نظرات مطالب
Blazor 5x - قسمت 14 - کار با فرم‌ها - بخش 2 - تعریف فرم‌ها و اعتبارسنجی آن‌ها
نحوه نمایش مقدار Display attribute پراپرتی‌ها در تگ‌های Label با استفاده از کامپوننت‌های جنریک

در ASP.NET Core اگه بخوایم Display یک پراپرتی رو نمایش بدیم به این صورت عمل میکنیم:
@model ProjectName.ViewModels.Identity.RegisterViewModel
<label asp-for="PhoneNumber"></label>
در حال حاضر چنین قابلیتی به صورت توکار در Blazor وجود ندارد، برای اینکه این قابلیت رو با استفاده از کامپوننت‌ها پیاده سازی کنیم میتوان از یک کامپوننت جنریک استفاده کرد (اطلاعات بیشتر در مورد کامپوننت‌های جنریک):
@using System.Reflection
@using System.Linq.Expressions
@using System.ComponentModel.DataAnnotations
@typeparam T
@if (ChildContent is null)
{
    <label>@Label</label>
}
else
{
    <label>
        @Label
        @ChildContent
    </label>
}
@code {

    [Parameter, EditorRequired]
    public Expression<Func<T>> DisplayNameFor { get; set; } = default!;

    [Parameter]
    public RenderFragment? ChildContent { get; set; }

    private string Label => GetDisplayName();

    private string GetDisplayName()
    {
        var expression = (MemberExpression)DisplayNameFor.Body;
        var value = expression.Member.GetCustomAttribute(typeof(DisplayAttribute)) as DisplayAttribute;
        return value?.Name ?? expression.Member.Name;
    }
}

نحوه استفاده:
private LoginDto Login { get; } = new();
<CustomDisplayName DisplayNameFor="@(() => Login.UserName)" />
همچنین میتوان ChildContent رو که یک RenderFragment است مقداری دهی کرد که در کنار Display، مقدار ChildContent رو هم نمایش بده.
<CustomDisplayName DisplayNameFor="@(() => Login.UserName)">
    <span class="text-danger">(*)</span>
</CustomDisplayName>

نحوه استفاده در پروژه‌های چند زبانه
کامپوننت فوق برای استفاده در پروژه چند زبانه باید به صورت زیر تغییر پیدا کنه:
@using System.Reflection
@using System.Linq.Expressions;
@using System.ComponentModel.DataAnnotations;
@typeparam T
@if (ChildContent == null)
{
    <label>@Label</label>
}
else
{
    <label>
        @Label
        @ChildContent
    </label>
}
@code {

    [Parameter]
    public Expression<Func<T>> DisplayNameFor { get; set; } = default!;

    [Parameter]
    public RenderFragment? ChildContent { get; set; }

    [Inject]
    public IStringLocalizerFactory LocalizerFactory { get; set; } = default!;

    private string Label => GetDisplayName();

    private string GetDisplayName()
    {
        var expression = (MemberExpression)DisplayNameFor.Body;
        var displayAttribute = expression.Member.GetCustomAttribute(typeof(DisplayAttribute)) as DisplayAttribute;
        if (displayAttribute is {ResourceType: not null })
        {
            // Try to dynamically create an instance of the specified resource type
            var resourceType = displayAttribute.ResourceType;
            var localizer = LocalizerFactory.Create(resourceType);

            return localizer[displayAttribute.Name ?? expression.Member.Name];
        }
        return displayAttribute?.Name ?? expression.Member.Name;
    }
}
برای اتریبیوت Display هم باید مقدار ResourceType مقدار دهی شود:
public class LoginDto
{
    [Display(Name = nameof(LoginDtoResource.UserName), ResourceType = typeof(LoginDtoResource))]
    [Required]
    [MaxLength(100)]
    public string UserName { get; set; } = default!;

    //...
}

LoginDtoResource یک فایل Resource است که باید با باز کردنش در ویژوال استودیو، Access modifier اونو به public تغییر بدید.
نحوه افزودن کلاس به Label ( ساده سازی تعاریف ویژگی‌های المان‌ها )
افزودن یک دیکشنری به کامپوننت:
[Parameter(CaptureUnmatchedValues = true)]
public Dictionary<string, object> InputAttributes { get; set; } = new();
استفاده از InputAttributes در تگ Label:
@if (ChildContent is null)
{
    <label @attributes="InputAttributes">
        @Label
    </label>
}
else
{
    <label @attributes="InputAttributes">
        @Label
        @ChildContent
    </label>
}
الان میتونیم هر تعداد اتریبیوتی رو به کامپوننت پاس بدیم:
<CustomDisplayName DisplayNameFor="@(() => Login.UserName)" class="form-label" id="test" for="UserName" />
مطالب
کنترل دسترسی‌ها در Angular با استفاده از Ng2Permission
سناریویی را در نظر بگیرید که در آن بعد از احراز هویت کاربر، لیست دسترسی‌هایی را که کاربر به بخش‌های مختلف خواهد داشت، از سرور دریافت می‌کند. به عنوان مثال کل دسترسی‌های موجود در سیستم به شرح زیر است:
  1. ViewUsers 
  2. CreateUser 
  3. EditUser 
  4. DeleteUser 
حالا فرض کنید، کاربر X بعد از احراز هویت، از لیست دسترسی‌های موجود، تنها دسترسی ViewUsers و EditUser را دریافت می‌کند. یعنی تنها مجاز به مشاهده‌ی لیست کاربران و ویرایش کردن آنها می‌باشد.
در اینجا جهت جلوگیری از دسترسی به ویرایش کاربر، با استفاده از یک Router guard سفارشی می‌توان مسیر users/edit را برای کاربر غیر قابل استفاده کرد؛ به نحوی که اگر کاربر وارد شده مجوز EditUser را نداشت، این مسیر غیر قابل دسترسی باشد. 
از طرفی صفحه‌ی ViewUsers، برای کاربری با تمامی دسترسی‌ها، به شکل زیر خواهد بود: 


همانطور که مشاهده می‌کنید، المنت‌هایی در صفحه وجود دارند که کاربر X نباید آنها را مشاهده کند. از جمله دکمه حذف کاربر و دکمه ایجاد کاربر. برای مخفی کردن آنها چه راه‌حلی را می‌توان ارائه داد؟ شاید بخواهید برای اینکار از ngIf* استفاده کنید. برای اینکار کافی است دست بکار شوید تا مشکلاتی را که در این روش به آنها بر می‌خورید، متوجه شوید. از جمله این مشکلات می‌توان به پیچیدگی بسیار زیاد و وجود کدهای تکراری در هر کامپوننت اشاره کرد (در بهترین حالت هر کامپوننت باید سرویس حاوی دسترسی‌ها را در خود تزریق کرده و با استفاده از توابعی، وجود یا عدم وجود دسترسی را بررسی کند). 

راه‌حل بهتر، استفاده از یک Directive سفارشی است. همچنین ماژول  Ng2Permission  علاوه بر فراهم کردن Directive جهت مدیریت المنت‌های روی صفحه، امکاناتی را جهت نگهداری و تعریف دسترسی‌های جدید و همچنین محافظت از Routeها فراهم کرده است. این ماژول الهام گرفته از ماژول  angular-permission می‌باشد.

کافی است با استفاده از دستور زیر این ماژول را نصب کنید: 

npm install angular2-permission --save

بعد از نصب، ماژول Ng2Permission را در قسمت imports در ماژول اصلی برنامه، اضافه کنید. 

import { Ng2Permission } from 'angular2-permission';
@NgModule({
  imports: [
    Ng2Permission
  ]
})


مدیریت دسترسی‌ها

 برای مدیریت دسترسی‌های کاربر، از سرویس PermissionService، در هرجایی از برنامه می‌توانید استفاده کنید. این سرویس دارای متدهای زیر است.:
توضیحات  امضاء 
 تعریف دسترسی‌های جدید   define(permissions: Array<string>): void
 افزودن دسترسی جدید   add(permission: string ) : void 
 حذف دسترسی مشخص شده   remove(permission: string ) : void 
 برسی اینکه دسترسی قبلا تعریف شده است؟   hasDefined( permission : string ) : boolean 
 برسی اینکه حداقل یکی از دسترسی‌های ورودی قبلا تعریف شده است؟   hasOneDefined(permissions: Array < string > ) : boolean 
 حذف تمامی دسترسی‌ها   clearStore( ) : void 
 دریافت تمامی دسترسی‌های تعریف شده   get store ( ) : Array < string>
 Emitter جهت تغییر در دسترسی‌ها  get permissionStoreChangeEmitter ( ) : EventEmitter< an y>

برای مثال جهت تعریف دسترسی‌های جدید، کافی است سرویس PermissionService را تزریق کرده و با استفاده از متدهای define اقدام به اینکار کنید: 

import { PermissionService } from 'angular2-permission';
@Component({
    […]
})
export class LoginComponent implements OnInit {
    constructor(private _permissionService: PermissionService) { 
        this._permissionService.define(['ViewUsers', 'CreateUser', 'EditUser', 'DeleteUser']);
    }
}

آنچه که واضح است، این است که لیست دسترسی‌ها می‌توانند از سمت سرور تامین شوند.

 

محافظت از مسیرهای تعریف شده

 بعد از تعریف دسترسی‌ها، برای محافظت از مسیر‌های غیر مجاز برای کاربر می‌توانید از PermissionGuard به شکل زیر استفاده کنید: 
import { PermissionGuard, IPermissionGuardModel } from 'angular2-permission';
[…]
const routes: Routes = [
    {
        path: 'login',
        component: LoginComponent,
        children: []
    },
    {
        path: 'users',
        component: UserListComponent,
        canActivate: [PermissionGuard],
        data: {
            Permission: {
                Only: ['ViewUsers'],
                RedirectTo: '403'
            } as IPermissionGuardModel
        },
        children: []
    },
    {
        path: 'users/create',
        component: UserCreateComponent,
        canActivate: [PermissionGuard],
        data: {
            Permission: {
                Only: ['CreateUser'],
                RedirectTo: '403'
            } as IPermissionGuardModel
        },
        children: []
    },
    {
        path: '403',
        component: AccessDeniedComponent,
        children: []
    }
];

@NgModule({
    imports: [RouterModule.forRoot(routes)],
    exports: [RouterModule]
})
export class AppRoutingModule { }
همانطور که مشاهده می‌کنید کافی است canActivate در هر Route را به PermissionGuard تنظیم کنید. همچنین در data از طریق کلید Permission، تنظیمات این Guard را مشخص کنید. کلید Permission در data یک شیء از نوع IPermissionGuardModel را دریافت خواهد کرد که حاوی خصوصیات زیر است:
 
توضیحات     خصوصیت 
 فقط دسترسی‌های تعریف شده در این قسمت، امکان پیمایش به این مسیر را خواهند داشت.   Only 
 تمامی دسترسی‌های تعریف شده، به جز دسترسی‌های تعریف شده در این قسمت، امکان پیمایش به این مسیر را خواهند داشت.   Except 
 در صورتیکه تقاضای غیر مجازی جهت پیمایش به این مسیر صادر شد، کاربر را به این مسیر هدایت می‌کند.   RedirectTo 

نکته ۱: مقدار دهی همزمان Only و Except مجاز نیست.
نکته ۲: ذکر چند دسترسی در هر یک از خصوصیت‌های Only و Except معنی «یا منطقی» دارد. مثلا در قطعه کد زیر، اگر دسترسی Admin باشد «یا» دسترسی CreateUser باشد امکان مشاهده پیمایش صفحه وجود خواهد داشت. 
{
    path: 'users/create',
    component: UserCreateComponent,
    canActivate: [PermissionGuard],
    data: {
        Permission: {
            Only: ['Admin', 'CreateUser'],
            RedirectTo: '403'
        } as IPermissionGuardModel
    },
    children: []
}

محافظت از المنت‌های صفحه

 جهت محافظت از المنت‌های موجود در صفحه، ماژول Ng2Permission دایرکتیوهایی را برای این منظور تدارک دیده است: 
 توضیحات  Input type     Directive 
 فقط دسترسی‌های تعریف شده در این دایرکتیو امکان مشاهده (به صورت پیش فرض) المنت را دارند.   Arrayy<string>   hasPermission 
 تمامی دسترسی‌های موجود، به جز دسترسی‌های تعریف شده در این دایرکتیو امکان مشاهده (به صورت پیش فرض) المنت را دارند.   Array<string>   exceptPermission
 استراتژی برخورد با المنت، هنگامیکه کاربر دسترسی به المنت دارد.   string | Function   onAuthorizedPermission 
 استراتژی برخورد با المنت، هنگامیکه کاربر دسترسی به المنت را ندارد.  string | Function 
 onUnauthorizedPermission 

در مثال زیر فقط کاربرانی که دسترسی DeleteUser را داشته باشند، امکان مشاهده دکمه حذف را خواهند داشت.
<button type="button" [hasPermission]="['DeleteUser']">
  <span aria-hidden="true"></span>
  Delete
</button>

در صورتیکه بیش از یک دسترسی مد نظر باشد، با کاما از هم جدا خواهند شد.

<button type="button" [hasPermission]="[ 'Admin', 'DeleteUser']">
  <span aria-hidden="true"></span>
  Delete
</button>
در مثال بالا درصورتیکه کاربر دسترسی Admin « یا » دسترسی DeleteUser را داشته باشد، امکان مشاهده (به صورت پیش فرض) المنت را خواهد داشت. مثال زیر یعنی تمامی کاربران با هر دسترسی امکان مشاهده المنت را خواهند داشت؛ بجز دسترسی GeustUser. 
<button type="button" [exceptPermission]="['GeustUser']">
  <span aria-hidden="true"></span>
  Delete
</button>
به صورت پیش فرض هنگامیکه کاربری دسترسی به المنتی را نداشته باشد، دایرکتیو، این المنت را مخفی خواهد کرد (با تنظیم استایل display به none). شاید شما بخواهید بجای مخفی/نمایش المنت، مثلا از فعال/غیرفعال کردن المنت استفاده کنید. برای این کار از خصوصیت onAuthorizedPermission و onUnauthorizedPermission به شکل زیر استفاده کنید:
<button type="button" 
  [hasPermission]="['GeustUser']"
  onAuthorizedPermission="enable"
  onUnauthorizedPermission="disable">
  <span aria-hidden="true"></span>
  Delete
</button>
تمامی استراتژی‌های از قبل تعریف شده و قابل استفاده برای خصوصیت onAuthorizedPermission و onUnauthorizedPermission به شرح زیر است:
 رفتار   مقدار 
 حذف خصوصیت disabled از المنت   enable 
افزودن خصوصیت disabled به المنت     disable 
 تنظیم استایل display به inherit   show 
 تنظیم استایل display به none   hide 

در صورتیکه هیچ‌کدام از این استراتژی‌ها، پاسخگوی نیاز شما جهت برخورد با المنت نبود، می‌توانید بجای ارسال یک رشته ثابت به خصوصیت onAuthorizedPermission و onUnauthorizedPermission، یک تابع را ارسال کنید تا عملی که می‌خواهید، بر روی المنت انجام دهد. به عنوان مثال می‌خواهیم در صورتیکه کاربر مجاز به استفاده از المنتی نبود، المنت را از طریق تنظیم استایل visibility به hidden، مخفی کنیم و در صورتیکه کاربر مجاز به استفاده از المنت بود، استایل visibility به inherit تنظیم شود. 
با این فرض، کدهای کامپوننت به شکل زیر:
@Component({
    selector: 'app-user-list',
    templateUrl: './user-list.component.html',
    styleUrls: ['./user-list.component.css']
})
export class UserListComponent {

  constructor() { }

  OnAuthorizedPermission(element: ElementRef) {
    element.nativeElement.style.visibility ="inherit";
  }

  OnUnauthorizedPermission(element: ElementRef) {
    element.nativeElement.style.visibility = "hidden";    
  }
}
و تگهای Html زیر: 
<button 
  [hasPermission]="['CreateUser']"
  [onAuthorizedPermission]="OnAuthorizedPermission"
  [onUnauthorizedPermission]="OnUnauthorizedPermission">
  <span aria-hidden="true"></span>
  Add New User
</button>
نکته:  هر تغییر در لیست دسترسی‌ها در لحظه سبب اجرای دوباره دایرکتیوها خواهد شد و تغییرات، در همان لحظه در لایه نمایش قابل مشاهده خواهند بود. 
مطالب
LocalDB FAQ
SQL Server Express LocalDB یا به صورت خلاصه LocalDB، یک بانک اطلاعاتی‌است که به صورت متصل به پروسه‌ی برنامه‌ی جاری اجرا می‌شود؛ برخلاف رویه‌ی متداول بانک‌های اطلاعاتی که به صورت یک سرویس مستقل اجرا می‌شوند. هدف آن، جایگزین کردن نگارش Express نیست و بیشتر حجم کم و سهولت توزیع آن مدنظر بوده‌است. برای مثال نگارش Express به صورت یک سرویس مجزا و مستقل بر روی سیستم نصب می‌شود؛ اما LocalDB به همراه و متصل به برنامه‌ی نوشته شده، اجرا می‌شود:


اگر به تصویر فوق دقت کنید، یک child process جدید به نام sqlservr.exe نیز به همراه برنامه‌ی آزمایشی ما به صورت خودکار اجرا شده‌است. این child process به همراه پارامترهای ذیل است (که توسط NET Framework. مقدار دهی می‌شوند و مدیریت نهایی آن خودکار است):
 "C:\Program Files\Microsoft SQL Server\120\LocalDB\Binn\\sqlservr.exe"   
-c -SMSSQL12E.LOCALDB
-sLOCALDB#5657074F
-d"C:\Users\Vahid\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances\MSSQLLocalDB\master.mdf"
-l"C:\Users\Vahid\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances\MSSQLLocalDB\mastlog.ldf"
-e"C:\Users\Vahid\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances\MSSQLLocalDB\error.log"
بنابراین LocalDB برخلاف SQL Server CE، یک بانک اطلاعاتی in-process نیست و به صورت یک پروسه‌ی مجزا اجرا می‌شود. زمانیکه از SQL Server CE استفاده می‌شود، موتور این بانک اطلاعاتی چند فایل DLL بیشتر نیستند و نهایتا اجرای آن داخل پروسه‌ی برنامه‌ی ما و همانند اجرای سایر DLLهای متصل و مورد استفاده‌ی به آن است.
اما LocalDB یک بانک اطلاعاتی user-mode است و در پروفایل کاربر جاری سیستم اجرا می‌شود. این بانک اطلاعاتی یک بار بر روی سیستم نصب می‌شود و در هر برنامه‌ای که از آن استفاده می‌کنید، یک child process مجزای خاص خودش را (sqlservr.exe) اجرا خواهد کرد. اجرا و خاتمه‌ی این child processها نیز خودکار هستند و نیازی به دخالت مستقیم برنامه ندارند.
البته به نظر توسعه‌ی SQL Server CE متوقف شده‌است و دیگر پشتیبانی نمی‌شود. بنابراین گزینه‌ی ترجیح داده شده‌ی برای کارهایی با حجم‌های بانک اطلاعاتی زیر 10 گیگابایت ، می‌تواند LocalDB باشد. به علاوه اینکه قابلیت‌های T-SQL بیشتری را نیز پشتیبانی می‌کند و همچنین پشتیبانی منظمی نیز از آن وجود دارد. برای مثال پیش نمایش نگارش 2016 آن نیز موجود است.

در ادامه، یک سری پرسش و پاسخ متداول جهت کار با LocalDB را مرور خواهیم کرد.


محل دریافت آخرین نگارش مستقل آن کجاست؟

همانطور که عنوان شد، یکی از مهم‌ترین اهداف LocalDB، سهولت توزیع آن است و عدم نیاز به یک Admin سیستم، برای نصب و نگهداری آن. نگارش 2014 SP1 آن‌را از آدرس ذیل می‌توانید دریافت کنید:
https://www.microsoft.com/en-us/download/details.aspx?id=46697

در اینجا نسخه‌های متعددی وجود دارند. برای مثال اگر سیستم شما 64 بیتی است، تنها نیاز است ENU\x64\SqlLocalDB.msi را دریافت و نصب کنید:



پارامترهای نصب خاموش آن برای توزیع ساده‌ی برنامه کدامند؟

اگر می‌خواهید نصاب LocalDB را به همراه setup برنامه‌ی خود توزیع کنید، می‌توانید روش توزیع خاموش را با ذکر پارامترهای ذیل، مورد استفاده قرار دهید:
 msiexec /i SqlLocalDB.msi /qn IACCEPTSQLLOCALDBLICENSETERMS=YES


رشته‌ی اتصالی مخصوص آن کدام است؟

  <connectionStrings>
    <add name="Sample35Context"
        connectionString="Data Source=(LocalDB)\MSSQLLocalDB;AttachDbFilename=|DataDirectory|\test.mdf;Integrated Security=True;"
        providerName="System.Data.SqlClient" />
  </connectionStrings>
اگر نگارش 2014 SP1 آن‌را نصب کرده باشید، رشته‌ی اتصالی فوق، تمام آن‌چیزی است که برای شروع به کار با آن، نیاز دارید و دارای دو قسمت مهم است:
الف) ذکر وهله‌ی مدنظر
در اینجا وهله‌ی MSSQLLocalDB ذکر شده‌است؛ اما چه وهله‌هایی بر روی سیستم نصب هستند و چطور می‌توان وهله‌ی دیگری را ایجاد کرد؟ برای این منظور، به پارامترهای sqlservr.exe ابتدای بحث دقت کنید. اکثر آن‌ها به پوشه‌ی ذیل اشاره می‌کنند:
 C:\Users\your_user_name_here\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances
با یک چنین محتوایی

در این پوشه، وهله‌‌های موجود و نصب شده‌ی بر روی سیستم شما نمایش داده می‌شوند که یکی از آن‌ها را می‌توانید در رشته‌ی اتصالی فوق ذکر کنید.
به علاوه، این لیست را توسط برنامه‌ی کمکی SqlLocalDB.exe، به همراه پارامتر info یا i نیز می‌توانید دریافت و بررسی کنید:


برنامه‌ی کمکی SqlLocalDB.exe به همراه نصاب LocalDB، نصب می‌شود و توسط آن می‌توان نگارش‌های مختلف نصب شده‌را با پارامتر v و وهله‌ی مختلف موجود را با پارامتر i مشاهده کرد.
همچنین اگر می‌خواهید وهله‌ی جدیدی را بجز وهله‌ی پیش فرض MSSQLLocalDB ایجاد کنید، می‌توانید از پارامتر create آن به نحو ذیل استفاده نمائید:
For LocalDB SQL EXPRESS 2014
 "C:\Program Files\Microsoft SQL Server\120\Tools\Binn\SqlLocalDB.exe" create "v12.0" 12.0 -s

For LocalDB SQL Express 2012
 "C:\Program Files\Microsoft SQL Server\110\Tools\Binn\SqlLocalDB.exe" create "v11.0" 11.0 -s

ب) ذکر DataDirectory
در رشته‌ی اتصالی فوق، پارامتر DataDirectory نیز ذکر شده‌است تا بتوان مسیر بانک اطلاعاتی را به صورت نسبی و بدون ذکر عبارت دقیق آن که ممکن است در سیستم‌های دیگر متفاوت باشد، پردازش کرد. این پارامتر در برنامه‌های وب به پوشه‌ی استاندارد app_data اشاره می‌کند و نیازی به تنظیم اضافه‌تری ندارد. اما در برنامه‌های دسکتاپ باید به نحو ذیل به صورت دستی، در آغاز برنامه مقدار دهی شود:
 AppDomain.CurrentDomain.SetData("DataDirectory", AppDomain.CurrentDomain.BaseDirectory);
به این ترتیب DataDirectory به محل قرارگیری فایل exe برنامه اشاره می‌کند. بدیهی است در اینجا هر پوشه‌ی دیگری را نیز می‌توانید ذکر کنید:
 AppDomain.CurrentDomain.SetData("DataDirectory", Path.Combine(AppDomain.CurrentDomain.BaseDirectory, "db"));
برای نمونه تنظیم فوق به زیر پوشه‌ی db، در کنار فایل exe برنامه اشاره می‌کند.


محل نصب بانک‌های اطلاعاتی پیش فرض آن کدام است؟

ذکر AttachDbFilename در رشته‌ی اتصالی فوق، اختیاری است. در صورت عدم ذکر آن، بانک اطلاعاتی ایجاد شده را در یکی از مسیرهای ذیل می‌توانید جستجو کنید:
 C:\Users\USERNAME\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances
C:\Users\USERNAME\AppData\Local\Microsoft\VisualStudio\SSDT
همچنین در این محل‌ها فایل‌های log متنی خطاهای این بانک اطلاعاتی را نیز می‌توان مشاهده کرد. بنابراین اگر به خطای خاصی برخوردید، بهترین کار، بررسی این فایل‌‌ها است.


آیا می‌توان فایل‌های mdf و ldf آن‌را به نگارش کامل SQL Server متصل (attach) کرد؟

بله. اما باید دقت داشته باشید که SQL Server به محض اتصال یک بانک اطلاعاتی با نگارش پایین‌تر به آن، ابتدا شماره نگارش آن‌‌را به روز می‌کند. یعنی دیگر نخواهید توانست این بانک اطلاعاتی را با نگارش پایین‌تر LocalDB باز کنید و یک چنین پیام خطایی را دریافت خواهید کرد:
 The database xyz cannot be opened because it is version 706. This server supports version 663 and earlier. A downgrade path is not supported.


چگونه محتوای بانک‌های اطلاعاتی LocalDB را با VS.NET مشاهده کنیم؟

از منوی view گزینه‌ی server explorer را انتخاب کنید. بر روی data connections کلیک راست کرده و گزینه‌ی Add connection را انتخاب کنید.


در صفحه‌ی باز شده، گزینه‌ی Microsoft SQL server  را انتخاب کنید. در صفحه‌ی بعد، ذکر server name مطابق data source رشته‌ی اتصالی بحث شده و سپس انتخاب گزینه‌ی attach a database file کفایت می‌کند:


پس از کلیک بر روی ok، امکان کار با اجزای این بانک اطلاعاتی را خواهید داشت:



چگونه از LocalDB با EF استفاده کنیم؟

EF 6.x به صورت پیش فرض از بانک اطلاعاتی LocalDB استفاده می‌کند و تنها داشتن یک چنین تنظیمی در فایل کانفیگ برنامه، برای کار با آن کافی است:
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<configuration>
  <configSections>
    <section name="entityFramework" type="System.Data.Entity.Internal.ConfigFile.EntityFrameworkSection, EntityFramework, Version=6.0.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=b77a5c561934e089" requirePermission="false" />
  </configSections>
  <connectionStrings>
    <add name="Sample35Context"
        connectionString="Data Source=(LocalDB)\MSSQLLocalDB;AttachDbFilename=|DataDirectory|\test.mdf;Integrated Security=True;"
        providerName="System.Data.SqlClient" />
  </connectionStrings>
  <startup>
    <supportedRuntime version="v4.0" sku=".NETFramework,Version=v4.5" />
  </startup>
  <entityFramework>
    <defaultConnectionFactory type="System.Data.Entity.Infrastructure.LocalDbConnectionFactory, EntityFramework">
      <parameters>
        <parameter value="mssqllocaldb" />
      </parameters>
    </defaultConnectionFactory>
    <providers>
      <provider invariantName="System.Data.SqlClient" type="System.Data.Entity.SqlServer.SqlProviderServices, EntityFramework.SqlServer" />
    </providers>
  </entityFramework>
</configuration>
یک قسمت آن ذکر رشته‌ی اتصالی است که در مورد آن بحث شد و قسمت دوم آن، ذکر connection factory مخصوص localdb است که به صورت فوق می‌باشد. تنظیم دیگری برای کار با LocalDB و EF 6.x نیازی نیست.
البته باید دقت داشت که اسمبلی EntityFramework.SqlServer نیز به صورت خودکار به همراه بسته‌ی نیوگت EF 6.x به برنامه اضافه می‌شود که استفاده‌ی از connection factory ذکر شده را میسر می‌کند.


استفاده‌ی از LocalDB به همراه برنامه‌های وب چگونه است؟

سه نکته را باید در حین استفاده‌ی از LocalDB، در برنامه‌های وب اجرا شده‌ی بر روی IIS مدنظر داشت:
الف) LocalDB یک بانک اطلاعاتی user-mode است و child process آن تحت مجوز اکانت تنظیم شده‌ی برای آن کار می‌کند.
ب) همانطور که عنوان شد، در رشته‌ی اتصالی ذکر شده، پارامتر DataDirectory به پوشه‌ی استاندارد app_data اشاره می‌کند که فایل‌های قرار گرفته‌ی در آن توسط IIS محافظت می‌شوند و از طریق وب قابل دسترسی و دانلود نیستند.
ج) child process مربوط به LocalDB، نیاز به دسترسی write، برای کار با فایل‌های mdf و ldf خود دارد.

برای مورد الف نیاز است تا به تنظیمات application pool برنامه مراجعه کرده و سپس بر روی آن کلیک راست کرد و گزینه‌ی advanced settings را انتخاب نمود. در اینجا گزینه‌ی load user profile باید true باشد:


تنظیم load user profile ضروری است اما کافی نیست. پس از آن باید setProfileEnvironment را نیز به true تنظیم کرد. تنظیم این مورد در کنسول مدیریتی IIS به صورت زیر است.
ابتدا ریشه‌ی اصلی سرور را انتخاب کنید و سپس به configuration editor آن وارد شوید:


در ادامه از دارپ داون آن، گزینه‌ی system.applicationHost و زیر شاخه‌ی applicationPools آن‌را انتخاب کنید:


در اینجا application pool defaults و سپس در آن processModel را نیز باز کنید:


اکنون امکان ویرایش setProfileEnvironment را به true خواهید داشت:


پس از این تنظیم، ابتدا بر روی دکمه‌ی apply سمت راست صفحه کلیک کرده و سپس نیاز است یکبار IIS را نیز ریست کنید تا تنظیمات اعمال شوند.


در ادامه برای تنظیم دسترسی write (موارد ب و ج)، ابتدا بر روی پوشه‌ی app_data برنامه، کلیک راست کرده و برگه‌ی security آن‌را باز کنید. سپس بر روی دکمه‌ی edit کلیک کرده و در صفحه‌ی باز شده بر روی دکمه‌ی add کلیک کنید تا بتوان به کاربر application pool برنامه دسترسی write داد:


در اینجا iis apppool\TestLocalDB را وارد کرده و بر روی دکمه‌ی check name کلیک کنید.

iis apppool آن که مشخص است. عبارت TestLocalDB نام application pool ایی است که برای برنامه‌ی وب خود ایجاد کرده‌ایم (بهتر است به ازای هر برنامه‌ی وب، یک application pool مجزا تعریف شود).


در اینجا بر روی OK کلیک کرده و به این کاربر جدید اضافه شده، دسترسی full control را بدهید تا برنامه و یوزر آن بتواند فایل‌های mdf و ldf را ایجاد کرده و به روز رسانی کنند.

پس از تنظیم load user profile و همچنین set profile environment و دادن دسترسی write به کاربر application pool برنامه، اکنون child process مربوط به local db را می‌توان ذیل پروسه‌ی IIS مشاهده کرد و برنامه قادر به استفاده‌ی از LocalDB خواهد بود:

مطالب
ایجاد Drop Down List های آبشاری در Angular
تاکنون دو مطلب مشابه «ساخت DropDownList‌های مرتبط به کمک jQuery Ajax در MVC» و «ایجاد Drop Down List‌های آبشاری توسط Kendo UI» را در مورد ساخت Cascading Drop-down Lists در این سایت مطالعه کرده‌اید. در اینجا قصد داریم چنین قابلیتی را توسط Angular پیاده سازی کنیم (بدون استفاده از هیچ کتابخانه‌ی ثالث دیگری).



مدل‌های سمت سرور برنامه

در این مطلب قصد داریم لیست گروه‌ها را به همراه محصولات مرتبط با آن‌ها، توسط دو drop down list نمایش دهیم:
public class Category
{
    public int CategoryId { set; get; }
    public string CategoryName { set; get; }

    [JsonIgnore]
    public IList<Product> Products { set; get; }
}


public class Product
{
    public int ProductId { set; get; }
    public string ProductName { set; get; }
}
از ویژگی JsonIgnore جهت عدم درج لیست محصولات، در خروجی JSON نهایی تولیدی گروه‌ها، استفاده شده‌است (و کتابخانه‌ی JSON.NET، کتابخانه‌ی پیش فرض کار با JSON در ASP.NET Core است).


منبع داده JSON سمت سرور

پس از مشخص شدن مدل‌های برنامه، اکنون توسط دو اکشن متد، لیست گروه‌ها و همچنین لیست محصولات یک گروه خاص را با فرمت JSON بازگشت می‌دهیم:
namespace AngularTemplateDrivenFormsLab.Controllers
{
    [Route("api/[controller]")]
    public class ProductController : Controller
    {
        [HttpGet("[action]")]
        public async Task<IActionResult> GetCategories()
        {
            await Task.Delay(500);

            return Json(CategoriesDataSource.Items);
        }

        [HttpGet("[action]/{categoryId:int}")]
        public async Task<IActionResult> GetProducts(int categoryId)
        {
            await Task.Delay(500);

            var products = CategoriesDataSource.Items
                            .Where(category => category.CategoryId == categoryId)
                            .SelectMany(category => category.Products)
                            .ToList();
            return Json(products);
        }
    }
}
- بار اولی که صفحه بارگذاری می‌شود، توسط یک درخواست Ajax ایی، لیست گروه‌ها دریافت خواهد شد. سپس با انتخاب یک گروه، اکشن متد GetProducts جهت بازگرداندن لیست محصولات آن گروه، فراخوانی می‌گردد. کدهای کامل CategoriesDataSource در فایل پیوستی انتهای بحث قرار داده شده‌است و یک منبع ساده درون حافظه‌ای است.
- در اینجا از یک Delay نیز استفاده شده‌است تا بتوان آیکن‌های چرخند‌ه‌ی Loading سمت کاربر را در حین کار با عملیاتی زمانبر، بهتر مشاهده کرد.


