مطالب
Cookie - قسمت دوم

کوکی در جاوا اسکریپت 

همانطور که در قسمت قبل اشاره کوتاهی شد، مدیریت کوکی‌های در دسترس در وضعیت جاری، در جاوا اسکریپت ازطریق پراپرتی cookie از شی document امکان‌پذیر است. این پراپرتی کاری همانند هدرهای Set-Cookie و Cookie (که در قسمت قبل درباره آن‌ها بحث شد) انجام می‌دهد. این پراپرتی یک مورد کاملا استثنایی و نسبتا عجیب در زبان جاوا اسکریپت است. در نگاه اول ظاهرا document.cookie از نوع رشته است، اما قضیه کاملا فرق می‌کند. برای روشن شدن مطلب به ادامه بحث توجه کنید.

افزودن کوکی
- برای افزودن یا ویرایش یک کوکی باید از ساختاری مانند ساختار هدر Set-Cookie که چیزی شبیه به عبارت زیر است، پیروی کرد:
document.cookie = "name=value; expires=date; domain=theDomain; path=thePath; secure";
 
نکته: با توجه به توضیحاتی که در قسمت قبل ارائه شد، بدیهی است که امکان ثبت یک کوکی با فلگ HttpOnly در جاوا اسکریپت وجود ندارد!
 
اجرای دستوری شبیه با ساختار نشان داده شده در بالا، موجب حذف کوکی‌های قبلی نمی‌شود. از این دستور برای ایجاد یک کوکی و یا ویرایش یک کوکی موجود استفاده می‌شود. کوکی‌های ایجادشده با این روش تفاوتی با کوکی‌های ایجادشده توسط هدر Set-Cookie ندارند و همانند آنها در درخواست‌های بعدی با توجه به خواص تنظیم شده، به سمت سرور ارسال خواهند شد.
همانطور که مشاهده می‌کنید خاصیت‌های کوکی به صورت جفت‌های نام-مقدار درون یک رشته به document.cookie نسبت داده می‌شوند. این خاصیت‌ها توسط یک کاراکتر ; از یکدیگر جدا می‌شوند. شرح ساختار فوق در  زیر آورده شده است:
1. همیشه اولین جفتِ نام-مقدار همانند مثال بالا باید «عنوان و مقدار» کوکی را مشخص سازد. این قسمت تنها عضو اجباری ساختار فوق است.
2. سپس یک سمی‌کالن و یک فاصله
3. تاریخ انقضا (expires) یا حداکثر طول عمر کوکی (max-age)
4. سپس یک سمی‌کالن و یک فاصله
5. دمین و یا مسیر مربوط به کوکی
6. سپس یک سمی‌کالن و یک فاصله
7. سایر خواص چون Secure
نکته: این ساختار عجیب معرفی شده را عینا رعایت کنید. بقیه کار توسط مرورگر انجام خواهد شد.
نکته: قسمت‌های مختلف این ساختار case-sensitive نیست، البته به‌جز نام کوکی که کاملا case-sensitive است.
مثلا برای ثبت یک کوکی با عنوان myCookie و مقدار myValue و دمین d.com و مسیر test و طول عمر 5 روزه باید از دستور زیر استفاده کرد:
document.cookie = 'myCookie=myValue; max-age=432000; domain=d.com; path=/test';
 
خواندن کوکی
- برای خواندن کوکی‌ها تنها کافی است مقدار پراپرتی document.cookie بررسی شود. با اینکه از دستور نشان داده شده در بالا اینگونه برمی آید که پراپرتی document.cookie به رشته معرفی شده مقداردهی شده است، اما به محض خواندن این پراپرتی چیزی شبیه به عبارت زیر برگردانده میشود:
myCookie=myValue 
از بقیه خواص اثری نیست! این رفتار به دلیل حفط امنیت کوکی‌ها در تمام مرورگرها رعایت می‌شود.
- برای ثبت کوکی دیگری در وضعیت جاری کافی است یکبار دیگر دستور بالا را برای کوکی جدید به کار ببریم. مثلا به صورت زیر:
document.cookie = 'mySecondCookie=mySecondValue; path=/'
اینار یک کوکی سشنی بدون دمین و با مقدار / برای مسیر کوکی ثبت می‌شود! در این حالت کوکی قبلی دوباره نویسی و یا حذف نمی‌شود و تنها یک کوکی جدید به لیست کوکیهای مرورگر اضافه می‌شود! این رفتار عجیب از ویژگی‌های جالب document.cookie است.
- اگر مقدار document.cookie در این حالت خوانده شود مقدار زیر برگشت داده می‌شود:
myCookie=myValue; mySecondCookie=mySecondValue
باز هم خبری از سایر خاصیت‌ها نیست. ولی همانطور که می‌بینید کوکی دوم به لیست کوکی‌های مرورگر اضافه شده است.

نکته: عبارت برگشت داده شده از پراپرتی document.cookie همانند مقداری است که در هدر Cookie هر درخواست توسط مرورگر گنجانده می‌شود، یعنی جفت نام-مقدار کوکی‌ها به همراه یک ; و یک فاصله بین مقادیر هر کوکی. بنابراین برای بدست آوردن مقدار یک کوکی یکسری عملیات جهت Parse کردن داده‌های آن نیاز است!

متدها
امروزه کتابخانه‌های متعددی با استفاده از زبان جاوا اسکریپت برای برنامه نویسی سمت کلاینت وجود دارد که بیشتر آنها قابلیت‌هایی برای کار با کوکی‌ها نیز دارند. ازجمله می‌توان به jQuery و YUI اشاره کرد. پلاگین مخصوص کوکی‌ها در jquery در اینجا بحث شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قابلیت‌های کار با کوکی در YUI نیز به اینجا مراجعه کنید. مطالب زیر صرفا برای روشن شدن بحث ارائه می‌شوند. بدیهی است که برای کارهای عملی بهتر است از کتابخانه‌های موجود استفاده شود.
با توجه به اطلاعات بالا از متدهای زیر می‌توان برای خواندن، افزودن و حذف کوکی‌ها استفاده کرد.

نکته: متدهای زیر از ترکیب چندین ریفرنس مختلف بدست آمده است. هرچند برای موارد خاص‌تر می‌توانند بیشتر سفارشی شوند.

افزودن و یا ویرایش کوکی
function setCookie(data, value) {
  if (typeof data === "string") {
    data = { name: data, value: value };
  };
  if (!data.name) throw "Cookie's name can not be null.";

  var cookie = escape(data.name) + "=" + escape(data.value);

  var expDate = null;
  if (data.expDays) {
    expDate = new Date();
    expDate.setDate(expDate.getDate() + data.expDays);
  }
  else if (data.expYear && data.expMonth && data.expDay) {
    expDate = new Date(data.expYear, data.expMonth, data.expDay);
  }
  else if (data.expires) {
    expDate = data.expires;
  }
  else if (data.maxAge) {
    expDate = new Date();
    expDate.setSeconds(expDate.getSeconds() + data.maxAge);
  }
  if (expDate != null) cookie += "; expires=" + expDate.toGMTString();

  if (data.domain)
    cookie += "; domain=" + escape(data.domain);

  if (data.path)
    cookie += "; path=" + escape(data.path);

  if (data.secure)
    cookie += "; secure";

  document.cookie = cookie;
  return document.cookie;
}
در کد فوق برای انکد کردن رشته‌های مورد استفاده از متد escape استفاده شده است. برای آشنایی با این متد به اینجا مراجعه کنید.
هم‌چنین کار کردن با نوع داده تاریخ در جاوا اسکریپت کمی متفاوت است. بنابراین برای آشنایی بیشتر با این نوع داده به اینجا رجوع کنید.
 
نکته: در متد بالا بدلیل عدم پشتیبانی از خاصیت max-age در نسخه‌های قدیمی اینترنت اکسپلورر (نسخه 8 و قبل از آن) تنها از خاصیت expires استفاده شده است.
 
نحوه استفاده از متد بالا به صورت زیر است:
setCookie('cookie1', 'Value1');
setCookie({name:'cookie1', value:'Value1'});
setCookie({name:'cookie2', value:'Value2', expDays:10});
setCookie({name:'cookie3', value:'Value3', expires:new Date()});
setCookie({name:'cookie4', value:'Value4', expYear:2013, expMonth:0, expDay:13});
setCookie({name:'cookie3', value:'Value3', maxAge:365*24*60*60});
setCookie({name:'cookie5', value:'Value5', domain:'d.net', path:'/'});
setCookie({name:'cookie6', value:'Value6', secure:true});
setCookie({name:'cookie7', value:'Value7', expDays:100, domain:'dd.com', path:'/employee', secure:true});
 
حذف کوکی
همانطور که در قسمت قبل هم اشاره شد، برای حذف یک کوکی، کافی است تا تاریخ انقضای آن به تاریخی در گذشته مقداردهی شود. بنابراین برای اینکار می‌توان از متد زیر استفاده کرد:
function delCookie(data) {
  if (typeof data === "string") {
    data = { name: data };
  };
  data.expDays = -1;
  return setCookie(data);
}
در متد فوق از متد setCookie که در بالا معرفی شد، استفاده شده است. نحوه استفاده از این متد هم به صورت زیر است:
delCookie('myCookie');
delCookie({ name: 'myCookie', domain: 'd.com', path: '/test' });
 
خواندن کوکی
برای خواندن مقدار یک کوکی می‌توان از متد زیر استفاده کرد:
function getCookie(name) {
  var cookies = document.cookie.split(";");
  for (var i = 0; i < cookies.length; i++) {
    var cookie = cookies[i].split("=");
    if (cookie[0].trim() == escape(name)) {
      return unescape(cookie[1].trim());
    }
  }
  return null;
}
برای آشنایی با متد unescape که در بالا از آن استفاده شده است به اینجا مراجعه کنید. در متد فوق از متد trim زیر استفاده شده است:
String.prototype.trim = function () {
  return this.replace(/^\s+|\s+$/g, "");
};
String.prototype.trimStart = function () {
  return this.replace(/^\s+/, "");
};
String.prototype.trimEnd = function () {
  return this.replace(/\s+$/, "");
};
این متدها از اینجا گرفته شده است.
روش استفاده شده برای خواندن مقادیر کوکی‌ها در متد بالا بسیار ساده و ابتدایی است و صرفا برای آشنایی با نحوه Parse کردن رشته برگشت داده شده توسط document.cookie ارائه شده است. روش‌های مناسب‌تر و مطمئن‌تر با یک جستجوی ساده در دسترس هستند. البته همانطور که قبلا هم اشاره شد، استفاه از کتابخانه‌های موجود راه‌حل بهتری است.
هم‌چنین ازآنجاکه مقدار یک کوکی می‌تواند شامل کاراکتر = نیز باشد، بنابراین قسمت return متد فوق را می‌توان به صورت زیر تغییر داد:
cookie.shift(1);
return unescape(cookie.join('=').trim());
 
نکته: با توجه به مطالب ارائه شده در قسمت قبل  بدست آوردن مقادیر کوکی‌ها کمی پیچیده‌تر از دیگر عملیات‌هاست. ازآنجاکه راه مستقیمی با استفاده از جاوا اسکریپت برای یافتن سایر خواص کوکی وجود ندارد، بنابراین بدست آوردن مقدار دقیق کوکی موردنظر ممکن است غیرممکن باشد! (با توجه به اینکه کوکی‌های متفاوت می‌توانند نام‌های یکسانی داشته باشند).
 
با توجه به نکته بالا، حال اگر با یک نام بخصوص، چندین کوکی ثبت شده باشد (با خواص متفاوت)، یکی از راه‌حل‌ها این است که آرایه‌ای از مقادیر این کوکی‌های همنام برگشت داده شود. بنابراین متد فوق را می‌توان به صورت زیر تکمیل کرد:
function getCookie(name) {
  var foundCookies = [];
  var cookies = document.cookie.split(";");
  for (var i = 0; i < cookies.length; i++) {
    var cookie = cookies[i].split("=");
    if (cookie[0].trim() == escape(name) && cookie.length >= 2) {
      cookie.shift(1);
      foundCookies.push(unescape(cookie.join('=').trim()));
    }
  }
  return foundCookies.length > 1 
            ? foundCookies
            : foundCookies.length == 1
                ? foundCookies[0]
                : null;
}

خلاصه‌ای از نحوه استفاده از متدهای بالا در IE8 (برای نمایش اجرای درست در مرورگری قدیمی!) در تصویر زیر  نشان داده شده است:

 
نکته: کار توسعه این متدها را میتوان برای پشتیبانی از SubCookieها نیز ادامه داد، اما به دلیل دورشدن از مبحث اصلی، این موضوع در این مطلب ارائه نمیشود (درباره این نوع از کوکی‌ها در قسمت قبل شرح کوتاهی داده شده است). اگر علاقه‌مند و نیازمند به این نوع کوکی‌ها هستید، کتابخانه YUI پشتیبانی کاملی از آنها ارائه میکند.
 
در قسمت بعدی به نکات کار با کوکی در ASP.NET میپردازیم.

منابع:
مطالب
آموزش Cache در ASP.NET Core - (قسمت دوم : EasyCaching)
در قسمت اول، درمورد سیستم Cache پیش‌فرض موجود در Asp.Net Core و مزیت‌ها و معایب آن گفتیم. اگر قسمت اول را نخواندید، قسمت اول مقاله را میتوانید از این لینک بخوانید. 
 در این قسمت میخواهیم یک پکیج محبوب و کاربردی را برای پیاده سازی کش، در Asp.Net Core را بررسی کنیم.
در دنیای امروز، برنامه نویسی پکیج‌ها و فریمورک‌ها، نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند؛ بطوریکه در بسیاری از این موارد، استفاده از این پکیج‌ها، عمل عاقلانه‌تری نسبت به دوباره نویسی فیچر‌های مربوطه است. برای عمل کشینگ در Asp.Net Core نیز پکیج‌های فوق‌العاده‌ای وجود دارند که در این مقاله، به بررسی و استفاده پکیج این میپردازیم.
در این پکیج، هر یک از متد‌های موجود در عملیات کشینگ، بصورت بهینه‌ای تعریف شده و قابل استفاده‌اند. سیستمی که این پکیج برای کش کردن داده‌ها استفاده میکند، همان سیستم کش Asp.Net Core هست و به‌نوعی، سوار بر این سیستم، قابلیت‌های بیشتر و بهتری را ارائه میدهد و این متد‌ها شامل موارد زیر هستند:
  1.  Get/GetAsync(with data retriever)
  2.  Get/GetAsync(without data retriever)
  3.  Set/SetAsync
  4.  Remove/RemoveAsync
  5.  ~~Refresh/RefreshAsync (was removed)~~
  6.  RemoveByPrefix/RemoveByPrefixAsync
  7.  SetAll/SetAllAsync
  8.  GetAll/GetAllAsync
  9.  GetByPrefix/GetByPrefixAsync
  10.  RemoveAll/RemoveAllAsync
  11.  GetCount
  12.  Flush/FlushAsync
  13.  TrySet/TrySetAsync
  14.  GetExpiration/GetExpirationAsync

مفهوم استفاده از این متد‌ها، با همان مفهوم متد‌های کش در core، برابری میکند که در قسمت اول این مقاله به آن پرداختیم. همانطور که می‌بینید، این پکیج از Async Method‌‌ها هم پشتیبانی میکند و میتوانید کش‌های خود را بصورت Async بنویسید.
یکی از قابلیت‌های دیگر این پکیج، سازگاری آن با انواع Cache Provider‌های موجود است. بطور خلاصه Cache Provider‌ها، همان ارائه دهندگان حافظه‌ی Ram، در قالب‌ها و ابزارهای مختلف هستند. برخی از این‌ها با داشتن الگوریتم‌های بهینه‌تر، سرعت بالاتری از رد و بدل کردن اطلاعات در Ram را در اختیار ما قرار میدهند و Local بودن یا Distributed بودن را کنترل میکنند. Cache provider‌های گوناگونی وجود دارند که هریک به شکلی کار میکند؛ برای مثال شما میتوانید با Provider ای مستقیما با خود Ram، برای Get و Set کردن کش‌های خود در ارتباط باشید و یا در روشی دیگر، از یک دیتابیس(Redis)، جدا از دیتابیس اصلی برنامه که حافظه مصرفی آن Ram هست و منابع حافظه شما را نیز مدیریت میکند، برای کش‌های خود استفاده کنید و اطلاعات را بصورت ایندکس گذاری شده در Ram ذخیره کنید که به سرعت واکشی آن می‌افزاید.

بطور کل Cache Provider هایی که پکیج EasyCaching با آن‌ها سازگار است شامل موارد زیر است:
  1. In-Memory
  2. Memcached
  3. Redis(Based on StackExchange.Redis)
  4. Redis(Based on csredis)
  5. SQLite
  6. Hybrid
  7. Disk
  8. LiteDb

یکی دیگر از مزیت‌های این پکیج، سازگاری آن با Serializer‌های مختلف است. همانطور که میدانید دیتا‌های ورودی و خروجی در برنامه، نیاز به Serialize شدن دارند. وقتی میخواهید دیتایی را در دیتابیس ذخیره کنید، آن را در قالب یک شی (Model) از کاربر دریافت میکنید و شما باید برای ذخیره این دیتا، اطلاعات درون شیء را به قالبی که قابل ذخیره شدن باشد، در آورید که این عمل Serialize نام دارد. دقیقا برعکس این روند، بعد از واکشی اطلاعات از دیتابیس، اطلاعات را در قالب اشیایی که قابل نمایش به کاربر باشد (DeSerialize) در میاوریم.
در کش کردن هم چیزی که شما با آن سروکار دارید، دیتا است؛ پس برای ذخیره و واکشی این دیتا، از هر حافظه‌ای، چه دیتابیس و چه Ram، باید از یک Serializer استفاده کنید تا عملیات Serialize و DeSerialize را برایتان انجام دهد. Serializer‌های مختلفی وجود دارند که بصورت پکیج‌هایی ارائه شده‌اند و اما Serializer هایی که سیستم EasyCaching آن‌هارا پشتیبانی میکند، شامل موارد ذیل هستند:
  1. BinaryFormatter
  2. MessagePack
  3. Newtonsoft.Json
  4. Protobuf
  5. System.Text.Json

در ادامه به پیاده سازی کش، با استفاده از EasyCaching در سه Provider مختلف از این پکیج می‌پردازیم.

 1_ پروایدر InMemory :
پروایدر InMemory، یک سیستم Local Caching را برای ما به وجود میاورد. در قسمت قبلی مقاله سیستم‌های Local(InMemory) و Distributed را بررسی کردیم و تفاوت‌های میان آن‌ها را گفتیم.

برای استفاده از پروایدر InMemory در EasyCaching باید پکیج زیر را نصب کنید: 
Install-Package EasyCaching.InMemory
در مرحله بعد، کانفیگ‌های مربوط به این پکیج را در کلاس Startup برنامه خود میاوریم. راحت‌ترین روش افزودن این پکیج به Startup، صرفا افزودن حالت پیشفرض آن به متد ConfigureServices است که به شرح زیر عمل میکنیم: 
  services.AddEasyCaching(options =>
 {
       // use memory cache with a simple way
        options.UseInMemory();
 }
این حالت از کانفیگ، پکیج تنظیمات پیش‌فرض خود پکیج را برای برنامه قرار میدهد؛ شما میتوانید با استفاده از option‌های دیگری که در متد ()UseInMemory وجود دارند، تنظیمات شخصی سازی شده از سیستم کشینگ خود را اعمال کنید. 
و تمام. هم اکنون میتوان با استفاده از اینترفیس IEasyCachingProvider که این سرویس در اختیارمان قرار داده و عمل تزریق وابستگی آن در کلاس‌ها و کنترلر‌های مان دیتای در حال عبور را کش کنیم. متد‌های موجود در این اینترفیس به شرح زیر میباشد : 
// تنظیم یک کش با کلید - مقدار - زمان انقضا
void Set<T>(string cacheKey, T cacheValue, TimeSpan expiration);
Task SetAsync<T>(string cacheKey, T cacheValue, TimeSpan expiration);

// تنظیم یک کش با مقدار و زمان انقضا که تایپ مقدار از نوع دیکشنری هست و کلید دیکشنری بعنوان کلید کش قرار میگیرد
void SetAll<T>(IDictionary<string, T> value, TimeSpan expiration);
Task SetAllAsync<T>(IDictionary<string, T> value, TimeSpan expiration);

// تنظیم یک کش با کلید - مقدار - زمان انقضا
// اگر کلیدی همنام وجود داشته باشد مقدار نادرست و در غیر اینصورت مقدار نادرست را برمیگرداند
bool TrySet<T>(string cacheKey, T cacheValue, TimeSpan expiration);
Task<bool> TrySetAsync<T>(string cacheKey, T cacheValue, TimeSpan expiration);
 
// گرفتن یک کش با کلید
CacheValue<T> Get<T>(string cacheKey);
Task<CacheValue<T>> GetAsync<T>(string cacheKey);

// 
CacheValue<T> Get<T>(string cacheKey, Func<T> dataRetriever, TimeSpan expiration);
Task<CacheValue<T>> GetAsync<T>(string cacheKey, Func<Task<T>> dataRetriever, TimeSpan expiration);
 
// گرفتن یک کش با چند کاراکتر پیشین کلید آن
// برای مثال یک کلید با نام
// MyKey
// تنها با داشتن چند حرف اول 
// MyK
// میتوانیم این کش را دریافت کنیم
IDictionary<string, CacheValue<T>> GetByPrefix<T>(string prefix);
Task<IDictionary<string, CacheValue<T>>> GetByPrefixAsync<T>(string prefix);

// 
IDictionary<string, CacheValue<T>> GetAll<T>(IEnumerable<string> cacheKeys);
Task<IDictionary<string, CacheValue<T>>> GetAllAsync<T>(IEnumerable<string> cacheKeys);

// گرفتن تعداد کش‌های با کاراکتر‌های پیشین کلید که میان چند کلید یکسان است 
int GetCount(string prefix = "");
Task<int> GetCountAsync(string prefix = "");

// گرفتن زمان انقضا باقیمانده از یک کش با کلید آن
TimeSpan GetExpiration(string cacheKey);
Task<TimeSpan> GetExpirationAsync(string cacheKey);

// حذف کردن یک کش با کلید
void Remove(string cacheKey);
Task RemoveAsync(string cacheKey);

// حذف کردن یک کش با چند کاراکتر پیشین کلید
void RemoveByPrefix(string prefix);
Task RemoveByPrefixAsync(string prefix);
 
// حذف کردن چند کش با لیستی از کلید‌ها void RemoveAll(IEnumerable<string> cacheKeys);
Task RemoveAllAsync(IEnumerable<string> cacheKeys);

// بررسی وجود یا عدم وجود یک کش با کلید
bool Exists(string cacheKey);
Task<bool> ExistsAsync(string cacheKey);

// حذف کردن همه کش‌ها void Flush();
Task FlushAsync();

همانطور که قبلا گفته شد، سیستم کش، با دیتا مرتبط است و نیازمند یک Object Serializer جهت Serialize کردن اطلاعات ورودی و ذخیره آن در Target Storage مشخص شده است. پکیج EasyCaching برای Provider‌های خود، یک Object Serializer پیش‌فرض قرار داده‌است و تا وقتی که شما آن را طبق نیازی خاص، بصورت سفارشی تغییر نداده باشید، از آن استفاده میکند.
در میان پنج Serializer معرفی شده که EasyCaching آن‌ها را پشتیبانی میکند، BinaryFormatter بصورت پیش‌فرض در همه‌ی Provider‌ها برقرار است و تا وقتی یک Serializer انتخابی به EasyCaching معرفی نکنید، این پکیج از این Serializer استفاده میکند.
برای استفاده از Serializer‌های دیگری که معرفی شده میتوانید از لینک‌های زیر کمک بگیرید :

2 - پروایدر Redis :
ردیس، یک دیتابیس Key Value محور هست که محل ذخیره سازی آن Ram است و اطلاعات، بصورت موقت در آن ذخیره میشوند. بطور خلاصه، Key Value یعنی یکبار کلید و مقداری برای آن کلید تعریف میشود و هر وقت نام کلید تعریف شده، صدا زده شد، مقدار نسبت داده شده به آن، در اختیار ما قرار میگیرد. برای مثال کلید "Name" و مقدار "James". با این انتساب، هروقت "Name" فراخوانده شود، مقدار "James" را خواهیم داشت. سیستم Key Value بخاطر عدم پیچیدگی و سادگی‌ای که دارد، بسیار سریع عمل میکند و همچنین ایندکس گذاری‌هایی که ردیس روی دیتا‌ها انجام میدهد، باعث افزایش سرعت آن نیز خواهد شد که ردیس را به سریع‌ترین دیتابیس Key Value دنیا تبدیل کرده.
در اینجا با توجه به قابلیت هایی که ردیس داراست، یکی از بهترین گزینه‌ها برای انتخاب بعنوان فضای ذخیره سازی کش‌ها بصورت Distributed است.
برای استفاده از این دیتابیس قدرتمند ابتدا باید از طریق یکی از روش‌های معمول اقدام به نصب آن کنید. میتوانید فایل نصبی را از وبسایت رسمی آن دانلود کنید و یا یا با استفاده از Docker اقدام به نصب آن نمایید.
پس از نصب این دیتابیس روی سیستم خود ، برای استفاده از آن در EasyCaching ابتدا باید پکیج مورد نیاز را نصب کنید. 
Install-Package EasyCaching.Redis
ادامه کار به همان سادگی پروایدر قبلی هست و فقط کافیست EasyCaching و option ردیس را به کلاس Startup اضافه کنید. 
 services.AddEasyCaching(option =>
{
       option.UseRedis(config =>
      {
             config.DBConfig.Endpoints.Add(new ServerEndPoint("127.0.0.1", 6379));
      });
});
با استفاده از متد UseRedis شما قابلیت استفاده از ردیس را در EasyCaching فعال میکنید و سپس باید اطلاعات Host و Port ردیس نصب شده‌ی روی سیستم خود را به این متد معرفی کنید.
اگر ردیس را بدون تنظیمات شخصی سازی شده و در همان حالت پیش‌فرض خودش نصب کرده باشید، Host و Port شما مانند نمونه بالا 127.0.0.1 و 6379 خواهد بود و نیازی به تغییر نیست.
در مرحله بعد برای استفاده از پروایدر ردیس ، اینترفیس IRedisCachingProvider در سرتاسر برنامه در دسترس خواهد بود. این اینترفیس علاوه بر اینکه متد‌های اصلی موجود در EasyCaching را ساپورت کرده ، بخاطر ساختار دیتابیسی که خود ردیس در اختیار ما قرار میدهد قابلیت‌های بیشتری نیز اراعه خواهد داد. این قابلیت‌ها خصیصه‌های ردیس هست چرا که این دیتابیس هم دقیقا شبیه به ساختار سیستم کش Key , Value را پشتیبانی میکند و در پی آن قابلیت هایی برای مدیریت بهتر کلید‌ها و مقادیر اراعه میدهد.
اینترفیس IRedisCachingProvider شامل تعداد زیادی از متد‌ها برای پشتیبانی از قابلیت‌های ردیس است که در ادامه همه آنهارا نام برده و برخی را توضیح مختصری خواهیم داد:
  • متد‌های Keys 
// حذف کردن یک کلید در صورت وجود
bool KeyDel(string cacheKey);
Task<bool> KeyDelAsync(string cacheKey);

// تنظیم تاریخ انتضا به یک کلید موجود بر حسب ثانیه
bool KeyExpire(string cacheKey, int second);
Task<bool> KeyExpireAsync(string cacheKey, int second);

// بررسی وجود یا عدم وجود یک کلید
bool KeyExists(string cacheKey);
Task<bool> KeyExistsAsync(string cacheKey);

// گرفتن زمان انتقضا باقیمانده یک کلید
long TTL(string cacheKey);
Task<long> TTLAsync(string cacheKey);

// جستجو بین همه کلید‌ها براساس فیلتر شامل بودن نام کلید از مقدار ورودی
List<string> SearchKeys(string cacheKey, int? count = null);
  • متد‌های String 
// افزودن یک عدد (پیشقرض 1) به مقدار نوع عددی یک کلید
long IncrBy(string cacheKey, long value = 1);
Task<long> IncrByAsync(string cacheKey, long value = 1);

// افزودن یک عدد (پیشقرض 1) به مقدار نوع عددی یک کلید
double IncrByFloat(string cacheKey, double value = 1);
Task<double> IncrByFloatAsync(string cacheKey, double value = 1);

// تنظیم یک کلید و مقدار وقتی مقدار از نوع رشته باشد
bool StringSet(string cacheKey, string cacheValue, TimeSpan? expiration = null, string when = "");
Task<bool> StringSetAsync(string cacheKey, string cacheValue, TimeSpan? expiration = null, string when = "");

// گرفتن کلید و مقدار آن وقتی مقدار از نوع رشته باشد
string StringGet(string cacheKey);
Task<string> StringGetAsync(string cacheKey);

// گرفتن تعداد کاراکتر‌های مقدار یک کلید وقتی مقدار از نوع رشته باشد
long StringLen(string cacheKey);
Task<long> StringLenAsync(string cacheKey);

// جایگزاری یک رشته درون رشته مقدار یک کلید بعد از شماره کاراکتر مشخص شده در ورودی برای مثال 
// "Hello World"
// 6 , jack
// "Hello jack"
long StringSetRange(string cacheKey, long offest, string value);
Task<long> StringSetRangeAsync(string cacheKey, long offest, string value);

// گرفتن یک بازه از رشته مقدار یک کلید با شماره کاراکتر شروع و پایان
string StringGetRange(string cacheKey, long start, long end);
Task<string> StringGetRangeAsync(string cacheKey, long start, long end);
  • متد‌های Hashes
// شما میتوانید دو کلید با نام‌های یکسان داشته باشید که در کلید تایپ دیکشنری مقدار خود باهم متفاوت هستند
bool HMSet(string cacheKey, Dictionary<string, string> vals, TimeSpan? expiration = null);
Task<bool> HMSetAsync(string cacheKey, Dictionary<string, string> vals, TimeSpan? expiration = null);

// شما میتوانید دو کلید با نام‌های یکسان داشته باشید که در ورودی فیلد باهم متفاوت هستند
bool HSet(string cacheKey, string field, string cacheValue);
Task<bool> HSetAsync(string cacheKey, string field, string cacheValue);

// بررسی وجود یا عدم وجود یک کلید و فیلد
bool HExists(string cacheKey, string field);
Task<bool> HExistsAsync(string cacheKey, string field);

// حذف کردن کلید‌های همنام موجود با همه فیلد‌های متفاوت در حالت پیشفرض مگر اینکه کلید و نام فیلد را بهمراه آن مشخص کنید
long HDel(string cacheKey, IList<string> fields = null);
Task<long> HDelAsync(string cacheKey, IList<string> fields = null);

// گرفتن مقدار با نام کلید و نام فیلد
string HGet(string cacheKey, string field);
Task<string> HGetAsync(string cacheKey, string field);

// گرفتن فیلد و مقدار با کلید
Dictionary<string, string> HGetAll(string cacheKey);
Task<Dictionary<string, string>> HGetAllAsync(string cacheKey);

//  افزودن یک عدد (پیشقرض 1) به مقدار نوع عددی یک کلید و فیلد
long HIncrBy(string cacheKey, string field, long val = 1);
Task<long> HIncrByAsync(string cacheKey, string field, long val = 1);

// گرفتن فیلد‌های متفاوت یک کلید
List<string> HKeys(string cacheKey);
Task<List<string>> HKeysAsync(string cacheKey);

// گرفتن تعداد فیلد‌های متفاوت یک کلید
long HLen(string cacheKey);
Task<long> HLenAsync(string cacheKey);

// گرفتن مقادیر یک کلید بدون در نظر گرفتن فیلد‌های متفاوت
List<string> HVals(string cacheKey);
Task<List<string>> HValsAsync(string cacheKey);

// گرفتن مقدار دیکشنری با کلید و نام فیلد‌ها Dictionary<string, string> HMGet(string cacheKey, IList<string> fields);
Task<Dictionary<string, string>> HMGetAsync(string cacheKey, IList<string> fields);
  • متد‌های List
// گرفتن یک مقدار از لیست مقادیر با شماره ایندکس آن
T LIndex<T>(string cacheKey, long index);
Task<T> LIndexAsync<T>(string cacheKey, long index);

// گرفتن تعداد مقادیر در لیست یک کلید
long LLen(string cacheKey);
Task<long> LLenAsync(string cacheKey);

// گرفتن اولین مقدار از مقادیر یک لیست در یک کلید
T LPop<T>(string cacheKey);
Task<T> LPopAsync<T>(string cacheKey);

// ایجاد یک کلید که لیستی از مقادیر را پشتیبانی میکند و میتوانید هر بار مقدار جدید به لیست آن اضافه کنید
long LPush<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues);
Task<long> LPushAsync<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues);

// گرفتن مقادیر یک لیست از داده بر اساس شماره ایندکس شروع و پایان برای مثال مقادیر ۳ تا ۷ از ۱۰ مقدار
List<T> LRange<T>(string cacheKey, long start, long stop);
Task<List<T>> LRangeAsync<T>(string cacheKey, long start, long stop);

// حذف کردن مقادیر یک لیست بر اساس تعداد وارد شده که بعد از مقدار وارد شده شروع به شمارش میشود
long LRem<T>(string cacheKey, long count, T cacheValue);
Task<long> LRemAsync<T>(string cacheKey, long count, T cacheValue);

// افزودن یک مقدار به لیستی از مقادیر یک کلید با گرفتن شماره ایندکس
bool LSet<T>(string cacheKey, long index, T cacheValue);
Task<bool> LSetAsync<T>(string cacheKey, long index, T cacheValue);

// بررسی میکند که لیست مقداری برای شماره ایندکس شروع و پایان درون خودش دارد یا خیر
bool LTrim(string cacheKey, long start, long stop);
Task<bool> LTrimAsync(string cacheKey, long start, long stop);

//  https://redis.io/commands/lpushx
long LPushX<T>(string cacheKey, T cacheValue);
Task<long> LPushXAsync<T>(string cacheKey, T cacheValue);

// https://redis.io/commands/linsert
long LInsertBefore<T>(string cacheKey, T pivot, T cacheValue);
Task<long> LInsertBeforeAsync<T>(string cacheKey, T pivot, T cacheValue);

// https://redis.io/commands/linsert
long LInsertAfter<T>(string cacheKey, T pivot, T cacheValue);
Task<long> LInsertAfterAsync<T>(string cacheKey, T pivot, T cacheValue);

// https://redis.io/commands/rpushx
long RPushX<T>(string cacheKey, T cacheValue);
Task<long> RPushXAsync<T>(string cacheKey, T cacheValue);

// https://redis.io/commands/rpush
long RPush<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues);
Task<long> RPushAsync<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues);

// https://redis.io/commands/rpop
T RPop<T>(string cacheKey);
Task<T> RPopAsync<T>(string cacheKey);
  • متد‌های Set
// https://redis.io/commands/SAdd
long SAdd<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues, TimeSpan? expiration = null);
Task<long> SAddAsync<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues, TimeSpan? expiration = null);
       
// https://redis.io/commands/SCard
long SCard(string cacheKey);
Task<long> SCardAsync(string cacheKey);

// https://redis.io/commands/SIsMember
bool SIsMember<T>(string cacheKey, T cacheValue);
Task<bool> SIsMemberAsync<T>(string cacheKey, T cacheValue);

// https://redis.io/commands/SMembers
List<T> SMembers<T>(string cacheKey);
Task<List<T>> SMembersAsync<T>(string cacheKey);

// https://redis.io/commands/SPop
T SPop<T>(string cacheKey);
Task<T> SPopAsync<T>(string cacheKey);

// https://redis.io/commands/SRandMember
List<T> SRandMember<T>(string cacheKey, int count = 1);
Task<List<T>> SRandMemberAsync<T>(string cacheKey, int count = 1);

// https://redis.io/commands/SRem
long SRem<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues = null);
Task<long> SRemAsync<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues = null);
  • متد‌های Stored Set
// https://redis.io/commands/ZAdd
long ZAdd<T>(string cacheKey, Dictionary<T, double> cacheValues);
Task<long> ZAddAsync<T>(string cacheKey, Dictionary<T, double> cacheValues);
       
// https://redis.io/commands/ZCard       
long ZCard(string cacheKey);
Task<long> ZCardAsync(string cacheKey);

// https://redis.io/commands/ZCount
long ZCount(string cacheKey, double min, double max);
Task<long> ZCountAsync(string cacheKey, double min, double max);

// https://redis.io/commands/ZIncrBy
double ZIncrBy(string cacheKey, string field, double val = 1);
Task<double> ZIncrByAsync(string cacheKey, string field, double val = 1);

// https://redis.io/commands/ZLexCount
long ZLexCount(string cacheKey, string min, string max);
Task<long> ZLexCountAsync(string cacheKey, string min, string max);

// https://redis.io/commands/ZRange
List<T> ZRange<T>(string cacheKey, long start, long stop);
Task<List<T>> ZRangeAsync<T>(string cacheKey, long start, long stop);

// https://redis.io/commands/ZRank
long? ZRank<T>(string cacheKey, T cacheValue);
Task<long?> ZRankAsync<T>(string cacheKey, T cacheValue);

// https://redis.io/commands/ZRem
long ZRem<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues);
Task<long> ZRemAsync<T>(string cacheKey, IList<T> cacheValues);

// https://redis.io/commands/ZScore
double? ZScore<T>(string cacheKey, T cacheValue);
Task<double?> ZScoreAsync<T>(string cacheKey, T cacheValue);
  • متد‌های Hyperloglog
// https://redis.io/commands/PfAdd
bool PfAdd<T>(string cacheKey, List<T> values);
Task<bool> PfAddAsync<T>(string cacheKey, List<T> values);

// https://redis.io/commands/PfCount
long PfCount(List<string> cacheKeys);
Task<long> PfCountAsync(List<string> cacheKeys);

// https://redis.io/commands/PfMerge
bool PfMerge(string destKey, List<string> sourceKeys);
Task<bool> PfMergeAsync(string destKey, List<string> sourceKeys);
  • متد‌های Geo
// https://redis.io/commands/GeoAdd
long GeoAdd(string cacheKey, List<(double longitude, double latitude, string member)> values);
Task<long> GeoAddAsync(string cacheKey, List<(double longitude, double latitude, string member)> values);

// https://redis.io/commands/GeoDist
double? GeoDist(string cacheKey, string member1, string member2, string unit = "m");
Task<double?> GeoDistAsync(string cacheKey, string member1, string member2, string unit = "m");

// https://redis.io/commands/GeoHash
List<string> GeoHash(string cacheKey, List<string> members);
Task<List<string>> GeoHashAsync(string cacheKey, List<string> members);

// https://redis.io/commands/GeoPos
List<(decimal longitude, decimal latitude)?> GeoPos(string cacheKey, List<string> members);
Task<List<(decimal longitude, decimal latitude)?>> GeoPosAsync(string cacheKey, List<string> members);
برای اطلاعات بیشتر از متد‌های دیگر موجود در ردیس میتوانید از این لینک استفاده کنید. 

3 - پروایدر Hybrid :
این پروایدر، روشی از کشینگ را مابین local caching و distributed caching، ارائه میدهد و میتوانید از یک پروایدر Local مثل InMemory و پروایدر Distributed مثل Redis، همزمان باهم استفاده کنید که در یک کانال باهم و در راستای هم کار میکنند.
اما سوال اینجاست که این قابلیت دقیقا چه کاری انجام میدهد؟
همانطور که قبلا گفته شد، کش In-Memory سرعت بالاتری نسبت به کش Distributed دارد؛ اما دچار معایبی در حالت چند سروری هست که این معایب از جمله حذف شدن دیتای یک سرور، در صورت Down شدن آن، Sync نبودن کش سرور‌ها باهم دیگر و دو نسخه، کش کردن دیتا در هر سرور و موارد دیگری که میتوان نام برد. اما از طرفی کش Distributed مشکلات چند سروری را با قرار دادن یک مرکزیت واحد کش در حافظه شبکه شده سرور‌ها برطرف میکند و اطلاعات سرور‌ها، از یک منبع خوانده میشود و طبعا مشکلات In-Memory را نخواهیم داشت؛ اما به دلیل رد و بدل شدن دیتا در محیط شبکه و عمل Serialize , Deserialize که هنگام عبور دیتا روی آن صورت میگیرد، بخشی از سرعت، کاهش خواهد یافت و درنهایت Performance کمتری را نسبت به In-Memory ارائه میدهد.
حالا برای اینکه بتوانیم سیستم کش خودمان را طوری طراحی کنیم که عیب‌های (Local)In-Memory و Distributed را نداشته باشیم و بتوانیم از هریک به شکلی درست استفاده کنیم که هم اطلاعاتمان Sync باشد و هم از سرعت بالای In-Memory برخوردار شویم، میتوانیم از پروایدر Hybrid استفاده کنیم. 

شیوه کار این پروایدر به این صورت است که وقتی برنامه برای بار اول به کش In-Memory درخواستی را ارسال میکند و کش مورد نظر در آن وجود ندارد، برنامه یک درخواست دیگر را به کش Distributed ارسال میکند و دیتای مورد نظر را به کاربر بازگشت میدهد و علاوه بر آن یک کپی از کش آن دیتا، در کش In-Memory هم ایجاد میکند. با این ساختار از دفعات بعد که کاربر درخواستی را ارسال کند، دیتای درخواستی در In-Memory نیز موجود خواهد بود و سریع‌تر از بار اول پاسخ را ارسال خواهد کرد.
از طرفی نیز وقتی کاربر دیتای جدیدی را ذخیره میکند، ابتدا آن دیتا در In-Memory کش شده و سپس با درخواست خود پروایدر، در کش Distributed هم اعمال میشود تا در نهایت دیتابیس نیز آن را ذخیره کند.
وقتی این اتفاق می‌افتد، پروایدر Hybrid با کمک پکیج Bus.Redis به کش In-Memory سرور‌های دیگر دستور Pull کردن دیتا کش‌های جدید را ارسال میکند و در نهایت همه سرور‌ها نیز به کمک Distributed مرکزی باهم Sync خواهند بود.

برای فعال سازی این پروایدر باید پکیج‌های زیر را در برنامه خود نصب کنید: 
Install-Package EasyCaching.HybridCache
Install-Package EasyCaching.InMemory
Install-Package EasyCaching.Redis
Install-Package EasyCaching.Bus.Redis
در این مجموعه از پکیج‌ها، از یک پروایدر Local(InMemory) و یک پروایدر distributed(Redis) استفاده شده و همانطور که گفته شد، مدیریت هماهنگ سازی این دو، توسط پکیج دیگری بنام EasyCaching.Bus.Redis صورت میگیرد.

تنظیمات فعالسازی این پروایدر هم متشکل از تنظیمات دو پروایدر In-Memory و Redis، بعلاوه معرفی این دو به هم در متد UseHybrid خواهد بود. 
   services.AddEasyCaching(option =>
       // local
       option.UseInMemory("c1");

       // distributed
       option.UseRedis(config =>
                config.DBConfig.Endpoints.Add(new ServerEndPoint("127.0.0.1", 6379));
       }, "c2");

       // combine local and distributed
        option.UseHybrid(config =>
                 // specify the local cache provider name after v0.5.4
                   config.LocalCacheProviderName = "c1"
                // specify the distributed cache provider name after v0.5.4
                   config.DistributedCacheProviderName = "c2"
        });

          // use redis bus
           .WithRedisBus(busConf =>
                   busConf.Endpoints.Add(new ServerEndPoint("127.0.0.1", 6379));
           });
});
برای استفاده از این پروایدر، متفاوت با پروایدر‌های قبلی، باید اینترفیس IHybridCachingProvider را فراخوانی کنیم. متد‌های موجود در این اینترفیس، همان متدهایی است که در اینترفیس IEasyCachingProvider وجود دارند و از نظر نام متد و روش استفاده، تفاوتی میان آن نیست.

 پیشنهاد شخصی در Distributed Cache‌ها 
همانطور که گفته شد Distributed کش‌ها، گزینه مناسب‌تری برای برنامه‌های چند سروری هستند؛ اما در این حالت مواردی مثل Round Trip شبکه و جابجایی اطلاعات در این محیط بعلاوه Serialize , Deserialize هایی که باید انجام شوند دلیلی میشود تا سرعت آن در پاسخ به درخواست‌های برنامه، نسبت به حالت تک سروری(In-Memory) کمتر باشد. Hybrid Provider یکی از روش‌های حل این مشکل بوده که معرفی کردیم. اما برای اینکه تیر خلاص را به پیکره سیستم Distributed Cache خود بزنید و تریک فنی آخر را نیز روی آن اجرا کنید، پیشنهاد میکنم از پکیج EasyCaching.Extensions.EasyCompressor که بر پایه پکیج EasyCaching نوشته شده استفاده کنید. این پکیج، اطلاعات را قبل از کش شدن، فشرده سازی میکند و حجم اطلاعات را به طور محسوسی کاهش میدهد که میزان فضای اشغالی Ram را کم کرده و همچنین عمل جابجایی اطلاعات را نیز تسریع می‌بخشد. میتوانید از این پکیج هم در Redis و هم در Hybrid استفاده کنید. چگونگی استفاده از آن نیز در لینک Github ذکر شده موجود است.

معرفی پروژه
تا اینجا با مفاهیمی که برای شروع استفاده حرفه‌ای از کش در پروژه‌تان نیاز بود، آشنا شدید. در پروژه‌های واقعی، میتوانیم از این سیستم به روش‌های مختلفی در سطوح مختلفی از برنامه استفاده کنیم؛ برای مثال کد‌های مربوط به عملیات کش را میتوان بصورت ساده‌ای در هر کنترلر تزریق و در اکشن‌ها استفاده کرد؛ یا از لایه کنترلر، آن را به لایه سرویس منتقل کرد. در روشی دیگر میتوانیم یک Attribute را برای این عمل در نظر بگیریم و یا اینکه آن را بصورت یک Middleware اختصاصی در برنامه پیاده کنیم. 
در این پروژه علاوه بر اینکه سعی کرده‌ام استفاده از Provider‌های معرفی شده را در محیط واقعی‌تر پیاده سازی کنم، در هر پروژه از این Solution، کش را به شیوه‌ای متفاوت در لایه‌های مختلفی از برنامه قرار داده‌ام تا شما همراهان بتوانید طبق نیازتان از روشی مناسب و بهینه در پروژه‌های واقعی خود از آن استفاده کنید.
مطالب
صفحه بندی اطلاعات در ASP.NET MVC به روش HashChange
یکی از مواردی که درپروژه‌‌ها زیاد مورد استفاده قرار میگیرد، نمایش داده‌های ذخیره شده‌ی در بانک اطلاعاتی، به صورت صفحه بندی شده به کاربر می‌باشد. قبلا در زمینه بحث Paging، مطلبی تهیه شده بود و در این مقاله قصد داریم کتابخانه‌ای را مورد بررسی قرار دهیم که علاوه بر ارسال داده به صورت Ajax ایی، بتواند همچنین پارامترهای مورد نظر را به صورت Query String نیز در آدرس بار نمایش دهد.
اگر به جستجوی گوگل دقت کرده باشید، به صورت Ajax ایی پیاده سازی شده‌است، با این تفاوت که بعد از هر تغییر درجستجوی مورد نظر، Url صفحه نیز تغییر میکند (برای مثال بعد از جستجوی عبارت dotNetTips  آدرس بار صفحه به شکل https://www.google.com/#q=dotNetTips&* تغییر می‌کند). برای پیاده سازی این ویژگی باید از تکنیکی به نام HashChange استفاده کرد. در نتیجه با این روش مشکل ارسال صفحه‌ای خاص در یک گرید برای دیگران، به صورت Ajax ایی و بدون مشکل انجام می‌شود. از این رو با توجه به داشتن Url‌های منحصر به فرد برای هر صفحه، تا حدی مشکل سئو سایت را نیز برطرف می‌کنیم.

برای استفاده از این ویژگی در ادامه قصد داریم پیاده سازی کتابخانه‌ی MvcAjaxPager را مورد بررسی قرار دهیم. ابتدا قبل از هر کاری، با استفاده از دستور زیر اقدام به نصب کتابخانه آن می‌نماییم:
 Install-Package MvcAjaxPager

در ادامه نحوه پیاده سازی آن را به همراه مثالی، مورد بررسی قرار می‌دهیم:

ابتدا یک مدل فرضی را همانند زیر تهیه می‌کنیم :
public class Topic
{
   public int Id;
   public string Title;
   public string Text;
}
و کلاسی را همانند زیر برای دریافت یک لیست از مطالب می‌نویسیم:
public class TopicService
{
    public static IEnumerable<Topic> Topics = new List<Topic>() {
       new Topic{Id=1,Title="Title 1",Text= "Text 1"},
       new Topic{Id=2,Title="Title 2",Text="Text 2"},
       new Topic{Id=3,Title="Title 3",Text="Text 3"},
       new Topic{Id=4,Title="Title 4",Text="Text 4"},
       new Topic{Id=5,Title="Title 5",Text="Text 5"},
       new Topic{Id=6,Title="Title 6",Text="Text 6"},
       new Topic{Id=7,Title="Title 7",Text="Text 7"},
       new Topic{Id=8,Title="Title 8",Text="Text 8"},
       new Topic{Id=9,Title="Title 9",Text="Text 9"},
       new Topic{Id=10,Title="Title 10",Text="Text 10"},
       new Topic{Id=11,Title="Title 11",Text="Text 11"},
       new Topic{Id=12,Title="Title 12",Text="Text 12"},
       new Topic{Id=13,Title="Title 13",Text="Text 13"},
       new Topic{Id=14,Title="Title 14",Text="Text 14"},
       new Topic{Id=15,Title="Title 15",Text="Text 15"},
       new Topic{Id=16,Title="Title 16",Text="Text 16"},
       new Topic{Id=17,Title="Title 17",Text="Text 17"},
       new Topic{Id=18,Title="Title 18",Text="Text 18"},
       new Topic{Id=19,Title="Title 19",Text="Text 19"},
       new Topic{Id=20,Title="Title 20",Text="Text 20"},
       new Topic{Id=21,Title="Title 21",Text="Text 21"},
       new Topic{Id=22,Title="Title 22",Text="Text 22"},
      };

    public static IEnumerable<Topic> GetAll()
    {
       return Topics.OrderBy(row => row.Id);
    }
}
همچنین کلاس زیر را اضافه میکنیم:
public class ListViewModel
{
   public IEnumerable<Topic> Topics { get; set; }
   public int PageIndex { get; set; }
   public int TotalItemCount { get; set; }
}
ابتدا یک کنترلر را ایجاد می‌کنیم به همراه اکشن متدی که قصد داریم لیستی از اطلاعات را به کاربر نمایش دهیم:
public ActionResult Index(int page = 1)
{
       var topics = TopicService.GetAll ();
       int totalItemCount = topics.Count();
       var model = new ListViewModel()
       {
              PageIndex = page,
              Topics = topics.OrderBy(p => p.Id).Skip((page - 1) * 10).Take(10).ToList(),
              TotalItemCount = totalItemCount
       };

       if (!Request.IsAjaxRequest())
       {
              return View(model);
       }

       return PartialView("_TopicList", model);
}
در اینجا بعد از واکشی اطلاعات، تعداد 10 رکورد را در هر صفحه نمایش می‌دهیم. 

و در Partial view مربوطه نیز داریم :
@using MvcAjaxPager
@model ListViewModel

@Html.AjaxPager(Model.TotalItemCount, 10, Model.PageIndex, "Index", "Home", null, new PagerOptions
   {
       ShowDisabledPagerItems = true,
       AlwaysShowFirstLastPageNumber = true,
       HorizontalAlign = "center",
       ShowFirstLast = false,
       CssClass = "NavigationBox",
       AjaxUpdateTargetId = "dvTopics",
       AjaxOnBegin = "AjaxStart",
       AjaxOnComplete = "AjaxStop"
   }, null, null)

<table>
    <tr>
        <th>
            @Html.DisplayName("ID")
        </th>
        <th>
            @Html.DisplayName("Title")
        </th>
        <th>
            @Html.DisplayName("Text")
        </th>
    </tr>

    @foreach (var topic in Model.Topics)
    {
        <tr>
            <td>
                @topic.Id
        </td>
        <td>
            @topic.Title
        </td>
        <td>
            @topic.Text
        </td>
    </tr>
    }
</table>

@Html.AjaxPager(Model.TotalItemCount, 10, Model.PageIndex, "Index", "Home", null, new PagerOptions
   {
       ShowDisabledPagerItems = true,
       AlwaysShowFirstLastPageNumber = true,
       HorizontalAlign = "center",
       ShowFirstLast = true,
       FirstPageText = "اولین",
       LastPageText = "آخرین",
       MorePageText = "...",
       PrevPageText = "قبلی",
       NextPageText = "بعدی",
       CssClass = "NavigationBox",
       AjaxUpdateTargetId = "dvTopics",
       AjaxOnBegin = "AjaxStart",
       AjaxOnComplete = "AjaxStop"
   }, null, null)

 حال برای استفاده از pager مورد نظر فقط کافیست متد AjaxPager آن را فراخوانی کنیم. این متد شامل 11  OverLoad مختلف هست.
در این قسمت TotalItemCount جمع کل رکورد‌ها، PageSize تعداد رکورد‌های هر صفحه و PageIndex آدرس صفحه جاری می‌باشد.

مهمترین بخش این pager  که قابلیت‌های زیادی را به کاربر می‌دهد، قسمت PagerOptions آن است و تعدادی از پارامتر‌های آن شامل AjaxOnBeginAjaxOnCompelte، AjaxOnSuccess ،  AjaxOnFailure میتوان تعیین کرد تا بعد از شروع، وقوع خطا، موفقیت و یا خاتمه عملیات جاوا اسکریپتی، اجرا شود. 

AlwaysShowFirstLastPageNumber جهت نمایش صفحه اول و آخر
FirstPageText جهت تعیین متن اولین صفحه
LastPageText جهت تعیین متن آخرین صفحه
CssClass ، Id  جهت تعیین Id خاص

و در انتها، در view مربوطه داریم:
@using MvcAjaxPager
@model ListViewModel
@{
    Layout = null;
}

<!DOCTYPE html>

<html>
<head>
    <meta name="viewport" content="width=device-width" />
    <title>Index</title>
</head>
<body>
    <div id="dvTopics">
        @{
            @Html.Partial("_TopicList", Model);
        }
    </div>

    <script type="text/javascript" src="@Url.Content("~/Scripts/jquery-1.7.2.min.js")"></script>
    <script type="text/javascript" src="@Url.Content("~/Scripts/path.min.js")"></script>
    <script type="text/javascript" src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.pager-1.0.1.min.js")"></script>
    <script type="text/javascript">
        $('.NavigationBox').pager();

        //pagination before start
        function AjaxStart() {
            console.log('Start AJAX call. Loading message can be shown');
        }
        // pagination - after request
        function AjaxStop() {
            console.log('Stop AJAX call. Loading message can be hidden');
        };
    </script>
</body>
</html>
در انتهای صفحه مورد نظر می‌بایست دو فایل جاوااسکریپتی jquerypager و Path را که هنگام نصب Pager، به برنامه اضافه شده اند، فراخوانی کنیم و با استفاده از CssClass  یا Id که قبلا در بخش PagerOption تعیین کردیم، آن را انتخاب و متدpager را فراخوانی کنیم.
مطالب
استفاده‌ی گسترده از DateTimeOffset در NET Core.
اگر به سورس‌های ASP.NET Identity نگارش‌های 2 و 3 دقت کنیم، این تفاوت به وضوح قابل مشاهده‌است:
در نگارش 2
public virtual DateTime? LockoutEndDateUtc { get; set; }
در نگارش 3
public virtual DateTimeOffset? LockoutEnd { get; set; }
و در کل، در طراحی تمام قسمت‌ها و اجزای NET Core. بجای استفاده‌ی از DateTime متداول، شاهد استفاده‌ی گسترده‌ای از DateTimeOffset هستیم که از زمان ارائه‌ی NET 3.5. معرفی شده‌است. چرا؟


مشکل ساختار DateTime چیست؟

تمام کسانیکه مدتی با NET Framework. کار کرده‌اند، قطعا از ساختار DateTime برای ذخیره سازی اطلاعاتی زمانی محلی استفاده کرد‌ه‌اند. اما مشکل DateTime چیست؟
فرض کنید در حال استفاده‌ی از یک وب سرویس قرار گرفته‌ی در یک منطقه‌ی زمانی غربی هستید و این وب سرویس تاریخ تولد افراد را با یک چنین فرمتی ارائه می‌دهد:
 2012-03-01 00:00:00-05:00
در این حالت برای استفاده‌ی متداول از این زمان می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
 var dateString = "2012-03-01 00:00:00-05:00";
var birthDay = DateTime.Parse(dateString);
هرچند این عملیات ساده به نظر می‌رسد، اما با توجه به قرارگیری سرور برنامه در یک منطقه‌ی زمانی دیگر، زمان پردازش شده به صورت ذیل خواهد بود:
 2012-02-29 11:00:00 PM
اتفاقی که رخ داده‌است، تبدیل DateTime رسیده به زمان محلی سرور است و در این حالت تاریخ تولد شخص از یکم ماه، به 29 ام ماه قبل تغییر کرده‌است. علت آن هم وجود 05:00 یا offset (فاصله‌ی با UTC) در تاریخ ارائه شده‌است.
چگونه می‌توان offset را در تاریخ ذکر کرد، اما از تبدیل آن به زمان محلی جلوگیری کرد؟ این مورد جایی‌است که ساختار DateTimeOffset بکار خواهد آمد.


DateTimeOffset و ذخیره‌ی DateTime به همراه Offset

ساختار کلی DateTimeOffset بسیار واضح بوده و تشکیل شده‌است از Date + Time + Offset. اهمیت آن نیز به ذخیره سازی اطلاعات منطقه‌ی زمانی، در قسمت Offset ساختار ارائه شده بر می‌گردد. ساختار DateTimeOffset در بسیاری از موارد با DateTime متداول یکسان است و تفاوت‌های آن شامل خواص اضافی ذیل هستند:
- DateTime: قسمت DateTime مقدار را بدون توجه به offset باز می‌گرداند (به زمان محلی تبدیل نخواهد شد).
- LocalDateTime: قسمت DateTime را با توجه به منطقه زمانی سروری که برنامه بر روی آن اجرا می‌شود، بر می‌گرداند.
- Offset: فاصله‌ی زمانی با UTC را بیان می‌کند. یک TimeSpan است که فاصله‌ی با UTC را بیان می‌کند.
- UtcDateTime: قسمت DateTime را با توجه به UTC time ارائه می‌کند.

در این ساختار خواص Now و UtcNow نیز یک DateTimeOffset را باز می‌گردانند.


چه زمانی از DateTime و چه زمانی از DateTimeOffset استفاده کنیم؟

اگر هدف شما ذخیره سازی اطلاعات زمانی محلی (جایی که سرور برنامه قرار دارد) است، از DateTime استفاده کنید. اما اگر می‌خواهید مقادیر زمانی را در مناطق زمانی دیگری نیز مورد استفاده قرار دهید و علاقمندید که قسمت TimeZone این اطلاعات نیز حفظ شود، از DateTimeOffset استفاده نمائید.

در این حالت روش پردازش صحیح مثال ابتدای بحث به صورت ذیل خواهد بود:
 string birthDay = "2012-03-01 00:00:00-05:00";
var dtOffset = DateTimeOffset.Parse(birthDay);
و در اینجا اگر علاقمند به مقایسه‌ی این مقدار با یک زمان محلی هستیم، می‌توان از خاصیت Date آن استفاده کرد:
 var theDay = dtOffset.Date;
مطابق توصیه‌ی تیم BCL، استفاده از DateTimeOffset روش ترجیح داده شده‌ی برای ذخیره سازی اطلاعات اکثر سناریوهای زمانی است.


SQL Server و پشتیبانی از DateTimeOffset

ساختار داده‌ای datetime در SQL Server نیز اطلاعات منطقه‌ی زمانی را ذخیره نمی‌کند و درصورت بازیابی آن در برنامه، این زمان، به زمان محلی تبدیل خواهد شد. برای رفع این مشکل، از زمان ارائه‌ی SQL Server 2008، ساختار DateTimeOffset نیز به نوع‌های داده‌آی SQL Server اضافه شده‌است:


این ساختار، اطلاعات +00:00 timezone را نیز ذخیره می‌کند.


مشکلات نوع datetime در بانک‌های اطلاعاتی برای ذخیره سازی اطلاعات UTC در آن‌ها

یکی از روش‌های توصیه شده‌ی جهت ذخیره سازی اطلاعات زمانی در بانک‌های اطلاعاتی، استفاد‌ه‌ی از DateTime.UtcNow است. اما زمانیکه از DateTime.UtcNow برای ذخیره سازی اطلاعاتی زمانی استفاده می‌کنیم، به معنای دریافت زمان محلی بر اساس و نسبت به UTC است. در این حالت هنگامیکه آن‌را از یک فیلد datetime بانک اطلاعاتی بازیابی می‌کنیم، از نوع Unspecified خواهد بود (DateTimeKind.Unspecified) و به صورت خودکار به DateTimeKind.Local ترجمه می‌شود. یعنی مقدار آن مجددا به زمان محلی شیفت پیدا خواهد کرد چون نوع datetime بانک اطلاعاتی درکی از DateTimeKind و منطقه‌ی زمانی ندارد.
به همین جهت روش بازیابی صحیح این زمان UTC، نیاز به قید صریح DateTimeKind.Utc را خواهد داشت:
public static class SqlDataReaderExtensions
{
   public static DateTime GetDateTimeUtc(this SqlDataReader reader, string name)
   {
      int fieldOrdinal = reader.GetOrdinal(name);
      DateTime unspecified = reader.GetDateTime(fieldOrdinal);
      return DateTime.SpecifyKind(unspecified, DateTimeKind.Utc);
   }
}
اما اگر نوع فیلد را DateTimeOffset قرار دهیم و از DateTimeOffset.UTCNow برای ذخیره سازی اطلاعات زمانی استفاده کنیم، SqlDataReader بدون نیاز به تبدیلات فوق، قادر است اطلاعات آن‌را به نحو صحیحی دریافت و پردازش کند.


خلاصه‌ی بحث

اگر برنامه‌ی وب شما امروز در یک سرور در اروپا هاست می‌شود و سال بعد در یک سرور کانادایی، استفاده‌ی DateTime.UtcNow کمک زیادی به برنامه نکرده و خروجی SQL Server در این حالت DateTimeKind.Unspecified است و این زمان مجددا بر اساس محل سرور جدید و تنظیمات منطقه‌ی زمانی آن، به حالت DateTimeKind.Local شیفت داده می‌شود که الزاما خروجی صحیحی را به همراه نخواهد داشت و یا اگر قرار است از وب سرویس شما در مناطق زمانی مختلفی استفاده کنند نیز DateTime.UtcNow انتخاب مناسبی نیست. جهت درج فاصله‌ی صحیح با UTC و ذخیره سازی آن در بانک اطلاعاتی، روش توصیه شده، استفاده از نوع DateTimeOffset است و در این حالت دیگر SQL Server اطلاعات را با فرمت زمانی Unspecified بازگشت نمی‌دهد و در سمت کلاینت نیازی به تبدیلات خاصی نخواهد بود.
مطالب
آشنایی با آزمایش واحد (unit testing) در دات نت، قسمت 2

دلایل شانه خالی کردن از آزمایش واحد!

1- نوشتن آزمایشات زمان زیادی را به خود اختصاص خواهند داد.

مهمترین دلیلی که برنامه‌نویس‌ها به سبب آن از نوشتن آزمایشات واحد امتناع می‌کنند، همین موضوع است. اکثر افراد به آزمایش به‌عنوان مرحله آخر توسعه فکر می‌کنند. اگر این چنین است، بله! نوشتن آزمایش‌های واحد واقعا سخت و زمانگیر خواهند بود. به همین جهت برای جلوگیری از این مساله روش pay-as-you-go مطرح شده است (ماخذ: کتاب Pragmatic Unit Testing در سی شارپ). یعنی با اضافه شدن هر واحد کوچکی به سیستم، آزمایش واحد آن‌را نیز تهیه کنید. به این صورت در طول توسعه سیستم با باگ‌های کمتری نیز برخورد خواهید داشت چون اجزای آن‌را در این حین به تفصیل مورد بررسی قرار داده‌اید. اثر این روش را در شکل زیر می‌توانید ملاحظه نمائید (تصویری از همان کتاب ذکر شده)




نوشتن آزمایشات واحد زمانبر هستند اما توسعه پیوسته آن‌ها با به تاخیر انداختن آزمایشات به انتهای پروژه، همانند تصویر فوق تاثیر بسیار قابل توجهی در بهره وری شما خواهند داشت.

بنابراین اگر عنوان می‌کنید که وقت ندارید آزمایش واحد بنویسید، به چند سؤال زیر پاسخ دهید:
الف) چه مقدار زمان را صرف دیباگ کردن کدهای خود یا دیگران می‌کنید؟
ب) چه میزان زمان را صرف بازنویسی کدی کرده‌اید که تصور می‌رفت درست کار می‌کند اما اکنون بسیار مشکل زا ظاهر شده است؟
ج) چه مقدار زمان را صرف این کرده‌اید که منشاء باگ گزارش شده در برنامه را کشف کنید؟

برای افرادی که آزمایشات واحد را در حین پروسه توسعه در نظر نمی‌گیرند، این مقادیر بالا است و با ازدیاد تعداد خطوط سورس کدها، این ارقام سیر صعودی خواهند داشت.



تصویری از کتاب xUnit Test Patterns ، که بیانگر کاهش زمان و هزینه کد نویسی در طول زمان با رعایت اصول آزمایشات واحد است

2- اجرای آزمایشات واحد زمان زیادی را تلف می‌کند.

نباید اینطور باشد. عموما اجرای هزاران آزمایش واحد، باید در کسری از ثانیه صورت گیرد. (برای اطلاعات بیشتر به قسمت حد و مرز یک آزمایش واحد در قسمت قبل مراجعه نمائید)

3- امکان تهیه آزمایشات واحد برای کدهای قدیمی ( legacy code ) من وجود ندارد

برای بسیاری از برنامه نویس‌ها، تهیه آزمایش واحد برای کدهای قدیمی بسیار مشکل است زیرا شکستن آن‌ها به واحدهای کوچکتر قابل آزمایش بسیار خطرناک و پرهزینه است و ممکن است سبب از کار افتادن سیستم آن‌ها گردد. اینجا مشکل از آزمایش واحد نیست. مشکل از ضعف برنامه نویسی آن سیستم است. روش refactoring ، طراحی مجدد و نوشتن آزمایشات واحد، به تدریج سبب طراحی بهتر برنامه از دیدگاه‌های شیءگرایی شده و نگهداری سیستم را در طولانی مدت ساده‌تر می‌سازد. آزمایشات واحد این نوع سیستم‌ها را از حالت فلج بودن خارج می‌سازد.

4- کار من نیست که کدهای نوشته شده را آزمایش کنم!

باید درنظر داشته باشید که این هم کار شما نیست که انبوهی از کدهای مشکل دار را به واحد بررسی کننده آن تحویل دهید! همچنین اگر تیم آزمایشات و کنترل کیفیت به این نتیجه برسد که عموما از کدهای شما کمتر می‌توان باگ گرفت، این امر سبب معروفیت و تضمین شغلی شما خواهد شد.
همچنین این کار شما است که تضمین کنید واحد تهیه شده مقصود مورد نظر را ارائه می‌دهد و این‌کار را با ارائه یک یا چندین آزمایش واحد می‌توان اثبات کرد.

5- تنها قسمتی از سیستم به من واگذار شده است و من دقیقا نمی‌دانم که رفتار کلی آن چیست. بنابراین آن را نمی‌توانم آزمایش کنم!

اگر واقعا نمی‌دانید که این کد قرار است چه کاری را انجام دهید به طور قطع الان زمان مناسبی برای کد نویسی آن نیست!

6- کد من کامپایل می‌شود!

باید دقت داشت که کامپایلر فقط syntax کدهای شما را بررسی کرده و خطاهای آن‌را گوشزد می‌کند و نه نحوه‌ی عملکرد آن‌را.

7- من برای نوشتن آزمایشات حقوق نمی‌گیرم!

باید اذعان داشت که به شما جهت صرف تمام وقت یک روز خود برای دیباگ کردن یک خطا هم حقوق نمی‌دهند! شما برای تهیه یک کد قابل قبول و قابل اجرا حقوق می‌گیرید و آزمایش واحد نیز ابزاری است جهت نیل به این مقصود (همانند یک IDE و یا یک کامپایلر).

8- احساس گناه خواهم کرد اگر تیم فنی کنترل کیفیت و آزمایشات را از کار بی کار کنم!!

نگران نباشید، این اتفاق نخواهد افتاد! بحث ما در اینجا آزمایش کوچکترین اجزا و واحدهای یک سیستم است. موارد دیگری مانند functional testing, acceptance testing, performance & environmental testing, validation & verification, formal analysis توسط تیم‌های کنترل کیفیت و آزمایشات هنوز باید بررسی شوند.

9- شرکت من اجازه اجرای آزمایشات واحد را بر روی سیستم‌های در حال اجرا نمی‌دهد.

قرار هم نیست بدهد! چون دیگر نام آن آزمایش واحد نخواهد بود. این آزمایشات باید بر روی سیستم شما و توسط ابزار و امکانات شما صورت گیرد.


پ.ن.
در هشتمین دلیل ذکر شده، از acceptance testing نامبرده شده. تفاوت آن با unit testing به صورت زیر است:

آزمایش واحد:
توسط برنامه نویس‌ها تعریف می‌شود
سبب اطمینان خاطر برنامه نویس‌ها خواهد شد
واحدهای کوچک سیستم را مورد بررسی قرار می‌دهد
یک آزمایش سطح پائین ( low level ) به شمار می‌رود
بسیار سریع اجرا می‌شود
به صورت خودکار (100 درصد خودکار است) و با برنامه نویسی قابل کنترل است

اما در مقابل آزمایش پذیرش به صورت زیر است:
توسط مصرف کنندگان تعریف می‌شود
سبب اطمینان خاطر مصرف کنندگان می‌شود.
کل برنامه مورد آزمایش قرار می‌گیرد
یک آزمایش سطح بالا ( high level ) به شمار می‌رود
ممکن است طولانی باشد
عموما به صورت دستی یا توسط یک سری اسکریپت اجرا می‌شود
مثال : گزارش ماهیانه باید جمع صحیحی از تمام صفحات را در آخرین برگه گزارش به همراه داشته باشد


ادامه دارد...

مطالب
طراحی و پیاده سازی ServiceLayer به همراه خودکارسازی Business Validationها

در این مطلب قصد داریم علاوه بر طراحی زیرساختی برای راه اندازی هرچه سریعتر ServiceLayer، طراحی ای برای مکانیزم Validation به عنوان یک Cross Cutting Concern، نیز ارائه داده و آن را پیاده سازی کنیم.

پیش نیازها:

 ServiceLayer در معماری لایه‌ای، در برگیرنده ApplicationService هایی می‌باشد که به عنوان مدخل ورودی (Entry Point) برنامه، در معرض دید لایه Presentation قرار گرفته و داده را به فرمت مورد نیاز Presentation در اختیارش قرار خواهند داد.
 این سرویس‌ها DTO‌ها را به عنوان پارامتر دریافت کرده و DTO هایی را به عنوان خروجی برگشت خواهند داد. مباحثی مانند Logging، Caching، Business Validation Authorization و مدیریت تراکنش‌ها را می‌توان در این لایه در نظر گرفت.

در ادامه اگر واژه «سرویس» به کار گرفته می‌شود منظور ما ApplicationServiceها می‌باشند.

کار را با ارائه یکسری واسط و کلاس پایه برای عملیات CRUD در سرویس‌ها به صورت زیر پیش می‌بریم.

قرار است به صورت قراردادی، تمام سرویس‌های ما واسط زیر را پیاده سازی کرده باشند. این مورد در مباحث تعریف Policy‌های مربوط به StructureMap مفید خواهد بود.

namespace MvcFramework.Framework.Application.Services
{
    public interface IApplicationService : ITransientDependency
    {
    }
}

دو واسط دیگر برای اعمال طول عمر اشیاء به صورت قراردادی در StructureMap به شکل زیر در نظر گرفته شده‌اند.

namespace MvcFramework.Framework.Dependency
{
    public interface ISingletonDependency
    {
    }
}
namespace MvcFramework.Framework.Dependency
{
    public interface ITransientDependency
    {
    }
}

و با پیاده سازی یک LifeCyclePolicy از دو واسط بالا به شکل زیر استفاده خواهیم کرد.

namespace MvcFramework.Framework.Dependency
{
    public class LifeCyclePolicy : IInstancePolicy
    {
        public void Apply(Type pluginType, Instance instance)
        {
            if (typeof(ISingletonDependency).IsAssignableFrom(instance.ReturnedType))
                instance.SetLifecycleTo<SingletonLifecycle>();
            else if (typeof(ITransientDependency).IsAssignableFrom(instance.ReturnedType))
                instance.SetLifecycleTo<TransientLifecycle>();
        }
    }
}

به این صورت تنظیم طول عمر اشیاء ساخته شده توسط StructureMap این بار به صورت قرادادی بوده و لازم به ذکر تک تک این موارد در تنظیمات اولیه مربوط به Container آن نیست.

کلاس پایه‌ای را که پیاده ساز واسط IApplicationService می‌باشد، برای مقابله با عدم نگارش پذیری واسط‌ها، به شکل زیر در نظر میگیریم. 

namespace MvcFramework.Framework.Application.Services
{
    public abstract class ApplicationService : IApplicationService
    {
    }
}

بسته به نیاز پروژه خودتان می‌توانید اعضای مشترک بین سرویس‌ها را در دل این کلاس قرار دهید.

در ادامه واسط ICrudApplicationSevie را به شکل زیر طراحی خواهیم کرد.

namespace MvcFramework.Framework.Application.Services
{
    public interface ICrudApplicationService<TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel> :
        ICrudApplicationService<TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, PagedListRequest,
            PagedListResponse<TModel, PagedListRequest>, DynamicListRequest>
        where TEditModel : class, IEditModel
        where TModel : class, IModel
        where TDeleteModel : class, IDeleteModel
    {
    }

    public interface ICrudApplicationService<TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, in TDynamicListRequest> :
        ICrudApplicationService<TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, PagedListRequest,
            PagedListResponse<TModel, PagedListRequest>, TDynamicListRequest>
        where TEditModel : class, IEditModel
        where TModel : class, IModel
        where TDeleteModel : class, IDeleteModel
        where TDynamicListRequest : DynamicListRequest
    {
    }

    public interface ICrudApplicationService<TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, in TPagedListRequest,
        TPagedListResponse> :
        ICrudApplicationService<TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, TPagedListRequest, TPagedListResponse,
            DynamicListRequest>
        where TEditModel : class, IEditModel
        where TModel : class, IModel
        where TDeleteModel : class, IDeleteModel
        where TPagedListRequest : PagedListRequest, new()
        where TPagedListResponse : PagedListResponse<TModel, TPagedListRequest>
    {
    }

    public interface ICrudApplicationService<TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, in TPagedListRequest,
        TPagedListResponse,
        in TDynamicListRequest> : IApplicationService
        where TEditModel : class, IEditModel
        where TModel : class, IModel
        where TDeleteModel : class, IDeleteModel
        where TPagedListRequest : PagedListRequest, new()
        where TPagedListResponse : PagedListResponse<TModel, TPagedListRequest>
        where TDynamicListRequest : DynamicListRequest
    {
        void Create(TCreateModel model);
        void Create(IList<TCreateModel> models);
        Task CreateAsync(TCreateModel model);
        Task CreateAsync(IList<TCreateModel> models);

        IList<TModel> GetList();
        DynamicListResponse GetDynamicList(TDynamicListRequest request);
        TPagedListResponse GetPagedList(TPagedListRequest request);
        IList<LookupItem> GetLookup();
        TModel GetById(long id);
        TEditModel GetForEdit(long id);
        bool Exists(long id);
        Task<IList<TModel>> GetListAsync();
        Task<DynamicListResponse> GetDynamicListAsync(TDynamicListRequest request);
        Task<TPagedListResponse> GetPagedListAsync(TPagedListRequest request);
        Task<IList<LookupItem>> GetLookupAsync();
        Task<TModel> GetByIdAsync(long id);
        Task<TEditModel> GetForEditAsync(long id);
        Task<bool> ExistsAsync(long id);

        void Edit(TEditModel model);
        void Edit(IList<TEditModel> models);
        Task EditAsync(TEditModel model);
        Task EditAsync(IList<TEditModel> models);
        
        void Delete(TDeleteModel model);
        void Delete(IList<TDeleteModel> models);
        Task DeleteAsync(TDeleteModel model);
        Task DeleteAsync(IList<TDeleteModel> models);
    }
}

سرویسی که نیاز دارد از عملیات CRUD نیز پشتیبانی داشته باشد، بهتر است واسط آن از یک چنین واسطی که در بالا معرفی شد، ارث بری کند. 

مدل‌ها و واسط‌های پیش فرضی را که در واسط بالا از آنها استفاده شده است، در زیر مشاهده می‌کنید:

 واسط IModel

namespace MvcFramework.Framework.Application.Models
{
    public interface IModel
    {
        long Id { get; set; }
    }
}

واسط IEditModel

namespace MvcFramework.Framework.Application.Models
{
    public interface IEditModel : IModel
    {
        byte[] RowVersion { get; set; }
    }
}

واسط IDeleteModel

namespace MvcFramework.Framework.Application.Models
{
    public interface IDeleteModel : IModel
    {
        byte[] RowVersion { get; set; }
    }
}

کلاس LookupItem

namespace MvcFramework.Framework.Application.Models
{
    public class LookupItem
    {
        public string Value { get; set; }
        public string Text { get; set; }
        public bool Selected { get; set; }
    }
}

کلاس PagedListRequest

namespace MvcFramework.Framework.Application.Models
{
    public class PagedListRequest : IShouldNormalize
    {
        public long TotalCount { get; set; }
        public int PageNumber { get; set; }
        public int PageSize { get; set; }

        /// <summary>
        ///     Sorting information.
        ///     Should include sorting field and optionally a direction (ASC or DESC)
        ///     Can contain more than one field separated by comma (,).
        /// </summary>
        /// <example>
        ///     Examples:
        ///     "Name"
        ///     "Name DESC"
        ///     "Name ASC, Age DESC"
        /// </example>
        public string SortBy { get; set; }

        public void Normalize()
        {
            if (PageNumber < 1)
                PageNumber = 1;

            if (PageSize < 0)
                PageSize = 10;

            if (SortBy.IsEmpty())
                SortBy = "Id DESC";
        }
    }
}

در این طراحی دو شکل از GetPagedList در نظر گرفته شده است؛ یکی با ورودی و خروجی داینامیک مثلا جهت استفاده برای نمایش اطلاعات در کندو گرید که در ادامه با آن بیشتر آشنا خواهید شد و دیگری هم برای زمانیکه نیاز دارید اطلاعات صفحه بندی شده‌ای را در اختیار داشته باشید. کلاس بالا برای پیاده سازی شکل دومی که صحبت شد، استفاده میشود. پیاده سازی واسط IShouldNormalize باعث خواهد شد که قبل از اجرای خود متد، این نوع پارامترها با استفاده از یک Interceptor شناسایی شده و متد Normalize آنها اجرا شود.


کلاس PagedListResponse

namespace MvcFramework.Framework.Application.Models
{
    public class PagedListResponse<TModel, TPagedListRequest>
        where TPagedListRequest : PagedListRequest, new()
        where TModel : IModel
    {
        public PagedListResponse()
        {
            Result = new List<TModel>();
            Request = new TPagedListRequest();
        }
        public IList<TModel> Result { get; set; }
        public TPagedListRequest Request { get; set; }
    }
}

کلاس بالا به عنوان نوع خروجی متد GetPagedList مورد استفاده قرار میگرد. وجود خصوصیتی از نوع PagedListRequest هم برای مواردی مانند صفحه بندی نیز می‌تواند مفید باشد.


کلاس‌های DynamicListRequest و DynamicListResponse برگرفته از کتابخانه Kendo.DynamicLinq می باشند.


کلاس Entity

namespace MvcFramework.Framework.Domain.Entities
{
    public abstract class Entity
    {
        #region Properties

        public long Id { get; set; }
        public byte[] RowVersion { get; set; }
        public EntityChangeState State { get; set; }

        #endregion

        #region Public Methods

        [SuppressMessage("ReSharper", "BaseObjectGetHashCodeCallInGetHashCode")]
        [SuppressMessage("ReSharper", "NonReadonlyMemberInGetHashCode")]
        public override int GetHashCode()
        {
            if (IsTransient())
                return base.GetHashCode();

            unchecked
            {
                var hash = this.GetRealType().GetHashCode();
                return (hash * 31) ^ Id.GetHashCode();
            }
        }

        public virtual bool IsTransient()
        {
            return Id == 0;
        }

        public override bool Equals(object obj)
        {
            var other = obj as Entity;
            if (ReferenceEquals(other, null)) return false;

            if (ReferenceEquals(this, other)) return true;

            var typeOfThis = this.GetRealType();
            var typeOfOther = other.GetRealType();

            if (typeOfThis != typeOfOther) return false;

            if (IsTransient() || other.IsTransient()) return false;

            return Id.Equals(other.Id);
        }

        public override string ToString()
        {
            return $"[{this.GetRealType().Name} : {Id}]";
        }

        #endregion

        #region Operators

        public static bool operator ==(Entity left, Entity right)
        {
            return Equals(left, right);
        }

        public static bool operator !=(Entity left, Entity right)
        {
            return !(left == right);
        }

        #endregion
    }
}

در این کلاس یکسری خصوصیات پایه ای مانند Id و متدهای مشترک بین Entityها قرار گرفته شده است. این کلاس پایه تمام Entity‌های سیستم می‌باشد.

پیاده سازی پیش فرض از واسط ICrudApplicationService به شکل زیر می‌باشد.

namespace MvcFramework.Framework.Application.Services
{
    public abstract class CrudApplicationService<TEntity, TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel> :
        CrudApplicationService<TEntity, TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, PagedListRequest,
            PagedListResponse<TModel, PagedListRequest>, DynamicListRequest>
        where TEntity : Entity
        where TCreateModel : class
        where TEditModel : class, IEditModel
        where TModel : class, IModel
        where TDeleteModel : class, IDeleteModel
    {
        protected CrudApplicationService(IUnitOfWork unitOfWork, IMapper mapper) : base(unitOfWork, mapper)
        {
        }
    }

    public abstract class CrudApplicationService<TEntity, TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel,
        TDynamicListRequest> :
        CrudApplicationService<TEntity, TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, PagedListRequest,
            PagedListResponse<TModel, PagedListRequest>, TDynamicListRequest>
        where TEntity : Entity
        where TCreateModel : class
        where TEditModel : class, IEditModel
        where TModel : class, IModel
        where TDeleteModel : class, IDeleteModel
        where TDynamicListRequest : DynamicListRequest
    {
        protected CrudApplicationService(IUnitOfWork unitOfWork, IMapper mapper) : base(unitOfWork, mapper)
        {
        }
    }

    public abstract class CrudApplicationService<TEntity, TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel,
        TPagedListRequest,
        TPagedListResponse> :
        CrudApplicationService<TEntity, TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, TPagedListRequest,
            TPagedListResponse,
            DynamicListRequest>
        where TEntity : Entity
        where TCreateModel : class
        where TEditModel : class, IEditModel
        where TModel : class, IModel
        where TDeleteModel : class, IDeleteModel
        where TPagedListRequest : PagedListRequest, new()
        where TPagedListResponse : PagedListResponse<TModel, TPagedListRequest>, new()
    {
        protected CrudApplicationService(IUnitOfWork unitOfWork, IMapper mapper) : base(unitOfWork, mapper)
        {
        }
    }

    public abstract class CrudApplicationService<TEntity, TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel,
        TPagedListRequest,
        TPagedListResponse, TDynamicListRequest> : ApplicationService,
        ICrudApplicationService<TModel, TCreateModel, TEditModel, TDeleteModel, TPagedListRequest, TPagedListResponse,
            TDynamicListRequest>
        where TEntity : Entity
        where TCreateModel : class
        where TEditModel : class, IEditModel
        where TModel : class, IModel
        where TDeleteModel : class, IDeleteModel
        where TPagedListRequest : PagedListRequest, new()
        where TPagedListResponse : PagedListResponse<TModel, TPagedListRequest>, new()
        where TDynamicListRequest : DynamicListRequest

    {
        #region Constructor

        protected CrudApplicationService(IUnitOfWork unitOfWork, IMapper mapper)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(unitOfWork, nameof(unitOfWork));
            Guard.ArgumentNotNull(mapper, nameof(mapper));

            UnitOfWork = unitOfWork;
            Mapper = mapper;
            EntitySet = UnitOfWork.Set<TEntity>();
        }

        #endregion

        #region Properties

        protected IQueryable<TEntity> UnTrackedEntitySet => EntitySet.AsNoTracking();
        protected IUnitOfWork UnitOfWork { get; }
        protected IMapper Mapper { get; }
        protected IDbSet<TEntity> EntitySet { get; }

        #endregion

        #region ICrudApplicationService Members

        #region Methods

        [Transactional]
        public virtual void Create(TCreateModel model)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(model, nameof(model));

            var entity = Mapper.Map<TEntity>(model);

            EntitySet.Add(entity);
            UnitOfWork.SaveChanges();
        }

        [Transactional]
        public virtual void Create(IList<TCreateModel> models)
        {
            Guard.ArgumentNotEmpty(models, nameof(models));

            var entities = Mapper.Map<IList<TEntity>>(models);

            UnitOfWork.AddRange(entities);
            UnitOfWork.SaveChanges();
        }

        [Transactional]
        public virtual Task CreateAsync(TCreateModel model)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(model, nameof(model));

            var entity = Mapper.Map<TEntity>(model);

            EntitySet.Add(entity);
            return UnitOfWork.SaveChangesAsync();
        }

        [Transactional]
        public virtual Task CreateAsync(IList<TCreateModel> models)
        {
            Guard.ArgumentNotEmpty(models, nameof(models));

            var entities = Mapper.Map<IList<TEntity>>(models);

            UnitOfWork.AddRange(entities);
            return UnitOfWork.SaveChangesAsync();
        }


        [Transactional]
        public virtual void Edit(TEditModel model)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(model, nameof(model));

            var entity = Mapper.Map<TEntity>(model);

            UnitOfWork.MarkAsChanged(entity);
            UnitOfWork.SaveChanges();
        }

        [Transactional]
        public virtual void Edit(IList<TEditModel> models)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(models, nameof(models));
            Guard.ArgumentNotEmpty(models, nameof(models));

            var entities = Mapper.Map<IList<TEntity>>(models);

            UnitOfWork.UpdateRange(entities);
            UnitOfWork.SaveChanges();
        }

        [Transactional]
        public virtual Task EditAsync(TEditModel model)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(model, nameof(model));

            var entity = Mapper.Map<TEntity>(model);

            UnitOfWork.MarkAsChanged(entity);
            return UnitOfWork.SaveChangesAsync();
        }

        [Transactional]
        public virtual Task EditAsync(IList<TEditModel> models)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(models, nameof(models));
            Guard.ArgumentNotEmpty(models, nameof(models));

            var entities = Mapper.Map<IList<TEntity>>(models);

            UnitOfWork.UpdateRange(entities);
            return UnitOfWork.SaveChangesAsync();
        }


        public virtual IList<TModel> GetList()
        {
            return EntitySet.ProjectToList<TModel>(Mapper.ConfigurationProvider);
        }

        public virtual DynamicListResponse GetDynamicList(TDynamicListRequest request)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(request, nameof(request));

            var query = ApplyFiltering(request);

            return query.ProjectTo<TModel>().ToListResponse(request);
        }

        public virtual TPagedListResponse GetPagedList(TPagedListRequest request)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(request, nameof(request));

            var query = ApplyFiltering(request);

            request.TotalCount = query.LongCount();

            query = ApplySorting(query, request);
            query = ApplyPaging(query, request);

            var result = query.ProjectToList<TModel>(Mapper.ConfigurationProvider);

            return new TPagedListResponse
            {
                Result = result,
                Request = request
            };
        }

        public virtual IList<LookupItem> GetLookup()
        {
            return EntitySet.ProjectToList<LookupItem>(Mapper.ConfigurationProvider);
        }

        public virtual TModel GetById(long id)
        {
            Guard.ArgumentInRange(id, 1, long.MaxValue, nameof(id));

            var entity =
                EntitySet.Where(a => a.Id == id).ProjectToFirstOrDefault<TModel>(Mapper.ConfigurationProvider);

            if (entity == null)
                throw new EntityNotFoundException($"Couldn't Find Entity {id} When GetById");

            return entity;
        }

        public virtual TEditModel GetForEdit(long id)
        {
            Guard.ArgumentInRange(id, 1, long.MaxValue, nameof(id));

            var entity =
                EntitySet.Where(a => a.Id == id).ProjectToFirstOrDefault<TEditModel>(Mapper.ConfigurationProvider);

            if (entity == null)
                throw new EntityNotFoundException($"Couldn't Find Entity {id} When GetForEdit");

            return entity;
        }

        public virtual bool Exists(long id)
        {
            Guard.ArgumentInRange(id, 1, long.MaxValue, nameof(id));

            return EntitySet.Any(a => a.Id == id);
        }

        public virtual async Task<IList<TModel>> GetListAsync()
        {
            return await EntitySet.ProjectToListAsync<TModel>(Mapper.ConfigurationProvider);
        }

        public virtual Task<DynamicListResponse> GetDynamicListAsync(TDynamicListRequest request)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(request, nameof(request));

            var query = ApplyFiltering(request);

            return query.ProjectTo<TModel>().ToListResponseAsync(request);
        }

        public virtual async Task<TPagedListResponse> GetPagedListAsync(TPagedListRequest request)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(request, nameof(request));

            var query = ApplyFiltering(request);

            request.TotalCount = await query.LongCountAsync().ConfigureAwait(false);

            query = ApplySorting(query, request);
            query = ApplyPaging(query, request);

            var result = await query.ProjectToListAsync<TModel>(Mapper.ConfigurationProvider).ConfigureAwait(false);

            return new TPagedListResponse
            {
                Result = result,
                Request = request
            };
        }

        public virtual async Task<IList<LookupItem>> GetLookupAsync()
        {
            return await EntitySet.ProjectToListAsync<LookupItem>(Mapper.ConfigurationProvider);
        }

        public virtual async Task<TModel> GetByIdAsync(long id)
        {
            Guard.ArgumentInRange(id, 1, long.MaxValue, nameof(id));

            var entity = await UnTrackedEntitySet.Where(a => a.Id == id)
                .ProjectToFirstOrDefaultAsync<TModel>(Mapper.ConfigurationProvider);

            if (entity == null)
                throw new EntityNotFoundException($"Couldn't Find Entity {id} When GetByIdAsync");

            return entity;
        }

        public virtual async Task<TEditModel> GetForEditAsync(long id)
        {
            Guard.ArgumentInRange(id, 1, long.MaxValue, nameof(id));

            var entity = await UnTrackedEntitySet.Where(a => a.Id == id)
                .ProjectToFirstOrDefaultAsync<TEditModel>(Mapper.ConfigurationProvider);

            if (entity == null)
                throw new EntityNotFoundException($"Couldn't Find Entity {id} When GetForEditAsync");

            return entity;
        }

        public virtual Task<bool> ExistsAsync(long id)
        {
            Guard.ArgumentInRange(id, 1, long.MaxValue, nameof(id));

            return EntitySet.AnyAsync(a => a.Id == id);
        }


        [Transactional]
        public virtual void Delete(TDeleteModel model)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(model, nameof(model));

            var entity = Mapper.Map<TEntity>(model);

            UnitOfWork.MarkAsDeleted(entity);
            UnitOfWork.SaveChanges();
        }

        [Transactional]
        public virtual void Delete(IList<TDeleteModel> models)
        {
            Guard.ArgumentNotEmpty(models, nameof(models));
            Guard.ArgumentNotEmpty(models, nameof(models));

            var entities = Mapper.Map<IList<TEntity>>(models);

            UnitOfWork.RemoveRange(entities);
            UnitOfWork.SaveChanges();
        }

        [Transactional]
        public virtual Task DeleteAsync(TDeleteModel model)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(model, nameof(model));

            var entity = Mapper.Map<TEntity>(model);

            UnitOfWork.MarkAsDeleted(entity);
            return UnitOfWork.SaveChangesAsync();
        }

        [Transactional]
        public virtual Task DeleteAsync(IList<TDeleteModel> models)
        {
            Guard.ArgumentNotEmpty(models, nameof(models));
            Guard.ArgumentNotEmpty(models, nameof(models));

            var entities = Mapper.Map<IList<TEntity>>(models);

            UnitOfWork.RemoveRange(entities);
            return UnitOfWork.SaveChangesAsync();
        }

        #endregion

        #endregion

        #region Protected Methods

        /// <summary>
        ///     Apply Filtering To GetDynamicList
        /// </summary>
        /// <param name="request"></param>
        /// <returns></returns>
        protected virtual IQueryable<TEntity> ApplyFiltering(TDynamicListRequest request)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(request, nameof(request));

            return UnTrackedEntitySet;
        }

        /// <summary>
        ///     Apply Filtering To GetPagedList and GetPagedListAsync
        /// </summary>
        /// <param name="request"></param>
        /// <returns></returns>
        protected virtual IQueryable<TEntity> ApplyFiltering(TPagedListRequest request)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(request, nameof(request));

            return UnTrackedEntitySet;
        }

        /// <summary>
        ///     Apply Sorting To GetPagedList and GetPagedListAsync
        /// </summary>
        /// <param name="query">query</param>
        /// <param name="request">PagedListRequest</param>
        /// <returns></returns>
        protected virtual IQueryable<TEntity> ApplySorting(IQueryable<TEntity> query, TPagedListRequest request)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(request, nameof(request));
            Guard.ArgumentNotNull(query, nameof(query));

            return !request.SortBy.IsEmpty() ? query.OrderBy(request.SortBy) : query.OrderByDescending(e => e.Id);
        }

        /// <summary>
        ///     Apply Paging To GetPagedList and GetPagedListAsync
        /// </summary>
        /// <param name="request">PagedListRequest</param>
        /// <param name="query">query</param>
        /// <returns></returns>
        protected virtual IQueryable<TEntity> ApplyPaging(IQueryable<TEntity> query, TPagedListRequest request)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(request, nameof(request));
            Guard.ArgumentNotNull(query, nameof(query));

            return request != null
                ? query.Page((request.PageNumber - 1) * request.PageSize, request.PageSize)
                : query;
        }

        #endregion
    }
}

همه متد‌های این کلاس پایه، قابلیت override شدن را دارند. به عنوان مثال یکسری متد با دسترسی protected مثلا ApplyFiltering هم برای بازنویسی نحوه فیلتر کردن خروجی GetPagedList می‌توانند در SubClassها مورد استفاده قرار گیرند. برای مباحث مرتب سازی هم از کتابخانه System.Linq.Dynamic استفاده شده است. 

برای مکانیزم Validation خودکار هم از کتابخانه FluentValidatoin کمک گرفته شده است و با استفاده از Interceptor زیر در صورت یافتن Validator مربوط به Model ورودی، عملیات اعتبارسنجی انجام میگرد و در صورت معتبر نبودن، استثنایی صادر خواهد شد که حاوی اطلاعات مربوط به جزئیات خطاها نیز می‌باشد.

ValidatorInterceptor

namespace MvcFramework.Framework.Aspects.Validation
{
    public class ValidatorInterceptor : ISyncInterceptionBehavior
    {
        private readonly IValidatorFactory _validatorFactory;

        public ValidatorInterceptor(IValidatorFactory validatorFactory)
        {
            _validatorFactory = validatorFactory;
        }

        public IMethodInvocationResult Intercept(ISyncMethodInvocation methodInvocation)
        {
            var argumentValues = methodInvocation.Arguments.Select(a => a.Value).ToArray();

            var validator = new MethodInvocationValidator(_validatorFactory, methodInvocation.MethodInfo,
                argumentValues);

            validator.Validate();

            return methodInvocation.InvokeNext();
        }
    }
}

کتابخانه جانبی دیگری برای AOP توسط تیم StructureMap به نام StructureMap.DynamicInterception ارائه شده است. نمونه‌ی استفاده از آن، در بالا مشخص می‌باشد. در اینجا انتقال مسئولیت اعتبارسنجی پارامترهای متدی که قرار است Intercept شود، به کلاسی به نام MethodInvocationValidator سپرده شده‌است.

کلاس MethodInvocationValidator

namespace MvcFramework.Framework.Aspects.Validation
{
    internal class MethodInvocationValidator
    {
        #region Constructor

        public MethodInvocationValidator(IValidatorFactory validatorFactory, MethodInfo method,
            object[] parameterValues)
        {
            Guard.ArgumentNotNull(method, nameof(method));
            Guard.ArgumentNotNull(parameterValues, nameof(parameterValues));
            Guard.ArgumentNotNull(validatorFactory, nameof(validatorFactory));

            _method = method;
            _parameterValues = parameterValues;
            _validatorFactory = validatorFactory;
            _parameters = method.GetParameters();

            _parametersToBeNormalized = new List<IShouldNormalize>();
        }

        #endregion

        #region Public Methods

        public void Validate()
        {
            if (!CheckShouldBeValidate()) return;

            foreach (var parameterValue in _parameterValues)
                ValidateMethodParameter(parameterValue);

            foreach (var parameterToBeNormalized in _parametersToBeNormalized)
                parameterToBeNormalized.Normalize();
        }

        #endregion

        #region Fields

        private readonly MethodInfo _method;
        private readonly object[] _parameterValues;
        private readonly ParameterInfo[] _parameters;
        private readonly IValidatorFactory _validatorFactory;
        private readonly List<IShouldNormalize> _parametersToBeNormalized;

        #endregion

        #region Private Methods

        private bool CheckShouldBeValidate()
        {
            if (!_method.IsPublic)
                return false;

            if (IsValidationDisabled())
                return false;

            if (_parameters.IsNullOrEmpty())
                return false;

            if (_parameters.Length != _parameterValues.Length)
                throw new Exception("Method parameter count does not match with argument count!");

            return true;
        }

        private bool IsValidationDisabled()
        {
            if (_method.IsDefined(typeof(EnableValidationAttribute), true))
                return false;

            return ReflectionHelper
                       .GetSingleAttributeOfMemberOrDeclaringTypeOrDefault<DisableValidationAttribute>(_method) != null;
        }

        private void ValidateMethodParameter(object parameterValue)
        {
            if (parameterValue == null) return;

            var parameterValueList = parameterValue as IEnumerable<object>;
            if (parameterValueList != null)
            {
                var valueList = parameterValueList.ToList();

                ValidateMethodParameterValues(valueList);
            }
            else
            {
                ValidateMethodParameterValues(new List<object> { parameterValue });
            }

            if (parameterValue is IShouldNormalize)
                _parametersToBeNormalized.Add(parameterValue as IShouldNormalize);
        }

        private void ValidateMethodParameterValues(List<object> valueList)
        {
            var ruleSet = GetRuleSet(_method);

            var validator = _validatorFactory.GetValidator(valueList.First().GetType());
            if (validator == null) return;

            foreach (var item in valueList)
                ValidateWithReflection(validator, item, ruleSet);
        }

        private static string GetRuleSet(MemberInfo method)
        {
            const string @default = "default";

            var attribute = method.GetCustomAttribute<ValidateWithRuleAttribute>();

            if (attribute == null)
                return @default;

            var rules = new List<string> { @default };

            rules.AddRange(attribute.RuleSetNames);

            return string.Join(",", rules).TrimEnd(',');
        }

        private static void ValidateAndThrow<T>(IValidator<T> validator, T argument, string ruleSet)
        {
            validator.ValidateAndThrow(argument, ruleSet);
        }

        private void ValidateWithReflection(IValidator validator, object argument, string ruleSet)
        {
            GetType().GetMethod(nameof(ValidateAndThrow), BindingFlags.Static | BindingFlags.NonPublic)
                .MakeGenericMethod(argument.GetType())
                .Invoke(null, new[] { validator, argument, ruleSet });
        }

        #endregion
    }
}

در متد Validate آن ابتدا چک می‌شود که آیا اعتبارسنجی می‌بایستی انجام شود یا خیر. سپس تک تک آرگومان‌های ارسالی را با استفاده از متد ValidateMethodParameter وارد مکانیزم اعتبارسنجی می‌کند. در داخل این متد ابتدا نوع آرگومان تشخیص داده شده و این مقادیر به متد ValidateMethodParameterValues ارسال شده و داخل آن ابتدا Validator مرتبط را یافته و آن را به متد ValidateWithReflection ارسال می‌کند. در این بین متد GetRuleSets وظیفه واکشی اسامی RuleSet هایی که بر روی متد مورد نظر تنظیم شده اند را دارد؛ برای مواقعی که از یک ویومدل برای ویرایش، درج و حذف استفاده کنید، در این صورت با توجه به اینکه برای یک ویومدل یک Validator خواهید داشت، امکانات RuleSet مربوط به FluentValidation کارساز خواهند بود. به این صورت که برای هر کدام از عملیات حذف، ویرایش و درج، RuleSet مناسب را تعریف کرده و با استفاده از ValidateWithRuleAttribute برروی متدهای مورد نظر، این ruleها در سیستم اعتبارسنجی ارائه شده اعمال خواهند شد.

با توجه به اینکه متد ValidateAndThrow در واسط IValidator‎<T>‎ تعریف شده‌است و از آنجاییکه ما نوع داده مدل مورد نظر را هم نداریم لازم است با استفاده از MakeGenericMethod به صورت داینامیک نوع داده T را مشخص کنیم و فراخوانی متد استاتیک ValidatorWithThrow‎<T>‎ را با Reflection انجام دهیم.

در ادامه لازم است ValidatorInterceptor معرفی شده را به StructureMap نیز معرفی کنیم. برای این منظور به شکل زیر عمل خواهیم کرد.

namespace MvcFramework.Framework
{
    public class FrameworkRegistry : Registry
    {
        public FrameworkRegistry()
        {
            For<IValidatorFactory>().Singleton().Use<StructureMapValidatorFactory>();

            Scan(scan =>
            {
                scan.TheCallingAssembly();
                scan.WithDefaultConventions();
                scan.LookForRegistries();
            });

            Policies.Interceptors(new DynamicProxyInterceptorPolicy(f => typeof(IApplicationService).IsAssignableFrom(f), typeof(ValidatorInterceptor),typeof(TransactionInterceptor)));
        }
    }
}

در کد بالا با استفاده از DynamicProxyInterceptorPolicy، یک Policy را برای Intercept کردن متدهای مربوط به کلاس هایی که پیاده ساز IApplicationService می‌باشند، معرفی کرده‌ایم.

کار اعتبارسنجی هم به پایان رسید؛ در زیر استفاده از سرویس پایه معرفی شده را می‌توانید مشاهده کنید.

namespace MyApp.ServiceLayer.Roles
{
    public interface IRoleApplicationService :
        ICrudApplicationService<RoleViewModel, RoleCreateViewModel, RoleEditViewModel, RoleDeleteViewModel, RolePagedListRequest, RoleListViewModel>
    {
    }
}

namespace MyApp.ServiceLayer.Roles
{
    public class RoleApplicationService :
        CrudApplicationService<Role, RoleViewModel, RoleCreateViewModel, RoleEditViewModel, RoleDeleteViewModel, RolePagedListRequest, RoleListViewModel>,
        IRoleApplicationService
    {
        #region Constructor

        public RoleApplicationService(IUnitOfWork unitOfWork, IMapper mapper) : base(unitOfWork, mapper)
        {
        }

        #endregion
    }
}


نکته: در این لایه بندی نکات مربوط به مطلب «پیاده سازی ماژولار Autofac» نیز با استفاده از StructureMap اعمال شده است. بدین ترتیب در هر لایه یک Registry مربوط به StructureMap ایجاد شده است. به شکل زیر:

FrameworkRegistry

namespace MyApp.Framework
{
    public class FrameworkRegistry : Registry
    {
        public FrameworkRegistry()
        {
            For<IValidatorFactory>().Singleton().Use<StructureMapValidatorFactory>();

            Scan(scan =>
            {
                scan.TheCallingAssembly();
                scan.WithDefaultConventions();
                scan.AssembliesFromApplicationBaseDirectory();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnEndTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnOwinStartupTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnStartTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnBeginRequestTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnErrorTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnEndRequestTask>();

                scan.LookForRegistries();
            });

            Policies.Interceptors(new DynamicProxyInterceptorPolicy(f => typeof(IApplicationService).IsAssignableFrom(f), typeof(ValidatorInterceptor)/*, typeof(TransactionInterceptor)*/));
        }
    }
}


DataLayerRegistry

namespace MyApp.DataLayer
{
    public class DataLayerRegistry : Registry
    {
        public DataLayerRegistry()
        {
            Scan(scan =>
            {
                scan.TheCallingAssembly();
                scan.WithDefaultConventions();
                scan.AssembliesFromApplicationBaseDirectory();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnStartTask>();
            });

            //todo:use container per request (Nested Containers) instead of HttpContextLifeCycle
            For<IUnitOfWork>().Use<ApplicationDbContext>();
        }
    }
}


ServiceLayerRegistry

namespace MyApp.ServiceLayer
{
    public class ServiceLayerRegistry : Registry
    {
        #region Constructor

        public ServiceLayerRegistry()
        {
            Scan(scan =>
            {
                scan.TheCallingAssembly();
                scan.WithDefaultConventions();
                scan.AssembliesFromApplicationBaseDirectory();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnEndTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnOwinStartupTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnStartTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnBeginRequestTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnErrorTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnEndRequestTask>();

                scan.Assembly(typeof(DataLayerRegistry).Assembly);
                scan.LookForRegistries();

                scan.AddAllTypesOf<Profile>().NameBy(item => item.FullName);
                scan.AddAllTypesOf<IHaveCustomMappings>().NameBy(item => item.FullName);
            });

            FluentValidationConfig();
            AutoMapperConfig();
        }

        #endregion

        #region Private Methods

        private void AutoMapperConfig()
        {
            For<MapperConfiguration>().Singleton().Use("MapperConfig", ctx =>
            {
                var config = new MapperConfiguration(cfg =>
                {
                    cfg.CreateMissingTypeMaps = true;
                    AddProfiles(ctx, cfg);
                    AddIHaveCustomMappings(ctx, cfg);
                    AddMapFrom(cfg);
                });

                config.AssertConfigurationIsValid();

                return config;
            });

            For<IMapper>().Singleton().Use(ctx => ctx.GetInstance<MapperConfiguration>().CreateMapper(ctx.GetInstance));
        }

        private void FluentValidationConfig()
        {
            AssemblyScanner.FindValidatorsInAssembly(Assembly.GetExecutingAssembly())
                .ForEach(result =>
                {
                    For(result.InterfaceType)
                        .Singleton()
                        .Use(result.ValidatorType);
                });
        }

        private static void AddMapFrom(IProfileExpression cfg)
        {
            var types = typeof(RoleViewModel).Assembly.GetExportedTypes();
            var maps = (from t in types
                        from i in t.GetInterfaces()
                        where i.IsGenericType && i.GetGenericTypeDefinition() == typeof(IMapFrom<>) && !t.IsAbstract &&
                              !t.IsInterface
                        select new
                        {
                            Source = i.GetGenericArguments()[0],
                            Destination = t
                        }).ToArray();

            foreach (var map in maps)
                cfg.CreateMap(map.Source, map.Destination);
        }

        private static void AddProfiles(IContext ctx, IMapperConfigurationExpression cfg)
        {
            var profiles = ctx.GetAllInstances<Profile>().ToList();
            foreach (var profile in profiles)
                cfg.AddProfile(profile);
        }

        private static void AddIHaveCustomMappings(IContext ctx, IMapperConfigurationExpression cfg)
        {
            var mappings = ctx.GetAllInstances<IHaveCustomMappings>().ToList();
            foreach (var mapping in mappings)
                mapping.CreateMappings(cfg);
        }

        #endregion
    }
}


WebRegistry

namespace MyApp.Web
{
    public class WebRegistry : Registry
    {
        public WebRegistry()
        {
            Scan(scan =>
            {
                scan.TheCallingAssembly();
                scan.WithDefaultConventions();
                scan.AssembliesFromApplicationBaseDirectory();
                
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnEndTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnOwinStartupTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnStartTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnBeginRequestTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnErrorTask>();
                scan.AddAllTypesOf<IRunOnEndRequestTask>();

                scan.Assembly(typeof(ServiceLayerRegistry).Assembly);
                scan.LookForRegistries();
            });
        }
    }
}

در این طراحی، لایه Web یا همان Presentation به DataLayer و DomainClasses هیچ ارجاعی ندارد.


در قسمت بعد استفاده از این سرویس را در یک برنامه ASP.NET MVC با هم بررسی خواهیم کرد. 

کدهای کامل این قسمت را می‌توانید از اینجا دریافت کنید.

مطالب
ASP.NET MVC #12

تولید خودکار فرم‌های ورود و نمایش اطلاعات در ASP.NET MVC بر اساس اطلاعات مدل‌ها

در الگوی MVC، قسمت M یا مدل آن یک سری ویژگی‌های خاص خودش را دارد:
شما را وادار نمی‌کند که مدل را به نحو خاصی طراحی کنید. شما را مجبور نمی‌کند که کلاس‌های مدل را برای نمونه همانند کلاس‌های کنترلرها، از کلاس خاصی به ارث ببرید. یا حتی در مورد نحوه‌ی دسترسی به داده‌ها نیز، نظری ندارد. به عبارتی برنامه نویس است که می‌تواند بر اساس امکانات مهیای در کل اکوسیستم دات نت، در این مورد آزادانه تصمیم گیری کند.
بر همین اساس ASP.NET MVC یک سری قرارداد را برای سهولت اعتبار سنجی یا تولید بهتر رابط کاربری بر اساس اطلاعات مدل‌ها، فراهم آورده است. این قراردادها هم چیزی نیستند جز یک سری metadata که نحوه‌ی دربرگیری اطلاعات را در مدل‌ها توضیح می‌دهند. برای دسترسی به آن‌ها پروژه جاری باید ارجاعی را به اسمبلی‌های System.ComponentModel.DataAnnotations.dll و System.Web.Mvc.dll داشته باشد (که VS.NET به صورت خودکار در ابتدای ایجاد پروژه اینکار را انجام می‌دهد).

یک مثال کاربردی

یک پروژه جدید خالی ASP.NET MVC را آغاز کنید. در پوشه مدل‌های آن، مدل اولیه‌ای را با محتوای زیر ایجاد نمائید:

using System;

namespace MvcApplication8.Models
{
public class Employee
{
public int Id { set; get; }
public string Name { set; get; }
public decimal Salary { set; get; }
public string Address { set; get; }
public bool IsMale { set; get; }
public DateTime AddDate { set; get; }
}
}

سپس یک کنترلر جدید را هم به نام EmployeeController با محتوای زیر به پروژه اضافه نمائید:

using System;
using System.Web.Mvc;
using MvcApplication8.Models;

namespace MvcApplication8.Controllers
{
public class EmployeeController : Controller
{
public ActionResult Create()
{
var employee = new Employee { AddDate = DateTime.Now };
return View(employee);
}
}
}

بر روی متد Create کلیک راست کرده و یک View ساده را برای آن ایجاد نمائید. سپس محتوای این View را به صورت زیر تغییر دهید:

@model MvcApplication8.Models.Employee
@{
ViewBag.Title = "Create";
}

<h2>Create An Employee</h2>

@using (Html.BeginForm(actionName: "Create", controllerName: "Employee"))
{
@Html.EditorForModel()
<input type="submit" value="Save" />
}

اکنون اگر پروژه را اجرا کرده و مسیر http://localhost/employee/create را وارد نمائید، یک صفحه ورود اطلاعات تولید شده به صورت خودکار را مشاهده خواهید کرد. متد Html.EditorForModel بر اساس اطلاعات خواص عمومی مدل، یک فرم خودکار را تشکیل می‌دهد.
البته فرم تولیدی به این شکل شاید آنچنان مطلوب نباشد، از این جهت که برای مثال Id را هم لحاظ کرده، در صورتیکه قرار است این Id توسط بانک اطلاعاتی انتساب داده شود و نیازی نیست تا کاربر آن‌را وارد نماید. یا مثلا برچسب AddDate نباید به این شکل صرفا بر اساس نام خاصیت متناظر با آن تولید شود و مواردی از این دست. به عبارتی نیاز به سفارشی سازی کار این فرم ساز توکار ASP.NET MVC وجود دارد که ادامه بحث جاری را تشکیل خواهد داد.



سفارشی سازی فرم ساز توکار ASP.NET MVC با کمک Metadata خواص

برای اینکه بتوان نحوه نمایش فرم خودکار تولید شده را سفارشی کرد، می‌توان از یک سری attribute و data annotations توکار دات نت و ASP.NET MVC استفاده کرد و نهایتا این metadata توسط فریم ورک، مورد استفاده قرار خواهند گرفت. برای مثال:

using System;
using System.ComponentModel;
using System.ComponentModel.DataAnnotations;
using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication8.Models
{
public class Employee
{
//[ScaffoldColumn(false)]

[HiddenInput(DisplayValue=false)]
public int Id { set; get; }

public string Name { set; get; }

[DisplayName("Annual Salary ($)")]
public decimal Salary { set; get; }

public string Address { set; get; }

[DisplayName("Is Male?")]
public bool IsMale { set; get; }

[DisplayName("Start Date")]
[DataType(DataType.Date)]
public DateTime AddDate { set; get; }
}
}

در اینجا به کمک ویژگی HiddenInput از نمایش عمومی خاصیت Id جلوگیری خواهیم کرد یا توسط ویژگی DisplayName، برچسب دلخواه خود را به عناصر فرم تشکیل شده، انتساب خواهیم داد. اگر نیاز باشد تا خاصیتی کلا از رابط کاربری حذف شود می‌توان از ویژگی ScaffoldColumn با مقدار false استفاده کرد. یا توسط DataType، مشخص کرده‌ایم که نوع ورودی فقط قرار است Date باشد و نیازی به قسمت Time آن نداریم.
DataType شامل نوع‌های از پیش تعریف شده دیگری نیز هست. برای مثال اگر نیاز به نمایش TextArea بود از مقدار MultilineText، ‌استفاده کنید:

[DataType(DataType.MultilineText)]

یا برای نمایش PasswordBox از مقدار Password می‌توان کمک گرفت. اگر نیاز دارید تا آدرس ایمیلی به شکل یک لینک mailto نمایش داده شود از مقدار EmailAddress استفاده کنید. به کمک مقدار Url، متن خروجی به صورت خودکار تبدیل به یک آدرس قابل کلیک خواهد شد.
اکنون اگر پروژه را مجددا کامپایل کنیم و به آدرس ایجاد یک کارمند جدید مراجعه نمائیم، با رابط کاربری بهتری مواجه خواهیم شد.



سفارشی سازی ظاهر فرم ساز توکار ASP.NET MVC

در ادامه اگر بخواهیم ظاهر این فرم را اندکی سفارشی‌تر کنیم، بهتر است به سورس صفحه تولیدی در مرورگر مراجعه کنیم. در اینجا یک سری عناصر HTML محصور شده با div را خواهیم یافت. هر کدام از این‌ها هم با classهای css خاص خود تعریف شده‌اند. بنابراین اگر علاقمند باشیم که رنگ و قلم و غیره این موارد تغییر دهیم، تنها کافی است فایل css برنامه را ویرایش کنیم و نیازی به دستکاری مستقیم کدهای برنامه نیست.



انتساب قالب‌های سفارشی به خواص یک شیء

تا اینجا در مورد نحوه سفارشی سازی رنگ، قلم، برچسب و نوع داده‌های هر کدام از عناصر نهایی نمایش داده شده، توضیحاتی را ملاحظه نمودید.
در فرم تولیدی نهایی، خاصیت bool تعریف شده به صورت خودکار به یک checkbox تبدیل شده است. چقدر خوب می‌شد اگر امکان تبدیل آن مثلا به RadioButton انتخاب مرد یا زن بودن کارمند ثبت شده در سیستم وجود داشت. برای اصلاح یا تغییر این مورد، باز هم می‌توان از متادیتای خواص، جهت تعریف قالبی خاص برای هر کدام از خواص مدل استفاده کرد.
به پوشه Views/Shared مراجعه کرده و یک پوشه جدید به نام EditorTemplates را ایجاد نمائید. بر روی این پوشه کلیک راست کرده و گزینه Add view را انتخاب کنید. در صفحه باز شده، گزینه «Create as a partial view» را انتخاب نمائید و نام آن‌را هم مثلا GenderOptions وارد کنید. همچنین گزینه «Create a strongly typed view» را نیز انتخاب کنید. مقدار Model class را مساوی bool وارد نمائید. فعلا یک hello داخل این صفحه جدید وارد کرده و سپس خاصیت IsMale را به نحو زیر تغییر دهید:

[DisplayName("Gender")]
[UIHint("GenderOptions")]
public bool IsMale { set; get; }

توسط ویژگی UIHint، می‌توان یک خاصیت را به یک partial view متصل کرد. در اینجا خاصیت IsMale به partial view ایی به نام GenderOptions متصل شده است. اکنون اگر برنامه را کامپایل و اجرا کرده و آدرس ایجاد یک کارمند جدید را ملاحظه کنید، بجای Checkbox باید یک hello نمایش داده شود.
محتویات این Partial view هم نهایتا به شکل زیر خواهند بود:

@model bool
<p>@Html.RadioButton("", false, !Model) Female</p>
<p>@Html.RadioButton("", true, Model) Male</p>

در اینجا Model که از نوع bool تعریف شده، به خاصیت IsMale اشاره خواهد کرد. دو RadioButton هم برای انتخاب بین حالت زن و مرد تعریف شده‌اند.

یا یک مثال جالب دیگر در این زمینه می‌تواند تبدیل enum به یک Dropdownlist باشد. در این حالت partial view ما شکل زیر را خواهد یافت:

@model Enum
@Html.DropDownListFor(m => m, Enum.GetValues(Model.GetType())
.Cast<Enum>()
.Select(m => {
string enumVal = Enum.GetName(Model.GetType(), m);
return new SelectListItem() {
Selected = (Model.ToString() == enumVal),
Text = enumVal,
Value = enumVal
};
}))

و برای استفاده از آن، از ویژگی زیر می‌توان کمک گرفت (مزین کردن خاصیتی از نوع یک enum دلخواه، جهت تبدیل خودکار آن به یک دراپ داون لیست):

[UIHint("Enum")]


سایر متدهای کمکی تولید و نمایش خودکار اطلاعات از روی اطلاعات مدل‌های برنامه

متدهای دیگری نیز در رده‌ی Templated helpers قرار می‌گیرند. اگر از متد Html.EditorFor استفاده کنیم، از تمام این اطلاعات متادیتای تعریف شده نیز استفاده خواهد کرد. همانطور که در قسمت قبل (قسمت 11) نیز توضیح داده شد، صفحه استاندارد Add view در VS.NET به همراه یک سری قالب تولید فرم‌های Create و Edit هم هست که دقیقا کد نهایی تولیدی را بر اساس همین متد تولید می‌کند.
استفاده از Html.EditorFor انعطاف پذیری بیشتری را به همراه دارد. برای مثال اگر یک طراح وب، طرح ویژه‌ای را در مورد ظاهر فرم‌های سایت به شما ارائه دهد، بهتر است از این روش استفاده کنید. اما خروجی نهایی Html.EditorForModel به کمک تعدادی متادیتا و اندکی دستکاری CSS، از دیدگاه یک برنامه نویس بی نقص است!
به علاوه، متد Html.DisplayForModel نیز مهیا است. بجای اینکه کار تولید رابط کاربری اطلاعات نمایش جزئیات یک شیء را انجام دهید، اجازه دهید تا متد Html.DisplayForModel اینکار را انجام دهد. سفارشی سازی آن نیز همانند قبل است و بر اساس متادیتای خواص انجام می‌شود. در این حالت، مسیر پیش فرض جستجوی قالب‌های UIHint آن، Views/Shared/DisplayTemplates می‌باشد. همچنین Html.DisplayFor نیز جهت کار با یک خاصیت مدل تدارک دیده شده است. البته باید درنظر داشت که استفاده از پوشه Views/Shared اجباری نیست. برای مثال اگر از پوشه Views/Home/DisplayTemplates استفاده کنیم، قالب‌های سفارشی تهیه شده تنها جهت Viewهای کنترلر home قابل استفاده خواهند بود.
یکی دیگر از ویژگی‌هایی که جهت سفارشی سازی نحوه نمایش خودکار اطلاعات می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، DisplayFormat است. برای مثال اگر مقدار خاصیت در حال نمایش نال بود، می‌توان مقدار دیگری را نمایش داد:

[DisplayFormat(NullDisplayText = "-")]

یا اگر علاقمند بودیم که فرمت اطلاعات در حال نمایش را تغییر دهیم، به نحو زیر می‌توان عمل کرد:

[DisplayFormat(DataFormatString  = "{0:n}")]

مقدار DataFormatString در پشت صحنه در متد string.Format مورد استفاده قرار می‌گیرد.
و اگر بخواهیم که این ویژگی در حالت تولید فرم ویرایش نیز درنظر گرفته شود، می‌توان خاصیت ApplyFormatInEditMode را نیز مقدار دهی کرد:

[DisplayFormat(DataFormatString  = "{0:n}", ApplyFormatInEditMode = true)]



بازنویسی قالب‌های پیش فرض تولید فرم یا نمایش اطلاعات خودکار ASP.NET MVC

یکی دیگر از قرارداهای بکارگرفته شده در حین استفاده از قالب‌های سفارشی، استفاده از نام اشیاء می‌باشد. مثلا در پوشه Views/Shared/DisplayTemplates، اگر یک Partial view به نام String.cshtml وجود داشته باشد، از این پس نحوه رندر کلیه خواص رشته‌ای تمام مدل‌ها، بر اساس محتوای فایل String.cshtml مشخص می‌شود؛ به همین ترتیب در مورد datetime و سایر انواع مهیا.
برای مثال اگر خواستید تمام تاریخ‌های میلادی دریافتی از بانک اطلاعاتی را شمسی نمایش دهید، فقط کافی است یک فایل datetime.cshtml سفارشی را تولید کنید که Model آن تاریخ میلادی دریافتی است و نهایتا کار این Partial view، رندر تاریخ تبدیل شده به همراه تگ‌های سفارشی مورد نظر می‌باشد. در این حالت نیازی به ذکر ویژگی UIHint نیز نخواهد بود و همه چیز خودکار است.
به همین ترتیب اگر نام مدل ما Employee باشد و فایل Partial view ایی به نام Employee.cshtml در پوشه Views/Shared/DisplayTemplates قرار گیرد، متد Html.DisplayForModel به صورت پیش فرض از محتوای این فایل جهت رندر اطلاعات نمایش جزئیات شیء Employee استفاده خواهد کرد.
داخل Partial viewهای سفارشی تعریف شده به کمک خاصیت ViewData.TemplateInfo.FormattedModelValue مقدار نهایی فرمت شده قابل استفاده را فراهم می‌کند. این مورد هم از این جهت حائز اهمیت است که نیازی نباشد تا ویژگی DisplayFormat را به صورت دستی پردازش کنیم. همچنین اطلاعات ViewData.ModelMetadata نیز دراینجا قابل دسترسی هستند.



سؤال: Partial View چیست؟

همانطور که از نام Partial view بر‌می‌آید، هدف آن رندر کردن قسمتی از صفحه است به همراه استفاده مجدد از کدهای تولید رابط کاربری در چندین و چند View؛ چیزی شبیه به User controls در ASP.NET Web forms البته با این تفاوت که Page life cycle و Code behind و سایر موارد مشابه آن در اینجا حذف شده‌اند. همچنین از Partial viewها برای به روز رسانی قسمتی از صفحه حین فراخوانی‌های Ajaxایی نیز استفاده می‌شود. مهم‌ترین کاربرد Partial views علاوه بر استفاده مجدد از کدها، خلوت کردن Viewهای شلوغ است جهت ساده‌تر سازی نگهداری آن‌ها در طول زمان (یک نوع Refactoring فایل‌های View محسوب می‌شوند).
پسوند این فایل‌ها نیز بسته به موتور View مورد استفاده تعیین می‌شود. برای مثال حین استفاده از Razor، پسوند Partial views همان cshtml یا vbhtml می‌باشد. یا اگر از web forms view engine استفاده شود، پسوند آن‌ها ascx است (همانند User controls در وب فرم‌ها).
البته چون در حالت استفاده از موتور Razor، پسوند View و Partial viewها یکی است، مرسوم شده است که نام Partial viewها را با یک underline شروع کنیم تا بتوان بین این دو تمایز قائل شد.
اگر این فایل‌ها را در پوشه Views/Shared تعریف کنیم، در تمام Viewها قابل استفاده خواهند بود. اما اگر مثلا در پوشه Views/Home آن‌هارا قرار دهیم، تنها در Viewهای متعلق به کنترلر Home، قابل بکارگیری می‌باشند.
Partial views را نیز می‌توان strongly typed تعریف کرد و به این ترتیب با مشخص سازی دقیق نوع model آن، علاوه بر بهره‌مندی از Intellisense خودکار، رندر آن‌را نیز تحت کنترل کامپایلر قرار داد.
مقدار Model در یک View بر اساس اطلاعات مدلی که به آن ارسال شده است تعیین می‌گردد. اما در یک Partial view که جزئی از یک View را نهایتا تشکیل خواهد داد، بر اساس مقدار ارسالی از طریق View معین می‌گردد.

یک مثال
در ادامه قصد داریم کد حلقه نمایش لیستی از عناصر تولید شده توسط VS.NET را به یک Partial view منتقل و Refactor کنیم.
ابتدا یک منبع داده فرضی زیر را در نظر بگیرید:
using System;
using System.Collections.Generic;

namespace MvcApplication8.Models
{
public class Employees
{
public IList<Employee> CreateEmployees()
{
return new[]
{
new Employee { Id = 1, AddDate = DateTime.Now.AddYears(-3), Name = "Emp-01", Salary = 3000},
new Employee { Id = 2, AddDate = DateTime.Now.AddYears(-2), Name = "Emp-02", Salary = 2000},
new Employee { Id = 3, AddDate = DateTime.Now.AddYears(-1), Name = "Emp-03", Salary = 1000}
};
}
}
}

سپس از آن در یک کنترلر برای بازگشت لیستی از کارکنان استفاده خواهیم کرد:

public ActionResult EmployeeList()
{
var list = new Employees().CreateEmployees();
return View(list);
}

View متناظر با این متد را هم با کلیک راست بر روی متد، انتخاب گزینه Add view و سپس ایجاد یک strongly typed view از نوع کلاس Employee، ایجاد خواهیم کرد.
در ادامه قصد داریم بدنه حلقه زیر را refactor کنیم و آن‌را به یک Parial view منتقل نمائیم تا View ما اندکی خلوت‌تر و مفهوم‌تر شود:

@foreach (var item in Model) {
<tr>
<td>
@Html.DisplayFor(modelItem => item.Name)
</td>
<td>
@Html.DisplayFor(modelItem => item.Salary)
</td>
<td>
@Html.DisplayFor(modelItem => item.Address)
</td>
<td>
@Html.DisplayFor(modelItem => item.IsMale)
</td>
<td>
@Html.DisplayFor(modelItem => item.AddDate)
</td>
<td>
@Html.ActionLink("Edit", "Edit", new { id=item.Id }) |
@Html.ActionLink("Details", "Details", new { id=item.Id }) |
@Html.ActionLink("Delete", "Delete", new { id=item.Id })
</td>
</tr>
}

سپس بر روی پوشه Views/Employee کلیک راست کرده و گزینه Add|View را انتخاب کنید. در اینجا نام _EmployeeItem را وارد کرده و همچنین گزینه Create as a partial view و create a strongly typed view را نیز انتخاب کنید. نوع مدل هم Employee خواهد بود. به این ترتیب فایل زیر تشکیل خواهد شد:
\Views\Employee\_EmployeeItem.cshtml

ابتدای نام فایل‌را با underline شروع کرده‌ایم تا بتوان بین Viewها و Partial views تفاوت قائل شد. همچنین این Partial view چون داخل پوشه Employee تعریف شده، فقط در Viewهای کنترلر Employee در دسترس خواهد بود.
در ادامه کل بدنه حلقه فوق را cut کرده و در این فایل جدید paste نمائید. مرحله اول refactoring یک view به همین نحو آغاز می‌شود. البته در این حالت قادر به استفاده از Partial view نخواهیم بود چون اطلاعاتی که به این فایل ارسال می‌گردد و مدلی که در دسترس آن است از نوع Employee است و نه لیستی از کارمندان. به همین جهت باید item را با Model جایگزین کرد:

@model MvcApplication8.Models.Employee

<tr>
<td>
@Html.DisplayFor(x => x.Name)
</td>
<td>
@Html.DisplayFor(x => x.Salary)
</td>
<td>
@Html.DisplayFor(x => x.Address)
</td>
<td>
@Html.DisplayFor(x => x.IsMale)
</td>
<td>
@Html.DisplayFor(x => x.AddDate)
</td>
<td>
@Html.ActionLink("Edit", "Edit", new { id = Model.Id }) |
@Html.ActionLink("Details", "Details", new { id = Model.Id }) |
@Html.ActionLink("Delete", "Delete", new { id = Model.Id })
</td>
</tr>


سپس برای استفاده از این Partial view در صفحه نمایش لیست کارمندان خواهیم داشت:

@foreach (var item in Model) {
@Html.Partial("_EmployeeItem", item)
}

متد Html.Partial، اطلاعات یک Partial view را پردازش و تبدیل به یک رشته کرده و در اختیار Razor قرار می‌دهد تا در صفحه نمایش داده شود. پارامتر اول آن نام Partial view مورد نظر است (نیازی به ذکر پسوند فایل نیست) و پارامتر دوم، اطلاعاتی است که به آن ارسال خواهد شد.
متد دیگری هم وجود دارد به نام Html.RenderPartial. کار این متد نوشتن مستقیم در Response است، برخلاف Html.Partial که فقط یک رشته را بر می‌گرداند.



نمایش اطلاعات از کنترلر‌های مختلف در یک صفحه

Html.Partial بر اساس اطلاعات مدل ارسالی از یک کنترلر، کار رندر قسمتی از آن‌را در یک View خاص عهده دار خواهد شد. اما اگر بخواهیم مثلا در یک صفحه یک قسمت را به نمایش آخرین اخبار و یک قسمت را به نمایش آخرین وضعیت آب و هوا اختصاص دهیم، از روش دیگری به نام RenderAction می‌توان کمک گرفت. در اینجا هم دو متد Html.Action و Html.RenderAction وجود دارند. اولی یک رشته را بر می‌گرداند و دومی اطلاعات را مستقیما در Response درج می‌کند.

یک مثال:
کنترلر جدیدی را به نام MenuController به پروژه اضافه کنید:
using System.Web.Mvc;

namespace MvcApplication8.Controllers
{
public class MenuController : Controller
{
[ChildActionOnly]
public ActionResult ShowMenu(string options)
{
return PartialView(viewName: "_ShowMenu", model: options);
}
}
}

سپس بر روی نام متد کلیک راست کرده و گزینه Add view را انتخاب کنید. در اینجا قصد داریم یک partial view که نامش با underline شروع می‌شود را اضافه کنیم. مثلا با محتوای زیر ( با توجه به اینکه مدل ارسالی از نوع رشته‌ای است):

@model string

<ul>
<li>
@Model
</li>
</ul>

حین فراخوانی متد Html.Action، یک متد در یک کنترلر فراخوانی خواهد شد (که شامل ارائه درخواست و طی سیکل کامل پردازشی آن کنترلر نیز خواهد بود). سپس آن متد با بازگشت دادن یک PartialView، اطلاعات پردازش شده یک partial view را به فراخوان بازگشت می‌دهد. اگر نامی ذکر نشود، همان نام متد در نظر گرفته خواهد شد. البته از آنجائیکه در این مثال در ابتدای نام Partial view یک underline قرار دادیم، نیاز خواهد بود تا این نام صریحا ذکر گردد (چون دیگر هم نام متد یا ActionName آن نیست). ویژگی ChildActionOnly سبب می‌شود تا این متد ویژه تنها از طریق فراخوانی Html.Action در دسترس باشد.
برای استفاده از آن هم در Viewایی دیگر خواهیم داشت:

@Html.Action(actionName: "ShowMenu", controllerName: "Menu", 
routeValues: new { options = "some data..." })

در اینجا هم پارامتر ارسالی به کمک anonymously typed objects مشخص و مقدار دهی شده است.


سؤال مهم: چه تفاوتی بین RenderPartial و RenderAction وجود دارد؟ به نظر هر دو یک کار را انجام می‌دهند، هر دو مقداری HTML را پس از پرداش به صفحه تزریق می‌کنند.
پاسخ: اگر View والد، دارای کلیه اطلاعات لازم جهت نمایش اطلاعات Partial view است، از RenderPartial استفاده کنید. به این ترتیب برخلاف حالت RenderAction درخواست جدیدی به ASP.NET Pipeline صادر نشده و کارآیی نهایی بهتر خواهد بود. صرفا یک الحاق ساده به صفحه انجام خواهد شد.
اما اگر برای رندر کردن این قسمت از صفحه که قرار است اضافه شود، نیاز به دریافت اطلاعات دیگری خارج از اطلاعات مهیا می‌باشد، از روش RenderAction استفاده کنید. برای مثال اگر در صفحه جاری قرار است لیست پروژه‌ها نمایش داده شود و در کنار صفحه مثلا منوی خاصی باید قرار گیرد، اطلاعات این منو در View جاری فراهم نیست (و همچنین مرتبط به آن هم نیست). بنابراین از روش RenderAction برای حل این مساله می‌توان کمک گرفت.
به صورت خلاصه برای نمایش اطلاعات تکراری در صفحات مختلف سایت در حالتیکه این اطلاعات از قسمت‌های دیگر صفحه ایزوله است (مثلا نمایش چند ویجت مختلف در صفحه)، روش RenderAction ارجحیت دارد.


یک نکته
فراخوانی متدهای RenderAction و RenderPartial در حین کار با Razor باید به شکل فراخوانی یک متد داخل {} باشند:

@{ Html.RenderAction("About"); }
And not @Html.RenderAction("About")

علت این است که @ به تنهایی به معنای نوشتن در Response است. متد RenderAction هم خروجی ندارد و مستقیما در Response اطلاعات خودش را درج می‌کند. بنابراین این دو با هم همخوانی ندارند و باید به شکل یک متد معمولی با آن رفتار کرد.
اگر حجم اطلاعاتی که قرار است در صفحه درج شود بالا است، متدهای RenderAction و RenderPartial نسبت به Html.Action و Html.Partial کارآیی بهتری دارند؛ چون یک مرحله تبدیل کل اطلاعات به رشته و سپس درج نتیجه در Response، در آن‌ها حذف شده است.


مطالب
طراحی ValidationAttribute دلخواه و هماهنگ سازی آن با ASP.NET MVC
در سری پست‌های آقای مهندس یوسف نژاد با عنوان Globalization در ASP.NET MVC روشی برای پیاده سازی کار با Resource‌ها در ASP.NET با استفاده از دیتابیس شرح داده شده است. یکی از کمبودهایی که در این روش وجود داشت عدم استفاده از این نوع Resourceها از طریق Attributeها در ASP.NET MVC بود. برای استفاده از این روش در یک پروژه به این مشکل برخورد کردم و پس از تحقیق و بررسی چند پست سرانجام در این پست  پاسخ خود را پیدا کرده و با ترکیب این روش با روش آقای یوسف نژاد موفق به پیاده سازی Attribute دلخواه شدم.
در این پست و با استفاده از سری پست‌های آقای مهندس یوسف نژاد  در این زمینه، یک Attribute جهت هماهنگ سازی با سیستم اعتبار سنجی ASP.NET MVC در سمت سرور و سمت کلاینت (با استفاده از jQuery Validation) بررسی خواهد شد.

قبل از شروع مطالعه سری پست‌های MVC و Entity Framework الزامی است.

برای انجام این کار ابتدا مدل زیر را در برنامه خود ایجاد می‌کنیم.

using System;

public class SampleModel
{
public DateTime StartDate { get; set; }
public string Data { get; set; }
public int Id { get; set; }
با استفاده از این مدل در برنامه در زمان ثبت داده‌ها هیچ گونه خطایی صادر نمی‌شود. برای اینکه بتوان از سیستم خطای پیش فرض ASP.NET MVC کمک گرفت می‌توان مدل را به صورت زیر تغییر داد.
using System;
using System.ComponentModel.DataAnnotations;

public class SampleModel
{
    [Required(ErrorMessage = "Start date is required")]
    public DateTime StartDate { get; set; }

    [Required(ErrorMessage = "Data is required")]
    public string Data { get; set; }

    public int Id { get; set; }
}
حال ویو این مدل را طراحی می‌کنیم.
@model SampleModel
@{
    ViewBag.Title = "Index";
    Layout = "~/Views/Shared/_Layout.cshtml";
}

<section>
    <header>
        <h3>SampleModel</h3>
    </header>
    @Html.ValidationSummary(true, null, new { @class = "alert alert-error alert-block" })

    @using (Html.BeginForm("SaveData", "Sample", FormMethod.Post))
    {
        <p>
            @Html.LabelFor(x => x.StartDate)
            @Html.TextBoxFor(x => x.StartDate)
            @Html.ValidationMessageFor(x => x.StartDate)
        </p>
        <p>
            @Html.LabelFor(x => x.Data)
            @Html.TextBoxFor(x => x.Data)
            @Html.ValidationMessageFor(x => x.Data)
        </p>
        <input type="submit" value="Save"/>
    }
</section>
و بخش کنترلر آن را به صورت زیر پیاده سازی می‌کنیم.
 public class SampleController : Controller
    {
        //
        // GET: /Sample/

        public ActionResult Index()
        {
            return View();
        }

        public ActionResult SaveData(SampleModel item)
        {
            if (ModelState.IsValid)
            {
                //save data
            }
            else
            {
                ModelState.AddModelError("","لطفا خطاهای زیر را برطرف نمایید");
                RedirectToAction("Index", item);
            }
            return View("Index");
        }
    }
حال با اجرای این کد و زدن دکمه Save صفحه مانند شکل پایین خطاها را نمایش خواهد داد.

تا اینجای کار روال عادی همیشگی است. اما برای طراحی Attribute دلخواه جهت اعتبار سنجی (مثلا برای مجبور کردن کاربر به وارد کردن یک فیلد با پیام دلخواه و زبان دلخواه) باید یک کلاس جدید تعریف کرده و از کلاس RequiredAttribute ارث ببرد. در پارامتر ورودی این کلاس جهت کار با Resource‌های ثابت در نظر گرفته شده است اما برای اینکه فیلد دلخواه را از دیتابیس بخواند این روش جوابگو نیست. برای انجام آن باید کلاس RequiredAttribute بازنویسی شود.

کلاس طراحی شده باید به صورت زیر باشد:

public class VegaRequiredAttribute : RequiredAttribute, IClientValidatable
    {
#region Fields (2) 

        private readonly string _resourceId;
        private String _resourceString = String.Empty;

#endregion Fields 

#region Constructors (1) 

        public VegaRequiredAttribute(string resourceId)
        {
            _resourceId = resourceId;
            ErrorMessage = _resourceId;
            AllowEmptyStrings = true;
        }

#endregion Constructors 

#region Properties (1) 

        public new String ErrorMessage
        {
            get { return _resourceString; }
            set { _resourceString = GetMessageFromResource(value); }
        }

#endregion Properties 

#region Methods (2) 

// Public Methods (1) 

        public IEnumerable<ModelClientValidationRule> GetClientValidationRules(ModelMetadata metadata, ControllerContext context)
        {

            yield return new ModelClientValidationRule
            {
                ErrorMessage = GetMessageFromResource(_resourceId),
                ValidationType = "required"
            };
        }
// Private Methods (1) 

        private string GetMessageFromResource(string resourceId)
        {
            var errorMessage = HttpContext.GetGlobalResourceObject(_resourceId, "Yes") as string;
            return errorMessage ?? ErrorMessage;
        }

#endregion Methods 
    }
در این کلاس دو نکته وجود دارد.
1- ابتدا دستور
HttpContext.GetGlobalResourceObject(_resourceId, "Yes") as string;  

که عنوان کلید Resource را از سازنده کلاس گرفته (کد اقای یوسف نژاد) رشته معادل آن را از دیتابیس بازیابی میکند.

2- ارث بری از اینترفیس IClientValidatable، در صورتی که از این اینترفیس ارث بری نداشته باشیم. Validator طراحی شده در طرف کلاینت کار نمی‌کند. بلکه کاربر با کلیک بروی دکمه مورد نظر داده‌ها را به سمت سرور ارسال می‌کند. در صورت وجود خطا در پست بک خطا نمایش داده خواهد شد. اما با ارث بری از این اینترفیس و پیاده سازی متد GetClientValidationRules می‌توان تعریف کرد که در طرف کلاینت با استفاده از Unobtrusive jQuery  پیام خطای مورد نظر به کنترل ورودی مورد نظر (مانند تکست باکس) اعمال می‌شود. مثلا در این مثال خصوصیت data-val-required به input هایی که قبلا در مدل ما Reqired تعریف شده اند اعمال می‌شود.

حال در مدل تعریف شده می‌توان به جای Required می‌توان از VegaRequiredAttribute مانند زیر استفاده کرد. (همراه با نام کلید مورد نظر در دیتابیس)

public class SampleModel
{
    [VegaRequired("RequiredMessage")]
    public DateTime StartDate { get; set; }

    [VegaRequired("RequiredMessage")]
    public string Data { get; set; }

    public int Id { get; set; }
}
ورودی Validator مورد نظر نام کلیدی است به زبان دلخواه که عنوان آن RequiredMessage تعریف شده است و مقدار آن در دیتابیس مقداری مانند "تکمیل این فیلد الزامی است" است. با این کار در زمان اجرا با استفاده از این ولیدتور ابتدا کلید مورد نظر با توجه به زبان فعلی از دیتابیس بازیابی شده و در متادیتابی مدل ما قرار می‌گیرد. به جای استفاده از Resource‌ها می‌توان پیام‌های خطای دلخواه را در دیتابیس ذخیره کرد و در مواقع ضروری جهت جلوگیری از تکرار از آنها استفاده نمود.
با اجرای برنامه اینبار خروجی به شکل زیر خواهد بود.

جهت فعال ساری اعتبار سنجی سمت کلاینت ابتدا باید اسکریپت‌های زیر به صفحه اضافه شود.
<script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery-1.9.1.min.js")" type="text/javascript"></script>
<script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.validate.min.js")" type="text/javascript"></script>
<script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.validate.unobtrusive.min.js")" type="text/javascript"></script>
سپس در فایل web.config تنظیمات زیر باید اضافه شود
<appSettings>
    <add key="ClientValidationEnabled" value="true" />
    <add key="UnobtrusiveJavaScriptEnabled" value="true"/>
</appSettings>
سپس برای اعمال Validator طراحی شده باید توسط کدهای جاوا اسکریپت زیر داده‌های مورد نیاز سمت کلاینت رجیستر شوند.
<script type="text/javascript">
        jQuery.validator.addMethod('required', function (value, element, params) {
            if (value == null | value == "") {
                return false;
            } else {
                return true;
            }

        }, '');

        jQuery.validator.unobtrusive.adapters.add('required', {}, function (options) {
            options.rules['required'] = true;
            options.messages['required'] = options.message;
        });
    </script>
البته برای مثال ما قسمت بالا به صورت پیش فرض رجیستر شده است اما در صورتی که بخواهید یک ولیدتور دلخواه و غیر استاندارد بنویسید روال کار به همین شکل است.
موفق و موید باشید.
منابع ^ و ^ و ^ و ^
مطالب
مقید سازی پارامترهای نوع جنریک
احتمالا در بیشتر مقالات (فارسی/انگلیسی) عبارات هایی مثل نمونه‌های زیر را دیده اید :
where T:clas
where T:struc
...
در این مقاله قصد داریم بپردازیم به «مقید سازی پارامتر‌های نوع جنریک» و اینکه چه کاربردی دارند و در چه زمانی بهتر است از آن‌ها استفاده کنیم و نحوه استفاده از آنها چگونه است. فرض میکنیم که خواننده‌ی محترم با مفاهیم جنریک آشنایی دارد. در صورتیکه با جنریک‌ها آشنا نیستید ابتدا مروری داشته باشید بر جنریک‌ها و بعد این مقاله را مطالعه فرمایید؛ به این دلیل که موضوع مورد بحث بر پایه‌ی جنریک‌ها می‌باشد.

همانطور که مطلع هستید هر عنصری جنریکی را که تعریف میکنید حداقل دارای یک پارامتر نوع هست و در زمان بکارگیری آن جنریک باید نوع آن را مشخص نمایید. برای نمونه مثال زیر را در نظر بگیرید :
public  class MyCollection<T>
        {
            private List<T> collections = new List<T>();
            public void Add(T value)
            {
                collections.Add(value);
            }
        }
کلاس فوق یک کلاس جنریک است که در هنگام ساخت نمونه‌ای از آن، باید ابتدا data type نوعی را که که می‌خواهیم با آن کار کنیم، تعیین کنیم. برای مثال در کد فوق در هنگام ساخت نمونه‌ای از آن، نوع int را برای آن مشخص میکنیم و هر وقت بخواهیم متد Add آن را فراخوانی کنیم، فقط نوعی را قبول خواهد کرد که در ابتدا برای آن تعیین کرده ایم (int):
MyCollection<int> myintObj = new MyCollection<int>();
            myintObj.Add(12);
            myintObj.Add(33);
             myintObj.Add(33.3);// ERROR z 
سؤال: می‌خواهیم فقط نوع‌هایی را بتوان به T نسبت داد که از نوع ارجاعی (reference type) هستن و یا فقط نوع هایی را به T نسبت داد که یک سازنده دارند؛ چگونه؟

ایجاد قید‌ها یا محدودیت‌ها بر روی پارامتر‌های جنریک‌ها شامل پنج حالت می‌باشد:

حالت اول : Where T:struct
در این حالت T باید یک ساختار باشد .

حالت دوم : where T:class
T  باید یک نوع ارجاعی باشد. اگر در مثال فوق این قید را به آن اضافه کنیم، در هنگام ساخت نمونه‌ای از کلاس فوق، اگر یک نوع value type را به T نسبت دهیم، در هنگام وارد کردن یک نوع value type با خطا مواجه خواهیم شد. مثال:
public  class MyCollection<T> where T:class
        {
            private List<T> collections = new List<T>();
            public void Add(T value)
            {
                collections.Add(value);
            }
        }
و برای استفاده :
 MyCollection<int> myintObj = new MyCollection<int>(); // ERROR , int is value type

حالت سوم : ()Where T:new
نوعی که به T نسبت داده می‌شود باید یک سازنده‌ی پیش فرض داشته باشد.
داخل پرانتز : سازنده‌ی پیش فرض: زمانی که شما یک کلاس می‌نویسید اگر آن کلاس دارای هیچ سازنده‌ای نباشد، کامپایلر یک سازنده‌ی بدون پارامتر را به کلاس فوق اضافه می‌کند که کار آن مقدار دهی به فیلد‌های کلاس است. در اینجا از مقادیر پیش فرض استفاده می‌شود. مثلا برای int مقدار صفر و برای string مقدار "" و به همین ترتیب.
اگر از مقدار دهی پیش فرض توسط کامپایلر خرسند نیستید، می‌توانید سازنده پیش فرض را تغییر داده و مطابق میل خود فیلد‌ها را مقدار دهی اولیه کنید .


حالت چهارم : where T:NameOfBaseClass
نوعی که به T نسبت داده می‌شود باید از کلاس NameOfBaseClass ارث بری کرده باشد.

حالت پنجم : where T:NameOfInterface
همانند حالت چهارم می‌باشد؛ با این تفاوت: نوعی که به T نسبت داده می‌شود باید واسط NameOfInterface را پیاده سازی کرده باشد.

پنج حالت فوق نمونه‌هایی از ایجاد محدودیت بر روی پرامتر نوع اعضای جنریک بودند و اما در ادامه قصد داریم نکاتی را در این باب، بیان کنیم:

نکته اول : می‌توانید محدودیت‌های فوق را با هم ترکیب کنید برای اینکار آنها را با کاما از هم جدا کنید :
 public  class MyCollection<T> where T:class,IDisposable,new()
        {
   //content
}
نوعی که به T نسبت داده می‌شود
  • باید از نوع ارجاعی باشد.
  • باید واسط IDisposable را پیاده سازی کرده باشد.
  • باید یک سازنده‌ی پیش فرض داشته باشد.

نکته دوم : زمانیکه از چندین محدودیت استفاده می‌کنید مثل مثال فوق، باید محدودیت ()new در آخرین جایگاه محدودیت‌ها قرار گیرد؛ در غیر اینصورت با خطای زمان ترجمه روبه رو خواهید شد .

نکته سوم : می‌توان محدودیت‌های فوق را علاوه بر کلاس، بر روی متد‌های جنریک نیز اعمال کنید:

public void Swap<T>(ref T val1,ref T val2) where T:struct
            {
//content
            }
نکته چهارم : زمانیکه کلاس و یا متدهای شما بیش از یک نوع پارامتر از نوع جنریک را دریافت می‌کنند، باید محدودیت‌های مورد نظر را برای هر کدام به صورت جداگانه قید کنید. به طور مثال به کلاس زیر که دو پارمتر T و K را دارد، باید برای هر کدام جداگانه محدودیت‌های مورد نظر را اعمال کنیم (در صورت نیاز):
 public  class MyCollection<T,K> where T:class where K:IDisposable,new()
        {
//content
}
مطالب
نگاهی به Latent Semantic Indexing
مقدمه ای بر Latent Semantic Indexing

هنگامیکه برای اولین بار، جستجو بر مبنای کلمات کلیدی (keyword search) بر روی مجموعه‌ای از متون، به دنیای بازیابی اطلاعات معرفی شد شاید فقط یک ذهنیت مطرح می‌شد و آن یافتن لغت در متن بود. به بیان دیگر در آن زمان تنها بدنبال متونی می‌گشتیم که دقیقا شامل کلمه کلیدی مورد جستجوی کاربر باشند. روال کار نیز بدین صورت بود که از دل پرس و جوی کاربر، کلماتی بعنوان کلمات کلیدی استخراج می‌شد. سپس الگوریتم جستجو در میان متون موجود بدنبال متونی می‌گشت که دقیقا یک یا تمامی کلمات کلیدی در آن آمده باشند. اگر متنی شامل این کلمات بود به مجموعه جواب‌ها اضافه می‌گردید و در غیر این صورت حذف می‌گشت. در پایان جستجو با استفاده از الگوریتمی، نتایج حاصل رتبه بندی می‌گشت و به ترتیب رتبه با کاربر نمایش داده می‌شد.
نکته مهمی که در این روش دیده می‌شود اینست که متون به تنهایی و بدون در نظر گرفتن کل مجموعه پردازش می‌شدند و اگر تصمیمی مبنی بر جواب بودن یک متن گرفته می‌شد، آن تصمیم کاملا متکی به همان متن و مستقل از متون دیگر گرفته می‌شد. در آن سال‌ها هیچ توجهی به وابستگی موجود بین متون مختلف و ارتباط بین آنها  نمی‌شد که این مسئله یکی از عوامل پایین بودن دقت جستجو‌ها بشمار می‌رفت.
در ابتدا بر اساس همین دیدگاه  الگوریتم‌ها و روش‌های اندیس گذاری (indexing) پیاده سازی می‌شدند که تنها مشخص می‌کردند یک لغت در یک سند (document) وجود دارد یا خیر. اما با گذشت زمان محققان متوجه ناکارآمدی این دیدگاه در استخراج اطلاعات شدند. به همین دلیل روشی بنام Latent Semantic Indexing که بر پایه Latent Semantic Analysis بنا شده بود به دنیای بازیابی و استخراج اطلاعات معرف شد. کاری که این روش انجام می‌داد این بود که گامی را به مجموعه مراحل موجود در پروسه اندیس گذاری اضافه می‌کرد. این روش بجای آنکه در اندیس گذاری تنها یک متن را در نظر بگیرد و ببیند چه لغاتی در آن آورده شده است، کل مجموعه اسناد را با هم و در کنار یکدیگر در نظر می‌گرفت تا ببیند که چه اسنادی لغات مشابه با لغات موجود در سند مورد بررسی را دارند. به بیان دیگر اسناد مشابه با سند فعلی را به نوعی مشخص می‌نمود.
بر اساس دیدگاه LSI اسناد مشابه با هم، اسنادی هستند که لغات مشابه یا مشترک بیشتری داشته باشند. توجه داشته باشید تنها نمی‌گوییم لغات مشترک بیشتری بلکه از  واژه لغات مشابه نیز استفاده می‌کنیم. چرا که بر اساس LSI دو سند ممکن است هیچ لغت مشترکی نداشته باشند (یعنی لغات یکسان نداشته باشند) اما لغاتی در آنها وجود داشته باشد که به لحاظی معنایی و مفهومی هم معنا و یا مرتبط به هم باشند. بعنوان مثال لغات شش و ریه دو لغت متفاوت اما مرتبط با یکدیگر هستند و اگر دو لغات در دوسند آورده شوند می‌توان حدس زد که ارتباط و شباهتی معنایی بین آنها وجود دارد. به روش هایی که بر اساس این دیدگاه ارائه می‌شوند روش‌های جستجوی معنایی نیز گفته می‌شود. این دیدگاه مشابه دیدگاه انسانی در مواجهه با متون نیز است. انسان هنگامی که دو متن را با یکدیگر مقایسه می‌کند تنها بدنبال لغات یکسان در آن‌ها نمی‌گردد بلکه شباهت‌های معنایی بین لغات را نیز در نظر می‌گیرد این اصل و نگرش پایه و اساس الگوریتم  LSI و همچنین حوزه ای از علم بازیابی اطلاعات بنام مدل سازی موضوعی (Topic Modeling) می‌باشد.
هنگامیکه شما پرس و جویی را بر روی مجموعه ای از اسناد (که بر اساس LSI اندیس گذاری شده‌اند) اجرا می‌کنید، موتور جستجو ابتدا بدنبال لغاتی می‌گردد که بیشترین شباهت را به کلمات موجود در پرس و جوی شما دارند. بعبارتی پرس و جوی شما را بسط می‌دهد (query expansion)، یعنی علاوه بر لغات موجود در پرس و جو، لغات مشابه آنها را نیز به پرس و جوی شما می‌افزاید. پس از بسط دادن پرس و جو، موتور جستجو مطابق روال معمول در سایر روش‌های جستجو، اسنادی که این لغات (پرس و جوی بسط داده شده) در آنها وجود دارند را بعنوان نتیجه به شما باز می‌گرداند. به این ترتیب ممکن است اسنادی به شما بازگردانده شوند که لغات پرس و جوی شما در آنها وجود نداشته باشد اما LSI بدلیل وجود ارتباطات معنایی، آنها را مشابه و مرتبط با جستجو تشخیص داده باشد.  توجه داشته باشید که الگوریتم‌های جستجوی معمولی و ساده، بخشی از اسناد را که مرتبط با پرس و جو هستند، اما شامل لغات مورد نظر شما نمی‌شوند، از دست می‌دهد (یعنی کاهش recall).

برای آنکه با دیدگاه LSI بیشتر آشنا شوید در اینجا مثالی از نحوه عملکرد آن می‌زنیم. فرض کنید می‌خواهیم بر روی مجموعه ای از اسناد در حوزه زیست شناسی اندیس گذاری کنیم. بر مبنای روش LSI چنانچه لغاتی مانند کروموزم، ژن و DNA در اسناد زیادی در کنار یکدیگر آورده شوند (یا بعبارتی اسناد مشترک باهم زیادی داشته باشند)، الگوریتم جستجو چنین برداشت می‌کند که به احتمال زیاد نوعی رابطه معنایی بین آنها وجود دارد. به همین دلیل اگر شما پرس و جویی را با کلمه کلیدی "کروموزوم" اجرا نمایید، الگوریتم علاوه بر مقالاتی که مستقیما واژه کروموزوم در آنها وجود دارد، اسنادی که شامل لغات "DNA" و  "ژن" نیز باشند را بعنوان نتیجه به شما باز خواهد گرداند. در واقع می‌توان گفت الگوریتم جستجو به پرس و جوی شما این دو واژه را نیز اضافه می‌کند که همان بسط دادن پرس و جوی شما است. دقت داشته باشید که الگوریتم جستجو هیچ اطلاع و دانشی از معنای لغات مذکور ندارد و تنها بر اساس تحلیل‌های ریاضی به این نتیجه می‌رسد که در بخش‌های بعدی چگونگی آن را برای شما بازگو خواهیم نمود. یکی از برتری‌های مهم LSI نسبت به روش‌های مبتنی بر کلمات کلیدی (keyword based) این است که در LSI، ما به recall بالاتری دست پیدا می‌کنیم، بدین معنی که از کل جواب‌های موجود برای پرس و جوی شما، جواب‌های بیشتری به کاربر نمایش داده خواهند شد.
یکی از مهمترین نقاط قوت LSI اینست که این روش تنها متکی بر ریاضیات است و هیچ نیازی به دانستن معنای لغات یا پردازش کلمات در متون ندارد. این مسئله باعث می‌شود بتوان این روش را بر روی هر مجموعه متنی و با هر زبانی بکار گرفت. علاوه بر آن می‌توان LSI را بصورت ترکیبی با الگوریتم‌های جستجوی دیگر استفاده نمود و یا تنها متکی بر آن موتور جستجویی را پیاده سازی کرد.
 

نحوه عملکرد Latent Semantic Indexing
در روش LSI مبنا وقوع همزمان لغات در اسناد می‌باشد. در اصطلاح علمی به این مسئله word co-occurrence گفته می‌شود. به بیان دیگر LSI بدنبال لغاتی می‌گردد که در اسناد بیشتری در با هم آورده می‌شوند. پیش از آنکه وارد مباحث ریاضی و محاسباتی LSI شویم بهتر است کمی بیشتر در مورد این مسوله به لحاظ نظری بحث کنیم.
 
لغات زائد
به نحوه صحبت کردن روز مره انسان‌ها دقت کنید. بسیاری از واژگانی که در طول روز و در محاوره‌ها از انها استفاده می‌کنیم، تاثیری در معنای سخن ما ندارند. این مسئله در نحوه نگارش ما نیز صادق است. خیلی از لغات از جمله حروف اضافه، حروف ربط، برخی از افعال پر استفاده و غیره در جملات دیده می‌شوند اما معنای سخن ما در آنها نهفته نمی‌باشد. بعنوان مثال به جمله "جهش در ژن‌ها می‌تواند منجر به بیماری سرطان شود" درقت کنید. در این جمله لغاتی که از اهمیت بالایی بر خوردار هستند و به نوعی بار معنایی جمله بر دوش آنهاست عبارتند از "جهش"، "ژن"، بیماری" و "سرطان". بنابراین می‌توان سایر لغات مانند "در"، "می تواند" و "به" را حذف نمود. به این لغات در اصطلاح علم بازیابی اطلاعات (Information Retrieval) لغات زائد (redundant) گفته می‌شود که در اکثر الگوریتم‌های جستجو یا پردازش زبان طبیعی (natural language processing) برای رسیدن به نتایج قابل قبول باید حذف می‌شوند.روش LSI نیز از این قاعده مستثنی نیست. پیش از اجرای آن بهتر است این لغات زائد حذف گردند. این مسئله علاوه بر آنکه بر روی کیفیت نتایج خروجی تاثیر مثبت دارد، تا حد قابل ملاحظه ای کار پردازش و محاسبات را نیز تسهیل می‌نماید.
 
 
مدل کردن لغات و اسناد
پس از آنکه لغات اضافی از مجموعه متون حذف شد باید بدنبال روشی برای مدل کردن داده‌های موجود در مجموعه اسناد بگردیم تا بتوان کاربر پردازش را با توجه به آن مدل انجام داد. روشی که در LSI برای مدلسازی بکار گرفته می‌شود استفاده از ماتریس لغت – سند (term-document matrix) است. این ماتریس یک گرید بسیار بزرگ است که هر سطر از آن نماینده یک سند و هر ستون از ان نماینده یک لغت در مجموعه متنی ما می‌باشد(البته این امکان وجود دارد که جای سطر و ستون‌ها عوض شود). هر سلول از این ماتریس بزرگ نیز به نوعی نشان دهنده ارتباط بین سند و لغت متناظر با آن سلول خواهد بود. بعنوان مثال در ساده‌ترین حات می‌توان گفت که اگر لغتی در سند یافت نشد خانه متناظر با انها در ماتریس لغت – سند خالی خواهد ماند و در غیر این صورت مقدار یک را خواهد گرفت. در برخی از روش‌ها سلول‌ها را با تعداد دفعات تکرار لغات در اسناد متناظر پر می‌کنند و در برخی دیگر از معیار‌های پیچیده‌تری مانند tf*idf استفاده می‌نمایند. شکل زیر نمونه از این ماتریس‌ها را نشان می‌دهد : 

برای ایجاد چنین ماتریسی باید تک تک اسناد و لغات موجود در مجموعه متنی را پردازش نمود و خانه‌های متناظر را در ماتریس لغت – سند مقدار دهی نمود.خروجی این کار ماتریسی مانند ماتریس شکل بالا خواهد شد (البته در مقیاسی بسیار بزرگتر) که بسیاری از خانه‌های ان صفر خواهند بود (مانند آنچه در شکل نیز مشاهده می‌کنید). به این مسئله تنک بودن (sparseness) ماتریس گفته می‌شود که یکی از مشکلات استفاده از مدل ماتریس لغت – سند محسوب می‌شود. 
این ماتریس، بازتابی از کل مجموعه متنی را به ما می‌دهد. بعنوان مثال اگر بخواهیم ببینیم در سند i چه لغاتی وجود دارد، تنها کافی است به سراغ سطر iام از ماتریس برویم (البته در صورتی که ماتریس ما سند – لغت باشد) وآن را بیرون بکشیم. به این سطر در اصطلاح بردار سند (document vector) گفته می‌شود. همین کار را در مورد لغات نیز می‌توان انجام داد. بعنوان مثال با رفتن به سراغ ستون j ام می‌توان دریافت که لغت j ام  در چه اسنادی آورده شده است. به ستون j ام نیز در ماتریس سند – لغت، بردار لغت (term vector) گفته می‌شود. توجه داشته باشید که این بردار‌ها در مباحث و الگوریتم‌های مربوط به بازیابی اطلاعات و پردازش زبان طبیعی بسیار پر کاربرد می‌باشند.
با داشتن ماتریس لغت – سند می‌توان یک الگوریتم جستجو را پیاده سازی نمود. بسیاری از روش‌های جستجویی که تا کنون پیشنهاد شده اند نیز بر پایه چنین ماتریس هایی بنا شده اند. فرض کنید می‌خواهیم پرس و جویی با کلمات کلیدی "کروموزوم‌های انسان" اجرا کنیم. برای این منظور کافیست ابتدا کلمات کلیدی موجود در پرس و جو را استخراج کرده (در این مثال کروموزوم و انسان دو کلمه کلیدی ما هستند) و سپس به سراغ بردار‌های هر یک برویم. همانطور که گفته شد با مراجعه به سطر یا ستون مربوط به لغات می‌توان بردار لغت مورد نظر را یافت. پس از یافتن بردار مربوط به کروموزوم و انسان می‌توان مشخص کرد که این لغات در چه اسناد و متونی اورده شده اند و آنها را استخراج و به کاربر نشان داد. این ساده‌ترین روش جستجو بر مبنای کلمات کلیدی می‌باشد. اما دقت داشته باشید که هدف نهایی در LSI چیزی فراتر از این است. بنابراین نیاز به انجام عملیاتی دیگر بر روی این ماتریس می‌باشد که بتوانیم بر اساس آن ارتباطات معنایی بین لغات و متون را تشخیص دهیم. برای این منظور LSI ماتری لغت – سند را تجزیه (decompose) می‌کند. برای این منظور نیز از تکنیک Singular Value Decomposition استفاده می‌نماید. پیش از پرداختن به این تکنیک ابتدا بهتر است کمی با فضای برداری چند بعدی (multi-dimensional vector space) آشنا شویم. برای این منظور به مثال زیر توجه کنید.
 
مثالی از فضای چند بعدی
فرض کنید قصد دارید تحقیقی در مورد اینکه مردم چه چیز هایی را معمولا برای صبحانه خود سفارش می‌دهند انجام دهید. برای این منظور در یک روز شلوغ به رستورانی در اطراف محل زندگی خود می‌روید و لیست سفارشات صبحانه را می‌گیرید. فرض کنید از بین اقلام متعدد، تمرکز شما تنها بر روی تخم مرغ (egg)، قهوه (coffee) و بیکن (bacon) است. در واقع قصد دارید ببینید چند نفر در سفارش خود این سه قلم را باهم درخواست کرده اند. برای این منظور سفارشات را تک تک بررسی می‌کنید و تعداد دفعات را ثبت می‌کنید.
پس از آنکه کار ثبت و جمع آوری داده‌ها به پایان رسید می‌توانید نتایج را در قالب نموداری نمایش دهید. یک روش برای اینکار رسم نموداری سه بعدی است که هر بعد آن مربوط به یکی از اقلام مذکور می‌باشد. بعنوان مثال در شکل زیر نموداری سه بعدی را که برای این منظور رسم شده است مشاهده می‌کنید. همانطور که در شکل نشان داده شده است محود x مربوط به "bacon"، محور y مربوط به "egg" و محور z نیز مربوط به "coffee" می‌باشد. از آنجایی که این نمودار سه بعدی است برای مشخص کردن نقاط بر روی آن به سه عدد (x ,y ,z)  نیاز مندیم. حال اطلاعات جمع اوری شده از صورت سفارشات را یکی یکی بررسی می‌کنیم و بر اساس تعداد دفعات سفارش داده شدن این سه قلم نقطه ای  را در این فضای سه بعدی رسم می‌کنیم. بعنوان مثال اگر در سفارشی 2 عدد تخم مرغ و یک قهوه سفارش داده شد بود، این سفارش با (0, 2, 1) در نمودار ما نمایش داده خواهد شد. به این ترتیب می‌توان محل قرار گرفتن این سفارش در فضای سه بعدی سفارشات صبحانه را یافت. این کار را برای تمامی سفارشات انجام می‌دهیم تا سر انجام نموداری مانند نمودار زیر بدست آید. 

دقت داشته باشید که اگر از هریک از نقطه آغازین نمودار (0, 0, 1) خطی را به هر یک از نقاط رسم شده بکشید، بردار هایی در فضای “bacon-eggs-coffee”بدست خواهد آمد. هر کدام از این بردار‌ها به ما نشان می‌دهند که در یک صبحانه خاص بیشتر از کدام یک از این سه قلم درخواست شده است. مجموع بردار‌ها در کنار یکدیگر نیز می‌توانند اطلاعات خوبی راجع به گرایش و علاقه مردم به اقلام مذکور در صبحانه‌های خود به ما دهد. به این نمودار نمودار فضای بردار (vector – space) می‌گویند.
حالا وقت آن است که مجددا به بحث مربوط به بازیابی اطلاعات (information retrieval) باز گردیم. همانطور که گفتیم اسناد در یک مجموعه را می‌توان در قالب بردار هایی بنام Term – vector نمایش داد. این بردار‌ها مشابه بردار مثال قبل ما هستند. با این تفاوت که به جای تعداد دفعات تکرار اقلام موجود در صبحانه افراد، تعداد دفعات تکرار لغات را در یک سند در خود دارند. از نظر اندازه نیز بسیار بزرگتر از مثال ما هستند. در یک مجموعه از اسناد ما هزاران هزار لغت داریم که باید بردار‌های ما به اندازه تعداد کل لغات منحصر به فرد ما باشند. بعنوان مثال اگر در یک مجموعه ما هزار لغات غیر تکراری داریم بردار‌های ما باید هزار بعد داشته باشند. نموداری که اطلاعات را در ان نمایش خواهیم داد نیز بجای سه بعد (در مثال قبل) می‌بایست هزار بعد (یا محور) داشته باشد که البته چنین فضایی قابل نمایش نمی‌باشد.

به مثال صبحانه توجه کنید. همانطور که می‌بینید برخی از نقاط بر روی نمودار نسبت به بقیه به یکدیگر نز دیکتر هستند و ابری از نقاط را در قسمتی از نمودار ایجاد کردند. این نقاط نزدیک به هم باعث می‌شوند که بردار‌های آنها نیز با فاصله نزدیک به هم در فضای برداری مثال ما قرار گیرند. علت نزدیک بودن این بردار‌ها اینست که تعداد دفعات تکرار bacon، eggs و coffee در انها مشابه به هم بوده است. بنابراین می‌توان گفت که این نقاط (یا سفارشات مربوط به انها) به یکدیگر شبیه می‌باشند. در مورد فضای برداری مجموعه از اسناد نیز وضع به همین ترتیب است. اسنادی که لغات مشترک بیشتری با یک دیگر دارند بردار‌های مربوط به انها در فضای برداری در کنار یکدیگر قرار خواهند گرفت. هر چه این مشترکات کمتر باشد منجر به فاصله گرفتن بردار‌ها از یکدیگر می‌گردد. بنابراین می‌بینید که با داشتن فضای برداری و مقایسه بردار‌ها با یکدیگر می‌توان نتیجه گرفت که دو سند چقدر به یکدیگر شباهت دارند.
در بسیاری از روش‌های جستجو از چنین بردار هایی برای یافتن اسناد مرتبط به پرس و جوی کاربران استفاده می‌کنند. برای ان منظور تنها کافی اس پرس و جوی کاربر را بصورت برداری در فضای برداری مورد نظر نگاشت دهیم و سپس بردار حاصل را با بردار‌های مربوط به اسناد مقایسه کنیم و در نهایت آنهایی که بیشترین شباهت را دارند باز به کاربر بازگردانیم. این روش یکی از ساده‌ترین روش‌های مطرح شده در بازیابی اطلاعات است.
خوب حالا بیایید به Latent Semantic Indexing باز گردیم. روش LSI برمبنای همین فضای برداری عمل می‌کند با این تفاوت که فضای برداری را که دارای هزاران هزار بعد می‌باشد به فضای کوچکتری با ابعاد کمتر (مثلا 300 بعد) تبدیل می‌کند. به این کار در اصطلاح عملی کاهش ابعاد (dimensionality reduction) گفته می‌شود. دقت داشته باشید که هنگامیکه این عمل انجام می‌گیرد لغاتی که شباهت و یا ارتباط زیادی به لحاظ معنایی با یکدیگر دارند بجای اینکه هریک در قالب یک بعد نمایش داده شوند، همگی بصورت یک بعد در می‌آیند. بعنوان مثال لغات کروموزم و ژن از نظر معنایی با یکدیگر در ارتباط هستند. در فضای برداری اصلی این دو لغت در قالب دو بعد مجزا نمایش داده می‌شوند اما با اعمال کاهش ابعاد به ازای هر دوی آنها تنها یک بعد خواهیم داشت. مزیت این کار اینست که اسنادی که لغات مشترکی ندارند اما به لحاظ معنایی با یکدیگر ارتباط دارند در فاضی برداری کاهش یافته نزدیکی بیشتری به یکدیگر خواهند داشت.
 
روش‌های مختلفی برای اعمال کاهش ابعاد وجود دارد. در LSI از روش Singular Value Decompistion استفاده می‌شود که در بحث بعدی در مورد آن صحبت خواهیم نمود.
 
 
Singular Value Decomposition
پیشتر گفتیم که در LSI برای مدل کردن مجموعه اسناد موجود از ماتریس بزرگی بنام ماتریس لغت – سند استفاده می‌شود. این ماتریس در واقع نمایشی از مدل فضای برداری است که در بخش قبلی به آن اشاره شد. دقت داشته باشید که ما در دنیای واقعی در یک سیستم بزرگ تقریبا چیزی در حدود یک ملیون سند داریم که در مجموع این اسناد تقریبا صد هزار لغت غیر تکراری و منحصر به فرد یافت می‌شود. بنابراین می‌توان گفت میزان تنک بودن ماتریس ما تقریبا برابر با 0.1 درصد خواهد بود. یعنی از کل ماتریس تنها 0.1 درصد آن دارای اطلاعات است و اکثر سلول‌های ماتریس ما خالی می‌باشد. این مسئله را در شکل زیر می‌توانید مشاهده کنید. 

در Latent Semantic Indexing با استفاده از روش Singular Value Decomposition این ماتریس را کوچک می‌کنند. به بیان بهتر تقریبی از ماتریس اصلی را ایجاد می‌کنند که ابعاد کوچکتری خواهد داشت. این کار مزایایی را بدنبال دارد. اول آنکه سطر‌ها و ستون هایی (لغات و اسناد) که اهمیت کمی در مجموعه اسناد ما دارند را حذف می‌کند. علاوه بر آن این کار باعث می‌شود که ارتباطات معنایی بین لغات هم معنی یا مرتبط کشف شود. یافتن این ارتباطات معنایی بسیار در پاسخ به پرس و جو‌ها مفید خواهد بود. چرا که مردم معمولا در پرس و جو‌های خود از دایره لغات متفاوتی استفاده می‌کنند. بعنوان مثال برای جستجو در مورد مطالب مربوط به ژن‌های انسان برخی از واژه کروموزوم و برخی دیگر از واژه ژنوم و دیگران ممکن است از واژگان دیگری استفاده نمایند. این مسئله مشکلی را در جستجو بنام عدم تطبیق کلمات کلیدی (mismatch problem) بوجود می‌اورده که با اعمال SVD بر روی ماتریس سند – لغت این مشکل برطرف خواهد شد.
توجه داشته باشید که SVD ابعاد بردار‌های لغات و سند را کاهش می‌دهد. بعنوان مثال بجای آنکه یک سند در قالب صد هزار بعد (که هر بعد مربوط به یک لغت می‌باشد) نمایش داده شود، بصورت یک بردار مثلا 150 بعدی نمایش داده خواهد شد. طبیعی است که این کاهش ابعاد منجر به از بین رفتن برخی از اطلاعات خواهد شد چرا که ما بسیاری از ابعاد را با یکدیگر ادغام کرده ایم. این مسئله شاید در ابتدا مسئله ای نا مطلوب به نظر آید اما در اینجا نکته ای در آن نهفته است. دقت داشته باشید که آنچه از دست می‌رود اطلاعات زائد (noise) می‌باشد. از بین رفتن این اطلاعات زائد منجر می‌شود تا ارتباطات پنهان موجود در مجموعه اسناد ما نمایان گردند. با اجرای SVD بر روی ماتریس، اسناد و لغات مشابه، مشابه باقی می‌مانند و انهایی که غیر مشابه هستند نیز غیر مشابه باقی خواهد ماند. پس ما از نظر ارتباطات بین اسناد و لغات چیزی را از دست نخواهیم داد.
 
در مباحث بعدی در مورد چگونگی اعمال SVD و همچنین نحوه پاسخگویی به پرس و جو‌ها مطالب بیشتری را برای شما عزیزان خواهیم نوشت.
 
موفق و پیروز باشید.