مطالب
Angular Material 6x - قسمت ششم - کار با فرم‌ها و دیالوگ‌ها
در این قسمت قصد داریم به لیست فعلی کاربران و تماس‌های تعریف شده، تماس‌های جدیدی را اضافه کنیم و می‌خواهیم این‌کار را توسط دیالوگ‌های Popup بسته‌ی Angular Material انجام دهیم.


معرفی سرویس MatDialog

توسط سرویس MatDialog می‌توان modal dialogs بسته‌ی Angular Material را نمایش داد که به همراه طراحی متریال و پویانمایی مخصوص آن است.
 let dialogRef = dialog.open(UserProfileComponent,  { height: '400px’,  width: '600px’  });
در اینجا یک صفحه‌ی دیالوگ، توسط متد open آن باز خواهد شد. پارامتر اول آن کامپوننتی است که باید بارگذاری شود و پارامتر دوم آن یک شیء تنظیمات اختیاری است. خروجی این متد وهله‌ای است از MatDialogRef و توسط آن می‌توان به دیالوگ باز شده دسترسی یافت:
dialogRef.afterClosed().subscribe(result => {
   console.log(`Dialog result: ${result}`);
});
dialogRef.close('value');
از آن می‌توان برای بستن dialog و یا دریافت پیامی پس از بسته شدن دیالوگ، استفاده کرد.
در این مثال اگر dialogRef را با متد close و پارامتر value فراخوانی کنیم، سبب بسته شدن این دیالوگ خواهیم شد. این پارامتر در قسمت Dialog result پیام دریافتی پس از بسته شدن دیالوگ نیز قابل دسترسی است.
کامپوننت‌هایی که توسط سرویس MatDialog نمایش داده می‌شوند، می‌توانند توسط سرویس جنریک MatDialogRef، صفحه‌ی دیالوگ باز شده را ببندند:
@Component({/* ... */})
export class YourDialog {

   constructor(public dialogRef: MatDialogRef<YourDialog>) { }

   closeDialog() {
      this.dialogRef.close('Value….!’);
   }
}
نکته‌ی مهم: چون سرویس MatDialog کار وهله سازی و نمایش کامپوننت‌ها را به صورت پویا انجام می‌دهد، محل تعریف این نوع کامپوننت‌های ویژه در قسمت entryComponents ماژول مرتبط است. به این ترتیب به A head of time compiler اعلام می‌کنیم که component factory این کامپوننت پویا است و باید به نحو ویژه‌ای مدیریت شود.

نحوه‌ی طراحی یک دیالوگ نیز به کمک تعدادی کامپوننت و دایرکتیو میسر است:
<h2 mat-dialog-title>Delete all</h2>
<mat-dialog-content>Are you sure?</mat-dialog-content>
<mat-dialog-actions>
    <button mat-button mat-dialog-close>No</button>
    <!-- Can optionally provide a result for the closing dialog. -->
    <button mat-button [mat-dialog-close]="true">Yes</button>
</mat-dialog-actions>
دایرکتیو mat-dialog-title سبب نمایش عنوان دیالوگ می‌شود. mat-dialog-content محتوای قابل اسکرول این دیالوگ را در بر می‌گیرد. mat-dialog-actions محلی است برای قرارگیری action buttons در پایین صفحه‌ی دیالوگ. در اینجا اگر ویژگی mat-dialog-close به true تنظیم شود، آن دکمه قابلیت بستن دیالوگ را پیدا می‌کند.


ایجاد دکمه‌ی نمایش دیالوگ افزودن تماس‌ها و کاربران جدید

قبل از هر کاری نیاز است دکمه‌ی افزودن یک کاربر جدید را به صفحه اضافه کنیم. برای اینکار یک منوی ویژه را در سمت راست، بالای صفحه ایجاد می‌کنیم. بنابراین ابتدا به مستندات toolbar و menu مراجعه می‌کنیم تا با نحوه‌ی تعریف دکمه‌ها و منوها به toolbar آشنا شویم. سپس فایل قالب toolbar\toolbar.component.html را به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
<mat-toolbar color="primary">
  <button mat-button fxHide fxHide.xs="false" (click)="toggleSidenav.emit()">
    <mat-icon>menu</mat-icon>
  </button>

  <span>Contact Manager</span>

  <span fxFlex="1 1 auto"></span>
  <button mat-button [matMenuTriggerFor]="menu">
    <mat-icon>more_vert</mat-icon>
  </button>
  <mat-menu #menu="matMenu">
    <button mat-menu-item>New Contact</button>
  </mat-menu>
</mat-toolbar>
توسط یک span و سپس fxFlex تعریف شده‌ی آن سبب خواهیم شد تا mat-button بعدی و محتوای پس از آن به گوشه‌ی سمت راست toolbar هدایت شوند؛ در غیراینصورت دقیقا در کنار عبارت Contact manager ظاهر خواهند شد.
سپس ابتدا یک mat-button را با آیکن more_vert (آیکن علامت بیشتر عمودی) تعریف کرده‌ایم:


این دکمه توسط ویژگی matMenuTriggerFor به template reference variable ایی به نام menu متصل شده‌است تا با کلیک بر روی آن، این mat-menu را نمایش دهد:



ایجاد دیالوگ افزودن تماس‌ها و کاربران جدید

پس از تعریف دکمه و منویی که سبب نمایش عبارت افزودن یک تماس جدید می‌شوند، به رخ‌داد کلیک آن متدی را جهت نمایش صفحه‌ی دیالوگ جدید اضافه می‌کنیم:
 <button mat-menu-item (click)="openAddContactDialog()">New Contact</button>
سپس در کدهای کامپوننت toolbar، کار مدیریت آن‌را انجام خواهیم داد. اما پیش از آن بهتر است کامپوننت جدیدی را که قرار است نمایش دهد به برنامه اضافه کنیم:
 ng g c contact-manager/components/new-contact-dialog --no-spec
این دستور علاوه بر تولید کامپوننت جدید new-contact-dialog در پوشه‌ی components، کار تعریف مدخل آن‌را در ماژول این قسمت نیز انجام می‌دهد. اما همانطور که پیشتر نیز عنوان شد، باید آن‌را به لیست entryComponents اضافه کنیم تا بتوان آن‌را به صورت پویا بارگذاری کرد (در غیر اینصورت در زمان نمایش پویای آن، خطای no component factory for را دریافت می‌کنیم). بنابراین فایل contact-manager.module.ts را گشوده و به صورت زیر تکمیل می‌کنیم:
import { NewContactDialogComponent } from "./components/new-contact-dialog/new-contact-dialog.component";

@NgModule({
  declarations: [
    NewContactDialogComponent],
  entryComponents: [
    NewContactDialogComponent
  ]
})
export class ContactManagerModule { }
اکنون می‌توانیم سرویس MatDialog را به سازنده‌ی کامپوننت toolbar تزریق کرده و از آن برای نمایش این کامپوننت جدید استفاده کنیم:
import { Component, EventEmitter, OnInit, Output } from "@angular/core";
import { MatDialog } from "@angular/material";

import { NewContactDialogComponent } from "../new-contact-dialog/new-contact-dialog.component";

@Component({
  selector: "app-toolbar",
  templateUrl: "./toolbar.component.html",
  styleUrls: ["./toolbar.component.css"]
})
export class ToolbarComponent implements OnInit {

  @Output() toggleSidenav = new EventEmitter<void>();

  constructor(private dialog: MatDialog) { }

  ngOnInit() { }

  openAddContactDialog(): void {
    const dialogRef = this.dialog.open(NewContactDialogComponent, { width: "450px" });
    dialogRef.afterClosed().subscribe(result => {
      console.log("The dialog was closed", result);
    });
  }
}
در اینجا سرویس MatDialog به سازنده‌ی کامپوننت تزریق شده و سپس از آن در متد openAddContactDialog که متصل به منوی نمایش «new contact» است، جهت نمایش پویای کامپوننت NewContactDialogComponent، استفاده می‌شود. اکنون اگر برنامه را اجرا کنیم و گزینه‌ی «new contact» را از منو انتخاب کنیم، چنین تصویری حاصل خواهد شد:



تکمیل قالب کامپوننت تماس جدید

در ادامه می‌خواهیم فرم افزودن یک تماس جدید را به همراه فیلدهای ورودی آن، به قالب new-contact-dialog.component.html اضافه کنیم:
<h2 mat-dialog-title>Add new contact</h2>
<mat-dialog-content>
  <div fxLayout="column">

  </div>
</mat-dialog-content>
<mat-dialog-actions>
  <button mat-button color="primary" (click)="save()">
    <mat-icon>save</mat-icon> Save
  </button>
  <button mat-button color="primary" (click)="dismiss()">
    <mat-icon>cancel</mat-icon> Cancel
  </button>
</mat-dialog-actions>
تا اینجا ساختار مقدماتی صفحه دیالوگ را مطابق توضیحاتی که در ابتدای بحث عنوان شد، تکمیل کردیم. یک عنوان توسط mat-dialog-title به آن اضافه شده‌است. سپس mat-dialog-content اضافه شده که در ادامه آن‌را تکمیل می‌کنیم. در آخر هم دکمه‌های action به این دیالوگ استاندارد اضافه شده‌اند. برای تکمیل متدهای save و dismiss این دکمه‌ها، کدهای ذیل را به کامپوننت new-contact-dialog.component.ts اضافه می‌کنیم:
import { Component, OnInit } from "@angular/core";
import { MatDialogRef } from "@angular/material";

@Component()
export class NewContactDialogComponent implements OnInit {

  constructor(
    private dialogRef: MatDialogRef<NewContactDialogComponent>
  ) { }

  ngOnInit() {
  }

  save() {
  }

  dismiss() {
    this.dialogRef.close(null);
  }
}
در اینجا توسط سرویس MatDialogRef از نوع NewContactDialogComponent، می‌توانیم به ارجاعی از سرویس MatDialog باز کننده‌ی آن دسترسی پیدا کنیم و برای نمونه در متد dismiss سبب بسته شدن این دیالوگ شویم.
تا اینجا اگر برنامه را اجرا کنیم، به چنین شکلی خواهیم رسید:



تکمیل فیلدهای ورود اطلاعات فرم ثبت یک تماس جدید

تا اینجا ساختار فرم دیالوگ ثبت اطلاعات جدید را تکمیل کردیم. این فرم، به شیء user متصل خواهد شد. همچنین لیستی از avatars را هم جهت انتخاب، نمایش می‌دهد. به همین جهت این دو خاصیت عمومی را به کدهای کامپوننت آن اضافه می‌کنیم:
import { User } from "../../models/user";

@Component()
export class NewContactDialogComponent implements OnInit {

  avatars = ["user1", "user2", "user3", "user4", "user5", "user6", "user7", "user8"];
  user: User = { id: 0, birthDate: new Date(), name: "", avatar: "", bio: "", userNotes: null };
در ادامه فیلدهای آن‌را به صورت زیر در قسمت mat-dialog-content اضافه خواهیم کرد:


الف) فیلد نمایش و انتخاب avatar کاربر
    <mat-form-field>
      <mat-select placeholder="Avatar" [(ngModel)]="user.avatar">
        <mat-select-trigger>
          <mat-icon svgIcon="{{user.avatar}}"></mat-icon> {{ user.avatar }}
        </mat-select-trigger>
        <mat-option *ngFor="let avatar of avatars" [value]="avatar">
          <mat-icon svgIcon="{{avatar}}"></mat-icon> {{ avatar }}
        </mat-option>
      </mat-select>
    </mat-form-field>


در اینجا از کامپوننت mat-select برای انتخاب avatar کاربر استفاده شده‌است که نتیجه‌ی نهایی انتخاب آن به خاصیت user.avatar متصل شده‌است.
گزینه‌های این لیست (mat-option) بر اساس آرایه‌ی avatars که در کامپوننت تعریف کردیم، تامین می‌شوند که در اینجا از mat-icon برای نمایش آیکن مرتبط نیز استفاده شده‌است. در این مورد در قسمت قبل چهارم، بخش «بارگذاری و معرفی فایل svg نمایش avatars کاربران به Angular Material» بیشتر توضیح داده شده‌است.
کار mat-select-trigger، سفارشی سازی برچسب نمایشی این کنترل است.

ب) فیلد دریافت نام کاربر به همراه اعتبارسنجی آن
    <mat-form-field>
      <input matInput placeholder="Name" #name="ngModel" [(ngModel)]="user.name" required>
      <mat-error *ngIf="name.invalid && name.touched">You must enter a name</mat-error>
    </mat-form-field>


در اینجا فیلد نام کاربر، به user.name متصل و همچنین توسط ویژگی required، پر کردن آن الزامی اعلام شده‌است. به همین جهت در تصویر فوق یک ستاره را نیز کنار آن مشاهده می‌کند که به صورت خودکار توسط Angular Material نمایش داده شده‌است.
از کامپوننت mat-error برای نمایش خطاهای اعتبارسنجی یک فیلد استفاده می‌شود که نمونه‌ای از آن‌را در اینجا با بررسی خواص invalid  و touched فیلد نام که بر اساس ویژگی required فعال می‌شوند، مشاهده می‌کنید. بدیهی است در اینجا به هر تعدادی که نیاز است می‌توان mat-error را قرار داد.

ج) فیلد دریافت تاریخ تولد کاربر توسط یک date picker
    <mat-form-field>
      <input matInput [matDatepicker]="picker" placeholder="Born" [(ngModel)]="user.birthDate">
      <mat-datepicker-toggle matSuffix [for]="picker"></mat-datepicker-toggle>
      <mat-datepicker #picker></mat-datepicker>
    </mat-form-field>


در اینجا از کامپوننت mat-datepicker برای انتخاب تاریخ تولید یک شخص استفاده شده‌است و نتیجه‌ی آن به خاصیت user.birthDate متصل خواهد شد.
برای افزودن آن ابتدا یک mat-datepicker را به mat-form-field اضافه می‌کنیم. سپس یک template reference variable را به آن نسبت خواهیم داد. از آن هم در فیلد ورودی با انتساب آن به ویژگی matDatepicker و هم در کامپوننت mat-datepicker-toggle که سبب نمایش آیکن انتخاب تقویم می‌شود، در ویژگی for آن استفاده خواهیم کرد.

د) فیلد چند سطری دریافت توضیحات و شرح‌حال کاربر
    <mat-form-field>
      <textarea matInput placeholder="Bio" [(ngModel)]="user.bio"></textarea>
    </mat-form-field>


در اینجا برای دریافت توضیحات چندسطری، از یک text area استفاده شده‌است که به خاصیت user.bio متصل است.

بنابراین همانطور که ملاحظه می‌کنید، روش طراحی فرم‌های Angular Material ویژگی‌های خاص خودش را دارد:
- دایرکتیو matInput را می‌توان به المان‌های استاندارد input و textarea اضافه کرد تا داخل mat-form-field نمایش داده شوند. این mat-form-field است که کار اعمال CSS ویژه‌ی طراحی متریال را انجام می‌دهد و امکان نمایش پیام‌های خطای اعتبارسنجی و پویانمایی ورود اطلاعات را سبب می‌شود.
- قسمت mat-dialog-content را توسط fxLayout به حالت ستونی تنظیم کردیم:
<mat-dialog-content>
  <div fxLayout="column">

  </div>
</mat-dialog-content>
این مورد است که سبب خواهد شد المان‌های فرم از بالا به پایین نمایش داده شوند. در غیراینصورت mat-form-fieldها دقیقا در کنار هم قرار می‌گیرند.
برای مثال اگر خواستید المان‌های فرم با فاصله‌ی بیشتری از هم قرار بگیرند، می‌توان از fxLayoutGap استفاده کرد که در مورد آن در قسمت دوم «معرفی Angular Flex layout» بیشتر توضیح داده شد.


تکمیل سرویس کاربران جهت ذخیره‌ی اطلاعات تماس کاربر جدید

در ادامه می‌خواهیم با کلیک کاربر بر روی دکمه‌ی Save، ابتدا این اطلاعات به سمت سرور ارسال و سپس در سمت سرور ذخیره شوند. پس از آن، Id این کاربر جدید به سمت کلاینت بازگشت داده شود، دیالوگ جاری بسته و در آخر این شیء جدید به لیست تماس‌های نمایش داده‌ی شده‌ی در sidenav اضافه گردد.

الف) تکمیل سرویس Web API سمت سرور
در ابتدا متد Post را به Web API برنامه جهت ذخیره سازی اطلاعات User ارسالی از سمت کلاینت اضافه می‌کنیم. کدهای کامل آن‌را از فایل پیوستی انتهای بحث می‌توانید دریافت کنید:
namespace MaterialAspNetCoreBackend.WebApp.Controllers
{
    [Route("api/[controller]")]
    public class UsersController : Controller
    {
        private readonly IUsersService _usersService;

        public UsersController(IUsersService usersService)
        {
            _usersService = usersService ?? throw new ArgumentNullException(nameof(usersService));
        }

        [HttpPost]
        public async Task<IActionResult> Post([FromBody] User user)
        {
            if (!ModelState.IsValid)
            {
                return BadRequest(ModelState);
            }
            await _usersService.AddUserAsync(user);
            return Created("", user);
        }
    }
}

ب) تکمیل سرویس کاربران سمت کلاینت
سپس به فایل user.service.ts مراجعه کرده و دو تغییر زیر را به آن اضافه می‌کنیم:
@Injectable({
  providedIn: "root"
})
export class UserService {

  private usersSource = new BehaviorSubject<User>(null);
  usersSourceChanges$ = this.usersSource.asObservable();

  constructor(private http: HttpClient) { }

  addUser(user: User): Observable<User> {
    const headers = new HttpHeaders({ "Content-Type": "application/json" });
    return this.http
      .post<User>("/api/users", user, { headers: headers }).pipe(
        map(response => {
          const addedUser = response || {} as User;
          this.notifyUsersSourceHasChanged(addedUser);
          return addedUser;
        }),
        catchError((error: HttpErrorResponse) => throwError(error))
      );
  }

  notifyUsersSourceHasChanged(user: User) {
    this.usersSource.next(user);
  }
}
کار متد addUser، ارسال اطلاعات فرم ثبت یک تماس جدید به سمت سرور و Web API برنامه است. پس از ثبت موفقیت آمیز کاربر در سمت سرور، متد return Created آن:
 return Created("", user);
سبب خواهد شد تا بتوانیم در سمت کلاینت، به Id اطلاعات رکورد جدید دسترسی داشته باشیم. مزیت آن امکان افزودن این رکورد به لیست کاربران sidenav و همچنین فعالسازی مسیریابی آن است که بر اساس این Id واقعی کار می‌کند.
بنابراین نیاز است از طریق این سرویس به کامپوننت sidenav، در مورد تغییرات لیست کاربران اطلاعات رسانی کنیم که روش کار آن‌را پیشتر در مطلب «صدور رخدادها از سرویس‌ها به کامپوننت‌ها در برنامه‌های Angular» نیز مرور کرده‌ایم. برای این منظور یک BehaviorSubject از نوع User را تعریف کرده‌ایم که اشتراک به آن از طریق خاصیت عمومی usersSourceChanges میسر است. هر زمانیکه متد next آن فراخوانی شود، تمام مشترکین به آن، از افزوده شدن کاربر جدید، به همراه اطلاعات کامل آن مطلع خواهند شد.

ج) تکمیل متد save کامپوننت new-contact-dialog
پس از تکمیل سرویس کاربران جهت افزودن متد addUser به آن، اکنون می‌توانیم از آن در کامپوننت دیالوگ افزودن اطلاعات تماس جدید استفاده کنیم:
import { UserService } from "../../services/user.service";

@Component()
export class NewContactDialogComponent {

  user: User = { id: 0, birthDate: new Date(), name: "", avatar: "", bio: "", userNotes: null };

  constructor(
    private dialogRef: MatDialogRef<NewContactDialogComponent>,
    private userService: UserService
  ) { }

  save() {
    this.userService.addUser(this.user).subscribe(data => {
      console.log("Saved user", data);
      this.dialogRef.close(data);
    });
  }
}
در اینجا در متد save، ابتدا متد addUser سرویس افزودن اطلاعات جدید فراخوانی می‌شود. سپس در صورت موفقیت آمیز بودن عملیات، توسط سرویس dialogRef، این صفحه‌ی دیالوگ نیز به صورت خودکار بسته خواهد شد. همچنین به متد close آن data دریافتی از سرور ارسال شده‌است. این data در toolbar.component در قسمت dialogRef.afterClosed قابل دسترسی خواهد بود.

