.NET Tips | جستجوها: نتایج مشابه «بومی‌سازی چیست؟»، صفحه: ۶۹

مطالب

شروع به کار با AngularJS 2.0 و TypeScript - قسمت ششم - کامپوننت‌های تو در تو

گاهی از اوقات جهت refactoring یک template بزرگ، بهتر است آن‌را به چند template کوچک خرد کرد و سپس از جمع آن‌ها به صورت یک template اصلی استفاده نمود. در این حالت نیاز است بین این زیر کامپوننت‌ها و کامپوننت‌های دربرگیرنده‌ی آن‌ها ارتباطات لازم را برقرار کرد.
تا اینجا در قسمت سوم، نحوه‌ی قراردادن یک کامپوننت را در کامپوننتی دیگر، توسط مقدار دهی خاصیت directives مزین کننده‌ی Component بررسی کردیم. همینقدر که یک کامپوننت دارای selector باشد، قابلیت قرارگرفتن در یک کامپوننت دیگر را دارد. اما چگونه باید بین این کامپوننت‌ها ارتباط برقرار کرد؟

تهیه کامپوننت نمایش ستاره‌ای امتیازهای محصولات

مثال نمایش لیست محصولات سری جاری، دارای ستون «5Star Rating» است. در این قسمت می‌خواهیم بجای نمایش عددی این امتیازها، کامپوننتی را طراحی کنیم که نماش ستاره‌ای آن‌ها را سبب شود. این کامپوننت باید بتواند یک مقدار ورودی، یا همان عدد امتیاز محصول را از کامپوننت دربرگیرنده‌ی آن دریافت کند. همچنین می‌خواهیم اگر کاربر بر روی این ستاره‌ها کلیک کرد، کامپوننت در برگیرنده را نیز مطلع سازیم.
در این مثال در فایل product-list.component.html چنین سطری تعریف شده‌است:

 <td>{{ product.starRating }}</td>

البته می‌توان در همینجا کدهای نمایش ستاره‌ای را بجای درج مقدار عددی آن قرار داد، اما ... قالب جاری را بیش از اندازه شلوغ خواهد کرد. به همین دلیل بهتر است نمایش آن‌را تبدیل به یک کامپوننت مجزا کرد. به علاوه در این حالت، قابلیت استفاده‌ی مجدد از آن در سایر کامپوننت‌ها نیز وجود خواهد داشت.
با توجه به اینکه کامپوننت نمایش ستاره‌ای امتیازها، قابلیت استفاده‌ی مجدد را دارد و الزامی ندارد که حتما در لیست محصولات، بکار گرفته شود، بهتر است محل تعریف آن‌را به خارج از پوشه‌ی products فعلی منتقل کنیم. برای مثال می‌توان پوشه‌ی app\shared را برای آن و تمامی کامپوننت‌های با قابلیت استفاده‌ی مجدد ایجاد کرد.

برای شروع، فایل جدید App\shared\star.component.ts را اضافه کنید؛ با کدهای کامل ذیل:

import { Component, OnChanges, Input, Output, EventEmitter } from 'angular2/core';
 
@Component({
    selector: 'ai-star',
    templateUrl: 'app/shared/star.component.html',
    styleUrls: ['app/shared/star.component.css']
})
export class StarComponent implements OnChanges {
    @Input() rating: number;
    starWidth: number;
    @Output() ratingClicked: EventEmitter<string> = new EventEmitter<string>();
 
    ngOnChanges(): void {
        this.starWidth = this.rating * 86 / 5;
    }
 
    onClick() {
        this.ratingClicked.emit(`The rating ${this.rating} was clicked!`);
    }
}

روش ساخت این کامپوننت نیز همانند سایر کامپوننت‌ها است و اصول کلی آن تفاوتی نمی‌کند. در اینجا نیز کلاسی وجود دارد که export شده و همچنین به Component مزین است. مقدار selector آن نیز به ai-star تنظیم شده‌است.
سپس مسیر template و مسیر فایل css ویژه‌ی آن، در تزئین کننده‌ی Component مشخص شده‌اند. محتوای کامل این دو فایل را در ذیل مشاهده می‌کنید:
الف) محتوای فایل App\shared\star.component.html

<div class="crop"
     [style.width.px]="starWidth"
     [title]="rating"
     (click)='onClick()'>
    <div style="width: 86px">
        <span class="glyphicon glyphicon-star"></span>
        <span class="glyphicon glyphicon-star"></span>
        <span class="glyphicon glyphicon-star"></span>
        <span class="glyphicon glyphicon-star"></span>
        <span class="glyphicon glyphicon-star"></span>
    </div>
</div>

ب) محتوای فایل App\shared\star.component.css

.crop {
    overflow: hidden;
}
 
div {
    cursor: pointer;
}

قالب star.component.html کار نمایش پنج ستاره را انجام می‌دهد. عرض کلی آن بر اساس مقدار خاصیت starWidth مشخص می‌شود و بر همین اساس، تعداد نمایان ستاره‌ها، مشخص خواهند شد. خاصیت starWidth به width این div بر حسب px، متصل شده‌است (property binding). همچنین خاصیت title این div نیز به مقدار rating متصل شده‌است و اگر بر روی آن کلیک شود، متد onClick را در کلاس متناظر با کامپوننت خود، فراخوانی خواهد کرد (event binding).

معرفی مقدماتی life cycle hooks در قسمت قبل صورت گرفت. در اینجا چون نیاز است به ازای هر بار رندر شدن این کامپوننت، عرض آن متفاوت باشد، بنابراین نیاز است راهی را پیدا کنیم تا بتوان مقدار خاصیت starWidth را متغیر کرد. به همین منظور از hook مخصوص این تغییرات یا همان OnChanges استفاده می‌شود. بنابراین باید کلاس این کامپوننت، اینترفیس OnChanges را پیاده سازی کند. پس از آن، importهای لازم جهت تعریف OnChanges به ابتدای فایل اضافه شده و همچنین متد ngOnChanges نیز جهت تکمیل کار پیاده سازی اینترفیس OnChanges، به کلاس جاری اضافه می‌شود.
کار متد ngOnChanges، تبدیل عدد امتیاز یک محصول، به عرض div نمایش ستاره‌ها است.

مکانیزم کار رخداد ngOnChanges و دریافت اطلاعات از والد

متد ngOnChanges، تنها به خواص ویژه‌ای به نام «input properties» واکنش نشان می‌دهد. اگر یک کامپوننت تو در توی قرار گرفته‌ی در یک کامپوننت دیگر، بخواهد اطلاعاتی را از والد خود دریافت کند، باید خاصیتی را در معرض دید آن دربرگیرنده قرار دهد. این کار توسط decorator ویژه‌ای به نام ()Input@ انجام می‌شود.
به همین جهت است که پیش از خاصیت rating در کلاس StarComponent، شاهد درج مزین کننده‌ی ویژه‌ی ()Input@ هستیم:

export class StarComponent implements OnChanges {
      @Input() rating: number;

مزین کننده‌ی ()Input@ را به هر خاصیتی با هر نوعی، می‌توان انتساب داد. در اینجا نیاز است کامپوننت نمایش ستاره‌ای امتیازها، عدد امتیاز را از والد خود دریافت کنند. به همین جهت خاصیت امتیاز را از نوع «خاصیت ورودی» مشخص کرده‌ایم.
پس از آن، کامپوننت دربرگیرنده یا والد، این خاصیت ورودی ویژه را از طریق روش property binding متداول، مقدار دهی می‌کند:

 [rating]='product.starRating'

بدیهی است در اینجا چون خاصیت starWidth از نوع ورودی تعریف نشده‌است، قابلیت property binging فوق را در کامپوننت والد، ندارد.

اکنون به ازای هر بار نمایش این کامپوننت فرزند، خاصیت rating ورودی آن مقدار دهی شده و مقدار آن در رخداد ngOnChanges قابل دسترسی و استفاده خواهد بود. اینجا است که می‌توان از این مقدار تغییر یافته، جهت ترجمه‌ی آن به عرض div نمایش ستاره‌ها، استفاده کرد.

ارسال داده‌ها از کامپوننت فرزند به کامپوننت والد

تا اینجا با استفاده از «خواص ورودی» امکان دسترسی به مقادیر ارسالی از طرف والد را در کامپوننت فرزند، پیدا کردیم. عکس آن نیز امکان پذیر است؛ اما توسط رخدادها.
کامپوننت فرزند، با استفاده از decorator ویژه‌ی دیگری به نام ()Output@ امکان ارسال رخدادها را به کامپوننت والد پیدا می‌کند:

export class StarComponent implements OnChanges {
    @Input() rating: number;
    starWidth: number;
    @Output() ratingClicked: EventEmitter<string> = new EventEmitter<string>();

در اینجا خاصیت ratingClicked را که با ()Output@ مزین شده‌است، مشاهده می‌کنید. نوع این خاصیت باید از نوع رخدادها باشد که در AngularJS 2.0 توسط شیء EventEmitter جنریک، تعریف شده‌است. در این مثال، نوع رخداد و مقداری که توسط آن ارسال می‌شود، رشته‌ای درنظر گرفته شده‌است. اگر نیاز به ارسال چندین مقدار بود، می‌توان یک شیء را در اینجا مشخص کرد.
در مثال جاری اگر کاربر بر روی div ستاره‌های نمایش داده شده کلیک کند، اتصال به آن از طریق event binging متداول انجام می‌شود (متد جدید onClick به رخداد click متصل شده‌است):

<div class="crop"
     [style.width.px]="starWidth"
     [title]="rating"
     (click)='onClick()'>

و سپس این رخداد کلیک، در کلاس StarComponent به نحو ذیل به والد خود منتقل خواهد شد:

onClick() {
     this.ratingClicked.emit(`The rating ${this.rating} was clicked!`);
 }

در اینجا متد emit است که اطلاعات را به کامپوننت دربرگیرنده، ارسال می‌کند. نحوه‌ی تعریف این رشته هم توسط back tick مربوط به ES 6 صورت گرفته‌است.

تا اینجا مرحله‌ی تنظیمات رخدادها در کامپوننت فرزند صورت گرفت. ابتدا خاصیتی از نوع Output تعریف شد. سپس در کدهای قالب این کامپوننت جدید، متد onClick به رخداد click متصل گردید و سپس در کدهای مدیریت کننده‌ی این متد، متد ratingClicked.emit جهت ارسال اطلاعات نهایی به والد، فراخوانی گردید.

اکنون در کامپوننت والد، باید این مراحل برای دریافت اطلاعات از کامپوننت فرزند خود، طی شوند:
الف) ابتدا نام خاصیت مزین شده‌ی با Output، به عنوان مقصد event binding مشخص می‌شود و سپس متدی در کلاس کامپوننت والد، به آن متصل می‌گردد:

 (ratingClicked)='onRatingClicked($event)'

event$ مقدار ارسالی از کامپوننت فرزند را به کامپوننت والد منتقل می‌کند.
ب) در ادامه، تعریف این متد جدید متصل شده را به کلاس ProductListComponent اضافه می‌کنیم:

onRatingClicked(message: string): void {
    this.pageTitle = 'Product List: ' + message;
}

نوع پارامتر ورودی این متد را با توجه به نوع رشته‌ای <EventEmitter<string در کلاس StarComponent تعریف کردیم.
به این ترتیب با کلیک بر روی div هر کامپوننت نمایش ستاره‌ای امتیازها، خاصیت pageTitle درج شده‌ی در صفحه تغییر می‌کند.

