مطالب
آموزش MDX Query - قسمت اول

در طول این سری آموزش‌های MDX (البته هنوز نمی‌دانم چند قسمت خواهد بود) تلاش خواهم کرد تمامی موارد موجود در MDX‌ها را به طور کامل با شرح و توضیح مناسب پوشش دهم.

امیدوارم شما دوستان عزیز پس از مطالعه‌ی این مجموعه مقالات به دانش کافی در خصوص MDX Query‌ها دست پیدا کنید.

در قسمت اول این آموزش‌ها در نظر دارم در ابتدا مفاهیم اولیه OLAP و همچنین مفاهیم مورد نیاز در Multi Dimentional Data Base  ها برای شما عزیزان توضیح دهم و در قسمت‌های بعدی این مجموعه در خصوص MDX Query‌ها صحبت خواهم کرد.

انباره داده (Data Warehouse)

عملا یک یا چند پایگاه داده می‌باشد که اطلاعات تجمیع شده از دیگر پایگاه‌های داده را درخود نگه داری می‌کند. برای ارایه گزارشاتی که از پایگاه داده‌های OLTP نمی‌توانیم به راحتی بگیریم.

(OLTP (Online transaction processing

سیستم پردازش تراکنش بر‌خط می‌باشند . که عملا همان سیستم هایی می‌باشند که در طول روز دارای تغییرات بسیار زیادی می‌باشند (مانند سیستم‌های حسابداری، انبار داری و ... که در طول روز دایما دارای تغییرات در سطح داده می‌باشند.)

(OLAP (OnLine Analysis Processing 

این سیستم‌ها خدماتی در نقش تحلیل‌گر داده و تصمیم گیرنده ارائه می‌‌کند. چنین سیستمهایی می‌‌توانند، داده را در قالبهای مختلف برای هماهنگ کردن نیازهای مختلف کاربران مختلف، سازماندهی کنند.

تفاوت انبار داده (Data Warehouse) و پایگاه داده(Data Base)

وظیفه اصلی سیستم‌های پایگاه‌داده کاربردی OnLine ،پشتیبانی از تراکنش‌های بر‌خط و  پردازش کوئری است. این سیستم‌ها، سیستم پردازش تراکنش بر‌خط(OLTP)  نامیده می‌شوند و بیشتر عملیات روزمره یک سازمان را پوشش می‌‌دهند. از سوی دیگر انبار‌داده، خدماتی در نقش تحلیل‌گر داده و تصمیم گیرنده ارائه می‌‌کند. چنین سیستمهایی می‌‌توانند داده را در قالبهای مختلف برای هماهنگ کردن نیازهای مختلف کاربران مختلف، سازماندهی و ارائه می‌کند. این سیستم‌ها با نام سیستم‌های پردازش تحلیلی بر‌خط (OLAP) شناخته‌می‌شوند.

موارد تفاوت انبار داده (Data Warehouse) و پایگاه داده(Data Base)

• از لحاظ مدل‌های داده: پایگاه‌های داده برای مدل  OLTP بهینه سازی شده‌است. که بر اساس مدل داده رابطه‌ای امکان پردازش تعداد زیادی تراکنش همروند، که اغلب حاوی رکورد‌های اندکی هستند را دارد. اما در انبارهای داده که برای پردازش تحلیلی بر خط، طراحی شده‌اند امکان پردازش تعداد کمی کوئری پیچیده بر روی تعداد بسیار زیادی رکورد داده فراهم می‌شود. سرورهای OLAP می‌توانند از دو نوع رابطه‌ای  (ROLAP)  یا چند‌بعدی باشند (MOLAP).
• از لحاظ کاربران: کاربران پایگاه‌داده کارمندان دفتری و مسؤولان هستند در حالی‌که کاربران انبار‌داده مدیران و تصمیم‌گیرنده‌ها هستند.
• از لحاظ عملیات قابل اجرا بر روی آن‌ها: عملیات انجام شده برروی پایگاه‌های داده عمدتا عملیات (Select/Insert/Update/Delete) می‌باشد ، در حالی که عملیات روی انبار داده عمدتا Select  ها می‌باشند.
• از لحاظ مقدار داده‌ها: مقدار داده‌های یک پایگاه‌داده در حدود چند مگابایت تا چند گیگابایت است در حالی که این مقدار در انبار داده در حدود چند گیگابایت تا چند ترابایت است.
• از لحاظ زمان پرس و جو : به طور کلی سرعت پرس و جو  ها روی انباره‌ی داده بسیار بالاتر از کوئری مشابه آن روی پایگاه داده می‌باشد.
مراحل ساخت یک انباره‌ی داده (Data WareHouse) به شرح زیر می‌باشد 