د) تکمیل کامپوننت sidenav جهت واکنش نشان دادن به افزوده شدن اطلاعات تماس جدید
اکنون که سرویس کاربران به صفحه دیالوگ افزودن اطلاعات یک تماس جدید متصل شده‌است، نیاز است بتوانیم اطلاعات کاربر جدید را به لیست تماس‌های sidenav اضافه کنیم. به همین جهت به sidenav.component مراجعه کرده و مشترک usersSourceChanges سرویس کاربران خواهیم شد:
import { UserService } from "../../services/user.service";

@Component()
export class SidenavComponent implements OnInit, OnDestroy {

  users: User[] = [];
  subscription: Subscription | null = null;

  constructor(
    private userService: UserService) { }

  ngOnInit() {
    this.subscription = this.userService.usersSourceChanges$.subscribe(user => {
      if (user) {
        this.users.push(user);
      }
    });
  }

  ngOnDestroy() {
    if (this.subscription) {
      this.subscription.unsubscribe();
    }
  }
}
ابتدا در ngOnInit توسط سرویس کاربران، مشترک تغییرات usersSourceChanges خواهیم شد. در اینجا اگر کاربر جدیدی به لیست اضافه شده باشد، آن‌را توسط متد push به لیست کاربران جاری sidenav اضافه می‌کنیم تا بلافاصله در لیست نمایش داده شود.


استفاده از کامپوننت Snackbar جهت نمایش موفقیت آمیز بودن ثبت اطلاعات

متد save کامپوننت دیالوگ یک تماس جدید را به صورت زیر تکمیل کردیم:
  save() {
    this.userService.addUser(this.user).subscribe(data => {
      console.log("Saved user", data);
      this.dialogRef.close(data);
    });
در اینجا data ارسال شده‌ی به متد close در کامپوننت toolbar در قسمت dialogRef.afterClosed قابل دسترسی خواهد بود:
  openAddContactDialog(): void {
    const dialogRef = this.dialog.open(NewContactDialogComponent, { width: "450px" });
    dialogRef.afterClosed().subscribe(result => {
      console.log("The dialog was closed", result);
    });
  }
بنابراین در ادامه قصد داریم از آن جهت نمایش یک snackbar به همراه ارائه لینک هدایت به صفحه‌ی جزئیات تماس جدید، استفاده کنیم:


کدهای کامل این تغییرات را در ذیل مشاهده می‌کنید:
@Component()
export class ToolbarComponent {

  @Output() toggleSidenav = new EventEmitter<void>();

  constructor(private dialog: MatDialog, private snackBar: MatSnackBar,  private router: Router) { }

  openAddContactDialog(): void {
    const dialogRef = this.dialog.open(NewContactDialogComponent, { width: "450px" });
    dialogRef.afterClosed().subscribe((result: User) => {
      console.log("The dialog was closed", result);
      if (result) {
        this.openSnackBar(`${result.name} contact has been added.`, "Navigate").onAction().subscribe(() => {
          this.router.navigate(["/contactmanager", result.id]);
        });
      }
    });
  }

  openSnackBar(message: string, action: string): MatSnackBarRef<SimpleSnackBar> {
    return this.snackBar.open(message, action, {
      duration: 5000,
    });
  }
}
توضیحات:
برای گشودن snackbar که نمونه‌ای از آن‌را در تصویر فوق ملاحظه می‌کنید، ابتدا نیاز است سرویس MatSnackBar را به سازنده‌ی کلاس تزریق کرد. سپس توسط آن می‌توان یک کامپوننت مستقل را همانند دیالوگ‌ها نمایش داد و یا می‌توان یک متن را به همراه یک Action منتسب به آن، به کاربر نمایش داد؛ مانند متد openSnackBar که در کامپوننت فوق از آن استفاده می‌شود. این متد در رخ‌داد پس از بسته شدن dialog، نمایش داده شده‌است.
پارامتر اول آن پیامی است که توسط snackbar نمایش داده می‌شود و پارامتر دوم آن، برچسب دکمه مانندی است کنار این پیام، که سبب انجام عملی خواهد شد و در اینجا به آن Action گفته می‌شود. برای مدیریت آن باید متد onAction را فراخوانی کرد و مشترک آن شد. در این حالت اگر کاربر بر روی این دکمه‌ی action کلیک کند، سبب هدایت خودکار او به صفحه‌ی نمایش جزئیات اطلاعات تماس کاربر خواهیم شد. به همین جهت سرویس Router نیز به سازنده‌ی کلاس تزریق شده‌است تا بتوان از متد navigate آن استفاده کرد.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MaterialAngularClient-05.zip
برای اجرای آن:
الف) ابتدا به پوشه‌ی src\MaterialAngularClient وارد شده و فایل‌های restore.bat و ng-build-dev.bat را اجرا کنید.
ب) سپس به پوشه‌ی src\MaterialAspNetCoreBackend\MaterialAspNetCoreBackend.WebApp وارد شده و فایل‌های restore.bat و dotnet_run.bat را اجرا کنید.
اکنون برنامه در آدرس https://localhost:5001 قابل دسترسی است.
مطالب
خواندنی‌های 2 مرداد

اس کیوال سرور

الگوهای طراحی برنامه نویسی شیءگرا

امنیت

توسعه وب

دات نت فریم ورک

دبلیو اف

سی و مشتقات

کتاب‌های رایگان

لینوکس

متفرقه

محیط‌های مجتمع توسعه

مسایل انسانی، اجتماعی و مدیریتی برنامه نویسی

ویندوز

مطالب
رویه های ذخیره شده خوب یا بد؟!

استفاده یا عدم استفاده از یک تکنولوژی یا ابزار خاص، به پارامترهای مختلفی از جمله ابعاد پروژه، مهارت و دانش اعضای تیم، ماهیت پروژه، پلتفرم اجرا، بودجه‌ی پروژه، مهلت تکمیل پروژه و تعداد نفرات تیم بستگی دارد. بنابراین واضح است پیچیدن یک نسخه‌ی خاص، برای همه‌ی سناریو‌ها امکان پذیر نیست؛ اما شرایطی وجود دارد که استفاده یا عدم استفاده از این ابزارهای تکنولوژیک منطقی‌تر مینمایند.

Stored Procedure (که از این به بعد برای ایجاز، SP نوشته خواهد شد) هم از قاعده فوق مستثنی نیست و در صورت انتخاب صحیح میتواند به ارائه‌ی محصول نهایی با کیفیت‌تری در زمان کوتاه‌تری کمک کند و در صورت انتخاب ناآگاهانه ممکن است باعث شکست یک پروژه (بخصوص در بلند مدت) شود.


تاریخچه

SQL توسط شرکت IBM در اوایل دهه 70 میلادی ایجاد شد. با اوج گرفتن زبان‌های رویه‌ای، SQL هم چندان از این قافله عقب نماند که منجر به پذیرش SP به عنوان یک استاندارد، در دهه 90 میلادی و پیاده سازی تدریجی آن توسط غول‌های سازنده دیتابیس شد (رجوع فرمایید به ^ و ^). این فاصله 20 ساله باعث غنی‌تر شدن SQL شد و وجود SP - به معنی انتقال مدل برنامه نویسی رویه‌ای به SQL - بخشی از مشکلات قبلی کار با کوئری‌های پشت سر هم و خام را حل کرد. از سال 2000 میلادی به بعد، ORM‌های قدرتمندی از جمله  Hibernate  و پیاده سازی‌های مختلفی از Active Record  و Entity Framework متولد شدند. بنابر این تقدم و تاخّرهای زمانی، بدیهی است اغلب مزایای SP نسبت به Raw SQL Query و اغلب معایب آن نسبت به ORM‌ها باشد. 

بنظر میرسد برای پاسخ به سوال اصلی این مطلب، ناگزیر به مقایسه SP با رقبای دیرینه‌اش هستیم. با برشمردن معایب و مزایای SP میتوان به نتیجه‌ی منطقی‌تری رسید. البته باید در نظر داشت صرف استفاده از SP به معنای بهره‌مند شدن از مزایای آن و صرف استفاده نکردن از آن هم بهره‌مندی از رقبای آن نیست. چگونگی استفاده یک ابزار، مهمتر از خود ابزار است.


معایب SP

- دستورات Alter Table ، Add Column و Drop Column  به این سادگی‌ها هم نیستند؛ ممکن است به یکی از جداول دیتابیس دو ستون اضافه یا از آن حذف شوند. مجبوریم تمامی SP‌ها را بخصوص Insert و Update متناظر با جدول را تغییر دهیم که این تغییرات ممکن است بصورت زنجیره‌وار به سایر SP‌ها هم سرایت کند. حال شرایطی را در نظر بگیرید که تعداد SP‌های شما به چند ده و یا حتی به چند صد عدد و بیشتر، رسیده باشد که این به معنی زحمت بیشتر و تغییرات پر هزینه‌تر است.

- احتمال کند شدن ماشین سرویس دهنده در اثر اجرای تعداد زیادی SP ؛ چناچه بخش زیادی از منطق برنامه از طریق SP اجرا شود، سرور دیتابیس موظف به اجرای آنهاست. اما در صورتیکه منطق، در کد برنامه قرار داشته باشد، امکان توزیع آن بر روی سرور‌های مجزا و یا حتی ماشین کلاینت وجود خواهد داشت. امروزه اکثر کلاینت‌ها به دیتابیس‌های سبک و سریعی مجهز شده‌اند. بنابراین در صورت امکان چرا بار پردازشی را به عهده آنها نگذاریم؟! 

- یکپارچگی کمتر؛ تقریبا همه اپلیکیشن‌ها نیازمند ارتباط با سایر سیستم‌ها هستند. اگر بخش‌های زیادی از منطق برنامه درون SP مخفی شده باشند، این نقطه تلاقی بین سیستمی، احتمالا درون خود دیتابیس قرار میگیرد و این به معنی ایجاد SP های بیشتر، افزودن پارامتر‌های بیشتر، توسعه SPهای قبلی و بطور خلاصه اعمال تغییرات بیشتر، که منتج به قابلیت نگهداری کمترخواهد شد.

