مطالب
آشنایی با Refactoring - قسمت 3


قسمت سوم آشنایی با Refactoring در حقیقت به تکمیل قسمت قبل که در مورد «استخراج متدها» بود اختصاص دارد و به مبحث «استخراج یک یا چند کلاس از متدها» یا Extract Method Object اختصاص دارد.
زمانیکه کار «استخراج متدها» را شروع می‌کنیم، پس از مدتی به علت بالا رفتن تعداد متدهای کلاس جاری، به آنچنان شکل و شمایل خوشایند و زیبایی دست پیدا نخواهیم کرد. همچنین اینبار بجای متدی طولانی، با کلاسی طولانی سروکار خواهیم داشت. در این حالت بهتر است از متدهای استخراج شده مرتبط، یک یا چند کلاس جدید تهیه کنیم. به همین جهت به آن Extract Method Object می‌گویند.
بنابراین مرحله‌ی اول کار با یک قطعه کد با کیفیت پایین، استخراج متدهایی کوچک‌تر و مشخص‌تر، از متدهای طولانی آن است. مرحله بعد، کپسوله کردن این متدها در کلاس‌های مجزا و مرتبط با آن‌ها می‌باشد (logic segregation). بر این اساس که یکی از اصول ابتدایی شیء گرایی این مورد است: هر کلاس باید یک کار را انجام دهد (Single Responsibility Principle).
بنابراین اینبار از نتیجه‌ی حاصل از مرحله‌ی قبل شروع می‌کنیم و عملیات Refactoring را ادامه خواهیم داد:

using System.Collections.Generic;

namespace Refactoring.Day2.ExtractMethod.After
{
public class Receipt
{
private IList<decimal> _discounts;
private IList<decimal> _itemTotals;

public decimal CalculateGrandTotal()
{
_discounts = new List<decimal> { 0.1m };
_itemTotals = new List<decimal> { 100m, 200m };

decimal subTotal = CalculateSubTotal();
subTotal = CalculateDiscounts(subTotal);
subTotal = CalculateTax(subTotal);
return subTotal;
}

private decimal CalculateTax(decimal subTotal)
{
decimal tax = subTotal * 0.065m;
subTotal += tax;
return subTotal;
}

private decimal CalculateDiscounts(decimal subTotal)
{
if (_discounts.Count > 0)
{
foreach (decimal discount in _discounts)
subTotal -= discount;
}
return subTotal;
}

private decimal CalculateSubTotal()
{
decimal subTotal = 0m;
foreach (decimal itemTotal in _itemTotals)
subTotal += itemTotal;
return subTotal;
}
}
}

این مثال، همان نمونه‌ی کامل شده‌ی کد نهایی قسمت قبل است. چند اصلاح هم در آن انجام شده است تا قابل استفاده و مفهوم‌تر شود. عموما متغیرهای خصوصی یک کلاس را به صورت فیلد تعریف می‌کنند؛ نه خاصیت‌های set و get دار. همچنین مثال قبل نیاز به مقدار دهی این فیلدها را هم داشت که در اینجا انجام شده.
اکنون می‌خواهیم وضعیت این کلاس را بهبود ببخشیم و آن‌را از این حالت بسته خارج کنیم:

using System.Collections.Generic;

namespace Refactoring.Day3.ExtractMethodObject.After
{
public class Receipt
{
public IList<decimal> Discounts { get; set; }
public decimal Tax { get; set; }
public IList<decimal> ItemTotals { get; set; }

public decimal CalculateGrandTotal()
{
return new ReceiptCalculator(this).CalculateGrandTotal();
}
}
}

using System.Collections.Generic;

namespace Refactoring.Day3.ExtractMethodObject.After
{
public class ReceiptCalculator
{
Receipt _receipt;

public ReceiptCalculator(Receipt receipt)
{
_receipt = receipt;
}

public decimal CalculateGrandTotal()
{
decimal subTotal = CalculateSubTotal();
subTotal = CalculateDiscounts(subTotal);
subTotal = CalculateTax(subTotal);
return subTotal;
}

private decimal CalculateTax(decimal subTotal)
{
decimal tax = subTotal * _receipt.Tax;
subTotal += tax;
return subTotal;
}

private decimal CalculateDiscounts(decimal subTotal)
{
if (_receipt.Discounts.Count > 0)
{
foreach (decimal discount in _receipt.Discounts)
subTotal -= discount;
}
return subTotal;
}

private decimal CalculateSubTotal()
{
decimal subTotal = 0m;
foreach (decimal itemTotal in _receipt.ItemTotals)
subTotal += itemTotal;
return subTotal;
}
}
}

بهبودهای حاصل شده نسبت به نگارش قبلی آن:
در این مثال کل عملیات محاسباتی به یک کلاس دیگر منتقل شده است. کلاس ReceiptCalculator شیء‌ایی از نوع Receipt را در سازنده خود دریافت کرده و سپس محاسبات لازم را بر روی آن انجام می‌دهد. همچنین فیلدهای محلی آن تبدیل به خواصی عمومی و قابل تغییر شده‌اند. در نگارش قبلی، تخفیف‌ها و مالیات و نحوه‌ی محاسبات به صورت محلی و در همان کلاس تعریف شده بودند. به عبارت دیگر با کدی سروکار داشتیم که قابلیت استفاده مجدد نداشت. نمی‌توانست نوع‌های مختلفی از Receipt را بپذیرد. نمی‌شد از آن در برنامه‌ای دیگر هم استفاده کرد. تازه شروع کرده بودیم به جدا سازی منطق‌های قسمت‌های مختلف محاسبات یک متد اولیه طولانی. همچنین اکنون کلاس ReceiptCalculator تنها عهده دار انجام یک عملیات مشخص است.
البته اگر به کلاس ReceiptCalculator قسمت سوم و کلاس Receipt قسمت دوم دقت کنیم، شاید آنچنان تفاوتی را نتوان حس کرد. اما واقعیت این است که کلاس Receipt قسمت دوم، تنها یک پیش نمایش مختصری از صدها متد موجود در آن است.


مطالب
چگونه از CodePlex به عنوان مخزنی جهت ذخیره سازی کدهای سایت یا وبلاگ خود استفاده کنیم؟

به شخصه اعتقادی ندارم که جهت مدیریت کار رایگانی که انجام می‌شود از امکانات غیر رایگان استفاده کرد. تابحال برای ذخیره سازی کدهای منتشر شده در این وبلاگ از persiangig تا googlepages مرحوم تا رپیدشیر تا ... استفاده کرده‌ام. نه امکان لیست کردن سریع آن‌ها موجود است و نه مشخص است که چه تعدادی از آن‌ها هنوز وجود خارجی داشته و از سرورهای یاد شده پاک نشده‌اند. اخیرا تعدادی وبلاگ برنامه نویسی را یافته‌ام که از سایت CodePlex به عنوان مخزنی برای ذخیره سازی کدها و مثال‌های منتشر شده در وبلاگ خود استفاده می‌کنند. این کار چند مزیت دارد:
- رایگان است (فضا، پهنای باند، اسکریپت و غیره)
- به صورت تضمینی تا 10 سال دیگر هم پابرجا است.
- درب آن به روی کاربران ایرانی باز است (برخلاف مثلا سایت googlecodes یا رفتار اخیر سورس فورج و غیره، سایت CodePlex در این چندسال رویه ثابتی داشته است)
- امکان مشاهده‌ی لیست تمامی کدهای منتشر شده‌ موجود است.
- امکان ثبت توضیحات کنار هر کد منتشر شده نیز وجود دارد.
- امکان دریافت یکجای آن‌ها با توجه به استفاده از ابزارهای سورس کنترل مهیا است.
- امکان دریافت بهینه‌ی موارد جدید هم برای کاربران وجود دارد. کاربری که یکبار با استفاده از ابزارهای سورس کنترل، کدهای موجود را دریافت کرده، در بار بعدی دریافت اطلاعات، تنها موارد تغییر کرده یا جدید را دریافت خواهد کرد و نه تمام اطلاعات کل مخزن را از ابتدا تا به امروز.
- امکان مشاهده‌ی آمار دریافت‌ها، مراجعات، سایت‌هایی که به شما لینک داده‌اند و غیره فراهم است.
- امکان دعوت کردن از افراد دیگر نیز جهت به روز رسانی مخزن کد تدارک دیده شده است.
- کلیه اعضای CodePlex بدون نیاز به عضویت در گروه مخزن کد شما، می‌توانند جهت تکمیل یا اصلاح کار شما patch یا وصله ارسال کنند.
و ...

اما برای استفاده از این امکانات نیاز است حداقل اطلاعاتی را در مورد کار با ابزارهای سورس کنترل داشت، که خلاصه‌ی مختصر و مفید آن‌را در ادامه ملاحظه خواهید نمود:
0 - دریافت و نصب برنامه‌ی TortoiseSVN
1- ثبت نام در سایت CodePlex
رایگان است.

2- ایجاد یک پروژه‌ی جدید


که به همراه وارد کردن مشخصات اولیه آن است:


تنها نکته‌ی مهم آن انتخاب سورس کنترل Team foundation server و سپس Subversion است چون می‌خواهیم با استفاده از TortoiseSVN کار به روز رسانی اطلاعات را انجام دهیم.

3- انتخاب مجوز برای پروژه در برگه‌ی License پروژه ایجاد شده

تا مجوزی را برای پروژه انتخاب نکنید، مجوز ارائه‌ی عمومی آن‌را نخواهید یافت. در مورد مقایسه‌ی مجوز‌های سورس باز لطفا به این مطلب مراجعه کنید.

4- checkout کردن سورس کنترل
ابتدا به برگه‌ی source code پروژه مراجعه کرده و بر روی لینک subversion در کنار صفحه کلیک کنید.

در صفحه‌ی باز شده مشخصات اتصال به مخزن کد را جهت به روز رسانی آن مشاهده خواهید نمود.
اکنون جهت استفاده از آن یک پوشه‌ی مشخص را در سیستم خود برای قرار دادن فایل‌ها و ارسال آن به مخزن کد ایجاد کنید. مثلا به نام SiteRepository . سپس جایی داخل این پوشه، کلیک راست کرده و گزینه‌ی SVN Checkout را انتخاب کنید:


در صفحه‌ی باز شده آدرس svn مربوط به پروژه خود را وارد نموده و بر روی Ok کلیک کنید:



در صفحه‌ی بعدی باید نام کاربری و کلمه‌ی عبور مرتبط با حساب کاربری سایت کدپلکس خود را وارد نمائید. همچنین بهتر است گزینه‌ی به خاطر سپاری آن‌را نیز برای سهولت کار در دفعات بعدی انتخاب کنید:



به این صورت یک پوشه‌ی مخفی svn در اینجا تشکیل خواهد شد که اطلاعات مخزن کد را در خود نگهداری می‌کند و نباید آن‌را حذف کرد، تغییر داد، یا جابجا کرد.



