یکی از مفیدترین قسمتهای بوت استرپ 4، سیستم طرحبندی و گرید آن است که در ابتدا با یک Container آغاز میشود. این Container میتواند واکنشگرا و با عرض ثابت باشد و یا fluid انتخاب شود که کل عرض صفحه را به خود اختصاص میدهد. داخل هر Container میتوان ستونها و ردیفهایی را تعریف کرد. بوت استرپ 4، یک گرید طرحبندی 12 ستونه را ارائه میدهد که برای اندازههای زیر، تعدادی break-point را تعریف کردهاست:
extra small, small, medium, large, extra large
در این نگارش، break-point از نوع extra small، نسبت به نگارش سوم بوت استرپ، جدید است.
به این ترتیب این گرید به شدت انعطاف پذیر شده و میتوان برای اندازههای مختلف صفحه، طرحبندیهای متفاوتی را ارائه داد.
دربرگیرندهها و ردیفهای گرید بوت استرپ
گرید طرحبندی بوت استرپ 4، 12 ستونه است و از فناوری خاصی به نام Flexbox استفاده میکند. برای کار با آن نیاز است با دو عنصر اصلی زیر آشنا بود:
- Containers: هدف آنها تنظیم طرحبندی، مطابق با break-point (های) خاصی میباشد.
- ردیفها و ستونها: طرحبندی اصلی را تشکیل میدهند و ردیفها، تعریف ستونها را میسر میکنند.
بررسی Grid Containers
در بوت استرپ 4، دو نوع Container با کلاسهای زیر وجود دارند:
- container: یک دربرگیرندهی متداول است و طرحبندی را در میانهی صفحه و بر اساس break-point (های) خاصی نمایش میدهد. این دربرگیرنده، در اطرف آن یک padding با اندازهی 15px را نیز به همراه دارد و با break-pointهای زیر خودش را تطبیق میدهد:
extra small: کمتر از 576px
small: بیشتر از 576px
medium: بیشتر از 768px
large: بیشتر از 992px
extra-large: بیشتر از 1200px
- container-fluid: این دربرگیرنده، کل عرض نمایشی صفحه را پوشش میدهد.
یک مثال: تعریف container، row و columns <head>
<style>
img {
width: 100px;
display: block;
}
</style>
</head>
<body>
<header class="clearfix" style="height: 50vh; background: url(images/background.jpg) no-repeat center center; background-size: cover; margin-bottom: 20px;">
<div class="container">
<img src="images/wisdompetlogo.svg" alt="Wisdom Pet Logo">
</div>
</header>
<div class="container">
<section id="services">
<div class="row">
<article class="col">
<img class="mx-auto" src="images/icon-exoticpets.svg" alt="Icon">
<h3>Exotic Pets</h3>
<p>We offer specialized care for reptiles, rodents, birds,
and other exotic pets.</p>
</article>
<article class="col">
<img class="mx-auto" src="images/icon-grooming.svg" alt="Icon">
<h3>Grooming</h3>
<p>Our therapeutic grooming treatments help battle fleas,
allergic dermatitis, and other challenging skin
conditions.</p>
</article>
<article class="col">
<img class="mx-auto" src="images/icon-health.svg" alt="Icon">
<h3>General Health</h3>
<p>Wellness and senior exams, ultrasound, x-ray, and dental
cleanings are just a few of our general health
services.</p>
</article>
<article class="col">
<img class="mx-auto" src="images/icon-nutrition.svg" alt="Icon">
<h3>Nutrition</h3>
<p>Let our nutrition experts review your pet's diet and
prescribe a custom nutrition plan for optimum health
and disease prevention.</p>
</article>
<article class="col">
<img class="mx-auto" src="images/icon-pestcontrol.svg" alt="Icon">
<h3>Pest Control</h3>
<p>We offer the latest advances in safe and effective
prevention and treatment of fleas, ticks, worms, heart
worm, and other parasites.</p>
</article>
<article class="col">
<img class="mx-auto" src="images/icon-vaccinations.svg" alt="Icon">
<h3>Vaccinations</h3>
<p>Our veterinarians are experienced in modern vaccination
protocols that prevent many of the deadliest diseases
in pets.</p>
</article>
</div>
</section>
</div>
</body>
با این خروجی:
توضیحات:
- برای آزمایش این مثال، ابتدا کلاس container آنرا حذف کنید:
مشاهده خواهید کرد که کل صفحه بجای نمایش در وسط آن، از سمت چپ و بدون هیچ فاصلهای شروع میشود. این کلاس container است که محتوا را به میانهی صفحه با فواصلی معین از دو طرف، منتقل میکند. به همین جهت عنصرheader ابتدای آنرا داخل این container قرار ندادهایم تا کل عرض صفحه را پر کند. مقدار height: 50
vh، به معنای استفادهی از 50 درصد view-port height است.
