعه دهندگان دیگر امکان دهید از داده‌ها و یا خدمات شما در برنامه‌ها و سرویس هایشان استفاده کنند . مانند API‌های توئیتر و نقشه گوگل که برنامه‌های زیادی بر مبنای آنها ساخته شده اند . در واقع  توسعه دهندگان مشتریان API شما هستند .

بهره وری توسعه دهنده مهمترین اصل

اینطور می‌توان نتیجه گرفت که اولین و مهمترین اصل در طراحی API باید رضایت و موفقیت توسعه دهنده در درک و یادگیری سریع API شما ،نه تنها با کمترین زحمت بلکه همراه با حس نشاط ، باشد. ( تجربه کاربری در اینجا هم می‌تواند صدق کند ). سعی کنید در زمان انتخاب از بین روش‌های طراحی موجود ، از دیدگاه توسعه دهنده به مسئله نگاه کنید . خود را به جای او قرار دهید و تصور کنید که می‌خواهید با استفاده از API موجود یک رابط کاربری طراحی کنید یا یک اپلیکشن برای موبایل بنویسید و اصل را این نکته قرار دهید که بهره وری برنامه نویس را حداکثر کنید. ممکن است گاهی بین طرحی که بر اساس این اصل برای API خود در نظر داریم و یکی از اصول یا استانداردها تعارض بوجود بیاید . در این موارد بعد از اینکه مطمئن شدیم این اختلاف ناشی از طراحی و درک اشتباه خودمان نیست (که اکثرا هست ) ارجحیت را باید به طراحی بدهیم . 


تهیه مستندات API

اگر برای پروژه وب سایتتان هیچ نوشته ای یا توضیحی ندارید ، جالب نیست اما خودتان ساختار برنامه خود را می‌شناسید و کار را پیش می‌برید. اما توسعه دهنده ای که از API شما می‌خواهد استفاده کند و به احتمال زیاد شما را نمی‌شناسد ، عضو تیم شما هم نیست ، هیچ ایده ای درباره ساختار آن ، روش نامگذاری توابع و منابع، ساختار Url‌‌ها ، چگونگی و گام‌های پروسه درخواست تا دریافت پاسخ ندارد ،و به مستندات شما وابسته است و تمام اینها باید در مستندات شما باشد. بیشتر توسعه دهنده‌ها قبل از تست کردن API شما سری به مستندات می‌زنند ، دنبال نمونه کد آموزشی می‌گردند و در اینترنت درباره آن جستجو می‌کنند . ازینرو مستندات ( کارامد ) یک ضرورت است :
1- در مستندات باید هم درباره کلیت و هم در مورد تک تک توابع ( پارامترهای معتبر ، ساختار پاسخ‌ها و ... ) توضیحات وجود داشته باشد.
2- باید شامل مثالهایی از سیکل کامل درخواست‌ها / پاسخ‌ها باشند .
3- تغییرات اعمال شده نسبت به نسخه‌های قبلی باید در مستندات بیان شوند .
4- (در وب ) یافتن و جستجو کردن در مستنداتی که به صورت فایل Pdf هستند یا برای دسترسی نیاز به Login داشته باشند سخت و آزاردهنده هستند.
5- کسی را داشته باشید تا با و بدون مستندات با API شما کار کند و از این روش برای تکمیل و اصلاح مستندات استفاده کنید.

رعایت نسخه بندی و حفظ نسخه‌های قبلی به صورت فعال برای مدت معین
یک API  تقریبا هیچوقت کاملا پایدار نمی‌شود و اعمال تغییرات برای بهبود آن اجتناب ناپذیر هستند . مسئله مهم این است که چطور این تغییرات مدیریت شوند . مستند کردن تغییرات ، اعلام به موقع آنها و دادن یک بازه زمانی کافی برای ارتقا یافتن برنامه هایی که از نسخه‌های قدیمی‌تر استفاده می‌کنند نکات مهمی هستند . همیشه در کنار نسخه بروز و اصلی یک یا دو نسخه ( بسته به API و کلاینت‌های آن ) قدیمی‌تر را برای زمان مشخصی در حالت سرویس دهی داشته باشید .

داشتن یک روش مناسب برای اعلام تغییرات و ارائه مستندات و البته دریافت بازخورد از استفاده کنندگان
تعامل با کاربران برنامه باید از کانال‌های مختلف وجود داشته باشد .از وبلاگ ، Mailing List ، Google Groups و دیگر ابزارهایی که در اینترنت وجود دارند برای انتشار مستندات ، اعلام بروزرسانی‌ها ، قرار دادن مقالات و نمونه کدهای آموزشی ، پرسش و پاسخ با کاربران استفاده کنید .

مدیریت خطاها به شکل صحیح که به توسعه دهنده در آزمودن برنامه اش کمک کند.
از منظر برنامه نویسی که از API شما استفاده می‌کند هرآنچه در آنسوی API اتفاق می‌افتد یک جعبه سیاه است . به همین جهت خطاهای API شما ابزار کلیدی برای او هستند که خطایابی و اصلاح برنامه در حال توسعه اش را ممکن می‌کنند . علاوه بر این ، زمانی که برنامه نوشته شده با API شما مورد استفاده کاربر نهایی قرار گرفت ، خطاهای به دقت طراحی شده API شما کمک بزرگی برای توسعه دهنده در عیب یابی هستند .
1- از Status Code های HTTP استفاده کنید و سعی کنید تا حد ممکن آنها را نزدیک به مفهوم استانداردشان بکار ببرید .
2- خطا و علت آن را به زبان روشن توضیح دهید و در توضیح خساست به خرج ندهید .
3- در صورت امکان لینکی به یک صفحه وب که حاوی توضیحات بیشتری است را در خطا بگنجانید .

رعایت ثبات و یکدستی در تمام بخش‌های طراحی که توانایی پیش بینی توسعه دهنده را در استفاده از API افزایش می‌دهد .
داشتن مستندات لازم است اما این بدین معنی نیست که خود API نباید خوانا و قابل پیش بینی باشد . از هر روش و تکنیکی که استفاده می‌کنید آن را در تمام پروژه حفظ کنید . نامگذاری توابع/منابع ، ساختار پاسخ‌ها ، Url‌‌ها ، نقش و عملیاتی که HTTP method‌‌ها در API شما انجام می‌دهند باید ثبات داشته باشند . از این طریق توسعه دهنده لازم نیست برای هر بخشی از API شما به سراغ فایل‌ها راهنما برود . و به سرعت کار خود را به پیش می‌برد .

انعطاف پذیر بودن API
API توسط کلاینت‌های مختلفی و برای افراد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که لزوما همه‌ی آنها ساختار یکسانی ندارند و API شما باید تا جای ممکن بتواند همه آنها را پوشش دهد . محدود بودن فرمت پاسخ ، ثابت بودن فیلدهای ارسالی به کلاینت ، ندادن امکان صفحه بندی ، مرتب سازی و جستجو در داده‌ها به کلاینت ، داشتن تنها یک نوع احراز هویت ، وابسته بودن به کوکی و ... از مشخصات یک API منجمد و انعطاف ناپذیر هستند . 