• پاکسازی داده (Data Cleansing)

پاکسازی داده‌ها عبارت است از شناسایی و حذف خطاها و ناسازگاریهای داده ای به منظور دستیابی به داده‌ها‌یی با کیفیت بالاتر.

اگر داده‌ها  از منابع یکسان مثل فایل‌ها  یا پایگاه‌های داده ای گرفته شوند خطاهایی از قبیل اشتباهات تایپی، داده‌های نادرست و فیلدهای بدون مقدار را خواهیم داشت و چنانچه داده‌ها  از منابع مختلف مثل پایگاه داده‌های مختلف یا سیستم اطلاعاتی مبتنی بر وب گرفته شوند .با توجه به نمایش‌های دادهای مختلف خطاها بیشتر بوده و پاکسازی داده‌ها  اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. برای دستیابی به دادههای دقیق و سازگار، بایستی داده‌ها  را یکپارچه نموده و تکرارهای آنها را حذف نمود.

وجود خطاهای نویزی، ناسازگاری در داده‌های انبار داده و ناقص بودن داده‌ها  امری طبیعی است. فیلدهای یک جدول ممکن است خالی باشند و یا دارای داده‌های خطا دار و ناسازگار باشند. برای هر کدام از این حالت‌ها  روشهایی جهت پاکسازی و اصلاح داده‌ها  ارایه می‌شود. 

در این بخش عملیات مختلفی برای پاکسازی داده‌ها  قابل انجام است:

• نادیده گرفتن تاپل‌های نادرست
• پرکردن فیلدهای نادرست به صورت دستی
• پرکردن فیلدهای نادرست با یک مقدار مشخص
• پرکردن فیلدها با توجه به نوع فیلد و داده‌ها ی موجود
• پرکردن فیلدها با نزدیکترین مقدار ممکن (مثلا میانگین فیلد تاپل‌های دیگر می‌تواند به عنوان یک مقدار مناسب در نظر گرفته شود)
• یکپارچه‌سازی (Integration)
این فاز شامل ترکیب داده‌های دریافتی از منابع اطلاعاتی مختلف، استفاده از متاداده‌ها  برای شناسایی و حذف افزونگی داده ها، تشخیص و رفع برخوردهای داده ای می‌باشد. 

یکپارچه سازی داده‌ها از سه فاز کلی تشکیل شده است:
• شناسایی فیلدهای یکسان: فیلدهای یکسان که در جدول‌ها ی مختلف دارای نامهای مختلف میباشند. 

• شناسایی افزونگی‌ها ی موجود در داده‌ها ی ورودی:  داده‌های ورودی گاهی دارای افزونگی است. مثلا بخشی از رکورد در جداول مختلف وجود دارد.

• مشخص کردن برخورد‌های داده ای: مثالی از  برخوردهای داده ای یکسان نبودن واحدهای نمایش داده ای است. مثلا فیلد وزن در یک جدول بر حسب کیلوگرم و در جدولی دیگر بر حسب گرم ذخیره شده است.