اما چون میخواهیم محل قرارگیری لوگوی داخل این هدر، با حاشیهی سمت چپ container ذیل آن یکی باشد، این logo را داخل container قرار دادهایم.
- از این جهت که تصاویر استفاده شده از نوع svg هستند و بسیار بزرگ میباشند، با style تعریف شدهی در ابتدای head، اندازهی آنها را کاهش دادهایم و همچنین نوع نمایشی آنها را نیز به block تنظیم کردهایم. در این حالت برای اینکه تصاویر در میانهی این block قرار گیرند، از کلاس mx-auto استفاده شدهاست.
- در مرحلهی بعد، کار تعریف سطرها و ستونها انجام شدهاست:
<div class="container">
<section id="services">
<div class="row">
<article class="col">
هر row باید داخل container قرار گیرد. سپس داخل آن میتوان 12 ستون را تعریف کرد که در اینجا از کلاس col برای این منظور استفاده شدهاست. col سادهترین نوع ستون در بوت استرپ 4 است. کار آن این است که محتوا را تا جائیکه میتواند در فضای مهیا نمایش دهد.
برای مثال اگر عرض صفحه را کاهش دهیم، فقط به اندازهی سه آیتم، فضا برای نمایش وجود خواهد داشت و اگر عرض صفحه را بیشتر کنیم، امکان نمایش هر 6 آیتم تعریف شده را مانند تصویر قبلی، میسر میکند.
انواع ستونهای طرحبندی در بوت استرپ 4
همانطور که عنوان شد، گرید بوت استرپ 4، دارای 12 ستون است. البته در اینجا یک ستون میتواند عرض چندین ستون را نیز به خود اختصاص دهد.
در این تصویر، فرمول تعریف کلاسهای ستونها را در بوت استرپ 4 مشاهده میکنید. هر قسمتی از این فرمول که داخل پرانتز قرار گرفتهاست، یعنی ذکر آن اختیاری میباشد؛ به همین جهت در مثال قبلی، ذکر صرفا col نیز کار کرد. در این حالت اگر دو ستون را تعریف کنید، هر کدام 50 درصد عرض container را به خود اختصاص میدهند و اگر سه ستون تعریف شود، هر کدام 33 درصد عرض را اشغال میکنند.
در این فرمول BP به معنای break-point است و یکی از مقادیر ذکر شدهی مقابل آنرا میتواند داشته باشد. برای مثال اگر col-sm را تعریف کردیم، یعنی این ستون تا زمانیکه اندازهی صفحه تا 576px باشد، کل عرض صفحه را پر میکند.
COL در اینجا به معنای تعداد ستونی است که این محتوا قرار است به خود اختصاص دهد. برای مثال col-md-6 یعنی این ستون تا رسیدن به break-point از نوع md، کل عرض صفحه را به خود اختصاص میدهد؛ پس از آن (اندازهی صفحهی بیشتر از 768px) این ستون، 6 واحد از 12 واحد ممکن را به خود اختصاص خواهد داد.
ذکر BP نیز اختیاری است. یعنی اگر تنها col-6 را تعریف کردیم، این ستون در تمام break-pointها و در تمام اندازههای ممکن صفحه، همواره 6 واحد از 12 واحد موجود را به خود اختصاص میدهد.
مثال: بررسی فرمول تعریف ستونها در بوت استرپ 4 <head>
<style>
img {
width: 100%;
height: 200px;
max-height: 200px;
}
</style>
</head>
<body>
<div class="container">
<div id="services">
<div class="row">
<section class="col">
<img src="images/image.png" alt="sample image">
<h4>Exotic Pets</h4>
<p>We offer <strong>specialized</strong> care for <em>reptiles,
rodents, birds,</em> and other exotic pets.</p>
</section>
<section class="col">
<img src="images/image.png" alt="sample image">
<h4>Grooming</h4>
<p>Our therapeutic <span class="font-weight-bold">grooming</span>
treatments help battle fleas, allergic dermatitis, and
other challenging skin conditions.</p>
</section>
<section class="col">
<img src="images/image.png" alt="sample image">
<h4>General Health</h4>
<p>Wellness and senior exams, ultrasound, x-ray, and dental
cleanings are just a few of our general health
services.</p>
</section>
<section class="col">
<img class="img-fluid" src="images/image.png" alt="sample image">
<h4>Nutrition</h4>
<p>Let our nutrition experts review your pet's diet and
prescribe a custom nutrition plan for optimum health
and
disease prevention.</p>
</section>
<section class="col">
<img src="images/image.png" alt="sample image">
<h4>Pest Control</h4>
<p>We offer the latest advances in safe and effective
prevention and treatment of fleas, ticks, worms, heart
worm, and other parasites.</p>
</section>
<section class="col">
<img src="images/image.png" alt="sample image">
<h4>Vaccinations</h4>
<p>Our veterinarians are experienced in modern vaccination
protocols that prevent many of the deadliest diseases
in
pets.</p>
</section>
</div>
</div>
</div>
</body>
- ابتدا یک container تعریف شدهاست تا محتوا را به میانهی صفحه منتقل کند و همچنین شیوهنامههای پیشفرض بوت استرپ را به آن اعمال نماید.
- سپس کل محتوا را داخل یک ردیف تعریف کردهایم.
- در ادامه هر المان section تعریف شده را به صورت یک col در آوردهایم. به این ترتیب بوت استرپ سعی میکند تا کل عرض را با ستونهای تعریف شده تا جائیکه ممکن است پر کند:
و اگر عرض صفحه را کوچکتر کنیم، باز هم تاجائیکه ممکن است تعدادی را در سطر اول و مابقی را در سطرهای بعدی جا خواهد داد:
در ادامه میخواهیم مشخص کنیم، ستونهای خاصی، همیشه عرض مشخصی را به خود اختصاص دهند:
<div class="container">
<div id="services">
<div class="row">
<section class="col-6">
با این خروجی:
در این حالت، اولین ستون تعریف شده، تحت هر حالتی و با هر اندازهی صفحهای، همیشه نصف عرض (6 واحد از 12 واحد) را به خود اختصاص خواهد داد.
مرحلهی بعد این است که مشخص کنیم یک ستون در چه اندازهای از صفحه شروع کند به اختصاص دادن عرضی خاص به خود. برای این منظور هر 6 عنصر section تعریف شده را به صورت زیر ویرایش میکنیم:
در این حالت اگر اندازهی صفحه کمتر از این break-point باشد، هر ستون، کل عرض صفحه را به خود اختصاص میدهد:
و اگر صفحه را بزرگتر کنیم، مجددا همان حالت تعریف col خالی تکرار میشود و بوت استرپ سعی میکند در هر سطر، تا جائیکه میتواند، تعداد آیتم بیشتری را جا دهد. اگر بخواهیم این تعداد جا دادنها را نیز کنترل کنیم، میتوان به صورت زیر عمل کرد:
<section class="col-sm-6">
در اینجا col-sm-6 را به هر المان section انتساب دادهایم. به این ترتیب باز هم اگر عرض صفحه کمتر از sm باشد، هر آیتم، کل عرض صفحه را به خود اختصاص میدهد. اما اگر اندازهی صفحه بیشتر از sm شود، هر آیتم همواره 6 واحد، یا نیمی از عرض را به خود اختصاص خواهد داد:
امکان تعریف بیش از یک break-point برای هر ستون در بوت استرپ 4
در این جدول انواع break-pointهای قابل تعریف توسط بوت استرپ 4 را ملاحظه میکنید. تا اینجا تاثیر اعمال تنها یکی از اینها را بر روی یک ستون بررسی کردیم؛ اما میتوان چندین break-point را بر روی یک ستون نیز اعمال کرد. برای مثال اگر به تمام sectionهای مثال این قسمت ترکیب زیر را اضافه کنیم:
<section class="col-sm-6 col-md-4">
به این معنا خواهد بود که تا زمانیکه عرض صفحه کمتر از 576px است (sm)، هر آیتم کل عرض صفحه را پوشش میدهد. زمانیکه از این break-point رد شدیم، هر آیتم 6 واحد از 12 واحد را به خود اختصاص خواهد داد؛ تا زمانیکه عرض صفحه کمتر از 768px است (md). پس از اینکه این break-point را نیز رد کردیم و اندازهی صفحه بزرگتر از آن شد، اینبار هر آیتم، 4 واحد از 12 واحد را به خود اختصاص میدهد:
امکان تغییر موقعیت شروع ستونها در بوت استرپ 4
در تصویر فوق، فرمول تغییر موقعیت شروع ستونها در بوت استرپ 4 را مشاهده میکنید. برای مثال اگر offset-sm-1 را به اولین section اضافه کنیم:
<section class="col-sm-6 col-md-4 offset-sm-1">
پس از رد شدن از break-point تعریف شدهی sm، اولین section، به اندازهی یک واحد به سمت راست منتقل میشود و از لبهی سمت چپ فاصله پیدا میکند:
برای نمونه این قابلیت، پیشتر یکی از روشهای در مرکز صفحه قرار دادن ستونها بود؛ اما چون بوت استرپ 4 از Flexbox استفاده میکند، روشهای بهتری نیز برای آن وجود دارند که آنها را در قسمتهای بعد بررسی میکنیم.
کدهای کامل این قسمت را از اینجا میتوانید دریافت کنید: Bootstrap4_04.zip