بسیار مقاله مفید و روانی بود با تشکر
تشکر
اولین نکته مربوط به تاریخ هر مدخل (entry) میشود. این تاریخ نباید شمسی باشد! این تاریخ باید حتما استاندارد باشد. عموما یکی از دو استاندارد زیر باید مورد استفاده قرار گیرد:
RFC #822
http://www.ietf.org/rfc/rfc0822.txt
Standard for ARPA Internet Text Messages (Date and Time Specification)
RFC #3339
http://www.ietf.org/rfc/rfc3339.txt
Date and Time on the Internet (Timestamps)
برای مثال در دات نت برای تولید این فرمت استاندارد میتوان به صورت زیر عمل کرد:
DateTime.Now.ToUniversalTime().ToString("r")
چند مثال از این دست: (سورس صفحه را در مرورگر مطالعه نمائید)
http://www.faradade.com/Xml/RSS.xml
و یا
http://www.ayande.ir/atom.xml
و یا
http://www.tci-sk.ir/Rss.aspx
(ایشان بهتر است علاوه بر این مورد، از XmlTextWriter استفاده کنند و خروجی را به صورت یک فایل xml و نه html در مرورگر Flush کنند)
و یا بدتر از این بعضی از سایتها آموزشهای غلطی را هم ارائه میدهند:
http://www.faradade.com/Article.aspx?code=a726ae6a-f8e1-4b29-88b4-8e7a04e6d06d
به قسمت pubDate دقت کنید.
مطابق معمول این آموزش الان در 200 سایت کپی و پیست شده! عنوان آموزش را در گوگل جستجو کنید!
این کد آموزش داده شده یک ایراد دیگر هم دارد. آیا الزامی دارد که حتما قسمت con.Close به همین ترتیب نوشته شده اجرا شود؟ اگر این بین خطایی رخ دهد تکلیف این کانکشن باز و سایر موارد چه خواهد شد؟ کلا استفاده از try و finally و یا استفاده از using را برای چه هدفی اختراع کردهاند؟
و یا بعضی از سایتها این مورد را رعایت میکنند اما به صورت نصفه و نیمه. برای مثال: (تاریخ ارائه شده کامل نیست. بنابراین استاندارد تلقی نخواهد شد)
http://www.srco.ir/Articles/RSSArticles.xml
برای آزمایش میزان استاندارد بودن خروجی فید خود میتوان از سرویس زیر استفاده کرد:
http://validator.w3.org/feed/
مطلب دیگر ایراد نیست بلکه نکتهای است که حداقل از IE7 به بعد رعایت میشود:
لطفا زبان فید را مشخص کنید! بله، اگر این مورد را مشخص کنید، از IE7 به بعد فید فارسی به صورت خودکار از راست به چپ نمایش داده میشود و این امر سبب سهولت خواندن مطالب فارسی سایت شما خواهد شد.
مشاهده اصل مطلب که توسط یکی از اعضای تیم مربوطه مایکروسافت نوشته شده:
مشاهده
اصلاحیه برای RSS فارسی:
<language>fa-IR</language>
<feed xml:lang="fa">
http://www.codeplex.com/Argotic
با تشکر از همکاری شما!
متد زیر هستهی اصلی عملیات است و کلیهی نگاشتهای لازم را انجام میدهد. این متد وظیفهی تبدیل نگاشتها را دارد. نگاشتهایی که با Attributes مشخص شدهاند:
public static void Initialize(Assembly assembly) { //register global convertors. AutoMapper.Mapper.CreateMap<DateTime, string>().ConvertUsing<DateTimeToPersianDateTimeConverter>(); var typesToMap = from t in assembly.GetTypes() let attr = t.GetCustomAttribute<MapFromAttribute>() where attr != null select new {SourceType = attr.SourceType, Destination = t, Attribute = attr}; foreach (var map in typesToMap) { AutoMapper.Mapper.CreateMap(map.SourceType, map.Destination) .DoMapForMemberAttribute() // for different property names in source and destination .DoIgnoreMapAttribute()// ignore specified properties .DoUseValueResolverAttribute()// set value resolvers .DoIgnoreAllNonExisting()// its have to be the latest. ; } //endeach AutoMapper.Mapper.AssertConfigurationIsValid(); }
در سطر اول، اقدام به رجیستر کردن کلیهی مبدلهای سراسری میکنیم. در این سطر مبدل تاریخ به کوچی خورشیدی مورد استفاده قرار گرفته است. سپس در اسمبلی داده شده، کلیه نوعهایی که ویژگی MapFromAttribute را دارند، یافته و جدا میکنیم. در حلقهی foreach ابتدا نگاشت نوع مبدأ و مقصد را انجام میدهیم. خروجی این متد از نوع IMappingExpression است. گر چه این اینترفیس برای تغییر بسته است، ولی قابل توسعه میباشد و عملیات را توسط متدهای الحاقی انجام میدهیم(اصل OCP).
اگر به نحوهی نامگذاری متدهای الحاقی تعریف شده دقت کرده باشید، تنها کلمهی Do به ابتدای نام ویژگیها اضافه شده است.
متد الحاقی DoMapFormMemberAttribute
public static IMappingExpression DoMapForMemberAttribute(this IMappingExpression expression) { var ok = from p in expression.TypeMap.DestinationType.GetProperties() let attr = p.GetCustomAttribute<MapForMemberAttribute>() where attr != null select new {AttributeValue = attr, PropertyName = p.Name}; foreach (var property in ok) { expression.ForMember(property.PropertyName, opt => opt.MapFrom(property.AttributeValue.MemberToMap)); } return expression; }
متد الحاقی DoIgnoreMapAttribute
public static IMappingExpression DoIgnoreAttribute(this IMappingExpression expression) { foreach (var property in expression.TypeMap.DestinationType.GetProperties() .Where(x => x.GetCustomAttribute<IgnoreMapAttribute>() != null)) { expression.ForMember(property.Name, opt => opt.Ignore()); } return expression; }
متد الحاقی DoUseValueResolverAttribute
public static IMappingExpression DoUseValueResolverAttribute(this IMappingExpression expression) { var ok = from p in expression.TypeMap.DestinationType.GetProperties() let attr = p.GetCustomAttribute<UseValueResolverAttribute>() where attr != null select new {AttributeValue = attr, PropertyName = p.Name}; foreach (var property in ok) { expression.ForMember(property.PropertyName, opt => opt.ResolveUsing(property.AttributeValue.ValueResolver)); } return expression; }
متد الحاقی DoIgnoreAllNonExisting
public static IMappingExpression DoIgnoreAllNonExisting(this IMappingExpression expression) { var attr = expression.TypeMap.DestinationType.GetCustomAttribute<MapFromAttribute>(); if (attr?.IgnoreAllNonExistingProperty == false)//instead of if(attr == null || attr.IgnoreAllNonExistingProperty == false) return expression; foreach (var property in expression.TypeMap.GetUnmappedPropertyNames()) { expression.ForMember(property, opt => opt.Ignore()); } return expression; }
توضیح تکمیلی: پس از تنظیم کلیهی نگاشتها در automapper جهت اطمینان از صحت تنظیمات، فراخوانی متد AutoMapper.Mapper.AssertConfigurationIsValid الزامی است. یکی از عواملی که باعث شکست این متد میشود، وجود پروپرتیهایی در نوع مقصد است، بطوریکه معادل اسمی در نوع مبدأ نداشته باشند و یا تنظیمی جهت مشخص سازی نگاشت آن انجام نشده باشد (پروپرتی که قابل نگاشت نباشد). در حقیقت این شکست بسیار مفید است. به این صورت که اگر این شکست صورت نگیرد در حین نگاشت مقادیر، باید از null یا مقدار default بدون اطلاع برنامه نویس برای مقداردهی پروپرتی استفاده کند و این یک حالت نامعلوم شیء است. اگر میخواهید این پروپرتیها مقدار پیشفرضی بگیرند و همچنین باعث شکست عملیات هم نشوند، باید بطور صریح این موضوع را اعلام کنید. این اعلام یا باید به همین روش صورت بگیرد یا باید از ویژگی IgnorMapAttribute استفاده شود. تنها تفاوت این دو، نحوهی اعمال تنظیم میباشد. IgnorMapAttribute باید روی تک تک پروپرتیهای مدنظر قرار گیرد، ولی در روش اول تنها کافیست که مقدار true تنظیم گردد. بهنظر استفاده از IgnoreMapAttribute باعث طولانی شدن کدها میشود؛ اما توصیه میشود که از همین شیوه استفاده کنید.
تا اینجا کدهای مورد نیاز نوشته شدند. در ادامه به ارائهی یک مثال برای نگاشت اشیاء در Automapper توسط Attributeها میپردازم.
مدل سادهی زیر را در نظر بگیرید:
public class Student { public virtual int Id { set; get; } public virtual string Name { set; get; } public virtual string Family { set; get; } public virtual string Email { set; get; } public virtual DateTime RegisterDateTime { set; get; } public virtual ICollection<Book> Books { set; get; } } public class Book { public virtual int Id { set; get; } public virtual string Name { set; get; } public virtual DateTime BorrowDateTime { set; get; } public virtual DateTime ExpiredDateTime { set; get; } public virtual decimal Price { set; get; } [ForeignKey("StudentIdFk")] public virtual Student Student { set; get; } public virtual int StudentIdFk { set; get; } }
[MapFrom(typeof (Student), ignoreAllNonExistingProperty: true, alsoCopyMetadata: true)] public class AdminStudentViewModel { // [IgnoreMap] public int Id { set; get; } [MapForMember("Name")] public string FirstName { set; get; } [MapForMember("Family")] public string LastName { set; get; }
[IgnoreMap] public string Email { set; get; } [MapForMember("RegisterDateTime")] public string RegisterDateTimePersian { set; get; } [UseValueResolver(typeof (BookCountValueResolver))] public int BookCounts { set; get; } [UseValueResolver(typeof (BookPriceValueResolver))] public decimal TotalBookPrice { set; get; } };
public class BookCountValueResolver : ValueResolver<Student, int> { protected override int ResolveCore(Student source) => source.Books.Count; }; public class BookPriceValueResolver : ValueResolver<Student, decimal> { protected override decimal ResolveCore(Student source) => source.Books.Sum(b => b.Price); };
static void Main(string[] args) { var assemblyToLoad = Assembly.GetAssembly(typeof (AdminStudentViewModel));//get assembly global::AttributesForAutomapper.Configuration.Initialize(assemblyToLoad);//init automaper IList<Student> lst; using (var context = new MySampleContext()) { lst = context.Students.Include(x => x.Books).ToList(); } foreach (var student in lst) { WriteLine( $"[{student.Id}]*\n{student.Name} {student.Family}.\nmailto:{student.Email}.\nRegistered at'{student.RegisterDateTime}'"); foreach (var book in student.Books) WriteLine($"\tBook name:{book.Name}, Book price:{book.Price}"); } var lstViewModel = AutoMapper.Mapper.Map<IList<Student>, IList<AdminStudentViewModel>>(lst); foreach (var adminStudentViewModel in lstViewModel) { WriteLine( $"[{adminStudentViewModel.Id}]*\n\t{adminStudentViewModel.FirstName} {adminStudentViewModel.LastName}.\n\t" + $"mailto:{adminStudentViewModel.Email}.\n\tRegistered at'{adminStudentViewModel.RegisterDateTimePersian}'\n\t" + $"Book Counts: {adminStudentViewModel.BookCounts} with total price of {adminStudentViewModel.TotalBookPrice}"); } WriteLine("Press any key to exit..."); ReadKey(); }
نمونهی خروجی:
[1]* Morteza Raeisi. mailto:MrRaeisi@outlook.com. Registered at'23/08/1392 19:11:43' // I'm using Windows 10 with Persian calendar as default, On other OS or calendar settings, this value is different. Book name:AutoMapper Attr, Book price:1000.00 Book name:Second Book, Book price:2500.00 Book name:Hungry Book, Book price:2500.00 ... [1]* Morteza Raeisi. //MapForMemebers mailto:. // IgnoreMap Registered at'1392/08/23 19:11' // Convert using Book Counts: 3 with total price of 6000.00 // Value resolvers ...
namespace BlazorServer.Services { public interface IHotelRoomService { Task<HotelRoomDTO> CreateHotelRoomAsync(HotelRoomDTO hotelRoomDTO); Task<int> DeleteHotelRoomAsync(int roomId); IAsyncEnumerable<HotelRoomDTO> GetAllHotelRoomsAsync(); Task<HotelRoomDTO> GetHotelRoomAsync(int roomId); Task<HotelRoomDTO> IsRoomUniqueAsync(string name); Task<HotelRoomDTO> UpdateHotelRoomAsync(int roomId, HotelRoomDTO hotelRoomDTO); } }
تعریف کامپوننتهای ابتدایی نمایش لیست اتاقها و ثبت و ویرایش آنها
در ابتدا کامپوننتهای خالی نمایش لیست اتاقها و همچنین فرم خالی ثبت و ویرایش آنها را به همراه مسیریابیهای مرتبط، ایجاد میکنیم. به همین جهت ابتدا داخل پوشهی Pages، پوشهی جدید HotelRoom را ایجاد کرده و فایل جدید HotelRoomList.razor را با محتوای ابتدایی زیر، به آن اضافه میکنیم.
@page "/hotel-room" <div class="row mt-4"> <div class="col-8"> <h4 class="card-title text-info">Hotel Rooms</h4> </div> <div class="col-3 offset-1"> <NavLink href="hotel-room/create" class="btn btn-info">Add New Room</NavLink> </div> </div> @code { }
<li class="nav-item px-3"> <NavLink class="nav-link" href="hotel-room"> <span class="oi oi-list-rich" aria-hidden="true"></span> Hotel Rooms </NavLink> </li>
تا اینجا صفحهی ابتدایی نمایش لیست اتاقها، به همراه یک دکمهی افزودن اتاق جدید نیز هست. به همین جهت فایل جدید Pages\HotelRoom\HotelRoomUpsert.razor را به همراه مسیریابی hotel-room/create/ برای تعریف کامپوننت ابتدایی ثبت و ویرایش اطلاعات اتاقها، اضافه میکنیم:
@page "/hotel-room/create" <h3>HotelRoomUpsert</h3> @code { }
- NavLink تعریف شدهی در کامپوننت نمایش لیست اتاقها، به مسیریابی کامپوننت فوق اشاره میکند.
ایجاد فرم ثبت یک اتاق جدید
برای ثبت یک اتاق جدید نیاز است به مدل UI آن که همان HotelRoomDTO تعریف شدهی در قسمت قبل است، دسترسی داشت. به همین جهت در پروژهی BlazorServer.App، ارجاعی را به پروژهی BlazorServer.Models.csproj اضافه میکنیم:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk.Web"> <ItemGroup> <ProjectReference Include="..\BlazorServer.Models\BlazorServer.Models.csproj" /> </ItemGroup> </Project>
@using BlazorServer.Models
@page "/hotel-room/create" <div class="row mt-2 mb-5"> <h3 class="card-title text-info mb-3 ml-3">@Title Hotel Room</h3> <div class="col-md-12"> <div class="card"> <div class="card-body"> <EditForm Model="HotelRoomModel"> <div class="form-group"> <label>Name</label> <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText> </div> </EditForm> </div> </div> </div> </div> @code { private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO(); private string Title = "Create"; }
- در برنامههای Blazor، کامپوننت ویژهی EditForm را بجای تگ استاندارد form، مورد استفاده قرار میدهیم.
- این کامپوننت، مدل فرم را از فیلد HotelRoomModel که در قسمت کدها تعریف کردیم، دریافت میکند. کار آن تامین اطلاعات فیلدهای فرم است.
- سپس در EditForm تعریف شده، بجای المان استاندارد input، از کامپوننت InputText برای دریافت اطلاعات متنی استفاده میشود. با bind-value@ در قسمت چهارم این سری بیشتر آشنا شدیم و کار آن two-way data binding است. در اینجا هر اطلاعاتی که وارد میشود، سبب به روز رسانی خودکار مقدار خاصیت HotelRoomModel.Name میشود و برعکس.
یک نکته: در قسمت قبل، مدل UI را از نوع رکورد C# 9.0 و init only تعریف کردیم. رکوردها، با EditForm و two-way databinding آن سازگاری ندارند (bind-value@ در اینجا) و بیشتر برای کنترلرهای برنامههای Web API که یکبار قرار است کار وهله سازی آنها در زمان دریافت اطلاعات از کاربر صورت گیرد، مناسب هستند و نه با فرمهای پویای Blazor. به همین جهت به پروژهی BlazorServer.Models مراجعه کرده و نوع آنها را به کلاس و initها را به set معمولی تغییر میدهیم تا در فرمهای Blazor هم قابل استفاده شوند.
تا اینجا کامپوننت ثبت اطلاعات یک اتاق جدید، چنین شکلی را پیدا کردهاست:
تکمیل سایر فیلدهای فرم ورود اطلاعات اتاق
پس از تعریف فیلد ورود اطلاعات نام اتاق، سایر فیلدهای متناظر با HotelRoomDTO را نیز به صورت زیر به EditForm تعریف شده اضافه میکنیم که در اینجا از InputNumber برای دریافت اطلاعات عددی و از InputTextArea، برای دریافت اطلاعات متنی چندسطری استفاده شدهاست:
<EditForm Model="HotelRoomModel"> <div class="form-group"> <label>Name</label> <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText> </div> <div class="form-group"> <label>Occupancy</label> <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.Occupancy" class="form-control"></InputNumber> </div> <div class="form-group"> <label>Rate</label> <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.RegularRate" class="form-control"></InputNumber> </div> <div class="form-group"> <label>Sq ft.</label> <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.SqFt" class="form-control"></InputText> </div> <div class="form-group"> <label>Details</label> <InputTextArea @bind-Value="HotelRoomModel.Details" class="form-control"></InputTextArea> </div> <div class="form-group"> <button class="btn btn-primary">@Title Room</button> <NavLink href="hotel-room" class="btn btn-secondary">Back to Index</NavLink> </div> </EditForm>
تعریف اعتبارسنجیهای فیلدهای یک فرم Blazor
در حین تعریف یک فرم، برای واکنش نشان دادن به دکمهی submit، میتوان رویداد OnSubmit را به کامپوننت EditForm اضافه کرد که سبب فراخوانی متدی در قسمت کدهای کامپوننت جاری خواهد شد؛ مانند فراخوانی متد HandleHotelRoomUpsert در مثال زیر:
<EditForm Model="HotelRoomModel" OnSubmit="HandleHotelRoomUpsert"> </EditForm> @code { private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO(); private async Task HandleHotelRoomUpsert() { } }
اگر این مورد، مدنظر نیست، میتوان بجای OnSubmit، از رویداد OnValidSubmit استفاده کرد. در این حالت اگر اعتبارسنجی مدل فرم با شکست مواجه شود، دیگر متد HandleHotelRoomUpsert فراخوانی نخواهد شد. همچنین در این حالت میتوان خطاهای اعتبارسنجی را نیز در فرم نمایش داد:
<EditForm Model="HotelRoomModel" OnValidSubmit="HandleHotelRoomUpsert"> <DataAnnotationsValidator /> @*<ValidationSummary />*@ <div class="form-group"> <label>Name</label> <InputText @bind-Value="HotelRoomModel.Name" class="form-control"></InputText> <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.Name"></ValidationMessage> </div> <div class="form-group"> <label>Occupancy</label> <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.Occupancy" class="form-control"></InputNumber> <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.Occupancy"></ValidationMessage> </div> <div class="form-group"> <label>Rate</label> <InputNumber @bind-Value="HotelRoomModel.RegularRate" class="form-control"></InputNumber> <ValidationMessage For="()=>HotelRoomModel.RegularRate"></ValidationMessage> </div>
- کامپوننت DataAnnotationsValidator، اعتبارسنجی مبتنی بر data annotations را مانند [Required]، در دامنهی دید یک EditForm فعال میکند.
- اگر خواستیم تمام خطاهای اعتبارسنجی را به صورت خلاصهای در بالای فرم نمایش دهیم، میتوان از کامپوننت ValidationSummary استفاده کرد.
- و یا اگر خواستیم خطاها را به صورت اختصاصیتری ذیل هر تکستباکس نمایش دهیم، میتوان از کامپوننت ValidationMessage کمک گرفت. خاصیت For آن از نوع <Expression<System.Func تعریف شدهاست که اجازهی تعریف strongly typed نام خاصیت در حال اعتبارسنجی را به صورتی که مشاهده میکنید، میسر میکند.
ثبت اولین اتاق هتل
در ادامه میخواهیم روال رویدادگردان HandleHotelRoomUpsert را مدیریت کنیم. به همین جهت نیاز به کار با سرویس IHotelRoomService ابتدای بحث خواهد بود. بنابراین در ابتدا به فایل BlazorServer.App\_Imports.razor مراجعه کرده و فضای نام سرویسهای برنامه را اضافه میکنیم:
@using BlazorServer.Services
@page "/hotel-room/create" @inject IHotelRoomService HotelRoomService @inject NavigationManager NavigationManager @code { private HotelRoomDTO HotelRoomModel = new HotelRoomDTO(); private string Title = "Create"; private async Task HandleHotelRoomUpsert() { var roomDetailsByName = await HotelRoomService.IsRoomUniqueAsync(HotelRoomModel.Name); if (roomDetailsByName != null) { //there is a duplicate room. show an error msg. return; } var createdResult = await HotelRoomService.CreateHotelRoomAsync(HotelRoomModel); NavigationManager.NavigateTo("hotel-room"); } }
اگر پیشتر با ASP.NET Web Forms کار کرده باشید (اولین روش توسعهی برنامههای وب در دنیای دات نت)، مدل برنامه نویسی Blazor Server، بسیار شبیه به کار با وب فرمها است؛ البته بر اساس آخرین تغییرات دنیای دانت نت مانند برنامه نویسی async، کار با سرویسها، تزریق وابستگیهای توکار و غیره.
نمایش لیست اتاقهای ثبت شده
تا اینجا موفق شدیم اطلاعات یک مدل اعتبارسنجی شده را در بانک اطلاعاتی ثبت کنیم. مرحلهی بعد، نمایش لیست اطلاعات ثبت شدهی در بانک اطلاعاتی است. بنابراین به کامپوننت HotelRoomList.razor مراجعه کرده و آنرا به صورت زیر تکمیل میکنیم:
@page "/hotel-room" @inject IHotelRoomService HotelRoomService <div class="row mt-4"> <div class="col-8"> <h4 class="card-title text-info">Hotel Rooms</h4> </div> <div class="col-3 offset-1"> <NavLink href="hotel-room/create" class="btn btn-info">Add New Room</NavLink> </div> </div> <div class="row mt-4"> <div class="col-12"> <table class="table table-bordered table-hover"> <thead> <tr> <th>Name</th> <th>Occupancy</th> <th>Rate</th> <th> Sqft </th> <th> </th> </tr> </thead> <tbody> @if (HotelRooms.Any()) { foreach (var room in HotelRooms) { <tr> <td>@room.Name</td> <td>@room.Occupancy</td> <td>@room.RegularRate.ToString("c")</td> <td>@room.SqFt</td> <td></td> </tr> } } else { <tr> <td colspan="5">No records found</td> </tr> } </tbody> </table> </div> </div> @code { private List<HotelRoomDTO> HotelRooms = new List<HotelRoomDTO>(); protected override async Task OnInitializedAsync() { await foreach(var room in HotelRoomService.GetAllHotelRoomsAsync()) { HotelRooms.Add(room); } } }
- متد GetAllHotelRoomsAsync، لیست اتاقهای ثبت شده را بازگشت میدهد. البته خروجی آن از نوع <IAsyncEnumerable<HotelRoomDTO است که از زمان C# 8.0 ارائه شد و روش کار با آن اندکی متفاوت است. IAsyncEnumerableها را باید توسط await foreach پردازش کرد.
- همانطور که در مطلب بررسی چرخهی حیات کامپوننتها نیز عنوان شد، متدهای رویدادگران OnInitialized و نمونهی async آن برای دریافت اطلاعات از سرویسها طراحی شدهاند که در اینجا نمونهای از آنرا مشاهده میکنید.
- پس از تشکیل لیست اتاقها، حلقهی foreach (var room in HotelRooms) تعریف شده، ردیفهای آنرا در UI نمایش میدهد.
کدهای کامل این مطلب را از اینجا میتوانید دریافت کنید: Blazor-5x-Part-14.zip
در طول این سری آموزشهای MDX (البته هنوز نمیدانم چند قسمت خواهد بود) تلاش خواهم کرد تمامی موارد موجود در MDXها را به طور کامل با شرح و توضیح مناسب پوشش دهم.
امیدوارم شما دوستان عزیز پس از مطالعهی این مجموعه مقالات به دانش کافی در خصوص MDX Queryها دست پیدا کنید.
در قسمت اول این آموزشها در نظر دارم در ابتدا مفاهیم اولیه OLAP و همچنین مفاهیم مورد نیاز در Multi Dimentional Data Base ها برای شما عزیزان توضیح دهم و در قسمتهای بعدی این مجموعه در خصوص MDX Queryها صحبت خواهم کرد.
انباره داده (Data Warehouse)
عملا یک یا چند پایگاه داده میباشد که اطلاعات تجمیع شده از دیگر پایگاههای داده را درخود نگه داری میکند. برای ارایه گزارشاتی که از پایگاه دادههای OLTP نمیتوانیم به راحتی بگیریم.
(OLTP (Online transaction processing
سیستم پردازش تراکنش برخط میباشند . که عملا همان سیستم هایی میباشند که در طول روز دارای تغییرات بسیار زیادی میباشند (مانند سیستمهای حسابداری، انبار داری و ... که در طول روز دایما دارای تغییرات در سطح داده میباشند.)
(OLAP (OnLine Analysis Processing
این سیستمها خدماتی در نقش تحلیلگر داده و تصمیم گیرنده ارائه میکند. چنین سیستمهایی میتوانند، داده را در قالبهای مختلف برای هماهنگ کردن نیازهای مختلف کاربران مختلف، سازماندهی کنند.
تفاوت انبار داده (Data Warehouse) و پایگاه داده(Data Base)
وظیفه اصلی سیستمهای پایگاهداده کاربردی OnLine ،پشتیبانی از تراکنشهای برخط و پردازش کوئری است. این سیستمها، سیستم پردازش تراکنش برخط(OLTP) نامیده میشوند و بیشتر عملیات روزمره یک سازمان را پوشش میدهند. از سوی دیگر انبارداده، خدماتی در نقش تحلیلگر داده و تصمیم گیرنده ارائه میکند. چنین سیستمهایی میتوانند داده را در قالبهای مختلف برای هماهنگ کردن نیازهای مختلف کاربران مختلف، سازماندهی و ارائه میکند. این سیستمها با نام سیستمهای پردازش تحلیلی برخط (OLAP) شناختهمیشوند.
موارد تفاوت انبار داده (Data Warehouse) و پایگاه داده(Data Base)
• از لحاظ مدلهای داده: پایگاههای داده برای مدل OLTP بهینه سازی شدهاست. که بر اساس مدل داده رابطهای امکان پردازش تعداد زیادی تراکنش همروند، که اغلب حاوی رکوردهای اندکی هستند را دارد. اما در انبارهای داده که برای پردازش تحلیلی بر خط، طراحی شدهاند امکان پردازش تعداد کمی کوئری پیچیده بر روی تعداد بسیار زیادی رکورد داده فراهم میشود. سرورهای OLAP میتوانند از دو نوع رابطهای (ROLAP) یا چندبعدی باشند (MOLAP).
• از لحاظ کاربران: کاربران پایگاهداده کارمندان دفتری و مسؤولان هستند در حالیکه کاربران انبارداده مدیران و تصمیمگیرندهها هستند.
• از لحاظ عملیات قابل اجرا بر روی آنها: عملیات انجام شده برروی پایگاههای داده عمدتا عملیات (Select/Insert/Update/Delete) میباشد ، در حالی که عملیات روی انبار داده عمدتا Select ها میباشند.
• از لحاظ مقدار دادهها: مقدار دادههای یک پایگاهداده در حدود چند مگابایت تا چند گیگابایت است در حالی که این مقدار در انبار داده در حدود چند گیگابایت تا چند ترابایت است.
• از لحاظ زمان پرس و جو : به طور کلی سرعت پرس و جو ها روی انبارهی داده بسیار بالاتر از کوئری مشابه آن روی پایگاه داده میباشد.
• پاکسازی داده (Data Cleansing)
پاکسازی دادهها عبارت است از شناسایی و حذف خطاها و ناسازگاریهای داده ای به منظور دستیابی به دادههایی با کیفیت بالاتر.
اگر دادهها از منابع یکسان مثل فایلها یا پایگاههای داده ای گرفته شوند خطاهایی از قبیل اشتباهات تایپی، دادههای نادرست و فیلدهای بدون مقدار را خواهیم داشت و چنانچه دادهها از منابع مختلف مثل پایگاه دادههای مختلف یا سیستم اطلاعاتی مبتنی بر وب گرفته شوند .با توجه به نمایشهای دادهای مختلف خطاها بیشتر بوده و پاکسازی دادهها اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. برای دستیابی به دادههای دقیق و سازگار، بایستی دادهها را یکپارچه نموده و تکرارهای آنها را حذف نمود.
وجود خطاهای نویزی، ناسازگاری در دادههای انبار داده و ناقص بودن دادهها امری طبیعی است. فیلدهای یک جدول ممکن است خالی باشند و یا دارای دادههای خطا دار و ناسازگار باشند. برای هر کدام از این حالتها روشهایی جهت پاکسازی و اصلاح دادهها ارایه میشود.
در این بخش عملیات مختلفی برای پاکسازی دادهها قابل انجام است:
• نادیده گرفتن تاپلهای نادرست
• پرکردن فیلدهای نادرست به صورت دستی
• پرکردن فیلدهای نادرست با یک مقدار مشخص
• پرکردن فیلدها با توجه به نوع فیلد و دادهها ی موجود
• پرکردن فیلدها با نزدیکترین مقدار ممکن (مثلا میانگین فیلد تاپلهای دیگر میتواند به عنوان یک مقدار مناسب در نظر گرفته شود)
• یکپارچهسازی (Integration)
• تبدیل دادهها(Data Transformation)• شناسایی فیلدهای یکسان: فیلدهای یکسان که در جدولها ی مختلف دارای نامهای مختلف میباشند.
• شناسایی افزونگیها ی موجود در دادهها ی ورودی: دادههای ورودی گاهی دارای افزونگی است. مثلا بخشی از رکورد در جداول مختلف وجود دارد.
• مشخص کردن برخوردهای داده ای: مثالی از برخوردهای داده ای یکسان نبودن واحدهای نمایش داده ای است. مثلا فیلد وزن در یک جدول بر حسب کیلوگرم و در جدولی دیگر بر حسب گرم ذخیره شده است.
در این فاز، دادههای ورودی طی مراحل زیر به شکلی که مناسب عمل داده کاوی باشند، در میآیند:
• از بین بردن نویز داده¬ها(Smoothing)
• تجمیع داده¬ها(Aggregation)
• کلی¬سازی(Generalization)
• نرمال¬سازی(Normalization)
• افزودن فیلدهای جدید
• استفاده از مقادیر مجاور برای تعیین یک مقدار مناسب برای فیلدهای دارای نویز
• دسته بندی دادههای موجود و مقداردهی فیلد دارای داده نویزی با استفاده از دسته نزدیکتر
• ترکیب روشهای فوق با ملاحظات انسانی، در این روش، اصلاح مقادیر نویزی با استفاده از یکی از روشهای فوق انجام میگیرد اما افرادی برای بررسی و اصلاح نیز وجود دارند
4. نرمال سازی(Normalization): منظور از نرمال سازی، تغییر مقیاس دادهها است. به عنوان مثالی از نرمال سازی، میتوان به تغییر بازه یک فیلد از مقادیر موجود به بازه 0 تا 1 اشاره کرد.
5. افزودن فیلدهای جدید: گاهی اوقات برای سهولت عمل داده کاوی میتوان فیلدهایی به مجموعه فیلدهای موجود اضافه کرد. مثلا میتوان فیلد میانگین حقوق کارمندان یک شعبه را به مجموعه فیلدهای موجود اضافه نمود.
در این مرحله، عملیات کاهش دادهها انجام میگیرد که شامل تکنیکهایی برای نمایش کمینه اطلاعات موجود است
. این فاز از سه بخش تشکیل میشود:
• کاهش دامنه و بعد: فیلدهای نامربوط، نامناسب و تکراری حذف میشوند. برای تشخیص فیلدهای اضافی، روشهای آماری و تجربی وجود دارند ؛ یعنی با اعمال الگوریتمهای آماری و یا تجربی بر روی دادههای موجود در یک بازه زمانی مشخص، به این نتیجه میرسیم که فیلد یا فیلدهای خاصی کاربردی در انباره داده ای و داده کاوی نداشته و آنها را حذف میکنیم.
• فشرده سازی داده ها: از تکنیکهای فشرده سازی برای کاهش اندازه دادهها استفاده میشود.
• کدکردن داده ها: دادهها در صورت امکان با پارامترها و اطلاعات کوچکتر جایگزین میشوند.
مدل دادهای رابطهای (Relational) وچند بعدی (Multidimensional) :
1. مدل داده رابطهای (Relational data modeling) بر اساس دو مفهوم اساسی موجودیت (entity) و رابطه (relation) بنا نهاده شده است. از این رو آن را با نام مدل ER نیز میشناسند.
• موجودیت (entity) : نمایانگر همه چیزهایی که در پایگاه داده وجود خارجی دارند یا به تصور در میآیند. پدیدهها دارای مشخصاتی هستندکه به آنها صفت (attribute) گفته میشود.
• رابطه (relation) : پدیدهها را به هم میپیوندد و چگونگی در ارتباط قرار گرفتن آنها با یکدیگر را مشخص میکند.
2. مدل داده چندبعدی ( Multidimensional modeling ) یا MD بر پایه دو ساختار جدولی اصلی بنا نهاده شده است:
این ساختار امکان داشتن یک نگرش مدیریتی و تصمیمگیری به دادههای موجود در پایگاه داده را تسهیل میکند.
• جدول حقایق (Fact Table)
• جداول ابعاد (Dimension Table)
جدول حقایق : قلب حجم دادهای ما را تشکیل میدهد و شامل دو سری فیلد است : کلیدهای خارجی به ابعاد و شاخصها (Measure).
شاخصها (Measure) : معیارهایی هستند که بر روی آنها تحلیل انجام میگیرد و درون جدول حقایق قرار دارند. شاخصها قبل از شکلگیری انبار داده توسط مدیران و تحلیلگران به دقت مشخص میشوند. چون در مرحله کار با انبار اطلاعات اساسی هر تحلیل بر اساس همین شاخصها شکل میگیرد. شاخصها تقریباً همیشه مقادیر عددی را شامل میشوند. مثلا برای یک فروشگاه زنجیرهای این شاخصها میتوانند واحدهای فروختهشده کالاها و مبلغ فروش به تومان باشند.
بعد (Dimension) : هر موجودیت در این مدل میتواند با یک بعد تعریف شود. ولی بعدها با موجودیتهای مدل ER متفاوتند زیرا آنها سازمان شاخصها را تعیین میکنند. علاوه بر این دارای یک ساختار سلسله مراتبی هستند و به طور کلی برای حمایت از سیستمهای تصمیم گیری سازماندهی شدهاند.
اجزای بعدها member نام دارند و تقریباٌ همه بعدها، memberهای خود را در یک یا چند سطح سلسله مراتبی (hierarchies) سازماندهی مینمایند، که این سلسله مراتب نمایانگر مسیر تجمیع (integration) و ارتباط بین سطوح پایینتر (مثل روز) و سطوح بالاتر (مثل ماه و سال) است. وقتی یک دسته از memberهای خاص با هم مفهوم جدیدی را ایجاد میکنند، به آنها یک سطح (Level) میگوییم. ( مثلاٌ هر سی روز را ماه میگوییم. در این حالت ماه یک سطح است. )
حجمهای دادهای (Data Cube)
حجمهای دادهای یا Cube از ارتباط تعدادی بعد با تعدادی شاخص تعریف میشود. ترکیب memberهای هر بعد از حجم دادهای فضای منطقی را تعریف میکند که در آن مقادیر شاخصها ظاهر میشوند. هر بخش مجزا که شامل یکی از memberهای بعد در حجم دادهای است ، سلول (cell) نامیدهمیشود. سلولها شاخصهای مربوط به تجمیعهای مختلف را در خود نگهداری مینمایند. در واقع مقادیر مربوط به حقایق (Fact) که در جدول حقایق (Fact) تعریف میشوند در حجم دادهای (Data Cube) در سلولها (Cell) نمایان میگردند.
شماهای دادهای (Data Schema) : سه نوع Schema در طراحی Data Warehouse وجود دارد
1. Stare
2. Snowflake
3. Galaxy1. شمای ستارهای (Star Schema) : متداولترین شما، همین شمایستارهای است. که در آن انبارداده با استفاده از اجزای زیر تعریف میشود:
• یک جدول مرکزی بزرگ به نام جدول حقایق که شامل حجم زیادی از دادههای بدون تکرار است.
• مجموعهای از جدولهای کمکی کوچکتر به نام جدول بعد ، که به ازای هر بعد یکی از این جداول موجود خواهد بود.
• شکل این شما به صورت یک ستاره است که جدول حقایق در مرکز آن قرار گرفته و هر یک از جداول بعد به وسیله شعاعهایی به آن مربوط هستند.
مشکل این مدل احتمال پیشامد افزونگی در آن است.
2. شمای دانهبرفی ( Snowflake Schema ) : در واقع شمای دانهبرفی، نوعی از شمای ستارهای است که در آن بعضی از جداول بعد نرمال شدهاند. و به همین خاطر دارای تقسیمات بیشتری به شکل جداول اضافی میباشد که از جداول بعد جدا شدهاند.
تفاوت این دو شما در این است که جداول شمای دانه برف نرمال هستند و افزونگی در آنها کاهش یافته است. که این برای کار کردن با دادهها و از لحاظ فضای ذخیرهسازی مفید است. ولی در عوض کارایی را پایین میآورد، زیرا در محاسبه کوئریها به joinهای بیشتری نیاز داریم.
3. شمای کهکشانی (galaxy schema) : در کاربردهای پیچیده برای به اشتراک گذاشتن ابعاد نیاز به جداول حقایق چندگانه احساس میشود که یک یا چند جدول بعد را در بین خود به اشتراک میگذارند. این نوع شما به صورت مجموعهای از شماهای ستارهای است و به همین دلیل شمای کهکشان یا شمای منظومهای نامیدهمیشود. این شما به ما این امکان را میدهد که جداول بعد بین جداول حقایق مختلف به اشتراک گذاشته شوند.
عملیات بر روی حجمهای دادهای :
• Roll Up (یا Drill-up) : با بالا رفتن در ساختار سلسله مراتبی مفهومی یک حجم دادهای، یا با کاهش دادن بعد، یک مجموعه با جزئیات کمتر (خلاصه شده) ایجاد مینماید. بالا رفتن در ساختار سلسله مراتبی به معنای حذف قسمتی از جزئیات است. برای مثال اگر قبلاٌ بعد مکان بر حسب شهر بوده آن را با بالا رفتن در ساختار سلسله مراتبی بر حسب کشور درمیآوریم. ولی وقتی با کاهش دادن بعد سروکار داریم منظور حذف یکی از ابعاد و جایگزین کردن مقادیر کل است. در واقع همان عمل تجمیع (aggregation) است.
• Drill Down : بر عکس عملRoll-up است و از موقعیتی با جزئیات دادهای کم به جزئیات زیاد میرود. این کار با پایین آمدن در ساختار سلسله مراتبی( به سمت جزئیات بیشتر) یا با ایجاد ابعاد اضافی انجام میگیرد.
نمونهای از عملیات Drill Down و Roll Up
• Slice : با انتخاب و اعمال شرط بر روی یکی از ابعاد یک subcube به شکل یک برش دو بعدی ایجاد میکند. در واقع همان عمل انتخاب (select) است.
• Dice : با انتخاب قسمتی از ساختار سلسله مراتبی بر روی دو یا چند بعد یک subcube ایجاد مینماید.
نمونهای از عملیات Dice و Slice
• Pivot (یا Rotate) : این عملیات بردارهای بعد را در ظاهر میچرخاند.
نمونهای از عملیات pivot
• Drill-across : نتیجه اجرای کوئریهایی که نتیجه اجرای آنها حجمهای دادهایهای مرکب با بیش از یک fact-table است.
• Ranking : سلولهایی را باز میگرداند که در بالا یا پایین شرط خاصی واقع هستند. مثلاٌ ده محصولی که بهترین فروش را داشتهاند.
سرورهای OLAP :
در تکنولوژیOALP دادهها به دو صورت چندبعدی (Multidimensional OLAP) (MOLAP) و رابطهای (Relational OLAP) (ROLAP) ذخیره میشوند. OLAP پیوندی(HOLAP) تکنولوژیی است که دو نوع قبل را با هم ترکیب میکند.
MOLAP : روشی است که معمولاٌ برای تحلیلهای OLAP در تجارت مورد استفاده قرار میگیرد. در MOLAP، دادهها با ساختار یک حجم دادهای ( Data Cube ) چند بعدی ذخیره میشوند. ذخیرهسازی در پایگاهدادههای رابطهای انجام نمیگیرد، بلکه با یک فرمت خاص انجام میشود. اغلب محصولات موفق MOLAP از یک روش چندبعدی استفاده مینمایند که در آن یک سری حجمهای دادهای کوچک، انبوه و از پیش محاسبهشده، یک حجم دادهای بزرگ (hypercube ) را میسازند.
علاوه براین MOLAP به شما امکان میدهد دادههای دیدهای (View) تحلیلگران را دسته بندی کنید، که این در حذف اشتباهات و برخورد با ترجمههای پرغلط کمک بزرگی است.
گذشته از همه اینها از آنجا که دادهها به طور فیزیکی در حجمهای دادهای بزرگ چندبعدی ذخیره میشوند، سرعت انجام فعالیتها بسیار زیاد خواهد بود.
از آنجا که یک کپی از دادههای منبع در کامپیوتر Analysis server ذخیرهمیشود، کوئریها میتوانند بدون مراجعه به منابع مجدداً محاسبه شوند. کامپیوتر Analysis server ممکن است کامپیوترسرور که تقسیم بندیها در آن انجام شده یا کامپیوتر دیگری باشد. این امر بستگی به این دارد که تقسیمبندیها در کجا تعریف شدهاند. حتی اگر پاسخ کوئریها از روی تقسیمات تجمیع (integration) شده قابل دستیابی نباشند، MOLAP سریعترین پاسخ را فراهم میکند. سرعت انجام این کار به طراحی و درصد تجمیع تقسیمبندیها بستگی دارد.
مزایا : کارایی عالی- حجمهای دادهای MOLAP برای بازیابی سریع دادهها ساخته شدهاند و در فعالیتهای slice و dice به صورت بهینه پاسخ میدهند. ترکیب سادگی و سرعت مزیت اصلی MOLAP است.
در ضمنMOLAP قابلیت محاسبه محاسبات پیچیده را فراهم میکند. همه محاسبات از پیش وقتی که حجمهای دادهای ساخته میشود، ایجاد میشوند. بنابراین نه تنها محاسبات پیچیده انجام شدنی هستند بلکه بسیار سریع هم پاسخ میدهند.
معایب : عیب این روش این است که تنها برای دادههایی با مقدار محدود کارکرد خوبی دارد. از آنجا که همه محاسبات زمانی که حجمهای دادهای ساخته میشود، محاسبه میگردند، امکان این که حجمهای دادهای مقدار زیادی از دادهها را در خود جای دهد، وجود ندارد. ولی این به این معنا نیست که دادههای حجمهای دادهای نمیتوانند از مقدار زیادی داده مشتق شده باشند. دادهها میتوانند از مقدار زیادی داده مشتق شدهباشند. اما در این صورت، فقط اطلاعات level خلاصه (level ای که دارای کمترین جزئیات است یعنی سطوح بالاتر) میتوانند در حجمهای دادهای موجود باشند.
ROLAP : محدودیت MOLAP در حجم دادههای قابل پرسوجو و نیاز به روشی که از دادههای ذخیرهشده به روش رابطهای حمایت کند، موجب پیشرفت ROLAP شد.
مبنای این روش کارکردن با دادههایی که در پایگاهدادههای رابطهای ذخیرهشدهاند، برای انجام اعمال slicing و dicing معمولی است. با استفاده از این مدل ذخیرهسازی میتوان دادهها را بدون ایجاد واقعی تجمیع در پایگاهدادههای رابطهای به هم مربوط کرد.
مزایا : با این روش میتوان به حجم زیادی از دادهها را رسیدگی کرد. محدودیت حجم داده در تکنولوژی ROLAP مربوط به محدودیت حجم دادههای قابل ذخیرهسازی در پایگاهدادههای رابطهای است. به بیان دیگر، خود ROLAP هیچ محدودیتی بر روی حجم دادهها اعمال نمیکند.
معایب : ممکن است کارایی پایین بیاید. زیرا هر گزارش ROLAP در واقع یک کواِری SQL (یا چند کواِری SQL )در پایگاه دادههای رابطهای است و اگر حجم دادهها زیاد باشد ممکن است زمان پاسخ کواِری طولانی شود. در مجموع ROLAP سنگین است، نگهداری آن سخت است و کند هم هست. بخصوص زمانی که نیاز به آدرس دهی جدولهای ذخیره شده در سیستم چند بعدی داریم.
این محدودیت ناشی از عملکرد SQL است. زیرا تکنولوژی ROLAP بر پایه عبارات مولد SQL برای پرسش و پاسخ بر روی پایگاه داده رابطهای است و عبارات SQL به همه نیازها پاسخ نمیدهند (مثلاٌ محاسبه حسابهای پیچیده در SQL مشکل است)، بنابراین فعالیتهای ROLAP به آن چه SQL قادر به انجام آن است محدود میگردد.
تفاوت ROALP و MOLAP : تفاوت اصلی این دو در معماری آنها است. محصولات MOLAP دادههای مورد نیاز را در یک حافظه نهان (cache) مخصوص میگذارد. ولی ROLAP تحلیلهای خود را بدون استفاده از یک حافظه میانی انجام میدهد، بدون آن که از یک مرحله میانی برای گذاشتن دادهها در یک سرور خاص استفاده کند.
با توجه به کند بودن ROLAP در مقایسه باMOLAP ، باید توجه داشت که کاربرد این روش بیشتر در پایگاه دادههای بسیار بزرگی است که گاهگاهی پرس و جویی بر روی آنها شکل میگیرد، مثل دادههای تاریخی و کمتر جدید سالهای گذشته.
نکته: اگر از Analysis Services که به وسیله Microsoft OLE DB Provider مهیا شده استفاده میکنید، تجمیعها نمیتوانند برای تقسیمبندی از روش ROLAP استفاده نمایند.
HOLAP : با توجه به نیاز رو به رشدی که برای کارکردن با دادههای بلادرنگ (real time) در بخشهای مختلف در صنعت و تجارت احساس میشود، مدیران تجاری انتظار دارند بتوانند با دامنه وسیعی از اطلاعات که فوراً و بدون حتی لحظهای تأخیر در دسترس باشند، کار کنند. در حال حاضر شبکه اینترنت و سایر کاربردها یی که به دادههایی از منابع مختلف مراجعه دارند و نیاز به فعالیت با یک سیستم بلادرنگ هم دارند، همگی از سیستم HOLAP بهره میگیرند.
named set :
Named Set مجموعهای از memberهای بعد یا مجموعهای از عبارات است که برای استفاده مجدد ایجاد میشود.
Calculated member
Calculated Memberها memberهایی هستند که بر اساس دادهها نیستند بلکه بر اساس عبارات ارزیابی MDX هستند. آنها دقیقاَ به سبک سایر memberهای معمولی هستند. MDX یک مجموعه قوی از عملیاتی را تامین میکند که میتوانند برای ساختCalculated Memberها مورد استفاده قرار گیرند به طوری که به شما امکان داشتن انعطاف زیاد در کار کردن با دادههای چند بعدی را بدهد.
امیدوارم در این قسمت با مفاهیم نخستین OLAP آشنا شده باشید.
تلاش خواهم کرد در قسمت بعدی در خصوص نصب SQL Server Analysis Services و نصب پایگاه دادهی Adventure Work DW 2008 شرح کاملی را ارایه کنم.
CQRS
* نکته : Naming Convention مورد استفاده برای Commandها به صورت دستوری است و کار Command در نام آن مشخص است؛ مثال : RegisterUser, SendForgottenPasswordEmail, PlaceOrder
3- این جداسازی باعث تمرکز بیشتر شما بر روی قسمتهای مختلف برنامه میشود؛ بخشهایی که وضعیت سیستم را تغییر میدهند از بخشهایی که صرفا دادههایی را خوانده و نمایش میدهند، بطور کامل جدا شدهاند و بهراحتی قابلیت تغییر هرکدام از این بخشها را خواهید داشت.
Events
Eventها میتوانند چندین Consumer داشته باشند؛ بنابراین میتوانیم یک EventHandler را برای UserRegistered بنویسیم که Email ارسال کند و EventHandler دیگری ایجاد کنیم که Notification ای را برای کاربر بفرستد.
Event Sourcing
مزیت Event Sourcing این است که State برنامه را در زمانهای مختلفی نگه داشتهایم و میتوانیم وضعیت سیستم را در تاریخی مشخص، پیدا کنیم و در صورت بهوجود آمدن مشکلی در سیستم، وضعیت آن را تا قبل از به مشکل خوردن، بررسی کنیم.
بعنوان مثال مبلغ یک حساب بانکی را در نظر بگیرید. یکی از راههای بهروز نگه داشتن این مبلغ بعد از هر تراکنش، در نظر گرفتن یک فیلد برای مبلغ و انجام عمل Update بعد از هر تراکنش بطور مستقیم برروی آن است. در این روش بهدلیل آپدیت کردن مستقیم این فیلد داخل دیتابیس، ما وضعیت قبلی (مبلغ قبلی) را از دست خواهیم داد و برای رسیدن به مبلغ قبلی مجبور به زدن چندین کوئری دیتابیسی و دریافت تراکنشهای قبلی و ... برای رسیدن به وضعیت قبلی سیستم هستیم.
روش دیگری وجود دارد که بجای بهروزرسانی مداوم state جاری، تمام Event هایی که در آن تراکنشی داخل سیستم رخ داده و این تراکنش State برنامه را تحت تاثیر خود قرار دادهاست، داخل یک دیتابیس اضافه نماییم. در این صورت بدلیل داشتن تمام رویدادهای اتفاق افتادهی در برنامه، میتوان وضعیت جاری سیستم را شبیه سازی و متوجه شد.
* در این سری آموزشی از دیتابیس Event Store برای پیاده سازی Event Sourcing استفاده خواهیم کرد.
در مقالهی بعدی، امکانات فریمورک MediatR را بررسی خواهیم کرد.
این روش دارای تمام خواص یک تراکنش است(اصطلاحا به این خواص ACID Properties گفته میشود)
1-Atomic : به این معناست که تمام دستورات بین بلاک (دستورات SQL و سایر عملیات) باید به صورت عملیات اتمی کار کنند. یعنی یا تمام عملیات موفقیت آمیز است یا همه با شکست روبرو میشوند.
2 - Consistent: به این معناست که اگر تراکنش موفقیت آمیز بود پایگاه داده باید در شروع تراکنش بعدی تغییرات لازم رو انجام داده باشد و در غیر این صورت پایگاه داده باید به حالت قبل از شروع تراکنش برگردد.
3- Isolated: اگر چند تا تراکنش هم زمان شروع شوند اجرای هیچ کدوم از اونها نباید بر اجرای بقیه تاثیر بزاره.
4- Durable: یعنی تغییرات حاصل شده بعد از اتمام تراکنش باید دائمی باشند.
روش کار به این صورت است تمام کارهایی که قصد داریم در طی یک تراکنش انجام شوند باید در یک بلاک قرار بگیرند و تا زمانی که متد Complete فراخوانی شود. در این بلاک شما هر عملیاتی رو که به عنوان جزئی از تراکنش میدونید قرار بدید. در صورتی که کنترل اجرا به فراخوانی دستور Complete برسه تمام موارد قبل از این دستور Commit میشوند در غیر این صورت RollBack.
به مثال زیر دقت کنید.
ابتدا به پروژه مربوطه باید اسمبلی System.Transaction رو اضافه کنید.
using ( TransactionScope scope = new TransactionScope() ) { //Statement1 //Statement2 //Statement3 scope.Complete(); }
using ( System.Transactions.TransactionScope scope = new System.Transactions.TransactionScope() ) { if ( result == 0 ) { throw new ApplicationException(); } scope.Complete(); }
نکته 1: میزان Timeout در این تراکنشها چه قدر است؟
برای بدست آوردن مقدار Timeout در این گونه تراکنشها میتوانید از کلاس TransactionManager استفاده کنید. به صورت زیر :
var defaultTimeout = TransactionManager.DefaultTimeout var maxTimeout = TransactionManager.MaximumTimeout
TransactionOptions option = new TransactionOptions(); option.Timeout = TimeSpan.MaxValue;
using ( System.Transactions.TransactionScope scope = new System.Transactions.TransactionScope(TransactionScopeOption.Required ,option) ) { scope.Complete(); }
1 - Required : یعنی نیاز به تراکنش وجود دارد. در صورتی که تراکنش در یک تراکنش دیگر شروع شود نیاز به ساختن تراکنش جدید نیست و از همان تراکنش قبلی برای این کار استفاده میشود.
2 - RequiresNew: در هر صورت برای محدوده یک تراکنش تولید میشود.
3- Suppress : به عنوان محدوه تراکنش در نظر گرفته نمیشود.
using(TransactionScope scope1 = new TransactionScope()) { try { using(TransactionScope scope2 = new TransactionScope(TransactionScopeOption.Suppress)) { //به دلیل استفاده از Suppress این محدوده خارج از تراکنش محسوب میشود } //شروع محدوده تراکنش } catch {} //Rest of scope1 }
1-این روش از تراکنشهای توزیع شده پشتیبانی میکند . یعنی میتونید از چند تا منبع داده استفاده کنید یا میتونید از یک تراکنش چند تا Connection به یک منبع داده باز کنید.(استفاده از چند تاconnection در طی یک تراکنش)
using (TransactionScope scope = new TransactionScope(TransactionScopeOption.Required)) { string strCmd = "SQL to Execute"; conn = new SqlClient.SqlConnection("Connection to DB1"); conn.Open() objCmd = new SqlClient.SqlCommand(strCmd, conn); objCmd.ExecuteNonQuery(); string strCmd2 = "SQL to Execute"; conn2 = new SqlClient.SqlConnection("Connection to DB2"); conn2.Open() objCmd2 = new SqlClient.SqlCommand(strCmd2, conn2); objCmd2.ExecuteNonQuery(); }
3- با DataProviderهای متفاوت نظیر Oracle و OleDb و ODBC سازگار است.
4- از تراکنشهای تو در تو به خوبی پشتیبانی میکنه(Nested Transaction)
using(TransactionScope scope1 = new TransactionScope()) { using(TransactionScope scope2 = new TransactionScope(TransactionScopeOption.Required)) { ... } using(TransactionScope scope3 = new TransactionScope(TransactionScopeOption.RequiresNew)) { ... } using(TransactionScope scope4 = new TransactionScope(TransactionScopeOption.Suppress)) { ... } }
*استفاده از این روش در سیستم هایی که تعداد کاربران آنلاین آن زیاد است و هم چنین تعداد تراکنشهای موجود نیز در سطح سیستم خیلی زیاد باشه مناسب نیست.
*تراکنشهای استفاده شده از این روش کند هستند.(مخصوصا که تراکنش در سطح دیتابیس با تعداد و حجم داده زیاد باشه)
امکان تغییر IsolationLevel در طی انجام یک تراکنش امکان پذیر نیست.
(به شخصه مواد * رو در سطح یک پروژه با شرایط کاربران و حجم داده زیاد تست کردم و نتیجه مطلوب حاصل نشد)
موفق باشید.
توابع سودمند
فراخوانی و استفاده از این توابع در ابتدا ممکن است کمی عجیب به نطر برسد. به مثال زیر دقت کنید که تابع سودمند () trim را فراخوانی کرده ایم.
$.trim(someString);
در صورتی که نوشتن علامت $ برای شما عجیب به نطر میرسد میتوانید شناسه دیگر با نام jQuery به کار ببرید. کد زیر دقیقا مانند بالا عمل میکند شاید درک آن راحتتر هم باشد.
jQuery.trim(someString);
بدیهی است که از jQuery یا $ تنها به عنوان فضای نامی که تابع ()trim در آن تعریف شده اند، استفاده شده باشد.
نکته: اگر چه در نوشتههای آنلاین jQuery، این عناصر به عنوان توابع سودمند در معرفی شده اند اما در حقیقت آنها متدهایی برای تابع ()$ میباشند.
عملکرد صفحه آماده (The document ready handler)
هنگامی که از Unobtrusive JavaScriptاستفاده میکنیم، رفتار از ساختار جدا میشود، بنابراین برای انجام عملیات روی عناصر صفحه باید منتظر بمانیم تا انها ایجاد شوند. برای رسیدن به این هدف، ما نیاز به راهی داریم که تا زمان ایجاد عناصر DOM روی صفحه منتظر بماند قبل از آن عملیات را اجرا کند.
به طور معمول از onload برای نمونههای window استفاده میشود، که پس از لود شدن کامل صفحه ، دستورها قابل اجرا میباشند. بنابراین ساختار کلی آن کدی مانند زیر خواهد بود:
window.onload = function() { $("table tr:nth-child(even)").addClass("even"); };
نوشتن کد به صورت بالا سبب میشود که کد پس از بارگذاری کامل صفحه اجرا شود. متاسفانه، مرورگرها تا بعد از ساخته شدن عناصر صفحه صبر نمیکنند، بلکه پس از ساخت درخت عناصر صفحه منتظر بارگذاری کامل منابع خارجی صفحه مانند تصاویر نیز میمانند و سپس آنها را در پنجره مرورگر نمایش میدهند. در نتیجه بازدید کننده زمان زیادی منتظر میماند تا رویداد onload تکمیل شود.
حتی بدتر از آن، زمانی است که اگر به طور مثال یکی از تصاویر با مشکل مواجه شود که زمان قابل توجهی صرف بارگذاری آن شود، کاربر باید تمام این مدت را صبر کند تا پس از آن بتواند با این صفحه کار کند. این نکته میتواند دلیلی برای استفاده نکردن از Unobtrusive JavaScriptبرای شروع کار باشد.
اما راه بهتری نیز وجود دارد، میتوانیم تنها زمانی که قسمت ساختار عناصر صفحه ترجمه شده و HTML به درخت عناصر تبدیل میشود، صبر کنیم . پس از آن کد مربوط به رفتارها را اجرا کنیم. رسیدن به این روش برای استفاده از Cross-Browser کمی مشکل است، اما به لطف jQuery و قدرت آن، این امر به سادگی امکان پذیر است و دیگر نیازی به منتظر ماندن برای بارگذاری منابع صفحه مانند تصاویر و ویدیوها نمیباشد. Syntax زیر نمونه ای از چنین حالتی است:
$(document).ready(function() { $("table tr:nth-child(even)").addClass("even"); });
ابتدا صفحه مورد نظر را به تابع ()$ ارسال کرده ایم، سپس هر زمان که آن صفحه آماده شد (Ready) ، تابع ارسال شده به آن اجرا خواهد شد. البته میتوان کد نوشته شده بالا را به شکل مختصرتری هم نوشت:
$(function() { $("table tr:nth-child(even)").addClass("even"); });
با ارسال تابع به ()$، ما مرورگر را مجبور میکنیم که برای اجرای کد تا زمانی که DOM کامل لود شود (فقط DOM لود شود) منتظر بماند. حتی بهتر از آن ما میتوانیم از این تکنیک چندین با در همان سند HTML استفاده کرده و مرورگر تمامی تابعهای مشخص شده توسط ما را به ترتیب اجرا خواهد کرد. (یعنی من در دیک صفحه میتوانم چنین بار تابع ()ready را فراخوانی کنم). در مقابل روش OnLoad پنجره فقط اجازه اجرای یکبار تابع را به ما میدهد.
این هم یکی دیگر از کارکردهای دیگر تابع ()$ میباشد. حال به یکی دیگر از امکاناتی که این تابع برای ما فراهم میکند دقت کنید.
ساختن اجزای DOM (ساختن عناصر صفحه)
یکی دیگر از کارهایی که تابع ()$ می تواند برای ما انجام دهد ایجاد کردن عناصر صفحه است. به این منظور ورودی تابع ()$ را یک رشته که حاوی دستور HTML مربوط به ساخت یک عنصر میباشد، قرار میدهیم. برای مثال دستور زیر یک تگ p ایجاد میکند:
$("<p>Hi there!</p>")
اما ایجاد یک عنصر DOM یا (سلسله مراتب عناصر DOM) برای ما به تنهایی سودمند نیست، و هدف ما چیز دیگری است. ایجاد اشیا صفحه توسط ()$ زمانی برای ما مفید خواهد بود که بخواهیم به هنگام ساخت، تابعی بروی آن اعمال کنیم یا به محض ساخت آن را به تابعی ارسال کنیم به کد زیر دقت کنید:
<html> <head> <title>Follow me!</title> <script type="text/javascript" src="../scripts/jquery-1.2.js"></script> <script type="text/javascript"> // در زمان Reday بودن صفحه عنصر مورد نظر ایجاد میشود $(function(){ $("<p>Hi there!</p>").insertAfter("#followMe"); }); </script> </head> <body> <p id="followMe">Follow me!</p> </body> </html>
در کد بالا زمانی که صفحه مورد نظر Ready شد تابع مورد نظر ما اجرا شده و در عناصر صفحه بعد از عنصری که id آن followMe میباشد یک عنصر p را ایجاد میکند. که خروجی آن شبیه تصویر زیر خواهد بود.
مزیت دیگر jQuery این است که در صورتی که امکانی را ندارد شما به آسانی میتوانید آن را توسعه داده و برای آن پلاگین طراحی کنید.
برای پایان دادن به این پست همانطور که دیدیم jQuery قادر به انجام کارهای زیر است:
- انتخاب عناصر و ایجاد مجموعه ای از آنها که آماده اعمال متدهای مختلف میباشند.
- استفاده به عنوان یک فضای نام برای توابع سودمند.
- ایجاد اشیا مختلف HTML بروی صفحه.
- اجرای کد به محض آماده شدن اشیای صفحه.
موفق وموید باشید
بدین منظور فریم ورک ASP.NET Web API کتابخانه ای برای تولید خودکار صفحات راهنما در زمان اجرا (run-time) فراهم کرده است.
ایجاد صفحات راهنمای API
برای شروع ابتدا ابزار ASP.NET and Web Tools 2012.2 Update را نصب کنید. اگر از ویژوال استودیو 2013 استفاده میکنید این ابزار بصورت خودکار نصب شده است. این ابزار صفحات راهنما را به قالب پروژههای ASP.NET Web API اضافه میکند.
یک پروژه جدید از نوع ASP.NET MVC Application بسازید و قالب Web API را برای آن انتخاب کنید. این قالب پروژه کنترلری بنام ValuesController را بصورت خودکار برای شما ایجاد میکند. همچنین صفحات راهنمای API هم برای شما ساخته میشوند. تمام کد مربوط به صفحات راهنما در قسمت Areas قرار دارند.
اگر اپلیکیشن را اجرا کنید خواهید دید که صفحه اصلی لینکی به صفحه راهنمای API دارد. از صفحه اصلی، مسیر تقریبی Help/ خواهد بود.
این لینک شما را به یک صفحه خلاصه (summary) هدایت میکند.
نمای این صفحه در مسیر Areas/HelpPage/Views/Help/Index.cshtml قرار دارد. میتوانید این نما را ویرایش کنید و مثلا قالب، عنوان، استایلها و دیگر موارد را تغییر دهید.
بخش اصلی این صفحه متشکل از جدولی است که APIها را بر اساس کنترلر طبقه بندی میکند. مقادیر این جدول بصورت خودکار و توسط اینترفیس IApiExplorer تولید میشوند. در ادامه مقاله بیشتر درباره این اینترفیس صحبت خواهیم کرد. اگر کنترلر جدیدی به API خود اضافه کنید، این جدول بصورت خودکار در زمان اجرا بروز رسانی خواهد شد.
ستون "API" متد HTTP و آدرس نسبی را لیست میکند. ستون "Documentation" مستندات هر API را نمایش میدهد. مقادیر این ستون در ابتدا تنها placeholder-text است. در ادامه مقاله خواهید دید چگونه میتوان از توضیحات XML برای تولید مستندات استفاده کرد.
هر API لینکی به یک صفحه جزئیات دارد، که در آن اطلاعات بیشتری درباره آن قابل مشاهده است. معمولا مثالی از بدنههای درخواست و پاسخ هم ارائه میشود.
افزودن صفحات راهنما به پروژه ای قدیمی
می توانید با استفاده از NuGet Package Manager صفحات راهنمای خود را به پروژههای قدیمی هم اضافه کنید. این گزینه مخصوصا هنگامی مفید است که با پروژه ای کار میکنید که قالب آن Web API نیست.
از منوی Tools گزینههای Library Package Manager, Package Manager Console را انتخاب کنید. در پنجره Package Manager Console فرمان زیر را وارد کنید.
Install-Package Microsoft.AspNet.WebApi.HelpPage
@Html.ActionLink("API", "Index", "Help", new { area = "" }, null)
همانطور که مشاهده میکنید مسیر نسبی صفحات راهنما "Help/" میباشد. همچنین اطمینان حاصل کنید که ناحیهها (Areas) بدرستی رجیستر میشوند. فایل Global.asax را باز کنید و کد زیر را در صورتی که وجود ندارد اضافه کنید.
protected void Application_Start() { // Add this code, if not present. AreaRegistration.RegisterAllAreas(); // ... }
افزودن مستندات API
بصورت پیش فرض صفحات راهنما از placeholder-text برای مستندات استفاده میکنند. میتوانید برای ساختن مستندات از توضیحات XML استفاده کنید. برای فعال سازی این قابلیت فایل Areas/HelpPage/App_Start/HelpPageConfig.cs را باز کنید و خط زیر را از حالت کامنت درآورید:
config.SetDocumentationProvider(new XmlDocumentationProvider( HttpContext.Current.Server.MapPath("~/App_Data/XmlDocument.xml")));
زیر قسمت Output گزینه XML documentation file را تیک بزنید و در فیلد روبروی آن مقدار "App_Data/XmlDocument.xml" را وارد کنید.
حال کنترلر ValuesController را از مسیر Controllers/ValuesController.cs/ باز کنید و یک سری توضیحات XML به متدهای آن اضافه کنید. بعنوان مثال:
/// <summary> /// Gets some very important data from the server. /// </summary> public IEnumerable<string> Get() { return new string[] { "value1", "value2" }; } /// <summary> /// Looks up some data by ID. /// </summary> /// <param name="id">The ID of the data.</param> public string Get(int id) { return "value"; }
اپلیکیشن را مجددا اجرا کنید و به صفحات راهنما بروید. حالا مستندات API شما باید تولید شده و نمایش داده شوند.
صفحات راهنما مستندات شما را در زمان اجرا از توضیحات XML استخراج میکنند. دقت کنید که هنگام توزیع اپلیکیشن، فایل XML را هم منتشر کنید.
توضیحات تکمیلی
صفحات راهنما توسط کلاس ApiExplorer تولید میشوند، که جزئی از فریم ورک ASP.NET Web API است. به ازای هر API این کلاس یک ApiDescription دارد که توضیحات لازم را در بر میگیرد. در اینجا منظور از "API" ترکیبی از متدهای HTTP و مسیرهای نسبی است. بعنوان مثال لیست زیر تعدادی API را نمایش میدهد:
- GET /api/products
- {GET /api/products/{id
- POST /api/products
اگر اکشنهای کنترلر از متدهای متعددی پشتیبانی کنند، ApiExplorer هر متد را بعنوان یک API مجزا در نظر خواهد گرفت. برای مخفی کردن یک API از ApiExplorer کافی است خاصیت ApiExplorerSettings را به اکشن مورد نظر اضافه کنید و مقدار خاصیت IgnoreApi آن را به true تنظیم نمایید.
[ApiExplorerSettings(IgnoreApi=true)] public HttpResponseMessage Get(int id) { }
همچنین میتوانید این خاصیت را به کنترلرها اضافه کنید تا تمام کنترلر از ApiExplorer مخفی شود.
کلاس ApiExplorer متن مستندات را توسط اینترفیس IDocumentationProvider دریافت میکند. کد مربوطه در مسیر Areas/HelpPage/XmlDocumentation.cs/ قرار دارد. همانطور که گفته شد مقادیر مورد نظر از توضیحات XML استخراج میشوند. نکته جالب آنکه میتوانید با پیاده سازی این اینترفیس مستندات خود را از منبع دیگری استخراج کنید. برای اینکار باید متد الحاقی SetDocumentationProvider را هم فراخوانی کنید، که در HelpPageConfigurationExtensions تعریف شده است.
کلاس ApiExplorer بصورت خودکار اینترفیس IDocumentationProvider را فراخوانی میکند تا مستندات APIها را دریافت کند. سپس مقادیر دریافت شده را در خاصیت Documentation ذخیره میکند. این خاصیت روی آبجکتهای ApiDescription و ApiParameterDescription تعریف شده است.