مطالب
بررسی تغییرات Blazor 8x - قسمت سوم - روش ارتقاء برنامه‌های Blazor Server قدیمی به دات نت 8
در قسمت قبل، با نحوه‌ی رندر سمت سرور و روش فعالسازی قابلیت‌های تعاملی در این حالت، آشنا شدیم. از این نکات می‌توان جهت ارتقاء ساختار پروژه‌های قدیمی Blazor Server به Blazor Server 8x استفاده کرد. البته همانطور که پیشتر نیز عنوان شد، در دات نت 8 دیگر خبری از قالب‌های قدیمی پروژه‌های blazor server و blazor wasm نیست و اگر دقیقا همین موارد مدنظر هستند، آن‌ها را می‌توان با تنظیم سطح رندر و میزان تعاملی که مدنظر است، شبیه سازی کرد و یا حتی هر دو را هم با هم در یک پروژه داشت.


1) به‌روز رسانی شماره نگارش دات‌نت

اولین قدم در جهت ارتقاء پروژه‌های قدیمی، تغییر شماره نگارش TargetFramework موجود در فایل csproj. به net8.0 است. پس از اینکار نیاز است تمام بسته‌های نیوگت موجود را نیز به نگارش‌های جدیدتر آن‌ها ارتقاء دهید.


2) فعالسازی حالت SSR تعاملی سمت سرور

پایه‌ی تمام تغییرات انجام شده‌ی در Blazor 8x، قابلیت SSR است و تمام امکانات دیگر برفراز آن اجرا می‌شوند. به همین جهت پس از ارتقاء شماره نگارش دات‌نت، نیاز است SSR را فعال کنیم و برای اینکار باید به هاست ASP.NET Core بگوئیم که درخواست‌های رسیده را به کامپوننت‌های Razor هدایت کند. بنابراین، به فایل Program.cs مراجعه کرده و دو تغییر زیر را به آن اعمال کنید:
// ...
builder.Services.AddRazorComponents().AddInteractiveServerComponents();
// ...
app.MapRazorComponents<App>().AddInteractiveServerRenderMode();
یک نمونه‌ی کامل از فایل Program.cs را در قسمت قبل مشاهده کردید و یا حتی می‌توانید دستور dotnet new blazor --interactivity Server را جهت ساخت یک پروژه‌ی آزمایشی جدید بر اساس SDK دات نت 8 و ایده گیری از آن، اجرا کنید.

در اینجا ترکیب کامپوننت‌های تعاملی سمت سرور (AddInteractiveServerComponents) و رندر تعاملی سمت سرور (AddInteractiveServerRenderMode)، دقیقا همان Blazor Server قدیمی است که ما با آن آشنا هستیم.

یک نکته: اگر از قالب جدید dotnet new blazor --interactivity None استفاده کنیم، یعنی حالت تعاملی بودن آن‌را به None تنظیم کنیم، کلیات ساختار پروژه‌ای را که مشاهده خواهیم کرد، با حالت تعاملی Server آن یکی است؛ فقط در تنظیمات Program.cs آن، گزینه‌های فوق را نداریم و به صورت زیر ساده شده‌است:
// ...

builder.Services.AddRazorComponents();

// ...

app.MapRazorComponents<App>();
در این نوع برنامه‌ها نمی‌توان جزایر/قسمت‌های تعاملی Blazor Server را در صفحات و کامپوننت‌های SSR، تعریف کرد. در مورد جزایر تعاملی، در مطالب بعدی بیشتر بحث خواهیم کرد.


3) ایجاد فایل جدید App.razor

در دات نت 8، دیگر خبری از فایل آغازین Host.cshtml_ پروژه‌های Blazor Server قدیمی نیست و کدهای آن با تغییراتی، به فایل جدید App.razor منتقل شده‌اند. در این قسمت، کار هدایت درخواست‌های رسیده به کامپوننت‌های برنامه رخ می‌دهد و از این پس، صفحه‌ی ریشه‌ی برنامه خواهد بود.


در این تصویر، مقایسه‌ای را بین جریان پردازش یک درخواست رسیده در دات نت 8، با نگارش قبلی Blazor Server مشاهده می‌کنید. در دات نت 8، فایل Host.cshtml_ (یک Razor Page آغازین برنامه) با یک کامپوننت Razor به نام App.razor جایگزین شده‌است و فایل قدیمی App.razor این پروژه‌ها به Routes.razor، تغییر نام یافته‌است.

نمونه‌ای از فایل App.razor جدید را که در قسمت قبل نیز معرفی کردیم، در اینجا با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنیم:
<!DOCTYPE html>
<html lang="en">

<head>
    <meta charset="utf-8" />
    <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0" />
    <base href="/" />
    <link rel="stylesheet" href="bootstrap/bootstrap.min.css" />
    <link rel="stylesheet" href="app.css" />
    <link rel="stylesheet" href="MyApp.styles.css" />
    <link rel="icon" type="image/png" href="favicon.png" />
    <HeadOutlet />
</head>

<body>
    <Routes />
    <script src="_framework/blazor.web.js"></script>
</body>

</html>
در این فایل جدید تغییرات زیر رخ داده‌اند:
- تمام دایرکتیوهای تعریف شده مانند page ،@addTagHelper@ و غیره حذف شده‌اند.
- base href تعریف شده اینبار فقط با یک / شروع می‌شود و نه با /~. این مورد خیلی مهم است! اگر به آن دقت نکنید، هیچکدام از فایل‌های استاتیک برنامه مانند فایل‌های css. و js.، بارگذاری نخواهند شد!
- پیشتر برای رندر HeadOutlet، از یک تگ‌هلپر استفاده می‌شد. این مورد در نگارش جدید با یک کامپوننت ساده جایگزین شده‌است.
- تمام component tag helper‌های پیشین حذف شده‌اند و نیازی به آن‌ها نیست.
- ارجاع پیشین فایل blazor.server.js با فایل جدید blazor.web.js جایگزین شده‌است.

یک نکته: همانطور که مشاهده می‌کنید، فایل App.razor یک کامپوننت است و اینبار به همراه تگ <script> نیز شده‌است. یعنی در این نگارش از Blazor می‌توان اسکریپت‌ها را در کامپوننت‌ها نیز ذکر کرد؛ فقط با یک شرط! این کامپوننت حتما باید SSR باشد. اگر این تگ اسکریپتی را در یک کامپوننت تعاملی ذکر کنید، همانند قابل (و نگارش‌های پیشین Blazor) با خطا مواجه خواهید شد.


4) ایجاد فایل جدید Routes.razor و مدیریت سراسری خطاها و صفحات یافت نشده

همانطور که عنوان شد، فایل قدیمی App.razor این پروژه‌ها به Routes.razor تغییر نام یافته‌است که درج آن‌را در قسمت body مشاهده می‌کنید. محتوای این فایل نیز به صورت زیر است:
<Router AppAssembly="@typeof(Program).Assembly">
    <Found Context="routeData">
        <RouteView RouteData="@routeData" DefaultLayout="@typeof(Layout.MainLayout)" />
        <FocusOnNavigate RouteData="@routeData" Selector="h1" />
    </Found>
</Router>
این محتوای جدید، فاقد ذکر کامپوننت NotFound قبلی است؛ از این جهت که سیستم مسیریابی جدید Blazor 8x با ASP.NET Core 8x یکپارچه است و نیازی به این کامپوننت نیست. یعنی اگر قصد مدیریت آدرس‌های یافت نشده‌ی برنامه را دارید، باید همانند ASP.NET Core به صورت زیر در فایل Program.cs عمل کرده:
app.UseStatusCodePagesWithRedirects("/StatusCode/{0}");
و سپس کامپوننت جدید StatusCode.razor را برای مدیریت آن به نحو زیر به برنامه اضافه کنید و بر اساس responseCode دریافتی، واکنش‌های متفاوتی را ارائه دهید:
@page "/StatusCode/{responseCode}"

<h3>StatusCode @ResponseCode</h3>

@code {
    [Parameter] public string? ResponseCode { get; set; }
}

یک نکته: اگر پروژه‌ای را بر اساس قالب dotnet new blazor --interactivity Server ایجاد کنیم، در فایل Program.cs آن، چنین تنظیمی اضافه شده‌است:
if (!app.Environment.IsDevelopment())
{
   app.UseExceptionHandler("/Error", createScopeForErrors: true);
}
که دقیقا معادل رفتاری است که در برنامه‌های ASP.NET Core قابل مشاهده‌است. این مسیر Error/، به کامپوننت جدید Components\Pages\Error.razor نگاشت می‌شود. بنابراین اگر در برنامه‌های جدید Blazor Server، استثنائی رخ دهد، با استفاده از میان‌افزار ExceptionHandler فوق، کامپوننت Error.razor نمایش داده خواهد شد.  باید دقت داشت که این کامپوننت ویژه، تحت هر شرایطی در حالت یک static server component رندر می‌شود.

