سعید صالحی سعید صالحی
مطالب
Functional Programming یا برنامه نویسی تابعی - قسمت اول
 آشنایی

این قسمت از مقاله به ایده اصلی برنامه نویسی تابعی و دلیل وجودی آن خواهد پرداخت. هیچ شکی نیست که بزرگترین چالش در توسعه نرم افزار‌های بزرگ، پیچیدگی آن است. تغییرات همیش اجتناب ناپذیر هستند. به خصوص زمانی که صحبت از پیاده سازی امکان جدیدی باشد، پیچیدگی اضافه خواهد شد. در نتیجه منجر به سخت شدن فهمیدن کد می‌شود، زمان توسعه را بالاتر می‌برد و باگ‌های ناخواسته را به وجود خواهد آورد. همچنین تغییر هر چیزی در دنیای نرم افزار بدون به وجود آوردن رفتار‌های ناخواسته و یا اثرات جانبی، تقریبا غیر ممکن است. در نهایت همه این موارد می‌توانند سرعت توسعه را پایین برده و حتی باعث شکست پروژه‌های نرم افزاری شوند. سبک‌های کد نویسی دستوری (Imperative) مانند برنامه نویسی شیء گرا، میتوانند به کاهش این پیچیدگی‌ها تا حد خوبی کمک کنند. البته در صورتیکه به طور صحیحی پیاده شوند. در واقع با ایجاد Abstraction در این مدل برنامه نویسی، پیچیدگی‌ها را مخفی میکنیم.


سیر تکاملی الگو‌های برنامه نویسی


برنامه نویسی شیء گرا در خون برنامه نویس‌های سی شارپ جاری است؛ ما معمولا ساعت‌ها درباره اینکه چگونه میتوانیم با استفاده از ارث بری و ترتیب پیاده کلاس‌ها، یک هدف خاص برسیم، بر روی کپسوله سازی تمرکز میکنیم و انتزاع (Abstraction) و چند ریختی ( Polymorphism ) را برای تغییر وضعیت برنامه استفاده میکنیم. در این مدل همیشه احتمال این وجود دارد که چند ترد به صورت همزمان به یک ناحیه از حافظه دسترسی داشته باشند و تغییری در آن به وجود بیاورند و باعث به وجود آمدن شرایط Race Condition شوند. البته همگی به خوبی میدانیم که میتوانیم یک برنامه‌ی کاملا Thread-Safe هم داشته باشیم که به خوبی مباحث همزمانی و همروندی را مدیریت کند؛ اما یک مساله اساسی در مورد کارآیی باقی می‌ماند. گرچه Parallelism به ما کمک میکند که کارآیی برنامه خود را افزایش دهیم، اما refactor کردن کد‌های موجود، به حالت موازی، کاری سخت و پردردسر خواهد بود.
راهکار چیست؟

برنامه نویسی تابعی، یک الگوی برنامه نویسی است که از یک ایده قدیمی (قبل از اولین کامپیوتر‌ها !) برگرفته شده‌است؛ زمانیکه دو ریاضیدان، یک تئوری به نام  lambda calculus را معرفی کردند، که یک چارچوب محاسباتی می‌باشد؛ عملیاتی ریاضی را انجام می‌دهد و نتیجه را محاسبه میکند، بدون اینکه تغییری را در وضعیت داده‌ها و وضعیت، به وجود بیاورد. با این کار، فهمیدن کد‌ها آسانتر خواهد بود و اثرات جانبی را کمتر خواهد کرد، همچین نوشتن تست‌ها ساده‌تر خواهند شد.
زبان‌های تابعی

جالب است اگر زبان‌های برنامه نویسی را که از برنامه نویسی تابعی پشتیبانی میکنند، بررسی کنیم، مانند Lisp , Clojure, Erlang, Haskel، هر کدام از این زبان‌ها جنبه‌های مختلفی از برنامه نویسی تابعی را پوشش میدهند. #F یک عضو از خانواده ML می‌باشد که بر روی دات نت فریمورک در سال 2002 پیاده سازی شده. ولی جالب است بدانید بیشتر زبان‌های همه کاره مانند #C به اندازه کافی انعطاف پذیر هستند تا بتوان الگوهای مختلفی را توسط آن‌ها پیاده کرد. از آنجایی که اکثرا ما از #C برای توسعه نرم افزارهایمان استفاده میکنیم، ترکیب ایده‌های برنامه نویسی تابعی میتواند راهکار جالبی برای حل مشکلات ما باشد.
مفاهیم پایه ای

قبلا درباره توابع ریاضی صحت کردیم. در زبان‌های برنامه نویسی هم ایده همان است؛ ورودی‌های مشخص و خروجی مورد انتظار، بدون تغییری در حالت برنامه. به این مفاهیم شفافیت و صداقت توابع میگوییم که در ادامه با آن بیشتر آشنا میشویم. به این نکته توجه داشته باشید که منظور از تابع در #C فقط Method نیست؛ Func , Action , Delegate هم نوعی تابع هستند.
شفافیت توابع (Referential Transparency)

به طور ساده با نگاه کردن به ورودی‌های تابع و نام آن‌ها باید بتوانیم کاری را که انجام میدهد، حدس بزنیم. یعنی یک تابع باید بر اساس ورودی‌های آن کاری را انجام دهد و نباید یک پارامتر Global آن را تحت تاثیر قرار دهد. پارامتر‌های Global میتوانند یک Property در سطح یک کلاس باشند، یا یک شیء که وضعیت آن تحت کنترل تابع نیست؛ مانند شی DateTime. به مثال زیر توجه کنید:
public int CalculateElapsedDays(DateTime from)
{
   DateTime now = DateTime.Now;
   return (now - from).Days;
}
این تابع شفاف نیست. چرا؟ چون امروز، یک خروجی را میدهد و فردا یک خروجی دیگر را! به بیان دیگر وابسته به یک شیء سراسری DateTime.Now است.
آیا میتوانید این تابع را شفاف کنیم؟ بله!
چطور؟ به سادگی! با تغییر پارامتر‌های ورودی:
 public static int CalculateElapsedDays(DateTime from, DateTime now) => (now - from).Days;
در مثال بالا، ما وابستگی به یک شیء سراسری را از بین بردیم.


صداقت توابع (Function Honesty)

صداقت یک تابع یعنی یک تابع باید همه اطلاعات مربوط به ورودی‌ها و خروجی‌ها را پوشش دهد. به این مثال دقت کنید:
public int Divide(int numerator, int denominator)
{
   return numerator / denominator;
}
آیا این تابع شفاف است؟ بله.
آیا این همه مواردی را که از آن انتظار داریم پوشش میدهد؟ احتمالا خیر!

اگر دو عدد صحیح را به این تابع بفرستیم، احتمالا مشکلی پیش نخواهد آمد. اما همانطور که حدس میزنید اگر پارامتر دوم 0 باشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟
var result = Divide(1,0);
قطعا خطای Divide By Zero را خواهیم گرفت. امضای این تابع به ما اطلاعاتی درباره خطاهای احتمالی نمی‌دهد.

چگونه مشکل را حل کنیم؟ تایپ ورودی را به شکل زیر تغییر دهیم:
public static int Divide(int numerator, NonZeroInt denominator)
{
   return numerator / denominator.Value;
}
NonZeroInt یک نوع ورودی اختصاصی است که خودمان طراحی کرده‌ایم که تمام مقادیر را به جز صفر، قبول میکند.

به طور کلی تمرین زیادی لازم داریم تا بتوانیم با این مفاهیم به طور عمیق آشنا شویم. در این مقاله قصد دارم جنبه‌های ابتدایی برنامه نویسی تابعی مانند  Functions as first class values ، High Order Functions و Pure Functions را مورد بررسی قرار دهم.

Functions as first-class values

ترجمه فارسی این کلمه ما را از معنی اصلی آن خیلی دور می‌کند؛ احتمالا یک ترجمه ساد‌ه‌ی آم میتواند «تابع، ارزش اولیه کلاس» باشد!
وقتی توابع first-class values باشند، یعنی می‌توانند به عنوان ورودی سایر توابع استفاده شوند، می‌توانند به یک متغیر انتساب داده شوند، دقیقا مثل یک مقدار. برای مثال:
Func<int, bool> isMod2 = x => x % 2 == 0;
var list = Enumerable.Range(1, 10);
var evenNumbers = list.Where(isMod2);
در این مثال، تابع، First-class value می‌باشد؛ چون شما می‌توانید آن را به یک متغیر نسبت دهید و به عنوان ورودی به تابع بعدی بدهید. در مدل برنامه نویسی تابعی، تلقی شدن توابع به عنوان مقدار، ضروری است. چون به ما امکان تعریف توابع High-Order را میدهد.
High-Order Functions (HOF)

توابع مرتبه بالا! یک یا چند تابع را به عنوان ورودی می‌گیرند و یک تابع را به عنوان نتیجه بر میگرداند. در مثال بالا Extension Method ، Where یک تابع High-Order می‌باشد.
پیاده سازی Where احتمالا به شکل زیر می‌باشد:
public static IEnumerable<T> Where<T>(this IEnumerable<T> ts, Func<T, bool> predicate)
{
   foreach (T t in ts)
      if (predicate(t))
         yield return t;
}
1. وظیفه چرخیدن روی آیتم‌های لیست، مربوط به Where می‌باشد.
2. ملاک تشخیص اینکه چه آیتم‌هایی در لیست باید وجود داشته باشند، به عهده متدی می‌باشد که آن را فراخوانی میکند.

در این مثال، تابع Where، تابع ورودی را به ازای هر المان، در لیست فراخوانی میکند. این تابع می‌تواند طوری طراحی شود که تابع ورودی را به صورت شرطی اعمال کند. آزمایش این حالت به عهده شما می‌باشد. اما به صورت کلی انتظار می‌رود که قدرت توابع High-Order را درک کرده باشید.
Pure Functions

توابع خالص در واقع توابع ریاضی هستند که دو مفهوم ابتدایی که قبلا درباره آن‌ها صحبت کردیم را دنبال می‌کنند؛ شفافیت و صداقت توابع. توابع خالص نباید هیچوقت اثر جانبی (side effect) ای داشته باشند. این یعنی نباید یک global state را تغییر دهند و یا از آن‌ها به عنوان پارامتر ورودی استفاده کنند. توابع خالص به راحتی قابل تست شدن هستند. چون به ازای یک ورودی، یک خروجی ثابت را بر میگردانند. ترتیب محاسبات اهمیتی ندارد! این‌ها بازیگران اصلی یک برنامه تابعی می‌باشد که می‌توانند برای اجرای موازی، محاسبه متاخر ( Lazy Evaluation ) و کش کردن ( memoization ) استفاده شوند.

در ادامه این سری مقالات، به پیاده سازی‌ها و الگوهای رایج برنامه نویسی تابعی با #C بیشتر خواهیم پرداخت.
‫۴ سال و ۱۰ ماه قبل، دوشنبه ۴ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۰۵:۱۰
پرهام دستغیب پرهام دستغیب
مطالب
مروری بر کتابخانه ReactJS - قسمت دوم - نصب و پیکربندی React‌JS برای Visual Studio Code

برای شروع به نصب و پیکربندی، باید بدانیم به چه چیزهایی احتیاج داریم. قطعا به کتابخانه React نیاز داریم. اما بسته به نوع کدنویسی که میخواهیم در پیش بگیریم، احتمالا به کتابخانه‌های دیگری هم احتیاج پیدا خواهیم کرد. در قسمت قبل نحوه‌ی ساخت یک تگ HTML، با React آورده شد. دوباره به آن نگاهی بیاندازیم:

var ClickableImage = function (props) {
    return (
        <a href={props.href}>
            <img src={props.src} />
        </a>
    )
};
میان یک فایل جاوااسکریپت، از تگ‌های HTML استفاده شده‌است. چرا و چطور؟! 

React از دو روش برای ساخت تگ‌ها استفاده میکند. روش ساده‌تر همین مثالی است که در بالا آمده؛ یعنی از تگ‌های HTML را به صورت مستقیم استفاده می‌کند. روش دیگر، استفاده از زبان جاوااسکریپت به تنهایی است. مثلا تگ‌های <a> و <img>  بالا به صورت زیر نوشته میشوند: 

var ClickableImage = function(props) {
    React.createElement(
        "a", 
        {href: props.href}, 
        React.createElement(
            "img",
            {src: props.src}
        )
    )
};

وقتی تصور کنیم که قرار است یک جدول یا یک فرم را ایجاد کنیم، ارزش روش ساده‌تر، مشخص میشود. در واقع تگ‌هایی که استفاده شده، واقعا تگ‌های HTML نیستند؛ چیزی هستند به نام JSX.  


JSX

JSX زبان یا روشی است که اجازه میدهد از تگ‌های مشابه با HTML در جاوااسکریپت استفاده کنیم. به دلیل تفاوت‌های مختصری که دارند، گفته شد که این تگ‌ها دقیقا HTML نیستند. برای مثال در تگ‌های HTML خاصیت‌های class و for را داریم؛ اما در تگ‌های JSX باید به ترتیب از className و htmlFor استفاده کنیم. مسئله بعدی این است که اساسا JSX همراه با React ارائه نشده و برای اینکه بتوانیم از JSX استفاده کنیم، نیاز به ابزاری اضافه داریم تا JSX را برای JavaScript و مرورگر ترجمه کند که فیسبوک، Babel را پیشنهاد میدهد. اگر از JSX بدون ابزار مترجم استفاده کنیم با پیام خطای زیر مواجه می‌شویم. 

  > Uncaught SyntaxError: Unexpected token

یعنی کاراکتر شروع (>) تگ‌ها را تشخیص نمیدهد.


نصب کتابخانه‌ها

این کتابخانه‌ها را می‌شود به مدل‌های مختلفی دریافت و پیکربندی کرد. بسته به نوع پروژه و محیط توسعه و پیکربندی‌های خاص هر پروژه، روش کار میتواند متفاوت باشد. هدف اصلی، مروری بر امکانات React است. پس ساده‌ترین روش نصب را برای ادامه کار انتخاب میکنیم. مانند هر کتابخانه‌ی دیگری میشود بطور یکجا React و Babel را از سایت‌های اصلی یا Github دانلود و به پروژه اضافه و استفاده کرد؛ مثل jQuery و Bootstrap. اما راه استاندارد و پیشنهاد شده، استفاده از ابزارهای مدیریت بسته‌ها مثل npm است. در قدم اول با فرض بر اینکه VSCode و npm بر روی سیستم نصب هستند، اول یک پوشه خالی را در VSCode به عنوان پروژه باز میکنیم و از منوی View -> Integrated Terminal  را انتخاب میکنیم. در ترمینال باز شده دستور نصب زیر را وارد میکنیم.

npm install react react-dom
با این کار پوشه node_modules به ریشه پروژه اضافه میشود که حاوی کتابخانه React است. پوشه node_modules مختص به React نیست. هر کتابخانه‌ای را که به این صورت نصب کنیم، به این پوشه اضافه میشود. مرحله بعد، نصب کتابخانه Babel جهت استفاده‌ی از JSX است. کتابخانه Babel یک مترجم بزرگ است که اجزای مختلفی دارد. ما به حداقل‌هایی از آن برای ترجمه تگ‌های JSX  احتیاج داریم. برای این کار همانند قبل، ترمینال را انتخاب میکنیم و دستور نصب زیر را اجرا میکنیم. با این دستور نصب، کتابخانه مختصر babel-standalone به پوشه node_modules اضافه میشود. 
npm install babel-standalone

نحوه استفاده

فایل index.html را به ریشه پروژه اضافه کنید و کدهای زیر را درون تگ Body قرار دهید:  

<div id="reactTestContainer"></div>

<script src="node_modules/react/dist/react.min.js"></script>
<script src="node_modules/react-dom/dist/react-dom.min.js"></script>
<script src="node_modules/babel-standalone/babel.min.js"></script>
<script src="react-test.js" type="text/babel"></script>

برای کار با کتابخانه React به دو فایل react.js و react-dom.js نیاز داریم. اولی بخش اصلی کتابخانه و دومی برای ساخت تگ‌ها و تبادل با بخش HTML DOM استفاده میشود؛ مثلا اضافه کردن تگ‌های ساخته شده به HTML. ذکر ویژگی "type="text/babel برای فایل‌هایی که در آنها از تگ‌های JSX استفاده شده ضروری است؛ در غیر اینصورت Babel  تشخیص نمیدهد که کار ترجمه را برای چه فایلهایی باید انجام دهد. در نهایت قطعه کد زیر را در فایل react-test.js وارد کنید. 

var ClickableImage = function (props) {
    return (
        <a href={props.href}>
            <img src={props.src} />
        </a>
    )
};

ReactDOM.render(
    <ClickableImage href="http://google.com" src="google.jpg"/>, 
    document.getElementById("reactTestContainer")
)

با اجرا کردن پروژه، تصویری قابل کلیک به مقصد گوگل، در تگ <div>، با ویژگی "id=”reactTestContainer ایجاد خواهد شد.

تا به این قسمت متوجه شدیم که کتابخانه React چیست و چطور میشود از آن استفاده کرد. در قسمت بعد نگاهی دقیق‌تر به کامپوننت‌های React خواهیم داشت.

‫۷ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۵، ساعت ۰۰:۴۰
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
بهبود کارآیی عبارات باقاعده در دات نت 7
دات نت 7 به همراه یک Regex Source Generator توکار است که به کمک آن می‌توان عبارات باقاعده را تبدیل به کدهای سی‌شارپ معادل آن‌ها کرد و پیش از اجرای برنامه، آن‌ها را کامپایل و جزئی از خروجی نهایی نمود. این روش نسبت به روش پیشین تولید کدهای معادل عبارات باقاعده در زمان اجرای برنامه، از مزایای زیر برخوردار است:
- اجرای یک عبارت باقاعده سریعتر خواهد شد. در این حالت دیگر نیازی نیست تا در حین اجرای برنامه، منتظر پردازش و تولید کدهای سی‌شارپ معادل آن شد.
- کدهای تولیدی پیش از کامپایل برنامه، از مزایای بهینه سازی ویژه‌ای برخوردار می‌شوند که پیشتر تنها با ذکر پرچم RegexOptions.Compiled در زمان اجرا میسر می‌شدند.
- بعضی از سکوهای کاری مانند iOS، از تولید کد در زمان اجرای برنامه پشتیبانی نمی‌کنند. در این حالت یک تولید کننده‌ی کد سی‌شارپ معادل در زمان کامپایل برنامه، حداکثر کارآیی را برای اینگونه سکوهای کاری به ارمغان می‌آورد.
- امکان مطالعه‌ی کدهای سی‌شارپ تولیدی معادل یک عبارت باقاعده، برای اولین بار پیش از اجرای برنامه میسر شده‌است.
- کدهای تولیدی معادل، قابلیت دیباگ دارند.
- می‌توان با مطالعه‌ی این کدها، نکات جدیدی را فرا گرفت!


چه عبارت باقاعده‌ای را می‌توان به Regex source generators تبدیل کرد؟

برای استفاده از این تولید کننده‌ی کدهای معادل عبارات باقاعده، باید از NET 7. و C# 11 استفاده کرد. همچنین تمام پارامترهای Regex تعریف شده نیز باید ثابت باشند. برای نمونه در دو مثال زیر، در اولی، pattern ثابت است و در دومی هم pattern و هم سایر تنظیمات ذکر شده؛ بنابراین قابلیت تبدیل به روش استفاده از تولید کننده‌های کد را دارند: 
if(new Regex("[a-z]+").IsMatch("abc")){}

if(Regex.IsMatch(value, "[a-z]+", RegexOptions.CultureInvariant, TimeSpan.FromSeconds(1))){}
اما مثال زیر خیر؛ در این مثال چون pattern یک متغیر است، امکان تبدیل آن به روش تولید کننده‌ی خودکار کدهای معادل وجود ندارد:
public static bool Match(string value, string pattern)
{
    return Regex.IsMatch(value, pattern);
}


روش استفاده از Regex source generators

برای تبدیل مثال‌هایی که عنوان شدند به نمونه‌ی source generator، باید ابتدا یک partial method مزین شده‌ی به ویژگی [GeneratedRegex] را ایجاد کرد؛ برای نمونه:
public partial class MyRegexes
{
    [GeneratedRegex("^[a-z]+$", RegexOptions.CultureInvariant, 1000)]
    public static partial Regex LowercaseLettersRegex();
}
سپس می‌توان از این partial method‌، که کدهای آن به صورت خودکار تولید می‌شوند، در قسمت‌های مختلف برنامه استفاده کرد؛ برای مثال:
public class RegexTests
{
    public static bool IsLowercase(string value) => MyRegexes.LowercaseLettersRegex().IsMatch(value);
}
اگر علاقمند بودید تا کد معادل این partial method را مشاهده کنید، بر روی آن کلیک راست کرده و گزینه‌ی «Go to Definition» را انتخاب کنید (و یا نگه داشتن دکمه‌ی ctrl و سپس کلیک بر روی تعریف partial متد):


همچنین ابزارهای refactoring خودکاری نیز در IDEهای جدید برای این منظور تعبیه شده‌اند تا بتوان به سرعت کدهای قدیمی را به روش source generators تبدیل کرد:


و partial method تولیدی، اینبار به همراه توضیح کامل نحوه‌ی عملکرد عبارت باقاعده‌ی مورد استفاده نیز هست:

‫۱ سال و ۸ ماه قبل، دوشنبه ۱۹ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۷:۵۰
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
مدیریت پیشرفته‌ی حالت در React با Redux و Mobx - قسمت ششم - MobX چیست؟
پیش از بحث در مورد «مدیریت حالت»، باید با مفهوم «حالت» آشنا شد. «حالت» در اینجا همان لایه‌ی داده‌های برنامه است. زمانیکه بحث React و کتابخانه‌های مدیریت حالت آن مطرح می‌شود، می‌توان گفت حالت، شیءای است حاوی اطلاعاتی که برنامه با آن سر و کار دارد. برای مثال اگر برنامه‌ای قرار است لیستی از موارد را نمایش دهد، حالت برنامه، حاوی اشیاء متناظری خواهد بود. حالت، بر روی نحوه‌ی رفتار و رندر کامپوننت‌های React تاثیر می‌گذارد. بنابراین مدیریت حالت، روشی است برای ردیابی و مدیریت داده‌های مورد استفاده‌ی در برنامه و تقریبا تمام برنامه‌ها به نحوی نیاز به آن‌را خواهند داشت.
داشتن یک کتابخانه‌ی مدیریت حالت برای برنامه‌های React بسیار مفید است؛ خصوصا اگر این برنامه پیچیده باشد و برای مثال در آن نیاز به اشتراک گذاری داده‌ها، بین دو کامپوننت یا بیشتر که در یک رده سلسه مراتبی قرار نمی‌گیرند، وجود داشته باشد. اما حتی اگر از یک کتابخانه‌ی مدیریت حالت استفاده شود، شاید راه حلی را که ارائه می‌کند آنچنان تمیز و قابل انتظار نباشد. با MobX می‌توان از ساختارهای پیچیده‌ی شیءگرا به سادگی استفاده کرد (mutation مستقیم اشیاء در آن مجاز است) و همچنین برای کار با آن به همراه React، نیاز به کدهای کمتری است نسبت به Redux. در اینجا از مفاهیم Reactive programming استفاده می‌شود؛ اما سعی می‌کند پیچیدگی‌های آن‌را مخفی کند. در نام MobX، حرف X به Reactive بودن آن اشاره می‌کند (مانند RxJS) و ob آن از observable گرفته شده‌است. M هم به حرف ابتدای نام شرکتی اشاره می‌کند که این کتابخانه را ایجاد کرده‌است.


خواص محاسبه شده در جاوا اسکریپت

برای کار با MobX، نیاز است تا ابتدا با یکسری از مفاهیم آن آشنا شد؛ مانند خواص محاسبه شده (computed properties). برای مثال در اینجا یک کلاس متداول جاوا اسکریپتی را داریم:
class Person {
    constructor(firstName, lastName) {
       this.firstName = firstName;
       this.lastName = lastName;
    }

    fullName() {
      return `${this.firstName} ${this.lastName}`;
    }
}
که در آن از طریق سازنده، دو پارامتر نام و نام خانوادگی دریافت شده و سپس به دو خاصیت جدید، نسبت داده شده‌اند. اکنون برای محاسبه‌ی نام کامل، که حاصل جمع این دو است، می‌توان متد fullName را به این کلاس اضافه کرد. روش کار با آن نیز به صورت زیر است:
const person = new Person('Vahid', 'N');
person.firstName; // 'Vahid'
person.lastName; // 'N'
person.fullName; // function fullName() {…}
اگر بر اساس متغیر person که بیانگر وهله‌ای از شیء Person است، سعی در خواندن مقادیر خواص شیء ایجاد شده کنیم، آن‌ها را دریافت خواهیم کرد. اما ذکر person.fullName (بدون هیچ () در مقابل آن)، تنها اشاره‌گری را به آن متد بازگشت می‌دهد و نه نام کامل را که البته یکی از ویژگی‌های جالب جاوا اسکریپت است و امکان ارسال آن‌را به سایر متدها، به صورت پارامتر میسر می‌کند.
در ES6 برای اینکه تنها با ذکر person.fullName بدون هیچ پرانتزی در مقابل آن بتوان به مقدار کامل fullName رسید، می‌توان از روش زیر و با ذکر واژه‌ی کلیدی get، در پیش از نام متد، استفاده کرد:
class Person {
    constructor(firstName, lastName) {
       this.firstName = firstName;
       this.lastName = lastName;
    }

    get fullName() {
      return `${this.firstName} ${this.lastName}`;
    }
}
در اینجا هرچند fullName هنوز یک متد است، اما اینبار فراخوانی person.fullName، حاصل جمع دو خاصیت را بازگشت می‌دهد و نه اشاره‌گری به آن متد را.
اگر شبیه به همین قطعه کد را بخواهیم در ES5 پیاده سازی کنیم، روش آن به صورت زیر است:
function Person(firstName, lastName) {
   this.firstName = firstName;
   this.lastName = lastName;
}

Object.defineProperty(Person.prototype, 'fullName', {
   get: function () {
      return this.firstName + ' ' + this.lastName;
   }
});
به این ترتیب می‌توان یک خاصیت محاسبه شده‌ی ویژه‌ی ES5 را تعریف کرد.

اکنون فرض کنید قسمتی از state برنامه‌ی React، قرار است خاصیت ویژه‌ی fullName را نمایش دهد. برای اینکه UI برنامه با تغییرات نام و نام خانوادگی، متوجه تغییرات fullName که یک خاصیت محاسباتی است، شود و آن‌را رندر مجدد کند، باید در طی یک حلقه‌ی بی‌نهایت، مدام آن‌را فراخوانی کند و نتیجه‌ی جدید را با نتیجه‌ی قبلی محاسبه کرده و تغییرات را نمایش دهد. اینجا است که MobX یک چنین پیاده سازی‌هایی را به کمک مفهوم decorators، ساده می‌کند.


Decorators در جاوا اسکریپت

تزئین کننده‌ها یا decorators در سایر زبان‌های برنامه نویسی نیز وجود دارند؛ اما پیاده سازی آن‌ها در جاوا اسکریپت هنوز در مرحله‌ی آزمایشی است. Decorators در جاوا اسکریپت چیزی نیستند بجز بیان زیبای higher-order functions.
higher-order functions، توابعی هستند که توابع دیگر را با ارائه‌ی قابلیت‌های بیشتری، محصور می‌کنند. به همین جهت هر کاری را که بتوان با تزئین کننده‌ها انجام داد، همان را با توابع معمولی جاوا اسکریپتی نیز می‌توان انجام داد. یک نمونه از این higher-order functions را در سری جاری تحت عنوان higher-order components با متد connect کتابخانه‌ی react-redux مشاهده کرده‌ایم. متد connect، متدی است که متدهای نگاشت state به props و نگاشت dispatch به props را دریافت کرده و سپس یک کامپوننت را نیز دریافت می‌کند و آن‌را به صورت محصور شده‌ای ارائه می‌دهد تا بجای کامپوننت اصلی مورد استفاده قرار گیرد؛ به یک چنین کامپوننت‌هایی، higher-order components گفته می‌شود.

برای تعریف تزئین کننده‌ها، به نحوه‌ی پیاده سازی Object.defineProperty در مثال فوق دقت کنید:
Object.defineProperty(Person.prototype, 'fullName', {
    enumerable: false,
    writable: false,
    get: function () {
      return this.firstName + ' ' + this.lastName;
    }
});
در اینجا Person.prototype یک target است. ثابت fullName، یک کلید است. سایر خواص ذکر شده، مانند enumerable، writable و get، تحت عنوان Descriptor شناخته می‌شوند.
در ذیل روش تعریف یک تزئین کننده را مشاهده می‌کنید که دقیقا از یک چنین الگویی پیروی می‌کند:
function decoratorName(target, key, descriptor) {
 // …
}
برای مثال در اینجا روش پیاده سازی تزئین کننده‌ی readonly را ملاحظه می‌کنید:
function readonly(target, key, descriptor) {
   descriptor.writable = false;
   return descriptor;
}
سپس روش اعمال آن به یک خاصیت محاسباتی در کلاس Person به صورت زیر است:
class Person {
    constructor(firstName, lastName) {
       this.firstName = firstName;
       this.lastName = lastName;
    }

    @readonly get fullName() {
      return `${this.firstName} ${this.lastName}`;
    }
}
ذکر یک تزئین کننده با @ شروع می‌شود. سپس متد fullName را دریافت کرده و نگارش جدیدی از آن‌را بازگشت می‌دهد؛ بطوریکه readonly باشد.


مثال‌هایی از تزئین کننده‌ها

برای نمونه می‌توان تزئین کننده‌ی bindThis@ را طراحی کرد تا کار bind شیء this را به متدهای کامپوننت‌های React انجام دهد و یا کتابخانه‌ای به نام core-decorators وجود دارد که به صورت زیر نصب می‌شود:
> npm install core-decorators
و به همراه این تزئین کننده‌ها می‌باشد:
@autobind
@deprecate
@readonly
@memoize
@debounce
@profile
برای مثال autobind آن، همان کار bind شیء this را انجام می‌دهد. deprecate جهت نمایش یک اخطار، در کنسول توسعه دهندگان مرورگر، جهت گوشزد کردن منسوخ بودن قسمتی از برنامه، استفاده می‌شود.

نمونه‌ی دیگری از این کتابخانه‌ها lodash-decorators است که تعدادی دیگر از تزئین کننده‌ها را ارائه می‌کند.


MobX چگونه کار می‌کند؟

انجام یکسری از کارها با Redux مشکل است؛ برای مثال تغییر دادن یک شیء تو در توی پیچیده که شامل تهیه‌ی یک کپی از آن، اعمال تغییرات و غیره‌است. اما با MobX می‌توان با اشیاء جاوا اسکریپتی به همان صورتی که هستند کار کرد. برای مثال آرایه‌ای را با متدهای push و pop تغییر داد (mutation اشیاء مجاز است) و یا خواص اشیاء را به صورت مستقیم ویرایش کرد، در این حالت MobX اعلام می‌کند که ... من می‌دانم که چه تغییری صورت گرفته‌است. بنابراین سبب رندر مجدد UI خواهم شد.


ایجاد یک برنامه‌ی خالی React برای آزمایش MobX

در اینجا برای بررسی MobX، یک پروژه‌ی جدید React را ایجاد می‌کنیم:
> create-react-app state-management-with-mobx-part1
> cd state-management-with-mobx-part1
> npm start
در ادامه کتابخانه‌ی mobx را نیز نصب می‌کنیم. برای این منظور پس از باز کردن پوشه‌ی اصلی برنامه توسط VSCode، دکمه‌های ctrl+` را فشرده (ctrl+back-tick) و دستور زیر را در ترمینال ظاهر شده وارد کنید:
> npm install --save mobx
البته برای کار با MobX، الزاما نیازی به طی مراحل فوق نیست؛ ولی چون این قالب، یک محیط آماده‌ی کار با ES6 را فراهم می‌کند، به سادگی می‌توان فایل index.js آن‌را خالی کرد و سپس شروع به کدنویسی و آزمایش MobX نمود.


مثالی از MobX، مستقل از React

در اینجا نیز همانند روشی که در بررسی Redux در پیش گرفتیم، ابتدا MobX را به صورت کاملا مستقل از React، با یک مثال بررسی می‌کنیم و سپس در قسمت‌های بعد آن‌را به React متصل می‌کنیم. برای این منظور ابتدا فایل src\index.js را به صورت زیر تغییر می‌دهیم:
import { autorun, observable } from "mobx";

import React from "react";
import ReactDOM from "react-dom";

ReactDOM.render(
  <div>
    <input type="text" id="text-input" />
    <div id="text-display"></div>
    <div id="text-display-uppercase"></div>
  </div>,
  document.getElementById("root")
);

const input = document.getElementById("text-input");
const textDisplay = document.getElementById("text-display");
const loudDisplay = document.getElementById("text-display-uppercase");

console.log({ observable, autorun, input, textDisplay, loudDisplay });
در اینجا یک text-box، به همراه دو div، در صفحه رندر خواهند شد که قرار است با ورود اطلاعاتی در text-box، یکی از آن‌ها (text-display) این اطلاعات را به صورت معمولی و دیگری (text-display-uppercase) آن‌را به صورت uppercase نمایش دهد. روش کار انجام شده هم مستقل از React است و به صورت مستقیم، با استفاده از DOM API و document.getElementById عمل شده‌است. همچنین در ابتدای این فایل، دو import را از کتابخانه‌ی mobx مشاهده می‌کنید.
- با استفاده از observable می‌خواهیم تغییرات یک شیء جاوا اسکریپتی را تحت نظر قرار داده و هر زمانیکه تغییری در شیء رخ داد، از آن مطلع شویم.
برای مثال شیء ساده‌ی جاوا اسکریپتی زیر را در نظر بگیرید:
{
  value: "Hello world!",
  get uppercase() {
    return this.value.toUpperCase();
  }
}
این شیء دارای دو خاصیت است که یکی معمولی و دیگری به صورت یک خاصیت محاسباتی، تعریف شده‌است. مشکلی که با این شیء وجود دارد این است که اگر مقدار خاصیت value آن تغییر کند، از آن مطلع نخواهیم شد تا پس از آن برای مثال در مورد رندر مجدد DOM، تصمیم گیری شود. چون از دیدگاه React، مقدار ارجاع به این شیء با تغییر خواص آن، تغییری نمی‌کند. به همین جهت اگر نحوه‌ی مقایسه، بر اساس مقایسه‌ی ارجاعات به اشیاء باشد (strict === reference check)، چون شیء تغییر یافته نیز به همان شیء اصلی اشاره می‌کند، بنابراین دارای ارجاع یکسانی خواهند بود و سبب رندر مجدد DOM نمی‌شوند.
به همین جهت اینبار شیء فوق را توسط یک observable ارائه می‌دهیم، تا بتوانیم به تغییرات خواص آن گوش فرا دهیم:
const text = observable({
  value: "Hello world!",
  get uppercase() {
    return this.value.toUpperCase();
  }
});
در ادامه یک EventListener را به text-box تعریف شده اضافه کرده و در رخ‌داد keyup آن، سبب تغییر خاصیت value شیء text فوق، بر اساس مقدار تایپ شده می‌شویم:
input.addEventListener("keyup", event => {
   text.value = event.target.value;
});
اکنون چون شیء text، یک observable است، هر زمانیکه که خاصیتی از آن تغییر می‌کند، می‌خواهیم بر اساس آن، DOM را به صورت دستی به روز رسانی کنیم. برای اینکار نیاز به متد autorun دریافتی از mobx خواهیم داشت:
autorun(() => {
   textDisplay.textContent = text.value;
   loudDisplay.textContent = text.uppercase;
});
هر زمانیکه شیء observable ای که داخل متد autorun تحت نظر قرار گرفته شده، تغییر کند، سبب اجرای callback method ارسالی به آن خواهد شد. برای مثال در اینجا چون text.value را به event.target.value متصل کرده‌ایم، هربار که کلیدی فشرده می‌شود، سبب بروز تغییری در خاصیت value خواهد شد. در نتیجه‌ی آن، autorun اجرا شده و مقادیر درج شده‌ی در divهای صفحه را بر اساس خواص value و uppercase شیء text، تغییر می‌دهد:

برای آزمایش آن، برنامه را اجرا کرده و متنی را داخل textbox وارد کنید:


نکته‌ی جالب اینجا است که هرچند فقط خاصیت value را تغییر داده‌ایم (تغییر مستقیم خواص یک شیء؛ بدون نیاز به ساخت یک clone از آن)، اما خاصیت محاسباتی uppercase نیز به روز رسانی شده‌است.