اینها اصولی کلی بودند که بسیاری از آنها مختص طراحی API نیستند و در تمام حوزه‌ها قابل استفاده بوده ، جز الزامات هستند . در قسمت‌های بعدی نکات اختصاصی‌تری را بررسی خواهیم کرد .
مطالب
Blazor 5x - قسمت 14 - کار با فرم‌ها - بخش 2 - تعریف فرم‌ها و اعتبارسنجی آن‌ها
در ادامه قصد داریم از سرویس زیر که در قسمت قبل تکمیل شد، در یک برنامه‌ی Blazor Server استفاده کنیم:
namespace BlazorServer.Services
{
    public interface IHotelRoomService
    {
        Task<HotelRoomDTO> CreateHotelRoomAsync(HotelRoomDTO hotelRoomDTO);

        Task<int> DeleteHotelRoomAsync(int roomId);

        IAsyncEnumerable<HotelRoomDTO> GetAllHotelRoomsAsync();

        Task<HotelRoomDTO> GetHotelRoomAsync(int roomId);

        Task<HotelRoomDTO> IsRoomUniqueAsync(string name);

        Task<HotelRoomDTO> UpdateHotelRoomAsync(int roomId, HotelRoomDTO hotelRoomDTO);
    }
}


تعریف کامپوننت‌های ابتدایی نمایش لیست اتاق‌ها و ثبت و ویرایش آن‌ها


در ابتدا کامپوننت‌های خالی نمایش لیست اتاق‌ها و همچنین فرم خالی ثبت و ویرایش آن‌ها را به همراه مسیریابی‌های مرتبط، ایجاد می‌کنیم. به همین جهت ابتدا داخل پوشه‌ی Pages، پوشه‌ی جدید HotelRoom را ایجاد کرده و فایل جدید HotelRoomList.razor را با محتوای ابتدایی زیر، به آن اضافه می‌کنیم.
@page "/hotel-room"

<div class="row mt-4">
    <div class="col-8">
        <h4 class="card-title text-info">Hotel Rooms</h4>
    </div>
    <div class="col-3 offset-1">
        <NavLink href="hotel-room/create" class="btn btn-info">Add New Room</NavLink>
    </div>
</div>

@code {

}
این کامپوننت در مسیر hotel-room/ قابل دسترسی خواهد بود. بر این اساس، به کامپوننت Shared\NavMenu.razor مراجعه کرده و مدخل منوی آن‌را تعریف می‌کنیم:
<li class="nav-item px-3">
    <NavLink class="nav-link" href="hotel-room">
        <span class="oi oi-list-rich" aria-hidden="true"></span> Hotel Rooms
    </NavLink>
</li>

تا اینجا صفحه‌ی ابتدایی نمایش لیست اتاق‌ها، به همراه یک دکمه‌ی افزودن اتاق جدید نیز هست. به همین جهت فایل جدید Pages\HotelRoom\HotelRoomUpsert.razor را به همراه مسیریابی hotel-room/create/ برای تعریف کامپوننت ابتدایی ثبت و ویرایش اطلاعات اتاق‌ها، اضافه می‌کنیم:
@page "/hotel-room/create"

<h3>HotelRoomUpsert</h3>

@code {

}
- واژه‌ی Upsert در مورد فرمی بکاربرده می‌شود که هم برای ثبت اطلاعات و هم برای ویرایش اطلاعات از آن استفاده می‌شود.
- NavLink تعریف شده‌ی در کامپوننت نمایش لیست اتاق‌ها، به مسیریابی کامپوننت فوق اشاره می‌کند.


ایجاد فرم ثبت یک اتاق جدید

برای ثبت یک اتاق جدید نیاز است به مدل UI آن که همان HotelRoomDTO تعریف شده‌ی در قسمت قبل است، دسترسی داشت. به همین جهت در پروژه‌ی BlazorServer.App، ارجاعی را به پروژه‌ی BlazorServer.Models.csproj اضافه می‌کنیم:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk.Web">
  <ItemGroup>
    <ProjectReference Include="..\BlazorServer.Models\BlazorServer.Models.csproj" />
  </ItemGroup>
</Project>
سپس جهت سراسری اعلام کردن فضای نام آن، یک سطر زیر را به انتهای فایل BlazorServer.App\_Imports.razor اضافه می‌کنیم:
@using BlazorServer.Models
اکنون می‌توانیم کامپوننت Pages\HotelRoom\HotelRoomUpsert.razor را به صورت زیر تکمیل کنیم:
@page "/hotel-room/create"

<div class="row mt-2 mb-5">
    <h3 class="card-title text-info mb-3 ml-3">@Title Hotel Room</h3>
    <div class="col-md-12">
        <div class="card">
            <div class="card-body">
                <EditForm Model="HotelRoomModel">
                    <div class="form-group">
                        <label>Name</label>
                        <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText>
                    </div>
                </EditForm>
            </div>
        </div>
    </div>
</div>

@code
{
    private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO();
    private string Title = "Create";
}
توضیحات:
- در برنامه‌های Blazor، کامپوننت ویژه‌ی EditForm را بجای تگ استاندارد form، مورد استفاده قرار می‌دهیم.
- این کامپوننت، مدل فرم را از فیلد HotelRoomModel که در قسمت کدها تعریف کردیم، دریافت می‌کند. کار آن تامین اطلاعات فیلدهای فرم است.
- سپس در EditForm تعریف شده، بجای المان استاندارد input، از کامپوننت InputText برای دریافت اطلاعات متنی استفاده می‌شود. با bind-value@ در قسمت چهارم این سری بیشتر آشنا شدیم و کار آن two-way data binding است. در اینجا هر اطلاعاتی که وارد می‌شود، سبب به روز رسانی خودکار مقدار خاصیت HotelRoomModel.Name می‌شود و برعکس.

یک نکته: در قسمت قبل، مدل UI را از نوع رکورد C# 9.0 و init only تعریف کردیم. رکوردها، با EditForm و two-way databinding آن سازگاری ندارند (bind-value@ در اینجا) و بیشتر برای کنترلرهای برنامه‌های Web API که یکبار قرار است کار وهله سازی آن‌ها در زمان دریافت اطلاعات از کاربر صورت گیرد، مناسب هستند و نه با فرم‌های پویای Blazor. به همین جهت به پروژه‌ی BlazorServer.Models مراجعه کرده و نوع آن‌ها را به کلاس و init‌ها را به set معمولی تغییر می‌دهیم تا در فرم‌های Blazor هم قابل استفاده شوند.

تا اینجا کامپوننت ثبت اطلاعات یک اتاق جدید، چنین شکلی را پیدا کرده‌است:



تکمیل سایر فیلدهای فرم ورود اطلاعات اتاق

پس از تعریف فیلد ورود اطلاعات نام اتاق، سایر فیلدهای متناظر با HotelRoomDTO را نیز به صورت زیر به EditForm تعریف شده اضافه می‌کنیم که در اینجا از InputNumber برای دریافت اطلاعات عددی و از InputTextArea، برای دریافت اطلاعات متنی چندسطری استفاده شده‌است:
<EditForm Model="HotelRoomModel">
    <div class="form-group">
        <label>Name</label>
        <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText>
    </div>
    <div class="form-group">
        <label>Occupancy</label>
        <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.Occupancy" class="form-control"></InputNumber>
    </div>
    <div class="form-group">
        <label>Rate</label>
        <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.RegularRate" class="form-control"></InputNumber>
    </div>
    <div class="form-group">
        <label>Sq ft.</label>
        <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.SqFt" class="form-control"></InputText>
    </div>
    <div class="form-group">
        <label>Details</label>
        <InputTextArea @bind-Value="HotelRoomModel.Details" class="form-control"></InputTextArea>
    </div>
    <div class="form-group">
        <button class="btn btn-primary">@Title Room</button>
        <NavLink href="hotel-room" class="btn btn-secondary">Back to Index</NavLink>
    </div>
</EditForm>
با این خروجی:



تعریف اعتبارسنجی‌های فیلدهای یک فرم Blazor

در حین تعریف یک فرم، برای واکنش نشان دادن به دکمه‌ی submit، می‌توان رویداد OnSubmit را به کامپوننت EditForm اضافه کرد که سبب فراخوانی متدی در قسمت کدهای کامپوننت جاری خواهد شد؛ مانند فراخوانی متد HandleHotelRoomUpsert در مثال زیر:
<EditForm Model="HotelRoomModel" OnSubmit="HandleHotelRoomUpsert">
</EditForm>

@code
{
    private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO();

    private async Task HandleHotelRoomUpsert()
    {

    }
}
هرچند HotelRoomDTO تعریف شده به همراه تعریف اعتبارسنجی‌هایی مانند Required است، اما اگر بر روی دکمه‌ی submit کلیک کنیم، متد HandleHotelRoomUpsert فراخوانی می‌شود. یعنی روال رویدادگردان OnSubmit، صرفنظر از وضعیت اعتبارسنجی مدل فرم، همواره با submit فرم، اجرا می‌شود.
اگر این مورد، مدنظر نیست، می‌توان بجای OnSubmit، از رویداد OnValidSubmit استفاده کرد. در این حالت اگر اعتبارسنجی مدل فرم با شکست مواجه شود، دیگر متد HandleHotelRoomUpsert فراخوانی نخواهد شد. همچنین در این حالت می‌توان خطاهای اعتبارسنجی را نیز در فرم نمایش داد:
<EditForm Model="HotelRoomModel" OnValidSubmit="HandleHotelRoomUpsert">
    <DataAnnotationsValidator />
    @*<ValidationSummary />*@
    <div class="form-group">
        <label>Name</label>
        <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText>
        <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.Name"></ValidationMessage>
    </div>
    <div class="form-group">
        <label>Occupancy</label>
        <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.Occupancy" class="form-control"></InputNumber>
        <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.Occupancy"></ValidationMessage>
    </div>
    <div class="form-group">
        <label>Rate</label>
        <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.RegularRate" class="form-control"></InputNumber>
        <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.RegularRate"></ValidationMessage>
    </div>
- در اینجا قسمت‌های تغییر کرده را مشاهده می‌کنید که به همراه درج DataAnnotationsValidator و ValidationMessage‌ها است.
- کامپوننت DataAnnotationsValidator، اعتبارسنجی مبتنی بر data annotations را مانند [Required]، در دامنه‌ی دید یک EditForm فعال می‌کند.
- اگر خواستیم تمام خطاهای اعتبارسنجی را به صورت خلاصه‌ای در بالای فرم نمایش دهیم، می‌توان از کامپوننت ValidationSummary استفاده کرد.
- و یا اگر خواستیم خطاها را به صورت اختصاصی‌تری ذیل هر تکست‌باکس نمایش دهیم، می‌توان از کامپوننت ValidationMessage کمک گرفت. خاصیت For آن از نوع <Expression<System.Func تعریف شده‌است که اجازه‌ی تعریف strongly typed نام خاصیت در حال اعتبارسنجی را به صورتی که مشاهده می‌کنید، میسر می‌کند.



ثبت اولین اتاق هتل

در ادامه می‌خواهیم روال رویدادگردان HandleHotelRoomUpsert را مدیریت کنیم. به همین جهت نیاز به کار با سرویس IHotelRoomService ابتدای بحث خواهد بود. بنابراین در ابتدا به فایل BlazorServer.App\_Imports.razor مراجعه کرده و فضای نام سرویس‌های برنامه را اضافه می‌کنیم:
@using BlazorServer.Services
اکنون امکان تزریق IHotelRoomService را که در قسمت قبل پیاده سازی و به سیستم تزریق وابستگی‌های برنامه معرفی کردیم، پیدا می‌کنیم:
@page "/hotel-room/create"

@inject IHotelRoomService HotelRoomService
@inject NavigationManager NavigationManager


@code
{
    private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO();
    private string Title = "Create";

    private async Task HandleHotelRoomUpsert()
    {
        var roomDetailsByName = await HotelRoomService.IsRoomUniqueAsync(HotelRoomModel.Name);
        if (roomDetailsByName != null)
        {
            //there is a duplicate room. show an error msg.
            return;
        }

        var createdResult = await HotelRoomService.CreateHotelRoomAsync(HotelRoomModel);
        NavigationManager.NavigateTo("hotel-room");
    }
}
در اینجا در ابتدا، سرویس IHotelRoomService به کامپوننت جاری تزریق شده و سپس از متدهای IsRoomUniqueAsync و CreateHotelRoomAsync آن، جهت بررسی منحصربفرد بودن نام اتاق و ثبت نهایی اطلاعات مدل برنامه که به فرم جاری به صورت دو طرفه‌ای متصل است، استفاده کرده‌ایم. در نهایت پس از ثبت اطلاعات، کاربر به صفحه‌ی نمایش لیست اتاق‌ها، توسط سرویس توکار NavigationManager، هدایت می‌شود.

اگر پیشتر با ASP.NET Web Forms کار کرده باشید (اولین روش توسعه‌ی برنامه‌های وب در دنیای دات نت)، مدل برنامه نویسی Blazor Server، بسیار شبیه به کار با وب فرم‌ها است؛ البته بر اساس آخرین تغییرات دنیای دانت نت مانند برنامه نویسی async، کار با سرویس‌ها، تزریق وابستگی‌های توکار و غیره.


نمایش لیست اتاق‌های ثبت شده


تا اینجا موفق شدیم اطلاعات یک مدل اعتبارسنجی شده را در بانک اطلاعاتی ثبت کنیم. مرحله‌ی بعد، نمایش لیست اطلاعات ثبت شده‌ی در بانک اطلاعاتی است. بنابراین به کامپوننت HotelRoomList.razor مراجعه کرده و آن‌را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
@page "/hotel-room"

@inject IHotelRoomService HotelRoomService

<div class="row mt-4">
    <div class="col-8">
        <h4 class="card-title text-info">Hotel Rooms</h4>
    </div>
    <div class="col-3 offset-1">
        <NavLink href="hotel-room/create" class="btn btn-info">Add New Room</NavLink>
    </div>
</div>

<div class="row mt-4">
    <div class="col-12">
        <table class="table table-bordered table-hover">
            <thead>
                <tr>
                    <th>Name</th>
                    <th>Occupancy</th>
                    <th>Rate</th>
                    <th>
                        Sqft
                    </th>
                    <th>

                    </th>
                </tr>
            </thead>
            <tbody>
                @if (HotelRooms.Any())
                {
                    foreach (var room in HotelRooms)
                    {
                        <tr>
                            <td>@room.Name</td>
                            <td>@room.Occupancy</td>
                            <td>@room.RegularRate.ToString("c")</td>
                            <td>@room.SqFt</td>
                            <td></td>
                        </tr>
                    }
                }
                else
                {
                    <tr>
                        <td colspan="5">No records found</td>
                    </tr>
                }
            </tbody>
        </table>
    </div>
</div>

@code
{
    private List<HotelRoomDTO> HotelRooms = new List<HotelRoomDTO>();

    protected override async Task OnInitializedAsync()
    {
        await foreach(var room in HotelRoomService.GetAllHotelRoomsAsync())
        {
            HotelRooms.Add(room);
        }
    }
}
توضیحات:
- متد GetAllHotelRoomsAsync، لیست اتاق‌های ثبت شده را بازگشت می‌دهد. البته خروجی آن از نوع <IAsyncEnumerable<HotelRoomDTO است که از زمان C# 8.0 ارائه شد و روش کار با آن اندکی متفاوت است. IAsyncEnumerable‌ها را باید توسط await foreach پردازش کرد.
- همانطور که در مطلب بررسی چرخه‌ی حیات کامپوننت‌ها نیز عنوان شد، متدهای رویدادگران OnInitialized و نمونه‌ی async آن برای دریافت اطلاعات از سرویس‌ها طراحی شده‌اند که در اینجا نمونه‌ای از آن‌را مشاهده می‌کنید.
- پس از تشکیل لیست اتاق‌ها، حلقه‌ی foreach (var room in HotelRooms) تعریف شده، ردیف‌های آن‌را در UI نمایش می‌دهد.


