مطالب
بررسی Source Generators در #C - قسمت دوم - یک مثال
یک مثال: پیاده سازی INotifyPropertyChanged توسط Source Generators

هدف از اینترفیس INotifyPropertyChanged که به همراه یک رخ‌داد است:
public interface INotifyPropertyChanged  
{ 
   event PropertyChangedEventHandler PropertyChanged;  
}
مطلع سازی استفاده کننده‌ی از یک شیء، از تغییرات رخ‌داده‌ی در مقادیر خواص آن است که نمونه‌ی آن، در برنامه‌های WPF، جهت به روز رسانی UI، زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته این رخ‌داد به خودی خود کار خاصی را انجام نمی‌دهد و برای استفاده‌ی از آن، باید مقدار زیادی کد نوشت و این مقدار کد نیز باید به ازای تک تک خواص یک کلاس مدل، تکرار شوند:
  partial class CarModel : INotifyPropertyChanged
  {

    private double _speedKmPerHour;
    
    public double SpeedKmPerHour
    {
      get => _speedKmPerHour;
      set
      {
        _speedKmPerHour = value;
        PropertyChanged?.Invoke(this, new PropertyChangedEventArgs(nameof(SpeedKmPerHour)));
      }
    }

    public event PropertyChangedEventHandler? PropertyChanged;
  }
همچنین باید درنظر داشت که با تغییر نام خاصیتی، میزان قابل ملاحظه‌ای از این کدهای تکراری نیز باید به روز رسانی شوند که این عملیات می‌تواند ایده‌ی خوبی برای استفاده‌ی از Source Generators باشد.
اگر بخواهیم تولید این کدهای تکراری را به Source Generators محول کنیم، می‌توان برای مثال فیلد خصوصی مرتبط را نگه داشت و تولید مابقی کدها را خودکار کرد:
  partial class CarModel : INotifyPropertyChanged
  {
    private double _speedKmPerHour;    
  }
در این حالت کلاس مدل، به صورت partial تعریف می‌شود و فقط فیلد خصوصی، در کدهای ما حضور خواهد داشت. مابقی کدهای این کلاس partial به صورت خودکار توسط یک Source Generator سفارشی تولید خواهد شد. همانطور که ملاحظه می‌کنید، کاهش حجم قابل ملاحظه‌ای حاصل شده و همچنین اگر فیلد خصوصی دیگری نیز در اینجا اضافه شود، واکنش Source Generator ما آنی خواهد بود و بلافاصله کدهای مرتبط را تولید می‌کند و برنامه، بدون مشکلی کامپایل خواهد شد؛ هرچند به ظاهر INotifyPropertyChanged ذکر شده، در این کلاس اصلا پیاده سازی نشده‌است.


ایجاد پروژه‌ی Source Generator

در ابتدا برای ایجاد تولید کننده‌ی خودکار کدهای INotifyPropertyChanged، یک class library را به solution جاری اضافه می‌کنیم. سپس نیاز است ارجاعاتی را به دو بسته‌ی نیوگت زیر نیز افزود:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk">

  <ItemGroup>
    <PackageReference Include="Microsoft.CodeAnalysis.Analyzers" Version="3.3.3">
      <IncludeAssets>runtime; build; native; contentfiles; analyzers; buildtransitive</IncludeAssets>
      <PrivateAssets>all</PrivateAssets>
    </PackageReference>
    <PackageReference Include="Microsoft.CodeAnalysis.CSharp" Version="4.2.0" PrivateAssets="all" />
  </ItemGroup>
</Project>
سپس کلاس جدید NotifyPropertyChangedGenerator را به نحو زیر به آن اضافه می‌کنیم:
  [Generator]
  public class NotifyPropertyChangedGenerator : ISourceGenerator
  {
    public void Initialize(GeneratorInitializationContext context)
    {
    }

    public void Execute(GeneratorExecutionContext context)
    {
- این کلاس باید اینترفیس ISourceGenerator را پیاده سازی کرده و همچنین مزین به ویژگی Generator باشد.
- اینترفیس ISourceGenerator به همراه دو متد Initialize و Execute است که در صورت نیاز باید پیاده سازی شوند.

در متد Execute، به خاصیت context.Compilation دسترسی داریم. این خاصیت تمام اطلاعاتی را که کامپایلر از Solution جاری در اختیار دارد، به توسعه دهنده ارائه می‌دهد. برای نمونه پیاده سازی متد Execute تولید کننده‌ی کد مثال جاری، چنین شکلی را دارد:
    public void Execute(GeneratorExecutionContext context)
    {
      // uncomment to debug the actual build of the target project
      // Debugger.Launch();
      var compilation = context.Compilation;
      var notifyInterface = compilation.GetTypeByMetadataName("System.ComponentModel.INotifyPropertyChanged");

      foreach (var syntaxTree in compilation.SyntaxTrees)
      {
        var semanticModel = compilation.GetSemanticModel(syntaxTree);
        var immutableHashSet = syntaxTree.GetRoot()
          .DescendantNodesAndSelf()
          .OfType<ClassDeclarationSyntax>()
          .Select(x => semanticModel.GetDeclaredSymbol(x))
          .OfType<ITypeSymbol>()
          .Where(x => x.Interfaces.Contains(notifyInterface))
          .ToImmutableHashSet();

        foreach (var typeSymbol in immutableHashSet)
        {
          var source = GeneratePropertyChanged(typeSymbol);
          context.AddSource($"{typeSymbol.Name}.Notify.cs", source);
        }
      }
    }
در اینجا با استفاده از context.Compilation به اطلاعات کامپایلر دسترسی پیدا کرده و سپس SyntaxTrees آن‌را یکی یکی، جهت یافتن کلاس‌ها و یا همان ClassDeclarationSyntax ها، پیمایش و بررسی می‌کنیم. سپس از بین این کلاس‌ها، کلاس‌هایی که INotifyPropertyChanged را پیاده سازی کرده باشند، انتخاب می‌کنیم که اطلاعات آن در پایان کار، به متد GeneratePropertyChanged جهت تولید مابقی کدهای partial class ارسال شده و کد تولیدی، به context اضافه می‌شود تا به نحو متداولی همانند سایر کدهای برنامه، به مجموعه کدهای مورد بررسی کامپایلر اضافه شود.

نکته‌ی مهم و جالب در اینجا این است که نیازی نیست تا قطعه کد جدید را به صورت SyntaxTrees در آورد و به کامپایلر اضافه کرد. می‌توان این قطعه کد را به نحو متداولی، به صورت یک قطعه رشته‌ی استاندارد #C، تولید و به کامپایلر با متد context.AddSource ارائه کرد که نمونه‌ای از آن‌را در ذیل مشاهده می‌کنید:
    private string GeneratePropertyChanged(ITypeSymbol typeSymbol)
    {
      return $@"
using System.ComponentModel;

namespace {typeSymbol.ContainingNamespace}
{{
  partial class {typeSymbol.Name}
  {{
    {GenerateProperties(typeSymbol)}
    public event PropertyChangedEventHandler? PropertyChanged;
  }}
}}";
    }

    private static string GenerateProperties(ITypeSymbol typeSymbol)
    {
      var sb = new StringBuilder();
      var suffix = "BackingField";

      foreach (var fieldSymbol in typeSymbol.GetMembers().OfType<IFieldSymbol>()
        .Where(x=>x.Name.EndsWith(suffix)))
      {
        var propertyName = fieldSymbol.Name[..^suffix.Length];
        sb.AppendLine($@"
    public {fieldSymbol.Type} {propertyName}
    {{
      get => {fieldSymbol.Name};
      set
      {{
        {fieldSymbol.Name} = value;
        PropertyChanged?.Invoke(this, new PropertyChangedEventArgs(nameof({propertyName})));
      }}
    }}");
      }

      return sb.ToString();
    }
در اینجا در ابتدا بدنه‌ی کلاس partial تکمیل می‌شود. سپس خواص عمومی آن بر اساس فیلدهای خصوصی تعریف شده، تکمیل می‌شوند. در این مثال اگر یک فیلد خصوصی به عبارت BackingField ختم شود، به عنوان فیلدی که قرار است معادل کدهای INotifyPropertyChanged را داشته باشد، شناسایی می‌شود و به همراه کدهای تولید شده‌ی خودکار خواهد بود.

کدهای source generator ما همین مقدار بیش‌تر نیست. اکنون می‌خواهیم از آن در یک برنامه‌ی کنسول جدید (برای مثال به نام NotifyPropertyChangedGenerator.Demo) استفاده کنیم. برای اینکار نیاز است ارجاعی را به آن اضافه کنیم؛ اما این ارجاع، یک ارجاع متداول نیست و نیاز به ذکر چنین ویژگی خاصی وجود دارد:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk">

  <ItemGroup>
    <ProjectReference Include="..\NotifyPropertyChangedGenerator\NotifyPropertyChangedGenerator.csproj"
                      OutputItemType="Analyzer" ReferenceOutputAssembly="false"/>
  </ItemGroup>
</Project>
در اینجا میسر دهی پروژه‌ی تولید کننده‌ی کد، همانند سایر پروژه‌ها است؛ اما نوع آن باید آنالایزر معرفی شود. به همین جهت از خاصیت OutputItemType با مقدار Analyzer استفاده شده‌است. همچنین تنظیم ReferenceOutputAssembly به false به این معنا است که این اسمبلی ویژه، یک وابستگی و dependency واقعی پروژه‌ی جاری نیست و ما قرار نیست به صورت مستقیمی از کدهای آن استفاده کنیم.

برای آزمایش این تولید کننده‌ی کد، کلاس CarModel را به صورت زیر به پروژه‌ی کنسول آزمایشی اضافه می‌کنیم:
using System.ComponentModel;

namespace NotifyPropertyChangedGenerator.Demo
{
  public partial class CarModel : INotifyPropertyChanged
  {
    private double SpeedKmPerHourBackingField;
    private int NumberOfDoorsBackingField;
    private string ModelBackingField = "";

    public void SpeedUp() => SpeedKmPerHour *= 1.1;
  }
}
این کلاس پیاده سازی کننده‌ی INotifyPropertyChanged است؛ اما به همراه هیچ خاصیت عمومی نیست. فقط به همراه یکسری فیلد خصوصی ختم شده‌ی به «BackingField» است که توسط تولید کننده‌ی کد شناسایی شده و اطلاعات آن‌ها تکمیل می‌شود. فقط باید دقت داشت که این کلاس حتما باید به صورت partial تعریف شود تا امکان تکمیل خودکار کدهای آن وجود داشته باشد.

یک نکته:   در این حالت هرچند برنامه بدون مشکل کامپایل و اجرا می‌شود، ممکن است خطوط قرمزی را در IDE خود مشاهده کنید که عنوان می‌کند این قطعه از کد قابل کامپایل نیست. اگر با چنین صحنه‌ای مواجه شدید، یکبار solution را بسته و مجددا باز کنید تا تولید کننده‌ی کد، به خوبی شناسایی شود. البته نگارش‌های جدیدتر Visual Studio و Rider به همراه قابلیت auto reload پروژه برای کار با تولید کننده‌‌های کد هستند و دیگر شاهد چنین صحنه‌هایی نیستیم و حتی اگر برای مثال فیلد جدیدی را به CarModel اضافه کنیم، نه فقط بلافاصله کدهای متناظر آن تولید می‌شوند، بلکه خواص عمومی تولید شده در Intellisense نیز قابل دسترسی هستند.


نحوه‌ی مشاهده‌ی کدهای خودکار تولید شده

اگر علاقمند باشید تا کدهای خودکار تولید شده را مشاهده کنید، در Visual Studio، در قسمت و درخت نمایشی dependencies پروژه، گره‌ای به نام Analyzers وجود دارد که در آن برای مثال نام NotifyPropertyChangedGenerator و ذیل آن، کلاس‌های تولید شده‌ی توسط آن، قابل مشاهده و دسترسی هستند و حتی قابل دیباگ نیز می‌باشند؛ یعنی می‌توان بر روی سطور مختلف آن، break-point قرار داد.


کدهای کامل این مطلب را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: SourceGeneratorTests.zip

معرفی تعدادی منبع تکمیلی
- برنامه Source generator playground
در اینجا تعدادی مثال را که توسط مایکروسافت توسعه یافته‌است، مشاهده می‌کنید که اتفاقا یکی از آن‌ها پیاده سازی تولید کننده‌ی کد اینترفیس INotifyPropertyChanged است. در این برنامه، خروجی کدهای تولیدی نیز به سادگی قابل مشاهده‌است.

- برنامه SharpLab
برای توسعه‌ی تولید کننده‌های کد، عموما نیاز است تا با Roslyn API آشنا بود. در این برنامه اگر از منوی بالای صفحه قسمت results، گزینه‌ی «syntax tree» را انتخاب کنید و سپس قسمتی از کد خود را انتخاب کنید، بلافاصله معادل Roslyn API آن، در سمت راست صفحه نمایش داده می‌شود.

- معرفی مجموعه‌ای از Source Generators
در اینجا می‌توان مجموعه‌ای از پروژه‌های سورس باز Source Generators را مشاهده و کدهای آن‌ها را مطالعه کنید و یا از آن‌ها در پروژه‌های خود استفاده نمائید.

- معرفی یک cookbook در مورد Source Generators
این cookbook توسط خود مایکروسافت تهیه شده‌است و جهت شروع به کار با این فناوری، بسیار مفید است.

- مجموعه مثال‌های Source generators از مایکروسافت
در اینجا می‌توانید مجموعه مثال‌هایی از Source generators را که توسط مایکروسافت تهیه شده‌است، مشاهده کنید. شرح و توضیحات تعدادی از آن‌ها را هم در اینجا مطالعه کنید.
مطالب
آغاز به کار با Twitter Bootstrap در ASP.NET MVC
Twitter Bootstrap یک فریم ورک CSS بسیار محبوب سورس باز تولید برنامه‌های وب به کمک HTML، CSS و جاوا اسکریپت است. این فریم ورک حاوی بسیاری از المان‌های مورد نیاز جهت تولید وب سایت‌هایی زیبا، مانند دکمه‌ها، عناصر فرم‌ها، منوها، ویجت‌ها و غیره است. تمام این‌ها نیز همانطور که عنوان شد برمبنای HTML، CSS و جاوا اسکریپت تهیه شده‌اند؛ بنابراین در هر نوع فناوری سمت سروری مانند ASP.NET، PHP، روبی و امثال آن قابل استفاده است.


دریافت Twitter Bootstrap

محل اصلی دریافت Twitter Bootstrap، آدرس ذیل است:
البته ما از آن در اینجا به شکل خام فوق استفاده نخواهیم کرد؛ زیرا نیاز است قابلیت‌های استفاده در محیط‌های راست به چپ فارسی نیز به آن اضافه شود. برای این منظور می‌توانید از یکی از دو بسته نیوگت ذیل استفاده نمائید:


و یا حتی از منابع سایت http://rbootstrap.ir نیز می‌توان استفاده کرد.
برای نمونه دستور زیر را در کنسول پاورشل ویژوال استودیو وارد نمائید تا اسکریپت‌ها و فایل‌های CSS مورد نیاز به پروژه جاری اضافه شوند:
 PM> Install-Package Twitter.BootstrapRTL
پس از نصب، شاهد افزوده شدن چنین فایل‌هایی به یک پروژه ASP.NET MVC خواهیم بود:


در اینجا فایل‌های min، نگارش‌های فشرده شده فایل‌های js یا css هستند که با توجه به امکانات اضافه شده به ASP.NET MVC4، از آن‌ها استفاده نخواهیم کرد و برای افزودن و تعریف آن‌ها از امکانات Bundling and minification توکار فریم ورک ASP.NET MVC به نحوی که در ادامه توضیح داده خواهد شد، استفاده می‌کنیم.
فایل‌های png اضافه شده، آیکون‌های مخصوص Twitter Bootstrap هستند که اصطلاحا به آن‌ها sprite images نیز گفته می‌شود. در این نوع تصاویر، تعداد زیادی آیکون در کنار هم، برای بهینه سازی تعداد بار رفت و برگشت به سرور جهت دریافت تصاویر، طراحی شده و قرار گرفته‌اند.
فایل‌های js این مجموعه اختیاری بوده و برای استفاده از ویجت‌های Twitter Bootstrap مانند آکاردئون کاربرد دارند. این فایل‌ها برای اجرا، نیاز به jQuery خواهند داشت.


افزودن تعاریف اولیه Twitter Bootstrap به یک پروژه ASP.NET MVC

امکانات Bundling and minification در نوع پروژه‌های نسبتا جامع‌تر ASP.NET MVC به صورت پیش فرض لحاظ شده است. اما اگر یک پروژه خالی را شروع کرده‌اید، نیاز است بسته نیوگت آن‌را نیز نصب کنید:
 PM> Install-Package Microsoft.AspNet.Web.Optimization
پس از آن، کلاس کمکی BundleConfig ذیل را به پروژه جاری اضافه نمائید. به کمک آن قصد داریم امکانات Bundling and minification را فعال کرده و همچنین به آن بگوییم اسکریپت‌ها و فایل‌های CSS تعریف شده را به همان نحوی که معرفی می‌کنیم، پردازش کن (توسط کلاس سفارشی AsIsBundleOrderer).

using System.Collections.Generic;
using System.IO;
using System.Web;
using System.Web.Optimization;

namespace Mvc4TwitterBootStrapTest.Helper
{
    /// <summary>
    /// A custom bundle orderer (IBundleOrderer) that will ensure bundles are 
    /// included in the order you register them.
    /// </summary>
    public class AsIsBundleOrderer : IBundleOrderer
    {
        public IEnumerable<FileInfo> OrderFiles(BundleContext context, IEnumerable<FileInfo> files)
        {
            return files;
        }
    }

    public static class BundleConfig
    {
        private static void addBundle(string virtualPath, bool isCss, params string[] files)
        {
            BundleTable.EnableOptimizations = true;

            var existing = BundleTable.Bundles.GetBundleFor(virtualPath);
            if (existing != null)
                return;

            Bundle newBundle;
            if (HttpContext.Current.IsDebuggingEnabled)
            {
                newBundle = new Bundle(virtualPath);
            }
            else
            {
                newBundle = isCss ? new Bundle(virtualPath, new CssMinify()) : new Bundle(virtualPath, new JsMinify());
            }
            newBundle.Orderer = new AsIsBundleOrderer();

            foreach (var file in files)
                newBundle.Include(file);

            BundleTable.Bundles.Add(newBundle);
        }

        public static IHtmlString AddScripts(string virtualPath, params string[] files)
        {
            addBundle(virtualPath, false, files);
            return Scripts.Render(virtualPath);
        }

        public static IHtmlString AddStyles(string virtualPath, params string[] files)
        {
            addBundle(virtualPath, true, files);
            return Styles.Render(virtualPath);
        }

        public static IHtmlString AddScriptUrl(string virtualPath, params string[] files)
        {
            addBundle(virtualPath, false, files);
            return Scripts.Url(virtualPath);
        }

        public static IHtmlString AddStyleUrl(string virtualPath, params string[] files)
        {
            addBundle(virtualPath, true, files);
            return Styles.Url(virtualPath);
        }
    }
}
نکته دیگری که در این کلاس سفارشی درنظر گرفته شده، عدم فعال سازی مباحث Bundling and minification در حالت Debug است. اگر در وب کانفیگ، تنظیمات پروژه را بر روی Release قرار دهید فعال خواهد شد (مناسب برای توزیع) و در حالت توسعه برنامه (حالت دیباگ)، این اسکریپت‌ها و فایل‌های CSS، قابلیت دیباگ و بررسی را نیز خواهند داشت.

پس از افزودن کلاس‌های کمکی فوق، به فایل layout پروژه مراجعه کرده و تعاریف ذیل را به ابتدای فایل اضافه نمائید:
@using Mvc4TwitterBootStrapTest.Helper
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>@ViewBag.Title</title>
    @BundleConfig.AddStyles("~/Content/css",
                            "~/Content/bootstrap.css",
                            "~/Content/bootstrap-responsive.css",
                            "~/Content/Site.css"
                            )
    @BundleConfig.AddScripts("~/Scripts/js",
                            "~/Scripts/jquery-1.9.1.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.validate.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.unobtrusive-ajax.min.js",
                            "~/Scripts/jquery.validate.unobtrusive.min.js",
                            "~/Scripts/bootstrap.min.js"
                            )
    @RenderSection("JavaScript", required: false)
</head>
و اگر برنامه را اجرا کنید، بجای حداقل 8 مدخل اشاره کننده به فایل‌های اسکریپت و CSS مورد نیاز یک برنامه ASP.NET MVC، فقط دو مدخل ذیل را مشاهده خواهید نمود:
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
    <title>Index</title>
    <link href="/Content/css?v=vsUQD0OJg4AJ-RZH8jSRRCu_rjl2U1nZrmSsaUyxoAc1" rel="stylesheet"/>
    <script src="/Scripts/js?v=GezdoTDiWY3acc3mI2Ujm_7nKKzh6Lu1Wr8TGyyLpW41"></script>
</head>
به این ترتیب تعداد رفت و برگشت‌های مرورگر به سرور، برای دریافت فایل‌های مورد نیاز جهت رندر صحیح یک صفحه، به شدت کاهش خواهد یافت. همچنین این فایل‌ها در حالت release فشرده نیز خواهند شد؛ به همراه تنظیم خودکار هدر کش شدن آن‌ها برای مدتی مشخص، جهت کاهش بار سرور و کاهش پهنای باند مصرفی آن.


مفاهیم پایه‌ای Twitter Bootstrap

الف) Semantic class names
به عبارتی کلاس‌های Twitter Bootstrap دارای نام‌هایی معنا دار و مفهومی می‌باشند؛ مانند کلاس‌های CSS‌ایی، به نام‌های Succes، Error، Info و امثال آن. این نام‌ها مفهومی را می‌رسانند؛ اما در مورد نحوه پیاده سازی آن‌ها جزئیاتی را بیان نمی‌کنند.
برای نمونه می‌توان کلاسی را به نام redText ایجاد کرد. هر چند این نام، توضیحاتی را در مورد علت وجودی‌اش بیان می‌کند، اما بسیار ویژه بوده و در مورد جزئیات پیاده سازی آن نیز اطلاعاتی را ارائه می‌دهد. در این حالت redText معنایی ندارد. چرا یک Text باید قرمز باشد؟ برای مثال این متن قرمز است چون مثلا شخصی، به آن رنگ ویژه علاقه دارد، یا اینکه قرمز است بخاطر نمایش خطایی در صفحه؟ به همین جهت در Twitter Bootstrap از نام‌های مفهومی یاده شده، مانند Error استفاده می‌شود. نام‌هایی معنا دار اما بدون دقیق شدن در مورد ریز جزئیات پیاده سازی آن‌ها. در این حالت می‌توان قالب جدیدی را تدارک دید و با ارائه تعاریف جدیدی برای کلاس Error و نحوه نمایش دلخواهی را به آن اعمال نمود.
یا برای نمونه نام rightside را برای نمایش ستونی در صفحه، درنظر بگیرید. این نام بسیار ویژه است؛ اما Sematic name آن می‌تواند sidebar باشد تا بدون دقیق شدن در جزئیات پیاده سازی آن، در چپ یا راست صفحه قابل اعمال باشد.
Semantic class names کلیدهایی هستند جهت استفاده مجدد از قابلیت‌های یک فریم ورک CSS.

ب) Compositional classes
اکثر کلاس‌های Twitter Bootstrap دارای محدوده کاری کوچکی هستند و به سادگی قابل ترکیب با یکدیگر جهت رسیدن به نمایی خاص می‌باشند. برای مثال به سادگی می‌توان به یک table سه ویژگی color، hover و width برگرفته شده از Twitter Bootstrap را انتساب داد و نهایتا به نتیجه دلخواه رسید؛ بدون اینکه نگران باشیم افزودن کلاس جدیدی در اینجا بر روی سایر کلاس‌های انتساب داده شده، تاثیر منفی دارد.

ج) Conventions
برای استفاده از اکثر قابلیت‌های این فریم ورک CSS یک سری قراردادهای پیش فرضی وجود دارند. برای مثال اگر از کلاس توکار pagination به همراه یک سری ul و li استفاده کنید، به صورت خودکار یک pager شکیل ظاهر خواهد شد. یا برای مثال اگر به یک html table کلاس‌های table table-striped table-hover را انتساب دهیم، به صورت خودکار قراردادهای پیش فرض table مجموعه Twitter Bootstrap به آن اعمال شده، به همراه رنگی ساختن یک درمیان زمینه ردیف‌ها و همچنین فعال سازی تغییر رنگ ردیف‌ها با حرکت ماوس از روی آن‌ها.


طرحبندی صفحات یک سایت به کمک Twitter Bootstrap

بررسی Grid layouts

Layout به معنای طرحبندی و چیدمان محتوا در یک صفحه است. یکی از متداولترین روش‌های طرحبندی صفحات چه در حالت چاپی و چه در صفحات وب، چیدمان مبتنی بر جداول و گریدها است. از این جهت که نحوه سیلان و نمایش محتوا از چپ به راست و یا راست به چپ را به سادگی میسر می‌سازند؛ به همراه اعمال حاشیه‌های مناسب جهت قسمت‌های متفاوت محتوای ارائه شده. Grid در طرحبندی، نمایش بصری نخواهد داشت اما در ساختار صفحه وجود داشته و مباحثی مانند جهت، موقعیت و یکپارچگی و یکدستی طراحی را سبب می‌شود.
به علاوه مرورگرها و مفهوم Grid نیز به خوبی با یکدیگر سازگار هستند. در دنیای HTML و ،CSS طراحی‌ها بر اساس مفهوم ساختار مستطیلی اشیاء صورت می‌گیرد:


برای نمونه در اینجا تصویر CSS Box Model را مشاهده می‌کنید. به این ترتیب، هر المان دارای محدوده‌ای مستطیلی با طول و عرض مشخص، به همراه ویژگی‌هایی مانند Margin، Border و Padding است.
در سال‌های اولیه طراحی وب، عموما کارهای طراحی صفحات به کمک HTML Tables انجام می‌شد. اما با پخته‌تر شدن CSS، استفاده از Tables برای طراحی صفحات کمتر و کمتر گشت تا اینکه نهایتا فریم ورک‌های CSS ایی پدید آمدند تا طراحی‌های مبتنی بر CSS را با ارائه گرید‌ها، ساده‌تر کنند. مانند Blue print، 960 GS و ... Twitter Bootstrap که طراحی مبتنی بر گرید‌های CSS ایی را به مجموعه قابلیت‌های دیگر خود افزوده است.


بررسی Fixed Grids

در اینجا در صفحه layout برنامه، یک Div دربرگیرنده دو Div دیگر را مشاهده می‌کنید:
<body>
    <div>
        <div>
            <h1>
                Title Title
            </h1>
            Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text
        </div>
        <div>
            @RenderBody()
        </div>
    </div>
</body>
اگر در این حالت صفحه را در مرورگر بررسی کنیم، تمام قسمت‌های نمایش داده شده به همین نحو از بالا به پایین صفحه قرار خواهند گرفت. اما قصد داریم این محتوا را، دو ستونی نمایش دهیم. Div به همراه Title در یک طرف صفحه و Div دربرگیرنده محتوای صفحات، در قسمتی دیگر.
برای اینکار در Twitter Bootstrap از کلاسی به نام row استفاده می‌شود که بیانگر یک ردیف است. این کلاس را به خارجی‌ترین Div موجود اعمال خواهیم کرد. در یک صفحه، هر تعداد row ایی را که نیاز باشد، می‌توان تعریف کرد. داخل این ردیف‌ها، امکان تعریف ستون‌های مختلف و حتی تعریف ردیف‌های تو در تو نیز وجود دارد. هر ردیف Twitter Bootstrap از 12 ستون تشکیل می‌شود و برای تعریف آن‌ها از کلاس span استفاده می‌گردد. در این حالت جمع اعداد ذکر شده پس از span باید 12 را تشکیل دهند.
<body>
    <div class="row">
        <div class="span7">
            <h1>
                Title Title
            </h1>
            Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text Text
        </div>
        <div  class="span5">
            @RenderBody()
        </div>
    </div>
</body>
برای نمونه در اینجا کلاس row به خارجی‌ترین Div موجود اعمال شده است. دو Div داخلی هر کدام دارای کلاس‌های span ایی جهت تشکیل ستون‌های داخل این ردیف هستند. جمع اعداد بکارگرفته شده پس از آن‌ها، عدد 12 را تشکیل می‌دهد. به این ترتیب به یک طراحی دو ستونی خواهیم رسید.


در این تصویر، قسمت RenderBody کار رندر اکشن متد Index کنترلر Home برنامه را با Viewایی معادل کدهای ذیل، انجام داده است:
@{
    ViewBag.Title = "Index";
}
<h2>
    Index</h2>
<div class="hero-unit">
    <h2>@ViewBag.Message</h2>
    <p>
        This is a template to demonstrate the way to beautify the default MVC template
        using Twitter Bootstrap website. It is pretty simple and easy.</p>
    <p>
        <a href="http://asp.net/mvc" class="btn btn-primary btn-large" style="color: White;">
            To learn more about ASP.NET MVC visit &raquo;</a></p>
</div>

درک نحوه عملکرد Grid در Twitter Bootstrap

در مثال ذیل 5 ردیف را مشاهده می‌کنید:
    <div class="row">
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
        <div class="span1">1</div>
    </div>
    <div class="row">
        <div class="span3">3</div>
        <div class="span4">4</div>
        <div class="span5">5</div>
    </div>
    <div class="row">
        <div class="span5">5</div>
        <div class="span7">7</div>
    </div>
    <div class="row">
        <div class="span3">3</div>
        <div class="span7 offset2">7 offset 2</div>
    </div>
    <div class="row">
        <div class="span12">12</div>
    </div>
در هر ردیف، امکان استفاده از حداکثر 12 ستون وجود دارد که یا می‌توان مانند ردیف اول، 12 ستون را ایجاد کرد و یا مانند ردیف دوم، سه ستون با عرض‌های متفاوت (و یا هر ترکیب دیگری که به جمع 12 برسد).
در ستون چهارم، از کلاس offset نیز استفاده شده است. این مورد سبب می‌شود ستون جاری به تعدادی که مشخص شده است به سمت چپ (با توجه به استفاده از حالت RTL در اینجا) رانده شود و سپس ترسیم گردد.
یا اینکه می‌توان مانند ردیف آخر، یک ستون را به عرض 12 که در حقیقت 940 پیکسل است، ترسیم نمود.
برای اینکه بتوانیم این گرید تشکیل شده و همچنین ستون‌ها را بهتر مشاهده کنیم، به فایل style.css سایت، تنظیم زیر را اضافه کنید:
[class*="span"]
{
background-color: lightblue;
text-align: center;
margin-top: 15px;
}


نکته جالب این گرید، Responsive یا واکنشگرا بودن آن است. در این حالت، عرض مرورگر را کم و زیاد کنید. خواهید دید که ستون‌ها در صورتیکه در عرض نمایشی جاری، قابل ارائه نباشند، به ردیف‌های بعدی منتقل خواهند شد.
البته باید دقت داشت که این گرید هیچگاه یک ستون را نخواهد شکست. برای نمونه ردیف آخر، همواره با همان عرض ثابتش نمایش داده می‌شود و با کوچکتر کردن اندازه مرورگر، یک اسکرول افقی برای نمایش محتوای آن ظاهر خواهد شد.


یک نکته
اگر نمی‌خواهید که چنین رفتار واکنش‌گرایی بروز کند، نیاز است کلیه ردیف‌ها را در div ایی با کلاسی به نام container محصور کنید.
به این ترتیب ابتدا گرید نمایش داده شده، در میانه صفحه ظاهر خواهد شد (پیشتر از سمت راست شروع شده بود). همچنین دیگر با کوچک و بزرگ شدن اندازه مرورگر، ستون‌ها به شکل یک پشته بر روی هم قرار نخواهند گرفت. (اگر پس از این تنظیم، چنین قابلیتی را مشاهده نکردید و هنوز هم طراحی، واکنشگرا بود، تعریف bootstrap-responsive.css را نیاز است برای آزمایش، از هدر صفحه حذف کنید)


بررسی Fluid Grids

به گرید قسمت قبل از این جهت Fixed Grid گفته می‌شود که عرض هر span آن با یک عدد مشخص تعیین گشته است. اما در حالت Fluid Grid، عرض هر span برحسب درصد تعیین می‌شود. بکارگیری درصد در اینجا به معنای امکان تغییر عرض یک ستون بر اساس عرض جاری Container آن است. در اینجا span12 دارای عرض 100 درصد خواهد بود.
در مثال قبل، برای استفاده از Fluid grids، تنها کافی است هرجایی کلاسی مساوی row وجود دارد، به row-fluid تغییر کند. همچنین کلاس container را به container-fluid تغییر دهید.
برای آزمایش آن، اندازه و عرض نمایشی مرورگر خود را تغییر دهید. اینبار مشاهده خواهید کرد که برخلاف حالت Fixed Grid، عرض ستون‌ها به صورت خودکار کم و زیاد می‌شوند. این مورد بر روی محتوای قرار گرفته در این ستون‌ها نیز تاثیر گذار است. برای مثال اگر یک تصویر را در حالت Fluid grid در ستونی قرار دهید، با تغییر عرض مرورگر، اندازه این تصویر نیز تغییر خواهند کرد؛ اما در حالت Fixed Grid خیر.
حالت Fluid، شیوه متداول استفاده از bootstrap در اکثر سایت‌های مهمی است که تابحال از این فریم ورک CSS استفاده کرده‌اند.



مروری بر طراحی واکنشگرا یا Responsive

این روزها تعدادی از کاربران، با استفاده از ابزارهای موبایل و تبلت‌ها از وب سایت‌ها بازدید می‌کنند. هر کدام از این‌ها نیز دارای اندازه نمایشی متفاوتی می‌باشند. بنابراین نیاز خواهد بود تا حالت بهینه‌ای را جهت اینگونه وسایل نیز طراحی نمود. حالت بهینه در اینجا به معنای قابل خواندن بودن متون، امکان استفاده از لینک‌های ورود به صفحات مختلف و همچنین حذف اسکرول و مباحث زوم جهت مشاهده صفحات است.
یکی از ویژگی‌های CSS به نام media چنین قابلیتی را فراهم می‌سازد. برای نمونه قسمتی از فایل bootstrap-responsive.css دارای چنین تعاریفی است:
@media (min-width: 768px) and (max-width: 979px) {
    .hidden-desktop {
        display: inherit !important;
    }
توسط این تنظیمات، شیوه نامه تعیین شده، تنها به صفحاتی با اندازه‌هایی بین 768 تا 979 پیکسل اعمال می‌شود (تعدادی از تبلت‌ها برای نمونه).
Bootstrap برای مدیریت اندازه‌های مختلف وسایل موبایل، شیوه‌نامه‌های خاصی را تدارک دیده است که از اندازه px480 و یا کمتر، تا px1200 و یا بیشتر را پوشش می‌دهد.
به این ترتیب با اندازه px940 که پیشتر در مورد آن بحث شد، اندازه span12 به صورت خودکار به اندازه‌های متناسب با صفحات نمایشی کوچکتر تنظیم می‌گردد. همچنین برای اندازه‌های صفحات کوچکتر از 768px به صورت خودکار از Fluid columns استفاده می‌گردد.
تنها کاری که برای اعمال این قابلیت باید صورت گیرد، افزودن تعاریف فایل bootstrap-responsive.css به هدر صفحه است که در قسمت قبل انجام گردید. این فایل باید پس از فایل اصلی bootstrap.css اضافه شود.


کلاس‌های کمکی طراحی واکنشگرا

Bootstrap شامل تعدادی کلاس کمکی در فایل bootstrap-responsive.css خود می‌باشد شامل visible-phone، visible-tablet و visible-desktop به علاوه hidden-phone، hidden-tablet و hidden-desktop. به این ترتیب می‌توان محتوای خاصی را جهت وسایل ویژه‌ای نمایان یا مخفی ساخت.
برای مثال محتوای مشخص شده با کلاس hidden-desktop، در اندازه وسایل دسکتاپ نمایش داده نخواهد شد.
برای آزمایش آن، شش div را با کلاس‌های یاد شده و محتوایی دلخواه ایجاد کرده و سپس اندازه عرض مرورگر را تغییر دهید تا بهتر بتوان مخفی یا نمایان ساختن محتوا را بر اساس اندازه صفحه جاری درک کرد.
یکی از کاربردهای این قابلیت، قرار دادن تبلیغاتی با اندازه‌های تصاویری مشخص برای وسایل مختلف است؛ بجای اینکه منتظر شویم تا Fluid layout اندازه تصاویر را به صورت خودکار کوچک یا بزرگ کند، که الزاما بهترین کیفیت را حاصل نخواهد ساخت.
    <div class="container-fluid">
        <div class="row-fluid">
            <div class="span4">
                <div class="visible-phone">
                    visible-phone</div>
            </div>
            <div class="span4">
                <div class="visible-tablet">
                    visible-tablet</div>
            </div>
            <div class="span4">
                <div class="visible-desktop">
                    visible-desktop</div>
            </div>
        </div>
    </div>
    <div class="container-fluid">
        <div class="row-fluid">
            <div class="span4">
                <div class="hidden-phone">
                    hidden-phone</div>
            </div>
            <div class="span4">
                <div class="hidden-tablet">
                    hidden-tablet</div>
            </div>
            <div class="span4">
                <div class="hidden-desktop">
                    hidden-desktop</div>
            </div>
        </div>
    </div>

مطالب دوره‌ها
پیاده سازی امتیاز دهی ستاره‌ای به مطالب به کمک jQuery در ASP.NET MVC
در این قسمت قصد داریم با نحوه پیاده سازی امتیاز دهی ستاره‌ای به مطالب، که نمونه‌ای از آن‌را در سایت جاری در قسمت‌های مختلف آن مشاهده می‌کنید، آشنا شویم.


مدل برنامه

در ابتدای کار نیاز است تا ساختاری را جهت ارائه لیستی از مطالب که دارای گزینه امتیاز دهی می‌باشند، تهیه کنیم:
namespace jQueryMvcSample03.Models
{
    public class BlogPost
    {
        public int Id { set; get; }
        public string Title { set; get; }
        public string Body { set; get; }

        /// <summary>
        /// اطلاعات رای گیری یک مطلب به صورت یک خاصیت تو در تو یا پیچیده
        /// </summary>
        public Rating Rating { set; get; }

        public BlogPost()
        {
            Rating = new Rating();
        }
    }
}

namespace jQueryMvcSample03.Models
{
    //[ComplexType]
    public class Rating
    {
        public double? TotalRating { get; set; }
        public int? TotalRaters { get; set; }
        public double? AverageRating { get; set; }
    }
}
اگر با EF Code first آشنا باشید، خاصیت Rating تعریف شده در اینجا می‌تواند از نوع ComplexType تعریف شود که شامل جمع امتیازهای داده شده، تعداد کل رای دهنده‌ها و همچنین میانگین امتیازهای حاصل است.


منبع داده فرضی برنامه

using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using jQueryMvcSample03.Models;

namespace jQueryMvcSample03.DataSource
{
    /// <summary>
    /// منبع داده فرضی
    /// </summary>
    public static class BlogPostDataSource
    {
        private static IList<BlogPost> _cachedItems;
        /// <summary>
        /// با توجه به استاتیک بودن سازنده کلاس، تهیه کش، پیش از سایر فراخوانی‌ها صورت خواهد گرفت
        /// باید دقت داشت که این فقط یک مثال است و چنین کشی به معنای
        /// تهیه یک لیست برای تمام کاربران سایت است
        /// </summary>
        static BlogPostDataSource()
        {
            _cachedItems = createBlogPostsInMemoryDataSource();
        }

        /// <summary>
        /// هدف صرفا تهیه یک منبع داده آزمایشی ساده تشکیل شده در حافظه است
        /// </summary>        
        private static IList<BlogPost> createBlogPostsInMemoryDataSource()
        {
            var results = new List<BlogPost>();
            for (int i = 1; i < 30; i++)
            {
                results.Add(new BlogPost { Id = i, Title = "عنوان " + i, Body = "متن ... متن ... متن " + i, Rating = new Rating { TotalRaters = i + 1, AverageRating = 3.5 } });
            }
            return results;
        }

        /// <summary>
        /// پارامترهای شماره صفحه و تعداد رکورد به ازای یک صفحه برای صفحه بندی نیاز هستند
        /// شماره صفحه از یک شروع می‌شود
        /// </summary>
        public static IList<BlogPost> GetLatestBlogPosts(int pageNumber, int recordsPerPage = 4)
        {
            var skipRecords = pageNumber * recordsPerPage;
            return _cachedItems
                        .OrderByDescending(x => x.Id)
                        .Skip(skipRecords)
                        .Take(recordsPerPage)
                        .ToList();
        }
    }
}
در این مثال نیز از یک منبع داده فرضی تشکیل شده در حافظه استفاده خواهیم کرد تا امکان اجرای پروژه پیوستی را بدون نیاز به بانک اطلاعاتی خاصی و بدون نیاز به مقدمات برپایی آن، به سادگی داشته باشید.
در این منبع داده ابتدا لیستی از مطالب تهیه شده و سپس کش می‌شوند. در ادامه توسط متد GetLatestBlogPosts بازه‌ای از این اطلاعات قابل بازیابی خواهند بود که برای استفاده در حالات صفحه بندی اطلاعات بهینه سازی شده است.


آشنایی با طراحی افزونه jQuery Star Rating

افزودن CSS نمایش امتیازها در ذیل هر مطلب

/* star rating system */
.post_rating
{
direction: ltr;
}
.rating
{
text-indent: -99999px;
overflow: hidden;
background-repeat: no-repeat;
display: inline-block;
width: 8px;
height: 16px;
}
.rating.stars
{
background-image: url('Images/star_rating.png');
}
.rating.stars.active
{
cursor: pointer;
}
.star-left_off
{
background-position: -0px -0px;
}
.star-left_on
{
background-position: -16px -0px;
}
.star-right_off
{
background-position: -8px -0px;
}
.star-right_on
{
background-position: -24px -0px;
}
برای نمایش ستاره‌ها و کار با تصویر Images/star_rating.png (که در پروژه پیوست قرار دارد) ابتدا نیاز است CSS فوق را به پروژه خود اضافه نمائید.

افزودن افزونه jQuery Star rating

// <![CDATA[
(function ($) {
    $.fn.StarRating = function (options) {
        var defaults = {            
            ratingStarsSpan: '.rating.stars',
            postInfoUrl: '/',
            loginUrl: '/login',
            errorHandler: null,
            completeHandler: null,
            onlyOneTimeHandler: null
        };
        var options = $.extend(defaults, options);

        return this.each(function () {
            var ratingStars = $(this);

            $(ratingStars).unbind('mouseover');
            $(ratingStars).mouseover(function () {
                var span = $(this).parent("span");
                var newRating = $(this).attr("value");
                setRating(span, newRating);
            });

            $(ratingStars).unbind('mouseout');
            $(ratingStars).mouseout(function () {
                var span = $(this).parent("span");
                var rating = span.attr("rating");
                setRating(span, rating);
            });

            $(ratingStars).unbind('click');
            $(ratingStars).click(function () {
                var span = $(this).parent("span");
                var newRating = $(this).attr("value");
                var text = span.children("span");
                var pID = span.attr("post");
                var type = span.attr("sectiontype");
                postData({ postID: pID, rating: newRating, sectionType: type });
                span.attr("rating", newRating);
                setRating(span, newRating);
            });

            function setRating(span, rating) {
                span.find(options.ratingStarsSpan).each(function () {
                    var value = parseFloat($(this).attr("value"));
                    var imgSrc = $(this).attr("class");
                    if (value <= rating)
                        $(this).attr("class", imgSrc.replace("_off", "_on"));
                    else
                        $(this).attr("class", imgSrc.replace("_on", "_off"));
                });
            }

            function postData(dataJsonArray) {
                $.ajax({
                    type: "POST",
                    url: options.postInfoUrl,
                    data: JSON.stringify(dataJsonArray),
                    contentType: "application/json; charset=utf-8",
                    dataType: "json",
                    complete: function (xhr, status) {
                        var data = xhr.responseText;
                        if (xhr.status == 403) {
                            window.location = options.loginUrl;
                        }
                        else if (status === 'error' || !data) {
                            if (options.errorHandler)
                                options.errorHandler(this);
                        }
                        else if (data == "nok") {
                            if (options.onlyOneTimeHandler)
                                options.onlyOneTimeHandler(this);
                        }
                        else {
                            if (options.completeHandler)
                                options.completeHandler(this);
                        }
                    }
                });
            }
        });
    };
})(jQuery);
// ]]>
اطلاعات فوق، فایل jquery.StarRating.js را تشکیل می‌دهند که باید به پروژه اضافه گردند.
کاری که این افزونه انجام می‌دهد ردیابی حرکت ماوس بر روی ستاره‌های نمایش داده شده و سپس ارسال سه پارامتر ذیل به اکشن متدی که توسط پارامتر postInfoUrl مشخص می‌گردد، پس از کلیک کاربر می‌باشد:
 { postID: pID, rating: newRating, sectionType: type }
همانطور که ملاحظه می‌کنید به ازای هر قطعه رای گیری که به صفحه اضافه می‌شود، Id مطلب، رای داده شده و نام قسمت جاری، به اکشن متدی خاص ارسال خواهند گردید. sectionType از این جهت اضافه گردیده است تا بتوانید با بیش از یک جدول کار کنید و از این افزونه در قسمت‌های مختلف سایت به سادگی بتوانید استفاده نمائید.
در اینجا از errorHandler برای نمایش خطاها، از completeHandler برای نمایش تشکر به کاربر و از onlyOneTimeHandler برای نمایش اخطار مثلا «یکبار بیشتر مجاز نیستید به ازای یک مطلب رای دهید»، می‌توان استفاده کرد.

بنابراین تا اینجا فایل layout برنامه تقریبا چنین مداخلی را خواهد داشت:
<head>
    <title>@ViewBag.Title</title>    
    <link href="@Url.Content("Content/starRating.css")" rel="stylesheet" type="text/css" />
    <link href="@Url.Content("Content/Site.css")" rel="stylesheet" type="text/css" />
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery-1.9.1.min.js")" type="text/javascript"></script>
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.validate.min.js")" type="text/javascript"></script>
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.unobtrusive-ajax.min.js")" type="text/javascript"></script>
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.validate.unobtrusive.min.js")" type="text/javascript"></script>
    <script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.StarRating.js")" type="text/javascript"></script>
    @RenderSection("JavaScript", required: false)
</head>

طراحی یک HTML helper برای نمایش ستاره‌های امتیاز دهی

ابتدا پوشه استاندارد app_code را به پروژه اضافه کرده و سپس فایلی را به نام StarRatingHelper.cshtml، با محتوای ذیل به آن اضافه نمائید:
@using System.Globalization
@helper AddStarRating(int postId,
                      double? average = 0, int? postRatingsCount = 0, string type = "BlogPost",
                      string tooltip = "لطفا جهت رای دادن کلیک نمائید")
    {
        string actIt = "active ";
        if (!average.HasValue) { average = 0; }
        if (!postRatingsCount.HasValue) { postRatingsCount = 0; }
    
    <span class='postRating' rating='@average' post='@postId' title='@tooltip' sectiontype='@type'>
        @for (double i = .5; i <= 5.0; i = i + .5)
        {
            string left;
            if (i <= average)
            {
                left = (i * 2) % 2 == 1 ? "left_on" : "right_on";
            }
            else
            {
                left = (i * 2) % 2 == 1 ? "left_off" : "right_off";
            }
            <span class='rating stars @(actIt)star-@left' value='@i'></span>
        }
        &nbsp;
        @if (postRatingsCount > 0)
        {
            var ratingInfo = string.Format(CultureInfo.InvariantCulture, "امتیاز {0:0.00} از 5 توسط {1} نفر", average, postRatingsCount);
            <span>@ratingInfo</span>                
        }
        else
        {
            <span></span>
        }
    </span>
}
از این Html helper برای تشکیل ساختار نمایش قطعه امتیاز دهی به یک مطلب استفاده خواهیم کرد که توسط افزونه جی‌کوئری فوق ردیابی می‌شود.


کنترلر ذخیره سازی اطلاعات دریافتی برنامه

using System.Web.Mvc;
using System.Web.UI;
using jQueryMvcSample03.DataSource;
using jQueryMvcSample03.Security;

namespace jQueryMvcSample03.Controllers
{
    public class HomeController : Controller
    {
        public ActionResult Index()
        {
            var postsList = BlogPostDataSource.GetLatestBlogPosts(pageNumber: 0);
            return View(postsList); //نمایش صفحه اصلی
        }


        [HttpPost]
        [AjaxOnly]
        [OutputCache(Location = OutputCacheLocation.None, NoStore = true)]
        public ActionResult SaveRatings(int? postId, double? rating, string sectionType)
        {
            if (postId == null || rating == null || string.IsNullOrWhiteSpace(sectionType))
                return Content(null); //اعلام بروز خطا

            if (!this.HttpContext.CanUserVoteBasedOnCookies(postId.Value, sectionType))
                return Content("nok"); //اعلام فقط یکبار مجاز هستید رای دهید

            switch (sectionType) //قسمت‌های مختلف سایت که در جداول مختلفی قرار دارند نیز می‌توانند گزینه امتیاز دهی داشته باشند
            {
                case "BlogPost":
                    //الان شماره مطلب و رای ارسالی را داریم که می‌توان نسبت به ذخیره آن اقدام کرد
                    //مثلا
                    //_blogPostsService.SaveRating(postId.Value, rating.Value);
                    break;

                //... سایر قسمت‌های دیگر سایت

                default:
                    return Content(null); //اعلام بروز خطا
            }

            return Content("ok"); //اعلام موفقیت آمیز بودن ثبت اطلاعات
        }

        [HttpGet]
        public ActionResult Post(int? id)
        {
            if (id == null)
                return Redirect("/");

            //todo: show the content here
            return Content("Post " + id.Value);
        }
    }
}
در اینجا کنترلری را که کار پردازش کلیک کاربر را بر روی امتیازی خاص انجام می‌دهد، ملاحظه می‌کنید.
امضای اکشن متد SaveRatings دقیقا بر اساس سه پارامتر ارسالی توسط jquery.StarRating.js که پیشتر توضیح داده شد، تعیین گردیده است. در این متد ابتدا بررسی می‌شود که آیا اطلاعاتی دریافت شده است یا خیر. اگر خیر، null را بازگشت خواهد داد. سپس توسط متد CanUserVoteBasedOnCookies بررسی می‌شود که آیا کاربر می‌تواند (خصوصا مجددا) رای دهد یا خیر. این افزونه برای رای دهی کاربران وارد نشده به سیستم نیز مناسب است. به همین جهت از کوکی‌ها برای ثبت اطلاعات رای دادن کاربران استفاده گردیده است. پیاده سازی متد CanUserVoteBasedOnCookies را در ادامه ملاحظه خواهید نمود.
در ادامه در متد SaveRatings، یک switch تشکیل شده است تا بر اساس نام قسمت مرتبط به رای گیری، اطلاعات را بتوان به سرویس خاصی در برنامه هدایت کرد. مثلا اطلاعات قسمت مطالب به سرویس مطالب و قسمت نظرات به سرویس نظرات هدایت شوند.


متدهایی برای کار با کوکی‌ها در ASP.NET MVC

using System;
using System.Web;

namespace jQueryMvcSample03.Security
{
    public static class CookieHelper
    {
        public static bool CanUserVoteBasedOnCookies(this HttpContextBase httpContext, int postId, string sectionType)
        {
            string key = sectionType + "-" + postId;
            var value = httpContext.GetCookieValue(key);
            if (string.IsNullOrWhiteSpace(value))
            {
                httpContext.AddCookie(key, key);
                return true;
            }
            return false;
        }

        public static void AddCookie(this HttpContextBase httpContextBase, string cookieName, string value)
        {
            httpContextBase.AddCookie(cookieName, value, DateTime.Now.AddDays(30));
        }

        public static void AddCookie(this HttpContextBase httpContextBase, string cookieName, string value, DateTime expires)
        {
            var cookie = new HttpCookie(cookieName)
            {
                Expires = expires,
                Value = httpContextBase.Server.UrlEncode(value) // For Cookies and Unicode characters
            };
            httpContextBase.Response.Cookies.Add(cookie);
        }

        public static string GetCookieValue(this HttpContextBase httpContext, string cookieName)
        {
            var cookie = httpContext.Request.Cookies[cookieName];
            if (cookie == null)
                return string.Empty; //cookie doesn't exist

            // For Cookies and Unicode characters
            return httpContext.Server.UrlDecode(cookie.Value);
        }
    }
}
در اینجا یک سری متد الحاقی را ملاحظه می‌کنید که برای ثبت اطلاعات رای داده شده یک کاربر بر اساس Id مطلب و نام قسمت متناظر با آن در یک کوکی طراحی شده‌اند. بدیهی است اگر تمام قسمت‌های برنامه شما محافظت شده هستند و کاربران حتما نیاز است ابتدا به سیستم لاگین نمایند، می‌توانید این قسمت را حذف کرده و اطلاعات postId و SectionType را به ازای هر کاربر، جداگانه در بانک اطلاعاتی ثبت و بازیابی نمائید (دقیق‌ترین حالت ممکن؛ البته برای سیستمی بسته که حتما تمام قسمت‌های آن نیاز به اعتبار سنجی دارند).


پیشنهادی در مورد نحوه ذخیره سازی اطلاعات دریافتی

using jQueryMvcSample03.Models;

namespace jQueryMvcSample03.DataSource
{
    public interface IBlogPostsService
    {
        void SaveRating(int postId, double rating);
    }

    public class SampleService : IBlogPostsService
    {
        /// <summary>
        /// یک نمونه از متد ذخیره سازی اطلاعات پیشنهادی
        /// فقط برای ایده گرفتن
        /// بدیهی است محل قرارگیری اصلی آن در لایه سرویس برنامه شما خواهد بود
        /// </summary>
        public void SaveRating(int postId, double rating)
        {
            BlogPost post = null;
            //post = _blogCtx.Find(postId); // بر اساس شماره مطلب، مطلب یافت شده و فیلدهای آن تنظیم می‌شوند
            if (post == null) return;

            if (!post.Rating.TotalRaters.HasValue) post.Rating.TotalRaters = 0;
            if (!post.Rating.TotalRating.HasValue) post.Rating.TotalRating = 0;
            if (!post.Rating.AverageRating.HasValue) post.Rating.AverageRating = 0;

            post.Rating.TotalRaters++;
            post.Rating.TotalRating += rating;
            post.Rating.AverageRating = post.Rating.TotalRating / post.Rating.TotalRaters;

            // todo: call save changes at the end.
        }
    }
}
همانطور که عنوان شد، سه داده Id مطلب، رای داده شده و نام قسمت متناظر به اکشن متد ارسال می‌شود. از نام قسمت، برای انتخاب سرویس ذخیره سازی اطلاعات استفاده خواهیم کرد. این سرویس می‌تواند شامل متدی به نام SaveRating، همانند کدهای فوق باشد که Id مطلب و عدد رای حاصل به آن ارسال می‌گردند. ابتدا بر اساس این Id، مطلب متناظر یافت شده و سپس اطلاعات Rating آن به روز خواهد شد. در پایان هم ذخیره سازی اطلاعات باید صورت گیرد.



Viewهای برنامه

قسمت پایانی کار ما در اینجا تهیه دو View است:
الف) یک Partial view که لیست مطالب را به همراه گزینه رای دهی به آن‌ها رندر می‌کند.
ب) View کاملی که از این Partial View استفاده کرده و همچنین افزونه jquery.StarRating.js را فراخوانی می‌کند.
@using System.Text.RegularExpressions
@model IList<jQueryMvcSample03.Models.BlogPost>
<ul>
    @foreach (var item in Model)
    {
        <li>
            <fieldset>
            <legend>مطلب @item.Id</legend>
                <h5>
                    @Html.ActionLink(linkText: item.Title,
                                 actionName: "Post",
                                 controllerName: "Home",
                                 routeValues: new { id = item.Id },
                                 htmlAttributes: null)
                </h5>
                @item.Body
                <div class="post_rating">
                    @Html.Raw(Regex.Replace(@StarRatingHelper.AddStarRating(item.Id, item.Rating.AverageRating, item.Rating.TotalRaters, "BlogPost").ToHtmlString(), @">\s+<", "><"))
                </div>
            </fieldset>
        </li>
    }
</ul>
کدهای _ItemsList.cshtml را در اینجا ملاحظه می‌کند که در آن نحوه فراخوانی متد کمکی StarRatingHelper.AddStarRating ذکر شده است.
اگر به کدهای آن دقت کنید از Regex.Replace برای حذف فاصله‌های خالی و خطوط جدید بین تگ‌ها استفاده گردیده است. اگر اینکار انجام نشود، نیمه‌های ستاره‌های نمایش داده شده، با فاصله از یکدیگر رندر می‌شوند که صورت خوشایندی ندارد.

و نهایتا View ایی که از این اطلاعات استفاده می‌کنید ساختار زیر را خواهد داشت:
@model IList<jQueryMvcSample03.Models.BlogPost>
@{
    ViewBag.Title = "Index";
    var postInfoUrl = Url.Action(actionName: "SaveRatings", controllerName: "Home");
}
<h2>
    سیستم امتیاز دهی</h2>
@{ Html.RenderPartial("_ItemsList", Model); }
@section JavaScript
{
    <script type="text/javascript">
        $(document).ready(function () {
            $(".rating.stars.active").StarRating({
                ratingStarsSpan: '.rating.stars',
                postInfoUrl: '@postInfoUrl',
                loginUrl: '/login',
                errorHandler: function () {
                    alert('خطایی رخ داده است');
                },
                completeHandler: function () {
                    alert('با تشکر! رای شما با موفقیت ثبت شد');
                },
                onlyOneTimeHandler: function () {
                    alert('فقط یکبار می‌توانید به ازای هر مطلب رای دهید');
                }
            });
        });
    </script>
}
در این View لیستی از مطالب دریافت و به partial view طراحی شده برای نمایش ارسال می‌شود. سپس افزونه StarRating نیز تنظیم و به صفحه اضافه خواهد گردید. نکته مهم آن تعیین صحیح اکشن متدی است که قرار است اطلاعات را دریافت کند و نحوه مقدار دهی آن‌را توسط متغیر postInfoUrl مشاهده می‌کنید.

دریافت کدها و پروژه کامل این قسمت
jQueryMvcSample03.zip
مطالب
آشنایی با WebDav و نحوه استفاده از آن

WebDAV  استانداردی است بر روی پروتکل HTTP که Request‌ها و Responseهای مدیریت یک فایل را بر روی سرویس دهنده وب، تشریح می‌کند.

برای درک چرایی وجود این استاندارد بهتر است ذهن خود را معطوف به نحوه‌ی عملکرد سیستم فایل در OS کنیم که شامل API‌های خاص برای دسترسی نرم افزارهای گوناگون به فایل‌های روی یک سیستم است.
حال فکر کنید یک سرور Cloud راه اندازی نموده‌اید که قرار است مدیریت فایل‌ها و پرونده‌های Office را بر عهده داشته باشد و چون امکان ویرایش اسناد Office بر روی وب را ندارید، نیاز است تا اجازه دهید نرم افزار‌های Office مستقیما فایل‌ها را از روی سرور شما باز کنند و بعد از تغییرات، به جای ذخیره در سیستم local، محتوا را به فایل روی سرور ارسال کنند.
در مفهوم web عملا این کار غیر استاندارد و نادرست است. همه درخواست‌ها و جواب‌ها باید بر روی پروتکل Http باشند. خوب حال تصور کنید نرم افزارهای Office قابلیت آن را داشته باشند که به جای تحویل محتوا به سیستم عامل برای ذخیره‌ی آن بر روی سیستم local، محتوا را به یک آدرس ارسال نمایند و پشت آن آدرس، متدی باشد که بتواند به درخواست رسیده، به درستی پاسخ دهد.
این یعنی باید سمت سرور متدی با قابلیت ارسال پاسخ‌های درست و در سمت کلاینت نرم افزاری با قابلیت ارسال درخواست‌های مناسب وجود داشته باشد.
WebDAV استاندارد تشریح محتوای درخواست‌ها و پاسخ‌های مربوط به مدیریت فایل‌ها است.
خوشبختانه نرم افزارهای Office و بسیاری از نرم افزار‌های دیگر، استاندارد WebDAV را پشتیبانی می‌کنند و فقط لازم است برای سرورتان متدی با قابلیت پشتیبانی از درخواست‌های WebDAV پیاده سازی نمایید و البته متاسفانه کتابخانه‌های سورس باز چندانی برای WebDAV در سرور دات نت وجود ندارد. من ماژولی را برای کار با WebDAV نوشتم و سورسش را در Git  قرار دادم. برای این مثال هم از همین کتابخانه  استفاده می‌کنم.
ابتدا یک پروژه‌ی وب MVC ایجاد نمایید و پکیج xDav را از nugget نصب کنید.

PM> Install-Package xDav

اگر به web.config نگاهی بیاندازیم می‌بینیم یک module به نام xDav به وب سرور اضافه شده که بررسی درخواست‌های WebDAV  را به عهده دارد.

<system.webServer>
        <modules>
            <add name="XDav" type="XDav.XDavModule, XDav" />
        </modules>
  </system.webServer>

همچنین یک Section جدید هم به config برای پیکربندی xDav اضافه شده است. 

  <XDavConfig Name="xdav">
    <FileLocation URL="xdav" PathType="Local"></FileLocation>
  </XDavConfig>

خاصیت Name برای xDav نشانگر درخواست‌هایی است که باید توسط این ماژول اجرا شوند. در اینجا یعنی درخواست‌هایی که آدرس آن‌ها شامل "/xdav/" باشد، توسط این ماژول Handle می‌شوند. عبارت بعد از مقدار Name در URL هم طبیعتا نام فایل مورد نظر شماست.

FileLocation آدرس پوشه ای است که فایل‌ها در آن ذخیره و یا بازخوانی می‌شوند. اگر FileType با مقدار Local تنظیم شود، یعنی باید یک پوشه به نام خاصیت URL که در اینجا  xdav است در پوشه‌ی اصلی وب شما وجود داشته باشد و اگر با Server مقدار دهی شود URL باید یک آدرس فیزیکی بر روی سرور داشته باشد . مثل "c:\webdav"URL=

ما در این مثال مقادیر را به صورت پیش‌فرض نگه می‌داریم. یعنی باید در پوشه‌ی وب، یک Folder با نام xdav ایجاد کنیم.

در ادامه چند فایل word را برای تست در این پوشه کپی می‌کنم.

می خواهیم در صفحه Index، لیستی از فایل‌های درون این پوشه را نمایش دهیم طوری که در صورت کلیک بر روی هر کدام از آن‌ها، آدرس WebDav فایل مورد نظر را به Word ارسال کنیم.

بعد از نصب Office، در registry چند نوع Url تعریف می‌شود که معرف اپلیکیشنی است که آدرس به آن فرستاده شود. این دقیقا همان چیزیست که ما به آن نیاز داریم. کافیست آدرس WebDav فایل را بعد از عبارت " ms-word:ofe|u| " در یک لینک قرار دهیم تا آدرس به نرم افزار Word ارسال شود. یعنی آدرس URL باید این شکلی باشد:

  ms-word:ofe|u|http://Webaddress/xdav/filename

Webaddress آدرس وبسایت و filename نام فایل مورد نظرمان است. عبارت /xdav/ هم که نشان می‌دهد درخواست هایی که این آدرس را دارند باید توسط ماژول xDav پردازش شوند.

کلاسی با نام DavFile در پوشه‌ی Model ایجاد می‌کنم: 

public class DavFile
    {
        public string Name { get; set; }
        
        public string Href(string webAddress)
        {
            return string.Format("ms-word:ofe|u|http://{0}/xdav/{1}", webAddress, Name);
        }
    }

اکشن متد Index را در Home Controller، مانند زیر تغییر دهید:

var dir = new DirectoryInfo(XDav.Config.ConfigManager.DavPath);
            var model = dir.GetFiles().ToList()
                                      .Select(f => 
                                          new DavFile() { 
                                            Name = f.Name
                                        });
            return View(model);

یک لیست از فایل هایی که در پوشه‌ی webDav قرار دارند تهیه می‌کنیم و به View ارسال می‌کنیم. View را هم مثل زیر بازنویسی می‌کنیم. 

@model IEnumerable<WebDavServer.Models.DavFile>
<h1>
    File List
</h1>

<ul>
    @foreach (var item in Model)
    {
        <li> <a href="@Html.Raw(item.Href(ViewContext.HttpContext.Request.Url.Authority))">  @Html.Raw(item.Name) </a></li>
    }
</ul>

قرار است به ازای هر فایل، لینکی نمایش داده شود که با کلیک بر روی آن، آدرس فایل به word ارسال می‌شود. بعد از ثبت تغییرات، word محتوا را به همان آدرس ارسال می‌کند و ماژول xDav محتوا را در فایل فیزیکی سرور ذخیره خواهد کرد.

برنامه را اجرا کنید و بر روی فایل‌ها کلیک نمایید. اگر نرم افزار Office روی کامپیوترتان باز باشد با کلیک بر روی هر کدام از فایل‌ها، فایل word باز شده و می‌توایند محتوا را تغییر داده و ذخیره نمایید.

نرم افزار کلاینت (word) درخواست هایی با verb‌های مشخص که در استاندارد WebDav ذکر شده به آدرس مورد نظر می‌فرستد.  سرور WebDav درخواست را بر اساس Verb آن Request پردازش کرده و Response استاندارد را ایجاد میکند.

نرم افزار word پس از دریافت یک URL، به جای فرمت فیزیکی فایل، درخواست هایی را با تایپ‌های Option, Head, lock, get, post و unlock ارسال می‌کند. محتوای درخواست و پاسخ هر کدام از تایپ‌ها در استاندارد webDav تعریف شده و ماژول xDav آن را پیاده سازی نموده است.

  دریافت پروژه مثال

مطالب دوره‌ها
طراحی روابط و ارجاعات در RavenDB
در قسمت‌های قبل، با پیش زمینه‌ی ذهنی طراحی مدل‌های RavenDB به همراه اصول مقدماتی کوئری نویسی آن آشنا شدیم. در این قسمت قصد داریم معادل‌های روابط موجود در بانک‌های اطلاعاتی رابطه‌ای را در RavenDB و مطابق ذهنیت غیر رابطه‌ای آن، مدلسازی کنیم و مثال‌های بیشتری را بررسی نمائیم.

مدیریت روابط در RavenDB

یکی از اصول طراحی مدل‌ها در RavenDB، مستقل بودن اسناد یا documents است. به این ترتیب کلیه اطلاعاتی که یک سند نیاز دارد، داخل همان سند ذخیره می‌شوند (به این نوع شیء،  Root Aggregate هم گفته می‌شود). اما این اصل سبب نخواهد شد تا نتوان یا نباید ارتباطی را بین اسناد تعریف کرد. بنابراین سؤال مهم اینجا است که چه اطلاعات مرتبطی باید داخل یک سند ذخیره شوند و چه اطلاعاتی باید به سند دیگری ارجاع داده شوند. برای پاسخ به این سؤال سه روش ذیل را باید مدنظر داشت:

الف) Denormalized references
فرض کنید در دنیای رابطه‌ای دو جدول سفارش و مشتری را دارید. در این حالت، جدول سفارش تنها شماره آی دی اطلاعات مشتری را از جدول مشتری یا کاربران سیستم، در خود ذخیره خواهد کرد. به این ترتیب از تکرار اطلاعات مشتری در جدول سفارشات جلوگیری می‌گردد. اما اگر اطلاعات پرکاربرد مشتری را در داخل جدول سفارش قرار دهیم به آن denormalized reference گفته می‌شود.
ایجاد denormalized reference یکی از روش‌های مرسوم در دنیای NoSQL و RavenDB است؛ خصوصا جهت سهولت نمایش اطلاعات. به این ترتیب ارجاع به سندهای دیگر کمتر شده و ترافیک شبکه نیز کاهش می‌یابد. برای مثال در اینجا نام و آدرس مشتری را داخل سند ثبت شده قرار می‌دهیم و از سایر اطلاعات او (که اهمیت نمایشی ندارند) مانند کلمه عبور و امثال آن صرفنظر خواهیم کرد.
اینجا است که یک سری از سؤالات مطرح خواهند شد مانند : «اگر آدرس مشتری تغییر کرد، چطور؟»
بنابراین بهترین حالت استفاده از روش denormalized references محدود خواهد شد به موارد ذیل:
الف) قید اطلاعاتی که به ندرت تغییر می‌کنند. برای مثال نام یک شخص یا نام یک کشور، استان یا شهر.
ب) ثبت اطلاعات تکراری که در طول زمان تغییر می‌کنند، اما باید تاریخچه‌ی آن‌ها حفظ شوند. برای مثال اگر آدرس مشتری تغییر کرده است، واقعا اجناس سندهای قبلی او، صرفنظر از آدرس جدیدی که اعلام کرده است، به آدرس قبلی او ارسال شده‌اند و این تاریخچه باید در سیستم حفظ شوند.
ج) اطلاعاتی که ممکن است بعدها حذف شوند؛ اما نیاز است سابقه اسناد قبلی تخریب نشوند. برای مثال کارخانه‌ای را درنظر بگیرید که امسال یک سری چینی خاص را تولید می‌کند و می‌فروشد. سال بعد خط تولید خود را عوض کرده و سری اجناس دیگری را شروع به تولید و فروش خواهد کرد. در بانک‌های اطلاعاتی رابطه‌ای نمی‌توان اجناسی را که در جداول دیگر ارجاع دارند، به این سادگی‌ها حذف کرد. در اینجا باید از روش‌هایی مانند تعریف فیلد بیتی IsDeleted برای مخفی کردن ظاهری رکوردهای موجود کمک گرفت. اما در دنیای رابطه‌ای، اطلاعات مهم محصول را در سند اصلی ثبت کنید. بعد هر زمانیکه نیازی به محصول نبود، کلا تعریف آن‌را حذف نمائید.


ب) Includes
Includes در RavenDB برای پوشش مشکلات denormalization ارائه شده است. در اینجا بجای اینکه یک شیء کپی اطلاعات پرکاربرد شیء‌ایی دیگر را در خود ذخیره کند، تنها ارجاعی (یک Id رشته‌ای) از آن شیء را در سند مرتبط ذخیره خواهد کرد.
public class Order
{
    public string CustomerId { get; set; }
    public LineItem[] LineItems { get; set; }
    public double TotalPrice { get; set; }
}
 
public class Customer
{
    public string Name { get; set; }
    public string Address { get; set; }
    public short Age { get; set; }
    public string HashedPassword { get; set; }
}
برای نمونه در کلاس Order شاهد یک Id رشته‌ای ارجاع دهنده به کلاس Customer هستیم. هرگاه که نیاز به بارگذاری اطلاعات شیء Order به همراه کل اطلاعات مشتری او تنها در یک رفت و برگشت به بانک اطلاعاتی باشد، می‌توان از متد الحاقی Include مختص RavenDB استفاده کرد:
var order = session.Include<Order>(x => x.CustomerId)
                   .Load("orders/1234");
 
// این کوئری از کش سشن خوانده می‌شود و کاری به سرور ندارد
var cust = session.Load<Customer>(order.CustomerId);
همانطور که مشاهده می‌کنید، با ذکر متد Include، اعلام کرده‌ایم که مایل هستیم تا اطلاعات سند مشتری متناظر را نیز داشته باشیم. در این حالت در Load بعدی که بر اساس Id مشتری انجام شده، دیگر رفت و برگشتی به سرور انجام نشده و اطلاعات مشتری از کش سشن جاری که پیشتر با فراخوانی Include مقدار دهی شده است، دریافت می‌گردد.
حتی می‌توان چند سند مرتبط را با هم بارگذاری کرد؛ با حداقل رفت و برگشت به سرور:
var orders = session.Include<Order>(x => x.CustomerId)
    .Load("orders/1234", "orders/4321");
 
foreach (var order in orders)
{
    // این کوئری‌ها سمت کلاینت هستند و به سرور ارسال نمی‌شوند
    var cust = session.Load<Customer>(order.CustomerId);
}
همچنین امکان استفاده از متد Include در LINQ API نیز پیش بینی شده است. برای این منظور باید از متد Customize استفاده کرد:
var orders = session.Query<Order>()
    .Customize(x => x.Include<Order>(o => o.CustomerId))
    .Where(x => x.TotalPrice > 100)
    .ToList();
 
foreach (var order in orders)
{
    // این کوئری‌ها سمت کلاینت اجرا می‌شوند
    var cust = session.Load<Customer>(order.CustomerId);
}


Includeهای یک به چند

اکنون فرض کنید به کلاس سفارش، آرایه تامین کننده‌ها نیز افزوده شده است (رابطه یک به چند):
public class Order
{
    public string CustomerId { get; set; }
    public string[] SupplierIds { get; set; }
    public LineItem[] LineItems { get; set; }
    public double TotalPrice { get; set; }
}
بارگذاری یکباره روابط یک به چند نیز با Include میسر است:
var orders = session.Include<Order>(x => x.SupplierIds)
    .Load("orders/1234", "orders/4321");
 
foreach (var order in orders)
{
    foreach (var supplierId in order.SupplierIds)
    {
        // از کش سشن خوانده می‌شود
        var supp = session.Load<Supplier>(supplierId);
    }
}



Includeهای چند سطحی

در اینجا کلاس سفارشی را در نظر بگیرید که دارای خاصیت ارجاع دهنده نیز هست. این خاصیت به شکل یک کلاس تعریف شده است و نه به شکل  یک آی دی رشته‌ای:
public class Order
{
    public string CustomerId { get; set; }
    public string[] SupplierIds { get; set; }
    public Referral Refferal { get; set; }
    public LineItem[] LineItems { get; set; }
    public double TotalPrice { get; set; }
}

public class Referral
{
    public string CustomerId { get; set; }
    public double CommissionPercentage { get; set; }
}
متد Include امکان ارجاع به خواص تو در تو را نیز دارد:
var order = session.Include<Order>(x => x.Refferal.CustomerId)
    .Load("orders/1234");
 
// از کش سشن خوانده می‌شود
var referrer = session.Load<Customer>(order.Refferal.CustomerId);
همچنین این متد با مجموعه‌ها نیز کار می‌کند. برای مثال اگر تعریف متد LineItem به صورت زیر باشد:
public class LineItem
{
    public string ProductId { get; set; }
    public string Name { get; set; }
    public int Quantity { get; set; }
    public double Price { get; set; }
}
برای بارگذاری یکباره اسناد مرتبط می‌توان به روش ذیل عمل کرد:
var order = session.Include<Order>(x => x.LineItems.Select(li => li.ProductId))
    .Load("orders/1234");
 
foreach (var lineItem in order.LineItems)
{
    // از کش سمت کلاینت خوانده می‌شود
    var product = session.Load<Product>(lineItem.ProductId);
}

و به صورت خلاصه برای باگذاری اسناد مرتبط، دیگر از دو کوئری پشت سر هم ذیل استفاده نکنید:
var order = session.Load<Order>("orders/1");
var customer = session.Load<Customer>(order.CustomerId);
این دو کوئری یعنی دوبار رفت و برگشت به سرور. با استفاده از Include می‌توان تعداد رفت و برگشت‌ها و همچنین ترافیک شبکه را کاهش داد. به علاوه سرعت کار نیز افزایش خواهد یافت.


ج) تفاوت بین Reference و Relationship

برای درک اینکه آیا اطلاعات یک شیء مرتبط را بهتر است داخل شیء اصلی (Aggregate rooe) ذخیره کرد یا خیر، باید مفاهیم ارجاع و ارتباط را بررسی کنیم.
اگر به مثال سفارش و مشتری دقت کنیم، یک سفارش را بدون مشتری نیز می‌توان تکمیل کرد. برای مثال بسیاری از فروشگاه‌ها به همین نحو عمل می‌کنند و اگر شماره Id مشتری را به سندی اضافه می‌کنیم، صرفا جهت این است که بدانیم این سند متعلق به شخص دیگری نیست. بنابراین «ارجاعی» به کاربر در جدول سفارش می‌تواند وجود داشته باشد.
اکنون اقلام سفارش را درنظر بگیرید. هر آیتم سفارش تنها با بودن آن سفارش خاص است که معنا پیدا می‌کنند و نه بدون آن. این آیتم می‌تواند ارجاعی به محصول مرتبط داشته باشد. اینجا است که می‌گوییم اقلام سند با سفارش «در ارتباط» هستند؛ اما یک سند ارجاعی دارد به مشتری.
از این دو مفهوم برای تشخیص تشکیل Root Aggregate استفاده می‌شود. به این ترتیب تشخیص داده‌ایم اقلام سند، Root Aggregate را تشکیل می‌دهند؛ بنابراین ذخیره سازی تمام آن‌ها داخل یک سند RavenDB معنا پیدا می‌کند.


چند مثال برای درک بهتر نحوه طراحی اسناد در RavenDB

الف) Stackoverflow
صفحه نمایش یک سؤال و پاسخ‌های آن و همچنین رای‌های هر آیتم را درنظر بگیرید. در اینجا کاربران همزمانی ممکن است به یک سؤال رای بدهند، پاسخ‌هایی را ارائه دهند و یا کاربر اصلی، سؤال خویش را ویرایش کند. به این ترتیب با قرار دادن کلیه آیتم‌های این سند داخل آن، به مشکلات همزمانی برخواهیم خورد. برای مثال واقعا نمی‌خواهیم که به علت افزوده شدن یک پاسخ، کل سند قفل شود.
بنابراین ذخیره سازی سؤال در یک سند و ذخیره سازی لیست پاسخ‌ها در سندی دیگر، طراحی بهتری خواهد بود.

ب) سبد خرید و آیتم‌های آن
زمانیکه کاربری مشغول به خرید آنلاین از سایتی می‌شود، لیست اقلام انتخابی او یک سفارش را تشکیل داده و به تنهایی معنا پیدا نمی‌کنند. به همین جهت ذخیره سازی اقلام سفارش به صورت یک Root aggregate در اینجا مفهوم داشته و متداول است.

ج) یک بلاگ و کامنت‌های آن
در اینجا نیز کاربران، مجزای از مطلب اصلی ارسال شده ممکن است نظرات خود را ویرایش کنند یا اینکه بخواهیم نظرات را جداگانه لیست کنیم. بنابراین این دو (مطالب و نظرات) موضوعاتی جداگانه بوده و نیازی نیست به صورت یک Root aggregate تعریف شوند.

بنابراین در حین طراحی اسناد NoSQL باید به اعمال و «محدوده‌های تراکنشی» انجام شده دقت داشت تا اینکه صرفا عنوان شود این یک رابطه یک به چند یا چند به چند است.
مطالب
بررسی ساختارهای جدید DateOnly و TimeOnly در دات نت 6
به همراه دات نت 6، دو ساختار داده‌ی جدید DateOnly و TimeOnly نیز معرفی شده‌اند که امکان کار کردن ساده‌تر با قسمت‌های فقط تاریخ و یا فقط زمان DateTime را میسر می‌کنند. این دو نوع جدید نیز همانند DateTime، از نوع struct هستند و بنابراین value type محسوب می‌شوند. در فضای نام System قرار گرفته‌اند و همچنین با نوع‌های date و time مربوط به SQL Server، سازگاری کاملی دارند.


روش استفاده از نوع DateOnly در دات نت 6

نوع‌های جدید معرفی شده، بسیار واضح هستند و مقصود از بکارگیری آن‌ها را به خوبی بیان می‌کنند. برای مثال اگر نیاز بود تاریخی را بدون در نظر گرفتن قسمت زمان آن معرفی کنیم، می‌توان از نوع DateOnly استفاده کرد؛ مانند تاریخ تولد، روزهای کاری و امثال آن. تا پیش از این برای معرفی یک چنین تاریخ‌هایی، عموما قسمت زمان DateTime را با 00:00:00.000 مقدار دهی می‌کردیم؛ اما دیگر نیازی به این نوع تعاریف نیست و می‌توان مقصود خود را صریح‌تر بیان کرد.
روش معرفی نمونه‌ای از آن با معرفی سال، ماه و روز است:
 var date = new DateOnly(2020, 04, 20);
و یا اگر خواستیم یک DateTime موجود را به DateOnly تبدیل کنیم، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
 var currentDate = DateOnly.FromDateTime(DateTime.Now);

همچنین در اینجا نیز همانند DateTime می‌توان از متدهای Parse و یا TryParse، برای تبدیل یک رشته به معادل DateOnly آن، کمک گرفت:
if (DateOnly.TryParse("28/09/1984", new CultureInfo("en-US"), DateTimeStyles.None, out var result))
{
   Console.WriteLine(result);
}
در یک چنین حالتی ذکر CultureInfo، دقت کار را افزایش می‌دهد؛ در غیراینصورت از CultureInfo ترد جاری برنامه استفاده خواهد شد که می‌تواند در سیستم‌های مختلف، متفاوت باشد.

و یا می‌توان توسط متد ParseExact، ساختار تاریخ دریافتی را دقیقا مشخص کرد:
DateOnly d1 = DateOnly.ParseExact("31 Dec 1980", "dd MMM yyyy", CultureInfo.InvariantCulture);  // Custom format
Console.WriteLine(d1.ToString("o", CultureInfo.InvariantCulture)); // "1980-12-31"  (ISO 8601 format)

در حین نمونه سازی DateOnly، امکان ذکر تقویم‌های خاص، مانند PersianCalendar نیز وجود دارد:
var persianCalendar = new PersianCalendar();
DateOnly d2 = new DateOnly(1400, 9, 6, persianCalendar);
Console.WriteLine(d2.ToString("d MMMM yyyy", CultureInfo.InvariantCulture));

در اینجا همچنین متدهایی مانند AddDays، AddMonths و AddYears نیز بر روی date مهیا کار می‌کنند:
var newDate = date.AddDays(1).AddMonths(1).AddYears(1)

یک نکته: برخلاف DateTime، نوع DateOnly به همراه DateTimeKind مانند Utc و امثال آن نیست و همواره DateTimeKind آن Unspecified است.


روش استفاده از نوع TimeOnly در دات نت 6

نوع و ساختار TimeOnly، قسمت زمان را به نحو صریحی مشخص می‌کند؛ مانند ساعتی که باید هر روز راس آن، آلارمی به صدا درآید و یا جلسه‌ای تشکیل شود و یا وظیفه‌ای صورت گیرد. سازنده‌ی آن overload‌های قابل توجهی را داشته و می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
public TimeOnly(int hour, int minute)
public TimeOnly(int hour, int minute, int second)
public TimeOnly(int hour, int minute, int second, int millisecond)
برای نمونه برای نمایش 10:30 صبح، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
var startTime = new TimeOnly(10, 30);
در اینجا قسمت ساعت، 24 ساعتی تعریف شده‌است. بنابراین برای نمونه، ساعت 1 عصر را باید به صورت 13 قید کرد:
var endTime = new TimeOnly(13, 00, 00);

و یا برای مثال می‌توان این نمونه‌ها را از هم کم کرد:
var diff = endTime - startTime;
خروجی این تفاوت محاسبه شده، بر حسب TimeSpan است:
Console.WriteLine($"Hours: {diff.TotalHours}");
و یا با استفاده از متد الحاقی ToTimeSpan می‌توان یک TimeOnly را به TimeSpan معادلی تبدیل نمود:
TimeSpan ts = endTime.ToTimeSpan();

برای تبدیل قسمت زمان DateTime به TimeOnly، می‌توان از متد FromDateTime به صورت زیر استفاده کرد:
var currentTime = TimeOnly.FromDateTime(DateTime.Now);
و یا اگر بخواهیم یک DateOnly را به DateTime تبدیل کنیم، می‌توان از متد الحاقی ToDateTime به همراه ذکر قسمت زمان آن بر حسب TimeOnly کمک گرفت:
DateTime dt = date.ToDateTime(new TimeOnly(0, 0));
Console.WriteLine(dt);

و در این حالت اگر خواستیم بررسی کنیم که آیا زمانی بین دو زمان دیگر واقع شده‌است یا خیر، می‌توان از متد IsBetween استفاده نمود:
 var isBetween = currentTime.IsBetween(startTime, endTime);
Console.WriteLine($"Current time {(isBetween ? "is" : "is not")} between start and end");

در اینجا امکان مقایسه این نمونه‌ها، توسط عملگرهایی مانند < نیز وجود دارد:
var startTime = new TimeOnly(08, 00);
var endTime = new TimeOnly(09, 00);
 
Console.WriteLine($"{startTime < endTime}");

اگر نیاز به تبدیل رشته‌ای به TimeOnly بود، می‌توان از متد ParseExact به همراه ذکر ساختار مدنظر، استفاده کرد:
TimeOnly time = TimeOnly.ParseExact("5:00 pm", "h:mm tt", CultureInfo.InvariantCulture);  // Custom format
Console.WriteLine(time.ToString("T", CultureInfo.InvariantCulture)); // "17:00:00"  (long time format)


عدم پشتیبانی System.Text.Json از نوع‌های جدید DateOnly و TimeOnly

فرض کنید رکوردی را به صورت زیر تعریف کرده‌ایم که از نوع‌های جدید DateOnly و TimeOnly، تشکیل شده‌است:
public record DataTypeTest(DateOnly Date, TimeOnly Time);
اگر سعی کنیم نمونه‌ای از آن را به JSON تبدیل کنیم:
var date = DateOnly.FromDateTime(DateTime.Now);
var time = TimeOnly.FromDateTime(DateTime.Now);
var test = new DataTypeTest(date, time);
var json = JsonSerializer.Serialize(test);
با استثنای زیر مواجه خواهیم شد:
Serialization and deserialization of 'System.DateOnly' instances are not supported.

برای رفع این مشکل می‌توان ابتدا تبدیلگر ویژه‌ی DateOnly و
    public class DateOnlyConverter : JsonConverter<DateOnly>
    {
        private readonly string _serializationFormat;

        public DateOnlyConverter() : this(null)
        { }

        public DateOnlyConverter(string? serializationFormat)
        {
            _serializationFormat = serializationFormat ?? "yyyy-MM-dd";
        }

        public override DateOnly Read(ref Utf8JsonReader reader, Type typeToConvert, JsonSerializerOptions options)
        {
            var value = reader.GetString();
            return DateOnly.ParseExact(value!, _serializationFormat, CultureInfo.InvariantCulture);
        }

        public override void Write(Utf8JsonWriter writer, DateOnly value, JsonSerializerOptions options)
            => writer.WriteStringValue(value.ToString(_serializationFormat));
    }
و سپس تبدیلگر ویژه‌ی TimeOnly را به صورت زیر تدارک دید:
    public class TimeOnlyConverter : JsonConverter<TimeOnly>
    {
        private readonly string _serializationFormat;

        public TimeOnlyConverter() : this(null)
        {
        }

        public TimeOnlyConverter(string? serializationFormat)
        {
            _serializationFormat = serializationFormat ?? "HH:mm:ss.fff";
        }

        public override TimeOnly Read(ref Utf8JsonReader reader, Type typeToConvert, JsonSerializerOptions options)
        {
            var value = reader.GetString();
            return TimeOnly.ParseExact(value!, _serializationFormat, CultureInfo.InvariantCulture);
        }

        public override void Write(Utf8JsonWriter writer, TimeOnly value, JsonSerializerOptions options)
            => writer.WriteStringValue(value.ToString(_serializationFormat));
    }
و به نحو زیر مورد استفاده قرار داد:
var jsonOptions = new JsonSerializerOptions(JsonSerializerDefaults.Web);
jsonOptions.Converters.Add(new DateOnlyConverter());
jsonOptions.Converters.Add(new TimeOnlyConverter());
var json = JsonSerializer.Serialize(test, jsonOptions);
مطالب
نوشتن اعتبارسنج‌های سفارشی برای فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها در Angular
در مطلب «فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها در Angular - قسمت چهارم - اعتبارسنجی ورودی‌ها» مشاهده کردیم که Angular در روش فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها، تنها از 4 روش بومی اعتبارسنجی مرورگرها مانند ذکر ویژگی required برای فیلدهای اجباری، ویژگی‌های minlength و maxlength برای تعیین حداقل و حداکثر تعداد حروف مجاز قابل ورود در یک فیلد و از pattern برای کار با عبارات با قاعده پشتیبانی می‌کند. برای بهبود این وضعیت در این مطلب قصد داریم روش تهیه اعتبارسنج‌های سفارشی مخصوص حالت فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها را بررسی کنیم.


تدارک مقدمات مثال این قسمت

این مثال، در ادامه‌ی همین سری کار با فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها است. به همین جهت ابتدا ماژول جدید CustomValidators را به آن اضافه می‌کنیم:
 >ng g m CustomValidators -m app.module --routing
همچنین به فایل app.module.ts مراجعه کرده و CustomValidatorsModule را بجای CustomValidatorsRoutingModule در قسمت imports معرفی می‌کنیم. سپس به این ماژول جدید، کامپوننت فرم ثبت نام یک کاربر را اضافه خواهیم کرد:
 >ng g c CustomValidators/user-register
که اینکار سبب به روز رسانی فایل custom-validators.module.ts و افزوده شدن UserRegisterComponent به قسمت declarations آن می‌شود.
در ادامه کلاس مدل معادل فرم ثبت نام کاربران را تعریف می‌کنیم:
 >ng g cl CustomValidators/user
با این محتوا:
export class User {
  constructor(
    public username: string = "",
    public email: string = "", 
    public password: string = "", 
    public confirmPassword: string = "" 
  ) {}
}
در طراحی فرم HTML ایی آن نیاز است این موارد رعایت شوند:
- ورود نام کاربری اجباری بوده و باید بین 5 تا 8 حرف باشد.
- ورود ایمیل اجباری بوده و باید فرمت مناسبی نیز داشته باشد.
- ورود کلمه‌ی عبور اجباری بوده و باید با confirmPassword تطابق داشته باشد.
- ورود «کلمه‌ی عبور خود را مجددا وارد کنید» اجباری بوده و باید با password تطابق داشته باشد.



تعریف اعتبارسنج سفارشی ایمیل‌ها

هرچند می‌توان اعتبارسنجی ایمیل‌ها را توسط ویژگی استاندارد pattern نیز مدیریت کرد، اما جهت بررسی نحوه‌ی انتقال آن به یک اعتبارسنج سفارشی، کار را با ایجاد یک دایرکتیو مخصوص آن ادامه می‌دهیم:
 >ng g d CustomValidators/EmailValidator -m custom-validators.module
این دستور علاوه بر ایجاد فایل جدید email-validator.directive.ts و تکمیل ساختار ابتدایی آن، کار به روز رسانی custom-validators.module.ts را نیز انجام می‌دهد. در این حالت به صورت خودکار قسمت declarations این ماژول با EmailValidatorDirective مقدار دهی می‌شود.
در ادامه کدهای کامل این اعتبارسنج سفارشی را مشاهده می‌کنید:
import { Directive } from "@angular/core";
import { AbstractControl, NG_VALIDATORS, Validator } from "@angular/forms";

@Directive({
  selector:
    "[appEmailValidator][formControlName],[appEmailValidator][formControl],[appEmailValidator][ngModel]",
  providers: [
    {
      provide: NG_VALIDATORS,
      useExisting: EmailValidatorDirective,
      multi: true
    }
  ]
})
export class EmailValidatorDirective implements Validator {
  validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any } {
    const emailRegex = /\w+([-+.']\w+)*@\w+([-.]\w+)*\.\w+([-.]\w+)*/;
    const valid = emailRegex.test(element.value);
    return valid ? null : { appEmailValidator: true };
  }
}
توضیحات تکمیلی:
- علت تعریف این اعتبارسنج به صورت یک دایرکتیو جدید این است که بتوان selector آن‌را همانند ویژگی‌های HTML، به فیلد ورودی اضافه کرد:
<input #email="ngModel" required appEmailValidator type="text" class="form-control" 
name="email" [(ngModel)]="model.email">

- روش تعریف selector آن اندکی متفاوت است:
selector:
"[appEmailValidator][formControlName],[appEmailValidator][formControl],[appEmailValidator][ngModel]",
در اینجا مطابق https://angular.io/guide/styleguide#style-02-08 توصیه شده‌است که:
الف) نام دایرکتیو باید با یک پیشوند شروع شود و این پیشوند در فایل angular-cli.json. به app تنظیم شده‌است:
"apps": [
{
   // ...
   "prefix": "app",
این مساله در جهت مشخص کردن سفارشی بودن این دایرکتیو و همچنین کاهش احتمال تکرار نام‌ها توصیه شده‌است.
ب) در اینجا formControlName، formControl و ngModel قید شده‌ی در کنار نام selector این دایرکتیو را نیز مشاهده می‌کنید. وجود آن‌ها به این معنا است که کلاس این دایرکتیو، به المان‌هایی که به آن‌ها ویژگی appEmailValidator اضافه شده‌است و همچنین آن المان‌ها از یکی از سه نوع ذکر شده هستند، اعمال می‌شود و در سایر موارد بی‌اثر خواهد بود. البته ذکر این سه نوع، اختیاری است و صرفا می‌توان نوشت:
 selector: "[appEmailValidator]"

- پس از آن قسمت providers را مشاهده می‌کنید:
  providers: [
    {
      provide: NG_VALIDATORS,
      useExisting: EmailValidatorDirective,
      multi: true
    }
کار قسمت multi آن این است که EmailValidatorDirective (یا همان کلاس جاری) را به لیست NG_VALIDATORS توکار (اعتبارسنج‌های توکار مبتنی بر قالب‌ها) اضافه می‌کند و سبب بازنویسی هیچ موردی نخواهد شد. بنابراین وجود این قسمت در جهت تکمیل تامین کننده‌های توکار Angular ضروری است.

- سپس پیاده سازی اینترفیس توکار Validator را مشاهده می‌کنید:
 export class EmailValidatorDirective implements Validator {
این اینترفیس جزو مجموعه‌ی فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها است و از آن جهت نوشتن اعتبارسنج‌های سفارشی می‌توان استفاده کرد.
برای پیاده سازی این اینترفیس، نیاز است متد اجباری ذیل را نیز افزود و تکمیل کرد:
 validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any }
کار این متد این است که المانی را که appEmailValidator به آن اعمال شده‌است، به عنوان پارامتر متد validate در اختیار کلاس جاری قرار می‌دهد. به این ترتیب می‌توان برای مثال به مقدار آن دسترسی یافت و سپس منطق سفارشی را پیاده سازی و یک خروجی key/value را بازگشت داد.
validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any } {
  const emailRegex = /\w+([-+.']\w+)*@\w+([-.]\w+)*\.\w+([-.]\w+)*/;
  const valid = emailRegex.test(element.value);
  return valid ? null : { appEmailValidator: true };
}
برای مثال در اینجا مقدار فیلد ایمیل element.value توسط عبارت باقاعده‌ی نوشته شده بررسی می‌شود. اگر با این الگو انطباق داشته باشد، نال بازگشت داده می‌شود (اعلام عدم وجود مشکلی در اعتبارسنجی) و اگر خیر، یک شیء key/value دلخواه را می‌توان بازگشت داد.

- اکنون که این دایرکتیو جدید طراحی و ثبت شده‌است (در قسمت declarations فایل custom-validators.module.ts)، تنها کافی است selector آن‌را به المان ورودی مدنظر اعمال کنیم تا کار اعتبارسنجی آن‌را به صورت خودکار مدیریت کند:
<input #email="ngModel" required appEmailValidator type="text" class="form-control"
name="email" [(ngModel)]="model.email">


نحوه‌ی طراحی خروجی متد validate

هنگام پیاده سازی متد validate اینترفیس Validator، هیچ قالب خاصی برای خروجی آن درنظر گرفته نشده‌است و همینقدر که این خروجی یک شیء key/value باشد، کفایت می‌کند. برای مثال اگر اعتبارسنج استاندارد required با شکست مواجه شود، یک چنین شی‌ءایی را بازگشت می‌دهد:
 { required:true }
و یا اگر اعتبارسنج استاندارد minlength باشکست مواجه شود، اطلاعات بیشتری را در قسمت مقدار این کلید بازگشتی، ارائه می‌دهد:
{ minlength : {
     requiredLength : 3,
     actualLength : 1
   }
}
در کل اینکه چه چیزی را بازگشت دهید، بستگی به طراحی مدنظر شما دارد؛ برای نمونه در اینجا appEmailValidator (یک کلید و نام دلخواه است و هیچ الزامی ندارد که با نام selector این دایرکتیو یکی باشد)، به true تنظیم شده‌است:
 { appEmailValidator: true }
بنابراین شرط تامین نوع خروجی، برقرار است. علت true بودن آن نیز مورد ذیل است:
<div class="alert alert-danger"  *ngIf="email.errors.appEmailValidator">
The entered email is not valid.
</div>
در اینجا اگر false را بازگشت دهیم، هرچند email.errors دارای کلید جدید appEmailValidator شده‌است، اما ngIf سبب رندر خطای اعتبارسنجی «ایمیل وارد شده معتبر نیست.» به علت false بودن نتیجه‌ی نهایی، نمی‌شود. یا حتی می‌توان بجای true یک رشته و یا یک شیء با توضیحات بیشتری را نیز تنظیم کرد؛ چون value این key/value به any تنظیم شده‌است و هر چیزی را می‌پذیرد.
از دیدگاه اعتبارسنج فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها، همینقدر که آرایه‌ی email.errors دارای عضو و کلید جدیدی شد، کار به پایان رسیده‌است و اعتبارسنجی المان را شکست خورده ارزیابی می‌کند. مابقی آن، اطلاعاتی است که برنامه نویس ارائه می‌دهد (بر اساس نیازهای نمایشی برنامه).


تهیه اعتبارسنج سفارشی مقایسه‌ی کلمات عبور با یکدیگر

در طراحی کلاس User که معادل فیلدهای فرم ثبت نام کاربران است، دو خاصیت کلمه‌ی عبور و تائید کلمه‌ی عبور را مشاهده می‌کنید:
public password: string = "",
public confirmPassword: string = ""
Angular به همراه اعتبارسنج توکاری برای بررسی یکی بودن این دو نیست. به همین جهت نمونه‌ی سفارشی آن‌را همانند EmailValidatorDirective فوق تهیه می‌کنیم. ابتدا یک دایرکتیو جدید را به نام EqualValidator به ماژول custom-validators اضافه می‌کنیم:
 >ng g d CustomValidators/EqualValidator -m custom-validators.module
که سبب ایجاد فایل جدید equal-validator.directive.ts و به روز رسانی قسمت declarations فایل custom-validators.module.ts با EqualValidatorDirective نیز می‌شود.

در ادامه کدهای کامل آن‌را در ذیل مشاهده می‌کنید:
import { Directive, Attribute } from "@angular/core";
import { Validator, AbstractControl, NG_VALIDATORS } from "@angular/forms";

@Directive({
  selector:
    "[appValidateEqual][formControlName],[appValidateEqual][formControl],[appValidateEqual][ngModel]",
  providers: [
    {
      provide: NG_VALIDATORS,
      useExisting: EqualValidatorDirective,
      multi: true
    }
  ]
})
export class EqualValidatorDirective implements Validator {
  constructor(@Attribute("compare-to") public compareToControl: string) {}

  validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any } {
    const selfValue = element.value;
    const otherControl = element.root.get(this.compareToControl);

    console.log("EqualValidatorDirective", {
       thisControlValue: selfValue,
       otherControlValue: otherControl ? otherControl.value : null
    });

    if (otherControl && selfValue !== otherControl.value) {
      return {
        appValidateEqual: true // Or a string such as 'Password mismatch.' or an abject.
      };
    }

    if (
      otherControl &&
      otherControl.errors &&
      selfValue === otherControl.value
    ) {
      delete otherControl.errors["appValidateEqual"];
      if (!Object.keys(otherControl.errors).length) {
        otherControl.setErrors(null);
      }
    }

    return null;
  }
}
توضیحات تکمیلی:
- قسمت آغازین این اعتبارسنج سفارشی، مانند توضیحات EmailValidatorDirective است که در ابتدای بحث عنوان شد. این کلاس به یک Directive مزین شده‌است تا بتوان selector آن‌را به المان‌های HTML ایی فرم افزود (برای مثال در اینجا به دو فیلد ورود کلمات عبور). قسمت providers آن نیز تنظیم شده‌است تا EqualValidatorDirective جاری به لیست توکار NG_VALIDATORS اضافه شود.
- در ابتدای کار، پیاده سازی اینترفیس Validator، همانند قبل انجام شده‌است؛ اما چون در اینجا می‌خواهیم نام فیلدی را که قرار است کار مقایسه را با آن انجام دهیم نیز دریافت کنیم، ابتدا یک Attribute و سپس یک پارامتر و خاصیت عمومی دریافت کننده‌ی مقدار آن‌را نیز افزوده‌ایم:
export class EqualValidatorDirective implements Validator {
  constructor(@Attribute("compare-to") public compareToControl: string) {}
به این ترتیب زمانیکه قرار است فیلد کلمه‌ی عبور را تعریف کنیم، ابتدا ویژگی appValidateEqual یا همان selector این اعتبارسنج به آن اضافه شده‌است تا کار فعال سازی ابتدایی صورت گیرد:
<input #password="ngModel" required type="password" class="form-control"
appValidateEqual compare-to="confirmPassword" name="password" [(ngModel)]="model.password">
سپس Attribute یا ویژگی به نام compare-to نیز تعریف شده‌است. این compare-to همان نامی است که به Attribute@ نسبت داده شده‌است. سپس مقداری که به این ویژگی نسبت داده می‌شود، توسط خاصیت compareToControl دریافت خواهد شد.
در اینجا محدودیتی هم از لحاظ تعداد ویژگی‌ها نیست و اگر قرار است این اعتبارسنج اطلاعات بیشتری را نیز دریافت کند می‌توان ویژگی‌های بیشتری را به سازنده‌ی آن نسبت داد.

یک نکته: می‌توان نام این ویژگی را با نام selector نیز یکی انتخاب کرد. به این ترتیب ذکر نام ویژگی آن، هم سبب فعال شدن اعتبارسنج و هم نسبت دادن مقداری به آن، سبب مقدار دهی خاصیت متناظر با آن، در سمت کلاس اعتبارسنج می‌گردد.

- در ابتدای این اعتبارسنج، نحوه‌ی دسترسی به مقدار یک کنترل دیگر را نیز مشاهده می‌کنید:
export class EqualValidatorDirective implements Validator {
  constructor(@Attribute("compare-to") public compareToControl: string) {}

  validate(element: AbstractControl): { [key: string]: any } {
    const selfValue = element.value;
    const otherControl = element.root.get(this.compareToControl);

    console.log("EqualValidatorDirective", {
       thisControlValue: selfValue,
       otherControlValue: otherControl ? otherControl.value : null
    });
در اینجا element.value مقدار المان یا کنترل HTML جاری است که appValidateEqual به آن اعمال شده‌است.
بر اساس مقدار خاصیت compareToControl که از ویژگی compare-to دریافت می‌شود، می‌توان به کنترل دوم، توسط element.root.get دسترسی یافت.

- در ادامه‌ی کار، مقایسه‌ی ساده‌ای را مشاهده می‌کنید:
    if (otherControl && selfValue !== otherControl.value) {
      return {
        appValidateEqual: true // Or a string such as 'Password mismatch.' or an abject.
      };
    }
اگر کنترل دوم یافت شد و همچنین مقدار آن با مقدار کنترل جاری یکی نبود، همان شیء key/value مورد انتظار متد validate، در جهت اعلام شکست اعتبارسنجی بازگشت داده می‌شود.

- در پایان کدهای متد validate، چنین تنظیمی نیز قرار گرفته‌است:
    if (otherControl && otherControl.errors && selfValue === otherControl.value) {
      delete otherControl.errors["appValidateEqual"];
      if (!Object.keys(otherControl.errors).length) {
        otherControl.setErrors(null);
      }
    }

    return null;
اعتبارسنج تعریف شده، فقط به کنترلی که هم اکنون در حال کار با آن هستیم اعمال می‌شود. اگر پیشتر کلمه‌ی عبوری را وارد کرده باشیم و سپس به فیلد تائید آن مراجعه کنیم، وضعیت اعتبارسنجی فیلد کلمه‌ی عبور قبلی به حالت غیرمعتبر تنظیم شده‌است. اما پس از تکمیل فیلد تائید کلمه‌ی عبور، هرچند وضعیت فیلد جاری معتبر است، اما هنوز وضعیت فیلد قبلی غیرمعتبر می‌باشد. برای رفع این مشکل، ابتدا کلید دلخواه appValidateEqual را از آن حذف می‌کنیم (همان کلیدی است که پیشتر در صورت مساوی نبودن مقدار فیلدها بازگشت داده شده‌است). حذف این کلید سبب نال شدن آرایه‌ی errors یک شیء نمی‌شود و همانطور که پیشتر عنوان شد، Angular تنها به همین مورد توجه می‌کند. بنابراین در ادامه کار، setErrors یا تنظیم آرایه‌ی errors به نال هم انجام شده‌است. در اینجا است که Angular فیلد دوم را نیز معتبر ارزیابی خواهد کرد.


تکمیل کامپوننت فرم ثبت نام کاربران

اکنون user-register.component.ts را که در ابتدای بحث اضافه کردیم، چنین تعاریفی را پیدا می‌کند:
import { NgForm } from "@angular/forms";
import { User } from "./../user";
import { Component, OnInit } from "@angular/core";

@Component({
  selector: "app-user-register",
  templateUrl: "./user-register.component.html",
  styleUrls: ["./user-register.component.css"]
})
export class UserRegisterComponent implements OnInit {
  model = new User();

  constructor() {}

  ngOnInit() {}

  submitForm(form: NgForm) {
    console.log(this.model);
    console.log(form.value);
  }
}
در اینجا تنها کار مهمی که انجام شده‌است، ارائه‌ی خاصیت عمومی مدل، جهت استفاده‌ی از آن در قالب HTML ایی این کامپوننت است. بنابراین به فایل user-register.component.html مراجعه کرده و آن‌را نیز به صورت ذیل تکمیل می‌کنیم:

ابتدای فرم
<div class="container">
  <h3>Registration Form</h3>
  <form #form="ngForm" (submit)="submitForm(form)" novalidate>
در اینجا novalidate اضافه شده‌است تا اعتبارسنجی توکار مرورگرها با اعتبارسنجی سفارشی فرم جاری تداخل پیدا نکند. همچنین توسط یک template reference variable به وهله‌ای از فرم دسترسی یافته و آن‌را به متد submitForm کامپوننت ارسال کرده‌ایم.

تکمیل قسمت ورود نام کاربری

    <div class="form-group" [class.has-error]="username.invalid && username.touched">
      <label class="control-label">User Name</label>
      <input #username="ngModel" required maxlength="8" minlength="4" type="text"
        class="form-control" name="username" [(ngModel)]="model.username">
      <div *ngIf="username.invalid && username.touched">
        <div class="alert alert-info">
          errors: {{ username.errors | json }}
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="username.errors.required">
          username is required.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="username.errors.minlength">
          username should be minimum {{username.errors.minlength.requiredLength}} characters.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="username.errors.maxlength">
          username should be max {{username.errors.maxlength.requiredLength}} characters.
        </div>
      </div>
    </div>
اعتبارسنجی فیلد نام کاربری شامل سه قسمت بررسی errors.required، errors.minlength و errors.maxlength است.


تکمیل قسمت ورود ایمیل

    <div class="form-group" [class.has-error]="email.invalid && email.touched">
      <label class="control-label">Email</label>
      <input #email="ngModel" required appEmailValidator type="text" class="form-control"
        name="email" [(ngModel)]="model.email">
      <div *ngIf="email.invalid && email.touched">
        <div class="alert alert-info">
          errors: {{ email.errors | json }}
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="email.errors.required">
          email is required.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="email.errors.appEmailValidator">
          The entered email is not valid.
        </div>
      </div>
    </div>
در اینجا نحوه‌ی استفاده‌ی از دایرکتیو جدید appEmailValidator را ملاحظه می‌کنید. این دایرکتیو ابتدا به المان فوق متصل و سپس نتیجه‌ی آن در قسمت ngIf، برای نمایش خطای متناظری بررسی شده‌است.


تکمیل قسمت‌های ورود کلمه‌ی عبور و تائید آن

    <div class="form-group" [class.has-error]="password.invalid && password.touched">
      <label class="control-label">Password</label>
      <input #password="ngModel" required type="password" class="form-control"
        appValidateEqual compare-to="confirmPassword" name="password" [(ngModel)]="model.password">
      <div *ngIf="password.invalid && password.touched">
        <div class="alert alert-info">
          errors: {{ password.errors | json }}
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="password.errors.required">
          password is required.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="password.errors.appValidateEqual">
          Password mismatch. Please complete the confirmPassword .
        </div>
      </div>
    </div>

    <div class="form-group" [class.has-error]="confirmPassword.invalid && confirmPassword.touched">
      <label class="control-label">Retype password</label>
      <input #confirmPassword="ngModel" required type="password" class="form-control"
        appValidateEqual compare-to="password" name="confirmPassword" [(ngModel)]="model.confirmPassword">
      <div *ngIf="confirmPassword.invalid && confirmPassword.touched">
        <div class="alert alert-info">
          errors: {{ confirmPassword.errors | json }}
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="confirmPassword.errors.required">
          confirmPassword is required.
        </div>
        <div class="alert alert-danger"  *ngIf="confirmPassword.errors.appValidateEqual">
          Password mismatch.
        </div>
      </div>
    </div>
در اینجا نحوه‌ی اعمال دایرکتیو جدید appValidateEqual و همچنین ویژگی compare-to آن‌را به فیلدهای کلمه‌ی عبور و تائید آن مشاهده می‌کنید.
همچنین خروجی آن نیز در قسمت ngIf آخر بررسی شده‌است و سبب نمایش خطای اعتبارسنجی متناسبی می‌شود.


تکمیل انتهای فرم

    <button class="btn btn-primary" [disabled]="form.invalid" type="submit">Ok</button>
  </form>
</div>
در اینجا بررسی می‌شود که آیا فرم معتبر است یا خیر. اگر خیر، دکمه‌ی submit آن غیرفعال می‌شود و برعکس.



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: angular-template-driven-forms-lab-08.zip
برای اجرای آن فرض بر این است که پیشتر Angular CLI را نصب کرده‌اید. سپس به ریشه‌ی پروژه وارد شده و دو پنجره‌ی کنسول مجزا را باز کنید. در اولی دستورات
>npm install
>ng build --watch
و در دومی دستورات ذیل را اجرا کنید:
>dotnet restore
>dotnet watch run
اکنون می‌توانید برنامه را در آدرس http://localhost:5000 مشاهده و اجرا کنید.
مطالب
امکان انجام محاسبات سمت کلاینت در EF Core
در دنیای NET. همواره دو نوع LINQ وجود داشته داشته است: LINQ to Objects و ... مابقی.  در حالت اول با <IEnumerable<T‌ها کار می‌کنیم که تمام عملیات در حافظه انجام می‌شود و در مابقی حالات یک <IQueryable<T وجود دارد که عبارت حاصل از آن جهت کاربردهای مختلفی به زبان‌های متفاوتی مانند SQL ترجمه می‌شوند. در هر دو حالت کلی، Syntax نهایی یکی است و تنها اگر به منبع داده‌ی آن‌ها دقت کنیم، می‌توانیم نوع آن‌ها را تشخیص دهیم. برای نمونه کوئری ذیل بر اساس منبع Blogs است که می‌تواند LINQ to Objects باشد و یا حالت <Queryable<Blog که قرار است به زبانی مشخص ترجمه شود:
var blogs = from blog in Blogs
   where blog.Name.Contains("Development")
   select blog;
اکنون فرض کنید که این عبارت قرار است به SQL ترجمه شده و سپس بر روی یک بانک اطلاعاتی اجرا شود. در این حالت مفسر LINQ باید بداند که متد Contains را چگونه به معادل SQL آن ترجمه کند و این ترجمه می‌تواند بر اساس بانک‌های اطلاعاتی مختلف، متفاوت نیز باشد. اما در حالت LINQ to Objects یک چنین مشکلی وجود ندارد و این ترجمه مستقیما بر روی متد Contains کلاس string انجام می‌شود.
اما اکنون چطور؟
var blogs = from blog in Blogs
   where blog.Name.ComputeHash() == 0
   select blog;
فرض کنید یک متد الحاقی را به نام ComputeHash به کلاس string اضافه کرده‌ایم. یک چنین کوئری را اگر بر روی EF 6.x اجرا کنیم، برنامه با یک استثناء متوقف خواهد شد؛ چون امکان ترجمه‌ی متد ComputeHash را به معادل SQL آن ندارد؛ اما EF Core برای انجام یک چنین کوئری‌هایی بهبود یافته‌است که به آن، محاسبات سمت کلاینت گفته می‌شود.


یک مثال: بررسی تاثیر ارزیابی‌های سمت کلاینت در EF Core

فرض کنید ساختار جدول بلاگ‌ها به صورت زیر است:
public class Blog
{
   public int BlogId { get; set; }
   public string Url { get; set; }  
}
همچنین یک متد الحاقی را به نام ComputeHash به صورت ذیل تعریف کرده‌ایم:
    public static class StringExtensions
    {
        public static int ComputeHash(this string str)
        {
            var hash = 0;
            foreach (var ch in str)
            {
                hash += (int)ch;
            }
            return hash;
        }
    }
اکنون می‌خواهیم بلاگ‌هایی را پیدا کنیم که Hash مربوط به Url آن‌ها بیشتر از 10 است (صرفا جهت نمایش این قابلیت جدید):
using (var context = new BloggingContext())
{
   var blogs = context.Blogs
     .Where(blog => blog.Url.ComputeHash() >= 10)
     .ToList();
   Console.WriteLine(blogs.First().Url);
}
اگر این کوئری را اجرا کنیم، یک چنین خروجی SQL ایی تولید خواهد شد و همچنین برنامه کرش هم نمی‌کند:
SELECT [blog].[BlogId], [blog].[Url]
   FROM [Blogs] AS [blog]
به این معنا که در ارزیابی‌های سمت کلاینت:
الف) مفسر LINQ در EF Core، شروع به ارزیابی کوئری نوشته شده می‌کند و هرجائیکه متدی را یافت و از درک آن عاجز بود (معادل SQL ایی را برای آن نیافت)، آن‌را از کوئری حذف می‌کند.
ب) کوئری SQL نهایی بدون متد ComputeHash بر روی بانک اطلاعاتی اجرا شده و نتیجه به سمت کلاینت بازگشت داده می‌شود. به همین جهت است که در خروجی SQL فوق خبری از متد ComputeHash نیست.
ج) اکنون که EF Core اطلاعات لازم را از سمت سرور دریافت کرده‌است، متد ComputeHash را در سمت کلاینت بر روی این نتیجه‌ی دریافتی اعمال می‌کند. یعنی مرحله‌ی آخر همان LINQ to Objects متداول خواهد بود.
به این ترتیب است که EF Core قابلیت اجرای هر نوع متدی را که معادل SQL ایی برای آن وجود ندارد، خواهد یافت.


چگونه متوجه شویم که ارزیابی سمت کلاینت رخ داده‌است؟

EF Core این قابلیت را دارد تا گزارش کاملی را از ارزیابی‌های سمت کلاینت صورت گرفته ارائه دهد. هرچند در مثال فوق متد الحاقی ComputeHash بسیار واضح است، اما برای نمونه متد string.Join نیز معادل SQL ایی ندارد:
var idUrls = context.Blogs
   .Select(b => new
   {
      IdUrlString = string.Join(", ", b.BlogId, b.Url),
   }).ToList();
این مثال بدون مشکل توسط EF Core و قابلیت جدید ارزیابی سمت کلاینت آن اجرا می‌شود، اما بهتر است از وقوع یک چنین رخ‌دادهایی مطلع شویم:
    public class BloggingContext : DbContext
    {
        public BloggingContext()
        { }

        public BloggingContext(DbContextOptions options)
            : base(options)
        { }

        public DbSet<Blog> Blogs { get; set; }

        protected override void OnConfiguring(DbContextOptionsBuilder optionsBuilder)
        {
            if (!optionsBuilder.IsConfigured)
            {
                optionsBuilder.UseSqlServer(@"Server=(localdb)\mssqllocaldb;Database=Demo.ClientSideEvaluation;Trusted_Connection=True;");
                optionsBuilder.ConfigureWarnings(warnings =>
                {
                    warnings.Log(CoreEventId.IncludeIgnoredWarning);
                    warnings.Log(RelationalEventId.QueryClientEvaluationWarning);
                });
            }
        }
    }
برای این منظور تنها کافی است درخواست فعالسازی لاگ کردن QueryClientEvaluationWarning را در قسمت ConfigureWarnings آن ارائه دهیم. در این حالت اگر برنامه را مجددا اجرا کنیم، ابتدا یک چنین خروجی لاگ می‌شود:
 warn: Microsoft.EntityFrameworkCore.Query[200500]
The LINQ expression 'where ([blog].Url.ComputeHash() >= 10)' could not be translated and will be evaluated locally.
عنوان کرده‌است که قابلیت ترجمه‌ی ComputeHash را به SQL نداشته و آن‌را در نهایت به صورت محلی و در سمت کلاینت محاسبه می‌کند.

اگر می‌خواهید ارزیابی سمت کلاینت را ممنوع کنید، در تنظیمات فوق warnings.Log را به warnings.Throw تغییر دهید. این مورد سبب خواهد شد تا اگر برنامه به این نوع ارزیابی‌ها رسید، با یک استثناء متوقف شود (شبیه به حالت EF 6.x).


تاثیر ارزیابی‌های سمت کلاینت بر روی کارآیی برنامه

هرچند قابلیت ارزیابی‌های سمت کلاینت بسیار مفید است اما باید دقت داشت:
الف) در این حالت چون ابتدا متدهایی که قابلیت ارزیابی در سمت سرور را دارا نیستند، حذف خواهند شد، ممکن است تمام رکوردها به سمت کلاینت بازگشت داده شده و سپس فیلترینگ نهایی در سمت کلاینت صورت گیرد. مانند مثال محاسبه‌ی hash که در SQL تولیدی آن، خبری از قسمت where نیست و این شرط در انتهای کار، در سمت کلاینت و به صورت LINQ to Objects اعمال می‌شود.
ب) این قابلیت ممکن است برنامه نویس‌ها را از تفکر در مورد یافتن روش‌های محاسباتی سمت سرور دور کند. برای مثال هر چند مثال string.Join نوشته شده در سمت کلاینت محاسبه خواهد شد و این کوئری بدون مشکل اجرا می‌شود، اما اگر آن‌را به صورت ذیل جایگزین کنیم:
var idUrls2 = context.Blogs
   .Select(b => new
   {
     IdUrlString = b.BlogId + "," + b.Url
   }).ToList();
اینبار به یک خروجی SQL قابل محاسبه‌ی در سمت سرور، خواهیم رسید:
SELECT (CAST([b].[BlogId] AS nvarchar(max)) + N',') + [b].[Url] AS [IdUrlString]
FROM [Blogs] AS [b]
به همین جهت حداقل لاگ کردن ارزیابی‌های سمت کلاینت را روشن کنید تا از وقوع یک چنین مسایلی مطلع گردید.


کدهای کامل این مثال را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: ClientSideEvaluation.zip
اشتراک‌ها
TypeScript 3.8 RC منتشر شد
class Person {
    #name: string

    constructor(name: string) {
        this.#name = name;
    }

    greet() {
        console.log(`Hello, my name is ${this.#name}!`);
    }
}

let jeremy = new Person("Jeremy Bearimy");

jeremy.#name
//     ~~~~~
// Property '#name' is not accessible outside class 'Person'
// because it has a private identifier.
TypeScript 3.8 RC منتشر شد
مطالب
تولید هدرهای Content Security Policy توسط ASP.NET Core برای برنامه‌های Angular
پیشتر مطلب «افزودن هدرهای Content Security Policy به برنامه‌های ASP.NET» را در این سایت مطالعه کرده‌اید. در اینجا قصد داریم معادل آن‌را برای ASP.NET Core تهیه کرده و همچنین نکات مرتبط با برنامه‌های Angular را نیز در آن لحاظ کنیم.


تهیه میان افزار افزودن هدرهای Content Security Policy

کدهای کامل این میان افزار را در ادامه مشاهده می‌کنید:
using System.Threading.Tasks;
using Microsoft.AspNetCore.Builder;
using Microsoft.AspNetCore.Http;

namespace AngularTemplateDrivenFormsLab.Utils
{
    public class ContentSecurityPolicyMiddleware
    {
        private readonly RequestDelegate _next;

        public ContentSecurityPolicyMiddleware(RequestDelegate next)
        {
            _next = next;
        }

        public Task Invoke(HttpContext context)
        {
            context.Response.Headers.Add("X-Frame-Options", "SAMEORIGIN");
            context.Response.Headers.Add("X-Xss-Protection", "1; mode=block");
            context.Response.Headers.Add("X-Content-Type-Options", "nosniff");

            string[] csp =
            {
              "default-src 'self'",
              "style-src 'self' 'unsafe-inline'",
              "script-src 'self' 'unsafe-inline' 'unsafe-eval'",
              "font-src 'self'",
              "img-src 'self' data:",
              "connect-src 'self'",
              "media-src 'self'",
              "object-src 'self'",
              "report-uri /api/CspReport/Log" //TODO: Add api/CspReport/Log
            };
            context.Response.Headers.Add("Content-Security-Policy", string.Join("; ", csp));
            return _next(context);
        }
    }

    public static class ContentSecurityPolicyMiddlewareExtensions
    {
        /// <summary>
        /// Make sure you add this code BEFORE app.UseStaticFiles();,
        /// otherwise the headers will not be applied to your static files.
        /// </summary>
        public static IApplicationBuilder UseContentSecurityPolicy(this IApplicationBuilder builder)
        {
            return builder.UseMiddleware<ContentSecurityPolicyMiddleware>();
        }
    }
}
که نحوه‌ی استفاده از آن در کلاس آغازین برنامه به صورت ذیل خواهد بود:
public void Configure(IApplicationBuilder app)
{
   app.UseContentSecurityPolicy();

توضیحات تکمیلی

افزودن X-Frame-Options
 context.Response.Headers.Add("X-Frame-Options", "SAMEORIGIN");
از هدر X-FRAME-OPTIONS، جهت منع نمایش و رندر سایت جاری، در iframeهای سایت‌های دیگر استفاده می‌شود. ذکر مقدار SAMEORIGIN آن، به معنای مجاز تلقی کردن دومین جاری برنامه است.


افزودن X-Xss-Protection
 context.Response.Headers.Add("X-Xss-Protection", "1; mode=block");
تقریبا تمام مرورگرهای امروزی قابلیت تشخیص حملات XSS را توسط static analysis توکار خود دارند. این هدر، آنالیز اجباری XSS را فعال کرده و همچنین تنظیم حالت آن به block، نمایش و رندر قسمت مشکل‌دار را به طور کامل غیرفعال می‌کند.


افزودن X-Content-Type-Options
 context.Response.Headers.Add("X-Content-Type-Options", "nosniff");
وجود این هدر سبب می‌شود تا مرورگر، حدس‌زدن نوع فایل‌ها، درخواست‌ها و محتوا را کنار گذاشته و صرفا به content-type ارسالی توسط سرور اکتفا کند. به این ترتیب برای مثال امکان لینک کردن یک فایل غیرجاوا اسکریپتی و اجرای آن به صورت کدهای جاوا اسکریپت، چون توسط تگ script ذکر شده‌است، غیرفعال می‌شود. در غیراینصورت مرورگر هرچیزی را که توسط تگ script به صفحه لینک شده باشد، صرف نظر از content-type واقعی آن، اجرا خواهد کرد.


افزودن Content-Security-Policy
string[] csp =
            {
              "default-src 'self'",
              "style-src 'self' 'unsafe-inline'",
              "script-src 'self' 'unsafe-inline' 'unsafe-eval'",
              "font-src 'self'",
              "img-src 'self' data:",
              "connect-src 'self'",
              "media-src 'self'",
              "object-src 'self'",
              "report-uri /api/CspReport/Log" //TODO: Add api/CspReport/Log
            };
context.Response.Headers.Add("Content-Security-Policy", string.Join("; ", csp));
وجود این هدر، تزریق کدها و منابع را از دومین‌های دیگر غیرممکن می‌کند. برای مثال ذکر self در اینجا به معنای مجاز بودن الصاق و اجرای اسکریپت‌ها، شیوه‌نامه‌ها، تصاویر و اشیاء، صرفا از طریق دومین جاری برنامه است و هرگونه منبعی که از دومین‌های دیگر به برنامه تزریق شود، قابلیت اجرایی و یا نمایشی نخواهد داشت.

در اینجا ذکر unsafe-inline و unsafe-eval را مشاهده می‌کنید. برنامه‌های Angular به همراه شیوه‌نامه‌های inline و یا بکارگیری متد eval در مواردی خاص هستند. اگر این دو گزینه ذکر و فعال نشوند، در کنسول developer مرورگر، خطای بلاک شدن آن‌ها را مشاهده کرده و همچنین برنامه از کار خواهد افتاد.

یک نکته: با فعالسازی گزینه‌ی aot-- در حین ساخت برنامه، می‌توان unsafe-eval را نیز حذف کرد.


استفاده از فایل web.config برای تعریف SameSite Cookies

یکی از پیشنهادهای اخیر ارائه شده‌ی جهت مقابله‌ی با حملات CSRF و XSRF، قابلیتی است به نام  Same-Site Cookies. به این ترتیب مرورگر، کوکی سایت جاری را به همراه یک درخواست ارسال آن به سایت دیگر، پیوست نمی‌کند (کاری که هم اکنون با درخواست‌های Cross-Site صورت می‌گیرد). برای رفع این مشکل، با این پیشنهاد امنیتی جدید، تنها کافی است SameSite، به انتهای کوکی اضافه شود:
 Set-Cookie: sess=abc123; path=/; SameSite

نگارش‌های بعدی ASP.NET Core، ویژگی SameSite را نیز به عنوان CookieOptions لحاظ کرده‌اند. همچنین یک سری از کوکی‌های خودکار تولیدی توسط آن مانند کوکی‌های anti-forgery به صورت خودکار با این ویژگی تولید می‌شوند.
اما مدیریت این مورد برای اعمال سراسری آن، با کدنویسی میسر نیست (مگر اینکه مانند نگارش‌های بعدی ASP.NET Core پشتیبانی توکاری از آن صورت گیرد). به همین جهت می‌توان از ماژول URL rewrite مربوط به IIS برای افزودن ویژگی SameSite به تمام کوکی‌های تولید شده‌ی توسط سایت، کمک گرفت. برای این منظور تنها کافی است فایل web.config را ویرایش کرده و موارد ذیل را به آن اضافه کنید:
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<configuration>
  <system.webServer>
    <rewrite>
      <outboundRules>
        <clear />
        <!-- https://scotthelme.co.uk/csrf-is-dead/ -->
        <rule name="Add SameSite" preCondition="No SameSite">
          <match serverVariable="RESPONSE_Set_Cookie" pattern=".*" negate="false" />
          <action type="Rewrite" value="{R:0}; SameSite=lax" />
          <conditions></conditions>
        </rule>
        <preConditions>
          <preCondition name="No SameSite">
            <add input="{RESPONSE_Set_Cookie}" pattern="." />
            <add input="{RESPONSE_Set_Cookie}" pattern="; SameSite=lax" negate="true" />
          </preCondition>
        </preConditions>
      </outboundRules>
    </rewrite>
  </system.webServer>
</configuration>


لاگ کردن منابع بلاک شده‌ی توسط مرورگر در سمت سرور

اگر به هدر Content-Security-Policy دقت کنید، گزینه‌ی آخر آن، ذکر اکشن متدی در سمت سرور است:
   "report-uri /api/CspReport/Log" //TODO: Add api/CspReport/Log
با تنظیم این مورد، می‌توان موارد بلاک شده را در سمت سرور لاگ کرد. اما این اطلاعات ارسالی به سمت سرور، فرمت خاصی را دارند:
{
  "csp-report": {
    "document-uri": "http://localhost:5000/untypedSha",
    "referrer": "",
    "violated-directive": "script-src",
    "effective-directive": "script-src",
    "original-policy": "default-src 'self'; style-src 'self'; script-src 'self'; font-src 'self'; img-src 'self' data:; connect-src 'self'; media-src 'self'; object-src 'self'; report-uri /api/Home/CspReport",
    "disposition": "enforce",
    "blocked-uri": "eval",
    "line-number": 21,
    "column-number": 8,
    "source-file": "http://localhost:5000/scripts.bundle.js",
    "status-code": 200,
    "script-sample": ""
  }
}
به همین جهت ابتدا نیاز است توسط JsonProperty کتابخانه‌ی JSON.NET، معادل این خواص را تولید کرد:
    class CspPost
    {
        [JsonProperty("csp-report")]
        public CspReport CspReport { get; set; }
    }

    class CspReport
    {
        [JsonProperty("document-uri")]
        public string DocumentUri { get; set; }

        [JsonProperty("referrer")]
        public string Referrer { get; set; }

        [JsonProperty("violated-directive")]
        public string ViolatedDirective { get; set; }

        [JsonProperty("effective-directive")]
        public string EffectiveDirective { get; set; }

        [JsonProperty("original-policy")]
        public string OriginalPolicy { get; set; }

        [JsonProperty("disposition")]
        public string Disposition { get; set; }

        [JsonProperty("blocked-uri")]
        public string BlockedUri { get; set; }

        [JsonProperty("line-number")]
        public int LineNumber { get; set; }

        [JsonProperty("column-number")]
        public int ColumnNumber { get; set; }

        [JsonProperty("source-file")]
        public string SourceFile { get; set; }

        [JsonProperty("status-code")]
        public string StatusCode { get; set; }

        [JsonProperty("script-sample")]
        public string ScriptSample { get; set; }
    }
اکنون می‌توان بدنه‌ی درخواست را استخراج و سپس به این شیء ویژه نگاشت کرد:
namespace AngularTemplateDrivenFormsLab.Controllers
{
    [Route("api/[controller]")]
    public class CspReportController : Controller
    {
        [HttpPost("[action]")]
        [IgnoreAntiforgeryToken]
        public async Task<IActionResult> Log()
        {
            CspPost cspPost;
            using (var bodyReader = new StreamReader(this.HttpContext.Request.Body))
            {
                var body = await bodyReader.ReadToEndAsync().ConfigureAwait(false);
                this.HttpContext.Request.Body = new MemoryStream(Encoding.UTF8.GetBytes(body));
                cspPost = JsonConvert.DeserializeObject<CspPost>(body);
            }

            //TODO: log cspPost

            return Ok();
        }
    }
}
در اینجا نحوه‌ی استخراج Request.Body را به صورت خام را مشاهده می‌کنید. سپس توسط متد DeserializeObject کتابخانه‌ی JSON.NET، این رشته به شیء CspPost نگاشت شده‌است.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.