مطالب
توسعه برنامه‌های Cross Platform با Xamarin Forms & Bit Framework - قسمت یازدهم
در این قسمت قصد بررسی کامپوننت‌های فوق العاده‌ی Syncfusion را داریم. احتمالا Syncfusion را با کتاب‌های Succinctly Series آن می شناسید. این شرکت برای Xamarin Forms نزدیک به 130‌ کامپوننت، شامل موارد کار با دیتا، اعم از فرم‌های Data Entry ،Data Grid و ListView را نوشته که در کنار کنترل‌های کار با فایل‌های Office-PDF و همچنین گزارشات و چارت‌ها و سایر کنترل‌های آن، نیاز هر برنامه‌ای را برآورده می‌کند. یکی از چند ده کتاب Xamarin Forms نیز توسط این شرکت نوشته شده‌است.
ما ضمن استفاده کامپوننت List View آن، هم کار با List View را یاد می‌گیریم و هم کار با Syncfusion را. در نظر داشته باشید که خود Xamarin Forms نیز List View دارد و در نسخه‌ی 4 آن که هم اکنون در مرحله‌ی Preview است، کنترل جدیدی به نام CollectionView نیز ارائه شده که امکانات خیلی خوبی دارد.
توجه: مطالب آموزش زیر، از این لینک آورده شده‌است.

برای شروع، ابتدا Nuget Package مربوطه را در پروژه‌ی XamApp نصب کنید. نیازی به نصب کردن آن در XamApp.Android و XamApp.iOS و XamApp.UWP نیست، ولی باز و بسته کردن ویژوال استودیو بعد از نصب و راست کلیک کردن بر روی Solution و زدن Restore nuget packages ایده‌ی خوبی است!

در پروژه‌ی iOS، در فایل AppDelegate.cs، بعد از Forms.Init، کد زیر را کپی کنید:

SfListViewRenderer.Init();

همین کد را در MainPage.xaml.cs در پروژه UWP، قبل از LoadApplication قرار دهید. نیازی به انجام کاری در Android نیست.

سپس Product Key این محصول را به دست آورده و در پروژه XamApp، فولدر Views در فایل SyncfusionLicense قرار دهید.

حال برای نمایش لیستی از محصولات، ابتدا کلاس Product را ایجاد می‌کنیم. چه در زمانیکه یک Rest api را در سمت سرور فراخوانی می‌کنیم و چه زمانیکه با دیتابیس بر روی گوشی یعنی Sqlite کار می‌کنیم، در نهایت لیستی از یک کلاس را داریم (در اینجا Product).

    public class Product : Bindable
    {
        public int Id { get; set; }
        public string Name { get; set; }
        public bool IsActive { get; set; }
        public decimal Price { get; set; }
    }

در یک View Model جدید با نام ProductsViewModel، در OnNavigatedToAsync، دیتا را از سرور یا دیتابیس، بر روی گوشی دریافت می‌کنیم؛ اما در این مثال، برای راحتی بیشتر یک List را New می‌کنیم:

    public class ProductsViewModel : BitViewModelBase
    {
        public List<Product> Products { get; set; }

        public async override Task OnNavigatedToAsync(INavigationParameters parameters)
        {
            Products = new List<Product> // getting products from server or sqlite database
            {
                new Product { Id = 1, IsActive = true, Name = "Product1" , Price = 12.2m /* m => decimal */ },
                new Product { Id = 2, IsActive = false, Name = "Product2" , Price = 14 },
                new Product { Id = 3, IsActive = true, Name = "Product3" , Price = 11 },
            };
            await base.OnNavigatedToAsync(parameters);
        }
    }

حال نوبت به دادن یک Template می‌رسد. مثلا فرض کنید می‌خواهیم نام را درون یک Label نمایش دهیم و بر اساس فعال یا غیر فعال بودن Product، یک Checkbox را تغییر داده، تیک بزنیم یا نزنیم و در نهایت نمایش قیمت را در یک Label دیگر خواهیم داشت.

    <sfListView:SfListView ItemsSource="{Binding Products}">
        <sfListView:SfListView.ItemTemplate>
            <DataTemplate>
                <FlexLayout x:DataType="model:Product" Direction="Row">
                    <Label
                        FlexLayout.Basis="50%"
                        Text="{Binding Name}"
                        VerticalTextAlignment="Center" />
                    <bitControls:BitCheckbox InputTransparent="True" FlexLayout.Basis="25%" IsChecked="{Binding IsActive}" />
                    <Label
                        FlexLayout.Basis="25%"
                        Text="{Binding Price}"
                        VerticalTextAlignment="Center" />
                </FlexLayout>
            </DataTemplate>
        </sfListView:SfListView.ItemTemplate>
    </sfListView:SfListView>

همانطور که می‌بینید، در DataTemplate از Flex Layout استفاده شده است. Flex Layout در کنار Grid, Stack, Relative, Absolute و سایر Layout‌‌های Xamarin Forms در پروژه قابلیت استفاده دارد و مزیت‌های خاص خود را دارد.

این Data Template توسط List View، حداکثر سه بار ساخته می‌شود؛ چون View Model در لیست مثال خود، سه Product دارد. خود List View تکنیک‌های Virtualization و Cell Reuse را بدون نیاز به هیچ کد اضافه‌ای هندل می‌کند و Performance خوبی دارد. در View مربوطه یعنی ProductsView.xaml، هر Binding ای (مثل Binding Products) به View Model اشاره می‌کند، اما درون Data Template، هر Binding به Product ای اشاره می‌کند که آن ردیف List View، دارد نمایش‌اش می‌دهد. برای همین x:DataType را روی Flex Layout درون Data Template به Product وصل کرده‌ایم. در این صورت اگر بنویسیم Binding N_ame، به ما خطا داده می‌شود که کلاس Product هیچ Property با نام N_ame ندارد که خطای درستی است.

روی BitCheckbox مقدار InputTransparent را برابر با True داده‌ایم که باعث می‌شود کلیک روی Checkbox عملا در نظر گرفته نشود. این منطقی است، زیرا عوض کردن مقدار Checkbox در این مثال ما ذخیره نمی‌شود و کاربرد نمایشی دارد و فقط باعث گیج شدن کاربر می‌شود.

کنترل BitCheckbox از مجموعه کنترل‌های Bit است که اخیرا با BitDatePicker آن آشنا شده‌اید. برای آشنایی با نحوه افزودن این کنترل‌ها به یک پروژه، به مستندات Bit Framework مراجعه کنید. خود Syncfusion نیز Checkbox دارد.

حال فرض کنید که قرار است دکمه‌ای برای هر ردیف List View داشته باشیم که با زدن روی آن، اطلاعات Product به سرور ارسال شود و جزئیات بیشتری دریافت و در قالب یک Alert نمایش داده شود.  برای این کار، ابتدا به Data Template که Flex Layout است، یک دکمه اضافه می‌کنیم. سپس Command آن دکمه را به View Model بایند می‌کنیم. در آن Command البته احتیاج داریم بدانیم درخواست نمایش جزئیات بیشتر، برای کدام Product داده شده. این مهم با Command Parameter شدنی است.

برای پیاده سازی این مثال، در سمت View Model داریم:

 
public BitDelegateCommand<Product> ShowProductDetailsCommand { get; set; }
public IUserDialogs UserDialogs { get; set; } async Task ShowProductDetails(Product product) { string productDetail = $"Product: {product.Name}'s more info: ..."; // get more info from server. await UserDialogs.AlertAsync(productDetail, "Product Detail"); }

کامند ShowProductDetailCommand یک پارامتر را از جنس Product می‌گیرد و آن Product ای است که روی دکمه آن کلیک شده‌است. با Clone کردن آخرین نسخه XamApp و درخواست نمایش صفحه‌ی Products در App.xaml.cs به صورت زیر و اجرای برنامه، می‌توانید درک بهتری از عملکرد آن داشته باشید:

await NavigationService.NavigateAsync("/Nav/Products", animated: false);

سپس در View مربوطه داریم:

 
...
<Button Command="{Binding ShowProductDetailsCommand}" CommandParameter="{Binding .}" Text="Detail..." /> </FlexLayout> </DataTemplate>

CommandParameter اگر برابر با Binding Id می‌بود، به Command در سمت View Model، بجای کل Product، فقط Id آن ارسال می‌شد. ولی Show Product Detail Command منتظر یک Product کامل است، نه فقط Id آن. با نوشتن 

CommandParameter="{Binding .}"

کل Product با کلیک روی دکمه به Command ارسال می‌شود.

اکنون اگر پروژه را Build کنید، خطایی را از x:DataType خواهید گرفت که منطقی است. اگر Binding Name و Binding Price دو Property با نام‌های Name و Price را از کلاس Product جستجو می‌کنند، پس قاعدتا ShowProductDetailCommand نیز در همان کلاس مدل، یعنی Product جستجو می‌شود! ولی می‌دانیم که این Command در View Model ما یعنی ProductsViewModel است. برای حل این مشکل، به جای Binding از bit:ViewModelBinding استفاده می‌کنیم:

Command="{bit:ViewModelBinding ShowProductDetailsCommand}"

در این صورت، بجای جستجو کردن ShowProductDetailCommand در کلاس Product، این را در ProductsViewModel جستجو می‌کند که منجر به خروجی درست می‌شود.

این List View دارای امکاناتی چون Infinite loading، Pull to refresh و Grouping-Sorting-Filtering و ... است که می‌توانید از روی مستندات خوب Syncfusion، آنها را راه اندازی کنید و اگر به مشکلی برخوردید نیز اینجا بپرسید. همچنین نگاهی به لیست 129 کنترل دیگر بیاندازید و ببینید که در برنامه‌های خود از کدام یک از آنها می‌توانید استفاده کنید.

مطالب
Cookie - قسمت اول

مقدمه 

مدت زیادی است که کوکی‌ها در عرصه وب نقش مهمی ایفا میکنند، اما متاسفانه مفهوم روشن و واضحی از آن و نحوه کار آن در اختیار اکثر کاربران و توسعه دهندگان وب نیست. شاید اولین مشکل ناشی از سوءتفاهم‌های بسیاری باشد که درباره کوکی وجود دارد. مثلا برخی آن را ابزاری صرفا برای جاسوسی از کاربران اینترنتی میدانند. برخی دیگر، از آنها و نحوه کارکردشان کلا صرفنظر میکنند. مشکل دیگری که در رابطه با کوکی‌ها میتوان برشمرد، عدم وجود رابط کاربری مناسب برای بررسی و مدیریت کوکی هاست. اما با وجود این مشکلات و برخی دیگر امروزه کوکی‌ها جزئی بسیار مهم در وب هستند که درصورت حذفشان، بسیاری از وب سایتها و برنامه‌های مبتنی بر وب از کار خواهند افتاد.
یک کوکی (cookie به معنی شیرینی یا کلوچه! که با عناوین دیگری چون Http Cookie و Web Coockie و Browser Cookie نیز شناخته میشود)، به داده‌های ارسالی از یک وب سرور (که معمولا بصورت داده‌های متنی کدگذاری شده هستند) اطلاق میشود که در مخزنی مخصوص در مرورگر کاربر به هنگام بازدید از یک سایت ذخیره میشود. وقتیکه کاربر سایت مذبور را در آینده دوباره مرور کند، این داده‌های ذخیره شده توسط مروگر به وب سرور ارسال میشود تا مثلا فعالیتهای قبلی کاربر مورد بررسی قرار گیرد. کوکی‌ها برای فراهم کردن مکانیزمی قابل اعتماد جهت ذخیره فعالیتهای قبلی یا آخرین وضعیت کاربر در یک وب‌سایت طراحی شده‌اند. با اینکه کوکی‌ها دسترسی بسیار محدودی در سمت کلاینت دارند (تقریبا هیچ دسترسی‌ای به هیچیک از منابع سیستم کاربر ندارند) اما با پیگیری هوشمند و هدفمند برخی از آنها میتوان به داده‌هایی از تاریخچه فعالیتهای کاربر در یک مرورگر و سایت خاص دست یافت که به نوعی نقض حریم شخصی کاربران به حساب می‌آید.

نکته: درواقع میتوان گفت که از کوکی به نوعی برای فراهم کردن "حافظه" موقت برای مرورگرها در ارتباط با وب سرورها استفاده میشود.

پروتوکل HTTP که برای تبادل داده‌ها میان مرورگر و وب سرور در بارگذاری صفحات وب استفاده میشود، پروتوکلی بدون حالت یا وضعیت (state-less) است. بدین معنی که به محض ارسال داده‌های یک صفحه وب به سمت مرورگری که آنرا درخواست کرده، وب سرور هیچ چیزی از این تبادل داده را ذخیره و نگهداری نمیکند. بنابراین در درخواست‌های دوباره و سه باره و ... بعدی، وب سرور با آنها همچون اولین درخواست برخورد کرده و رفتاری کاملا یکسان در برخورد با این درخواستها نشان خواهد و دقیقا همان داده‌ها را به سمت مرورگر ارسال خواهد کرد.
این رفتار در موارد زیادی میتواند دردسرساز باشد. مثلا وب سرور نمیتواند بفهمد که یک کاربر لاگ‌آن (LogOn یا همان SignIn) کرده و یا اینکه یکسری تنظیمات شخصی اعمال کرده است، چون جایی برای ذخیره  و نگهداری این حالات یا وضعیتها در پروتوکل HTTP وجود ندارد. خوشبختانه وجود کوکی‌ها یکی از بهترین راه حل‌ها برای رفع مشکلات اشاره شده است.

بنابراین همانطور که اشاره شده یکی از مهمترین انواع کاربردهای کوکی‌ها در زمینه اعتبار سنجی کاربران است. با استفاده از این نوع کوکی وب سایتها میتوانند از وضعیت ورود یا خروج کاربران و نیز انواع دسترسی‌ها و تنظیمات آنها باخبر شوند. البته با توجه به حساسیت این موضوع، درباره نحوه ذخیره داده‌ها در این نوع کوکی‌ها باید دقت خاصی اعمال شود. اگر در این زمینه سهل انگاری هایی انجام شود، ممکن است خوراک جذابی برای هکرها فراهم شود! تبلیغات درون سایتها نیز از قسمتهایی است که استفاده بسیاری از کوکی میکند که بعضا موجب بروز خطراتی برای کاربران میشود.

تاریخچه
واژه Cookie از عبارت Magic Cookie برگرفته شده است. به طور خلاصه Magic Cookie به مجموعه‌ای از داده‌های «بدون نیاز به تغییر» میگویند که بین برنامه‌هایی که در ارتباط با یکدیگرند، ردوبدل میشود. داده‌های موجود در Magic Cookieها معمولا برای سمت دریافت کننده مفهوم خاصی ندارد و به نوعی برای ذخیره وضعیت «سمت دریافت کننده» در «برنامه ارسال کننده» و استفاده از آن در ارتباطهای بعدی کاربرد دارد. به بیان دیگر حالت یا وضعیت یا تنظیمات «برنامه مقصد در برنامه مبدأ» با استفاده از کوکی در «خود برنامه مقصد» نگهداری میشود!
در سال 1994 آقای Lou Montulli هنگامیکه در شرکت Netscape Communications در توسعه یک برنامه تجاری تحت وب مشارکت داشت، ایده استفاده از این تکنولوژی را در ارتباطات وب ارائه داد که بعدها عنوان HTTP Coockie را بخود گرفت. برای اولین بار از این کوکی‌ها در نسخه 0.9 بتای نت اسکیپ که در همان سال ارائه شد، پشتیبانی و استفاده شد. مروگر IE هم در سال 1995 و در نسخه 2.0 آن، پشتیبانی از کوکی را آغاز کرد. آقای مانتولی پتنت (Patent) تکنولوژی کوکی را در سال 1995 ارائه داد اما ثبت نهایی آن به دلیل مشکلات و مباحث حریم شخصی کاربران تا سال 1998 طول کشید.

کوکی واقعا چیست؟
یک کوکی در واقع یک فایل متنی کوچک است که در قسمتی مشخص از کامپیوتر کلاینت که توسط مرورگر تنظیم شده است، ذخیره میشود. این فایل متنی کوچک حاوی اطلاعات زیر است:
- یک جفت داده نام-مقدار (name-value pair) که داده اصلی کوکی را نگهداری میکند.
- خاصیتی برای مشخص کردن زمان انقضای کوکی (پس از این زمان این فایل متنی کوچک از درون مرورگر حذف خواهد شد)
- خاصیتهایی برای مشخص کردن محدوده‌ها و مسیرهای قابل دسترسی کوکی
- خاصیتهایی برای تعیین نحوه تبادل داده‌های کوکی و نوع دسترسی به این داده‌ها (مثلا الزام به استفاده از پروتوکلهای امن)
 
انواع کوکی
بطور کلی دو نوع اصلی کوکی وجود دارد:
1. Session cookie
از این نوع کوکی برای نگهداری موقت داده‌ها نظیر داده‌های مربوط به وضعیت یک کاربر، تنها در زمان مرور وب سایت استفاده میشود. معمولا با بستن مرورگر (یا اتمام سشن) این کوکی‌ها ازبین میروند.
2. Persistent cookie 
برخلاف کوکی‌های سشنی این نوع کوکی‌ها در سیستم کلاینت به صورت دائمی ذخیره میشوند. معمولا دارای یک تاریخ انقضا هستند که پس از آن از بین میروند. در طول زمان حیات این کوکی ها، مرورگرها داده‌های ذخیره شده در آنها را با توجه به تنظیمات درونشان در هر درخواست به سمت وب سرور سایت مربوطه ارسال میکنند.

با توجه به کاربردهای فراوان کوکی، دسته بندیها و انواع دیگری از کوکی را هم میتوان نام برد. مانند انواع زیر:
Secure cookie 
معمولا به کوکی‌هایی که خاصیت امن (Secure Attribute) در آنها فعال است این عنوان اطلاق میشود. این نوع از کوکی‌ها تنها قابل استفاده در ارتباطهای امن (با استفاده از پروتوکل HTTPS) هستند. این خاصیت اطمینان میدهد که داده‌های موجود هنگام تبادل بین سرور و کلاینت همواره کدگذاری میشود.
HttpOnly cookie
در این کوکی‌ها خاصیت HttpOnly فعال است، که موجب میشود که از آنها تنها در ارتباطات از نوع HTTP و HTTPS بتوان استفاده کرد. در سایر روشهای دسترسی به کوکی (مثلا از طریق برنامه نویسی سمت کلاینت) نمیتوان به محتوای این نوع از کوکی‌ها دسترسی پیدا کرد.
Third-party cookie 
این نوع از کوکی‌ها در مقابل کوکی‌های First party (یا شخص اول) وجود دارند. کوکی‌های شخص اول توسط وب سایت جاری تولید شده اند، یعنی نشانی دامِین این کوکیها مربوط به سایت جاری است. منظور از سایت یا دامین جاری، سایتی است که آدرس آن در نوار آدرس مرورگر نشان داده میشود. کوکی‌های Third party (یا شخص سوم) به آن دسته از کوکی‌ها میگویند که توسط دامین یا وب سایت دیگری غیر از وب سایت جاری تولید و مدیریت میشوند. مثلا کوکی‌های مربوط به سایتهای تبلیغاتی. البته در مرورگرهای مدرن این نوع از کوکی‌ها به دلیل مشکلات امنیتی و نقض حریم شخصی کاربران عموما بلاک میشوند.
Supercookie 
یک سوپرکوکی به آن دسته از کوکی‌ها گفته میشود که خاصیت دامین آنها به یک پسوند خیلی کلی مثل com. تنظیم شده باشد. به دلیل مسائل امنیتی بیشتر مرورگرهای مدرن تمامی انواع این سوپرکوکی‌ها را بلاک میکنند. امروزه لیستی از این پسوندهای کلی با عنوان Public Suffix List موجود است که در مرورگرهای مدرن برای کنترل کوکی‌ها استفاده میشود.
 
موارد استفاده از کوکی
- مدیریت جلسات (Session Management):
از کوکی میتوان برای نگهداری داده‌های مربوط به یک کاربر در بازدید از صفحات سایت و تعامل با آنها (که ممکن است در زمانهای مختلف رخ دهد) استفاده کرد. یکی از موارد بسیار پرکاربرد در این زمینه، کوکی‌های تعیین اعتبار یک کاربر است که پس از ورود به سایت در هر درخواست توسط مرورگر به سمت سرور ارسال میشود. 
مثال دیگری در مورد این کاربرد نگهداری از داده‌های سبد خرید یک کاربر است. این داده‌ها را میتوان قبل از تسویه نهایی درون یک کوکی ذخیره کرد. معمولا در تمام این موارد از یک کلید منحصر به فرد که در سمت سرور تولید شده و درون کوکی به همراه سایر اطلاعات ذخیره میشود، برای تعیین هویت کاربر استفاده میشود. 
- شخصی سازی (Personalization):
یکی دیگر از موارد پرکاربرد کوکیها ذخیره تنظیمات یا داده‌های مرتبط با شخصی سازی تعامل کاربر با سایت است. مثلا میتوان تنظیمات مربوط به استایل یک سایت یا زبان انتخابی برای یک کاربر مشخص را درون کوکی در سمت کلاینت ذخیره کرد. سایتهای بزرگ معمولا از این روش برای ذخیره تنظیمات استفاده میکنند، مثل گوگل و ویکیپدیا. همچنین میتوان از کوکی برای ذخیره شناسه آخرینکاربری که در سایت لاگ‌آن کرده استفاده کرد تا در مراجعه بعدی به عنوان اولین انتخاب در صفحه ورود به سایت به کاربر نمایش داد (هرچند این کار معایب خودش را دارد).
- پیگیری یا ردیابی (Tracking):
از کوکی‌ها میتوان برای پیگیری بازدیدهای یک کاربر در یک کلاینت از یک سایت یا مسیری به خصوص از یک سایت بهره برد. بدین صورت که برای هر کاربر یک کد شناسایی منحصر به فرد تولید شده و درون کوکی مخصوص این کار ذخیره میشود. سپس برای هردرخواست میتوان مثلا نشانی صفحه موردنظر و زمان و تاریخ آن را درون یک منبع ذخیره کرد تا برای استفاده‌های آتی به کار روند.
البته کاربردها و استفاده‌های دیگری نیز برای کوکی میتوان برشمرد که بدلیل طولانی شدن بحث از آنها صرفنظر میشود.
 
ایجاد کوکی
همانطور که در بالا نیز اشاره شد، کوکی‌ها داده هایی هستند که توسط وب سرور برای ذخیره در کلاینت (مرورگر) تولید میشوند. مرورگرها نیز باید این داده‌ها را بدون هیچ تغییری در هر درخواست عینا به سمت سرور برگردانند. درواقع با استفاده از کوکی‌ها میتوان به ارتباط بدون حالت HTTP به نوعی خاصیتی از جنس state اضافه کرد. به غیر از خود وب سرور، برای تنظیم و یا تولید کوکی میتوان از زبان‌های برنامه نویسی سمت کلاینت (مثل جاوا اسکریپت) البته درصورت پشتیبانی توسط مرورگر نیز استفاده کرد.
در جدیدترین استانداردهای موجود (RFC 6265) درباره کوکی آورده شده که مرورگرها باید بتوانند حداقلهای زیر را پشتیبانی کنند:
- توانایی ذخیره حداقل 3000 کوکی
- توانایی ذخیره کوکیها با حجم حداقل 4 کیلوبایت
- توانایی ذخیره و نگهداری حداقل 50 کوکی به ازای هر سایت یا دامین
 
نکته: توانایی مرورگرهای مدرن در مدیریت کوکی‌ها ممکن است فراتر از استانداردهای اشاره شده در بالا باشد.
 
انتقال داده‌های صفحات وب سایتها از طریق پروتوکل HTTP انجام میشود. مرورگر برای بارگذاری صفحه موردنظر کاربر از یک وب سایت، معمولا یک متن کوتاه به وب سرور مربوطه ارسال میکند که به آن HTTP Request میگویند. مثلا برای دریافت صفحه https://www.dntips.ir/index.html درخواستی به شکل زیر به سمت وب سرور ارسال میشود:
GET /index.html HTTP/1.1
Host: www.dotnettips.info 
مثلا نمونه یک درخواست کامل خام (Raw) از صفحه اول سایت جاری در نرم افزار Fiddler بصورت زیر است:
GET https://www.dntips.ir/ HTTP/1.1
Host: www.dotnettips.info
Connection: keep-alive
Accept: text/html,application/xhtml+xml,application/xml;q=0.9,*/*;q=0.8
User-Agent: Mozilla/5.0 (Windows NT 6.1) AppleWebKit/537.17 (KHTML, like Gecko) Chrome/24.0.1312.56 Safari/537.17
Accept-Encoding: gzip,deflate,sdch
Accept-Language: en-US,en;q=0.8
Accept-Charset: ISO-8859-1,utf-8;q=0.7,*;q=0.3
Cookie: BlogPost-1175=NLOpR%2fgHcUGqPL8dZYv3BDDqgd4xOtiiNxHIp1rD%2bAQ%3d; BlogComment-5002=WlS1iaIsiBnQN1UDD4p%2fHFvuoxC3b8ckbw78mAWXZOSWMpxPlLo65%2bA40%2flFVR54; ReaderEmail=DP%2bx4TEtMT2LyhNQ5QqsArka%2fWALP5LYX8Y
وب سرور با ارسال محتویات صفحه موردنظر به این درخواست پاسخ میدهد که به آن HTTP Response میگویند.
در پاسخ ارسالی، وب سرور میتواند با استفاده از یک header مخصوص با نام Set-Cookie یک کوکی را ایجاد کند. در زیر یک نمونه از این پاسخها را مشاهده میکنید:
 HTTP/1.1 200 OK
Content-type: text/html
Set-Cookie: cookieName=cookieValue
Set-Cookie: 
cookieName2=cookieValue2; Expires=Thr, 10-Jun-2021 10:18:14 GMT
...
نمونه پاسخ ارسالی خام (Raw) در نرم افزار Fiddler مربوط به درخواست صفحه اول سایت جاری بصورت زیر است:
HTTP/1.1 200 OK
Date: Wed, 30 Jan 2013 20:25:15 GMT
Server: Microsoft-IIS/6.0
X-Powered-By: ASP.NET
X-Compressed-By: HttpCompress
Set-Cookie: .ASPXROLES=NzZ9qIRpCWHofryYglbsQFv_SSGPn7ivo0zKFoS94gcODVdIKQAe_IBwuc-TQ-03jGeIkZabTuxA0A3k2-nChy7iAWw9rPMYXSkqzMkizRFkDC0k3gQTkdLqLmmeIfnL9UjfMNWO8iVkYQrSv24ecbpFDSQCH827V2kEj8k2oCm_5sKRSmFpifh4N7kinEi0vomG1vW4Rbg9JWMhCgcvndvsFsXxpj-NiEikC1RqHpiLArIyalEMEN-cIuVtRe7uoo938u9l-7OXb8yzXucVl4bdqPy2DXM3ddWzb3OH1jSFM6gxwJ8qRZDlSGmEEbhji7rA-efI4aYGTKx6heWfUsY6E2k73jJLbuZ3RB4oNwRYmz8FRB0-vm1pO7rhF1JIoi1YB17ez-Ox5chNEFkPVREanHVU9DxboJ5dKgN-2B5udUFPunnshbN8EBhixbFQOpqRiiOK4uWWaWy3rVEJYpCCDBRctKCfEyYD1URFYeajB0AXmiMUTcGeuUtwb-XFjbQZnbylmMF3EJgG16bcc1IEkTAUv1JfKjaql0XGWJI1; path=/; HttpOnly
Cache-Control: private
Content-Type: text/html; charset=utf-8
Content-Length: 106727

<!DOCTYPE html>
<html>
...
وب سرور دستور Set-Cookie را تنها برای ثبت کوکی در مرورگر در پاسخ ارسالی قرار میدهد. برای آشنایی بیشتر با این هدر و ساختار آن به RFC 6265 مراجعه کنید. این دستور برای مرورگر مشخص میکند که (درصورت پشتیبانی از کوکی و فعال بودن آن در مروگر) در درخواستهای بعدی باید این کوکی‌ها را در متن درخواست ارسالی به سمت سرور ضمیمه کند. البته اینکار با توجه به تنظیمات خاصیتهای کوکی مربوطه  انجام میشود که در ادامه بحث میشود. برای ارسال کوکی به سمت وب سرور، مرورگر از هدر Cookie در درخواست خود استفاده میکند.
مثلا با توجه به مثال قبل برای درخواست صفحه https://www.dntips.ir/index2.html مرورگر میتواند متن زیر را به سمت وب سرور ارسال میکند:
 GET /index2.html HTTP/1.1
Host: www.example.org
Cookie: cookieName=cookieValue; cookieName2=cookieValue2
Accept: */*
این درخواست که برای صفحه دیگری از همان سایت قبلی است، با درخواست اول متفاوت است. با استفاده از این درخواست وب سرور میفهمد که این درخواست با درخواست قبلی مرتبط است. وب سرور در پاسخ ارسالی میتواند کوکی‌های دیگری نیز ثبت کند.
وب سرور میتواند مقدار یک کوکی ثبت شده در مروگر را با استفاده از دستوری مشابه Set-Cookie: cookieName=cookieNewValue در پاسخ ارسالی به سمت کلاینت تغییر دهد. مرورگر با دیدن این خط در پاسخ دریافتی از وب سرور مقدار کوکی را به روز رسانی میکند. البته به شرطی که سایر خواص تنظیم شده برای کوکی عینا یکسان باشد.
 
نکته: identity یا هویت کوکی با استفاده از تمام خواص آن به جز expires یا max-age تعیین میشود.
 
مقدار یک کوکی میتواند شامل هر کاراکتر قابل چاپ اَسکی (از کاراکتر ! تا کاراکتر ~ یا از کد یونیکد u0021\ تا u007E\) به غیر از کاراکترهای , و ; و فضای خالی باشد (استفاده از این سه کاراکتر و سایر کاراکترهای غیر اسکی تنها با انکدینگ میسر است). نام یک کوکی نیز از این قاعده پیروی میکند، البته شامل کاراکتر = نیز نمیتواند باشد چون این کاراکتر نقش جداکننده «مقدار» از «نام» کوکی را ایفا میکند. استانداردهای کوکی که در RFC 6265 آورده شده است، محدودیتهای بیشتری نیز دارد که ممکن است توسط مروگرهای امروزی رعایت نشود!
 
نکته: انکدینگ کوکیها کمی بحث دارد. ازآنجاکه کوکی‌ها به صورت هدرهای پروتوکل HTTP انتقال داده میشوند، بنابراین کاراکترهای موجود در آن باید تنها از نوع ASCII باشند. اما چون ارسال کننده و دریافت کننده نهایی کوکی یک وب سرور یکسان است بنابراین وب سرور برای ذخیره کاراکترهای غیر اسکی میتواند از انکدینگ خاص خود استفاده کند. مثلا عموم وب سرورها  و نیز مرورگرها از URL Encoding برای انکدینگ کوکی‌ها استفاده میکنند (^). ظاهرا در تمام مرورگرهای مدرن برای ذخیره کوکی ها، حداقل نام و مقدار کوکی به صورت جداگانه (مثلا برای ذخیره کاراکترهای نامعتبر) انکد میشود به غیر از کاراکتر تساوی (=) بین نام و مقدار کوکی.
 
با استفاده از زبانهای برنامه نویسی سمت کلاینت نیز میتوان کوکی‌ها را مدیریت کرد. مثلا در جاوا اسکریپت از document.cookie برای اینکار استفاده میشود. نحوه کاربرد و استفاده از این پراپرتی کمی غیرعادی است. مثلا دستور 'document.cookie = 'dummy=a11a یک کوکی با نام dummy و با مقدار a11a ایجاد میکند! در ادامه با این دستور و نحوه کارکردن با کوکی در جاوا اسکریپت بیشتر آشنا میشویم.
 
نکته: برای انکد رشته‌ها در جاوا اسکریپت از دستور escape استقاده میشود. عملیات عکس آن با دستور unescape انجام میشود.
 
نکته: با اینکه استاندارد تعریف کوکی مشخص کرده که برای تعریف کوکی وجود عبارتی به صورت name=value اجباری است، اما ظاهرا بیشتر مرورگرها صحت تعریف کوکی و  اعتبار آنرا برای پیروی از این طرح بررسی نمیکنند و بنابراین میتوان صرفا با استفاده از یک رشته بدون علامت مساوی یک کوکی را ایجاد کرد.
 
خواص یک کوکی
به غیر از نام و مقدار، کوکی‌ها خواص دیگری همچون دامین (domain)، مسیر (path)، تاریخ انقضا (expiration date) یا حداکثر طول عمر (maximum age)، و Secure و HttpOnly دارند که میتوانند توسط وب سرور و یا با استفاده از زبانهای برنامه نویسی کلاینتی تنظیم شوند. مرورگرها این خاصیتها را به وب سرور ارسال نمیکنند. تنها مقادیری که به سمت وب سرور برگشت داده میشوند، نام و مقدار کوکی‌هاست. مرورگرها با استفاده از خواص کوکی زمان حذف کوکی و یا کنترل دسترسی به مقدار آن با توجه به آدرس جاری مرورگر و نیز اینکه آیا اصلا کوکی را به وب سرور ارسال کنند یا نه، را تعیین میکنند. خواص کوکی در ادامه شرح داده شده است:
 
1. تاریخ انقضا و حداکثر طول عمر (Expires و Max-Age)
با استفاده از یکی از این دو خاصیت، تاریخی که دیگر نیازی نیست تا کوکی به سمت سرور ارسال شود، تعیین میشود. بنابراین پس از این تاریخ، ممکن است کوکی از مخزن مرورگر پاک شود. برپایه اطلاعات موجود در RFC 6265، در خاصیت Expires، تاریخ انقضای کوکی باید به فرمت “Wdy, DD Mon YYYY HH:MM:SS GMT” باشد. مثل Mon, 17-Mar-2014 1:00:00 GMT. همچنین خاصیت Max-Age طول عمر کوکی را برحسب ثانیه از لحظه دریافت توسط مرورگر مشخص میکند. به نمونه‌های زیر توجه کنید:
Set-Cookie: cookie1=abc; Expires=Mon, 17-Mar-2014 01:00:00 GMT; ...
Set-Cookie: cookie2=123; ...
Set-Cookie: cookie3=abc; Expires=Thu, 01-Jan-1970 00:00:01 GMT; ...
Set-Cookie: cookie3=abc; max-age=31536000; ... 
 ...... 
در دستور اول، cookie1 برای حذف در تاریخ مشخص شده تنظیم شده است. در خط دوم که بدون این دو خاصیت است، یک نوع کوکی سشنی تعریف شده است. این کوکی پس از بسته شدن مرورگر (اتمام سشن) از حافظه پاک خواهد شد.

نکته: اتمام یک سشن برای کوکی‌های سشنی دقیقا به معنی بستن مرورگر (یا تب مربوطه در مروگرهای مدرن) است.

دستور سوم که تاریخ انقضای کوکی را به تاریخی در گذشته تنظیم کرده است به مرورگر اعلام میکند که باید cookie3 را پاک کند. این روش استاندارد برای حذف یک کوکی است.

نکته: استفاده از روش تنظیم یک تاریخ انقضا در گذشته برای حذف یک کوکی تنها وقتی کار خواهد که سایر خواص تعیین شده در دستور Set-Cookie با مقادیر موجود در حافظه مرورگر دقیقا یکی باشد تا هویت کوکی موردنظر به صورت منحصربه فرد تعیین شود. 

در خط چهارم به مرورگر اعلام میشود که cookie4 باید دقیقا یک سال پس از لحظه دریافت کوکی، حذف شود. 

نکته: خاصیت max-age در مرورگر IE8 و نسخه‌های قبل از آن پشتیبانی نمیشود. 

نکته: گزینه ای که معمولا در صفحات لاگ‌آن (LogOn) یا ساین‌این (SignIn) برای ذخیره داده‌های کاربر وجود دارد (مثل «مرا به خاطر بسپار»)، مرتبط با این خاصیت از کوکی هاست. در صورت عدم انتخاب این گزینه معمولا یک کوکی سشنی (بدون خاصیت expires) ایجاد میشود. اما با انتخاب این گزینه، یک کوکی ماندگار (Persistent) با خاصیت expires برابر با تاریخی در آینده ایجاد میشود تا درصورت بسته شدن مرورگر (اتمام سشن) داده‌های کاربر پاک نشود. 
 
نکته: تاریخ انقضای کوکی با استفاده از تاریخ کلاینت تعیین میشود. متاسفانه هیچ راه مستقیمی برای همزمانی این تاریخ با تاریخ سرور وجود ندارد. 
 
2. دامین و مسیر (Domain و Path)
خاصیتهای دامین و مسیر کوکی، محدوده قابل دسترس کوکی را مشخص میکنند. با استفاده از این دو خاصیت مرورگر متوجه میشود که آیا کوکی را در موقعیت و آدرس جاری باید به سمت وب سرور ارسال کند یا خیر. همچنین دسترسی به کوکی‌ها در سمت کلاینت با توجه به این دو خاصیت محدود میشود. مقدار پیش فرض این دو خاصیت برابر مسیر و دامین جاری مرورگر است که اگر مقداری برای این دو خاصیت تعیین نشود، به کوکی تعلق میگیرد.
 
نکته: منظور از وضعیت جاری، موقعیتی است که کوکی مذبور در آن ایجاد شده است. مثلا آدرس صفحه ای که هدر Set-Cookie را ارسال کرده و یا آدرس صفحه ای که در آن با استفاده از دستوری مشابه ;'document.cookie = 'a=b کوکی مربوطه ایجاد شده است. به عنوان نمونه اگر یک کوکی در صفحه جاری همین سایت ایجاد شود و خاصیتهای دامین و مسیر آن مقداردهی نشود، مقدار دامین به www.dotnettips.info و مقدار مسیر آن به post/ تنظیم خواهد شد.

نکته: مرورگر بررسی دامین کوکی را ازطریق «مقایسه از انتها» انجام میدهد. یعنی اگر مثلا دامین یک کوکی برابر dotnettips.info باشد، این کوکی در ساب دامین‌های d1.dotettips.info و یا www.dotnettips.info و از این قبیل در دسترس خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوان به RFC 6265 (قسمت Domain Matching) مراجعه کرد.
 
نکته: بررسی مسیر کوکی برخلاف دامین آن، ازطریق «مقایسه از ابتدا» انجام میشود. یعنی آدرس صفحه جاری پس از مقدار دامین سایت باید با مقدار مشخص شده در خاصیت مسیر شروع شود. مثلا مسیر یک کوکی برابر post/ و دامین آن نیز برابر www.dotnettips.info باشد، این کوکی در آدرسهایی چون www.dotnettips.info/post/1286 و یا www.dotnettips.info/post/1 و یا www.dotnettips.info/post/test/test2 و ... در دسترس خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوان به RFC 6265 (قسمت Paths and Path-Match) مراجعه کرد. 

برای روشنتر شدن مطلب به هدرهای Set-Cookie زیر توجه کنید:
Set-Cookie: MyCookie1=hi; Domain=d1.d2.com; Path=/employee ...
Set-Cookie: MyCookie2=bye; Domain=.d3.com; Path=/ ...
Set-Cookie: MyCookie3=nth ... 
 ...... 
اولین دستور به مرورگر میگوید تا یک کوکی با نام MyCookie1 و مقدار hi را با دامین d1.d2.com و مسیر employee/ ثبت کند. بنابراین مرورگر از این کوکی تنها درصورتیکه آدرس درخواست موردنظر شامل d1.d2.com/employee باشد، استفاده میکند.
دستور دوم به مرورگر میگوید تا از کوکی MyCookie2 در مسیرهای شامل d3.com. استفاده کند.
در دستور سوم دامین و مسیر با توجه به آدرس صفحه جاری تنظیم میشود. در واقع تنها مسیرهایی که شامل آدرس صفحه جاری باشند به این کوکی دسترسی دارند.

نکته: مقدار domain تنها میتواند مربوط به دامین اصلی جاری و یا زیرمجموعه‌های آن باشد. یعنی نمیتوان یک کوکی با دامین www.d1.com در صفحه‌ای با آدرس www.d2.com ایجاد کرد.

نکته: همچنین کوکی هایی که مثلا دارای دامین www.dotnettips.info هستند از آدرسی نظیر my.dotnettips.info در دسترس نیستند. کوکی‌ها تنها در دامین و ساب دامین‌های مربوط به خود قابل خواندن هستند.

نکته: اگر مقدار خاصیت domain کوکی به چیزی شبیه dotnettip.info تنظیم شود آنگاه این کوکی در آدرسهایی چون www.dotnettips.info و یا d1.dotnettips.info نیز در دسترس است.

نکته: اگر برای خاصیت path مقدار / تنظیم شود، بدین معنی است که کوکی در تمام محدوده دامین کوکی در دسترس است. 

3. Secure و HttpOnly
این دوخاصیت برخلاف خواص قبلی مقداری را تنظیم نمیکنند! بلکه همانند یک flag عمل کرده که هر کدام رفتار خاصی را برای مرورگر الزام میکنند.
خاصیت Secure مرورگر را مجبور به استفاده از ارتباطات امن و کدگذاری شده (Https) برای تبادل داده‌های کوکی میکند. درضمن طبیعی است که وب سرور دستور ثبت چنین کوکی‌هایی را خود از طریق یک ارتباط امن به مرورگر ارسال کند تا مبادا طی یک فرایند خرابکارانه داده‌های مهم درون کوکی در بین راه دزدیده نشود. 

نکته: یک کوکی Secure تنها درصورتی به سمت سرور ارسال میشود که درخواست مذکور با استفاده از SSL و ازطریق پروتوکل HTTPS ایجاد شده باشد.

خاصیت HttpOnly به مرورگر اعلام میکند که استفاده از این کوکی تنها در ارتباطات از نوع پروتوکل HTTP مجاز است. بنابراین سایر روشهای دسترسی موجود (مثل document.cookie در جاوا اسکریپت) برای این نوع کوکی‌ها کار نخواهد کرد. درواقع نحوه برخورد با این نوع کوکی‌ها در سمت سرور با سایر انواع کوکی تفاوتی ندارد و تنها در سمت کلاینت و در مرورگر است که رفتاری متفاوت متوجه این کوکی‌ها میشود و اجازه دسترسی به برنامه‌های سمت کلاینت داده نمیشود.

نکته: این خاصیت ابتدا توسط مایکروسافت در نسخه IE 6 SP1 معرفی شد و بعدها بتدریج توسط سایر مرورگرها نیز پشتیبانی شد. این ویژگی همانطور که از آن برمی‌آید برای مقابله با حملات XSS پیاده سازی شده است. البته علاوه برای جلوگیری از دسترسی به این کوکی‌ها از طریق document.cookie، در مرورگرهای مدرن از دسترسی به هدر این کوکی‌ها ازطریق متدهای شی XMLHttpRequest نیز جلوگیری میشود.

نکته: امکان تنظیم این خاصیت از طریق document.cookie در جاوا اسکریپت وجود ندارد!
 
مدیریت کوکی‌ها در مرورگر
همانطور که قبلا اشاره شد هویت یک کوکی با استفاده تمامی خواص آن به جز expires یا max-age مشخص میشود. یعنی ترکیب name-domain-path-secure/httponly هویت یک کوکی را منحصربه‌فرد میکند. بنابراین تا زمانیکه حتی یکی از این خواص دو کوکی با هم فرق داشته باشد این دو کوکی از هم متمایز خواهند بود. دو کوکی زیر را درنظر بگیرید:
Set-Cookie: cookie1=value1
Set-Cookie: cookie1=value2; domain=dotnettips.info;
 با اینکه به نظر میرسد که این دو کوکی یکسان هستند و اجرای دستور دوم موجب بازنویسی کوکی اول میشود، اما بررسی یک درخواست ارسالی از این صفحه نشان میدهد که دو کوکی مجزا با نام مشابه به سمت سرور ارسال میشود:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2 
حال اگر کوکی سومی به صورت زیر تعریف شود:
Set-Cookie: cookie1=value3; domain=dotnettips.info; path=/post
وضعیت از این نیز پیچیده‌تر میشود:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2; cookie1=value3
بنابراین اجرای دستور زیر در همان صفحه:
Set-Cookie: cookie1=value4
تنها مقدار کوکی اول را تغییر خواهد داد. یعنی در درخواست ارسالی به سمت سرور خواهیم داشت:
Cookie: cookie1=value4; cookie1=value2; cookie1=value3
بنابراین دقت مضاعف به این نکته که «هویت یک کوکی با استفاده از تمامی خواص آن به جز expires یا max-age تعیین میشود» مهم است. برای قسمت «به جز expire یا max-age» هم به مثال زیر توجه کنید:
Set-Cookie: cookie2=value1; max-age=1000
بنابراین خواهیم داشت:
Cookie: cookie1=value1; cookie1=value2; cookie1=value4; cookie2=value1
یک کوکی با طول عمر 1000 ثانیه تولید میکند. بنابراین با دستور زیر میتوان مقدار همین کوکی را تغییر داد:
Set-Cookie: cookie2=value2
پس داریم:
Cookie: cookie1=value4; cookie1=value2; cookie1=value3; cookie2=value2
هرچند در دستور آخر به نظر میرسد که کوکی آخر به نوع سشنی تغییر یافته است (چون خاصیت expires یا max-age ندارد) اما درواقع این چنین نیست. تنها اتفاقی که رخ داده است این است که مقدار کوکی مذبور تغییر یافته است، درحالیکه تغییری در خاصیت expires یا max-age آن رخ نداده است.

نکته: با تغییر خواص یک کوکی، میتوان آنرا از نوع سشنی به نوع ماندگار (Persistent) تغییر داد، اما عکس این عملیات ممکن نیست.

SubCookie
بدلیل محدودیت موجود در تعداد کوکی‌ها به ازای هر دامین، روشی برای نگهداری تعداد بیشتری تنظیمات درون همین تعداد محدود کوکی‌ها توسط توسعه گران ابداع شده است. در این روش از طرح ساده ای که نمونه ای از آن در زیر نشان داده شده است برای نگهداری داده‌های چندین کوکی درون یک کوکی استفاده میشود:
Set-Cookie: cookieName=cookie1=value1&cookie2=value2&cookie3=value3&cookie4=value4; path=/
در نمونه بالا با اینکه عملا تنها یک کوکی تعریف شده است اما درواقع داده‌های 4 کوکی مختلف درون یک کوکی آورده شده است. تنها عیب این روش این است که زحمت بیشتری برای استخراج داده‌های کوکی‌ها باید کشید. البته امروزه برخی از فریمورکها امکاناتی جهت کار با این کوکی‌ها فراهم کرده اند.
 
Cookie2
در ابتدای هزاه سوم! مدتی بحثی مطرح شد برای بهبود کارایی و امنیت کوکی‌ها و پیشنهادهایی مبنی بر پیاده سازی نوع جدیدی از کوکی‌ها با عنوان Cookie2 نیز ارائه شد. حتی در نسخه جدیدی از استانداردهای HTTP State Management Mechanism که در RFC 2965 آورده شده است کلا به این نوع جدید از کوکی‌ها پرداخته شده است. هرچند برخی از مرورگرها پشتیبانی از این نوع جدید را آغاز کردند (مثل Opera) اما بعدها به دلیل عدم استقبال از آن، این نوع از کوکی‌ها منسوخ شد و حالت آن در نسخه‌های جدید استانداردها به Obsolete تغییر یافت (RFC 6265)! درهرصورت برای آشنایی با این نوع کوکی‌ها میتوان به مراجع زیر رجوع کرد:

 
منابع:
نظرات مطالب
بررسی روش آپلود فایل‌ها در ASP.NET Core
دریک فرم blazor wasm از کدزیراستفاده کردیم.که فایلهای انتخابی کاربر رو تبدیل به آرایه ای ازجنس بایت در نظر میگیریم.ودر سمت سرور نیز همین آرایه رو پردازش و ذخیره میکنیم و ازسایرکلاینها هم فایلها رو درهمین قالب دریافت خواهیم کرد یعنی آرایه ای از جنس بایت.
 private async Task UploadFiles(InputFileChangeEventArgs e)
    {
        foreach (var file in e.GetMultipleFiles())
        {
            var fileData = new FileToBeSaveVM();
            var buffers = new byte[file.Size];
            await file.OpenReadStream().ReadAsync(buffers);

            fileData.FileName = file.Name;
            fileData.FileSize = file.Size;
            fileData.FileType = file.ContentType;
            fileData.Extension = Path.GetExtension(file.Name);
            fileData.ImageBytes = buffers;
            lstFileToBeSaves.fileToBeSaves.Add(fileData);
        }

    }
public class FileToBeSaveVM
{
    public byte[] ImageBytes { get; set; }
    public string FileName { get; set; }
    public string FileType { get; set; }
    public string Extension { get; set; }
    public long FileSize { get; set; }
}
کدهای سمت سرور:
public async Task UploadFileAsync(List<FileToBeSaveVM> files, string uploadFolder)
    {
        var folderDirectory=createUploadDir(uploadFolder);
        foreach (var file in files)
        {            
            string fileExtenstion = Path.GetExtension(file.FileName);
            string fileuniqName =$"{Guid.NewGuid()}{fileExtenstion}";
            string fileName = Path.Combine(folderDirectory, fileuniqName);
            string url=$"{uploadFolder}/{fileuniqName}";
            using (var fileStream = File.Create(fileName))
            {
                await fileStream.WriteAsync(file.ImageBytes);
           }
      }

نظرات مطالب
نحوه‌ی نگاشت فیلدهای فرمول در Fluent NHibernate
از پاسخگویی شما بسیار ممنونم. من هر روز از شما مطلب جدیدی یاد میگیرم.
من قصد کشدار کردن بحث رو ندارم و اینم آخرین ارسال من در مورد این بحث است.فکر می کنم نتونستم منظورم رو واضح برسونم. فرض کنیم کلاس زیر وجود داره:
public class Project
{
public virtual int Id { get; set; }
public virtual long ProjectCode { get; set; }
public virtual string Name { get; set; }
public virtual int CreateDate { get; set; }

public virtual string SepratedDate
{
get { return myFunc(CreateDate); }
private set { ; }
}
}

من میخواهم در متد زیر لیستی از کلاس بالا رو به DataSet تبدیل کنم:

public DataSet dsGetAll(bool includeArchived)
{
using (var repository = new Repository())
{
var projects = repository.Find(x => x.IsArchive == includeArchived
);

var ds = new CollectionToDataSet>(projects.ToList());

return ds.CreateDataSet();
}
}

ولی خطا می ده که SepratedDate در جدول وجود نداره!!!
{"Invalid column name 'SepratedDate'."}
could not execute query
[ select project0_.Id as Id15_, project0_.ProjectCode as ProjectC2_15_, project0_.Name as Name15_, project0_.IsArchive as IsArchive15_, project0_.CreateDate as CreateDate15_, project0_.SepratedDate as Seprated6_15_ from tblProject project0_ where case when project0_.IsArchive=1 then 'true' else 'false' end=case when @p0='true' then 'true' else 'false' end
مطالب
آشنایی با ویژگی DebuggerTypeProxy در VS.Net
در مطالب قبلی، ویژگی DebuggerDisplay معرفی شده بود. ویژگی دیگری شبیه به این ویژگی وجود دارد به نام DebuggerTypeProxy که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم.

کلاس زیر را در نظر بگیرید:
public class Data
{
    public string Name { get; set; }
    public string ValueInHex { get; set; }
}  
پس از اجرای برنامه ، مقادیر کلاس ایجاد شده به این صورت خواهند بود :


در اینجا مقدار Hex برایمان قابل فهم نیست. سناریویی را در نظر بگیرید که مقادیر باید داخل دیتابیس به صورت Hex نگهداری شوند، اما می‌خواهیم هنگام دیباگ، مقدار پراپرتی HexValue به صورت قابل درک و decimal آن نمایش داده شود.

برای انجام اینکار میتوانیم از DebuggerTypeProxy استفاده کنیم. ابتدا کلاسی ایجاد میکنیم که بعنوان proxy، مقادیر را به شکلی که نیاز داریم نمایش دهد. این کلاس object اصلی را در Constructor دریافت کرده و مقادیر مورد نظرمان، از طریق property هایی که در آن تعریف می‌کنیم قابل دسترسی هستند:

public class DataDebugView
{
    private readonly Data _data;

    public DataDebugView(Data data)
    {
        _data = data;
    }

    public string DecimalValue
    {
        get
        {
            bool isValidHex = int.TryParse(_data.HexValue, System.Globalization.NumberStyles.HexNumber, null, out var value);
            return isValidHex ? value.ToString() : "INVALID HEX STRING";
        }
    }
}

در نهایت برای اعمال کردن این کلاس proxy، از ویژگی DebuggerTypeProxy بر روی کلاس اصلی استفاده می‌کنیم:

[DebuggerTypeProxy(typeof(DataDebugView))]
public class Data
{
    public string Name { get; set; }

    public string HexValue { get; set; }
}

بعد از اعمال تغییرات و اجرای دوباره برنامه، نحوه نمایش مقادیر کلاس به این صورت تغییر خواهند یافت:

بازخوردهای دوره
انتقال خواص محاسباتی Entity Framework به ViewModelها توسط AutoMapper
نکته تکمیلی
جهت گرفتن تعداد رکورد‌های یک Navigation Property هنگام استفاده از EF میتوان از قوانین توکار خود Automapper استفاده کرد و نیازی به نوشتن ForMember وجود ندارد.
public class ProductInfoViewModel
{
    // long
    public long ProductCommentsLongCount { get; set; }

    // int
    public int ProductCommentsCount { get; set; }
}
اسم Navigation property + اسم متود، اگر کلید اصلی جدول کامنت int  باشه از ProductCommentsCount و اگر هم long باشه از ProductCommentsLongCount استفاده میکنیم. 
public class Product
{
    #region Properties

    public long Id { get; set; }

    [Required]
    [MaxLength(200)]
    public string Title { get; set; }

    public int Price { get; set; }

    #endregion

    #region Relations

    public ICollection<ProductComment> ProductComments { get; set; }

    #endregion
}

public class ProductComment
{
    #region Properties

    public int Id { get; set; }

    public string CommentBody { get; set; }

    public long ProductId { get; set; }

    #endregion

    #region Relations

    public Product Product { get; set; }

    #endregion
}

public class MappingProfile : Profile
{
    public MappingProfile()
    {
        this.CreateMap<Entities.Product, ProductInfoViewModel>();
    }
}
دیگه نیازی به نوشتن ForMember برای گرفتن Count وجود نداره.
نظرات مطالب
چگونگی گزارشگیری از Business Objects مانند List توسط StimulSoft
با کد زیر
    public class Book
    {
        public string Title { get; set; }
        public int Id { get; set; }
        public Author Author { get; set; }
        public Publisher Publisher { get; set; }

        public IList<Book> GetBooks()
        {
            var books = new List<Book>();

            for (int i = 0; i < 10; i++)
            {
                var book = new Book()
                {
                    Id = i,
                    Title = $"Title {i}",
                    Author = new Author()
                    {
                        FirstName = $"Author {i} First Name",
                        LastName = $"Author {i} Last Name",
                        Person = new Person()
                        {
                            Type = $"Type {i}",
                            Value = $"Value {i}"
                        }
                    },
                    Publisher = new Report.Publisher()
                    {
                        Name = $"Publiser {i}"
                    }
                };
                books.Add(book);
            }
            return books;
        }
    }

    public class Author
    {
        public string FirstName { get; set; }
        public string LastName { get; set; }
        public Person Person { get; set; }
    }

    public class Person
    {
        public string Type { get; set; }
        public string Value { get; set; }
    }

    public class Publisher
    {
        public string Name { get; set; }
    }
و فایل mrt زیر مشکلی دیده نشد.
مطالب
تعیین شمای جداول بانکی در EF Code First
کلاس‌های زیر را در نظر بگیرید:
public class Customer
{
   public virtual string Id { get; set; }
   public virtual string Name { get; set; }
   public virtual DateTime HireDate { get; set; }
}
و Context ی که کلاس فوق به آن اضافه میشود:
public class MyContext : DbContext
{
    public DbSet<Customer> Customers{ set; get; }
}
حالا زمان ایجاد جدول، با توجه به دسترسی کاربر بانک داده، جداول ایجاد میشوند:
CREATE TABLE Customers (
    [Id] [int] NOT NULL IDENTITY,
    [Name] [nvarchar](max),
    [HireDate] datetime,
    CONSTRAINT [PK_Product] PRIMARY KEY ([Id])
)
ولی به محض ارسال درخواست و عدم دسترسی و نیز اقدام به ایجاد دوباره جداول در صورت نبود آن، به مشکل زیر بر میخوریم:
Invalid object name 'dbo.Customers'.
lشکال در شمای پیش فرض Entityframework است که در زمان درخواست بصورت پیش فرض از dbo استفاده میکند، برای حل مشکل در هنکام نگاشت دو راه موجود است:
راه حل اول(مزین کردن کلاس):
[Table("Customers", Schema = "dbSchemaUser")]
public class Customer
{
    ...
راه حل دوم(استفاده از نگاشت کننده در context):
protected override void OnModelCreating(DbModelBuilder modelBuilder)
{
   modelBuilder.Entity<Customer>().ToTable(tableName: "Customers", schemaName: "dbSchemaUser");
   ...
که نتیجه کار بصورت عبارات sql زیر می‌باشد:
CREATE TABLE dbSchemaUser.Customers (
    [Id] [int] NOT NULL IDENTITY,
    [Name] [nvarchar](max),
    [HireDate] datetime,
    CONSTRAINT [PK_Product] PRIMARY KEY ([Id])
)




مطالب
پیاده سازی Remote Validation در Blazor
فرم‌های Blazor به همراه پشتیبانی از ویژگی Remote که به همراه ASP.NET Core ارائه می‌شود، نیستند. هرچند می‌توان در حین ارسال فرم به سرور، نتیجه‌ی اعتبارسنجی از راه دور و سمت سرور را به کاربر نمایش داد، اما تجربه‌ی کاربری آن در حد Remote validation نیست. یعنی می‌خواهیم در حین ورود اطلاعات و یا انتقال focus به کنترل دیگری، اعتبارسنجی سمت سرور صورت گیرد و نه فقط در زمان ارسال کل اطلاعات به سرور، در پایان کار. در این مطلب روشی را جهت پیاده سازی این عملیات بررسی خواهیم کرد.


ایجاد یک پروژه‌ی ابتدایی Blazor WASM

پروژه‌ای را که در این مطلب تکمیل خواهیم کرد، از نوع Blazor WASM هاست شده‌است. بنابراین در پوشه‌ی فرضی BlazorAsyncValidation، دستور «dotnet new blazorwasm --hosted» را صادر می‌کنیم تا ساختار ابتدایی پروژه که به همراه یک کلاینت Blazor WASM و یک سرور ASP.NET Core Web API است، تشکیل شود. از قسمت Web API، برای پیاده سازی اعتبارسنجی سمت سرور استفاده خواهیم کرد.


مدل ثبت نام برنامه

مدل ثبت نام برنامه تنها از یک خاصیت نام تشکیل شده و در پروژه‌ی Shared قرار می‌گیرد تا هم در کلاینت و هم در سرور قابل استفاده باشد:
using System.ComponentModel.DataAnnotations;

namespace BlazorAsyncValidation.Shared;

public class UserDto
{
    [Required] public string Name { set; get; } = default!;
}
این نام است که می‌خواهیم عدم تکراری بودن آن‌را حین ثبت نام در سمت سرور، بررسی کنیم. به همین جهت کنترلر API زیر را برای آن تدارک خواهیم دید.


کنترلر API ثبت نام برنامه

کنترلر زیر که در پوشه‌ی BlazorAsyncValidation\Server\Controllers قرار می‌گیرد، منطق بررسی تکراری نبودن نام دریافتی از برنامه‌ی کلاینت را شبیه به منطق remote validation استاندارد MVC، پیاده سازی می‌کند که در نهایت یک true و یا false را باز می‌گرداند.
در اینجا خروجی بازگشت داده کاملا در اختیار شما است و نیازی نیست تا حتما ارتباطی با MVC داشته باشد؛ چون مدیریت سمت کلاینت بررسی آن‌را خودمان انجام خواهیم داد و نه یک کتابخانه‌ی از پیش نوشته شده و مشخص.
using BlazorAsyncValidation.Shared;
using Microsoft.AspNetCore.Mvc;

namespace BlazorAsyncValidation.Server.Controllers;

[ApiController, Route("api/[controller]/[action]")]
public class RegisterController : ControllerBase
{
    [HttpPost]
    public IActionResult IsUserNameUnique([FromBody] UserDto userModel)
    {
        if (string.Equals(userModel?.Name, "Vahid", StringComparison.OrdinalIgnoreCase))
        {
            return Ok(false);
        }

        return Ok(true);
    }
}

غنی سازی فرم استاندارد Blazor جهت انجام Remote validation



اگر بخواهیم از EditForm استاندارد Blazor در حالت متداول آن و بدون هیچ تغییری استفاده کنیم، مانند مثال زیر که InputText متصل به خاصیت Name مربوط به Dto برنامه را نمایش می‌دهد:
@page "/"

<PageTitle>Index</PageTitle>

<h2>Register</h2>

<EditForm EditContext="@EditContext" OnValidSubmit="DoSubmitAsync">
    <DataAnnotationsValidator/>
    <div class="row mb-2">
        <label class="col-form-label col-lg-2">Name:</label>
        <div class="col-lg-10">
            <InputText @bind-Value="Model.Name" class="form-control"/>
            <ValidationMessage For="@(() => Model.Name)"/>
        </div>
    </div>

    <button class="btn btn-secondary" type="submit">Submit</button>
</EditForm>
 تنها رخ‌دادی که در اختیار ما قرار می‌گیرد، رخ‌داد submit (در حالت موفقیت اعتبارسنجی سمت کلاینت و یا تنها submit معمولی) است. بنابراین برای دسترسی به رخ‌دادهای بیشتر EditForm، نیاز است با EditContext آن کار کنیم:
public partial class Index
{
    private const string UserValidationUrl = "/api/Register/IsUserNameUnique";

    private ValidationMessageStore? _messageStore;
    [Inject] private HttpClient HttpClient { set; get; } = default!;
    private EditContext? EditContext { set; get; }

    private UserDto Model { get; } = new();
به همین جهت EditContext را در سطح کامپوننت جاری تعریف کرده و همچنین سرویس HttpClient را جهت ارسال اطلاعات Name و دریافت پاسخ true/false از سرور و یک ValidationMessageStore را برای نگهداری تعاریف خطاهای سفارشی که قرار است در فرم نمایش داده شوند، معرفی می‌کنیم.
ValidationMessageStore به همراه متد Add است و اگر به آن نام فیلد مدنظر را به همراه پیامی، اضافه کنیم، این اطلاعات را به صورت خطای اعتبارسنجی توسط کامپوننت ValidationMessage نمایش می‌دهد.

محل مقدار دهی اولیه‌ی این اشیاء نیز در روال رویدادگردان OnInitialized به صورت زیر است:
    protected override void OnInitialized()
    {
        EditContext = new EditContext(Model);
        _messageStore = new ValidationMessageStore(EditContext);
        EditContext.OnFieldChanged += (sender, eventArgs) =>
        {
            var fieldIdentifier = eventArgs.FieldIdentifier;
            _messageStore?.Clear(fieldIdentifier);
            _ = InvokeAsync(async () =>
            {
                var errors = await OnValidateFieldAsync(fieldIdentifier.FieldName);
                if (errors?.Any() != true)
                {
                    return;
                }

                foreach (var error in errors)
                {
                    _messageStore?.Add(fieldIdentifier, error);
                }

                EditContext.NotifyValidationStateChanged();
            });
            StateHasChanged();
        };
        EditContext.OnValidationStateChanged += (sender, eventArgs) => StateHasChanged();
        EditContext.OnValidationRequested += (sender, eventArgs) => _messageStore?.Clear();
    }
در اینجا ابتدا یک نمونه‌ی جدید از EditContext، بر اساس Model فرم، تشکیل می‌شود. سپس ValidationMessageStore سفارشی که قرار است خطاهای اعتبارسنجی remote ما را نمایش دهد نیز نمونه سازی می‌شود. در ادامه امکان دسترسی به رخ‌دادهای OnFieldChanged ، OnValidationStateChanged و OnValidationRequested را خواهیم داشت که در حالت معمولی کار با EditForm میسر نیستند.
برای مثال اگر فیلدی تغییر کند، رویداد OnFieldChanged صادر می‌شود. در همینجا است که کار فراخوانی متد OnValidateFieldAsync که در ادامه معرفی می‌شود را انجام می‌دهیم تا کار اعتبارسنجی Async سمت سرور را انجام دهد. اگر نتیجه‌ای به همراه آن بود، توسط messageStore به صورت یک خطای اعتبارسنجی نمایش داده خواهد شد و همچنین EditContext نیز با فراخوانی متد NotifyValidationStateChanged، وادار به به‌روز رسانی وضعیت اعتبارسنجی خود می‌گردد.

متد سفارشی OnValidateFieldAsync که کار اعتبارسنجی سمت سرور را انجام می‌دهد، به صورت زیر تعریف شده‌است:
    private async Task<IList<string>?> OnValidateFieldAsync(string fieldName)
    {
        switch (fieldName)
        {
            case nameof(UserDto.Name):
                var response = await HttpClient.PostAsJsonAsync(
                    UserValidationUrl,
                    new UserDto { Name = Model.Name });
                var responseContent = await response.Content.ReadAsStringAsync();
                if (string.Equals(responseContent, "false", StringComparison.OrdinalIgnoreCase))
                {
                    return new List<string>
                    {
                        $"`{Model.Name}` is in use. Please choose another name."
                    };
                }

                // TIP: It's better to use the `DntDebounceInputText` component for this case to reduce the network round-trips.

                break;
        }

        return null;
    }
در اینجا درخواستی به سمت آدرس api/Register/IsUserNameUnique ارسال شده و سپس بر اساس مقدار true و یا false آن، پیامی را بازگشت می‌دهد. اگر نال را بازگشت دهد یعنی مشکلی نبوده.

یک نکته: InputText استاندارد در حالت معمول آن، پس از تغییر focus به یک کنترل دیگر، سبب بروز رویداد OnFieldChanged می‌شود و نه در حالت فشرده شدن کلیدها. به همین جهت اگر برنامه پیوستی را می‌خواهید آزمایش کنید، نیاز است فقط focus را تغییر دهید و یا یک کنترل سفارشی را برای اینکار توسعه دهید.


کدهای کامل این مطلب را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: BlazorAsyncValidation.zip
مطالب
نحوه تولید پویای صفحات از طریق دیتابیس در ASP.NET MVC
گاهی نیاز داریم صفحات را در دیتابیس ذخیره کنیم تا علاوه بر قابلیت جستجوی پیشرفته‌ی صفحات از طریق Full Text Search، بتوانیم از پویایی صفحات کامپایل شونده نیز استفاده کنیم.
جهت پیاده سازی این مثال ما از Entity Framework استفاده می‌کنیم.
بنابراین ابتدا کلاس Page را جهت ذخیره آدرس و محتوی صفحات مجازی در دیتابیس، پیاده سازی می‌کنیم: 
public class Page
{
    public int Id { get; set; }

    public string Path { get; set; }

    public string Content { get; set; }
}  
سپس کلاس VirtualPathProvider را سفارشی سازی می‌کنیم:
public class CustomVirtualPathProvider : VirtualPathProvider
{
    public override bool FileExists(string virtualPath)
    {
        return base.FileExists(virtualPath) || FileExistsInDatabase(virtualPath);
    }

    public override VirtualFile GetFile(string virtualPath)
    {
        return base.FileExists(virtualPath)
            ? base.GetFile(virtualPath)
            : new CustomVirtualFile(virtualPath, GetFileFromDatabase(virtualPath));
    }

    private bool FileExistsInDatabase(string virtualPath)
    {
        virtualPath = virtualPath.Replace("~", "");

        return new DatabaseContext().Pages.Any(v => v.Path == virtualPath);
    }

    private byte[] GetFileFromDatabase(string virtualPath)
    {
         virtualPath = virtualPath.Replace("~", "");

         return Encoding.UTF8.GetBytes(new DatabaseContext().Pages.First(v => v.Path == virtualPath).Content);
    }
}  
تابع FileExists ابتدا وجود فایل مورد نظر را در مسیر داده شده، بررسی می‌کند و در صورت عدم وجود آن، دیتابیس را به دنبال آن جستجو می‌کند.
تابع GetFile در صورتیکه صفحه به صورت فایل موجود باشد، روال همیشگی را جهت نمایش طی می‌کند. اما اگر نباشد یک نمونه از کلاس سفارشی سازی شده‌ی CustomVirtualFile را ایجاد کرده و بر می‌گرداند.
کلاس CustomVirtualFile به صورت زیر سفارشی سازی شده:
public class CustomVirtualFile : VirtualFile
{
    private readonly byte[] _content;

    public CustomVirtualFile(string virtualPath, byte[] content)
        : base(virtualPath)
    {
        _content = content;
    }

    public override Stream Open()
    {
        return new MemoryStream(_content);
    }
}  
تابع Open، محتوای ارائه شده را به صورت یک استریم بر می‌گرداند.

حال نوبت ثبت کلاس CustomVirtualPathProvider جهت استفاده‌ی خودکار از آن می‌باشد. برای این کار در تابع Application_Start موجود در فایل Global.asax.cs دستور زیر را اضافه می‌نماییم:
protected void Application_Start()
{
    HostingEnvironment.RegisterVirtualPathProvider(new CustomVirtualPathProvider());
    //...
}
و تمام!
همه چیز به صورت خودکار اجرا شده و در صورت عدم وجود فایل در آدرس‌های ارسال شده، صفحات ما از طریق جدول Pages موجود در دیتابیس بارگزاری می‌شوند.