کدهای کامل این مطلب را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: Blazor-5x-Part-14.zip
مطالب
استفاده از عبارات Cron در Quartz.NET
Cron چیست؟
قابلیتی است در سیستم عامل‌های مبتنی بر یونیکس که وظیفه اجرای وظایف در زمانبندی‌های خاص را بر عهده دارد، و به کاربران این امکان را می‌دهد که وظایف را زمانبندی کرده و در دوره‌های مشخص اجرا کنند.
اطلاعات بیشتر

در حقیقت رشته هایی هستند که از هفت قسمت تشکیل شده اند که هر قسمت مشخص کننده اعمال مربوط به زمانبندی می‌باشد مثلا انجام اعمالی :

  1. اجرای وظیفه ایی خاص هر روز ساعت 8 صبح
  2. اجرای وظیفه ایی خاص هر جمعه آخر ماه
  3. و...

این هفت قسمت توسط فاصله از همدیگر جدا می‌شوند :

عبارات cron خیلی قدرتمتد هستند و در عین حال مقداری پیچیده، هدف از ارائه این مطلب آشنایی با این نوع از عبارات و استفاده از آنها در Quartz.NET می‌باشد.

قبل از هر چیز ایتدا باید با فرمت این عبارات آشنا شویم :


پس عبارات cron در ساده‌ترین حالت می‌توانند به صورت :
* * * * ? *
و در حالت پیچیده‌تر می‌توانند به صورت زیر باشند :
0/5 14,18,3-39,52 * ? JAN,MAR,SEP MON-FRI 2002-2010
کارکترهای خاص :
  • * به معنی "تمام حالات" می‌باشد به عنوان مثال در فیلد "دقیقه" به معنی هر دقیقه می‌باشد.
  • ؟ به معنی "نگذاشتن مقداری خاص" می‌باشد، به عنوان مثال می‌خواهیم کار ما در یک روز خاص از ماه اتفاق بیفتد اما مهم نیست چه روزی از هفته باشد.
  • - جهت تعیین یک رنج خاص (محدوده ایی خاص) به عنوان مثال "12-10" در فیلد ساعت به معنی "ساعت هایی 10، 11 و 12" می‌باشد.
  • , جهت تعیین مقادیر اضافی برای مثال "MON,WED,FRI" در فیلد  day-of-week به معنای "روزه‌های دوشنبه، چهارشنبه و جمعه" می‌باشد.
  • / جهت اعمالی increment(کاهشی) استفاده می‌شود به طور مثال "0/15" در فیلد seconds به معنای "ثانیه‌های 0 ، 15 ، 30 ، 45" می‌باشد، "5/15" نیز به معنای "ثانیه‌های 5 ، 20 ، 35 ، 50" می‌باشد، به صورت ساده‌تر به طور مثال اگر مقدار "0/15" را در فیلد "minutes" قرار دهیم به معنی "هر 15 دقیقه است و از دقیقه 0 آغاز میشود" با مثلا "3/20"به معنی "هر 20 دقیقه می‌باشد و از دقیقه سوم آغاز میشود".
  • L "آخرین (Last)" همانطور که از شکل بالا مشخص است تنها در فیلدهایی Day of month و Day of week قابل استفاده می‌باشد به طور مثال اگر در فیلد Day of month استفاده شود به معنای "آخرین روز ماه" می‌باشد.
  • W "روز هفته(Weekday)" 
  • # جهت تعیین Xامین روز ماه به طور مثال مقدار "3#6" به "معنای سومین جمعه ماه" می‌باشد، در واقع مقدار 6 روز و مقدار 3# سومین در ماه می‌باشد.

تعدای مثال :

تولید عبارات cron گاهی اوقات به نظر پیچیده می‌آید(به نظر من که اینطور نیست!) اما برای تولید آسان این عبارات می‌توانید از این سرویس آنلاین استفاده نمائید.

حال یک مثال در این رابطه :

می خواهیم یک کار را هر شب ساعت 11 شب برای انجام زمانبندی کنیم:

public class HelloSchedule : ISchedule
    {
        public void Run()
        {

            IJobDetail job = JobBuilder.Create<HelloJob>()
                                       .WithIdentity("job1")
                                       .Build();

            ITrigger trigger = TriggerBuilder.Create()
                                             .ForJob(job)
                                             .WithIdentity("trigger1")
                                             .StartNow()
                                             .WithCronSchedule("0 0 23 ? * MON-FRI *")
                                             .Build();

            ISchedulerFactory sf = new StdSchedulerFactory();
            IScheduler sc = sf.GetScheduler();
            sc.ScheduleJob(job, trigger);

            sc.Start();
        }
کدهای فوق دقیقا همانند مثالهایی هستند که پیشتر در سایت مشاهده کرده اید با این تفاوت به جای استفاده از متد WithSimpleScheduleاز متد WithCronSchedule استفاده می‌کنیم که پارامتر ورودی آن عبارت cron ما می‌باشد.
مطالب
استفاده از pjax بجای ajax در ASP.NET MVC
عموما از ajax برای ارائه سایت‌هایی سریع، با حداقل ریفرش و حداقل مصرف پهنای باند سرور، استفاده می‌شود. اما این روش، مشکلات خاص خود را نیز دارا است. عموما محتوای پویای بارگذاری شده، سبب تغییر آدرس صفحه‌ی جاری در مرورگر نمی‌شود. برای مثال اگر قرار است چندین برگه در صفحه به صورت ajax ایی بارگذاری شوند، تغییر سریع محتوا را مشاهده می‌کنید، اما خبری از تغییر آدرس جاری صفحه در مرورگر نیست. همچنین روش‌های ajax ایی عموما SEO friendly نیستند. زیرا اکثر موتورهای جستجو فاقد پردازشگرهای جاوا اسکریپت می‌باشند و محتوای پویای ajax ایی را مشاهده نمی‌کنند. برای آدرس دهی این مشکلات مهم، افزونه‌ای به نام pjax طراحی شده‌است که کار آن دریافت محتوای HTML ایی از سرور و قرار دادن آن در یک جایگاه خاص مانند یک div است. در پشت صحنه‌ی آن از jQuery ajax استفاده شده، به همراه push state

pjax = pushState + AJAX
Push state API همان HTML5 History API است؛ به این معنا که هرچند محتوای صفحه‌ی جاری به صورت پویا بارگذاری می‌شود، اما آدرس مرورگر نیز به صورت خودکار تنظیم خواهد شد؛ به همراه عنوان صفحه. به علاوه تاریخچه‌ی مرور صفحات نیز در مرورگر به روز رسانی شده و امکان حرکت بین صفحات توسط دکمه‌های back و forward همانند قبل وجود خواهد داشت. همچنین اگر مرورگر جاری سایت، امکان استفاده از جاوا اسکریپت را نداشته باشد، به صورت خودکار به حالت بارگذاری کامل صفحه سوئیچ خواهد کرد.
سایت‌های بسیاری خودشان را با این الگو وفق داده‌اند. برای نمونه Twitter و Github از مفهوم pjax استفاده‌ی وسیعی دارند. برای نمونه، layout یا master page یک سایت را درنظر بگیرید. به ازای مرور هر صفحه، یکبار باید تمام قسمت‌های تکراری layout از سرور بارگذاری شوند. توسط pjax به سرور اعلام می‌کنیم، ما تنها نیاز به body صفحات را داریم و نه کل صفحه را. همچنین اگر مرورگر از جاوا اسکریپت استفاده نمی‌کند، لطفا کل صفحه را همانند گذشته بازگشت بده. به علاوه مسایل سمت کلاینت مانند تغییر آدرس مرورگر و تغییر عنوان صفحه نیز به صورت خودکار مدیریت شوند. این تکنیک را دقیقا در حین مرور مخزن‌های کد Github می‌توانید مشاهده کنید. فقط قسمتی که لیست فایل‌ها را ارائه می‌دهد، از سرور دریافت می‌گردد و نه کل صفحه.


