نظرات اشتراکها
اشتراکها
مروری بر امنیت در در asp.net core
اشتراکها
راهنمای سریع امنیت در دات نت
ارائهی NET 5. یا پایان NET Standard.
تا پیش از ارائهی NET 5.، پیاده سازیهای مجزایی از دات نت مانند Full .NET Framework ،.NET Core ،Xamarin و غیره وجود داشتند و دارند. در این حالت برای اینکه بتوان یک class library قابل اجرای بر روی تمام اینها را ارائه داد، نیاز به ارائهی API ای بود که بین تمام آنها به اشتراک گذاشته شود و این دقیقا هدف وجودی NET Standard. است؛ اما ... مشکلات زیر را نیز به همراه دارد:
هر زمانیکه نیاز به افزودن یک API جدید باشد، نیاز خواهد بود تا یک نگارش جدید از NET Standard. ارائه شود. سپس تمام نگارشهای مختلف دات نت باید سعی کنند به صورت مجزایی این API جدید را پیاده سازی کنند. این پروسه بسیار کند است. همچنین همواره باید مراجع مختلف را دقیق بررسی کنید که برای مثال کدام نگارش از دات نت، کدام نگارش از NET Standard. را پیاده سازی کردهاست.
با ارائهی NET 5.، وضعیت کاملا فرق کردهاست. در اینجا یک «کد پایهی اشتراکی» را برای تمام نگارشهای مختلف دات نت داریم و این نگارش میخواهد مخصوص دسکتاپ یا برنامههای موبایل باشد، تفاوتی نمیکند. اکنون که تمام نگارشهای مختلف دات نت بر فراز یک کد اشتراکی پایه کار میکنند، دیگر نیازی به ارائهی مجزای یک API استاندارد و سپس پیاده سازی مجزای دیگری از آن، نیست.
نگارشهای ویژهی NET 5.، مخصوص سکوهای کاری مختلف
همانطور که عنوان شد، NET 5. در اصل یک «مجموعه کد اشتراکی» بین NET Core ،Mono ،Xamarin. و سایر پیاده سازیهای دات نت است. اما سکوهای کاری مختلف، مانند Android، iOS، ویندوز و غیره، به همراه کدهای قابل توجهی که مختص به آن سیستم عاملهای خاص باشند نیز هستند. برای رفع این مشکل، یکسری TFM یا target framework name/Target Framework Moniker ارائه شدهاند. برای مثال net5.0 یکی از آنها است. زمانیکه از این TFM استفاده میکنید، یعنی در حال کار با API ای هستید که در تمام نگارشهای چندسکویی مختلف دات نت، مهیا و قابل استفادهاست. نام جدید «net5.0» جایگزین کنندهی نامهای قدیمی «netcoreapp» و «netstandard» است.
در اینجا اگر نیاز به کار با API مخصوص ویندوز را نیز داشتید، میتوانید از TFM مخصوص آن که net5.0-windows نام دارد استفاده کنید. «net5.0-windows» به این معنا است که به تمام امکانات net5.0 دسترسی دارید؛ به علاوهی API ای که مختص به سیستم عامل ویندوز است (مانند Windows Forms و WPF). در دات نت 6، دو TFM جدید net6.0-android و net6.0-ios را نیز شاهد خواهیم بود.
کار کردن با این اسامی و درک آنها نیز سادهاست. برای مثال net6.0-ios به این معنا است که این قطعه کد و اسمبلی آن، میتواند تمام کتابخانههای مخصوص net5.0 و net6.0 را نیز استفاده کند؛ اما نه کتابخانههایی که به صورت اختصاصی برای net5.0-windows و یا net6.0-android کامپایل شدهاند.
این توضیحات به معنای پایان کار «NET Standard.» است. پس از NET Standard 2.1. فعلی، دیگر هیچ نگارش جدیدتری از آن ارائه نخواهد شد و البته net5.0 و تمام نگارشهای پس از آن، قابلیت استفادهی از کتابخانههای مبتنی بر NET Standard 2.1. و پیش از آنرا نیز دارا هستند. بنابراین از این پس، net5.0 را به عنوان پایهی به اشتراک گذاری کدها مدنظر داشته باشید.
سؤال: اگر امروز خواستیم کتابخانهای را تولید کنیم، باید از کدام TFM استفاده کرد؟
net5.0 و تمام نگارشهای پس از آن، از کتابخانههای مبتنی بر NET Standard 2.1. و قبل از آن نیز پیشیبانی میکنند. در این حالت تنها دلیل تغییر TFM کتابخانههای قدیمی موجود به net5.0، میتواند دسترسی به یکسری API جدید باشد. اما در مورد کتابخانههای جدید چطور؟ آیا باید برای مثال از netstandard2.0 استفاده کرد و یا از net5.0؟ این مورد بستگی به نوع پروژهی در حال تهیه دارد:
- اجزای مختلف یک برنامه: اگر از کتابخانهها برای شکستن برنامهی خود به چندین قسمت استفاده میکنید، بهتر است از نام جدید netX.Y استفاده کنید (مانند net5.0). که در اینجا X.Y، منظور پایینترین شماره نگارش NET. ای است که برنامهی شما قرار است بر مبنای آن تهیه شود.
- کتابخانههای با قابلیت استفادهی مجدد: اگر قرار است از کتابخانهی شما در NET 4x. نیز استفاده شود، با netstandard2.0 شروع کنید. بهتر است netstandard1x را فراموش کنید؛ چون دیگر پشتیبانی نمیشود. اگر نیازی به پشتیبانی از NET 4x. ندارید، میتوانید یا از netstandard2.1 و یا از net5.0 استفاده کنید و اگر در این حالت نیازی به پشتیبانی از NET Core 3x. ندارید، میتوانید مستقیما با net5.0 شروع کنید.
بنابراین به صورت خلاصه:
- netstandard2.0 امکان اشتراک کدها را بین NET 4x. و سایر سکوهای کاری میسر میکند.
- netstandard2.1 امکان اشتراک کدها را بین Mono ،Xamarin و NET Core 3x. میسر میکند.
- net5.0، مخصوص نگارش فعلی و آیندهی دات نت است.
و یا حتی میتوانید یک کتابخانه را به صورت multi-targeting با پشتیبانی از تمام TFMهای یاد شدهی فوق نیز تولید کنید:
تا پیش از ارائهی NET 5.، پیاده سازیهای مجزایی از دات نت مانند Full .NET Framework ،.NET Core ،Xamarin و غیره وجود داشتند و دارند. در این حالت برای اینکه بتوان یک class library قابل اجرای بر روی تمام اینها را ارائه داد، نیاز به ارائهی API ای بود که بین تمام آنها به اشتراک گذاشته شود و این دقیقا هدف وجودی NET Standard. است؛ اما ... مشکلات زیر را نیز به همراه دارد:
هر زمانیکه نیاز به افزودن یک API جدید باشد، نیاز خواهد بود تا یک نگارش جدید از NET Standard. ارائه شود. سپس تمام نگارشهای مختلف دات نت باید سعی کنند به صورت مجزایی این API جدید را پیاده سازی کنند. این پروسه بسیار کند است. همچنین همواره باید مراجع مختلف را دقیق بررسی کنید که برای مثال کدام نگارش از دات نت، کدام نگارش از NET Standard. را پیاده سازی کردهاست.