5- اضافه کردن فایل‌های دلخواه به مخزن کد
برای اضافه کردن کدهای مورد نظر خود، آن‌ها را به پوشه‌ی SiteRepository فوق کپی کرده و سپس بر روی آن‌ها کلیک راست نموده و گزینه‌ی Add مربوط به TortoiseSVN را انتخاب کنید:



به این صورت تنها فایل‌های مورد نظر جهت اضافه شدن به مخزن کد علامتگذاری خواهند شد (ایجاد پوشه و قرار دادن فایل‌ها درون آ‌ن‌ها نیز به همین ترتیب است):



اکنون برای تکمیل فرایند، جایی درون پوشه کلیک راست کرده و گزینه‌ی SVN Commit را انتخاب کنید:



در صفحه‌ی باز شده توضیحاتی را در مورد فایل‌های ارسالی وارد کرده و سپس بر روی دکمه‌ی OK کلیک نمائید:



پس از مدتی کار هماهنگ سازی اطلاعات با مخزن کد صورت خواهد گرفت:



همچنین آیکون فایل‌های مورد نظر نیز بر روی کامپیوتر شما به صورت زیر تغییر خواهند کرد:



6- ارائه نهایی پروژه
فراموش نکنید که پس از ایجاد یک پروژه‌ی جدید، انتخاب مجوز و ارسال فایل‌های مورد نظر، باید بر روی دکمه‌ی publish this project در بالای صفحه کلیک کرد. در غیراینصورت پروژه‌ی شما در روز بعد به صورت خودکار از سایت CodePlex حذف می‌گردد:




برای نمونه مخزن جدید کدهای وبلاگ جاری را در آدرس زیر می‌توانید مشاهده کنید:


در دفعات آتی، تنها تکرار مرحله 5 یعنی کپی کردن فایل‌های مورد نظر به پوشه‌ی SiteRepository، سپس Add و در نهایت Commit آن‌ها کفایت می‌کند و نیازی به تکرار سایر مراحل نیست. عملیات هماهنگ سازی با مخزن کد هم بسیار بهینه است و تنها فایل‌هایی که اخیرا اضافه شده و هنوز ارسال نشده‌اند، Commit خواهند شد.
کاربران نهایی هم یا از طریق اینترفیس تحت وب سایت می‌توانند از فایل‌های شما استفاده کنند و یا روش دیگری هم برای این منظور وجود دارد (همان Checkout کردن یاد شده و سپس هر بار انتخاب گزینه‌ی SVN update بجای Commit جهت دریافت فایل‌های جدید و نه کل مخزن کد به صورت یکجا).

مطالب
آشنایی با قابلیت FileStream اس کیوال سرور 2008 - قسمت دوم

در این قسمت نحوه‌ی فعال سازی قابلیت FileStream را بررسی خواهیم کرد و در قسمت بعدی نحوه‌ی دسترسی به آن‌را از طریق برنامه نویسی مرور می‌نمائیم.

فعال سازی قابلیت FileStream
همانند اکثر قابلیت‌های اس کیوال سرور، فعال سازی FileStream نیز حداقل به دو صورت استفاده از GUI و قابلیت‌های management studio میسر است و یا استفاده از دستورات T-SQL (و البته کتابخانه‌ی SMO یا همان محصور کننده‌ی توانایی‌های management studio نیز قابل استفاده است).

روش اول) استفاده از management studio
قابلیت FileStream به صورت پیش فرض غیرفعال است. برای فعال سازی آن به مسیر زیر مراجعه نمائید:

Start > All Programs > Microsoft SqlServer 2008 > Configuration Tools > SQL Server Configuration Manager

سپس در قسمت SQL Server services ، وهله مربوط به SQL Server را یافته، کلیک راست و به برگه خواص آن مراجعه کرده (شکل زیر) و قابلیت FileStream را فعال کنید:



گزینه‌های مختلف آن به شرح زیر هستند:
• Enable FileStream for transact-sql access : امکان استفاده از دستورات T-SQL را جهت دسترسی به فایل‌ها فعال می‌سازد (یا برعکس)
• Enable FileStream for File I/O streaming access : امکان دسترسی به فایل‌ها با استفاده از Win32 streaming access
• All remote clients to have streaming access to file stream data : اجازه‌ی دسترسی به کلاینت‌های راه دور جهت استفاده از قابلیت FileStream

مرحله بعد، فعال سازی سطح دسترسی به سرور است. به management studio مراجعه نمائید. سپس بر روی وهله سرور مورد نظر کلیک راست نموده و به خواص آن مراجعه کنید (شکل زیر). سپس در قسمت advanced سطح دسترسی را بر روی Full قرار دهید.



پس از این تنظیم به شما پیغام داده خواهد شد که باید دیتابیس سرور را یکبار راه اندازی مجدد نمائید تا تنظیمات مورد نظر، اعمال شوند.

در ادامه باید دیتابیسی را که نیاز است نوع داده FileStream را بپذیرد، تنظیم نمود.
بر روی دیتابیس مورد نظر کلیک راست کرده و در برگه خواص آن به گزینه‌ی Filegroups مراجعه کنید. سپس در اینجا یک گروه جدید را اضافه کرده ، نامی دلخواه را وارد نموده و سپس تیک مربوط به default بودن آن‌را نیز قرار دهید (شکل زیر):



سپس در همین برگه‌ی خواص دیتابیس که باز است، به گزینه‌ی Files مراجعه کنید. در اینجا سه کار را باید انجام دهید. ابتدا بر روی دکمه Add کلیک کرده و در قسمت logical name ردیف اضافه شده، نامی دلخواه را وارد کنید. سپس file type آن را بر روی FileStream قرار دهید. در ادامه به قسمت path در همین ردیف مراجعه نموده و مسیر ذخیره سازی را مشخص کنید. در پایان بر روی دکمه‌ی OK کلیک نمائید تا کار تنظیم دیتابیس به پایان رسد (شکل زیر):



روش دوم) استفاده از دستورات T-SQL
منهای قسمت تنظیمات SQL Server Configuration Manager که باید از طریق روش عنوان شده صورت گیرد، سایر موارد فوق را با استفاده از دستورات T-SQL نیز می‌توان انجام داد:

الف) تنظیم سطح دسترسی بر روی سرور

EXEC sp_configure filestream_access_level, 2 -- 0 : Disable , 1 : Transact Sql Access , 2 : Win IO Access
GO
RECONFIGURE
GO
ب) تنظیمات دیتابیس

اگر نیاز باشد دیتابیس جدیدی ایجاد شود: (ایجاد گروه فایل مربوطه و سپس تنظیمات مسیر آن)

CREATE DATABASE Test_Db
ON
PRIMARY ( NAME = TestDb1,
FILENAME = 'C:\DATA\Test_Db.mdf'),
FILEGROUP FileStreamGroup1 CONTAINS FILESTREAM( NAME = Testfsg1,
FILENAME = 'C:\DATA\Learning_DbStream')
LOG ON ( NAME = TestDbLog1,
FILENAME = 'C:\DATA\Test_Db.ldf')
GO

و یا ایجاد تغییرات بر روی دیتابیسی موجود: (ایجاد گروه فایل مخصوص و سپس افزودن فایل مربوطه و تنظیمات آن)

--add filegroup
alter database TestDb
Add FileGroup FileStreamFileGroup1 contains FileStream
go

--Add FileGroup To DB
alter database TestDB
add file
(
name = 'UserDocuments' ,
filename = 'C:\FileStream\UserDocuments'
) to filegroup FileStreamFileGroup1


تعریف جدولی آزمایشی به همراه فیلدی از نوع FileStream :
تا اینجا سرور و همچنین دیتابیس جهت پذیرش این نوع داده آماده شدند. اکنون نوبت به استفاده از آن است:

CREATE TABLE [tblFiles]
(
FileId UNIQUEIDENTIFIER NOT NULL ROWGUIDCOL UNIQUE DEFAULT(NEWID()),
Title NVARCHAR(255) NOT NULL,
SystemFile VARBINARY(MAX) FILESTREAM NULL
)
ON [PRIMARY] FILESTREAM_ON [fsg1]

توسط دستور T-SQL فوق جدولی که از نوع داده FileStream استفاده می‌کند، ایجاد خواهد شد. این جدول همانطور که مشخص است حتما باید دارای یک فیلد منحصربفرد باشد (ر.ک. مقاله قبل) و همچنین برچسب فایل استریم به فیلدی از نوع VARBINARY(MAX) نیز الصاق شده است. به علاوه گروه فایل آن نیز باید به صورت صریح مشخص گردد؛ که در مثال ما مطابق تصاویر به fsg1 تنظیم شده بود.

ادامه دارد ...

مطالب
استفاده از Google Analytics API در دات نت فریم ورک

بالاخره گوگل کار تهیه API مخصوص ابزار Analytics خود را به پایان رساند و اکنون برنامه نویس‌ها می‌توانند همانند سایر سرویس‌های گوگل از این ابزار گزارشگیری نمایند.
خلاصه کاربردی این API ، دو صفحه تعاریف پروتکل (+) و ریز مواردی (+) است که می‌توان گزارشگیری نمود.
هنوز کتابخانه google-gdata جهت استفاده از این API به روز رسانی نشده است؛ بنابراین در این مقاله سعی خواهیم کرد نحوه کار با این API را از صفر بازنویسی کنیم.
مطابق صفحه تعاریف پروتکل، سه روش اعتبارسنجی جهت دریافت اطلاعات API معرفی شده است که در اینجا از روش ClientLogin که مرسوم‌تر است استفاده خواهیم کرد.
مطابق مثالی که در آن صفحه قرار دارد، اطلاعاتی شبیه به اطلاعات زیر را باید ارسال و دریافت کنیم:

POST /accounts/ClientLogin HTTP/1.1
User-Agent: curl/7.15.1 (i486-pc-linux-gnu) libcurl/7.15.1
OpenSSL/0.9.8a zlib/1.2.3 libidn/0.5.18
Host: www.google.com
Accept: */*
Content-Length: 103
Content-Type: application/x-www-form-urlencoded
accountType=GOOGLE&Email=userName@google.com&Passwd=myPasswrd&source=curl-tester-1.0&service=analytics

HTTP/1.1 200 OK
Content-Type: text/plain
Cache-control: no-cache
Pragma: no-cache
Date: Mon, 02 Jun 2008 22:08:51 GMT
Content-Length: 497
SID=DQ...
LSID=DQAA...
Auth=DQAAAG8...
در دات نت فریم ورک، این‌کار را به صورت زیر می‌توان انجام داد:
        string getSecurityToken()
{
if (string.IsNullOrEmpty(Email))
throw new NullReferenceException("Email is required!");

if (string.IsNullOrEmpty(Password))
throw new NullReferenceException("Password is required!");

WebRequest request = WebRequest.Create("https://www.google.com/accounts/ClientLogin");
request.Method = "POST";

string postData = "accountType=GOOGLE&Email=" + Email + "&Passwd=" + Password + "&service=analytics&source=vahid-testapp-1.0";
byte[] byteArray = Encoding.ASCII.GetBytes(postData);

request.ContentType = "application/x-www-form-urlencoded";
request.ContentLength = byteArray.Length;

using (Stream dataSt = request.GetRequestStream())
{
dataSt.Write(byteArray, 0, byteArray.Length);
}

string auth = string.Empty;
using (WebResponse response = request.GetResponse())
{
using (Stream dataStream = response.GetResponseStream())
{
using (StreamReader reader = new StreamReader(dataStream))
{
string responseFromServer = reader.ReadToEnd().Trim();
string[] tokens = responseFromServer.Split('\n');
foreach (string token in tokens)
{
if (token.StartsWith("SID="))
continue;

if (token.StartsWith("LSID="))
continue;

if (token.StartsWith("Auth="))
{
auth = token.Substring(5);
}
else
{
throw new AuthenticationException("Error authenticating Google user " + Email);
}
}
}
}
}

return auth;

}

همانطور که ملاحظه می‌کنید به آدرس https://www.google.com/accounts/ClientLogin ، اطلاعات postData با متد POST ارسال شده (دقیقا مطابق توضیحات گوگل) و سپس از پاسخ دریافتی، مقدار نشانه Auth را جدا نموده و در ادامه عملیات استفاده خواهیم کرد. وجود این نشانه در پاسخ دریافتی به معنای موفقیت آمیز بودن اعتبار سنجی ما است و مقدار آن در طول کل عملیات باید نگهداری شده و مورد استفاده مجدد قرار گیرد.
سپس مطابق ادامه توضیحات API گوگل باید لیست پروفایل‌هایی را که ایجاد کرده‌ایم پیدا نمائیم:

string getAvailableProfiles(string authToken)
{
return fetchPage("https://www.google.com/analytics/feeds/accounts/default", authToken);
}

متد fetchPage را از پیوست این مقاله می‌توانید دریافت نمائید. خروجی یک فایل xml است که با انواع و اقسام روش‌های موجود قابل آنالیز است، از کتابخانه‌های XML دات نت گرفته تا Linq to xml و یا روش serialization که من روش آخر را ترجیح می‌دهم.
مرحله بعد، ساخت URL زیر و دریافت مجدد اطلاعات مربوطه است:
            string url = string.Format("https://www.google.com/analytics/feeds/data?ids={0}&metrics=ga:pageviews&start-date={1}&end-date={2}", id, from, to);
return fetchPage(url, auth);
و سپس آنالیز اطلاعات xml دریافتی، جهت استخراج تعداد بار مشاهده صفحات یا pageviews استفاده شده در این مثال. لیست کامل مواردی که قابل گزارشگیری است، در صفحه Dimensions & Metrics Reference گوگل ذکر شده است.

