مطالب دوره‌ها
اصول طراحی یک سیستم افزونه پذیر به کمک StructureMap
قصد داریم سیستمی را طراحی کنیم که افزونه‌های خود را در زمان اجرا از مسیری خاص خوانده و سپس وهله‌های آن‌ها‌را جهت استفاده در دسترس قرار دهد. برنامه‌ای که در اینجا مورد بررسی قرار می‌گیرد، یک برنامه‌ی WinForms ساده است؛ به نام WinFormsWithPluginSupport. اما اصول کلی مطرح شده، در تمام فناوری‌های دیگر دات نتی نیز کاربرد دارد و یکسان است.


تهیه قرارداد

یک پروژه‌ی Class library به نام PluginsBase را به Solution جاری اضافه کنید. به آن اینترفیس قرار داد پلاگین‌های برنامه خود را اضافه نمائید. برای مثال:
namespace PluginsBase
{
    public interface IPlugin
    {
        string Name { get; }
        void Run();
    }
}
هر پلاگین دارای یک نام یا توضیح خاص خود خواهد بود به همراه متدی برای اجرای منطق مرتبط با آن.


تهیه سه پلاگین جدید

به Solution جاری سه پروژه‌ی مجزای Class library با نام‌های plugin1 تا 3 را اضافه کنید. در ادامه به هر پلاگین، ارجاعی را به اسمبلی PluginsBase، برای دریافت قرارداد پیاده سازی منطق پلاگین، اضافه نمائید. هدف این است که اینترفیس IPlugin، در این اسمبلی‌ها قابل دسترسی شود.
هر پلاگین هم دارای برای مثال کدهایی مانند کد ذیل خواهد بود که در آن صرفا نام آن‌ها به 2 و 3 تنظیم می‌شود.
using PluginsBase;

namespace Plugin1
{
    public class Plugin1Main : IPlugin
    {
        public string Name
        {
            get { return "Test 1"; }
        }

        public void Run()
        {
            // todo: ...
        }
    }
}


کپی خودکار پلاگین‌ها به پوشه‌ی مخصوص آن‌ها

به پروژه‌ی WinFormsWithPluginSupport مراجعه کنید. در پوشه‌ی bin\debug آن یک پوشه‌ی جدید به نام Plugins ایجاد نمائید. بدیهی است هربار که پلاگین‌های برنامه تغییر کنند نیاز است اسمبلی‌های نهایی آن‌ها را به این پوشه کپی نمائیم. اما راه بهتری نیز وجود دارد. به خواص هر کدام از پروژه‌های پلاگین مراجعه کرده و برگه‌ی Build events را باز کنید.


در اینجا قسمت post-build event را به نحو ذیل تغییر دهید:
 Copy "$(ProjectDir)$(OutDir)$(TargetName).*" "$(SolutionDir)WinFormsWithPluginSupport\bin\debug\Plugins"
این کار را برای هر سه پلاگین تکرار کنید.
به این ترتیب هربار که پلاگین جاری کامپایل شود، پس از آن به صورت خودکار به پوشه‌ی plugins تعیین شده، کپی می‌شود و دیگر نیازی به کپی دستی نخواهد بود.
تنظیم فوق، تنها اسمبلی اصلی پروژه را به پوشه‌ی bin\debug\plugins کپی می‌کند. اگر می‌خواهید تمام فایل‌ها کپی شوند، از تنظیم ذیل استفاده کنید:
 Copy "$(ProjectDir)$(OutDir)*.*" "$(SolutionDir)WinFormsWithPluginSupport\bin\debug\Plugins"


اضافه کردن وابستگی‌های اصلی پروژه‌ی WinForms

در ادامه بسته‌ی نیوگت StructureMap را به پروژه‌ی WinForms از طریق دستور ذیل اضافه کنید:
 PM> install-package structuremap
همچنین این پروژه تنها نیاز دارد ارجاع مستقیمی را به اسمبلی PluginsBase ابتدای مطلب داشته باشد. از آن، جهت تنظیمات اولیه یافتن افزونه‌ها استفاده می‌کنیم.


تعریف محل ثبت پلاگین‌ها

روش‌های متفاوتی برای کار با StructureMap وجود دارد. یکی از آن‌ها تعریف کلاسی است مشتق شده از کلاس Registry آن به نحو ذیل:
using System.IO;
using System.Windows.Forms;
using PluginsBase;
using StructureMap.Configuration.DSL;
using StructureMap.Graph;

namespace WinFormsWithPluginSupport.Core
{
    public class PluginsRegistry : Registry
    {
        public PluginsRegistry()
        {
            this.Scan(scanner =>
            {
                scanner.AssembliesFromPath(
                    path: Path.Combine(Application.StartupPath, "plugins"),
                    // یک اسمبلی نباید دوبار بارگذاری شود
                    assemblyFilter: assembly =>
                    {
                        return !assembly.FullName.Equals(typeof(IPlugin).Assembly.FullName);
                    });
                scanner.AddAllTypesOf<IPlugin>().NameBy(item => item.FullName);
            });
        }
    }
}
در اینجا مشخص کرده‌ایم که اسمبلی‌های پوشه plugins را که یک سطح پایین‌تر از پوشه‌ی اجرایی برنامه قرار می‌گیرند، خوانده و در این بین آن‌هایی را که پیاده سازی از اینترفیس IPlugin دارند، در دسترس قرار دهد.

یک نکته‌ی مهم
در قسمت assemblyFilter تعیین کرده‌ایم که اسمبلی تکراری PluginBase بارگذاری نشود. چون این اسمبلی هم اکنون به برنامه‌ی WinForms ارجاع دارد. رعایت این نکته جهت رفع تداخلات آتی بسیار مهم است. همچنین این فایل در پوشه‌ی Plugins نیز نباید حضور داشته باشد وگرنه شاهد بارگذاری افزونه‌ها نخواهید بود.


سپس نیاز به وهله سازی Container آن و معرفی این کلاس PluginsRegistry می‌باشد:
using System;
using System.Threading;
using StructureMap;

namespace WinFormsWithPluginSupport
{
    public static class IocConfig
    {
        private static readonly Lazy<Container> _containerBuilder =
            new Lazy<Container>(defaultContainer, LazyThreadSafetyMode.ExecutionAndPublication);

        public static IContainer Container
        {
            get { return _containerBuilder.Value; }
        }

        private static Container defaultContainer()
        {
            return new Container(x =>
            {
                x.AddRegistry<PluginsRegistry>();
            });
        }
    }
}


تنظیمات ابتدایی WinForms برای دسترسی به امکانات StructureMap

به فرم اصلی برنامه مراجعه کرده و به سازنده‌ی آن IContainer را اضافه کنید. از این اینترفیس جهت دسترسی به پلاگین‌های برنامه استفاده خواهیم کرد.
using System.Windows.Forms;
using StructureMap;

namespace WinFormsWithPluginSupport
{
    public partial class FrmMain : Form
    {
        private readonly IContainer _container;

        public FrmMain(IContainer container)
        {
            _container = container;
            InitializeComponent();
        }
    }
}
اکنون برنامه دیگر کامپایل نخواهد شد؛ چون در فایل Program.cs وهله سازی مستقیمی از FrmMain وجود دارد. این وهله سازی را اکنون به StructureMap محول می‌کنیم تا مشکل برطرف شود:
using System;
using System.Windows.Forms;

namespace WinFormsWithPluginSupport
{
    static class Program
    {
        [STAThread]
        static void Main()
        {
            Application.EnableVisualStyles();
            Application.SetCompatibleTextRenderingDefault(false);
            Application.Run(IocConfig.Container.GetInstance<FrmMain>());
        }
    }
}
زمانیکه از متد IocConfig.Container.GetInstance استفاده می‌شود، تا هر تعداد سطحی که تعریف شده، سازنده‌های کلاس‌های مرتبط وهله سازی می‌شوند. در اینجا نیاز است سازنده‌ی کلاس FrmMain وهله سازی شود. چون IContainer اینترفیس اصلی خود StructureMap است، آن‌را شناخته و به صورت خودکار وهله سازی می‌کند. اگر اینترفیس دیگری را ذکر کنید، نیاز است مطابق معمول آن‌را در کلاس IocConfig و متد defaultContainer آن معرفی نمائید.


بارگذاری و اجرای افزونه‌ها

دو دکمه‌ی Run و ReLoad را به فرم اصلی برنامه با کدهای ذیل اضافه کنید:
using System.Linq;
using System.Windows.Forms;
using PluginsBase;
using StructureMap;
using WinFormsWithPluginSupport.Core;

namespace WinFormsWithPluginSupport
{
    public partial class FrmMain : Form
    {
        private readonly IContainer _container;

        public FrmMain(IContainer container)
        {
            _container = container;
            InitializeComponent();
        }

        private void BtnRun_Click(object sender, System.EventArgs e)
        {
            var plugins = _container.GetAllInstances<IPlugin>().ToList();
            foreach (var plugin in plugins)
            {
                plugin.Run();
            }
        }

        private void BtnReload_Click(object sender, System.EventArgs e)
        {
            _container.EjectAllInstancesOf<IPlugin>();
            _container.Configure(x =>
                x.AddRegistry<PluginsRegistry>()
            );
        }
    }
}
در اینجا توسط متد container.GetAllInstances می‌توان به تمامی وهله‌های پلاگین‌های بارگذاری شده، دسترسی یافت و سپس آن‌ها را اجرا کرد.
همچنین در متد ReLoad نحوه‌ی بارگذاری مجدد این پلاگین‌ها را در صورت نیاز مشاهده می‌کنید.
اگر برنامه را اجرا کردید و پلاگینی بارگذاری نشد، به دنبال اسمبلی‌های تکراری بگردید. برای مثال PluginsBase نباید هم در پوشه‌ی اصلی اجرایی برنامه حضور داشته باشد و هم در پوشه‌ی پلاگین‌ها.


کدهای کامل این مثال را از اینجا می‌توانید دریافت کنید
WinFormsWithPluginSupport.zip
 
مطالب
آشنایی با NHibernate - قسمت چهارم

در این قسمت یک مثال ساده از insert ، load و delete را بر اساس اطلاعات قسمت‌های قبل با هم مرور خواهیم کرد. برای سادگی کار از یک برنامه Console استفاده خواهد شد (هر چند مرسوم شده است که برای نوشتن آزمایشات از آزمون‌های واحد بجای این نوع پروژه‌ها استفاده شود). همچنین فرض هم بر این است که database schema برنامه را مطابق قسمت قبل در اس کیوال سرور ایجاد کرده اید (نکته آخر بحث قسمت سوم).

یک پروژه جدید از نوع کنسول را به solution برنامه (همان NHSample1 که در قسمت‌های قبل ایجاد شد)، اضافه نمائید.
سپس ارجاعاتی را به اسمبلی‌های زیر به آن اضافه کنید:
FluentNHibernate.dll
NHibernate.dll
NHibernate.ByteCode.Castle.dll
NHSample1.dll : در قسمت‌های قبل تعاریف موجودیت‌ها و نگاشت‌ آن‌ها را در این پروژه class library ایجاد کرده بودیم و اکنون قصد استفاده از آن را داریم.

اگر دیتابیس قسمت قبل را هنوز ایجاد نکرده‌اید، کلاس CDb را به برنامه افزوده و سپس متد CreateDb آن‌را به برنامه اضافه نمائید.

using FluentNHibernate;
using FluentNHibernate.Cfg;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHSample1.Mappings;

namespace ConsoleTestApplication
{
class CDb
{
public static void CreateDb(IPersistenceConfigurer dbType)
{
var cfg = Fluently.Configure().Database(dbType);

PersistenceModel pm = new PersistenceModel();
pm.AddMappingsFromAssembly(typeof(CustomerMapping).Assembly);
var sessionSource = new SessionSource(
cfg.BuildConfiguration().Properties,
pm);

var session = sessionSource.CreateSession();
sessionSource.BuildSchema(session, true);
}
}
}
اکنون برای ایجاد دیتابیس اس کیوال سرور بر اساس نگاشت‌های قسمت قبل، تنها کافی است دستور ذیل را صادر کنیم:

CDb.CreateDb(
MsSqlConfiguration
.MsSql2008
.ConnectionString("Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true")
.ShowSql());

تمامی جداول و ارتباطات مرتبط در دیتابیسی که در کانکشن استرینگ فوق ذکر شده است، ایجاد خواهد شد.

در ادامه یک کلاس جدید به نام Config را به برنامه کنسول ایجاد شده اضافه کنید:

using FluentNHibernate.Cfg;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHibernate;
using NHSample1.Mappings;

namespace ConsoleTestApplication
{
class Config
{
public static ISessionFactory CreateSessionFactory(IPersistenceConfigurer dbType)
{
return
Fluently.Configure().Database(dbType
).Mappings(m => m.FluentMappings.AddFromAssembly(typeof(CustomerMapping).Assembly))
.BuildSessionFactory();
}
}
}
اگر بحث را دنبال کرده باشید، این کلاس را پیشتر در کلاس FixtureBase آزمون واحد خود، به نحوی دیگر دیده بودیم. برای کار با NHibernate‌ نیاز به یک سشن مپ شده به موجودیت‌های برنامه می‌باشد که توسط متد CreateSessionFactory کلاس فوق ایجاد خواهد شد. این متد را به این جهت استاتیک تعریف کرده‌ایم که هیچ نوع وابستگی به کلاس جاری خود ندارد. در آن نوع دیتابیس مورد استفاده ( برای مثال اس کیوال سرور 2008 یا هر مورد دیگری که مایل بودید)، به همراه اسمبلی حاوی اطلاعات نگاشت‌های برنامه معرفی شده‌اند.

اکنون سورس کامل مثال برنامه را در نظر بگیرید:

کلاس CDbOperations جهت اعمال ثبت و حذف اطلاعات:

using System;
using NHibernate;
using NHSample1.Domain;

namespace ConsoleTestApplication
{
class CDbOperations
{
ISessionFactory _factory;

public CDbOperations(ISessionFactory factory)
{
_factory = factory;
}

public int AddNewCustomer()
{
using (ISession session = _factory.OpenSession())
{
using (ITransaction transaction = session.BeginTransaction())
{
Customer vahid = new Customer()
{
FirstName = "Vahid",
LastName = "Nasiri",
AddressLine1 = "Addr1",
AddressLine2 = "Addr2",
PostalCode = "1234",
City = "Tehran",
CountryCode = "IR"
};

Console.WriteLine("Saving a customer...");

session.Save(vahid);
session.Flush();//چندین عملیات با هم و بعد

transaction.Commit();

return vahid.Id;
}
}
}

public void DeleteCustomer(int id)
{
using (ISession session = _factory.OpenSession())
{
using (ITransaction transaction = session.BeginTransaction())
{
Customer customer = session.Load<Customer>(id);
Console.WriteLine("Id:{0}, Name: {1}", customer.Id, customer.FirstName);

Console.WriteLine("Deleting a customer...");
session.Delete(customer);

session.Flush();//چندین عملیات با هم و بعد

transaction.Commit();
}
}
}
}
}
و سپس استفاده از آن در برنامه

using System;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHibernate;
using NHSample1.Domain;

namespace ConsoleTestApplication
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
//CDb.CreateDb(SQLiteConfiguration.Standard.ConnectionString("data source=sample.sqlite").ShowSql());
//return;

//todo: Read ConnectionString from app.config or web.config
using (ISessionFactory session = Config.CreateSessionFactory(
MsSqlConfiguration
.MsSql2008
.ConnectionString("Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true")
.ShowSql()
))
{
CDbOperations db = new CDbOperations(session);
int id = db.AddNewCustomer();
Console.WriteLine("Loading a customer and delete it...");
db.DeleteCustomer(id);
}

Console.WriteLine("Press a key...");
Console.ReadKey();
}
}
}
توضیحات:
نیاز است تا ISessionFactory را برای ساخت سشن‌های دسترسی به دیتابیس ذکر شده در تنظمیات آن جهت استفاده در تمام تردهای برنامه، ایجاد نمائیم. لازم به ذکر است که تا قبل از فراخوانی BuildSessionFactory این تنظیمات باید معرفی شده باشند و پس از آن دیگر اثری نخواهند داشت.
ایجاد شیء ISessionFactory هزینه بر است و گاهی بر اساس تعداد کلاس‌هایی که باید مپ شوند، ممکن است تا چند ثانیه به طول انجامد. به همین جهت نیاز است تا یکبار ایجاد شده و بارها مورد استفاده قرار گیرد. در برنامه به کرات از using استفاده شده تا اشیاء IDisposable را به صورت خودکار و حتمی، معدوم نماید.

