اگر تا بحال با بانکهای NoSql کار کرده و لذت بردهاید، به شما پیشنهاد میکنم حتما RavenDb را هم امتحان کنید، تا لذت استفاده از NoSql را چندین برابر حس کنید! RavenDb یک بانک اطلاعاتی NoSql از نوع DocumentStore است که بهصورت متن باز توسعه داده میشود و مخزن کد آن در Github موجود است. از ویژگیهای بارز RavenDb نسبت به سایر DocumentStoreها، Transactional بودن میباشد و در نسخهی 4 بصورت کامل از Net Core. پشتیبانی میکند. برای آشنایی بیشتر با NoSql میتوانید از مقالات موجود در گروه
NoSql استفاده کنید و برای آشنایی با
RavenDb از دوره ای که در سایت وجود دارد استفاده نمایید(دوره مربوط به نسخهی 3.5 میباشد).
از بارزترین ویژگیهای NoSqlها توانایی آنها در ذخیرهی اطلاعات، بدون توجه به اسکیمای آن هاست؛ پس هر نوع مدلی که ما برای ذخیره اطلاعات نرم افزار تعریف میکنیم، فقط برای درک بهتر ما هست و بس!
با این مقدمه مدلهای زیر را برای شروع کار داریم:
Public Class User
{
public string Id { get; set; }
public string PhoneNumber { get; set; }
public Dictionary<string, App> Apps { get; set; }
}
public class App
{
public string FirstName { get; set; }
public string LastName { get; set; }
public string UserName { get; set; }
public List<string> Roles { get; set; }
public List<String> Messages { get; set; }
public String AdressId { get; set; }
public bool IsActive { get; set; } = true;
[JsonIgnore]
public string DisplayName => $"{FirstName} {LastName}";
}
در این مدل، هر کاربر با یک شماره تماس میتواند در چندین برنامه ثبت شود و اطلاعات او در هر برنامه هم میتواند متفاوت باشد.
برای اتصال به RavenDb، به DocumentStore و برای ارسال درخواستها به سمت سرور، به DocumentSession نیاز داریم. نمونه سازی DocumentStore هزینهبر بوده و باید در طی اجرای نرم افزار فقط یکبار(Singleton) نمونه سازی شود. DocumentSession بسیار سبک بوده و باید به ازای هر درخواست که به سمت سرور RavenDb ارسال میگردد یک بار نمونه سازی شده و بعد از آن نابود شود. پس برای استفاده در ASP.NET Core به این پیاده سازی در Startup میرسیم:
services.AddSingleton<IDocumentStore>(serviceProvider =>
{
var store = new DocumentStore()
{
Urls = new[] { "http://192.168.1.10:8080" },
Database = "AccountingSystem",
}.Initialize();
return store;
});
services.AddScoped<IAsyncDocumentSession>(serviceProvider =>
{
var store = serviceProvider.GetRequiredService<IDocumentStore>();
return store.OpenAsyncSession();
});
حال در تمام بخشهای نرم افزار میتوانیم DocumentSession استفاده کنیم.
برای ذخیره سازی مدل در RavenDb از کد زیر استفاده میکنیم:
var user = new User
{
PhoneNumber = user.PhoneNumber
};
user.Apps.Add(appCode, new ActiveApp
{
FirstName = "عبدالصالح",
LastName = "کاشانی",
UserName = abdossaleh,
IsActive = true,
RolesId = new List<string>{"Admin"}
});
await _documentSession.StoreAsync(user);
await _documentSession.SaveChangesAsync()
این سادهترین کاری هست که میتوانیم انجام دهیم. بلافاصله بعد از استفاده از متد StoreAsync و بدون رفت و برگشتی به سرور، ویژگی Id برای user مقداردهی میشود و
توضیح این رفتار هم پیشتر گفته شده است. با فراخوانی متد SaveChangesAsync تغییرات اتفاق افتاده در DocumentSession برای ذخیره سازی به سمت سرور ارسال میشوند. بله! الگوی Repository و UnitOfWork.