سؤال: در اینجا (برنامه‌های Blazor Server) چه تفاوتی بین UseExceptionHandler و UseStatusCodePagesWithRedirects وجود دارد؟
میان‌افزار UseExceptionHandler برای مدیریت استثناءهای آغازین برنامه، پیش از تشکیل اتصال دائم SignalR وارد عمل می‌شود. پس از آن و تشکیل اتصال وب‌سوکت مورد نیاز، فقط از میان‌افزار UseStatusCodePagesWithRedirects استفاده می‌کند.
اگر علاقمند نیستید تا تمام خطاهای رسیده را همانند مثال فوق در یک صفحه مدیریت کنید، می‌توانید حداقل سه فایل زیر را به برنامه اضافه کنید تا خطاهای متداول یافت نشدن آدرسی، بروز خطایی و یا عدم دسترسی را مدیریت کنند:

404.razor
@page "/StatusCode/404"

<PageTitle>Not found</PageTitle>

<h1>Not found</h1>
<p role="alert">Sorry, there's nothing at this address.</p>

500.razor
@page "/StatusCode/500"

<PageTitle>Unexpected error</PageTitle>

<h1>Unexpected error</h1>
<p role="alert">There was an unexpected error.</p>

401.razor
@page "/StatusCode/401"

<PageTitle>Not Authorized</PageTitle>

<h1>Not Authorized</h1>
<p role="alert">Sorry, you are not authorized to access this page.</p>


5) تعاملی کردن سراسری برنامه

پس از این تغییرات اگر برنامه را اجرا کنید، بر اساس روش جدید static server-side rendering کار می‌کند و تعاملی نیست. یعنی تمام کامپوننت‌های آن به صورت پیش‌فرض، یکبار بر روی سرور رندر شده و خروجی آن‌ها به مرورگر کاربر ارسال می‌شوند و هیچ اتصال دائم SignalR ای برقرار نخواهد شد. برای فعالسازی سراسری قابلیت‌های تعاملی برنامه و بازگشت به حالت Blazor Server قبلی، به فایل App.razor مراجعه کرده و دو تغییر زیر را اعمال کنید تا به صورت خودکار به تمام زیرکامپوننت‌ها، یعنی کل برنامه، اعمال شود:
<HeadOutlet @rendermode="@InteractiveServer" />
...
<Routes @rendermode="@InteractiveServer" />

نکته 1: اجرای دستور زیر در دات‌نت 8، قالب پروژه‌ای را ایجاد می‌کند که رفتار آن همانند پروژه‌های Blazor Server نگارش‌های قبلی دات‌نت است (این مورد را در قسمت قبل بررسی کردیم)؛ یعنی همه‌جای آن به صورت پیش‌فرض، تعاملی است:
dotnet new blazor --interactivity Server --all-interactive

نکته 2: البته ...  InteractiveServer، دقیقا همان حالت پیش‌فرض برنامه‌های Blazor Server قبلی نیست! این حالت رندر، به صورت پیش‌فرض به همراه پیش‌رندر (pre-rendering) هم هست. یعنی در این حالت، روال رویدادگردان OnInitializedAsync یک کامپوننت، دوبار فراخوانی می‌شود (که باید به آن دقت داشت و عدم توجه به آن می‌تواند سبب انجام دوباره‌ی کارهای سنگین آغازین یک کامپوننت شود)؛ یکبار برای پیش‌رندر صفحه به صورت یک HTML استاتیک (بدون فعال سازی هیچ قابلیت تعاملی) که برای موتورهای جستجو و بهبود SEO مفید است و بار دیگر برای فعالسازی قسمت‌های تعاملی آن، درست پس از زمانیکه اتصال SignalR صفحه، برقرار شد (البته امکان فعالسازی حالت پیش‌رندر در Blazor Server قبلی هم وجود داشت؛ ولی مانند Blazor 8x، به صورت پیش‌فرض فعال نبود). در صورت نیاز، برای سفارشی سازی و لغو آن می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
@rendermode InteractiveServerRenderModeWithoutPrerendering

@code{
  static readonly IComponentRenderMode InteractiveServerRenderModeWithoutPrerendering = 
        new InteractiveServerRenderMode(false);
}

در مورد پیش‌رندر و روش مدیریت دوبار فراخوانی شدن روال رویدادگردان OnInitializedAsync یک کامپوننت در این حالت، در قسمت‌های بعدی این سری بیشتر بحث خواهد شد.
 
مطالب
آشنایی با Window Function ها در SQL Server بخش دوم
قبل از مطالعه این بخش لطفا آشنایی با Window Function‌ها در SQL Server بخش اول را مطالعه نمایید.
       دربخش اول،در مورد Syntax مربوط به Over Clause صحبت کردیم، و برای درک استفاده از Over Clause، مثالهایی را بررسی نمودیم، در این بخش نیز،به تفاوت Row Clause و Range Clause می پردازیم. 
مثال:  با ایجاد یک Script،عملیات جمع روی یک فیلد خاص، بوسیله Row Clause و Range Clause انجام می‌دهیم. تا تفاوت آنها را درک نماییم.
در ادامه Script زیر را اجرا نمایید:
DECLARE @Test TABLE
(
RowID INT IDENTITY,
FName VARCHAR(20),
Salary SMALLINT
);
INSERT INTO @Test (FName, Salary)
VALUES ('George', 800),
('Sam', 950),
('Diane', 1100),
('Nicholas', 1250),
('Samuel', 1250),
('Patricia', 1300),
('Brian', 3000),
('Thomas', 1600),
('Fran', 2450),
('Debbie', 2850),
('Mark', 2975),
('James', 3000),
('Cynthia', 3000),
('Christopher', 5000);

SELECT RowID,FName,Salary,
       SumByRows = SUM(Salary) OVER (ORDER BY Salary ROWS UNBOUNDED PRECEDING),
   SumByRange = SUM(Salary) OVER (ORDER BY Salary RANGE UNBOUNDED PRECEDING)
FROM @Test
ORDER BY RowID;
خروجی بصورت زیر خواهد بود:

با مشاهده شکل بالا، به وضوح می‌توان تفاوت Row و Range را تشخیص داد. در Script بالا از UNBOUNDED PRECEDING استفاده کردیم ، و مفهوم  قالب آن به شرح ذیل می‌باشد:
مقدار فیلد Salary سطر جاری = جمع مقادیر فیلد Salary همه سطر‌های ماقبل،سطر جاری + مقدار فیلد Salary سطر جاری
Row Clause بصورت فیزیکی به سطرها می‌نگرد و قالب بیان شده در Script را،روی تمامی سطرها،نسبت به جایگاه آنها در جدول، به ترتیب اعمال می‌نماید.و در شکل نیز قابل مشاهده می باشد، یعنی به چیدمان سطر‌ها در خروجی که بصورت فیزیکی نمایش داده شده است، توجه می کند، و حاصل جمع هر سطر برابر است با حاصل جمع سطرهای ماقبل + سطر جاری
اما Range Clause:به چیدمان فیزیکی سطرها توجه نمی‌کند، بلکه بصورت منطقی به مقدار فیلد Salary سطرها توجه می‌نماید، یعنی مقادیری که در یک محدوده(Range) قرار دارند، حاصل جمع آنها،یکی است.
مقدار فیلد Salary سطر چهار و پنج برابر است با 1250 بنابراین حاصل جمع آنها برابر هم می‌باشد. و بصورت زیر محاسبه می‌شود:
 800 + 950 + 1100 + 1250 + 1250 =5350
روش بیان شده، در مورد سطرهای 12 و 13 نیز صادق است.
امیدوارم با مثالهایی که در بخش اول و بخش دوم بررسی نمودیم، روش استفاده از Over Clause را درک کرده باشیم. 
 Window Function‌ها را به چهار بخش تقسیم بندی شده اند، که به شرح ذیل می‌باشد:
1- Ranking functions (توابع رتبه بندی)، که بررسی نمودیم.
2- NEXT VALUE FOR ، که در بحث ایجاد Sequence آن را بررسی نمودیم.
3- Aggregate Functions (توابع جمعی)، اکثرا با اینگونه توابع آشنا هستیم.
4- Analytic Functions (توابع تحلیلی) که در بخش بعدی آن را بررسی می‌نماییم.
     یکی از منابع بسیار مفید در مورد Window Function ها کتاب Microsoft SQL Server 2012 High-Performance T-SQL Using Window Functions ،  می باشد،که بطور کامل به  Window Function‌ها اختصاص دارد و تکنیک‌های بسیار مفیدی را بیان می‌کند. مطالعه آن به علاقمندان، پیشنهاد می‌گردد.
موفق باشید.
مطالب
آموزش MDX Query - قسمت دوازدهم – استفاده از توابع Head , Filter , TopCount , tail
در ادامه به بررسی توابع Head , Filter , TopCount و tail  می‌پردازیم

Select
{
[Measures].[Internet Sales Amount],
[Measures].[Internet Tax Amount]
} on columns,
head(
[Customer].[Customer Geography].[Country],
2
)on rows
From [Adventure Works]

تابع Head، تعداد مشخص شده بر اساس پارامتر اول از آن محور را بر اساس نحوه‌ی نمایش تنظیم شده در SSAS، واکشی می‌کند. 

حال تصور کنید بخواهیم شرط زیر را بر روی کوئری بالا اجرا کنیم

( [Measures].[Internet Sales Amount] >= '2500000' )

به عبارت دیگر ما می‌خواهیم دو کشوری را انتخاب کنیم که میزان فروش اینترنتی آنها بالای 2500000 باشد.

کوئری مشابه زیر می‌باشد

 Select  {
[Measures].[Internet Sales Amount],
[Measures].[Internet Tax Amount]
} on columns,
head(
[Customer].[Customer Geography].[Country],
2
)on rows
From [Adventure Works]
Where
( [Measures].[Internet Sales Amount] >= '2500000' )

البته خطای زیر را خواهیم داشت. 

به یاد داشته باشیم در صورتیکه بخواهیم ایجاد محدودیت در نمایش داده‌ها را در یک محور داشته باشیم، باید از تابع Filter استفاده کنیم؛ به صورت زیر:

Select
Filter(
{
[Measures].[Internet Sales Amount],
[Measures].[Internet Tax Amount]
} ,
[Measures].[Internet Sales Amount] >= 2644017.71
  ) on columns,
head(
[Customer].[Customer Geography].[Country],
3
)on rows
From [Adventure Works]

تابع Filter دو پارامتر می گیرد. پارامتر اول نام ردیف یا ستونی می باشد که روی آن می خواهیم عمل فیلتر را انجام دهیم. پارامتر دوم شرط فیلترینگ می باشد که می بایست مانند T/SQL دارای یک خروجی Boolean باشد

همچنان نتیجه درست نمی‌باشد ! چرا؟

اگر بخواهیم شرط روی Axis  ردیف (کشور ها) اعمال گردد، باید عملیات فیلترینگ در این  Axis  انجام شود . بنابر این خروجی بدست  آمده صحیح نمی باشد زیرا ما عملیات فیلترینگ را روی ستون ها انجام داده ایم.

کوئری زیر را اجرا نمایید

Select {
[Measures].[Internet Sales Amount]
,[Measures].[Internet Tax Amount]
  }
on columns,
head(
Filter(
  [Customer].[Customer Geography].[Country] ,
  [Measures].[Internet Sales Amount] >= 2644017.71
),
3)
on rows
From [Adventure Works]

البته توجه کنید که این کوئری، سه کشور اول که در شرط زیر قرار دارند را بر می گرداند و الزاما این سه کشور از تمام  کشور های دیگر بیشتر نمی باشند.

در این حالت سه کشور که بالاتر از مقدار ذکر شده، فروش اینترنتی دارند، در خروجی قرار می‌ گیرند . البته این سه کشور دارای بالاترین فروش نمی باشند بلکه به ترتیب اسم، از بالا گزینش انجام شده است و بعد از پیدا کردن سه کشور که در شرط قرار بگیرند، جستجو تمام شده است .

اگر بخواهیم سه کشوری را که بالاترین میزان فروش را دارند پیدا کنیم و شرط هم همواره اعمال گردد، کوئری زیر درست می باشد:

Select {
[Measures].[Internet Sales Amount]
,[Measures].[Internet Tax Amount]
  }
on columns,
TopCount(
Filter(
  [Customer].[Customer Geography].[Country] ,
  [Measures].[Internet Sales Amount] >= 2644017.71
  ),
3, [Measures].[Internet Sales Amount])
on rows
From [Adventure Works]

در این حالت به جای تابع Head از تابع  TopCount استفاده گردیده است .این تابع سه کشوری را که بیشترین فروش اینترنتی را داشته اند و این فروش بالاتر از مقدار ذکر شده در شرط می‌ باشد را بر می‌ گرداند .البته در اینجا تابع  topcount  دارای سه پارامتر می‌ باشد و در پارامتر سوم اعلام میکند که تعداد بالای مجموعه  براساس چه شاخصی باید به دست بیاید.

حال اگر بخواهیم سه ردیف انتهایی جدول را واکشی کنیم داریم:

Select
{
[Measures].[Internet Sales Amount],
[Measures].[Internet Tax Amount]
}on columns,
tail([Customer].[Customer Geography].[Country],
3)on rows
From [Adventure Works]

این تابع برعکس تابع Head  کار میکند و N ردیف آ اخر مجموعه را بدست می‌ آورد . البته در بالا فقط 3 ردیف انتهایی را در خروجی آورده ایم و هیچ شرطی اعمال نگردیده است.


نظرات مطالب
فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها در Angular - قسمت چهارم - اعتبارسنجی ورودی‌ها
در قسمت «بهبود اعتبارسنجی drop down» بنده قبلا در Angular 1.X برای این نوع اعتبار سنجی دایرکتیوی طراحی کرده بودم. این دایرکتیو لیست مقادیر غیر مجاز را دریافت میکرد و در صورتی که المنت یکی از این مقادیر را دریافت میکرد فرم invalid میشد. کدهای Angular 1.x به شکل زیر:
(function (app) {
    'use strict';

    function blackList() {
        return {
            require: 'ngModel',
            link: function (scope, elem, attr, ngModel) {
                var blacklist = attr.blackList.split(',');

                ngModel.$validators.blackList = function (modelValue) {
                    if (modelValue == undefined)
                        return 0;
                    var valid = blacklist.indexOf(modelValue.toString()) === -1;
                    return valid;
                };
            }
        };
    };