فایل‌های کلاس‌های مورد استفاده را از اینجا دریافت نمائید.‌

مثالی در مورد نحوه استفاده از آن:
            CGoogleAnalytics cga = new CGoogleAnalytics
{
Email = "username@gmail.com",
Password = "password",
From = DateTime.Now.Subtract(TimeSpan.FromDays(1)),
To = DateTime.Now.Subtract(TimeSpan.FromDays(1))
};
List<CGoogleAnalytics.SitePagePreviews> pagePreviews =
cga.GetTotalNumberOfPageViews();

foreach (var list in pagePreviews)
{
//string site = list.Site;
//int pw = list.PagePreviews;
}

مطالب
آشنایی با آزمایش واحد (unit testing) در دات نت، قسمت 2

دلایل شانه خالی کردن از آزمایش واحد!

1- نوشتن آزمایشات زمان زیادی را به خود اختصاص خواهند داد.

مهمترین دلیلی که برنامه‌نویس‌ها به سبب آن از نوشتن آزمایشات واحد امتناع می‌کنند، همین موضوع است. اکثر افراد به آزمایش به‌عنوان مرحله آخر توسعه فکر می‌کنند. اگر این چنین است، بله! نوشتن آزمایش‌های واحد واقعا سخت و زمانگیر خواهند بود. به همین جهت برای جلوگیری از این مساله روش pay-as-you-go مطرح شده است (ماخذ: کتاب Pragmatic Unit Testing در سی شارپ). یعنی با اضافه شدن هر واحد کوچکی به سیستم، آزمایش واحد آن‌را نیز تهیه کنید. به این صورت در طول توسعه سیستم با باگ‌های کمتری نیز برخورد خواهید داشت چون اجزای آن‌را در این حین به تفصیل مورد بررسی قرار داده‌اید. اثر این روش را در شکل زیر می‌توانید ملاحظه نمائید (تصویری از همان کتاب ذکر شده)




نوشتن آزمایشات واحد زمانبر هستند اما توسعه پیوسته آن‌ها با به تاخیر انداختن آزمایشات به انتهای پروژه، همانند تصویر فوق تاثیر بسیار قابل توجهی در بهره وری شما خواهند داشت.

بنابراین اگر عنوان می‌کنید که وقت ندارید آزمایش واحد بنویسید، به چند سؤال زیر پاسخ دهید:
الف) چه مقدار زمان را صرف دیباگ کردن کدهای خود یا دیگران می‌کنید؟
ب) چه میزان زمان را صرف بازنویسی کدی کرده‌اید که تصور می‌رفت درست کار می‌کند اما اکنون بسیار مشکل زا ظاهر شده است؟
ج) چه مقدار زمان را صرف این کرده‌اید که منشاء باگ گزارش شده در برنامه را کشف کنید؟

برای افرادی که آزمایشات واحد را در حین پروسه توسعه در نظر نمی‌گیرند، این مقادیر بالا است و با ازدیاد تعداد خطوط سورس کدها، این ارقام سیر صعودی خواهند داشت.



تصویری از کتاب xUnit Test Patterns ، که بیانگر کاهش زمان و هزینه کد نویسی در طول زمان با رعایت اصول آزمایشات واحد است

2- اجرای آزمایشات واحد زمان زیادی را تلف می‌کند.

نباید اینطور باشد. عموما اجرای هزاران آزمایش واحد، باید در کسری از ثانیه صورت گیرد. (برای اطلاعات بیشتر به قسمت حد و مرز یک آزمایش واحد در قسمت قبل مراجعه نمائید)

3- امکان تهیه آزمایشات واحد برای کدهای قدیمی ( legacy code ) من وجود ندارد

برای بسیاری از برنامه نویس‌ها، تهیه آزمایش واحد برای کدهای قدیمی بسیار مشکل است زیرا شکستن آن‌ها به واحدهای کوچکتر قابل آزمایش بسیار خطرناک و پرهزینه است و ممکن است سبب از کار افتادن سیستم آن‌ها گردد. اینجا مشکل از آزمایش واحد نیست. مشکل از ضعف برنامه نویسی آن سیستم است. روش refactoring ، طراحی مجدد و نوشتن آزمایشات واحد، به تدریج سبب طراحی بهتر برنامه از دیدگاه‌های شیءگرایی شده و نگهداری سیستم را در طولانی مدت ساده‌تر می‌سازد. آزمایشات واحد این نوع سیستم‌ها را از حالت فلج بودن خارج می‌سازد.

4- کار من نیست که کدهای نوشته شده را آزمایش کنم!

باید درنظر داشته باشید که این هم کار شما نیست که انبوهی از کدهای مشکل دار را به واحد بررسی کننده آن تحویل دهید! همچنین اگر تیم آزمایشات و کنترل کیفیت به این نتیجه برسد که عموما از کدهای شما کمتر می‌توان باگ گرفت، این امر سبب معروفیت و تضمین شغلی شما خواهد شد.
همچنین این کار شما است که تضمین کنید واحد تهیه شده مقصود مورد نظر را ارائه می‌دهد و این‌کار را با ارائه یک یا چندین آزمایش واحد می‌توان اثبات کرد.

5- تنها قسمتی از سیستم به من واگذار شده است و من دقیقا نمی‌دانم که رفتار کلی آن چیست. بنابراین آن را نمی‌توانم آزمایش کنم!

اگر واقعا نمی‌دانید که این کد قرار است چه کاری را انجام دهید به طور قطع الان زمان مناسبی برای کد نویسی آن نیست!

6- کد من کامپایل می‌شود!

باید دقت داشت که کامپایلر فقط syntax کدهای شما را بررسی کرده و خطاهای آن‌را گوشزد می‌کند و نه نحوه‌ی عملکرد آن‌را.

7- من برای نوشتن آزمایشات حقوق نمی‌گیرم!

باید اذعان داشت که به شما جهت صرف تمام وقت یک روز خود برای دیباگ کردن یک خطا هم حقوق نمی‌دهند! شما برای تهیه یک کد قابل قبول و قابل اجرا حقوق می‌گیرید و آزمایش واحد نیز ابزاری است جهت نیل به این مقصود (همانند یک IDE و یا یک کامپایلر).

8- احساس گناه خواهم کرد اگر تیم فنی کنترل کیفیت و آزمایشات را از کار بی کار کنم!!

نگران نباشید، این اتفاق نخواهد افتاد! بحث ما در اینجا آزمایش کوچکترین اجزا و واحدهای یک سیستم است. موارد دیگری مانند functional testing, acceptance testing, performance & environmental testing, validation & verification, formal analysis توسط تیم‌های کنترل کیفیت و آزمایشات هنوز باید بررسی شوند.

9- شرکت من اجازه اجرای آزمایشات واحد را بر روی سیستم‌های در حال اجرا نمی‌دهد.

قرار هم نیست بدهد! چون دیگر نام آن آزمایش واحد نخواهد بود. این آزمایشات باید بر روی سیستم شما و توسط ابزار و امکانات شما صورت گیرد.


پ.ن.
در هشتمین دلیل ذکر شده، از acceptance testing نامبرده شده. تفاوت آن با unit testing به صورت زیر است:

آزمایش واحد:
توسط برنامه نویس‌ها تعریف می‌شود
سبب اطمینان خاطر برنامه نویس‌ها خواهد شد
واحدهای کوچک سیستم را مورد بررسی قرار می‌دهد
یک آزمایش سطح پائین ( low level ) به شمار می‌رود
بسیار سریع اجرا می‌شود
به صورت خودکار (100 درصد خودکار است) و با برنامه نویسی قابل کنترل است

اما در مقابل آزمایش پذیرش به صورت زیر است:
توسط مصرف کنندگان تعریف می‌شود
سبب اطمینان خاطر مصرف کنندگان می‌شود.
کل برنامه مورد آزمایش قرار می‌گیرد
یک آزمایش سطح بالا ( high level ) به شمار می‌رود
ممکن است طولانی باشد
عموما به صورت دستی یا توسط یک سری اسکریپت اجرا می‌شود
مثال : گزارش ماهیانه باید جمع صحیحی از تمام صفحات را در آخرین برگه گزارش به همراه داشته باشد


ادامه دارد...

مطالب
محدود سازی نرخ دسترسی به منابع در برنامه‌های ASP.NET Core - قسمت اول - بررسی مفاهیم
به ASP.NET Core 7، یک میان‌افزار جدید به نام Rate limiter اضافه شده‌است که امکان محدود سازی دسترسی به منابع برنامه‌ی ما را میسر می‌کند. این میان‌افزار، طراحی جامع و مفصلی را دارد. به همین جهت نیاز است در ابتدا با مفاهیم مرتبط با آن آشنا شد و سپس به سراغ پیاده سازی و استفاده‌ی از آن رفت.


چرا باید میزان دسترسی به منابع یک برنامه‌ی وب را محدود کرد؟

فرض کنید در حال ساخت یک web API هستید که کارش ذخیره سازی لیست وظایف اشخاص است و برای مثال از یک GET /api/todos برای دریافت لیست ظایف، یک POST /api/todos برای ثبت و یک PUT /api/todos/{id} برای تغییر موارد ثبت شده، تشکیل می‌شود.
سؤال: چه مشکلی ممکن است به همراه این سه endpoint بروز کند؟
پاسخ: به حداقل چهار مورد زیر می‌توان اشاره کرد:
- یک مهاجم سعی می‌کند با برنامه‌ای که تدارک دیده، هزاران وظیفه‌ی جدید را در چند ثانیه به سمت برنامه ارسال کند تا سبب خاتمه‌ی سرویس آن شود.
- برنامه‌ی ما در حین سرویس دهی، به یک سرویس ثالث نیز وابسته‌است و آن سرویس ثالث، اجازه‌ی استفاده‌ی بیش از اندازه‌ی از منابع خود را نمی‌دهد. با رسیدن تعداد زیادی درخواست به برنامه‌ی ما تنها از طرف یک کاربر، به سقف مجاز استفاده‌ی از آن سرویس ثالث رسیده‌ایم و اکنون برنامه، برای تمام کاربران آن قابل استفاده نیست.
- شخصی در حال دریافت اطلاعات تک تک کاربران است. از شماره یک شروع کرده و به همین نحو جلو می‌رود. برای دریافت اطلاعات کاربران، نیاز است شخص به سیستم وارد شده و اعتبارسنجی شود؛ یعنی به ازای هر درخواست، یک کوئری نیز به سمت بانک اطلاعاتی جهت بررسی وضعیت فعلی و آنی کاربر ارسال می‌شود. به همین جهت عدم کنترل میزان دسترسی به لیست اطلاعات کاربران، بار سنگینی را به بانک اطلاعاتی و CPU سیستم وارد می‌کند.
- هم اکنون چندین موتور جستجو و بات‌هایی نظر آن‌ها در حال پیمایش سایت و برنامه‌ی شما هستند که هر کدام از آن‌ها می‌توانند در حد یک مهاجم رفتار کنند.

به صورت خلاصه، همیشه استفاده‌ی از برنامه، به آن نحوی که ما پیش‌بینی کرده‌ایم، به پیش نمی‌رود و در آن لحظه، برنامه، در حال استفاده از CPU، حافظه و بانک اطلاعاتی به اشتراک گذاشته شده‌ی با تمام کاربران برنامه‌است. در این حالت فقط یک کاربر مهاجم می‌تواند سبب از کار افتادن و یا به شدت کند شدن این برنامه شود و دسترسی سایر کاربران همزمان را مختل کند.