• تبدیل داده‌ها(Data Transformation)
در این فاز، داده‌های ورودی طی مراحل زیر به شکلی که مناسب عمل داده کاوی باشند، در می‌آیند:
• از بین بردن نویز داده¬ها(Smoothing)
• تجمیع داده¬ها(Aggregation)
• کلی¬سازی(Generalization)
• نرمال¬سازی(Normalization)
• افزودن فیلدهای جدید
در ادامه به شرح  هر یک می‌پردازیم:
1. از بین بردن نویزهای داده ای(Smoothing): منظور از  داده‌های نویزی، داده هایی هستند که در خارج از بازه مورد نظر قرار می‌گیرند. مثلا اگر بازه حقوقی کارمندان بین یک صد هزار تومان و یک میلیون تومان باشد، داده‌های خارج از این بازه به عنوان داده‌های نویزی شناخته شده و در این مرحله اصلاح می‌گردند. برای اصلاح داده‌های نویزی از روشهای زیر استفاده می‌شود:
• استفاده از مقادیر مجاور برای تعیین یک مقدار مناسب برای فیلدهای دارای نویز
• دسته بندی داده‌های موجود و مقداردهی فیلد دارای داده نویزی با استفاده از دسته نزدیکتر
• ترکیب روشهای فوق با ملاحظات انسانی، در این روش، اصلاح مقادیر نویزی با استفاده از یکی از روشهای فوق انجام می‌گیرد اما افرادی برای بررسی و اصلاح نیز وجود دارند
2. تجمیع داده ها(Aggregation): تجمیع داده‌ها به معنی بدست آوردن اطلاعات جدید از ترکیب داده‌های موجود می‌باشد. به عنوان مثال بدست فروش ماهانه از حساب فروش‌های روزانه.
3. کلی سازی(Generalization): کلی سازی به معنی دسته بندی داده‌های موجود براساس ماهیت و نوع آنها است. به عنوان مثال می‌توان اطلاع رده‌های سنی خاص (جوان، بزرگسال، سالخورده) را از فیلد سن استخراج کرد. 
4. نرمال سازی(Normalization): منظور از نرمال سازی، تغییر مقیاس داده‌ها است. به عنوان مثالی از نرمال سازی، می‌توان به تغییر بازه یک فیلد از مقادیر موجود به بازه 0 تا 1 اشاره کرد.

5. افزودن فیلدهای جدید: گاهی اوقات برای سهولت عمل داده کاوی می‌توان فیلدهایی به مجموعه فیلدهای موجود اضافه کرد. مثلا می‌توان فیلد میانگین حقوق کارمندان یک شعبه را به مجموعه فیلدهای موجود اضافه نمود.

• کاهش داده‌ها(Reduction)

در این مرحله، عملیات کاهش داده‌ها انجام می‌گیرد که شامل تکنیکهایی برای نمایش کمینه اطلاعات موجود است

. این فاز از سه بخش  تشکیل می‌شود:

• کاهش دامنه و بعد: فیلدهای نامربوط، نامناسب و تکراری حذف می‌شوند. برای تشخیص فیلدهای اضافی، روشهای آماری و تجربی وجود دارند ؛ یعنی  با اعمال الگوریتمهای آماری و یا تجربی بر روی داده‌های موجود در یک بازه زمانی مشخص، به این نتیجه می‌رسیم که فیلد یا فیلدهای خاصی کاربردی در انباره داده ای و داده کاوی نداشته و آنها را حذف می‌کنیم. 

• فشرده سازی داده ها: از تکنیکهای فشرده سازی برای کاهش اندازه داده‌ها استفاده می‌شود.
• کدکردن داده ها: داده‌ها در صورت امکان با پارامترها و اطلاعات کوچکتر جایگزین می‌شوند.

مدل داده‌ای رابطه‌ای (Relational) وچند بعدی (Multidimensional)  :

1. مدل داده رابطه‌ای (Relational data modeling)  بر اساس دو مفهوم اساسی موجودیت (entity)  و رابطه (relation) بنا نهاده شده است. از این رو آن را با نام مدل ER نیز می‌شناسند.

• موجودیت (entity) : نمایانگر همه چیزهایی که در پایگاه داده وجود خارجی دارند یا به تصور در می‌آیند. پدیده‌ها دارای مشخصاتی هستندکه به آن‌ها صفت (attribute) گفته می‌شود.

• رابطه (relation) : پدیده‌ها را به هم می‌پیوندد و چگونگی در ارتباط قرار گرفتن آن‌ها با یکدیگر را مشخص می‌کند.

2. مدل داده چند‌بعدی ( Multidimensional modeling ) یا MD بر پایه دو ساختار جدولی اصلی بنا نهاده شده است: 



• جدول حقایق (Fact Table)

• جداول ابعاد (Dimension Table)


این ساختار امکان داشتن یک نگرش مدیریتی و تصمیم‌گیری به داده‌های موجود در پایگاه داده را تسهیل می‌کند. 

جدول حقایق : قلب حجم داده‌ای ما را تشکیل می‌دهد و شامل دو سری فیلد است : کلیدهای خارجی به ابعاد و شاخص‌ها (Measure). 