حال برای دریافت همین مدل، در صورتیکه Id آن را در اختیار داشته باشیم، از متد LoadAsync استفاده میکنیم.
var user = await _documentSession.LoadAsync<User>("Users/131-A");
با لود شدن کاربر، این Entity تحت نظر قرار میگیرد و اگر تغییری در هر کدام از ویژگیهای آن صورت گیرد و متد SaveChangesAsync فراخوانی شود، کل مدل برای بهروزرسانی به سمت سرور ارسال میشود. کل مدل و این به معنای بار اضافی در شبکه هست. البته در مدلهای کوچک بهتر است که همین کار را انجام دهیم. ولی در اینجا به عمد مدلی را انتخاب کردهایم که اطلاعات زیادی را در خود نگهداری میکند و ارسال تمام آن به ازای یک تغییر کوچک به صرفه نیست! خوشبختانه RavenDb برای حل این مشکل امکانات جالبی را در اختیار ما قرار داده که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
Patching
به معنای تغییر دادن قسمتی از سند که شامل تغییر مقادیر، اضافه یا حذف یک ویژگی، ایجاد تغییرات در لیست و ... میباشد. با استفاده از متدهای Patch سند، میتوانیم بدون نیاز به لود سند و تغییر و ذخیره آن، قسمتی از سند را ویرایش کنیم. عملیات Patch، سمت سرور اجرا میشوند. برای مثال برای تغییر شماره تماس، از متد زیر استفاده میکنیم:
_documentSession.Advanced.Patch<User, string>("Users/131-A",
u => u.PhoneNumber
, "09131110000");
که مدلی را که میخواهیم تغییر دهیم، به همراه نوع ویژگی مورد نظر برای تغییر، دریافت میکند و بعد از آن، به ترتیب Id سند مورد نظر، ویژگی مورد نظر برای اعمال تغییر و مقدار را میگیرد و با فراخوانی SaveChangesAsync این تغییرات اعمال میشوند. نکتهای که باید توجه کنید این است که اگر مدلی را لود کردید و در فیلدهای آن تغییری ایجاد نمودهاید، دیگر نمیتوانید از Patch یا Defer (توضیح داده میشود) استفاده کنید. به عبارت دیگر در هر درخواست یا باید از سیستم Tracking خود RavenDb استفاده کنید و یا از Patching!
برای اضافه کردن یک آیتم به لیست، از Patch بصورت زیر استفاده میکنیم:
_documentSession.Advanced.Patch<User, string>("Users/131-A",
u => u.Apps["59"].RolesId
, r => r.Add("Admin"));
برای اضافه کردن مقداری به یک مقدار عددی در RavenDb، از متد Increment بصورت زیر استفاده میکنیم:
_documentSession.Advanced.Increment<User, int>("Users/131-A", x => x.TestProp, 10);
متد Patch برای کارهای سادهی اینچنین بسیار کاربردی میباشد؛ ولی برای کارهای پیشرفتهتر کارآیی ندارد. به همین دلیل متد Defer در کنار آن معرفی شدهاست که فوق العاده کاربردی ولی اصطلاحا non-typed است و تحت نظارت Compiler نیست. برای مثال اضافه کردن یک مقدار به Dictionary ما، از طریق Patch امکان ندارد. اما اینکار با استفاده از متد Defer و کدهای JavaScript بهسادگی زیر میباشد:
_documentSession.Advanced.Defer(new PatchCommandData("Users/131-A", null,
new PatchRequest()
{
Script = $@"this.Apps[args.appCode] = args.app",
Values =
{
{"appCode", appCode},
{"app", new ActiveApp
{
FirstName = "عبدالصالح",
LastName = "کاشانی",
UserName = abdossaleh,
RolesId = new List<string>{"Admin"}
}
}
}
}, null));
متد Defer شناسهی سند مورد نظر را گرفته و اسکریپت ما را با آرگومانهای ارسالی، بر روی سند اعمال میکند. Defer دسترسی کاملی را به ما برای تغییر در سند میدهد. برای نمونه میتوانیم آیتمی را به مکان خاصی از لیست اضافه کنیم (برای کوتاهتر شدن اسکریپتها فقط بخش Script و Value را ذکر میکنم):
Script = "this.Apps[args.app].Roles.splice(args.index,0,args.role)",
Values =
{
{
"index": 1 // مکانی که میخواهیم عملیات انجام شود
"app", 59
"role", "User"
}
}
this در اینجا به سند جاری اشاره میکند.
از همین روش میتوانیم برای ویرایش کردن یک آیتم هم استفاده کنیم. برای مثال اگر مقدار 0 را در متد splice به یک تغییر دهیم، عملیات ویرایش صورت میگیرد (در واقع حذف آیتم در مکان index و درج آیتم جدید در همان مکان):
splice(args.index,1,args.role)
و برای حذف تمام آیتمهای لیست جز یک آیتم خاص، از کد زیر استفاده میکنیم:
Script = @"this.Roles= this.Apps[args.app].Roles.filter(role=> role != args.role);",
Values =
{
{"app", 59}
{"role", "User"}
}
همانطور که مشاهده میکنید به راحتی میتوانیم کدهای جاوا اسکریپتی خود را در Defer استفاده کنیم. اما این قدرت زیاد، امکان اشتباه در کدهای ما را زیاد میکند چرا که تحت کنترل کامپایلر نیست.