بررسی متد AddNewCustomer :
در ابتدا یک سشن را از ISessionFactory موجود درخواست می‌کنیم. سپس یکی از بهترین تمرین‌های کاری جهت کار با دیتابیس‌ها ایجاد یک تراکنش جدید است تا اگر در حین اجرای کوئری‌ها مشکلی در سیستم، سخت افزار و غیره پدید آمد، دیتابیسی ناهماهنگ حاصل نشود. زمانیکه از تراکنش استفاده شود، تا هنگامیکه دستور transaction.Commit آن با موفقیت به پایان نرسیده باشد، اطلاعاتی در دیتابیس تغییر نخواهد کرد و از این لحاظ استفاده از تراکنش‌ها جزو الزامات یک برنامه اصولی است.
در ادامه یک وهله از شیء Customer را ایجاد کرده و آن‌را مقدار دهی می‌کنیم (این شیء در قسمت‌های قبل ایجاد گردید). سپس با استفاده از session.Save دستور ثبت را صادر کرده، اما تا زمانیکه transaction.Commit فراخوانی و به پایان نرسیده باشد، اطلاعاتی در دیتابیس ثبت نخواهد شد.
نیازی به ذکر سطر فلاش در این مثال نبود و NHibernate اینکار را به صورت خودکار انجام می‌دهد و فقط از این جهت عنوان گردید که اگر چندین عملیات را با هم معرفی کردید، استفاده از session.Flush سبب خواهد شد که رفت و برگشت‌ها به دیتابیس حداقل شود و فقط یکبار صورت گیرد.
در پایان این متد، Id ثبت شده در دیتابیس بازگشت داده می‌شود.

چون در متد CreateSessionFactory ، متد ShowSql را نیز ذکر کرده بودیم، هنگام اجرای برنامه، عبارات SQL ایی که در پشت صحنه توسط NHibernate تولید می‌شوند را نیز می‌توان مشاهده نمود:



بررسی متد DeleteCustomer :
ایجاد سشن و آغاز تراکنش آن همانند متد AddNewCustomer است. سپس در این سشن، یک شیء از نوع Customer با Id ایی مشخص load‌ خواهد گردید. برای نمونه، نام این مشتری نیز در کنسول نمایش داده می‌شود. سپس این شیء مشخص و بارگذاری شده را به متد session.Delete ارسال کرده و پس از فراخوانی transaction.Commit ، این مشتری از دیتابیس حذف می‌شود.

برای نمونه خروجی SQL پشت صحنه این عملیات که توسط NHibernate مدیریت می‌شود، به صورت زیر است:

Saving a customer...
NHibernate: select next_hi from hibernate_unique_key with (updlock, rowlock)
NHibernate: update hibernate_unique_key set next_hi = @p0 where next_hi = @p1;@p0 = 17, @p1 = 16
NHibernate: INSERT INTO [Customer] (FirstName, LastName, AddressLine1, AddressLine2, PostalCode, City, CountryCode, Id) VALUES (@p0, @p1, @p2, @p3, @p4, @p5, @p6, @p7);@p0 = 'Vahid', @p1 = 'Nasiri', @p2 = 'Addr1', @p3 = 'Addr2', @p4 = '1234', @p5 = 'Tehran', @p6 = 'IR', @p7 = 16016
Loading a customer and delete it...
NHibernate: SELECT customer0_.Id as Id2_0_, customer0_.FirstName as FirstName2_0_, customer0_.LastName as LastName2_0_, customer0_.AddressLine1 as AddressL4_2_0_, customer0_.AddressLine2 as AddressL5_2_0_, customer0_.PostalCode as PostalCode2_0_, customer0_.City as City2_0_, customer0_.CountryCode as CountryC8_2_0_ FROM [Customer] customer0_ WHERE customer0_.Id=@p0;@p0 = 16016
Id:16016, Name: Vahid
Deleting a customer...
NHibernate: DELETE FROM [Customer] WHERE Id = @p0;@p0 = 16016
Press a key...
استفاده از دیتابیس SQLite بجای SQL Server در مثال فوق:

فرض کنید از هفته آینده قرار شده است که نسخه سبک و تک کاربره‌ای از برنامه ما تهیه شود. بدیهی است SQL server برای این منظور انتخاب مناسبی نیست (هزینه بالا برای یک مشتری، مشکلات نصب، مشکلات نگهداری و امثال آن برای یک کاربر نهایی و نه یک سازمان بزرگ که حتما ادمینی برای این مسایل در نظر گرفته می‌شود).
اکنون چه باید کرد؟ باید برنامه را از صفر بازنویسی کرد یا قسمت دسترسی به داده‌های آن‌را کلا مورد باز بینی قرار داد؟ اگر برنامه اسپاگتی ما اصلا لایه دسترسی به داده‌ها را نداشت چه؟! همه جای برنامه پر است از SqlCommand و Open و Close ! و عملا استفاده از یک دیتابیس دیگر یعنی باز نویسی کل برنامه.
همانطور که ملاحظه می‌کنید، زمانیکه با NHibernate کار شود، مدیریت لایه دسترسی به داده‌ها به این فریم ورک محول می‌شود و اکنون برای استفاده از دیتابیس SQLite تنها باید تغییرات زیر صورت گیرد:
ابتدا ارجاعی را به اسمبلی System.Data.SQLite.dll اضافه نمائید (تمام این اسمبلی‌های ذکر شده به همراه مجموعه FluentNHibernate ارائه می‌شوند). سپس:
الف) ایجاد یک دیتابیس خام بر اساس کلاس‌های domain و mapping تعریف شده در قسمت‌های قبل به صورت خودکار

CDb.CreateDb(SQLiteConfiguration.Standard.ConnectionString("data source=sample.sqlite").ShowSql());
ب) تغییر آرگومان متد CreateSessionFactory

//todo: Read ConnectionString from app.config or web.config
using (ISessionFactory session = Config.CreateSessionFactory(
SQLiteConfiguration.Standard.ConnectionString("data source=sample.sqlite").ShowSql()
))
{
...

نمایی از دیتابیس SQLite تشکیل شده پس از اجرای متد قسمت الف ، در برنامه Lita :




دریافت سورس برنامه تا این قسمت

نکته:
در سه قسمت قبل، تمام خواص پابلیک کلاس‌های پوشه domain را به صورت معمولی و متداول معرفی کردیم. اگر نیاز به lazy loading در برنامه وجود داشت، باید تمامی کلاس‌ها را ویرایش کرده و واژه کلیدی virtual را به کلیه خواص پابلیک آن‌ها اضافه کرد. علت هم این است که برای عملیات lazy loading ، فریم ورک NHibernate باید یک سری پروکسی را به صورت خودکار جهت کلاس‌های برنامه ایجاد نماید و برای این امر نیاز است تا بتواند این خواص را تحریف (override) کند. به همین جهت باید آن‌ها را به صورت virtual تعریف کرد. همچنین تمام سطرهای Not.LazyLoad نیز باید حذف شوند.

ادامه دارد ...


مطالب
آموزش مفاهیم Data Warehouse

مفاهیم مقدماتی Data Warehouse :

OLTP   ( Online Transaction Processing ) : سیستم‌هایی می‌باشند که برای اهداف اصلی سازمان استفاده می‌شوند و این سیستم‌ها کار پردازش و ذخیره کردن داد‌ه‌ها را در OLTP Database انجام می‌دهند. مانند تمامی سیستم‌های ERP,MIS,…

OLTP Database  : پایگاه داده‌ی سیستم‌های OLTP می‌باشد. به طور معمول هر تراکنش کاربر در کمترین زمان ممکن برروی این سیستم‌ها ذخیره می‌گردد و در طول روز بار‌ها دستورات ( Insert/Update/Delete ) برروی آنها انجام می‌شود. این پایگاه‌های داده، همان Main Data ‌ها یا Source System ‌ها می‌باشند.

ETL  ( extract, transform, and load ) : مراحل انتقال داده از OLTP Database به پایگاه داده‌ی Stage می‌باشد. ETL سیستمی می‌باشد که توانایی اتصال به OLTP را دارد و اطلاعات را از OLTP واکشی می‌کند و به پایگاه داده‌ی Stage انتقال می‌دهد. سپس ETL داده‌ها را مجتمع ( integrates ) کرده و از Stage به DDS ( Dimensional Data Source ) انتقال می‌دهد .

Retrieves Data : عملیات واکشی داده‌ها طبق یک سری قوانین و قواعد می‌باشد .

برای انجام عملیات ETL دو روش وجود دارد

1. Data مجتمع ( Integrate ) و تمیز ( Data cleansing ) شود و در نهایت وارد Data Warehouse گردد.

2. Data وارد Data Warehouse گردد سپس مراحل مجتمع سازی و پاک سازی داده‌ها بر روی داده‌ها در خود Data Warehouse انجام گردد.

Consolidates Data : برخی شرکت‌ها داده‌های اصلی خودشان را در چندین پایگاه داده دارند. در این حالت برای انجام عملیات ETL باید داده‌ها تحکیم و مجتمع شوند و سپس در Data Warehouse  ذخیره شوند.

به طور کلی موارد زیر در فرایند   ETL در نظر گرفته می‌شود:

1. Data availability : برخی داده‌ها در یک سیستم وجود دارند ولی در سیستم دیگری وجود ندارند و یا تفاوت در نگهداری داده‌ها در سیستم‌های مختلف داریم. مثلا در یک سیستم آدرس در سه فیلد نگه داری می‌شود (کشور-شهر-آدرس) اما در سیستمی دیگر در دو فیلد(کشور-آدرس) نگه داری می‌شود. در این حالت باید ما در ETL راه کار هایی برای مجتمع کردن این موارد در نظر بگیریم.

2. Time ranges : در سیستم‌های مختلف امکان دارد بعد‌های زمانی مختلف باشد . مثلا در یک سیستم بررسی‌ها در بازه‌ی ساعتی و در سیستم دیگر بررسی‌ها در بازه‌ی روزانه یا ماهانه باشد . بنابر این در تجمیع داده‌ها باید این مورد مد نظر گرفته شود.

3. Definitions  : تعاریف در سیستم‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد. مثلا در یک سیستم، مبلغ کل فاکتور شامل مالیات می‌باشد ولی در سیستمی دیگر این مبلغ فاقد مالیات می‌باشد.

4. Conversion  : در فرآیند ETL باید باز از قواعد موجود در سیستم‌های مختلف آگاهی داشته باشیم. مثلا در یک سیستم ممکن است دما را به صورت سانتیگراد و در دیگری فارنهایت نگه داری کنند.

5. Matching : باید بررسی لازم را انجام دهیم که کدام داده مرتبط با کدام سیستم می‌باشد. به عبارت دیگر کدام سیستم مالک داده می‌باشد و دقیقا  داده‌ها در کدام سیستم معتبر‌تر می‌باشند. مثلا پرسنل، هم در سیستم حسابداری می‌باشند هم در سیستم پرسنلی؛ ولی معمولا داده‌های اصلی از سیستم پرسنلی می‌آیند.

Periodically : عملیات واکشی داده‌ها ( Retrieves Data ) و مجتمع سازی داده‌ها ( Consolidates Data ) در فرآیند   ETL فقط یکبار اتفاق نمی‌افتد و این مراحل در بازه‌های زمانی خاص تکرار می‌گردند. این واکشی و انتقال داده‌ها می‌تواند در روز چند بار تکرار شود یا می‌تواند چند روز یک بار اجرا گردد و این بستگی دارد به سیاست موجود در Data Warehouse .

DDS (Dimensional Data Source) (Data Warehouse) : یک پایگاه داده از نوع نرمال شده ( Normalized ) یا بعدی ( Dimensional ) می‌باشد. که داده‌های مجتمع شده و تمیز شده سیستم‌های OLTP را در خود جای داده است. این پایگاه داده برای واکشی‌های سیستم‌های آنالیز داده مورد استفاده قرار می‌گیرد. ورود اطلاعات در Data Warehouse به صورت Batch می‌باشد و به هیچ عنوان مانند پایگاه داده‌های OLTP ویرایش داده‌ها به صورت Online و هر زمان که داده‌ها تغییر می‌کنند، صورت نمی‌گیرد. اطلاعات در Data Warehouse معمولا به صورت تجمیع شده روزانه، ماهانه، فصلی یا سالانه می‌باشد. DDS ‌ها مجموعه ای از Dimensional Data Mart ‌ها هستند. و عمدتا به صورت denormalized می‌باشند.

Dimensional Data Mart : مجموعه ای از جداول Fact , Dimension می‌باشند که در یک بیزینس خاص باهم در ارتباط و مشترک می‌باشند.

dimensional data store schemas : طراحی‌های مختلفی از جداول Fact , Dimension در DDS وجود دارد که عبارتند از

1. Star schema : ساده‌ترین روش پیاده سازی Data Warehouse

2. Snowflake : در این روش جداول Dimension کمی نرمال سازی بیشتری دارند. سیستم‌های آنالیز داده با این روش بهتر کار می‌کنند.

3. Galaxy schemas : طراحی در این روش بسیار سخت و پیچیده می‌باشد. با این وجود فرایند ETL در این طراحی ساده‌تر انجام می‌شود.

نمونه‌ی طراحی Star به صورت زیر می‌باشد :

تفاوت‌های DDS و NDS :

1. در DDS ‌ها هیچ گونه نرمال سازی خاصی انجام نمی‌دهیم و عملا تمامی جداول را دینرمال کرده ایم، در حالی که در NDS تمامی جداول تا سطح سوم و گاهی تا سطح پنجم نرمال شده اند.

2. سرعت واکشی و پردازش کوئری‌ها روی DDS خیلی بیشتر از NDS ‌ها می‌باشد.

3. در صورتی که نیاز باشد Data Warehouse ‌های خیلی بزرگ طراحی کنیم با حجم بسیار زیاد توصیه می‌شود از NDS ‌ها استفاده شود در حالی که برای Data Warehouse ‌های کوچک و متوسط بهتر است از DDS ‌ها استفاده شود.

تصویر طراحی یک  (Enterprise Data Source = NDS) EDS در زیر آمده است :

History : جداول Data Warehouse میتوانند در طول زمان بسیار بزرگ شوند و دارای تعداد رکورد زیادی گردند. اینکه حداکثر داده‌های چند سال را در Data Warehouse نگه داری کنیم بستگی به سیاست‌های سازمانی دارد که سیستم OLAP برای آن تهیه می‌گردد. استفاده کردن از table partitioning می‌تواند در جبران افزایش تعداد رکورد کمک زیادی به ما بکند.

slowly changing dimension (SCD) : سه روش برای نگه داری سابقه‌ی تغییرات در جداول Dimension وجود دارد.

1. SCD type 1 : هیچ گونه سابقه‌ی تغییراتی را نگه داری نمی‌کنیم

2. SCD type 2 : سابقه‌ی تغییرات در ردیف‌ها نگه داری می‌شود. در این روش هر ردیف، شماره ردیف قبلی را دارد و تعداد نا محدودی از تغییرات را نگه داری می‌کنیم.

3. SCD type 3 : سابقه‌ی تغییرات در ستون‌ها نگه داری می‌شوند و فقط ردیف جاری و آخرین تغییرات را نگه داری می‌کنیم.

Query : فقط ETL حق تغییرات در Data Warehouse را دارد و کاربر نمی‌تواند Data Warehouse  را تغییر دهد. البته کاربران حق Query کردن از Data Warehouse را دارند.

دقت داشته باشید که کوئری‌های پیچیده در NDS ‌ها بسیار کندتر از همان کوئری در DDS می‌باشد.

Business Intelligence : مجموعه ای از فعالیت‌ها که در یک سازمان برای شناخت بهتر وضعیت Business آن سازمان انجام می‌شود. نتایج BI کمک بسیاری برای تصمیم گیری‌های تکنیکی و استراتژیکی درون سازمان می‌کند. همچنین کمک به بهبود فرایند‌های Business جاری می‌کند.

فعالیت‌های Business Intelligence در سه دسته بندی قرار می‌گیرند :

1. Reporting : گزارشاتی که از Data Warehouse گرفته می‌شود و به کاربر نمایش داده می‌شود و عمدتا این گزارشات به صورت tabular form می‌باشند.

2. OLAP : فعالیت‌های انجام شده روی MDB برای گرفتن گزارشات Drill-Down و ... می‌باشد.

3. Data mining : فرآیند واکشی و داده کاوی داده‌های درون سیستم می‌باشد، که منجر به کشف الگوها و رفتار‌ها و ارتباطات داده‌ها در سیستم می‌شود. توسط داده کاوی ما متوجه می‌شویم چرا برخی داده‌ها در سیستم تولید شده اند.

a. descriptive analytics : زمانی که از داده کاوی برای شرح وقایع گذشته و حال استفاده می‌شود.

b. predictive analytics : زمانی که از داده کاوی برای پیش بینی وقایع گذشته استفاده می‌شود.

Real time data warehouse  : به DW هایی گفته می‌شود که در کمترین زمان، تغییرات OLTP را در خود خواهند داشت. امروزه این نوع DW ‌ها تغییرات 5 دقیقه تا حداکثر 1 ساعت قبل را در خود دارند. برای دسترسی به چنین DW هایی دو راه زیر وجود دارد :

1. بر روی هر جدول، Trigger هایی باشد تا تغییرات را به DW انتقال دهد. (البته برای این منظور باید Business مربوط به ETL را در این تریگر‌ها نوشت)

2. سورس برنامه‌های اصلی کاربر ( OLTP ) تغییر کند تا علاوه بر OLTP Database ‌ها Data Warehouse را هم تغییر دهند.

روش‌های فوق بسیار روی سرعت و کارایی برنامه‌های اصلی تاثیر خواهند گذاشت.

NDS ( Normalize Data Source ) : در صورتی که طراحی Data Warehouse به صورت Dimensional نباشد و به صورت Normalize باشد، نوع Data Warehouse از نوع NDS می‌باشد.