استفاده از کامپوننت نمایش ستاره‌ای امتیازها

نکات کلی افزودن این کامپوننت جدید، تفاوتی با مطالب عنوان شده‌ی در قسمت سوم، در حین بررسی مراحل افزودن دایرکتیو نمایش لیست محصولات، به کامپوننت ریشه‌ی سایت ندارد و یکی هستند.
برای افزودن و استفاده از این کامپوننت جدید، ابتدا قالب product-list.component.html را گشوده و سپس سطر نمایش عددی امتیاز یک محصول را به نحو ذیل تغییر می‌دهیم:

<td>
    <ai-star [rating]='product.starRating'
             (ratingClicked)='onRatingClicked($event)'>
    </ai-star>
</td>

همانطور که ملاحظه می‌کنید، ابتدا selector این کامپوننت جدید، به صورت یک المان جدید و سفارشی HTML، در قالب کامپوننت لیست محصولات درج می‌شود. همچنین خاصیت rating ورودی آن به عدد امتیاز محصول جاری در حال رندر، متصل شده‌است. به علاوه توسط event binding به خاصیت ratingClicked که از نوع ()Output@ تعریف شده‌است، متد onRatingClicked متصل گردیده‌است.

سپس باید به کلاس کامپوننت لیست محصولات (کامپوننت در برگیرنده) اعلام کرد که این کامپوننت جدید را باید از کجا پیدا کند. برای این منظور فایل product-list.component.ts را گشوده و خاصیت directives این کامپوننت را مقدار دهی می‌کنیم:

import { Component, OnInit } from 'angular2/core';
import { IProduct } from './product';
import { ProductFilterPipe } from './product-filter.pipe';
import { StarComponent } from '../shared/star.component';
 
@Component({
    selector: 'pm-products',
    templateUrl: 'app/products/product-list.component.html',
    styleUrls: ['app/products/product-list.component.css'],
    pipes: [ProductFilterPipe],
    directives: [StarComponent]
})

در اینجا دو کار جدید انجام شده‌است. ابتدا خاصیت directives، به نام کلاس این کامپوننت جدید (StarComponent)، تنظیم شده‌است. سپس تعریف import ماژول این کامپوننت، به ابتدای فایل جاری اضافه شده‌است.

نمونه‌ای از اجرای برنامه را در تصویر ذیل مشاهده می‌کنید:

در اینجا ستون امتیازهای محصولات با کامپوننت نمایش ستاره‌ای این امتیازها جایگزین شده‌است و همچنین با کلیک بر روی یکی از آن‌ها، عنوان panel جاری تغییر کرده‌است.

کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MVC5Angular2.part6.zip

خلاصه‌ی بحث

در اینجا نحوه‌ی طراحی API عمومی یک کامپوننت را بررسی کردیم. تا زمانیکه خواص کلاس یک کامپوننت به نحو متداولی تعریف می‌شوند، میدان دید آن‌ها محدود است به قالب تعریف شده‌ی متناظر با آن‌ها. اگر نیاز است خاصیتی خارج از این قالب و به صورت عمومی در کامپوننت دربرگیرنده‌ی دیگری در دسترس قرار گیرد، آن‌را با مزین کننده‌ی ()Input@ مشخص می‌کنیم و اگر قرار است این کامپوننت فرزند، اطلاعاتی را به کامپوننت والد ارسال کند، این‌کار را توسط رخدادها و با تعریف ویژگی ()Output@ و EventEmitter انجام می‌دهد. نوع آرگومان جنریک EventEmitter، تعیین کننده‌ی نوع اطلاعاتی است که قرار است به کامپوننت دربرگیرنده ارسال شوند.
پس از تعریف کامپوننت فرزند، برای تعریف آن در کامپوننت والد، از نام selector آن به عنوان یک المان جدید HTML استفاده می‌شود و سپس با استفاده از property binding، اطلاعات لازم، به خاصیت از نوع ()Input@ کامپوننت فرزند ارسال می‌گردد. از event binding برای دریافت رخدادها از کامپوننت فرزند استفاده می‌شود. در اینجا هر رخدادی که توسط مزین کننده‌ی ()Output@ تعریف شده باشد، می‌تواند به عنوان مقصد event binding تعریف شود و اگر نیاز است به رخدادهای property binding از والد به فرزند، گوش فرا داد، می‌توان اینترفیس OnChanges را در کلاس کامپوننت فرزند پیاده سازی کرد.

‫۸ سال و ۶ ماه قبل، چهارشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۹۵، ساعت ۲۱:۳۵

یوسف نژاد

مطالب

مدیریت کلیدهای کیبرد در جاوا اسکریپت

با پیشرفت بسترهای موجود در زمینه شبکه و اینترنت، گرایش به استفاده از اپلیکیشنهای تحت وب روز به روز بیشتر میشود. با گسترش این برنامه‌ها نیازها و درنتیجه ابزارهای موجود توسعه پیدا می‌کنند. درحال حاضر ابزارها و نیز محیطهای توسعه مختلفی برای تولید این اپلیکیشنها وجود دارد. به دلیل نوع رابط کاربری موجود در این برنامه‌ها (اکثراً مرورگرهای وب مثل اینترنت اکسپلورر، گوگل کروم، فایرفاکس و ...) استفاده از زبانهای سمت کلاینت (مثل جاوا اسکریپت که در تمامی مرورگرهای مدرن پشتیبانی کاملی از آن میشود) جایگاه ویژه ای در این نوع برنامه‌ها دارد. درضمن وقتی صحبت از اپلیکیشن به میان می‌آید استفاده از کلیدهای میانبر کیبرد برای راحتی کار کاربران کاربرد ویژه ای دارد. اما متاسفانه زبان جاوا اسکریپت به دلیل محدودیتهایی منطقی موجود، پشتیبانی مناسبی از رویدادهای کیبرد ندارد و مشکل تفاوتها و تناقضات میان سخت افزارها، سیستم عامل‌ها و مرورگرها هم به این مسئله بیشتر دامن میزند. در مطلب جاری هدف این است تا آشنایی مقدماتی با این مبحث فراهم شود.

رویدادهای کیبرد

در جاوا اسکریپت سه رویداد زیر برای کلیدهای کیبرد وجود دارد (به ترتیب زمان رخ دادن):

keydown: زمانی که یک کلید فشرده می‌شود.

keypress: زمانی که یک کلید کاراکتری فشرده می‌شود.

keyup: زمانی که یک کلیدِ فشرده شده، رها می‌شود.

یک تفاوت اساسی میان رویدادهای keydown و keypress در جاوا اسکریپت وجود دارد: رویداد keydown پس از فشردن هر کلیدی روی کیبرد رخ میدهد و یک کد مخصوص آن کلید (scan code ^) را ارائه میدهد. اما رویداد keypress که بعد از keydown رخ میدهد کد کاراکتر آن کلید (char code) را ارائه میدهد، بنابراین تنها برای کلیدهای کاراکتری بدرستی کار میکند. برای درک بهتر کد زیر را در یک فایل html ذخیره کرده و در مرورگرهای مختلف آزمایش کنید:

<html>
<body>
  <div>
    Prevent default:
    <input type="checkbox" id="keydownStop" value="1" />
    keydown&nbsp;&nbsp;&nbsp;
    <input type="checkbox" id="keypressStop" value="1" />
    keypress&nbsp;&nbsp;&nbsp;
    <input type="checkbox" id="keyupStop" value="1" />
    keyup
  </div>
  Ignore:
  <input type="checkbox" id="keydownIgnore" value="1" />
  keydown &nbsp;&nbsp;&nbsp;
  <input type="checkbox" id="keypressIgnore" value="1" />
  keypress &nbsp;&nbsp;&nbsp;
  <input type="checkbox" id="keyupIgnore" value="1" />
  keyup
  <div>
    Focus on the input below and press any key.
  </div>
  <div>
    <input type="text" style=" width: 600px" id="keyInput" />
  </div>
  Log:
  <div>
    <textarea id="keyLogger" rows="18" onfocus="this.blur()" style="width: 600px; border: 1px solid black"></textarea>
  </div>
  <input type="button" value="Clear" onclick="clearLog()" />
  <script type="text/javascript">
    document.getElementById('keyInput').onkeydown = keyHandler;
    document.getElementById('keyInput').onkeyup = keyHandler;
    document.getElementById('keyInput').onkeypress = keyHandler;
    document.getElementById('keyInput').focus();
    function keyHandler(e) {
      e = e || window.event;
      if (document.getElementById(e.type + 'Ignore').checked) return;
      var evt = e.type;
      while (evt.length < 10) evt += ' ' +
        log(evt +
          ' keyCode=' + e.keyCode +
          ' which=' + e.which +
          ' charCode=' + e.charCode +
          ' char=' + String.fromCharCode(e.keyCode || e.charCode) +
          (e.shiftKey ? ' +shift' : '') +
          (e.ctrlKey ? ' +ctrl' : '') +
          (e.altKey ? ' +alt' : '') +
          (e.metaKey ? ' +meta' : ''));
      if (document.getElementById(e.type + 'Stop').checked) {
        e.preventDefault ? e.preventDefault() : (e.returnValue = false);
      }
    }
    function clearLog() {
      document.getElementById('keyLogger').value = '';
      document.getElementById('keyInput').focus();
    }
    function log(text) {
      var area = document.getElementById('keyLogger');
      area.value += text + '\n';
      area.scrollTop = area.scrollHeight;
    }
  </script>
</body>
</html>

نکته: برای جلوگیری از اجرای مرورگرها در حالت Quirks حتما از تگ doctype در ابتدای فایلهای html خود استفاده کنید. درغیراینصورت رفتارهای غیرمنتظره ای (مخصوصا در IE) مشاهده خواهید کرد. برای اجرای مرورگرها در حالت استاندارد html5 (بهترین حالت در حال حاضر) میتوانید از تگ زیر استفاده کنید:

<!doctype html>

دقت کنید که قبل از این خط هیچ چیز دیگری نوشته نشود وگرنه در IE از آن صرفنظر میشود!

یا اینکه در IE با استفاده از developer tools (دکمه F12) برای Document Mode گزینه ای غیر از Quirks mode (بهتر است از حالت IE9 یا بالاتر استفاده کنید) را انتخاب کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به doctypeهای مختلف و نیز حالت quirks میتوانید به ^ و ^ و ^ و ^ رجوع کنید. پیشنهاد میکنم که این منابع را حتما مطالعه کنید.

نکته: در کد بالا متد preventDefault در -8 IE تعریف نشده است (درواقع در IE تنها در نسخه 9 تعریف شده است). همچنین استفاده از پراپرتی returnValue در فایرفاکس و IE9 کار نمیکند! از این خط کد برای جلوگیری از رفتار پیشفرض رویداد استفاده شده است. همانطور که در ادامه میخوانید راه حل ساده‌تری نیز برای اینکار وجود دارد.

متد String.fromCharCode برای نمایش کاراکتر کلید فشرده شده استفاده شده است. البته اگر کلید غیرکاراکتری فشرده شود ممکن است با نتایج غیرمنتظره ای روبرو شوید.

با استفاده از html تولیدی در مرورگرهای مختلف سعی کنید موارد زیر را آزمایش کنید:

کلیدهای کاراکتری چون a / | { 6 را بفشارید. در این حالت رویدادهای keydown و سپس keypress رخ خواهند داد. پس از رها کردن کلیدها نیز رویداد keyup رخ میدهد.

یکی از کلیدهای غیرکاراکتری مثل ctrl یا alt را بفشارید. در این حالت تنها رویدادهای keydown و keyup رخ خواهند داد و خبری از رویداد keypress نیست.

نکته: مرورگرهای FireFox و Opera در مورد بیشتر کلیدهای غیرکاراکتری نیز رویداد keypress را صدا خواهند زد! مرورگر IE این رفتار را تنها در مورد کلید Esc نشان میدهد. همچنین در IE و Opera کلید PrtScr هیچ رویدادی را فرا نمیخواند. ظاهرا تنها مرورگر Chrome بدرستی عمل میکند.

درحالت کلی فشردن کلیدهای غیرکاراکتری نباید رویداد keypress را فراخوانی کند.