 کدهای سمت کاربر برنامه

کدهای سمت کاربر این مثال در ادامه‌ی همان مطلب «فرم‌های مبتنی بر قالب‌ها در Angular - قسمت پنجم - ارسال اطلاعات به سرور» هستند که بر روی آن این دستورات فراخوانی شده‌است:
 >ng g m Product -m app.module --routing
ماژول جدیدی به نام محصولات اضافه و به app.module معرفی شده‌است. البته پس از اصلاح، ProductModule بجای ProductRoutingModule در این فایل تنظیم خواهد شد.

 >ng g c product/product-group
سپس یک کامپوننت جدید به نام ProductGroupComponent درون ماژول Product ایجاد شده‌است.

>ng g cl product/product
>ng g cl product/Category
>ng g cl product/product-group-form
در ادامه سه کلاس Product، Category و ProductGroupForm به این ماژول اضافه شده‌اند که دو مورد اول، معادل کلاس‌های مدل سمت سرور و مورد سوم، معادل فرم جدید ProductGroupComponent است:
export class ProductGroupForm {
  constructor(
    public categoryId?: number,
    public productId?: number
  ) { }
}

export class Product {
  constructor(
    public productId: number,
    public productName: string
  ) { }
}

export class Category {
  constructor(
    public categoryId: number,
    public categoryName: string
  ) { }
}

سپس سرویسی را جهت دریافت اطلاعات دراپ داون‌ها از سرور تهیه کرده‌ایم:
 >ng g s product/product-items -m product.module
با این محتوا:
import { Injectable } from "@angular/core";
import { Http, Response, Headers, RequestOptions } from "@angular/http";

import { Observable } from "rxjs/Observable";
import "rxjs/add/operator/do";
import "rxjs/add/operator/catch";
import "rxjs/add/observable/throw";
import "rxjs/add/operator/map";
import "rxjs/add/observable/of";

import { Category } from "./category";
import { Product } from "./product";

@Injectable()
export class ProductItemsService {

  private baseUrl = "api/product";

  constructor(private http: Http) { }

  private handleError(error: Response): Observable<any> {
    console.error("observable error: ", error);
    return Observable.throw(error.statusText);
  }

  getCategories(): Observable<Category[]> {
    return this.http
      .get(`${this.baseUrl}/GetCategories`)
      .map(response => response.json() || {})
      .catch(this.handleError);
  }

  getProducts(categoryId: number): Observable<Product[]> {
    return this.http
      .get(`${this.baseUrl}/GetProducts/${categoryId}`)
      .map(response => response.json() || {})
      .catch(this.handleError);
  }
}
از متد getCategories برای پر کردن اولین drop down استفاده خواهد شد و از متد دوم برای دریافت لیست محصولات متناظر با یک گروه انتخاب شده کمک می‌گیریم.

پس از این مقدمات اکنون می‌توان کدهای ProductGroupComponent را تکمیل کرد.
ابتدا در متد ngOnInit آن کار دریافت لیست آغازین گروه‌های محصولات را انجام می‌دهیم:
export class ProductGroupComponent implements OnInit {

  categories: Category[] = [];
 model = new ProductGroupForm();

  constructor(private productItemsService: ProductItemsService) { }

  ngOnInit() {
    this.productItemsService.getCategories().subscribe(
      data => {
        this.categories = data;
      },
      err => console.log("get error: ", err)
    );
  }
برای این منظور ابتدا ProductItemsService به سازنده‌ی کلاس تزریق شده‌است تا بتوان به متدهای دریافت اطلاعات از سرور دسترسی یافت. سپس در متد ngOnInit، اطلاعات دریافتی به خاصیت عمومی categories انتساب داده شده‌است.
اکنون چون این خاصیت در دسترس است، می‌توان به قالب این کامپوننت مراجعه کرده و قسمت ابتدایی فرم را تکمیل کرد:
<div class="container">
  <h3>Cascading Drop-down Lists</h3>
  <form #form="ngForm" (submit)="submitForm(form)" novalidate>
    <div class="form-group">
      <label class="control-label">Category</label>
      <span class="glyphicon glyphicon-refresh glyphicon-spin spinner" *ngIf="categories.length == 0"></span>
      <select class="form-control" name="categoryCtrl" #categoryCtrl (change)="fetchProducts(categoryCtrl.value)"
        [(ngModel)]="model.categoryId">
        <option value="undefined">Select a Category...</option>
        <option *ngFor="let category of categories" value="{{category.categoryId}}">
          {{ category.categoryName }}
        </option>
      </select>
    </div>
- در اینجا اولین ngIf بکار گرفته شده، طول آرایه‌ی categories (همان خاصیت عمومی معرفی شده‌ی در کامپوننت) را بررسی می‌کند. اگر این آرایه خالی باشد، یک آیکن چرخنده را نمایش می‌دهد.
- سپس ngModel به خاصیت categoryId وهله‌ای از کلاس ProductGroupForm که مدل معادل فرم است، متصل شده‌است.
- همچنین با اتصال به رخداد change، مقدار Id عضو انتخابی به متد fetchProducts ارسال می‌شود. دسترسی به این Id از طریق یک template reference variable به نام categoryCtrl# انجام شده‌است.
- در آخر، ngFor تعریف شده به ازای هر عضو آرایه‌ی categories، یکبار تگ option را تکرار می‌کند و در هربار تکرار، مقدار ویژگی value را به categoryId تنظیم می‌کند و برچسب نمایشی آن‌را از categoryName دریافت خواهد کرد.

بنابراین مرحله‌ی بعدی تکمیل این drop down آبشاری، واکنش نشان دادن به رخ‌داد change و تکمیل متد fetchProducts است:
  products: Product[] = [];
  isLoadingProducts = false;

  fetchProducts(categoryId?: number) {
    console.log(categoryId);

    this.products = [];

    if (categoryId === undefined || categoryId.toString() === "undefined") {
      return;
    }

    this.isLoadingProducts = true;
    this.productItemsService.getProducts(categoryId).subscribe(
      data => {
        this.products = data;
        this.isLoadingProducts = false;
      },
      err => {
        console.log("get error: ", err);
        this.isLoadingProducts = false;
      }
    );
  }
- در ابتدای متد fetchProducts، آرایه‌ی خاصیت عمومی products که به drop down دوم متصل خواهد شد، خالی می‌شود تا تداخلی با اطلاعات قبلی آن حاصل نشود.
- سپس بررسی می‌کنیم که آیا categoryId دریافتی undefined است یا خیر؟ این مساله دو علت دارد:
الف) اولین عضو drop down انتخاب محصولات را با مقدار undefined مشخص کرده‌ایم:
 <option value="undefined">Select a Category...</option>
ب) علت اینجا است که چون ngModel به model.categoryId متصل شده‌است و در این مدل، پارامتر و همچنین خاصیت عمومی categoryId از نوع optional است و با ؟ مشخص شده‌است:
 public categoryId?: number
به همین جهت زمانیکه مدل را به این صورت تعریف می‌کنیم:
 model = new ProductGroupForm();
مقدار categoryId همان undefined جاوا اسکریپت خواهد بود.

- پس از آن همانند قسمت قبل، این categoryId را به سرور ارسال کرده و سپس اطلاعات متناظری را دریافت و به خاصیت عمومی products  نسبت داده‌ایم. همچنین از یک خاصیت عمومی دیگر به نام isLoadingProducts نیز استفاده شده‌است تا مشخص شود چه زمانی کار دریافت اطلاعات از سرور خاتمه پیدا می‌کند. از آن برای نمایش یک آیکن چرخنده‌ی دیگر استفاده می‌کنیم:
    <div class="form-group">
      <label class="control-label">Product</label>
      <span class="glyphicon glyphicon-refresh glyphicon-spin spinner" *ngIf="isLoadingProducts"></span>
      <select class="form-control" name="productCtrl" [(ngModel)]="model.productId">
        <option value="undefined">Select a Product...</option>
        <option *ngFor="let product of products" value="{{product.productId}}">
          {{ product.productName }}
        </option>
      </select>
    </div>
به این ترتیب drop down دوم بر اساس مقدار خاصیت عمومی products تشکیل می‌شود. اگر مقدار isLoadingProducts مساوی true باشد، یک spinner که کدهای css آن‌را در فایل src\styles.css به نحو ذیل تعریف کرده‌ایم، نمایان می‌شود و برعکس. همچنین ngFor به ازای هر عضو آرایه‌ی products یکبار تگ option را تکرار خواهد کرد.
/* Spinner */
.spinner {
  font-size:15px;
  z-index:10
}

.glyphicon-spin {
    -webkit-animation: spin 1000ms infinite linear;
    animation: spin 1000ms infinite linear;
}
@-webkit-keyframes spin {
    0% {
        -webkit-transform: rotate(0deg);
        transform: rotate(0deg);
    }
    100% {
        -webkit-transform: rotate(359deg);
        transform: rotate(359deg);
    }
}
@keyframes spin {
    0% {
        -webkit-transform: rotate(0deg);
        transform: rotate(0deg);
    }
    100% {
        -webkit-transform: rotate(359deg);
        transform: rotate(359deg);
    }
}

کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: angular-template-driven-forms-lab-06.zip
برای اجرای آن فرض بر این است که پیشتر Angular CLI را نصب کرده‌اید. سپس به ریشه‌ی پروژه وارد شده و دو پنجره‌ی کنسول مجزا را باز کنید. در اولی دستورات
>npm install
>ng build --watch
و در دومی دستورات ذیل را اجرا کنید:
>dotnet restore
>dotnet watch run
اکنون می‌توانید برنامه را در آدرس http://localhost:5000 مشاهده و اجرا کنید.
مطالب
Blogger auto poster

حتما مطالب «خلاصه اشتراک‌های روز xyz» را دیده‌اید و شاید گفته باشید که ... عجب حالی دارد؛ هر شب ساعت 12، یک لیست مرتب را ارسال می‌کند! باید خدمتتان عرض کنم که بیشتر از 90 درصد کار تهیه و ارسال این لیست‌ها، خودکار است؛ منهای روزی چندبار کلیک کردن بر روی لینک Share در عناوین Google reader و همین! (البته اخیرا شده ارسال Public به GooglePlus)
برای اتوماسیون این‌کار، یک برنامه را تهیه کرده‌ام که این‌کارها را انجام می‌دهد:
هر چند دقیقه یکبار (قابل تنظیم است)، فید حاصل از مطالب به اشتراک گذاشته شده در Google reader را می‌خواند و ذخیره می‌کند (یا موارد عمومی گوگل پلاس را). بانک اطلاعاتی آن هم یک فایل XML ساده است. از این جهت که روزی حدودا 20 رکورد یا کمتر، نیازی به بانک اطلاعاتی آنچنانی ندارد. سپس آخر هر شب، تمام این‌ها را تبدیل به یک لیست Html ایی کرده و به صورت خودکار در این بلاگ ارسال می‌کند.
بنابراین تنها کاری که من به صورت دستی انجام می‌دهم کلیک کردن بر روی لینک Share در Google reader است (یا ارسال به GooglePlus). سپس این‌ها به صورت خودکار به فید مرتبط اضافه می‌شوند و مابقی آن هم که عنوان شد.



از کجا می‌شود آن‌را دریافت کرد؟
این پروژه به صورت سورس باز از آدرس زیر قابل دریافت است:


سورس باز بودن آن هم از این جهت برای خیلی‌ها شاید اهمیت داشته باشد که بالاخره باید نام کاربری و کلمه عبور اکانت جی میل خود را در آن وارد کنند. آیا امن است؟ آیا اطلاعات من جایی ارسال نمی‌شود؟ پاسخ به این سؤالات هم با مطالعه سورس برنامه قابل دریافت است.


چگونه باید آن‌را تنظیم کرد؟
کلیه تنظیمات این برنامه و یا سرویس آن، در فایل .config همراه آن قرار دارند. این فایل xml ایی را با مثلا notepad باز کرده و تغییرات لازم را در آن اعمال کنید (یا از طریق رابط کاربری برنامه هم قابل انجام است):

<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>
<configuration>
<appSettings>
<add key="BlogUrl" value="https://www.blogger.com/feeds/blogId/posts/default" />
<add key="UserName" value="name@gmail.com" />
<add key="Password" value="myPass..." />
<add key="PostAt" value="00:05" />
<add key="FeedToParse" value="http://feeds2.feedburner.com/VahidsSharedItemsInGoogleReader" />
<add key="DBName" value="D:\Prog\db.xml"/>
<add key="Tag" value="News, daily news" />
<add key="Title" value="خلاصه اشتراک‌های روز " />
<add key="UsePersianDate" value="true" />
<add key="ErrorsLogFile" value="D:\Prog\errors.log"/>
<add key="ReadSitesDataIntervalMin" value="15"/>
<add key="GooglePlusUserId" value="105013528531611201860"/>

<!--proxy settings-->
<add key="IsProxyEnabled" value="false"/>
<add key="ProxyServerAddress" value="127.0.0.1"/>
<add key="ProxyServerPort" value="8080"/>
<add key="ProxyServerUserName" value="user1"/>
<add key="ProxyServerPassword" value="pass1"/>
</appSettings>
</configuration>

  • BlogUrl آدرس ویژه وبلاگ شما در بلاگر است. این مورد تنها نکته‌ی مهم تنظیمات جاری است:
برای یافتن آن به آدرس http://www.blogger.com/home مراجعه کنید. روی لینک «ویرایش پیام‌ها» که کلیک نمائید چیزی شبیه به لینک زیر خواهد بود:
http://www.blogger.com/posts.g?blogID=number
این عدد ذکر شده پس از blogId همان عددی است که باید در آدرس BlogUrl خود جایگزین کنید.
  • نام کاربری و کلمه عبور، همان آدرس ایمیل و کلمه عبور جی‌میل شما هستند (جهت ارسال خودکار مطلب به بلاگ شما نیاز است).
  • PostAt مشخص می‌کند که در چه ساعت و دقیقه‌ای باید ارسال روزانه صورت گیرد. لطفا به فرمت آن دقت کنید. به همین شکل باید باشد و هر زمانی که آن‌را تنظیم کنید، تنها اطلاعات یک روز قبل را ارسال خواهد کرد. مهم نیست 5 دقیقه بامداد باشد یا 5 صبح یا 6 عصر. بدیهی است مطالب امروز هم در PostAt روز بعد ارسال می‌شوند و همینطور الی آخر. (البته در خود برنامه امکان انتخاب موارد دلخواه و سپس ارسال دستی آن‌ها هم هست. حالت خودکار همانی است که توضیح داده شد.)
  • FeedToParse آدرس فید اشتراک‌های شما در گوگل ریدر است که قرار است اطلاعات آن دریافت و ذخیره و سپس خلاصه آن ارسال شود (این مورد اختیاری است؛ از این جهت که گوگل آن‌را اخیرا غیرفعال کرده).
  • DBName نام و مسیر بانک اطلاعاتی برنامه است. فقط کافی است این مسیر را اصلاح کنید. بانک اطلاعاتی هم به صورت خودکار در زمان اولین بار اجرای آن ساخته می‌شود و نیاز به تنظیم دیگری ندارد (همان پیش فرض آن کافی است).
  • Tag در اینجا نام برچسب‌هایی است که قرار است مطلب خودکار ارسالی تحت آن‌ها یا در گروه آن‌ها در وبلاگ شما ارسال شوند. بهتر است حداقل یک مورد را ذکر کنید. بیشتر از یک مورد را باید با کاما از هم جدا کنید.
  • Title عنوان مطلب خودکاری است که در سایت شما نمایش داده می‌شود. برنامه به صورت خودکار تاریخ روز قبل را هم به آن اضافه می‌کند. (حداقل فعلا اینطور است)
  • UsePersianDate در اینجا تاریخ شمسی و راست به چپ بودن خروجی را تعیین می‌کند. اگر نیازی به آن نداشتید،‌ آن‌را false کنید.
  • ErrorsLogFile محل فایل log خطاهای برنامه را مشخص می‌کند. اگر در حین کار برنامه خطایی رخ دهد در این فایل که مسیر آن‌را نیاز است اصلاح کنید، ثبت خواهد شد (پیش فرض آن کافی است).
  • ReadSitesDataIntervalMin مشخص می‌کند که هر چند دقیقه یکبار فید ذکر شده در قسمت FeedToParse باید بررسی شود (یا موارد گوگل پلاس شما بررسی شوند). عموما هر 10 دقیقه یکبار کافی است.
  • GooglePlusUserId همان شماره کاربری شما در گوگل پلاس است. برای یافتن آن باید به صفحه «پروفایل» در گوگل پلاس، مراجعه کرده و به آدرس آن دقت نمود: https://plus.google.com/u/0/userId/posts . این userId را در تنظیمات برنامه وارد کنید (فقط موارد Public شما توسط برنامه دریافت خواهند شد).
سایر موارد هم کاملا مشخص است و نیاز به توضیحات خاصی ندارند.


