مطالب
تشخیص اصالت ردیف‌های یک بانک اطلاعاتی در EF Core
همیشه فرض بر این است که مدیر سیستم، فردی است امین و درستکار. این شخص/اشخاص کارهای شبکه، پشتیبان‌گیری، نگهداری و امثال آن‌را انجام داده و از سیستم‌ها محافظت می‌کنند. اکنون این سناریوهای واقعی را درنظر بگیرید:
- پس از خداحافظی با شرکتی که در آن کار می‌کردی، شخصی با پوزخند به شما می‌گوید که «می‌دونستی در برنامه‌ی حق و دستمزد شما، بچه‌های ادمین شبکه، دیتابیس برنامه رو مستقیما دستکاری می‌کردند و تعداد ساعات کاری بیشتری رو وارد می‌کردند»؟!
- مسئول فروشی/مسئول پذیرشی که یاد گرفته چطور به صورت مستقیم به بانک اطلاعاتی دسترسی پیدا کند و آمار فروش/پذیرش روز خودش را در بانک اطلاعاتی، با دستکاری مستقیم و خارج از برنامه، کمتر از مقدار واقعی نمایش دهد.
- باز هم مدیر سیستمی/شبکه‌ای که دسترسی مستقیم به بانک اطلاعاتی دارد، در ساعاتی مشخص، کلمه‌ی عبور هش شده‌ی خودش را مستقیما، بجای کلمه‌ی عبور ادمین برنامه در بانک اطلاعاتی وارد کرده و پس از آن ...

این موارد متاسفانه واقعی هستند! اکنون سؤال اینجا است که آیا برنامه‌ی شما قادر است تشخیص دهد رکوردهایی که هم اکنون در بانک اطلاعاتی ثبت شده‌اند، واقعا توسط برنامه و تمام سطوح دسترسی که برای آن طراحی کرده‌اید، به این شکل درآمده‌اند، یا اینکه توسط اشخاصی به صورت مستقیم و با دور زدن کامل برنامه، از طریق management studioهای مختلف، در سیستم وارد و دستکاری شده‌اند؟! در ادامه راه حلی را برای بررسی این مشکل مهم، مرور خواهیم کرد.


چگونه تغییرات رکوردها را در بانک‌های اطلاعاتی ردیابی کنیم؟

روش متداولی که برای بررسی تغییرات رکوردها مورد استفاده قرار می‌گیرد، هش کردن تمام اطلاعات یک ردیف از جدول است و سپس مقایسه‌ی این هش‌ها با هم. علت استفاده‌ی از الگوریتم‌های هش نیز، حداقل به دو علت است:
- با تغییر حتی یک بیت از اطلاعات، مقدار هش تولید شده تغییر می‌کند.
- طول نهایی مقدار هش شده‌ی اطلاعاتی حجیم، بسیار کم است و به راحتی توسط بانک‌های اطلاعاتی، قابل مدیریت و جستجو است.

اگر از SQL Server استفاده می‌کنید، یک چنین قابلیتی را به صورت توکار به همراه دارد:
SELECT
    [Id], 
    (SELECT top 1  * FROM  [AppUsers] FOR XML auto),
    HASHBYTES ('SHA2_256', (SELECT top 1  * FROM  [AppUsers] FOR XML auto)) AS [hash] -- varbinary(n), since 2012
FROM
    [AppUsers]
با این خروجی


کاری که این کوئری انجام می‌دهد شامل دو مرحله است:
الف) کوئری "SELECT top 1 * FROM [AppUsers] FOR XML auto" کاری شبیه به serialization را انجام می‌دهد. همانطور که مشاهده می‌کنید، نام و مقادیر تمام فیلدهای یک ردیف را به صورت یک خروجی XML در می‌آورد. بنابراین دیگر نیازی نیست تا کار تبدیل مقادیر تمام ستون‌های یک ردیف را به عبارتی قابل هش، به صورت دستی انجام دهیم؛ رشته‌ی XML ای آن هم اکنون آماده‌است.
ب) متد HASHBYTES، این خروجی serialized را با الگوریتم SHA2_256، هش می‌کند. الگوریتم‌های SHA2_256 و همچنین SHA2_512، از سال 2012 به بعد به SQL Server اضافه شده‌اند.

اکنون اگر این هش را به نحوی ذخیره کنیم (برنامه باید این هش را ذخیره و یا به روز رسانی کند) و سپس شخصی به صورت مستقیم ردیف فوق را در بانک اطلاعاتی تغییر دهد، هش جدید این ردیف، با هش قبلی ذخیره شده‌ی توسط برنامه، یکی نخواهد بود که بیانگر دستکاری مستقیم این ردیف، خارج از برنامه و با دور زدن کامل تمام سطوح دسترسی آن است.


چگونه تغییرات رکوردها را در بانک‌های اطلاعاتی، توسط EF Core ردیابی کنیم؟

مزیت روش فوق، توکار بودن آن است که کارآیی فوق العاده‌ای را نیز به همراه دارد. اما چون در ادامه قصد داریم از یک ORM استفاده کنیم و ORMها نیز قرار است توانایی کار کردن با انواع و اقسام بانک‌های اطلاعاتی را داشته باشند، دو مرحله‌ی serialization و هش کردن را در کدهای برنامه و با مدیریت EF Core، مستقل از بانک اطلاعاتی خاصی، انجام خواهیم داد.


معرفی موجودیت‌های برنامه

در مثالی که بررسی خواهیم کرد، دو موجودیت Blog و Post تعریف شده‌اند:
using System.Collections.Generic;

namespace EFCoreRowIntegrity
{
    public interface IAuditableEntity
    {
        string Hash { set; get; }
    }

    public static class AuditableShadowProperties
    {
        public static readonly string CreatedDateTime = nameof(CreatedDateTime);
        public static readonly string ModifiedDateTime = nameof(ModifiedDateTime);
    }

    public class Blog : IAuditableEntity
    {
        public int BlogId { get; set; }
        public string Url { get; set; }

        public List<Post> Posts { get; set; }

        public string Hash { get; set; }
    }

    public class Post : IAuditableEntity
    {
        public int PostId { get; set; }
        public string Title { get; set; }
        public string Content { get; set; }

        public int BlogId { get; set; }
        public Blog Blog { get; set; }

        public string Hash { get; set; }
    }
}
- در اینجا اینترفیس IAuditableEntity را نیز مشاهده می‌کنید که دارای یک خاصیت Hash است. تمام موجودیت‌هایی که قرار است دارای فیلد هش باشند، نیاز است این اینترفیس را پیاده سازی کنند؛ مانند دو موجودیت Blog و Post. در ادامه مقدار خاصیت هش را به صورت خودکار توسط سیستم Tracking، محاسبه و به روز رسانی می‌کنیم.
- به علاوه جهت تکمیل بحث، دو خاصیت سایه‌ای نیز تعریف شده‌اند تا بررسی کنیم که آیا هش این‌ها نیز درست محاسبه می‌شود یا خیر.
- علت اینکه خاصیت Hash، سایه‌ای تعریف نشد، سهولت دسترسی و بالا بردن کارآیی آن بود.



معرفی ظرفی برای نگهداری نام خواص و مقادیر متناظر با یک موجودیت

در ادامه دو کلاس AuditEntry و AuditProperty را مشاهده می‌کنید:
using System.Collections.Generic;
using Microsoft.EntityFrameworkCore.ChangeTracking;

namespace EFCoreRowIntegrity
{
    public class AuditEntry
    {
        public EntityEntry EntityEntry { set; get; }
        public IList<AuditProperty> AuditProperties { set; get; } = new List<AuditProperty>();

        public AuditEntry() { }

        public AuditEntry(EntityEntry entry)
        {
            EntityEntry = entry;
        }
    }

    public class AuditProperty
    {
        public string Name { set; get; }
        public object Value { set; get; }

        public bool IsTemporary { set; get; }
        public PropertyEntry PropertyEntry { set; get; }

        public AuditProperty() { }

        public AuditProperty(string name, object value, bool isTemporary, PropertyEntry property)
        {
            Name = name;
            Value = value;
            IsTemporary = isTemporary;
            PropertyEntry = property;
        }
    }
}
زمانیکه توسط سیستم Tracking، موجودیت‌های اضافه شده و یا ویرایش شده را استخراج می‌کنیم، AuditEntry همان موجودیت در حال بررسی است که دارای تعدادی خاصیت یا AuditProperty می‌باشد. این‌ها را توسط دو کلاس فوق برای عملیات بعدی، ذخیره و نگهداری می‌کنیم.


معرفی روشی برای هش کردن مقادیر یک شیء

زمانیکه توسط سیستم Tracking، در حال کاربر بر روی موجودیت‌های اضافه شده و یا ویرایش شده هستیم، می‌خواهیم فیلد هش آن‌ها را نیز به صورت خودکار ویرایش و مقدار دهی کنیم. کلاس زیر، منطق ارائه دهنده‌ی این مقدار هش را بیان می‌کند:
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.Security.Cryptography;
using System.Text;
using Microsoft.EntityFrameworkCore;
using Microsoft.EntityFrameworkCore.ChangeTracking;
using Newtonsoft.Json;

namespace EFCoreRowIntegrity
{
    public static class HashingExtensions
    {
        public static string GenerateObjectHash(this object @object)
        {
            if (@object == null)
            {
                return string.Empty;
            }

            var jsonData = JsonConvert.SerializeObject(@object, Formatting.Indented);
            using (var hashAlgorithm = new SHA256CryptoServiceProvider())
            {
                var byteValue = Encoding.UTF8.GetBytes(jsonData);
                var byteHash = hashAlgorithm.ComputeHash(byteValue);
                return Convert.ToBase64String(byteHash);
            }
        }

        public static string GenerateEntityEntryHash(this EntityEntry entry, string propertyToIgnore)
        {
            var auditEntry = new Dictionary<string, object>();
            foreach (var property in entry.Properties)
            {
                var propertyName = property.Metadata.Name;
                if (propertyName == propertyToIgnore)
                {
                    continue;
                }
                auditEntry[propertyName] = property.CurrentValue;
            }
            return auditEntry.GenerateObjectHash();
        }

        public static string GenerateEntityHash<TEntity>(this DbContext context, TEntity entity, string propertyToIgnore)
        {
            return context.Entry(entity).GenerateEntityEntryHash(propertyToIgnore);
        }
    }
}
- در اینجا توسط متد JsonConvert.SerializeObject کتابخانه‌ی Newtonsoft.Json، شیء موجودیت را تبدیل به یک رشته‌ی JSON کرده و توسط الگوریتم SHA256 هش می‌کنیم. در آخر هم این مقدار را به صورت Base64 ارائه می‌دهیم.
- نکته‌ی مهم: ما نمی‌خواهیم تمام خواص یک موجودیت را هش کنیم. برای مثال اگر موجودیتی دارای چندین رابطه با جداول دیگری بود، ما مقادیر این‌ها را هش نمی‌کنیم (چون رکوردهای متناظر با آن‌ها در جداول خودشان می‌توانند دارای فیلد هش مخصوصی باشند). بنابراین یک Dictionary را از خواص و مقادیر متناظر با آن‌ها تشکیل داده و این Dictionary را تبدیل به JSON می‌کنیم.
- همچنین در این بین، مقدار خود فیلد Hash یک شیء نیز نباید در هش محاسبه شده، حضور داشته باشد. به همین جهت پارامتر propertyToIgnore را مشاهده می‌کنید.


معرفی Context برنامه که کار هش کردن خودکار موجودیت‌ها را انجام می‌دهد

اکنون نوبت استفاده از تنظیمات انجام شده‌ی تا این مرحله‌است:
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.IO;
using System.Linq;
using Microsoft.EntityFrameworkCore;
using Microsoft.EntityFrameworkCore.ChangeTracking;
using Microsoft.Extensions.Logging;

namespace EFCoreRowIntegrity
{
    public class BloggingContext : DbContext
    {
        public BloggingContext()
        { }

        public BloggingContext(DbContextOptions options)
            : base(options)
        { }

        public DbSet<Blog> Blogs { get; set; }
        public DbSet<Post> Posts { get; set; }

        protected override void OnConfiguring(DbContextOptionsBuilder optionsBuilder)
        {
            if (!optionsBuilder.IsConfigured)
            {
                optionsBuilder.EnableSensitiveDataLogging();
                var path = Path.Combine(Directory.GetCurrentDirectory(), "app_data", "EFCore.RowIntegrity.mdf");
                optionsBuilder.UseSqlServer($"Server=(localdb)\\mssqllocaldb;Database=EFCore.RowIntegrity;AttachDbFilename={path};Trusted_Connection=True;");
                optionsBuilder.UseLoggerFactory(new LoggerFactory().AddConsole((message, logLevel) =>
                logLevel == LogLevel.Debug &&
                           message.StartsWith("Microsoft.EntityFrameworkCore.Database.Command")));
            }
        }

        protected override void OnModelCreating(ModelBuilder modelBuilder)
        {
            base.OnModelCreating(modelBuilder);

            foreach (var entityType in modelBuilder.Model
                                                   .GetEntityTypes()
                                                   .Where(e => typeof(IAuditableEntity)
                                                   .IsAssignableFrom(e.ClrType)))
            {
                modelBuilder.Entity(entityType.ClrType)
                            .Property<DateTimeOffset?>(AuditableShadowProperties.CreatedDateTime);
                modelBuilder.Entity(entityType.ClrType)
                            .Property<DateTimeOffset?>(AuditableShadowProperties.ModifiedDateTime);
            }
        }

        public override int SaveChanges()
        {
            var auditEntries = OnBeforeSaveChanges();
            var result = base.SaveChanges();
            OnAfterSaveChanges(auditEntries);
            return result;
        }

        private IList<AuditEntry> OnBeforeSaveChanges()
        {
            var auditEntries = new List<AuditEntry>();

            foreach (var entry in ChangeTracker.Entries<IAuditableEntity>())
            {
                if (entry.State == EntityState.Detached || entry.State == EntityState.Unchanged)
                {
                    continue;
                }

                var auditEntry = new AuditEntry(entry);
                auditEntries.Add(auditEntry);

                var now = DateTimeOffset.UtcNow;

                foreach (var property in entry.Properties)
                {
                    var propertyName = property.Metadata.Name;
                    if (propertyName == nameof(IAuditableEntity.Hash))
                    {
                        continue;
                    }

                    if (property.IsTemporary)
                    {
                        // It's an auto-generated value and should be retrieved from the DB after calling the base.SaveChanges().
                        auditEntry.AuditProperties.Add(new AuditProperty(propertyName, null, true, property));
                        continue;
                    }

                    switch (entry.State)
                    {
                        case EntityState.Added:
                            entry.Property(AuditableShadowProperties.CreatedDateTime).CurrentValue = now;
                            auditEntry.AuditProperties.Add(new AuditProperty(propertyName, property.CurrentValue, false, property));
                            break;
                        case EntityState.Modified:
                            auditEntry.AuditProperties.Add(new AuditProperty(propertyName, property.CurrentValue, false, property));
                            entry.Property(AuditableShadowProperties.ModifiedDateTime).CurrentValue = now;
                            break;
                    }
                }
            }

            return auditEntries;
        }

        private void OnAfterSaveChanges(IList<AuditEntry> auditEntries)
        {
            foreach (var auditEntry in auditEntries)
            {
                foreach (var auditProperty in auditEntry.AuditProperties.Where(x => x.IsTemporary))
                {
                    // Now we have the auto-generated value from the DB.
                    auditProperty.Value = auditProperty.PropertyEntry.CurrentValue;
                    auditProperty.IsTemporary = false;
                }
                auditEntry.EntityEntry.Property(nameof(IAuditableEntity.Hash)).CurrentValue =
                    auditEntry.AuditProperties.ToDictionary(x => x.Name, x => x.Value).GenerateObjectHash();
            }
            base.SaveChanges();
        }
    }
}
در اینجا اصل کار، در متد بازنویسی شده‌ی SaveChanges انجام می‌شود:
public override int SaveChanges()
{
    var auditEntries = OnBeforeSaveChanges();
    var result = base.SaveChanges();
    OnAfterSaveChanges(auditEntries);
    return result;
}
در متد OnBeforeSaveChanges، تمام موجودیت‌های تغییر کرده‌ی از نوع IAuditableEntity را که دارای فیلد هش هستند، یافته و نام خاصیت و مقدار متناظر با آن‌ها را در ظرف‌های AuditEntry که پیشتر معرفی شدند، ذخیره می‌کنیم. هنوز در این مرحله کار هش کردن را انجام نخواهیم داد. علت را می‌توانید در بررسی خواص موقتی مشاهده کنید:
if (property.IsTemporary)
{
   // It's an auto-generated value and should be retrieved from the DB after calling the base.SaveChanges().
   auditEntry.AuditProperties.Add(new AuditProperty(propertyName, null, true, property));
   continue;
}
خواص موقتی، عموما تولید شده‌ی توسط دیتابیس هستند. برای مثال زمانیکه یک Id عددی خود افزاینده را به عنوان کلید اصلی جدول معرفی می‌کنید، مقدار آن پس از فراخوانی متد base.SaveChanges، از بانک اطلاعاتی دریافت شده و در اختیار برنامه قرار می‌گیرد. به همین جهت است که نیاز داریم لیست این خواص و مقادیر را یکبار پیش از base.SaveChanges ذخیره کنیم و پس از آن، خواص موقتی را که اکنون دارای مقدار هستند، مقدار دهی کرده و سپس هش نهایی شیء را محاسبه کنیم. اگر پیش از base.SaveChanges این هش را محاسبه کنیم، برای مثال حاوی مقدار Id شیء، نخواهد بود.

همین مقدار تنظیم، برای محاسبه و به روز رسانی خودکار فیلد هش، کفایت می‌کند.


روش بررسی اصالت یک موجودیت

در متد زیر، روش محاسبه‌ی هش واقعی یک موجودیت دریافت شده‌ی از بانک اطلاعاتی را توسط متد الحاقی GenerateEntityHash مشاهده می‌کنید. اگر این هش واقعی (بر اساس مقادیر فعلی این ردیف که حتی ممکن است به صورت دستی و خارج از برنامه تغییر کرده باشد)، با مقدار Hash ثبت شده‌ی پیشین در آن ردیف یکی بود، اصالت این ردیف تائید خواهد شد:
private static void CheckRow1IsAuthentic()
{
    using (var context = new BloggingContext())
    {
        var blog1 = context.Blogs.Single(x => x.BlogId == 1);
        var entityHash = context.GenerateEntityHash(blog1, propertyToIgnore: nameof(IAuditableEntity.Hash));
        var dbRowHash = blog1.Hash;
        Console.WriteLine($"entityHash: {entityHash}\ndbRowHash:  {dbRowHash}");
        if (entityHash == dbRowHash)
        {
            Console.WriteLine("This row is authentic!");
        }
        else
        {
            Console.WriteLine("This row is tampered outside of the application!");
        }
    }
}
یک نمونه خروجی آن به صورت زیر است:
entityHash: P110cYquWpoaZuTpCWaqBn6HPSGdoQdmaAN05s1zYqo=
dbRowHash: P110cYquWpoaZuTpCWaqBn6HPSGdoQdmaAN05s1zYqo=
This row is authentic!

اکنون بانک اطلاعاتی را خارج از برنامه، مستقیما دستکاری می‌کنیم و برای مثال Url اولین ردیف را تغییر می‌دهیم:


در ادامه یکبار دیگر برنامه را اجرا خواهیم کرد:
entityHash: tdiZhKMJRnROGLLam1WpldA0fy/CbjJaR2Y2jNU9izk=
dbRowHash: P110cYquWpoaZuTpCWaqBn6HPSGdoQdmaAN05s1zYqo=
This row is tampered outside of the application!
همانطور که مشاهده می‌کنید، هش واقعی جدید، با هش ثبت شده‌ی در ردیف، یکی نیست؛ که بیانگر ویرایش مستقیم این ردیف می‌باشد.
به علاوه باید درنظر داشت، محاسبه‌ی این هش بدون خود برنامه، کار ساده‌ای نیست. به همین جهت به روز رسانی دستی آن تقریبا غیرممکن است؛ خصوصا اگر متد GenerateObjectHash، کمی با پیچ و تاب بیشتری نیز تهیه شود.


چگونه وضعیت اصالت تعدادی ردیف را بررسی کنیم؟

مثال قبل، در مورد روش بررسی اصالت یک تک ردیف بود. کوئری زیر روش محاسبه‌ی فیلد جدید IsAuthentic را در بین لیستی از ردیف‌ها نمایش می‌دهد:
var blogs = (from blog in context.Blogs.ToList() // Note: this `ToList()` is necessary here for having Shadow properties values, otherwise they will considered `null`.
             let computedHash = context.GenerateEntityHash(blog, nameof(IAuditableEntity.Hash))
             select new
             {
               blog.BlogId,
               blog.Url,
               RowHash = blog.Hash,
               ComputedHash = computedHash,
               IsAuthentic = blog.Hash == computedHash
             }).ToList();


کدهای کامل این مثال را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: EFCoreRowIntegrity.zip
مطالب
آموزش Linq - بخش ششم : عملگرهای پرس و جو قسمت سوم
عملگر‌های تبدیل Conversion Operator

عملگر‌های پرس و جوی تبدیل، توالی‌هایی را که از جنس <IEnumerable<T هستند، به انواع دیگر مجموعه تبدیل می‌کنند.
از عملگر‌های پرس و جوی زیر می‌توان برای تبدیل توالی‌ها استفاده کرد :
  • OfType
  • Cast
  • ToArray
  • ToList
  • ToDictionary
  • ToLookup

عملگر OfType


این عملگر عناصری از توالی را که نوع آنها را مشخص می‌کنیم باز می‌گرداند.
امضاء عملگر پرس و جوی OfType  به صورت زیر است :
 public static IEnumerable<TResult> OfType<TResult>(this IEnumerable source)
همانطور که مشاهده می‌کنید توالی ورودی از یک نوع IEnumerable غیر جنریک می‌باشد. بدین معنی که عناصر توالی ورودی می‌توانند از نوع داده‌های مختلف باشند (توالی از اشیاء، از جنس Object).
در مثال زیر یک توالی IEnumerable (آرایه‌ای از اشیاء)، از عناصر با نوع داده‌های مختلفی را ایجاد کرده‌ایم. عملگر OfType در اینجا کلیه عناصر از جنس (string) را باز می‌گرداند. توالی خروجی یک نوع IEnumerable جنریک است(در این مثال <IEnumerable<List).
مثال :
IEnumerable input = new object[] { "Apple", 33, "Sugar", 44, 'a', new DateTime()};
IEnumerable<string> query = input.OfType<string>();
foreach (var item in query)
{
   Console.WriteLine(item);
}
خروجی مثال بالا :
Apple
Sugar
عملگر OfType را می‌توان به‌همراه  Strongly Type‌‌ها نیز استفاده کرد.
مثال :کد زیر یک ساختار سلسله مراتبی شیء گرا را نمایش می‌دهد:
 class Ingredient
  {
     public string Name { get; set; }
  }
  class DryIngredient : Ingredient
  {
     public int Grams { get; set; }
  }

  class WetIngredient : Ingredient
  {
     public int Millilitres { get; set; }
  }
کد زیر چگونگی استفاده از OfType را برای بدست آوردن یک زیر نوع (Subtype) مشخص، نشان می‌دهد (در این مثال، نوع WetIngredient):
IEnumerable<Ingredient> input = new Ingredient[]
{
   new DryIngredient { Name = "Flour" },
   new WetIngredient { Name = "Milk" },
   new WetIngredient { Name = "Water" }
};

IEnumerable<WetIngredient> query = input.OfType<WetIngredient>();
foreach (WetIngredient item in query)
{
   Console.WriteLine(item.Name);
}
خروجی مثال بالا :
Milk
Water

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر Cast


عملگر Cast همانند عملگر OfType رفتار می‌کند. این عملگر یک توالی ورودی را دریافت و بر اساس نوع مشخص شده، توالی خروجی را تولید می‌کند. همه‌ی عناصر توالی ورودی به نوع مشخص شده Cast می‌شوند. اما بر عکس عملگر OfType که عناصری را که با نوع داده‌ی ما سازگاری نداشت، نادیده می‌گرفت، این عملگر در صورت عدم موفقیت در عملیات تغییر نقش (Cast)، یک استثناء را پرتاب می‌کند.
مثال : 
IEnumerable input = new object[]
{
   "Apple", 33, "Sugar", 44, 'a', new DateTime()
};

IEnumerable<string> query = input.Cast<string>();
foreach (string item in query)
{
   Console.WriteLine(item);
}
با اجرای برنامه‌ی فوق، خطای زیر را مشاهده خواهید کرد:
 Unhandled Exception: System.InvalidCastException: Unable to cast object of type 'System.Int32' to type 'System.String'.

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


کلمه‌ی کلیدی جایگزینی برای عملگر Cast، در عبارت‌های جستجو وجود ندارد.این عملگر با استفاده از متغیر Range که در مطالب قبلی این سری معرفی شد، قابل پیاده سازی می‌باشد.
IEnumerable input = new object[]{ "Apple", "Sugar", "Flour" };
IEnumerable<string> query =
from string i in input
select i;

foreach (var item in query)
{
   Console.WriteLine(item);
}
نکته:  در مثال فوق تعریف صریح (Explicit) نوع داده، قبل از متغیر Range انجام شده است (معادل همان نوع داده در عملیات Cast).


عملگر ToArray


عملگر ToArray یک توالی ورودی را دریافت و یک توالی خروجی را به صورت آرایه تولید می‌کند. این عملگر باعث اجرای سریع پرس و جو می‌شود و رفتار پیش فرض LINQ را که اجرای با تاخیر می‌باشد، تحریف/بازنویسی (Override) می‌کند.
مثال: در این مثال یک توالی از نوع <IEnumerable<string به یک آرایه رشته‌ای تبدیل شده است (تبدیل لیست به آرایه).
 IEnumerable<string> input = new List<string> { "Apple", "Sugar", "Flour" };
string[] array = input.ToArray();

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر ToList

عملگر ToList همچون ToArray، اجرای با تاخیر را نادیده می‌گیرد. عملگر ToList همانطور که از نامش پیداست، توالی خروجی را به‌صورت لیست مهیا می‌کند.
مثال:
 IEnumerable<string> input = new[] { "Apple", "Sugar", "Flour" };
List<string> list = input.ToList();

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر ToDictionary

این عملگر توالی ورودی را به یک  دیکشنری جنریک تبدیل می‌کند (<Dictinary<TKey,TValue) .
ساده‌ترین امضاء عملگر ToDictionary، یک عبارت Lambda می‌باشد. این عبارت Lambda  نشان دهنده‌ی یک تابع است که عنصر کلید(Key) را در دیکشنری، مشخص می‌کند.
مثال:
class Recipe
{
   public int Id { get; set; }
   public string Name { get; set; }
   public int Rating { get; set; }
}

IEnumerable<Recipe> recipes = new[]
{
   new Recipe { Id = 1, Name = "Apple Pie", Rating = 5 },
   new Recipe { Id = 2, Name = "Cherry Pie", Rating = 2 },
   new Recipe { Id = 3, Name = "Beef Pie", Rating = 3 }
};

Dictionary<int, Recipe> dict = recipes.ToDictionary(x => x.Id);
foreach (KeyValuePair<int, Recipe> item in dict)
{
   Console.WriteLine($"Key={item.Key}, Recipe={item.Value}");
}
در کد بالا ، کلید دیکشنری نهایی، از نوع  int می‌باشد که بر اساس Id کلاس Recipe تنظیم شده است. مقادیر (value) دیکشنری هم همان اشیاء از جنس کلاس Recipe می‌باشند.
خروجی مثال بالا:
Key=1, Recipe=Apple Pie
Key=2, Recipe=Cherry Pie
Key=3, Recipe=Beef Pie

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر ToLookup


این عملگر رفتاری شبیه به عملگر ToDictionary را دارد، اما به جای تولید خروجی از نوع دیکشنری، نمونه‌ای از جنس ILookUp را ایجاد می‌کند.
در کد زیر خروجی ایجاد شده توسط lookup دستورالعمل‌ها (Recipes) را بر حسب  امتیاز آنها گروه بندی کرده است. در این مثال کلید، بر حسب Byte می‌باشد.
مثال :
class Recipe
{
   public int Id { get; set; }
   public string Name { get; set; }
   public byte Rating { get; set; }
}

IEnumerable<Recipe> recipes = new[]
{
   new Recipe { Id = 1, Name = "Apple Pie", Rating = 5 },
   new Recipe { Id = 1, Name = "Banana Pie", Rating = 5 },
   new Recipe { Id = 2, Name = "Cherry Pie", Rating = 2 },
   new Recipe { Id = 3, Name = "Beef Pie", Rating = 3 }
};

ILookup<byte, Recipe> look = recipes.ToLookup(x => x.Rating);
foreach (IGrouping<byte, Recipe> ratingGroup in look)
{
   byte rating = ratingGroup.Key;
   Console.WriteLine($"Rating {rating}");
   foreach (var recipe in ratingGroup)
   {
      Console.WriteLine($" - {recipe.Name}");
   }
}
خروجی مثال بالا:
 Rating 5
 - Apple Pie
 - Banana Pie
Rating 2
 - Cherry Pie
Rating 3
 - Beef Pie

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر‌های عناصر  Element Operators

این عملگر‌ها، یک توالی ورودی را دریافت و تنها یک عنصر از توالی ورودی و یا یک عنصر را به عنوان عنصر پیش فرض باز می‌گردانند. این نوع عملگر‌ها توالی خروجی را تولید نمی‌کنند.


عملگر First

این عملگر اولین عنصر توالی را باز می‌گرداند.
مثال :
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient {Name = "Sugar", Calories = 500},
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 150},
   new Ingredient {Name = "Flour", Calories = 50},
   new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 500}
};

Ingredient element = ingredients.First();
Console.WriteLine(element.Name);
خروجی مثال بالا :
 Sugar
امضای دیگر این متد، امکان تعریف یک شرط را مهیا می‌کند. خروجی این حالت اولین عنصری است که شرط را تامین می‌کند. در کد زیر اولین عنصری که کالری آن برابر 150 باشد به خروجی ارسال می‌شود.
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient {Name = "Sugar", Calories = 500},
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 150},
   new Ingredient {Name = "Flour", Calories = 50},
   new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 500}
};

Ingredient element = ingredients.First(x=>x.Calories==150);
Console.WriteLine(element.Name);
خروجی مثال بالا:
 Milk
در زمان استفاده از عملگر First، اگر توالی ورودی هیچ عنصری نداشته باشد، یک استثناء رخ خواهد داد:
 Unhandled Exception: System.InvalidOperationException: Sequence contains no elements
کد زیر نمونه‌ای از این حالت است:
Ingredient[] ingredients = { };
Ingredient element = ingredients.First();
در زمان استفاده‌ی از امضاء دیگر عملگر First، اگر هیچ عنصری شرط معرفی شده‌ی در پارامتر را تامین نکند، باز هم یک استثناء رخ خواهد داد:
 Unhandled Exception: System.InvalidOperationException: Sequence contains no matching element
کد زیر حالت فوق را نشان می‌دهد:
 Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient {Name = "Sugar", Calories = 500},
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 150},
   new Ingredient {Name = "Flour", Calories = 50},
   new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 500}
};
Ingredient element = ingredients.First(x=>x.Calories==1500);

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو

معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر FirstOrDefault

عملگر FirstOrDefalt همانند عملگر First عمل می‌کند، اما با این تفاوت که به جای پرتاب یک استثناء در شرایط معرفی شده در عملگر First، یک مقدار پیش فرض را بر اساس نوع  عناصر توالی باز می‌گرداند. در صورتیکه توالی از نوع عددی باشد، مقدار 0 و اگر عناصر توالی از انواع ارجاعی باشند، مقدار Null و برای مقادیر منطقی، ارزش False به‌عنوان مقادیر پیش فرض باز گردانده می‌شوند.
مثال :
 Ingredient[] ingredients = { };
Ingredient element = ingredients.FirstOrDefault();
Console.WriteLine(element == null);
خروجی مثال بالا :
 True
پیاده سازی حالتی که هیچ یک از عناصر با شرط عملگر کطالبقت ندارند.
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient {Name = "Sugar", Calories = 500},
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 150},
   new Ingredient {Name = "Flour", Calories = 50},
   new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 500}
};

Ingredient element = ingredients.FirstOrDefault(x=>x.Calories==1500);
Console.WriteLine(element==null);
خروجی مثال بالا :
 True

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


 عملگر Last

این عملگر آخرین عنصر توالی را باز می‌گرداند. همچون عملگر First، این عملگر نیز یک امضاء برای دریافت یک عبارت شرط یا پیش بینی دارد. این پیش بینی، آخرین عنصری را که شرط را تامین کند، باز می‌گرداند. باز هم مثل عملگر First، در صورتی که توالی هیچ عنصری نداشته باشد و یا عدم تامین شرط توسط عناصر توالی، استثنایی رخ خواهد داد.
مثال :
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient {Name = "Sugar", Calories = 500},
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 150},
   new Ingredient {Name = "Flour", Calories = 50},
   new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 500}
};
Ingredient element = ingredients.Last(x=>x.Calories==500);
Console.WriteLine(element.Name);
خروجی مثال بالا :
 Flour

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر LastOrDefault

این عملگر همچون عملگر FirstOrDefault عمل می‌کند. از بروز استثناء جلوگیری کرده و مقدار پیش فرض را به خروجی ارسال می‌کند.

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر Single

عملگر Single ، تنها عنصر توالی ورودی را باز می‌گرداند.در صورتی که توالی ما بیش از یک عنصر داشته باشد و یا توالی هیچ عنصری نداشته باشد، یک استثناء رخ خواهد داد.
Unhandled Exception: System.InvalidOperationException: Sequence contains more than one matching element
Unhandled Exception: System.InvalidOperationException: Sequence contains no matching element
مثال :
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient { Name = "Sugar", Calories = 500 }
};

Ingredient element = ingredients.Single();
Console.WriteLine(element.Name);
خروجی مثال بالا :
 Sugar
عملگر Single، یک امضاء دیگر نیز دارد که یک عبارت پیش بینی را می‌پذیرد. در صورتی که بیش از یک عنصر، با پیش بینی مطابقت داشته باشد و یا هیچ عنصری شرط پیش بینی را تامین نکند، استثنائی رخ خواهد داد.
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient { Name = "Sugar", Calories = 500 },
   new Ingredient {Name = "Butter", Calories = 150},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 500}
};
Ingredient element = ingredients.Single(x => x.Calories == 150);
Console.WriteLine(element.Name);
خروجی مثال بالا :
 Butter

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر SingleOrDefault

عملگر SingleOrDefault همچون عملگر Single عمل می‌کند؛ اما با این تفاوت که اگر توالی هیچ عنصری نداشته باشد، مقدار پیش فرض نوع توالی، باز گردانده می‌شود و در صورتیکه هیچ عنصری شرط مشخص شده را تامین نکند، باز هم مقدار پیش فرض توالی، به جای رخ دادن استثناء باز گردانده می‌شود.
مثال : در این مثال هیچ عنصری با پیش بینی مشخص شده مطالبقت ندارد:
 Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient { Name = "Sugar", Calories = 500 },
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 50}
};
Ingredient element = ingredients.SingleOrDefault(x => x.Calories == 9999);
Console.WriteLine(element==null);
خروجی مثال بالا :
True
توجه داشته باشید که استثنائی رخ نداده است و مقدار پیش فرض انواع ارجاعی که Null می‌باشد باز گردانده شده است.

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو

معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر ElementAt


عملگر ElementAt   عنصری را در یک جایگاه مشخص شده‌ی در توالی، باز می‌گرداند.
مثال: در کد زیر سومین عنصر توالی ورودی انتخاب می‌شود:
 Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient { Name = "Sugar", Calories = 500 },
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 50}
};

Ingredient element = ingredients.ElementAt(2);
Console.WriteLine(element.Name);
خروجی مثال بالا :
 Milk
باید دقت کرد که مقدار ارسالی به عملگر  ElementAt، اندیسی با نقطه‌ی آغاز صفر می‌باشد. بدین معنی که برای بدست آوردن اولین عنصر باید مقدار 0 را به عملگر ElementAt ارسال کرد. در صورتی که مقدار ارسالی با بازه اندیس‌های عناصر توالی مطابقت نداشته باشد (بزرگتر از شماره اندیس آخرین عنصر توالی باشد) یک استثناء رخ خواهد داد.
 System.ArgumentOutOfRangeException: Index was out of range. Must be non-negative and less than the size of the collection.

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر ElementAtOrDefualt

عملگر ElementAtOrDefualt نیز همچون عملگر ElementAt کار می‌کند؛ اما در صورت وارد کردن اندیسی بزرگتر از اندیس مجاز توالی، دیگر یک استثناء رخ نخواهد داد و یک مقدار پیش فرض، بر اساس نوع عناصر توالی باز گردانده می‌شود.
مثال :
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient { Name = "Sugar", Calories = 500 },
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 50}
};
Ingredient element = ingredients.ElementAtOrDefault(5);
Console.WriteLine(element==null);
خروجی مثال بالا:
 True

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.


عملگر DefaultIfEmpty
عملگر DefaultIfEmpty یک توالی را دریافت کرده و به دو شکل عمل می‌کند:
1- اگر توالی شامل حداقل یک عنصر باشد، این توالی بدون هیچ تغییری به خروجی ارسال می‌شود.
2- اگر توالی هیچ عنصری نداشته باشد، توالی خروجی خالی نخواهد بود. در این حالت توالی خروجی تنها یک عضو دارد و آن هم مقدار پیش فرضی بر اساس نوع توالی می‌باشد.
مثال :
Ingredient[] ingredients =
{
   new Ingredient { Name = "Sugar", Calories = 500 },
   new Ingredient {Name = "Egg", Calories = 100},
   new Ingredient {Name = "Milk", Calories = 50}
};

IEnumerable<Ingredient> query = ingredients.DefaultIfEmpty();
foreach (Ingredient item in query)
{
  Console.WriteLine(item.Name);
}
خروجی مثال بالا :
Sugar
Egg
Milk
همانطور که می‌بینید توالی خروجی دقیقا شبیه توالی ورودی می‌باشد.
کد زیر حالت دوم معرفی شده‌ی در تعریف DefaultIfEmpty را نشان می‌دهد.
Ingredient[] ingredients = { };
IEnumerable<Ingredient> query = ingredients.DefaultIfEmpty();
foreach (Ingredient item in query)
{
   Console.WriteLine(item == null);
}
خروجی کد بالا :
 True

پیاده سازی توسط عبارت‌های جستجو


معادل این عملگر، کلمه‌ی کلیدی جدیدی در عبارت‌های جستجو وجود ندارد و ترکیب دو روش می‌تواند خروجی دلخواه را تولید کند.
نظرات مطالب
Blazor 5x - قسمت 33 - احراز هویت و اعتبارسنجی کاربران Blazor WASM - بخش 3- بهبود تجربه‌ی کاربری عدم دسترسی‌ها
یک نکته‌ی تکمیلی: کار با Policy‌ها در برنامه‌های Blazor WASM

در این مطلب، روشی را برای برقراری دسترسی نقش Admin، به تمام قسمت‌های محافظت شده‌ی برنامه، با معرفی نقش آن به یک ویژگی Authorize سفارشی شده، مشاهده کردید. هرچند این روش کار می‌کند، اما روش جدیدتر برقراری یک چنین دسترسی‌های ترکیبی در برنامه‌های ASP.NET Core و سایر فناوری‌های مشتق شده‌ی از آن، کار با Policyها است که برای نمونه در مثال فوق، به صورت زیر قابل پیاده سازی است:

الف) تعریف Policyهای مشترک بین برنامه‌های Web API و WASM
Policyهای تعریف شده، باید قابلیت اعمال به اکشن متدهای کنترلرها و همچنین کامپوننت‌های WASM را داشته باشند. به همین جهت آن‌ها را در پروژه‌ی اشتراکی BlazorServer.Common که در هر دو پروژه استفاده می‌شود، قرار می‌دهیم:
using System.Security.Claims;
using Microsoft.AspNetCore.Authorization; // dotnet add package Microsoft.AspNetCore.Authorization

namespace BlazorServer.Common
{
    public static class PolicyTypes
    {
        public const string RequireAdmin = nameof(RequireAdmin);
        public const string RequireCustomer = nameof(RequireCustomer);
        public const string RequireEmployee = nameof(RequireEmployee);
        public const string RequireEmployeeOrCustomer = nameof(RequireEmployeeOrCustomer);

        public static AuthorizationOptions AddAppPolicies(this AuthorizationOptions options)
        {
            options.AddPolicy(RequireAdmin, policy => policy.RequireRole(ConstantRoles.Admin));
            options.AddPolicy(RequireCustomer, policy =>
                    policy.RequireAssertion(context =>
                        context.User.HasClaim(claim => claim.Type == ClaimTypes.Role
                            && (claim.Value == ConstantRoles.Admin || claim.Value == ConstantRoles.Customer))
                    ));
            options.AddPolicy(RequireEmployee, policy =>
                    policy.RequireAssertion(context =>
                        context.User.HasClaim(claim => claim.Type == ClaimTypes.Role
                            && (claim.Value == ConstantRoles.Admin || claim.Value == ConstantRoles.Employee))
                    ));

            options.AddPolicy(RequireEmployeeOrCustomer, policy =>
                                policy.RequireAssertion(context =>
                                    context.User.HasClaim(claim => claim.Type == ClaimTypes.Role
                                        && (claim.Value == ConstantRoles.Admin ||
                                            claim.Value == ConstantRoles.Employee ||
                                            claim.Value == ConstantRoles.Customer))
                                ));
            return options;
        }
    }
}
در اینجا یکسری Policy جدید را مشاهده می‌کنید که در آن‌ها همواره نقش Admin حضور دارد و همچین روش or آن‌ها را توسط policy.RequireAssertion مشاهده می‌کنید. این تعاریف، نیاز به نصب بسته‌ی Microsoft.AspNetCore.Authorization را نیز دارند. با کمک Policyها می‌توان ترکیب‌های پیچیده‌ای از دسترسی‌های موردنیاز را ساخت؛ بدون اینکه نیاز باشد مدام AuthorizeAttribute سفارشی را طراحی کرد.

ب) افزودن Policyهای تعریف شده به پروژه‌های Web API و WASM
پس از تعریف Policyهای مورد نیاز، اکنون نوبت به افزودن آن‌ها به برنامه‌های Web API:
namespace BlazorWasm.WebApi
{
    public class Startup
    {
        // ...

        public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
        {
            // ...

            services.AddAuthorization(options => options.AddAppPolicies());

            // ...
و همچنین WASM است:
namespace BlazorWasm.Client
{
    public class Program
    {
        public static async Task Main(string[] args)
        {
            // ...

            builder.Services.AddAuthorizationCore(options => options.AddAppPolicies());

            // ...
        }
    }
}
به این ترتیب Policyهای یک‌دستی را بین برنامه‌های کلاینت و سرور، به اشتراک گذاشته‌ایم.

ج) استفاده از Policyهای تعریف شده در برنامه‌ی WASM
اکنون که برنامه قابلیت کار با Policyها را پیدا کرده، می‌توان فیلتر Roles سفارشی را حذف و با فیلتر Authorize پالیسی دار جایگزین کرد:
@page "/hotel-room-details/{Id:int}"

// ...

@*
@attribute [Roles(ConstantRoles.Customer, ConstantRoles.Employee)]
*@

@attribute [Authorize(Policy = PolicyTypes.RequireEmployeeOrCustomer)]

حتی می‌توان از پالیسی‌ها در حین تعریف AuthorizeViewها نیز استفاده کرد:
<AuthorizeView  Policy="@PolicyTypes.RequireEmployeeOrCustomer">
    <p>You can only see this if you're an admin or an employee or a customer.</p>
</AuthorizeView>
نظرات مطالب
C# 8.0 - Nullable Reference Types
بهبودهای نوع‌های ارجاعی نال‌نپذیر در NET Core 3.0 Preview 7.

پس از نصب SDK جدید، نحوه‌ی فعالسازی این قابلیت در فایل csproj، به صورت زیر درآمده‌است:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk">
  <PropertyGroup>
    <OutputType>Exe</OutputType>
    <TargetFramework>netcoreapp3.0</TargetFramework>
    <LangVersion>8.0</LangVersion>
    <Nullable>enable</Nullable>
  </PropertyGroup>
</Project>

این موارد در Preview 7 جدید هستند:
1) امکان اضافه کردن قید جدید notnull در حین تعریف نوع‌های جنریک
    interface IDoStuff<TIn, TOut> where TIn : notnull where TOut : notnull
    {
        TOut DoStuff(TIn input);
    }

2) اضافه شدن یک سری ویژگی توکار جدید برای «پیش» بررسی کار با نوع‌های ارجاعی نال نپذیر

ویژگی AllowNull به فراخوان‌ها امکان ارسال نال را حتی اگر مجاز نباشد، می‌دهد.  این ویژگی جدید در فضای نام System.Diagnostics.CodeAnalysis تعریف شده‌است. برعکس آن ویژگی DisallowNull، سبب خواهد شد تا فراخوان‌ها حتی در صورت مجاز بودن نیز نتوانند نال ارسال کنند.
using System;
using System.Diagnostics.CodeAnalysis;

namespace ConsoleApp
{
    public class MyClass
    {
        private string _innerValue = string.Empty;

        [AllowNull]
        public string MyValue
        {
            get
            {
                return _innerValue;
            }
            set
            {
                _innerValue = value ?? string.Empty;
            }
        }
    }
در مثال فوق ویژگی AllowNull سبب می‌شود تا در قسمت setter امکان دریافت نال نیز میسر شود؛ برای مثال جهت سازگاری با نگارش‌های قبلی برنامه.
دو ویژگی یاد شده را می‌توان بر روی پارامترهای متدها، پارامترهایی از نوع in و ref، فیلدها، خواص و ایندکسرها اعمال کرد.

3) اضافه شدن یک سری ویژگی توکار جدید برای «پس» بررسی کار با نوع‌های ارجاعی نال نپذیر

دو ویژگی جدید MaybeNull و NotNull کار پس بررسی نال پذیری را انجام می‌دهند:
    public class MyArray
    {
        // Result is the default of T if no match is found
        [return: MaybeNull]
        public static T Find<T>(T[] array, Func<T, bool> match)
        {
            //...
        }

        // Never gives back a null when called
        public static void Resize<T>([NotNull] ref T[]? array, int newSize)
        {
            //...
        }
    }
در این مثال، متد Find با تعریف ویژگی return: MaybeNull، ممکن است نال برگرداند. برای مثال اگر چیزی یافت نشد، default را بر گرداند.
در متد Resize، پارامتر array، می‌تواند نال دریافت کند، چون نال‌پذیر تعریف شده‌است؛ اما چون به ویژگی NotNull مزین است، حاصل تغییرات بر روی آن (خروجی از متد، از طریق پارامتری از نوع ref) نمی‌تواند نال باشد.

دو ویژگی یاد شده را می‌توان بر روی خروجی متدها، پارامترهایی از نوع out و ref، فیلدها، خواص و ایندکسرها اعمال کرد.

4) اضافه شدن یک سری ویژگی توکار جدید برای «پس» بررسی «شرطی» کار با نوع‌های ارجاعی نال نپذیر

در مثال‌های زیر کاربردهای دو ویژگی شرطی جدید NotNullWhen و MaybeNullWhen را مشاهده می‌کنید:
    public class MyString
    {
        // True when 'value' is null
        public static bool IsNullOrEmpty([NotNullWhen(false)] string? value)
        {
            //...
        }
    }
در اینجا با بکارگیری ویژگی [NotNullWhen(false)] به فراخوان اعلام می‌کنیم که اگر IsNullOrEmpty مقدار false را بر‌گرداند، مقدار value ارسال شده‌ی به آن، نال نیست.

    public class MyVersion
    {
        // If it parses successfully, the Version will not be null.
        public static bool TryParse(string? input, [NotNullWhen(true)] out Version? version)
        {
            //...
        }
    }
در اینجا با بکارگیری ویژگی [NotNullWhen(true)] به فراخوان اعلام می‌کنیم که اگر TryParse مقدار true را بر‌گرداند، مقدار version خروجی آن، نال نیست.

    public class MyQueue<T>
    {
        // 'result' could be null if we couldn't Dequeue it.
        public bool TryDequeue([MaybeNullWhen(false)] out T result)
        {
            //...
        }
    }
در اینجا با بکارگیری ویژگی [MaybeNullWhen(false)] به فراخوان اعلام می‌کنیم که اگر TryDequeue مقدار false را برگرداند، مقدار result خروجی آن، می‌تواند نال هم باشد.

5) اضافه شدن یک سری ویژگی توکار جدید برای شرط گذاشتن بین ورودی و خروجی، در حین کار با نوع‌های ارجاعی نال نپذیر

در متد زیر، هم خروجی و هم ورودی آن می‌توانند نال باشند. اما می‌خواهیم اگر path نال نباشد، اطمینان حاصل کنیم که استفاده کننده می‌داند، خروجی این متد، حتما نال نخواهد بود:
    class MyPath
    {
        [return: NotNullIfNotNull("path")]
        public static string? GetFileName(string? path)
        {
            //...
        }
    }
برای انجام یک چنین اطلاع رسانی‌هایی می‌توان از ویژگی جدید NotNullIfNotNull استفاده کرد. از آن می‌توان برای مزین سازی خروجی متدها و یا پارامترهایی از نوع ref استفاده کرد.

6) اضافه شدن یک سری ویژگی توکار جدید برای بررسی سیلان برنامه، در حین کار با نوع‌های ارجاعی نال نپذیر

در اینجا نحوه‌ی استفاده از دو ویژگی جدید DoesNotReturn و DoesNotReturnIf را مشاهده می‌کنید:
    internal static class ThrowHelper
    {
        [DoesNotReturn]
        public static void ThrowArgumentNullException(ExceptionArgument arg)
        {
            //...
        }
    }
اگر متد ThrowArgumentNullException در جائی فراخوانی شود، سبب بروز یک استثناء می‌شود. استفاده از DoesNotReturn سبب می‌شود تا به کامپایلر اعلام کند، پس از این نقطه، دیگر نیازی به بررسی نال بودن اشیاء نیست؛ چون آن قطعه از کد، غیرقابل اجرا و رسیدن می‌شود. این ویژگی را تنها بر روی متدها می‌توان قرار داد.

    public static class MyAssertionLibrary
    {
        public static void MyAssert([DoesNotReturnIf(false)] bool condition)
        {
            //...
        }
    }
اگر متد MyAssert فراخوانی شود و ورودی آن false باشد، یک استثناء را صادر می‌کند. با بکارگیری ویژگی [DoesNotReturnIf(false)] این موضوع را به کامپایلر اعلام کرده و از آن درخواست می‌کنیم تا کار بررسی نال بودن اشیاء را از آن سطر به بعد، انجام ندهد. این ویژگی را تنها بر روی پارامترها می‌توان اعمال کرد.
مطالب
الگوی طراحی Factory Method به همراه مثال

الگوی طراحی Factory Method به همراه مثال

عناوین :

·   تعریف Factory Method
·   دیاگرام UML
·   شرکت کنندگان در UML
·   مثالی از Factory Pattern در #C 


تعریف الگوی Factory Method :

این الگو پیچیدگی ایجاد اشیاء برای استفاده کننده را پنهان می‌کند. ما با این الگو میتوانیم بدون اینکه کلاس دقیق یک شیئ را مشخص کنیم آن را ایجاد و از آن استفاده کنیم. کلاینت ( استفاده کننده ) معمولا شیئ واقعی را ایجاد نمی‌کند بلکه با یک واسط و یا کلاس انتزاعی (Abstract) در ارتباط است و کل مسئولیت ایجاد کلاس واقعی را به Factory Method می‌سپارد. کلاس Factory Method می‌تواند استاتیک باشد . کلاینت معمولا اطلاعاتی را به متدی استاتیک از این کلاس می‌فرستد و این متد بر اساس آن اطلاعات تصمیم می‌گیرید که کدام یک از پیاده سازی‌ها را برای کلاینت برگرداند.

از مزایای این الگو این است که اگر در نحوه ایجاد اشیاء تغییری رخ دهد هیچ نیازی به تغییر در کد کلاینت‌ها نخواهد بود. در این الگو اصل DIP از اصول پنجگانه SOLID به خوبی رعایت می‌شود چون که مسئولیت ایجاد زیرکلاس‌ها از دوش کلاینت برداشته می‌شود.


دیاگرام UML :

در شکل زیر دیاگرام UML الگوی Factory Method را مشاهده می‌کنید.

        

شرکت کنندگان در این الگو به شرح زیل هستند :

- Iproduct یک واسط است که هر کلاینت  از آن استفاده می‌کند. در اینجا کلاینت استفاده کننده نهایی است مثلا می‌تواند متد main یا هر متدی در کلاسی خارج از این الگو باشد. ما می‌توانیم پیاده سازی‌های مختلفی بر حسب نیاز از واسط Iproduct ایجاد کنیم.

- ConcreteProduct یک پیاده سازی از واسط Iproduct است ، برای این کار بایستی کلاس پیاده سازی (ConcreteProduct) از این واسط (IProduct) مشتق شود.

- Icreator واسطیست که Factory Method را تعریف می‌کند. پیاده ساز این واسط بر اساس اطلاعاتی دریافتی کلاس صحیح را ایجاد می‌کند. این اطلاعات از طریق پارامتر برایش ارسال می‌شوند.همانطور که گفتیم این عملیات بر عهده پیاده ساز این واسط است و ما در این نمودار این وظیفه را فقط بر عهده ConcreteCreator گذاشته ایم که از واسط Icreator مشتق شده است.


پیاده سازی UMLفوق به صورت زیر است:

در ابتدا کلاس واسط IProduct تعریف شده است.

interface IProduct
{
       //  در اینجا  برحسب نیاز فیلدها  و یا امضای متد‌ها قرار می‌گیرند 
}

در این مرحله ما پند پیاده سازی از IProduct انجام می‌دهیم.

class ConcreteProductA : IProduct
{
      // A پیاده سازی 
}
 
class ConcreteProductB : IProduct
{
      // B پیاده سازی 
}
در این مرحله کلاس انتزاعی Creator تعریف می‌شود.
abstract class Creator
{
          // این متد بر اساس نوع ورودی انتخاب مناسب را انجام و باز می‌گرداند
           public abstract IProduct FactoryMethod(string type);
}
در این مرحله ما با ارث بری از Creator متد Abstract آن را به شیوه خودمان پیاده سازی می‌کنیم.
class ConcreteCreator : Creator
{
     public override IProduct FactoryMethod(string type)
    {
            switch (type)
           {
                case "A": return new ConcreteProductA();
                case "B": return new ConcreteProductB();
                default: throw new ArgumentException("Invalid type", "type");
           }
     }
}
مثالی از Factory Pattern در #C :

برای روشن‌تر شدن موضوع ، یک مثال کاملتر ارائه داده می‌شود. در شکل زیر طراحی این برنامه نشان داده شده است.

کد برنامه به شرح زیل است :

using System;

namespace FactoryMethodPatternRealWordConsolApp
{
    internal class Program
    {
        private static void Main(string[] args)
        {
            VehicleFactory factory = new ConcreteVehicleFactory();

            IFactory scooter = factory.GetVehicle("Scooter");
            scooter.Drive(10);

            IFactory bike = factory.GetVehicle("Bike");
            bike.Drive(20);

            Console.ReadKey();

        }
    }

    public interface IFactory
    {
        void Drive(int miles);
    }

    public class Scooter : IFactory
    {
        public void Drive(int miles)
        {
            Console.WriteLine("Drive the Scooter : " + miles.ToString() + "km");
        }
    }

    public class Bike : IFactory
    {
        public void Drive(int miles)
        {
            Console.WriteLine("Drive the Bike : " + miles.ToString() + "km");
        }
    }

    public abstract class VehicleFactory
    {
        public abstract IFactory GetVehicle(string Vehicle);

    }

    public class ConcreteVehicleFactory : VehicleFactory
    {
        public override IFactory GetVehicle(string Vehicle)
        {
            switch (Vehicle)
            {
                case "Scooter":
                    return new Scooter();
                case "Bike":
                    return new Bike();
                default:
                    throw new ApplicationException(string.Format("Vehicle '{0}' cannot be created", Vehicle));
            }
        }
    }
}
خروجی اجرای برنامه فوق به شکل زیر است :






فایل این برنامه ضمیمه شده است، از لینک مقابل دانلود کنید FactoryMethodPatternRealWordConsolApp.zip

در مقالات بعدی مثال‌های کاربردی‌تر و جامع‌تری از این الگو و الگو‌های مرتبط ارائه خواهم کرد... 
مطالب
مدیریت پیشرفته‌ی حالت در React با Redux و Mobx - قسمت نهم - مثالی از کتابخانه‌ی mobx-react
در ادامه‌ی سری کار با MobX، می‌خواهیم نکاتی را که در سه قسمت قبل مرور کردیم، در قالب یک برنامه پیاده سازی کنیم:


این برنامه از چهار کامپوننت تشکیل شده‌است:
- کامپوننت App که در برگیرنده‌ی سه کامپوننت زیر است:
- کامپوننت BasketItemsCounter: جمع تعداد آیتم‌های انتخابی توسط کاربر را نمایش می‌دهد؛ به همراه دکمه‌ای برای خالی کردن لیست انتخابی.
- کامپوننت ShopItemsList: لیست محصولات موجود در فروشگاه را نمایش می‌دهد. با کلیک بر روی هر آیتم آن، آیتم انتخابی به لیست انتخاب‌های او اضافه خواهد شد.
- کامپوننت BasketItemsList: لیستی را نمایش می‌دهد که حاصل انتخاب‌های کاربر در کامپوننت ShopItemsList است (یا همان سبد خرید). در ذیل این لیست، جمع نهایی قیمت قابل پرداخت نیز درج می‌شود. همچنین اگر کاربر بر روی دکمه‌ی remove هر ردیف کلیک کند، یک واحد از چند واحد انتخابی، حذف خواهد شد.

بنابراین در اینجا سه کامپوننت مجزا را داریم که با هم تبادل اطلاعات می‌کنند. یکی جمع تعداد محصولات خریداری شده را، دیگری لیست محصولات موجود را و آخری لیست خرید نهایی را نمایش می‌دهد. همچنین این سه کامپوننت، فرزند یک دیگر هم محسوب نمی‌شوند و انتقال اطلاعات بین این‌ها نیاز به بالا بردن state هر کدام و قرار دادن آن‌ها در کامپوننت App را دارد تا بتوان پس از آن از طریق props آن‌ها را بین سه کامپوننت فوق که اکنون فرزند کامپوننت App محسوب می‌شوند، به اشتراک گذاشت. روش بهتر اینکار، استفاده از یک مخزن حالت سراسری است تا حالت‌های این کامپوننت‌ها را نگهداری کرده و داده‌‌ها را بین آن‌ها به اشتراک بگذارد که در اینجا برای حل این مساله از کتابخانه‌های mobx و mobx-react استفاده خواهیم کرد.


برپایی پیش‌نیازها

برای پیاده سازی برنامه‌ی فوق، یک پروژه‌ی جدید React را ایجاد می‌کنیم:
> create-react-app state-management-with-mobx-part4
> cd state-management-with-mobx-part4
در ادامه کتابخانه‌ها‌ی زیر را نیز در آن نصب می‌کنیم. برای این منظور پس از باز کردن پوشه‌ی اصلی برنامه توسط VSCode، دکمه‌های ctrl+` را فشرده (ctrl+back-tick) و دستور زیر را در ترمینال ظاهر شده وارد کنید:
> npm install --save bootstrap mobx mobx-react mobx-react-devtools mobx-state-tree
توضیحات:
- برای استفاده از شیوه‌نامه‌های بوت استرپ، بسته‌ی bootstrap نیز در اینجا نصب می‌شود.
- اصل کار برنامه توسط دو کتابخانه‌ی mobx و کتابخانه‌ی متصل کننده‌ی آن به برنامه‌های react که mobx-react نام دارد، انجام خواهد شد.
- چون می‌خواهیم از افزونه‌ی  mobx-devtools نیز استفاده کنیم، نیاز است دو بسته‌ی mobx-react-devtools و همچنین mobx-state-tree را که جزو وابستگی‌های آن است، نصب کنیم.

سپس بسته‌های زیر را که در قسمت devDependencies فایل package.json درج خواهند شد، باید نصب شوند:
> npm install --save-dev babel-eslint customize-cra eslint eslint-config-react-app eslint-loader eslint-plugin-babel eslint-plugin-css-modules eslint-plugin-filenames eslint-plugin-flowtype eslint-plugin-import eslint-plugin-no-async-without-await eslint-plugin-react eslint-plugin-react-hooks eslint-plugin-react-redux eslint-plugin-redux-saga eslint-plugin-simple-import-sort react-app-rewired typescript
علت آن‌را در قسمت قبل بررسی کردیم. این وابستگی‌ها برای فعالسازی react-app-rewired و همچنین eslint غنی سازی شده‌ی آن مورد استفاده قرار می‌گیرند. به علاوه سه قسمت زیر را نیز از قسمت قبل، به پروژه اضافه می‌کنیم:
- افزودن فایل جدید config-overrides.js به ریشه‌ی پروژه، تا پشتیبانی ازlegacy" decorators spec" فعال شود.
- اصلاح فایل package.json و ویرایش قسمت scripts آن برای استفاده‌ی از react-app-rewired، تا امکان تغییر تنظیمات webpack به صورت پویا در زمان اجرای برنامه، میسر شود.
- همچنین فایل غنی شده‌ی eslintrc.json. را نیز به ریشه‌ی پروژه اضافه می‌کنیم.


تهیه سرویس لیست محصولات موجود در فروشگاه

این برنامه از یک لیست درون حافظه‌ای، برای تهیه‌ی لیست محصولات موجود در فروشگاه استفاده می‌کند. به همین جهت پوشه‌ی service را افزوده و سپس فایل جدید src\services\productsService.js را با محتوای زیر، ایجاد می‌کنیم:
const products = [
  {
    id: 1,
    name: "Item 1",
    price: 850
  },
  {
    id: 2,
    name: "Item 2",
    price: 900
  },
  {
    id: 3,
    name: "Item 3",
    price: 1500
  },
  {
    id: 4,
    name: "Item 4",
    price: 1000
  }
];

export default products;


ایجاد کامپوننت نمایش لیست محصولات


پس از مشخص شدن لیست محصولات قابل فروش، کامپوننت جدید src\components\ShopItemsList.jsx را به صورت زیر ایجاد می‌کنیم:
import React from "react";

import products from "../services/productsService";

const ShopItemsList = ({ onAdd }) => {
  return (
    <table className="table table-hover">
      <thead className="thead-light">
        <tr>
          <th>Name</th>
          <th>Price</th>
          <th>Action</th>
        </tr>
      </thead>
      <tbody>
        {products.map(product => (
          <tr key={product.id}>
            <td>{product.name}</td>
            <td>{product.price}</td>
            <td>
              <button
                className="btn btn-sm btn-info"
                onClick={() => onAdd(product)}
              >
                Add
              </button>
            </td>
          </tr>
        ))}
      </tbody>
    </table>
  );
};

export default ShopItemsList;
- این کامپوننت آرایه‌ی products را از طریق سرویس services/productsService دریافت کرده و سپس با استفاده از متد Array.map، حلقه‌ای را بر روی عناصر آن تشکیل داده که در نتیجه، سبب درج trهای متناظر با آن می‌شود؛ تا هر ردیف این جدول، یک آیتم از محصولات موجود را نیز نمایش دهد.
- در اینجا همچنین هر ردیف، به همراه یک دکمه‌ی Add نیز هست که قرار است با کلیک بر روی آن، متد رویدادگردان onAdd فراخوانی شود. این متد نیز از طریق props این کامپوننت دریافت می‌شود. کتابخانه‌های مدیریت حالت، تمام خواص و رویدادگردان‌های مورد نیاز یک کامپوننت را از طریق props، تامین می‌کنند.
- فعلا این کامپوننت به هیچ مخزن داده‌ای متصل نیست و فقط طراحی ابتدایی آن آماده شده‌است.


ایجاد کامپوننت نمایش لیست خرید کاربر (سبد خرید)


اکنون که می‌توان توسط کامپوننت لیست محصولات، تعدادی از آن‌ها را خریداری کرد، کامپوننت جدید src\components\BasketItemsList.jsx را برای نمایش لیست نهایی خرید کاربر، به صورت زیر پیاده سازی می‌کنیم:
import React from "react";

const BasketItemsList = ({ items, totalPrice, onRemove }) => {
  return (
    <>
      <table className="table table-hover">
        <thead className="thead-light">
          <tr>
            <th>Name</th>
            <th>Price</th>
            <th>Count</th>
            <th>Action</th>
          </tr>
        </thead>
        <tbody>
          {items.map(item => (
            <tr key={item.id}>
              <td>{item.name}</td>
              <td>{item.price}</td>
              <td>{item.count}</td>
              <td>
                <button
                  className="btn btn-sm btn-danger"
                  onClick={() => onRemove(item.id)}
                >
                  Remove
                </button>
              </td>
            </tr>
          ))}

          <tr>
            <td align="right">
              <strong>Total: </strong>
            </td>
            <td>
              <strong>{totalPrice}</strong>
            </td>
            <td></td>
            <td></td>
          </tr>
        </tbody>
      </table>
    </>
  );
};

export default BasketItemsList;
- عملکرد این کامپوننت نیز شبیه به کامپوننت نمایش لیست محصولات است؛ با این تفاوت که لیستی که به آن از طریق props ارسال می‌شود:
const BasketItemsList = ({ items, totalPrice, onRemove }) => {
لیست محصولات انتخابی کاربر است.
- همچنین هر ردیف نمایش داده شده، به همراه یک دکمه‌ی Remove آیتم انتخابی نیز هست که به متد رویدادگردان onRemove متصل شده‌است.
- در ردیف انتهایی این لیست، مقدار totalPrice که یک خاصیت محاسباتی است، درج می‌شود.
- فعلا این کامپوننت نیز به هیچ مخزن داده‌ای متصل نیست و فقط طراحی ابتدایی آن آماده شده‌است.


ایجاد کامپوننت نمایش تعداد آیتم‌های خریداری شده


کاربر اگر آیتمی را از لیست محصولات انتخاب کند و یا محصول انتخاب شده را از لیست خرید حذف کند، تعداد نهایی باقی مانده را می‌توان در کامپوننت src\components\BasketItemsCounter.jsx مشاهده کرد:
import React, { Component } from "react";

class BasketItemsCounter extends Component {
  render() {
    const { count, onRemoveAll } = this.props;
    return (
      <div>
        <h1>Total items: {count}</h1>
        <button
          type="button"
          className="btn btn-sm btn-danger"
          onClick={() => onRemoveAll()}
        >
          Empty Basket
        </button>
      </div>
    );
  }
}

export default BasketItemsCounter;
- این کامپوننت یک خاصیت و یک رویدادگردان را از طریق props خود دریافت می‌کند. خاصیت count، جمع نهایی موجود در سبد خرید را نمایش می‌دهد و فراخوانی onRemoveAll، سبب پاک شدن تمام آیتم‌های موجود در سبد خرید خواهد شد.
- فعلا این کامپوننت نیز به هیچ مخزن داده‌ای متصل نیست و فقط طراحی ابتدایی آن آماده شده‌است.


نمایش ابتدایی سه کامپوننت توسط کامپوننت App

اکنون که این سه کامپوننت تکمیل شده‌اند، می‌توان المان‌های آن‌ها را در فایل src\App.js درج کرد تا در صفحه نمایش داده شوند:
import React, { Component } from "react";

import BasketItemsCounter from "./components/BasketItemsCounter";
import BasketItemsList from "./components/BasketItemsList";
import ShopItemsList from "./components/ShopItemsList";

class App extends Component {
  render() {
    return (
      <main className="container">
        <div className="row">
          <BasketItemsCounter />
        </div>

        <hr />

        <div className="row">
          <h2>Products</h2>
          <ShopItemsList />
        </div>

        <div className="row">
          <h2>Basket</h2>
          <BasketItemsList />
        </div>
      </main>
    );
  }
}

export default App;


طراحی مخزن‌های حالت MobX مخصوص برنامه


می‌توان همانند Redux کل state برنامه را داخل یک شیء store ذخیره کرد و یا چون در اینجا می‌توان طراحی مخزن حالت MobX را به دلخواه انجام داد، می‌توان چندین مخزن حالت را تهیه و به هم متصل کرد؛ مانند تصویری که مشاهده می‌کنید. در اینجا:
- src\stores\counter.js: مخزن داده‌ی حالت کامپوننت شمارشگر است.
- src\stores\market.js: مخزن داده‌ی کامپوننت‌های لیست محصولات و سبد خرید است.
- src\stores\index.js: کار ترکیب دو مخزن قبل را انجام می‌دهد.

در ادامه کدهای کامل این مخازن را مشاهده می‌کنید:

مخزن حالت src\stores\counter.js
import { action, observable } from "mobx";

export default class CounterStore {
  @observable totalNumbersInBasket = 0;

  constructor(rootStore) {
    this.rootStore = rootStore;
  }

  @action
  increase = () => {
    this.totalNumbersInBasket++;
  };

  @action
  decrease = () => {
    this.totalNumbersInBasket--;
  };
}
- کار این مخزن، تامین عدد جمع آیتم‌های انتخابی توسط کاربر است که در کامپوننت شمارشگر نمایش داده می‌شود.
- در اینجا خاصیت totalNumbersInBasket به صورت observable تعریف شده‌است و با تغییر آن چه به صورت مستقیم، با مقدار دهی آن و یا توسط دو action تعریف شده، سبب به روز رسانی UI خواهد شد.
- می‌شد این مخزن را با مخزن src\stores\market.js یکی کرد؛ اما جهت ارائه‌ی مثالی در مورد نحوه‌ی تعریف چند مخزن و روش برقراری ارتباط بین آن‌ها، به صورت مجزایی تعریف شد.

مخزن حالت src\stores\market.js
import { action, computed, observable } from "mobx";

export default class MarketStore {
  @observable basketItems = [];

  constructor(rootStore) {
    this.rootStore = rootStore;
  }

  @action
  add = product => {
    const selectedItem = this.basketItems.find(item => item.id === product.id);
    if (selectedItem) {
      selectedItem.count++;
    } else {
      this.basketItems.push({
        ...product,
        count: 1
      });
    }

    this.rootStore.counterStore.increase();
  };

  @action
  remove = id => {
    const selectedItem = this.basketItems.find(item => item.id === id);
    selectedItem.count--;

    if (selectedItem.count === 0) {
      this.basketItems.remove(selectedItem);
    }

    this.rootStore.counterStore.decrease();
  };

  @action
  removeAll = () => {
    this.basketItems = [];
    this.rootStore.counterStore.totalNumbersInBasket = 0;
  };

  @computed
  get totalPrice() {
    return this.basketItems.reduce((previous, current) => {
      return previous + current.price * current.count;
    }, 0);
  }
}
- کار این مخزن تامین مدیریت آرایه‌ی basketItems است که بیانگر اشیاء انتخابی توسط کاربر می‌باشد.
- توسط متد add آن در کامپوننت نمایش لیست محصولات، می‌توان آیتمی را به این آرایه اضافه کرد. در اینجا چون شیء product مورد استفاده دارای خاصیت count نیست، روش افزودن آن‌را توسط spread operator برای درج خواص شیء product اصلی و سپس تعریف آن‌را مشاهده می‌کنید. این فراخوانی، سبب افزایش یک واحد به عدد شمارشگر نیز می‌شود.
- متد remove آن در کامپوننت سبد خرید، مورد استفاده قرار می‌گیرد تا کاربر بتواند اطلاعاتی را از این لیست حذف کند. این فراخوانی، سبب کاهش یک واحد از عدد شمارشگر نیز می‌شود.
- متد removeAll آن در کامپوننت شمارشگر بالای صفحه استفاده می‌شود تا سبب خالی شدن آرایه‌ی آیتم‌های انتخابی گردد و همچنین عدد آن‌را نیز صفر کند.
- خاصیت محاسباتی totalPrice آن در پایین جدول سبد خرید، جمع کل هزینه‌ی قابل پرداخت را مشخص می‌کند.

مخزن حالت src\stores\index.js

در اینجا روش یکی کردن دو مخزن حالت یاد شده را به صورت خاصیت‌های عمومی یک مخزن کد ریشه، مشاهده می‌کنید:
import CounterStore from "./counter";
import MarketStore from "./market";

class RootStore {
  counterStore = new CounterStore(this);
  marketStore = new MarketStore(this);
}

export default RootStore;
هر مخزن مجزایی که تعریف شده، دارای یک پارامتر سازنده‌است که با مقدار شیء this کلاس RootStore مقدار دهی می‌شود. با این روش می‌توان بین مخازن کد مختلف ارتباط برقرار کرد. برای نمونه درمخزن حالت MarketStore، این پارامتر سازنده، امکان دسترسی به خاصیت counterStore و سپس تمام خاصیت‌ها و متدهای عمومی آن‌را فراهم می‌کند:
export default class MarketStore {
  @observable basketItems = [];

  constructor(rootStore) {
    this.rootStore = rootStore;
  }

  @action
  removeAll = () => {
    this.basketItems = [];
    this.rootStore.counterStore.totalNumbersInBasket = 0;
  };
}


تامین مخازن حالت تمام کامپوننت‌های برنامه

پس از ایجاد مخازن حالت، اکنون نیاز است آن‌ها را در اختیار سلسه مراتب کامپوننت‌های برنامه قرار دهیم. به همین جهت به فایل src\index.js مراجعه کرده و آن‌را به صورت زیر تغییر می‌دهیم:
import "./index.css";
import "bootstrap/dist/css/bootstrap.css";

import makeInspectable from "mobx-devtools-mst";
import { Provider } from "mobx-react";
import React from "react";
import ReactDOM from "react-dom";

import App from "./App";
import * as serviceWorker from "./serviceWorker";
import RootStore from "./stores";

const rootStore = new RootStore();

if (process.env.NODE_ENV === "development") {
  makeInspectable(rootStore); // https://github.com/mobxjs/mobx-devtools
}

ReactDOM.render(
  <Provider {...rootStore}>
    <App />
  </Provider>,
  document.getElementById("root")
);

serviceWorker.unregister();
- در اینجا ابتدا import فایل css بوت استرپ را مشاهده می‌کنید که در برنامه استفاده شده‌است.
- سپس یک وهله‌ی جدید از RootStore را که حاوی خاصیت‌های عمومی counterStore و marketStore است، ایجاد می‌کنیم.
- اگر علاقمند باشید تا حین کار با MobX، جزئیات پشت صحنه‌ی آن‌را توسط افزونه‌ی mobx-devtools ردیابی کنید، روش آن‌را در اینجا با فراخوانی متد makeInspectable مشاهده می‌کنید. مقدار process.env.NODE_ENV نیز بر اساس پروسه‌ی جاری node.js اجرا کننده‌ی برنامه‌ی React تامین می‌شود. اطلاعات بیشتر
- قسمت آخر این تنظیمات، محصور کردن کامپوننت App که بالاترین کامپوننت در سلسله مراتب کامپوننت‌های برنامه است، با شیء Provider می‌باشد. در این شیء توسط spread operator، سبب درج خواص عمومی rootStore، به عنوان مخازن قابل استفاده شده‌ایم. تنظیم {rootStore...} معادل عبارت زیر است:
<Provider counterStore={rootStore.counterStore} marketStore={rootStore.marketStore}>
به این ترتیب تمام کامپوننت‌های برنامه می‌توانند با دو مخزن کد ارسالی به آن‌ها کار کنند. در ادامه مشاهده می‌کنیم که چگونه این ویژگی‌ها، سبب تامین props کامپوننت‌ها خواهند شد.


اتصال کامپوننت ShopItemsList به مخزن حالت marketStore

پس از ایجاد rootStore و محصور کردن کامپوننت App توسط شیء Provider در فایل src\index.js، اکنون باید قسمت export default کامپوننت‌های برنامه را جهت استفاده‌ی از مخازن حالت، یکی یکی ویرایش کرد:
import { inject, observer } from "mobx-react";
import React from "react";

import products from "../services/productsService";

const ShopItemsList = ({ onAdd }) => {
  return (
  // ...
  );
};

export default inject(({ marketStore }) => ({
  onAdd: marketStore.add
}))(observer(ShopItemsList));
در اینجا فراخوانی متد inject، سبب دسترسی به ویژگی marketStore تامین شده‌ی توسط شیء Provider می‌شود. تمام ویژگی‌هایی که به شیء Provider ارائه می‌شوند، در اینجا به صورت خواصی که توسط Object Destructuring قابل استخراج هستند، قابل دسترسی می‌شوند. سپس props این کامپوننت را که متد onAdd را می‌پذیرد، از طریق marketStore.add تامین می‌کنیم. در آخر کامپوننت ShopItemsList باید به صورت یک observer بازگشت داده شود تا تغییرات store را تحت نظر قرار داده و به این صورت امکان به روز رسانی UI را پیدا کند.


اتصال کامپوننت BasketItemsList به مخزن حالت marketStore

در اینجا نیز سطر export default را جهت دریافت خاصیت marketStore، از شیء Provider تامین شده‌ی در فایل src\index.js، ویرایش می‌کنیم. به این ترتیب سه props مورد انتظار این کامپوننت، توسط خاصیت‌های basketItems (آرایه‌ی اشیاء انتخابی توسط کاربر)، totalPrice (خاصیت محاسباتی جمع کل هزینه) و  متد رویدادگردان onRemove (برای حذف یک آیتم) تامین می‌شوند. در آخر کامپوننت را به صورت observer محصور کرده و بازگشت می‌دهیم تا تغییرات در مخزن حالت آن، سبب به روز رسانی UI آن شوند:
import { inject, observer } from "mobx-react";
import React from "react";

const BasketItemsList = ({ items, totalPrice, onRemove }) => {
  return (
  // ...
  );
};

export default inject(({ marketStore }) => ({
  items: marketStore.basketItems,
  totalPrice: marketStore.totalPrice,
  onRemove: marketStore.remove
}))(observer(BasketItemsList));


اتصال کامپوننت BasketItemsCounter به دو مخزن حالت counterStore و marketStore

در اینجا روش استفاده‌ی از decorator syntax کتابخانه‌ی mobx-react را بر روی یک کامپوننت کلاسی مشاهده می‌کنید. تزئین کننده‌ی inject، امکان دسترسی به مخازن حالت تزریقی به شیء Provider را میسر کرده و سپس توسط آن می‌توان props مورد انتظار کامپوننت را از مخازن متناظر استخراج کرده و در اختیار کامپوننت قرار داد. همچنین این کامپوننت توسط تزئین کننده‌ی observer نیز علامت گذاری شده‌است. در این حالت نیازی به تغییر سطر export default نیست.
import { inject, observer } from "mobx-react";
import React, { Component } from "react";

@inject(rootStore => ({
  count: rootStore.counterStore.totalNumbersInBasket,
  onRemoveAll: rootStore.marketStore.removeAll
}))
@observer
class BasketItemsCounter extends Component {
  render() {
    const { count, onRemoveAll } = this.props;
    return (
      // ...
    );
  }
}

export default BasketItemsCounter;

کدهای کامل این قسمت را می‌توانید از اینجا دریافت کنید: state-management-with-mobx-part4.zip
مطالب
امکان رمزنگاری اطلاعات شخصی کاربران در ASP.NET Core Identity 2.1
از نگارش ASP.NET Core Identity 2.1 به بعد، ویژگی جدید ProtectedPersonalData در تعاریف موجودیت کاربران سیستم مشاهده می‌شود:
public class IdentityUser<TKey> where TKey : IEquatable<TKey>
{
    [ProtectedPersonalData]
    public virtual string UserName { get; set; }

    [ProtectedPersonalData]
    public virtual string Email { get; set; }
این ویژگی در حقیقت یک نشانه‌گذار است. کار آن اعلام نیاز به ذخیره سازی رمزنگاری شده‌ی اینگونه اطلاعات در بانک اطلاعاتی، جهت محافظت از اطلاعات شخصی کاربران سیستم، در حین دسترسی‌های غیرمجاز می‌باشد.


روش فعالسازی ذخیره سازی رمزنگاری شده‌ی اطلاعات شخصی کاربران

اگر برنامه‌ی پیشین خود را به نگارش‌های جدیدتر ASP.NET Core Identity ارتقاء داده باشید، احتمالا متوجه وجود یک چنین قابلیتی نشده‌اید؛ چون به صورت پیش‌فرض غیرفعال است. برای فعالسازی آن، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
services.AddIdentity<IdentityUser, IdentityRole>(options =>
{
   options.Stores.ProtectPersonalData = true;
   // ...
})


ویژگی ProtectedPersonalData چگونه به صورت خودکار پردازش می‌شود؟

پیشنیاز درک نحوه‌ی پردازش ویژگی ProtectedPersonalData، مطلب «رمزنگاری خودکار فیلدها توسط Entity Framework Core» است. در اینجا نیز دقیقا یک «تبدیلگر مقدار» برای رمزنگاری و رمزگشایی خودکار فیلدهای مزین به ProtectedPersonalData تدارک دیده شده‌است:
private class PersonalDataConverter : ValueConverter<string, string>
{
  public PersonalDataConverter(IPersonalDataProtector protector) :
      base(s => protector.Protect(s), s => protector.Unprotect(s), default)
      { }
}

سپس در IdentityUserContext تعریف شده و متد OnModelCreating آن، ابتدا بررسی می‌کند که آیا پیشتر ProtectPersonalData را به true تنظیم کرده‌اید یا خیر؟ اگر بله، تمام خواصی را که با ویژگی ProtectedPersonalDataAttribute مزین شده‌اند، یافته و سپس توسط متد HasConversion به آن‌ها تبدیلگر مقداری از نوع PersonalDataConverter را اضافه می‌کند:
        protected override void OnModelCreating(ModelBuilder builder)
        {
            var encryptPersonalData = storeOptions?.ProtectPersonalData ?? false;

            builder.Entity<TUser>(b =>
            {
                if (encryptPersonalData)
                {
                    converter = new PersonalDataConverter(this.GetService<IPersonalDataProtector>());
                    var personalDataProps = typeof(TUser).GetProperties().Where(
                                    prop => Attribute.IsDefined(prop, typeof(ProtectedPersonalDataAttribute)));
                    foreach (var p in personalDataProps)
                    {
                        if (p.PropertyType != typeof(string))
                        {
                            throw new InvalidOperationException(Resources.CanOnlyProtectStrings);
                        }
                        b.Property(typeof(string), p.Name).HasConversion(converter);
                    }
                }
// ...


سرویس پیش‌فرض IPersonalDataProtector در ASP.NET Core Identity

اگر در کدهای فوق، به جائیکه new PersonalDataConverter نوشته شده دقت کنید؛ یک سرویس از نوع IPersonalDataProtector را دریافت می‌کند که توسط آن دو متد Protect و Unprotect به کلاس خصوصی PersonalDataConverter تزریق می‌شوند:
public interface IPersonalDataProtector
{
   string Protect(string data);
   string Unprotect(string data);
}
 پیاده سازی پیش‌فرض این سرویس رمزنگاری را در اینجا می‌توانید مشاهده کنید.


تاثیر فعالسازی ProtectPersonalData بر روی سایر سرویس‌های ASP.NET Core Identity

اگر options.Stores.ProtectPersonalData را به true تنظیم کنید، سرویس UserManager اینبار انتظار خواهد داشت که IUserStore ای که به آن تزریق می‌شود، از نوع جدید IProtectedUserStore باشد؛ در غیراینصورت یک استثناء را صادر می‌کند:
if (Options.Stores.ProtectPersonalData)
 {
     if (!(Store is IProtectedUserStore<TUser>))
     {
         throw new InvalidOperationException(Resources.StoreNotIProtectedUserStore);
     }
     if (services.GetService<ILookupProtector>() == null)
     {
         throw new InvalidOperationException(Resources.NoPersonalDataProtector);
     }
 }
که البته اگر از UserStore ای با امضای زیر استفاده می‌کنید، IProtectedUserStore را هم پیاده سازی کرده‌است:
 public class UserStore<TUser, TRole, TContext, TKey, TUserClaim, TUserRole, TUserLogin, TUserToken, TRoleClaim> : ...

همچنین تمام متدهای سرویس UserManager که با خواص مزین شده‌ی به [ProtectedPersonalData] کار می‌کنند، جهت استفاده‌ی از متد ProtectPersonalData به روز رسانی شده‌اند:
public virtual async Task UpdateNormalizedUserNameAsync(TUser user)
{
    var normalizedName = NormalizeName(await GetUserNameAsync(user));
    normalizedName = ProtectPersonalData(normalizedName);
    await Store.SetNormalizedUserNameAsync(user, normalizedName, CancellationToken);
}


چگونه می‌توان بجای DefaultPersonalDataProtector پیش‌فرض، از یک نمونه‌ی سفارشی استفاده کرد؟

برای انجام اینکار نیاز است ILookupProtector خودتان را نوشته و به سیستم معرفی کنید. یک نمونه از پیاده سازی سفارشی آن‌را در پروژه‌ی AspNetCoreIdentityEncryption می‌توانید مشاهده نمائید.
نظرات مطالب
ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 10 - بررسی تغییرات Viewها
در مطلب «ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 11 - بررسی بهبودهای Razor» قسمت «نحوه‌ی سفارشی سازی کلاس پایه‌ی تمام Viewهای برنامه و معرفی inherits@ »، این مورد را توضیح دادم. برای نمونه اگر به فایل Views\_ViewStart.cshtml مراجعه کنید، یک چنین مقدار دهی عمومی در آن هست:
@{
    Layout = "_Layout";
}
این خاصیت عمومی Layout در کلاس پایه‌ی تمام ویووها تعریف شده‌است. اگر می‌خواهید معادل آن‌را داشته باشید، باید یک کلاس سفارشی پایه را با ارث بری از RazorPage ایجاد کنید:
using System.Threading.Tasks;
using Microsoft.AspNetCore.Mvc.Localization;
using Microsoft.AspNetCore.Mvc.Razor;
using Microsoft.AspNetCore.Mvc.Razor.Internal;

namespace Core1RtmTestResources.StartupCustomizations
{
    public abstract class MyCustomBaseView<TModel> : RazorPage<TModel>
    {
        //روش خاص تزریق وابستگی‌ها در فایل ویژه‌ی جاری
        [RazorInject]
        public IHtmlLocalizerFactory MyHtmlLocalizerFactory { get; set; }

        public IHtmlLocalizer MySharedLocalizer => MyHtmlLocalizerFactory.Create(
            baseName: "SharedResource" /*مشخصات*/,
            location: "Core1RtmTestResources.ExternalResources" /*نام اسمبلی ثالث*/);

        public bool IsAuthenticated()
        {
            return Context.User.Identity.IsAuthenticated;
        }

#pragma warning disable 1998
        public override async Task ExecuteAsync()
        {
        }
#pragma warning restore 1998
    }
}
در اینجا چند نکته مهم هستند:
- در کلاس پایه‌ی سفارشی، امکان تزریق وابستگی‌ها در سازنده‌ی کلاس وجود ندارد. اما از طریق ویژگی RazorInject می‌توان این‌کار را انجام داد.
- RazorInject نیاز به نصب وابستگی ذیل را دارد:
{
    "dependencies": {
        //same as before
        "Microsoft.AspNetCore.Mvc.Razor": "1.0.0"
    }
}
- پس از تعریف این کلاس پایه، برای معرفی آن به فایل Views\_ViewImports.cshtml مراجعه کنید:
@using Core1RtmTestResources
@using Microsoft.AspNetCore.Mvc.Localization
@addTagHelper *, Microsoft.AspNetCore.Mvc.TagHelpers

@inherits Core1RtmTestResources.StartupCustomizations.MyCustomBaseView<TModel>
اکنون در تمام ویووهای برنامه به خاصیت عمومی MySharedLocalizer واقع در کلاس پایه‌ی سفارشی برنامه، دسترسی خواهید داشت:
MySharedLocalizer from MyCustomBaseView: @MySharedLocalizer["About Title"]
مطالب
آشنایی با NHibernate - قسمت پنجم

استفاده از LINQ جهت انجام کوئری‌ها توسط NHibernate

نگارش نهایی 1.0 کتابخانه‌ی LINQ to NHibernate اخیرا (حدود سه ماه قبل) منتشر شده است. در این قسمت قصد داریم با کمک این کتابخانه، اعمال متداول انجام کوئری‌ها را بر روی دیتابیس قسمت قبل انجام دهیم.
توسط این نگارش ارائه شده، کلیه اعمال قابل انجام با criteria API این فریم ورک را می‌توان از طریق LINQ نیز انجام داد (NHibernate برای کار با داده‌ها و جستجوهای پیشرفته بر روی آن‌ها، HQL : Hibernate Query Language و Criteria API را سال‌ها قبل توسعه داده است).

جهت دریافت پروایدر LINQ مخصوص NHibernate به آدرس زیر مراجعه نمائید:


پس از دریافت آن، به همان برنامه کنسول قسمت قبل، دو ارجاع را باید افزود:
الف) ارجاعی به اسمبلی NHibernate.Linq.dll
ب) ارجاعی به اسمبلی استاندارد System.Data.Services.dll دات نت فریم ورک سه و نیم

در ابتدای متد Main برنامه قصد داریم تعدادی مشتری را به دیتابیس اضافه نمائیم. به همین منظور متد AddNewCustomers را به کلاس CDbOperations برنامه کنسول قسمت قبل اضافه نمائید. این متد لیستی از مشتری‌ها را دریافت کرده و آن‌ها را در طی یک تراکنش به دیتابیس اضافه می‌کند:

public void AddNewCustomers(params Customer[] customers)
{
using (ISession session = _factory.OpenSession())
{
using (ITransaction transaction = session.BeginTransaction())
{
foreach (var data in customers)
session.Save(data);

session.Flush();

transaction.Commit();
}
}
}
در اینجا استفاده از واژه کلیدی params سبب می‌شود که بجای تعریف الزامی یک آرایه از نوع مشتری‌ها، بتوانیم تعداد دلخواهی پارامتر از نوع مشتری را به این متد ارسال کنیم.

پس از افزودن این ارجاعات، کلاس جدیدی را به نام CLinqTest به برنامه کنسول اضافه نمائید. ساختار کلی این کلاس که قصد استفاده از پروایدر LINQ مخصوص NHibernate را دارد باید به شکل زیر باشد (به کلاس پایه NHibernateContext دقت نمائید):

using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using NHibernate;
using NHibernate.Linq;
using NHSample1.Domain;

namespace ConsoleTestApplication
{
class CLinqTest : NHibernateContext
{ }
}
اکنون پس از مشخص شدن context یا زمینه، نحوه ایجاد یک کوئری ساده LINQ to NHibernate به صورت زیر می‌تواند باشد:

using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using NHibernate;
using NHibernate.Linq;
using NHSample1.Domain;

namespace ConsoleTestApplication
{
class CLinqTest : NHibernateContext
{
ISessionFactory _factory;

public CLinqTest(ISessionFactory factory)
{
_factory = factory;
}

public List<Customer> GetAllCustomers()
{
using (ISession session = _factory.OpenSession())
{
var query = from x in session.Linq<Customer>() select x;
return query.ToList();
}
}
}
}
ابتدا علاوه بر سایر فضاهای نام مورد نیاز، فضای نام NHibernate.Linq به پروژه افزوده می‌شود. سپس از extension متدی به نام Linq بر روی اشیاء ISession از نوع یکی از موجودیت‌های تعریف شده در برنامه در قسمت‌های قبل، می‌توان جهت تهیه کوئری‌های Linq مورد نظر بهره برد.
در این کوئری، لیست تمامی مشتری‌ها بازگشت داده می‌شود.

سپس جهت استفاده و بررسی آن در متد Main برنامه خواهیم داشت:

static void Main(string[] args)
{
using (ISessionFactory session = Config.CreateSessionFactory(
MsSqlConfiguration
.MsSql2008
.ConnectionString("Data Source=(local);Initial Catalog=HelloNHibernate;Integrated Security = true")
.ShowSql()
))
{

var customer1 = new Customer()
{
FirstName = "Vahid",
LastName = "Nasiri",
AddressLine1 = "Addr1",
AddressLine2 = "Addr2",
PostalCode = "1234",
City = "Tehran",
CountryCode = "IR"
};

var customer2 = new Customer()
{
FirstName = "Ali",
LastName = "Hasani",
AddressLine1 = "Addr..1",
AddressLine2 = "Addr..2",
PostalCode = "4321",
City = "Shiraz",
CountryCode = "IR"
};

var customer3 = new Customer()
{
FirstName = "Mohsen",
LastName = "Shams",
AddressLine1 = "Addr...1",
AddressLine2 = "Addr...2",
PostalCode = "5678",
City = "Ahwaz",
CountryCode = "IR"
};

CDbOperations db = new CDbOperations(session);
db.AddNewCustomers(customer1, customer2, customer3);

CLinqTest lt = new CLinqTest(session);
foreach (Customer customer in lt.GetAllCustomers())
{
Console.WriteLine("Customer: LastName = {0}", customer.LastName);
}
}

Console.WriteLine("Press a key...");
Console.ReadKey();

}
در این متد ابتدا تعدادی رکورد تعریف و سپس به دیتابیس اضافه شدند. در ادامه لیست تمامی آن‌ها از دیتابیس دریافت و نمایش داده می‌شود.

مهمترین مزیت استفاده از LINQ در این نوع کوئری‌ها نسبت به روش‌های دیگر، استفاده از کدهای strongly typed دات نتی تحت نظر کامپایلر است، نسبت به رشته‌های معمولی SQL که کامپایلر کنترلی را بر روی آن‌ها نمی‌تواند داشته باشد (برای مثال اگر نوع یک ستون تغییر کند یا نام آن‌، در حالت استفاده از LINQ بلافاصله یک خطا را از کامپایلر جهت تصحیح مشکلات دریافت خواهیم کرد که این مورد در زمان استفاده از یک رشته معمولی صادق نیست). همچنین مزیت فراهم بودن Intellisense را حین نوشتن کوئری‌هایی از این دست نیز نمی‌توان ندید گرفت.

مثالی دیگر:
لیست تمام مشتری‌های شیرازی را نمایش دهید:
ابتدا متد GetCustomersByCity را به کلاس CLinqTest فوق اضافه می‌کنیم:

public List<Customer> GetCustomersByCity(string city)
{
using (ISession session = _factory.OpenSession())
{
var query = from x in session.Linq<Customer>()
where x.City == city
select x;
return query.ToList();
}
}
سپس برای استفاده از آن، چند سطر ساده زیر به ادامه متد Main اضافه می‌شوند:

foreach (Customer customer in lt.GetCustomersByCity("Shiraz"))
{
Console.WriteLine("Customer: LastName = {0}", customer.LastName);
}
یکی دیگر از مزایای استفاده از LINQ to NHibernate ، امکان بکارگیری LINQ بر روی تمامی دیتابیس‌های پشتیبانی شده توسط NHibernate است؛ برای مثال مای اس کیوال، اوراکل و ....
لیست کامل دیتابیس‌های پشتیبانی شده توسط NHibernate را در این آدرس می‌توانید مشاهده نمائید. (البته به نظر لیست آن، آنچنان هم به روز نیست؛ چون در نگارش آخر NHibernate ، پشتیبانی از اس کیوال سرور 2008 هم اضافه شده است)


نکته:
در کوئری‌های مثال‌های فوق همواره باید session.Linq<T> را ذکر کرد. اگر علاقمند بودید شبیه به روشی که در LINQ to SQL موجود است مثلا db.TableName بجای session.Linq<T> در کوئری‌ها ذکر گردد، می‌توان اصلاحاتی را به صورت زیر اعمال کرد:
یک کلاس جدید را به نام SampleContext به برنامه کنسول جاری با محتویات زیر اضافه نمائید:

using System.Linq;
using NHibernate;
using NHibernate.Linq;
using NHSample1.Domain;

namespace ConsoleTestApplication
{
class SampleContext : NHibernateContext
{
public SampleContext(ISession session)
: base(session)
{ }

public IOrderedQueryable<Customer> Customers
{
get { return Session.Linq<Customer>(); }
}

public IOrderedQueryable<Employee> Employees
{
get { return Session.Linq<Employee>(); }
}

public IOrderedQueryable<Order> Orders
{
get { return Session.Linq<Order>(); }
}

public IOrderedQueryable<OrderItem> OrderItems
{
get { return Session.Linq<OrderItem>(); }
}

public IOrderedQueryable<Product> Products
{
get { return Session.Linq<Product>(); }
}
}
}
در این کلاس به ازای تمام موجودیت‌های تعریف شده در پوشه domain برنامه اصلی خود (همان NHSample1 قسمت‌های اول و دوم)، یک متد از نوع IOrderedQueryable را باید تشکیل دهیم که پیاده سازی آن‌را ملاحظه می‌نمائید.
سپس بازنویسی متد GetCustomersByCity بر اساس SampleContext فوق به صورت زیر خواهد بود که به کوئری‌های LINQ to SQL بسیار شبیه است:

using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using NHibernate;
using NHSample1.Domain;

namespace ConsoleTestApplication
{
class CSampleContextTest
{
ISessionFactory _factory;

public CSampleContextTest(ISessionFactory factory)
{
_factory = factory;
}

public List<Customer> GetCustomersByCity(string city)
{
using (ISession session = _factory.OpenSession())
{
using (SampleContext db = new SampleContext(session))
{
var query = from x in db.Customers
where x.City == city
select x;
return query.ToList();
}
}
}
}
}
دریافت سورس برنامه تا این قسمت

و در تکمیل این بحث، می‌توان به لیستی از 101 مثال LINQ ارائه شده در MSDN اشاره کرد که یکی از بهترین و سریع ترین مراجع یادگیری مبحث LINQ است.


ادامه دارد ...


مطالب
ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 6 - سرویس‌ها و تزریق وابستگی‌ها
پیشنیازها (الزامی)

«بررسی مفاهیم معکوس سازی وابستگی‌ها و ابزارهای مرتبط با آن»
«اصول طراحی SOLID»
«مطالعه‌ی بیشتر»


تزریق وابستگی‌ها (یا Dependency injection = DI) به معنای ارسال نمونه‌ای/وهله‌ای از وابستگی (یک سرویس) به شیء وابسته‌ی به آن (یک کلاینت) است. در فرآیند تزریق وابستگی‌ها، یک کلاس، وهله‌های کلاس‌های دیگر مورد نیاز خودش را بجای وهله سازی مستقیم، از یک تزریق کننده دریافت می‌کند. بنابراین بجای نوشتن newها در کلاس جاری، آن‌ها را به صورت وابستگی‌هایی در سازنده‌ی کلاس تعریف می‌کنیم تا توسط یک IoC Container تامین شوند. در اینجا به فریم ورک‌هایی که کار وهله سازی این وابستگی‌ها را انجام می‌دهند، IoC Container و یا DI container می‌گوییم (IoC =  inversion of control ).
چندین نوع تزریق وابستگی‌ها وجود دارند که دو حالت زیر، عمومی‌ترین آن‌ها است:
الف) تزریق در سازنده‌ی کلاس: لیست وابستگی‌های یک کلاس، به عنوان پارامترهای سازنده‌ی آن ذکر می‌شوند.
ب) تزریق در خواص یا Setter injection: کلاینت خواصی get و set را به صورت public معرفی می‌کند و سپس IoC Container با وهله سازی آن‌ها، وابستگی‌های مورد نیاز را تامین خواهد کرد.


تزریق وابستگی‌ها در ASP.NET Core

برخلاف نگارش‌های قبلی ASP.NET، این نگارش جدید از ابتدا با دید پشتیبانی کامل از DI طراحی شده‌است و این مفهوم، در سراسر اجزای آن به صورت یکپارچه‌ای پشتیبانی می‌شود. همچنین به همراه یک minimalistic DI container توکار نیز هست .
این IoC Container توکار از 4 حالت طول عمر ذیل پشتیبانی می‌کند:
- instance: در هربار نیاز به یک وابستگی خاص، تنها یک وهله از آن در اختیار مصرف کننده قرار می‌گیرد و در اینجا شما هستید که مسئول تعریف نحوه‌ی وهله سازی این شیء خواهید بود (برای بار اول).
- transient: هربار که نیاز به وابستگی خاصی بود، یک وهله‌ی جدید از آن توسط IoC Container تولید و ارائه می‌شود.
- singleton: در این حالت تنها یک وهله از وابستگی درخواست شده در طول عمر برنامه تامین می‌شود.
- scoped: در طول عمر یک scope خاص، تنها یک وهله از وابستگی درخواست شده، در اختیار مصرف کننده‌ها قرار می‌گیرد. برای مثال مرسوم است که به ازای یک درخواست وب، تنها یک وهله از شیء‌ایی خاص در اختیار تمام مصرف کننده‌های آن قرار گیرد (single instance per web request).

طول عمر singleton، برای سرویس‌ها و کلاس‌های config مناسب هستند. به این ترتیب به کارآیی بالاتری خواهیم رسید و دیگر نیازی نخواهد بود تا هر بار این اطلاعات خوانده شوند. حالت scoped برای وهله سازی الگوی واحد کار و پیاده سازی تراکنش‌ها مناسب است. برای مثال در طی یک درخواست وب، یک تراکنش باید صورت گیرد.
حالت scoped در حقیقت نوع خاصی از حالت transient است. در حالت transient صرفنظر از هر حالتی، هربار که وابستگی ویژه‌ای درخواست شود، یک وهله‌ی جدید از آن تولید خواهد شد. اما در حالت scoped فقط یک وهله‌ی از وابستگی مورد نظر، در بین تمام اشیاء وابسته‌ی به آن، در طول عمر آن scope تولید می‌شود.
بنابراین در برنامه‌های وب دو نوع singleton برای معرفی کلاس‌های config و نوع scoped برای پیاده سازی تراکنش‌ها و همچنین بالابردن کارآیی برنامه در طی یک درخواست وب (با عدم وهله سازی بیش از اندازه‌ی از کلاس‌های مختلف مورد نیاز)، بیشتر از همه به کار برده می‌شوند.


یک مثال کاربردی: بررسی نحوه‌ی تزریق یک سرویس سفارشی به کمک IoC Container توکار ASP.NET Core


مثال جاری که بر اساس ASP.NET Core Web Application و با قالب خالی آن ایجاد شده‌است، دارای نام فرضی Core1RtmEmptyTest است. در همین پروژه بر روی پوشه‌ی src، کلیک راست کرده و گزینه‌ی Add new project را انتخاب کنید و سپس یک پروژه‌ی جدید از نوع NET Core -> Class library. را به آن، با نام Core1RtmEmptyTest.Services اضافه کنید (تصویر فوق).
در ادامه کلاس نمونه‌ی سرویس پیام‌ها را به همراه اینترفیس آن، با محتوای زیر به آن اضافه کنید:
namespace Core1RtmEmptyTest.Services
{
    public interface IMessagesService
    {
        string GetSiteName();
    }
 
    public class MessagesService : IMessagesService
    {
        public string GetSiteName()
        {
            return "DNT";
        }
    }
}
در ادامه به پروژه‌ی Core1RtmEmptyTest مراجعه کرده و بر روی گره references آن کلیک راست کنید. در اینجا گزینه‌ی add reference را انتخاب کرده و سپس Core1RtmEmptyTest.Services را انتخاب کنید، تا اسمبلی آن‌را بتوان در پروژه‌ی جاری استفاده کرد.


انجام اینکار معادل است با افزودن یک سطر ذیل به فایل project.json پروژه:
{
    "dependencies": {
        // same as before
        "Core1RtmEmptyTest.Services": "1.0.0-*"
    },
در ادامه قصد داریم این سرویس را به متد Configure کلاس Startup تزریق کرده و سپس خروجی رشته‌ای آن‌را توسط میان افزار Run آن نمایش دهیم. برای این منظور فایل Startup.cs را گشوده و امضای متد Configure را به نحو ذیل تغییر دهید:
public void Configure(
    IApplicationBuilder app,
    IHostingEnvironment env,
    IMessagesService messagesService)
همانطور که در قسمت قبل نیز عنوان شد، متد Configure دارای امضای ثابتی نیست و هر تعداد سرویسی را که نیاز است، می‌توان در اینجا اضافه کرد. یک سری از سرویس‌ها مانند IApplicationBuilder و IHostingEnvironment پیشتر توسط IoC Container توکار ASP.NET Core معرفی و ثبت شده‌اند. به همین جهت، همینقدر که در اینجا ذکر شوند، کار می‌کنند و نیازی به تنظیمات اضافه‌تری ندارند. اما سرویس IMessagesService ما هنوز به این IoC Container معرفی نشده‌است. بنابراین نمی‌داند که چگونه باید این اینترفیس را وهله سازی کند.
public void Configure(
    IApplicationBuilder app,
    IHostingEnvironment env,
    IMessagesService messagesService)
{ 
    app.Run(async context =>
    {
        var siteName = messagesService.GetSiteName();
        await context.Response.WriteAsync($"Hello {siteName}");
    });
}
در این حالت اگر برنامه را اجرا کنیم، به این خطا برخواهیم خورد:
 System.InvalidOperationException
No service for type 'Core1RtmEmptyTest.Services.IMessagesService' has been registered.
at Microsoft.Extensions.DependencyInjection.ServiceProviderServiceExtensions.GetRequiredService(IServiceProvider provider, Type serviceType)
at Microsoft.AspNetCore.Hosting.Internal.ConfigureBuilder.Invoke(object instance, IApplicationBuilder builder)

System.Exception
Could not resolve a service of type 'Core1RtmEmptyTest.Services.IMessagesService' for the parameter 'messagesService' of method 'Configure' on type 'Core1RtmEmptyTest.Startup'.
at Microsoft.AspNetCore.Hosting.Internal.ConfigureBuilder.Invoke(object instance, IApplicationBuilder builder)
at Microsoft.AspNetCore.Hosting.Internal.WebHost.BuildApplication()
برای رفع این مشکل، به متد ConfigureServices کلاس Startup مراجعه کرده و سیم کشی‌های مرتبط را انجام می‌دهیم. در اینجا باید اعلام کنیم که «هر زمانیکه به IMessagesService رسیدی، یک وهله‌ی جدید (transient) از کلاس MessagesService را به صورت خودکار تولید کن و سپس در اختیار مصرف کننده قرار بده»:
public class Startup
{
    public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
    {
        services.AddTransient<IMessagesService, MessagesService>();
    }
در اینجا نحوه‌ی ثبت یک سرویس را در IoC Containser توکار ASP.NET Core ملاحظه می‌کنید. تمام حالت‌های طول عمری که در ابتدای بحث عنوان شدند، یک متد ویژه‌ی خاص خود را در اینجا دارند. برای مثال حالت transient دارای متد ویژه‌ی AddTransient است و همینطور برای سایر حالت‌ها. این متدها به صورت جنریک تعریف شده‌اند و آرگومان اول آن‌ها، اینترفیس سرویس و آرگومان دوم، پیاده سازی آن‌ها است (سیم کشی اینترفیس، به کلاس پیاده سازی کننده‌ی آن).

پس از اینکار، مجددا برنامه را اجرا کنید. اکنون این خروجی باید مشاهده شود:


و به این معنا است که اکنون IoC Cotanier توکار ASP.NET Core، می‌داند زمانیکه به IMessagesService رسید، چگونه باید آن‌را وهله سازی کند.


چه سرویس‌هایی به صورت پیش فرض در IoC Container توکار ASP.NET Core ثبت شده‌اند؟

در ابتدای متد ConfigureServices یک break point را قرار داده و برنامه را در حالت دیباگ اجرا کنید:


همانطور که ملاحظه می‌کنید، به صورت پیش فرض 16 سرویس در اینجا ثبت شده‌اند که تاکنون با دو مورد از آن‌ها کار کرده‌ایم.


امکان تزریق وابستگی‌ها در همه جا!

در مثال فوق، سرویس سفارشی خود را در متد Configure کلاس آغازین برنامه تزریق کردیم. نکته‌ی مهم اینجا است که برخلاف نگارش‌های قبلی ASP.NET MVC (یعنی بدون نیاز به تنظیمات خاصی برای قسمت‌های مختلف برنامه)، می‌توان این تزریق‌ها را در کنترلرها، در میان افزارها، در فیلترها در ... همه جا و تمام اجزای ASP.NET Core 1.0 انجام داد و دیگر اینبار نیازی نیست تا نکته‌ی ویژه‌ی نحوه‌ی تزریق وابستگی‌ها در فیلترها یا کنترلرهای ASP.NET MVC را یافته و سپس اعمال کنید. تمام این‌ها از روز اول کار می‌کنند. همینقدر که کار ثبت سرویس خود را در متد ConfigureServices انجام دادید، این سرویس در سراسر اکوسیستم ASP.NET Core، قابل دسترسی است.


نیاز به تعویض IoC Container توکار ASP.NET Core

قابلیت تزریق وابستگی‌های توکار ASP.NET Core صرفا جهت برآورده کردن نیازمندی‌های اصلی آن طراحی شده‌است و نه بیشتر. بنابراین توسط آن قابلیت‌های پیشرفته‌ای را که سایر IoC Containers ارائه می‌دهند، نخواهید یافت. برای مثال تعویض امکانات تزریق وابستگی‌های توکار ASP.NET Core با StructureMap این مزایا را به همراه خواهد داشت:
 • امکان ایجاد child/nested containers (پشتیبانی از سناریوهای چند مستاجری)
 • پشتیبانی از Setter Injection
 • امکان انتخاب سازنده‌ای خاص (اگر چندین سازنده تعریف شده باشند)
 • سیم کشی خودکار یا Conventional "Auto" Registration (برای مثال اتصال اینترفیس IName به کلاس Name به صورت خودکار و کاهش تعداد تعاریف ابتدای برنامه)
 • پشتیبانی توکار از Lazy و Func
 • امکان وهله سازی از نوع‌های concrete (یا همان کلاس‌های معمولی)
 • پشتیبانی از مفاهیمی مانند Interception و AOP
 • امکان اسکن اسمبلی‌های مختلف جهت یافتن اینترفیس‌ها و اتصال خودکار آن‌ها (طراحی‌های افزونه پذیر)


روش تعویض IoC Container توکار ASP.NET Core با StructureMap

جزئیات این جایگزین کردن را در مطلب «جایگزین کردن StructureMap با سیستم توکار تزریق وابستگی‌ها در ASP.NET Core 1.0» می‌توانید مطالعه کنید.
یا می‌توانید از روش فوق استفاده کنید و یا اکنون قسمتی از پروژه‌ی رسمی استراکچرمپ در آدرس https://github.com/structuremap/structuremap.dnx جهت کار با NET Core. طراحی شده‌است. برای کار با آن نیاز است این مراحل طی شوند:
الف) دریافت بسته‌ی نیوگت StructureMap.Dnx
برای این منظور بر روی گره references کلیک راست کرده و گزینه‌ی manage nuget packages را انتخاب کنید. سپس در برگه‌ی browse آن، StructureMap.Dnx را جستجو کرده و نصب نمائید (تیک مربوط به انتخاب pre releases هم باید انتخاب شده باشد):


انجام این مراحل معادل هستند با افزودن یک سطر ذیل به فایل project.json برنامه:
{
    "dependencies": {
        // same as before  
        "StructureMap.Dnx": "0.5.1-rc2-final"
    },
ب) جایگزین کردن Container استراکچرمپ با Container توکار ASP.NET Core
پس از نصب بسته‌ی StructureMap.Dnx، به کلاس آغازین برنامه مراجعه کرده و این تغییرات را اعمال کنید:
public class Startup
{
    public IServiceProvider ConfigureServices(IServiceCollection services)
    {
        services.AddDirectoryBrowser();
 
        var container = new Container();
        container.Configure(config =>
        {
            config.Scan(_ =>
            {
                _.AssemblyContainingType<IMessagesService>();
                _.WithDefaultConventions();
            });
            //config.For<IMessagesService>().Use<MessagesService>();
 
            config.Populate(services);
        });
        container.Populate(services);
 
        return container.GetInstance<IServiceProvider>();
    }
در اینجا ابتدا خروجی متد ConfigureServices، به IServiceProvider تغییر کرده‌است تا استراکچرمپ این تامین کننده‌ی سرویس‌ها را ارائه دهد. سپس Container مربوط به استراکچرمپ، وهله سازی شده و همانند روال متداول آن، یک سرویس و کلاس پیاده سازی کننده‌ی آن معرفی شده‌اند (و یا هر تنظیم دیگری را که لازم بود باید در اینجا اضافه کنید). در پایان کار متد Configure آن و پس از این متد، نیاز است متدهای Populate فراخوانی شوند (اولی تعاریف را اضافه می‌کند و دومی کار تنظیمات را نهایی خواهد کرد).
سپس وهله‌ای از IServiceProvider، توسط استراکچرمپ تامین شده و بازگشت داده می‌شود تا بجای IoC Container توکار ASP.NET Core استفاده شود.
در این مثال چون در متد Scan، کار بررسی اسمبلی لایه سرویس برنامه با قراردادهای پیش فرض استراکچرمپ انجام شده‌است، دیگر نیازی به سطر تعریف config.For نیست. در اینجا هرگاه IName ایی یافت شد، به کلاس Name متصل می‌شود (name هر نامی می‌تواند باشد).