- انعطاف پذیری کمتر؛ در یک شرایط ایده آل، عملکرد اپلیکیشن، مستقل از دیتابیس است. اگر نیاز به تغییر دیتابیس، مثلا از اوراکل به Microsoft SQL Server وجود داشته باشد، نیاز به بازنویسی و انتقال فانکشن‌ها و SP ها محتمل است و از آنجائیکه که با وجود استانداردها، دیتابیس‌های مختلف، معمولا در Syntax دستورات، تفاوت‌های فاحشی دارند، هر چه کد بیشتری در SP ها باشد، نیاز به انتقال و تبدیل بیشتری وجود دارد. 

- عدم وجود بازخورد مناسب؛ بسیاری از اوقات در صورت بروز اشکالی در حین اجرای یک SP، فقط با یک متن ساده بصورت Table has no rows   و یا  error مواجه میشویم. چنین خطاهایی هنگام دیباگ اصلا خوشایند نیستند. MS SQL در این بین بازخورد‌های مناسبی را ارائه میکند. اگر تجربه کار با سایر دیتابیس‌ها را داشته باشید، اهمیت بازخورد‌های مناسب، ملموس‌تر خواهد بود.

- کد نویسی سخت‌تر؛ نوشتن کد SQL  معمولا در همان IDE  اپلیکیشن انجام نمیشود. جابجایی مداوم بین دو IDE ، دیباگ و کد نویسی از طریق دو اینترفیس مجزا، اصلا ایده‌ال نیست. 

- SP  منطق را بیش از حد پنهان میکند؛ حتی با دانستن نام صحیح یک SP، باز هم تصویری از پارامتر‌های ارسالی به آن و نتیجه برگشتی نخواهیم داشت. نمیدانیم نتیجه حاصل از اجرای SP ما مقداری را برمیگرداند یا خیر؟ در صورت وجود برگشتی، یک Cursor است یا یک مقدار؟ اگر Cursor است شامل چه ستون‌هایی است؟

- SP نمیتواند یک شیء را به عنوان آرگومان بپذیرد؛ بنابراین احتمال کثیف شدن کد به مرور افزایش پیدا میکند و بدتراز آن، در صورت ارسال اشتباه یک پارامتر، یا عدم  تطابق تعداد پارامتر‌ها، مجبور به بررسی تمام آنها بصورت دستی هستیم. برای مثال دو قطعه کد زیر را با هم مقایسه کنید:

INSERT INTO User_Table(Id,Username,Password,FirstName,SureName,PhoneNumber,x,Email)
VALUES (1,'VahidN','123456','Vahid','Nasiri','09120000000','vahid_xxx@example.com')

و معادل آن در یک ORM  فرضی:

public void Insert(User user)
{
  _users.Insert(user);
  db.Save();
}

به‌وضوح قطعه کد sql، قبل از خوب یا بد بودن، زشت است. همچنین پارامتر x آن که فرضاً به تازگی اضافه شده، مقداری را دریافت نکرده و باعث بروز خطا خواهد شد.

- نبود Query Chaining؛ یکی از ویژگی‌های جذاب ORM‌‌های امروزی، امکان تشکیل یک کوئری با قابلیت خوانایی بالا و افزودن شرط‌های بیشتر از طریق  الگوی builder است. قطعه کد زیر یک SP برای جستجوی داینامیک نام و نام خانوادگی در یک جدول فرضی به اسم Users است:

public ICollection<User> GetUsers(string firstName,string lastName,Func<User, bool> orderBy)
{
    var query = _users.where(u => u.LastName.StartsWith(lastName));
    query = query.where(u => u.FirstName.StartsWith(firstName));
    query = query.OrderBy(orderBy);
    return  query.ToList();
}

در مقایسه با معادل SP آن:

CREATE PROCEDURE DynamicWhere 
    @LastName varchar(50) = null,
    @FirstName varchar(50) = null,
    @Orderby varchar(50) = null
AS
BEGIN
    DECLARE @where nvarchar(max)
    SELECT @where = '1 = 1'
 
    IF @LastName IS NOT NULL
        SELECT @Where = @Where + " AND A.LastName LIKE @LastName + '%'"
 
    IF @FirstName IS NOT NULL
        SELECT @Where = @Where + " AND A.FirstName LIKE @FirstName + '%'"
 
    DECLARE @orderBySql nvarchar(max)
    SELECT @orderBySql = CASE
        WHEN @OrderBy = "LastName" THEN "A.LastName"
        ELSE @OrderBy = "FirstName" THEN "A.FirstName"
    END
 
    DECLARE @sql nvarchar(max)
    SELECT @sql = "
    SELECT A.Id , A.AccountNoId, A.LastName, A.FirstName, A.PostingDt, 
    A.BillingAmount
    FROM Users 
    WHERE " + @where + " 
    ORDER BY " + @orderBySql
 
    exec sp_executesql @sql,  N'@LastName varchar(50), @FirstName varchar(50)
        @LastName, @FirstName
END

حاجت به گفتن نیست که قطعه کد اول چقدر خواناتر، انعطاف پذیرتر، خلاصه‌تر و قابل نگهداری‌تر است.

- نداشتن امکانات زبان‌های مدرن؛ زبان‌ها و IDE‌های مدرن، امکانات قابل توجهی را برای نگهداری بهتر، انعطاف پذیری بیشتر، مقیاس پذیری بالاتر، تست پذیری دقیق‌تر و... ارائه میکنند. به عنوان مثال:

  • شیءگرایی و امکانات آن که در SP موجود نیست و در مورد قبلی معایب، به آن مختصرا اشاره شد. در نظر بگیرید اگر SQL زبانی شیء گرا بود و مجهز به ارث بری و کپسوله سازی بود، چقدر قابلیت نگهداری آن بالاتر میرفت و حجم کد‌های نوشته شده میتوانست کمتر باشند.
  • نداشتن Lazy Loading که باعث مصرف زیاد حافظه میشود.
  • نداشتن intellisense حین فراخوانی‌ها.
  • نداشتن Navigation Property که باعث join نویسی‌های زیاد خواهد شد.
  • SQL در مقایسه با یک زبان مدرن ناقص بنظر میرسد و این نوشتن کد آن را سخت‌تر میکند.‌
  • نداشتن امکان تغییر منطقی نام جداول و ستون ها
  • مدیریت تراکنش‌ها بصورت دستی، حال آنکه با الگوی Unit Of Work  این مشکل در یک ORM قدرتمند مثل EF حل شده است.


- زمان بر بودن نوشتن SP؛ گاهی نوشتن یک تابع در یک ORM یا بعضا نوشتن یک کوئری SQL کوتاه در یک رشته متنی، ساده‌تر از نوشتن کد SP است. آیا برای هر وظیفه کوچک در دیتابیس، نوشتن یک SP ضروری است؟


مزایای SP :

- کمتر کردن Round Trips در شبکه و متعاقبا کاهش ترافیک شبکه؛ اگر از یک فراخوانی استفاده کنیم، کاهش Round Trip‌ها تاثیر چندانی نخواهد داشت. همچنین ارسال یک کوئری کامل، نسبت به ارسال فقط اسم SP و پارامتر‌های آن، پهنای باند بیشتری اِشغال میکند. البته در یک شبکه با سرعت قابل قبول، بعید است این دو مزیت محسوس باشند؛ اما به هر حال برای موارد خاص، دو مزیت محسوب میشوند. نکته دیگر آنکه بدلیل Pre-Compiled بودن SP‌ها و همچنین کَش شدن Execution Plan آنها، اندکی با سرعت بالاتری اجرا میشوند.

- امکان چک کردن سینتکس قبل از اجرای آن؛ در مقایسه با Raw Query مزیت محسوب میشود.

امکان به اشتراک گذاری کد؛ برای پروژه‌هایی که چندین اپلیکیشن با چندین زبان برنامه نویسی مختلف در حال تهیه هستند و نیازمند دسترسی مستقیم به داده‌ها با سرعت به نسبت بالاتری هستند، SP  میتواند یک راه حل ایده آل محسوب شود. بجای پیاده سازی منطق برنامه در هر اپلیکیشن بصورت جداگانه و زحمت کدنویسی هرکدام، میتوان از SP  استفاده کرد. هرچند امروزه معمولا برای حل این مشکل، API های مشترک معماری Restful  ارجحیت دارد. 

- کمک به ایجاد یک پَک؛ در یک زیر سیستم با نیازمندی مشخص که اعمال تغییرات در آن محتمل نمیباشد نیز SP میتواند یک گزینه مناسب به حساب آید. مثلا یک سیستم Membership را در نظر بگیرید که در پروژه‌های مختلف شما مورد استفاده قرار خواهد گرفت. برای مثال میشود یک سیستم Membership  سفارشی را با امکان  Hash  پسورد و  رمز کردن داده‌های حساس،  به کمک SP و Function ‌های مناسب فراهم کرد و در واقع بین Application Login  و Data Logic تمایز قائل شد. شخصا معماری Restful را به این روش هم ترجیح میدهم. 

بهرمند شدن از امکانات بومی SQL ؛ به عنوان نمونه برای ترانهاده کردن خروجی یک کوئری میتوان از فانکشن  Pivot  استفاده کرد. یا فانکشن‌های تحلیلی  Lead  و  Lag  (لینک مستندات اوراکل این دو فانکشن به ترتیب در ^ و ^ ) که بنظر نمیرسد هنوز معادل مستقیمی درORM  ها  داشته باشند. 

تسلط و کنترل بیشتر و دقیقتر بر کوئری نهایی؛ گفته میشود SP و عبارات SQL در دیتابیس، حکم assembly را در سایر زبان‌ها دارند. بنابراین با SP میتوان عبارات SQL و نحوه اجرای آن را در دیتابیس، بطور کامل تحت فرمان داشت. این در حالی است که هر یک از ORM‌ها دستورات زبان برنامه نویسی مبداء را به یک عبارت SQL ترجمه میکنند که این عبارت چندان تحت کنترل برنامه نویس نیست و بیشتر به مدل کاری ORM بستگی دارد. 

امکان join بین دو یا چند دیتابیس مجزا؛ حال آنکه امکان join بین دو Context در ORM ‌ها وجود ندارد. بعلاوه اگر دو دیتابیس مدنظر ما روی دو سرور مجزا باشند، با SP و  کانفیگ Linked Server  کماکان میشود کوئری join  دار نوشت.