با ارائهی NET 5.، وضعیت کاملا فرق کردهاست. در اینجا یک «کد پایهی اشتراکی» را برای تمام نگارشهای مختلف دات نت داریم و این نگارش میخواهد مخصوص دسکتاپ یا برنامههای موبایل باشد، تفاوتی نمیکند. اکنون که تمام نگارشهای مختلف دات نت بر فراز یک کد اشتراکی پایه کار میکنند، دیگر نیازی به ارائهی مجزای یک API استاندارد و سپس پیاده سازی مجزای دیگری از آن، نیست.
نگارشهای ویژهی NET 5.، مخصوص سکوهای کاری مختلف
همانطور که عنوان شد، NET 5. در اصل یک «مجموعه کد اشتراکی» بین NET Core ،Mono ،Xamarin. و سایر پیاده سازیهای دات نت است. اما سکوهای کاری مختلف، مانند Android، iOS، ویندوز و غیره، به همراه کدهای قابل توجهی که مختص به آن سیستم عاملهای خاص باشند نیز هستند. برای رفع این مشکل، یکسری TFM یا target framework name/Target Framework Moniker ارائه شدهاند. برای مثال net5.0 یکی از آنها است. زمانیکه از این TFM استفاده میکنید، یعنی در حال کار با API ای هستید که در تمام نگارشهای چندسکویی مختلف دات نت، مهیا و قابل استفادهاست. نام جدید «net5.0» جایگزین کنندهی نامهای قدیمی «netcoreapp» و «netstandard» است.
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk"> <PropertyGroup> <TargetFramework>net5.0</TargetFramework> </PropertyGroup> </Project>
کار کردن با این اسامی و درک آنها نیز سادهاست. برای مثال net6.0-ios به این معنا است که این قطعه کد و اسمبلی آن، میتواند تمام کتابخانههای مخصوص net5.0 و net6.0 را نیز استفاده کند؛ اما نه کتابخانههایی که به صورت اختصاصی برای net5.0-windows و یا net6.0-android کامپایل شدهاند.
این توضیحات به معنای پایان کار «NET Standard.» است. پس از NET Standard 2.1. فعلی، دیگر هیچ نگارش جدیدتری از آن ارائه نخواهد شد و البته net5.0 و تمام نگارشهای پس از آن، قابلیت استفادهی از کتابخانههای مبتنی بر NET Standard 2.1. و پیش از آنرا نیز دارا هستند. بنابراین از این پس، net5.0 را به عنوان پایهی به اشتراک گذاری کدها مدنظر داشته باشید.
سؤال: اگر امروز خواستیم کتابخانهای را تولید کنیم، باید از کدام TFM استفاده کرد؟
net5.0 و تمام نگارشهای پس از آن، از کتابخانههای مبتنی بر NET Standard 2.1. و قبل از آن نیز پیشیبانی میکنند. در این حالت تنها دلیل تغییر TFM کتابخانههای قدیمی موجود به net5.0، میتواند دسترسی به یکسری API جدید باشد. اما در مورد کتابخانههای جدید چطور؟ آیا باید برای مثال از netstandard2.0 استفاده کرد و یا از net5.0؟ این مورد بستگی به نوع پروژهی در حال تهیه دارد:
- اجزای مختلف یک برنامه: اگر از کتابخانهها برای شکستن برنامهی خود به چندین قسمت استفاده میکنید، بهتر است از نام جدید netX.Y استفاده کنید (مانند net5.0). که در اینجا X.Y، منظور پایینترین شماره نگارش NET. ای است که برنامهی شما قرار است بر مبنای آن تهیه شود.
- کتابخانههای با قابلیت استفادهی مجدد: اگر قرار است از کتابخانهی شما در NET 4x. نیز استفاده شود، با netstandard2.0 شروع کنید. بهتر است netstandard1x را فراموش کنید؛ چون دیگر پشتیبانی نمیشود. اگر نیازی به پشتیبانی از NET 4x. ندارید، میتوانید یا از netstandard2.1 و یا از net5.0 استفاده کنید و اگر در این حالت نیازی به پشتیبانی از NET Core 3x. ندارید، میتوانید مستقیما با net5.0 شروع کنید.
بنابراین به صورت خلاصه:
- netstandard2.0 امکان اشتراک کدها را بین NET 4x. و سایر سکوهای کاری میسر میکند.
- netstandard2.1 امکان اشتراک کدها را بین Mono ،Xamarin و NET Core 3x. میسر میکند.
- net5.0، مخصوص نگارش فعلی و آیندهی دات نت است.
و یا حتی میتوانید یک کتابخانه را به صورت multi-targeting با پشتیبانی از تمام TFMهای یاد شدهی فوق نیز تولید کنید:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk"> <PropertyGroup> <TargetFrameworks>net5.0;netstandard2.1;netstandard2.0;net461</TargetFrameworks> </PropertyGroup> </Project>
آشنایی با Automapping در فریم ورک Fluent NHibernate
اگر قسمتهای قبل را دنبال کرده باشید، احتمالا به پروسه طولانی ساخت نگاشتها توجه کردهاید. با کمک فریم ورک Fluent NHibernate میتوان پروسه نگاشت domain model خود را به data model متناظر آن به صورت خودکار نیز انجام داد و قسمت عمدهای از کار به این صورت حذف خواهد شد. (این مورد یکی از تفاوتهای مهم NHibernate با نمونههای مشابهی است که مایکروسافت تا تاریخ نگارش این مقاله ارائه داده است. برای مثال در نگارشهای فعلی LINQ to SQL یا Entity framework ، اول دیتابیس مطرح است و بعد ساخت کد از روی آن، در حالیکه در اینجا ابتدا کد و طراحی سیستم مطرح است و بعد نگاشت آن به سیستم دادهای و دیتابیس)
امروز قصد داریم یک سیستم ساده ثبت خبر را از صفر با NHibernate پیاده سازی کنیم و همچنین مروری داشته باشیم بر قسمتهای قبلی.
مطابق کلاس دیاگرام فوق، این سیستم از سه کلاس خبر، کاربر ثبت کنندهی خبر و گروه خبری مربوطه تشکیل شده است.
