چندی پیش یکی از دوستان درباره فریم ورک ExtJs سوالاتی را پرسیده بود که تصمیم گرفتم جواب‌های مورد نظر را به صورت عمومی در قالب یک پست منتشر کنم.
- ExtJs چیست؟
- چه زمانی کاربرد دارد؟
- تفاوت آن با سایر فریم ورک‌های جاوااسکریپ در چیست؟
شاید خیلی از شما با
MODX آشنایی داشته باشید یا حتی با این CMS کار کرده باشید. اگر این طور است پس حتما با پنجره‌های زیبا و کامپوننت‌های قوی و اعتبارسنجی‌های سفارشی و تعاملاتی Ajax ای آن آشنایی دارید و شاید این سوال به ذهنتان خطور کرده باشد که در طراحی این CMS که بر پایه زبان PHP است دقیقا از چه چیز استفاده شده است؟
پاسخ یک کلمه است: ExtJs. بله درست است در طراحی این CMS تنها از یک فریم ورک جاوااسکریپتی به نام ExtJs استفاده شده است. فریم ورکی که به عقیده بعضی‌ها یک رویا برای توسعه دهندگان وب است و به عقیده سایرین شاید یک کابوس. در این پست قصد دارم به عنوان کسی که با این فریم ورک آشنایی دارم این موضوع را بررسی و مزایا و معایب این فریم ورک را عنوان کنم.
ExtJs یک فریم ورک جاوااسکریپ است بر مبنای
Sencha و طراحی شده برای توسعه پروژه‌های وب در مقیاس بزرگ و به صورت cross-platform . مجوز استفاده از این فریم ورک به صورت GPLv3 است.(یعنی مجاز به استفاده رایگان از فایل‌های این فریم ورک هستید به شرطی که قصد استفاده تجاری از پروژه تهیه شده را نداشته باشید! در غیر این صورت باید زحمت خرید نسخه تجاری این فریم ورک را متحمل شوید).
نسخه ای که درباره آن بحث می‌کنیم نسخه چهار این فریم ورک (ExtJs 4) که بر مبنای ExtJs 3 تولید شده است. تفاوت عمده آن با نسخه قبلی در تکمیل ابزار و کامپوننت هاست و از طرفی نسخه چهار این فریم ورک بر مبنای مدل MVC توسعه داده شده است. یعنی همانند Angular و BackBoneJs می‌توانید مفاهیم کنترلر و مدل را به راحتی پیاده سازی کنید.
رویایی به نام ExtJs
اگر بخواهیم این فریم ورک را یک رویا برای توسعه دهندگان وب بنامیم می‌توان عناوین زیر را به عنوان مزایا برشمرد:
- در درجه اول قابلیتی که این فریم ورک را متفاوت از سایر فریم ورک‌های جاوااسکریپتی میکند
این است که این فریم ورک انبوهی از کامپوننت‌ها و ویجیت‌های آماده را به
همراه خود دارد (با کارایی و انعطاف پذیری قابل قبول) و به نوعی شما را بی نیاز از هرگونه مجموعه کامپوننت‌های دیگر خواهد
کرد.
- این فریم ورک به خوبی از مباحت OOP پشتیبانی میکند و به این صورت است که یک
سری مفاهیم و مدل‌های پایه در این فریم ورک تعبیه شده و به راحتی شما می‌توانید مدل‌های مورد نظر خود را بر اساس این مفاهیم و مدل‌های پایه توسعه
دهید.
- تمام مفاهیم و ابزار لازم جهت درخواست‌های Ajax ای و اعتبار سنجی سفارشی و
دستکاری عناصر DOM و... به خوبی در این فریم ورک وجود دارد.
- به دلیل وجود کامپوننت‌های یک دست و آماده به راحتی می‌توانید امکان تغییر theme را در پروزه‌های خود بدون کوچکترین زحمت قرار دهید.
- کنترل GridPanel،TreeView ، کنترل‌های ورود اطلاعات، کنترل Tab با قابلیت درخواست‌های لود صفحات به صورت Ajax و Async با کمترین زحمت در کد نویسی و هم چنین چارت‌های بسیار گسترده و متنوع از دیگر مزایای این فریم ورک می‌تواند باشد.
- ارائه مکانیزمی مناسب برای کار با عملیات داده ای Json. به عنوان نمونه:
Ext.data.JsonP.request({
url: '@url',
params: {
apiKey: '1234'
},
callbackKey: 'myCallbackFn',
success: function(){
},
failure: function(){
},
scope: this
}); - این فریم ورک ابزارهای جالب و کارآمدی برای توسعه به صورت SPA را داراست.
- کنترل‌های داده ای این فریم ورک در هنگام کار با حجم داده بسیار زیاد، فراتر از انتظار عمل می‌کنند(برای مثال کنترل GridPanel و DataView)
- اگر قصد تولید و توسعه بک پروژه بزرگ درون سازمانی را دارید و سرعت تولید نیز برای شما مهم است ExtJs در این زمینه کمک شایانی به شما خواهد کرد.
- و...
حال با همه این تفاسیر آیا این فریم ورک یک رویا برای هر توسعه دهنده وب خواهد بود؟
به طور قطع نه. با توجه به اصل واقع بینی! همواره به خاطر داشته باشید که
اگر این فریم ورک یک ابزار بی نقص و همه منظوره بود الآن مطمئنا صدها کتاب و
مستندات درباره آن نوشته شده بود و شاید شهرتی بس فراتر از این داشت.
کابوسی به نام ExtJs
- اگر قصد ایجاد یک وب سایت کوچک و جمع و جور را دارید به طوری که مباحث مربوط به SEO نیز برای شما اهمیت دارد تجربه نشان داده است که انتخاب ExtJs می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات در طول عمر کاری شما شود.
- ExtJs هیچ گونه کمکی برای تولید و توسعه اپلیکیشن‌های موبایل یا پروژه‌های وب گرافیکی نمی‌تواند به شما کند.
- اگر سرعت یکی از فاکتور خیلی مهم برای شماست بهتر است به این فریم ورک علاقه نشان ندهید.(کتابخانه آن چیزی در حدود 500KB است! البته با فشرده سازی به 150KB خواهد رسید که باز هم قابل قبول نیست)
- مجوز استفاده برای پروژه‌های تجاری به صورت رایگان نیست.(^)
- به دلیل وجود ابزارهای متنوع و زیاد؛ زمان یادگیری برای آشنایی و کار کردن با ابزارها، نسبتا طولانی خواهد شد.
- کد نویسی برای استفاده از ابزارهای آن در مقایسه با Jquery و Angular بیشتر خواهد بود(البته این به نوعی مزیت هم است، به دلیل اینکه خوانایی کد‌ها بسیار بالا می‌رود)
- در طراحی کامپوننت‌ها آن از تگ div در حد غیر قابل قبول استفاده شده است به طوری که Debug صفحات حتی با Firebug هم در بعضی مواقع سخت می‌شود.
- و...
Ext.Net چیست؟
Ext.Net یک پیاده سازی خاص از فریم ورک ExtJs است که برای توسعه پروژه‌های Asp.Net Web Forms و Asp.Net MVC طراحی شده است. تفاوت اصلی بین این دو محصول در نوع کدنویسی برای استفاده در پروژه‌های Asp.Net است. برای مثال در هنگام کار با Ext.Net و پروژه‌های MVC از آنجا که این محصول سازگاری کامل با موتور Razor دارد به راحتی می‌توانید به صورت سینتکس Razor صفحات خود را طراحی کنید.
مثال:
ExtJs
Ext.create('Ext.panel.Panel', {
title: 'Fit Layout',
width: 500,
height: 200,
items: {
title: 'Inner Panel',
html: 'Panel content',
bodyPadding: 10,
border: true
},
renderTo: Ext.getBody()
});
اجرای کد بالا با استفاده از ExtJs به صورت زیر خواهد بود:
Ext.Net
@(X.Panel()
.ID("ExpandablePanel")
.Title("Panel")
.Width(500)
.Height(300)
.Collapsible(true)
.Loader(X.ComponentLoader()
.Url(Url.Action("RenderChild"))
.Mode(LoadMode.Frame)
.DisableCaching(true)
.Params(new { containerId = "ExpandablePanel" })
.LoadMask(lm => lm.ShowMask = true)
)
.Listeners(l => {
l.Expand.Handler = "this.reload();";
l.Collapse.Handler = "this.clearContent();";
})
)
خروجی مورد نظر برای Ext.Net:
جمع بندی:
با توجه مواردی که ذکر شد می‌توان به یک نکته مهم رسید و آن هم این است که هنگام انتخاب ExtJs یا Ext.Net (البته این شامل اکثر ابزارهای توسعه دیگر نیز خواهد شد) حتما شرایط موجود و حاکم برای توسعه محصول را مد نظر داشته باشید که این شرایط شامل محیط اجرای محصول، مدت زمان لازم برای توسعه، سطح دانش نیروی‌های توسعه دهنده و ... نیز می‌باشد.
همچنین می‌توانید از قسمت Advanced نیز برای تنظیمات خاص مورد نظر خود(مثل تولید کد برای متد‌های Async یا تعیین نوع Collectionها در هنگام انتقال داده و ...) استفاده نمایید.