    app.directive("blackList", blackList);
})(angular.module('core'));
پس از برسی اینکه آیا در Angular نیز می‌توانیم دایرکتیوهایی به این صورت داشته باشیم، به این نتیجه رسیدم که بله خوشبختانه در Angular نیز میتوان اعتبار سنجی‌های سفارشی ساخت.
برای همین یک ماژول Angular برای اعتبار سنجی در Angular در صفحه گیت‌هاب خودم ایجاد کردم که فعلا تنها داری یک دایرکتیو برای اعتبار سنجی مقادیر غیر مجاز است. لطفا دوستان در صورت همکاری به این لینک مراجعه کنند.
بعد از اضافه کردن این ماژول طبق راهنما، برای قطعه کد موجود در «بهبود اعتبارسنجی drop down» از تگهای زیر می‌توان استفاده کرد.
<div [class.has-error]="blackList">
    <label>Primary Language</label>
    <select name="primaryLanguage" ngModel blackList='default' #primaryLanguage="ngModel">
          <option value="default">Select a Language...</option>
          <option *ngFor="let lang of languages">
            {{ lang }}
          </option>
      </select>
      <small [hidden]="primaryLanguage.valid">
        Not Valid
      </small>
  </div>
در این حالت بخاطر وجود دایرکتیو blackList با مقدار 'default' در صورتی که مقدار drop down با مقدار default انتخاب شده باشد فرم invalid خواهد بود و عبارت Not Valid نمایش داده خواهد شد.
پ.ن: این کد در عرض زمان خیلی کوتاهی آماده شد و منتشر شده است و احتمالا هنوز نیاز به اصلاح دارد.
مطالب
طرحبندی صفحات وب با بوت استرپ 4 - قسمت اول
یکی از مفیدترین قسمت‌های بوت استرپ 4، سیستم طرحبندی و گرید آن است که در ابتدا با یک Container آغاز می‌شود. این Container می‌تواند واکنشگرا و با عرض ثابت باشد و یا fluid انتخاب شود که کل عرض صفحه را به خود اختصاص می‌دهد. داخل هر Container می‌توان ستون‌ها و ردیف‌هایی را تعریف کرد. بوت استرپ 4، یک گرید طرحبندی 12 ستونه را ارائه می‌دهد که برای اندازه‌های زیر، تعدادی break-point را تعریف کرده‌است:
extra small, small, medium, large, extra large
در این نگارش، break-point از نوع extra small، نسبت به نگارش سوم بوت استرپ، جدید است.
به این ترتیب این گرید به شدت انعطاف پذیر شده و می‌توان برای اندازه‌های مختلف صفحه، طرحبندی‌های متفاوتی را ارائه داد.


دربرگیرنده‌ها و ردیف‌های گرید بوت استرپ

گرید طرحبندی بوت استرپ 4، 12 ستونه است و از فناوری خاصی به نام Flexbox استفاده می‌کند. برای کار با آن نیاز است با دو عنصر اصلی زیر آشنا بود:
- Containers: هدف آن‌ها تنظیم طرحبندی، مطابق با break-point (های) خاصی می‌باشد.
- ردیف‌ها و ستون‌ها: طرحبندی اصلی را تشکیل می‌دهند و ردیف‌ها، تعریف ستون‌ها را میسر می‌کنند.


بررسی Grid Containers

در بوت استرپ 4، دو نوع Container با کلاس‌های زیر وجود دارند:
- container: یک دربرگیرنده‌ی متداول است و طرحبندی را در میانه‌ی صفحه و بر اساس break-point (های) خاصی نمایش می‌دهد. این دربرگیرنده، در اطرف آن یک padding با اندازه‌ی 15px را نیز به همراه دارد و با break-pointهای زیر خودش را تطبیق می‌دهد:
extra small: کمتر از 576px
small: بیشتر از 576px
medium: بیشتر از 768px
large: بیشتر از 992px
extra-large: بیشتر از 1200px

- container-fluid: این دربرگیرنده، کل عرض نمایشی صفحه را پوشش می‌دهد.


یک مثال: تعریف container، row و columns

<head>
    <style>
        img {
          width: 100px;
          display: block;
        }
      </style>
</head>

<body>
    <header class="clearfix" style="height: 50vh; background: url(images/background.jpg) no-repeat center center; background-size: cover; margin-bottom: 20px;">
        <div class="container">
            <img src="images/wisdompetlogo.svg" alt="Wisdom Pet Logo">
        </div>
    </header>

    <div class="container">
        <section id="services">
            <div class="row">
                <article class="col">
                    <img class="mx-auto" src="images/icon-exoticpets.svg" alt="Icon">
                    <h3>Exotic Pets</h3>
                    <p>We offer specialized care for reptiles, rodents, birds,
                        and other exotic pets.</p>
                </article>

                <article class="col">
                    <img class="mx-auto" src="images/icon-grooming.svg" alt="Icon">
                    <h3>Grooming</h3>
                    <p>Our therapeutic grooming treatments help battle fleas,
                        allergic dermatitis, and other challenging skin
                        conditions.</p>
                </article>

                <article class="col">
                    <img class="mx-auto" src="images/icon-health.svg" alt="Icon">
                    <h3>General Health</h3>
                    <p>Wellness and senior exams, ultrasound, x-ray, and dental
                        cleanings are just a few of our general health
                        services.</p>
                </article>

                <article class="col">
                    <img class="mx-auto" src="images/icon-nutrition.svg" alt="Icon">
                    <h3>Nutrition</h3>
                    <p>Let our nutrition experts review your pet's diet and
                        prescribe a custom nutrition plan for optimum health
                        and disease prevention.</p>
                </article>

                <article class="col">
                    <img class="mx-auto" src="images/icon-pestcontrol.svg" alt="Icon">
                    <h3>Pest Control</h3>
                    <p>We offer the latest advances in safe and effective
                        prevention and treatment of fleas, ticks, worms, heart
                        worm, and other parasites.</p>
                </article>

                <article class="col">
                    <img class="mx-auto" src="images/icon-vaccinations.svg" alt="Icon">
                    <h3>Vaccinations</h3>
                    <p>Our veterinarians are experienced in modern vaccination
                        protocols that prevent many of the deadliest diseases
                        in pets.</p>
                </article>
            </div>
        </section>
    </div>
</body>
با این خروجی:


توضیحات:
- برای آزمایش این مثال، ابتدا کلاس container آن‌را حذف کنید:
<div class="container">
مشاهده خواهید کرد که کل صفحه بجای نمایش در وسط آن، از سمت چپ و بدون هیچ فاصله‌ای شروع می‌شود. این کلاس container است که محتوا را به میانه‌ی صفحه با فواصلی معین از دو طرف، منتقل می‌کند. به همین جهت عنصرheader  ابتدای آن‌را داخل این container قرار نداده‌ایم تا کل عرض صفحه را پر کند. مقدار height: 50vh، به معنای استفاده‌ی از 50 درصد view-port height است.
اما چون می‌خواهیم محل قرارگیری لوگوی داخل این هدر، با حاشیه‌ی سمت چپ container ذیل آن یکی باشد، این logo را داخل container قرار داده‌ایم.
- از این جهت که تصاویر استفاده شده از نوع svg هستند و بسیار بزرگ می‌باشند، با style تعریف شده‌ی در ابتدای head، اندازه‌ی آن‌ها را کاهش داده‌ایم و همچنین نوع نمایشی آن‌ها را نیز به block تنظیم کرده‌ایم. در این حالت برای اینکه تصاویر در میانه‌ی این block قرار گیرند، از کلاس mx-auto استفاده شده‌است.
- در مرحله‌ی بعد، کار تعریف سطرها و ستون‌ها انجام شده‌است:
    <div class="container">
        <section id="services">
            <div class="row">
                <article class="col">
هر row باید داخل container قرار گیرد. سپس داخل آن می‌توان 12 ستون را تعریف کرد که در اینجا از کلاس col برای این منظور استفاده شده‌است. col ساده‌ترین نوع ستون در بوت استرپ 4 است. کار آن این است که محتوا را تا جائیکه می‌تواند در فضای مهیا نمایش دهد.


برای مثال اگر عرض صفحه را کاهش دهیم، فقط به اندازه‌ی سه آیتم، فضا برای نمایش وجود خواهد داشت و اگر عرض صفحه را بیشتر کنیم، امکان نمایش هر 6 آیتم تعریف شده را مانند تصویر قبلی، میسر می‌کند.


انواع ستون‌های طرحبندی در بوت استرپ 4

همانطور که عنوان شد، گرید بوت استرپ 4، دارای 12 ستون است. البته در اینجا یک ستون می‌تواند عرض چندین ستون را نیز به خود اختصاص دهد.

