SQL Server Express LocalDB یا به صورت خلاصه LocalDB، یک بانک اطلاعاتی‌است که به صورت متصل به پروسه‌ی برنامه‌ی جاری اجرا می‌شود؛ برخلاف رویه‌ی متداول بانک‌های اطلاعاتی که به صورت یک سرویس مستقل اجرا می‌شوند. هدف آن، جایگزین کردن نگارش Express نیست و بیشتر حجم کم و سهولت توزیع آن مدنظر بوده‌است. برای مثال نگارش Express به صورت یک سرویس مجزا و مستقل بر روی سیستم نصب می‌شود؛ اما LocalDB به همراه و متصل به برنامه‌ی نوشته شده، اجرا می‌شود:
اگر به تصویر فوق دقت کنید، یک child process جدید به نام sqlservr.exe نیز به همراه برنامه‌ی آزمایشی ما به صورت خودکار اجرا شده‌است. این child process به همراه پارامترهای ذیل است (که توسط NET Framework. مقدار دهی می‌شوند و مدیریت نهایی آن خودکار است):
"C:\Program Files\Microsoft SQL Server\120\LocalDB\Binn\\sqlservr.exe"
-c -SMSSQL12E.LOCALDB
-sLOCALDB#5657074F
-d"C:\Users\Vahid\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances\MSSQLLocalDB\master.mdf"
-l"C:\Users\Vahid\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances\MSSQLLocalDB\mastlog.ldf"
-e"C:\Users\Vahid\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances\MSSQLLocalDB\error.log"
بنابراین LocalDB برخلاف SQL Server CE، یک بانک اطلاعاتی in-process نیست و به صورت یک پروسه‌ی مجزا اجرا می‌شود. زمانیکه از SQL Server CE استفاده می‌شود، موتور این بانک اطلاعاتی چند فایل DLL بیشتر نیستند و نهایتا اجرای آن داخل پروسه‌ی برنامه‌ی ما و همانند اجرای سایر DLLهای متصل و مورد استفاده‌ی به آن است.
اما LocalDB یک بانک اطلاعاتی user-mode است و در پروفایل کاربر جاری سیستم اجرا می‌شود. این بانک اطلاعاتی یک بار بر روی سیستم نصب می‌شود و در هر برنامه‌ای که از آن استفاده می‌کنید، یک child process مجزای خاص خودش را (sqlservr.exe) اجرا خواهد کرد. اجرا و خاتمه‌ی این child processها نیز خودکار هستند و نیازی به دخالت مستقیم برنامه ندارند.
البته به نظر توسعه‌ی SQL Server CE متوقف شده‌است و دیگر پشتیبانی نمی‌شود. بنابراین گزینه‌ی ترجیح داده شده‌ی برای کارهایی با حجم‌های بانک اطلاعاتی
زیر 10 گیگابایت ، می‌تواند LocalDB باشد. به علاوه اینکه قابلیت‌های T-SQL بیشتری را نیز پشتیبانی می‌کند و همچنین پشتیبانی منظمی نیز از آن وجود دارد. برای مثال پیش نمایش نگارش 2016 آن نیز موجود است.
در ادامه، یک سری پرسش و پاسخ متداول جهت کار با LocalDB را مرور خواهیم کرد.
محل دریافت آخرین نگارش مستقل آن کجاست؟
همانطور که عنوان شد، یکی از مهم‌ترین اهداف LocalDB، سهولت توزیع آن است و عدم نیاز به یک Admin سیستم، برای نصب و نگهداری آن. نگارش 2014 SP1 آنرا از آدرس ذیل می‌توانید دریافت کنید:
https://www.microsoft.com/en-us/download/details.aspx?id=46697
در اینجا نسخه‌های متعددی وجود دارند. برای مثال اگر سیستم شما 64 بیتی است، تنها نیاز است ENU\x64\SqlLocalDB.msi را دریافت و نصب کنید:
پارامترهای نصب خاموش آن برای توزیع ساده‌ی برنامه کدامند؟
اگر می‌خواهید نصاب LocalDB را به همراه setup برنامه‌ی خود توزیع کنید، می‌توانید روش توزیع خاموش را با ذکر پارامترهای ذیل، مورد استفاده قرار دهید:
msiexec /i SqlLocalDB.msi /qn IACCEPTSQLLOCALDBLICENSETERMS=YES
رشته‌ی اتصالی مخصوص آن کدام است؟ <connectionStrings>
<add name="Sample35Context"
connectionString="Data Source=(LocalDB)\MSSQLLocalDB;AttachDbFilename=|DataDirectory|\test.mdf;Integrated Security=True;"
providerName="System.Data.SqlClient" />
</connectionStrings>
اگر نگارش 2014 SP1 آنرا نصب کرده باشید، رشته‌ی اتصالی فوق، تمام آن‌چیزی است که برای شروع به کار با آن، نیاز دارید و دارای دو قسمت مهم است:
الف) ذکر وهله‌ی مدنظر
در اینجا وهله‌ی MSSQLLocalDB ذکر شده‌است؛ اما چه وهله‌هایی بر روی سیستم نصب هستند و چطور میتوان وهله‌ی دیگری را ایجاد کرد؟ برای این منظور، به پارامترهای sqlservr.exe ابتدای بحث دقت کنید. اکثر آنها به پوشه‌ی ذیل اشاره می‌کنند:
C:\Users\your_user_name_here\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances
با یک چنین محتوایی
در این پوشه، وهله‌‌های موجود و نصب شده‌ی بر روی سیستم شما نمایش داده می‌شوند که یکی از آنها را می‌توانید در رشته‌ی اتصالی فوق ذکر کنید.
