مطالب
استفاده از دیتابیس Sqlite در الکترون (قسمت دوم)
در مقاله قبلی با یکی از کتابخانه‌های مدیریت دیتابیس sqlite آشنا شدیم و و یاد گرفتیم که چگونه یک دیتابیس جدید را بسازیم و اطلاعات را از آن دریافت کنیم. در این مقاله قصد داریم، بیشتر در مورد دستورات این کتابخانه بدانیم و بفهمیم که چگونه باید آن‌ها را به کار بست.

دستورات بدون خروجی:
یک سری از دستورات هستند که خروجی ندارند و رکوردی را باز نمی‌گردانند و برای اجرای دستوراتی چون افزودن، به روزرسانی و حذف بسیار مناسبند. اجرای  این دستورات را ما به متدی به نام run می‌سپاریم. در دفعه قبل که از این دستور استفاده کردیم، پارامتری برای تعیین کردن نداشت؛ ولی در این مقاله، دستور با پارامتر آن را اجرا می‌کنیم:
ابتدا کدهای زیر را به فایل html، برای درج رکورد جدید اضافه می‌کنیم:
First Name:<br/>
<input type="text" id="txtfname" /><br/>
Last Name:<br/>
<input type="text" id=txtlname /><br/>
Number:<br/>
<input type="tel" id="txttel" /><br/>
<button id="btnsubmit">Save</button><br/>
برای خواندن مقادیر هم از این تابع کمک می‌گیریم:
function GetValues()
{
  let fname=$("#txtfname").val();
  let lname=$("#txtlname").val()
  let tel=$("#txttel").val();
  let row=
  {
    fname:fname,
    lname:lname,
    number:tel
  };
  return row;
}
سپس تکه کد زیر را  با کمک  جی کوئری اضافه می‌کنیم:
$("#btnsubmit").click((e)=>{
  e.preventDefault();
  let row=GetValues();

  //save in db
  //get last id
  let statement==db.prepare("select id from numbers order by id desc limit 1");
  let lastRecord=statement.getAsObject({}).id;
  row.id=lastRecord++;
  let count=db.prepare("select count(*) as count from numbers order by id desc").getAsObject({}).count;
  statement.free();
  let insertCommand="insert into numbers values(?,?,?,?)";
  db.run(insertCommand,[row.id,row.fname,row.lname,String(row.number)])
  let newcount=db.prepare("select count(*) as count from numbers order by id desc").getAsObject({}).count;
  SaveChanges();

//show in the table
if(count<newcount)
{
  AddToTable(row);
}
});
});
متد GetValues  مقادیر را از input‌ها دریافت و در متغیر row نگهداری می‌کند. سپس برای درج رکورد، از آنجاکه ما فیلد id را افزایشی تعیین نکرده‌ایم، باید آخرین رکورد موجود در جدول را واکشی کنیم که برای این منظور از متد prepare کمک می‌گیریم. این متد در عوض کوئری داده شده، یک شیء statement را بر می‌گرداند که حاوی نتایج کوئری داده شده است؛ ولی هنوز به مرحله اجرا نرسیده است. برای اجرای دستور کوئری، دو متد وجود دارند که یکی step است و دیگری getAsObject می‌باشد. متد getAsObject برای زمانی خوب است که شما در حد یک رکورد خروجی دارید و می‌خواهید همان یک رکورد را به صورت شیء برگردانید؛ یعنی با "نام شی.نام خصوصیت" به آن دسترسی پیدا کنید. همانطور که می‌بینید ما درخواست فیلد id را کرده‌ایم و تنها یک رکورد را درخواست کرده‌ایم که باعث می‌شود به راحتی به فیلد id دسترسی داشته باشیم. وجود علامت {} داخل این متد به این معنی است که پارامتری برای ارسال وجود ندارد. ولی اگر قرار بود پارامتری را داشته باشیم، به این شکل می‌نوشتیم:
var statement= db.prepare("SELECT * FROM NUMBERS WHERE fname=@fname AND lname=@lname");

var result = statement .getAsObject({'@fname' :'ali', '@lname' : 'yeganeh'});
اگر دوست داشتید دوباره از این دستور کوئری بگیرید ولی با مقادیر متفاوت، می‌توانید از متد bind کمک بگیرید:
statement.bind(['hossein','yeganeh']);
متد دیگری هم برای پاکسازی پارامترها به نام reset، وجود دارد که فضای اختصاصی و گرفته شده توسط پارامترها را باز می‌گرداند.