در این تصویر، فرمول تعریف کلاس‌های ستون‌ها را در بوت استرپ 4 مشاهده می‌کنید. هر قسمتی از این فرمول که داخل پرانتز قرار گرفته‌است، یعنی ذکر آن اختیاری می‌باشد؛ به همین جهت در مثال قبلی، ذکر صرفا col نیز کار کرد. در این حالت اگر دو ستون را تعریف کنید، هر کدام 50 درصد عرض container را به خود اختصاص می‌دهند و اگر سه ستون تعریف شود، هر کدام 33 درصد عرض را اشغال می‌کنند.
در این فرمول BP به معنای break-point است و یکی از مقادیر ذکر شده‌ی مقابل آن‌را می‌تواند داشته باشد. برای مثال اگر col-sm را تعریف کردیم، یعنی این ستون تا زمانیکه اندازه‌ی صفحه تا 576px باشد، کل عرض صفحه را پر می‌کند.
COL در اینجا به معنای تعداد ستونی است که این محتوا قرار است به خود اختصاص دهد. برای مثال col-md-6 یعنی این ستون تا رسیدن به break-point از نوع md، کل عرض صفحه را به خود اختصاص می‌دهد؛ پس از آن (اندازه‌ی صفحه‌ی بیشتر از 768px) این ستون، 6 واحد از 12 واحد ممکن را به خود اختصاص خواهد داد.
ذکر BP نیز اختیاری است. یعنی اگر تنها col-6 را تعریف کردیم، این ستون در تمام break-pointها و در تمام اندازه‌های ممکن صفحه، همواره 6 واحد از 12 واحد موجود را به خود اختصاص می‌دهد.

مثال: بررسی فرمول تعریف ستون‌ها در بوت استرپ 4

<head>
    <style>
        img {
              width: 100%;
              height: 200px;
              max-height: 200px;
            }
    </style>
</head>

<body>
    <div class="container">
        <div id="services">
            <div class="row">
                <section class="col">
                    <img src="images/image.png" alt="sample image">
                    <h4>Exotic Pets</h4>
                    <p>We offer <strong>specialized</strong> care for <em>reptiles,
                            rodents, birds,</em> and other exotic pets.</p>
                </section>
                <section class="col">
                    <img src="images/image.png" alt="sample image">
                    <h4>Grooming</h4>
                    <p>Our therapeutic <span class="font-weight-bold">grooming</span>
                        treatments help battle fleas, allergic dermatitis, and
                        other challenging skin conditions.</p>
                </section>
                <section class="col">
                    <img src="images/image.png" alt="sample image">
                    <h4>General Health</h4>
                    <p>Wellness and senior exams, ultrasound, x-ray, and dental
                        cleanings are just a few of our general health
                        services.</p>
                </section>
                <section class="col">
                    <img class="img-fluid" src="images/image.png" alt="sample image">
                    <h4>Nutrition</h4>
                    <p>Let our nutrition experts review your pet's diet and
                        prescribe a custom nutrition plan for optimum health
                        and
                        disease prevention.</p>
                </section>
                <section class="col">
                    <img src="images/image.png" alt="sample image">
                    <h4>Pest Control</h4>
                    <p>We offer the latest advances in safe and effective
                        prevention and treatment of fleas, ticks, worms, heart
                        worm, and other parasites.</p>
                </section>
                <section class="col">
                    <img src="images/image.png" alt="sample image">
                    <h4>Vaccinations</h4>
                    <p>Our veterinarians are experienced in modern vaccination
                        protocols that prevent many of the deadliest diseases
                        in
                        pets.</p>
                </section>
            </div>
        </div>
    </div>
</body>
- ابتدا یک container تعریف شده‌است تا محتوا را به میانه‌ی صفحه منتقل کند و همچنین شیوه‌نامه‌های پیش‌فرض بوت استرپ را به آن اعمال نماید.
- سپس کل محتوا را داخل یک ردیف تعریف کرده‌ایم.
- در ادامه هر المان section تعریف شده را به صورت یک col در آورده‌ایم. به این ترتیب بوت استرپ سعی می‌کند تا کل عرض را با ستون‌های تعریف شده تا جائیکه ممکن است پر کند:


و اگر عرض صفحه را کوچک‌تر کنیم، باز هم تاجائیکه ممکن است تعدادی را در سطر اول و مابقی را در سطرهای بعدی جا خواهد داد:


در ادامه می‌خواهیم مشخص کنیم، ستون‌های خاصی، همیشه عرض مشخصی را به خود اختصاص دهند:
    <div class="container">
        <div id="services">
            <div class="row">
                <section class="col-6">
با این خروجی:


در این حالت، اولین ستون تعریف شده، تحت هر حالتی و با هر اندازه‌ی صفحه‌ای، همیشه نصف عرض (6 واحد از 12 واحد) را به خود اختصاص خواهد داد.

مرحله‌ی بعد این است که مشخص کنیم یک ستون در چه اندازه‌ای از صفحه شروع کند به اختصاص دادن عرضی خاص به خود. برای این منظور هر 6 عنصر section تعریف شده را به صورت زیر ویرایش می‌کنیم:
<section class="col-sm">
در این حالت اگر اندازه‌ی صفحه کمتر از این break-point باشد، هر ستون، کل عرض صفحه را به خود اختصاص می‌دهد:


و اگر صفحه را بزرگتر کنیم، مجددا همان حالت تعریف col خالی تکرار می‌شود و بوت استرپ سعی می‌کند در هر سطر، تا جائیکه می‌تواند، تعداد آیتم بیشتری را جا دهد. اگر بخواهیم این تعداد جا دادن‌ها را نیز کنترل کنیم، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
<section class="col-sm-6">
در اینجا col-sm-6 را به هر المان section انتساب داده‌ایم. به این ترتیب باز هم اگر عرض صفحه کمتر از sm باشد، هر آیتم، کل عرض صفحه را به خود اختصاص می‌دهد. اما اگر اندازه‌ی صفحه بیشتر از sm شود، هر آیتم همواره 6 واحد، یا نیمی از عرض را به خود اختصاص خواهد داد:



امکان تعریف بیش از یک break-point برای هر ستون در بوت استرپ 4


در این جدول انواع break-pointهای قابل تعریف توسط بوت استرپ 4 را ملاحظه می‌کنید. تا اینجا تاثیر اعمال تنها یکی از این‌ها را بر روی یک ستون بررسی کردیم؛ اما می‌توان چندین break-point را بر روی یک ستون نیز اعمال کرد. برای مثال اگر به تمام sectionهای مثال این قسمت ترکیب زیر را اضافه کنیم:
<section class="col-sm-6 col-md-4">
به این معنا خواهد بود که تا زمانیکه عرض صفحه کمتر از 576px است (sm)، هر آیتم کل عرض صفحه را پوشش می‌دهد. زمانیکه از این break-point رد شدیم، هر آیتم 6 واحد از 12 واحد را به خود اختصاص خواهد داد؛ تا زمانیکه عرض صفحه کمتر از 768px است (md). پس از اینکه این break-point را نیز رد کردیم و اندازه‌ی صفحه بزرگتر از آن شد، اینبار هر آیتم، 4 واحد از 12 واحد را به خود اختصاص می‌دهد:



امکان تغییر موقعیت شروع ستون‌ها در بوت استرپ 4


در تصویر فوق، فرمول تغییر موقعیت شروع ستون‌ها در بوت استرپ 4 را مشاهده می‌کنید. برای مثال اگر offset-sm-1 را به اولین section اضافه کنیم:
<section class="col-sm-6 col-md-4 offset-sm-1">
پس از رد شدن از break-point تعریف شده‌ی sm، اولین section، به اندازه‌ی یک واحد به سمت راست منتقل می‌شود و از لبه‌ی سمت چپ فاصله پیدا می‌کند:


برای نمونه این قابلیت، پیشتر یکی از روش‌های در مرکز صفحه قرار دادن ستون‌ها بود؛ اما چون بوت استرپ 4 از Flexbox استفاده می‌کند، روش‌های بهتری نیز برای آن وجود دارند که آن‌ها را در قسمت‌های بعد بررسی می‌کنیم.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: Bootstrap4_04.zip
مطالب
نکاتی در باب T-SQL
در این مطلب قصد دارم به نکاتی ساده  در T-SQL بپردازم، امیدوارم مفید واقع شود.