چند نکته
در این برنامه توضیحات شما در حین به اشتراک گذاری در گوگل پلاس نسبت به توضیحات انگلیسی اصلی آن ارجحیت دارد.
توضیحی منسوخ شده ...!
اگر به طراحی گوگل ریدر دقت کرده باشید، حداقل دو لینک به اشتراک گذاری دارد. به اشتراک گذاری ساده و به اشتراک گذاری به همراه کامنت. اگر مورد دوم را انتخاب کنید و توضیحی فارسی را ارائه دهید (اصطلاحا annotation اضافه کنید)، سرویس برنامه جاری توانایی تشخیص آن‌را داشته و از آن بجای عنوان لینک‌ مورد نظر استفاده خواهد کرد. استفاده مهم آن می‌تواند تبدیل عناوین انگلیسی به فارسی جهت ارائه در سایت باشد. (این مورد اختیاری است)
روش دوم: زمانیکه گزینه share with note را انتخاب کنید،‌ اگر بر روی عنوان مطلب ظاهر شده کلیک نمائید،‌ قابل ویرایش می‌شود (نکته‌ای که در نگاه اول مشخص نیست).


مطالب
تشخیص غیرفعال بودن JavaScript در مرورگر کاربر

اکثر کنترل‌های تعیین اعتبار ASP.Net بر اساس جاوا اسکریپت کار می‌کنند (مانند RangeValidator و امثال آن). حال اگر کاربری افزونه no script فایرفاکس را نصب کرده بود چه باید کرد؟
با استفاده از این افزونه، این نوع کنترل‌ها از کار خواهند افتاد (چون دیگر کدهای جاوا اسکریپتی آنها اجرا نخواهند شد).
خوشبختانه برای بررسی صحت عملکرد این کنترل‌ها در ASP.Net امکان بررسی خاصیت Page.IsValid نیز وجود دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

صفحه‌ی بسیار ساده ASP.Net زیر را در نظر بگیرید:
<%@ Page Language="C#" AutoEventWireup="true" CodeBehind="WebForm3.aspx.cs" Inherits="testWebForms87.WebForm3" %>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head runat="server">
<title></title>
</head>
<body>
<form id="form1" runat="server">
<div>
<asp:TextBox ID="txtData" runat="server"></asp:TextBox>
<asp:RangeValidator ID="RangeValidator1" runat="server" ControlToValidate="txtData"
ErrorMessage="لطفا یک عدد وارد کنید" MaximumValue="100000" MinimumValue="0" SetFocusOnError="True"
Type="Integer"></asp:RangeValidator>
<asp:RequiredFieldValidator ID="RequiredFieldValidator1" runat="server" ControlToValidate="txtData"
ErrorMessage="لطفا مقداری را وارد نمائید" SetFocusOnError="True"></asp:RequiredFieldValidator>
<br />
<asp:Button ID="btnSubmit" runat="server" OnClick="btnSubmit_Click" Text="Submit" />
<br />
<asp:Label ID="lblValue" runat="server"></asp:Label>
</div>
</form>
</body>
</html>

یکبار این صفحه را با فعال کردن افزونه یاد شده بررسی کنید.
سپس برای بررسی سمت سرور عملکرد کنترل‌های تعیین اعتبار در ASP.Net می‌توان به صورت زیر عملکرد:

        protected void btnSubmit_Click(object sender, EventArgs e)
{
if (btnSubmit.CausesValidation)
{
// Validate the Page
Page.Validate();

// Ensure Page is Valid
if (!Page.IsValid)
{
lblValue.Text = "لطفا جاوا اسکریپت را در مرورگر خود فعال نمائید";
return;
}
}

lblValue.Text = txtData.Text;
}

ابتدا بررسی می‌شود که آیا دکمه مورد استفاده جهت ارسال مقادیر صفحه به سرور سبب فعال شدن کنترل‌های تعیین اعتبار می‌شود؟ اگر اینطور بود، سپس صفحه تعیین اعتبار شده و با استفاده از مقدار خاصیت Page.IsValid مشخص می‌شود که آیا این عملیات به درستی صورت گرفته است یا خیر.

راه دیگر بررسی غیرفعال بودن جاوا اسکریپت در یک صفحه استفاده از روش سنتی تگ noscript است:

<noscript>
<meta http-equiv="refresh" content="0;url=http://www.google.com">
</noscript>

در این مثال اگر جاوا اسکریپت غیرفعال باشد کاربر به گوگل هدایت خواهد شد. البته بهتر است یک صفحه‌ی خطای از پیش تعیین شده برای این مورد در نظر گرفته شود.

در پایان باید خاطر نشان کرد که هیچگاه به کنترل‌های تعیین اعتبار سمت کاربر اطمینان نکنید و حتما یا از روش فوق استفاده نمائید، یا در روال submit صفحه به سرور، یکبار دیگر داده‌ها را به صورت دستی نیز بررسی کنید. برای مثال اگر کاربر قرار است آدرس ایمیلی را وارد کند، حتما یکبار دیگر با استفاده از regular expressions ، در سمت سرور نیز عبارت ورودی را بررسی کنید.

مطالب
بررسی تغییرات Blazor 8x - قسمت سیزدهم - امکان تعریف Sections
اگر پیشتر با فناوری‌های مرتبط با خانواده‌ی ASP.NET کار کرده باشید، با مفاهیمی مانند ContentPlaceHolder در وب‌فرم‌ها و یا RenderSection در ASP.NET MVC، برخورد داشته‌اید. دقیقا یک چنین قابلیتی نیز به Blazor 8x تحت عنوان Sections اضافه شده‌است تا توسط آن بتوان محتوای قسمتی از قالب کلی صفحه را از طریق زیر کامپوننت‌های آن تغییر داد و کنترل کرد.


کامپوننت‌های جدید SectionOutlet و SectionContent در Blazor 8x

پیاده سازی Sections در Blazor 8x به کمک دو کامپوننت جدید SectionOutlet و SectionContent میسر شده‌است و برای دسترسی به آن‌ها نیاز است ابتدا به فایل Imports.razor_ پروژه، مراجعه کرد و using زیر را به آن اضافه نمود تا این اشیاء، در کامپوننت‌های برنامه قابل شناسایی و استفاده شوند:
@using Microsoft.AspNetCore.Components.Sections

SectionOutlet کامپوننتی است که محتوای ارائه شده‌ی توسط کامپوننت SectionContent را رندر می‌کند (این محتوا در اصل یک RenderFragment است). ارتباط بین این دو هم توسط خواص SectionName و یا SectionId‌های متناظر، برقرار می‌شود. اگر چندین SectionContent دارای نام و یا Id یکسانی باشند، محتوای آخرین آن‌ها در SectionOutlet متناظر، رندر می‌شود.

برای مثال در فایل MainLayout.razor، تغییر زیر را اعمال می‌کنیم:
<div class="top-row px-4">
    <SectionOutlet SectionName="before-top-row"/>
    <a href="https://learn.microsoft.com/aspnet/core/" target="_blank">About</a>
</div>
که در آن یک SectionOutlet، با نام before-top-row اضافه شده‌است و سبب درج محتوایی پیش از لینک About می‌شود. پس از این تعریف، اکنون در هر کامپوننتی از برنامه می‌توان محتوای این قسمت را به نحو زیر تامین کرد:
<SectionContent SectionName="before-top-row">
    <a href="/show-help" target="_blank">Help</a>
</SectionContent>
همانطور که مشخص است، این محتوا بر اساس نام ذکر شده‌ی متناظر با نام SectionOutlet، با آن ارتباط برقرار می‌کند.


روش تعریف یک محتوای پیش‌فرض

این محتوا، فقط زمانی تامین خواهد شد که کامپوننت در حال نمایش SectionContent، قابل مشاهده و فعال شده باشد. یعنی اگر از کامپوننت نمایش دهنده‌ی آن به صفحه‌ی دیگری رجوع کنیم، محتوای SectionOutlet مجددا خالی خواهد شد، تا زمانیکه به آدرس نمایش دهنده‌ی کامپوننت دربرگیرنده‌ی SectionContent متناظر با آن رجوع کنیم. به همین جهت اگر علاقمند به نمایش یک «محتوای پیش‌فرض» هستید، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
<div class="top-row px-4">
    <SectionOutlet SectionName="before-top-row" />
    <SectionContent SectionName="before-top-row">
        <a href="https://learn.microsoft.com/aspnet/core/" target="_blank">About</a>
    </SectionContent>
</div>
به این ترتیب حتی اگر در لحظه‌ی نمایش کامپوننت جاری، هیچ SectionContent متناظری یافت نشد، از همان SectionContent ذیل این SectionOutlet، برای تامین محتوای آن استفاده می‌شود و اگر کامپوننتی محتوای جدیدی را تعریف کرد، چون همیشه آخرین SectionContent رندر شده، محتوای نهایی را تامین می‌کند، این محتوای جدید، جایگزین نمونه‌ی پیش‌فرض خواهد شد.


تفاوت SectionId با SectionName

کامپوننت SectionOutlet، هم می‌تواند یک SectionName را دریافت کند و هم یک SectionId را. SectionNameها، رشته‌ای هستند و تغییرات آتی آن‌ها تحت نظارت کامپایلر نیست. به همین جهت اگر نیاز به Refactoring آن‌ها است، شاید بهتر باشد از خاصیت SectionId که یک Id از نوع strongly typed را مشخص می‌کند، استفاده کنیم.
برای نمونه می‌توان مثال قبلی را به صورت زیر با استفاده از یک SectionId، بازنویسی کرد:
<div class="top-row px-4">
    <SectionOutlet SectionId="BeforeTopRow" />
    <a href="https://learn.microsoft.com/aspnet/core/" target="_blank">About</a>
</div>

@code{

    public static SectionOutlet BeforeTopRow = new(); 
}
که در اینجا SectionId، یک فیلد استاتیک از نوع SectionOutlet است.
سپس هر کامپوننت دیگری که بخواهد از این Id استاتیک استفاده کند، روش کار آن به صورت زیر است:
<SectionContent SectionId="MainLayout.BeforeTopRow">
    <a href="/show-help" target="_blank">Help</a>
</SectionContent>
مطالب
Cookie - قسمت اول

مقدمه 

مدت زیادی است که کوکی‌ها در عرصه وب نقش مهمی ایفا میکنند، اما متاسفانه مفهوم روشن و واضحی از آن و نحوه کار آن در اختیار اکثر کاربران و توسعه دهندگان وب نیست. شاید اولین مشکل ناشی از سوءتفاهم‌های بسیاری باشد که درباره کوکی وجود دارد. مثلا برخی آن را ابزاری صرفا برای جاسوسی از کاربران اینترنتی میدانند. برخی دیگر، از آنها و نحوه کارکردشان کلا صرفنظر میکنند. مشکل دیگری که در رابطه با کوکی‌ها میتوان برشمرد، عدم وجود رابط کاربری مناسب برای بررسی و مدیریت کوکی هاست. اما با وجود این مشکلات و برخی دیگر امروزه کوکی‌ها جزئی بسیار مهم در وب هستند که درصورت حذفشان، بسیاری از وب سایتها و برنامه‌های مبتنی بر وب از کار خواهند افتاد.
یک کوکی (cookie به معنی شیرینی یا کلوچه! که با عناوین دیگری چون Http Cookie و Web Coockie و Browser Cookie نیز شناخته میشود)، به داده‌های ارسالی از یک وب سرور (که معمولا بصورت داده‌های متنی کدگذاری شده هستند) اطلاق میشود که در مخزنی مخصوص در مرورگر کاربر به هنگام بازدید از یک سایت ذخیره میشود. وقتیکه کاربر سایت مذبور را در آینده دوباره مرور کند، این داده‌های ذخیره شده توسط مروگر به وب سرور ارسال میشود تا مثلا فعالیتهای قبلی کاربر مورد بررسی قرار گیرد. کوکی‌ها برای فراهم کردن مکانیزمی قابل اعتماد جهت ذخیره فعالیتهای قبلی یا آخرین وضعیت کاربر در یک وب‌سایت طراحی شده‌اند. با اینکه کوکی‌ها دسترسی بسیار محدودی در سمت کلاینت دارند (تقریبا هیچ دسترسی‌ای به هیچیک از منابع سیستم کاربر ندارند) اما با پیگیری هوشمند و هدفمند برخی از آنها میتوان به داده‌هایی از تاریخچه فعالیتهای کاربر در یک مرورگر و سایت خاص دست یافت که به نوعی نقض حریم شخصی کاربران به حساب می‌آید.

نکته: درواقع میتوان گفت که از کوکی به نوعی برای فراهم کردن "حافظه" موقت برای مرورگرها در ارتباط با وب سرورها استفاده میشود.

پروتوکل HTTP که برای تبادل داده‌ها میان مرورگر و وب سرور در بارگذاری صفحات وب استفاده میشود، پروتوکلی بدون حالت یا وضعیت (state-less) است. بدین معنی که به محض ارسال داده‌های یک صفحه وب به سمت مرورگری که آنرا درخواست کرده، وب سرور هیچ چیزی از این تبادل داده را ذخیره و نگهداری نمیکند. بنابراین در درخواست‌های دوباره و سه باره و ... بعدی، وب سرور با آنها همچون اولین درخواست برخورد کرده و رفتاری کاملا یکسان در برخورد با این درخواستها نشان خواهد و دقیقا همان داده‌ها را به سمت مرورگر ارسال خواهد کرد.
این رفتار در موارد زیادی میتواند دردسرساز باشد. مثلا وب سرور نمیتواند بفهمد که یک کاربر لاگ‌آن (LogOn یا همان SignIn) کرده و یا اینکه یکسری تنظیمات شخصی اعمال کرده است، چون جایی برای ذخیره  و نگهداری این حالات یا وضعیتها در پروتوکل HTTP وجود ندارد. خوشبختانه وجود کوکی‌ها یکی از بهترین راه حل‌ها برای رفع مشکلات اشاره شده است.

بنابراین همانطور که اشاره شده یکی از مهمترین انواع کاربردهای کوکی‌ها در زمینه اعتبار سنجی کاربران است. با استفاده از این نوع کوکی وب سایتها میتوانند از وضعیت ورود یا خروج کاربران و نیز انواع دسترسی‌ها و تنظیمات آنها باخبر شوند. البته با توجه به حساسیت این موضوع، درباره نحوه ذخیره داده‌ها در این نوع کوکی‌ها باید دقت خاصی اعمال شود. اگر در این زمینه سهل انگاری هایی انجام شود، ممکن است خوراک جذابی برای هکرها فراهم شود! تبلیغات درون سایتها نیز از قسمتهایی است که استفاده بسیاری از کوکی میکند که بعضا موجب بروز خطراتی برای کاربران میشود.

تاریخچه
واژه Cookie از عبارت Magic Cookie برگرفته شده است. به طور خلاصه Magic Cookie به مجموعه‌ای از داده‌های «بدون نیاز به تغییر» میگویند که بین برنامه‌هایی که در ارتباط با یکدیگرند، ردوبدل میشود. داده‌های موجود در Magic Cookieها معمولا برای سمت دریافت کننده مفهوم خاصی ندارد و به نوعی برای ذخیره وضعیت «سمت دریافت کننده» در «برنامه ارسال کننده» و استفاده از آن در ارتباطهای بعدی کاربرد دارد. به بیان دیگر حالت یا وضعیت یا تنظیمات «برنامه مقصد در برنامه مبدأ» با استفاده از کوکی در «خود برنامه مقصد» نگهداری میشود!
در سال 1994 آقای Lou Montulli هنگامیکه در شرکت Netscape Communications در توسعه یک برنامه تجاری تحت وب مشارکت داشت، ایده استفاده از این تکنولوژی را در ارتباطات وب ارائه داد که بعدها عنوان HTTP Coockie را بخود گرفت. برای اولین بار از این کوکی‌ها در نسخه 0.9 بتای نت اسکیپ که در همان سال ارائه شد، پشتیبانی و استفاده شد. مروگر IE هم در سال 1995 و در نسخه 2.0 آن، پشتیبانی از کوکی را آغاز کرد. آقای مانتولی پتنت (Patent) تکنولوژی کوکی را در سال 1995 ارائه داد اما ثبت نهایی آن به دلیل مشکلات و مباحث حریم شخصی کاربران تا سال 1998 طول کشید.