ابتدا یک پروژه کنسول جدید را به نام NHSample2 آغاز کنید. سپس ارجاعاتی را به اسمبلیهای زیر به آن اضافه نمائید:
FluentNHibernate.dll
NHibernate.dll
NHibernate.ByteCode.Castle.dll
NHibernate.Linq.dll
و ارجاعی به اسمبلی استاندارد System.Data.Services.dll دات نت فریم ورک سه و نیم
سپس پوشهای را به نام Domain به این پروژه اضافه نمائید (کلیک راست روی نام پروژه در VS.Net و سپس مراجعه به منوی Add->New folder). در این پوشه تعاریف موجودیتهای برنامه را قرار خواهیم داد. سه کلاس جدید Category ، User و News را در این پوشه ایجاد نمائید. محتویات این سه کلاس به شرح زیر هستند:
namespace NHSample2.Domain
{
public class User
{
public virtual int Id { get; set; }
public virtual string UserName { get; set; }
public virtual string Password { get; set; }
}
}
namespace NHSample2.Domain
{
public class Category
{
public virtual int Id { get; set; }
public virtual string CategoryName { get; set; }
}
}
using System;
namespace NHSample2.Domain
{
public class News
{
public virtual Guid Id { get; set; }
public virtual string Subject { get; set; }
public virtual string NewsText { get; set; }
public virtual DateTime DateEntered { get; set; }
public virtual Category Category { get; set; }
public virtual User User { get; set; }
}
}
اکنون کلاس جدید Config را به برنامه اضافه نمائید:
using FluentNHibernate.Automapping;
using FluentNHibernate.Cfg;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHibernate;
using NHibernate.Cfg;
using NHibernate.Tool.hbm2ddl;
namespace NHSample2
{
class Config
{
public static Configuration GenerateMapping(IPersistenceConfigurer dbType)
{
var cfg = dbType.ConfigureProperties(new Configuration());
new AutoPersistenceModel()
.Where(x => x.Namespace.EndsWith("Domain"))
.AddEntityAssembly(typeof(NHSample2.Domain.News).Assembly).Configure(cfg);
return cfg;
}
public static void GenerateDbScript(Configuration config, string filePath)
{
bool script = true;//فقط اسکریپت دیتابیس تولید گردد
bool export = false;//نیازی نیست بر روی دیتابیس هم اجرا شود
new SchemaExport(config).SetOutputFile(filePath).Create(script, export);
}
public static void BuildDbSchema(Configuration config)
{
bool script = false;//آیا خروجی در کنسول هم نمایش داده شود
bool export = true;//آیا بر روی دیتابیس هم اجرا شود
bool drop = false;//آیا اطلاعات موجود دراپ شوند
new SchemaExport(config).Execute(script, export, drop);
}
public static void CreateSQL2008DbPlusScript(string connectionString, string filePath)
{
Configuration cfg =
GenerateMapping(
MsSqlConfiguration
.MsSql2008
.ConnectionString(connectionString)
.ShowSql()
);
GenerateDbScript(cfg, filePath);
BuildDbSchema(cfg);
}
public static ISessionFactory CreateSessionFactory(IPersistenceConfigurer dbType)
{
return
Fluently.Configure().Database(dbType)
.Mappings(m => m.AutoMappings
.Add(
new AutoPersistenceModel()
.Where(x => x.Namespace.EndsWith("Domain"))
.AddEntityAssembly(typeof(NHSample2.Domain.News).Assembly))
)
.BuildSessionFactory();
}
}
}
در متد GenerateMapping از قابلیت Automapping موجود در فریم ورک Fluent Nhibernate استفاده شده است (بدون نوشتن حتی یک سطر جهت تعریف این نگاشتها). این متد نوع دیتابیس مورد نظر را جهت ساخت تنظیمات خود دریافت میکند. سپس با کمک کلاس AutoPersistenceModel این فریم ورک، به صورت خودکار از اسمبلی برنامه نگاشتهای لازم را به کلاسهای موجود در پوشه Domain ما اضافه میکند (مرسوم است که این پوشه در یک پروژه Class library مجزا تعریف شود که در این برنامه جهت سهولت کار در خود برنامه قرار گرفته است). قسمت Where ذکر شده به این جهت معرفی گردیده است تا Fluent Nhibernate برای تمامی کلاسهای موجود در اسمبلی جاری، سعی در تعریف نگاشتهای لازم نکند. این نگاشتها تنها به کلاسهای موجود در پوشه دومین ما محدود شدهاند.
سه متد بعدی آن، جهت ایجاد اسکریپت دیتابیس از روی این نگاشتهای تعریف شده و سپس اجرای این اسکریپت بر روی دیتابیس جاری معرفی شده، تهیه شدهاند. برای مثال CreateSQL2008DbPlusScript یک مثال ساده از استفاده دو متد قبلی جهت ایجاد اسکریپت و دیتابیس متناظر اس کیوال سرور 2008 بر اساس نگاشتهای برنامه است.
با متد CreateSessionFactory در قسمتهای قبل آشنا شدهاید. تنها تفاوت آن در این قسمت، استفاده از کلاس AutoPersistenceModel جهت تولید خودکار نگاشتها است.
در ادامه دیتابیس متناظر با موجودیتهای برنامه را ایجاد خواهیم کرد:
using System;
namespace NHSample2
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
Config.CreateSQL2008DbPlusScript(
"Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true",
"db.sql");
Console.WriteLine("Press a key...");
Console.ReadKey();
}
}
}
پس از اجرای برنامه، ابتدا فایل اسکریپت دیتابیس به نام db.sql در پوشه اجرایی برنامه تشکیل خواهد شد و سپس این اسکریپت به صورت خودکار بر روی دیتابیس معرفی شده اجرا میگردد. دیتابیس دیاگرام حاصل را در شکل زیر میتوانید ملاحظه نمائید:
همچنین اسکریپت تولید شده آن، صرفنظر از عبارات drop اولیه، به صورت زیر است:
create table [Category] (
Id INT IDENTITY NOT NULL,
CategoryName NVARCHAR(255) null,
primary key (Id)
)
create table [User] (
Id INT IDENTITY NOT NULL,
UserName NVARCHAR(255) null,
Password NVARCHAR(255) null,
primary key (Id)
)
create table [News] (
Id UNIQUEIDENTIFIER not null,
Subject NVARCHAR(255) null,
NewsText NVARCHAR(255) null,
DateEntered DATETIME null,
Category_id INT null,
User_id INT null,
primary key (Id)
)
alter table [News]
add constraint FKE660F9E1C9CF79
foreign key (Category_id)
references [Category]
alter table [News]
add constraint FKE660F95C1A3C92
foreign key (User_id)
references [User]
اکنون یک سری گروه خبری، کاربر و خبر را به دیتابیس خواهیم افزود:
using System;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHibernate;
using NHSample2.Domain;
namespace NHSample2
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
using (ISessionFactory sessionFactory = Config.CreateSessionFactory(
MsSqlConfiguration
.MsSql2008
.ConnectionString("Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true")
.ShowSql()
))
{
using (ISession session = sessionFactory.OpenSession())
{
using (ITransaction transaction = session.BeginTransaction())
{
//با توجه به کلیدهای خارجی تعریف شده ابتدا باید گروهها را اضافه کرد
Category ca = new Category() { CategoryName = "Sport" };
session.Save(ca);
Category ca2 = new Category() { CategoryName = "IT" };
session.Save(ca2);
Category ca3 = new Category() { CategoryName = "Business" };
session.Save(ca3);
//سپس یک کاربر را به دیتابیس اضافه میکنیم
User u = new User() { Password = "123$5@1", UserName = "VahidNasiri" };
session.Save(u);
//اکنون میتوان یک خبر جدید را ثبت کرد
News news = new News()
{
Category = ca,
User = u,
DateEntered = DateTime.Now,
Id = Guid.NewGuid(),
NewsText = "متن خبر جدید",
Subject = "عنوانی دلخواه"
};
session.Save(news);
transaction.Commit(); //پایان تراکنش
}
}
}
Console.WriteLine("Press a key...");
Console.ReadKey();
}
}
}
و یا میتوان از LINQ استفاده کرد:
برای مثال کاربر VahidNasiri تعریف شده را یافته، اطلاعات آنرا نمایش دهید؛ سپس نام او را به Vahid ویرایش کرده و دیتابیس را به روز کنید.