به علاوه، این لیست را توسط برنامه‌ی کمکی SqlLocalDB.exe، به همراه پارامتر info یا i نیز می‌توانید دریافت و بررسی کنید:
برنامه‌ی کمکی SqlLocalDB.exe به همراه نصاب LocalDB، نصب می‌شود و توسط آن میتوان نگارش‌های مختلف نصب شده‌را با پارامتر v و وهله‌ی مختلف موجود را با پارامتر i مشاهده کرد.
همچنین اگر می‌خواهید وهله‌ی جدیدی را بجز وهله‌ی پیش فرض MSSQLLocalDB ایجاد کنید، می‌توانید از پارامتر create آن به نحو ذیل استفاده نمائید:
For LocalDB SQL EXPRESS 2014
"C:\Program Files\Microsoft SQL Server\120\Tools\Binn\SqlLocalDB.exe" create "v12.0" 12.0 -s
For LocalDB SQL Express 2012
"C:\Program Files\Microsoft SQL Server\110\Tools\Binn\SqlLocalDB.exe" create "v11.0" 11.0 -s
ب) ذکر DataDirectory
در رشته‌ی اتصالی فوق، پارامتر DataDirectory نیز ذکر شده‌است تا بتوان مسیر بانک اطلاعاتی را به صورت نسبی و بدون ذکر عبارت دقیق آن که ممکن است در سیستم‌های دیگر متفاوت باشد، پردازش کرد. این پارامتر در برنامه‌های وب به پوشه‌ی استاندارد app_data اشاره می‌کند و نیازی به تنظیم اضافه‌تری ندارد. اما در برنامه‌های دسکتاپ باید به نحو ذیل به صورت دستی، در آغاز برنامه مقدار دهی شود:
AppDomain.CurrentDomain.SetData("DataDirectory", AppDomain.CurrentDomain.BaseDirectory);
به این ترتیب DataDirectory به محل قرارگیری فایل exe برنامه اشاره می‌کند. بدیهی است در اینجا هر پوشه‌ی دیگری را نیز می‌توانید ذکر کنید:
AppDomain.CurrentDomain.SetData("DataDirectory", Path.Combine(AppDomain.CurrentDomain.BaseDirectory, "db"));
برای نمونه تنظیم فوق به زیر پوشه‌ی db، در کنار فایل exe برنامه اشاره می‌کند.
محل نصب بانک‌های اطلاعاتی پیش فرض آن کدام است؟
ذکر AttachDbFilename در رشته‌ی اتصالی فوق، اختیاری است. در صورت عدم ذکر آن، بانک اطلاعاتی ایجاد شده را در یکی از مسیرهای ذیل می‌توانید جستجو کنید:
C:\Users\USERNAME\AppData\Local\Microsoft\Microsoft SQL Server Local DB\Instances
C:\Users\USERNAME\AppData\Local\Microsoft\VisualStudio\SSDT
همچنین در این محل‌ها فایل‌های log متنی خطاهای این بانک اطلاعاتی را نیز میتوان مشاهده کرد. بنابراین اگر به خطای خاصی برخوردید، بهترین کار، بررسی این فایلها است.
آیا میتوان فایل‌های mdf و ldf آنرا به نگارش کامل SQL Server متصل (attach) کرد؟
بله. اما باید دقت داشته باشید که SQL Server به محض اتصال یک بانک اطلاعاتی با نگارش پایین‌تر به آن، ابتدا شماره نگارش آنرا به روز می‌کند. یعنی دیگر نخواهید توانست این بانک اطلاعاتی را با نگارش پایین‌تر LocalDB باز کنید و یک چنین پیام خطایی را دریافت خواهید کرد:
The database xyz cannot be opened because it is version 706. This server supports version 663 and earlier. A downgrade path is not supported.
چگونه محتوای بانک‌های اطلاعاتی LocalDB را با VS.NET مشاهده کنیم؟
از منوی view گزینه‌ی server explorer را انتخاب کنید. بر روی data connections کلیک راست کرده و گزینه‌ی Add connection را انتخاب کنید.