محدود کردن نرخ دسترسی به برنامه چیست؟

Rate limiting و یا نام دیگر آن request throttling، روشی است که توسط آن بتوان از الگوهای پیش بینی نشده‌ی استفاده‌ی از برنامه جلوگیری کرد. عموما برنامه‌های وب، محدود کردن نرخ دسترسی را بر اساس تعداد بار درخواست انجام شده‌ی در یک بازه‌ی زمانی مشخص، انجام می‌دهند و یا اگر کار برنامه‌ی شما ارائه‌ی فیلم‌های ویدیویی است، شاید بخواهید میزان حجم استفاده شده‌ی توسط یک کاربر را کنترل کنید. در کل هدف نهایی از آن، کاهش و به حداقل رساندن روش‌های آسیب زننده‌ی به برنامه و سیستم است؛ صرفنظر از اینکه این نحوه‌ی استفاده‌ی خاص، سهوی و یا عمدی باشد.


محدود کردن نرخ دسترسی را باید به چه منابعی اعمال کرد؟

پاسخ دقیق به این سؤال: «همه چیز» است! بله! همه چیز را کنترل کنید! در اینجا منظور از همه چیز، همان endpointهایی هستند که استفاده‌ی نابجای از آن‌ها می‌توانند سبب کند شدن برنامه یا از دسترس خارج شدن آن شوند. برای مثال هر endpoint‌ای که از CPU، حافظه، دسترسی به دیسک سخت، بانک اطلاعاتی، APIهای ثالث و خارجی و امثال آن استفاده می‌کند، باید کنترل و محدود شود تا استفاده‌ی ناصحیح یک کاربر از آن‌ها، استفاده‌ی از برنامه را برای سایر کاربران غیرممکن نکند. البته باید دقت داشت که هدف از اینکار، عصبی کردن کاربران عادی و معمولی برنامه نیست. هدف اصلی در اینجا، تشویق به استفاده‌ی منصفانه از منابع سیستم است.


الگوریتم‌های محدود کردن نرخ دسترسی

پیاده سازی ابتدایی محدود کردن نرخ دسترسی به منابع یک برنامه کار مشکلی است و در صورت استفاده از الگوریتم‌های متداولی مانند تعریف یک جدول که شامل user-id، action-id و timestamp، به همراه یکبار ثبت اطلاعات به ازای هر درخواست و همچنین خواندن اطلاعات موجود است که جدول آن نیز به سرعت افزایش حجم می‌دهد. به همین جهت تعدادی الگوریتم بهینه برای اینکار طراحی شده‌اند:

الگوریتم‌های بازه‌ی زمانی مشخص

در این روش، یک شمارشگر در یک بازه‌ی زمانی مشخص فعال می‌شود و بر این مبنا است که محدودیت‌ها اعمال خواهند شد. یک مثال آن، مجاز دانستن فقط «100 درخواست در یک دقیقه» است که نام دیگر آن «Quantized buckets / Fixed window limit» نیز هست.
برای مثال «نام هر اکشن + یک بازه‌ی زمانی»، یک کلید دیکشنری نگهدارنده‌ی اطلاعات محدود کردن نرخ دسترسی خواهد بود که به آن کلید، «bucket name» هم می‌گویند؛ مانند مقدار someaction_106062120. سپس به ازای هر درخواست رسیده، شمارشگر مرتبط با این کلید، یک واحد افزایش پیدا می‌کند و محدود کردن دسترسی‌ها بر اساس مقدار این کلید صورت می‌گیرد. در ادامه با شروع هر بازه‌ی زمانی جدید که در اینجا window نام دارد، یک کلید یا همان «bucket name» جدید تولید شده و مقدار متناظر با این کلید، به صفر تنظیم می‌شود.
اگر بجای دیکشنری‌های #C از بانک اطلاعاتی Redis برای نگهداری این key/valueها استفاده شود، می‌توان برای هر کدام از مقادیر آن، طول عمری را نیز مشخص کرد تا خود Redis، کار حذف خودکار اطلاعات غیرضروری را انجام دهد.

یک مشکل الگوریتم‌های بازه‌ی زمانی مشخص، غیر دقیق بودن آن‌ها است. برای مثال فرض کنید که به ازای هر 10 ثانیه می‌خواهید تنها اجازه‌ی پردازش 4 درخواست رسیده را بدهید. مشکل اینجا است که در این حالت یک کاربر می‌تواند 5 درخواست متوالی را بدون مشکل ارسال کند؛ 3 درخواست را در انتهای بازه‌ی اول و دو درخواست را در ابتدای بازه‌ی دوم:


به یک بازه‌ی زمانی مشخص، fixed window و به انتها و ابتدای دو بازه‌ی زمانی مشخص متوالی، sliding window می‌گویند. همانطور که در تصویر فوق هم مشاهده می‌کنید، در این اگوریتم، امکان محدود سازی دقیقی تنها در یک fixed window میسر است و نه در یک sliding window.

سؤال: آیا این مساله عدم دقت الگوریتم‌های بازه‌ی زمانی مشخص مهم است؟
پاسخ: بستگی دارد! اگر هدف شما، جلوگیری از استفاده‌ی سهوی یا عمدی بیش از حد از منابع سیستم است، این مساله مشکل مهمی را ایجاد نمی‌کند. اما اگر دقت بالایی را انتظار دارید، بله، مهم است! در این حالت از الگوریتم‌های «sliding window limit » بیشتر استفاده می‌شود که در پشت صحنه از همان روش استفاده‌ی از چندین fixed window کوچک، کمک می‌گیرند.


الگوریتم‌های سطل توکن‌ها (Token buckets)

در دنیای مخابرات، از الگوریتم‌های token buckets جهت کنترل میزان مصرف پهنای باند، زیاد استفاده می‌شود. از واژه‌ی سطل در اینجا استفاده شده، چون عموما به همراه آب بکارگرفته می‌شود:
فرض کنید سطل آبی را دارید که در کف آن نشتی دارد. اگر نرخ پر کردن این سطل، با آب، از نرخ نشتی کف آن بیشتر باشد، آب از سطل، سرریز خواهد شد. به این معنا که با سرریز توکن‌ها یا آب در این مثال، هیچ درخواست جدید دیگری پردازش نمی‌شود؛ تا زمانیکه مجددا سطل، به اندازه‌ای خالی شود که بتواند توکن یا آب بیشتری را بپذیرد.

یکی از مزیت‌های این روش، نداشتن مشکل عدم دقت به همراه بازه‌های زمانی مشخص است. در اینجا اگر تعداد درخواست زیادی به یکباره به سمت برنامه ارسال شوند، سطل پردازشی آن‌ها سرریز شده و دیگر پردازش نمی‌شوند.
مزیت دیگر آن‌ها، امکان بروز انفجاری یک ترافیک (bursts in traffic) نیز هست. برای مثال اگر قرار است سطلی با 60 توکن در دقیقه پر شود و این سطل نیز هر ثانیه یکبار تخلیه می‌شود، کلاینت‌ها هنوز می‌توانند 60 درخواست را در طی یک ثانیه ارسال کنند (ترافیک انفجاری) و پس از آن نرخ پردازشی، یک درخواست به ازای هر ثانیه خواهد شد.


آیا باید امکان بروز انفجار در ترافیک را داد؟

عموما در اکثر برنامه‌ها وجود یک محدود کننده‌ی نرخ دسترسی کافی است. برای مثال یک محدود کننده‌ی نرخ دسترسی سراسری 600 درخواست در هر دقیقه، برای هر endpoint ای شاید مناسب باشد. اما گاهی از اوقات نیاز است تا امکان بروز انفجار در ترافیک (bursts) را نیز درنظر گرفت. برای مثال زمانیکه یک برنامه‌ی موبایل شروع به کار می‌کند، در ابتدای راه اندازی آن تعداد زیادی درخواست، به سمت سرور ارسال می‌شوند و پس از آن، این سرعت کاهش پیدا می‌کند. در این حالت بهتر است چندین محدودیت را تعریف کرد: برای مثال امکان ارسال 10 درخواست در هر ثانیه و حداکثر 3600 درخواست در هر ساعت.


روش تشخیص کلاینت‌ها چگونه باشد؟

تا اینجا در مورد bucket name یا کلید دیکشنری اطلاعات محدود کردن دسترسی به منابع، از روش «نام هر اکشن + یک بازه‌ی زمانی» استفاده کردیم. به این کار «پارتیشن بندی درخواست‌ها» هم گفته می‌شود. روش‌های دیگری نیز برای انجام اینکار وجود دارند:
پارتیشن بندی به ازای هر
- endpoint
- آدرس IP. البته باید دقت داشت که کاربرانی که در پشت یک پروکسی قرار دارند، از یک IP آدرس اشتراکی استفاده می‌کنند.
- شماره کاربری. البته باید در اینجا بحث کاربران اعتبارسنجی نشده و anonymous را نیز مدنظر قرار داد.
- شمار سشن کاربر. در این حالت باید بحث ایجاد سشن‌های جدید به ازای دستگاه‌های مختلف مورد استفاده‌ی توسط کاربر را هم مدنظر قرار داد.
- نوع مروگر.
- هدر ویژه رسیده مانند X-Api-Token

بسته به نوع برنامه عموما از ترکیبی از موارد فوق برای پارتیشن بندی درخواست‌های رسیده استفاده می‌شود.


درنظر گرفتن حالت‌های استثنائی

هرچند همانطور که عنوان شد تمام قسمت‌های برنامه باید از لحاظ میزان دسترسی محدود شوند، اما استثناءهای زیر را نیز باید درنظر گرفت:
- عموما تیم مدیریتی یا فروش برنامه، بیش از سایر کاربران، با برنامه کار می‌کنند.
- بیش از اندازه محدود کردن Web crawlers می‌تواند سبب کاهش امتیاز SEO سایت شما شود.
- گروه‌های خاصی از کاربران برنامه نیز می‌توانند دسترسی‌های بیشتری را خریداری کنند.


نحوه‌ی خاتمه‌ی اتصال و درخواست

اگر کاربری به حد نهایی استفاده‌ی از منابع خود رسید، چه باید کرد؟ آیا باید صرفا درخواست او را برگشت زد یا اطلاعات بهتری را به او نمایش داد؟
برای مثال GitHub یک چنین خروجی را به همراه هدرهای ویژه‌ای جهت مشخص سازی وضعیت محدود سازی دسترسی به منابع و علت آن‌، ارائه می‌دهد:
> HTTP/2 403
> Date: Tue, 20 Aug 2013 14:50:41 GMT
> x-ratelimit-limit: 60
> x-ratelimit-remaining: 0
> x-ratelimit-used: 60
> x-ratelimit-reset: 1377013266
> {
> "message": "API rate limit exceeded for xxx.xxx.xxx.xxx. (But here's the good news: Authenticated requests get a higher rate limit. Check out the documentation for more details.)",
> "documentation_url": "https://docs.github.com/rest/overview/resources-in-the-rest-api#rate-limiting"
> }
بنابراین بسته به نوع خروجی برنامه که اگر خروجی آن یک API از نوع JSON است و یا یک صفحه‌ی HTML، می‌توان از ترکیبی از هدرها و اطلاعات متنی و HTML استفاده کرد.
حتی یکسری از APIها از status codeهای ویژه‌ای مانند 403 (دسترسی ممنوع)، 503 (سرویس در دسترس نیست) و یا 429 (تعداد درخواست‌های زیاد) برای پاسخ دهی استفاده می‌کنند.



محل ذخیره سازی اطلاعات محدود سازی دسترسی به منابع کجا باشد؟

اگر محدودسازی دسترسی به منابع، جزئی از مدل تجاری برنامه‌ی شما است، نیاز است حتما از یک بانک اطلاعاتی توزیع شده مانند Redis استفاده کرد تا بتواند اطلاعات تمام نمونه‌های در حال اجرای برنامه را پوشش دهد. اما اگر هدف از این محدود سازی تنها میسر ساختن دسترسی منصفانه‌ی به منابع آن است، ذخیره سازی آن‌ها در حافظه‌ی همان نمونه‌ی در حال اجرای برنامه هم کافی است.
مطالب
کوئری نویسی در EF Core - قسمت پنجم - اعمال تجمعی - بخش اول
امکان انجام محاسبات تجمعی، یکی از مواردی است که قدرت بانک‌های اطلاعاتی رابطه‌ای را نمایش می‌دهد. توسط این نوع کوئری‌ها از محدوده‌ی CRUD (ثبت/ویرایش/به روز رسانی) خارج شده و وارد دنیای تصمیم‌گیری‌ها می‌شویم. تعداد مثال‌های اعمال تجمعی این سری قابل توجه‌است. به همین جهت در دو قسمت ارائه می‌شوند.