برای اینکه کوئریهای LINQ ما شبیه به LINQ to SQL شوند، کلاس NewsContext را به صورت ذیل تشکیل میدهیم. این کلاس از کلاس پایه NHibernateContext مشتق شده و سپس به ازای تمام موجودیتهای برنامه، یک متد از نوع IOrderedQueryable را تشکیل خواهیم داد.
using System.Linq;
using NHibernate;
using NHibernate.Linq;
using NHSample2.Domain;
namespace NHSample2
{
class NewsContext : NHibernateContext
{
public NewsContext(ISession session)
: base(session)
{ }
public IOrderedQueryable<News> News
{
get { return Session.Linq<News>(); }
}
public IOrderedQueryable<Category> Categories
{
get { return Session.Linq<Category>(); }
}
public IOrderedQueryable<User> Users
{
get { return Session.Linq<User>(); }
}
}
}
using System;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHibernate;
using System.Linq;
using NHSample2.Domain;
namespace NHSample2
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
using (ISessionFactory sessionFactory = Config.CreateSessionFactory(
MsSqlConfiguration
.MsSql2008
.ConnectionString("Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true")
.ShowSql()
))
{
using (ISession session = sessionFactory.OpenSession())
{
using (ITransaction transaction = session.BeginTransaction())
{
using (NewsContext db = new NewsContext(session))
{
var query = from x in db.Users
where x.UserName == "VahidNasiri"
select x;
//اگر چیزی یافت شد
if (query.Any())
{
User vahid = query.First();
//نمایش اطلاعات کاربر
Console.WriteLine("Id: {0}, UserName: {0}", vahid.Id, vahid.UserName);
//به روز رسانی نام کاربر
vahid.UserName = "Vahid";
session.Update(vahid);
transaction.Commit(); //پایان تراکنش
}
}
}
}
}
Console.WriteLine("Press a key...");
Console.ReadKey();
}
}
}
اگر به اسکریپت دیتابیس تولید شده دقت کرده باشید، عملیات AutoMapping یک سری پیش فرضهایی را اعمال کرده است. برای مثال فیلد Id را از نوع identity و به صورت کلید تعریف کرده، یا رشتهها را به صورت nvarchar با طول 255 ایجاد نموده است. امکان سفارشی سازی این موارد نیز وجود دارد.
مثال:
using FluentNHibernate.Conventions.Helpers;
public static Configuration GenerateMapping(IPersistenceConfigurer dbType)
{
var cfg = dbType.ConfigureProperties(new Configuration());
new AutoPersistenceModel()
.Conventions.Add()
.Where(x => x.Namespace.EndsWith("Domain"))
.Conventions.Add(
PrimaryKey.Name.Is(x => "ID"),
DefaultLazy.Always(),
ForeignKey.EndsWith("ID"),
Table.Is(t => "tbl" + t.EntityType.Name)
)
.AddEntityAssembly(typeof(NHSample2.Domain.News).Assembly)
.Configure(cfg);
return cfg;
}
تابع GenerateMapping معرفی شده را اینجا با قسمت Conventions.Add تکمیل کردهایم. به این صورت دقیقا مشخص شده است که فیلدهایی با نام ID باید primary key در نظر گرفته شوند، همواره lazy loading صورت گیرد و نام کلید خارجی به ID ختم شود. همچنین نام جداول با tbl شروع گردد.
روش دیگری نیز برای معرفی این قرار دادها و پیش فرضها وجود دارد. فرض کنید میخواهیم طول رشته پیش فرض را از 255 به 500 تغییر دهیم. برای اینکار باید اینترفیس IPropertyConvention را پیاده سازی کرد:
using FluentNHibernate.Conventions;
using FluentNHibernate.Conventions.Instances;
namespace NHSample2.Conventions
{
class MyStringLengthConvention : IPropertyConvention
{
public void Apply(IPropertyInstance instance)
{
instance.Length(500);
}
}
}
public static Configuration GenerateMapping(IPersistenceConfigurer dbType)
{
var cfg = dbType.ConfigureProperties(new Configuration());
new AutoPersistenceModel()
.Conventions.Add()
.Where(x => x.Namespace.EndsWith("Domain"))
.Conventions.Add<MyStringLengthConvention>()
.AddEntityAssembly(typeof(NHSample2.Domain.News).Assembly)
.Configure(cfg);
return cfg;
}
نکته:
اگر برای یافتن اطلاعات بیشتر در این مورد در وب جستجو کنید، اکثر مثالهایی را که مشاهده خواهید کرد بر اساس نگارش بتای fluent NHibernate هستند و هیچکدام با نگارش نهایی این فریم ورک کار نمیکنند. در نگارش رسمی نهایی ارائه شده، تغییرات بسیاری صورت گرفته که آنها را در این آدرس میتوان مشاهده کرد.
دریافت سورس برنامه قسمت ششم
ادامه دارد ...
در قسمت قبل، در حین بررسی رفتار جزیرههای تعاملی Blazor Server، نکتهی زیر را هم دربارهی راهبری صفحات SSR مرور کردیم:
« اگر دقت کنید، جابجایی بین صفحات، با استفاده از fetch انجام شده؛ یعنی با اینکه این صفحات در اصل static HTML خالص هستند، اما ... کار full reload صفحه مانند ASP.NET Web forms قدیمی انجام نمیشود (و یا حتی برنامههای MVC و Razor pages) و نمایش صفحات، Ajax ای است و با fetch استاندارد آن صورت میگیرد تا هنوز هم حس و حال SPA بودن برنامه حفظ شود. همچنین اطلاعات DOM کل صفحه را هم بهروز رسانی نمیکند؛ فقط موارد تغییر یافته در اینجا به روز رسانی خواهند شد.»
در این قسمت، نکات تکمیلی این قابلیت را که به آن enhanced navigation هم گفته میشود، بررسی میکنیم.
روش غیرفعال کردن راهبری بهبودیافته برای بعضی از لینکها
ویژگی راهبری بهبودیافته فقط در حین هدایت بین صفحات مختلف یک برنامهی Blazor 8x SSR، فعال است. اگر در این بین، کاربری به یک صفحهی غیر بلیزری هدایت شود، راهبری بهبود یافته شکست خورده و سعی میکند حالت full document load را پیاده سازی و اجرا کند. مشکل اینجاست که در این حالت دو درخواست ارسال میشود: ابتدا حالت راهبری بهبودیافته فعال میشود و در ادامه پس از شکست این راهبری، هدایت مستقیم صورت میگیرد. برای رفع این مشکل میتوان ویژگی جدید data-enhance-nav را با مقدار false، به لینکهای خارجی مدنظر اضافه کرد تا برای این حالتها دیگر ویژگی راهبری بهبودیافته فعال نشود:
<a href="/not-blazor" data-enhance-nav="false">A non-Blazor page</a>
فعالسازی مدیریت بهبودیافتهی فرمهای SSR
در قسمت چهارم این سری با فرمهای جدید SSR مخصوص Blazor 8x آشنا شدیم. این فرمها هم میتوانند از امکانات راهبری بهبود یافته استفاده کنند (یعنی مدیریت ارسال آن، توسط fetch API انجام شده و به روز رسانی قسمتهای تغییریافتهی صفحه را Ajax ای انجام دهند)؛ برای نمونه اینبار همانند تصویر زیر، از fetch استاندارد برای ارسال اطلاعات به سمت سرور کمک گرفته میشود (یعنی عملیات Ajax ای شده؛ بجای یک post-back معمولی):
اما ... این قابلیت به صورت پیشفرض در فرمهای تعاملی SSR غیرفعال است. چون همانطور که عنوان شد، اگر مقصد این فرم، یک آدرس غیربلیزری باشد، دوبار ارسال فرم صورت خواهد گرفت؛ یکبار با استفاده از fetch API و بار دیگر پس از شکست، به صورت معمولی. اما اگر مطمئن هستید که endpoint این فرم، قطعا یک کامپوننت بلیزری است، بهتر است این قابلیت را در یک چنین فرمهایی نیز به صورت زیر فعال کنید:
<form method="post" @onsubmit="() => submitted = true" @formname="name" data-enhance> <AntiforgeryToken /> <InputText @bind-Value="Name" /> <button>Submit</button> </form> @if (submitted) { <p>Hello @Name!</p> } @code { bool submitted; [SupplyParameterFromForm] public string Name { get; set; } = ""; }
<EditForm method="post" Model="NewCustomer" OnValidSubmit="() => submitted = true" FormName="customer" Enhance> <DataAnnotationsValidator /> <ValidationSummary/> <p> <label> Name: <InputText @bind-Value="NewCustomer.Name" /> </label> </p> <button>Submit</button> </EditForm> @if (submitted) { <p id="pass">Hello @NewCustomer.Name!</p> } @code { bool submitted = false; [SupplyParameterFromForm] public Customer? NewCustomer { get; set; } protected override void OnInitialized() { NewCustomer ??= new(); } public class Customer { [StringLength(3, ErrorMessage = "Name is too long")] public string? Name { get; set; } } }
نکتهی مهم: در این حالت فرض بر این است که هیچگونه هدایتی به یک Non-Blazor endpoint صورت نمیگیرید؛ وگرنه با یک خطا مواجه خواهید شد.