در صفحه‌ی باز شده، گزینه‌ی Microsoft SQL server را انتخاب کنید. در صفحه‌ی بعد، ذکر server name مطابق data source رشته‌ی اتصالی بحث شده و سپس انتخاب گزینه‌ی attach a database file کفایت می‌کند:
پس از کلیک بر روی ok، امکان کار با اجزای این بانک اطلاعاتی را خواهید داشت:
چگونه از LocalDB با EF استفاده کنیم؟
EF 6.x به صورت پیش فرض از بانک اطلاعاتی LocalDB استفاده می‌کند و تنها داشتن یک چنین تنظیمی در فایل کانفیگ برنامه، برای کار با آن کافی است:
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<configuration>
<configSections>
<section name="entityFramework" type="System.Data.Entity.Internal.ConfigFile.EntityFrameworkSection, EntityFramework, Version=6.0.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=b77a5c561934e089" requirePermission="false" />
</configSections>
<connectionStrings>
<add name="Sample35Context"
connectionString="Data Source=(LocalDB)\MSSQLLocalDB;AttachDbFilename=|DataDirectory|\test.mdf;Integrated Security=True;"
providerName="System.Data.SqlClient" />
</connectionStrings>
<startup>
<supportedRuntime version="v4.0" sku=".NETFramework,Version=v4.5" />
</startup>
<entityFramework>
<defaultConnectionFactory type="System.Data.Entity.Infrastructure.LocalDbConnectionFactory, EntityFramework">
<parameters>
<parameter value="mssqllocaldb" />
</parameters>
</defaultConnectionFactory>
<providers>
<provider invariantName="System.Data.SqlClient" type="System.Data.Entity.SqlServer.SqlProviderServices, EntityFramework.SqlServer" />
</providers>
</entityFramework>
</configuration>
یک قسمت آن ذکر رشته‌ی اتصالی است که در مورد آن بحث شد و قسمت دوم آن، ذکر connection factory مخصوص localdb است که به صورت فوق می‌باشد. تنظیم دیگری برای کار با LocalDB و EF 6.x نیازی نیست.
البته باید دقت داشت که اسمبلی EntityFramework.SqlServer نیز به صورت خودکار به همراه بسته‌ی نیوگت EF 6.x به برنامه اضافه می‌شود که استفاده‌ی از connection factory ذکر شده را میسر می‌کند.
استفاده‌ی از LocalDB به همراه برنامه‌های وب چگونه است؟
سه نکته را باید در حین استفاده‌ی از LocalDB، در برنامه‌های وب اجرا شده‌ی بر روی IIS مدنظر داشت:
الف) LocalDB یک بانک اطلاعاتی user-mode است و child process آن تحت مجوز اکانت تنظیم شده‌ی برای آن کار می‌کند.
ب) همانطور که عنوان شد، در رشته‌ی اتصالی ذکر شده، پارامتر DataDirectory به پوشه‌ی استاندارد app_data اشاره می‌کند که فایل‌های قرار گرفته‌ی در آن توسط IIS محافظت می‌شوند و از طریق وب قابل دسترسی و دانلود نیستند.
ج) child process مربوط به LocalDB، نیاز به دسترسی write، برای کار با فایل‌های mdf و ldf خود دارد.
برای مورد الف نیاز است تا به تنظیمات application pool برنامه مراجعه کرده و سپس بر روی آن کلیک راست کرد و گزینه‌ی advanced settings را انتخاب نمود. در اینجا گزینه‌ی load user profile باید true باشد:
تنظیم load user profile ضروری است اما کافی نیست. پس از آن باید setProfileEnvironment را نیز به true تنظیم کرد. تنظیم این مورد در کنسول مدیریتی IIS به صورت زیر است.
ابتدا ریشه‌ی اصلی سرور را انتخاب کنید و سپس به configuration editor آن وارد شوید:
در ادامه از دارپ داون آن، گزینه‌ی system.applicationHost و زیر شاخه‌ی applicationPools آنرا انتخاب کنید:
در اینجا application pool defaults و سپس در آن processModel را نیز باز کنید:
اکنون امکان ویرایش setProfileEnvironment را به true خواهید داشت:
پس از این تنظیم، ابتدا بر روی دکمه‌ی apply سمت راست صفحه کلیک کرده و سپس نیاز است یکبار IIS را نیز ریست کنید تا تنظیمات اعمال شوند.
در ادامه برای تنظیم دسترسی write (موارد ب و ج)، ابتدا بر روی پوشه‌ی app_data برنامه، کلیک راست کرده و برگه‌ی security آنرا باز کنید. سپس بر روی دکمه‌ی edit کلیک کرده و در صفحه‌ی باز شده بر روی دکمه‌ی add کلیک کنید تا بتوان به کاربر application pool برنامه دسترسی write داد:
در اینجا iis apppool\TestLocalDB را وارد کرده و بر روی دکمه‌ی check name کلیک کنید.
iis apppool آن که مشخص است. عبارت TestLocalDB نام application pool ایی است که برای برنامه‌ی وب خود ایجاد کرده‌ایم (بهتر است به ازای هر برنامه‌ی وب، یک application pool مجزا تعریف شود).
در اینجا بر روی OK کلیک کرده و به این کاربر جدید اضافه شده، دسترسی full control را بدهید تا برنامه و یوزر آن بتواند فایل‌های mdf و ldf را ایجاد کرده و به روز رسانی کنند.
پس از تنظیم load user profile و همچنین set profile environment و دادن دسترسی write به کاربر application pool برنامه، اکنون child process مربوط به local db را میتوان ذیل پروسه‌ی IIS مشاهده کرد و برنامه قادر به استفاده‌ی از LocalDB خواهد بود:
