رایانش ابری مفهوم نسبتا جدیدی در عرصه‌ی فناوری اطلاعات است و در حال گسترش می­‌باشد. به طور خلاصه رایانش ابری به همه چیز اعم از برنامه کاربردی( Application )، سکو ی ( Platform ) توسعه نرم افزار، سخت افزار و زیرساخت، به عنوان سرویس نگاه می‌کند. زیرساخت های موجود در مراکز داده( Data Center ) به انضمام  نرم‌افزارهایی که در آن قرار دارند، مجموعه‌ه­ایی را تشکیل می­‌دهند که ابر نامیده می­‌شود. به عبارت ساده­‌تر رایانش ابری یعنی استفاده­ اشتراکی از برنامه­‌ها و منابع یک محیط شبکه­‌ای برای انجام یک کار، بدون این که مالکیت، مدیریت منابع شبکه و سخت­ افزار و برنامه­‌ها، برای استفاده کننده مهم باشد. در رایانش ابری منابع کامپیوترها، برای انجام یک کار استفاده می‌شوند و داده­‌های مربوط به پردازش، در هیچ کدام از کامپیوترهای شخصی ذخیره نمی­‌شوند، بلکه در جای دیگری در داخل همان منابع شبکه، ذخیره می­‌شوند تا در زمان و مکان دیگری قابل دسترسی باشند.

بر همین اساس شرکت های پیشرو در زمینه فناوری اطلاعات به ارائه سرویس هایی تحت عنوان خدمات رایانش ابری پرداخته اند و هدف از این سری مطالب ارائه شده، شرح مختصری بر سرویس‌های ارائه شده می باشد. در قسمت اول به معرفی سرویس‌های شرکت گوگل پرداخته می شود و در قسمت‌های بعدی، سرویس‌های  شرکت‌های مایکروسافت و آمازون معرفی می‌گردد.

 سرویس­‌های رایانش ابری گوگل، در زیر دو چتر قرار دارند. گروه اول شامل مجموعه گسترده­ای از برنامه­‌های محبوب گوگل مانند Google Doc ،   Google Health ، Google Mail ، Google Earth هستند که با کلیک بر روی گزینه More و Even More که در بالای صفحه اصلی گوگل قرار دارند، می­توان به آن­ها دسترسی پیدا کرد.

دومین محصول مبتنی بر ابر گوگل، ابزار توسعه PaaS گوگل است. این سکو در سال 2008 برای توسعه برنامه‌­های تحت وب، با استفاده از زیرساخت گوگل به نام موتور Google App  معرفی شد. هدف از آن قادر ساختن توسعه دهندگان برای ساخت و استقرار برنامه­‌های وب بدون نگرانی از زیرساختی است که برنامه بر رویش اجرا می­شود. برنامه­‌های این موتور، با زبان­های سطح بالا به ویژه جاوا و پایتون و در چارچوب GAE نوشته می­‌شوند. گوگل به منظور گسترش این نوع برنامه­‌ها یک سطح رایگان مشخص از سرویس را ارائه می­دهد و زمانی که برنامه از سطح مشخصی از بار پردازشی، ذخیره­‌سازی و پهنای باند شبکه فراتر رفت، آنگاه شارژها بر مبنای میزان استفاده محاسبه می­شود.

برنامه­‌های GAE را باید به گونه­‌ای نوشت که با زیرساخت گوگل وفق یابند. این مسئله، باعث محدودیت برنامه­‌های قابل اجرا در GAE  می­گردد و علاوه بر آن، انتقال برنامه‌­ها به سکوی GAE و یا انتقال از این سکو به سایر سکو­های موجود دشوار می­شود.

از میان سرویس های ابری رایگان ارائه شده از سوی گوگل، به معرفی سرویس آنالیز گوگل بسنده کرده و تمرکز اصلی بر روی سکوی توسعه نرم‌افزاری این شرکت ( GAE ) می‌باشد.