برای عملیات‌های Batch مناسب‌تر است؛ در مقام مقایسه با ORM ‌ها که با تکنیک‌های مختلفی سعی در افزایش سرعت عملیات Batch، بخصوص Insert و Update را دارند، SP  با سرعت قابل قبول‌تری اجرا میشود.

عدم نیاز به یادگیری سینتکس و ابزاری جدید؛ موارد بسیاری وجود دارند که فرصت یادگیری تکنولوژی جدیدی مثل یک ORM و یا SQL Bulk و حتی کتابخانه‌های ثالث مبتنی بر این ابزارها  وجود ندارند و ممکن است مجبور شوید برای باقی ماندن در بازار رقابتی، از دانسته‌های قبلی خود استفاده کنید .

تخصصی‌تر کردن وظایف؛ برنامه نویس‌های دیتابیس به صورت تخصصی اقدام به تحلیل روابط و ایندکس‌ها میکنند، دیتابیس را ایجاد و نرمال سازی مینمایند، SP های متناسب را میسازند و به بهترین شکل Optimize و در آخر تست میکنند.

- امنیت به نسبت بالاتر؛ میتوان مجوز اجرای SP را به یک کاربر اعطا کرد، بدون آنکه مجوز دسترسی به جداول مورد استفاده در آن SP را داد. همچنین نسبت به کوئری‌های پارامتری نشده، SQL ارجیحت دارند چون احتمال آسیب پذیری در مقابل SQL Injection را کمتر میکنند.


نتیجه‌گیری

اگرچه SP ها برای پردازش داده‌ها آنقدر هم که در وبلاگ‌ها میخوانیم بد نیستند، اما سوء استفاده از آن، مشکلات عدیده‌ای را ایجاد خواهد کرد. با توجه به روند تغییرات تکنولوژی‌های دسترسی به داده‌ها و معماری‌های مدرن بنظر میرسد SP در بهترین حالت، ابزار مناسبی برای انجام عملیات CRUD است و نه بیشتر؛ مگر در مواردی خاص که به تشخیص شما نیاز به استفاده بیشتر از آن وجود داشته باشد.

مطالب
EF Code First #10

حین کار با ORMهای پیشرفته، ویژگی‌های جالب توجهی در اختیار برنامه نویس‌ها قرار می‌گیرد که در زمان استفاده از کلاس‌های متداول SQLHelper از آن‌ها خبری نیست؛ مانند:
الف) Deferred execution
ب) Lazy loading
ج) Eager loading

نحوه بررسی SQL نهایی تولیدی توسط EF

برای توضیح موارد فوق، نیاز به مشاهده خروجی SQL نهایی حاصل از ORM است و همچنین شمارش تعداد بار رفت و برگشت به بانک اطلاعاتی. بهترین ابزاری را که برای این منظور می‌توان پیشنهاد داد، برنامه EF Profiler است. برای دریافت آن می‌توانید به این آدرس مراجعه کنید: (^) و (^)

پس از وارد کردن نام و آدرس ایمیل، یک مجوز یک ماهه آزمایشی، به آدرس ایمیل شما ارسال خواهد شد.
زمانیکه این فایل را در ابتدای اجرای برنامه به آن معرفی می‌کنید، محل ذخیره سازی نهایی آن جهت بازبینی بعدی، مسیر MyUserName\Local Settings\Application Data\EntityFramework Profiler خواهد بود.

استفاده از این برنامه هم بسیار ساده است:
الف) در برنامه خود، ارجاعی را به اسمبلی HibernatingRhinos.Profiler.Appender.dll که در پوشه برنامه EFProf موجود است، اضافه کنید.
ب) در نقطه آغاز برنامه، متد زیر را فراخوانی نمائید:
HibernatingRhinos.Profiler.Appender.EntityFramework.EntityFrameworkProfiler.Initialize();

نقطه آغاز برنامه می‌تواند متد Application_Start برنامه‌های وب، در متد Program.Main برنامه‌های ویندوزی کنسول و WinForms و در سازنده کلاس App برنامه‌های WPF باشد.
ج) برنامه EFProf را اجرا کنید.

مزایای استفاده از این برنامه
1) وابسته به بانک اطلاعاتی مورد استفاده نیست. (برخلاف برای مثال برنامه معروف SQL Server Profiler که فقط به همراه SQL Server ارائه می‌شود)
2) خروجی SQL نمایش داده شده را فرمت کرده و به همراه Syntax highlighting نیز هست.
3) کار این برنامه صرفا به لاگ کردن SQL تولیدی خلاصه نمی‌شود. یک سری از Best practices را نیز به شما گوشزد می‌کند. بنابراین اگر نیاز دارید سیستم خود را بر اساس دیدگاه یک متخصص بررسی کنید (یک Code review ارزشمند)، این ابزار می‌تواند بسیار مفید باشد.
4) می‌تواند کوئری‌های سنگین و سبک را به خوبی تشخیص داده و گزارشات آماری جالبی را به شما ارائه دهد.
5) می‌تواند دقیقا مشخص کند، کوئری را که مشاهده می‌کنید از طریق کدام متد در کدام کلاس صادر شده است و دقیقا از چه سطری.
6) امکان گروه بندی خودکار کوئری‌های صادر شده را بر اساس DbContext مورد استفاده به همراه دارد.
و ...

استفاده از این برنامه حین کار با EF «الزامی» است! (البته نسخه‌های NH و سایر ORMهای دیگر آن نیز موجود است و این مباحث در مورد تمام ORMهای پیشرفته صادق است)
مدام باید بررسی کرد که صفحه جاری چه تعداد کوئری را به بانک اطلاعاتی ارسال کرده و به چه نحوی. همچنین آیا می‌توان با اعمال اصلاحاتی، این وضع را بهبود بخشید. بنابراین عدم استفاده از این برنامه حین کار با ORMs، همانند راه رفتن در خواب است! ممکن است تصور کنید برنامه دارد به خوبی کار می‌کند اما ... در پشت صحنه فقط صفحه جاری برنامه، 100 کوئری را به بانک اطلاعاتی ارسال کرده، در حالیکه شما تنها نیاز به یک کوئری داشته‌اید.


کلاس‌های مدل مثال جاری

کلاس‌های مدل مثال جاری از یک دپارتمان که دارای تعدادی کارمند می‌باشد، تشکیل شده است. ضمنا هر کارمند تنها در یک دپارتمان می‌تواند مشغول به کار باشد و رابطه many-to-many نیست :

using System.Collections.Generic;

namespace EF_Sample06.Models
{
public class Department
{
public int DepartmentId { get; set; }
public string Name { get; set; }

//Creates Employee navigation property for Lazy Loading (1:many)
public virtual ICollection<Employee> Employees { get; set; }
}
}

namespace EF_Sample06.Models
{
public class Employee
{
public int EmployeeId { get; set; }
public string FirstName { get; set; }
public string LastName { get; set; }

//Creates Department navigation property for Lazy Loading
public virtual Department Department { get; set; }
}
}

نگاشت دستی این کلاس‌ها هم ضرورتی ندارد، زیرا قراردادهای توکار EF Code first را رعایت کرده و EF در اینجا به سادگی می‌تواند primary key و روابط one-to-many را بر اساس navigation properties تعریف شده، تشخیص دهد.

در اینجا کلاس Context برنامه به شرح زیر است:

using System.Data.Entity;
using EF_Sample06.Models;

namespace EF_Sample06.DataLayer
{
public class Sample06Context : DbContext
{
public DbSet<Department> Departments { set; get; }
public DbSet<Employee> Employees { set; get; }
}
}


و تنظیمات ابتدایی نحوه به روز رسانی و آغاز بانک اطلاعاتی نیز مطابق کدهای زیر می‌باشد:

using System.Collections.Generic;
using System.Data.Entity.Migrations;
using EF_Sample06.Models;

namespace EF_Sample06.DataLayer
{
public class Configuration : DbMigrationsConfiguration<Sample06Context>
{
public Configuration()
{
AutomaticMigrationsEnabled = true;
AutomaticMigrationDataLossAllowed = true;
}

protected override void Seed(Sample06Context context)
{
var employee1 = new Employee { FirstName = "f name1", LastName = "l name1" };
var employee2 = new Employee { FirstName = "f name2", LastName = "l name2" };
var employee3 = new Employee { FirstName = "f name3", LastName = "l name3" };
var employee4 = new Employee { FirstName = "f name4", LastName = "l name4" };

var dept1 = new Department { Name = "dept 1", Employees = new List<Employee> { employee1, employee2 } };
var dept2 = new Department { Name = "dept 2", Employees = new List<Employee> { employee3 } };
var dept3 = new Department { Name = "dept 3", Employees = new List<Employee> { employee4 } };

context.Departments.Add(dept1);
context.Departments.Add(dept2);
context.Departments.Add(dept3);
base.Seed(context);
}
}
}

نکته: تهیه خروجی XML از نگاشت‌های خودکار تهیه شده

اگر علاقمند باشید که پشت صحنه نگاشت‌های خودکار EF Code first را در یک فایل XML جهت بررسی بیشتر ذخیره کنید، می‌توان از متد کمکی زیر استفاده کرد:

void ExportMappings(DbContext context, string edmxFile)
{
var settings = new XmlWriterSettings { Indent = true };
using (XmlWriter writer = XmlWriter.Create(edmxFile, settings))
{
System.Data.Entity.Infrastructure.EdmxWriter.WriteEdmx(context, writer);
}
}

بهتر است پسوند فایل XML تولیدی را edmx قید کنید تا بتوان آن‌را با دوبار کلیک بر روی فایل، در ویژوال استودیو نیز مشاهده کرد:

using (var db = new Sample06Context())
{
ExportMappings(db, "mappings.edmx");
}



الف) بررسی Deferred execution یا بارگذاری به تاخیر افتاده

برای توضیح مفهوم Deferred loading/execution بهترین مثالی را که می‌توان ارائه داد، صفحات جستجوی ترکیبی در برنامه‌ها است. برای مثال یک صفحه جستجو را طراحی کرده‌اید که حاوی دو تکست باکس دریافت FirstName و LastName کاربر است. کنار هر کدام از این تکست باکس‌ها نیز یک چک‌باکس قرار دارد. به عبارتی کاربر می‌تواند جستجویی ترکیبی را در اینجا انجام دهد. نحوه پیاده سازی صحیح این نوع مثال‌ها در EF Code first به چه نحوی است؟

using System;
using System.Collections.Generic;
using System.Data.Entity;
using System.Linq;
using EF_Sample06.DataLayer;
using EF_Sample06.Models;

namespace EF_Sample06
{
class Program
{
static IList<Employee> FindEmployees(string fName, string lName, bool byName, bool byLName)
{
using (var db = new Sample06Context())
{
IQueryable<Employee> query = db.Employees.AsQueryable();

if (byLName)
{
query = query.Where(x => x.LastName == lName);
}

if (byName)
{
query = query.Where(x => x.FirstName == fName);
}

return query.ToList();
}
}

static void Main(string[] args)
{
// note: remove this line if you received : create database is not supported by this provider.
HibernatingRhinos.Profiler.Appender.EntityFramework.EntityFrameworkProfiler.Initialize();