کوکی واقعا چیست؟
یک کوکی در واقع یک فایل متنی کوچک است که در قسمتی مشخص از کامپیوتر کلاینت که توسط مرورگر تنظیم شده است، ذخیره میشود. این فایل متنی کوچک حاوی اطلاعات زیر است:
- یک جفت داده نام-مقدار (name-value pair) که داده اصلی کوکی را نگهداری میکند.
- خاصیتی برای مشخص کردن زمان انقضای کوکی (پس از این زمان این فایل متنی کوچک از درون مرورگر حذف خواهد شد)
- خاصیتهایی برای مشخص کردن محدوده‌ها و مسیرهای قابل دسترسی کوکی
- خاصیتهایی برای تعیین نحوه تبادل داده‌های کوکی و نوع دسترسی به این داده‌ها (مثلا الزام به استفاده از پروتوکلهای امن)
 
انواع کوکی
بطور کلی دو نوع اصلی کوکی وجود دارد:
1. Session cookie
از این نوع کوکی برای نگهداری موقت داده‌ها نظیر داده‌های مربوط به وضعیت یک کاربر، تنها در زمان مرور وب سایت استفاده میشود. معمولا با بستن مرورگر (یا اتمام سشن) این کوکی‌ها ازبین میروند.
2. Persistent cookie 
برخلاف کوکی‌های سشنی این نوع کوکی‌ها در سیستم کلاینت به صورت دائمی ذخیره میشوند. معمولا دارای یک تاریخ انقضا هستند که پس از آن از بین میروند. در طول زمان حیات این کوکی ها، مرورگرها داده‌های ذخیره شده در آنها را با توجه به تنظیمات درونشان در هر درخواست به سمت وب سرور سایت مربوطه ارسال میکنند.

با توجه به کاربردهای فراوان کوکی، دسته بندیها و انواع دیگری از کوکی را هم میتوان نام برد. مانند انواع زیر:
Secure cookie 
معمولا به کوکی‌هایی که خاصیت امن (Secure Attribute) در آنها فعال است این عنوان اطلاق میشود. این نوع از کوکی‌ها تنها قابل استفاده در ارتباطهای امن (با استفاده از پروتوکل HTTPS) هستند. این خاصیت اطمینان میدهد که داده‌های موجود هنگام تبادل بین سرور و کلاینت همواره کدگذاری میشود.
HttpOnly cookie
در این کوکی‌ها خاصیت HttpOnly فعال است، که موجب میشود که از آنها تنها در ارتباطات از نوع HTTP و HTTPS بتوان استفاده کرد. در سایر روشهای دسترسی به کوکی (مثلا از طریق برنامه نویسی سمت کلاینت) نمیتوان به محتوای این نوع از کوکی‌ها دسترسی پیدا کرد.
Third-party cookie 
این نوع از کوکی‌ها در مقابل کوکی‌های First party (یا شخص اول) وجود دارند. کوکی‌های شخص اول توسط وب سایت جاری تولید شده اند، یعنی نشانی دامِین این کوکیها مربوط به سایت جاری است. منظور از سایت یا دامین جاری، سایتی است که آدرس آن در نوار آدرس مرورگر نشان داده میشود. کوکی‌های Third party (یا شخص سوم) به آن دسته از کوکی‌ها میگویند که توسط دامین یا وب سایت دیگری غیر از وب سایت جاری تولید و مدیریت میشوند. مثلا کوکی‌های مربوط به سایتهای تبلیغاتی. البته در مرورگرهای مدرن این نوع از کوکی‌ها به دلیل مشکلات امنیتی و نقض حریم شخصی کاربران عموما بلاک میشوند.
Supercookie 
یک سوپرکوکی به آن دسته از کوکی‌ها گفته میشود که خاصیت دامین آنها به یک پسوند خیلی کلی مثل com. تنظیم شده باشد. به دلیل مسائل امنیتی بیشتر مرورگرهای مدرن تمامی انواع این سوپرکوکی‌ها را بلاک میکنند. امروزه لیستی از این پسوندهای کلی با عنوان Public Suffix List موجود است که در مرورگرهای مدرن برای کنترل کوکی‌ها استفاده میشود.
 
موارد استفاده از کوکی
- مدیریت جلسات (Session Management):
از کوکی میتوان برای نگهداری داده‌های مربوط به یک کاربر در بازدید از صفحات سایت و تعامل با آنها (که ممکن است در زمانهای مختلف رخ دهد) استفاده کرد. یکی از موارد بسیار پرکاربرد در این زمینه، کوکی‌های تعیین اعتبار یک کاربر است که پس از ورود به سایت در هر درخواست توسط مرورگر به سمت سرور ارسال میشود. 
مثال دیگری در مورد این کاربرد نگهداری از داده‌های سبد خرید یک کاربر است. این داده‌ها را میتوان قبل از تسویه نهایی درون یک کوکی ذخیره کرد. معمولا در تمام این موارد از یک کلید منحصر به فرد که در سمت سرور تولید شده و درون کوکی به همراه سایر اطلاعات ذخیره میشود، برای تعیین هویت کاربر استفاده میشود. 
- شخصی سازی (Personalization):
یکی دیگر از موارد پرکاربرد کوکیها ذخیره تنظیمات یا داده‌های مرتبط با شخصی سازی تعامل کاربر با سایت است. مثلا میتوان تنظیمات مربوط به استایل یک سایت یا زبان انتخابی برای یک کاربر مشخص را درون کوکی در سمت کلاینت ذخیره کرد. سایتهای بزرگ معمولا از این روش برای ذخیره تنظیمات استفاده میکنند، مثل گوگل و ویکیپدیا. همچنین میتوان از کوکی برای ذخیره شناسه آخرینکاربری که در سایت لاگ‌آن کرده استفاده کرد تا در مراجعه بعدی به عنوان اولین انتخاب در صفحه ورود به سایت به کاربر نمایش داد (هرچند این کار معایب خودش را دارد).
- پیگیری یا ردیابی (Tracking):
از کوکی‌ها میتوان برای پیگیری بازدیدهای یک کاربر در یک کلاینت از یک سایت یا مسیری به خصوص از یک سایت بهره برد. بدین صورت که برای هر کاربر یک کد شناسایی منحصر به فرد تولید شده و درون کوکی مخصوص این کار ذخیره میشود. سپس برای هردرخواست میتوان مثلا نشانی صفحه موردنظر و زمان و تاریخ آن را درون یک منبع ذخیره کرد تا برای استفاده‌های آتی به کار روند.
البته کاربردها و استفاده‌های دیگری نیز برای کوکی میتوان برشمرد که بدلیل طولانی شدن بحث از آنها صرفنظر میشود.
 
ایجاد کوکی
همانطور که در بالا نیز اشاره شد، کوکی‌ها داده هایی هستند که توسط وب سرور برای ذخیره در کلاینت (مرورگر) تولید میشوند. مرورگرها نیز باید این داده‌ها را بدون هیچ تغییری در هر درخواست عینا به سمت سرور برگردانند. درواقع با استفاده از کوکی‌ها میتوان به ارتباط بدون حالت HTTP به نوعی خاصیتی از جنس state اضافه کرد. به غیر از خود وب سرور، برای تنظیم و یا تولید کوکی میتوان از زبان‌های برنامه نویسی سمت کلاینت (مثل جاوا اسکریپت) البته درصورت پشتیبانی توسط مرورگر نیز استفاده کرد.
در جدیدترین استانداردهای موجود (RFC 6265) درباره کوکی آورده شده که مرورگرها باید بتوانند حداقلهای زیر را پشتیبانی کنند:
- توانایی ذخیره حداقل 3000 کوکی
- توانایی ذخیره کوکیها با حجم حداقل 4 کیلوبایت
- توانایی ذخیره و نگهداری حداقل 50 کوکی به ازای هر سایت یا دامین
 
نکته: توانایی مرورگرهای مدرن در مدیریت کوکی‌ها ممکن است فراتر از استانداردهای اشاره شده در بالا باشد.
 
انتقال داده‌های صفحات وب سایتها از طریق پروتوکل HTTP انجام میشود. مرورگر برای بارگذاری صفحه موردنظر کاربر از یک وب سایت، معمولا یک متن کوتاه به وب سرور مربوطه ارسال میکند که به آن HTTP Request میگویند. مثلا برای دریافت صفحه https://www.dntips.ir/index.html درخواستی به شکل زیر به سمت وب سرور ارسال میشود:
GET /index.html HTTP/1.1
Host: www.dotnettips.info 
مثلا نمونه یک درخواست کامل خام (Raw) از صفحه اول سایت جاری در نرم افزار Fiddler بصورت زیر است:
GET https://www.dntips.ir/ HTTP/1.1
Host: www.dotnettips.info
Connection: keep-alive
Accept: text/html,application/xhtml+xml,application/xml;q=0.9,*/*;q=0.8
User-Agent: Mozilla/5.0 (Windows NT 6.1) AppleWebKit/537.17 (KHTML, like Gecko) Chrome/24.0.1312.56 Safari/537.17
Accept-Encoding: gzip,deflate,sdch
Accept-Language: en-US,en;q=0.8
Accept-Charset: ISO-8859-1,utf-8;q=0.7,*;q=0.3
Cookie: BlogPost-1175=NLOpR%2fgHcUGqPL8dZYv3BDDqgd4xOtiiNxHIp1rD%2bAQ%3d; BlogComment-5002=WlS1iaIsiBnQN1UDD4p%2fHFvuoxC3b8ckbw78mAWXZOSWMpxPlLo65%2bA40%2flFVR54; ReaderEmail=DP%2bx4TEtMT2LyhNQ5QqsArka%2fWALP5LYX8Y
وب سرور با ارسال محتویات صفحه موردنظر به این درخواست پاسخ میدهد که به آن HTTP Response میگویند.
در پاسخ ارسالی، وب سرور میتواند با استفاده از یک header مخصوص با نام Set-Cookie یک کوکی را ایجاد کند. در زیر یک نمونه از این پاسخها را مشاهده میکنید:
 HTTP/1.1 200 OK
Content-type: text/html
Set-Cookie: cookieName=cookieValue
Set-Cookie: 
cookieName2=cookieValue2; Expires=Thr, 10-Jun-2021 10:18:14 GMT
...
نمونه پاسخ ارسالی خام (Raw) در نرم افزار Fiddler مربوط به درخواست صفحه اول سایت جاری بصورت زیر است:
HTTP/1.1 200 OK
Date: Wed, 30 Jan 2013 20:25:15 GMT
Server: Microsoft-IIS/6.0
X-Powered-By: ASP.NET
X-Compressed-By: HttpCompress
Set-Cookie: .ASPXROLES=NzZ9qIRpCWHofryYglbsQFv_SSGPn7ivo0zKFoS94gcODVdIKQAe_IBwuc-TQ-03jGeIkZabTuxA0A3k2-nChy7iAWw9rPMYXSkqzMkizRFkDC0k3gQTkdLqLmmeIfnL9UjfMNWO8iVkYQrSv24ecbpFDSQCH827V2kEj8k2oCm_5sKRSmFpifh4N7kinEi0vomG1vW4Rbg9JWMhCgcvndvsFsXxpj-NiEikC1RqHpiLArIyalEMEN-cIuVtRe7uoo938u9l-7OXb8yzXucVl4bdqPy2DXM3ddWzb3OH1jSFM6gxwJ8qRZDlSGmEEbhji7rA-efI4aYGTKx6heWfUsY6E2k73jJLbuZ3RB4oNwRYmz8FRB0-vm1pO7rhF1JIoi1YB17ez-Ox5chNEFkPVREanHVU9DxboJ5dKgN-2B5udUFPunnshbN8EBhixbFQOpqRiiOK4uWWaWy3rVEJYpCCDBRctKCfEyYD1URFYeajB0AXmiMUTcGeuUtwb-XFjbQZnbylmMF3EJgG16bcc1IEkTAUv1JfKjaql0XGWJI1; path=/; HttpOnly
Cache-Control: private
Content-Type: text/html; charset=utf-8
Content-Length: 106727

<!DOCTYPE html>
<html>
...
وب سرور دستور Set-Cookie را تنها برای ثبت کوکی در مرورگر در پاسخ ارسالی قرار میدهد. برای آشنایی بیشتر با این هدر و ساختار آن به RFC 6265 مراجعه کنید. این دستور برای مرورگر مشخص میکند که (درصورت پشتیبانی از کوکی و فعال بودن آن در مروگر) در درخواستهای بعدی باید این کوکی‌ها را در متن درخواست ارسالی به سمت سرور ضمیمه کند. البته اینکار با توجه به تنظیمات خاصیتهای کوکی مربوطه  انجام میشود که در ادامه بحث میشود. برای ارسال کوکی به سمت وب سرور، مرورگر از هدر Cookie در درخواست خود استفاده میکند.
مثلا با توجه به مثال قبل برای درخواست صفحه https://www.dntips.ir/index2.html مرورگر میتواند متن زیر را به سمت وب سرور ارسال میکند:
 GET /index2.html HTTP/1.1
Host: www.example.org
Cookie: cookieName=cookieValue; cookieName2=cookieValue2
Accept: */*
این درخواست که برای صفحه دیگری از همان سایت قبلی است، با درخواست اول متفاوت است. با استفاده از این درخواست وب سرور میفهمد که این درخواست با درخواست قبلی مرتبط است. وب سرور در پاسخ ارسالی میتواند کوکی‌های دیگری نیز ثبت کند.
وب سرور میتواند مقدار یک کوکی ثبت شده در مروگر را با استفاده از دستوری مشابه Set-Cookie: cookieName=cookieNewValue در پاسخ ارسالی به سمت کلاینت تغییر دهد. مرورگر با دیدن این خط در پاسخ دریافتی از وب سرور مقدار کوکی را به روز رسانی میکند. البته به شرطی که سایر خواص تنظیم شده برای کوکی عینا یکسان باشد.
 
نکته: identity یا هویت کوکی با استفاده از تمام خواص آن به جز expires یا max-age تعیین میشود.
 
مقدار یک کوکی میتواند شامل هر کاراکتر قابل چاپ اَسکی (از کاراکتر ! تا کاراکتر ~ یا از کد یونیکد u0021\ تا u007E\) به غیر از کاراکترهای , و ; و فضای خالی باشد (استفاده از این سه کاراکتر و سایر کاراکترهای غیر اسکی تنها با انکدینگ میسر است). نام یک کوکی نیز از این قاعده پیروی میکند، البته شامل کاراکتر = نیز نمیتواند باشد چون این کاراکتر نقش جداکننده «مقدار» از «نام» کوکی را ایفا میکند. استانداردهای کوکی که در RFC 6265 آورده شده است، محدودیتهای بیشتری نیز دارد که ممکن است توسط مروگرهای امروزی رعایت نشود!
 
نکته: انکدینگ کوکیها کمی بحث دارد. ازآنجاکه کوکی‌ها به صورت هدرهای پروتوکل HTTP انتقال داده میشوند، بنابراین کاراکترهای موجود در آن باید تنها از نوع ASCII باشند. اما چون ارسال کننده و دریافت کننده نهایی کوکی یک وب سرور یکسان است بنابراین وب سرور برای ذخیره کاراکترهای غیر اسکی میتواند از انکدینگ خاص خود استفاده کند. مثلا عموم وب سرورها  و نیز مرورگرها از URL Encoding برای انکدینگ کوکی‌ها استفاده میکنند (^). ظاهرا در تمام مرورگرهای مدرن برای ذخیره کوکی ها، حداقل نام و مقدار کوکی به صورت جداگانه (مثلا برای ذخیره کاراکترهای نامعتبر) انکد میشود به غیر از کاراکتر تساوی (=) بین نام و مقدار کوکی.
 
با استفاده از زبانهای برنامه نویسی سمت کلاینت نیز میتوان کوکی‌ها را مدیریت کرد. مثلا در جاوا اسکریپت از document.cookie برای اینکار استفاده میشود. نحوه کاربرد و استفاده از این پراپرتی کمی غیرعادی است. مثلا دستور 'document.cookie = 'dummy=a11a یک کوکی با نام dummy و با مقدار a11a ایجاد میکند! در ادامه با این دستور و نحوه کارکردن با کوکی در جاوا اسکریپت بیشتر آشنا میشویم.
 
نکته: برای انکد رشته‌ها در جاوا اسکریپت از دستور escape استقاده میشود. عملیات عکس آن با دستور unescape انجام میشود.
 