Google Analytics

به اختصار GA نامیده می­شود و یک ابزار آماری است که تعداد و انواع بازدیدکنندگان وب­‌سایت و نحوه استفاده از وب­‌سایت را اندازه­‌گیری می­کند. این محصول بر روی بسته تحلیلی Urchin 5 که گوگل در سال 2006 آن را خریداری نمود، ساخته شده است. این سرویس رایگان عرضه می­شود و فرآیند تحلیل را با استفاده از یک قطعه کد جاوا اسکریپت به نام Google Analytics Tracking Code با پیاده‌سازی در تگ صفحه وب انجام می­‌شود.

این کد با اولین بارگذاری صفحه در سیستم­ کاربران، به جمع آوری اطلاعات مورد نیاز پرداخته و برای پردازش به سرورهای GA باز پس می­فرستد. این کد با کمک Cookie مرورگر اطلاعات مورد نیاز را جمع آوری می­نماید.

آشنایی با Google App Engine

GAE یک سکو به عنوان سرویس می­باشد و مبتنی بر ابر گوگل است و بر روی زیر ساخت­ گوگل مستقر شده است. 

این سرویس توسعه دهندگان را قادر می­سازد تا برنامه‌­های وب ایجاد کرده و بر روی سرور­های گوگل مستقر سازند و گوگل مدیریت زیرساخت را بر عهده گیرد و اعمالی مانند نظارت، برطرف کردن اشکالات احتمالی، خوشه بندی، مدیریت وهله‌سازی ماشین‌های مجازی و غیره را انجام دهد. برای اجرای یک برنامه در GAE ابتدا باید استانداردهای سکوی گوگل رعایت شود. این استانداردها دامنه برنامه­‌هایی که قابل اجرا می­باشند را بسیار محدود می‌­نماید و قابلیت حمل آن­ها را کاهش می­دهد.

محدودیت­‌هایی که این سکو ایجاد می­‌کند، با خود مزایایی را به همراه می­‌آورد که در زیر به آن­ها اشاره می­گردد:

• وب سرویس­های پویا بر مبنای استانداردهای رایج
  
• توسعه خودکار و توازن بار بین ماشین‌های وهله‌سازی شده که مورد استفاده وب سرویس است.
  
• اعتبارسنجی با استفاده از API موجود در گوگل.
  
• فضای ذخیره سازی ماندگار با قابلیت جستجو، مرتب سازی و مدیریت تراکنش.
  
• صف کاری و زمان بندی کاری
  
• محیط توسعه سمت مشتری( توسعه دهندگان ) برای شبیه سازی GAE در سیستم محلی.
  
• پشتیبانی از محیط اجرا جاوا و پایتون.
  

هنگامی که یک برنامه در GAE مستقر گردید، با استفاده از نام دامنه دلخواه یا با استفاده از آدرس تجاری Google Apps قابل دستیابی است. موتور Google Apps در حال حاضر برنامه­‌هایی که در جاوا و پایتون نوشته شده است را پشتیبانی می­کند و علاوه بر آن از زبان­های ماشین مجازی جاوا و چندین چارچوب تحت وب پایتون که WSGI و CGI را پشتیبانی می­کنند نیز با محیط GAE سازگاری دارند.

برنامه­‌هایی که در GAE اجرا می­شوند از سیستم عامل مستقل هستند یا به گفته گوگل بر روی   Sand Box  اجرا می­شوند. این ویژگی GAE را قادر می­سازد، سیستم را بهینه کند تا تقاضاهای وب، با بار ترافیکی فعلی منطبق شوند. همچنین برنامه­‌ها را قادر می­سازد با امنیت بالاتری کار کنند، زیرا تنها می­توانند به کامپیوترهایی متصل شوند که آدرس‌های مشخصی دارند و سرویس­ها را با استفاده از پروتکل Http و یا Https از پورت­های شناخته شده پاسخ دهند. از طرف دیگر برنامه‌­ها نیز به این میزان محدود شده که تنها فایل­ها را بخوانند. آن‌ها حق نوشتن فایل به صورت مستقیم بر روی سیستم­ها را ندارند و برای دستیابی به داده، باید از ذخیره داده در Cache یا سرویس ماندگار دیگری استفاده نمایند.