1- تفاوت (*)Count و (Count(column
در (*)Count ، همه Row‌ها و مقادیرشان مورد جستجو قرار می‌گیرد، اما در  (Count(column فقط مقادیر غیر Null ستون مورد نظر،مورد جستجو قرار می‌گیرد.
مثال:
Create Table Test(ID int,Firstname varchar(20));

Insert Into Test (ID,Firstname) Values(1,'K');
Insert Into Test (ID,Firstname) Values(2,'B');
Insert Into Test (ID) Values(3);
با اجرای Query زیر خواهیم داشت:
Select COUNT(*) From Test
خروجی آن 3 می‌باشد.
اما با اجرای Query زیر خواهیم داشت:
Select COUNT(Firstname) From Test
خروجی آن 2 میباشد، چون با توجه به سه رکوردی که در جدول Test درج شده بود، رکورد سوم برای فیلد Firstname با مقدار Null پر شده است.
  • هرگاه در اجرای Count ،هدفتان بدست آوردن تعداد ستون خاصی است، از (Count(column استفاده نمایید.
2- بوسیله Script‌های زیر می‌توانیم عدد صفر تولید نماییم.
select count(cast(null as int))
select count(*) where 'a'='b'
select €
select ¥
select £
Select $ 
select count(*)-count(*)
select Ascii('A')-Ascii('A')
select LEN('')
3- با یک Select ساده می‌توان نام ستون و مقدار را کنار هم نوشت و مشاهده نمود.

در مثال بالا مقادیر ستونها، عددی در نظر گرفته شده است، چنانچه تمایل به نمایش حروف داشته باشید، کافیست کاراکترهای حرفی را بین سنگل کوتیشن قرار دهید، همانند شکل زیر:

4- دو روش پیشنهادی برای تشخیص عدد بزرگتر از بین دو عدد
  • روش اول 
      ابتدا به فرمول زیر توجه نمایید:
(a+b)+ABS(a-b)
      حاصل جواب فرمول،برابر است با دو برابر عدد بزرگتر،بنابراین اگر حاصل فوق را ضربدر عدد 0/5 نماییم،عدد بزرگتر بدست خواهد آمد. در نتیجه خواهیم داشت:
0.5(a+b)+ABS(a-b)
 با اجرای Script زیر خروجی عدد 90.34 می‌باشد:
DECLARE @Value1 DECIMAL(5,2) = 80.22
DECLARE @Value2 DECIMAL(5,2) =90.34
SELECT (0.5 * ((@Value1 + @Value2) + ABS(@Value1 - @Value2))) AS MaxColumn  
اشکال در این روش این است که، اگر مقدار یکی از اعداد Null باشد،ماکزیمم بین دو عدد Null نمایش داده خواهد شد.
  • روش دوم
DECLARE @Value1 DECIMAL(5,2) = 9.22
DECLARE @Value2 DECIMAL(5,2) = 8.34
SELECT CASE WHEN @Value1 > @Value2 THEN @Value1 ELSE @Value2 END AS MaxColumn

در این روش اگر مقدار یکی از اعداد Null باشد،ماکزیمم بین دو عدد، عدد غیر Null می‌باشد.

5- مشاهده مشخصات کلیه دیتابیس‌های موجود در SQL Server با استفاده از Sys.Databases .
Select * From sys.databases
خروجی بصورت زیر خواهد بود:



6- بوسیله دستور OUTPUT می‌توان خروجی Query‌های Delete،Update و Insert را مشاهده نمود:

مثال اول برای Query Delete :

در شکل، تک رکورد حذف شده را مشاهده می‌نمایید.

مثال دوم برای Query Update بصورت زیر میباشد:

در شکل، مقدار A، مقدار جدیدی است که بروز رسانی شده است و مقدار B مقداری است که مربوط به قبل از بروز رسانی می‌باشد.

مثال سوم برای Query Insert بصورت زیر میباشد:

موفق باشید.

نظرات مطالب
افزودن هدرهای Content Security Policy به برنامه‌های ASP.NET
یک نکته‌ی تکمیلی: روش ساده‌تر تنظیم هدرهای امنیتی در فایل web.config که سازگار با تمام نگارش‌های ASP.NET است
<system.webServer>
  <httpProtocol>
    <customHeaders>
      <!-- SECURITY HEADERS - https://securityheaders.io/? -->
      <!-- Protects against Clickjacking attacks. ref.: http://stackoverflow.com/a/22105445/1233379 -->
      <add name="X-Frame-Options" value="SAMEORIGIN" />
      <!-- Protects against Clickjacking attacks. ref.: https://www.owasp.org/index.php/HTTP_Strict_Transport_Security_Cheat_Sheet -->
      <add name="Strict-Transport-Security" value="max-age=31536000; includeSubDomains"/>
      <!-- Protects against XSS injections. ref.: https://www.veracode.com/blog/2014/03/guidelines-for-setting-security-headers/ -->
      <add name="X-XSS-Protection" value="1; mode=block" />
      <!-- Protects against MIME-type confusion attack. ref.: https://www.veracode.com/blog/2014/03/guidelines-for-setting-security-headers/ -->
      <add name="X-Content-Type-Options" value="nosniff" />
      <!-- CSP modern XSS directive-based defence, used since 2014. ref.: http://content-security-policy.com/ -->
      <add name="Content-Security-Policy" value="default-src 'self'; font-src *;img-src * data:; script-src *; style-src *;" />
      <!-- Prevents from leaking referrer data over insecure connections. ref.: https://scotthelme.co.uk/a-new-security-header-referrer-policy/ -->
      <add name="Referrer-Policy" value="strict-origin" />
    </customHeaders>
  </httpProtocol>
</system.webServer>
نظرات اشتراک‌ها
کتابخانه tinymce
Required کردن TinyMCE با اتریبیوت اعتبارسنجی سفارشی
 سمت سرور :
[AttributeUsage(AttributeTargets.Property | AttributeTargets.Parameter)]
public class MakeTinyMceRequiredAttribute : ValidationAttribute, IClientModelValidator
{
    public MakeTinyMceRequiredAttribute()
    {
        ErrorMessage = "لطفا {0} را وارد نمایید";
    }

    protected override ValidationResult IsValid(object value,
        ValidationContext validationContext)
    {
        var displayName = validationContext.DisplayName;
        ErrorMessage = ErrorMessage.Replace("{0}", displayName);

        if (string.IsNullOrWhiteSpace(value?.ToString()))
        {
            return new ValidationResult(ErrorMessage);
        }
        return ValidationResult.Success;
    }

    public void AddValidation(ClientModelValidationContext context)
    {
        var displayName = context.ModelMetadata.ContainerMetadata
            .ModelType.GetProperty(context.ModelMetadata.PropertyName)
            .GetCustomAttributes(typeof(DisplayAttribute), false)
            .Cast<DisplayAttribute>()
            .FirstOrDefault()?.Name;
        ErrorMessage = ErrorMessage.Replace("{0}", displayName);

        MergeAttribute(context.Attributes, "data-val", "true");
        MergeAttribute(context.Attributes, "data-val-makeTinyMceRequired", ErrorMessage);
    }
    public bool MergeAttribute(IDictionary<string, string> attributes, string key, string value)
    {
        if (attributes.ContainsKey(key))
        {
            return false;
        }
        attributes.Add(key, value);
        return true;
    }
}
سمت کلاینت :
if (jQuery.validator) {
    // For hidden inputs
    $.validator.setDefaults({
        ignore: []
    });

    // makeTinyMceRequired
    jQuery.validator.addMethod('makeTinyMceRequired', function (value, element, param) {
        var editorId = $(element).attr('id');
        var editorContent = tinyMCE.get(editorId).getContent();
        $('body').append(`<div id="test-makeTinyMceRequired">${editorContent}</div>`);
        var result = isNullOrWhitespace($('#test-makeTinyMceRequired').text());
        $('#test-makeTinyMceRequired').remove();
        return !result;
    });
    jQuery.validator.unobtrusive.adapters.addBool('makeTinyMceRequired');
}
function isNullOrWhitespace(input) {
    if (typeof input === 'undefined' || input == null)
        return true;
    return input.replace(/\s/g, '').length < 1;
}
نحوه انجام کار :
متنِ ادیتور TinyMCE داخل یک div موقت ریخته میشه بعد text اون div با isNullOrWhitespace بررسی میشه، اگه کاربر مقداری رو وارد کرده باشه اعتبارسنجی پاس میشه در غیر اینصورت متن خطارو نمایش میده.
نظرات اشتراک‌ها
راهنمای مایکروسافت در مورد مقابله با SQL Injection
با سلام؛