نکته: با اینکه استاندارد تعریف کوکی مشخص کرده که برای تعریف کوکی وجود عبارتی به صورت name=value اجباری است، اما ظاهرا بیشتر مرورگرها صحت تعریف کوکی و  اعتبار آنرا برای پیروی از این طرح بررسی نمیکنند و بنابراین میتوان صرفا با استفاده از یک رشته بدون علامت مساوی یک کوکی را ایجاد کرد.
 
خواص یک کوکی
به غیر از نام و مقدار، کوکی‌ها خواص دیگری همچون دامین (domain)، مسیر (path)، تاریخ انقضا (expiration date) یا حداکثر طول عمر (maximum age)، و Secure و HttpOnly دارند که میتوانند توسط وب سرور و یا با استفاده از زبانهای برنامه نویسی کلاینتی تنظیم شوند. مرورگرها این خاصیتها را به وب سرور ارسال نمیکنند. تنها مقادیری که به سمت وب سرور برگشت داده میشوند، نام و مقدار کوکی‌هاست. مرورگرها با استفاده از خواص کوکی زمان حذف کوکی و یا کنترل دسترسی به مقدار آن با توجه به آدرس جاری مرورگر و نیز اینکه آیا اصلا کوکی را به وب سرور ارسال کنند یا نه، را تعیین میکنند. خواص کوکی در ادامه شرح داده شده است:
 
1. تاریخ انقضا و حداکثر طول عمر (Expires و Max-Age)
با استفاده از یکی از این دو خاصیت، تاریخی که دیگر نیازی نیست تا کوکی به سمت سرور ارسال شود، تعیین میشود. بنابراین پس از این تاریخ، ممکن است کوکی از مخزن مرورگر پاک شود. برپایه اطلاعات موجود در RFC 6265، در خاصیت Expires، تاریخ انقضای کوکی باید به فرمت “Wdy, DD Mon YYYY HH:MM:SS GMT” باشد. مثل Mon, 17-Mar-2014 1:00:00 GMT. همچنین خاصیت Max-Age طول عمر کوکی را برحسب ثانیه از لحظه دریافت توسط مرورگر مشخص میکند. به نمونه‌های زیر توجه کنید:
Set-Cookie: cookie1=abc; Expires=Mon, 17-Mar-2014 01:00:00 GMT; ...
Set-Cookie: cookie2=123; ...
Set-Cookie: cookie3=abc; Expires=Thu, 01-Jan-1970 00:00:01 GMT; ...
Set-Cookie: cookie3=abc; max-age=31536000; ... 
 ...... 
در دستور اول، cookie1 برای حذف در تاریخ مشخص شده تنظیم شده است. در خط دوم که بدون این دو خاصیت است، یک نوع کوکی سشنی تعریف شده است. این کوکی پس از بسته شدن مرورگر (اتمام سشن) از حافظه پاک خواهد شد.

نکته: اتمام یک سشن برای کوکی‌های سشنی دقیقا به معنی بستن مرورگر (یا تب مربوطه در مروگرهای مدرن) است.

دستور سوم که تاریخ انقضای کوکی را به تاریخی در گذشته تنظیم کرده است به مرورگر اعلام میکند که باید cookie3 را پاک کند. این روش استاندارد برای حذف یک کوکی است.

نکته: استفاده از روش تنظیم یک تاریخ انقضا در گذشته برای حذف یک کوکی تنها وقتی کار خواهد که سایر خواص تعیین شده در دستور Set-Cookie با مقادیر موجود در حافظه مرورگر دقیقا یکی باشد تا هویت کوکی موردنظر به صورت منحصربه فرد تعیین شود. 

در خط چهارم به مرورگر اعلام میشود که cookie4 باید دقیقا یک سال پس از لحظه دریافت کوکی، حذف شود. 

نکته: خاصیت max-age در مرورگر IE8 و نسخه‌های قبل از آن پشتیبانی نمیشود. 

نکته: گزینه ای که معمولا در صفحات لاگ‌آن (LogOn) یا ساین‌این (SignIn) برای ذخیره داده‌های کاربر وجود دارد (مثل «مرا به خاطر بسپار»)، مرتبط با این خاصیت از کوکی هاست. در صورت عدم انتخاب این گزینه معمولا یک کوکی سشنی (بدون خاصیت expires) ایجاد میشود. اما با انتخاب این گزینه، یک کوکی ماندگار (Persistent) با خاصیت expires برابر با تاریخی در آینده ایجاد میشود تا درصورت بسته شدن مرورگر (اتمام سشن) داده‌های کاربر پاک نشود. 
 
نکته: تاریخ انقضای کوکی با استفاده از تاریخ کلاینت تعیین میشود. متاسفانه هیچ راه مستقیمی برای همزمانی این تاریخ با تاریخ سرور وجود ندارد. 
 
2. دامین و مسیر (Domain و Path)
خاصیتهای دامین و مسیر کوکی، محدوده قابل دسترس کوکی را مشخص میکنند. با استفاده از این دو خاصیت مرورگر متوجه میشود که آیا کوکی را در موقعیت و آدرس جاری باید به سمت وب سرور ارسال کند یا خیر. همچنین دسترسی به کوکی‌ها در سمت کلاینت با توجه به این دو خاصیت محدود میشود. مقدار پیش فرض این دو خاصیت برابر مسیر و دامین جاری مرورگر است که اگر مقداری برای این دو خاصیت تعیین نشود، به کوکی تعلق میگیرد.
 
نکته: منظور از وضعیت جاری، موقعیتی است که کوکی مذبور در آن ایجاد شده است. مثلا آدرس صفحه ای که هدر Set-Cookie را ارسال کرده و یا آدرس صفحه ای که در آن با استفاده از دستوری مشابه ;'document.cookie = 'a=b کوکی مربوطه ایجاد شده است. به عنوان نمونه اگر یک کوکی در صفحه جاری همین سایت ایجاد شود و خاصیتهای دامین و مسیر آن مقداردهی نشود، مقدار دامین به www.dotnettips.info و مقدار مسیر آن به post/ تنظیم خواهد شد.

نکته: مرورگر بررسی دامین کوکی را ازطریق «مقایسه از انتها» انجام میدهد. یعنی اگر مثلا دامین یک کوکی برابر dotnettips.info باشد، این کوکی در ساب دامین‌های d1.dotettips.info و یا www.dotnettips.info و از این قبیل در دسترس خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوان به RFC 6265 (قسمت Domain Matching) مراجعه کرد.
 
نکته: بررسی مسیر کوکی برخلاف دامین آن، ازطریق «مقایسه از ابتدا» انجام میشود. یعنی آدرس صفحه جاری پس از مقدار دامین سایت باید با مقدار مشخص شده در خاصیت مسیر شروع شود. مثلا مسیر یک کوکی برابر post/ و دامین آن نیز برابر www.dotnettips.info باشد، این کوکی در آدرسهایی چون www.dotnettips.info/post/1286 و یا www.dotnettips.info/post/1 و یا www.dotnettips.info/post/test/test2 و ... در دسترس خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوان به RFC 6265 (قسمت Paths and Path-Match) مراجعه کرد. 

برای روشنتر شدن مطلب به هدرهای Set-Cookie زیر توجه کنید:
Set-Cookie: MyCookie1=hi; Domain=d1.d2.com; Path=/employee ...
Set-Cookie: MyCookie2=bye; Domain=.d3.com; Path=/ ...
Set-Cookie: MyCookie3=nth ... 
 ...... 
اولین دستور به مرورگر میگوید تا یک کوکی با نام MyCookie1 و مقدار hi را با دامین d1.d2.com و مسیر employee/ ثبت کند. بنابراین مرورگر از این کوکی تنها درصورتیکه آدرس درخواست موردنظر شامل d1.d2.com/employee باشد، استفاده میکند.
دستور دوم به مرورگر میگوید تا از کوکی MyCookie2 در مسیرهای شامل d3.com. استفاده کند.
در دستور سوم دامین و مسیر با توجه به آدرس صفحه جاری تنظیم میشود. در واقع تنها مسیرهایی که شامل آدرس صفحه جاری باشند به این کوکی دسترسی دارند.

نکته: مقدار domain تنها میتواند مربوط به دامین اصلی جاری و یا زیرمجموعه‌های آن باشد. یعنی نمیتوان یک کوکی با دامین www.d1.com در صفحه‌ای با آدرس www.d2.com ایجاد کرد.

نکته: همچنین کوکی هایی که مثلا دارای دامین www.dotnettips.info هستند از آدرسی نظیر my.dotnettips.info در دسترس نیستند. کوکی‌ها تنها در دامین و ساب دامین‌های مربوط به خود قابل خواندن هستند.

نکته: اگر مقدار خاصیت domain کوکی به چیزی شبیه dotnettip.info تنظیم شود آنگاه این کوکی در آدرسهایی چون www.dotnettips.info و یا d1.dotnettips.info نیز در دسترس است.

نکته: اگر برای خاصیت path مقدار / تنظیم شود، بدین معنی است که کوکی در تمام محدوده دامین کوکی در دسترس است. 

3. Secure و HttpOnly
این دوخاصیت برخلاف خواص قبلی مقداری را تنظیم نمیکنند! بلکه همانند یک flag عمل کرده که هر کدام رفتار خاصی را برای مرورگر الزام میکنند.
خاصیت Secure مرورگر را مجبور به استفاده از ارتباطات امن و کدگذاری شده (Https) برای تبادل داده‌های کوکی میکند. درضمن طبیعی است که وب سرور دستور ثبت چنین کوکی‌هایی را خود از طریق یک ارتباط امن به مرورگر ارسال کند تا مبادا طی یک فرایند خرابکارانه داده‌های مهم درون کوکی در بین راه دزدیده نشود. 

نکته: یک کوکی Secure تنها درصورتی به سمت سرور ارسال میشود که درخواست مذکور با استفاده از SSL و ازطریق پروتوکل HTTPS ایجاد شده باشد.

خاصیت HttpOnly به مرورگر اعلام میکند که استفاده از این کوکی تنها در ارتباطات از نوع پروتوکل HTTP مجاز است. بنابراین سایر روشهای دسترسی موجود (مثل document.cookie در جاوا اسکریپت) برای این نوع کوکی‌ها کار نخواهد کرد. درواقع نحوه برخورد با این نوع کوکی‌ها در سمت سرور با سایر انواع کوکی تفاوتی ندارد و تنها در سمت کلاینت و در مرورگر است که رفتاری متفاوت متوجه این کوکی‌ها میشود و اجازه دسترسی به برنامه‌های سمت کلاینت داده نمیشود.

نکته: این خاصیت ابتدا توسط مایکروسافت در نسخه IE 6 SP1 معرفی شد و بعدها بتدریج توسط سایر مرورگرها نیز پشتیبانی شد. این ویژگی همانطور که از آن برمی‌آید برای مقابله با حملات XSS پیاده سازی شده است. البته علاوه برای جلوگیری از دسترسی به این کوکی‌ها از طریق document.cookie، در مرورگرهای مدرن از دسترسی به هدر این کوکی‌ها ازطریق متدهای شی XMLHttpRequest نیز جلوگیری میشود.

نکته: امکان تنظیم این خاصیت از طریق document.cookie در جاوا اسکریپت وجود ندارد!
 
مدیریت کوکی‌ها در مرورگر
همانطور که قبلا اشاره شد هویت یک کوکی با استفاده تمامی خواص آن به جز expires یا max-age مشخص میشود. یعنی ترکیب name-domain-path-secure/httponly هویت یک کوکی را منحصربه‌فرد میکند. بنابراین تا زمانیکه حتی یکی از این خواص دو کوکی با هم فرق داشته باشد این دو کوکی از هم متمایز خواهند بود. دو کوکی زیر را درنظر بگیرید:
Set-Cookie: cookie1=value1
Set-Cookie: cookie1=value2; domain=dotnettips.info;
 با اینکه به نظر میرسد که این دو کوکی یکسان هستند و اجرای دستور دوم موجب بازنویسی کوکی اول میشود، اما بررسی یک درخواست ارسالی از این صفحه نشان میدهد که دو کوکی مجزا با نام مشابه به سمت سرور ارسال میشود:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2 
حال اگر کوکی سومی به صورت زیر تعریف شود:
Set-Cookie: cookie1=value3; domain=dotnettips.info; path=/post
وضعیت از این نیز پیچیده‌تر میشود:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2; cookie1=value3
بنابراین اجرای دستور زیر در همان صفحه:
Set-Cookie: cookie1=value4
تنها مقدار کوکی اول را تغییر خواهد داد. یعنی در درخواست ارسالی به سمت سرور خواهیم داشت:
Cookie: cookie1=value4; cookie1=value2; cookie1=value3
بنابراین دقت مضاعف به این نکته که «هویت یک کوکی با استفاده از تمامی خواص آن به جز expires یا max-age تعیین میشود» مهم است. برای قسمت «به جز expire یا max-age» هم به مثال زیر توجه کنید:
Set-Cookie: cookie2=value1; max-age=1000
بنابراین خواهیم داشت:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2; cookie1=value4; cookie2=value1
یک کوکی با طول عمر 1000 ثانیه تولید میکند. بنابراین با دستور زیر میتوان مقدار همین کوکی را تغییر داد:
Set-Cookie: cookie2=value2
پس داریم:
Cookie: cookie1=value4; cookie1=value2; cookie1=value3; cookie2=value2
هرچند در دستور آخر به نظر میرسد که کوکی آخر به نوع سشنی تغییر یافته است (چون خاصیت expires یا max-age ندارد) اما درواقع این چنین نیست. تنها اتفاقی که رخ داده است این است که مقدار کوکی مذبور تغییر یافته است، درحالیکه تغییری در خاصیت expires یا max-age آن رخ نداده است.

نکته: با تغییر خواص یک کوکی، میتوان آنرا از نوع سشنی به نوع ماندگار (Persistent) تغییر داد، اما عکس این عملیات ممکن نیست.

SubCookie
بدلیل محدودیت موجود در تعداد کوکی‌ها به ازای هر دامین، روشی برای نگهداری تعداد بیشتری تنظیمات درون همین تعداد محدود کوکی‌ها توسط توسعه گران ابداع شده است. در این روش از طرح ساده ای که نمونه ای از آن در زیر نشان داده شده است برای نگهداری داده‌های چندین کوکی درون یک کوکی استفاده میشود:
Set-Cookie: cookieName=cookie1=value1&cookie2=value2&cookie3=value3&cookie4=value4; path=/
در نمونه بالا با اینکه عملا تنها یک کوکی تعریف شده است اما درواقع داده‌های 4 کوکی مختلف درون یک کوکی آورده شده است. تنها عیب این روش این است که زحمت بیشتری برای استخراج داده‌های کوکی‌ها باید کشید. البته امروزه برخی از فریمورکها امکاناتی جهت کار با این کوکی‌ها فراهم کرده اند.
 
Cookie2
در ابتدای هزاه سوم! مدتی بحثی مطرح شد برای بهبود کارایی و امنیت کوکی‌ها و پیشنهادهایی مبنی بر پیاده سازی نوع جدیدی از کوکی‌ها با عنوان Cookie2 نیز ارائه شد. حتی در نسخه جدیدی از استانداردهای HTTP State Management Mechanism که در RFC 2965 آورده شده است کلا به این نوع جدید از کوکی‌ها پرداخته شده است. هرچند برخی از مرورگرها پشتیبانی از این نوع جدید را آغاز کردند (مثل Opera) اما بعدها به دلیل عدم استقبال از آن، این نوع از کوکی‌ها منسوخ شد و حالت آن در نسخه‌های جدید استانداردها به Obsolete تغییر یافت (RFC 6265)! درهرصورت برای آشنایی با این نوع کوکی‌ها میتوان به مراجع زیر رجوع کرد:

 
منابع:
مطالب
Kendo UI MVVM
پیشنیازها
- «استفاده از Kendo UI templates »
- «اعتبار سنجی ورودی‌های کاربر در Kendo UI»
- «فعال سازی عملیات CRUD در Kendo UI Grid» جهت آشنایی با نحوه‌ی تعریف DataSource ایی که می‌تواند اطلاعات را ثبت، حذف و یا ویرایش کند.


در این مطلب قصد داریم به یک چنین صفحه‌ای برسیم که در آن در ابتدای نمایش، لیست ثبت نام‌های موجود، از سرور دریافت و توسط یک Kendo UI template نمایش داده می‌شود. سپس امکان ویرایش و حذف هر ردیف، وجود خواهد داشت، به همراه امکان افزودن ردیف‌های جدید. در این بین مدیریت نمایش لیست ثبت نام‌ها توسط امکانات binding توکار فریم ورک MVVM مخصوص Kendo UI صورت خواهد گرفت. همچنین کلیه اعمال مرتبط با هر ردیف نیز توسط data binding دو طرفه مدیریت خواهد شد.



Kendo UI MVVM

الگوی MVVM یا Model-View-ViewModel که برای اولین بار جهت کاربردهای WPF و Silverlight معرفی شد، برای ساده سازی اتصال تغییرات کنترل‌های برنامه به خواص ViewModel یک View کاربرد دارد. برای مثال با تغییر عنصر انتخابی یک DropDownList در یک View، بلافاصله خاصیت متصل به آن که در ViewModel برنامه تعریف شده‌است، مقدار دهی و به روز خواهد شد. هدف نهایی آن نیز جدا سازی منطق کدهای UI، از کدهای جاوا اسکریپتی سمت کاربر است. برای این منظور کتابخانه‌هایی مانند Knockout.js به صورت اختصاصی برای این کار تهیه شده‌اند؛ اما Kendo UI نیز جهت یکپارچگی هرچه تمامتر اجزای آن، دارای یک فریم ورک MVVM توکار نیز می‌باشد. طراحی آن نیز بسیار شبیه به Knockout.js است؛ اما با سازگاری 100 درصد با کل مجموعه.
پیاده سازی الگوی MVVM از 4 قسمت تشکیل می‌شود:
- Model که بیانگر خواص متناظر با اشیاء رابط کاربری است.
- View همان رابط کاربری است که به کاربر نمایش داده می‌شود.
- ViewModel واسطی است بین Model و View. کار آن انتقال داده‌ها و رویدادها از View به مدل است و در حالت binding دوطرفه، عکس آن نیز صحیح می‌باشد.
- Declarative data binding جهت رهایی برنامه نویس‌ها از نوشتن کدهای هماهنگ سازی اطلاعات المان‌های View و خواص ViewModel کاربرد دارد.

در ادامه این اجزا را با پیاده سازی مثالی که در ابتدای بحث مطرح شد، دنبال می‌کنیم.


تعریف Model و ViewModel

در سمت سرور، مدل ثبت نام برنامه چنین شکلی را دارد:
namespace KendoUI07.Models
{
    public class Registration
    {
        public int Id { set; get; }
        public string UserName { set; get; }
        public string CourseName { set; get; }
        public int Credit { set; get; }
        public string Email { set; get; }
        public string Tel { set; get; }
    }
}
در سمت کاربر، این مدل را به نحو ذیل می‌توان تعریف کرد:
    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            var model = kendo.data.Model.define({
                id: "Id",
                fields: {
                    Id: { type: 'number' }, // leave this set to 0 or undefined, so Kendo knows it is new.
                    UserName: { type: 'string' },
                    CourseName: { type: 'string' },
                    Credit: { type: 'number' },
                    Email: { type: 'string' },
                    Tel: { type: 'string' }
                }
            });
        });
    </script>
و ViewModel برنامه در ساده‌ترین شکل آن اکنون چنین تعریفی را خواهد یافت:
    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            var viewModel = kendo.observable({
                accepted: false,
                course: new model()
            });
        });
    </script>
یک viewModel در Kendo UI به صورت یک observable object تعریف می‌شود که می‌تواند دارای تعدادی خاصیت و متد دلخواه باشد. هر خاصیت آن به یک عنصر HTML متصل خواهد شد. در اینجا این اتصال دو طرفه است؛ به این معنا که تغییرات UI به خواص viewModel و برعکس منتقل و منعکس می‌شوند.


اتصال ViewModel به View برنامه

تعریف فرم ثبت نام را در اینجا ملاحظه می‌کنید. فیلدهای مختلف آن بر اساس نکات اعتبارسنجی HTML 5 با ویژگی‌های خاص آن، مزین شده‌اند. جزئیات آن‌را در مطلب «اعتبار سنجی ورودی‌های کاربر در Kendo UI» پیشتر بررسی کرده‌ایم.
اگر به تعریف هر فیلد دقت کنید، ویژگی data-bind جدیدی را هم ملاحظه خواهید کرد:
    <div id="coursesSection" class="k-rtl k-header">
        <div class="box-col">
            <form id="myForm" data-role="validator" novalidate="novalidate">
                <h3>ثبت نام</h3>
                <ul>
                    <li>
                        <label for="Id">Id</label>
                        <span id="Id" data-bind="text:course.Id"></span>
                    </li>
                    <li>
                        <label for="UserName">نام</label>
                        <input type="text" id="UserName" name="UserName" class="k-textbox"
                               data-bind="value:course.UserName"
                               required />
                    </li>
                    <li>
                        <label for="CourseName">دوره</label>
                        <input type="text" dir="ltr" id="CourseName" name="CourseName" required
                               data-bind="value:course.CourseName" />
                        <span class="k-invalid-msg" data-for="CourseName"></span>
                    </li>
                    <li>
                        <label for="Credit">مبلغ پرداختی</label>
                        <input id="Credit" name="Credit" type="number" min="1000" max="6000"
                               required data-max-msg="عددی بین 1000 و 6000" dir="ltr"
                               data-bind="value:course.Credit"
                               class="k-textbox k-input" />
                        <span class="k-invalid-msg" data-for="Credit"></span>
                    </li>
                    <li>
                        <label for="Email">پست الکترونیک</label>
                        <input type="email" id="Email" dir="ltr" name="Email"
                               data-bind="value:course.Email"
                               required class="k-textbox" />
                    </li>
                    <li>
                        <label for="Tel">تلفن</label>
                        <input type="tel" id="Tel" name="Tel" dir="ltr" pattern="\d{8}"
                               required class="k-textbox"
                               data-bind="value:course.Tel"
                               data-pattern-msg="8 رقم" />
                    </li>
                    <li>
                        <input type="checkbox" name="Accept"
                               data-bind="checked:accepted"
                               required />
                        شرایط دوره را قبول دارم.
                        <span class="k-invalid-msg" data-for="Accept"></span>
                    </li>
                    <li>
                        <button class="k-button"
                                data-bind="enabled: accepted, click: doSave"
                                type="submit">
                            ارسال
                        </button>
                        <button class="k-button" data-bind="click: resetModel">از نو</button>
                    </li>
                </ul>
                <span id="doneMsg"></span>
            </form>
        </div>
برای اتصال ViewModel تعریف شده به ناحیه‌ی مشخص شده با DIV ایی با Id مساوی coursesSection، می‌توان از متد kendo.bind استفاده کرد.
    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            var model = kendo.data.Model.define({
            // ...
            });

            var viewModel = kendo.observable({
            // ...
            });

            kendo.bind($("#coursesSection"), viewModel);
        });
    </script>
به این ترتیب Kendo UI به بر اساس تعریف data-bind یک فیلد، برای مثال تغییرات خواص course.UserName را به text box نام کاربر منتقل می‌کند و همچنین اگر کاربر اطلاعاتی را در این text box وارد کند، بلافاصله این تغییرات در خاصیت course.UserName منعکس خواهند شد.
<input type="text" id="UserName" name="UserName" class="k-textbox"
       data-bind="value:course.UserName"
       required />

بنابراین تا اینجا به صورت خلاصه، مدلی را توسط متد kendo.data.Model.define، معادل مدل سمت سرور خود ایجاد کردیم. سپس وهله‌ای از این مدل را به صورت یک خاصیت جدید دلخواهی در ViewModel تعریف شده توسط متد kendo.observable در معرض دید View برنامه قرار دادیم. در ادامه اتصال ViewModel و View، با فراخوانی متد kendo.bind انجام شد. اکنون برای دریافت تغییرات کنترل‌های برنامه، تنها کافی است ویژگی‌های data-bind ایی را به آن‌ها اضافه کنیم.
در ناحیه‌ی تعریف شده توسط متد kendo.bind، کلیه خواص ViewModel در دسترس هستند. برای مثال اگر به تعریف ViewModel دقت کنید، یک خاصیت دیگر به نام accepted با مقدار false نیز در آن تعریف شده‌است (این خاصیت چون صرفا کاربرد UI داشت، در model برنامه قرار نگرفت). از آن برای اتصال checkbox تعریف شده، به button ارسال اطلاعات، استفاده کرده‌ایم:
<input type="checkbox" name="Accept"
       data-bind="checked:accepted"
       required />

<button class="k-button"
        data-bind="enabled: accepted, click: doSave"
        type="submit">
       ارسال
</button>
برای مثال اگر کاربر این checkbox را انتخاب کند، مقدار خاصیت accepted، مساوی true خواهد شد. تغییر مقدار این خاصیت، توسط ViewModel بلافاصله در کل ناحیه coursesSection منتشر می‌شود. به همین جهت ویژگی enabled: accepted که به معنای مقید بودن فعال یا غیرفعال بودن دکمه بر اساس مقدار خاصیت accepted است، دکمه را فعال می‌کند، یا برعکس و برای انجام این عملیات نیازی نیست کدنویسی خاصی را انجام داد. در اینجا بین checkbox و button یک سیم کشی برقرار است.


ارسال داده‌های تغییر کرده‌ی ViewModel به سرور

تا اینجا 4 جزء اصلی الگوی MVVM که در ابتدای بحث عنوان شد، تکمیل شده‌اند. مدل اطلاعات فرم تعریف گردید. ViewModel ایی که این خواص را به المان‌های فرم متصل می‌کند نیز در ادامه اضافه شده‌است. توسط ویژگی‌های data-bind کار Declarative data binding انجام می‌شود.
در ادامه نیاز است تغییرات ViewModel را به سرور، جهت ثبت، به روز رسانی و حذف نهایی منتقل کرد.
    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            var model = kendo.data.Model.define({
                //...
            });

            var dataSource = new kendo.data.DataSource({
                type: 'json',
                transport: {
                    read: {
                        url: "api/registrations",
                        dataType: "json",
                        contentType: 'application/json; charset=utf-8',
                        type: 'GET'
                    },
                    create: {
                        url: "api/registrations",
                        contentType: 'application/json; charset=utf-8',
                        type: "POST"
                    },
                    update: {
                        url: function (course) {
                            return "api/registrations/" + course.Id;
                        },
                        contentType: 'application/json; charset=utf-8',
                        type: "PUT"
                    },
                    destroy: {
                        url: function (course) {
                            return "api/registrations/" + course.Id;
                        },
                        contentType: 'application/json; charset=utf-8',
                        type: "DELETE"
                    },
                    parameterMap: function (data, type) {
                        // Convert to a JSON string.  Without this step your content will be form encoded.
                        return JSON.stringify(data);
                    }
                },
                schema: {
                    model: model
                },
                error: function (e) {
                    alert(e.errorThrown);
                },
                change: function (e) {
                    // فراخوانی در زمان دریافت اطلاعات از سرور و یا تغییرات محلی
                    viewModel.set("coursesDataSourceRows", new kendo.data.ObservableArray(this.view()));
                }
            });

            var viewModel = kendo.observable({
                //...
            });

            kendo.bind($("#coursesSection"), viewModel);
            dataSource.read(); // دریافت لیست موجود از سرور در آغاز کار
        });
    </script>
در اینجا تعریف DataSource کار با منبع داده راه دور ASP.NET Web API را مشاهده می‌کنید. تعاریف اصلی آن با تعاریف مطرح شده در مطلب «فعال سازی عملیات CRUD در Kendo UI Grid» یکی هستند. هر قسمت آن مانند read، create، update و destory به یکی از متدهای کنترلر ASP.NET Web API اشاره می‌کنند. حالت‌های update و destroy بر اساس Id ردیف انتخابی کار می‌کنند. این Id را باید در قسمت model مربوط به اسکیمای تعریف شده، دقیقا مشخص کرد. عدم تعریف فیلد id، سبب خواهد شد تا عملیات update نیز در حالت create تفسیر شود.


متصل کردن DataSource به ViewModel

تا اینجا DataSource ایی جهت کار با سرور تعریف شده‌است؛ اما مشخص نیست که اگر رکوردی اضافه شد، چگونه باید اطلاعات خودش را به روز کند. برای این منظور خواهیم داشت:
    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            $("#coursesSection").kendoValidator({
                // ...
            });

            var model = kendo.data.Model.define({
                // ...
            });

            var dataSource = new kendo.data.DataSource({
                // ...
            });

            var viewModel = kendo.observable({
                accepted: false,
                course: new model(),
                doSave: function (e) {
                    e.preventDefault();
                    console.log("this", this.course);
                    var validator = $("#coursesSection").data("kendoValidator");
                    if (validator.validate()) {
                        if (this.course.Id == 0) {
                            dataSource.add(this.course);
                        }
                        dataSource.sync(); // push to the server
                        this.set("course", new model()); // reset controls
                    }
                },
                resetModel: function (e) {
                    e.preventDefault();
                    this.set("course", new model());
                }            
             });

            kendo.bind($("#coursesSection"), viewModel);
            dataSource.read(); // دریافت لیست موجود از سرور در آغاز کار
        });
    </script>
همانطور که در تعاریف تکمیلی viewModel مشاهده می‌کنید، اینبار دو متد جدید دلخواه doSave و resetModel را اضافه کرده‌ایم.
در متد doSave، ابتدا بررسی می‌کنیم آیا اعتبارسنجی فرم با موفقیت انجام شده‌است یا خیر. اگر بله، توسط متد add منبع داده، اطلاعات فرم جاری را توسط شیء course که هم اکنون به تمامی فیلدهای آن متصل است، اضافه می‌کنیم. در اینجا بررسی شده‌است که آیا Id این اطلاعات صفر است یا خیر. از آنجائیکه از همین متد برای به روز رسانی نیز در ادامه استفاده خواهد شد، در حالت به روز رسانی، Id شیء ثبت شده، از طرف سرور دریافت می‌گردد. بنابراین غیر صفر بودن این Id به معنای عملیات به روز رسانی است و در این حالت نیازی نیست کار بیشتری را انجام داد؛ زیرا شیء متناظر با آن پیشتر به منبع داده اضافه شده‌است.
استفاده از متد add صرفا به معنای مطلع کردن منبع داده محلی از وجود رکوردی جدید است. برای ارسال این تغییرات به سرور، از متد sync آن می‌توان استفاده کرد. متد sync بر اساس متد add یک درخواست POST، بر اساس شیءایی که Id غیر صفر دارد، یک درخواست PUT و با فراخوانی متد remove بر روی منبع داده، یک درخواست DELETE را به سمت سرور ارسال می‌کند.
متد دلخواه  resetModel سبب مقدار دهی مجدد شیء course با یک وهله‌ی جدید از شیء model می‌شود. همینقدر برای پاک کردن تمامی کنترل‌های صفحه کافی است.

تا اینجا دو متد جدید را در ViewModel برنامه تعریف کرده‌ایم. در مورد نحوه‌ی اتصال آن‌ها به View، به کدهای دو دکمه‌ی موجود در فرم دقت کنید:
<button class="k-button"
        data-bind="enabled: accepted, click: doSave"
        type="submit">
       ارسال
</button>
<button class="k-button" data-bind="click: resetModel">از نو</button>
این متدها نیز توسط ویژگی‌های data-bind به هر دکمه نسبت داده شده‌اند. به این ترتیب برای مثال با کلیک کاربر بر روی دکمه‌ی submit، متد doSave موجود در ViewModel فراخوانی می‌شود.


مدیریت سمت سرور ثبت، ویرایش و حذف اطلاعات

در حالت ثبت، متد Post توسط آدرس مشخص شده در قسمت create منبع داده، فراخوانی می‌گردد. نکته‌ی مهمی که در اینجا باید به آن دقت داشت، نحوه‌ی بازگشت Id رکورد جدید ثبت شده‌است.  اگر این تنظیم صورت نگیرد، Id رکورد جدید را در لیست، مساوی صفر مشاهده خواهید کرد و منبع داده این رکورد را همواره به عنوان یک رکورد جدید، مجددا به سرور ارسال می‌کند.
using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using System.Net;
using System.Net.Http;
using System.Web.Http;
using KendoUI07.Models;

namespace KendoUI07.Controllers
{
    public class RegistrationsController : ApiController
    {
        public HttpResponseMessage Delete(int id)
        {
            var item = RegistrationsDataSource.LatestRegistrations.FirstOrDefault(x => x.Id == id);
            if (item == null)
                return Request.CreateResponse(HttpStatusCode.NotFound);

            RegistrationsDataSource.LatestRegistrations.Remove(item);
            return Request.CreateResponse(HttpStatusCode.OK, item);
        }

        public IEnumerable<Registration> Get()
        {
            return RegistrationsDataSource.LatestRegistrations;
        }

        public HttpResponseMessage Post(Registration registration)
        {
            if (!ModelState.IsValid)
                return Request.CreateResponse(HttpStatusCode.BadRequest);

            var id = 1;
            var lastItem = RegistrationsDataSource.LatestRegistrations.LastOrDefault();
            if (lastItem != null)
            {
                id = lastItem.Id + 1;
            }
            registration.Id = id;
            RegistrationsDataSource.LatestRegistrations.Add(registration);

            // ارسال آی دی مهم است تا از ارسال رکوردهای تکراری جلوگیری شود
            return Request.CreateResponse(HttpStatusCode.Created, registration);
        }

        [HttpPut] // Add it to fix this error: The requested resource does not support http method 'PUT'
        public HttpResponseMessage Update(int id, Registration registration)
        {
            var item = RegistrationsDataSource.LatestRegistrations
                                        .Select(
                                            (prod, index) =>
                                                new
                                                {
                                                    Item = prod,
                                                    Index = index
                                                })
                                        .FirstOrDefault(x => x.Item.Id == id);
            if (item == null)
                return Request.CreateResponse(HttpStatusCode.NotFound);


            if (!ModelState.IsValid || id != registration.Id)
                return Request.CreateResponse(HttpStatusCode.BadRequest);

            RegistrationsDataSource.LatestRegistrations[item.Index] = registration;
            return Request.CreateResponse(HttpStatusCode.OK);
        }
    }
}
در اینجا بیشتر امضای این متدها مهم هستند، تا منطق پیاده سازی شده در آن‌ها. همچنین بازگشت Id رکورد جدید، توسط متد Post نیز بسیار مهم است و سبب می‌شود تا DataSource بداند با فراخوانی متد sync آن، باید عملیات Post یا create انجام شود یا Put و update.