مثال 1: چه تعداد امکانات، توسط این مجموعه ارائه می‌شود؟
var count = context.Facilities.Count();
برای شمارش ساده‌ی تعداد ردیف‌های یک کوئری، از متد Count استفاده می‌شود که به صورت زیر ترجمه خواهد شد:



مثال 2: چه تعداد امکانات گران قیمتی توسط این مجموعه ارائه می‌شود؟
می‌خواهیم تعداد امکاناتی را بیابیم که guestcost آن‌ها بزرگتر یا مساوی 10 است.
var count = context.Facilities.Count(x => x.GuestCost >= 10);
این گزارش نسبت به مثال قبلی، یک Where را بیشتر دارد که می‌توان این شرط را در همان متد Count نیز ذکر کرد؛ با این خروجی نهایی:



مثال 3: هر کاربر چه تعدادی کاربر دیگری را توصیه کرده‌است؟
خروجی این گزارش بر اساس recommendedby و count باشد و مرتب شده‌ی بر اساس ID افراد.
var members = context.Members
                        .Where(member => member.RecommendedBy != null)
                        .GroupBy(member => member.RecommendedBy)
                        .Select(group => new
                        {
                            RecommendedBy = group.Key,
                            Count = group.Count()
                        })
                        .OrderBy(result => result.RecommendedBy)
                        .ToList();
در دو مثال قبل، تنها یک حاصل عددی را از گزارشات دریافت کردیم. اما در اینجا نیاز است به ازای هر شخص، تعداد توصیه شده‌های او محاسبه شوند. به همین جهت نیاز است اطلاعات را به ازای هر شخص مجزا، گروه بندی کرد و سپس متد Count را بر روی این گروه ویژه اعمال نمود و همینطور برای مابقی گروه‌ها. در اینجا GroupBy بر روی خاصیت RecommendedBy انجام شده‌است. این خاصیت در Select بعدی، همان group.Key استفاده شده‌است.



مثال 4: تعداد slots رزرو شد‌ه‌ی به ازای هر کدام از امکانات موجود را نمایش دهید.
جهت یادآوری از قسمت اول: «هر رزرو کردن مکان و امکاناتی در این مجموعه، «نیم ساعته» است. بنابراین Slots در اینجا به معنای تعداد نیم ساعت‌های رزرو کردن یک مکان خاص است؛ که به آن «half hour slots» نیز گفته می‌شود و زمان شروع این رزرو نیز ثبت می‌شود.»
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شده‌ی بر اساس ID هر امکان موجود.
var facilities = context.Bookings
                                    .GroupBy(booking => booking.FacId)
                                    .Select(group => new
                                    {
                                        FacId = group.Key,
                                        TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots)
                                    })
                                    .OrderBy(result => result.FacId)
                                    .ToList();
در این گزارش بجای استفاده از متد Count، از متد Sum استفاده شده‌است. چون می‌خواهیم جمع slots را به ازای هر امکان موجود محاسبه کنیم، ابتدا گروه‌های مجزای این امکانات را تشکیل می‌دهیم و سپس Sum را به هر گروهی، به صورت مجزایی اعمال می‌کنیم. در اینجا group.Key دقیقا همان booking.FacId است و در متد Sum، امکان دسترسی به خواص booking نیز وجود دارد.



مثال 5: تعداد slots رزرو شد‌ه‌ی در ماه September 2012 را به ازای هر کدام از امکانات موجود، نمایش دهید.
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شده‌ی بر اساس ID تعداد slots.
var date1 = new DateTime(2012, 09, 01);
var date2 = new DateTime(2012, 10, 01);

var facilities = context.Bookings
                                    .Where(booking => booking.StartTime >= date1
                                                        && booking.StartTime < date2)
                                    .GroupBy(booking => booking.FacId)
                                    .Select(group => new
                                    {
                                        FacId = group.Key,
                                        TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots)
                                    })
                                    .OrderBy(result => result.TotalSlots)
                                    .ToList();
این گزارش تنها یک قسمت Where را نسبت به گزارش قبلی بیشتر دارد و این Where باید دقیقا پیش‌از گروه بندی اطلاعات اعمال شود. به عبارتی ابتدا باید ردیف‌های اصلی گزارش مشخص باشند تا بتوان آن‌ها را گروه بندی کرد.



مثال 6: محاسبه کنید در سال 2012 و به ازای هر ماه مجزای آن، چه تعداد slots رزرو شده‌اند.
خروجی این گزارش بر اساس facid, month, Total Slots باشد و مرتب شده‌ی بر اساس ID و شماره‌ی ماه.
var date1 = new DateTime(2012, 01, 01);
var date2 = new DateTime(2013, 01, 01);

var facilities = context.Bookings
                                    .Where(booking => booking.StartTime >= date1
                                                        && booking.StartTime < date2)
                                    .GroupBy(booking => new { booking.FacId, booking.StartTime.Month })
                                    .Select(group => new
                                    {
                                        group.Key.FacId,
                                        group.Key.Month,
                                        TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots)
                                    })
                                    .OrderBy(result => result.FacId)
                                        .ThenBy(result => result.Month)
                                    .ToList();
دو نکته‌ی جدید در این گزارش نسبت به مثال‌های قبلی وجود دارند:
الف) می‌توان گروه بندی را بر روی بیش از یک ستون اعمال کرد. در این حالت در Select بعدی، group.Key به کل شیء گروه بندی شده‌، اشاره می‌کند.
ب) روش انتخاب ماه میلادی از یک خاصیت DateTime و گروه بندی بر اساس آن

که به صورت زیر ترجمه می‌شود:



مثال 7: چه تعداد کاربر مجموعه، حداقل یکبار امکاناتی را رزرو کرده‌اند؟

var count = context.Bookings.Select(booking => booking.MemId).Distinct().Count();
هدف از این گزارش، رسیدن به COUNT DISTINCT است.
- (*)COUNT یعنی بازگشت تعداد ردیف‌های نهایی گزارش.
- COUNT(address) یعنی بازگشت تعداد آدرس‌های غیرنال، در کل ردیف‌های نهایی گزارش.
- COUNT(DISTINCT address) یعنی بازگشت تعداد آدرس‌های غیرمشابه در کل ردیف‌های نهایی گزارش.

  COUNT DISTINCT را EF-Core به صورت ترکیبی از یک sub-query ترجمه می‌کند:



مثال 8: امکاناتی را لیست کنید که بیش از 1000 slots رزرو شده دارند.
خروجی این گزارش بر اساس facid و Total Slots باشد و مرتب شده‌ی بر اساس ID هر امکان موجود.
var facilities = context.Bookings
                                    .GroupBy(booking => booking.FacId)
                                    .Select(group => new
                                    {
                                        FacId = group.Key,
                                        TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots)
                                    })
                                    .Where(result => result.TotalSlots > 1000)
                                    .OrderBy(result => result.FacId)
                                    .ToList();
در مثال‌های قبل، از Where جهت تشکیل تعداد ردیف‌های اصلی گزارش و سپس گروه بندی آن‌ها استفاده کردیم. در اینجا می‌خواهیم Where را بر روی نتیجه‌ی حاصل از گروه بندی اعمال کنیم. در کوئری LINQ فوق، خواص قابل دسترسی پس از Select نهایی، همان‌هایی هستند که توسط آن ارائه می‌شوند. این نوع Whereها در SQL حاصل به Having ترجمه خواهند شد:



مثال 9: میزان فروش کل هر امکان موجود را محاسبه کنید.
خروجی این گزارش بر اساس name, revenue باشد و مرتب شده‌ی بر اساس میزان فروش. بخاطر داشته باشید که میزان فروش کاربران ثبت نام شده با کاربران مهمان یکی نیست.
 var facilities =
                            context.Bookings.Select(booking =>
                                new
                                {
                                    booking.Facility.Name,
                                    Revenue = booking.MemId == 0 ?
                                            booking.Slots * booking.Facility.GuestCost
                                            : booking.Slots * booking.Facility.MemberCost
                                })
                                .GroupBy(b => b.Name)
                                .Select(group => new
                                {
                                    Name = group.Key,
                                    TotalRevenue = group.Sum(b => b.Revenue)
                                })
                                .OrderBy(result => result.TotalRevenue)
                                .ToList();
همانند تمام گروه بندی‌ها، ابتدا باید ردیف‌های اصلی گزارش را تشکیل داد و سپس بر روی آن‌ها گروه بندی نهایی را اعمال نمود. به همین جهت در ابتدا خاصیت محاسباتی Revenue را بر اساس کاربران مهمان با ID مساوی صفر و کاربران اصلی مجموعه، تشکیل داده و گروه بندی را به نام هر مجموعه اعمال می‌کنیم. سپس جمع Revenue محاسبه شده را به ازای هر گروه محاسبه کرده و نتیجه را بازگشت می‌دهیم.



مثال 10: کدامیک از امکانات موجود، میزان فروشی کمتر از 1000 داشته‌اند؟
خروجی این گزارش بر اساس name, revenue باشد و مرتب شده‌ی بر اساس میزان فروش. بخاطر داشته باشید که میزان فروش کاربران ثبت نام شده با کاربران مهمان یکی نیست.
var facilities =
                            context.Bookings.Select(booking =>
                                new
                                {
                                    booking.Facility.Name,
                                    Revenue = booking.MemId == 0 ?
                                            booking.Slots * booking.Facility.GuestCost
                                            : booking.Slots * booking.Facility.MemberCost
                                })
                                .GroupBy(b => b.Name)
                                .Select(group => new
                                {
                                    Name = group.Key,
                                    TotalRevenue = group.Sum(b => b.Revenue)
                                })
                                .Where(result => result.TotalRevenue < 1000)
                                .OrderBy(result => result.TotalRevenue)
                                .ToList();
این مورد نیز همانند گزارش 9 است که یک Where به نتیجه‌ی حاصل از آن اعمال شده که در خروجی نهایی به Having ترجمه می‌شود:



مثال 11: کدامیک از امکانات موجود، بیشترین slots رزرو شده را دارد؟

var item = context.Bookings
                                    .GroupBy(booking => booking.FacId)
                                    .Select(group => new
                                    {
                                        FacId = group.Key,
                                        TotalSlots = group.Sum(booking => booking.Slots)
                                    })
                                    .OrderByDescending(result => result.TotalSlots)
                                    .FirstOrDefault();
ساده‌ترین روش حل این مساله، گروه بندی اطلاعات بر اساس هر امکان موجود و سپس محاسبه‌ی TotalSlots هرکدام، به صورت مجزایی است. در ادامه ردیف‌های حاصل را بر اساس TotalSlots محاسبه شده، به صورت نزولی مرتب می‌کنیم. اولین ردیفی که در بالای گزارش قرار می‌گیرد همان FacId ای است که بیشترین TotalSlots را دارد.



کدهای کامل این قسمت را در اینجا می‌توانید مشاهده کنید.
مطالب
آشنایی با مفاهیم شیء گرایی در جاوا اسکریپت #2
از آنجا که برای کار با جاوا اسکریپت نیاز به درک کاملی درباره‌ی مفهوم حوزه کارکرد متغیرها (Scope) می‌باشد و نحوه فراخوانی توابع نیز نقش اساسی در این مورد بازی می‌کند، در این قسمت با این موارد آشنا خواهیم شد:
جاوا اسکریپت از مفهومی به نام functional scope برای تعیین حوزه متغیرها استفاده می‌کند و به این معنی است که با تعریف توابع، حوزه عملکرد متغیر مشخص می‌شود. در واقع هر متغیری که در یک تابع تعریف می‌شود در کلیه قسمتهای آن تابع، از قبیل If statement – for loops و حتی nested function نیز در دسترس میباشد.
اجازه دهید با مثالی این موضوع را بررسی نماییم.
function testScope() {
var myTest = true;
if (true) {
var myTest = "I am changed!"
}
alert(myTest);
}
testScope(); // will alert "I am changed!"
همانگونه که میبینیم با اینکه در داخل بلاک if یک متغیر جدید تعریف شده، ولی در خارج از این بلاک نیز این متغیر قابل دسترسی میباشد. البته در مثال بالا اگر بخواهیم به متغیر myTest در خارج از function دسترسی داشته باشیم، با خطای undefined مواجه خواهیم شد. یعنی برای مثال در کد زیر:
function testScope() {
var myTest = true;
if (true) {
var myTest = "I am changed!"
}
alert(myTest);
}
testScope(); // will alert "I am changed!"
alert(myTest); // will throw a reference error, because it doesn't exist outside of the function
 برای حل این مشکل دو راه وجود دارد: 
1 – متغیر myTest را در بیرون بلاک testScope() تعریف کنیم
2 – هنگام تعریف متغیر myTest، کلمه کلیدی var را حذف کنیم که این موضوع باعث میشود این متغیر در کل window قابل دسترس باشد و یا به عبارتی متغیر global میشود.
قبل از پرداختن به ادامه بحث خواندن مقاله مربوط به Closure در جاوااسکریپت توصیه میگردد .
در پایان بحث Scope‌ها با یک مثال نسبتا جامع اکثر این حالات به همراه خروجی را نشان میدهیم :
<script type="text/javascript">
          // a globally-scoped variable
        var a = 1;
        // global scope
        function one()
        {
            alert(a);
        }
        // local scope
        function two(a)
        {
            alert(a);
        }
        // local scope again
        function three()
        {
            var a = 3;
            alert(a);
        }
        // Intermediate: no such thing as block scope in javascript
        function four()
        {
            if (true)
            {
                var a = 4;
            }
            alert(a); // alerts '4', not the global value of '1'
        }
        // Intermediate: object properties
        function Five()
        {
            this.a = 5;
        }
        // Advanced: closure
        var six = function ()
        {
            var foo = 6;
            return function ()
            {
                // javascript "closure" means I have access to foo in here, 
                // because it is defined in the function in which I was defined.
                alert(foo);
            }
        }()
        // Advanced: prototype-based scope resolution
        function Seven()
        {
            this.a = 7;
        }
        // [object].prototype.property loses to [object].property in the lookup chain
        Seven.prototype.a = -1; // won't get reached, because 'a' is set in the constructor above.
        Seven.prototype.b = 8; // Will get reached, even though 'b' is NOT set in the constructor.
        // These will print 1-8
        one();
        two(2);
        three();
        four();
        alert(new Five().a);
        six();
        alert(new Seven().a);
        alert(new Seven().b);
</Script>
برای مطالعه بیشتر به اینجا  مراجعه نمایید.

Function Invocation Patterns In JavaScript :
از آنجا که توابع در جاوااسکریپت به منظور 1 – ساخت اشیاء  و 2 – حوزه دسترسی متغیرها(Scope)  نقش اساسی ایفا می‌کنند بهتر است کمی درباره استفاده و نحوه فراخوانی آنها  (Function Invocation Patterns) در جاوااسکریپت بحث نماییم.
در جاوااسکریپت 4 مدل فراخوانی تابع داریم که به نامهای زیر مطرح هستند:
1. Method Invocation
2. Function Invocation
3. Constructor Invocation
4. Apply And Call Invocation
 در فراخوانی توابع به هر یک از روشهای بالا باید به این نکته توجه داشت که حوزه دسترسی متغیرها در جاوااسکریپت ابتدا و انتهای توابع هستند و اگر به عنوان مثال از توابع تو در تو استفاده کردیم ،حوزه شی this برای توابع داخلی تغییر خواهد کرد .این موضوع را در طی مثالهایی نشان خواهیم داد.
Method Invocation :
وقتی یک تابع قسمتی از یک شی باشد به آن متد میگوییم به عنوان مثال :
var obj = {
    value: 0,
    increment: function() {
        this.value+=1;
    }
};
obj.increment(); //Method invocation
در اینحالت this به شی (Object) اشاره میکند که متد در آن فراخوانی شده است و در زمان اجرا نیز به عناصر شی Bind میشود ،در مثال بالا حوزه  this شی obj خواهد شد و به همین منظور به متغیر value دسترسی داریم.
Function Invocation:
در اینحالت که از () برای فراخوانی تابع استفاده میگردد ،This به شی سراسری (global object ) اشاره می‌کند؛ منظور اینکه this به اجزای تابعی که فراخوانی آن انجام شده اشاره نمی‌کند. اجازه دهید با مثالی این موضوع را روشن کنیم
<script type="text/javascript">
var value = 500; //Global variable
var obj = {
    value: 0,
    increment: function() {
        this.value++;
        var innerFunction = function() {
            alert(this.value);
        }
        innerFunction(); //Function invocation pattern
    }
}
obj.increment(); //Method invocation pattern
<script type="text/javascript">
Result : 500
از آنجا که  () innerFunction به شکل  Function invocation pattern فراخوانی شده است به متغیر value در داخل تابع increment دسترسی نداریم و حوزه دسترسی global میشود و اگر در حوزه global نیز این متغیر تعریف نشده بود به خطای undefined میرسیدیم .
برای حل این گونه مشکلات ساختار کد نویسی ما بایستی به شکل زیر باشد :
<script type="text/javascript">
var value = 500; //Global variable
var obj = {
    value: 0,
    increment: function() {
        var that = this;
        that.value++;
        var innerFunction = function() {
            alert(that.value);
        }
        innerFunction(); //Function invocation pattern
    }
}
obj.increment();
<script type="text/javascript">
Result : 1
در واقع با تعریف یک متغیر با نام مثلا that و انتساب شی  this به آن میتوان در توابع بعدی که به شکل   Function invocation pattern فراخوانی میگردند به این متغیر دسترسی داشت .
Constructor Invocation :
در این روش برای فراخوانی تابع از کلمه new استفاده میکنیم. در این حالت یک شیء مجزا ایجاد شده و به متغیر دلخواه ما اختصاص پیدا می‌کند. به عنوان مثال داریم :
 var Dog = function(name) {   
  //this == brand new object ({});    
    this.name = name;    
    this.age = (Math.random() * 5) + 1;
};
var myDog = new Dog('Spike');
//myDog.name == 'Spike'
//myDog.age == 2
var yourDog = new Dog('Spot');
//yourDog.name == 'Spot'
//yourDog.age == 4
در این مورد با استفاده از New باعث میشویم همه خواص و متدهای تابع function برای هر نمونه از آن که ساخته میشود ( از طریق مفهوم Prototype که قبلا درباره آن بحث شد) بطور مجزا اختصاص یابد. در مثال بالا شی mydog چون حاوی یک نمونه از تابع dog بصورت  Constructor Invocation میباشد، در نتیجه به خواص تابع dog از قبیل name  و age دسترسی داریم. در اینجا اگر کلمه new استفاده نشود به این خواص دسترسی نداریم؛ در واقع با اینکار، this به mydog اختصاص پیدا میکند.
اگر از new استفاده نشود متغیر myDog ،undefined میشود.
یک مثال دیگر :
var createCallBack = function(init) { //First function
    return new function() { //Second function by Constructor Invocation
        var that = this;
        this.message = init;
        return function() { //Third function
            alert(that.message);
        }
    }
}
window.addEventListener('load', createCallBack("First Message"));
window.addEventListener('load', createCallBack("Second Message"));
در مثال بالا از مفهوم closure  نیز در مثالمان استفاده کرده ایم .
Apply And Call Invocation:
تمامی توابع جاوااسکریپت دارای دو متد توکار apply() و call() هستند که توسط این متدها میتوان این توابع را با context دلخواه فراخوانی کرد.
نحوه فراخوانی به شکل مقابل است :
myFunction.apply(thisContext, arrArgs);
myFunction.call(thisContext, arg1, arg2, arg3, ..., argN);
که thisContext به حوزه اجرایی (execution context) تابع اشاره میکند. تفاوت دو متد apply() و call() در نحوه فرستادن آرگومانها به تابع میباشد که در اولی توسط آرایه اینکار انجام میشود و در دومی همه آرگومانها را بطور صریح نوشته و با کاما از هم جدا میکنیم .
مثال :
var contextObject = {
testContext: 10
}
var otherContextObject = {
testContext: "Hello World!"
}
var testContext = 15; // Global variable
function testFunction() {
alert(this.testContext);
}
testFunction(); // This will alert 15
testFunction.call(contextObject); // Will alert 10
testFunction.apply(otherContextObject); // Will alert "Hello World”
در این مثال دو شی متفاوت با خواص همنام تعریف کرده و یک متغیر global نیز تعریف میکنیم. در انتها یک تابع تعریف میکنیم که مقدار this.testContext را نمایش میدهد. در ابتدا حوزه اجرایی تابع (this) کل window جاری میباشد و وقتی testFunction() اجرا شود مقدار متغیر global نمایش داده میشود. در اجرای دوم this به contextObject اشاره کرده و حوزه اجرایی عوض میشود و در نتیجه مقدار testContext مربوطه که در این حالت 10 میباشد نمایش داده میشود و برای فراخوانی سوم نیز به همین شکل .
یک مثال کاملتر :
var o = {
  i : 0,
  F : function() {
    var a = function() { this.i = 42; };
    a();
    document.write(this.i);
  }
};
o.F();
Result :0
خط o.f() تابع f را به شکل Method invocation اجرا میکند. در داخل تابع f یک تابع دیگر به شکل function invocation اجرا میشود که در اینحال this به global object اشاره میکند و باعث میشود مقدار i در خروجی 0 چاپ شود .
برای حل این مشکل 2 راه وجود دارد  
راه اول :
var p = {
  i : 0,
  F : function() {
    var a = function() { this.i = 42; };
    a.apply(this);
    document.write(this.i);
  }
};
 p.F();
Result :42
با اینکار this را موقع اجرای تابع درونی برایش فرستاده تا حوزه اجرای تابع عوض شود و به i دسترسی پیدا کنیم .
یا اینکه همانند مثالهای قبلی :
var q = {
  i: 0,
  F: function F() {
    var that = this;
    var a = function () {
      that.i = 42;
    }
    a();
    document.write(this.i);
  }
}
 q.F();

منابع :
Javascript programmer,s refrence
 
مطالب
AngularJS #4
در این قسمت قصد دارم تا یک سیستم ارسال دیدگاه را به کمک Angular پیاده سازی کنم. هدف از این مثال؛ آشنایی با چند Directive توکار Angular و همچنین آموختن چگونگی کار با سرویس http$ برای ارتباط با سرور است.
کدهای HTML زیر را در نظر بگیرید:
<div ng-app="myApp">
    <div ng-controller="CommentCtrl">

        <div ng-repeat="comment in comments">
            <div style="float:right;cursor:pointer;" ng-click="remove(comment.Id,$index);">X</div>
            <a href="#">
                <img style="width:32px;" ng-src="/Content/user.gif" alt="{{comment.Name}}">
            </a>
            <div>
                <h4>{{comment.Name}}</h4>
                {{comment.CommentBody}}
            </div>
        </div>

        <div>
            <form action="/Comment/Add" method="post">
                <div>
                    <label for="Name">Name</label>
                    <input id="Name" type="text" name="Name" ng-model="comment.Name" placeholder="Your Name" />
                </div>
                <div>
                    <label for="Email">Email</label>
                    <input id="Email" type="text" name="Email" ng-model="comment.Email" placeholder="Your Email" />
                </div>
                <div>
                    <label for="CommentBody">Comment</label>
                    <textarea id="CommentBody" name="CommentBody" ng-model="comment.CommentBody" placeholder="Your Comment"></textarea>
                </div>
                <button type="button" ng-click="addComment()">Send</button>
            </form>
        </div>