بکارگیری pjax در ASP.NET MVC

مطابق توضیحاتی که ارائه شد، برای پیاده سازی سازی pjax نیاز به دو فایل layout داریم. یکی برای حالت ajax ایی و دیگری برای حالت بارگذاری کامل صفحه. حالت ajax ایی آن تنها از رندرکردن body پشتیبانی می‌کند؛ و نه ارائه تمام قسمت‌های صفحه مانند هدر، فوتر، منوها و غیره. بنابراین خواهیم داشت:

الف) تعریف فایل‌های layout سازگار با pjax
ابتدا یک فایل جدید را به نام _PjaxLayout.cshtml به پوشه‌ی Shared اضافه کنید؛ با این محتوا:
 <title>@ViewBag.Title</title>
@RenderBody()
سپس layout اصلی سایت را به نحو ذیل تغییر دهید
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <meta charset="utf-8" />
    <meta name="viewport" content="width=device-width" />
    <title>@ViewBag.Title</title>
    <link href="~/Content/Site.css" rel="stylesheet" />
    <script src="~/Scripts/jquery-1.8.2.min.js"></script>
    <script src="~/Scripts/jquery.pjax.js"></script>

    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            $(document).pjax('a[withpjax]', '#pjaxContainer', { timeout: 5000 });
        });
    </script>
</head>
    <body>
        <div>Main layout ...</div>
        <div id="pjaxContainer">
            @RenderBody()
        </div>
    </body>
</html>
در فایل PjaxLayout خبری از هدر و فوتر نیست و فقط یک عنوان و نمایش body را به همراه دارد.
فایل layout اصلی سایت همانند قبل است. فقط RenderBody آن داخل یک div با id مساوی pjaxContainer قرار گرفته و از آن در فراخوانی افزونه‌ی pjax استفاده شده‌است. همانطور که ملاحظه می‌کنید، مطابق تنظیمات ابتدای هدر layout، فقط لینک‌هایی که دارای ویژگی withpjax باشند، توسط pjax پردازش خواهند شد.

ب) تغییر فایل ViewStart برنامه
در فایل ViewStart، کار مقدار دهی layout پیش فرض صورت گرفته‌است. اکنون نیاز است این فایل را جهت معرفی layout دوم تعریف شده مخصوص pjax، اندکی ویرایش کنیم:
@{
    if (Request.Headers["X-PJAX"] != null)
    {
        Layout = "~/Views/Shared/_PjaxLayout.cshtml";
    }
    else
    {
        Layout = "~/Views/Shared/_Layout.cshtml";
    }
}
افزونه‌ی pjax، هدری را به نام X-PJAX به سرور ارسال می‌کند. بر این اساس می‌توان تصمیم گرفت که آیا از layout اصلی (در صورتیکه مرورگر از جاوا اسکریپت پشتیبانی نمی‌کند و این هدر را ارسال نکرده‌است) یا از layout سبک‌تر pjax استفاده شود.

ج) آزمایش برنامه
using System.Web.Mvc;

namespace PajxMvcApp.Controllers
{
    public class HomeController : Controller
    {
        public ActionResult Index()
        {
            return View();
        }

        public ActionResult About()
        {
            return View();
        }
    }
}
یک کنترلر ساده را به نحو فوق با دو اکشن متد و دو View متناظر با آن ایجاد کنید.
سپس View متد Index را به نحو ذیل تغییر دهید:
 @{
ViewBag.Title = "Index";
}

<h2>Index</h2>

@Html.ActionLink(linkText: "About", actionName:"About", routeValues: null,
                         controllerName:"Home", htmlAttributes: new { withpjax = "with-pjax"})
در این View یک لینک معمولی به اکشن متد About اضافه شده‌است. فقط در ویژگی‌های html آن، یک ویژگی جدید به نام withpjax را نیز اضافه کرده‌ایم تا در صورت امکان و پشتیبانی مرورگر، از pjax استفاده شود.
اکنون اگر برنامه را اجرا کنید، چنین خروجی را در برگه‌ی network آن مشاهده خواهید کرد:



همانطور که ملاحظه می‌کنید، با کلیک بر روی لینک About، یک درخواست pjax ایی به سرور ارسال شده‌است؛ به همراه هدرهای ویژه آن. هنوز قسمت‌های اصلی layout سایت مشخص هستند (و مجددا از سرور درخواست نشده‌اند). آدرس صفحه عوض شده‌است. به علاوه قسمت body آن تنها تغییر کرده‌است.



این مثال را از اینجا نیز می‌توانید دریافت کنید
PajxMvcApp.zip


برای مطالعه بیشتر

A Faster Web With PJAX
Favour PJAX over dynamically loaded partial views
What is PJAX and why
Pjax.Mvc
Using pjax with ASP.Net MVC3
Getting started with PJAX with ASP.NET MVC
ASP.NET MVC with PAjax or PushState/ReplaceState and Ajax
مطالب
کتابخانه GMap.Net
نقشه گوگل در حال حاضر یکی از محبوب‌ترین و کاملترین نقشه‌های جهان است و امکانات خوبی هم دارد. در این راستا بسیاری از مردم سعی در استفاده از این نقشه‌ها و امکانات آن‌ها دارند. به همین دلیل گوگل در بسته‌های api خود نیز این مورد را گنجانده است. ولی استفاده از این api مستلزم نوشتن کدهای جاوا اسکرپیتی و شناخت توابع و ثابت‌های api گوگل است. اما در هر صورت این مستندات مورد مطالعه قرار می‌گیرند.

سال گذشته بود که به بررسی کتابخانه‌های موجود برای دات نت که به ساخت نقشه‌های گوگل (+ ) می‌پردازند پرداختم. ولی مشکلی که وجود داشت، همه آن‌ها در نهایت یک تصویر jpeg تحویل می‌دادند. ولی من می‌خواستم نقشه‌ی من زنده و واکنشگرا باشد تا کاربر بتواند روی آن حرکت کند، زوم کند، مارکر‌ها را جابجا کند و امکانات دیگری که در این نقشه در دسترس است را داشته باشد. برای همین شروع به ساخت یک class library کردم تا کاربر بتواند در محیط سی شارپ، تنظیمات را با اسامی قابل شناخت و یک intellisense قدرتمند بنویسد و در نهایت بر اساس اطلاعات کاربر، این کدها به صورت جاوا اسکریپت تولید شود. می‌توانید سورس نهایی کتابخانه‌ی GMap.Net را در گیت هاب، به همراه یک پروژه‌ی نمونه ببینید.

پروژه‌ی وابسته این کتابخانه،  MS Ajax Minifier جهت کم حجم کردن کدهای جاوا اسکریپت است. در مورد این کتابخانه در سایت جاری بحث شده است.
برای نصب این کتابخانه می‌توانید از طریق دستور زیر در Nuget عمل کنید:
Install-Package GMap.Net

در این کتابخانه مواردی که مورد توجه قرار گرفته است، تنظیمات نقشه و بعد از آن overlay‌ها هستند که شامل مارکرها و اشکال مختلف می‌باشند. این اشکال شامل رسم مستطیل بر روی نقشه، چند ضلعی‌ها و ... نیز می‌شوند.