غیرفعال کردن راهبری بهبودیافته برای قسمتی از صفحه
اگر با استفاده از جاواسکریپت و خارج از کدهای بیلزر، اطلاعات DOM را بهروز رسانی میکنید، ویژگی راهبری بهبودیافته، از آن آگاهی نداشته و به صورت خودکار تمام تغییرات شما را بازنویسی میکند. به همین جهت اگر نیاز است قسمتی از صفحه را که مستقیما توسط کدهای جاواسکریپتی تغییر میدهید، از بهروز رسانیهای این قابلیت مصون نگهدارید، میتوانید ویژگی جدید data-permanent را به آن قسمت اضافه کنید:
<div data-permanent> Leave me alone! I've been modified dynamically. </div>
امکان آگاه شدن از بروز راهبری بهبودیافته در کدهای جاواسکریپتی
اگر به هردلیلی در کدهای جاواسکریپتی خودنیاز به آگاه شدن از وقوع یک هدایت بهبودیافته را دارید (برای مثال جهت بازنویسی تغییرات ایجاد شدهی توسط آن)، میتوانید به نحو زیر، مشترک رخدادهای آن شوید:
<script> Blazor.addEventListener('enhancedload', () => { console.log('enhanced load event occurred'); }); </script>
ویژگی جدید Named Element Routing در Blazor 8x
Blazor 8x از ویژگی مسیریابی سمت کلاینت به کمک تعریف URL fragments پشتیبانی میکند. به این صورت رسیدن (اسکرول) به یک قسمت از صفحهای طولانی، بسیار ساده میشود.
برای مثال المان h2 با id مساوی targetElement را درنظر بگیرید:
<div class="border border-info rounded bg-info" style="height:500px"></div> <h2 id="targetElement">Target H2 heading</h2> <p>Content!</p>
<a href="/counter#targetElement"> <NavLink href="/counter#targetElement"> Navigation.NavigateTo("/counter#targetElement");
معرفی متد جدید Refresh در Blazor 8x
در Blazor 8x، امکان بارگذاری مجدد صفحه با فراخوانی متد جدید NavigationManager.Refresh(bool forceLoad = false) میسر شدهاست. این متد در حالت پیشفرض از قابلیت راهبری بهبودیافته برای به روز رسانی صفحه استفاده میکند؛ مگر اینکه اینکار میسر نباشد. اگر آنرا با پارامتر true فراخوانی کنید، full-page reload رخ خواهد داد.
همین اتفاق در مورد متد Navigation.NavigateTo نیز رخدادهاست. این متد نیز در Blazor 8x به صورت پیشفرض بر اساس قابلیت راهبری بهبود یافته کار میکند؛ مگر اینکه اینکار میسر نباشد و یا پارامتر forceLoad آنرا به true مقدار دهی کنید.
همانطور که مطلع هستید در تنظیمات یک دایرکتوری مجازی در IIS6 یا 5، حتی پس از نصب دات نت فریم ورک سه و نیم، گزینه انتخاب نگارش 3.5 ظاهر نمیشود و همان تنظیمات ASP.Net 2.0 کافی است (شکل زیر) (دات نت 3 و سه و نیم را میتوان بعنوان افزونههایی با مقیاس سازمانی (WF ، WCF و ...) برای دات نت 2 درنظر گرفت).
هنگام استفاده از VS.Net 2008 و تنظیم نوع پروژه به دات نت فریم ورک 3.5 ، به صورت خودکار تنظیمات لازم به وب کانفیگ برنامه جهت استفاده از کامپایلرهای مربوطه نیز اضافه میشوند که شاید از نظر دور بمانند.
برای آزمایش این مورد، فرض کنید صفحه زیر را بدون استفاده از code behind و VS.Net ایجاد کرده ایم (جهت آزمایش سریع یک قطعه کد Linq ).
<%@ Page Language="C#" %>
<%@ Import Namespace="System" %>
<%@ Import Namespace="System.Linq" %>
<form id="Form1" method="post" runat="server">
<asp:GridView ID="GridView1" runat="server" />
</form>
<script runat="server">
protected void Page_Load(object sender, EventArgs e)
{
string[] cities = {
"London", "Amsterdam", "San Francisco", "Las Vegas",
"Boston", "Raleigh", "Chicago", "Charlestown",
"Helsinki", "Nice", "Dublin"
};
GridView1.DataSource = from city in cities
where city.Length > 4
orderby city
select city.ToUpper();
GridView1.DataBind();
}
</script>
این قطعه کد چون از قابلیتهای کامپایلر جدید سی شارپ استفاده میکند، با کامپایلر پیش فرض و تنظیم شده دات نت 2 کار نخواهد کرد و باید برای رفع این مشکل، فایل web.config جدیدی را نیز به پوشه برنامه اضافه کنیم:
<?xml version="1.0"?>
<configuration>
<system.codedom>
<compilers>
<compiler language="c#;cs;csharp" extension=".cs" warningLevel="4" type="Microsoft.CSharp.CSharpCodeProvider, System, Version=2.0.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=b77a5c561934e089">
<providerOption name="CompilerVersion" value="v3.5"/>
<providerOption name="WarnAsError" value="false"/>
</compiler>
</compilers>
</system.codedom>
<system.web>
<compilation defaultLanguage="c#">
<assemblies>
<add assembly="System.Core, Version=3.5.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=B77A5C561934E089"/>
</assemblies>
</compilation>
</system.web>
</configuration>
همانطور که ذکر شد اگر از VS.Net 2008 استفاده کنید، هیچ وقت درگیر این مباحث نخواهید شد و همه چیز از پیش تنظیم شده است.
پروژهها
شمسی ساز تاریخ اکسپلورر ویندوز
چقدر خوب میشد اگر تاریخ و ساعت کنار صفحه ویندوز، شمسی بود
یا اگر لیست فایلها را بررسی میکردیم، ستون تاریخ آنها نیز قابل درک بود
و یا اگر به خواص یک فایل مراجعه میکردیم، تاریخ ایجاد آن نیز شمسی بود
- با استفاده از برنامه سورس باز ExplorerPCal.exe میتوانید به این قابلیتها دسترسی پیدا کنید.