Database.SetInitializer(new MigrateDatabaseToLatestVersion<Sample06Context, Configuration>());

var list = FindEmployees("f name1", "l name1", true, true);
foreach (var item in list)
{
Console.WriteLine(item.FirstName);
}
}
}
}

نحوه صحیح این نوع پیاده سازی ترکیبی را در متد FindEmployees مشاهده می‌کنید. نکته مهم آن، استفاده از نوع IQueryable و متد AsQueryable است و امکان ترکیب کوئری‌ها با هم.
به نظر شما با فراخوانی متد FindEmployees به نحو زیر که هر دو شرط آن توسط کاربر انتخاب شده است، چه تعداد کوئری به بانک اطلاعاتی ارسال می‌شود؟

var list = FindEmployees("f name1", "l name1", true, true);

شاید پاسخ دهید که سه بار : یکبار در متد db.Employees.AsQueryable و دوبار هم در حین ورود به بدنه شرط‌های یاد شده و اینجا است که کسانی که قبلا با رویه‌های ذخیره شده کار کرده باشند، شروع به فریاد و فغان می‌کنند که ما قبلا این مسایل رو با یک SP در یک رفت و برگشت مدیریت می‌کردیم!
پاسخ صحیح: «فقط یکبار»! آن‌هم تنها در زمان فراخوانی متد ToList و نه قبل از آن.
برای اثبات این مدعا نیاز است به خروجی SQL لاگ شده توسط EF Profiler مراجعه کرد:

SELECT [Extent1].[EmployeeId]              AS [EmployeeId],
[Extent1].[FirstName] AS [FirstName],
[Extent1].[LastName] AS [LastName],
[Extent1].[Department_DepartmentId] AS [Department_DepartmentId]
FROM [dbo].[Employees] AS [Extent1]
WHERE ([Extent1].[LastName] = 'l name1' /* @p__linq__0 */)
AND ([Extent1].[FirstName] = 'f name1' /* @p__linq__1 */)


IQueryable قلب LINQ است و تنها بیانگر یک عبارت (expression) از رکوردهایی می‌باشد که مد نظر شما است و نه بیشتر. برای مثال زمانیکه یک IQueryable را همانند مثال فوق فیلتر می‌کنید، هنوز چیزی از بانک اطلاعاتی یا منبع داده‌ای دریافت نشده است. هنوز هیچ اتفاقی رخ نداده است و هنوز رفت و برگشتی به منبع داده‌ای صورت نگرفته است. به آن باید به شکل یک expression builder نگاه کرد و نه لیستی از اشیاء فیلتر شده‌ی ما. به این مفهوم، deferred execution (اجرای به تاخیر افتاده) نیز گفته می‌شود.
کوئری LINQ شما تنها زمانی بر روی بانک اطلاعاتی اجرا می‌شود که کاری بر روی آن صورت گیرد مانند فراخوانی متد ToList، فراخوانی متد First یا FirstOrDefault و امثال آن. تا پیش از این فقط به شکل یک عبارت در برنامه وجود دارد و نه بیشتر.
اطلاعات بیشتر: «تفاوت بین IQueryable و IEnumerable در حین کار با ORMs»



ب) بررسی Lazy Loading یا واکشی در صورت نیاز

در مطلب جاری اگر به کلاس‌های مدل برنامه دقت کنید، تعدادی از خواص به صورت virtual تعریف شده‌اند. چرا؟
تعریف یک خاصیت به صورت virtual، پایه و اساس lazy loading است و به کمک آن، تا به اطلاعات شیءایی نیاز نباشد، وهله سازی نخواهد شد. به این ترتیب می‌توان به کارآیی بیشتری در حین کار با ORMs رسید. برای مثال در کلاس‌های فوق، اگر تنها نیاز به دریافت نام یک دپارتمان هست، نباید حین وهله سازی از شیء دپارتمان، شیء لیست کارمندان مرتبط با آن نیز وهله سازی شده و از بانک اطلاعاتی دریافت شوند. به این وهله سازی با تاخیر، lazy loading گفته می‌شود.
Lazy loading پیاده سازی ساده‌ای نداشته و مبتنی است بر بکارگیری AOP frameworks یا کتابخانه‌هایی که امکان تشکیل اشیاء Proxy پویا را در پشت صحنه فراهم می‌کنند. علت virtual تعریف کردن خواص رابط نیز به همین مساله بر می‌گردد، تا این نوع کتابخانه‌ها بتوانند در نحوه تعریف اینگونه خواص virtual در زمان اجرا، در پشت صحنه دخل و تصرف کنند. البته حین استفاده از EF یا انواع و اقسام ORMs دیگر با این نوع پیچیدگی‌ها روبرو نخواهیم شد و تشکیل اشیاء Proxy در پشت صحنه انجام می‌شوند.

یک مثال: قصد داریم اولین دپارتمان ثبت شده در حین آغاز برنامه را یافته و سپس لیست کارمندان آن‌را نمایش دهیم:

using (var db = new Sample06Context())
{
var dept1 = db.Departments.Find(1);
if (dept1 != null)
{
Console.WriteLine(dept1.Name);
foreach (var item in dept1.Employees)
{
Console.WriteLine(item.FirstName);
}
}
}



رفتار یک ORM جهت تعیین اینکه آیا نیاز است برای دریافت اطلاعات بین جداول Join صورت گیرد یا خیر، واکشی حریصانه و غیرحریصانه را مشخص می‌سازد.
در حالت واکشی حریصانه به ORM خواهیم گفت که لطفا جهت دریافت اطلاعات فیلدهای جداول مختلف، از همان ابتدای کار در پشت صحنه، Join های لازم را تدارک ببین. در حالت واکشی غیرحریصانه به ORM خواهیم گفت به هیچ عنوان حق نداری Join ایی را تشکیل دهی. هر زمانی که نیاز به اطلاعات فیلدی از جدولی دیگر بود باید به صورت مستقیم به آن مراجعه کرده و آن مقدار را دریافت کنی.
به صورت خلاصه برنامه نویس در حین کار با ORM های پیشرفته نیازی نیست Join بنویسد. تنها باید ORM را طوری تنظیم کند که آیا اینکار را حتما خودش در پشت صحنه انجام دهد (واکشی حریصانه)، یا اینکه خیر، به هیچ عنوان SQL های تولیدی در پشت صحنه نباید حاوی Join باشند (lazy loading).

در مثال فوق به صورت خودکار دو کوئری به بانک اطلاعاتی ارسال می‌گردد:

SELECT [Limit1].[DepartmentId] AS [DepartmentId],
[Limit1].[Name] AS [Name]
FROM (SELECT TOP (2) [Extent1].[DepartmentId] AS [DepartmentId],
[Extent1].[Name] AS [Name]
FROM [dbo].[Departments] AS [Extent1]
WHERE [Extent1].[DepartmentId] = 1 /* @p0 */) AS [Limit1]


SELECT [Extent1].[EmployeeId] AS [EmployeeId],
[Extent1].[FirstName] AS [FirstName],
[Extent1].[LastName] AS [LastName],
[Extent1].[Department_DepartmentId] AS [Department_DepartmentId]
FROM [dbo].[Employees] AS [Extent1]
WHERE ([Extent1].[Department_DepartmentId] IS NOT NULL)
AND ([Extent1].[Department_DepartmentId] = 1 /* @EntityKeyValue1 */)

یکبار زمانیکه قرار است اطلاعات دپارتمان‌ یک (db.Departments.Find) دریافت شود. تا این لحظه خبری از جدول Employees نیست. چون lazy loading فعال است و فقط اطلاعاتی را که نیاز داشته‌ایم فراهم کرده است.
زمانیکه برنامه به حلقه می‌رسد، نیاز است اطلاعات dept1.Employees را دریافت کند. در اینجا است که کوئری دوم، به بانک اطلاعاتی صادر خواهد شد (بارگذاری در صورت نیاز).


ج) بررسی Eager Loading یا واکشی حریصانه

حالت lazy loading بسیار جذاب به نظر می‌رسد؛ برای مثال می‌توان خواص حجیم یک جدول را به جدول مرتبط دیگری منتقل کرد. مثلا فیلد‌های متنی طولانی یا اطلاعات باینری فایل‌های ذخیره شده، تصاویر و امثال آن. به این ترتیب تا زمانیکه نیازی به اینگونه اطلاعات نباشد، lazy loading از بارگذاری آن‌ها جلوگیری کرده و سبب افزایش کارآیی برنامه می‌شود.
اما ... همین lazy loading در صورت استفاده نا آگاهانه می‌تواند سرور بانک اطلاعاتی را در یک برنامه چندکاربره از پا درآورد! نیازی هم نیست تا شخصی به سایت شما حمله کند. مهاجم اصلی همان برنامه نویس کم اطلاع است!
اینبار مثال زیر را درنظر بگیرید که بجای دریافت اطلاعات یک شخص، مثلا قصد داریم، اطلاعات کلیه دپارتمان‌ها را توسط یک Grid نمایش دهیم (فرقی نمی‌کند برنامه وب یا ویندوز باشد؛ اصول یکی است):

using (var db = new Sample06Context())
{
foreach (var dept in db.Departments)
{
Console.WriteLine(dept.Name);
foreach (var item in dept.Employees)
{
Console.WriteLine(item.FirstName);
}
}
}
یک نکته: اگر سعی کنیم کد فوق را اجرا کنیم به خطای زیر برخواهیم خورد:

There is already an open DataReader associated with this Command which must be closed first

برای رفع این مشکل نیاز است گزینه MultipleActiveResultSets=True را به کانکشن استرینگ اضافه کرد:

<connectionStrings>
<clear/>
<add
name="Sample06Context"
connectionString="Data Source=(local);Initial Catalog=testdb2012;Integrated Security = true;MultipleActiveResultSets=True;"
providerName="System.Data.SqlClient"
/>
</connectionStrings>

سؤال: به نظر شما در دو حلقه تو در توی فوق چندبار رفت و برگشت به بانک اطلاعاتی صورت می‌گیرد؟ با توجه به اینکه در متد Seed ذکر شده در ابتدای مطلب، تعداد رکوردها مشخص است.
پاسخ: 7 بار!