روش ساخت MDB  :

OLTP Database -> ETL -> Stage Database ->  DDS (Dimensional Data Source = Data Warehouse) -> SSAS -> MDB

روش ساده‌تر ساخت Data Warehouse :

 

منظور از Source System  همان OLTP Database ‌ها می‌باشد.

به خاطر داشته باشید که Source System ‌ها جزئی از Data Warehouse نمی‌باشند.

از کاربرد‌های Data Warehouse می‌توان به موارد زیر اشاره کرد

1. Data Mining

2. استفاده در گزارشات

3. تجمیع داده ها

Data Mining کمک به درک بهتر Business جاری در سازمان می‌کند. همچنین منجر به کشف دانش از درون داده‌ها می‌شود.

برای Data Mining می‌توانید از انواع پایگاه داده‌های موجود مانند رابطه ای ، سلسله مراتبی و چند بعدی استفاده کرد . حتا می‌توان از فایل‌های XML , Excel نیز استفاده کرد.

Customer Relationship Management (CRM) :

منظور از مشتری، مصرف کننده‌ی سرویسی است که سازمان شما ارایه می‌کند. یک سیستم CRM شامل تمامی برنامه ایی می‌باشد که تمام فعالیت‌های مشتری را پشتیبانی می‌کند.

Operational Data Store (ODS) :

این پایگاه داده به صورت رابطه ای و نرمال شده می‌باشد و شامل تمامی اطلاعات پایگاه داده ای OLTP می‌باشد که در این پایگاه داده مجتمع شده اند. تفاوت ODS با Data Warehouse در این می‌باشد که داده‌ها در ODS با هر Transaction به روز می‌شوند (سرعت بروز رسانی اطلاعات در ODS بالاتر از DW می‌باشد).

Master Data Management (MDM)  :

در یک نگاه می‌توان داده‌ها را به دو دسته تقسیم کرد

1. transaction data

2. master data

transaction data : شامل داده ای transactional در سیستم‌های OLTP می‌باشد.

master data : توضیح دهنده‌ی Business جاری در سازمان می‌باشد.

برای تشخیص این دو نیاز است Business سازمان را به خوبی شناسایی نمایید. به عبارت دیگر رویداد‌های Business ی همان transaction data می‌باشند و master data شامل پاسخ‌های این سوال‌ها می‌باشد. چه کسی، چه چیزی و کجا در مورد Business transaction .

Customer data integration (CDI) : عبارت است از MDM در رابطه با مشتری داده ها. کار این قسمت عبارت است از واکشی، پاک سازی ، ذخیره سازی ، نگه داری و به اشتراک گذاشتن داده ای مشتری می‌باشد.

Unstructured Data : داده ای ذخیره شده در پایگاه داده ، structured Data می‌باشند و داده هایی مانند عکس و فیلم و صوت و ...

Service-Oriented Architecture (SOA) : یک متد ساخت برنامه می‌باشد که در این روش تمامی اجزا برنامه به صورت ماژول هایی دیده می‌شود که در آنها ارتباطات با دیگر سیستم‌ها به صورت سرویس می‌باشد و این زیر سیستم‌ها را می‌توان در پروژه‌های مختلف به کار برد.

Real-Time Data Warehouse : DW هایی که توسط ETL به روز می‌شوند در هنگامی که یک Transaction روی OLTP اتفاق می‌افتد.

مراحل انتقال داده از OLTP Database به MDB به صورت زیر می‌باشد.

Data quality : مکانیسم اطمینان بخشی از این که در DW دادهای مناسب و درست وارد می‌شوند. به عبارت دیگر DQ همان firewall برای DW در مقابل داده‌های نامناسب می‌باشد.

برای بهتر مشخص شدن مکان DQ شکل زیر را در نظر بگیرید

نحوه‌ی حرکت داده ای از OLTP به MDB اولین چیزی می‌باشد که شما باید به آن فکر کنید و برای آن روشی را انتخاب نمایید قبل از ساخت   Data Warehouse .

چهار روش برای معماری انتقال اطلاعات از OLTP به DW وجود دارد (البته به عنوان نمونه و شما می‌توانید از روش‌های دیگر و طراحی‌های مختلف و ترکیبی نیز بهره ببرید)

1. single DDS : در این روش فقط Stage , DDS وجود دارد.

2. NDS + DDS : در این روش علاوه بر Stage,DDS از NDS نیز استفاده می‌شود.

3. ODS + DDS : در این روش از Stage,ODS,DDS استفاده می‌گردد.

4. federated data warehouse (FDW ) : استفاده از چندین DW که با هم تجمیع شده اند.

تصویر Single DDS :

تصویر NDS + DDS :

تصویر ODS + DDS :

تصویر federated data warehouse (FDW ) :

منبع : Building a Data Warehouse With Examples in SQL Server  انتشارات Apress

مطالب
آزمایش Web APIs توسط Postman - قسمت سوم - نکات تکمیلی ایجاد درخواست‌ها
تا اینجا، یک دید کلی را نسبت به postman و توانمندی‌های آن پیدا کرده‌ایم. در ادامه قصد داریم، تعدادی نکته‌ی تکمیلی مهم را که در حین ساخت درخواست‌ها در postman، به آن‌ها نیاز پیدا خواهیم کرد، بررسی کنیم.


ایجاد یک request bin جدید

برای مشاهده‌ی محتوای ارسالی توسط postman بدون برپایی وب سرویس خاصی، از سایت requestbin استفاده خواهیم کرد. در اینجا با کلیک بر روی دکمه‌ی create a request bin، یک آدرس موقتی را مانند http://requestbin.fullcontact.com/1gdduy21 برای شما تولید می‌کند. می‌توان انواع و اقسام درخواست‌ها را به این آدرس ارسال کرد و سپس با ریفرش کردن آن در مرورگر، دقیقا محتوای ارسالی به سمت سرور را بررسی نمود.
برای مثال اگر همین آدرس را در postman وارد کرده و سپس بر روی دکمه‌ی send آن کلیک کنیم، پس از ریفرش صفحه، چنین تصویری حاصل می‌شود:



Encoding کوئری استرینگ‌ها در postman

مثال زیر را درنظر بگیرید:


در اینجا با استفاده از گرید ساخت Query Params، دو کوئری استرینگ جدید را ایجاد کرده‌ایم که در دومی، مقدار وارد شده، دارای فاصله است. اگر این درخواست را ارسال کنیم، مشاهده خواهیم کرد که مقدار ارسالی توسط آن encoded نیست:


برای رفع این مشکل می‌توان بر روی تکست‌باکس ورود مقدار یک کلید، کلیک راست کرد و از منوی باز شده، گزینه‌ی encode URI component را انتخاب نمود:


البته برای اینکه این گزینه درست عمل کند، نیاز است یکبار کل متن را انتخاب کرد و سپس بر روی آن کلیک راست نمود، تا انتخاب گزینه‌ی encode URI component، به درستی اعمال شود:



امکان تعریف متغیرها در آدرس‌های HTTP

Postman از امکان تعریف path variables پشتیبانی می‌کند. برای مثال مسیر api.example.com/users/5/contracts/2 را در نظر بگیرید که می‌تواند سبب نمایش اطلاعات قرارداد دوم کاربر پنجم شود. برای پویا کردن یک چنین آدرسی در postman می‌توان از مسیری مانند api.example.com/users/:userid/contracts/:contractid استفاده کرد:


اگر به تصویر فوق دقت کنیم، متغیرهای شروع شده‌ی با :، در قسمت path variables ذکر شده‌اند و به سادگی قابل تغییر و مقدار دهی می‌باشند (در گریدی همانند گرید کوئری استرینگ‌ها) که برای آزمایش دستی، بسیار مفید هستند.


امکان ارسال فایل‌ها به سمت سرور

زمانیکه برای مثال، نوع درخواست به Post تغییر می‌کند، امکان تنظیم بدنه‌ی آن نیز مسیر می‌شود. در این حالت اگر گزینه‌ی form-data را انتخاب کنیم، با نزدیک کردن اشاره‌گر ماوس به هر ردیف جدید (پیش از ورود کلید آن ردیف)، می‌توان نوع Text و یا File را انتخاب کرد:


در اینجا پس از انتخاب گزینه‌ی File، می‌توان علاوه بر تعیین کلید این ردیف، با استفاده از دکمه‌ی select files، چندین فایل را نیز برای ارسال انتخاب کرد:



روش انتقال درخواست‌های پیچیده به Postman

تا اینجا روش ساخت درخواست‌های متداولی را بررسی کردیم که آنچنان پیچیده، طولانی و به همراه جزئیات زیادی (مانند کوکی‌ها،انواع و اقسام هدرها و ...) نبودند. فرض کنید می‌خواهید درخواست ارسال یک امتیاز جدید را به مطلبی در سایت جاری، توسط Postman شبیه سازی کنیم. برای اینکار، توسط مرورگر کروم به سایت وارد شده و پس از لاگین و تنظیم خودکار کوکی‌های اعتبارسنجی، برگه‌ی developer tools مرورگر را باز کرده و در آن، قسمت network را انتخاب کنید:


در اینجا گزینه‌ی preserve log را نیز انتخاب کنید تا پس از ارسال درخواستی، سابقه‌ی عملیات، پاک نشود. سپس به صورت معمولی به مطلبی امتیاز دهید. اکنون بر روی مدخل درخواست آن کلیک راست کرده و از منوی ظاهر شده، گزینه‌ی Copy->Copy as cURL را انتخاب کنید تا این عملیات و تمام جزئیات مرتبط با آن‌را تبدیل به یک دستور cURL کرده و به حافظه کپی کند.
سپس در postman، از منوی بالای صفحه، سمت چپ آن، گزینه‌ی Import را انتخاب کنید:


در ادامه این دستور کپی شده‌ی در حافظه را در قسمت Paste Raw Text، قرار دهید و بر روی دکمه‌ی import کلیک کنید:


در این حالت postman این دستور را پردازش کرده و فیلدهای ساخت یک درخواست را به صورت خودکار پر می‌کند.

یک نکته‌ی مهم: در حالت انتخاب Copy->Copy as cURL در مرورگر کروم، دو گزینه‌ی cmd و bash موجود هستند. حالت bash را باید انتخاب کنید تا توسط postman به دسترسی parse شود. حالت cmd یک چنین خروجی مشکل داری را در postman تولید می‌کند که قابل ارسال به سمت سرور نیست:


اما جزئیات حالت bash آن، به درستی parse شده‌است و قابلیت send مجدد را دارد:



کار با کوکی‌ها در Postman

کوکی‌ها نیز در اصل به صورت یک هدر HTTP به صورت خودکار توسط مرورگرها به سمت سرور ارسال می‌شوند؛ اما Postman روش ساده‌تری را برای تعریف و کار با آن‌ها ارائه می‌دهد (و ترجیح می‌دهد که بین کوکی‌ها و هدرها تفاوت قائل شود؛ هم در زمان ارسال و هم در زمان نمایش response که در کنار قسمت هدرهای دریافتی از سرور، لیست کوکی‌های دریافتی نیز به صورت مجزایی نمایش داده می‌شوند).


با کلیک بر روی لینک Cookies، در ذیل قسمتی که آدرس یک درخواست تنظیم می‌شود، قسمت مدیریت کوکی‌ها نیز ظاهر خواهد شد که با انتخاب هر نامی در اینجا، می‌توان مقدار آن‌را ویرایش و یا حتی حذف کرد. در این لیست، تمام کوکی‌هایی را که تاکنون تنظیم کرده باشید، می‌توانید مشاهده کنید (و مختص به برگه‌ی خاصی نیست) و همانند قسمت مدیریت کوکی‌های یک مرورگر رفتار می‌کند.
روش کار با آن نیز به این صورت است: ابتدا باید یک دومین را اضافه کنید. سپس ذیل دومین اضافه شده، دکمه‌ی Add cookie ظاهر می‌شود و به هر تعدادی که لازم باشد، می‌توان برای آن دومین کوکی تعریف کرد:


پس از تعریف کوکی‌ها، در حین کلیک بر روی دکمه‌ی send، کوکی‌های متعلق به دومین وارد شده‌ی در قسمت آدرس درخواست، از قسمت مدیریت کوکی‌ها به صورت خودکار دریافت شده و به سمت سرور ارسال خواهند شد.


به اشتراک گذاری سابقه‌ی درخواست‌ها

در قسمت اول مشاهده کردیم که برای ذخیره سازی درخواست‌ها، باید آن‌ها را در مجموعه‌های Postman، ذخیره و ساماندهی کرد. برای گرفتن خروجی از این مجموعه‌ها و به اشتراک گذاشتن آن‌ها، اگر اشاره‌گر ماوس را بر روی نام یک مجموعه حرکت دهیم، یک دکمه‌ی جدید با برچسب ... ظاهر می‌شود:


با کلیک بر روی آن، یکی از گزینه‌های آن، export نام دارد که جزئیات تمام درخواست‌های یک مجموعه را به صورت یک فایل JSON ذخیره می‌کند. برای نمونه فایل JSON خروجی دو قسمت قبل این سری را می‌توانید از اینجا دریافت کنید: httpbin.postman_collection.json
پس از تولید این فایل JSON، برای بازیابی آن می‌توان از دکمه‌ی Import که در منوی سمت چپ، بالای postman قرار دارد، استفاده کرد که نمونه‌ای از آن‌را برای Import جزئیات درخواست‌های cURL پیشتر مشاهده کردید. در اینجا، همان اولین گزینه‌ی دیالوگ Import که Import file نام دارد، دقیقا برای همین منظور تدارک دیده شده‌است.
مطالب دوره‌ها
کار با AutoMapper زمانیکه نوع منبع داده مورد استفاده مشخص نیست
در سناریوهای متداول نگاشت اشیاء، مشخص است که نوع ViewModel برنامه چیست و معادل Model آن کدام است. اما حالت‌هایی مانند کار با anonymous objects و یا data reader و data table و امثال آن نیز وجود دارند که در این حالت‌ها، نوع منبع داده‌ی مورد استفاده، شیء مشخصی نیست که بتوان آن‌را در قسمت CreateMap مشخص کرد. برای مدیریت یک چنین حالت‌هایی، متد DynamicMap طراحی شده‌است.

مثال اول: تبدیل یک DataTable به لیست جنریک معادل

فرض کنید یک DataTable را با ساختار و داده‌های ذیل در اختیار داریم:
var dataTable = new DataTable("SalaryList");
dataTable.Columns.Add("User", typeof (string));
dataTable.Columns.Add("Month", typeof (int));
dataTable.Columns.Add("Salary", typeof (decimal));
 
var rnd = new Random();
for (var i = 0; i < 200; i++)
  dataTable.Rows.Add("User " + i, rnd.Next(1, 12), rnd.Next(400, 2000));
نوع این DataTable کاملا پویا است و می‌تواند هربار در قسمت‌های مختلف برنامه تعریف متفاوتی داشته باشد.
در ادامه معادل کلاس ساختار ستون‌های این DataTable را به صورت ذیل تهیه می‌کنیم.
public class SalaryList
{
  public string User { set; get; }
  public int Month { set; get; }
  public decimal Salary { set; get; }
}
اکنون می‌خواهیم اطلاعات DataTable را به لیستی جنریک از SalaryList نگاشت کنیم. برای اینکار تنها کافی است از متد DaynamicMap استفاده نمائیم:
var salaryList = AutoMapper.Mapper.DynamicMap<IDataReader, List<SalaryList>>(dataTable.CreateDataReader());
منبع داده را از نوع IDataReader بر اساس متد CreateDataReader مشخص کرده‌ایم. به این ترتیب AutoMapper قادر خواهد بود تا اطلاعات این DataTable را به صورت خودکار پیمایش کند. سپس مقصد را نیز لیست جنریکی از کلاس SalaryList تعیین کرده‌ایم. مابقی کار را متد DynamicMap انجام می‌دهد.
کار با AutoMapper نسبت به راه حل‌های Reflection متداول بسیار سریعتر است. زیرا AutoMapper از مباحث Fast reflection به صورت توکار استفاده می‌کند.


مثال دوم: تبدیل لیستی از اشیاء anonymous به لیستی جنریک

در اینجا قصد داریم یک شیء anonymous را به شیء معادل SalaryList آن نگاشت کنیم. این‌کار را نیز می‌توان توسط متد DynamicMap انجام داد:
var anonymousObject = new
{
  User = "User 1",
  Month = 1,
  Salary = 100000
};
var salary = Mapper.DynamicMap<SalaryList>(anonymousObject);
و یا نمونه‌ی دیگر آن تبدیل یک لیست anonymous به معادل جنریک آن است که به نحو ذیل قابل انجام است:
var anonymousList = new[]
{
  new
  {
   User = "User 1",
   Month = 1,
   Salary = 100000
  },
  new
  {
   User = "User 2",
   Month = 1,
   Salary = 300000
  }
};
var salaryList = anonymousList.Select(item => Mapper.DynamicMap<SalaryList>(item)).ToList();
این نکته در مورد حاصل کوئری‌های LINQ یا IQueryable‌ها نیز صادق است.


مثال سوم: نگاشت پویا به یک اینترفیس

فرض کنید یک چنین اینترفیسی، در برنامه تعریف شده‌است و همچنین دارای هیچ نوع پیاده سازی هم در برنامه نیست:
public interface ICustomerService
{
  string Code { get; set; }
  string Name { get; set; }
}
اکنون قصد داریم یک شیء anonymous را به آن نگاشت کنیم:
var anonymousObject = new
{
  Code = "111",
  Name = "Test 1"
};
var result = Mapper.DynamicMap<ICustomerService>(anonymousObject);
در این حالت خاص، AutoMapper با استفاده از یک Dynamic Proxy به نام LinFu (که با اسمبلی آن Merge شده‌است)، پیاده سازی پویایی را از اینترفیس مشخص شده تهیه کرده و سپس کار نگاشت را انجام می‌دهد.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: 
AM_Sample05.zip
مطالب
امن سازی برنامه‌های ASP.NET Core توسط IdentityServer 4x - قسمت دهم- ذخیره سازی اطلاعات کاربران IDP در بانک اطلاعاتی
تا اینجا تمام قسمت‌های این سری، برای اساس اطلاعات یک کلاس Config استاتیک تشکیل شده‌ی در حافظه ارائه شدند. این روش برای دمو و توضیح مفاهیم پایه‌ی IdentityServer بسیار مفید است؛ اما برای دنیای واقعی خیر. بنابراین در ادامه می‌خواهیم این قسمت را با اطلاعات ذخیره شده‌ی در بانک اطلاعاتی تعویض کنیم. یک روش مدیریت آن، نصب ASP.NET Core Identity دقیقا داخل همان پروژه‌ی IDP است. در این حالت کدهای ASP.NET Core Identity مایکروسافت، کار مدیریت کاربران IDP را انجام می‌دهند. روش دیگر اینکار را که در اینجا بررسی خواهیم کرد، تغییر کدهای Quick Start UI اضافه شده‌ی در «قسمت چهارم - نصب و راه اندازی IdentityServer»، جهت پذیرفتن مدیریت کاربران مبتنی بر بانک اطلاعاتی تهیه شده‌ی توسط خودمان است. مزیت آن آشنا شدن بیشتر با کدهای Quick Start UI و درک زیرساخت آن است.


تکمیل ساختار پروژه‌ی IDP

تا اینجا برای IDP، یک پروژه‌ی خالی وب را ایجاد و به مرور، آن‌را تکمیل کردیم. اما اکنون نیاز است پشتیبانی از بانک اطلاعاتی را نیز به آن اضافه کنیم. برای این منظور چهار پروژه‌ی Class library کمکی را نیز به Solution آن اضافه می‌کنیم:


- DNT.IDP.DomainClasses
در این پروژه، کلاس‌های متناظر با موجودیت‌های جداول مرتبط با اطلاعات کاربران قرار می‌گیرند.
- DNT.IDP.DataLayer
این پروژه Context برنامه و Migrations آن‌را تشکیل می‌دهد. همچنین به همراه تنظیمات و Seed اولیه‌ی اطلاعات بانک اطلاعاتی نیز می‌باشد.
رشته‌ی اتصالی آن نیز در فایل DNT.IDP\appsettings.json ذخیره شده‌است.
- DNT.IDP.Common
الگوریتم هش کردن اطلاعات، در این پروژه‌ی مشترک بین چند پروژه‌ی دیگر قرار گرفته‌است. از آن جهت هش کردن کلمات عبور، در دو پروژه‌ی DataLayer و همچنین Services استفاده می‌کنیم.
- DNT.IDP.Services
کلاس سرویس کاربران که با استفاده از DataLayer با بانک اطلاعاتی ارتباط برقرار می‌کند، در این پروژه قرار گرفته‌است.


ساختار بانک اطلاعاتی کاربران IdentityServer

در اینجا ساختار بانک اطلاعاتی کاربران IdentityServer، بر اساس جداول کاربران و Claims آن‌ها تشکیل می‌شود:
namespace DNT.IDP.DomainClasses
{
    public class User
    {
        [Key]
        [MaxLength(50)]       
        public string SubjectId { get; set; }
    
        [MaxLength(100)]
        [Required]
        public string Username { get; set; }

        [MaxLength(100)]
        public string Password { get; set; }

        [Required]
        public bool IsActive { get; set; }

        public ICollection<UserClaim> UserClaims { get; set; }

        public ICollection<UserLogin> UserLogins { get; set; }
    }
}
در اینجا SubjectId همان Id کاربر، در سطح IDP است. این خاصیت به صورت یک کلید خارجی در جداول UserClaims و UserLogins نیز بکار می‌رود.
ساختار Claims او نیز به صورت زیر تعریف می‌شود که با تعریف یک Claim استاندارد، سازگاری دارد:
namespace DNT.IDP.DomainClasses
{
    public class UserClaim
    {         
        public int Id { get; set; }

        [MaxLength(50)]
        [Required]
        public string SubjectId { get; set; }
        
        public User User { get; set; }

        [Required]
        [MaxLength(250)]
        public string ClaimType { get; set; }

        [Required]
        [MaxLength(250)]
        public string ClaimValue { get; set; }
    }
}
همچنین کاربر می‌توان تعدادی لاگین نیز داشته باشد:
namespace DNT.IDP.DomainClasses
{
    public class UserLogin
    {
        public int Id { get; set; }

        [MaxLength(50)]
        [Required]
        public string SubjectId { get; set; }
        
        public User User { get; set; }

        [Required]
        [MaxLength(250)]
        public string LoginProvider { get; set; }

        [Required]
        [MaxLength(250)]
        public string ProviderKey { get; set; }
    }
}
هدف از آن، یکپارچه سازی سیستم، با IDPهای ثالث مانند گوگل، توئیتر و امثال آن‌ها است.

در پروژه‌ی DNT.IDP.DataLayer در پوشه‌ی Configurations آن، کلاس‌های UserConfiguration و UserClaimConfiguration را مشاهده می‌کنید که حاوی اطلاعات اولیه‌ای برای تشکیل User 1 و User 2 به همراه Claims آن‌ها هستند. این اطلاعات را دقیقا از فایل استاتیک ‍Config که در قسمت‌های قبل تکمیل کردیم، به این دو کلاس جدید IEntityTypeConfiguration منتقل کرده‌ایم تا به این ترتیب متد GetUsers فایل استاتیک Config را با نمونه‌ی دیتابیسی آن جایگزین کنیم.
سرویسی که از طریق Context برنامه با بانک اطلاعاتی ارتباط برقرار می‌کند، چنین ساختاری را دارد:
    public interface IUsersService
    {
        Task<bool> AreUserCredentialsValidAsync(string username, string password);
        Task<User> GetUserByEmailAsync(string email);
        Task<User> GetUserByProviderAsync(string loginProvider, string providerKey);
        Task<User> GetUserBySubjectIdAsync(string subjectId);
        Task<User> GetUserByUsernameAsync(string username);
        Task<IEnumerable<UserClaim>> GetUserClaimsBySubjectIdAsync(string subjectId);
        Task<IEnumerable<UserLogin>> GetUserLoginsBySubjectIdAsync(string subjectId);
        Task<bool> IsUserActiveAsync(string subjectId);
        Task AddUserAsync(User user);
        Task AddUserLoginAsync(string subjectId, string loginProvider, string providerKey);
        Task AddUserClaimAsync(string subjectId, string claimType, string claimValue);
    }
که توسط آن امکان دسترسی به یک کاربر، اطلاعات Claims او و افزودن رکوردهایی جدید وجود دارد.
تنظیمات نهایی این سرویس‌ها و Context برنامه نیز در فایل DNT.IDP\Startup.cs جهت معرفی به سیستم تزریق وابستگی‌ها، صورت گرفته‌اند. همچنین در اینجا متد initializeDb را نیز مشاهده می‌کنید که با فراخوانی متد context.Database.Migrate، تمام کلاس‌های Migrations پروژه‌ی DataLayer را به صورت خودکار به بانک اطلاعاتی اعمال می‌کند.


غیرفعال کردن صفحه‌ی Consent در Quick Start UI

در «قسمت چهارم - نصب و راه اندازی IdentityServer» فایل‌های Quick Start UI را به پروژه‌ی IDP اضافه کردیم. در ادامه می‌خواهیم قدم به قدم این پروژه را تغییر دهیم.
در صفحه‌ی Consent در Quick Start UI، لیست scopes درخواستی برنامه‌ی کلاینت ذکر شده و سپس کاربر انتخاب می‌کند که کدامیک از آن‌ها، باید به برنامه‌ی کلاینت ارائه شوند. این صفحه، برای سناریوی ما که تمام برنامه‌های کلاینت توسط ما توسعه یافته‌اند، بی‌معنا است و صرفا برای کلاینت‌های ثالثی که قرار است از IDP ما استفاده کنند، معنا پیدا می‌کند. برای غیرفعال کردن آن کافی است به فایل استاتیک Config مراجعه کرده و خاصیت RequireConsent کلاینت مدنظر را به false تنظیم کرد.


تغییر نام پوشه‌ی Quickstart و سپس اصلاح فضای نام پیش‌فرض کنترلرهای آن

در حال حاضر کدهای کنترلرهای Quick Start UI داخل پوشه‌ی Quickstart برنامه‌ی IDP قرار گرفته‌اند. با توجه به اینکه قصد داریم این کدها را تغییر دهیم و همچنین این پوشه در اساس، همان پوشه‌ی استاندارد Controllers است، ابتدا نام این پوشه را به Controllers تغییر داده و سپس در تمام کنترلرهای ذیل آن، فضای نام پیش‌فرض IdentityServer4.Quickstart.UI را نیز به فضای نام متناسبی با پوشه بندی پروژه‌ی جاری تغییر می‌دهیم. برای مثال کنترلر Account واقع در پوشه‌ی Account، اینبار دارای فضای نام DNT.IDP.Controllers.Account خواهد شد و به همین ترتیب برای مابقی کنترل‌ها عمل می‌کنیم.
پس از این تغییرات، عبارات using موجود در Viewها را نیز باید تغییر دهید تا برنامه در زمان اجرا به مشکلی برنخورد. البته ASP.NET Core 2.1 در زمان کامپایل برنامه، تمام Viewهای آن‌را نیز کامپایل می‌کند و اگر خطایی در آن‌ها وجود داشته باشد، امکان بررسی و رفع آن‌ها پیش از اجرای برنامه، میسر است.
و یا می‌توان جهت سهولت کار، فایل DNT.IDP\Views\_ViewImports.cshtml را جهت معرفی این فضاهای نام جدید ویرایش کرد تا نیازی به تغییر Viewها نباشد:
@using DNT.IDP.Controllers.Account;
@using DNT.IDP.Controllers.Consent;
@using DNT.IDP.Controllers.Grants;
@using DNT.IDP.Controllers.Home;
@using DNT.IDP.Controllers.Diagnostics;
@addTagHelper *, Microsoft.AspNetCore.Mvc.TagHelpers


تعامل با IdentityServer از طریق کدهای سفارشی

پس از تشکیل «ساختار بانک اطلاعاتی کاربران IdentityServer» و همچنین تهیه سرویس‌های متناظری جهت کار با آن، اکنون نیاز است مطمئن شویم IdentityServer از این بانک اطلاعاتی برای دریافت اطلاعات کاربران خود استفاده می‌کند.
در حال حاضر، با استفاده از متد الحاقی AddTestUsers معرفی شده‌ی در فایل DNT.IDP\Startup.cs، اطلاعات کاربران درون حافظه‌ای برنامه را از متد ()Config.GetUsers دریافت می‌کنیم.
بنابراین اولین قدم، بررسی ساختار متد AddTestUsers است. برای این منظور به مخزن کد IdentityServer4 مراجعه کرده و کدهای متد الحاقی AddTestUsers را بررسی می‌کنیم:
 public static class IdentityServerBuilderExtensions
 {
        public static IIdentityServerBuilder AddTestUsers(this IIdentityServerBuilder builder, List<TestUser> users)
        {
            builder.Services.AddSingleton(new TestUserStore(users));
            builder.AddProfileService<TestUserProfileService>();
            builder.AddResourceOwnerValidator<TestUserResourceOwnerPasswordValidator>();

            return builder;
        }
}
- ابتدا یک TestUserStore را به صورت Singleton ثبت کرده‌است.
- سپس سرویس پروفایل کاربران را اضافه کرده‌است. این سرویس با پیاده سازی اینترفیس IProfileService تهیه می‌شود. کار آن اتصال یک User Store سفارشی به سرویس کاربران و دریافت اطلاعات پروفایل آن‌ها مانند Claims است.
- در آخر TestUserResourceOwnerPasswordValidator، کار اعتبارسنجی کلمه‌ی عبور و نام کاربری را در صورت استفاده‌ی از Flow ویژه‌ای به نام ResourceOwner که استفاده‌ی از آن توصیه نمی‌شود (ROBC Flow)، انجام می‌دهد.

برای جایگزین کردن AddTestUsers، کلاس جدید IdentityServerBuilderExtensions را در ریشه‌ی پروژه‌ی IDP با محتوای ذیل اضافه می‌کنیم:
using DNT.IDP.Services;
using Microsoft.Extensions.DependencyInjection;

namespace DNT.IDP
{
    public static class IdentityServerBuilderExtensions
    {
        public static IIdentityServerBuilder AddCustomUserStore(this IIdentityServerBuilder builder)
        {
            // builder.Services.AddScoped<IUsersService, UsersService>();
            builder.AddProfileService<CustomUserProfileService>();
            return builder;
        }
    }
}
در اینجا ابتدا IUsersService سفارشی برنامه معرفی شده‌است که User Store سفارشی برنامه است. البته چون UsersService ما با بانک اطلاعاتی کار می‌کند، نباید به صورت Singleton ثبت شود و باید در پایان هر درخواست به صورت خودکار Dispose گردد. به همین جهت طول عمر آن Scoped تعریف شده‌است. در کل ضرورتی به ذکر این سطر نیست؛ چون پیشتر کار ثبت IUsersService در کلاس Startup برنامه انجام شده‌است.
سپس یک ProfileService سفارشی را ثبت کرده‌ایم. این سرویس، با پیاده سازی IProfileService به صورت زیر پیاده سازی می‌شود:
namespace DNT.IDP.Services
{
    public class CustomUserProfileService : IProfileService
    {
        private readonly IUsersService _usersService;

        public CustomUserProfileService(IUsersService usersService)
        {
            _usersService = usersService;
        }

        public async Task GetProfileDataAsync(ProfileDataRequestContext context)
        {
            var subjectId = context.Subject.GetSubjectId();
            var claimsForUser = await _usersService.GetUserClaimsBySubjectIdAsync(subjectId);
            context.IssuedClaims = claimsForUser.Select(c => new Claim(c.ClaimType, c.ClaimValue)).ToList();
        }

        public async Task IsActiveAsync(IsActiveContext context)
        {
            var subjectId = context.Subject.GetSubjectId();
            context.IsActive = await _usersService.IsUserActiveAsync(subjectId);
        }
    }
}
سرویس پروفایل، توسط سرویس کاربران برنامه که در ابتدای مطلب آن‌را تهیه کردیم، امکان دسترسی به اطلاعات پروفایل کاربران را مانند Claims او، پیدا می‌کند.
در متدهای آن، ابتدا subjectId و یا همان Id منحصربفرد کاربر جاری سیستم، دریافت شده و سپس بر اساس آن می‌توان از usersService، جهت دریافت اطلاعات مختلف کاربر، کوئری گرفت و نتیجه را در خواص context جاری، برای استفاده‌های بعدی، ذخیره کرد.

اکنون به کلاس src\IDP\DNT.IDP\Startup.cs مراجعه کرده و متد AddTestUsers را با AddCustomUserStore جایگزین می‌کنیم:
namespace DNT.IDP
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddIdentityServer()
             .AddDeveloperSigningCredential()
             .AddCustomUserStore()
             .AddInMemoryIdentityResources(Config.GetIdentityResources())
             .AddInMemoryApiResources(Config.GetApiResources())
             .AddInMemoryClients(Config.GetClients());
تا اینجا فقط این سرویس‌های جدید را ثبت کرده‌ایم، اما هنوز کار خاصی را انجام نمی‌دهند و باید از آن‌ها در برنامه استفاده کرد.