نمایش آنی اطلاعات ثبت شده در یک لیست

ردیف‌های اضافه شده به منبع داده را می‌توان بلافاصله در همان سمت کلاینت توسط Kendo UI Template که قابلیت کار با ViewModelها را دارد، نمایش داد:
    <div id="coursesSection" class="k-rtl k-header">
        <div class="box-col">
            <form id="myForm" data-role="validator" novalidate="novalidate">
                           <!--فرم بحث شده در ابتدای مطلب-->
            </form>
        </div>
        <div id="results">
            <table class="metrotable">
                <thead>
                    <tr>
                        <th>Id</th>
                        <th>نام</th>
                        <th>دوره</th>
                        <th>هزینه</th>
                        <th>ایمیل</th>
                        <th>تلفن</th>
                        <th></th>
                        <th></th>
                    </tr>
                </thead>
                <tbody data-template="row-template" data-bind="source: coursesDataSourceRows"></tbody>
                <tfoot data-template="footer-template" data-bind="source: this"></tfoot>
            </table>
            <script id="row-template" type="text/x-kendo-template">
                <tr>
                    <td data-bind="text: Id"></td>
                    <td data-bind="text: UserName"></td>
                    <td dir="ltr" data-bind="text: CourseName"></td>
                    <td>
                        #: kendo.toString(get("Credit"), "c0") #
                    </td>
                    <td data-bind="text: Email"></td>
                    <td data-bind="text: Tel"></td>
                    <td><button class="k-button" data-bind="click: deleteCourse">حذف</button></td>
                    <td><button class="k-button" data-bind="click: editCourse">ویرایش</button></td>
                </tr>
            </script>
            <script id="footer-template" type="text/x-kendo-template">
                <tr>
                    <td colspan="3"></td>
                    <td>
                        جمع کل: #: kendo.toString(totalPrice(), "c0") #
                    </td>
                    <td colspan="2"></td>
                    <td></td>
                    <td></td>
                </tr>
            </script>
        </div>
    </div>
در ناحیه‌ی coursesSection که توسط متد kendo.bind به viewModel برنامه متصل شده‌است، یک جدول را برای نمایش ردیف‌های ثبت شده توسط کاربر اضافه کرده‌ایم. thead آن بیانگر سر ستون جدول است. قسمت tbody و tfoot این جدول توسط دو Kendo UI Template مقدار دهی شد‌ه‌اند. هر کدام نیز منبع داده‌اشان را از view model دریافت می‌کنند. در row-template معادل خواص شیء course را مشاهده می‌کنید. در footer-template متد totalPrice برای نمایش جمع ستون هزینه اضافه شده‌است. بنابراین مطابق این قسمت از View، به یک خاصیت جدید coursesDataSourceRows و سه متد deleteCourse، editCourse و totalPrice نیاز است:
    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            // ...
            var viewModel = kendo.observable({
                accepted: false,
                course: new model(),
                coursesDataSourceRows: new kendo.data.ObservableArray([]),
                doSave: function (e) {
                       // ...
                },
                resetModel: function (e) {
                      // ...
                },
                totalPrice: function () {
                    var sum = 0;
                    $.each(this.get("coursesDataSourceRows"), function (index, item) {
                        sum += item.Credit;
                    });
                    return sum;
                },
                deleteCourse: function (e) {
                    // the current data item is passed as the "data" field of the event argument
                    var course = e.data;
                    dataSource.remove(course);
                    dataSource.sync(); // push to the server
                },
                editCourse: function(e) {
                    // the current data item is passed as the "data" field of the event argument
                    var course = e.data;
                    this.set("course", course);
                }
            });

            kendo.bind($("#coursesSection"), viewModel);
            dataSource.read(); // دریافت لیست موجود از سرور در آغاز کار
        });
    </script>
نحوه‌ی اتصال خاصیت جدید coursesDataSourceRows که به عنوان منبع داده ردیف‌های row-template عمل می‌کند، به این صورت است:
- ابتدا خاصیت دلخواه coursesDataSourceRows به viewModel اضافه می‌شود تا در ناحیه‌ی coursesSection در دسترس قرار گیرد.
- سپس اگر به انتهای تعریف DataSource دقت کنید، داریم:
    <script type="text/javascript">
        $(function () {
            var dataSource = new kendo.data.DataSource({
                //...
                change: function (e) {
                    // فراخوانی در زمان دریافت اطلاعات از سرور و یا تغییرات محلی
                    viewModel.set("coursesDataSourceRows", new kendo.data.ObservableArray(this.view()));
                }
            });
        });
    </script>
متد change آن، هر زمانیکه اطلاعاتی در منبع داده تغییر کنند یا اطلاعاتی به سمت سرور ارسال یا دریافت گردد، فراخوانی می‌شود. در همینجا فرصت خواهیم داشت تا خاصیت coursesDataSourceRows را جهت نمایش اطلاعات موجود در منبع داده، مقدار دهی کنیم. همین مقدار دهی ساده سبب اجرای row-template برای تولید ردیف‌های جدول می‌شود. استفاده از new kendo.data.ObservableArray سبب خواهد شد تا اگر اطلاعاتی در فرم برنامه تغییر کند، این اطلاعات بلافاصله در لیست گزارش برنامه نیز منعکس گردد.



کدهای کامل این مثال را از اینجا می‌توانید دریافت کنید:
KendoUI07.zip
مطالب
VS Code برای توسعه دهندگان ASP.NET Core - قسمت اول - نصب و راه اندازی
VS Code یک محیط توسعه‌ی یکپارچه است که توسط مایکروسافت توسعه پیدا می‌کند و دارای مزایای ذیل است:
 - سبک وزن است
 - بسیار سریع است
 - به صورت سورس باز توسعه پیدا می‌کند
 - رایگان است
 - چندسکویی است
 - انواع و اقسام زبان‌های برنامه نویسی را پشتیبانی می‌کند
 - پشتیبانی بسیار مناسبی را از طرف جامعه‌ی برنامه نویسان به همراه دارد
 - به همراه تعداد زیادی افزونه است

هدف اصلی از توسعه‌ی آن نیز ارائه‌ی تجربه‌ی کاربری یکسانی در سکوهای کاری مختلف و زبان‌های متفاوت برنامه نویسی است. در اینجا مهم نیست که از ویندوز، مک یا لینوکس استفاده می‌کنید. نحوه‌ی کار کردن با آن در این سکوهای کاری تفاوتی نداشته و یکسان است. همچنین برای آن تفاوتی نمی‌کند که با PHP کار می‌کنید یا ASP.NET. تمام گروه‌های مختلف برنامه نویسان دسترسی به یک IDE بسیار سریع و سبک وزن را خواهند داشت.
برخلاف نگارش کامل ویژوال استودیو که این روزها حجم دریافت آن به بالای 20 گیگابایت رسیده‌است، VS Code با هدف سبک وزن بودن و سادگی دریافت و نصب، طراحی و توسعه پیدا می‌کند. این مورد، مزیت دریافت به روز رسانی‌های منظم را بدون نگرانی از دریافت حجم‌های بالا، برای بسیاری از علاقمندان مسیر می‌کند.
همچنین برای کار با نگارش‌های جدیدتر ASP.NET Core، دیگر نیازی به دریافت آخرین به روز رسانی‌های چندگیگابایتی ویژوال استودیوی کامل نبوده و می‌توان کاملا مستقل از آن، از آخرین نگارش NET Core. و ASP.NET Core به سادگی در VSCode استفاده کرد.


نصب VS Code بر روی ویندوز

آخرین نگارش این محصول را از آدرس https://code.visualstudio.com می‌توانید دریافت کنید. نصب آن نیز بسیار ساده‌است؛ فقط گزینه‌ی Add to PATH را نیز در حین نصب حتما انتخاب نمائید (هرچند به صورت پیش فرض نیز انتخاب شده‌است). به این ترتیب امکان استفاده‌ی از آن در کنسول‌های متفاوتی مسیر خواهد شد.
در ادامه فرض کنید که مسیر D:\vs-code-examples\sample01 حاوی اولین برنامه‌ی ما خواهد بود. برای اینکه در اینجا بتوانیم، تجربه‌ی کاربری یکسانی را مشاهده کنیم، از طریق خط فرمان به این پوشه وارد شده و دستور ذیل را صادر می‌کنیم:
 D:\vs-code-examples\sample01>code .
به این ترتیب کل پوشه‌ی sample01 در VS Code باز خواهد شد.


نصب VS Code بر روی Mac

نصب VS Code بر روی مک یا لینوکس نیز به همین ترتیب است و زمانیکه به آدرس فوق مراجعه می‌کنید، به صورت خودکار نوع سیستم عامل را تشخیص داده و بسته‌ی متناسبی را به شما پیشنهاد می‌کند. پس از دریافت بسته‌ی آن برای مک، یک application را دریافت خواهید کرد که آن‌را می‌توان به مجموعه‌ی Applications سیستم اضافه کرد. تنها تفاوت تجربه‌ی نصب آن با ویندوز، انتخاب گزینه‌ی Add to PATH آن است و به صورت پیش فرض نمی‌توان آن‌را از طریق ترمینال در هر مکانی اجرا کرد. برای این منظور، پس از اجرای اولیه‌ی VS Code، دکمه‌های Ctrl/Command+Shift+P را در VS Code فشرده و سپس path را جستجو کنید (در دستور یاد شده، Ctrl برای ویندوز و لینوکس است و Command برای Mac):


در اینجا گزینه‌ی install 'code' command path را انتخاب کنید تا بتوان VS Code را از طریق ترمینال نیز به سادگی اجرا کرد. به این ترتیب امکان اجرای دستور . code که بر روی ویندوز نیز ذکر شد، در اینجا نیز میسر خواهد بود.


نصب VS Code بر روی لینوکس

در اینجا نیز با مراجعه‌ی به آدرس https://code.visualstudio.com، بسته‌ی متناسب با لینوکس، جهت دریافت پیشنهاد خواهد شد؛ برای مثال بسته‌های deb. برای توزیع‌هایی مانند اوبونتو و یا rpm. برای ردهت. به علاوه اگر بر روی علامت ^ کنار بسته‌های دانلود کلیک کنید، یک بسته‌ی tar.gz. نیز قابل دریافت خواهد بود. تجربه‌ی نصب آن نیز همانند نمونه‌ی ویندوز است و Add to PATH آن به صورت خودکار انجام خواهد شد.


بررسی ابتدایی محیط VS Code

VS Code بر اساس فایل‌های قرار گرفته‌ی در یک پوشه و زیر پوشه‌های آن کار می‌کند. به همین جهت پس از صدور دستور . code، آن پوشه را در IDE خود نمایش خواهد داد. در اینجا برخلاف نگارش کامل ویژوال استودیو، روش کار، مبتنی بر یک فایل پروژه نیست و اگر خارج از VS Code نیز فایلی را به پوشه‌ی باز شده اضافه کنید، بلافاصله تشخیص داده شده و در اینجا لیست می‌شود. هرچند یک چنین تجربه‌ی کاربری با پروژه‌های ASP.NET Core نیز در نگارش‌های جدیدتر ویژوال استودیوی کامل، سعی شده‌است شبیه سازی شود؛ برخلاف سایر پروژه‌های ویژوال استودیو که اگر فایلی در فایل پروژه‌ی آن مدخلی نداشته باشد، به صورت پیش فرض نمایش داده نشده و درنظر گرفته نمی‌شود.

در ادامه برای نمونه از طریق منوی File->New File، یک فایل جدید را اضافه می‌کنیم. هرچند می‌توان اشاره‌گر ماوس را بر روی نام پوشه نیز برده و از دکمه‌های نوار ابزار آن نیز برای ایجاد یک فایل و یا پوشه‌ی جدید نیز استفاده کرد:


در اینجا فرمت ابتدایی فایل جدید را plain text تشخیص می‌دهد:


برای تغییر این حالت یا می‌توان فایل را ذخیره کرد و پسوند مناسبی را برای آن انتخاب نمود و یا در همان status bar پایین صفحه، بر روی plain text کلیک کنید تا منوی انتخاب زبان ظاهر شود:


به این ترتیب پیش از ذخیره‌ی فایل با پسوندی مناسب نیز می‌توان زبان مدنظر را تنظیم کرد. پس از آن، intellisense و syntax highlighting متناسب با آن زبان در دسترس خواهند بود.


بررسی تنظیمات VS Code

از طریق منوی File->Preferences->Settings می‌توان به تنظیمات VS Code دسترسی یافت.


در اینجا در سمت چپ، لیست تنظیمات مهیا و پیش فرض این محیط قرار دارند و در سمت راست می‌توان این پیش فرض‌ها را (پس از بررسی و جستجوی آن‌ها در پنل سمت چپ) بازنویسی و سفارشی سازی کرد.
تنظیمات انجام شده‌ی در اینجا را می‌توان به پوشه‌ی جاری نیز محدود کرد. برای این منظور بر روی لینک work space settings در کنار لینک user settings در تصویر فوق کلیک کنید. در این حالت یک فایل json را در پوشه‌ی vscode. نمای جاری VSCode، ایجاد خواهد کرد (sample01\.vscode\settings.json) که می‌تواند در برگیرنده‌ی تنظیمات سفارشی محدود و مختص به این پروژه و یا نما باشد.

یک نکته: تمام گزینه‌های منوی VS Code را و حتی مواردی را که در منوها لیست نشده‌اند، می‌توانید در Command Pallet آن با فشردن دکمه‌های Ctrl/Command+Shift+P نیز مشاهده کنید و به علاوه جستجوی آن نیز بسیار سریع‌تر است از دسترسی و کار مستقیم با منوها.


همچنین در اینجا اگر قصد یافتن سریع فایلی را داشته باشید، می‌توانید دکمه‌های Ctrl/Command+P را فشرده و سپس نام فایل را جستجو کرد:


این دو دستور، جزو دستورات پایه‌ای این IDE هستند و مدام از آن‌ها استفاده می‌شود.


نصب افزونه‌ی #C

اولین افزونه‌ای را که جهت کار با ASP.NET Core نیاز خواهیم داشت، افزونه‌ی #C است. برای این منظور در نوار ابزار عمودی سمت چپ صفحه، گزینه‌ی Extensions را انتخاب کنید:


در اینجا افزونه‌ی #C مایکروسافت را جستجو کرده و نصب کنید. نصب آن نیز بسیار ساده است. با حرکت اشاره‌گر ماوس بر روی آن، دکمه‌ی install ظاهر می‌شود یا حتی اگر آن‌را در لیست انتخاب کنیم، در سمت راست صفحه علاوه بر مشاهده‌ی جزئیات آن، دکمه‌های نصب و عزل نیز ظاهر خواهند شد.
تجربه‌ی کاربری محیط نصب افزونه‌های آن نیز نسبت به نگارش کامل ویژوال استودیو، بسیار بهتر است. برای نمونه اگر به تصویر فوق دقت کنید، در همینجا می‌توان جزئیات کامل افزونه، نویسنده یا نویسندگان آن و یا لیست تغییرات و وابستگی‌های آن‌را نیز بدون خروج از VSCode مشاهده و بررسی کرد. همچنین در دفعات بعدی اجرای VSCode، کار بررسی و نصب به روز رسانی‌های این افزونه‌ها نیز خودکار بوده و نیازی به بررسی دستی آن‌ها نیست.

پس از نصب، دکمه‌ی reload را ظاهر کرده و با کلیک بر روی آن، محیط جاری به صورت خودکار بارگذاری مجدد شده و بلافاصله قابل استفاده‌است.


در قسمت بعد، اولین پروژه‌ی ASP.NET Core خود را در VS Code ایجاد خواهیم کرد.