نظرات مطالب
پیاده سازی JSON Web Token با ASP.NET Web API 2.x
سلام و ضمن تشکر؛ یک سوال داشتم که بیشتر در زمینه کارایی و بهینه سازی سیستم هست. در بخش "پیاده سازی فیلتر سفارشی JwtAuthorizeAttribute " همین مطلب یک قسمت از آن نوشتید "به ازای هر درخواست به سرور، دو بار بررسی بانک اطلاعاتی را خواهیم داشت"

برای اینکه رفت و برگشت برای هر درخواست به بانک اطلاعاتی در پروژه‌های بزرگ رو مدیریت بهینه کنیم چکار باید کرد؟ منظورم اینه وقتی تعداد کاربران زیاد باشه و متدهای زیادی هم در پروژه باشه که در هدر همه اونها باید این توکن و دسترسی‌ها چک بشه ممکنه سربار زیادی روی بانک اطلاعاتی داشته باشه. برای مدیریت بهتر این موارد من دو راه تست کرده بودم :
1. توی یک متغیر استاتیک اطلاعات توکن‌ها علاوه بر بانک اطلاعاتی ذخیره بشه و هردو با هم سینک باشند (موردی که خودتون هم اشاره فرموده بودید) بنابراین بیشترین درخواستها برای چک این مقادیر روی یک متغیر استاتیک هست که روی IIS فعال میشه و ممکنه رم زیادی البته بگیره و هر وقت هم IIS ریست شد دوباره اون لیست توکن‌های استاتیک از بانک اطلاعاتی فراخوانی میشه و برای درخواست‌های بعدی کاربران از اون متغیر استاتیک که لیست توکن‌ها هست رو چک می‌کنه.
2. راه دوم استفاده از بانک اطلاعاتی هست که رفت و برگشت به بانک اطلاعاتی برای هر درخواست رو زیاد می‌کنه و ممکنه سربار زیادی داشته باشه

البته من در پروژه از بانک اطلاعاتی مونگو استفاده کردم و این لیست توکن‌ها و کلیه بانک اطلاعاتی کاربران و غیره در اون ذخیره میشه .

سوال اینجاست که برای زمانی که کاربران زیاد و متدهای زیادی داریم که باید چک شوند راه حل بهینه برای انجام این مورد چه راهی هست؟
و اینکه آیا اگه از بانک اطلاعاتی Redis که بر روی رم قرار میگیره برای مدیریت توکن‌ها استفاده کنیم کارایی بهتر میشه یا باز هم همون مشکل قبلی رو داریم؟
نظرات مطالب
ASP.NET MVC #11
سلام،
چند عدد سوال داشتم:

1- از آنجایی که بنده در مورد استفاده کمتر از منابع سرور و ... خیلی حساسم و در پی یافتن بهینه‌ترین روش کدینگ هستم ، سوالی برام پیش اومده :
 آیا تعریف یک پراپرتی با دسترسی private  از نوع EntityFrameWorkContext در سطح کلاس کنترلر (یا سطح کلاس سرویس یا کلا در سطح یک کلاس) و استفاده از آن در متدهای کلاس و استفاده نکردن از using در داخل متدها از نظر حرفه ای درست می‌باشد ؟
(این روش رو در چند جا مشاهده کردم و شک کردم که نکنه روش بنده که همیشه using می‌زنم بهینه نیست....)
{بهترین روش چیه ؟}

2- اگر از استفاده غیرضروری از منابع سرور صرف نظر کنیم ؛ اگر ما ViewModel استفاده نکنیم و درون اکشن‌های ویرایش مثلا اینجوری کد بزنیم :

public ActionResult Edit(Member member)
{
var updatedItem = db.Members.FirstOrDefault(c => c.id == 1);

updatedItem.Name = member.Name;
updatedItem.Family = member.Family;

db.saveChanges();

return View();

}
آیا به دلیل استفاده نکردن از پراپرتی‌های غیر ضروری ، مشکل امنیتی برطرف میشه ؟
(بدین صورت اگر کاربر شیطونی کنه و مثلا فیلدای IsAdmin رو دستی بسازه و .... ازش استفاده نمیشه و مشکلی پیش نمیاد)
(نهایتا Model.IsValid هم می‌تونیم در اینجا استفاده کنیم)

مسلما موقع ثبت هم مقدار پروپرتی‌های حساس رو خودمون دستی پر می‌کنیم و اصلا کاری به ورودی دریافتی اکشن نخواهیم داشت.
public ActionResult Create(Member member)
{

If (Model.IsValid)
{

   db.Members.AddObject(new Member{ Name = member.Name , Family = member.Family , IsAdmin = False});
   db.saveChanges();

// ...