زمانیکه mobx را به یک برنامه‌ی React متصل می‌کنیم، قسمت autorun، از دید ما مخفی خواهد بود. در این حالت فقط یک شیء معمولی جاوا اسکریپتی را مستقیما تغییر می‌دهیم و ... در نتیجه‌ی آن رندر مجدد UI صورت خواهد گرفت.


یک observable چگونه کار می‌کند؟

در اینجا یک شبه‌کد را که بیانگر نحوه‌ی عملکرد یک observable است، مشاهده می‌کنید:
const onChange = (oldValue, newValue) => {
  // Tell MobX that this value has changed.
}

const observable = (value) => {
  return {
    get() { return value; },
    set(newValue) {
      onChange(this.get(), newValue);
      value = newValue;
    }
  }
}
یک observable هنگامیکه شی‌ءای را در بر می‌گیرد. هر زمانیکه مقدار جدیدی را به خاصیتی از آن نسبت دادیم، سبب فراخوانی متد onChange شده و به این صورت است که کتابخانه‌ی MobX متوجه تغییرات می‌گردد و بر اساس آن امکان ردیابی تغییرات را میسر می‌کند.


کدهای کامل این قسمت را می‌توانید از اینجا دریافت کنید: state-management-with-mobx-part1.zip
‫۴ سال و ۹ ماه قبل، پنجشنبه ۱۹ دی ۱۳۹۸، ساعت ۱۸:۱۰
مهمان مهمان
نظرات مطالب
زیر نویس فارسی ویدیوهای ساخت برنامه‌های مترو توسط سی شارپ و XAML - قسمت پنجم
ممنون.
البته فکر کنم که در ASP.NET4.0 میشه کاری کرد که هیچوقت برنامه (وبسایت) از حافظه خارج نشه.
در کل ایده مترو (و ایده های جدید مایکروسافت) نشون میده که یه خبرایی هست تو اون شرکت. ملت دارن یه کارایی می کنند.
‫۱۲ سال و ۹ ماه قبل، جمعه ۱۴ بهمن ۱۳۹۰، ساعت ۰۵:۱۰
وحید نصیری وحید نصیری
نظرات مطالب
سفارشی سازی ASP.NET Core Identity - قسمت دوم - سرویس‌های پایه
- این پروژه برای سازگاری با آخرین نگارش موجود، بارها به روز رسانی شده. متن مطلب فوق را تغییر ندادم، ولی کدهای مخزن کد آن کاملا به روز هست.
- برای درک این مورد باید ساختار پروژه‌ی اصلی Identity را بررسی کنید. در یک طرف آن تعدادی کلاس سطح بالا و abstraction هست و در طرف دیگر پوشه‌ای به نام EntityFrameworkCore که پیاده سازی مخصوص EF-Core این abstraction‌ها است. هستند پروژه‌های دیگری که بجای EntityFrameworkCore از NHibernate و یا MongoDB استفاده کرده باشند.
‫۴ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۰۰
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
کار با یک مخزن کد GitHub‌ از طریق VSCode
VSCode به همراه امکانات یکپارچه‌ای، جهت کار با یک مخزن کد مبتنی بر Git است و در ادامه بررسی خواهیم کرد که اگر مخزنی در GitHub وجود داشت، چگونه می‌توان آن‌را تبدیل به یک پروژه‌ی VSCode کرد و سپس با آن کار نمود.


ایجاد یک مخزن کد آزمایشی در GitHub

برای تکمیل و بررسی مباحث این مطلب، یک مخزن کد جدید را در GitHub آغاز می‌کنیم:


در مرحله‌ی بعد، آدرس Clone این مخزن کد را کپی می‌کنیم:



ایجاد یک Clone از مخزن موجود GitHub توسط VSCode

پس از طی مراحلی که عنوان شد، یک پوشه‌ی جدید را ایجاد کرده و سپس با دستور خط فرمان . code، سبب اجرای VSCode و آغاز آن در این پوشه خواهیم شد.
سپس دکمه‌های ctrl+shift+p را فشرده و در منوی ظاهر شده، عبارت Git را جستجو کنید:


در اینجا گزینه‌ی Git: Clone را انتخاب نمائید. بلافاصله آدرس مخزن کد مدنظر را درخواست می‌کند:


در این قسمت همان آدرسی را که از طریق دکمه‌ی سبز رنگ Clone or Download گیت‌هاب دریافت کردیم، وارد می‌کنیم. پس از آن محل ذخیره سازی فایل‌ها را درخواست می‌کند:


در اینجا می‌توان هر پوشه‌ی دلخواهی را وارد کرد و یا همان پوشه‌ی جدیدی را که ایجاد کردیم، مسیردهی خواهیم کرد.


در آخر هم سؤال می‌کند که آیا می‌خواهید این مخزن را گشوده و مشغول به کار با آن شوید؟ با انتخاب گزینه‌ی open repository، این پوشه در VSCode باز خواهد شد.


اعمال تغییرات و ارسال آن‌ها به گیت‌هاب

پس از Clone یک مخزن کد، اکنون می‌توان با آن شروع به کار کرد. برای مثال اگر کلمه‌ای را به فایل readme آن اضافه کنیم، بلافاصله در برگه‌ی Git آن ظاهر خواهد شد:


در اینجا با کلیک بر روی هر کدام از تغییرات تشخیص داده شده، می‌توان نگارش فعلی را با آخرین نگارش مخزن کد مقایسه کرد. در سمت چپ، نگارش موجود در گیت‌هاب نمایش داده شده‌است و در سمت راست، نگارشی که ما مشغول به کار بر روی آن هستیم.

اگر از انجام این تغییر پشیمان شده‌اید، فقط کافی است بر روی دکمه‌ی discard changes آن کلیک کنید تا این فایل را به مرحله‌ی قبلی آن بازگشت دهد:


آیکن M در اینجا به معنای Modified است. اگر به Explorer آن برگشته و این فایل را حذف کنیم:


در تغییرات Git نمایش داده شده، اینبار آیکون D به معنای Deleted ظاهر می‌شود و اگر قصد بازیابی این فایل را داشته باشیم، باز هم می‌توان بر روی Discard changes آن کلیک کرد.