برای شروع نیاز است که یک نمونه از کلاس GoogleMapApi را ایجاد کنید. بعد از آن با استفاده از خصوصیت SetLocation، مختصات مرکز نقشه را تنظیم نمایید. سپس با استفاده از خصوصیات دیگر نیز می‌توانید نقشه را تنظیم نمایید. تعدادی از این خصوصیات مثل SetZoomVisibility هستند که با استفاده از آن می‌توانید تنظیمات زوم را روی نقشه پیاده سازی کنید. البته فعال کردن این گزینه به تنهایی کافی نیست و باید از طریق خصوصیت ZoomControlOption پیکربندی کنترل زوم را نیز اینجام دهید که این پیکربندی شامل موقعیت قرارگیری کنترل‌های زوم و اندازه‌ی دکمه‌ها می‌باشد و مابقی تنظیمات هم بدین شکل هستند:

به غیر از تنظیمات نقشه، Overlayهای زیر در این کلاس پشتیبانی می‌شوند:
عنوان
توضیحات
 Marker  یک نشانه گذار که برای مشخص کردن یک محل بر روی نقشه به کار می‌رود. این علامت گذار شامل خصوصیت‌هایی چون نقطه‌ی قرارگیری، آیکن، عنوان و انیمیشنی برای نحوه‌ی نمایش آن می‌باشد. همچنین شامل یک خصوصیت دیگر از نوع InfoWindow است که به شما امکان نمایش یک پنجره‌ی توضیحات را نیز بر روی مارکر می‌دهد. این محتوا می‌تواند به صورت HTML نمایش یابد.
 Circle  در صورتیکه بخواهید ناحیه‌ای دایره‌ای شکل را بر روی نقشه مشخص کنید، کاربرد دارد. با دادن نقطه‌ی مرکزی و شعاع می‌توانید دایره را ترسیم کنید. همچنین شامل خصوصیات ظاهری چون رنگ داخل و حاشیه‌ها و میزان شفافیت نیز می‌باشد.
 Rectangle  به رسم یک مستطیل می‌پردازد و تنها لازم است دو مختصات را به آن بدهید و بر اساس این دو نقطه، ناحیه‌ی مستطیلی شکل ترسیم می‌گردد. در صورتیکه نقاط بیشتری را به آن اضافه کنید، فقط دوتای اولی در نظر گرفته می‌شوند. این گزینه شامل خصوصیات ظاهری نیز می‌گردد.
 Polyline  برای ترسیم مسیرها به صورت چند ضلعی به کار می‌رود و الزامی به بستن مسیرها نیست. دارای خصوصیات ظاهری نیز می‌باشد.
 
polygon
کاملا شبیه Ployline است؛ با این تفاوت که یک چند ضلعی بسته است و می‌تواند داخل آن با رنگ پر باشد. برای بستن این چند ضلعی لازم نیست تا کاری انجام دهید. خود کلاس، نقطه‌ی اول و آخر را به هم وصل می‌کند.

خصوصیات آیتم‌های بالا، شامل موارد زیر می‌شود:

 نام خصوصیت
توضیحات
 Id  در سازنده‌ی هر کدام به طور اجباری قرار گرفته است. این id برای زمانی است که بخواهید با استفاده از جاوااسکرپیت با آن ارتباط برقرار کنید.
 Editable  با فعال کردن این خاصیت، به کاربر این اجازه را می‌دهید که بتواند روی Overlay ویرایش انجام دهد.
 StrokeWeight  ضخامت لبه‌ها را مشخص می‌کند.
 StrokeColor  رنگ لبه را مشخص می‌کند.
 StrokeOpacity  میزان شفافیت لبه را بین 0 تا 1 مشخص می‌کند.
 FillColor  بعضی از المان‌ها مانند چند ضلعی‌های بسته و مستطیل که ناحیه‌ی داخلی دارند، شامل این گزینه هستند و رنگ داخل این ناحیه را مشخص می‌کنند.
 FillOpacity  میزان شفافیت خصوصیت بالا را از 0 تا 1 مشخص می‌کند.
 Points  با استفاده از این خاصیت می‌توانید مختصات را با استفاده از کلاس Location به آن اضافه کنید. برای دایره خصوصیت Point وجود دارد.
 Radius  برای دایره کاربرد دارد. با مقدار نوع Int می‌توانید شعاع آن را مقدار دهی کنید.
کد زیر و تصویر زیر نمونه‌ای از کاربرد این کلاس است:
public class MiladTower
    {
        public GoogleMapApi TestMarker()
        {
            var map=new GoogleMapApi(true);
            var location = new Location(35.7448416, 51.3753212);
            map.SetLocation(location);
            map.SetZoom(17);
            map.SetMapType(MapTypes.ROADMAP);
            map.SetBackgroundColor(Color.Aqua);
            map.ZoomControlVisibilty(true);
            map.ZoomOptions = new zoomControlOptions()
            {
                Position = Position.TOP_LEFT,
                ZoomStyle = ZoomStyle.SMALL
            };
  

            Marker marker=new Marker("mymarker1");
            marker.InfoWindow=new InfoWindow("iw1")
            {
                Content = "<b>Milad Tower</b><i>in Tehran</i><br/>Milad Tower is the highest tower in iran,many people and tourists visit it each year, but it's so expensive that i cant afford it as iranian citizen<br/>please see more info at  <a href=\"https://en.wikipedia.org/wiki/Milad_Tower\"><img width='16px' height='16px' src='https://en.wikipedia.org/favicon.ico'/>wikipedia</a>"
            };
            marker.MarkerPoint = location;
            map.Markers.Add(marker);

            var circle=new CircleMarker("mymarker2");
            circle.FillColor = Color.Green;
            circle.FillOpacity = 0.6f;
            circle.StrokeColor = Color.Red;
            circle.StrokeOpacity = 0.8f;
            circle.Point = location;
            circle.Radius = 30;
            circle.Editable = true;
            circle.StrokeWeight = 3;
            map.Circles.Add(circle);

            Rectangle rect=new Rectangle("rect1");
            rect.FillColor = Color.Black;
            rect.FillOpacity = 0.4f;
            rect.Points.Add(new Location(35.74728723483808, 51.37550354003906));
            rect.Points.Add(new Location(35.74668641224311, 51.376715898513794));
            map.Rectangles.Add(rect);

            Polyline polyline=new Polyline("poly1");
            polyline.Points.Add(new Location(35.74457043569041, 51.373915672302246));
            polyline.Points.Add(new Location(35.74470976097927, 51.37359380722046));
            polyline.Points.Add(new Location(35.744378863020074, 51.37337923049927));
            polyline.StrokeColor = Color.Blue;
            polyline.StrokeWeight = 2;
            map.Polylines.Add(polyline);