- این برنامه برای اجرا نیاز به دات نت فریم ورک 4 دارد. بنابراین بر روی ویندوزهای XP SP3 به بعد قابل اجرا است. ضمنا برنامه ExplorerPCal.exe با هر دو نگارش 32 بیتی و 64 بیتی ویندوز سازگار است.
- برای اجرای آن تنها کافی است فایل «ExplorerPCal.exe» را اجرا کنید. همچنین بهتر است برنامه را در درایو C کپی نکنید.
- برای حذف آن از سیستم، نیاز است پوشهی مربوطه را حذف نمائید. در این حال اگر ویندوز پیام در حال استفاده بودن فایلی را میدهد، ویندوز را یکبار ریاستارت کنید و پس از آن فایلهای باقیمانده را بدون مشکل میتوانید حذف نمائید.
- برای ویندوز 10 به این مطلب مراجعه کنید.
یا اگر لیست فایلها را بررسی میکردیم، ستون تاریخ آنها نیز قابل درک بود
و یا اگر به خواص یک فایل مراجعه میکردیم، تاریخ ایجاد آن نیز شمسی بود
- با استفاده از برنامه سورس باز ExplorerPCal.exe میتوانید به این قابلیتها دسترسی پیدا کنید.
- این برنامه برای اجرا نیاز به دات نت فریم ورک 4 دارد. بنابراین بر روی ویندوزهای XP SP3 به بعد قابل اجرا است. ضمنا برنامه ExplorerPCal.exe با هر دو نگارش 32 بیتی و 64 بیتی ویندوز سازگار است.
- برای اجرای آن تنها کافی است فایل «ExplorerPCal.exe» را اجرا کنید. همچنین بهتر است برنامه را در درایو C کپی نکنید.
- برای حذف آن از سیستم، نیاز است پوشهی مربوطه را حذف نمائید. در این حال اگر ویندوز پیام در حال استفاده بودن فایلی را میدهد، ویندوز را یکبار ریاستارت کنید و پس از آن فایلهای باقیمانده را بدون مشکل میتوانید حذف نمائید.
- برای ویندوز 10 به این مطلب مراجعه کنید.
یک نکتهی تکمیلی
اگر کتابخانهی Google.Apis.Analytics.v3 را بر روی یک سیستم دات نت 4 اجرا کنید، احتمالا خطای ذیل را دریافت خواهید کرد:
علت اینجا است که دات نت 4 نیاز به وصلهی KB2468871 دارد تا بتواند portable libraries را بارگذاری کند.
اگر کتابخانهی Google.Apis.Analytics.v3 را بر روی یک سیستم دات نت 4 اجرا کنید، احتمالا خطای ذیل را دریافت خواهید کرد:
Could not load type 'System.Net.HttpStatusCode' from assembly System.Net
در مطلب «معرفی Reactive extensions» با نحوهی تبدیل IEnumerableها به نمونههای Observable آشنا شدیم. اما سایر حالات چطور؟ آیا Rx صرفا محدود است به کار با IEnumerableها؟ در ادامه نگاهی خواهیم داشت به نحوهی تبدیل بسیاری از منابع داده دیگر به توالیهای Observable قابل استفاده در Rx.
روشهای متفاوت ایجاد توالی (sequence) در Rx
الف) استفاده از متدهای Factory
1) Observable.Create
نمونهای از استفاده از آنرا در مطلب «معرفی Reactive extensions» مشاهده کردید.
کار آن، تدارک delegate ایی است که توسط متد Subscribe، به ازای هربار پردازش مقدار موجود در توالی معرفی شده به آن، فراخوانی میگردد و هدف اصلی از آن این است که به صورت دستی اینترفیس IObservable را پیاده سازی نکنید (امکان پیاده سازی inline یک اینترفیس توسط Actionها).
البته در این مثال فقط delegate مربوط به onNext را ملاحظه میکند. توسط سایر overloadهای آن امکان ذکر delegateهای OnError/OnCompleted نیز وجود دارد.
2) Observable.Return
برای ایجاد یک خروجی Observable از یک مقدار مشخص، میتوان از متد جنریک Observable.Return استفاده کرد. برای مثال:
در ادامه نحوهی پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده میکنید:
البته دو سطر نوشته شده در اصل معادل هستند با سطرهای ذیل؛ که ذکر نوع جنریک آنها ضروری نیست. زیرا به صورت خودکار از نوع آرگومان معرفی شده، تشخیص داده میشود:
3) Observable.Empty
برای بازگشت یک توالی خالی که تنها کار اطلاع رسانی onCompleted را انجام میدهد.
در کدهای ذیل، پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده میکنید:
4) Observable.Never
برای بازگشت یک توالی بدون قابلیت اطلاع رسانی و notification
این متد به نحو زیر توسط Observable.Create پیاده سازی شدهاست:
5) Observable.Throw
برای ایجاد یک توالی که صرفا کار اطلاع رسانی OnError را توسط استثنای معرفی شده به آن انجام میدهد.
در ادامه نحوهی پیاده سازی این متد را توسط Observable.Create مشاهده میکنید:
6) توسط Observable.Range
به سادگی میتوان بازهی Observable ایی را ایجاد کرد:
7) Observable.Generate
اگر بخواهیم عملیات Observable.Range را پیاده سازی کنیم، میتوان از متد Observable.Generate استفاده کرد:
توسط پارامتر initialState، مقدار آغازین را دریافت میکند. پارامتر condition، مشخص میکند که توالی چه زمانی باید خاتمه یابد. در پارامتر iterate، مقدار جاری دریافت شده و مقدار بعدی تولید میشود. resultSelector کار تبدیل و بازگشت مقدار خروجی را به عهده دارد.
8) Observable.Interval
عموما از انواع و اقسام تایمرهای موجود در دات نت مانند System.Timers.Timer ، System.Threading.Timer و System.Windows.Threading.DispatcherTimer برای ایجاد یک توالی از رخدادها استفاده میشود. تمام اینها را به سادگی میتوان توسط متد Observable.Interval، که قابل انتقال به تمام پلتفرمهایی است که Rx برای آنها تهیه شدهاست، جایگزین کرد:
در اینجا تایمر تهیه شده، هر 450 میلیثانیه یکبار اجرا میشود. برای خاتمهی آن باید شیء interval را Dispose کنید.
Overload دوم این متد، امکان معرفی scheduler و اجرای بر روی تردی دیگر را نیز میسر میکند.
9) Observable.Timer
تفاوت Observable.Timer با Observable.Interval در مفهوم پارامتر ارسالی به آنها است:
یکی due time دارد (مدت زمان صبر کردن تا تولید اولین خروجی) و دیگری period (به صورت متوالی تکرار میشود).
خروجی Observable.Interval مثال زده شده به نحو زیر است و خاتمهای ندارد:
0
1
2
3
4
5
اما خروجی Observable.Timer به نحو ذیل بوده و پس از یک ثانیه، خاتمه مییابد:
0
completed
متد Observable.Timer دارای هفت overload متفاوت است که توسط آنها dueTime (مدت زمان صبر کردن تا تولید اولین خروجی)، period (کار Observable.Timer را به صورت متوالی در بازهی زمانی مشخص شده تکرار میکند) و scheduler (تعیین ترد اجرایی عملیات) قابل مقدار دهی هستند.