GAE یک سیستم انبار داده توزیع شده دارد که از پرس و جوها و تراکنش­ها پشتیبانی می­نماید. این انبار داده غیر رابطه­‌ای است، اما اشیاء داده یا موجودیت­‌هایی که خصوصیات لازم را دارند، ذخیره می­‌نماید. به همین علت در پرس و جوها می­توان از فیلتر نوع موجودیت بهره برد و آن­ها را به ترتیب خصوصیات مرتب نمود.

در نهایت توجه به مدل قیمت‌گذاری گوگل قابل توجه است. گوگل برای تشویق توسعه دهندگان در نوشتن برنامه با استفاده از GAE ، استقرار و توسعه برنامه را تا میزان مشخصی از منابع رایگان کرده است و با عبور از مقدار رایگان باید هزینه را به ازای مصرف پرداخت نمود. بر اساس جدول ارائه شده در سایت شرکت گوگل به ازای تجاوز از میزان مصرف رایگان، سیستم هزینه گذاری بر اساس تعرفه‌های زیر، اقدام به محاسبه حق شارژ می‌نماید و بدیهی است برای آگاهی از آخرین تعرفه‌ها و کسب اطلاعات بیشتر، مراجعه به  صفحه سایت شرکت گوگل  توصیه می‌شود:

• مبلغ به ازای هر یک ساعت استفاده از CPU معادل 0.08 دلار
  
• داده ذخیره شده به ازای هر گیگابایت در ماه معادل 0.18 دلار
  
• پهنای باند خروجی به ازای هر گیگابایت معادل 0.12 دلار
  
• پهنای باند ورودی رایگان
  
• هزینه دریافت هر ایمیل معادل 0.0001 دلار 
  

به منظور ذخیره اطلاعات در منبع داده پایدار، از API استفاده می­گردد که به ازای تعداد تراکنش­هایی که تبادل می­گردد، هزینه پرداخت می­شود. از آنجایی که بنا به تعداد تبادلات و نوع حافظه پایداری که استفاده می­گردد، هزینه متغیر است، خواننده محترم برای رویت لیست مذکور به منبع ذکر شده، ارجاع داده می­شود.

مرتب سازی پراکسی‌ها در سرویس‌های WCF

فرض کنید یک پراکسی دینامیک (dynamic proxy) از یک کوئری دریافت کرده اید. حال می‌خواهید این پراکسی را در قالب یک آبجکت CLR سریال کنید. هنگامی که آبجکت‌های موجودیت را بصورت POCO-based پیاده سازی می‌کنید، EF بصورت خودکار یک آبجکت دینامیک مشتق شده را در زمان اجرا تولید می‌کند که dynamix proxy نام دارد. این آبجکت برای هر موجودیت POCO تولید می‌شود. این آبجکت پراکسی بسیاری از خواص مجازی (virtual) را بازنویسی می‌کند تا عملیاتی مانند ردیابی تغییرات و بارگذاری تنبل را انجام دهد.

فرض کنید مدلی مانند تصویر زیر دارید.

ما از کلاس ProxyDataContractResolver برای deserialize کردن یک آبجکت پراکسی در سمت سرور و تبدیل آن به یک آبجکت POCO روی کلاینت WCF استفاده می‌کنیم. مراحل زیر را دنبال کنید.

• در ویژوال استودیو پروژه جدیدی از نوع WCF Service Application بسازید. یک Entity Data Model به پروژه اضافه کنید و جدول Clients را مطابق مدل مذکور ایجاد کنید.
• کلاس POCO تولید شده توسط EF را باز کنید و کلمه کلیدی virtual را به تمام خواص اضافه کنید. این کار باعث می‌شود EF کلاس‌های پراکسی دینامیک تولید کند. کد کامل این کلاس در لیست زیر قابل مشاهده است.

public class Client
{
    public virtual int ClientId { get; set; }
    public virtual string Name { get; set; }
    public virtual string Email { get; set; }
}

نکته: بیاد داشته باشید که هرگاه مدل EDMX را تغییر می‌دهید، EF بصورت خودکار کلاس‌های موجودیت‌ها را مجددا ساخته و تغییرات مرحله قبلی را بازنویسی می‌کند. بنابراین یا باید این مراحل را هر بار تکرار کنید، یا قالب T4 مربوطه را ویرایش کنید. اگر هم از مدل Code-First استفاده می‌کنید که نیازی به این کار‌ها نخواهد بود.