متد step همانند متدهای next در cursor یا read در datareader عمل میکند و با هر بار صدا زدن، یک رکورد، به سمت جلو حرکت می‌کند. دریافت هر رکورد جاری توسط متد get و نوع خروجی آرایه انجام می‌شود:
while(statement.step())
{
     var rec=statement.get();
}
بعد از اینکه کارمان با آن تمام شد، برای پاکسازی حافظه از متد free استفاده می‌کنیم. در دستورات بعد، شیء statement را مستقیما مورد استفاده قرار داده‌ایم و توسط آن تعداد رکوردها را دریافت کرده‌ایم. سپس با استفاده از متد run دستور درج را داده‌ایم. اینبار این متد را به شکل متفاوتی استفاده کردیم و به آن پارامتری هم دادیم. نحوه ارائه پارامتر به این متد، باید به صورت آرایه و به ترتیب علامت‌های ؟ باشد. نهایتا با دریافت تعداد رکوردهای جاری و مقایسه با تعداد رکوردهای سابق متوجه می‌شویم که آیا رکوردی اضافه شده است یا خیر؟ در صورتی که اضافه شده است، باید رکورد جدید در جدول، توسط جی کوئری نمایش داده شود و تغییرات دیتابیس هم روی دیسک سخت ذخیره شوند. چون دیتابیس مورد استفاده به صورت in-memory یعنی مقیم در حافظه مورد استفاده قرار میگیرد، باید کل دیتابیس، بر روی دیسک سخت رونویسی شود. متد SaveChanges شامل کد زیر است که حاوی کد ارسال پیام به Main Thread یا Main Process می‌باشد تا در دیسک سخت بنویسد:
  const {ipcRenderer} = require('electron');
function SaveChanges()
{
    ipcRenderer.send("SaveToDb");
}
و برای ترد اصلی:
const {ipcMain} = require('electron');
ipcMain.on("SaveToDb", (event, arg) => {
  SaveToDb();
});

function SaveToDb()
{
  var data=db.export();
  var buffer=new Buffer(data);
  fs.writeFileSync(dbPath,buffer);
}

پی نوشت :یکی از بهترین روش‌ها این است که از همین تعداد سطرها برای id رکورد استفاده کنیم. چرا که فیلد id به عنوان کلید اصلی است و چینش فیزیکی دارد و از لحاظ کارایی بهتر است ولی به علت آموزشی بودن مطلب و آشنایی با دیگر دستورات، این شیوه را انتخاب کردیم.

ویرایش رکورد
ابتدا template string سطر جدول را به شکل زیر تغییر می‌دهیم:
function AddToTable(row)
{
  let tableBody=$("#people");
  let rowTemplate=`<tr><td>${row.fname}</td><td>${row.lname}</td><td>${row.number}</td><td><button class=
  "btn btn-success btnupdate" data-id="${row.id}" >Edit</button></td></tr>`;
  tableBody.append(rowTemplate);
}
تغییری که رخ داده است این است که یک دکمه ویرایش، به صفحه اضافه شده‌است که خصوصیت data-id آن با id رکورد پر خواهد شد.
سپس در تگ اسکریپت، در رویداد ready جی کوئری، این دستورات را اضافه می‌کنیم:
$("#people").on('click','.btnupdate',function(e)
{
  e.preventDefault();

  row.id=$(this).data("id");
  let row=GetValues();
  db.run("UPDATE NUMBERS SET FNAME=?,LNAME=?,NUMBER=? WHERE ID=?",[row.fname,row.lname,row.number,row.id]);
  SaveChanges();
  