اگر میخواهید Observable.Timer بلافاصله شروع به کار کند، مقدار dueTime آنرا مساوی TimeSpan.Zero قرار دهید. به این ترتیب یک Observable.Interval را به وجود آوردهاید که بلافاصله شروع به کار کرده است و تا مدت زمان مشخص شدهای جهت اجرای اولین callback خود صبر نمیکند.
ب) تبدیلگرهایی که خروجی IObservable ایجاد میکنند
برای تبدیل مدلهای برنامه نویسی Async قدیمی دات نت مانند APM، رخدادها و امثال آن به معادلهای Rx، متدهای الحاقی خاصی تهیه شدهاند.
1) تبدیل delegates به معادل Observable
متد Observable.Start، امکان تبدیل یک Func یا Action زمانبر را به یک توالی observable میسر میکند. در این حالت به صورت پیش فرض، پردازش عملیات بر روی یکی از تردهای ThreadPool انجام میشود.
در اینجا دو مثال از بکارگیری Action و Funcها را توسط Observable.Start مشاهده میکنید.
زمانیکه از Func استفاده میشود، تابع یک خروجی را ارائه داده و سپس توالی خاتمه مییابد. اگر از Action استفاده شود، نوع Observable بازگشت داده شده از نوع Unit است که در برنامه نویسی functional معادل void است و هدف از آن مشخص سازی پایان عملیات Action میباشد. Unit دارای مقداری نبوده و صرفا سبب اجرای اطلاع رسانی OnNext میشود.
تفاوت مهم Observable.Start و Observable.Return در این است که Observable.Start مقدار تابع را به صورت تنبل (lazily) پردازش میکند، اما Observable.Return پردازش حریصانهای (eagrly) را به همراه خواهد داشت. به این ترتیب Observable.Start بسیار شبیه به یک Task (پردازشهای غیرهمزمان) عمل میکند.
در اینجا شاید این سؤال مطرح شود که استفاده از قابلیتهای Async سیشارپ 5 برای اینگونه کارها مناسب است یا Rx؟ قابلیتهای Async بیشتر به اعمال مخصوص IO bound مانند کار با شبکه، دریافت فایل از اینترنت، کار با یک بانک اطلاعاتی خارج از مرزهای سیستم، مرتبط میشوند؛ اما اعمال CPU bound مانند محاسبات سنگین حاصل از توالیهای observable را به خوبی میتوان توسط Rx مدیریت کرد.
2) تبدیل Events به معادل Observable
دات نت از روزهای اول خود به همراه یک event driven programming model بودهاست. Rx متدهایی را برای دریافت یک رخداد و تبدیل آن به یک توالی Observable ارائه دادهاست. برای نمونه ObservableCollection زیر را درنظر بگیرید
اگر بخواهیم مانند روشهای متداول، حذف شدن آیتمهای آنرا تحت نظر قرار دهیم، میتوان نوشت:
این نوع کدها در WPF زیاد کاربرد دارند. اکنون معادل کدهای فوق با Rx به صورت زیر هستند:
با استفاده از متد Observable.FromEventPattern میتوان معادل Observable رخداد CollectionChanged را تهیه کرد. پارامتر اول جنریک آن، نوع رخداد است و پارامتر اختیاری دوم آن، EventArgs این رخداد. همچنین با توجه به قسمت Where نوشته شده، در این بین مواردی را که Action مساوی حذف شدن را دارا هستند، فیلتر کرده و نهایتا لیست Observable آنها بازگشت داده میشوند. اکنون میتوان با استفاده از متد Subscribe، این تغییرات را دریافت کرد. برای مثال با فراخوانی
بلافاصله خروجی Removed item1 ظاهر میشود.
3) تبدیل Task به معادل Observable
متد ToObservable واقع در فضای نام System.Reactive.Threading.Tasks را بر روی یک Task نیز میتوان فراخوانی کرد:
البته باید دقت داشت استفاده از Task دات نت 4.5 که بیشتر جهت پردازشهای async اعمال I/O-bound طراحی شدهاست، بر IObservable مقدم است. صرفا اگر نیاز است این Task را با سایر observables ادغام کنید از متد ToObservable برای کار با آن استفاده نمائید.
4) تبدیل IEnumerable به معادل Observable
با این مورد تاکنون آشنا شدهاید. فقط کافی است متد ToObservable را بر روی یک IEnumerable، جهت تهیه خروجی Observable فراخوانی کرد.
5) تبدیل APM به معادل Observable
APM یا Asynchronous programming model، همان روش کار با متدهای Async با نامهای BeginXXX و EndXXX است که از نگارشهای آغازین دات نت به همراه آن بودهاند. کار کردن با آن مشکل است و مدیریت آن به همراه پراکندگیهای بسیاری جهت کار با callbacks آن است. برای تبدیل این نوع روش برنامه نویسی به روش Rx نیز متدهایی پیش بینی شدهاست؛ مانند Observable.FromAsyncPattern.
یک نکته
کتابخانهای به نام Rxx بسیاری از این محصور کنندهها را تهیه کردهاست:
http://Rxx.codeplex.com
ابتدا بستهی نیوگت آنرا نصب کنید:
سپس برای نمونه، برای کار با یک فایل استریم خواهیم داشت:
متد ReadToEndObservable یکی از متدهای الحاقی کتابخانهی Rxx است.
روشهای متفاوت ایجاد توالی (sequence) در Rx
الف) استفاده از متدهای Factory
1) Observable.Create
نمونهای از استفاده از آنرا در مطلب «معرفی Reactive extensions» مشاهده کردید.
var query = Enumerable.Range(1, 5).Select(number => number); var observableQuery = query.ToObservable(); var observer = Observer.Create<int>(onNext: number => Console.WriteLine(number)); observableQuery.Subscribe(observer);
البته در این مثال فقط delegate مربوط به onNext را ملاحظه میکند. توسط سایر overloadهای آن امکان ذکر delegateهای OnError/OnCompleted نیز وجود دارد.
2) Observable.Return
برای ایجاد یک خروجی Observable از یک مقدار مشخص، میتوان از متد جنریک Observable.Return استفاده کرد. برای مثال:
var observableValue1 = Observable.Return("Value"); var observableValue2 = Observable.Return(2);
public static IObservable<T> Return<T>(T value) { return Observable.Create<T>(o => { o.OnNext(value); o.OnCompleted(); return Disposable.Empty; }); }
var observableValue1 = Observable.Return<string>("Value"); var observableValue2 = Observable.Return<int>(2);
3) Observable.Empty
برای بازگشت یک توالی خالی که تنها کار اطلاع رسانی onCompleted را انجام میدهد.
var emptyObservable = Observable.Empty<string>();
public static IObservable<T> Empty<T>() { return Observable.Create<T>(o => { o.OnCompleted(); return Disposable.Empty; }); }
4) Observable.Never
برای بازگشت یک توالی بدون قابلیت اطلاع رسانی و notification
var neverObservable = Observable.Never<string>();
public static IObservable<T> Never<T>() { return Observable.Create<T>(o => { return Disposable.Empty; }); }
5) Observable.Throw
برای ایجاد یک توالی که صرفا کار اطلاع رسانی OnError را توسط استثنای معرفی شده به آن انجام میدهد.
var throwObservable = Observable.Throw<string>(new Exception());
public static IObservable<T> Throws<T>(Exception exception) { return Observable.Create<T>(o => { o.OnError(exception); return Disposable.Empty; }); }
6) توسط Observable.Range
به سادگی میتوان بازهی Observable ایی را ایجاد کرد:
var range = Observable.Range(10, 15); range.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("Completed"));
7) Observable.Generate
اگر بخواهیم عملیات Observable.Range را پیاده سازی کنیم، میتوان از متد Observable.Generate استفاده کرد:
public static IObservable<int> Range(int start, int count) { var max = start + count; return Observable.Generate( initialState: start, condition: value => value < max, iterate: value => value + 1, resultSelector: value => value); }
8) Observable.Interval
عموما از انواع و اقسام تایمرهای موجود در دات نت مانند System.Timers.Timer ، System.Threading.Timer و System.Windows.Threading.DispatcherTimer برای ایجاد یک توالی از رخدادها استفاده میشود. تمام اینها را به سادگی میتوان توسط متد Observable.Interval، که قابل انتقال به تمام پلتفرمهایی است که Rx برای آنها تهیه شدهاست، جایگزین کرد:
var interval = Observable.Interval(period: TimeSpan.FromMilliseconds(250)); interval.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
Overload دوم این متد، امکان معرفی scheduler و اجرای بر روی تردی دیگر را نیز میسر میکند.
