ASP.NET Web API - قسمت اول
خطا هنگام اتصال
- برنامهی اجرایی dnt profiler یک http server خاص و مجزای خودش را شروع میکند. این مورد کاری به برنامهی وب شما ندارد و نباید هم با آن تداخل داشته باشد. بحث self hosting یک web api به همین ترتیب است. یک سرور مجزا، جهت گوش فرا دادن به درخواستها ایجاد میشود. این سرور حتی میتواند خارج از سیستم شما هم باشد (گزینهی allow remote connections به همین دلیل است).
- فایل اسمبلی DNTProfiler.EntityFramework.Core.dll اطلاعات جمع آوری شدهی از برنامهی شما را (فرقی نمیکند این برنامه وب یا ویندوزی باشد)، به http server برنامهی dnt profiler ارسال میکند تا آنالیز شود.
- سرعت بالاتر بارگذاری و اجرای کدها
- استفاده از آخرین فناوریهای وب مانند ES 6 و وب کامپوننتها با پشتیبانی تا IE 9.
- سطح API آن با طراحی جدید آن، به شدت کاهش یافته و خلاصه شدهاست. همین امر یادگیری آنرا نیز سادهتر میکند.
برای یادگیری Angular 2 نیازی به فراگیری Angular 1 نیست. در اینجا با آشنایی با TypeScript، به این نتیجه خواهید رسید که برنامههای Angular 2 چیزی بیشتر از یک مثال عملی TypeScript نیستند. زبان TypeScript، زبان اول و توصیه شدهی کار با Angular 2 است و مزیت آن دسترسی به تمام قابلیتهای ES 6 است؛ با این تفاوت که کامپایلر TypeScript قادر است آنها را به ES 5 یا نگارش فعلی جاوا اسکریپت که توسط تمام مرورگرها پشتیبانی میشود، ترجمه و تبدیل کند. به این نحو به یک طراحی شیءگرا، مدرن و با قابلیت نگهداری بالا خواهید رسید که با تمام مرورگرهای جدید نیز سازگار است.
بنابراین پیشنیازهای اصلی کار با Angular 2، فراگیری ES 6 و TypeScript هستند که دو سری ویژه و مختص به آنها در سایت جاری تهیه شدهاند:
«مبانی ES 6»
«مبانی TypeScript»
در این قسمت قصد داریم پیشنیازهای دریافت و نصب اجزاء و وابستگیهای AngularJS 2 را به همراه TypeScript، در ویژوال استودیو 2015 بررسی کنیم. البته استفاده از ویژوال استودیو در اینجا ضروری نیست و اساسا AngularJS وابستگی به ویژوال استودیو ندارد. اگر به دنبال پشتیبانی بهتری از TypeScript هستید، VSCode رایگان، سورس باز و چند سکویی، گزینهی بسیار بهتری است نسبت به ویژوال استودیوی کامل. البته این مورد تعجبی هم ندارد؛ از این جهت که VSCode با TypeScript نوشته شدهاست.
اهمیت آشنایی با npm
اگر در طی سالهای اخیر با ویژوال استودیو کار کرده باشید، به طور قطع با NuGet نیز آشنا هستید. NuGet به عنوان یک package manager دات نتی شناخته میشود و کار آن دریافت وابستگیهای یک پروژه، از مخزنی مشخص و نصب و به روز رسانی خودکار آنها است. اما این روزها خارج از محیط توسعهی مایکروسافت، مدیرهای بستههای دیگری مانند Bower نیز برای نصب و به روز رسانی بستههای front end مانند کتابخانههای CSS ایی و جاوا اسکریپتی، بسیار رواج پیدا کردهاند. Bower یکی از ابزارهای NodeJS است که توسط NPM یا NodeJS Package Manager نصب میشود. به این معنا که استفاده از Bower به معنای استفاده از NPM است. پیش از این از NPM صرفا جهت نصب بستههای مرتبط با NodeJS استفاده میشد، اما در طی یکسال اخیر، استفاده از NPM نیز برای مدیریت بستههای front end رواج پیدا کردهاست و در صدر مدیر بستههای نصب کتابخانههای front end قرار دارد. همچنین در این حالت شما تنها نیاز به یک ابزار و یک فایل تنظیمات آن خواهید داشت، بجای استفاده از چندین ابزار و چندین فایل تنظیمات جداگانه. به علاوه این روزها انجام کارهای جدی جاوا اسکریپتی بدون دانش NPM دیگر میسر نیست. بهترین ابزارها، کامپایلرها، فشرده کنندههای front end و امثال آنها، تحت NodeJS اجرا میشوند. برای کار با AngularJS 2.0 و دریافت وابستگیهای آن نیز استفاده از npm، روش پیش فرض و توصیه شدهاست.
کار با npm جهت دریافت وابستگیهای کتابخانههای front end
برای کار با npm یا میتوان از دستورات خط فرمان آن به صورت مستقیم استفاده کرد و یا از امکانات یکپارچگی آن با ویژوال استودیو نیز بهره گرفت که ما در ادامه از این روش استفاده خواهیم کرد. البته توانمندیهای خط فرمان npm فراتر است از امکانات توکار VS.NET، اما در اینجا نیازی به آنها نیست و هدف صرفا دریافت و به روز رسانی وابستگیهای مرتبط است.
ویژوال استودیوی 2015 به همراه ابزارهای NodeJS ارائه میشود. اما مشکل اینجا است که این ابزارها هم اکنون قدیمی شدهاند و تطابقی با آخرین نگارش ابزارهای NodeJS ندارند. برای نمونه حین نصب وابستگیهای AngularJS 2.0 که یکی از آنها RxJS است، یک چنین خروجی را در پنجرهی output ویژوال استودیو مشاهده میکنید:
npm WARN engine rxjs@5.0.0-beta.6: wanted: {"npm":">=2.0.0"} (current: {"node":"v0.10.31","npm":"1.4.9"})
همانطور که در تصویر نیز ملاحظه میکنید، به مسیر Tools->Options->Projects and Solutions->External Web Tools مراجعه کرده و متغیر محیطی PATH ویندوز را به ابتدای لیست منتقل کنید. به این صورت ابزارهای به روز شدهی خط فرمان، مقدم خواهند شد بر ابزارهای قدیمی به همراه نگارش فعلی ویژوال استودیو.
البته فرض بر این است که آخرین نگارش nodejs را از آدرس https://nodejs.org/en دریافت و نصب کردهاید. با نصب آن، برنامه npm، در خط فرمان ویندوز به صورت مستقیم قابل استفاده خواهد بود؛ از این جهت که مسیر آن به PATH ویندوز اضافه شدهاست:
افزودن فایل project.json به پروژه
تا اینجا فرض بر این است که nodejs را از سایت آن دریافت و نصب کردهاید. همچنین متغیر PATH را در External Web Tools ویژوال استودیو به ابتدای لیست آن منتقل کردهاید تا همواره از آخرین نگارش npm نصب شدهی در سیستم، استفاده شود.
پس از آن همانند نیوگت که از فایل xml ایی به نام packages.config برای ثبت آخرین تغییرات خودش استفاده میکند، npm نیز از فایلی به نام package.json برای ذکر وابستگیهای مورد نیاز پروژه بهره میبرد. برای افزودن آن، از منوی Project گزینهی Add new item را انتخاب کرده و سپس npm را در آن جستجو کنید:
در اینجا نام پیش فرض package.json را پذیرفته و این فایل را به پروژه و ریشهی آن اضافه کنید.
اگر گزینهی فوق را در لیست Add new item مشاهده نمیکنید، مهم نیست. یک فایل متنی را به نام package.json به ریشهی پروژهی جاری اضافه کنید.
در ادامه محتوای این فایل را به نحو ذیل تغییر دهید:
{ "name": "asp-net-mvc5x-angular2x", "version": "1.0.0", "author": "DNT", "description": "", "scripts": {}, "license": "Apache-2.0", "dependencies": { "jquery": "2.2.3", "angular2": "2.0.0-beta.15", "systemjs": "^0.19.26", "es6-promise": "^3.1.2", "es6-shim": "^0.35.0", "reflect-metadata": "0.1.2", "rxjs": "5.0.0-beta.2", "zone.js": "^0.6.12", "bootstrap": "^3.3.6" }, "devDependencies": { "typescript": "^1.8.9", "typings": "^0.8.1" }, "repository": { } }
چند نکته:
- هر زمانیکه این فایل را ذخیره کنید، بلافاصله کار دریافت این بستهها از اینترنت آغاز خواهد شد. جزئیات آنرا میتوان در پنجرهی output ویژوال استودیو مشاهده کرد (و حتما اینکار را جهت دیباگ کار انجام دهید. بسیاری از مشکلات و خطاها، در اینجا لاگ میشوند). بنابراین اگر قصد دارید کار همگام سازی تغییرات را انجام دهید، فقط کافی است دکمههای ctrl+s یا save را بر روی این فایل اعمال کنید.
- کاری که دکمهی ctrl+s در این فایل انجام میدهد، اعمال خودکار دستور npm install بر روی پوشهای است که package.json در آن قرار دارد. بنابراین برای دریافت این بستهها، روش خط فرمان آن، ابتدا وارد شدن به ریشهی پروژهی جاری و سپس صدور دستور npm install است (که نیازی به آن نیست و ویژوال استودیو اینکار را به صورت خودکار انجام میدهد).
- بستههای دریافت شده، در پوشهای به نام node_modules در ریشهی پروژه ذخیره میشوند:
برای مشاهدهی آنها میتوان بر روی دکمهی show all files در solution explorer کلیک نمائید.
- درون فایل package.json، پشتیبانی کاملی از intellisense وجود دارد. برای مثال اگر علاقمند بودید تا آخرین نگارش AngularJS را مشاهده کنید، پس از خاصیت angular2 در تنظیمات فوق، " را تایپ کنید تا منوی تکمیل کنندهای ظاهر شود:
بدیهی است این منو جهت دریافت آخرین اطلاعات، نیاز به اتصال به اینترنت را دارد.
البته همیشه آخرین شماره نگارش AngularJS 2.0 را در این آدرس نیز میتوانید مشاهده کنید: CHANGELOG.md
- در این فایل شماره نگارش آغاز شدهای با ^ مانند "3.1.2^" به این معنا است که اجازهی نصب نگارشهای جدیدتری از 3.1.2 نیز داده شدهاست.
به روز رسانی کامپایلر TypeScript
نیاز است یکبار مطلب «مبانی TypeScript؛ تنظیمات TypeScript در ویژوال استودیو» را جهت آشنایی با نحوهی به روز رسانی اجزای مرتبط با TypeScript مطالعه کنید.
افزودن فایل tsconfig.json به پروژه
مرحلهی بعد شروع به کار با AngularJS و TypeScript، انجام تنظیمات کامپایلر TypeScript است. برای این منظور از منوی پروژه، گزینهی Add new item، عبارت typescript را جستجو کرده و در لیست ظاهر شده، گزینهی TypeScript JSON Configuration File را با نام پیش فرض آن انتخاب کنید:
اگر این گزینهی ویژه را در لیست add new items ندارید، مهم نیست. یک فایل متنی را به نام tsconfig.json به ریشهی پروژهی جاری اضافه کنید.
پس از افزودن فایل tsconfig.json به ریشهی سایت، تنظیمات آنرا به نحو ذیل تغییر دهید:
{ "compileOnSave": true, "compilerOptions": { "target": "es5", "module": "system", "moduleResolution": "node", "noImplicitAny": false, "noEmitOnError": true, "removeComments": false, "sourceMap": true, "emitDecoratorMetadata": true, "experimentalDecorators": true }, "exclude": [ "node_modules", "wwwroot", "typings/main", "typings/main.d.ts" ] }
برای نمونه خاصیت compileOnSave سبب خواهد شد تا پس از ذخیره سازی یک فایل ts، بلافاصله فایل js معادل آْن تولید شود. نوع ماژولها در اینجا به system.js تنظیم شدهاست و خروجی کدهای js آن از نوع ES 5 درنظر گرفته شدهاست. همچنین فعال سازی decorators نیز در اینجا صورت گرفتهاست. از این جهت که AngularJS2 استفادهی گستردهای را از این مفهوم، انجام میدهد.
در قسمت excludes به کامپایلر TypeScript اعلام شدهاست تا از یک سری از مسیرها مانند پوشهی node_modules که پیشتر آنرا تنظیم و دریافت کردیم، صرفنظر کند.
خلاصهی بحث
تا اینجا با نحوهی نصب پیشنیازهای AngularJS 2 و همچنین TypeScript آشنا شدیم. به صورت خلاصه:
- nmp اصلی را از سایت nodejs دریافت و نصب کنید.
- متغیر PATH را در ویژوال استودیو، به ابتدای لیست ابزارهای خارجی وب آن منتقل کنید تا از npm اصلی استفاده کند.
- فایل project.json را با محتوای ذکر شده، به ریشهی پروژه اضافه کنید. سپس یکبار آنرا save کنید تا وابستگیها را از اینترنت دریافت کند.
- اطمینان حاصل کنید که آخرین کامپایلر TypeScript را نصب کردهاید.
- فایل tsconfig.json را با محتوای ذکر شده، به ریشهی پروژه اضافه کنید.
آشنایی با 15 کتابخانه جی کوئری
مقدمه ای بر سیستم مبتنی بر نقش کاربران
یک سیستم مدیریت کاربر مبتنی بر نقش، سیستمی است که در آن نقشهای گوناگونی تعریف میگردد. به گونهای که هر نقش شامل یک سری دسترسی هایی است که به کاربر اجازه میدهد تا به بخشی از سیستم دسترسی داشته باشد. هر کاربر در این سیستم میتواند یک و یا چند نقش متفاوت داشته باشد و بر اساس آن نقشها و دسترسیهای تعریف شده، درون هر نقش به قسمتی از سیستم دسترسی داشته باشد.بر اساس این تعریف ما در نهایت سه موجودیت نقش (Role)، دسترسی (Permission) و کاربر (User) را خواهیم داشت. در این سیستم دسترسی را اینگونه تعریف میکنیم:
دسترسی در یک سیستم، مجموعهای از حوزهها و یا ناحیههایی است که در سیستم تعریف میشود. این حوزهها میتوانند شامل یک متد یا مجموعهای از متدهای نوشته شده و یا فراتر از آن، شامل مجموعهای از کنترلرها باشد که کاربر اجازهی فراخوانی آنها را دارد.
بدیهی است کاربر برای ما موجودیتی مشخص است. یک کاربر ویژگیهایی مانند نام، نام کاربری، سن، رمز عبور و ... خاص خود را داراست که به واسطه این ویژگیها از کاربری دیگر تمییز داده میشود. کاربر در سیستم طی دو مرحله جداگانه Authentication و Authorization مجاز است تا از بخشهایی از سیستم استفاده کند. مرحله Authentication به طور خلاصه شامل مرحلهای است که هویت کاربر (به عنوان مثال نام کاربری و رمز عبور) تایید صلاحیت میشود. این مرحله در واقع تایید کننده کاربر است و اما بخش بعدی که ما قصد داریم تا در این مورد راهکاری را ارائه دهیم بخش Authorization است. در این بخش به کاربر بر اساس نقش وی دسترسیهایی اعطا میگردد و کاربر را به استفاده از بخشهایی از سیستم مجاز میدارد.
دیاگرام زیر نمود سه موجودیت کاربر، نقش و دسترسی میباشد.
برای شرح دیاگرام فوق این چنین میتوان گفت که هر کاربر مجاز است چندین نقش داشته باشد و هر نقش نیز میتواند به چندین کاربر انتساب شود. در مورد دسترسیها نیز به همین صورت، هر دسترسی نیز میتواند به چندین نقش انتساب شود.
ارائه یک سیستم مبتنی بر نقش کاربران با استفاده از تکنولوژی Web API و AngularJs
- تعریف هر یک از متدهای اتمیک به عنوان یک مجوز دسترسی: در این روش نام کنترلر و نام متد به عنوان یک دسترسی تعریف خواهد شد. در این روش به ازای هر متد ما یک آیتم جدید را باید به جدول Permissions، اضافه نماییم و در نهایت برای تعریف یک نقش و انتساب دسترسیها به یک کاربر، بایستی یک مجموعه چک باکس را که در نهایت به یک متد API ختم میشود، فعال یا غیر فعال کنیم.
- تعریف ناحیههای مختلف و کنترلهای قابل انجام در آن ناحیه: در این روش ما قصد داریم تا مجموعهای از متدها را که هدف مشترکی را انجام خواهند داد، در یک ناحیه و یک کنترل بگنجانیم و از به وجود آمدن تعداد زیادی مجوز دسترسی جلوگیری نماییم. به عنوان مثال فرض کنید میخواهیم یک سطح دسترسی را با نام ویرایش کاربران تعریف کنیم. همانگونه که گفتیم ممکن است برای یک عملیات، دو و یا چندین متد درون یک کنترلر تعریف شوند. حال ما این متدها را درون یک ناحیه دسترسی قرار خواهیم داد و آن را در یک حوزه و یک کنترل (Area & Control) میگنجانیم.
SignalR
Async library for .NET to help build real-time, multi-user interactive web applications.
The real-time web is a set of technologies and practices that enable users to receive information as soon as it is published by its authors, rather than requiring that they or their software check a source periodically for updates.
- تکنولوژی جدید WebSocket (^) که خوشبختانه پشتیبانی کاملی از اون در دات نت 4.5 (چهار نقطه پنج! نه چهار و نیم!) وجود داره. اما تمام مرورگرها و تمام وب سرورها از این تکنولوژی پشتیبانی نمیکنند و تنها برخی نسخههای جدید قابلیت استفاده از آخرین ورژن WebSocket رو دارند که میشه به کروم 16 به بالا و فایرفاکس 11 به بالا و اینترنت اکسپلورر 10 اشاره کرد (برای استفاده از این تکنولوژی در ویندوز نیاز به IIS 8.0 است که متاسفانه فقط در ویندوز 8.0 موجوده):
Chrome 16, Firefox 11 and Internet Explorer 10 are currently the only browsers supporting the latest specification (RFC 6455). - یه روش دیگه Server-sent Events نام داره که دادههای جدید رو به فرم رویدادهای DOM به سمت کلاینت میفرسته(^).
- روش دیگهای که موجوده به Forever Frame معروفه که در این روش یک iframe مخفی درون کد html مسئول تبادل دادههاست. این iframe مخفی بهصورت یک بلاک Chunked (^) به سمت کلاینت فرستاده میشه. این iframe که مسئول رندر دادههای جدید در سمت کلاینت هست ارتباط خودش رو با سرور تا ابد! (برای همین بهش forever میگن) حفظ میکنه. هر وقت رویدادی سمت سرور رخ میده با استفاده از این روش دادهها بهصورت تگهای script به این فریم مخفی فرستاده میشوند و چون مرورگرها محتوای html رو به صورت افزایشی (incrementally) رندر میکنن بنابراین این اسکریپتها بهترتیب زمان دریافت اجرا میشوند. (البته ظاهرا عبارت forever frame در صنعت عکاسی! معروفتره بنابراین در جستجو در زمینه این روش ممکنه کمی مشکل داشته باشین) (^).
- روش آخر که در کتابخونه SignalR ازش استفاده میشه long-polling نام داره. در روش polling معمولی پس از ارسال درخواست توسط کلاینت، سرور بلافاصله نتیجه حاصله رو به سمت کلاینت میفرسته و ارتباط قطع میشه. بنابراین برای دادههای جدید درخواست جدیدی باید به سمت سرور فرستاده بشه که تکرار این روش باعث افزایش شدید بار بر روی سرور و کاهش کارآمدی اون میشه. اما در روش long-polling پس از برقراری ارتباط کلاینت با سرور این ارتباط تا مدت زمان معینی (که توسط یه مقدار تایم اوت مشخص میشه و مقدار پیشفرضش 2 دقیقه است) برقرار میمونه. بنابراین کلاینت میتونه بدون ایجاد مشکلی در کارایی، دادههای جدید رو از سرور دریافت کنه. به این روش در برنامهنویسی وب اصطلاحا برنامهنویسی کامت (Comet Programming) میگن (^ ^).
- کلاس سطح پایین PersistentConnection
- کلاس سطح بالای Hub
PM> Install-Package SignalR.Sample
PM> Install-Package SignalR
Microsoft.Web.Infrastructure Newtonsoft.Json SignalR SignalR.Hosting.AspNet SignalR.Hosting.Common
jquery-1.6.4.js jquery.signalR-0.5.1.js
using SignalR.Hubs; namespace SimpleChatWithSignalR { public class SimpleChat : Hub { public void SendMessage(string message) { Clients.reciveMessage(message); } } }
<input type="text" id="msg" /> <input type="button" value="Send" id="send" /><br /> <textarea id='messages' readonly="true" style="height: 200px; width: 200px;"></textarea> <script src="Scripts/jquery-1.6.4.min.js" type="text/javascript"></script> <script src="Scripts/jquery.signalR-0.5.1.min.js" type="text/javascript"></script> <script src="signalr/hubs" type="text/javascript"></script> <script type="text/javascript"> var chat = $.connection.simpleChat; chat.reciveMessage = function (msg) { $('#messages').val($('#messages').val() + "-" + msg + "\r\n"); }; $.connection.hub.start(); $('#send').click(function () { chat.sendMessage($('#msg').val()); }); </script>
<script src="signalr/hubs" type="text/javascript"></script>
به روز رسانی
در دورهای به نام SignalR در سایت، به روز شدهای این مباحث را میتوانید مطالعه کنید.