شاخص‌ها (Measure) : معیارهایی هستند که بر روی آن‌ها تحلیل انجام می‌گیرد و درون جدول حقایق قرار دارند. شاخص‌ها قبل از شکل‌گیری انبار داده توسط مدیران و تحلیل‌گران به دقت مشخص می‌‌شوند. چون در مرحله کار با انبار اطلاعات اساسی هر تحلیل بر اساس همین شاخص‌ها شکل می‌گیرد. شاخص‌‌ها تقریباً همیشه مقادیر عددی را شامل می‌شوند. مثلا برای یک فروشگاه زنجیره‌ای این شاخص‌ها می‌توانند واحدهای فروخته‌شده کالاها و مبلغ فروش به تومان باشند.

بعد (Dimension) : هر موجودیت در این مدل می‌تواند با یک بعد تعریف شود. ولی بعدها با موجودیت‌های مدل ER متفاوتند زیرا آن‌ها سازمان شاخص‌ها را تعیین می‌کنند. علاوه بر این دارای یک ساختار سلسله مراتبی هستند و به طور کلی برای حمایت از سیستم‌های تصمیم گیری سازمان‌دهی شده‌اند.

اجزای بعدها member نام دارند و تقریباٌ همه بعدها، memberهای خود را در یک یا چند سطح سلسله مراتبی (hierarchies) سازمان‌دهی می‌نمایند، که این سلسله مراتب نمایانگر مسیر تجمیع (integration) و ارتباط بین سطوح پایین‌تر (مثل روز) و سطوح بالاتر (مثل ماه و سال) است. وقتی یک دسته از memberهای خاص با هم مفهوم جدیدی را ایجاد می‌‌کنند، به آنها یک سطح (Level) می‌گوییم. ( مثلاٌ هر سی روز را ماه می‌‌گوییم. در این حالت ماه یک سطح است. ) 

حجم‌های داده‌ای (Data Cube)

حجم‌های داده‌ای یا Cube از ارتباط تعدادی بعد با تعدادی شاخص تعریف می‌‌شود. ترکیب memberهای هر بعد از حجم داده‌ای فضای منطقی را تعریف می‌کند که در آن مقادیر شاخص‌ها  ظاهر می‌‌شوند. هر بخش مجزا که شامل یکی از memberهای بعد در حجم داده‌ای است ، سلول (cell) نامیده‌می‌شود. سلول‌ها شاخص‌های مربوط به تجمیع‌های مختلف را در خود نگهداری می‌نمایند. در واقع مقادیر مربوط به حقایق (Fact) که در جدول حقایق (Fact) تعریف می‌شوند در حجم داده‌ای (Data Cube) در سلول‌ها (Cell) نمایان می‌گردند.

     

شماهای داده‌ای (Data Schema)  : سه نوع Schema در طراحی Data Warehouse وجود دارد 

1. Stare
2. Snowflake
3. Galaxy
1. شمای ستاره‌ای (Star Schema) : متداولترین شما، همین شمای‌ستاره‌ای است. که در آن انبار‌داده با استفاده از اجزای زیر تعریف می‌شود:
• یک جدول مرکزی بزرگ به نام جدول حقایق که شامل حجم زیادی از داده‌های بدون تکرار است.

• مجموعه‌ای از جدول‌های کمکی کوچک‌تر به نام‏ جدول بعد ، که به ازای هر بعد یکی از این جداول موجود خواهد بود.

• شکل این شما به صورت یک ستاره است که جدول حقایق در مرکز آن قرار گرفته و هر یک از ‏ جداول بعد‏ به وسیله شعاع‌هایی به آن مربوط هستند.

مشکل این مدل احتمال پیشامد افزونگی در آن است.

2. شمای دانه‌برفی ( Snowflake Schema ) : در واقع شمای دانه‌برفی، نوعی از شمای ستاره‌ای است که در آن بعضی از ‏ جداول بعد نرمال شده‌اند. و به همین خاطر دارای تقسیمات بیشتری به شکل جداول اضافی می‌باشد که از ‏ جداول بعد‏ جدا شده‌اند. 

تفاوت این دو شما در این است که جداول شمای دانه برف نرمال هستند و افزونگی در آن‌ها  کاهش یافته است. که این برای کار کردن با داده‌ها و از لحاظ فضای ذخیره‌سازی مفید است. ولی در عوض کارایی را پایین می‌آورد، زیرا در محاسبه کوئری‌ها به joinهای بیشتری نیاز داریم. 