9) Observable.Timer
تفاوت Observable.Timer با Observable.Interval در مفهوم پارامتر ارسالی به آنها است:
var timer = Observable.Timer(dueTime: TimeSpan.FromSeconds(1)); timer.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
خروجی Observable.Interval مثال زده شده به نحو زیر است و خاتمهای ندارد:
0
1
2
3
4
5
اما خروجی Observable.Timer به نحو ذیل بوده و پس از یک ثانیه، خاتمه مییابد:
0
completed
متد Observable.Timer دارای هفت overload متفاوت است که توسط آنها dueTime (مدت زمان صبر کردن تا تولید اولین خروجی)، period (کار Observable.Timer را به صورت متوالی در بازهی زمانی مشخص شده تکرار میکند) و scheduler (تعیین ترد اجرایی عملیات) قابل مقدار دهی هستند.
اگر میخواهید Observable.Timer بلافاصله شروع به کار کند، مقدار dueTime آنرا مساوی TimeSpan.Zero قرار دهید. به این ترتیب یک Observable.Interval را به وجود آوردهاید که بلافاصله شروع به کار کرده است و تا مدت زمان مشخص شدهای جهت اجرای اولین callback خود صبر نمیکند.
ب) تبدیلگرهایی که خروجی IObservable ایجاد میکنند
برای تبدیل مدلهای برنامه نویسی Async قدیمی دات نت مانند APM، رخدادها و امثال آن به معادلهای Rx، متدهای الحاقی خاصی تهیه شدهاند.
1) تبدیل delegates به معادل Observable
متد Observable.Start، امکان تبدیل یک Func یا Action زمانبر را به یک توالی observable میسر میکند. در این حالت به صورت پیش فرض، پردازش عملیات بر روی یکی از تردهای ThreadPool انجام میشود.
static void StartAction() { var start = Observable.Start(() => { Console.Write("Observable.Start"); for (int i = 0; i < 10; i++) { Thread.Sleep(100); Console.Write("."); } }); start.Subscribe( onNext: unit => Console.WriteLine("published"), onCompleted: () => Console.WriteLine("completed")); } static void StartFunc() { var start = Observable.Start(() => { Console.Write("Observable.Start"); for (int i = 0; i < 10; i++) { Thread.Sleep(100); Console.Write("."); } return "value"; }); start.Subscribe( onNext: Console.WriteLine, onCompleted: () => Console.WriteLine("completed")); }
زمانیکه از Func استفاده میشود، تابع یک خروجی را ارائه داده و سپس توالی خاتمه مییابد. اگر از Action استفاده شود، نوع Observable بازگشت داده شده از نوع Unit است که در برنامه نویسی functional معادل void است و هدف از آن مشخص سازی پایان عملیات Action میباشد. Unit دارای مقداری نبوده و صرفا سبب اجرای اطلاع رسانی OnNext میشود.
تفاوت مهم Observable.Start و Observable.Return در این است که Observable.Start مقدار تابع را به صورت تنبل (lazily) پردازش میکند، اما Observable.Return پردازش حریصانهای (eagrly) را به همراه خواهد داشت. به این ترتیب Observable.Start بسیار شبیه به یک Task (پردازشهای غیرهمزمان) عمل میکند.
در اینجا شاید این سؤال مطرح شود که استفاده از قابلیتهای Async سیشارپ 5 برای اینگونه کارها مناسب است یا Rx؟ قابلیتهای Async بیشتر به اعمال مخصوص IO bound مانند کار با شبکه، دریافت فایل از اینترنت، کار با یک بانک اطلاعاتی خارج از مرزهای سیستم، مرتبط میشوند؛ اما اعمال CPU bound مانند محاسبات سنگین حاصل از توالیهای observable را به خوبی میتوان توسط Rx مدیریت کرد.
2) تبدیل Events به معادل Observable
دات نت از روزهای اول خود به همراه یک event driven programming model بودهاست. Rx متدهایی را برای دریافت یک رخداد و تبدیل آن به یک توالی Observable ارائه دادهاست. برای نمونه ObservableCollection زیر را درنظر بگیرید
var items = new System.Collections.ObjectModel.ObservableCollection<string> { "Item1", "Item2", "Item3" };
items.CollectionChanged += (sender, ea) => { if (ea.Action == NotifyCollectionChangedAction.Remove) { foreach (var oldItem in ea.OldItems.Cast<string>()) { Console.WriteLine("Removed {0}", oldItem); } } };
var removals = Observable.FromEventPattern<NotifyCollectionChangedEventHandler, NotifyCollectionChangedEventArgs> ( addHandler: handler => items.CollectionChanged += handler, removeHandler: handler => items.CollectionChanged -= handler ) .Where(e => e.EventArgs.Action == NotifyCollectionChangedAction.Remove) .SelectMany(c => c.EventArgs.OldItems.Cast<string>()); var disposable = removals.Subscribe(onNext: item => Console.WriteLine("Removed {0}", item));
items.Remove("Item1");
3) تبدیل Task به معادل Observable
متد ToObservable واقع در فضای نام System.Reactive.Threading.Tasks را بر روی یک Task نیز میتوان فراخوانی کرد:
var task = Task.Factory.StartNew(() => "Test"); var source = task.ToObservable(); source.Subscribe(Console.WriteLine, () => Console.WriteLine("completed"));
4) تبدیل IEnumerable به معادل Observable
با این مورد تاکنون آشنا شدهاید. فقط کافی است متد ToObservable را بر روی یک IEnumerable، جهت تهیه خروجی Observable فراخوانی کرد.
5) تبدیل APM به معادل Observable
APM یا Asynchronous programming model، همان روش کار با متدهای Async با نامهای BeginXXX و EndXXX است که از نگارشهای آغازین دات نت به همراه آن بودهاند. کار کردن با آن مشکل است و مدیریت آن به همراه پراکندگیهای بسیاری جهت کار با callbacks آن است. برای تبدیل این نوع روش برنامه نویسی به روش Rx نیز متدهایی پیش بینی شدهاست؛ مانند Observable.FromAsyncPattern.
یک نکته
کتابخانهای به نام Rxx بسیاری از این محصور کنندهها را تهیه کردهاست:
http://Rxx.codeplex.com
ابتدا بستهی نیوگت آنرا نصب کنید:
PM> Install-Package Rxx
using (new FileStream("file.txt", FileMode.Open) .ReadToEndObservable() .Subscribe(x => Console.WriteLine(x.Length))) { Console.ReadKey(); }