اتصال IdentityServer به User Store سفارشی

در ادامه، سازنده‌ی کنترلر DNT.IDP\Quickstart\Account\AccountController.cs را بررسی می‌کنیم:
        public AccountController(
            IIdentityServerInteractionService interaction,
            IClientStore clientStore,
            IAuthenticationSchemeProvider schemeProvider,
            IEventService events,
            TestUserStore users = null)
        {
            _users = users ?? new TestUserStore(TestUsers.Users);

            _interaction = interaction;
            _clientStore = clientStore;
            _schemeProvider = schemeProvider;
            _events = events;
        }
- سرویس توکار IIdentityServerInteractionService، کار تعامل برنامه با IdentityServer4‌  را انجام می‌دهد.
- IClientStore پیاده سازی محل ذخیره سازی اطلاعات کلاینت‌ها را ارائه می‌دهد که در حال حاضر توسط متد استاتیک Config در اختیار آن قرار می‌گیرد.
- IEventService رخ‌دادهایی مانند لاگین موفقیت آمیز یک کاربر را گزارش می‌دهد.
- در آخر، TestUserStore تزریق شده‌است که می‌خواهیم آن‌را با User Store سفارشی خودمان جایگزین کنیم.  بنابراین در ابتدا TestUserStore را با UserStore سفارشی خودمان جایگزین می‌کنیم:
        private readonly TestUserStore _users;
        private readonly IUsersService _usersService;
        public AccountController(
    // ...
            IUsersService usersService)
        {
            _usersService = usersService;
    // ...
        }
فعلا فیلد TestUserStore را نیز سطح کلاس جاری باقی نگه می‌داریم. از این جهت که قسمت‌های لاگین خارجی سیستم (استفاده از گوگل، توئیتر و ...) هنوز از آن استفاده می‌کنند و آن‌را در قسمتی دیگر تغییر خواهیم داد.
پس از معرفی فیلد usersService_، اکنون در قسمت زیر از آن استفاده می‌کنیم:
در اکشن متد لاگین، جهت بررسی صحت نام کاربری و کلمه‌ی عبور و همچنین یافتن کاربر متناظر با آن:
        public async Task<IActionResult> Login(LoginInputModel model, string button)
        {
    //...
            if (ModelState.IsValid)
            {
                if (await _usersService.AreUserCredentialsValidAsync(model.Username, model.Password))
                {
                    var user = await _usersService.GetUserByUsernameAsync(model.Username);
تا همینجا برنامه را کامپایل کرده و اجرا کنید. پس از لاگین در آدرس https://localhost:5001/Gallery/IdentityInformation، هنوز اطلاعات User Claims کاربر وارد شده‌ی به سیستم نمایش داده می‌شوند که بیانگر صحت عملکرد CustomUserProfileService است.


افزودن امکان ثبت کاربران جدید به برنامه‌ی IDP

پس از اتصال قسمت login برنامه‌ی IDP به بانک اطلاعاتی، اکنون می‌خواهیم امکان ثبت کاربران را نیز به آن اضافه کنیم.
این قسمت شامل تغییرات ذیل است:
الف) اضافه شدن RegisterUserViewModel
این ViewModel که فیلدهای فرم ثبت‌نام را تشکیل می‌دهد، ابتدا با نام کاربری و کلمه‌ی عبور شروع می‌شود:
    public class RegisterUserViewModel
    {
        // credentials       
        [MaxLength(100)]
        public string Username { get; set; }

        [MaxLength(100)]
        public string Password { get; set; }
سپس سایر خواصی که در اینجا اضافه می‌شوند:
    public class RegisterUserViewModel
    {
   // ...

        // claims 
        [Required]
        [MaxLength(100)]
        public string Firstname { get; set; }

        [Required]
        [MaxLength(100)]
        public string Lastname { get; set; }

        [Required]
        [MaxLength(150)]
        public string Email { get; set; }

        [Required]
        [MaxLength(200)]
        public string Address { get; set; }

        [Required]
        [MaxLength(2)]
        public string Country { get; set; }
در کنترلر UserRegistrationController، تبدیل به UserClaims شده و در جدول مخصوص آن ذخیره خواهند شد.
ب) افزودن UserRegistrationController
این کنترلر، RegisterUserViewModel را دریافت کرده و سپس بر اساس آن، شیء User ابتدای بحث را تشکیل می‌دهد. ابتدا نام کاربری و کلمه‌ی عبور را در جدول کاربران ثبت می‌کند و سپس سایر خواص این ViewModel را در جدول UserClaims:
varuserToCreate=newUser
{
  Password=model.Password.GetSha256Hash(),
  Username=model.Username,
  IsActive=true
};
userToCreate.UserClaims.Add(newUserClaim("country",model.Country));
userToCreate.UserClaims.Add(newUserClaim("address",model.Address));
userToCreate.UserClaims.Add(newUserClaim("given_name",model.Firstname));
userToCreate.UserClaims.Add(newUserClaim("family_name",model.Lastname));
userToCreate.UserClaims.Add(newUserClaim("email",model.Email));
userToCreate.UserClaims.Add(newUserClaim("subscriptionlevel","FreeUser"));
ج) افزودن RegisterUser.cshtml
این فایل، view متناظر با ViewModel فوق را ارائه می‌دهد که توسط آن، کاربری می‌تواند اطلاعات خود را ثبت کرده و وارد سیستم شود.
د) اصلاح فایل ViewImports.cshtml_ جهت تعریف فضای نام UserRegistration
در RegisterUser.cshtml از RegisterUserViewModel استفاده می‌شود. به همین جهت بهتر است فضای نام آن‌را به ViewImports اضافه کرد.
ه) افزودن لینک ثبت نام به صفحه‌ی لاگین در Login.cshtml
این لینک دقیقا در ذیل چک‌باکس Remember My Login اضافه شده‌است.


اکنون اگر برنامه را اجرا کنیم، ابتدا مشاهده می‌کنیم که صفحه‌ی لاگین به همراه لینک ثبت نام ظاهر می‌شود:


و پس از کلیک بر روی آن، صفحه‌ی ثبت کاربر جدید به صورت زیر نمایش داده خواهد شد:


برای آزمایش، کاربری را ثبت کنید. پس از ثبت اطلاعات، بلافاصله وارد سیستم خواهید شد. البته چون در اینجا subscriptionlevel به FreeUser تنظیم شده‌است، این کاربر یکسری از لینک‌های برنامه‌ی MVC Client را به علت نداشتن دسترسی، مشاهده نخواهد کرد.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
برای اجرای برنامه:
- ابتدا به پوشه‌ی src\WebApi\ImageGallery.WebApi.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا WebAPI برنامه راه اندازی شود.
- سپس به پوشه‌ی src\IDP\DNT.IDP مراجعه کرده و و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا برنامه‌ی IDP راه اندازی شود.
- در آخر به پوشه‌ی src\MvcClient\ImageGallery.MvcClient.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا MVC Client راه اندازی شود.
اکنون که هر سه برنامه در حال اجرا هستند، مرورگر را گشوده و مسیر https://localhost:5001 را درخواست کنید. در صفحه‌ی login نام کاربری را User 1 و کلمه‌ی عبور آن‌را password وارد کنید.
مطالب
ساختارهای داده‌ی توکار ES 6
در ES 5 تنها آرایه (Array) و آبجکت (Object) را به عنوان ساختار داده‌ایی، به صورت توکار در اختیار داریم.
Array یک کالکشن مبتنی بر ایندکس است. همچنین می‌توان هر نوع مقداری را در آن ذخیره کرد:
var collection = ['a', 1, /3/, {}];
یعنی هر کدام از اعضای آرایه می‌توانند جنس متفاوتی داشته باشند. همانطور که در کد فوق مشاهده می‌کنید اعضای آرایه به ترتیب از کاراکتر، عدد، عبارت با قاعده و در نهایت یک شیء خالی تشکیل شده است. همانطور که عنوان شد آرایه‌ها در جاوا اسکریپت همانند دیگر زبان‌های برنامه‌نویسی مبتنی بر ایندکس هستند، یعنی می‌توان براساس ایندکس به هر کدام از اعضای آرایه دسترسی داشت:
collection[0];
می‌توان از پراپرتی length نیز برای دریافت سایز آرایه استفاده کرد:
collection.length
همانطور که در مثال ابتدای بحث مشاهده کردید، آرایه‌ها در جاوا اسکریپت توسط سینتکس [] قابل تعریف هستند. تعدادی تابع توکار برای کار با آرایه‌ها موجود است که در اینجا می‌توانید لیست کامل آنها را مشاهد نمائید. همچنین می‌توانید از کتابخانه‌های دیگری مانند Underscore.js که در واقع هدف آن‌ها افزودن یکسری قابلیت‌ها به جاوا اسکریپت است، استفاده کنید:
var numbers = [1, 2, 3];

_.each(numbers, function (num) {
    write(num);
});
در ES 6 تعدادی تابع جدید به Array اضافه شده که کار با آرایه‌ها را ساده‌تر کرده است. در ادامه تعدادی از این توابع را بررسی خواهیم کرد.
تابع find
این تابع از ورودی، یک callback را گرفته و نتایج یافته شده را در خروجی برمی‌گرداند:
var ary = [1, 5, 10];
var match = ary.find(item => item > 8);
تابع findIndex
این تابع مشابه تابع find عمل می‌کند با این تفاوت که در خروجی ایندکس عنصر یافته شده را برمی‌گرداند:
var match = ary.findIndex(item => item > 8);
تابع fill
از این تابع می‌توان جهت مقداردهی اعضای آرایه با پارامتر موردنظر استفاده کرد:
ary.find('a');
// خروجی ["a", "a", "a"]
لازم به ذکر است، به این تابع می‌توانیم دو پارامتر دیگر را نیز پاس دهیم:
var ary = [1, 5, 10, 5, 6];
ary.fill('a', 2, 3)
در کد فوق پارامتر دوم یعنی نقطه شروع و پارامتر سوم یعنی نقطه پایان:
// خروجی
[ 1, 5, "a", 5, 6 ]
تابع copyWithin
با کمک این تابع می‌توانیم قسمتی از یک آرایه را کپی کرده و در محل دیگری از آرایه ذخیره کنیم:
[1, 2, 3, 4, 5].copyWithin(0, 3);
کد فوق از نقطه‌ی سوم شروع به کپی کردن آیتم‌ها کرده و آنها را در موقعیت صفرم آرایه به بعد قرار می‌دهد. در نتیجه خروجی آن به این صورت است:
// [4, 5, 3, 4, 5]
لازم به ذکر است که یک پارامتر سوم را نیز می‌توانیم جهت تعیین نقطه‌ی پایان به تابع فوق اضافه کنیم:
[1, 2, 3, 4, 5].copyWithin(0, 3, 4);
// خروجی 
// [4, 2, 3, 4, 5]
در ES 6 علاوه بر سینتکس literal می‌توان از سازنده‌ی کلاس Array نیز جهت تعریف آرایه‌ها، استفاده کرد:
var ary = new Array(1, 2);
کد فوق یک آرایه را با دو مقدار 1 و 2 ایجاد می‌کند. اگر بخواهیم یک آیتم جدید را به آرایه‌ی فوق اضافه کنیم، باید آن را نیز به پارامترهای فوق اضافه کرد:
var ary = new Array(1, 2, 3);
ممکن است فکر کنید توسط کد زیر آرایه‌ایی تنها با یک آیتم برای ما ایجاد خواهد شد:
var ary = new Array(3);
در واقع کد فوق یک آرایه با اندازه‌ی سه و محتوای undefined را برای شما ایجاد خواهد کرد. در نتیجه برای ایجاد آرایه‌ایی با یک آیتم و مقدار 3 باید از متد Of کلاس Array استفاده کنیم:
var Ofary = Array.of(3);

Set
Set یک ساختار داده‌ایی جدید در ES 6 است. این ساختار داده‌ایی امکان تعریف کالکشنی از مقادیر را به صورت unique، در اختیارمان قرار می‌دهد. برخلاف آرایه‌ها مقادیر درون Set نمی‌تواند یکسان باشند. در کد زیر نحوه‌ی ایجاد یک Set نشان داده شده است:
var set = new Set();
set.add(1);
set.add(2);
set.add(3);
console.log(set.size); // logs 3
 Set به صورت یک مجموعه‌ی  Iterable است یعنی می‌توان اعضای این مجموعه را آیتم به آیتم پیمایش کرد. همانطور که در کد فوق مشاهده می‌کنید توسط add می‌توانیم آیتم جدیدی را به مجموعه اضافه کنیم. همچنین اگر مایل بودید می‌توانید مجموعه را توسط یک آرایه به صورت زیر نیز مقداردهی کنید:
var set = new Set([1, 2, 3]);
console.log(set.size); // logs 3
از توابع has, delete, clear نیز به ترتیب می‌توان جهت خالی کردن مجموعه، حذف یک آیتم از مجموعه و بررسی یک آیتم در مجموعه استفاده کرد:
var set = new Set();
set.has(1); // false
set.add(1);
set.has(1); // true
set.clear();
set.has(1); // false
set.add(1);
set.add(2);
set.size;   // 2
set.delete(2);
set.size;   // 1
از تابع feorach نیز می‌توانیم برای حرکت بین آیتم‌های مجموعه استفاده کنیم:
var set = new Set();
set.add('Vahid');
set.add('Sirwan');

var i = 0;
set.forEach(item => i++);
console.log(i);
همچنین از سینتکس for...of نیز می‌توان برای پیمایش مجموعه استفاده کرد:
var set = new Set();
set.add('Vahid');
set.add('Sirwan');

var i = 0;
for(let item of set) {
    i++;
}
console.log(i);
Set دارای یک تابع دیگر با نام entries است. با کمک این تابع یک iterator از مجموعه برگردانده خواهد شد که با کمک تابع next می‌توان به عناصر بعدی مجموعه دسترسی پیدا کرد:
var set = new Set();
set.add("Sirwan");
set.add(1);
set.add("Afifi");

var setIter = set.entries();

console.log(setIter.next().value); // ["Sirwan", "Sirwan"]
console.log(setIter.next().value); // [1, 1]
console.log(setIter.next().value); // ["Afifi", "Afifi"]

Map
برخلاف Set که یک مجموعه از مقادیر (values) است، Map یک مجموعه از کلید/مقدار (key/value) می‌باشد. در اینجا نیز کلیدها باید unique باشند. همچنین می‌توان از هر نوعی برای کلید استفاده کرد. برای افزودن یک مقدار به این مجموعه باید از تابع set استفاه کنیم:
var map = new Map();
map.set('name', 'Sirwan');

map.get('name'); // Sirwan
همانطور که مشاهده می‌کنید توسط تابع get نیز می‌توانیم با استفاده از کلید، به مقدار آن دسترسی داشته باشیم. همچنین می‌توانیم آرایه‌ایی از آرایه‌ها را به عنوان کلید در یک Map ذخیره کنیم:
var map = new Map([['name', 'Sirwan'], ['age', 27]]);
map.has('age'); // true
map.get('age'); // 27
map.get('name'); // Sirwan

نکته‌ایی که در استفاده از Map باید به آن دقت کنید این است که در اینجا هیچ تبدیل نوعی را بر روی کلیدها نداریم:
var map = new Map();

map.set(1, true);
map.has("1"); // false

map.set("1", true);
map.has("1"); // true
همانند Set برای Map نیز می‌توانیم از توابع delete و clear استفاده کنیم. برای استفاده از foreach باید برای callback دو پارامتر را ارائه دهیم. یکی برای value و دیگری برای key:
var map = new Map([['name', 'Sirwan'], ['age', 27]]);
var i = 0;
map.forEach(function (value, key) {
    i++;
});
console.log(i); // log 2
برای سینتکس for...of نیز می‌توانیم به اینصورت عمل کنیم:
for (var [key, value] of map) {
    i++;
}
شاید بپرسید که همین کار را می‌توان با استفاده از آرایه‌ها نیز انجام داد و چه نیازی به یک ساختار داده‌ایی جدید است؟
اگر بخواهید Map را با استفاده از آرایه‌ها شبیه‌سازی کنید باید از Associative Arrays استفاده کنید؛ به زبان ساده در این‌حالت به جای استفاده از عدد به جای ایندکس می‌توان رشته‌ها نیز استفاده کرد. به عنوان مثال کد زیر را در نظر بگیرید:
var newArray = new Array();
newArray["name"] = "Sirwan";
newArray["lastName"] = "Afifi";
در اینجا ایندکس‌ها به ترتیب name و lastName هستند و به عنوان کلید مورد استفاده قرار می‌گیرند. کلیدها نیز به مقادیر "Sirwan" و "Afifi" مپ شده‌اند. حالت فوق شبیه به یک دیکشنری عمل می‌کند. اما همانطور که عنوان شد در اینجا کلید به صورت رشته‌ایی است و نمی‌توان از اشیاء به عنوان کلید استفاده کرد؛ زیرا در نهایت تبدیل به رشته خواهند شد:
let user1 = { name: "Vahid" };
let user2 = { name: "Sirwan" };

let result = {};
result[user1] = 10;
result[user2] = 20;

console.log(result[user1]); // logs 20
console.log(result[user2]); // logs 20
در کد فوق هر کدام از شیء‌ها را به عنوان کلید در نظر گرفته‌ایم و برای هر کدام مقادیر 10 و 20 را ست کرده‌ایم. اما خروجی هر کدام 20 است؛ در حالیکه باید به ترتیب عدد 10 و سپس عدد 20 در خروجی نمایش داده شود. دلیل آن نیز کاملاً مشخص است زیرا اگر در جاوا اسکریپت برای یک شیء تابع toString را فراخوانی کنیم، مقدار "[object object]" در خروجی نمایش داده خواهد شد. در نتیجه در کد فوق در واقع هر بار ایندکس "[object object]" را به‌روز رسانی کرده‌ایم:
result["[object object]"] = 10;
result["[object object]"] = 20;

console.log(result["[object object]"]); // logs 20
console.log(result["[object object]"]); // logs 20

WeakMap and WeakSet
فرض کنید درون DOM سه عنصر div دارید و می‌خواهید این سه div را درون یک Set ذخیره کنید:

در این‌حالت آیتم‌های درون Set ارجاع مستقیمی را به عناصر موجود در DOM دارند. اکنون حالتی را در نظر بگیرید که بخواهیم یکی از عناصر موجود درون DOM را حذف کنیم. در اینحالت آیتم درون Set که به این عنصر اشاره دارد هنوز حذف نشده است و همچنان ارجاعی را به آن عنصر دارد. بنابراین تا زمانیکه آیتم از Set حذف نشود Garbage Collector نمی‌تواند حافظه‌ی اختصاص داده شده را مجدداً بازیابی کند. در نتیجه استفاده از Set و یا Map در چنین سناریوهایی منجر به نشتی حافظه خواهد شد. برای حل این مشکل می‌توانیم از WeakMap و یا WeakSet استفاده کنیم. در این‌حالت WeakMap و WeakSet ارجاع مستقیمی به اشیایی که به آنها اضافه می‌شوند، ندارند. در نتیجه GC به راحتی می‌تواند حافظه‌ی اختصاص داده شده را بعد از حذف اشیاء بازیابی کند.
صرف‌نظر از رفع مشکل حافظه، WeakMap و WeakSet شبیه به Map و Set عمل می‌کنند، اما یکسری محدودیت‌هایی در استفاده از آنها وجود دارد:
  • WeakMap و WeakSet فاقد پراپرتی‌های size, entries, values و متد foreach هستند.
  • WeakMap همچنین فاقد keys است.
مطالب
امن سازی برنامه‌های ASP.NET Core توسط IdentityServer 4x - قسمت هفتم- امن سازی Web API
تا اینجا بجای قرار دادن مستقیم قسمت مدیریت هویت کاربران، داخل یک یا چند برنامه‌ی مختلف، این دغدغه‌ی مشترک (common concern) بین برنامه‌ها را به یک برنامه‌ی کاملا مجزای دیگری به نام Identity provider و یا به اختصار IDP منتقل و همچنین دسترسی به کلاینت MVC برنامه‌ی گالری تصاویر را نیز توسط آن امن سازی کردیم. اما هنوز یک قسمت باقی مانده‌است: برنامه‌ی کلاینت MVC، منابع خودش را از یک برنامه‌ی Web API دیگر دریافت می‌کند و هرچند دسترسی به برنامه‌ی MVC امن شده‌است، اما دسترسی به منابع برنامه‌ی Web API آن کاملا آزاد و بدون محدودیت است. بنابراین امن سازی Web API را توسط IDP، در این قسمت پیگیری می‌کنیم. پیش از مطالعه‌ی این قسمت نیاز است مطلب «آشنایی با JSON Web Token» را مطالعه کرده و با ساختار ابتدایی یک JWT آشنا باشید.