من یک Function برای جلوگیری از  SQL Injection  برای خودم نوشتم می‌خواستم بدونم چند درصد میتونه کارساز باشه ؟ هر متنی که از کاربر گرفته میشه اول وارد این Function  میشه و پاک سازی میشه
ممنون میشم نظرتون رو بفرمائید
   Public Function sqlinj(ByVal text As String) As String
        text = Strings.Replace(text, "'", "")
        text = Strings.Replace(text, ",", "")
        text = Strings.Replace(text, "+", "")
        text = Strings.Replace(text, "&", "")
        text = Strings.Replace(text, "=", "")
        text = Strings.Replace(text, "%", "")
        text = Strings.Replace(text, ":", "")
        text = Strings.Replace(text, ";", "")
        text = Strings.Replace(text, "select", "")
        text = Strings.Replace(text, "delete", "")
        text = Strings.Replace(text, "insert", "")
        text = Strings.Replace(text, "update", "")
        text = Strings.Replace(text, "where", "")
        text = Strings.Replace(text, "union", "")
        text = Strings.Replace(text, "alter", "")
        text = Strings.Replace(text, "drop", "")
        text = Strings.Replace(text, "%", "")
        text = Strings.Replace(text, "_", "")
        Return text
    End Function

مطالب
C# 7 - Tuple return types and deconstruction
روش‌های زیادی برای بازگشت چندین مقدار از یک متد وجود دارند؛ مانند استفاده‌ی از آرایه‌ها برای بازگشت اشیایی از یک جنس، ایجاد یک کلاس سفارشی با خواص متفاوت و استفاده از پارامترهای out و ref همانند روش‌های متداول در C و ++C. در این بین روش دیگری نیز به نام Tuples از زمان NET 4.0. برای بازگشت چندین شیء با نوع‌های مختلف، ارائه شده‌است که در C# 7 نحوه‌ی تعریف و استفاده‌ی از آن‌ها بهبود قابل ملاحظه‌ای یافته‌است.


Tuple چیست؟

هدف از کار با Tupleها، عدم تعریف یک کلاس جدید به همراه خواص آن، جهت بازگشت بیش از یک مقدار از یک متد، توسط وهله‌ای از این کلاس جدید می‌باشد. برای مثال اگر بخواهیم از متدی، دو مقدار شهر و ناحیه را بازگشت دهیم، یک روش آن، ایجاد کلاس مکان زیر است:
public class Location   
{ 
     public string City { get; set; } 
     public string State { get; set; } 
 
     public Location(string city, string state) 
     { 
           City = city; 
           State = state; 
     } 
}
و سپس، وهله سازی و بازگشت آن:
 var location = new Location("Lake Charles","LA");
اما توسط Tuples، بدون نیاز به تعریف یک کلاس جدید، باز هم می‌توان به همین دو خروجی، دسترسی یافت:
 var location = new Tuple<string,string>("Lake Charles","LA");   
// Print out the address
var address = $"{location.Item1}, {location.Item2}";


مشکلات نوع Tuple در نگارش‌های قبلی دات نت

هرچند Tuples از زمان دات نت 4 در دسترس هستند، اما دارای این کمبودها و مشکلات می‌باشند:
static Tuple<int, string, string> GetHumanData()
{
   return Tuple.Create(10, "Marcus", "Miller");
}
الف) پارامترهای خروجی آن‌ها ثابت و با نام‌هایی مانند Item1، Item2 و امثال آن هستند که در حین استفاده، به علت ضعف نامگذاری، کاربرد آن‌ها دقیقا مشخص نیست و کاملا بی‌معنا هستند:
 var data = GetHumanData();
Console.WriteLine("What is this value {0} or this {1}",  data.Item1, data.Item3);
ب) Reference Type هستند (کلاس هستند) و در زمان وهله سازی، میزان مصرف حافظه‌ی بیشتری را نسبت به Value Types (معادل Tuples در C# 7) دارند.
ج) Tuples در دات نت 4، صرفا یک کتابخانه‌ی اضافه شده‌ی به فریم ورک بوده و زبان‌های دات نتی، پشتیبانی توکاری را از آن‌ها جهت بهبود و یا ساده سازی تعریف آن‌ها، ارائه نمی‌دهند.


ایجاد Tuples در C# 7

برای ایجاد Tuples در سی شارپ 7، از پرانتزها به همراه ذکر نام و نوع پارامترها استفاده می‌شود.
(int x1, string s1) = (3, "one");
Console.WriteLine($"{x1} {s1}");
در مثال فوق، یک Tuple ایجاد شده‌است و در آن مقدار 3 به x1 و مقدار "one" به s1 انتساب داده شده‌اند. به این عملیات deconstruction هم می‌گویند.
دسترسی به این مقادیر نیز همانند متغیرهای معمولی است.

اگر سعی کنیم این قطعه کد را کامپایل نمائیم، با خطای ذیل متوقف خواهیم شد:
 error CS8179: Predefined type 'System.ValueTuple`2' is not defined or imported
برای رفع این مشکل نیاز است بسته‌ی نیوگت ذیل را نیز نصب کرد:
 PM> install-package System.ValueTuple

تعاریف متغیرهای بازگشتی، خارج از پرانتزها هم می‌توانند صورت گیرند:
int x2;
string s2;
(x2, s2) = (42, "two");
Console.WriteLine($"{x2} {s2}");


بازگشت Tuples از متدها

متد ذیل، دو خروجی نتیجه و باقیمانده‌ی تقسیم دو عدد صحیح را باز می‌گرداند:
static (int, int) Divide(int x, int y)
{
   int result = x / y;
   int reminder = x % y;
 
   return (result, reminder);
}
برای این منظور، نوع خروجی متد به صورت (int, int) و همچنین مقدار بازگشتی نیز به صورت یک Tuple از نتیجه و باقیمانده‌ی تقسیم، تعریف شده‌است.
در ادامه نحوه‌ی استفاده‌ی از این متد را مشاهده می‌کنید:
 (int result, int reminder) = Divide(11, 3);
Console.WriteLine($"{result} {reminder}");

در اینجا امکان استفاده‌ی از var نیز برای تعریف نوع متغیرهای دریافتی از یک Tuple نیز وجود دارد و کامپایلر به صورت خودکار نوع آن‌ها را بر اساس نوع خروجی tuple مشخص می‌کند:
 (var result1, var reminder1) = Divide(11, 3);
Console.WriteLine($"{result1} {reminder1}");
و یا حتی چون نوع var پارامترها در اینجا یکی است و در هر دو حالت به int اشاره می‌کند، می‌توان این var را در خارج از پرانتز هم قرار داد:
 var (result1, reminder1) = Divide(11, 3);

و یا برای نمونه متد GetHumanData دات نت 4 ابتدای بحث را به صورت ذیل می‌توان در C# 7 بازنویسی کرد:
static (int, string, string) GetHumanData()
{
   return (10, "Marcus", "Miller");
}
و سپس به نحو واضح‌تری از آن استفاده نمود؛ بدون استفاده‌ی اجباری از Item1 و غیره (هرچند هنوز هم می‌توان از آن‌ها استفاده کرد):
 (int Age, string FirstName, string LastName) results = GetHumanData();
Console.WriteLine(results.Age);
Console.WriteLine(results.FirstName);
Console.WriteLine(results.LastName);


پشت صحنه‌ی Tuples در C# 7

همانطور که عنوان شد، برای اینکه بتوانید قطعه کدهای فوق را کامپایل کنید، نیاز به بسته‌ی نیوگت System.ValueTuple است. در حقیقت کامپایلر خروجی متد فوق را به نحو ذیل تفسیر می‌کند:
 ValueTuple<int, int> tuple1 = Divide(11, 3);
برای مثال قطعه کد
 (int, int) n = (1,1);
System.Console.WriteLine(n.Item1);
توسط کامپایلر به قطعه کد ذیل ترجمه می‌شود:
 ValueTuple<int, int> n = new ValueTuple<int, int>(1, 1);
System.Console.WriteLine(n.Item1);
- برخلاف نگارش‌های پیشین دات نت که Tuples در آن‌ها reference type بودند، این ValueTuple یک struct است و به همین جهت سربار تخصیص حافظه‌ی کمتری را به همراه داشته و از لحاظ کارآیی و میزان مصرف حافظه بهینه‌تر عمل می‌کند.
- همچنین در اینجا محدودیتی از لحاظ تعداد پارامترهای ذکر شده‌ی در یک Tuple وجود ندارد.
 (int,int,int,int,int,int,int,(int,int))
در اینجا هم مانند قبل (دات نت 4) 8 آیتم را می‌توان تعریف کرد؛ اما چون آخرین آیتم ValueTuple تعریف شده نیز یک Tuple است، در عمل محدودیتی از نظر تعداد پارامتر نخواهیم داشت.