• ما نیاز داریم که DataContractSerializer از یک کلاس ProxyDataContractResolver استفاده کند تا پراکسی کلاینت را به موجودیت کلاینت برای کلاینت سرویس WCF تبدیل کند. یعنی client proxy به client entity تبدیل شود، که نهایتا در اپلیکیشن کلاینت سرویس استفاده خواهد شد. بدین منظور یک ویژگی operation behavior می‌سازیم و آن را به متد ()GetClient در سرویس الحاق می‌کنیم. برای ساختن ویژگی جدید از کدی که در لیست زیر آمده استفاده کنید. بیاد داشته باشید که کلاس ProxyDataContractResolver در فضای نام Entity Framework قرار دارد.

using System.ServiceModel.Description;
using System.ServiceModel.Channels;
using System.ServiceModel.Dispatcher;
using System.Data.Objects;

namespace Recipe8
{
    public class ApplyProxyDataContractResolverAttribute : 
        Attribute, IOperationBehavior
    {
        public void AddBindingParameters(OperationDescription description,
            BindingParameterCollection parameters)
        {
        }
        public void ApplyClientBehavior(OperationDescription description,
            ClientOperation proxy)
        {
            DataContractSerializerOperationBehavior
                dataContractSerializerOperationBehavior =
                    description.Behaviors
                    .Find<DataContractSerializerOperationBehavior>();
                dataContractSerializerOperationBehavior.DataContractResolver =
                    new ProxyDataContractResolver();
        }
        public void ApplyDispatchBehavior(OperationDescription description,
            DispatchOperation dispatch)
        {
            DataContractSerializerOperationBehavior
                dataContractSerializerOperationBehavior =
                    description.Behaviors
                    .Find<DataContractSerializerOperationBehavior>();
            dataContractSerializerOperationBehavior.DataContractResolver =
                new ProxyDataContractResolver();
        }
        public void Validate(OperationDescription description)
        {
        }
    }
}

• فایل IService1.cs را باز کنید و کد آن را مطابق لیست زیر تکمیل نمایید.

[ServiceContract]
public interface IService1
{
    [OperationContract]
    void InsertTestRecord();
    [OperationContract]
    Client GetClient();
    [OperationContract]
    void Update(Client client);
}

• فایل IService1.svc.cs را باز کنید و پیاده سازی سرویس را مطابق لیست زیر تکمیل کنید.

public class Client
{
    [ApplyProxyDataContractResolver]
    public Client GetClient()
    {
        using (var context = new EFRecipesEntities())
        {
            context.Cofiguration.LazyLoadingEnabled = false;
            return context.Clients.Single();
        }
    }
    public void Update(Client client)
    {
        using (var context = new EFRecipesEntities())
        {
            context.Entry(client).State = EntityState.Modified;
            context.SaveChanges();
        }
    }
    public void InsertTestRecord()
    {
        using (var context = new EFRecipesEntities())
        {
            // delete previous test data
            context.ExecuteSqlCommand("delete from [clients]");
            // insert new test data
            context.ExecuteStoreCommand(@"insert into
                [clients](Name, Email) values ('Armin Zia','armin.zia@gmail.com')");
        }
    }
}

• حال پروژه جدیدی از نوع Console Application به راه حل جاری اضافه کنید. این اپلیکیشن، کلاینت تست ما خواهد بود. پروژه سرویس را ارجاع کنید و کد کلاینت را مطابق لیست زیر تکمیل نمایید.

using Recipe8Client.ServiceReference1;

namespace Recipe8Client
{
    class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            using (var serviceClient = new Service1Client())
            {
                serviceClient.InsertTestRecord();
                
                var client = serviceClient.GetClient();
                Console.WriteLine("Client is: {0} at {1}", client.Name, client.Email);
                
                client.Name = "Armin Zia";
                client.Email = "arminzia@live.com";
                serviceClient.Update(client);
                
                client = serviceClient.GetClient();
                Console.WriteLine("Client changed to: {0} at {1}", client.Name, client.Email);
            }
        }
    }
}

راه حل‌های مختلفی برای مدیریت دسترسی‌های پویا وجود دارد که باتوجه به Domain ای که در آن قرار داریم میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند و در این رابطه مطالب زیادی هم ارائه شده است؛ در این راستا یکی از راه حل هایی که در یکی سیستم‌ها استفاده کرده ایم را در این gist می‌توانید مشاهده کنید.