            Polygon polygon=new Polygon("poly2");
            polygon.Points.Add(new Location(35.746494844665094, 51.374655961990356));
            polygon.Points.Add(new Location(35.74635552250061, 51.37283205986023));
            polygon.Points.Add(new Location(35.74598109297522, 51.372681856155396));
            polygon.Points.Add(new Location(35.7454934611854, 51.37361526489258));
            polygon.FillColor = Color.Black;
            polygon.FillOpacity = 0.5f;
            polygon.StrokeColor = Color.Gray;
            polygon.StrokeWeight = 1;
            map.Polygons.Add(polygon);

            return map;
        }
    }
بعد از ایجاد چنین کلاسی نیاز است تا آن را در ویوو ترسیم کنیم. ابتدا یک div برای ناحیه‌ی نقشه ایجاد می‌کنیم و سپس خروجی متد ShowMapForMVC را در ناحیه‌ی Head صفحه چاپ می‌کنیم. این خروجی به طور خودکار یک MVCHTMLString را بر می‌گرداند. در صورتیکه از وب فرم استفاده می‌کنید، می‌توانید از گزینه‌ی ShowMap استفاده کنید.
@section javascript
{
    @{
        var map = new MiladTower().TestMarker();
        @map.ShowMapForMvc("mapdiv")
    }
}
<br/><br/>
<div id="mapdiv" style="width:600px;height:600px;"></div>

در نهایت نقشه‌ی زیر نمایش داده می‌شود:


کم حجم کردن کدها
در صورتیکه به سورس صفحه نگاهی بیندازید، می‌بینید که کدهای جاوا اسکریپت، داخل صفحه نوشته شده‌اند. اگر بخواهید برای کم حجم‌تر شدن کد، عملیات minify را انجام دهید، با true شدن خصوصیت minified با استفاده از کتابخانه‌ی وابسته‌اش (MS Ajax Minifier)  اینکار را انجام می‌دهد.

انتقال کدها به یک فایل خارجی
بسیاری از ما برای نوشتن کدهای جاوا اسکریپت، از یک فایل خارجی استفاده می‌کنیم. برای داشتن این قابلیت می‌توانید به جای ShowMapForMVC متد CallJs را صدا بزنید تا کتابخانه api گوگل را صدا بزند و سپس در یک اکشن متد، متد GiveJustJS را صدا بزنید و طبق مقاله‌ی موجود در سایت جاری محتوای آن را برگردانید و به عنوان یک فایل JS به این اکشن متد لینک بدهید. کدهای زیر به شما نحوه‌ی این کار را نشان می‌دهند:
ابتدا در یک اکشن متد، کد زیر را وارد می‌کنیم:
    public ActionResult MiladJs()
        {
            var output = new MiladTower().TestMarker().GiveJustJs("mapdiv");
            Response.ContentType = "text/javascript";
            return Content(output);
        }

بعد از آن در ویووی مربوطه کد زیر را داریم:
@section javascript
{
    @{
        var map = new MiladTower().TestMarker();
        @map.CallJs()
        <script type="text/javascript" src="@Url.Action("MiladJs","Home")"></script>
    }   
}
<br/><br/>
<div id="mapdiv" style="width:600px;height:600px;"></div>
بدین ترتیب کدهای شما داخل یک فایل خارجی قرار می‌گیرند.


نحوه‌ی کارکرد این کتابخانه
برای آشنایی با نحوه‌ی کارکرد آن باید بدانید که اساس کار این کتابخانه string interpolation است. این کتابخانه کلاسی را به صورت Partial دارد که بین چندین فایل تقسیم شده است و هر یک از فایل‌ها، با نام محتوای آن نامگذاری شده‌اند. Public methods متدهای عمومی، private methods متدهای خصوصی، Constants یا ثابت‌ها که حاوی تمام دستورات جاوا اسکریپتی هستند و در نهایت خود کلاس اصلی GoogleMapApi که حاوی کدهای اجرایی و تشکیل کد جاوا اسکریپت می‌باشد. در کنار کلاس اصلی، کلاس‌های Overlay هم قرار دارند که شامل اطلاعات اشیاء روی نقشه‌ها هستند؛ مثل مارکرها و چندضلعی‌ها و ... و در نهایت یک سری کلاس و نوع شمارشی Enum شامل خصوصیت‌هایی که برای تنظیمات و پیکربندی نقشه به کار می‌روند.
کلاس GoogleMapApi برای ایجاد کدها، داده‌هایی را که برای هر کلاس در نظر گرفته‌اید، با استفاده از interpolation و ثابت‌های حاوی کد جاوا اسکریپت، در یک رشته‌ی جدید قرار می‌دهند و این رشته‌ها با اتصال درست در موقعیت خود، کد نهایی جاوا اسکریپت را تولید می‌کنند.
مطالب
برنامه نویسی Async با ES 6
جاوا اسکریپت به صورت single-thread عمل می‌کند. به این معنا که دو اسکریپت نمی‌توانند به صورت همزمان اجرا شوند و باید یکی پس از دیگری اجرا شوند. ساده‌ترین شکل برنامه‌نویسی غیرهمزمان در جاوا اسکریپت استفاده از callback می‌باشد. به عنوان مثال در سناریوی زیر Caller یکسری عملیات غیرهمزمان را مانند یک فراخوانی XHR و یا یک تایمر، انجام می‌دهد. زمانیکه Caller عملیات غیرهمزمانی را آغاز کرد، یک callback را به آن ارسال خواهد کرد و بعد از مطمئن شدن از موفق بودن عملیات، callback را فراخوانی می‌کند. بعد از پایان عملیات، callback درون call stack قرار خواهد گرفت و هر وقت که بقیه‌ی عملیات به اتمام رسید، اجرا خواهد شد.

این روش چندین مشکل دارد:
  • تنها caller از پایان یافتن عملیات غیرهمزمان مطلع خواهد شد.
  • هندل کردن خطا و همچنین مدیریت چندین عملیات asynchronous به صورت همزمان خیلی سخت خواهد بود.
در اینحالت callback باید به چندین کار رسیدگی کند:
  • پردازش نتایج فراخوانی‌های async
  • اجرای دیگر عملیات براساس پاسخ
کد زیر را در نظر بگیرید:
function getCompanyFromOrderId(orderId) {
    getOrder(orderId, function(order) {
        getUser(order.userId, function(user) {
            getCompany(user.companyId, function(company) {
                // do something with company
            });
        });
    });
}
در کد فوق به اطلاعات یک شرکت براساس شماره سفارش آن دسترسی خواهیم داشت. پس از دریافت سفارش، اطلاعات کاربر را دریافت خواهیم کرد. پس از پایان آن، می‌توانیم به اطلاعات شرکت دسترسی داشته باشیم. این سبک نوشتن کدها به صورت تودرتو خوانایی/ نگهداری کد را کاهش خواهد داد. همانطور که مشاهده می‌کنید callback نه تنها پاسخ بلکه یک callback دیگر را هربار به تابع بعدی ارسال می‌کند. در این‌حالت اگر بخواهیم استثناء‌ها را نیز مدیریت کنیم کدها به مراتب پیچیده‌تر خواهند شد:
function getCompanyFromOrderId(orderId) {
    try {
        getOrder(orderId, function (order) {
            try {
                getUser(order.userId, function (user) {
                    try {
                        getCompany(user.companyId, function (company) {
                            try {
                                // do something with company
                            } catch (ex) {
                                // handle exception
                            }
                        });
                    } catch (ex) {
                        // handle exception
                    }
                });
            } catch (ex) {
                // handle exception
            }
        });
    } catch (ex) {
        // handle exception
    }
}
ممکن است بگوئید که نیازی به این همه try/catch در کد فوق نیست. اما هر callback ایی که به صورت مجزا وارد call stack می‌شود، هر خطایی که صادر شود توسط شروع کننده‌ی اصلی درخواست async به دام انداخته نخواهد شد و در نتیجه نوشتن این همه try/catch ضروری است. لازم به ذکر است، به این نوع نوشتن callback به صورت تودرتو callback hell و یا pyramid of doom نیز گفته می‌شود.