    </div>
</div>
خب از ابتدا ساختار را مورد بررسی قرار می‌دهم و موارد ناآشنای آن را توضیح می‌دهم:

ng-app: خاصیت ng-app جز خواص پیش فرض HTML نیست و یک خاصیت سفارشی است که توسط Angular به صورت پیش فرض تعریف شده است. این خاصیت به Angular می‌گوید که کدام بخش از DOM باید توسط Angular مدیریت و پردازش شود. در اینجا div ای که با خاصیت ng-app مزین شده است به همراه تمامی عناصر فرزند آن توسط موتور پردازش گر DOM توکار مورد پردازش قرار گرفته و اصطلاحا کامپایل می‌شود. بله! اینجا از لفظ کامپایل شدن برای بیان این فرآیند استفاده کردم. هیچ کدام از این Directive‌های سفارشی به خودی خود برای مرورگر قابل تفسیر نیست و اینجاست که Angular وارد عمل شده و این Directive‌ها را به کدهای HTML و جاوا اسکریپت که برای مرورگر قابل فهم است تبدیل می‌کند. به همین جهت با ng-app مشخص می‌کنیم که کدام بخش از DOM باید توسط Angular تفسیر و مدیریت شود.شاید این سوال برای شما مطرح شده باشد که در مثال قبلی ng-app مقداری نداشت و برای تگ html تعریف شده بود. پاسخ این است که در مثال قبلی چون برنامه‌ی ما دارای یک ماژول بیشتر نبود می‌توانستیم از مقدار دهی ng-app صرف نظر کنیم؛ اما در این مثال ما قصد داریم کمی هم مفهوم ماژول را در Angular بررسی کنیم. در نتیجه در این مثال برنامه‌ی ما از ماژولی به نام myApp تشکیل شده است. دلیل اینکه در این مثال ng-app بر روی یک div تعریف شده است این است که همین قسمت از DOM توسط Angular تفسیر شود برای ما کفایت می‌کند. هنگامی ng-app را بر روی html تعریف می‌کنیم که قصد داشته باشیم کل صفحه توسط Angular تفسیر شود.
 
ng-controller: در Angular کنترلر‌ها تابع سازنده‌ی کلاس‌های ساده‌ی جاوا اسکریپتی هستند که به کمک آن‌ها بخشی از صفحه را مدیریت می‌کنیم. این که کدام بخش از صفحه توسط کدام کلاس کنترل و مدیریت شود، توسط ng-controller مشخص می‌شود. در اینجا هم عنصری که با ng-controller مشخص شده به همراه تمامی فرزندانش، توسط کلاس جاوا اسکریپتی به نام CommentCtrl مدیریت می‌شود. در حقیقت ما به کمک ng-controller مشخص می‌کنیم که کدام قسمت از View توسط کدام Controller مدیریت می‌شود. مرسوم است که در Angular نام کنترلرها با Ctrl خاتمه یابد.
   
ng-repeat: همه‌ی نظرات دارای یک قالب html یکسان هستند که به ازای داده‌های متفاوت تکرار شده اند. اگر می‌خواستیم نظرات را استفاده از موتور نمایشی Razor نشان دهیم از یک حلقه‌ی foreach استفاده می‌کردیم. خبر خوب این است که ng-repeat هم دقیقا به مانند حلقه‌ی foreach عمل می‌کند.در اینجا عبارت comment in comments دقیقا برابر با آن چیزی است که در یک حلقه‌ی foreach می‌نوشتیم. Comments در اینجا یک لیست به مانند آرایه ای از comment هست که در کنترلر مقدار دهی شده است. پس اگر با حلقه‌ی foreach مشکلی نداشته باشید با مفهوم ng-repeat هم مشکلی نخواهید داشت و دقیقا به همان شکل عمل می‌نماید.
     
ng-click: همان طور که گفتیم Directive‌های تعریف شده می‌توانند یک event سفارشی نیز باشند. ng-click هم یک Directive تو کار است که توسط Angular به صورت پیش فرض تعریف شده است. کاملا مشخص است که یک تابع به نام remove تعریف شده است که به هنگام کلیک شدن، فراخوانی می‌شود. دو پارامتر هم به آن ارسال شده است. اولین پارامتر Id دیدگاه مورد نظر است تا به سرور ارسال شود و از پایگاه داده حذف شود. دومین پارامتر index$ است که یک متغیر ویژه است که توسط Angular در هر بار اجرای حلقه‌ی ng-repeat مقدارش یک واحد افزایش می‌یابد. index$ هم به تابع remove ارسال می‌شود تا بتوان فهمید در سمت کلاینت کدام نظر باید حذف شود.
 
ng-src: از این Directive برای مشخص کردن src عکس‌ها استفاده می‌شود. البته در این مثال چندان تفاوتی بین ng-src و src معمولی وجود ندارد. ولی اگر آدرس عکس به صورت Content/{{comment.Name}}.gif می‌بود دیگر وضع فرق می‌کرد. چرا که مرورگر با دیدن آدرس در src سعی به لود کردن آن عکس می‌کند و در این حالت در لود کردن آن عکس با شکست روبرو می‌شود. ng-src سبب می‌شود تا در ابتدا آدرس عکس توسط Angular تفسیر شود و سپس آن عکس توسط مرورگر لود شود.
   
{{comment.Name}}: آکلودهای دوتایی برای انقیاد داده (Data Binding) با view-model استفاده می‌شود. این نوع اقیاد داده در مثال‌های قبلی مورد بررسی قرار گرفته است و نکته‌ی بیشتری در اینجا مطرح نیست.
   
ng-model: به کمک ng-model می‌توان بین متن داخل textbox و خاصیت شی مورد نظر انقیاد داده بر قرار کرد و هر دو طرف از تغییرات یکدیگر آگاه شوند. به این عمل انقیاد داده دوطرفه (Two-Way Data-Binding) می‌گویند.برای مثال textbox مربوط به نام را به comment.Name و textbox مربوط به email را به comment.Email مقید(bind) شده است. هر تغییری که در محتوای هر کدام از طرفین صورت گیرد دیگری نیز از آن تغییر با خبر شده و آن را نمایش می‌دهد.
   
تا به اینجای کار قالب مربوط به HTML را بررسی کردیم. حال به سراغ کدهای جاوا اسکریپت می‌رویم:
var app = angular.module('myApp', []);

app.controller('CommentCtrl', function ($scope, $http) {

    $scope.comment = {};

    $http.get('/Comment/GetAll').success(function (data) {

        $scope.comments = data;

    })

    $scope.addComment = function () {

        $http.post("/Comment/Add", $scope.comment).success(function () {

            $scope.comments.push({ Name: $scope.comment.Name, CommentBody: $scope.comment.CommentBody });

            $scope.comment = {};

        });
    };

    $scope.remove = function (id, index) {

        $http.post("/Comment/Remove", { id: id }).success(function () {

            $scope.comments.splice(index, 1);

        });
    };

});
در تعریف ng-app اگر به یاد داشته باشید برای آن مقدار myApp در نظر گرفته شده بود. در اینجا هم ما به کمک متغیر سراسری angular که توسط خود کتابخانه تعریف شده است، ماژولی به نام myApp را تعریف کرده ایم. پارامتر دوم را فعلا توضیح نمی‌دهم، ولی در این حد بدانید که برای تعریف وابستگی‌های این ماژول استفاده می‌شود که من آن را برابر یک آرایه خالی قرار داده ام.
در سطر بعد برای ماژول تعریف شده یک controller تعریف کرده ام. شاید دفعه‌ی اول است که تعریف کنترلر به این شکل را مشاهده می‌کنید. اما چرا به این شکل کنترلر تعریف شده و به مانند قبل به شکل تابع سازنده‌ی کلاس تعریف نشده است؟
پاسخ این است که اکثر برنامه نویسان از جمله خودم دل خوشی از متغیر سراسری ندارند. در شکل قبلی تعریف کنترلر، کنترلر به شکل یک متغیر سراسری تعریف می‌شد. اما استفاده از ماژول برای تعریف کنترلر سبب می‌شود تا کنترلرهای ما روی هوا تعریف نشده باشند و هر یک در جای مناسب خود باشند. به این شکل مدیریت کدهای برنامه نیز ساده‌تر بود. مثلا اگر کسی از شما بپرسد که فلان کنترلر کجا تعریف شده است؛ به راحتی می‌گویید که در فلان ماژول برنامه تعریف و مدیریت شده است.
در تابعی که به عنوان کنترلر تعریف شده است، دو پارامتر به عنوان وابستگی درخواست شده است. scope که برای ارتباط با view-model و انقیاد داده به کار می‌رود و http$  که برای ارتباط با سرور به کار می‌رود. نمونه‌ی مناسب هر دوی این پارامترها توسط سیستم تزریق وابستگی تو کار angular در اختیار کنترلر قرار می‌گیرد.
قبلا چگونگی استفاده از scope$ برای اعمال انقیاد داده توضیح داده شده است. نکته‌ی جدیدی که مطرح است چگونگی استفاده از سرویس http$ برای ارتباط با سرور است. سرویس http $   دارای 4 متد put ، post ، get و delete است.
واقعا استفاده از این سرویس کاملا واضح و روشن است. در متد addComment وقتی که دیدگاه مورد نظر اضافه شد، به آرایه‌ی کامنت‌ها یک کامنت جدید می‌افزاییم و چون انقیاد داده دو طرفه است، بالافاصله دیدگاه جدید نیز در view به نمایش در می‌آید.کار تابع remove هم بسیار ساده است. با استفاده از index ارسالی، دیدگاه مورد نظر را از آرایه‌ی کامنت‌ها حذف می‌کنیم و ادامه‌ی کار توسط انقیاد داده دو طرفه انجام می‌شود.
همان طور که مشاهده می‌شود مفاهیم انقیاد داده دو طرفه و تزریق وابستگی خودکار سرویس‌های مورد نیاز، کار با angularjs را بسیار ساده و راحت کرده است. اصولا در بسیاری از موارد احتیاجی به باز اختراع چرخ نیست و کتابخانه‌ی angular آن را برای ما از قبل تدارک دیده است.
   
کدهای این مثال ضمیمه شده است. این کدها در Visual Studio 2013 و به کمک ASP.NET MVC 5 و Entity Framework 6 نوشته شده است. سعی شده تا مثال نوشته شده به واقعیت نزدیک باشد. اگر دقت کنید مدل کامنت در مثالی که نوشتم به گونه ای است که دیدگاه‌های چند سطحی به همراه پاسخ هایش مد نظر بوده است. به عنوان تمرین نمایش درختی این گونه دیدگاه‌ها را به کمک Angular انجام دهید. کافیست Treeview in Angular را جست و جو کنید؛ مطمئنا به نتایج زیادی می‌رسید. گرچه در مثال ضمیمه شده اگر جست و جو کنید من پیاده سازیش را انجام دادم. هدف از جست و جو در اینترنت مشاهده این است که بیشتر مسائل در Angular از پیش توسط دیگران حل شده است و احتیاجی نیست که شما با چالش‌های جدیدی دست و پنجه نرم کنید.
پس به عنوان تمرین، دیدگاه‌های چند سطحی به همراه پاسخ که نمونه اش را در همین سایتی که درحال مشاهده آن هستید می‌بینید را به کمک AngularJS پیاده سازی کنید.
  
در مقاله‌ی بعدی چگونگی انتقال منطق تجاری برنامه از کنترلر به لایه سرویس و چگونگی تعریف سرویس جدید را مورد بررسی قرار می‌دهم.
   

مطالب
Cookie - قسمت دوم

کوکی در جاوا اسکریپت 

همانطور که در قسمت قبل اشاره کوتاهی شد، مدیریت کوکی‌های در دسترس در وضعیت جاری، در جاوا اسکریپت ازطریق پراپرتی cookie از شی document امکان‌پذیر است. این پراپرتی کاری همانند هدرهای Set-Cookie و Cookie (که در قسمت قبل درباره آن‌ها بحث شد) انجام می‌دهد. این پراپرتی یک مورد کاملا استثنایی و نسبتا عجیب در زبان جاوا اسکریپت است. در نگاه اول ظاهرا document.cookie از نوع رشته است، اما قضیه کاملا فرق می‌کند. برای روشن شدن مطلب به ادامه بحث توجه کنید.