و اینجا است که عنوان شد استفاده از EF Profiler در حین توسعه برنامه‌های مبتنی بر ORM «الزامی» است! اگر از این نکته اطلاعی نداشتید، بهتر است یکبار تمام صفحات گزارش‌گیری برنامه‌های خود را که حاوی یک Grid هستند، توسط EF Profiler بررسی کنید. اگر در این برنامه پیغام خطای n+1 select را دریافت کردید، یعنی در حال استفاده ناصحیح از امکانات lazy loading می‌باشید.

آیا می‌توان این وضعیت را بهبود بخشید؟ زمانیکه کار ما گزارشگیری از اطلاعات با تعداد رکوردهای بالا است، استفاده ناصحیح از ویژگی Lazy loading می‌تواند به شدت کارآیی بانک اطلاعاتی را پایین بیاورد. برای حل این مساله در زمان‌های قدیم (!) بین جداول join می‌نوشتند؛ الان چطور؟
در EF متدی به نام Include جهت Eager loading اطلاعات موجودیت‌های مرتبط به هم درنظر گرفته شده است که در پشت صحنه همینکار را انجام می‌دهد:

using (var db = new Sample06Context())
{
foreach (var dept in db.Departments.Include(x => x.Employees))
{
Console.WriteLine(dept.Name);
foreach (var item in dept.Employees)
{
Console.WriteLine(item.FirstName);
}
}
}

همانطور که ملاحظه می‌کنید اینبار به کمک متد Include، نسبت به واکشی حریصانه Employees اقدام کرده‌ایم. اکنون اگر برنامه را اجرا کنیم، فقط یک رفت و برگشت به بانک اطلاعاتی انجام خواهد شد و کار Join نویسی به صورت خودکار توسط EF مدیریت می‌گردد:

SELECT [Project1].[DepartmentId]            AS [DepartmentId],
[Project1].[Name] AS [Name],
[Project1].[C1] AS [C1],
[Project1].[EmployeeId] AS [EmployeeId],
[Project1].[FirstName] AS [FirstName],
[Project1].[LastName] AS [LastName],
[Project1].[Department_DepartmentId] AS [Department_DepartmentId]
FROM (SELECT [Extent1].[DepartmentId] AS [DepartmentId],
[Extent1].[Name] AS [Name],
[Extent2].[EmployeeId] AS [EmployeeId],
[Extent2].[FirstName] AS [FirstName],
[Extent2].[LastName] AS [LastName],
[Extent2].[Department_DepartmentId] AS [Department_DepartmentId],
CASE
WHEN ([Extent2].[EmployeeId] IS NULL) THEN CAST(NULL AS int)
ELSE 1
END AS [C1]
FROM [dbo].[Departments] AS [Extent1]
LEFT OUTER JOIN [dbo].[Employees] AS [Extent2]
ON [Extent1].[DepartmentId] = [Extent2].[Department_DepartmentId]) AS [Project1]
ORDER BY [Project1].[DepartmentId] ASC,
[Project1].[C1] ASC


متد Include در نگارش‌های اخیر EF پیشرفت کرده است و همانند مثال فوق، امکان کار با lambda expressions را جهت تعریف خواص مورد نظر به صورت strongly typed ارائه می‌دهد. در نگارش‌های قبلی این متد، تنها امکان استفاده از رشته‌ها برای معرفی خواص وجود داشت.
همچنین توسط متد Include امکان eager loading چندین سطح با هم نیز وجود دارد؛ مثلا x.Employees.Kids و همانند آن.


چند نکته در مورد نحوه خاموش کردن Lazy loading

امکان خاموش کردن Lazy loading در تمام کلاس‌های برنامه با تنظیم خاصیت Configuration.LazyLoadingEnabled کلاس Context برنامه به نحو زیر میسر است:

public class Sample06Context : DbContext
{
public Sample06Context()
{
this.Configuration.LazyLoadingEnabled = false;
}

یا اگر تنها در مورد یک کلاس نیاز است این خاموش سازی صورت گیرد، کلمه کلیدی virtual را حذف کنید. برای مثال با نوشتن public ICollection<Employee> Employees بجای public virtual ICollection<Employee> Employees در اولین بار وهله سازی کلاس دپارتمان، لیست کارمندان آن به نال تنظیم می‌شود. البته در این حالت null object pattern را نیز فراموش نکنید (وهله سازی پیش فرض Employees در سازنده کلاس):

public class Department
{
public int DepartmentId { get; set; }
public string Name { get; set; }

public ICollection<Employee> Employees { get; set; }
public Department()
{
Employees = new HashSet<Employee>();
}
}

به این ترتیب به خطای null reference object بر نخواهیم خورد. همچنین وهله سازی، با مقدار دهی لیست دریافتی از بانک اطلاعاتی متفاوت است. در اینجا نیز باید از متد Include استفاده کرد.

بنابراین در صورت خاموش کردن lazy loading، حتما نیاز است از متد Include استفاده شود. اگرlazy loading فعال است، جهت تبدیل آن به eager loading از متد Include استفاده کنید (اما اجباری نیست).
نظرات اشتراک‌ها
NET Framework 4.7. منتشر شد
دریافت نگارش آفلاین دات نت 4.7
NDP47-KB3186497-x86-x64-AllOS-ENU.exe (مخصوص سرورها و کلاینت‌ها)
NDP47-DevPack-KB3186612-ENU.exe (مخصوص توسعه دهنده‌ها جهت یکپارچگی با ویژوال استودیو)

برای نصب آن بر روی ویندوزهای 7، 2008 و 2012 نیاز به نصب وابستگی ذیل هم هست:
نظرات مطالب
LocalDB چیست؟
- خیر. نام کامل این محصول «SQL Server Express LocalDB » است + نسخه «Microsoft® SQL Server® 2012 Express» از اینجا قابل دریافت است. بنابراین جایگزین یا حذف نشده.
- هدف اصلی از LocalDb ارائه یک «embedded database» جدید از طرف مایکروسافت است.
بنابراین هدف آن استفاده تحت شبکه نیست. جاهایی استفاده می‌شود که تک کاربر نهایی دانش آنچنانی در نصب و نگهداری بانک‌های اطلاعاتی ندارد و برنامه و سیستم بانک اطلاعاتی او یکپارچه به نظر می‌رسند. از این نمونه بانک‌های اطلاعاتی embedded باز هم هستند. مانند Firebird Embedded ، SQLite، SQL CE و غیره.
- نسخه Express تحت شبکه قابل استفاده است؛ البته نیاز به تنظیم دارد.

مطالب دوره‌ها
پشتیبانی از XML Schema در SQL Server
XML Schema چیست؟

XML Schema معرف ساختار، نوع داده‌ها و المان‌های یک سند XML است. البته باید درنظر داشت که تعریف XML Schema کاملا اختیاری است و اگر تعریف شود مزیت اعتبارسنجی داده‌های در حال ذخیره سازی در بانک اطلاعاتی را به صورت خودکار به همراه خواهد داشت. در این حالت به نوع داده‌ای XML دارای اسکیما، typed XML و به نوع بدون اسکیما، untyped XML گفته می‌شود.
به یک نوع XML، چندین اسکیمای مختلف را می‌توان نسبت داد و به آن XML schema collection نیز می‌گویند.



XML schema collections پیش فرض و سیستمی

تعدادی XML Schema پیش فرض در SQL Server تعریف شده‌اند که به آن‌ها sys schema collections گفته می‌شود.
 Prefix - Namespace
xml = http://www.w3.org/XML/1998/namespace
xs = http://www.w3.org/2001/XMLSchema
xsi = http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance
fn = http://www.w3.org/2004/07/xpath-functions
sqltypes = http://schemas.microsoft.com/sqlserver/2004/sqltypes
xdt = http://www.w3.org/2004/07/xpath-datatypes
(no prefix) = urn:schemas-microsoft-com:xml-sql
(no prefix) = http://schemas.microsoft.com/sqlserver/2004/SOAP
در اینجا پیشوندها و فضاهای نام sys schema collections را ملاحظه می‌کنید. از این اسکیماها برای تعاریف strongly typed امکانات موجود در SQL Server کمک گرفته شده‌است.
اگر علاقمند باشید تا این تعاریف را مشاهده کنید به مسیر Program Files\Microsoft SQL Server\version\Tools\Binn\schemas\sqlserver در جایی که SQL Server نصب شده‌است مراجعه نمائید. برای مثال در مسیر Tools\Binn\schemas\sqlserver\2006\11\events فایل events.xsd قابل مشاهده است و یا در مسیر Tools\Binn\schemas\sqlserver\2004\07 اسکیمای ابزارهای query processor و  show plan قابل بررسی می‌باشد.
مهم‌ترین آن‌ها را در پوشه Tools\Binn\schemas\sqlserver\2004\sqltypes در فایل sqltypes.xsd می‌توانید ملاحظه کنید. اگر به محتوای آن دقت کنید، قسمتی از آن به شرح ذیل است:
  <xsd:simpleType name="char">
    <xsd:restriction base="xsd:string"/>
  </xsd:simpleType>
  <xsd:simpleType name="nchar">
    <xsd:restriction base="xsd:string"/>
  </xsd:simpleType>
  <xsd:simpleType name="varchar">
    <xsd:restriction base="xsd:string"/>
  </xsd:simpleType>
  <xsd:simpleType name="nvarchar">
    <xsd:restriction base="xsd:string"/>
  </xsd:simpleType>
  <xsd:simpleType name="text">
    <xsd:restriction base="xsd:string"/>
  </xsd:simpleType>
  <xsd:simpleType name="ntext">
    <xsd:restriction base="xsd:string"/>
  </xsd:simpleType>
در اینجا نوع‌های توکار char تا ntext به xsd:string نگاشت شده‌اند و برای اعتبارسنجی datetime و نگاشت آن، از الگوی ذیل استفاده می‌شود؛ به همراه حداقل و حداکثر قابل تعریف:
  <xsd:simpleType name="datetime">
    <xsd:restriction base="xsd:dateTime">
      <xsd:pattern value="((000[1-9])|(00[1-9][0-9])|(0[1-9][0-9]{2})|([1-9][0-9]{3}))-((0[1-9])|(1[012]))-((0[1-9])|([12][0-9])|(3[01]))T(([01][0-9])|(2[0-3]))(:[0-5][0-9]){2}(\.[0-9]{2}[037])?"/>
      <xsd:maxInclusive value="9999-12-31T23:59:59.997"/>
      <xsd:minInclusive value="1753-01-01T00:00:00.000"/>
    </xsd:restriction>
  </xsd:simpleType>
ادیتور SQL Server managment studio به خوبی، گشودن، ایجاد و یا ویرایش فایل‌هایی با پسوند xsd را پشتیبانی می‌کند.