مفهوم Tuple Literals

همانند نگارش‌های پیشین دات نت، خروجی یک Tuple را می‌توان به یک متغیر از نوع var و یا ValueType نیز نسبت داد:
 var tuple2 = ("Stephanie", 7);
Console.WriteLine($"{tuple2.Item1}, {tuple2.Item2}");
در این حالت برای دسترسی به مقادیر Tuple همانند قبل باید از فیلدهای Item1 و Item2 و ... استفاده کرد.
به علاوه در سی شارپ 7  می‌توان برای اعضای یک Tuple نام نیز تعریف کرد که به آن‌ها Tuple literals گویند:
 var tuple3 = (Name: "Matthias", Age: 6);
Console.WriteLine($"{tuple3.Name} {tuple3.Age}");
در این حالت زمانیکه Tuple به یک متغیر از نوع var نسبت داده می‌شود، می‌توان به خروجی آن بر اساس نام‌های اعضای Tuple، بجای ذکر Item1 و ... دسترسی یافت که خوانایی بیشتری دارند.

و یا هنگام تعریف نوع خروجی، می‌توان نام پارامترهای متناظر را نیز ذکر کرد که به آن named elements هم می‌گویند:
static (int radius, double area) CalculateAreaOfCircle(int radius)
{
   return (radius, Math.PI * Math.Pow(radius, 2));
}
و نمونه‌ای از کاربرد آن به صورت ذیل است که در اینجا خروجی Tuple صرفا به یک متغیر از نوع var نسبت داده شده‌است و توسط نام پارامترهای خروجی متد، می‌توان به اعضای Tuple دسترسی یافت.
 var circle = CalculateAreaOfCircle(2);
Console.WriteLine($"A circle of radius, {circle.radius}," +
 $" has an area of {circle.area:N2}.");


مفهوم Deconstructing Tuples

مفهوم deconstruction که در ابتدای بحث عنوان شد صرفا مختص به Tuples نیست. در C# 7 می‌توان مشخص کرد که چگونه یک نوع خاص، به اجزای آن تجزیه شود. برای مثال کلاس شخص ذیل را درنظر بگیرید:
class Person
{
    private readonly string _firstName;
    private readonly string _lastName;
 
    public Person(string firstname, string lastname)
    {
        _firstName = firstname;
        _lastName = lastname;
    }
 
    public override String ToString() => $"{_firstName} {_lastName}";
 
    public void Deconstruct(out string firstname, out string lastname)
    {
        firstname = _firstName;
        lastname = _lastName;
    }
}
- در اینجا یک متد جدید را به نام Deconstruct مشاهده می‌کنید. کار این متد جدید که توسط کامپایلر استفاده خواهد شد، ارائه‌ی روشی است برای «تجزیه‌ی» یک نوع، به یک Tuple‌. متد Deconstruct تعریف شده‌ی در اینجا توسط پارامترهایی از نوع out، دو خروجی را مشخص می‌کنند. امکان تعریف این متد ویژه، به صورتیکه یک Tuple را بازگرداند، وجود ندارد.
- علت تعریف این دو خروجی هم به constructor و یا سازنده‌ی کلاس بر می‌گردد که دو ورودی را دریافت می‌کند. اگر یک کلاس چندین سازنده داشته باشد، به همان تعداد می‌توان متد Deconstruct تعریف کرد؛ به همراه خروجی‌هایی متناظر با نوع پارامترهای سازنده‌ها.
- علت استفاده‌ی از نوع خروجی out نیز این است که در #C نمی‌توان چندین overload را صرفا بر اساس نوع خروجی‌های متفاوت متدها تعریف کرد.
- متد Deconstruct به صورت خودکار در زمان تجزیه‌ی یک شیء به یک tuple فراخوانی می‌شود. در مثال زیر، شیء p1 به یک Tuple تجزیه شده‌است و این تجزیه بر اساس متد Deconstruct این کلاس مفهوم پیدا می‌کند:
 var p1 = new Person("Katharina", "Nagel");
(string first, string last) = p1;
Console.WriteLine($"{first} {last}");


امکان تعریف متد Deconstruct‌، به صورت یک متد الحاقی

روش اول تعریف متد ویژه‌ی Deconstruct را در مثال قبل، در داخل کلاس اصلی مشاهده کردید. روش دیگر آن، استفاده‌ی از متدهای الحاقی است که در این مورد خاص نیز مجاز است:
public class Rectangle
{
    public Rectangle(int height, int width)
    {
        Height = height;
        Width = width;
    }
 
    public int Width { get; }
    public int Height { get; }
}
 
public static class RectangleExtensions
{
    public static void Deconstruct(this Rectangle rectangle, out int height, out int width)
    {
        height = rectangle.Height;
        width = rectangle.Width;
    }
}
در اینجا کلاس مستطیل دارای سازنده‌ای با دو پارامتر است؛ اما متد Deconstruct آن به صورت یک متد الحاقی، خارج از کلاس اصلی تعریف شده‌است.
اکنون امکان انتساب وهله‌ای از این کلاس به یک Tuple وجود دارد:
 var r1 = new Rectangle(100, 200);
(int height, int width) = r1;
Console.WriteLine($"height: {height}, width: {width}");


امکان جایگزین کردن Anonymous types با Tuples

قطعه کد ذیل را در نظر بگیرید:
List<Employee> allEmployees = new List<Employee>()
{
  new Employee { ID = 1L, Name = "Fred", Salary = 50000M },
  new Employee { ID = 2L, Name = "Sally", Salary = 60000M },
  new Employee { ID = 3L, Name = "George", Salary = 70000M }
};
var wellPaid =
  from oneEmployee in allEmployees
  where oneEmployee.Salary > 50000M
  select new { EmpName = oneEmployee.Name,
               Income = oneEmployee.Salary };
در اینجا خروجی LINQ تهیه شده یک لیست anonymously typed است؛ با محدودیت‌هایی مانند عدم امکان استفاده‌ی از خروجی آن در سایر اسمبلی‌ها. این نوع‌های ویژه تنها محدود هستند به همان اسمبلی که در آن تعریف می‌شوند. اما در C# 7 می‌توان قطعه کد فوق را با Tuples به صورت ذیل بازنویسی کرد که این محدودیت‌ها را هم ندارد (با هدف به حداقل رساندن تعداد ViewModel‌های تعریفی یک برنامه):
var wellPaid =
  from oneEmployee in allEmployees
  where oneEmployee.Salary > 50000M
  orderby oneEmployee.Salary descending
  select (EmpName: oneEmployee.Name,
          Income: oneEmployee.Salary);
var highestPaid = wellPaid.First().EmpName;


سایر کاربردهای Tuples

از Tuples صرفا برای تعریف چندین خروجی از یک متد استفاده نمی‌شود. در ذیل نحوه‌ی استفاده‌ی از آن‌ها را جهت تعریف کلید ترکیبی یک شیء دیکشنری و یا استفاده‌ی از آن‌ها را در آرگومان جنریک یک متد async هم مشاهده می‌کنید:
public Task<(int index, T item)> FindAsync<T>(IEnumerable<T> input, Predicate<T> match)
{
   var dictionary = new Dictionary<(int, int), string>();
   throw new NotSupportedException();
}