در همینجا در نوار ابزار بالای قسمت  Git، دکمه‌ی check-mark برای ارسال تغییرات به مخزن کد است. دکمه‌ی refresh برای هماهنگی با مخزن کد و سه نقطه‌ی موجود، یک منوی تکمیلی را ظاهر می‌کند:


در همینجا اگر علاقمند بودید تا دستوراتی را که VSCode در پشت صحنه صادر می‌کند مشاهده کنید، بر روی گزینه‌ی Show Git Output کلیک کنید.

در آخر توضیحی را نوشته و بر روی دکمه‌ی commit کلیک می‌کنیم:


کاری که در اینجا صورت می‌گیرد، یک commit محلی است. اکنون اگر به status bar آن دقت کنید:


مشاهده می‌کنید که عدد 1 و صفر ظاهر شده‌اند. عدد 1 در اینجا به معنای آماده بودن ارسال یک commit به سرور و عدد صفر به معنای عدم تغییری در مخزن کد، توسط سایر توسعه دهنده‌ها است و نیازی به هماهنگی با آن نیست.

در ادامه یا می‌توان بر روی همین آیکن در status bar کلیک کرد و تغییرات را به سرور ارسال نمود و یا روش دیگر آن، همان کلیک بر روی دکمه‌ی سه نقطه‌ای قسمت Git که در بالا تصویر آن نمایش داده شد و سپس انتخاب گزینه‌ی push آن است.


پس از این هماهنگی با سرور، آیکن‌های 1 و صفر نمایش داده شده‌ی در status bar محو می‌شوند. به علاوه این تغییرات را در GitHub هم می‌توان مشاهده کرد:



هماهنگ سازی با تغییرات انجام شده‌ی توسط سایر کاربران

در همانجا در GitHub می‌توان یک فایل را دستی هم ویرایش کرد:


اینکار را از این جهت انجام می‌دهیم تا بتوان تغییرات انجام شده‌ی توسط سایر کاربران را شبیه سازی کرد. در ادامه اگر به status bar موجود در VSCode دقت کنید، اعداد صفر و یک نمایش داده می‌شوند. یعنی آیتمی برای ارسال به سرور وجود ندارد؛ اما یک تغییر در سمت سرور رخ داده‌است که نیاز است با آن هماهنگ شویم:


اینبار برای دریافت این تغییرات نیاز است گزینه‌ی pull را انتخاب کنیم:

‫۷ سال و ۵ ماه قبل، یکشنبه ۷ خرداد ۱۳۹۶، ساعت ۱۹:۵۰
مجید پارسا مجید پارسا
نظرات مطالب
ایجاد یک Repository در پروژه برای دستورات EF
با تشکر، از آنجا که من اولین بار است که به شکل حرفه‌ای برنامه نویسی سه لایه را تجربه می‌کنم با توجه به توضیحات شما این طور متوجه شدم که پیاده سازی کلاس‌های Repository در لایه سرویس صورت گیرد اگر اشتباه نکنم.

در صورت امکان بیشتر موضوع رو باز کنید (منظورم آماتوری تره)
نمونه برنامه‌های سه لایه موجود در اینترنت پیدا کردم در حد CRUD ساده و با استفاده از الگوی مخزن عمومی بوده. مانند مثال‌های سایت asp.net در صورت معرفی نمونه کاملتر و واقعی‌تر ممنون میشوم.
‫۱۰ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۳، ساعت ۱۹:۳۸
مجتبی کاویانی مجتبی کاویانی
مطالب
آشنایی با قابلیت جدید ASP.NET Web Forms Scaffolding
مایکروسافت با افزایش سرعت به روز رسانی توسعه پروژه‌های سورس باز خود جهت پاسخ دادن به نیاز توسعه دهندگان و توسعه ویژوال استادیو مطابق با آخرین تکنولوژی‌های تولید وب سایت، می‌کوشد تعداد بیشتری از توسعه دهندگان را به سمت استفاده از تکنولوژی‌های خود سوق دهد. 

سالها است که برنامه نویسان خبره با توجه به روش کاری خود از امکانات Code Generatorها برای تولید کدهای لایه‌های Data Access ، Logic و یا حتی User Interface استفاده می‌نمایند. پس از عرضه Entity Framework و تولید خودکار کدهای لایه های Data Access و Logic، این بار این امکان علاوه بر ASP.NET MVC در ASP.NET Web Forms نیز فراهم گردیده‌است تا بدون کد نویسی خسته کننده و تکراری، کدهای لایه رابط کاربر (Create-Read-Update-Delete (CRUD را نیز تولید نماییم. 

شروع کار با ASP.NET Scaffolding
پیش نیاز این کار استفاده از Visual Studio 2012 به همراه Web Tools 2012.2 می‌باشد.
  1. اول، ابزار Microsoft ASP.NET Scaffolding را از منوی Tools گزینه Extensions and Updates دریافت و نصب نمایید.
  2. دوم پروژه جدیدی از نوع Visual C# ASP.NET Web Forms Application با فریم ورک 4.5 ایجاد نمایید.
  3. از پنجره NuGet Package manager با دستور install کتابخانه ASP.NET Web Forms Scaffold Generator را دریافت نمایید
    install-package Microsoft.AspNet.Scaffolding.WebForms -pre
  4. کلاس Person را مانند زیر در فولدر Models ایحاد نمایید
     public class Person
    {
        [ScaffoldColumn(false)]
        public int ID { get; set; }
        public string FirstName { get; set; }
        public string LastName { get; set; }
    }
    ویژگی ScaffoldColumn را برای ID، برابر false قرار دهید تا از ایجاد این ستون جلوگیری نمائید.
  5. پروژه را Build نمایید.
  6. بر روی پروژه راست کلیک و از گزینه Add، گزینه ...Scaffold را انتخاب نمایید.

  7. از پنجره Add Scaffold باز شده بر روی گزینه Add، کلیک کنید.

  8. پنجره  Add Web Forms Pages مانند زیر باز می‌شود که امکان انتخاب کلاس،Data Context و MasterPage فراهم می‌باشد.

  9. از گزینه Data Context class گزینه New Data Context را انتخاب نمایید. صفحات مورد نیاز را در فولدر Views/Person ایجاد می‌نمایید.
  10. کد‌های تولید شده را می‌توانید بازبینی نمایید پروژه را اجرا تا خروجی کار را مشاهده نمایید.

‫۱۱ سال و ۸ ماه قبل، جمعه ۴ اسفند ۱۳۹۱، ساعت ۰۲:۴۵