افزودن کوکی
- برای افزودن یا ویرایش یک کوکی باید از ساختاری مانند ساختار هدر Set-Cookie که چیزی شبیه به عبارت زیر است، پیروی کرد:
document.cookie = "name=value; expires=date; domain=theDomain; path=thePath; secure";
 
نکته: با توجه به توضیحاتی که در قسمت قبل ارائه شد، بدیهی است که امکان ثبت یک کوکی با فلگ HttpOnly در جاوا اسکریپت وجود ندارد!
 
اجرای دستوری شبیه با ساختار نشان داده شده در بالا، موجب حذف کوکی‌های قبلی نمی‌شود. از این دستور برای ایجاد یک کوکی و یا ویرایش یک کوکی موجود استفاده می‌شود. کوکی‌های ایجادشده با این روش تفاوتی با کوکی‌های ایجادشده توسط هدر Set-Cookie ندارند و همانند آنها در درخواست‌های بعدی با توجه به خواص تنظیم شده، به سمت سرور ارسال خواهند شد.
همانطور که مشاهده می‌کنید خاصیت‌های کوکی به صورت جفت‌های نام-مقدار درون یک رشته به document.cookie نسبت داده می‌شوند. این خاصیت‌ها توسط یک کاراکتر ; از یکدیگر جدا می‌شوند. شرح ساختار فوق در  زیر آورده شده است:
1. همیشه اولین جفتِ نام-مقدار همانند مثال بالا باید «عنوان و مقدار» کوکی را مشخص سازد. این قسمت تنها عضو اجباری ساختار فوق است.
2. سپس یک سمی‌کالن و یک فاصله
3. تاریخ انقضا (expires) یا حداکثر طول عمر کوکی (max-age)
4. سپس یک سمی‌کالن و یک فاصله
5. دمین و یا مسیر مربوط به کوکی
6. سپس یک سمی‌کالن و یک فاصله
7. سایر خواص چون Secure
نکته: این ساختار عجیب معرفی شده را عینا رعایت کنید. بقیه کار توسط مرورگر انجام خواهد شد.
نکته: قسمت‌های مختلف این ساختار case-sensitive نیست، البته به‌جز نام کوکی که کاملا case-sensitive است.
مثلا برای ثبت یک کوکی با عنوان myCookie و مقدار myValue و دمین d.com و مسیر test و طول عمر 5 روزه باید از دستور زیر استفاده کرد:
document.cookie = 'myCookie=myValue; max-age=432000; domain=d.com; path=/test';
 
خواندن کوکی
- برای خواندن کوکی‌ها تنها کافی است مقدار پراپرتی document.cookie بررسی شود. با اینکه از دستور نشان داده شده در بالا اینگونه برمی آید که پراپرتی document.cookie به رشته معرفی شده مقداردهی شده است، اما به محض خواندن این پراپرتی چیزی شبیه به عبارت زیر برگردانده میشود:
myCookie=myValue 
از بقیه خواص اثری نیست! این رفتار به دلیل حفط امنیت کوکی‌ها در تمام مرورگرها رعایت می‌شود.
- برای ثبت کوکی دیگری در وضعیت جاری کافی است یکبار دیگر دستور بالا را برای کوکی جدید به کار ببریم. مثلا به صورت زیر:
document.cookie = 'mySecondCookie=mySecondValue; path=/'
اینار یک کوکی سشنی بدون دمین و با مقدار / برای مسیر کوکی ثبت می‌شود! در این حالت کوکی قبلی دوباره نویسی و یا حذف نمی‌شود و تنها یک کوکی جدید به لیست کوکیهای مرورگر اضافه می‌شود! این رفتار عجیب از ویژگی‌های جالب document.cookie است.
- اگر مقدار document.cookie در این حالت خوانده شود مقدار زیر برگشت داده می‌شود:
myCookie=myValue; mySecondCookie=mySecondValue
باز هم خبری از سایر خاصیت‌ها نیست. ولی همانطور که می‌بینید کوکی دوم به لیست کوکی‌های مرورگر اضافه شده است.

نکته: عبارت برگشت داده شده از پراپرتی document.cookie همانند مقداری است که در هدر Cookie هر درخواست توسط مرورگر گنجانده می‌شود، یعنی جفت نام-مقدار کوکی‌ها به همراه یک ; و یک فاصله بین مقادیر هر کوکی. بنابراین برای بدست آوردن مقدار یک کوکی یکسری عملیات جهت Parse کردن داده‌های آن نیاز است!

متدها
امروزه کتابخانه‌های متعددی با استفاده از زبان جاوا اسکریپت برای برنامه نویسی سمت کلاینت وجود دارد که بیشتر آنها قابلیت‌هایی برای کار با کوکی‌ها نیز دارند. ازجمله می‌توان به jQuery و YUI اشاره کرد. پلاگین مخصوص کوکی‌ها در jquery در اینجا بحث شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قابلیت‌های کار با کوکی در YUI نیز به اینجا مراجعه کنید. مطالب زیر صرفا برای روشن شدن بحث ارائه می‌شوند. بدیهی است که برای کارهای عملی بهتر است از کتابخانه‌های موجود استفاده شود.
با توجه به اطلاعات بالا از متدهای زیر می‌توان برای خواندن، افزودن و حذف کوکی‌ها استفاده کرد.

نکته: متدهای زیر از ترکیب چندین ریفرنس مختلف بدست آمده است. هرچند برای موارد خاص‌تر می‌توانند بیشتر سفارشی شوند.

افزودن و یا ویرایش کوکی
function setCookie(data, value) {
  if (typeof data === "string") {
    data = { name: data, value: value };
  };
  if (!data.name) throw "Cookie's name can not be null.";

  var cookie = escape(data.name) + "=" + escape(data.value);

  var expDate = null;
  if (data.expDays) {
    expDate = new Date();
    expDate.setDate(expDate.getDate() + data.expDays);
  }
  else if (data.expYear && data.expMonth && data.expDay) {
    expDate = new Date(data.expYear, data.expMonth, data.expDay);
  }
  else if (data.expires) {
    expDate = data.expires;
  }
  else if (data.maxAge) {
    expDate = new Date();
    expDate.setSeconds(expDate.getSeconds() + data.maxAge);
  }
  if (expDate != null) cookie += "; expires=" + expDate.toGMTString();

  if (data.domain)
    cookie += "; domain=" + escape(data.domain);

  if (data.path)
    cookie += "; path=" + escape(data.path);

  if (data.secure)
    cookie += "; secure";

  document.cookie = cookie;
  return document.cookie;
}
در کد فوق برای انکد کردن رشته‌های مورد استفاده از متد escape استفاده شده است. برای آشنایی با این متد به اینجا مراجعه کنید.
هم‌چنین کار کردن با نوع داده تاریخ در جاوا اسکریپت کمی متفاوت است. بنابراین برای آشنایی بیشتر با این نوع داده به اینجا رجوع کنید.
 
نکته: در متد بالا بدلیل عدم پشتیبانی از خاصیت max-age در نسخه‌های قدیمی اینترنت اکسپلورر (نسخه 8 و قبل از آن) تنها از خاصیت expires استفاده شده است.
 
نحوه استفاده از متد بالا به صورت زیر است:
setCookie('cookie1', 'Value1');
setCookie({name:'cookie1', value:'Value1'});
setCookie({name:'cookie2', value:'Value2', expDays:10});
setCookie({name:'cookie3', value:'Value3', expires:new Date()});
setCookie({name:'cookie4', value:'Value4', expYear:2013, expMonth:0, expDay:13});
setCookie({name:'cookie3', value:'Value3', maxAge:365*24*60*60});
setCookie({name:'cookie5', value:'Value5', domain:'d.net', path:'/'});
setCookie({name:'cookie6', value:'Value6', secure:true});
setCookie({name:'cookie7', value:'Value7', expDays:100, domain:'dd.com', path:'/employee', secure:true});
 
حذف کوکی
همانطور که در قسمت قبل هم اشاره شد، برای حذف یک کوکی، کافی است تا تاریخ انقضای آن به تاریخی در گذشته مقداردهی شود. بنابراین برای اینکار می‌توان از متد زیر استفاده کرد:
function delCookie(data) {
  if (typeof data === "string") {
    data = { name: data };
  };
  data.expDays = -1;
  return setCookie(data);
}
در متد فوق از متد setCookie که در بالا معرفی شد، استفاده شده است. نحوه استفاده از این متد هم به صورت زیر است:
delCookie('myCookie');
delCookie({ name: 'myCookie', domain: 'd.com', path: '/test' });
 
خواندن کوکی
برای خواندن مقدار یک کوکی می‌توان از متد زیر استفاده کرد:
function getCookie(name) {
  var cookies = document.cookie.split(";");
  for (var i = 0; i < cookies.length; i++) {
    var cookie = cookies[i].split("=");
    if (cookie[0].trim() == escape(name)) {
      return unescape(cookie[1].trim());
    }
  }
  return null;
}
برای آشنایی با متد unescape که در بالا از آن استفاده شده است به اینجا مراجعه کنید. در متد فوق از متد trim زیر استفاده شده است:
String.prototype.trim = function () {
  return this.replace(/^\s+|\s+$/g, "");
};
String.prototype.trimStart = function () {
  return this.replace(/^\s+/, "");
};
String.prototype.trimEnd = function () {
  return this.replace(/\s+$/, "");
};
این متدها از اینجا گرفته شده است.
روش استفاده شده برای خواندن مقادیر کوکی‌ها در متد بالا بسیار ساده و ابتدایی است و صرفا برای آشنایی با نحوه Parse کردن رشته برگشت داده شده توسط document.cookie ارائه شده است. روش‌های مناسب‌تر و مطمئن‌تر با یک جستجوی ساده در دسترس هستند. البته همانطور که قبلا هم اشاره شد، استفاه از کتابخانه‌های موجود راه‌حل بهتری است.
هم‌چنین ازآنجاکه مقدار یک کوکی می‌تواند شامل کاراکتر = نیز باشد، بنابراین قسمت return متد فوق را می‌توان به صورت زیر تغییر داد:
cookie.shift(1);
return unescape(cookie.join('=').trim());
 
نکته: با توجه به مطالب ارائه شده در قسمت قبل  بدست آوردن مقادیر کوکی‌ها کمی پیچیده‌تر از دیگر عملیات‌هاست. ازآنجاکه راه مستقیمی با استفاده از جاوا اسکریپت برای یافتن سایر خواص کوکی وجود ندارد، بنابراین بدست آوردن مقدار دقیق کوکی موردنظر ممکن است غیرممکن باشد! (با توجه به اینکه کوکی‌های متفاوت می‌توانند نام‌های یکسانی داشته باشند).
 
با توجه به نکته بالا، حال اگر با یک نام بخصوص، چندین کوکی ثبت شده باشد (با خواص متفاوت)، یکی از راه‌حل‌ها این است که آرایه‌ای از مقادیر این کوکی‌های همنام برگشت داده شود. بنابراین متد فوق را می‌توان به صورت زیر تکمیل کرد:
function getCookie(name) {
  var foundCookies = [];
  var cookies = document.cookie.split(";");
  for (var i = 0; i < cookies.length; i++) {
    var cookie = cookies[i].split("=");
    if (cookie[0].trim() == escape(name) && cookie.length >= 2) {
      cookie.shift(1);
      foundCookies.push(unescape(cookie.join('=').trim()));
    }
  }
  return foundCookies.length > 1 
            ? foundCookies
            : foundCookies.length == 1
                ? foundCookies[0]
                : null;
}

خلاصه‌ای از نحوه استفاده از متدهای بالا در IE8 (برای نمایش اجرای درست در مرورگری قدیمی!) در تصویر زیر  نشان داده شده است:

 
نکته: کار توسعه این متدها را میتوان برای پشتیبانی از SubCookieها نیز ادامه داد، اما به دلیل دورشدن از مبحث اصلی، این موضوع در این مطلب ارائه نمیشود (درباره این نوع از کوکی‌ها در قسمت قبل شرح کوتاهی داده شده است). اگر علاقه‌مند و نیازمند به این نوع کوکی‌ها هستید، کتابخانه YUI پشتیبانی کاملی از آنها ارائه میکند.
 
در قسمت بعدی به نکات کار با کوکی در ASP.NET میپردازیم.

منابع: