مطالب
سری بررسی SQL Smell در EF Core - استفاده از مدل Entity Attribute Value - بخش اول
یکی از چالش‌های دیتابیس‌های رابطه‌ایی، ذخیره‌سازی داده‌هایی با ساختار داینامیک است. در حالت عادی، یک جدول مجموعه‌ایی از موجودیت‌ها است. هر موجودیت نیز شامل یکسری ویژگی‌های (Attributes) مشخص می‌باشد. اما شرایطی را در نظر بگیرید که تعداد این ویژگی‌ها به صورت مشخص و ثابتی نباشد؛ یعنی برای هر موجودیت، ویژگی‌های متفاوتی داشته باشیم. یک روش پیاده‌سازی اینچنین سناریوهایی، استفاده از مدلی با نام Entity Attribute Value است. در این روش ستون‌های داینامیک را درون یک جدول جنریک تعریف خواهیم کرد. به عنوان مثال برای ذخیره‌سازی اطلاعات اشخاص، در حالت نرمال، یک جدول با ساختار مشخصی خواهیم داشت: 
create table Employees
(
   Id int auto_increment
   primary key,
   FirstName text null,
   LastName text null,
   DateOfBirth timestamp not null
);
تعریف جدول فوق نیز در Entity Framework به اینصورت خواهد بود:
public class Employee
{
    public int Id { get; set; }
    public string FirstName { get; set; }
    public string LastName { get; set; }
    public DateTimeOffset DateOfBirth { get; set; }
}

public class MyDbContext : DbContext
{
    public DbSet<Employee> Employees { get; set; }

    protected override void OnConfiguring(DbContextOptionsBuilder options)
    {
        options.UseMySQL(_configuration.GetConnectionString("DataConnection"));
    }
}


اما در مدل EAV، خواص داینامیک را به درون جدول دومی منتقل خواهیم کرد:

create table EmployeeEav
(
   Id int auto_increment
   primary key
);

create table EmployeeAttributes
(
  Id int auto_increment
  primary key,
  EmployeeId int not null,
  AttributeName text null,
  AttributeValue text null,
  constraint FK_EmployeeAttributes_EmployeeEav_EmployeeId
  foreign key (EmployeeId) references EmployeeEav (Id)
  on delete cascade
);

create index IX_EmployeeAttributes_EmployeeId
on EmployeeAttributes (EmployeeId);

تعریف جداول فوق نیز در Entity Framework به اینصورت خواهند بود:

public class EmployeeEav
{
    public int Id { get; set; }
    public virtual ICollection<EmployeeAttribute> Attributes { get; set; }
}

public class EmployeeAttribute
{
    public int Id { get; set; }
    public virtual EmployeeEav Employee { get; set; }
    public int EmployeeId { get; set; }
    public string AttributeName { get; set; }
    public string AttributeValue { get; set; }
}

public class MyDbContext : DbContext
{

    public DbSet<EmployeeEav> EmployeeEav { get; set; }
    public DbSet<EmployeeAttribute> EmployeeAttributes { get; set; }

    protected override void OnConfiguring(DbContextOptionsBuilder options)
    {
        options.UseMySQL(_configuration.GetConnectionString("DataConnection"));
    }
}



درون این جدول دوم، سه فیلد اصلی داریم: یکی به عنوان Entity که در اینجا یک ارجاع را به جدول EmployeeEav دارد. یک فیلد به عنوان Attribute که برای تعیین نام ویژگی داینامیک استفاده می‌شود و در نهایت یک Value که برای ذخیره‌سازی مقدار ویژگی مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین به این نوع طراحی، Entity Attribute Value گفته می‌شود. مزیت اصلی این روش، انعطاف زیاد آن است در واقع می‌توانیم N تعداد ویژگی را برای Entity موردنظرمان داشته باشیم. اما این روش یک SQL Smell است و اشکالات زیادی را به همراه دارد:

  • کوئری گرفتن در این روش سخت است
یکی از مشکلات اصلی این روش این است امکان کوئری گرفتن از جدول ویژگی‌ها را سخت میکند. در واقع این روش به store everything, query nothing معروف است. مثلاً فرض کنید می‌خواهیم لیست کارمندانی را که تاریخ تولدشان ۲۵ سال پیش است، واکشی کنیم. در حالت عادی با تعداد ستون ثابت می‌توانیم به راحتی اینکار را انجام دهیم:
SELECT `e`.`Id`, `e`.`DateOfBirth`, `e`.`FirstName`, `e`.`LastName`
FROM `Employees` AS `e`
WHERE `e`.`DateOfBirth` > @__endDate_0
کوئری LINQ کد فوق اینچنین شکلی خواهد داشت:
var endDate = DateTimeOffset.Now.AddYears(Convert.ToInt32(-25));
var normalTypes = dbContext.Employees.Where(x => x.DateOfBirth > endDate).ToList();
اما در مدل EAV نوشتن کوئری فوق خیلی سخت‌تر خواهد بود: 
SELECT MAX(CASE AttributeName
               WHEN 'FirstName'
                   THEN AttributeValue
    END)        AS FirstName,
       MAX(CASE AttributeName
               WHEN 'LastName'
                   THEN AttributeValue
           END) AS LastName,
       MAX(CASE AttributeName
               WHEN 'DateOfBirth'
                   THEN AttributeValue
           END) AS DateOfBirth
FROM efcoresample.EmployeeAttributes
WHERE EmployeeId IN (SELECT EmployeeId
                     FROM efcoresample.EmployeeAttributes
                     WHERE AttributeName = 'DateOfBirth'
                       AND AttributeValue > DATE_SUB(CURRENT_DATE(), INTERVAL 25 YEAR))
  AND AttributeName IN ('FirstName', 'LastName', 'DateOfBirth')
GROUP BY EmployeeId;
همچنین کوئری LINQ آن نیز به همان اندازه سخت میباشد: 
string[] columnNames = {"FirstName", "LastName", "DateOfBirth"};
var employees = dbContext.EmployeeAttributes
    .Where(x => 
                dbContext.EmployeeAttributes
                    .Where(i => i.AttributeName == "DateOfBirth")
                    .Select(eId => eId.EmployeeId).Contains(x.EmployeeId) &&
                columnNames.Contains(x.AttributeName))
    .GroupBy(x => x.EmployeeId)
    .Select(g => new
    {
        FirstName = g.Max(f => f.AttributeName == "FirstName" ? f.AttributeValue : ""),
        LastName = g.Max(f => f.AttributeName == "LastName"? f.AttributeValue : ""),
        DateOfBirth = g.Max(f => f.AttributeName == "DateOfBirth"? f.AttributeValue : ""),
        Id = g.Key
    })
    .ToList()
    .Where(x => DateTime.ParseExact(x.DateOfBirth, "yyyy-MM-dd", CultureInfo.InvariantCulture) > DateTime.Now.AddYears(-25));

  • امکان تعریف فیلدهای اجباری را نخواهیم داشت
در حالت نرمال و ساختاریافته، برای هرکدام از فیلدها می‌توانیم الزامی و یا اختیاری بودن آنها را به راحتی با NOT NULL تعیین کنیم. اما در مدل EAV این امکان را نخواهیم داشت. 

  • امکان تعیین نوع ستون‌ها را نخواهیم داشت
در حالت نرمال به راحتی می‌توانیم نوع فیلد موردنظر را تعیین کنیم. اما در مدل EAV به دلیل ماهیت داینامیک ستون‌ها، این امکان را نداریم. ستون AttributeValue همزمان ممکن است تاریخ، عددی، اعشاری و… باشد در نتیجه چون از ورودی مطمئن نیستیم، مجبوریم تایپ آن را به رشته تنظیم کنیم. 

  • امکان تعریف کلیدهای خارجی را نخواهیم داشت
در مدل EAV نمی‌توانیم صحت دیتا را تضمین کنیم؛ زیرا امکان تعریف کلید خارجی را نخواهیم داشت.

بنابراین بهتر است تا حد امکان از مدل EAV استفاده نشود؛ مگر اینکه در شرایطی خاص، مجبور به استفاده‌ی از آن باشید. به عنوان مثال برنامه‌ی شما قرار است قابلیت ایمپورت هر نوع فایل CSV را داشته باشد. هر فایل هم ممکن است به تعداد نامشخصی، یکسری ستون را داشته باشد. در این شرایط می‌توانید با در نظر گرفتن موارد فوق، از مدل مطرح شده استفاده کنید.
اشتراک‌ها
از کند شدن Entity Framework دوری کنید
Generally speaking, I don't worry much about tweaking my LINQ queries when working with Entity Framework (this is also true when I'm working with SQL directly, by the way). I'm always telling my clients that if they want to speed up their data access they should look at their database design and, especially, how they're using indexes.
از کند شدن Entity Framework دوری کنید
نظرات مطالب
سفارشی سازی ASP.NET Core Identity - قسمت اول - موجودیت‌های پایه و DbContext برنامه
سلام.امکان داره یه مثال در مورد نحوه استفاده از قطعه کد زیر که مربوط به خواص سایه ای میشه بزنید.
public static readonly Func<object, DateTimeOffset?> EFPropertyCreatedDateTime =
                                                  entity => EF.Property<DateTimeOffset?>(entity, CreatedDateTime);
به عنوان مثال سعی کردم به شکل زیر از این قطعه کد استفاده کنم ولی با پیغام
"The EF.Property<T> method may only be used within LINQ queries"
سیستم متوقف میشه.
var persons = context.Persons
                                  .Where(x => AuditableShadowProperties.EFPropertyCreatedDateTime(x) == DateTimeOffset.UtcNow)
                                  .ToList();

مطالب
توسعه سرویس‌های مبتنی بر REST در AngularJs با استفاده از RestAngular : بخش اول
برای مطالعه‌ی این مقاله شما باید به مواردی از قبیل کتابخانه‌ی AngularJs، تعاملات بین کلاینت و سرور و همچنین معماری RESTful تسلط کافی داشته باشید و ما از توضیح و تفصیلی این سرفصل‌ها اجتناب میکنیم.
خیلی خوب بپردازیم به اصل مطلب:

Restangular  چیست؟

کتابخانه RestAngular بنا به گفته ناشر در مستندات Github آن، یک سرویس توسعه داده شده AngularJs می‌باشد که کد‌های نوشته شده‌ی برای پیاده سازی فرآیند‌های Request/Response کلاینت و سرور را به حداقل رسانده است. این فرآیندها در قالب درخواست‌های GET، POST، DELETE و Update صورت می‌پذیرند. این سرویس برای وب اپلیکیشن‌هایی که که داده‌های خود را از API‌های RESTful  همانند Microsoft ASP.NET Web API 2 دریافت می‌کنند نیز بسیار کارآمد است.
کد زیر یک فرآیند درخواست GET را نمایش می‌دهد که در آن از سرویس RestAngular استفاده شده است:
// Restangular returns promises
Restangular.all('users').getList()  // GET: /users
.then(function(users) {
  // returns a list of users
  $scope.user = users[0]; // first Restangular obj in list: { id: 123 }
})

// Later in the code...

// Restangular objects are self-aware and know how to make their own RESTful requests
$scope.user.getList('cars');  // GET: /users/123/cars

// You can also use your own custom methods on Restangular objects
$scope.user.sendMessage();  // POST: /users/123/sendMessage

// Chain methods together to easily build complex requests
$scope.user.one('messages', 123).one('from', 123).getList('unread');
// GET: /users/123/messages/123/from/123/unread
همانطور که ملاحظه میکنید تمام پروسه‌ی دریافت، در یک خط خلاصه شده است. همچنین می‌بینید که restAngular دارای Promise نیز هست. در تکه کد اول، تمامی userها به صورت Get دریافت می‌شوند. در تکه کد دوم مشاهده می‌کنید که عملیات درخواست لیست ماشین‌های کاربر چگونه در یک خط خلاصه می‌گردد. حال فرض کنید قصد داشتیم تا این عملیات را با وابستگی http پیاده سازی نماییم. برای این کار باید چندین خط کد را درون یک سرویس جا می‌دادیم و آنگاه از متد سرویس در کنترلر استفاده می‌کردیم.
در اینجا همچنین قادرید درخواست‌های خود را به صورت سفارشی نیز اعمال کنید (تکه کد سوم) و در آخر مشاهده می‌کنید که پیچیده‌ترین عملیات‌های درخواست کاربر را می‌توان در یک خط خلاصه نمود. برای نمونه کد آخر یک دستور GET تو در تو را به چه سادگی پیاده سازی کرده است.

وابستگی ها

باید توجه داشته باشید که برای استفاده از RestAngular نیاز به کتابخانه‌ی Lodash نیز می‌باشد.

شروع پروژه

برای شروع پروژه و استفاده از RestAngular، پس از اضافه کردن اسکریپت رفرنس‌ها و وابستگی‌ها (lodash و AngularJs) باید وابستگی restAngular را به صورت زیر به angular.module اضافه نمایید:
// Add Restangular as a dependency to your app
angular.module('your-app', ['restangular']);

// Inject Restangular into your controller
angular.module('your-app').controller('MainCtrl', function($scope, Restangular) {
  // ...
});
توجه داشته باشید هنگامیکه یک وابستگی به module اضافه می‌گردد، با حروف کوچک یعنی restangular اضافه می‌گردد؛ اما هنگامیکه به کنترلر اضافه می‌شود، به صورت Restangular و با R بزرگ اضافه می‌گردد.

برخی از متدهای RestAngular

در این بخش قصد داریم تا برخی از پر کاربرد‌ترین متد‌های RestAngular را تشریح کنیم:
 نام متد  پارامتر‌های ارسالی  توضیحات
 one
 route, id
 این متد یک RestAngular object ایجاد میکند که از آدرسی که در route قرار داده شده با id مشخص دریافت میشود.
 all
 route
 این متد یک RestAngular object که لیستی از المنت هایی را که در آدرس route قرار دارد، دریافت می‌نماید.
 oneUrl
 route, url
 این متد یک RestAngular object ایجاد می‌کند که یک المنت از url خاصی را بازگشت میدهد.
مانند: Restangular.oneUrl( 'googlers' , 'http://www.google.com/1' ).get(); 
 allUrl
 route, url
 این متد مانند متد قبل است با این تفاوت که یک مجموعه را بازگشت میدهد.
 copy
 formElement
 این متد یک کپی از المنت‌های یک فرم را ایجاد میکند که ما میتوانیم آنها را تغییر دهیم.
 restangularizeElement
 parent,element, route, queryParams
 یک المنت جدید را به صورت Restangularize تغییر میدهد.
 restangularizeCollection
 parent, element, route, queryParams
 یک کالکشن Collection را به صورت Restangularize تغییر میدهد.
در این قسمت قصد داشتیم تا شما را با این کتابخانه کمی آشنا کنیم. در قسمت بعدی سعی می‌کنیم تا با مثال‌هایی کاربردی، شما را بیشتر با این سرویس خارق العاده آشنا کنیم.
مطالب
امکان رمزنگاری اطلاعات شخصی کاربران در ASP.NET Core Identity 2.1
از نگارش ASP.NET Core Identity 2.1 به بعد، ویژگی جدید ProtectedPersonalData در تعاریف موجودیت کاربران سیستم مشاهده می‌شود:
public class IdentityUser<TKey> where TKey : IEquatable<TKey>
{
    [ProtectedPersonalData]
    public virtual string UserName { get; set; }

    [ProtectedPersonalData]
    public virtual string Email { get; set; }
این ویژگی در حقیقت یک نشانه‌گذار است. کار آن اعلام نیاز به ذخیره سازی رمزنگاری شده‌ی اینگونه اطلاعات در بانک اطلاعاتی، جهت محافظت از اطلاعات شخصی کاربران سیستم، در حین دسترسی‌های غیرمجاز می‌باشد.


روش فعالسازی ذخیره سازی رمزنگاری شده‌ی اطلاعات شخصی کاربران

اگر برنامه‌ی پیشین خود را به نگارش‌های جدیدتر ASP.NET Core Identity ارتقاء داده باشید، احتمالا متوجه وجود یک چنین قابلیتی نشده‌اید؛ چون به صورت پیش‌فرض غیرفعال است. برای فعالسازی آن، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
services.AddIdentity<IdentityUser, IdentityRole>(options =>
{
   options.Stores.ProtectPersonalData = true;
   // ...
})


ویژگی ProtectedPersonalData چگونه به صورت خودکار پردازش می‌شود؟

پیشنیاز درک نحوه‌ی پردازش ویژگی ProtectedPersonalData، مطلب «رمزنگاری خودکار فیلدها توسط Entity Framework Core» است. در اینجا نیز دقیقا یک «تبدیلگر مقدار» برای رمزنگاری و رمزگشایی خودکار فیلدهای مزین به ProtectedPersonalData تدارک دیده شده‌است:
private class PersonalDataConverter : ValueConverter<string, string>
{
  public PersonalDataConverter(IPersonalDataProtector protector) :
      base(s => protector.Protect(s), s => protector.Unprotect(s), default)
      { }
}

سپس در IdentityUserContext تعریف شده و متد OnModelCreating آن، ابتدا بررسی می‌کند که آیا پیشتر ProtectPersonalData را به true تنظیم کرده‌اید یا خیر؟ اگر بله، تمام خواصی را که با ویژگی ProtectedPersonalDataAttribute مزین شده‌اند، یافته و سپس توسط متد HasConversion به آن‌ها تبدیلگر مقداری از نوع PersonalDataConverter را اضافه می‌کند:
        protected override void OnModelCreating(ModelBuilder builder)
        {
            var encryptPersonalData = storeOptions?.ProtectPersonalData ?? false;

            builder.Entity<TUser>(b =>
            {
                if (encryptPersonalData)
                {
                    converter = new PersonalDataConverter(this.GetService<IPersonalDataProtector>());
                    var personalDataProps = typeof(TUser).GetProperties().Where(
                                    prop => Attribute.IsDefined(prop, typeof(ProtectedPersonalDataAttribute)));
                    foreach (var p in personalDataProps)
                    {
                        if (p.PropertyType != typeof(string))
                        {
                            throw new InvalidOperationException(Resources.CanOnlyProtectStrings);
                        }
                        b.Property(typeof(string), p.Name).HasConversion(converter);
                    }
                }
// ...


سرویس پیش‌فرض IPersonalDataProtector در ASP.NET Core Identity

اگر در کدهای فوق، به جائیکه new PersonalDataConverter نوشته شده دقت کنید؛ یک سرویس از نوع IPersonalDataProtector را دریافت می‌کند که توسط آن دو متد Protect و Unprotect به کلاس خصوصی PersonalDataConverter تزریق می‌شوند:
public interface IPersonalDataProtector
{
   string Protect(string data);
   string Unprotect(string data);
}
 پیاده سازی پیش‌فرض این سرویس رمزنگاری را در اینجا می‌توانید مشاهده کنید.


تاثیر فعالسازی ProtectPersonalData بر روی سایر سرویس‌های ASP.NET Core Identity

اگر options.Stores.ProtectPersonalData را به true تنظیم کنید، سرویس UserManager اینبار انتظار خواهد داشت که IUserStore ای که به آن تزریق می‌شود، از نوع جدید IProtectedUserStore باشد؛ در غیراینصورت یک استثناء را صادر می‌کند:
if (Options.Stores.ProtectPersonalData)
 {
     if (!(Store is IProtectedUserStore<TUser>))
     {
         throw new InvalidOperationException(Resources.StoreNotIProtectedUserStore);
     }
     if (services.GetService<ILookupProtector>() == null)
     {
         throw new InvalidOperationException(Resources.NoPersonalDataProtector);
     }
 }
که البته اگر از UserStore ای با امضای زیر استفاده می‌کنید، IProtectedUserStore را هم پیاده سازی کرده‌است:
 public class UserStore<TUser, TRole, TContext, TKey, TUserClaim, TUserRole, TUserLogin, TUserToken, TRoleClaim> : ...

همچنین تمام متدهای سرویس UserManager که با خواص مزین شده‌ی به [ProtectedPersonalData] کار می‌کنند، جهت استفاده‌ی از متد ProtectPersonalData به روز رسانی شده‌اند:
public virtual async Task UpdateNormalizedUserNameAsync(TUser user)
{
    var normalizedName = NormalizeName(await GetUserNameAsync(user));
    normalizedName = ProtectPersonalData(normalizedName);
    await Store.SetNormalizedUserNameAsync(user, normalizedName, CancellationToken);
}


چگونه می‌توان بجای DefaultPersonalDataProtector پیش‌فرض، از یک نمونه‌ی سفارشی استفاده کرد؟

برای انجام اینکار نیاز است ILookupProtector خودتان را نوشته و به سیستم معرفی کنید. یک نمونه از پیاده سازی سفارشی آن‌را در پروژه‌ی AspNetCoreIdentityEncryption می‌توانید مشاهده نمائید.
نظرات مطالب
تنظیمات CORS در ASP.NET Core
یک نکته‌ی تکمیلی: ارتقاء به ASP.NET Core 2.2
در ASP.NET Core 2.2، امکان ترکیب AllowAnyOrigin و AllowCredential با هم وجود ندارد و در این حالت خطای ذیل را دریافت خواهید کرد:
Access to XMLHttpRequest at url from origin 'http://localhost:4200' has been blocked by CORS policy: No 'Access-Control-Allow-Origin' header is present on the requested resource.
GET http://localhost:4200/null 404 (Not Found)
راه حل (برای حالت توسعه):
app.UseCors(builder => builder
                .AllowAnyHeader()
                .AllowAnyMethod()
                .SetIsOriginAllowed((host) => true)
                .AllowCredentials()
            );

البته همانطور که در مطلب فوق نیز عنوان شد، از لحاظ امنیتی انتخاب متد ()AllowAnyOrigin و یا SetIsOriginAllowed((host) => true) صرفا برای حالت توسعه باید استفاده شوند. در حالت ارائه‌ی نهایی، هر کدام از این دو که حضور نداشته باشند، تنظیم انجام شده با ()AllowCredentials بدون مشکل کار خواهد کرد:
        services.AddCors(options =>
        {
            options.AddPolicy("CorsPolicy",
                builder => builder
                  .AllowAnyMethod()
                  .AllowAnyHeader()
                  .WithOrigins("http://localhost:4200")
                  .AllowCredentials()
            .Build());
        });
و بعد هم:
app.UseCors("CorsPolicy");
مطالب
بررسی کارآیی کوئری‌ها در SQL Server - قسمت سوم - جمع آوری اطلاعات آماری کوئری‌ها توسط DMO's
Extended events ای که در قسمت قبل بررسی شدند، جهت جمع آوری اطلاعات آماری تک کوئری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما Dynamic management objects یا به اختصار DMO's، تجمعی عمل می‌کنند (برای مثال جهت محاسبه‌ی میانگین logical reads چند کوئری مانند هم). متن یک کوئری و پلن آن، توسط DMO's مختلفی قابل استخراج هستند. متن یک کوئری توسط sys.dm_exec_sql_text قابل استخراج است و برای دسترسی به کوئری پلن‌ها از sys.dm_exec_query_plan، sys.dm_exec_cached_plans و sys.dm_exec_text_query_plan استفاده می‌شود. در این حالت برای دسترسی به اطلاعات آماری از sys.dm_exec_query_stats و sys.dm_exec_function_stats کمک گرفته خواهد شد.


استفاده از Dynamic management objects برای جمع آوری اطلاعات آماری کوئری‌ها

در ادامه در طی چند مثال، روش استخراج اطلاعات آماری کوئری‌ها را توسط DMO's بررسی می‌کنیم.

دریافت متن کوئری‌های در حال اجرا

توسط کوئری زیر که توسط تابع sys.dm_exec_sql_text اجرا می‌شود، می‌توان لیست کوئری‌های در حال اجرای بر روی بانک‌های اطلاعاتی جاری را بدست آورد:
SELECT
    [r].[session_id],
    DB_NAME([r].[database_id]) [DatabaseName],
    [t].[text]
FROM sys.dm_exec_requests [r]
CROSS APPLY sys.dm_exec_sql_text([r].sql_handle) [t];
GO
در اینجا text، همان متن کوئری است و هربار که این کوئری اجرا می‌شود، نتیجه‌ی متفاوتی را بر اساس کوئری‌هایی که در آن لحظه در حال اجرا هستند، دریافت خواهیم کرد.
تابع sys.dm_exec_sql_text برای اجرا نیاز به یک sql_handle دارد که آن‌را از طریق sys.dm_exec_requests می‌توان تامین کرد.


دریافت پلن کوئری‌های در حال اجرا

توسط کوئری زیر که توسط تابع sys.dm_exec_query_plan اجرا می‌شود، می‌توان لیست پلن کوئری‌های در حال اجرای بر روی بانک‌های اطلاعاتی جاری را بدست آورد:
SELECT
    [r].[session_id],
    DB_NAME([r].[database_id]) [DatabaseName],
    [t].[text],
    [p].[query_plan]
FROM sys.dm_exec_requests [r]
CROSS APPLY sys.dm_exec_sql_text([r].sql_handle) [t]
CROSS APPLY sys.dm_exec_query_plan([r].[plan_handle]) [p];
GO
تابع sys.dm_exec_query_plan برای اجرا نیاز به یک plan_handle دارد که آن‌را از طریق sys.dm_exec_requests می‌توان تامین کرد.
حاصل این کوئری، به همراه text یا اصل متن کوئری‌های در حال اجرا و همچنین query_plan، یا همان اطلاعات XML ای پلن که در قسمت اول، نمونه‌ای از آن‌را بررسی کردیم، می‌باشد که با کلیک بر روی هر کدام در management studio، نمایش گرافیکی آن‌ها ظاهر خواهد شد. البته این پلن‌ها، تنها تخمین‌ها را به همراه دارند؛ چون از کش خوانده می‌شوند.


دریافت لیست پلن‌های کش شده

توسط Viewای به نام sys.dm_exec_cached_plans می‌توان به لیست پلن‌های کش شده‌ی در سیستم دسترسی یافت:
SELECT *
FROM sys.dm_exec_cached_plans;
البته خروجی آن، آنچنان جالب نیست. چون یکی از ستون‌های آن، فقط حاوی همان plan_handle ای است که در مثال قبل بررسی کردیم و به خودی خود، حاوی اطلاعات قابل مشاهده‌ای نیست. به همین جهت اگر بخواهیم آن‌را با کوئری‌هایی که تاکنون نوشتیم، ترکیب کنیم به کوئری زیر خواهیم رسید:
SELECT
    [r].[session_id],
    DB_NAME([r].[database_id]) [DatabaseName],
    [cp].[objtype],
    [cp].[size_in_bytes],
    [t].[text],
    [p].[query_plan]
FROM sys.dm_exec_requests [r]
CROSS APPLY sys.dm_exec_sql_text([r].sql_handle) [t]
CROSS APPLY sys.dm_exec_query_plan([r].[plan_handle]) [p]
    JOIN sys.dm_exec_cached_plans [cp]
    ON [r].[plan_handle] = [cp].[plan_handle];
GO
مزیت این کوئری نسبت به موارد قبلی، وجود ستون‌های جدید objtype و size_in_bytes است که بیانگر نوع کوئری، مانند AdHoc و اندازه‌ی پلن در کش هستند.


دریافت متن پلن‌های تو در تو و عمیق

با استفاده از تابع sys.dm_exec_text_query_plan می‌توان به متن پلن‌های عمیق دسترسی یافت. در این حالت خروجی کوئری در management studio به صورت یک لینک قابل کلیک ظاهر نمی‌شود و صرفا یک متن قابل کپی است که می‌توان آن‌را با پسوند sqlplan برای بررسی‌های بعدی، ذخیره کرد:
SELECT
    [r].[session_id],
    DB_NAME([r].[database_id]) [DatabaseName],
    [tq].[query_plan]
FROM sys.dm_exec_requests [r]
CROSS APPLY sys.dm_exec_text_query_plan([r].plan_handle, 0, -1) [tq];
GO
در اینجا اعداد 0 و 1- به معنای ابتدا و انتهای batch هستند.


دریافت اطلاعات آماری کوئری‌های درحال اجرا

توسط viewای به نام sys.dm_exec_query_stats می‌توان به اطلاعات آماری کوئری‌های در حال اجرا دسترسی یافت:
SELECT *
FROM sys.dm_exec_query_stats;
GO
این کوئری تعداد ستون‌های قابل توجهی را به همراه دارد مانند Physical reads، logical reads و .... به همین جهت نیاز است اطلاعات مفید آن‌را فیلتر کرد:
SELECT
    [qs].[last_execution_time],
    [qs].[execution_count],
    [qs].[total_logical_reads]/[qs].[execution_count] [AvgLogicalReads],
    [qs].[max_logical_reads],
    [t].[text],
    [p].[query_plan]
FROM sys.dm_exec_query_stats [qs]
CROSS APPLY sys.dm_exec_sql_text([qs].sql_handle) [t]
CROSS APPLY sys.dm_exec_query_plan([qs].[plan_handle]) [p]
WHERE [qs].[execution_count] > 25
    OR [qs].[total_logical_reads] > 10000
ORDER BY [qs].[total_logical_reads]/[qs].[execution_count] DESC;
GO
این کوئری در حقیقت ترکیبی است از کوئری‌هایی که تاکنون نوشتیم و در آن text و query_plan از sys.dm_exec_sql_text و sys.dm_exec_query_plan تامین شده‌اند، به همراه تعدادی ستون مفید sys.dm_exec_query_stats مانند last_execution_time و AvgLogicalReads. به علاوه در اینجا کوئری‌هایی که بیشتر از 25 بار اجرا شده‌اند و یا total_logical_reads آن‌ها بیش از 10 هزار بوده، در خروجی ظاهر خواهند شد (مفهوم تجمعی بودن DMO's).

از SQL Server 2016 به بعد، امکان دریافت اطلاعات آماری توابع نیز میسر شده‌است:
SELECT *
FROM sys.dm_exec_function_stats;
GO

یک نکته: قابلیت جدیدی تحت عنوان Query Store از زمان SQL Server 2016 معرفی شد‌ه‌است و کار آن دریافت تمام اطلاعاتی است که تاکنون بررسی کردیم و تفاوت آن، در ذخیره شده بودن آن است. یعنی این اطلاعات را داخل بانک اطلاعاتی در حال بررسی ذخیره می‌کند که شامل متن و پلن کوئری و همچنین اطلاعات آماری آن است که توسط DMO's تهیه می‌شود.
مطالب
جزئیات برنامه نویسی افزونه فارسی به پارسی

این افزونه با استفاده از ابزار Visual Studio Tools for Office که به VSTO مشهور شده است، تهیه شد. در بسته به روز رسانی سیستم که در ذیل (معرفی افزونه) نیز معرفی شد نگارش sp1 vsto3.0 آن به صورت خودکار نصب خواهد شد.
برای ایجاد این پروژه در VS.Net 2008 ، تنها کافی است یک پروژه جدید Word add-in را آغاز نمائیم. (شکل زیر)





قبل از ادامه بحث، بهتر است در مورد بانک اطلاعاتی مورد استفاده نیز توضیح داده شود. در اینجا از SQLite استفاده شد. (بسیار سبک، کم حجم و سریع است و اساسا یک کاربر نهایی برای تنظیمات آن نیازی نیست اطلاعاتی داشته باشد). بسته به روز رسانی سیستم (در مطلب قبلی)، این مورد را نیز به صورت خودکار نصب خواهد کرد (در GAC باید نصب شود وگرنه افزونه قادر به یافتن آن نخواهد شد).
برای ایجاد این بانک اطلاعاتی، از افزونه SQLite manager برای فایرفاکس استفاده شد. (این افزونه رایگان شما را از هر ابزار جانبی برای مدیریت یک بانک اطلاعاتی SQLite بی‌نیاز می‌کند)
برای مثال فایل ErrorsBank.sqlite برنامه افزونه فارسی به پارسی را توسط افزونه SQLite manager فایرفاکس باز کنید (این فایل را در محل نصب افزونه می‌توانید پیدا کنید). در اینجا می‌توان جداول جدید را ایجاد کرد، کوئری‌های دلخواه را اجرا نمود و یا اطلاعات را مرور کرده، حذف یا ویرایش کرد (شکل زیر).




و خوشبختانه این بانک اطلاعاتی و محصور کننده‌های آن با اطلاعات یونیکد فارسی هیچ مشکلی ندارند و برای کارهایی با وسعت کم و تعداد رکورد پائین یکی از بهترین انتخاب‌ها به‌شمار می‌روند.
نحوه استفاده از SQLite نیز در دات نت بسیار ساده است. اگر با ADO.Net کار کرده باشید، پس از افزودن ارجاعی از اسمبلی System.Data.SQLite.DLL به پروژه و معرفی فضای نام آن به پروژه، تنها کافی است در کدهای قبلی خود برای مثال SqlConnection را به SQLiteConnectionتغییر دهید و امثال آن. یعنی دانش ADO.Net شما در اینجا نیز کاملا قابل استفاده خواهد بود و نیازی نیست مدتی را صرف آشنا شدن با کلاس‌ها و مفاهیم جدید نمائید (البته این تنها زمانی معنا خواهد داشت که به ویزاردها عادت نکرده باشید و کارهای خود را با کد نویسی انجام داده باشید).
تنها یک نکته را باید به‌خاطر داشت و آن هم مربوط است به ساز و کار درونی SQLite . هنگام انجام عملیات update یا insert حتما از transaction استفاده کنید تا سرعت کوئری‌های شما در SQLite به نحو شگفت انگیزی افزایش یابد. مثالی در این مورد را در فایل chm راهنمای SQLite.NET می‌توانید پیدا کنید.

مطلب دیگری که پیش از پرداختن به کد نویسی افزونه باید با آن آشنا شویم، مفهوم smart tags در مجموعه آفیس است که در این پروژه از آن استفاده گردید.
smart tags در مجموعه آفیس برچسب‌هایی هستند که به صورت خودکار توسط یکی از محصولات آفیس مثلا ورد یا اکسل و امثال آن، پس از تشخیص یک کلمه خاص ایجاد می‌شوند و می‌توان اعمالی را به این برچسب ایجاد شده انتساب داد. برای مثال در اینجا امکان جایگزین کردن کلمه فارسی با معادل پارسی در نظر گرفته شد.
ویدیویی در مورد نحوه ایجاد اسمارت تگ‌ها در VS.Net و یا مثالی پیشرفته‌تر در مورد تشخیص دمای فارنهایت در یک متن و ایجاد smart tag مخصوص به آن برای تبدیل به سلسیوس. (از regular expressions جهت یافتن یک الگو در متن استفاده شده است)

در این پروژه، حدود 3800 واژه فارسی به‌ یک smart tag انتساب داده می‌شود (در روال استاندارد ThisAddIn_Startup). سپس در هنگام نمایش آن، معادل پارسی کلمه نیز به منوی باز شده افزوده گشته و در روال رخداد کلیک آن، تعویض کلمه تشخیص داده شده با واژه پیدا شده صورت خواهد گرفت.

در ادامه فرض بر این است که یک پروژه جدید word add-in را در VS.Net ایجاد کرده‌اید و همچنین ارجاعی را به فایل System.Data.SQLite.DLL افزوده‌اید.

using System;
using System.Diagnostics;
using Microsoft.Office.Tools.Word;
using Action = Microsoft.Office.Tools.Word.Action;

private SmartTag _st;
private void init()
{
try
{
//Enable Smart Tags in Word
if (!Application.Options.LabelSmartTags)
{
//ممکن است اسمارت تگ‌ها در ورد غیرفعال باشند. به این صورت می‌شود آنها را فعال کرد
Application.Options.LabelSmartTags = true;
}

_st = new SmartTag(@"www.microsoft.com/Demo#FarsiSmartTag", @"فارسی به پارسی");

//دریافت واژه‌های فارسی از دیتابیس و افزودن خودکار آنها به اسمارت تگ‌ها
if (!DBhelper.AddSmartTagItems(_st, "select distinct farsi from tblFarsiToParsi")) return;

Action stActions = new Action("تبدیل");//تعریف یک اکشن جدید
stActions.Click += stActions_Click;//انتساب روال‌های رخداد گردان
stActions.BeforeCaptionShow += stActions_BeforeCaptionShow;
_st.Actions = new[] { stActions };
VstoSmartTags.Add(_st);//افزودن اسمارت تگ به مجموعه
}
catch (Exception ex)
{
EventLog.WriteEntry("FarsiToParsi", ex.ToString(), EventLogEntryType.Error, 7);
}
}

private void ThisAddIn_Startup(object sender, EventArgs e)
{
init();
}

دو روال رخداد گردان زیر نیز جهت تغییر عنوان پیش فرض به واژه یافته شده در لحظه نمایش منو و روال کلیک نیز ایجاد خواهد شد:

static void stActions_BeforeCaptionShow(object sender, ActionEventArgs e)
{
try
{
Action clickedAction = sender as Action;
if (clickedAction != null)
{
string parsi = DBhelper.FindParsi(e.Text);//معادل پارسی از دیتابیس دریافت می‌شود
clickedAction.Caption = (parsi == string.Empty ? e.Text : parsi);
}
}
catch (Exception ex)
{
EventLog.WriteEntry("FarsiToParsi", ex.ToString(), EventLogEntryType.Error, 7);
}
}

static void stActions_Click(object sender, ActionEventArgs e)
{
try
{
Action clickedAction = sender as Action;
if (clickedAction != null)
{
e.Range.Text = clickedAction.Caption;//جایگزینی متن موجود با عنوانی که پیشتر پارسی شده است
}
}
catch (Exception ex)
{
EventLog.WriteEntry("FarsiToParsi", ex.ToString(), EventLogEntryType.Error, 7);
}
}

نکته‌ای را که در اینجا باید حتما رعایت کرد بحث exception handling‌ است. خصوصا در روال استاندارد ThisAddIn_Startup . اگر در این روال خطایی مدیریت نشده رخ دهد، word افزودنی شما را به صورت غیرفعال به مجموعه اضافه خواهد کرد و فعال سازی بعدی آن پس از اصلاح کد واقعا مشکل خواهد بود. همانطور که ملاحظه می‌کنید تمامی خطاها در event log‌ ویندوز نوشته می‌شوند.
همچنین باید دقت داشت که اگر متغیری در سطح کلاس تعریف نشود به احتمال زیاد تا دقایقی بعد توسط garbage collector به دیار باقی خواهد شتافت (تعریف st_ در اینجا). اینجاست که شاید ساعت‌ها وقت صرف کنید که چرا روال‌های رخ‌داد گردان دیگر اجرا نمی‌شوند. چرا افزونه دیگر کار نمی‌کند.

همین! کل سورس این add-in منهای بحث دریافت اطلاعات از دیتابیس همین بود! وظیفه‌ی تشخیص کلمات معرفی شده به ms-word به‌عهده‌ی خود آن است و این‌کار را نیز به‌خوبی انجام می‌دهد. در گذشته‌های نچندان دور ایجاد یک افزونه برای word واقعا مشکل بود که با این روش بسیاری از موانع برطرف شده است.

کلاس DBHelper که کار دریافت اطلاعات واژه‌ها را از دیتابیس SQLite انجام می‌دهد به شرح زیر است:

using System;
using System.Data.SQLite;
using System.Diagnostics;
using System.Reflection;
using Microsoft.Office.Tools.Word;

namespace Farsi2Parsi
{
class DBhelper
{
#region Methods (2)

// Public Methods (2)

public static bool AddSmartTagItems(SmartTag st, string strSQL)
{
SQLiteDataReader myReader = null;
SQLiteCommand sqlCmd = null;
bool ret = false;
try
{
SQLiteConnection sqlCon = new SQLiteConnection
{
ConnectionString = "Data Source=" + ConStr.ConnectionString
};
sqlCon.Open();
sqlCmd = new SQLiteCommand(strSQL, sqlCon);
myReader = sqlCmd.ExecuteReader();

if (myReader != null)
while (myReader.Read())
{
if (myReader.GetValue(0) != DBNull.Value)
st.Terms.Add(myReader.GetValue(0).ToString());
}

ret = true;
}
catch (Exception ex)
{
EventLog.WriteEntry("FarsiToParsi", ex + "\n" + Environment.CurrentDirectory + "\n" +
Assembly.GetExecutingAssembly().Location, EventLogEntryType.Error, 7);
}
finally
{
if (myReader != null)
myReader.Close();

if (sqlCmd != null)
sqlCmd.Connection.Close();
}
return ret;
}

public static string FindParsi(string farsi)
{
SQLiteDataReader myReader = null;
SQLiteCommand sqlCmd = null;
string ret = string.Empty;
string strSQL = "select parsi from tblFarsiToParsi where farsi='" + farsi.Replace("'", "''") + "'";
try
{
SQLiteConnection sqlCon = new SQLiteConnection
{
ConnectionString = "Data Source=" + ConStr.ConnectionString
};
sqlCon.Open();
sqlCmd = new SQLiteCommand(strSQL, sqlCon);
myReader = sqlCmd.ExecuteReader();

if (myReader != null)
{
myReader.Read(); //اولین مورد کافی است
if (myReader.GetValue(0) != DBNull.Value)
ret = myReader.GetValue(0).ToString();
}
}
catch (Exception ex)
{
EventLog.WriteEntry("FarsiToParsi", ex + "\n" + Environment.CurrentDirectory + "\n" +
Assembly.GetExecutingAssembly().Location, EventLogEntryType.Error, 8);
}
finally
{
if (myReader != null)
myReader.Close();

if (sqlCmd != null)
sqlCmd.Connection.Close();
}
return ret;
}
#endregion Methods
}
}

همانطور که پیشتر نیز عنوان شد اگر با ADO.net آشنایی داشته باشید، هیچ نکته‌ی خاص جدیدی را در اینجا مشاهده نخواهید کرد و تنها یک سری امور روزمره کاری با ADO.net مطرح شده است، باز کردن کانکشن، اجرای کوئری، دریافت اطلاعات و پاکسازی نهایی. (قسمت finally را با استفاده از عبارت using می‌شود حذف کرد)

هنگام نصب برنامه، مسیر پوشه نصب در رجیستری ویندوز توسط نصاب نوشته خواهد شد. از همین مورد برای ایجاد رشته اتصالی به دیتابیس استفاده گردید.

class ConStr
{
public static string ConnectionString
{
get
{
return Microsoft.Win32.Registry.LocalMachine.OpenSubKey("SOFTWARE\\FarsiToParsi").GetValue("folder") + "\\ErrorsBank.sqlite";
}
}
}

سورس کامل این افزونه را به صورت یک پروژه VS.Net 2008 SP1 از اینجا می‌توانید دریافت کنید.
نصاب برنامه با استفاده از NSIS ایجاد شده که در روزی دیگر درباره‌ی آن توضیح خواهم داد.
اگر قصد داشته باشید از روش‌های متداول استفاده کنید، مشاهده ویدیوی زیر توصیه می‌شود:
http://msdn.microsoft.com/en-us/office/bb851702.aspx

برای توزیع این نوع افزونه‌ها علاوه بر دات نت فریم ورک، به چهار به روز رسانی دیگر نیز نیاز خواهد بود:
به روز رسانی نصاب ویندوز (که احتمالا نصب هست)
WindowsInstaller-KB893803-v2-x86.exe
Microsoft Office System Update: Redistributable Primary Interop Assemblies :
o2007pia.msi
نصب vsto و همچنین sp1 آن
vstor30.exe
vstor30sp1-KB949258-x86.exe

این موارد را من در بسته به روز رسانی سیستم قرار داده‌ام که به صورت خودکار و یکی پس از دیگری اجرا و نصب خواهند شد.
پس از آن با کلیک بر روی فایلی با پسوند vsto که در پوشه build برنامه موجود است، می‌توان افزونه را نصب کرد (click once installation).




سایر اطلاعات در مورد پروژه‌های VSTO را می‌توان از طریق وبلاگ رسمی آنها دنبال کرد:
http://blogs.msdn.com/vsto/

ایده‌های دیگری را هم در همین رابطه می‌توان پیاده سازی کرد. برای مثال درست کردن یک افزونه برای بررسی آئین نگارش فارسی در متون word. دقیقا با همین روش قابل پیاده سازی است و یا ایجاد غلط یاب بهتری نسبت به آن‌چه که هم اکنون برای آفیس 2003 توسط مایکروسافت ارائه شده است (این غلط یاب با صفحه کلید استاندارد تایپ ایران همخوانی ندارد، به همین جهت با استقبال نیز مواجه نشد).


مطالب
استفاده از خواص راهبری در Entity framework بجای Join نویسی
یکی از مزایای مهم استفاده از Entity framework، خواص راهبری (navigation properties) آن هستند که امکان تهیه کوئری‌های بین جداول را به سادگی و به نحوی منطقی فراهم می‌کنند.
برای مثال دو جدول شهر‌ها و افراد را درنظر بگیرید. مقصود از تعریف جدول شهر‌ها در اینجا، مشخص سازی محل تولد افراد است:
    public class Person
    {
        public int Id { get; set; }
        public string Name { get; set; }

        [ForeignKey("BornInCityId")]
        public virtual City BornInCity { get; set; }
        public int BornInCityId { get; set; }
    }

    public class City
    {
        public int Id { get; set; }
        public string Name { get; set; }

        public virtual ICollection<Person> People { get; set; }
    }
در ادامه این کلاس‌ها را در معرض دید EF Code first قرار داده:
    public class MyContext : DbContext
    {
        public DbSet<City> Cities { get; set; }
        public DbSet<Person> People { get; set; }
    }


و همچنین تعدادی رکورد آغازین را نیز به جداول مرتبط اضافه می‌کنیم:
    public class Configuration : DbMigrationsConfiguration<MyContext>
    {
        public Configuration()
        {
            AutomaticMigrationsEnabled = true;
            AutomaticMigrationDataLossAllowed = true;
        }

        protected override void Seed(MyContext context)
        {
            var city1 = new City { Name = "city-1" };
            var city2 = new City { Name = "city-2" };
            context.Cities.Add(city1);
            context.Cities.Add(city2);

            var person1 = new Person { Name = "user-1", BornInCity = city1 };
            var person2 = new Person { Name = "user-2", BornInCity = city1 };
            context.People.Add(person1);
            context.People.Add(person2);

            base.Seed(context);
        }
    }
در این حالت برای نمایش لیست نام افراد به همراه محل تولد آن‌ها، بنابر روال سابق SQL نویسی، نوشتن کوئری LINQ زیر بسیار متداول است:
    public static class Test
    {
        public static void RunTests()
        {
            Database.SetInitializer(new MigrateDatabaseToLatestVersion<MyContext, Configuration>());

            using (var context = new MyContext())
            {
                var peopleAndCitiesList = from person in context.People
                           join city in context.Cities
                           on person.BornInCityId equals city.Id
                           select new
                           {
                              PersonName = person.Name,
                              CityName = city.Name
                           };

                foreach (var item in peopleAndCitiesList)
                {
                    Console.WriteLine("{0}:{1}", item.PersonName, item.CityName);
                }
            }
        }
    }
که حاصل آن اجرای کوئری ذیل بر روی بانک اطلاعاتی خواهد بود:
SELECT 
          [Extent1].[BornInCityId] AS [BornInCityId], 
          [Extent1].[Name] AS [Name], 
          [Extent2].[Name] AS [Name1]
FROM  [dbo].[People] AS [Extent1]
INNER JOIN [dbo].[Cities] AS [Extent2] ON [Extent1].[BornInCityId] = [Extent2].[Id]
این نوع کوئری‌های join دار را به نحو ساده‌تری نیز می‌توان در EF با استفاده از خواص راهبری و بدون join نویسی مستقیم تهیه کرد:
var peopleAndCitiesList = context.People
                                  .Select(person => new
                                                         {
                                                             PersonName = person.Name,
                                                             CityName = person.BornInCity.Name
                                                         });
که دقیقا همان خروجی SQL یاد شده را تولید می‌کند.

مثال دوم:
می‌خواهیم لیست شهرها را بر اساس تعداد کاربر متناظر به صورت نزولی مرتب کنیم:
var citiesList = context.Cities.OrderByDescending(x => x.People.Count());
foreach (var item in citiesList)
{
    Console.WriteLine("{0}", item.Name);
}
همانطور که مشاهده می‌کنید از خواص راهبری در قسمت order by هم می‌شود استفاده کرد. خروجی SQL کوئری فوق به صورت زیر است:
SELECT 
[Project1].[Id] AS [Id], 
[Project1].[Name] AS [Name]
FROM ( SELECT 
        [Extent1].[Id] AS [Id], 
        [Extent1].[Name] AS [Name], 
        (SELECT 
                COUNT(1) AS [A1]
                FROM [dbo].[People] AS [Extent2]
                WHERE [Extent1].[Id] = [Extent2].[BornInCityId]) AS [C1]
        FROM [dbo].[Cities] AS [Extent1]
)  AS [Project1]
ORDER BY [Project1].[C1] DESC

مثال سوم:
در ادامه قصد داریم لیست شهرها را به همراه تعداد نفرات متناظر با آن‌ها نمایش دهیم:
 var peopleAndCitiesList = context.Cities
                                     .Select(city => new
                                                 {
                                                     InUseCount = city.People.Count(),
                                                     CityName = city.Name
                                                 });

foreach (var item in peopleAndCitiesList)
{
     Console.WriteLine("{0}:{1}", item.CityName, item.InUseCount);
}
در اینجا از خاصیت راهبری People برای شمارش تعداد اعضای متناظر با هر شهر استفاده شده است.
خروجی SQL کوئری فوق به نحو ذیل است:
SELECT 
[Extent1].[Id] AS [Id], 
(SELECT 
        COUNT(1) AS [A1]
        FROM [dbo].[People] AS [Extent2]
        WHERE [Extent1].[Id] = [Extent2].[BornInCityId]) AS [C1], 
[Extent1].[Name] AS [Name]
FROM [dbo].[Cities] AS [Extent1]
مطالب
شروع به کار با EF Core 1.0 - قسمت 10 - استفاده از امکانات بومی بانک‌های اطلاعاتی
در قسمت بعد، ارتباطات self referencing را بررسی خواهیم کرد و چون EF Core هیچ راه حل بهینه‌ای را برای کوئری گرفتن از این نوع روابط سلسله مراتبی ارائه نمی‌دهد (درEF 6.x نیز به همین ترتیب)، نیاز است مستقیما SQL نویسی کرد. به همین جهت در این قسمت نحوه‌ی نوشتن کوئری‌های مستقیم SQL و اجرای آن‌ها را در EF Core بررسی می‌کنیم.


اجرای کوئری‌های خام SQL بر روی بانک اطلاعاتی، توسط EF Core

گاهی از اوقات نیاز به استفاده‌ی قابلیت خاصی از بانک اطلاعاتی مدنظر وجود دارد که توسط LINQ پشتیبانی نمی‌شود و یا کوئری SQL حاصل از LINQ to Entities آنچنان بهینه نیست. در یک چنین حالاتی راهی بجز نوشتن کوئر‌ی‌های خام SQL وجود ندارد. امکان اجرای یک چنین کوئری‌هایی توسط EF Core پیش بینی شده‌است؛ اما با این محدودیت‌ها:
 - خروجی کوئری SQL، تنها باید معادل یکی از کلاس‌های موجودیت‌های شما باشد. قرار است این محدودیت در نگارش 1.1 برطرف شود.
 - کوئری SQL نوشته شده باید تمام خواص موجودیتی را که قرار است به آن نگاشت شود، بازگشت دهد.
 - نام ستون‌های بازگشت داده شده‌ی توسط کوئری SQL باید با نام خواص موجودیت در حال کار، یکی باشند و برخلاف EF 6.x، از یک چنین عدم تطابق‌هایی صرفنظر نخواهد شد.
 -  کوئری SQL نوشته شده نباید به همراه اطلاعات ارتباطات موجودیت‌ها باشد.

در اینجا برای نوشتن کوئری‌های خام SQL می‌توان از متد FromSql مرتبط با یکی از DbSetهای برنامه استفاده کرد:
var blogs = context.Blogs
    .FromSql("SELECT * FROM dbo.Blogs")
    .ToList();
و یا حتی می‌توان از رویه‌ی ذخیره شده‌ای استفاده کرد که خروجی ستون‌های آن، معادل تمام خواص کلاس Blog باشد:
var blogs = context.Blogs
  .FromSql("EXECUTE dbo.GetMostPopularBlogs")
  .ToList();

بنابراین رفتار EF Core اندکی متفاوت است با EF 6.x. در اینجا اگر می‌خواهید از عبارت SQL خود خروجی بگیرید، باید از یکی از DbSetهای خود شروع کنید و متد FromSql را بر روی آن فراخوانی نمائید. همچنین کوئری نوشته شده باید اولا تمام ستون‌های آن DbSet رابازگشت دهد و به علاوه این ستون‌ها دقیقا با نام‌های خواص آن کلاس، تطابق داشته باشند.
علت این مسایل نیز به این دلیل است که بتوان نتیجه‌ی کوئری را به صورت خودکار وارد سیستم change tracking کرد و همچنین کوئری‌های ترکیبی LINQ را نیز در اینجا فعال کرد.


ارسال پارامترها به کوئری‌های خام SQL

تنها حالتی در EF Core که مستعد به حملات تزریق SQL است، دقیقا همین مورد دور شدن از LINQ و نوشتن عبارات مستقیم SQL است. در اینجا برای نوشتن کوئری‌های پارامتری دو حالت پیش بینی شده‌است:
الف) روش parameter place holders
در اینجا متد FromSql، بسیار شبیه به متد String.Format است، اما در عمل اینطور نیست و تمام place holders آن به صورت خودکار تبدیل به پارامتر می‌شوند:
var user = "johndoe";

var blogs = context.Blogs
  .FromSql("EXECUTE dbo.GetMostPopularBlogsForUser {0}", user)
  .ToList();
ب) روش ساخت دستی DbParameterها
اگر می‌خواهید از پارامترهای نام دار استفاده کنید، با وهله‌ای از SqlParameter شروع کرده و سپس آن‌را به متد FromSql ارسال کنید:
var user = new SqlParameter("user", "johndoe");
var blogs = context.Blogs
  .FromSql("EXECUTE dbo.GetMostPopularBlogsForUser @user", user)
  .ToList();
و یا این حالت را به شکل ساده شده‌ی ذیل نیز می‌توان مورد استفاده قرار داد:
 var results = _context.Contacts.FromSql(
@"SELECT Id, Name Address, City, State, Zip 
    FROM Contacts 
    WHERE Name IN (@p0, @p1)", name1, name2);
که در اینجا p0@ به name1 و p1@ به name2 نگاشت خواهد شد.
مزیت کار کردن با SqlParameter این است که می‌توان برای مثال Direction و SqlDbType را نیز صریحا ذکر کرد (بسته به نوع پارامترهای رویه‌ی ذخیره شده):
var nameParameter = new SqlParameter
{
  ParameterName = "@name",
  Value = "doc",
  Direction = ParameterDirection.Input,
  SqlDbType = SqlDbType.NVarChar
};


امکان ترکیب کوئری‌های SQL و LINQ نیز پیش بینی شده‌است

در کوئری ذیل، قسمت select از جدولی به صورت SQL و قسمت where و order by آن توسط LINQ تهیه شده‌اند که در نهایت به یک کوئری ترجمه شده و بر روی بانک اطلاعاتی اجرا می‌شوند.
یک مثال جالب آن، امکان کوئری گرفتن از Table Value Function‌ها و سپس ترکیب آن‌ها با LINQ است (این ترکیب، تنها یک کوئری SQL نهایی را تولید می‌کند):
var posts = context.Posts
  .FromSql("SELECT * FROM dbo.GetMatchingPostByTitle({0})", searchTerm)
  .Where(p => p.BlogId == 1)
  .OrderByDescending(p => p.CreateDate)
  .ToList();


واکشی ارتباطات یک موجودیت توسط SQL و LINQ

در ابتدای بحث در قسمت محدودیت‌های کوئری‌های SQL نوشته شده، ذکر شد «کوئری SQL نوشته شده نباید به همراه اطلاعات ارتباطات موجودیت‌ها باشد». برای رفع این محدودیت می‌توان از ترکیب SQL و LINQ به صورت ذیل استفاده کرد:
var searchTerm = ".NET";
var blogs = context.Blogs
  .FromSql("SELECT * FROM dbo.SearchBlogs {0}", searchTerm)
  .Include(b => b.Posts)
  .ToList();
در اینجا برای واکشی ارتباطات یک موجودیت از متد Include استفاده شده‌است.


اجرای عبارات SQL، بدون بازگشت مقداری

تا اینجا در مورد عبارات SQL از نوع Select و یا اجرای رویه‌های ذخیره شده، بحث شد. برای اجرای عبارات SQL ایی مانند update و delete می‌توان از متد ExecuteSqlCommand مربوط به  context.Database استفاده کرد:
  context.Database.ExecuteSqlCommand("UPDATE dbo.People SET FirstName = 'Jane' WHERE PersonId = 30");
و یا برای ارسال پارامترها به آن می‌توان به این صورت عمل کرد (اجرای یک رویه‌ی ذخیره شده با دو پارامتر ارسالی به آن):
context.Database.ExecuteSqlCommand("usp_CreateShipper @p0, @p1",
  parameters: new[] { "hello", "world" });


اجرای عبارات SQL و دریافت خروجی‌هایی به غیر از موجودیت‌های برنامه

در ابتدا بحث عنوان شد که محدودیت فعلی کوئری‌های FromSQL که می‌توانند خروجی را نیز ارائه دهند، مقید بودن آن‌ها به DbSet در حال استفاده است و محدود بودن آن‌ها به خواص کلاس متناظر تعریف شده. در این حالت اگر بخواهیم یک محاسبه‌ی عددی را بازگشت دهیم چه باید کرد؟
متد ExecuteSqlCommand تنها وضعیت نهایی اجرای عملیات را بازگشت می‌دهد و FromSQL مقید است به DbSet متناظر. برای رفع این محدودیت‌ها می‌توان مستقیما به DbConnection دسترسی یافت و سپس کوئری گرفت؛ به نحو ذیل:
using (var connection = context.Database.GetDbConnection())
{
    connection.Open();
 
    using (var command = connection.CreateCommand())
    {
        command.CommandText = "SELECT COUNT(*) FROM Contacts";
        var result = command.ExecuteScalar().ToString();
    }
}
به عبارتی در اینجا امکان بازگشت به حالت ADO.NET خام نیز پیش بینی شده‌است.