بنابراین:

keydown و keyup برای همه کلیدها

keypress برای کلیدهای کاراکتری

پراپرتی‌های رویدادهای کیبرد

برخلاف نسخه‌های قدیمی مرورگرها که هرکدام راه و روش خودشان را برای تعامل با این رویدادها برگزیده بودند، امروزه تمامی مرورگرها تقریبا از یک روش استاندارد و مشترک برای اینکار استفاده میکنند. در تصاویر زیر تمام اجزای آبجکت KeyboardEvent با استفاده از کد زیر در مرورگرهای اپرا و کروم نشان داده شده است. استفاده از کد زیر در مرورگرهای فایرفاکس و IE نتایج جالبی مانند تصاویر زیر فراهم نمیکند!

    document.onkeydown = function (e) {
      e = e || event;
      console.log(e);
    }

همانطور که مشاهده میکنید تفاوتهایی بین مرورگرها در این آبجکت به چشم میخورد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این آبجکت و اجزای استاندارد آن در DOM Level 3 به اینجا مراجعه کنید. در ادامه به بررسی پراپرتی‌های مهم آرگومان این رویدادها (همان KeyboardEvent) میپردازیم.

keyCode

همان scan code کلید فشرده شده است. برای مثال اگر کلید a فشرده شود کاراکتر تولیدی ممکن است a یا A یا 'ش' (یا کاراکتری دیگر در زبانهای مختلف) باشد اما در تمامی حالات scan code مربوطه یا همان keyCode همیشه یکسان (65 برای کلید a) خواهد بود. این کد تنها به کلید فشرده شده بستگی دارد و نه به کاراکتر حاصله! البته در IE به هنگام رخ دادن رویداد keypress کد کاراکتر (همان char code) کلید فشرده شده در این پراپرتی قرار میگیرد!

در این بین میان مرورگرهای مختلف تفاوتهایی وجود دارد که با یک جستجو در اینترنت میتوان به تمامی این کدها دسترسی پیدا کرد. خواندن مقاله کامل JavaScript Madness: Keyboard Events نیز خالی از لطف نیست.

charCode

همان کد ASCII (یا کد UTF-16 برای کاراکترهای یونیکد. اطلاعات بیشتر ^ و ^) کاراکتر کلید فشرده شده است. ممکن است با keyCode برابر باشد. این پراپرتی در IE و Opera تعریف نشده است.

در عمل ممکن است keyCode و charCode در پلتفرمهای مختلف و حتی بین سیستم عامل‌های مختلف در یک سخت افزار نتایج متفاوتی ارائه دهند. بنابراین آزمودن هر مورد مشکوک قبل از ریلیز نهایی محصول میتواند مفید باشد.

which

یک پراپرتی نسبتا غیراستاندارد! است که ترکیبی از keyCode و charCode را برمیگرداند (اطلاعات بیشتر در ^ و ^). این پراپرتی در IE تعریف نشده است.

shiftKey, ctrlKey, altKey, metaKey

پراپرتی هایی از نوع بولین که وضعیت کلیدهای Shift, Ctrl, Alt و Command (تنها در مک) را نشان میدهند.

نکته: بدستن آوردن کد درست کاراکتر فشرده شده با توجه به وضعیت کلیدها و زبان انتخابی تنها با استفاده از رویداد keypress امکان پذیر است. با توجه به تفاوتهایی که بین مرورگرهای مختلف وجود دارد برای یافتن کاراکتر فشرده شده در رویداد keypress استفاده از متد زیر توصیه میشود:

function getCharacter(event) {
  if (event.which == null)
     return String.fromCharCode(event.keyCode);    // IE
  else if (event.which != 0 && event.charCode != 0)
     return String.fromCharCode(event.which);  // All others
  return null; // special key
}

توضیحات بیشتر و کاملتر این مبحث را میتوانید از Document Object Model (DOM) Level 3 Events Specification که آخرین نسخه آن در زمان تهیه این مطلب در تاریخ 14 June 2012 انتشار یافته تهیه کنید. بطور ویژه برای مبحث رویدادهای کیبرد (^) اطلاعات بسیار بیشتری در دسترس است.

نکته: با توجه به اطلاعاتی که در سند فوق وجود دارد، به دلیل ماهیت همزمانی (Sync) رویدادهای کیبرد تا زمانی که تمام عملیات موجود در متد تعیین شده برای این رویدادها انجام نشود، رویداد بعدی (با توجه به ترتیبی که در ابتدای این مطلب آورده شده است) رخ نخواهد داد. برای تست این موضوع قطعه کد زیر را آماده کردم:

<html>
<body>
  <input id="inputText" type="text"  />
  <script>
    document.onkeydown = keyDown;
    document.onkeypress = keyPress;
    document.onkeyup = keyUp;
    function keyDown(e) {
      var input = document.getElementById('inputText');
      input.value = 'keyDown started ...';
      input.disabled = true;
      var j = 0;
      for (var i = 0; i < 999999999; i++) {
        j = i - j;
      }
      console.log(j);
      //alert('keyDown');
      input.value = 'keyDown finished.';
      input.disabled = false;
    }
    function keyPress(e) {
      alert('keyPress');
      //console.log('keyPress');
    } function keyUp(e) {
      alert('keyUp');
      //console.log('keyUp');
    }
  </script>
</body>
</html>

اگر کد بالا در مرورگرهای مختلف امتحان کنید مشاهده میکنید که انجام عملیات سنگین در رویدادهای کیبرد موجب ایجاد وقفه در فراخوانی سایر رویدادها میشود.

با اجرای کد فوق در مرورگرهای مختلف نکات جالب زیر بدست آمد:

- در IE و کروم نمایش یک alert موجب از دست دادن فوکس document شده و بنابراین رویدادهای کیبرد بعد از نمایش alert کار نخواهند کرد! مثلا اگر در keydown یک alert نمایش داده شود چون رویداد keyup بر روی پنجره alert رخ میدهد بنابراین keyup فراخوانی نمیشود ولی چون رویداد keypress با keydown همزمان است این اتفاق برای keypress نمی‌افتد. این مشکل در فایرفاکس پیش نمی‌آید. در اپرا در این حالت رویداد keypress هم رخ نمیدهد! البته رفتار IE در اجرای کد فوق کمی غیرمنتظره‌تر است و ظاهرا رویداد keypress هم رخ نمیدهد.

- در اجرای کد فوق در FireFox ظاهرا alert مربوط به keyup قبل از keypress نمایش داده میشود. البته اگر به جای alert از console.log (البته نیاز به نصب Firebug است) استفاده شود این به هم خوردگی ترتیب رویدادها وجود ندارد.

- در مرورگر Opera پس از فشردن کلید enter در نوار آدرس و پس از بارگذاری صفحه، فوکس بلافاصله به عنصر document سپرده میشود طوریکه که رویداد keyup کلید enter در document بارگذاری شده فراخوانی میشود و درصورت سرعت بالای بارگذاری صفحه، کدهای مروبوط به این رویداد اجرا میشوند. در سایر مرورگرها این مورد مشاهده نشد.

- ظاهرا در تمام مرورگرها به غیر Opera کدهای جاوا اسکریپ در ثرد UI اجرا شده و موجب قفل شدن document میشود. بنابراین وسط اجرای کدهای سنگین نمیتوان مثلا خواص عناصر UI را تغییر داد. درواقع مرورگر اپرا برخلاف سایر مرورگرها، رفتار ویژه ای در برخورد با جاوا اسکریپت و رویدادها و تغییرات عناصر DOM دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به اینجا مراجعه کنید. درضمن این مبحث کمی پیچیده‌تر از آن است که به نظر می‌آید(^). برای بررسی بیشتر میتوانید کد زیر را در مرورگرهای مختلف آزمایش کنید:

<html>
<head>
  <script type="text/javascript">
    function process() {
      var above = 0, below = 0;
      for (var i = 0; i < 200000; i++) {
        if (Math.random() * 2 > 1) {
          above++;
        }
        else {
          below++;
        }
      }
    }
    function test() {
      var result1 = document.getElementById('log');
      var start = new Date().getTime();
      console.log('start');
      for (var i = 0; i < 200; i++) {
        result1.value = 'time=' + (new Date().getTime() - start) + ' [i=' + i + ']';
        process();
      }
      result1.value = 'time=' + (new Date().getTime() - start) + ' [done]';
      console.log('end');
    }
    window.onload = test;
  </script>
</head>
<body>
  <input id='log' />
</body>
</html>

اگر کد فوق را در مرورگرهایی غیر از اپرا اجرا کنید میبینید که تنها نتیجه نهایی نمایش داده میشود و فرایندهای میانی درون حلقه نمیتوانند تغییری در محتوای UI ایجاد کنند. طبق انتظار کروم از بقیه بسیار سریعتر بوده و سپس IE و پس از آن فایرفاکس قرار دارد. اما در مورد Opera وضع کاملا فرق میکند و به دلیل به روز رسانی همزمان UI عملیات بسیار بسیار کندتر از بقیه مرورگرها به اتمام میرسد.

نکته: حالات استثنایی دیگری هم در اجرای کدهای مشابه در مرورگرهای مختلف پیش می‌آید که به دلیل پیچیده کردن بیش از حد بحث آورده نشده اند. فقط ذکر این نکته الزامی است که درحال حاضر میزان تفاوت رفتار مرورگرهای مختلف دربرخورد با کدهای یکسان قابل ملاحظه است. بنابراین در هنگام توسعه سعی کنید حداقل در این چهار مرورگر معروف آزمایشات خود را به سرانجام برسانید.

و در ادامه چند مثال ...

غیرفعال کردن ورودی کاربر

برای اینکار فقط کافی است در رویدادهای keydown یا keypress مقدار false برگشت داده شود. البته در مروگر Opera برخی از کلیدها از این رفتار پیروی نمیکنند. مثل کاراکترهای '`' و '+' و '=' که درصورت برگشت false در رویداد keydown باز هم رفتار پیش فرض را از خود نشان میدهد. اما برگرداندن مقدار false در رویداد keypress این مشکل را حل میکند(این موارد در نسخه 11.51 تست شدند). میتوانید با استفاده از کد زیر در تمام مرورگرها این موارد را آزمایش کنید:

<input onkeydown="return false" />
<input onkeypress="return false" />

تبدیل به حروف بزرگ

document.getElementById('myInputText').onkeypress = function (e) {
  var char = getCharacter(e || window.event);
  if (!char) return; // special key
  this.value += char.toUpperCase();
  return false; // برای اینکه کاراکتر اضافی نمایش داده نشود
}

در کد فوق متد getCharacter در بالا در قسمت پراپرتی‌های آرگومان رویداد نشان داده شده است. کد فوق چندان کامل نیست و همیشه کاراکتر فشرده شده را بدون توجه به موقعیت کرسر کیبرد در انتهای متن قرار میدهد.

نکته: استفاده از عبارتی چون e || window.event به این دلیل است که در مرورگر IE آرگومان رویداد (همان e که به آن implicit event object نیز میگویند) به متد مربوطه ارسال نمیشود (تا نسخه 9 که تست کردم مسئله به همین صورت است) در عوض پراپرتی‌های این آرگومان از طریق window.event (یا همان event که به آن explicit event object نیز میگویند) در دسترس هستند. این فیلد در واقع آرگومان آخرین رویداد رخ داده در پنجره جاری را در خود ذخیره میکند. اما در سایر مرورگرها به صورت استاندارد مقدار این آرگومان به عنوان پارامتر رویداد به متد مربوطه ارسال میشود. جالب است که بدانید مرورگرهای Opera و Chrome از هر دو روش پشتیبانی میکنند. مرورگر فایرفاکس تنها از ارسال آرگومان رویداد به متد مربوطه پشتیبانی میکند.

عبارت e ||window.event درواقع شکل دیگر عبارت زیر است:

e ? e : window.event;

در جاوا اسکریپت اگر عملگر مقایسه ای در عبارت مقایسه آورده نشود مقدار عبارت با false مقایسه میشود. این مقایسه از نوع abstract است (در ادامه این مطلب توضیح داده شده است). در جاوا اسکریپت 0 و رشته خالی و null و undefined و امثال اینها در مقایسه abstract برابر false درنظر گرفته میشوند. بنابراین در عبارت مقایسه بالا اگر مقدار e مثلا undefined (در IE) باشد مقدار window.event بازگشت داده میشود و درغیراینصورت خود e برگشت داده میشود.