3. شمای کهکشانی (galaxy schema) : در کاربرد‌های پیچیده برای به اشتراک گذاشتن ابعاد نیاز به جداول حقایق چندگانه احساس می‌شود که یک یا چند ‏ جدول بعد‏ را در بین خود به اشتراک می‌گذارند. این نوع شما به صورت مجموعه‌ای از شماهای ستاره‌ای است و به همین دلیل شمای کهکشان یا شمای منظومه‌ای نامیده‌می‌شود. این شما به ما این امکان را می‌دهد که جداول بعد بین جداول حقایق مختلف به اشتراک گذاشته شوند.

عملیات بر روی حجم‌های داده‌ای :

• Roll Up  (یا Drill-up) : با بالا رفتن در ساختار سلسله مراتبی مفهومی یک حجم داده‌ای، یا با کاهش دادن بعد، یک مجموعه با جزئیات کمتر (خلاصه شده) ایجاد می‌نماید. بالا رفتن در ساختار سلسله مراتبی به معنای حذف قسمتی از جزئیات است. برای مثال اگر قبلاٌ بعد مکان بر حسب شهر بوده آن را با بالا رفتن در ساختار سلسله مراتبی بر حسب کشور درمی‌آوریم. ولی وقتی با کاهش دادن بعد سروکار داریم منظور حذف یکی از ابعاد و جایگزین کردن مقادیر کل است. در واقع همان عمل تجمیع (aggregation) است. 
• Drill Down : بر عکس عملRoll-up است و از موقعیتی با جزئیات داده‌ای کم به جزئیات زیاد می‌رود. این کار با پایین آمدن در ساختار سلسله مراتبی( به سمت جزئیات بیشتر) یا با ایجاد ابعاد اضافی انجام می‌گیرد.

نمونه‌ای از عملیات Drill Down و Roll Up

• Slice : با انتخاب و اعمال شرط بر روی یکی از ابعاد یک subcube به شکل یک برش دو بعدی ایجاد می‌کند. در واقع همان عمل انتخاب (select) است.

• Dice : با انتخاب قسمتی از ساختار سلسله مراتبی بر روی دو یا چند بعد یک subcube ایجاد می‌نماید.

نمونه‌ای از عملیات Dice و Slice

• Pivot (یا Rotate) : این عملیات بردارهای بعد را در ظاهر می‌چرخاند.

نمونه‌ای از عملیات pivot

• Drill-across : نتیجه اجرای کوئری‌هایی که نتیجه اجرای آنها حجم‌های داده‌ایهای مرکب با بیش از یک fact-table است.

• Ranking : سلول‌هایی را باز می‌گرداند که در بالا یا پایین شرط خاصی واقع هستند. مثلاٌ ده محصولی که بهترین فروش را داشته‌اند.

سرورهای OLAP :

در تکنولوژیOALP داده‌ها به دو صورت چند‌بعدی (Multidimensional OLAP) (MOLAP) و رابطه‌ای (Relational OLAP) (ROLAP) ذخیره می‌شوند. OLAP پیوندی(HOLAP) تکنولوژیی است که دو نوع قبل را با هم ترکیب می‌کند.

MOLAP : روشی است که معمولاٌ برای تحلیل‌های OLAP در تجارت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در MOLAP، داده‌ها با ساختار یک حجم داده‌ای ( Data Cube ) چند بعدی ذخیره می‌شوند. ذخیره‌سازی در پایگاه‌داده‌های رابطه‌ای انجام نمی‌گیرد، بلکه با یک فرمت خاص انجام می‌شود. اغلب محصولات موفق MOLAP از یک روش چند‌بعدی استفاده می‌نمایند که در آن یک سری حجم‌های داده‌ای کوچک، انبوه و از پیش محاسبه‌شده، یک حجم داده‌ای بزرگ (hypercube  ) را می‌سازند. 

علاوه بر‌این MOLAP به شما امکان می‌دهد داده‌های دیدهای (View) تحلیل‌گران را دسته بندی کنید، که این در حذف اشتباهات و برخورد با ترجمه‌های پرغلط کمک بزرگی است.