بررسی Hybrid Flow جهت امن سازی Web API

این Flow را پیشتر نیز مرور کرده بودیم. تفاوت آن با قسمت‌های قبل، در استفاده از توکن دومی است به نام access token که به همراه identity token از طرف IDP صادر می‌شود و تا این قسمت از آن بجز در قسمت «دریافت اطلاعات بیشتری از کاربران از طریق UserInfo Endpoint» استفاده نکرده بودیم.


در اینجا، ابتدا برنامه‌ی وب، یک درخواست اعتبارسنجی را به سمت IDP ارسال می‌کند که response type آن از نوع code id_token است (یا همان مشخصه‌ی Hybrid Flow) و همچنین تعدادی scope نیز جهت دریافت claims متناظر با آن‌ها در این درخواست ذکر شده‌اند. در سمت IDP، کاربر با ارائه‌ی مشخصات خود، اعتبارسنجی شده و پس از آن IDP صفحه‌ی اجازه‌ی دسترسی به اطلاعات کاربر (صفحه‌ی consent) را ارائه می‌دهد. پس از آن IDP اطلاعات code و id_token را به سمت برنامه‌ی وب ارسال می‌کند. در ادامه کلاینت وب، توکن هویت رسیده را اعتبارسنجی می‌کند. پس از موفقیت آمیز بودن این عملیات، اکنون کلاینت درخواست دریافت یک access token را از IDP ارائه می‌دهد. اینکار در پشت صحنه و بدون دخالت کاربر صورت می‌گیرد که به آن استفاده‌ی از back channel هم گفته می‌شود. یک چنین درخواستی به token endpoint، شامل اطلاعات code و مشخصات دقیق کلاینت جاری است. به عبارتی نوعی اعتبارسنجی هویت برنامه‌ی کلاینت نیز می‌باشد. در پاسخ، دو توکن جدید را دریافت می‌کنیم: identity token و access token. در اینجا access token توسط خاصیت at_hash موجود در id_token به آن لینک می‌شود. سپس هر دو توکن اعتبارسنجی می‌شوند. در این مرحله، میان‌افزار اعتبارسنجی، هویت کاربر را از identity token استخراج می‌کند. به این ترتیب امکان وارد شدن به برنامه‌ی کلاینت میسر می‌شود. در اینجا همچنین access token ای نیز صادر شده‌است.
اکنون علاقمند به کار با Web API برنامه‌ی کلاینت MVC خود هستیم. برای این منظور access token که اکنون در برنامه‌ی MVC Client در دسترس است، به صورت یک Bearer token به هدر ویژه‌ای با کلید Authorization اضافه می‌شود و به همراه هر درخواست، به سمت API ارسال خواهد شد. در سمت Web API این access token رسیده، اعتبارسنجی می‌شود و در صورت موفقیت آمیز بودن عملیات، دسترسی به منابع Web API صادر خواهد شد.


امن سازی دسترسی به Web API

تنظیمات برنامه‌ی IDP
برای امن سازی دسترسی به Web API از کلاس src\IDP\DNT.IDP\Config.cs در سطح IDP شروع می‌کنیم. در اینجا باید یک scope جدید مخصوص دسترسی به منابع Web API را تعریف کنیم:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        // api-related resources (scopes)
        public static IEnumerable<ApiResource> GetApiResources()
        {
            return new List<ApiResource>
            {
                new ApiResource(
                    name: "imagegalleryapi",
                    displayName: "Image Gallery API",
                    claimTypes: new List<string> {"role" })
            };
        }
هدف آن داشتن access token ای است که در قسمت Audience آن، نام این ApiResource، درج شده باشد؛ پیش از اینکه دسترسی به API را پیدا کند. برای تعریف آن، متد جدید GetApiResources را به صورت فوق به کلاس Config اضافه می‌کنیم.
پس از آن در قسمت تعریف کلاینت، مجوز درخواست این scope جدید imagegalleryapi را نیز صادر می‌کنیم:
AllowedScopes =
{
  IdentityServerConstants.StandardScopes.OpenId,
  IdentityServerConstants.StandardScopes.Profile,
  IdentityServerConstants.StandardScopes.Address,
  "roles",
  "imagegalleryapi"
},
اکنون باید متد جدید GetApiResources را به کلاس src\IDP\DNT.IDP\Startup.cs معرفی کنیم که توسط متد AddInMemoryApiResources به صورت زیر قابل انجام است:
namespace DNT.IDP
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddMvc();

            services.AddIdentityServer()
             .AddDeveloperSigningCredential()
             .AddTestUsers(Config.GetUsers())
             .AddInMemoryIdentityResources(Config.GetIdentityResources())
             .AddInMemoryApiResources(Config.GetApiResources())
             .AddInMemoryClients(Config.GetClients());
        }

تنظیمات برنامه‌ی MVC Client
اکنون نوبت انجام تنظیمات برنامه‌ی MVC Client در فایل ImageGallery.MvcClient.WebApp\Startup.cs است. در اینجا در متد AddOpenIdConnect، درخواست scope جدید imagegalleryapi را صادر می‌کنیم:
options.Scope.Add("imagegalleryapi");

تنظیمات برنامه‌ی Web API
اکنون می‌خواهیم مطمئن شویم که Web API، به access token ای که قسمت Audience آن درست مقدار دهی شده‌است، دسترسی خواهد داشت.
برای این منظور به پوشه‌ی پروژه‌ی Web API در مسیر src\WebApi\ImageGallery.WebApi.WebApp وارد شده و دستور زیر را صادر کنید تا بسته‌ی نیوگت AccessTokenValidation نصب شود:
dotnet add package IdentityServer4.AccessTokenValidation
اکنون کلاس startup در سطح Web API را در فایل src\WebApi\ImageGallery.WebApi.WebApp\Startup.cs به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
using IdentityServer4.AccessTokenValidation;

namespace ImageGallery.WebApi.WebApp
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddAuthentication(defaultScheme: IdentityServerAuthenticationDefaults.AuthenticationScheme)
               .AddIdentityServerAuthentication(options =>
               {
                   options.Authority = Configuration["IDPBaseAddress"];
                   options.ApiName = "imagegalleryapi";
               });
متد AddAuthentication یک defaultScheme را تعریف می‌کند که در بسته‌ی IdentityServer4.AccessTokenValidation قرار دارد و این scheme در اصل دارای مقدار Bearer است.
سپس متد AddIdentityServerAuthentication فراخوانی شده‌است که به آدرس IDP اشاره می‌کند که مقدار آن‌را در فایل appsettings.json قرار داده‌ایم. از این آدرس برای بارگذاری متادیتای IDP استفاده می‌شود. کار دیگر این میان‌افزار، اعتبارسنجی access token رسیده‌ی به آن است. مقدار خاصیت ApiName آن، به نام API resource تعریف شده‌ی در سمت IDP اشاره می‌کند. هدف این است که بررسی شود آیا خاصیت aud موجود در access token رسیده به مقدار imagegalleryapi تنظیم شده‌است یا خیر؟

پس از تنظیم این میان‌افزار، اکنون نوبت به افزودن آن به ASP.NET Core request pipeline است:
namespace ImageGallery.WebApi.WebApp
{
    public class Startup
    {
        public void Configure(IApplicationBuilder app, IHostingEnvironment env)
        {
            app.UseAuthentication();
محل فراخوانی UseAuthentication باید پیش از فراخوانی app.UseMvc باشد تا پس از اعتبارسنجی درخواست، به میان‌افزار MVC منتقل شود.

اکنون می‌توانیم اجبار به Authorization را در تمام اکشن متدهای این Web API در فایل ImageGallery.WebApi.WebApp\Controllers\ImagesController.cs فعالسازی کنیم:
namespace ImageGallery.WebApi.WebApp.Controllers
{
    [Route("api/images")]
    [Authorize]
    public class ImagesController : Controller
    {


ارسال Access Token به همراه هر درخواست به سمت Web API

تا اینجا اگر مراحل اجرای برنامه‌ها را طی کنید، مشاهده خواهید کرد که برنامه‌ی MVC Client دیگر کار نمی‌کند و نمی‌تواند از فیلتر Authorize فوق رد شود. علت اینجا است که در حال حاضر، تمامی درخواست‌های رسیده‌ی به Web API، فاقد Access token هستند. بنابراین اعتبارسنجی آن‌ها با شکست مواجه می‌شود.
برای رفع این مشکل، سرویس ImageGalleryHttpClient را به نحو زیر اصلاح می‌کنیم تا در صورت وجود Access token، آن‌را به صورت خودکار به هدرهای ارسالی توسط HttpClient اضافه کند:
using System;
using System.Net.Http;
using System.Net.Http.Headers;
using System.Threading.Tasks;
using Microsoft.AspNetCore.Authentication;
using Microsoft.AspNetCore.Http;
using Microsoft.Extensions.Configuration;
using Microsoft.IdentityModel.Protocols.OpenIdConnect;

namespace ImageGallery.MvcClient.Services
{
    public interface IImageGalleryHttpClient
    {
        Task<HttpClient> GetHttpClientAsync();
    }

    /// <summary>
    /// A typed HttpClient.
    /// </summary>
    public class ImageGalleryHttpClient : IImageGalleryHttpClient
    {
        private readonly HttpClient _httpClient;
        private readonly IConfiguration _configuration;
        private readonly IHttpContextAccessor _httpContextAccessor;

        public ImageGalleryHttpClient(
            HttpClient httpClient,
            IConfiguration configuration,
            IHttpContextAccessor httpContextAccessor)
        {
            _httpClient = httpClient;
            _configuration = configuration;
            _httpContextAccessor = httpContextAccessor;
        }

        public async Task<HttpClient> GetHttpClientAsync()
        {
            var currentContext = _httpContextAccessor.HttpContext;
            var accessToken = await currentContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.AccessToken);
            if (!string.IsNullOrWhiteSpace(accessToken))
            {
                _httpClient.SetBearerToken(accessToken);
            }

            _httpClient.BaseAddress = new Uri(_configuration["WebApiBaseAddress"]);
            _httpClient.DefaultRequestHeaders.Accept.Clear();
            _httpClient.DefaultRequestHeaders.Accept.Add(new MediaTypeWithQualityHeaderValue("application/json"));

            return _httpClient;
        }
    }
}
اسمبلی این سرویس برای اینکه به درستی کامپایل شود، نیاز به این وابستگی‌ها نیز دارد:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk">
  <PropertyGroup>
    <TargetFramework>netstandard2.0</TargetFramework>
  </PropertyGroup>
  <ItemGroup>
    <PackageReference Include="Microsoft.Extensions.Configuration.Abstractions" Version="2.1.1.0" />
    <PackageReference Include="Microsoft.AspNetCore.Http" Version="2.1.1.0" />
    <PackageReference Include="Microsoft.AspNetCore.Authentication.Abstractions" Version="2.1.1.0" />
    <PackageReference Include="Microsoft.IdentityModel.Protocols.OpenIdConnect" Version="5.2.0.0" />
    <PackageReference Include="IdentityModel" Version="3.9.0" />
  </ItemGroup>
</Project>
در اینجا با استفاده از سرویس IHttpContextAccessor، به HttpContext جاری درخواست دسترسی یافته و سپس توسط متد GetTokenAsync، توکن دسترسی آن‌را استخراج می‌کنیم. سپس این توکن را در صورت وجود، توسط متد SetBearerToken به عنوان هدر Authorization از نوع Bearer، به سمت Web API ارسال خواهیم کرد.
البته پس از این تغییرات نیاز است به کنترلر گالری مراجعه و از متد جدید GetHttpClientAsync بجای خاصیت HttpClient قبلی استفاده کرد.

اکنون اگر برنامه را اجرا کنیم، پس از لاگین، دسترسی به Web API امن شده، برقرار شده و برنامه بدون مشکل کار می‌کند.


بررسی محتوای Access Token

اگر بر روی سطر if (!string.IsNullOrWhiteSpace(accessToken)) در سرویس ImageGalleryHttpClient یک break-point را قرار دهیم و محتویات Access Token را در حافظه ذخیره کنیم، می‌توانیم با مراجعه‌ی به سایت jwt.io، محتویات آن‌را بررسی نمائیم:


که در حقیقت این محتوا را به همراه دارد:
{
  "nbf": 1536394771,
  "exp": 1536398371,
  "iss": "https://localhost:6001",
  "aud": [
    "https://localhost:6001/resources",
    "imagegalleryapi"
  ],
  "client_id": "imagegalleryclient",
  "sub": "d860efca-22d9-47fd-8249-791ba61b07c7",
  "auth_time": 1536394763,
  "idp": "local",  
  "role": "PayingUser",
  "scope": [
    "openid",
    "profile",
    "address",
    "roles",
    "imagegalleryapi"
  ],
  "amr": [
    "pwd"
  ]
}
در اینجا در لیست scope، مقدار imagegalleryapi وجود دارد. همچنین در قسمت audience و یا aud نیز ذکر شده‌است. بنابراین یک چنین توکنی قابلیت دسترسی به Web API تنظیم شده‌ی ما را دارد.
همچنین اگر دقت کنید، Id کاربر جاری در خاصیت sub آن قرار دارد.


مدیریت صفحه‌ی عدم دسترسی به Web API

با اضافه شدن scope جدید دسترسی به API در سمت IDP، این مورد در صفحه‌ی دریافت رضایت کاربر نیز ظاهر می‌شود:


در این حالت اگر کاربر این گزینه را انتخاب نکند، پس از هدایت به برنامه‌ی کلاینت، در سطر response.EnsureSuccessStatusCode استثنای زیر ظاهر خواهد شد:
An unhandled exception occurred while processing the request.
HttpRequestException: Response status code does not indicate success: 401 (Unauthorized).
 System.Net.Http.HttpResponseMessage.EnsureSuccessStatusCode()
برای اینکه این صفحه‌ی نمایش استثناء را با صفحه‌ی عدم دسترسی جایگزین کنیم، می‌توان پس از دریافت response از سمت Web API، به StatusCode مساوی Unauthorized = 401 به صورت زیر عکس‌العمل نشان داد:
        public async Task<IActionResult> Index()
        {
            var httpClient = await _imageGalleryHttpClient.GetHttpClientAsync();
            var response = await httpClient.GetAsync("api/images");

            if (response.StatusCode == System.Net.HttpStatusCode.Unauthorized ||
                response.StatusCode == System.Net.HttpStatusCode.Forbidden)
            {
                return RedirectToAction("AccessDenied", "Authorization");
            }
            response.EnsureSuccessStatusCode();


فیلتر کردن تصاویر نمایش داده شده بر اساس هویت کاربر وارد شده‌ی به سیستم

تا اینجا هرچند دسترسی به API امن شده‌است، اما هنوز کاربر وارد شده‌ی به سیستم می‌تواند تصاویر سایر کاربران را نیز مشاهده کند. بنابراین قدم بعدی امن سازی API، عکس العمل نشان دادن به هویت کاربر جاری سیستم است.
برای این منظور به کنترلر ImageGallery.WebApi.WebApp\Controllers\ImagesController.cs سمت API مراجعه کرده و Id کاربر جاری را از لیست Claims او استخراج می‌کنیم:
namespace ImageGallery.WebApi.WebApp.Controllers
{
    [Route("api/images")]
    [Authorize]
    public class ImagesController : Controller
    {
        [HttpGet()]
        public async Task<IActionResult> GetImages()
        {
            var ownerId = this.User.Claims.FirstOrDefault(claim => claim.Type == "sub").Value;
اگر به قسمت «بررسی محتوای Access Token» مطلب جاری دقت کنید، مقدار Id کاربر در خاصیت sub این Access token قرار گرفته‌است که روش دسترسی به آن‌را در ابتدای اکشن متد GetImages فوق ملاحظه می‌کنید.
مرحله‌ی بعد، مراجعه به ImageGallery.WebApi.Services\ImagesService.cs و تغییر متد GetImagesAsync است تا صرفا بر اساس ownerId دریافت شده کار کند:
namespace ImageGallery.WebApi.Services
{
    public class ImagesService : IImagesService
    {
        public Task<List<Image>> GetImagesAsync(string ownerId)
        {
            return _images.Where(image => image.OwnerId == ownerId).OrderBy(image => image.Title).ToListAsync();
        }
پس از این تغییرات، اکشن متد GetImages سمت API چنین پیاده سازی را پیدا می‌کند که در آن بر اساس Id شخص وارد شده‌ی به سیستم، صرفا لیست تصاویر مرتبط با او بازگشت داده خواهد شد و نه لیست تصاویر تمام کاربران سیستم:
namespace ImageGallery.WebApi.WebApp.Controllers
{
    [Route("api/images")]
    [Authorize]
    public class ImagesController : Controller
    {
        [HttpGet()]
        public async Task<IActionResult> GetImages()
        {
            var ownerId = this.User.Claims.FirstOrDefault(claim => claim.Type == "sub").Value;
            var imagesFromRepo = await _imagesService.GetImagesAsync(ownerId);
            var imagesToReturn = _mapper.Map<IEnumerable<ImageModel>>(imagesFromRepo);
            return Ok(imagesToReturn);
        }
اکنون اگر از برنامه‌ی کلاینت خارج شده و مجددا به آن وارد شویم، تنها لیست تصاویر مرتبط با کاربر وارد شده، نمایش داده می‌شوند.

هنوز یک مشکل دیگر باقی است: سایر اکشن متدهای این کنترلر Web API همچنان محدود به کاربر جاری نشده‌اند. یک روش آن تغییر دستی تمام کدهای آن است. در این حالت متد IsImageOwnerAsync زیر، جهت بررسی اینکه آیا رکورد درخواستی متعلق به کاربر جاری است یا خیر، به سرویس تصاویر اضافه می‌شود:
namespace ImageGallery.WebApi.Services
{
    public class ImagesService : IImagesService
    {
        public Task<bool> IsImageOwnerAsync(Guid id, string ownerId)
        {
            return _images.AnyAsync(i => i.Id == id && i.OwnerId == ownerId);
        }
و سپس در تمام اکشن متدهای دیگر، در ابتدای آن‌ها باید این بررسی را انجام دهیم و در صورت شکست آن return Unauthorized را بازگشت دهیم.
اما روش بهتر انجام این عملیات را که در قسمت بعدی بررسی می‌کنیم، بر اساس بستن دسترسی ورود به اکشن متدها بر اساس Authorization policy است. در این حالت اگر کاربری مجوز انجام عملیاتی را نداشت، اصلا وارد کدهای یک اکشن متد نخواهد شد.


ارسال سایر User Claims مانند نقش‌ها به همراه یک Access Token

برای تکمیل قسمت ارسال تصاویر می‌خواهیم تنها کاربران نقش خاصی قادر به انجام اینکار باشند. اما اگر به محتوای access token ارسالی به سمت Web API دقت کرده باشید، حاوی Identity claims نیست. البته می‌توان مستقیما در برنامه‌ی Web API با UserInfo Endpoint، برای دریافت اطلاعات بیشتر، کار کرد که نمونه‌ای از آن‌را در قسمت قبل مشاهده کردید، اما مشکل آن زیاد شدن تعداد رفت و برگشت‌های به سمت IDP است. همچنین باید درنظر داشت که فراخوانی مستقیم UserInfo Endpoint جهت برنامه‌ی MVC client که درخواست دریافت access token را از IDP می‌دهد، متداول است و نه برنامه‌ی Web API.
برای رفع این مشکل باید در حین تعریف ApiResource، لیست claim مورد نیاز را هم ذکر کرد:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        // api-related resources (scopes)
        public static IEnumerable<ApiResource> GetApiResources()
        {
            return new List<ApiResource>
            {
                new ApiResource(
                    name: "imagegalleryapi",
                    displayName: "Image Gallery API",
                    claimTypes: new List<string> {"role" })
            };
        }
در اینجا ذکر claimTypes است که سبب خواهد شد نقش کاربر جاری به توکن دسترسی اضافه شود.

سپس کار با اکشن متد CreateImage در سمت API را به نقش PayingUser محدود می‌کنیم:
namespace ImageGallery.WebApi.WebApp.Controllers
{
    [Route("api/images")]
    [Authorize]
    public class ImagesController : Controller
    {
        [HttpPost]
        [Authorize(Roles = "PayingUser")]
        public async Task<IActionResult> CreateImage([FromBody] ImageForCreationModel imageForCreation)
        {
همچنین در این اکشن متد، پیش از فراخوانی متد AddImageAsync نیاز است مشخص کنیم OwnerId این تصویر کیست تا رکورد بانک اطلاعاتی تصویر آپلود شده، دقیقا به اکانت متناظری در سمت IDP مرتبط شود:
var ownerId = User.Claims.FirstOrDefault(c => c.Type == "sub").Value;
imageEntity.OwnerId = ownerId;
// add and save.
await _imagesService.AddImageAsync(imageEntity);

نکته‌ی مهم: در اینجا نباید این OwnerId را از سمت برنامه‌ی کلاینت MVC به سمت برنامه‌ی Web API ارسال کرد. برنامه‌ی Web API باید این اطلاعات را از access token اعتبارسنجی شده‌ی رسیده استخراج و استفاده کند؛ از این جهت که دستکاری اطلاعات اعتبارسنجی نشده‌ی ارسالی به سمت Web API ساده‌است؛ اما access tokenها دارای امضای دیجیتال هستند.

در سمت کلاینت نیز در فایل ImageGallery.MvcClient.WebApp\Views\Shared\_Layout.cshtml نمایش لینک افزودن تصویر را نیز محدود به PayingUser می‌کنیم:
@if(User.IsInRole("PayingUser"))
{
  <li><a asp-area="" asp-controller="Gallery" asp-action="AddImage">Add an image</a></li>
  <li><a asp-area="" asp-controller="Gallery" asp-action="OrderFrame">Order a framed picture</a></li>
}
علاوه بر آن، در کنترلر ImageGallery.MvcClient.WebApp\Controllers\GalleryController.cs نیاز است فیلتر Authorize زیر نیز به اکشن متد نمایش صفحه‌ی AddImage اضافه شود تا فراخوانی مستقیم آدرس آن در مرورگر، توسط سایر کاربران میسر نباشد:
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp.Controllers
{
    [Authorize]
    public class GalleryController : Controller
    {
        [Authorize(Roles = "PayingUser")]
        public IActionResult AddImage()
        {
            return View();
        }
این مورد را باید به متد AddImage در حالت دریافت اطلاعات از کاربر نیز افزود تا اگر شخصی مستقیما با این قسمت کار کرد، حتما سطح دسترسی او بررسی شود:
[HttpPost]
[Authorize(Roles = "PayingUser")]
[ValidateAntiForgeryToken]
public async Task<IActionResult> AddImage(AddImageViewModel addImageViewModel)

برای آزمایش این قسمت یکبار از برنامه خارج شده و سپس با اکانت User 1 که PayingUser است به سیستم وارد شوید. در ادامه از منوی بالای سایت، گزینه‌ی Add an image را انتخاب کرده و تصویری را آپلود کنید. پس از آن، این تصویر آپلود شده را در لیست تصاویر صفحه‌ی اول سایت، مشاهده خواهید کرد.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
برای اجرای برنامه:
- ابتدا به پوشه‌ی src\WebApi\ImageGallery.WebApi.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا WebAPI برنامه راه اندازی شود.
- سپس به پوشه‌ی src\IDP\DNT.IDP مراجعه کرده و و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا برنامه‌ی IDP راه اندازی شود.
- در آخر به پوشه‌ی src\MvcClient\ImageGallery.MvcClient.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا MVC Client راه اندازی شود.
اکنون که هر سه برنامه در حال اجرا هستند، مرورگر را گشوده و مسیر https://localhost:5001 را درخواست کنید. در صفحه‌ی login نام کاربری را User 1 و کلمه‌ی عبور آن‌را password وارد کنید.
مطالب
امن سازی برنامه‌های ASP.NET Core توسط IdentityServer 4x - قسمت ششم - کار با User Claims
از Claims جهت ارائه‌ی اطلاعات مرتبط با هویت هر کاربر و همچنین Authorization استفاده می‌شود. برای مثال درنگارش‌های قبلی ASP.NET، مفاهیمی مانند «نقش‌ها» وجود دارند. در نگارش‌های جدیدتر آن، «نقش‌ها» تنها یکی از انواع «User Claims» هستند. در قسمت‌های قبل روش تعریف این Claims را در IDP و همچنین تنظیمات مورد نیاز جهت دریافت آن‌ها را در سمت برنامه‌ی Mvc Client بررسی کردیم. در اینجا مطالب تکمیلی کار با User Claims را مرور خواهیم کرد.


بررسی Claims Transformations

می‌خواهیم Claims بازگشت داده شده‌ی توسط IDP را به یکسری Claims که کار کردن با آن‌ها در برنامه‌ی MVC Client ساده‌تر است، تبدیل کنیم.
زمانیکه اطلاعات Claim، توسط میان‌افزار oidc دریافت می‌شود، ابتدا بررسی می‌شود که آیا دیکشنری نگاشت‌ها وجود دارد یا خیر؟ اگر بله، کار نگاشت‌ها از یک claim type به claim type دیگر انجام می‌شود.
برای مثال لیست claims اصلی بازگشت داده شده‌ی توسط IDP، پس از تبدیلات و نگاشت‌های آن در برنامه‌ی کلاینت، یک چنین شکلی را پیدا می‌کند:
Claim type: sid - Claim value: f3940d6e58cbb576669ee49c90e22cb1
Claim type: http://schemas.xmlsoap.org/ws/2005/05/identity/claims/nameidentifier - Claim value: d860efca-22d9-47fd-8249-791ba61b07c7
Claim type: http://schemas.microsoft.com/identity/claims/identityprovider - Claim value: local
Claim type: http://schemas.microsoft.com/claims/authnmethodsreferences - Claim value: pwd
Claim type: given_name - Claim value: Vahid
Claim type: family_name - Claim value: N
در ادامه می‌خواهیم نوع‌های آن‌ها را ساده‌تر کنیم و آن‌ها را دقیقا تبدیل به همان claim typeهایی کنیم که در سمت IDP تنظیم شده‌اند. برای این منظور به فایل src\MvcClient\ImageGallery.MvcClient.WebApp\Startup.cs مراجعه کرده و سازنده‌ی آن‌را به صورت زیر تغییر می‌دهیم:
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp
{
    public class Startup
    {
        public Startup(IConfiguration configuration)
        {
            Configuration = configuration;
            JwtSecurityTokenHandler.DefaultInboundClaimTypeMap.Clear();
        }
در اینجا جدول نگاشت‌های پیش‌فرض Claims بازگشت داده شده‌ی توسط IDP به Claims سمت کلاینت، پاک می‌شود.
در ادامه اگر مجددا لیست claims را پس از logout و login، بررسی کنیم، به این صورت تبدیل شده‌است:
• Claim type: sid - Claim value: 91f5a09da5cdbbe18762526da1b996fb
• Claim type: sub - Claim value: d860efca-22d9-47fd-8249-791ba61b07c7
• Claim type: idp - Claim value: local
• Claim type: given_name - Claim value: Vahid
• Claim type: family_name - Claim value: N
اکنون این نوع‌ها دقیقا با آن‌چیزی که IDP ارائه می‌دهد، تطابق دارند.


کار با مجموعه‌ی User Claims

تا اینجا لیست this.User.Claims، به همراه تعدادی Claims است که به آن‌ها نیازی نداریم؛ مانند sid که بیانگر session id در سمت IDP است و یا idp به معنای identity provider می‌باشد. حذف آن‌ها حجم کوکی نگهداری کننده‌ی آن‌ها را کاهش می‌دهد. همچنین می‌خواهیم تعدادی دیگر را نیز به آن‌ها اضافه کنیم.
علاوه بر این‌ها میان‌افزار oidc، یکسری از claims دریافتی را راسا فیلتر و حذف می‌کند؛ مانند زمان منقضی شدن توکن و امثال آن که در عمل واقعا به تعدادی از آن‌ها نیازی نداریم. اما می‌توان این سطح تصمیم گیری فیلتر claims رسیده را نیز کنترل کرد. در تنظیمات متد AddOpenIdConnect، خاصیت options.ClaimActions نیز وجود دارد که توسط آن می‌توان بر روی حذف و یا افزوده شدن Claims، کنترل بیشتری را اعمال کرد:
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp
{
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
// ...
              .AddOpenIdConnect("oidc", options =>
              {
  // ...
                  options.ClaimActions.Remove("amr");
                  options.ClaimActions.DeleteClaim("sid");
                  options.ClaimActions.DeleteClaim("idp");
              });
        }
در اینجا فراخوانی متد Remove، به معنای حذف فیلتری است که کار حذف کردن خودکار claim ویژه‌ی amr را که بیانگر نوع authentication است، انجام می‌دهد (متد Remove در اینجا یعنی مطمئن شویم که amr در لیست claims باقی می‌ماند). همچنین فراخوانی متد DeleteClaim، به معنای حذف کامل یک claim موجود است.

اکنون اگر پس از logout و login، لیست this.User.Claims را بررسی کنیم، دیگر خبری از sid و idp در آن نیست. همچنین claim از نوع amr نیز به صورت پیش‌فرض حذف نشده‌است:
• Claim type: sub - Claim value: d860efca-22d9-47fd-8249-791ba61b07c7
• Claim type: amr - Claim value: pwd
• Claim type: given_name - Claim value: Vahid
• Claim type: family_name - Claim value: N

افزودن Claim جدید آدرس کاربر

برای افزودن Claim جدید آدرس کاربر، به کلاس src\IDP\DNT.IDP\Config.cs مراجعه کرده و آن‌را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        // identity-related resources (scopes)
        public static IEnumerable<IdentityResource> GetIdentityResources()
        {
            return new List<IdentityResource>
            {
                new IdentityResources.OpenId(),
                new IdentityResources.Profile(),
                new IdentityResources.Address()
            };
        }
در اینجا در لیست Resources، گزینه‌ی IdentityResources.Address نیز اضافه شده‌است که به Claim آدرس مرتبط است.
همین مورد را به لیست AllowedScopes متد GetClients نیز اضافه می‌کنیم:
AllowedScopes =
{
    IdentityServerConstants.StandardScopes.OpenId,
    IdentityServerConstants.StandardScopes.Profile,
    IdentityServerConstants.StandardScopes.Address
},
در آخر Claim متناظر با Address را نیز به اطلاعات هر کاربر، در متد GetUsers، اضافه می‌کنیم:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static List<TestUser> GetUsers()
        {
            return new List<TestUser>
            {
                new TestUser
                {
// ...
                    Claims = new List<Claim>
                    {
// ...
                        new Claim("address", "Main Road 1")
                    }
                },
                new TestUser
                {
// ...
                    Claims = new List<Claim>
                    {
// ...
                        new Claim("address", "Big Street 2")
                    }
                }
            };
        }
تا اینجا تنظیمات IDP برای افزودن Claim جدید آدرس به پایان می‌رسد.
پس از آن به کلاس ImageGallery.MvcClient.WebApp\Startup.cs مراجعه می‌کنیم تا درخواست این claim را به لیست scopes میان‌افزار oidc اضافه کنیم:
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
// ...
              .AddOpenIdConnect("oidc", options =>
              {
   // ...
                  options.Scope.Add("address");
   // …
   options.ClaimActions.DeleteClaim("address");
              });
        }
همچنین می‌خواهیم مطمئن شویم که این claim درون claims identity قرار نمی‌گیرد. به همین جهت DeleteClaim در اینجا فراخوانی شده‌است تا این Claim به کوکی نهایی اضافه نشود تا بتوانیم همواره آخرین مقدار به روز شده‌ی آن‌را از UserInfo Endpoint دریافت کنیم.