در راه حل ارائه شده، علاوه بر این که امکان اعطای یکسری دسترسی برای گروه‌های کاربری وجود دارد، می‌توان دسترسی هایی را به صورت مستقیم برای کاربر خاصی نیز اعطاء کرد یا یکسری از دسترسی‌های کاربر را که از طریق گروه‌های کاربری خود دارا می‌باشد را از او گرفت و ...

public static class PermissionNames
{
    public const string Pages = nameof(Pages);
    public const string Pages_Administration = nameof(Pages_Administration);
    public const string Pages_Administration_Roles = nameof(Pages_Administration_Roles);
    public const string Pages_Administration_Roles_Create = nameof(Pages_Administration_Roles_Create);
    public const string Pages_Administration_Roles_Edit = nameof(Pages_Administration_Roles_Create);
    public const string Pages_Administration_Roles_Delete = nameof(Pages_Administration_Roles_Create);
    public const string Pages_Administration_Users = nameof(Pages_Administration_Users);
    public const string Pages_Administration_Users_Create = nameof(Pages_Administration_Users_Create);
    public const string Pages_Administration_Users_Edit = nameof(Pages_Administration_Users_Create);
    public const string Pages_Administration_Users_Delete = nameof(Pages_Administration_Users_Create);
    //...
}

//ok( truthy [, message ] )

test( "ok test", function() {
  ok( true, "true succeeds" );
  ok( "non-empty", "non-empty string succeeds" );
 
  ok( false, "false fails" );
  ok( 0, "0 fails" );
  ok( NaN, "NaN fails" );
  ok( "", "empty string fails" );
  ok( null, "null fails" );
  ok( undefined, "undefined fails" );
});

//equal( actual, expected [, message ] )

test( "equal test", function() {
  equal( 0, 0, "Zero; equal succeeds" );
  equal( "", 0, "Empty, Zero; equal succeeds" );
  equal( "", "", "Empty, Empty; equal succeeds" );
  equal( 0, 0, "Zero, Zero; equal succeeds" );
 
  equal( "three", 3, "Three, 3; equal fails" );
  equal( null, false, "null, false; equal fails" );
});

//deepEqual( actual, expected [, message ] )

test( "deepEqual test", function() {
  var obj = { foo: "bar" };
 
  deepEqual( obj, { foo: "bar" }, "Two objects can be the same in value" );
});

function KeyLogger( target ) {
  if ( !(this instanceof KeyLogger) ) {
    return new KeyLogger( target );
  }
  this.target = target;
  this.log = [];
 
  var self = this;
 
  this.target.off( "keydown" ).on( "keydown", function( event ) {
    self.log.push( event.keyCode );
  });
}

test( "keylogger api behavior", function() {
 
  var event,
      $doc = $( document ),
      keys = KeyLogger( $doc );
 
  // trigger event
  event = $.Event( "keydown" );
  event.keyCode = 9;
  $doc.trigger( event );
 
  // verify expected behavior
  equal( keys.log.length, 1, "a key was logged" );
  equal( keys.log[ 0 ], 9, "correct key was logged" );
 
});

برای این کار تابع KeyLogger را با شی document جی کوئری صدا زدیم و نتیجه را در متغییر keys قرار داده‌ایم. بعد رویداد keydown را با کد 9 پرکرده تایع  trigger متغییر doc$ را با مقدار event صدا زده‌ایم که در واقع بصورت دستی، یک رویداد اتفاق افتاده است. در آخر هم با اعلان equal تست واحد را انجام داده‌ایم.