}

return View();

}

3- سفارشی سازی پیام‌های خطای اعتبار سنجی فرم رو هم من که تست کردم ، همش انگلیسی پیام میده!
و متن فارسی منو نادیده می‌گیره ...
یک توضیح بیشتر اگر مرحمت کنین ، ممنون میشم.

با تشکر
مطالب
Pipeها در Angular 2 - بخش اول
برای تغییر نحوه نمایش یک عبارت در رابط کاربری، از Pipe استفاده می‌شود. مثلا ممکن است تاریخ تولد به صورت میلادی از سرور دریافت شده باشد، می‌خواهیم بدون تغییری در متغیر حامل تاریخ میلادی و فقط در لایه رابط کاربری، کاربر تاریخ را به صورت شمسی مشاهده کند. به عبارت دیگر برای تغییر نحوه نمایش مقدار نمایشی (display-value) در صفحات HTML خود، از Pipe استفاده می‌شود. 

نحوه استفاده از Pipe

Pipe یک متغیر یا عبارت را به عنوان ورودی دریافت کرده و آن‌را به شکل دیگری برای نمایش تغییر می‌دهد. Pipeها معمولا در صفحات HTML مورد استفاده قرار می‌گیرند. با استفاده از عملگر Pipe (|) به شکل زیر می‌توانید Pipe مورد نظر خود را اعمال کنید.

import { Component } from '@angular/core';

@Component({
  selector: 'hero-birthday',
  template: `<p>The hero's birthday is {{ birthday | date }}</p>`
})
export class HeroBirthdayComponent {
  birthday = new Date(1988, 3, 15); // April 15, 1988
}

در این مثال Pipe از قبل ساخته شده date را بر روی متغییر birthday اعمال می‌کنیم. خروجی کار به شکل زیر خواهد بود.

The hero's birthday is April 15, 1988

لازم به ذکر است Pipe هیچگونه اثری بر روی متغییر birthday نداشته و فقط نحوه نمایش آن را تغییر می‌دهد.

 

Pipeهای از پیش ساخته شده

در انگیولار ۲ یکسری Pipe از پیش ساخته شده مانند DatePipe، UpperCasePipe، LowerCasePipe، CurrencyPipe و PercentPipe وجود دارند که شما در تمامی صفحات HTML می‌توانید بدون هیچ تنظیم اضافه‌ای از آنها استفاده کنید. لیست Pipeهای از پیش ساخته شده را اینجا مشاهده کنید. 


ارسال پارامتر به Pipe

  Pipeها در انگیولار ۲ می‌توانند تعدادی پارامتر ورودی را برای ارائه خروجی مدنظر دریافت کنند. برای فرستادن پارامتر به Pipe، بلافاصله بعد از نام Pipe با استفاده از دو نقطه (:) پارامتر مورد نظر را ارسال می‌کنیم (برای مثال 'currency:'EUR). درصورتیکه Pipe چند پارامتر را دریافت می‌کند، هر پارامتر با یک دو نقطه (:) از هم جدا می‌شوند؛ برای مثال slice:1:5.
  برای نمونه اگر بخواهیم تاریخ موجود در متغیر birthday در مثال قبل را به صورت «04/15/88» نمایش دهیم کافی است پارامتر «MM/dd/yy» را به datePipe ارسال کنیم.
<p>The hero's birthday is {{ birthday | date:"MM/dd/yy" }} </p>

مقدار پارامتر، هر نوع مجازی از Template expressions می‌تواند باشد (از جمله عبارت رشته‌ای یا حتی یک خصوصیت از کامپوننت). بنابراین در سرتاسر برنامه و در هر زمان می‌توانید با تغییر پارامتر در لحظه، خروجی مدنظر خود را به کاربرنهایی نمایش دهید.

