مایکروسافت اخیرا علاوه بر تکمیل ORM های خود مانند LINQ to SQL و همچنین Entity framework ، لایه دیگری را نیز بر روی ADO.NET جهت کسانی که به هر دلیلی دوست ندارند با ORMs کار کنند و از نوشتن کوئری‌های مستقیم SQL لذت می‌برند، ارائه داده است که Microsoft.Data library نام دارد و از قابلیت‌های جدید زبان سی شارپ مانند واژه کلیدی dynamic استفاده می‌کند.
در ادامه قصد داریم جهت بررسی توانایی‌های این کتابخانه از بانک اطلاعاتی معروف Northwind استفاده کنیم. این بانک اطلاعاتی را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
مراحل استفاده از Microsoft.Data library:
الف) این اسمبلی جدید به همراه پروژه WebMatrix ارائه شده است. بنابراین ابتدا باید آن‌را دریافت کنید: +
لازم به ذکر است که این کتابخانه اخیرا به WebMatrix.Data.dll تغییر نام یافته است. (اگر وب را جستجو کنید فقط به Microsoft.Data.dll اشاره شده است)
ب) پس از نصب، ارجاعی را از اسمبلی WebMatrix.Data.dll به پروژه خود اضافه نمائید. این اسمبلی در صفحه‌ی Add References ظاهر نمی‌شود و باید کامپیوتر خود را برای یافتن آن جستجو کنید که عموما در آدرس زیر قرار دارد:
C:\Program Files\Microsoft ASP.NET\ASP.NET Web Pages\v1.0\Assemblies\WebMatrix.Data.dll
ج) اتصال به بانک اطلاعاتی
پیش فرض اصلی این کتابخانه بانک اطلاعاتی SQL Server CE است. بنابراین اگر قصد استفاده از پروایدرهای دیگری را دارید باید به صورت صریح آن‌را ذکر نمائید:
<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>
<configuration>
<appSettings>
<add key="systemData:defaultProvider" value="System.Data.SqlClient" />
</appSettings>
<connectionStrings>
<add name="Northwind"
connectionString="Data Source=(local);Integrated Security = true;Initial Catalog=Northwind"
providerName="System.Data.SqlClient" />
</connectionStrings>
</configuration>
این تعاریف در فایل web.config و یا app.config برنامه وب یا ویندوزی شما قرار خواهند گرفت.
د) نحوه‌ی تعریف کوئری‌ها و دریافت اطلاعات
using System;
using WebMatrix.Data;
namespace TestMicrosoftDataLibrary
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
getProducts();
Console.Read();
Console.WriteLine("Press a key ...");
}
private static void getProducts()
{
using (var db = Database.Open("Northwind"))
{
foreach (var product in db.Query("select * from products where UnitsInStock < @0", 20))
{
Console.WriteLine(product.ProductName + " " + product.UnitsInStock);
}
}
}
}
}
همچنین نکته‌ی مهم دیگر آن نحوه‌ی تعریف پارامتر در آن است (همان 0@ ذکر شده) که نسبت به ADO.NET کلاسیک به شدت ساده شده‌است (و نوشتن کوئری‌های امن و SQL Injection safe را تسهیل می‌کند).
در اینجا Database.Open کار گشودن name ذکر شده در فایل کانفیگ برنامه را انجام خواهد داد. اگر بخواهید این تعاریف را در کدهای خود قرار دهید (که اصلا توصیه نمی‌شود)، می‌توان از متد Database.OpenConnectionString استفاده نمود.
یا مثالی دیگر: استفاده از LINQ حین تعریف کوئری‌ها:
private static void getCustomerFax()
{
using (var db = Database.Open("Northwind"))
{
var product = db.Query("SELECT * FROM [Customers] WHERE City=@0", "Paris").FirstOrDefault();
if (product != null)
Console.WriteLine(product.Fax);
else
Console.WriteLine("not found.");
}
}
ه) اجرای کوئری‌ها بر روی بانک اطلاعاتی
private static void ExecQuery()
{
using (var db = Database.Open("Northwind"))
{
int affectedRecords = db.Execute("UPDATE [Customers] SET fax = fax + '*' WHERE City = @0", "Paris");
Console.WriteLine("Affected records: {0}", affectedRecords);
}
}
با استفاده از متد Execute آن می‌توان کوئری‌های دلخواه خود را بر روی بانک اطلاعاتی اجرا کرد. خروجی آن تعداد رکورد تغییر کرده است.
و) نحوه‌ی اجرای یک رویه ذخیره شده و نمایش خروجی آن
private static void ExecSPShowResult()
{
using (var db = Database.Open("Northwind"))
{
var customer = db.Query("exec CustOrderHist @0", "ALFKI").FirstOrDefault();
if (customer != null)
{
Console.WriteLine(customer.ProductName);
}
}
}
ز) اجرای یک تابع و نمایش خروجی آن
private static void useFuncs()
{
using (var db = Database.Open("Northwind"))
{
var query = db.Query("SELECT dbo.FN_GET_CATEGORY_TREE(@0) as Rec1", 3);
foreach(var tree in query)
{
Console.WriteLine(tree.Rec1);
}
}
}
سؤال : آیا WebMatrix.Data.dll بهتر است یا استفاده از ORMs ؟
در اینجا چون از قابلیت‌های داینامیک زبان سی شارپ 4 استفاده می‌شود، کامپایلر درکی از اشیاء خروجی و خواص آن‌ها برای مثال tree.Rec1 (در مثال آخر) ندارد و تنها در زمان اجرا است که مشخص می‌شود آیا یک چنین ستونی در خروجی کوئری وجود داشته است یا خیر. اما حین استفاده از ORMs این طور نیست و Schema یک بانک اطلاعاتی پیشتر از طریق نگاشت‌های جداول به اشیاء دات نتی، به کامپایلر معرفی می‌شوند و همین امر سبب می‌شود تا اگر ساختار بانک اطلاعاتی تغییر کرد، پیش از اجرای برنامه و در حین کامپایل بتوان مشکلات را دقیقا مشاهده نمود و سپس برطرف کرد.
ولی در کل استفاده از این کتابخانه نسبت به ADO.NET کلاسیک بسیار ساده‌تر بوده، می‌توان اشیاء و خواص آن‌ها را مطابق نام جداول و فیلدهای بانک اطلاعاتی تعریف کرد و همچنین تعریف پارامترها و برنامه نویسی امن نیز در آن بسیار ساده‌تر شده است.
برای مطالعه بیشتر:
Introduction to Microsoft.Data.dll