تعریف XML Schema و استفاده از آن جهت تعریف یک strongly typed XML

XML Schema مورد استفاده در SQL Server حتما باید در بانک اطلاعاتی ذخیره شود و برای خواندن آن، برای مثال از فایل سیستم استفاده نخواهد شد.
CREATE XML SCHEMA COLLECTION invcol AS
'<xs:schema ... targetNamespace="urn:invoices">
...
</xs:schema>
'

CREATE TABLE Invoices(
id int IDENTITY PRIMARY KEY,
invoice XML(invcol)
)
در اینجا نحوه‌ی تعریف کلی یک XML Schema collection و سپس انتساب آن‌را به یک ستون XML ملاحظه می‌کنید. ستون invoice که از نوع XML تعریف شده، ارجاعی را به اسکیمای تعریف شده دارد.
در ادامه نحوه‌ی تعریف یک اسکیمای نمونه قابل مشاهده است:
CREATE XML SCHEMA COLLECTION geocol AS
'<xs:schema xmlns:xs="http://www.w3.org/2001/XMLSchema"
           targetNamespace="urn:geo"
           elementFormDefault="qualified"
           xmlns:tns="urn:geo">
  <xs:simpleType name="dim">
    <xs:restriction base="xs:int" />
  </xs:simpleType>
  <xs:complexType name="Point">
    <xs:sequence>
      <xs:element name="X" type="tns:dim"  minOccurs="0" maxOccurs="unbounded" />
      <xs:element name="Y" type="tns:dim"  minOccurs="0" maxOccurs="unbounded" />
    </xs:sequence>
  </xs:complexType>
  <xs:element name="Point" type="tns:Point" />
</xs:schema>'
در این اسکیما، یک نوع ساده به نام dim تعریف شده‌است که محدودیت آن، ورود اعداد صحیح می‌باشد. همچنین امکان تعریف نوع‌های پیچیده نیز در اینجا وجود دارد. برای مثال نوع پچیده Point دارای دو المان X و Y از نوع dim در ادامه تعریف شده‌است. المانی که نهایتا بر این اساس در XML ظاهر خواهد شد توسط xs:element تعریف شده‌است.
اکنون برای آزمایش اسکیمای تعریف شده، جدول geo_tab را به نحو ذیل تعریف می‌کنیم و سپس سعی در insert دو رکورد در آن خواهیم کرد:
 declare @geo_tab table(
 id int identity primary key,
 point xml(content geocol)
)
 
insert into @geo_tab values('<Point xmlns="urn:geo"><X>10</X><Y>20</Y></Point>')
insert into @geo_tab values('<Point xmlns="urn:geo"><X>10</X><Y>test</Y></Point>')
در اینجا اگر دقت کنید، برای تعریف نام اسکیمای مورد استفاده، واژه content نیز ذکر شده‌است. Content مقدار پیش فرض است و در آن پذیرش XML Fragments یا محتوای XML ایی با بیش از یک Root element مجاز است. حالت دیگر آن document است که تنها یک Root element را می‌پذیرد.
در این مثال، insert اول با موفقیت انجام خواهد شد؛ اما insert دوم با خطای ذیل متوقف می‌شود:
 XML Validation: Invalid simple type value: 'test'. Location: /*:Point[1]/*:Y[1]
همانطور که ملاحظه می‌کنید، چون در insert دوم، در المان عددی Y، مقدار test وارد شده‌است و تطابقی با اسکیمای تعریف شده ندارد، insert آن مجاز نخواهد بود.



یافتن محل ذخیره سازی اطلاعات اسکیما در SQL Server

اگر علاقمند باشید تا با محل ذخیره سازی اطلاعات اسکیما، نوع‌های تعریف شده و حتی محل استفاده از آن‌ها در بانک‌های اطلاعاتی مختلف موجود آشنا شوید و گزارشی از آن‌ها تهیه کنید، می‌توانید از کوئری‌های ذیل استفاده نمائید:
 select * from sys.xml_schema_collections
select * from sys.xml_schema_namespaces
select * from sys.xml_schema_elements
select * from sys.xml_schema_attributes
select * from sys.xml_schema_types
select * from sys.column_xml_schema_collection_usages
select * from sys.parameter_xml_schema_collection_usages
باید دقت داشت زمانیکه یک schema در حال استفاده است (یک رکورد ثبت شده مقید به آن تعریف شده باشد)، امکان drop آن نخواهد بود. حتما باید اطلاعات و ستون مرتبط، ارجاعی را به schema نداشته باشند تا بتوان آن schema را حذف کرد.
محتوای اسکیمای ذخیره شده به شکل xsd تعریف شده، ذخیره سازی نمی‌شود. بلکه اطلاعات آن تجزیه شده و سپس در جداول سیستمی SQL Server ذخیره می‌گردند. هدف از اینکار، بالا بردن سرعت اعتبارسنجی typed XMLها است.
بنابراین بدیهی است در این حالت اطلاعاتی مانند commnets موجود در xsd تهیه شده در بانک اطلاعاتی ذخیره نمی‌گردند.
برای بازیابی اطلاعات اسکیمای ذخیره شده می‌توان از متد xml_schema_namespace استفاده کرد:
 declare @x xml
select @x = xml_schema_namespace(N'dbo', N'geocol')
print convert(varchar(max), @x)
برای تعریف و یا تغییر یک XML Schema نیاز به دسترسی مدیریتی یا dbo است (به صورت پیش فرض). همچنین برای استفاده از Schema تعریف شده، کاربر متصل به SQL Server باید دسترسی Execute و References نیز داشته باشد.



نحوه‌ی ویرایش یک schema collection موجود

چند نکته:
- امکان alter یک schema collection وجود دارد.
- می‌توان یک schema جدید را به collection موجود افزود.
- امکان افزودن (و نه تغییر) نوع‌های یک schema موجود، میسر است.
- امکان drop یک اسکیما از collection موجودی وجود ندارد. باید کل collection را drop کرد و سپس آن‌را تعریف نمود.
- جداولی با فیلدهای nvarchar را می‌توان به فیلدهای XML تبدیل کرد و برعکس.
- امکان تغییر یک فیلد XML به حالت untyped و برعکس وجود دارد.

فرض کنید که می‌خواهیم اسکیمای متناظر با یک ستون XML را تغییر دهیم. ابتدا باید آن ستون XML ایی را Alter کرده و قید اسکیمای آن‌را برداریم. سپس باید اسکیمای موجود را drop و مجددا ایجاد کرد. همانطور که پیشتر ذکر شد، اگر اسکیمایی در حال استفاده باشد، قابل drop نیست. در ادامه مجددا باید ستون XML ایی را تغییر داده و اسکیمای آن‌را معرفی کرد.
روش دوم مدیریت این مساله، اجازه دادن به حضور بیش از یک اسکیما در مجموعه است. به عبارتی نگارش‌بندی اسکیما که به نحو ذیل قابل انجام است:
 alter XML SCHEMA COLLECTION geocol add @x
در اینجا به collection موجود، یک اسکیمای جدید (برای مثال نگارش دوم اسکیمای فعلی) اضافه می‌شود. در این حالت geocol، هر دو نوع اسکیمای موجود را پشتیبانی خواهد کرد.



نحوه‌ی import یک فایل xsd و ذخیره آن به صورت اسکیما

اگر بخواهیم یک فایل xsd موجود را به عنوان xsd معرفی کنیم می‌توان از دستورات ذیل کمک گرفت:
 declare @x xml
set @x = (select * from openrowset(bulk 'c:\path\file.xsd', single_blob) as x)
CREATE XML SCHEMA COLLECTION geocol2 AS @x
در اینجا به کمک openrowset فایل xsd موجود، در یک متغیر xml بارگذاری شده و سپس در دستور ایجاد یک اسکیما کالکشن جدید استفاده می‌شود.
از openrowset برای خواندن یک فایل xml موجود، جهت insert محتوای آن در بانک اطلاعاتی نیز می‌توان استفاده کرد.



محدودیت‌های XML Schema در SQL Server

تمام استاندارد XML Schema در SQL Server پشتیبانی نمی‌شود و همچنین این مورد از نگارشی به نگارشی دیگر نیز ممکن است تغییر یافته و بهبود یابد. برای مثال در SQL Server 2005 از xs:any پشتیبانی نمی‌شود اما در SQL Server 2008 این محدودیت برطرف شده‌است. همچنین مواردی مانند xs:include، xs:redefine، xs:notation، xs:key، xs:keyref و xs:unique در SQL Server پشتیبانی نمی‌شوند.



یک نکته‌ی تکمیلی

برنامه‌ای به نام xsd.exe به همراه Visual Studio ارائه می‌شود که قادر است به صورت خودکار از یک فایل XML موجود، XML Schema تولید کند. اطلاعات بیشتر 
نظرات مطالب
UrlRewriter توسط Intelligencia.UrlRewriter
url routing از دات نت 3 و نیم، سرویس پک یک به بعد به صورت توکار و استاندارد، اضافه شده. فقط برای حالت دات نت سه و نیم باید یک سری تنظیمات اضافه‌تر به وب کانفیگ اضافه شوند (تعریف System.Web.Routing.UrlRoutingModule باید در قسمت httpModules ذکر شود).