 

Template expressions: عباراتی (expressions) که بعد از اجرا توسط انگیولار، تبدیل به یک مقدار جهت نمایش در HTML، کامپوننت یا دایرکتیو می‌شود.


 

استفاده زنجیره‌ای از Pipeها

برای اعمال چند Pipe بر روی یک عبارت، می‌توان از Pipeها به صورت پشت سر هم استفاده کرد. برای مثال در ادامه می‌خواهیم علاوه بر اعمال DatePipe با پارامتر fullDate جهت نمایش تاریخ به صورت Friday, April 15, 1988، حروف را نیز به صورت UpperCase نمایش دهیم. لازم به ذکر است برای نمایش حروف به صورت UpperCase از Pipe به همین نام استفاده می‌کنیم. 

<p>The hero's birthday is {{ birthday | date:"fullDate" | uppercase}} </p>

خروجی کار به شکل زیر خواهد بود. 

The hero's birthday is FRIDAY, APRIL 15, 1988


استفاده از Pipe در TypeScript

برای کسانیکه با انگیولار یک آشنایی دارند، Pipe در انگولار ۲ معادل filter در انگولار یک است. در انگیولار یک با تزریق سرویس filter$ به کنترلرها یا سرویس‌ها، می‌توانستیم filterهای تعریف شده شخصی و از پیش ساخته شده را جهت اعمال بر روی متغیر‌های خود، استفاده کنیم. در انگیولار دو نیز این امکان فراهم شده‌است؛ ولی به سادگی تزریق filter$ نیست. یعنی لازم است علاوه بر تزریق Pipe به سرویس یا کامپوننت‌های خود، Pipe مورد نظر خود را در لیست providers ماژول خود نیز اضافه کنید. برای نمونه اگر بخواهیم DatePipe را در component خود (نه در template) مورد استفاده قرار دهیم به شکل زیر عمل می‌کنیم:

import { Component } from '@angular/core';

// اضافه کردن DatePipe از @angular/common
import { DatePipe } from '@angular/common';

@Component({
  selector: 'app-root',
  templateUrl: './app.component.html',
  styleUrls: ['./app.component.css']
})
export class AppComponent {
  title = 'app works!';
  birthDay = new Date(1988, 3, 15);
  strBirthDay = "";

// تزریق DatePipe
  constructor(private datePipe: DatePipe) {
    this.strBirthDay = this.datePipe.transform(this.birthDay, 'yyyy-MM-dd');
  }
}

پس از وارد کردن DatePipe از angular/common@ به کامپوننت و تزریق آن از طریق سازنده کامپوننت، برای اعمال Pipe بر روی عبارت مورد نظر خود، از متد transform استفاده می‌کنیم.

  تمامی Pipeها به واسطه پیاده سازی PipeTransform دارای متد transform هستند. این متد در اولین پارامتر خود، عبارتی را که قرار است Pipe بر روی آن اعمال شود، دریافت می‌کند. در صورتیکه Pipe مورد نظر دارای پارامتر باشد از طریق پارامتر دوم به بعد آنرا دریافت می‌کند.
همانطور که قبلا اشاره شد، علاوه بر تزریق Pipe در کامپوننت یا سرویس، Pipe باید در لیست providers ماژول نیز اضافه شود.
import { BrowserModule } from '@angular/platform-browser';
import { NgModule } from '@angular/core';
import { FormsModule } from '@angular/forms';
import { HttpModule } from '@angular/http';
import { DatePipe } from '@angular/common'
import { AppComponent } from './app.component';

@NgModule({
  declarations: [
    AppComponent
  ],
  imports: [
    BrowserModule,
    FormsModule,
    HttpModule
  ],
  // افزودن Pipe به Providers
  providers: [DatePipe],
  bootstrap: [AppComponent]
})
export class AppModule { }

نکته‌ای در مورد DatePipe و CurrencyPipe

Pipeهای Date و Currency به دلیل استفاده از شی Intl در داخل خود نیاز به ECMAScript Internationalization API دارند. مرورگرهای قدیمی و همچنین مرورگر Safari به دلیل عدم پشتیبانی از این قضیه به هنگام استفاده از این Pipeها دچار مشکل می‌شوند. برای حل این مشکل کافی است اسکریپت زیر را به صفحه خود اضافه کنید. 