  tr=$(this).closest("tr");
  let column=0;
  tr.find("td").each(function(index)
  {
    oldRow=$(this);
    switch(column)
    {
      case 0: //fname
        oldRow.text(row.fname);
        break;
      case 1: //lname
        oldRow.text(row.lname);
        break;
      case 2: //number
        oldRow.text(row.number);
        break;
    }
    column++;
  });
});
ابتدای id ذخیره شده در المان و مقادیر جدید را دریافت می‌کنیم. با استفاده از متد run کوئری به روزرسانی را به همراه پارامترها ارسال میکنیم و نتیجه را بر روی دیسک سخت ذخیره می‌کنیم. از اینجا به بعد نقش جی کوئری پر رنگ‌تر می‌شود و به خوبی می‌توانیم اهمیت آن را درک کنیم. سطر دکمه جاری را پیدا می‌کنیم و مقادیر جدید را ستون به ستون تغییر می‌دهیم.

خواندن و بازگردانی رکوردها

در مقاله قبلی با دستور each آشنا شدیم که یک متد غیرهمزمان بود و نتیجه هر رکورد را با یک callback به ما بازگشت میداد. در اصل این متد شامل 4 پارامتر است: پارامتر اول آن، کوئری ارسالی است. پارامتر دوم آن، پارامتر کوئری‌ها ، پارامتر سوم، تابع callback که به ازای هر رکورد اجرا می‌شود و پارامتر چهارم، تابع done می باشد. یعنی زمانی که کلیه رکوردها بازگشت داده شدند. شکل کامل آن به این صورت است:
db.each("SELECT name,age FROM users WHERE age >= $majority",
  {$majority:18},
  function(row){console.log(row.name)},
                                function(){console.log("done");}
  );


در این مقاله با متد دیگری به نام exec نیز آشنا می‌شویم که بازگردانی مقادیر در آن به صورت همزمان صورت می‌گیرد و توانایی آن را دارد که چندین دستور select را بازگردانی کند. به عنوان مثال دستور زیر را در نظر بگیرید:
SELECT ID FROM NUMBERS;SELECT FNAME,LNAME FROM NUMBERS
شکل خروجی آن به این صورت خواهد بود:
 [
         {columns: ['id'], values:[[1],[2],[3]]},
         {columns: ['fname','lname'], values:[['ali','yeganeh'],['hossein','yeganeh'],['mohammad','yeganeh']]}
    ]
پس اگر بخواهیم کد بازیابی رکورهای جدول numbers را در این پروژه با این متد بازنویسی کنیم، از کد زیر استفاده می‌کنیم:
var records=db.exec("select * from numbers");
let values=records[0].values;
let length=values.length;

for(let i=0;i<length;i++)
{
  let object=values[i];
  let row={
    id:object[0],
    fname:object[1],
    lname:object[2],
    number:object[3]
  };
  AddToTable(row);
}
در کد بالا از آنجا که تنها یک data result یا query result داریم، فقط اندیس 0 آن را می‌خوانیم و سپس تعداد آرایه‌ها را که برابر تعداد رکوردهاست، دریافت می‌کنیم و در یک حلقه، رکورد به رکورد، در جدول اضافه می‌کنیم.
مطالب
بخش دوم - بررسی امکانات (کلاس ها و متدهای) کتابخانه Gridify
در بخش قبل، به چند نمونه کلی از امکانات کتابخانه Gridify اشاره کردیم. در این مقاله به معرفی کلاس‌ها و متدهای این کتابخانه میپردازیم.

GridifyQuery
از این کلاس برای اعمال تنظیمات مورد نیاز در متدهای ارائه شده توسط Gridify استفاده میشود. در ادامه به خصیصه (پراپرتی)های این کلاس میپردازیم.
  • Filter : یک پراپرتی از نوع string است که درصورت مقداردهی آن، بر روی لیست خروجی ما عملیات فیلترینگ اعمال میشود. مثال :
Filter = "Name==Ali,Age>>10";
  • SortBy : یک پراپرتی از نوع string است که درصورت مقداردهی آن، بر روی لیست خروجی ما عملیات چیدمان یا سورتینگ با استفاده از نام فیلد انجام میشود. مثال : 
SortBy = "Age";
  • IsSortAsc: یک پراپرتی از نوع bool است که مشخص کننده چیدمان به صورت نزولی و یا صعودی است.
  • Page : یک پراپرتی از نوع عددی short است. از این پراپرتی برای عملیات Pagination یا صفحه بندی استفاده میشود که مشخص کننده شماره صفحه درخواستی است.
  • PageSize : یک پراپرتی از نوع عددی int است که برای مشخص کردن تعداد رکورد در هر صفحه استفاده میشود.
وارد کردن این اطلاعات هنگام استفاده از کتابخانه Gridify الزامی نیست؛ به همین جهت تنها در صورت مقداردهی، از این اطلاعات استفاده میشود. درصورتیکه هیچ اطلاعاتی در این پراپرتی‌ها وجود نداشته باشد، به صورت پیش فرض توسط Gridify نادیده گرفته میشود. البته استثنایی برای اکستنشن متد Gridify و GridifyAsync وجود دارد، به دلیل اینکه خروجی این دو متد یک کلاس <Paging<T است. در صورت اینکه مقداری برای پراپرتی‌های Page و PageSize وارد نشده باشد، به صورت پیش فرض اطلاعات Page 1 با DefaultPageSize را بازمیگرداند که مقدار پیش فرض آن 10 میباشد. با استفاده از تغییر فیلد استاتیک DefaultPageSize میتوان این عدد نیز را تغییر داد.


متد‌های الحاقی یا IQueryable  Extensions 
برای استفاده از کتابخانه Gridify نیازی به ساخت هیچ کلاسی نیست و صرفا امکانات اینترفیس IQueryable را گسترش میدهد.
 ApplyFiltering  از این متد برای اعمال فیلترینگ روی یک IQueryable استفاده میشود. این متد یک رشته متنی (string) ویا یک GridifyQuery دریافت کرده و پس از اعمال فیلترینگ یک IQueryable بازمیگرداند.
 ApplyOrdering  از این متد برای اعمال چیدمان یا Sorting روی یک IQueryable استفاده میشود. پس از اعمال چیدمان، یک IQueryable را بازمیگرداند.
 ApplyPaging از این متد برای اعمال صفحه بندی (Pagination) استفاده میشود. پس از اعمال صفحه بندی یک IQueryable را بازمیگرداند. 
 ApplyOrderingAndPaging   از این متد برای اعمال همزمان چیدمان و صفحه بندی استفاده میشود که یک IQueryable را باز میگرداند. 
ApplyFilterAndOrdering  از این متد برای اعمال همزمان فیلترینگ و چیدمان استفاده میشود که یک IQueryalbe را باز میگرداند.
 ApplyEverything   از این متد برای اعمال عملیات صفحه بندی، چیدمان و فیلترینگ استفاده میشود که یک IQueryable را باز میگرداند.
 GridifyQueryable   این متد مشابه ApplyEverything است که مقدار یک <QueryablePaging<T را برمیگرداند و دارای یک خصیصه اضافی TotalItems است که در عملیات صفحه بندی عموما نیاز داریم. (تعداد کل رکورد‌های موجود در پایگاه داده، با توجه به فیلتر اعمال شده)
 Gridify  متدهای قبلی فقط به query موجود ما یکسری شرط را اضافه میکردند. ولی مسئولیت اجرای query به عهده ما بود. (مثلا با استفاده از ToList.). متد Gridify تمامی شرط‌ها را باتوجه به GridifyQuery دریافتی اعمال کرده، سپس اطلاعات را بارگذاری کرده و یک <Paging<T را بازمیگرداند که کاملا قابل استفاده و بهینه شده برای دیتاگرید‌ها میباشد.


متد‌های الحاقی GridifyQuery:
 GetFilteringExpression   این متد expression معادل فیلتر string نوشته شده شما را برمیگرداند که میتوانید از آن به طور مثال در متد Where در Linq استفاده نمایید. 
 GetOrderingExpression   این متد expression انتخاب فیلد برای Orderby و OrderByDescending را باتوجه به مقدار وارد شده در فیلد SortBy بازمیگرداند.

Filtering Operators:
با علائم پشتیبانی شده در Gridify برای اعمال فیلترینگ در زیر آشنا میشویم.

همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، برای اعمال فیلترینگ‌های پیچیده میتوانیم از چهار اپراتور , | ( )  استفاده کنیم. به همین جهت اگر نیاز داشتید که در مقدار جستجوی خود از این علائم استفاده کنید، باید قبل از هرکدام از آنها، علامت \ را اضافه کنید. 

 مثال رج‌اکس escape character در JavaScript  : 

let esc = (v) => v.replace(/([(),|])/g, '\\$1')

مثال #‍C : 

var value = "(test,test2)";
var esc = Regex.Replace(value, "([(),|])", "\\$1" ); // esc = \(test\,test2\)  

در بخش بعد با امکانات Mapper توکار Gridify و شخصی سازی آن آشنا خواهیم شد.

نظرات مطالب
بازنویسی سطح دوم کش برای Entity framework 6
رشته اتصالی هم در حین تولید کلید درنظر گرفته شده‌است. همچنین در صورت نیاز یک عبارت دلخواه را که به آن در اینجا saltKey گفته می‌شود، می‌توانید به رشته‌ی نهایی که از آن کلید تولید می‌شود، اضافه کنید. برای اینکار پارامتر EFCachePolicy را مقدار دهی کنید.
نظرات مطالب
EF Code First #7
ممنون از مطلب خوبتان
من رابطه مشتری و آدرس را متوجه نشدم یعنی هر آدرس میتواند برای چند مشتری باشد و آیا کلید جدول آدرس کلید خارجی هم هست اگه ممکنه بیشتر توضیح بدید ممنون
نظرات مطالب
نرمال سازی (قسمت دوم: Second Normal Form)
با سلام؛ شما ترکیب کد دانشجو و ترم رو کلید اصلی در نظر گرفتید؛ به نظرتون بهتره که کلید اصلی رو یه ستون جدا در نظر بگیریم یا همین کاری که شما انجام دادید؟ لطفا مزایا و معایب هر کدام را بفرمائید.
با سپاس فراوان
نظرات مطالب
متد LastOrDefault در EF
یک نکته اینکه : زمانی که قصد داریم آخرین رکورد افزوده شده رو به این طریق و بر اساس فیلدی غیر از کلید واکشی کنیم  (به فرض تاریخ فاکتور و ...) حتما باید برای آن فیلد در صورت کلید نبودنش ، ایندکس ایجاد کنیم تا واکشی در کوتاهترین زمان ممکن در حجم بالای اطلاعات صورت گیرد .
پرسش‌ها
تا چه میزان کلیدهای خارجی باید در لایه Application بررسی شوند؟

سلام

زمانی که کاربر یک درخواست از نوع POST را به API ارسال میکنه، نتیجه انجام عملیات در متغیری با نام IsSuccess برگردانده میشه. اگر مقدار این متغیر برابر false باشه یعنی متغیر ErrorList حاوی پیغام است.

سناریو:

  • نام Entity در این مثال Product هست که پنج Navigation Property داره که با Entityهای دیگر دارای Relation هستند.
  • لایه Application قبل از اینکه در Entity یک ردیف جدید ثبت کنه ابتدا با دستور Any مقدار یکی از Propertyها را بررسی میکنه و اگر وجود نداشت، یک Error در ErrorList اضافه میکنه و نتیجه را بصورت IsSeccess=false بر میگردونه.
  • در واقع حالا کاربر مطلع هست که مثلا ProductTypeId اشتباه است و اصلا ProductTypeی با این شناسه وجود نداره.

سوال:

  1. آیا ضروریه تا به ازای هر کلید خارجی که در Entity تعریف شده بدین صورت اعتبار تمام آنها بررسی و به کلاینت اعلام شود؟
  2. اگر تعداد کلیدهای خارجی در یک Entity زیاد باشد راه حل چیست؟
  3. آیا اگر اطلاعات را مستقیما به بانک اطلاعاتی ارسال کنیم تا خود بانک اطلاعاتی صحت وجود این کلیدها را بررسی کند بهتر است یا خیر؟
  4. اگر برعهده بانک اطلاعاتی بگذاریم چطور باید به کلاینت و به ازای هر کلید خارجی که باعث بروز Exception شده اطلاع رسانی کنیم؟
  5. در مجموع روش مناسب کدام است؟

تشکر