یک نکته: فراخوانی DeleteClaim بر روی address غیر ضروری است و می‌شود این سطر را حذف کرد. از این جهت که اگر به سورس OpenID Connect Options مایکروسافت مراجعه کنیم، مشاهده خواهیم کرد که میان‌افزار اعتبارسنجی استاندارد ASP.NET Core، تنها تعداد معدودی از claims را نگاشت می‌کند. به این معنا که هر claim ای که در token وجود داشته باشد، اما اینجا نگاشت نشده باشد، در claims نهایی حضور نخواهند داشت و address claim یکی از این‌ها نیست. بنابراین در لیست نهایی this.User.Claims حضور نخواهد داشت؛ مگر اینکه مطابق همین سورس، با استفاده از متد options.ClaimActions.MapUniqueJsonKey، یک نگاشت جدید را برای آن تهیه کنیم و البته چون نمی‌خواهیم آدرس در لیست claims وجود داشته باشد، این نگاشت را تعریف نخواهیم کرد.


دریافت اطلاعات بیشتری از کاربران از طریق UserInfo Endpoint

همانطور که در قسمت قبل با بررسی «تنظیمات بازگشت Claims کاربر به برنامه‌ی کلاینت» عنوان شد، میان‌افزار oidc با UserInfo Endpoint کار می‌کند که تمام عملیات آن خودکار است. در اینجا امکان کار با آن از طریق برنامه نویسی مستقیم نیز جهت دریافت اطلاعات بیشتری از کاربران، وجود دارد. برای مثال شاید به دلایل امنیتی نخواهیم آدرس کاربر را در لیست Claims او قرار دهیم. این مورد سبب کوچک‌تر شدن کوکی متناظر با این اطلاعات و همچنین دسترسی به اطلاعات به روزتری از کاربر می‌شود.
درخواستی که به سمت UserInfo Endpoint ارسال می‌شود، باید یک چنین فرمتی را داشته باشد:
GET idphostaddress/connect/userinfo
Authorization: Bearer R9aty5OPlk
یک درخواست از نوع GET و یا POST است که به سمت آدرس UserInfo Endpoint ارسال می‌شود. در اینجا ذکر Access token نیز ضروری است. از این جهت که بر اساس scopes ذکر شده‌ی در آن، لیست claims درخواستی مشخص شده و بازگشت داده می‌شوند.

اکنون برای دریافت دستی اطلاعات آدرس از IDP و UserInfo Endpoint آن، ابتدا نیاز است بسته‌ی نیوگت IdentityModel را به پروژه‌ی Mvc Client اضافه کنیم:
dotnet add package IdentityModel
توسط این بسته می‌توان به DiscoveryClient دسترسی یافت و به کمک آن آدرس UserInfo Endpoint را استخراج می‌کنیم:
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp.Controllers
{
    [Authorize]
    public class GalleryController : Controller
    {
        public async Task<IActionResult> OrderFrame()
        {
            var discoveryClient = new DiscoveryClient(_configuration["IDPBaseAddress"]);
            var metaDataResponse = await discoveryClient.GetAsync();

            var userInfoClient = new UserInfoClient(metaDataResponse.UserInfoEndpoint);

            var accessToken = await HttpContext.GetTokenAsync(OpenIdConnectParameterNames.AccessToken);
            var response = await userInfoClient.GetAsync(accessToken);
            if (response.IsError)
            {
                throw new Exception("Problem accessing the UserInfo endpoint.", response.Exception);
            }

            var address = response.Claims.FirstOrDefault(c => c.Type == "address")?.Value;
            return View(new OrderFrameViewModel(address));
        }
در اینجا یک اکشن متد جدید را جهت سفارش نگارش قاب شده‌ی تصاویر گالری اضافه کرده‌ایم. کار این اکشن متد، دریافت آخرین آدرس شخص از IDP و سپس ارسال آن به View متناظر است. برای این منظور ابتدا یک DiscoveryClient را بر اساس آدرس IDP تشکیل داده‌ایم. حاصل آن متادیتای این IDP است که یکی از مشخصات آن UserInfoEndpoint می‌باشد. سپس بر این اساس، UserInfoClient را تشکیل داده و Access token جاری را به سمت این endpoint ارسال می‌کنیم. حاصل آن، آخرین Claims کاربر است که مستقیما از IDP دریافت شده و از کوکی جاری کاربر خوانده نمی‌شود. سپس از این لیست، مقدار Claim متناظر با address را استخراج کرده و آن‌را به View ارسال می‌کنیم.
OrderFrameViewModel ارسالی به View، یک چنین شکلی را دارد:
namespace ImageGallery.MvcClient.ViewModels
{
    public class OrderFrameViewModel
    {
        public string Address { get; } = string.Empty;

        public OrderFrameViewModel(string address)
        {
            Address = address;
        }
    }
}
و View متناظر با این اکشن متد در آدرس Views\Gallery\OrderFrame.cshtml به صورت زیر تعریف شده‌است که آدرس شخص را نمایش می‌دهد:
@model ImageGallery.MvcClient.ViewModels.OrderFrameViewModel
<div class="container">
    <div class="h3 bottomMarginDefault">Order a framed version of your favorite picture.</div>
    <div class="text bottomMarginSmall">We've got this address on record for you:</div>
    <div class="text text-info bottomMarginSmall">@Model.Address</div>
    <div class="text">If this isn't correct, please contact us.</div>
</div>

سپس به Shared\_Layout.cshtml مراجعه کرده و لینکی را به این اکشن متد و View، اضافه می‌کنیم:
<li><a asp-area="" asp-controller="Gallery" asp-action="OrderFrame">Order a framed picture</a></li>

اکنون اگر برنامه را اجرا کنیم، پس از login، یک چنین خروجی قابل مشاهده است:


همانطور که ملاحظه می‌کنید، آدرس شخص به صورت مستقیم از UserInfo Endpoint دریافت و نمایش داده شده‌است.


بررسی Authorization مبتنی بر نقش‌ها

تا اینجا مرحله‌ی Authentication را که مشخص می‌کند کاربر وار شده‌ی به سیستم کیست، بررسی کردیم که اطلاعات آن از Identity token دریافتی از IDP استخراج می‌شود. مرحله‌ی پس از ورود به سیستم، مشخص کردن سطوح دسترسی کاربر و تعیین این مورد است که کاربر مجاز به انجام چه کارهایی می‌باشد. به این مرحله Authorization می‌گویند و روش‌های مختلفی برای مدیریت آن وجود دارد:
الف) RBAC و یا Role-based Authorization و یا تعیین سطوح دسترسی بر اساس نقش‌های کاربر
در این حالت claim ویژه‌ی role، از IDP دریافت شده و توسط آن یکسری سطوح دسترسی کاربر مشخص می‌شوند. برای مثال کاربر وارد شده‌ی به سیستم می‌تواند تصویری را اضافه کند و یا آیا مجاز است نگارش قاب شده‌ی تصویری را درخواست دهد؟
ب) ABAC و یا Attribute based access control روش دیگر مدیریت سطوح دسترسی است و عموما آن‌را نسبت به حالت الف ترجیح می‌دهند که آن‌را در قسمت‌های بعدی بررسی خواهیم کرد.

در اینجا روش «تعیین سطوح دسترسی بر اساس نقش‌های کاربر» را بررسی می‌کنیم. برای این منظور به تنظیمات IDP در فایل src\IDP\DNT.IDP\Config.cs مراجعه کرده و claims جدیدی را تعریف می‌کنیم:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static List<TestUser> GetUsers()
        {
            return new List<TestUser>
            {
                new TestUser
                {
//...
                    Claims = new List<Claim>
                    {
//...
                        new Claim("role", "PayingUser")
                    }
                },
                new TestUser
                {
//...
                    Claims = new List<Claim>
                    {
//...
                        new Claim("role", "FreeUser")
                    }
                }
            };
        }
در اینجا دو نقش FreeUser و PayingUser به صورت claimهایی جدید به دو کاربر IDP اضافه شده‌اند.

سپس باید برای این claim جدید یک scope جدید را نیز به قسمت GetIdentityResources اضافه کنیم تا توسط client قابل دریافت شود:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static IEnumerable<IdentityResource> GetIdentityResources()
        {
            return new List<IdentityResource>
            {
                // ...
                new IdentityResource(
                    name: "roles",
                    displayName: "Your role(s)",
                    claimTypes: new List<string>() { "role" })
            };
        }
چون roles یکی از scopeهای استاندارد نیست، آن‌را به صورت یک IdentityResource سفارشی تعریف کرده‌ایم. زمانیکه scope ای به نام roles درخواست می‌شود، لیستی از نوع claimTypes بازگشت داده خواهد شد.

همچنین باید به کلاینت مجوز درخواست این scope را نیز بدهیم. به همین جهت آن‌را به AllowedScopes مشخصات Client نیز اضافه می‌کنیم:
namespace DNT.IDP
{
    public static class Config
    {
        public static IEnumerable<Client> GetClients()
        {
            return new List<Client>
            {
                new Client
                {
// ...
                    AllowedScopes =
                    {
// ...
                        "roles"
                    }
// ...
                }
             };
        }

در ادامه قرار است تنها کاربری که دارای نقش PayingUser است،  امکان دسترسی به سفارش نگارش قاب شده‌ی تصاویر را داشته باشد. به همین جهت به کلاس ImageGallery.MvcClient.WebApp\Startup.cs برنامه‌ی کلاینت مراجعه کرده و درخواست scope نقش‌های کاربر را به متد تنظیمات AddOpenIdConnect اضافه می‌کنیم:
options.Scope.Add("roles");

برای آزمایش آن، یکبار از برنامه خارج شده و مجددا به آن وارد شوید. اینبار در صفحه‌ی consent، از کاربر مجوز دسترسی به نقش‌های او نیز سؤال پرسیده می‌شود:


اما اگر به لیست موجود در this.User.Claims در برنامه‌ی کلاینت مراجعه کنیم، نقش او را مشاهده نخواهیم کرد و به این لیست اضافه نشده‌است:
• Claim type: sub - Claim value: d860efca-22d9-47fd-8249-791ba61b07c7
• Claim type: amr - Claim value: pwd
• Claim type: given_name - Claim value: Vahid
• Claim type: family_name - Claim value: N

همانطور که در نکته‌ای پیشتر نیز ذکر شد، چون role جزو لیست نگاشت‌های OpenID Connect Options مایکروسافت نیست، آن‌را به صورت خودکار به لیست claims اضافه نمی‌کند؛ دقیقا مانند آدرسی که بررسی کردیم. برای رفع این مشکل و افزودن نگاشت آن در متد تنظیمات AddOpenIdConnect، می‌توان از متد MapUniqueJsonKey به صورت زیر استفاده کرد:
options.ClaimActions.MapUniqueJsonKey(claimType: "role", jsonKey: "role");
برای آزمایش آن، یکبار از برنامه خارج شده و مجددا به آن وارد شوید. اینبار لیست this.User.Claims به صورت زیر تغییر کرده‌است که شامل role نیز می‌باشد:
• Claim type: sub - Claim value: d860efca-22d9-47fd-8249-791ba61b07c7
• Claim type: amr - Claim value: pwd
• Claim type: given_name - Claim value: Vahid
• Claim type: family_name - Claim value: N
• Claim type: role - Claim value: PayingUser


استفاده از نقش تعریف شده جهت محدود کردن دسترسی به سفارش تصاویر قاب شده

در ادامه قصد داریم لینک درخواست تصاویر قاب شده را فقط برای کاربرانی که دارای نقش PayingUser هستند، نمایش دهیم. به همین جهت به فایل Views\Shared\_Layout.cshtml مراجعه کرده و آن‌را به صورت زیر تغییر می‌دهیم:
@if(User.IsInRole("PayingUser"))
{
   <li><a asp-area="" asp-controller="Gallery" asp-action="OrderFrame">Order a framed picture</a></li>
}
در این حالت از متد استاندارد User.IsInRole برای بررسی نقش کاربر جاری استفاده شده‌است. اما این متد هنوز نمی‌داند که نقش‌ها را باید از کجا دریافت کند و اگر آن‌را آزمایش کنید، کار نمی‌کند. برای تکمیل آن به فایل ImageGallery.MvcClient.WebApp\Startup.cs مراجعه کرده تنظیمات متد AddOpenIdConnect را به صورت زیر تغییر می‌دهیم:
options.TokenValidationParameters = new TokenValidationParameters
{
    NameClaimType = JwtClaimTypes.GivenName,
    RoleClaimType = JwtClaimTypes.Role,
};
TokenValidationParameters نحوه‌ی اعتبارسنجی توکن دریافتی از IDP را مشخص می‌کند. همچنین مشخص می‌کند که چه نوع claim ای از token دریافتی  از IDP به RoleClaimType سمت ASP.NET Core نگاشت شود.
اکنون برای آزمایش آن یکبار از سیستم خارج شده و مجددا به آن وارد شوید. پس از آن لینک درخواست نگارش قاب شده‌ی تصاویر، برای کاربر User 1 نمایان خواهد بود و نه برای User 2 که FreeUser است.

البته هرچند تا این لحظه لینک نمایش View متناظر با اکشن متد OrderFrame را امن کرده‌ایم، اما هنوز خود این اکشن متد به صورت مستقیم با وارد کردن آدرس https://localhost:5001/Gallery/OrderFrame در مرورگر قابل دسترسی است. برای رفع این مشکل به کنترلر گالری مراجعه کرده و دسترسی به اکشن متد OrderFrame را توسط فیلتر Authorize و با مقدار دهی خاصیت Roles آن محدود می‌کنیم:
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp.Controllers
{
    [Authorize]
    public class GalleryController : Controller
    {
        [Authorize(Roles = "PayingUser")]
        public async Task<IActionResult> OrderFrame()
        {
خاصیت Roles فیلتر Authorize، می‌تواند چندین نقش جدا شده‌ی توسط کاما را نیز دریافت کند.
برای آزمایش آن، توسط مشخصات کاربر User 2 به سیستم وارد شده و آدرس https://localhost:5001/Gallery/OrderFrame را مستقیما در مرورگر وارد کنید. در این حالت یک چنین تصویری نمایان خواهد شد:


همانطور که مشاهده می‌کنید، علاوه بر عدم دسترسی به این اکشن متد، به صفحه‌ی Account/AccessDenied که هنوز در برنامه‌ی کلاینت تعریف نشده‌است، هدایت شده‌ایم. به همین جهت خطای 404 و یا یافت نشد، نمایش داده شده‌است.
برای تغییر مقدار پیش‌فرض صفحه‌ی عدم دسترسی، ابتدا Controllers\AuthorizationController.cs را با این محتوا ایجاد می‌کنیم:
using Microsoft.AspNetCore.Mvc;

public class AuthorizationController : Controller
{
    public IActionResult AccessDenied()
    {
        return View();
    }
}
سپس View آن‌را در فایل Views\Authorization\AccessDenied.cshtml به صورت زیر تکمیل خواهیم کرد که لینک به logout نیز در آن وجود دارد:
<div class="container">
    <div class="h3">Woops, looks like you're not authorized to view this page.</div>
    <div>Would you prefer to <a asp-controller="Gallery" asp-action="Logout">log in as someone else</a>?</div>
</div>

اکنون نیاز است تا این آدرس جدید را به کلاس ImageGallery.MvcClient.WebApp\Startup.cs معرفی کنیم.
namespace ImageGallery.MvcClient.WebApp
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.AddAuthentication(options =>
            {
                // ...
            }).AddCookie("Cookies", options =>
              {
                  options.AccessDeniedPath = "/Authorization/AccessDenied";
              })
// ...
آدرس جدید Authorization/AccessDenied باید به تنظیمات AddCookie اضافه شود تا توسط سیستم شناخته شده و مورد استفاده قرار گیرد. علت اینجا است که role claims، از کوکی رمزنگاری شده‌ی برنامه استخراج می‌شوند. به همین جهت تنظیم آن مرتبط است به AddCookie.
برای آزمایش آن، یکبار از برنامه خارج شده و مجددا با اکانت User 2 به آن وارد شوید و آدرس https://localhost:5001/Gallery/OrderFrame را مستقیما در مرورگر وارد کنید. اینبار تصویر زیر که همان آدرس جدید تنظیم شده‌است نمایش داده خواهد شد:




کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
برای اجرای برنامه:
- ابتدا به پوشه‌ی src\WebApi\ImageGallery.WebApi.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا WebAPI برنامه راه اندازی شود.
- سپس به پوشه‌ی src\IDP\DNT.IDP مراجعه کرده و و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا برنامه‌ی IDP راه اندازی شود.
- در آخر به پوشه‌ی src\MvcClient\ImageGallery.MvcClient.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا MVC Client راه اندازی شود.
اکنون که هر سه برنامه در حال اجرا هستند، مرورگر را گشوده و مسیر https://localhost:5001 را درخواست کنید. در صفحه‌ی login نام کاربری را User 1 و کلمه‌ی عبور آن‌را password وارد کنید.
مسیرراه‌ها
React 16x
پیش نیاز ها
کامپوننت ها
ترکیب کامپوننت ها
طراحی یک گرید
مسیریابی 
کار با فرم ها
ارتباط با سرور
احراز هویت و اعتبارسنجی کاربران 
React Hooks  
توزیع برنامه

مدیریت پیشرفته‌ی حالت در React با Redux و Mobx   

       Redux
       MobX  

مطالب تکمیلی