<script src="https://cdn.polyfill.io/v2/polyfill.min.js?features=Intl.~locale.en"></script>

در بخش‌های بعدی نحوه ساخت Pipe‌های سفارشی و همچنین نکات تکمیلی در مورد Pipeها را بررسی خواهیم کرد.

نظرات اشتراک‌ها
برنامه مترجم فایل زبان فروشگاه NopCommerce
سلام
ممنونم از اینکه برای این پروژه وقت گذاشتید.
پروژه Marjani.Net.Utility  همراه این پروژه  هست  و شما می‌توانید سورس اون رو هم ببینید و اگر اصلاحی لازم هست اعمال بفرمایید. همچنین عرض کنم که dll  مربوط توی پوشه Dependensies وجود داره. من خودم این پروژه را بارها تست کردم و مشکلی ندیدم. 
در مورد ترجمه همان طور که گفتم  ، بنده هم روی ترجمه گوگل زیاد حساب نکردم، فقط از این رو که ترجمه همه متن‌ها را داشته باشم و بعدا رشته‌های که کاربرد زیادی دارند به صورت دستی اصلاح می‌کنم. اصلاح رشته در خود این برنامه هم امکان پذیر هست (قبل از Export  در گرید)
موفق باشید
نظرات مطالب
ساخت ربات تلگرامی با #C
با سلام 
می خواستم بدونم چطور می‌توان فهمید کاربر چه کلیدی از کیبورد را انتخاب کرده است؟ در مثالی که برای node.js در اینجا آمده است اینکار به این صورت انجام  شده است :
bot.sendMessage(USER, 'How old are you?', opts)
  .then(function (sended) {
    var chatId = sended.chat.id;
    var messageId = sended.message_id;
    bot.onReplyToMessage(chatId, messageId, function (message) {
      console.log('User is %s years old', message.text);
    });
  });
اما با توجه به جستجوهایی که من انجام دادم هیچ راهکاری در سی شارپ پیدا نکردم. ممنون می‌شم اگر دوستان اطلاعاتی دارند من را راهنمایی بفرمایند./
نظرات مطالب
شروع کار با Apache Cordova در ویژوال استودیو #3
سلام.
1-بله  البته در کنار html5 وcss ، هدف اصلی Cordova هم همین است .در مقالات قبلی گفته شد که قرار است یک وب اپلیکیشن را در  Cordova Container بسته بندی کنیم .
2-این قسمت   و اینجا را مطالعه کنید . بنده کار نکردم . ولی فکر میکنم برای ساخت اپلیکیشن‌های همگانی ویندوز استفاده میشوند
3-خیر این از زیان سی شارپ استفاده نخواهد شد.هدف Cordova این نیست.
4-مطمئنا نمیتواند برابری کند حداقل در زمان حال (مزایا و معایب خود را دارد ). اگر علاقه مند به توسعه پلاگین‌های Cordova باشید باز هم نیاز است از زبان بومی آن پلتفرم استفاده کنید.
نظرات مطالب
اندرباب اهمیت به اشتراک گذاری اطلاعات
با سلام
لطفا اگه <>  لیستی از سایت  ها خارجی در زمینه It ، +(برنامه نویسی و تکنولوژی های مربوط به دات نت)+  ،پیگیری اخبار مربوط به تازه های برنامه نویسی و بخصوص سایت هایی که خودتون به عنوان منبع بعضی از نوشته هاتون استفاده می کنید و اینجوری به روز هستید را معرفی کنید البته شاید هم قبلاً در سایتتون قرار دادید ولی با اینکه زیاد گشتم ولی  پیدا نکردم لطفا اگه قبلاً مطلبی در این باره نوشتید یا لیستی فراهم کردید  لطفا لینکشا اینجا قرار بدید. ممنون.( بی نهایت سپاسگزارم به خاطر محتوای سایتتون چون اشتیاق آدم را به برنامه نویسی و دانستن مطالب جدید بالا می بره) .
نظرات مطالب
آشنایی با الگوی MVP
سلام.
آقای نصیری هنگامی که می خواستم این آدرس رو باز کنم صحفه منتظر پاسخ از بلاگر می مونه :
https://www.dntips.ir/2009/08/mvp.html#disqus_thread
----------------------
در مورد این لینک جدید ام وی پی من برای دانلود فریمورک
webformsmvp
به این صحفه رسیدم
http://nuget.org/List/Packages/WebFormsMvp
اما با وجود ثبت نام در این سایت موفق به دانلود نمیشم.
یعنی هیچ جایی برای دانلود پیدا نکردم.
در سایت پروژه در کد پلکس هم چیزی برای دانلود نبود.
اگر فرصت داشتید راهنمایی کنید.
ممنون
پ ن : قبلا می شد کامنت راست به چپ نوشت الان انگار این امکان وجود نداره؟
مطالب
ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 14 - فعال سازی اعتبارسنجی ورودی‌های کاربران
مباحث پایه‌ای اعتبارسنجی کاربران در ASP.NET Core با نگارش‌های پیشین ASP.NET MVC، آنچنان تفاوت ساختاری مهمی ندارند و یکی هستند. عمده‌ی تفاوت‌ها در نحوه‌ی برپایی تنظیمات اولیه‌ی اسکریپت‌های آن‌ها و همچنین یک سری Tag Helper جدید معادل با HTML Helperهای متداول اعتبارسنجی هستند.


دریافت وابستگی‌های سمت کاربر مباحث اعتبارسنجی

زمانیکه گزینه‌ی ایجاد یک پروژه‌ی جدید ASP.NET Core را در VS.NET انتخاب می‌کنیم، علاوه بر قالب empty آن، قالب دیگری به نام web application نیز در آن موجود است. با انتخاب این قالب، فایلی را به نام bower.json نیز با این محتوا مشاهده می‌کنید:
 {
  "name": "asp.net",
  "private": true,
  "dependencies": {
"bootstrap": "3.3.6",
"jquery": "2.2.0",
"jquery-validation": "1.14.0",
"jquery-validation-unobtrusive": "3.2.6"
  }
}
این مداخل تمام پیشنیازهای مباحث اعتبارسنجی کاربران را به صورت خودکار به پروژه اضافه می‌کنند. بنابراین افزودن فایل جدید bower.json به پروژه با محتوای فوق و سپس مراجعه به solution explorer و کلیک راست بر روی گره dependencies و در آخر انتخاب restore packages، سبب دریافت خودکار این بسته‌ها می‌شود.


این بسته‌ها را پس از دریافت، در پوشه‌ی bower_components خواهید یافت:


البته باید دقت داشت که استفاده از bower در اینجا الزامی نیست. اگر علاقمند بودید از npm و node.js استفاده کنید.


افزودن وابستگی‌های سمت کاربر مباحث اعتبارسنجی و عمومی کردن آن‌ها

پس از دریافت وابستگی‌های مورد نیاز توسط bower، به فایل layout برنامه مراجعه کرده و سپس آن‌ها را به ترتیب ذیل اضافه می‌کنیم:
    <script src="~/bower_components/jquery/dist/jquery.min.js"></script>
    <script src="~/bower_components/jquery-validation/dist/jquery.validate.min.js"></script>
    <script src="~/bower_components/jquery-validation-unobtrusive/jquery.validate.unobtrusive.min.js"></script>
 
    @RenderSection("scripts", required: false)
</body>
</html>
هرچند این ترتیب درست است، اما ... کار نمی‌کند. علت را هم در مبحث «ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 4 - فعال سازی پردازش فایل‌های استاتیک» بررسی کردیم: تمام پوشه‌های موجود در ریشه‌ی یک برنامه‌ی ASP.NET Core، غیرعمومی هستند (و توسط کاربران قابل درخواست نیستند)، مگر اینکه آن‌ها‌را توسط میان افزار static files، عمومی کنیم. برای این منظور به کلاس آغازین برنامه مراجعه کرده و سپس به متد Configure آن، تنظیمات ذیل را اضافه کنید:
// Serve wwwroot as root
app.UseFileServer();
 
// Serve /bower_components as a separate root
app.UseFileServer(new FileServerOptions
{
    // Set root of file server
    FileProvider = new PhysicalFileProvider(Path.Combine(Directory.GetCurrentDirectory(), "bower_components")),
    // Only react to requests that match this path
    RequestPath = "/bower_components",
    // Don't expose file system
    EnableDirectoryBrowsing = false
});
به این ترتیب فایل‌های موجود در پوشه‌ی bower_components به مسیر bower_components/ نگاشت می‌شوند. البته انتخاب مقدار RequestPath در اینجا اختیاری است و برای مثال می‌توانید مسیر scripts/ را نیز معرفی کنید (نگاشت مسیر فیزیکی و واقعی فایل‌ها به URL خاص دیگری که توسط وب سرور ارائه خواهد شد).
اگر RequestPath را به مسیر دیگری تنظیم کردید، نیاز است ابتدای سه مدخل ذکر شده را بر این اساس اصلاح کنید، تا فایل‌ها توسط وب سرور قابل ارائه شوند.


استفاده از CDN برای توزیع اسکریپت‌های اعتبارسنجی مورد نیاز

در مورد environment tag helper در مطلب «ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 12 - معرفی Tag Helpers» پیشتر بحث شد. در اینجا نیز می‌توان برای مثال در حال توسعه، از اسکریپت‌های محلی
<environment name="Development">
   <script src="~/bower_components/jquery/dist/jquery.min.js"></script>
   <script src="~/bower_components/jquery-validation/dist/jquery.validate.min.js"></script>
   <script src="~/bower_components/jquery-validation-unobtrusive/jquery.validate.unobtrusive.min.js"></script>
</environment>
و در حالت نهایی توزیع برنامه، از CDNهای ارائه‌ی اسکریپت‌ها، جهت کاهش بار سرور استفاده کرد:
<environment names="Staging, Production">
   <script src="https://ajax.aspnetcdn.com/ajax/jquery/jquery-2.1.4.min.js"
asp-fallback-src="/bower_components/jquery/dist/jquery.min.js"
asp-fallback-test="window.jQuery">
  </script>
   <script src="https://ajax.aspnetcdn.com/ajax/jquery.validate/1.14.0/jquery.validate.min.js"
asp-fallback-src="bower_components/jquery-validation/dist/jquery.validate.min.js"
asp-fallback-test="window.jQuery && window.jQuery.validator">
  </script>
   <script src="https://ajax.aspnetcdn.com/ajax/mvc/5.2.3/jquery.validate.unobtrusive.min.js"
asp-fallback-src="/bower_components/jquery-validation-unobtrusive/jquery.validate.unobtrusive.min.js"
asp-fallback-test="window.jQuery && window.jQuery.validator && window.jQuery.validator.unobtrusive">
  </script>
</environment>
در اینجا fallback به آدرس محلی دریافت اسکریپت‌های مدنظر، در صورت در دسترس نبودن CDN، تنظیم شده‌است.
روش عملکرد fallback هم به این صورت است که بررسی می‌شود آیا عبارت ذکر شده‌ی در قسمت asp-fallback-test قابل اجرا است یا خیر؟ اگر خیر، یعنی CDN قابل دسترسی نیست و از نمونه‌ی محلی استفاده می‌کند.


خلاصه‌ای از Tag helpers اعتبارسنجی

در جدول «راهنمای تبدیل HTML Helpers به Tag Helpers» مطلب «ارتقاء به ASP.NET Core 1.0 - قسمت 12 - معرفی Tag Helpers»، معادل‌های HTML Helpers مباحث اعتبارسنجی را نیز ملاحظه کردید. خلاصه‌ی تکمیلی آن به صورت ذیل است:

ValidationSummary.All سبب نمایش خطاهای اعتبارسنجی خواص و همچنین کل مدل می‌شود:
@Html.ValidationSummary(false)
معادل است با
<div asp-validation-summary="All"></div>

ValidationSummary.ModelOnly صرفا خطاهای اعتبارسنجی در سطح مدل را نمایش می‌دهد:
@Html.ValidationSummary(true)
معادل است با
<div asp-validation-summary="ModelOnly"></div>

و برای تعیین نمایش خطاهای اعتبارسنجی یک خاصیت از مدل:
@Html.ValidationMessageFor(m => m.UserName, "", new { @class = "text-danger" })
معادل است با
<span asp-validation-for="UserName" class="text-danger"></span>
نظرات مطالب
خلاصه اشتراک‌های روز دو شنبه 18 مهر 1390
با تشکر از پاشخ مفیدتون. اینکه ما اسم یک متد را صراحتا ر jQuery Ajax ذکر کنیم از لحاظ امنیتی مشکل زا خواهد بود؟
با تشکر