تنها عدد

document.getElementById('numberInputText').onkeypress = function (e) {
  e = e || window.event;
  var chr = getCharacter(e);
  if (!isNumeric(chr) && chr !== null) return false;
}
function isNumeric(n) {
  return !isNaN(parseFloat(n)) && isFinite(n);
}
function isNumber(val) {
  return val !== "NaN" && (+val) + '' === val + ''
}

در کد بالا متد isNumeric از اینجا گرفته شده است. متد isNumeric جی کوئری (که از نسخه 1.7 اضافه شده است) هم دقیقا از این روش استفاده میکند.

متد دوم یعنی isNumber (که در کد فوق از آن استفاده نشده است) روش دیگری را برای اطمینان از مقدار عددی بودن استفاده میکند. در این روش درصورتیکه val یک مقدار عددی نباشد val+ برابر NaN میشود که در نهایت عبارت مقایسه ای مقدار false را برمیگرداند. البته به غیر از خود مقدار NaN که در شرط اول مورد بررسی قرار گرفته است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد رفتار نسبتا عجیب جاوا اسکریپت با NaN و متد isNaN به اینجا سر بزنید.

نکته: تفاوت == با === (یا =! و ==!) - در جاوا اسکریپت دو روش برای مقایسه مقادیر متغیرها وجود دارد. اولی (== یا =!) مقایسه را با تبدل نوع داده‌ها انجام میدهد (که اصطلاحا به آن type-converting equality comparison یا abstract comparison میگویند) و دومی (=== یا ==!) مقایسه را با مقادیر واقعی و بدون تبدیل نوع داده انجام میدهد (که به آن equality without type coercion یا strict equality comparison گفته میشود). در واقع در مقایسه strict تنها وقتی که دو متغیر از یک نوع باشند ممکن است مقدار true برگشت داده شود. برای روشنتر شدن مطلب به مثالهای زیر توجه کنید (^):

0==false   // true
0===false  // false, because they are of a different type
1=="1"     // true, auto type coercion
1==="1"    // false, because they are of a different type

توضیحات بهتری در اینجا آورده شده است.

برای کسب اطلاعات کاملتر میتوانید به ECMAScript Language Specification و قسمت مقایسه strict و abstract مراجعه کنید. (رابطه‌ها و تفاوت‌های میان ECMAScript و JavaScript و JScript و ActionScript در اینجا آورده شده است.)

کار با Scan Code و Char Code

همانطور که قبلا هم اشاره شد میان کد کاراکتر و کلید فشرده شده بر روی کیبرد تفاوت وجود دارد. برای بهره برداری از کلیدهای میانبر در صفحات وب به کد کلید فشرده شده (همان scan code) نیاز است و نه به کد کاراکتر آن. همچنین کلیدهای ویژه و غیرکاراکتری دارای کد کاراکتر نیستند. بیشتر مرورگرها رویداد Keypress را برای کلیدهای غیرکاراکتری فرا نمیخوانند. بنابراین برای این موارد رویدادهای keydown و keyup مفید هستند. امروز تمام مرورگرها از جدول کدهای یکسانی برای scan codeها استفاده میکنند که نمونه‌های آن را میتوانید در ^ و ^ و ^ مشاهده کنید. نکته ای که باید درباره پراپرتی keyCode یادآوری شود این است که جدای از وضعیت کیبرد (مثل زبان یا موقعیت کلید capsLock) در تمام حالات در ازای فشردن شده یک کلید خاص (یا ترکیبی از کلیدهای کنترلی با سایر کلیدها) همواره باید یک کد یکسان برگشت داده شود.

پس یک charCode کد یونیکد کاراکتر کلید فشرده شده است که تنها در رویداد keypress در دسترس است. یک keyCode کد خود کلید فشرده شده یا همان scan code است که در رویدادهای keydown و keyup در دسترس است.

نکته: برای تمام کلیدهای الفبایی-عددی scan code با char code یکی است. مثلا برای حروف الفبایی scan code یک کلید با کد ASCII حرف انگلیسی بزرگ آن کلید برابر است.

بنابراین برای بررسی کلید ترکیبی ctrl + a میتوان از کد زیر در رویداد keydown استفاده کرد:

e.ctrlKey && e.keyCode == 'A'.charCodeAt(0)

و فرقی نمیکند که کاراکتر حاصله 'a' یا 'A' یا 'ش' باشد.

نکته: برای تمام کلیدهای کیبرد به غیر از ';' و '=' و '-' تمام مرورگرها از کدهای یکسانی استفاده میکنند. میتوانید این کلیدها را با استفاده از قطعه کد اول این مطلب در مرورگرهای مختلف آزمایش کنید.

نکته: با برگشت مقدار false در رویداد keydown یا keypress رفتار پیشفرض کلید یا ترکیب کلیدهای مربوطه غیرفعال میشود. البته به غیر از عملیاتهای سطح سیستم عامل (مثل alt+F4).

چند مثال دیگر در ادامه ...

جابجایی تصویر

کدهای زیر را در یک فایل html ذخیره کرده و توسط یک مرورگر فایل حاصله را باز کنید.

<html>
<body>
  <div id="dotnettips" style="width: 35px; height: 35px; background-image: url(https://www.dntips.ir/favicon.ico);
    position: absolute; left: 10px; top: 10px;" tabindex="0">
  </div>
  <script>
    document.getElementById('dotnettips').onkeydown = function (e) {
      e = e || event;
      switch (e.keyCode) {
        case 37: // left
          this.style.left = parseInt(this.style.left) - this.offsetWidth + 'px';
          return false;
        case 38: // up
          this.style.top = parseInt(this.style.top) - this.offsetHeight + 'px';
          return false;
        case 39: // right
          this.style.left = parseInt(this.style.left) + this.offsetWidth + 'px';
          return false;
        case 40: // down
          this.style.top = parseInt(this.style.top) + this.offsetHeight + 'px';
          return false;
      }
    }
  </script>
</body>
</html>

بر روی تصویر کلید کرده (یا با استفاده از Tab فوکس را روی تصویر قرار دهید) و با استفاده از کلیدهای مکان نما (Arrow keys) سعی کنید تصویر را در صفحه جابجا کنید.

در کد فوق برای جلوگیری از رفتار پیش فرض کلیدهای مکان نما (جابجایی محتوای صفحه در صورت وجود اسکرول) مقدار false برگشت داده شده است.

نکته: استفاده از خاصیت tabindex برای امکان فوکس بر روی div اجباری است.

نکته: استفاده از event به جای window.event تا زمانی که یک متغیر در اسکوپ جاری با نام event وجود نداشته باشد مشکلی ایجاد نمیکند.

Caps Lock

متاسفانه راه مستقیمی برای دریافت وضعیت کلید caps lock در جاوا اسکریپت وجود ندارد. ظاهرا تنها راه حل موجود برای این مسئله بررسی کد کاراکتر کلید فشرده شده در رویداد keypress و بررسی آن با توجه به وضعیت پراپرتی shift این رویداد است. بدین ترتیب که اگر کد کاراکتر مربوط به حروف بزرگ بوده درحالیکه کلید شیفت نگه داشته نشده است بنابراین کلید Caps Lock روشن است و بالعکس. البته با ترکیب این روش و نیز رصد scan code کلید Caps Lock (کد آن برابر 20 است) در رویداد keydown میتوان وضعیت بهتری پدید آورد. قطعه کد زیر برای اینکار است. در این کد از یک متغیر گلوبال برای نگهداری وضعیت دکمه caps lock استفاده میشود.

<html>
<body>
  <input id="inputText" type="text" />
  <div id="divCapsLock" style="color: Red; display: none;">Caps Lock is ON!</div>
  <script>
    var capsLock = null;
    document.onkeypress = keyPress;
    document.onkeydown = keyDown;
    function keyDown(e) {
      e = e || event;
      capsLock = (e.keyCode == 20 && capsLock !== null) ? !capsLock : capsLock;
      document.getElementById('divCapsLock').style.display = capsLock ? 'block' : 'none';
    }
    function keyPress(e) {
      if (capsLock != null) return;
      e = e || window.event;
      var charCode = e.charCode || e.keyCode;
      capsLock = (charCode >= 97 && charCode <= 122 && e.shiftKey) || (charCode >= 65 && charCode <= 90 && !e.shiftKey);
      document.getElementById('divCapsLock').style.display = capsLock ? 'block' : 'none';
    }
  </script>
</body>
</html>

در متد رویداد kepress تکست باکس ابتدا بررسی میشود که آیا قبلا متغیر گلوبال capsLock مقداری غیرنال دارد. اگر مقدار غیرنال داشته باشد دیگر نیازی نیست تا کد کاراکتر کلید بررسی شود زیرا وضعیت جاری کلید معلوم است. بنابراین در ادامه کار صرفه جویی میشود. دلیل استفاده از رویدادهای سطح docment به جای خود تکست باکس این است تا از کوچکترین فرصتها! برای تعیین وضعیت جاری کلید caps lock استفاده شود. یعنی بتوان پس از فشرده شدن اولین کلید کاراکتری بدون توجه به موقعیت فوکس در صفحه، این وضعیت را از حالت نامشخص خارج کرد.

نکته: در سلسله مراتب رویدادهای اجزای یک document همیشه ابتدا رویدادهای مربوط به عناصر فرزند فراخوانده میشود و رویدادهای مربوط به عناصر document و window در پایان صدا زده میشوند. برای آزمودن این مورد قطعه کد زیر را در مرورگرهای مختلف امتحان کنید:

<html>
<body>
  <div id='divInput'>
    <input id="inputText" type="text" />
  </div>
  <script>
    document.getElementById('inputText').onkeydown = inputKeyDown;
    document.getElementById('divInput').onkeydown = divKeyDown;
    document.onkeydown = documentKeyDown;
    window.onkeydown = windowKeyDown;
    function divKeyDown(e) {
      console.log('divKeyDown');
    }
    function inputKeyDown(e) {
      console.log('inputKeyDown');
    }
    function documentKeyDown(e) {
      console.log('documentKeyDown');
    }
    function windowKeyDown(e) {
      console.log('windowKeyDown');
    }
  </script>
</body>
</html>

نکته: اگر از تگ doctype استفاده نشود (همانطور که در ابتدای این مطلب اشاره شد)، در IE رویدادهای عنصر window فراخوانی نمیشوند.

درهرصورت برای مشخص کردن وضعیت کلید caps lock نیاز است تا کاربر ابتدا کلیدی را بفشارد و در حال حاضر روش و راه حل دیگری وجود ندارد! درضمن اگر صفحه کلیدی غیر از انگلیسی استفاده شود روش فوق جواب نخواهد داد و باید بررسی‌های بیشتری انجام شود. البته در مورد زیانهایی چون فارسی که روشن یا خاموش بودن caps lock تاثیری در کاراکتر حاصله ندارد کاری نمیتوان کرد و نمیتوان از وضعیت caps lock باخبر شد! هرچند در این موارد معمولا وضعیت این دکمه مهم نیست زیرا بیشترین کاربرد این گونه هشدارها در ورودی‌های رمز عبور است در صورتیکه زبان صفحه کلید انگلیسی (یا مشابه آن) باشد. برای اینکار کد زیر به عنوان راه حل بهتر پیشنهاد میشود:

<html>
<body>
  <input id="inputText" type="text" />
  <div id="divCapsLock" style="color: Red; display: none;">Caps Lock is ON!</div>
  <script>
    var capsLock = null;
    var hasFocus = false;
    document.onkeyup = keyUp;
    document.onkeypress = keyPress;
    document.getElementById('inputText').onfocus = focus;
    document.getElementById('inputText').onblur = focus;
    function warnCapsLock() {
      document.getElementById('divCapsLock').style.display = (capsLock != null && capsLock && hasFocus) ? 'block' : 'none';
    }
    function focus() {
      hasFocus = !hasFocus;
      warnCapsLock();
    }
    function keyUp(e) {
      e = e || event;
      capsLock = (e.keyCode == 20 && capsLock !== null) ? !capsLock : capsLock;
      warnCapsLock();
    }
    function keyPress(e) {
      if (capsLock != null) return;
      e = e || window.event;
      var charCode = e.charCode || e.keyCode;
      capsLock = (charCode >= 97 && charCode <= 122 && e.shiftKey) || (charCode >= 65 && charCode <= 90 && !e.shiftKey);
      warnCapsLock();
    }
  </script>
</body>
</html>

اگر دقت کنین میبیند که رویداد keydown در این کد نهایی با keyup جایگزین شده است. درصورت استفاده از رویداد keypress یک مشکل کوچک بوجود می‌آید و آن این است که اگر کاربر کلید caps lock را فشرده و سپس آن را در حالت فشرده نگه دارد اتفاق بدی خواهد افتاد! در این حال چون رویداد keydown مرتبا فراخوانده میشود وضعیت متغیر capsLock در این کد کاملا نامعتبر خواهد بود. بنابراین بهتر است تا از رویداد keyup که تنها یکبار فراخوانده میشود استفاده شود.

نکته: اگر کاربر پس از مشخص شدن وضعیت کلید Capa Lock در این کد، فوکس را به پنجره دیگری تغییر داده و سپس وضعیت این دکمه در آنجا تغییر دهد این کد دیگر درست کار نخواهد کرد. برای حل این مشکل هم راه حل زیر وجود دارد:

window.onblur = function () { capsLock = null; }

با این کار وضعیت متغیر capsLock ریست میشود.

نکته: در آزمایش این کد دقت کنید که زبان کیبرد حتما انگلیسی باشد.

مدیریت کلیدها

برای مدیریت کلیدهای کیبرد راههای متنوعی وجود دارد. مثلا میتوان از قطعه کد زیر استفاده کرد:

var Client = {};
Client.Keyboard = {};
Client.Keyboard.EnableKeyDown = true;
Client.Keyboard.EnableKeyUp = false;
Client.Keyboard.CurrentKeyEvent = null;

window.onkeydown = function (event) {
  if (!Client.Keyboard.EnableKeyDown) return true;
  return KeyboardEvents(event);
};

window.onkeyup = function (event) {
  if (!Client.Keyboard.EnableKeyUp) return true;
  return KeyboardEvents(event);
};

function Rise(event) {
  var e = Client.Keyboard.CurrentKeyEvent;
  if (event) {
    var data = { shift: e.shiftKey, ctrl: e.ctrlKey, alt: e.altKey };
    if (!event(data)) return false;
    return event(data);
  }
  return true;
}

function KeyboardEvents(e) {
  e = e || window.event;
  Client.Keyboard.CurrentKeyEvent = e;
  switch (e.keyCode) {
    case 8:
      return Rise(Client.Keyboard.Backspace);
    case 9:
      return Rise(Client.Keyboard.Tab);
    case 13:
      return Rise(Client.Keyboard.Enter);
    case 16:
      return Rise(Client.Keyboard.Shift);
    case 17:
      return Rise(Client.Keyboard.Ctrl);
    case 18:
      return Rise(Client.Keyboard.Alt);
    case 19:
      return Rise(Client.Keyboard.Pause);
    case 20:
      return Rise(Client.Keyboard.CapsLock);
    case 27:
      return Rise(Client.Keyboard.Esc);
    case 33:
      return Rise(Client.Keyboard.PageUp);
    case 34:
      return Rise(Client.Keyboard.PageDown);
    case 35:
      return Rise(Client.Keyboard.End);
    case 36:
      return Rise(Client.Keyboard.Home);
    case 37:
      return Rise(Client.Keyboard.Left);
    case 38:
      return Rise(Client.Keyboard.Up);
    case 39:
      return Rise(Client.Keyboard.Right);
    case 40:
      return Rise(Client.Keyboard.Down);
    case 44:
      return Rise(Client.Keyboard.PrtScr);
    case 45:
      return Rise(Client.Keyboard.Insert);
    case 46:
      return Rise(Client.Keyboard.Delete);
      //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
    case 48:
      return Rise(Client.Keyboard.Num0);
    case 49:
      return Rise(Client.Keyboard.Num1);
    case 50:
      return Rise(Client.Keyboard.Num2);
    case 51:
      return Rise(Client.Keyboard.Num3);
    case 52:
      return Rise(Client.Keyboard.Num4);
    case 53:
      return Rise(Client.Keyboard.Num5);
    case 54:
      return Rise(Client.Keyboard.Num6);
    case 55:
      return Rise(Client.Keyboard.Num7);
    case 56:
      return Rise(Client.Keyboard.Num8);
    case 57:
      return Rise(Client.Keyboard.Num9);
      //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
    case 65:
      return Rise(Client.Keyboard.A);
    case 66:
      return Rise(Client.Keyboard.B);
    case 67:
      return Rise(Client.Keyboard.C);
    case 68:
      return Rise(Client.Keyboard.D);
    case 69:
      return Rise(Client.Keyboard.E);
    case 70:
      return Rise(Client.Keyboard.F);
    case 71:
      return Rise(Client.Keyboard.G);
    case 72:
      return Rise(Client.Keyboard.H);
    case 73:
      return Rise(Client.Keyboard.I);
    case 74:
      return Rise(Client.Keyboard.J);
    case 75:
      return Rise(Client.Keyboard.K);
    case 76:
      return Rise(Client.Keyboard.L);
    case 77:
      return Rise(Client.Keyboard.M);
    case 78:
      return Rise(Client.Keyboard.N);
    case 79:
      return Rise(Client.Keyboard.O);
    case 80:
      return Rise(Client.Keyboard.P);
    case 81:
      return Rise(Client.Keyboard.Q);
    case 82:
      return Rise(Client.Keyboard.R);
    case 83:
      return Rise(Client.Keyboard.S);
    case 84:
      return Rise(Client.Keyboard.T);
    case 85:
      return Rise(Client.Keyboard.U);
    case 86:
      return Rise(Client.Keyboard.V);
    case 87:
      return Rise(Client.Keyboard.W);
    case 88:
      return Rise(Client.Keyboard.X);
    case 89:
      return Rise(Client.Keyboard.Y);
    case 90:
      return Rise(Client.Keyboard.Z);
      ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
    case 91:
      //case 219: // opera
      return Rise(Client.Keyboard.LeftWindow);
    case 92:
      return Rise(Client.Keyboard.RightWindow);
    case 93:
      return Rise(Client.Keyboard.ContextMenu);
      ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
    case 96:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad0);
    case 97:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad1);
    case 98:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad2);
    case 99:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad3);
    case 100:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad4);
    case 101:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad5);
    case 102:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad6);
    case 103:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad7);
    case 104:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad8);
    case 105:
      return Rise(Client.Keyboard.NumPad9);
      ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
    case 106:
      return Rise(Client.Keyboard.Multiply);
    case 107:
      return Rise(Client.Keyboard.Add);
    case 109:
      return Rise(Client.Keyboard.Subtract);
    case 110:
      return Rise(Client.Keyboard.DecimalPoint);
    case 111:
      return Rise(Client.Keyboard.Divide);
      ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
    case 112:
      return Rise(Client.Keyboard.F1);
    case 113:
      return Rise(Client.Keyboard.F2);
    case 114:
      return Rise(Client.Keyboard.F3);
    case 115:
      return Rise(Client.Keyboard.F4);
    case 116:
      return Rise(Client.Keyboard.F5);
    case 117:
      return Rise(Client.Keyboard.F6);
    case 118:
      return Rise(Client.Keyboard.F7);
    case 119:
      return Rise(Client.Keyboard.F8);
    case 120:
      return Rise(Client.Keyboard.F9);
    case 121:
      return Rise(Client.Keyboard.F10);
    case 122:
      return Rise(Client.Keyboard.F11);
    case 123:
      return Rise(Client.Keyboard.F12);
      ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
    case 144:
      return Rise(Client.Keyboard.NumLock);
    case 145:
      return Rise(Client.Keyboard.ScrollLock);
    case 186:
    case 59: // opera & firefox
      return Rise(Client.Keyboard.SemiColon);
    case 187:
    case 61: // opera
      //case 107: //firefox
      return Rise(Client.Keyboard.Equal);
    case 188:
      return Rise(Client.Keyboard.Camma);
    case 189:
      return Rise(Client.Keyboard.Dash);
    case 190:
      return Rise(Client.Keyboard.Period);
    case 191:
      return Rise(Client.Keyboard.Slash);
    case 192:
      return Rise(Client.Keyboard.GraveAccent);
    case 219:
      return Rise(Client.Keyboard.OpenBracket);
    case 220:
      return Rise(Client.Keyboard.BackSlash);
    case 221:
      return Rise(Client.Keyboard.CloseBracket);
    case 222:
      return Rise(Client.Keyboard.SingleQuote);
  }
};

نحوه استفاده از این کد به صورت زیر است:

  // ctrl + s
  Client.Keyboard.S = function (e) {
    if (e.ctrl) {
      // انجام عملیات موردنظر
    }
    return true;
  }

اگر در متد الصاق شده به پراپرتیهای Client.Keyboard هیچ مقداری برگشت داده نشود، باتوجه به کد موجود در متد Rise، عملیات پیشفرض کلید مربوطه در پنجره مرورگر غیرفعال خواهد شد. بنابراین در کد بالا بعد از شرط، مقدار true برگشت داده شده است.

هرچند سعی کردم که تفاوت میان مرورگرهای مختلف را درنظر بگیرم ولی احتمال اینکه برخی از کدها به دلیل تفاوت میان مرورگرهای مختلف در کد بالا آورده نشده باشد وجود دارد!

نکته: کد فوق بیشتر برای روشن‌تر شدن موضوع ارائه شده است چون راه حل‌های بهتری هم برای مدیریت کلیدهای کیبرد وجود دارد. مثل استفاده از کتابخانه های Mousetrap یا HotKey یا jQuery Hotkeys یا KeyboardJS. البته در این میان بهترین کتابخانه موجود به نظر من همان Mousetrap است که تنها کتابخانه موجود است که علاوه بر پشتیبانی از ترکیب کلیدها با کلیدهای کنترلی، از توالی کلیدها (keys sequence) نیز پشتیبانی میکند که کار جالبی است.

در پایان این نکته را یادآور میشوم که امروزه توسعه اپلیکیشنهای تحت وب بدون استفاده مناسب از امکانات سمت کلاینت طرفداری ندارد. پس بهتر است هرچه بیشتر در مورد این زبان مرموز و پر از رمز و راز (JavaScript) بدانیم.

‫۱۱ سال و ۱۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۱، ساعت ۰۲:۳۵

ابراهیم حمزه ساربانقلی

اشتراک‌ها

فریم ورکی برای ساخت وب اپلیکیشن هایی شبیه به IOS و Android

اگر بابت سختگیری‌های آپل امکان تولید اپلیکیشن IOS ندارید می‌تونید از این فریم ورک استفاده کنید و تحت وب اپلیکیشن‌های شبیه به آن درست کنید.

شما از طریق وب به دوربین و QR کد و همچنین مکان یاب دسترسی دارید و به کمک PWA میتونید برنامه تحت وب خودتون به یک آیکن بر روی گوشی تبدیل کنید و حس کار کردن با گوگل کروم و Safari را از کاربر بگیرید و برای برنامه خود صفحه‌ی Splash درست کنید و برای اون Notification ارسال کنید حتی اگر برنامه شما بسته باشد.

حتما مثال‌های فریم ورک را نگاه کنید

حتما درباره‌ی PWA و امکانات آن تحقیق کنید

فریم ورکی برای ساخت وب اپلیکیشن هایی شبیه به IOS و Android

‫۵ سال و ۴ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۸، ساعت ۲۳:۳۲

مهدی سعیدی فر

اشتراک‌ها

دریافت کتاب Clean Architecture نوشته Robert C. Martin

دانش و مهارت زیادی لازم نیست تا یک برنامه نوشت. بچه‌های دبیرستانی نیز این کار را در دبیرستان انجام می‌دهند. مردان و زنان جوان در دانشگاه با سر هم کردن چند خط کد PHP یا Ruby کسب و کار‌های میلیارد دلاری را شروع کرده اند. برنامه نویسان تازه کار زیادی در دفاتر کاری مکعبی شکلشان در سرتاسر دنیا در بین اسناد حجیم نیازمندی‌های موجود در سیستم‌های issue tracking خود در حال تقلا هستند تا سیستم هایشان را با صرف فعل خواستن توانستن است به کار بیندازند. کدهایی که تولید می‌کنند ممکن است زیبا نباشند ولی کار می‌کنند. کار می‌کند به این دلیل که چیزی بتواند یک بار کار کند، خیلی سخت هم نیست. این که چیزی واقعا به درستی کار کند موضوعی کاملا متفاوت است. پیاده سازی صحیح نرم افزار سخت است چرا که دانش و مهارت هایی نیاز دارد که هنوز بیشتر برنامه نویسان جوان به آن دست نیافته اند.

‫۶ سال و ۹ ماه قبل، سه‌شنبه ۳ بهمن ۱۳۹۶، ساعت ۰۰:۵۸

وحید نصیری

نظرات مطالب

ایجاد ایندکس منحصربفرد بر روی چند فیلد با هم در EF Code first

- EF جزو خانواده‌ی ابزارهایی به نام ORMs است. زمانیکه از یک ORM استفاده می‌کنید و مستقیما SQL نویسی نمی‌کنید، کدهای شما قابل انتقال می‌شوند. می‌توانید به سادگی بانک اطلاعاتی برنامه را عوض کنید بدون اینکه نیازی باشد در کدهای اصلی برنامه تغییری حاصل شود. اهمیت این مساله در اینجا است که نهایتا پروایدر آن بانک اطلاعاتی خاص، بر اساس تعاریف برنامه و ORM مورد استفاده می‌داند که چگونه باید SQL صحیح و مرتبطی را تولید کند که ممکن است از یک بانک اطلاعاتی به بانک اطلاعاتی دیگری متفاوت باشد.
- فعلا از طریق ویژگی فوق پشتیبانی نمی‌شود.

‫۱۰ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۱۸ مرداد ۱۳۹۳، ساعت ۲۲:۵۴

مهمان

نظرات مطالب

مروری سریع بر اصول مقدماتی MVVM

سلام
از مطالب خوبتون تشکر می کنم. دیگه تقریبا مشتری ثابت و ساعتی سایتتون شدم.
wpf & mvvm هنوز تبدیل به یه ابزار کامل برای تولید یه برنامه کاربردی حرفه ای نشده. من پوستم کنده شد تا تونستم یه برنامه کامل باهاش بنویسم. واسه راتباطش با ssrs چه مشقاتی که نکشیدم.
ناچار شدم یه فرم ویندوزی به برنامه اضافه کنم و گزارش را توی اون نمایش بدم.
راهم درسته فعلا؟ در نسخه 2011 فکری به حال این مشکل نشده؟
راستی چطور میشه توسط یه کلید و بدون نوشتم کد یه ویو جدید را نمایش داد. راهی برای بایند کردن کلید به ویو وجود داره. بدون نوشتن Command ?

‫۱۲ سال و ۱۱ ماه قبل، شنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۰، ساعت ۱۷:۲۹

مهمان

نظرات مطالب

فقط به خاطر یک نیم فاصله!

سلام،

راه حلی که من برای دور زدن این اشکال MKLC پیدا کرده بودم این بود که یک برنامه کوچک که خط فرمان را در جایی ذخیره می‌کرد نوشتم و آن را جایگزین فایل‌های cl.exe و link.exe که به همراه MKLC می‌آیند کردم.

MKLC به این روش کار می‌کند که از تعریف صفحه کلید یک فایل کد C ایجاد می‌کند و آن را توسط نسخه‌ای از Visual C که به همراه خود برنامه هست کامپایل می‌کند.

من به این روش فایل C تولید شده را ویرایش می‌کردم و ترکیب Shift+Space را در آن اصلاح می‌کردم و با خط فرمانی که به کمک برنامه ذکر شده به دست می‌آوردم صفحه کلید را کامپایل می‌کردم.

ولی راه حل شما هم خیلی جالبه و فکر می‌کنم که برای نسخه‌های بعدی من هم از آن استفاده کنم.

‫۱۴ سال و ۱۱ ماه قبل، چهارشنبه ۱۸ آذر ۱۳۸۸، ساعت ۰۱:۰۰

علیرضا صالحی

نظرات نظرسنجی‌ها

کدامیک از روش‌های زیر را برای تولید App های موبایل ترجیح می‌دهید؟ چرا؟

با فرض این که یک تیم با تجربه به هر سه روش مسلط باشند، این انتخاب کاملا به کاربرد اپلیکیشن مورد نظر بستگی دارد. ضمننا در هزینه تمام شده (تولید، توسعه، نگهداری) نرم افزار هم موثر است.

در صورتی که یک برنامه نویس بخواهد روشی انتخاب کند بسته به شرایط برنامه نویس متغییر است.

پس زمینه برنامه نویسی
تکنولوژی هایی که مسلط است
چقدر وقت دارد چیز جدید یاد بگیرد

Cross-platform خودش چند مدله (معروف‌تر هاش این موارد):

HTML+JS +WebView (Cordova)
C#+ XAMARIN
HTML+JS+ Native Run (Native Script)

...

‫۸ سال و ۴ ماه قبل، یکشنبه ۱۶ خرداد ۱۳۹۵، ساعت ۱۹:۵۰

وحید نصیری

مطالب

امن سازی برنامه‌های ASP.NET Core توسط IdentityServer 4x - قسمت یازدهم- استفاده از تامین کننده‌های هویت خارجی

همیشه نمی‌توان کاربران را وادار به استفاده‌ی از صفحه‌ی لاگین برنامه‌ی IDP کرد. ممکن است کاربران بخواهند توسط سطوح دسترسی خود در یک شبکه‌ی ویندوزی به سیستم وارد شوند و یا از Social identity providers مانند تلگرام، گوگل، فیس‌بوک، توئیتر و امثال آن‌ها برای ورود به سیستم استفاده کنند. برای مثال شاید کاربری بخواهد توسط اکانت گوگل خود به سیستم وارد شود. همچنین مباحث two-factor authentication را نیز باید مدنظر داشت؛ برای مثال ارسال یک کد موقت از طریق ایمیل و یا SMS و ترکیب آن با روش فعلی ورود به سیستم جهت بالا بردن میزان امنیت برنامه.
در این مطلب نحوه‌ی یکپارچه سازی Windows Authentication دومین‌های ویندوزی را با IdentityServer بررسی می‌کنیم.

کار با تامین کننده‌های هویت خارجی

اغلب کاربران، دارای اکانت ثبت شده‌ای در جای دیگری نیز هستند و شاید آنچنان نسبت به ایجاد اکانت جدیدی در IDP ما رضایت نداشته باشند. برای چنین حالتی، امکان یکپارچه سازی IdentityServer با انواع و اقسام IDP‌های دیگر نیز پیش بینی شده‌است. در اینجا تمام این‌ها، روش‌های مختلفی برای ورود به سیستم، توسط یک کاربر هستند. کاربر ممکن است توسط اکانت خود در شبکه‌ی ویندوزی به سیستم وارد شود و یا توسط اکانت خود در گوگل، اما در نهایت از دیدگاه سیستم ما، یک کاربر مشخص بیشتر نیست.

نگاهی به شیوه‌ی پشتیبانی از تامین کننده‌های هویت خارجی توسط Quick Start UI

Quick Start UI ای را که در «قسمت چهارم - نصب و راه اندازی IdentityServer» به IDP اضافه کردیم، دارای کدهای کار با تامین کننده‌های هویت خارجی نیز می‌باشد. برای بررسی آن، کنترلر DNT.IDP\Controllers\Account\ExternalController.cs را باز کنید:

[HttpGet]
public async Task<IActionResult> Challenge(string provider, string returnUrl)

[HttpGet]
public async Task<IActionResult> Callback()

زمانیکه کاربر بر روی یکی از تامین کننده‌های لاگین خارجی در صفحه‌ی لاگین کلیک می‌کند، اکشن Challenge، نام provider مدنظر را دریافت کرده و پس از آن returnUrl را به اکشن متد Callback به صورت query string ارسال می‌کند. اینجا است که کاربر به تامین کننده‌ی هویت خارجی مانند گوگل منتقل می‌شود. البته مدیریت حالت Windows Authentication و استفاده از اکانت ویندوزی در اینجا متفاوت است؛ از این جهت که از returnUrl پشتیبانی نمی‌کند. در اینجا اطلاعات کاربر از اکانت ویندوزی او به صورت خودکار استخراج شده و به لیست Claims او اضافه می‌شود. سپس یک کوکی رمزنگاری شده از این اطلاعات تولید می‌شود تا در ادامه از محتویات آن استفاده شود.
در اکشن متد Callback، اطلاعات کاربر از کوکی رمزنگاری شده‌ی متد Challenge استخراج می‌شود و بر اساس آن هویت کاربر در سطح IDP شکل می‌گیرد.

فعالسازی Windows Authentication برای ورود به IDP

در ادامه می‌خواهیم برنامه را جهت استفاده‌ی از اکانت ویندوزی کاربران جهت ورود به IDP تنظیم کنیم. برای این منظور باید نکات مطلب «فعالسازی Windows Authentication در برنامه‌های ASP.NET Core 2.0» را پیشتر مطالعه کرده باشید.
پس از فعالسازی Windows Authentication در برنامه، اگر برنامه‌ی IDP را توسط IIS و یا IIS Express و یا HttpSys اجرا کنید، دکمه‌ی جدید Windows را در قسمت External Login مشاهده خواهید کرد:

یک نکته: برچسب این دکمه را در حالت استفاده‌ی از مشتقات IIS، به صورت زیر می‌توان تغییر داد:

namespace DNT.IDP
{
    public class Startup
    {
        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            services.Configure<IISOptions>(iis =>
            {
                iis.AuthenticationDisplayName = "Windows Account";
                iis.AutomaticAuthentication = false;
            });

اتصال کاربر وارد شده‌ی از یک تامین کننده‌ی هویت خارجی به کاربران بانک اطلاعاتی برنامه

سازنده‌ی کنترلر DNT.IDP\Controllers\Account\ExternalController.cs نیز همانند کنترلر Account که آن‌را در قسمت قبل تغییر دادیم، از TestUserStore استفاده می‌کند:

        public ExternalController(
            IIdentityServerInteractionService interaction,
            IClientStore clientStore,
            IEventService events,
            TestUserStore users = null)
        {
            _users = users ?? new TestUserStore(TestUsers.Users);

            _interaction = interaction;
            _clientStore = clientStore;
            _events = events;
        }

بنابراین در ابتدا آن‌را با IUsersService تعویض خواهیم کرد:

        private readonly IUsersService _usersService;
        public ExternalController(
    // ...
            IUsersService usersService)
        {
    // ...
            _usersService = usersService;
        }

و سپس تمام ارجاعات قبلی به users_ را نیز توسط امکانات این سرویس اصلاح می‌کنیم:
الف) در متد FindUserFromExternalProvider
سطر قدیمی

 var user = _users.FindByExternalProvider(provider, providerUserId);

به این صورت تغییر می‌کند:

 var user = await _usersService.GetUserByProviderAsync(provider, providerUserId);

در این حالت امضای این متد نیز باید اصلاح شود تا async شده و همچنین User را بجای TestUser بازگشت دهد:

 private async Task<(User user, string provider, string providerUserId, IEnumerable<Claim> claims)> FindUserFromExternalProvider(AuthenticateResult result)

ب) متد AutoProvisionUser قبلی

private TestUser AutoProvisionUser(string provider, string providerUserId, IEnumerable<Claim> claims)
{
   var user = _users.AutoProvisionUser(provider, providerUserId, claims.ToList());
   return user;
}

نیز باید حذف شود؛ زیرا در ادامه آن‌را با صفحه‌ی ثبت نام کاربر، جایگزین می‌کنیم.
مفهوم «Provisioning a user» در اینجا به معنای درخواست از کاربر، جهت ورود اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی او است که پیشتر صفحه‌ی ثبت کاربر جدید را برای این منظور در قسمت قبل ایجاد کرده‌ایم و از آن می‌شود در اینجا استفاده‌ی مجدد کرد. بنابراین در ادامه، گردش کاری ورود کاربر از طریق تامین کننده‌ی هویت خارجی را به نحوی اصلاح می‌کنیم که کاربر جدید، ابتدا به صفحه‌ی ثبت نام وارد شود و اطلاعات تکمیلی خود را وارد کند؛ سپس به صورت خودکار به متد Callback بازگشته و ادامه‌ی مراحل را طی نماید:
در اکشن متد نمایش صفحه‌ی ثبت نام کاربر جدید، متد RegisterUser تنها آدرس بازگشت به صفحه‌ی قبلی را دریافت می‌کند:

[HttpGet]
public IActionResult RegisterUser(string returnUrl)

اکنون نیاز است اطلاعات Provider و ProviderUserId را نیز در اینجا دریافت کرد. به همین جهت ViewModel زیر را به برنامه اضافه می‌کنیم:

namespace DNT.IDP.Controllers.UserRegistration
{
    public class RegistrationInputModel
    {
        public string ReturnUrl { get; set; }
        public string Provider { get; set; }
        public string ProviderUserId { get; set; }

        public bool IsProvisioningFromExternal => !string.IsNullOrWhiteSpace(Provider);
    }
}

سپس با داشتن اطلاعات FindUserFromExternalProvider که آن‌را در قسمت الف اصلاح کردیم، اگر خروجی آن null باشد، یعنی کاربری که از سمت تامین کننده‌ی هویت خارجی به برنامه‌ی ما وارد شده‌است، دارای اکانتی در سمت IDP نیست. به همین جهت او را به صفحه‌ی ثبت نام کاربر هدایت می‌کنیم. همچنین پس از پایان کار ثبت نام نیاز است مجددا به همینجا، یعنی متد Callback که فراخوان FindUserFromExternalProvider است، بازگشت:

namespace DNT.IDP.Controllers.Account
{
    [SecurityHeaders]
    [AllowAnonymous]
    public class ExternalController : Controller
    {
        public async Task<IActionResult> Callback()
        {
            var result = await HttpContext.AuthenticateAsync(IdentityServer4.IdentityServerConstants.ExternalCookieAuthenticationScheme);
            var returnUrl = result.Properties.Items["returnUrl"] ?? "~/";

            var (user, provider, providerUserId, claims) = await FindUserFromExternalProvider(result);
            if (user == null)
            {
                // user = AutoProvisionUser(provider, providerUserId, claims);
                
                var returnUrlAfterRegistration = Url.Action("Callback", new { returnUrl = returnUrl });
                var continueWithUrl = Url.Action("RegisterUser", "UserRegistration" ,
                    new { returnUrl = returnUrlAfterRegistration, provider = provider, providerUserId = providerUserId });
                return Redirect(continueWithUrl);
            }

در اینجا نحوه‌ی اصلاح اکشن متد Callback را جهت هدایت یک کاربر جدید به صفحه‌ی ثبت نام و تکمیل اطلاعات مورد نیاز IDP را مشاهده می‌کنید.
returnUrl ارسالی به اکشن متد RegisterUser، به همین اکشن متد جاری اشاره می‌کند. یعنی کاربر پس از تکمیل اطلاعات و اینبار نال نبودن user او، گردش کاری جاری را ادامه خواهد داد.

در ادامه نیاز است امضای متد نمایش صفحه‌ی ثبت نام را نیز بر این اساس اصلاح کنیم:

namespace DNT.IDP.Controllers.UserRegistration
{
    public class UserRegistrationController : Controller
    {
        [HttpGet]
        public IActionResult RegisterUser(RegistrationInputModel registrationInputModel)
        {
            var vm = new RegisterUserViewModel
            {
                ReturnUrl = registrationInputModel.ReturnUrl,
                Provider = registrationInputModel.Provider,
                ProviderUserId = registrationInputModel.ProviderUserId
            };

            return View(vm);
        }

به این ترتیب اطلاعات provider نیز علاوه بر ReturnUrl در اختیار View آن قرار خواهد گرفت. البته RegisterUserViewModel هنوز شامل این خواص اضافی نیست. به همین جهت با ارث بری از RegistrationInputModel، این خواص در اختیار RegisterUserViewModel نیز قرار می‌گیرند:

namespace DNT.IDP.Controllers.UserRegistration
{
    public class RegisterUserViewModel : RegistrationInputModel
    {

اکنون نیاز است RegisterUser.cshtml را اصلاح کنیم:
- ابتدا دو فیلد مخفی دیگر Provider و ProviderUserId را نیز به این فرم اضافه می‌کنیم؛ از این جهت که در حین postback به سمت سرور به مقادیر آن‌ها نیاز داریم:

<inputtype="hidden"asp-for="ReturnUrl"/>
<inputtype="hidden"asp-for="Provider"/>
<inputtype="hidden"asp-for="ProviderUserId"/>

- با توجه به اینکه کاربر از طریق یک تامین کننده‌ی هویت خارجی وارد شده‌است، دیگر نیازی به ورود کلمه‌ی عبور ندارد. به همین جهت خاصیت آن‌را در ViewModel مربوطه به صورت Required تعریف نکرده‌ایم:

@if (!Model.IsProvisioningFromExternal)
{
    <div>
        <label asp-for="Password"></label>
        <input type="password" placeholder="Password"
               asp-for="Password" autocomplete="off">
    </div>
}

مابقی این فرم ثبت نام مانند قبل خواهد بود.

پس از آن نیاز است اطلاعات اکانت خارجی این کاربر را در حین postback و ارسال اطلاعات به اکشن متد RegisterUser، ثبت کنیم:

namespace DNT.IDP.Controllers.UserRegistration
{
    public class UserRegistrationController : Controller
    {
        [HttpPost]
        [ValidateAntiForgeryToken]
        public async Task<IActionResult> RegisterUser(RegisterUserViewModel model)
        {
    // ...
            
            if (model.IsProvisioningFromExternal)
            {
                userToCreate.UserLogins.Add(new UserLogin
                {
                    LoginProvider = model.Provider,
                    ProviderKey = model.ProviderUserId
                });
            }

            // add it through the repository
            await _usersService.AddUserAsync(userToCreate);

// ...
        }
    }

که اینکار را با مقدار دهی UserLogins کاربر در حال ثبت، انجام داده‌ایم.
همچنین در ادامه‌ی این اکشن متد، کار لاگین خودکار کاربر نیز انجام می‌شود. با توجه به اینکه پس از ثبت اطلاعات کاربر نیاز است مجددا گردش کاری اکشن متد Callback طی شود، این لاگین خودکار را نیز برای حالت ورود از طریق تامین کننده‌ی خارجی، غیرفعال می‌کنیم:

if (!model.IsProvisioningFromExternal)
{
    // log the user in
    // issue authentication cookie with subject ID and username
    var props = new AuthenticationProperties
    {
        IsPersistent = false,
        ExpiresUtc = DateTimeOffset.UtcNow.Add(AccountOptions.RememberMeLoginDuration)
    };
    await HttpContext.SignInAsync(userToCreate.SubjectId, userToCreate.Username, props);
}

بررسی ورود به سیستم توسط دکمه‌ی External Login -> Windows

پس از این تغییرات، اکنون در حین ورود به سیستم (تصویر ابتدای بحث در قسمت فعالسازی اعتبارسنجی ویندوزی)، گزینه‌ی External Login -> Windows را انتخاب می‌کنیم. بلافاصله به صفحه‌ی ثبت‌نام کاربر هدایت خواهیم شد:

همانطور که مشاهده می‌کنید، IDP اکانت ویندوزی جاری را تشخیص داده و فعال کرده‌است. همچنین در اینجا خبری از ورود کلمه‌ی عبور هم نیست.
پس از تکمیل این فرم، بلافاصله کار ثبت اطلاعات کاربر و هدایت خودکار به برنامه‌ی MVC Client انجام می‌شود.
در ادامه از برنامه‌ی کلاینت logout کنید. اکنون در صفحه‌ی login مجددا بر روی دکمه‌ی Windows کلیک نمائید. اینبار بدون پرسیدن سؤالی، لاگین شده و وارد برنامه‌ی کلاینت خواهید شد؛ چون پیشتر کار اتصال اکانت ویندوزی به اکانتی در سمت IDP انجام شده‌است.

کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
برای اجرای برنامه:
- ابتدا به پوشه‌ی src\WebApi\ImageGallery.WebApi.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا WebAPI برنامه راه اندازی شود.
- سپس به پوشه‌ی src\IDP\DNT.IDP مراجعه کرده و و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا برنامه‌ی IDP راه اندازی شود.
- در آخر به پوشه‌ی src\MvcClient\ImageGallery.MvcClient.WebApp وارد شده و dotnet_run.bat آن‌را اجرا کنید تا MVC Client راه اندازی شود.
اکنون که هر سه برنامه در حال اجرا هستند، مرورگر را گشوده و مسیر https://localhost:5001 را درخواست کنید. در صفحه‌ی login نام کاربری را User 1 و کلمه‌ی عبور آن‌را password وارد کنید.

یک نکته: برای آزمایش برنامه جهت فعالسازی Windows Authentication بهتر است برنامه‌ی IDP را توسط IIS Express اجرا کنید و یا اگر از IIS Express استفاده نمی‌کنید، نیاز است UseHttpSys فایل program.cs را مطابق توضیحات «یک نکته‌ی تکمیلی: UseHttpSys و استفاده‌ی از HTTPS» فعال کنید.

‫۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۷، ساعت ۱۸:۱۰

وحید نصیری

مطالب

آشنایی با NHibernate - قسمت چهارم

در این قسمت یک مثال ساده از insert ، load و delete را بر اساس اطلاعات قسمت‌های قبل با هم مرور خواهیم کرد. برای سادگی کار از یک برنامه Console استفاده خواهد شد (هر چند مرسوم شده است که برای نوشتن آزمایشات از آزمون‌های واحد بجای این نوع پروژه‌ها استفاده شود). همچنین فرض هم بر این است که database schema برنامه را مطابق قسمت قبل در اس کیوال سرور ایجاد کرده اید (نکته آخر بحث قسمت سوم).

یک پروژه جدید از نوع کنسول را به solution برنامه (همان NHSample1 که در قسمت‌های قبل ایجاد شد)، اضافه نمائید.
سپس ارجاعاتی را به اسمبلی‌های زیر به آن اضافه کنید:
FluentNHibernate.dll
NHibernate.dll
NHibernate.ByteCode.Castle.dll
NHSample1.dll : در قسمت‌های قبل تعاریف موجودیت‌ها و نگاشت‌ آن‌ها را در این پروژه class library ایجاد کرده بودیم و اکنون قصد استفاده از آن را داریم.

اگر دیتابیس قسمت قبل را هنوز ایجاد نکرده‌اید، کلاس CDb را به برنامه افزوده و سپس متد CreateDb آن‌را به برنامه اضافه نمائید.


using FluentNHibernate;
using FluentNHibernate.Cfg;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHSample1.Mappings;

namespace ConsoleTestApplication
{
  class CDb
  {
      public static void CreateDb(IPersistenceConfigurer dbType)
      {
          var cfg = Fluently.Configure().Database(dbType);

          PersistenceModel pm = new PersistenceModel();
          pm.AddMappingsFromAssembly(typeof(CustomerMapping).Assembly);
          var sessionSource = new SessionSource(
                              cfg.BuildConfiguration().Properties,
                              pm);

          var session = sessionSource.CreateSession();
          sessionSource.BuildSchema(session, true);
      }
  }
}

اکنون برای ایجاد دیتابیس اس کیوال سرور بر اساس نگاشت‌های قسمت قبل، تنها کافی است دستور ذیل را صادر کنیم:


CDb.CreateDb(
               MsSqlConfiguration
                  .MsSql2008
                  .ConnectionString("Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true")
                  .ShowSql());

تمامی جداول و ارتباطات مرتبط در دیتابیسی که در کانکشن استرینگ فوق ذکر شده است، ایجاد خواهد شد.

در ادامه یک کلاس جدید به نام Config را به برنامه کنسول ایجاد شده اضافه کنید:


using FluentNHibernate.Cfg;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHibernate;
using NHSample1.Mappings;

namespace ConsoleTestApplication
{
  class Config
  {
      public static ISessionFactory CreateSessionFactory(IPersistenceConfigurer dbType)
      {
          return
             Fluently.Configure().Database(dbType
              ).Mappings(m => m.FluentMappings.AddFromAssembly(typeof(CustomerMapping).Assembly))
               .BuildSessionFactory();
      }
  }
}

اگر بحث را دنبال کرده باشید، این کلاس را پیشتر در کلاس FixtureBase آزمون واحد خود، به نحوی دیگر دیده بودیم. برای کار با NHibernate‌ نیاز به یک سشن مپ شده به موجودیت‌های برنامه می‌باشد که توسط متد CreateSessionFactory کلاس فوق ایجاد خواهد شد. این متد را به این جهت استاتیک تعریف کرده‌ایم که هیچ نوع وابستگی به کلاس جاری خود ندارد. در آن نوع دیتابیس مورد استفاده ( برای مثال اس کیوال سرور 2008 یا هر مورد دیگری که مایل بودید)، به همراه اسمبلی حاوی اطلاعات نگاشت‌های برنامه معرفی شده‌اند.

اکنون سورس کامل مثال برنامه را در نظر بگیرید:

کلاس CDbOperations جهت اعمال ثبت و حذف اطلاعات:


using System;
using NHibernate;
using NHSample1.Domain;

namespace ConsoleTestApplication
{
  class CDbOperations
  {
      ISessionFactory _factory;

      public CDbOperations(ISessionFactory factory)
      {
          _factory = factory;
      }

      public int AddNewCustomer()
      {
          using (ISession session = _factory.OpenSession())
          {
              using (ITransaction transaction = session.BeginTransaction())
              {
                  Customer vahid = new Customer()
                  {
                      FirstName = "Vahid",
                      LastName = "Nasiri",
                      AddressLine1 = "Addr1",
                      AddressLine2 = "Addr2",
                      PostalCode = "1234",
                      City = "Tehran",
                      CountryCode = "IR"
                  };

                  Console.WriteLine("Saving a customer...");

                  session.Save(vahid);
                  session.Flush();//چندین عملیات با هم و بعد

                  transaction.Commit();

                  return vahid.Id;
              }
          }
      }

      public void DeleteCustomer(int id)
      {
          using (ISession session = _factory.OpenSession())
          {
              using (ITransaction transaction = session.BeginTransaction())
              {
                  Customer customer = session.Load<Customer>(id);
                  Console.WriteLine("Id:{0}, Name: {1}", customer.Id, customer.FirstName);

                  Console.WriteLine("Deleting a customer...");
                  session.Delete(customer);

                  session.Flush();//چندین عملیات با هم و بعد

                  transaction.Commit();
              }
          }
      }
  }
}

و سپس استفاده از آن در برنامه


using System;
using FluentNHibernate.Cfg.Db;
using NHibernate;
using NHSample1.Domain;

namespace ConsoleTestApplication
{
  class Program
  {
      static void Main(string[] args)
      {
          //CDb.CreateDb(SQLiteConfiguration.Standard.ConnectionString("data source=sample.sqlite").ShowSql());          
          //return;

          //todo: Read ConnectionString from app.config or web.config
          using (ISessionFactory session = Config.CreateSessionFactory(
                MsSqlConfiguration
                   .MsSql2008
                   .ConnectionString("Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true")
                   .ShowSql()
              ))
          {
              CDbOperations db = new CDbOperations(session);
              int id = db.AddNewCustomer();
              Console.WriteLine("Loading a customer and delete it...");
              db.DeleteCustomer(id);
          }

          Console.WriteLine("Press a key...");
          Console.ReadKey();
      }
  }
}

توضیحات:
نیاز است تا ISessionFactory را برای ساخت سشن‌های دسترسی به دیتابیس ذکر شده در تنظمیات آن جهت استفاده در تمام تردهای برنامه، ایجاد نمائیم. لازم به ذکر است که تا قبل از فراخوانی BuildSessionFactory این تنظیمات باید معرفی شده باشند و پس از آن دیگر اثری نخواهند داشت.
ایجاد شیء ISessionFactory هزینه بر است و گاهی بر اساس تعداد کلاس‌هایی که باید مپ شوند، ممکن است تا چند ثانیه به طول انجامد. به همین جهت نیاز است تا یکبار ایجاد شده و بارها مورد استفاده قرار گیرد. در برنامه به کرات از using استفاده شده تا اشیاء IDisposable را به صورت خودکار و حتمی، معدوم نماید.

بررسی متد AddNewCustomer :
در ابتدا یک سشن را از ISessionFactory موجود درخواست می‌کنیم. سپس یکی از بهترین تمرین‌های کاری جهت کار با دیتابیس‌ها ایجاد یک تراکنش جدید است تا اگر در حین اجرای کوئری‌ها مشکلی در سیستم، سخت افزار و غیره پدید آمد، دیتابیسی ناهماهنگ حاصل نشود. زمانیکه از تراکنش استفاده شود، تا هنگامیکه دستور transaction.Commit آن با موفقیت به پایان نرسیده باشد، اطلاعاتی در دیتابیس تغییر نخواهد کرد و از این لحاظ استفاده از تراکنش‌ها جزو الزامات یک برنامه اصولی است.
در ادامه یک وهله از شیء Customer را ایجاد کرده و آن‌را مقدار دهی می‌کنیم (این شیء در قسمت‌های قبل ایجاد گردید). سپس با استفاده از session.Save دستور ثبت را صادر کرده، اما تا زمانیکه transaction.Commit فراخوانی و به پایان نرسیده باشد، اطلاعاتی در دیتابیس ثبت نخواهد شد.
نیازی به ذکر سطر فلاش در این مثال نبود و NHibernate اینکار را به صورت خودکار انجام می‌دهد و فقط از این جهت عنوان گردید که اگر چندین عملیات را با هم معرفی کردید، استفاده از session.Flush سبب خواهد شد که رفت و برگشت‌ها به دیتابیس حداقل شود و فقط یکبار صورت گیرد.
در پایان این متد، Id ثبت شده در دیتابیس بازگشت داده می‌شود.

چون در متد CreateSessionFactory ، متد ShowSql را نیز ذکر کرده بودیم، هنگام اجرای برنامه، عبارات SQL ایی که در پشت صحنه توسط NHibernate تولید می‌شوند را نیز می‌توان مشاهده نمود:

بررسی متد DeleteCustomer :
ایجاد سشن و آغاز تراکنش آن همانند متد AddNewCustomer است. سپس در این سشن، یک شیء از نوع Customer با Id ایی مشخص load‌ خواهد گردید. برای نمونه، نام این مشتری نیز در کنسول نمایش داده می‌شود. سپس این شیء مشخص و بارگذاری شده را به متد session.Delete ارسال کرده و پس از فراخوانی transaction.Commit ، این مشتری از دیتابیس حذف می‌شود.

برای نمونه خروجی SQL پشت صحنه این عملیات که توسط NHibernate مدیریت می‌شود، به صورت زیر است:


Saving a customer...
NHibernate: select next_hi from hibernate_unique_key with (updlock, rowlock)
NHibernate: update hibernate_unique_key set next_hi = @p0 where next_hi = @p1;@p0 = 17, @p1 = 16
NHibernate: INSERT INTO [Customer] (FirstName, LastName, AddressLine1, AddressLine2, PostalCode, City, CountryCode, Id) VALUES (@p0, @p1, @p2, @p3, @p4, @p5, @p6, @p7);@p0 = 'Vahid', @p1 = 'Nasiri', @p2 = 'Addr1', @p3 = 'Addr2', @p4 = '1234', @p5 = 'Tehran', @p6 = 'IR', @p7 = 16016
Loading a customer and delete it...
NHibernate: SELECT customer0_.Id as Id2_0_, customer0_.FirstName as FirstName2_0_, customer0_.LastName as LastName2_0_, customer0_.AddressLine1 as AddressL4_2_0_, customer0_.AddressLine2 as AddressL5_2_0_, customer0_.PostalCode as PostalCode2_0_, customer0_.City as City2_0_, customer0_.CountryCode as CountryC8_2_0_ FROM [Customer] customer0_ WHERE customer0_.Id=@p0;@p0 = 16016
Id:16016, Name: Vahid
Deleting a customer...
NHibernate: DELETE FROM [Customer] WHERE Id = @p0;@p0 = 16016
Press a key...

استفاده از دیتابیس SQLite بجای SQL Server در مثال فوق:

فرض کنید از هفته آینده قرار شده است که نسخه سبک و تک کاربره‌ای از برنامه ما تهیه شود. بدیهی است SQL server برای این منظور انتخاب مناسبی نیست (هزینه بالا برای یک مشتری، مشکلات نصب، مشکلات نگهداری و امثال آن برای یک کاربر نهایی و نه یک سازمان بزرگ که حتما ادمینی برای این مسایل در نظر گرفته می‌شود).
اکنون چه باید کرد؟ باید برنامه را از صفر بازنویسی کرد یا قسمت دسترسی به داده‌های آن‌را کلا مورد باز بینی قرار داد؟ اگر برنامه اسپاگتی ما اصلا لایه دسترسی به داده‌ها را نداشت چه؟! همه جای برنامه پر است از SqlCommand و Open و Close ! و عملا استفاده از یک دیتابیس دیگر یعنی باز نویسی کل برنامه.
همانطور که ملاحظه می‌کنید، زمانیکه با NHibernate کار شود، مدیریت لایه دسترسی به داده‌ها به این فریم ورک محول می‌شود و اکنون برای استفاده از دیتابیس SQLite تنها باید تغییرات زیر صورت گیرد:
ابتدا ارجاعی را به اسمبلی System.Data.SQLite.dll اضافه نمائید (تمام این اسمبلی‌های ذکر شده به همراه مجموعه FluentNHibernate ارائه می‌شوند). سپس:
الف) ایجاد یک دیتابیس خام بر اساس کلاس‌های domain و mapping تعریف شده در قسمت‌های قبل به صورت خودکار


CDb.CreateDb(SQLiteConfiguration.Standard.ConnectionString("data source=sample.sqlite").ShowSql());

ب) تغییر آرگومان متد CreateSessionFactory


          //todo: Read ConnectionString from app.config or web.config
          using (ISessionFactory session = Config.CreateSessionFactory(
                     SQLiteConfiguration.Standard.ConnectionString("data source=sample.sqlite").ShowSql()
              ))
          {
 ...

نمایی از دیتابیس SQLite تشکیل شده پس از اجرای متد قسمت الف ، در برنامه Lita :

دریافت سورس برنامه تا این قسمت

نکته:
در سه قسمت قبل، تمام خواص پابلیک کلاس‌های پوشه domain را به صورت معمولی و متداول معرفی کردیم. اگر نیاز به lazy loading در برنامه وجود داشت، باید تمامی کلاس‌ها را ویرایش کرده و واژه کلیدی virtual را به کلیه خواص پابلیک آن‌ها اضافه کرد. علت هم این است که برای عملیات lazy loading ، فریم ورک NHibernate باید یک سری پروکسی را به صورت خودکار جهت کلاس‌های برنامه ایجاد نماید و برای این امر نیاز است تا بتواند این خواص را تحریف (override) کند. به همین جهت باید آن‌ها را به صورت virtual تعریف کرد. همچنین تمام سطرهای Not.LazyLoad نیز باید حذف شوند.

ادامه دارد ...

‫۱۵ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۰ مهر ۱۳۸۸، ساعت ۱۳:۴۵