راه‌حل: استفاده از Promises
Promises همیشه به عنوان یک راه‌حل برای callback hell شناخته شده هستند. Promises در واقع اشیایی هستند که این اطمینان را به شما خواهند داد تا بعد از پایان یک عملیات غیرهمزمان، پاسخ را صرفنظر از اینکه عملیات fail و یا success شده باشد، در اختیارتان قرار خواهند داد. یک Promise از دو قسمت تشکیل شده است:
  • Control
  • Promise
قسمت اول یا Control در بیشتر کتابخانه‌ها با نام Deferred نیز از آن نامبرده می‌شود و در واقع یک شیء مستقل است. در بعضی از پیاد‌ه‌سازی‌ها این شیء در واقع خودش یک callback است. قسمت دوم نیز خود Promise است. این شیء می‌تواند دیگر قسمت‌های کد را از پایان یافتن عملیات غیرهمزمان مطلع سازد.
یک Promise می‌تواند یکی از حالت‌های زیر را داشته باشد:
  • pending: یعنی وضعیت اولیه، هنوز به پایان نرسیده است.
  • fulfilled: یعنی عملیات با موفقیت پایان پذیرفته است.
  • rejected: یعنی عملیات با شکست مواجه شده است.
با ایجاد یک Promise، وضعیت آن در اولین مرحله و pending خواهد بود. سپس تبدیل به یکی از وضعیت‌های fulfilled و یا rejected خواهد شد.

اکنون اگر بخواهیم کد قبلی را با استفاده از Promises پیاده‌سازی کنیم به این چنین نتیجه‌ایی خواهیم رسید:
function getCompanyFromOrderId(orderId) {
    getOrder(orderId).then(function(order) {
        return getUser(order.orderId);
    }).then(function(user) {
        return getCompany(user.companyId);
    }).then(function(company) {
        // do something with company
    }).then(undefined, function(error) {
        // handle error
    })
}
در اینجا به جای استفاده از callback در تابع getCompanyFromOrderId یک promise را برمی‌گردانیم. وقتی تابع getOrder با موفقیت کارش را انجام داد، callback بعدی اجرا خواهد شد که در واقع تابع getUser را فراخوانی می‌کند. یک عملیات غیرهمزمان دیگر نیز یک promise را برمی‌گرداند. بعد از آن calback دیگری فراخوانی خواهد شد و به همین ترتیب... در نهایت نیز توسط یک then دیگر می‌توانیم خطاها را هندل کنیم. بنابراین در این‌حالت کد فوق خواناتر و نگهداری آن به مراتب ساده‌تر از حالت قبل می‌باشد.
promises خیلی وقت است که در قالب کتابخانه‌های third-party مانند QwhenWinJSRSVP.js در اختیار برنامه‌نویسان جاوا اسکریپت قرار دارد. در نتیجه کد فوق به صورت جنریک است؛ به این معنا که با هر کدام از کتابخانه‌های عنوان شده سازگاری دارد.

نحوه‌ی ایجاد Promise
ساختار اولیه برای ایجاد یک promise به اینصورت است:
var promise = new Promise(function(resolve, reject) {
  // انجام یکسری عملیات به عنوان مثال دریافت اطلاعات از سرور و...

  if (/* اگر کدهای فوق با موفقیت انجام شدند */) {
    resolve("عملیات با موفقیت انجام پذیرفت");
  }
  else {
    reject(Error("خطایی رخ داده است"));
  }
});
همانطور که مشاهده می‌کنید سازنده‌ی promise یک callback را از ورودی دریافت خواهد کرد. این callback نیز از ورودی دو پارامتر را دریافت میکند: resolve و reject. درون callback می‌توانیم کدهایمان را بنویسیم. بعد از اینکه عملیات با موفقیت انجام گرفت resolve را فراخوانی خواهیم کرد. در غیراینصورت reject را فراخوانی می‌کنیم. همچنین به جای استفاده از throw درون reject از شیء Error استفاده کرده‌ایم. زیرا بعداً برای دیباگ خطا می‌توانیم به اطلاعات کامل stack trace دسترسی داشته باشیم.
در ادامه نحوه‌ی استفاده از promise فوق را مشاهده می‌کنید:
promise.then(function(result) {
  console.log(result); // "عملیات با موفقیت انجام پذیرفت "
}, function(err) {
  console.log(err); // Error: "خطایی رخ داده است"
});
در اینجا تابع then دو آرگومان را از ورودی دریافت خواهد کرد؛ یکی برای حالت success و  دیگری برای حالت failure. لازم به ذکر است، هر دوی این آرگومان‌ها اختیاری هستند.
به عنوان یک مثال عملی می‌توانیم متد get جی‌کوئری را به این صورت درون یک Promise قرار دهیم:
function get(url){
    return new Promise(function(resolve, reject) {
       $.get(url, function(data) {
           resolve(data);
       }) 
       .fail(function(){
          reject(); 
       });
    });
}
به اینصورت می‌توانیم از Promise فوق استفاده کنیم:
get('users.all').then(function(users){
    myController.users = users;
}, function(){
   delete myController.users; 
});
اگر هم مایل بودید می‌توانید به جای ارائه‌ی آرگومان دوم درون callback برای به دام انداختن خطاها از catch استفاده کنید:
get('users.all').then(function(users){
    myController.users = users;
})
.catch(function(){
    delete myController.users;
});

در شرایطی ممکن است بخواهیم بعد از اینکه تمامی Promise هایمان کارشان به اتمام رسید، یکسری عملیات دیگر را انجام دهیم:
var usersPromise = get('users.all');
var postsPromise = get('posts.everyone');

Promise.all([usersPromise, postsPromise])
.then(function(result){
    myController.users = result[0];
    myController.posts = result[1];
}, function(){
   delete myController.users;
   delete myController.posts; 
});
لازم به ذکر است اگر حتی یکی از Promiseها reject شود Promise اصلی نیز reject خواهد شد.

اگر خروجی then به صورت رشته‌ایی باشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟
در حالت کلی خروجی هر then. به then بعدی پاس داده خواهد شد. به عنوان مثال در کد زیر نتایج به صورت رشته‌ایی برگردانده خواهند شد و می‌توانیم آن‌ها را به سادگی توسط JSON.parse به then بعدی ارسال کنیم:
get('users.all').then(function(usersString){
    return JSON.parse(usersString);
}).then(function(users){
   myController.users = users; 
});
و یا به صورت خلاصه‌تر می‌توانیم به اینصورت اینکار را انجام دهیم:
get('users.all').then(JSON.parse).then(function(users){
   myController.users = users; 
});
برای مشاهده‌ی دیگر متدهای استاتیک Promise می‌توانید به اینجا مراجعه نمائید.
نظرات مطالب
فلسفه وجودی بخش finally در try catch چیست؟

- اینکه شما بروز یک مشکل رو با یک عدد منفی از یک متد بازگشت می‌دید یعنی هنوز دید زبان C رو دارید. در دات نت وجود استثناءها دقیقا برای ننوشتن return 0 یا -1 و شبیه به آن هست. در این حالت برنامه خودکار در هر سطحی که باشد، ادامه‌اش متوقف میشه و نیازی نیست تا مدام خروجی یک متد رو چک کرد.

- اینکه در یک متد کانکشنی برقرار شده و بسته شده یعنی ضعف کپسوله سازی مفاهیم ADO.NET. نباید این مسایل رو مدام در تمام متدها تکرار کرد. میشه یک متد عمومی ExecSQL درست کرد بجای تکرار مدام یک سری کد.

- یک سری از اشیاء اینترفیس IDisposable رو پیاده سازی می‌کنند مثل همین شیء اتصالی که ذکر شد. در این حالت میشه از using استفاده کرد بجای try/finally و اون وقت به دوتا using نیاز خواهید داشت یعنی شیء Command هم نیاز به try/finally داره.