گذشته از همه این‌ها از آن‌جا که داده‌ها به طور فیزیکی در حجم‌های داده‌ای بزرگ چند‌بعدی ذخیره می‌شوند، سرعت انجام فعالیت‌ها بسیار زیاد خواهد بود.

از آنجا که یک کپی از داده‌های منبع در کامپیوتر Analysis server ذخیره‌می‌شود، کوئری‌‌ها می‌توانند بدون مراجعه به منابع مجدداً محاسبه شوند. کامپیوتر Analysis server ممکن است کامپیوترسرور که تقسیم بندی‌ها در آن انجام شده یا کامپیوتر دیگری باشد. این امر بستگی به این دارد که تقسیم‌بندی‌ها در کجا تعریف شده‌اند. حتی اگر پاسخ کوئری‌ها از روی تقسیمات تجمیع (integration) شده قابل دستیابی نباشند، MOLAP سریع‌ترین پاسخ را فراهم می‌کند. سرعت انجام این کار به طراحی و درصد تجمیع تقسیم‌بندی‌ها بستگی دارد. 

مزایا : کارایی عالی-  حجم‌های داده‌ای MOLAP برای بازیابی سریع داده‌ها ساخته شده‌اند و در فعالیت‌های slice و dice به صورت بهینه پاسخ می‌دهند. ترکیب سادگی و سرعت مزیت اصلی MOLAP است.

در ضمنMOLAP  قابلیت محاسبه محاسبات پیچیده را فراهم می‌کند. همه محاسبات از پیش وقتی که حجم‌های داده‌ای ساخته می‌‌شود، ایجاد می‌شوند. بنابراین نه تنها محاسبات پیچیده انجام شدنی هستند بلکه بسیار سریع هم پاسخ می‌دهند.

معایب : عیب این روش این است که تنها برای داده‌هایی با مقدار محدود کارکرد خوبی دارد. از آنجا که همه محاسبات زمانی که حجم‌های داده‌ای ساخته می‌شود، محاسبه می‌گردند، امکان این که حجم‌های داده‌ای مقدار زیادی از داده‌ها را در خود جای دهد، وجود ندارد. ولی این به این معنا نیست که داده‌‌های حجم‌های داده‌ای نمی‌توانند از مقدار زیادی داده مشتق شده باشند. داده‌ها می‌توانند از مقدار زیادی داده مشتق شده‌باشند. اما در این صورت، فقط اطلاعات level خلاصه (level ای که دارای کمترین جزئیات است یعنی سطوح بالاتر) می‌‌توانند در حجم‌های داده‌ای  موجود باشند. 

ROLAP : محدودیت MOLAP در حجم داده‌های قابل پرس‌و‌جو و نیاز به روشی که از داده‌های ذخیره‌شده به روش رابطه‌ای حمایت کند، موجب پیشرفت ROLAP شد.

مبنای این روش کارکردن با داده‌هایی که در پایگاه‌داده‌های رابطه‌ای ذخیره‌شده‌اند، برای انجام اعمال slicing و dicing معمولی است. با استفاده از این مدل ذخیره‌سازی می‌توان داده‌ها را بدون ایجاد واقعی تجمیع در پایگاه‌داده‌های رابطه‌ای به هم مربوط کرد.

مزایا : با این روش می‌توان به حجم زیادی از داده‌ها را رسیدگی کرد. محدودیت حجم داده در تکنولوژی ROLAP مربوط به محدودیت حجم داده‌های قابل ذخیره‌سازی در پایگاه‌داده‌های رابطه‌ای است. به بیان دیگر، خود ROLAP هیچ محدودیتی بر روی حجم داده‌ها اعمال نمی‌کند.

معایب : ممکن است کارایی پایین بیاید. زیرا هر گزارش ROLAP در واقع یک کواِری SQL (یا چند کواِری SQL )در پایگاه داده‌های رابطه‌ای است و اگر حجم داده‌ها زیاد باشد ممکن است زمان پاسخ کواِری طولانی شود. در مجموع ROLAP سنگین است، نگهداری آن سخت است و کند هم هست. بخصوص زمانی که نیاز به آدرس دهی جدول‌های ذخیره شده در سیستم چند بعدی داریم.

این محدودیت ناشی از عملکرد SQL است. زیرا تکنولوژی ROLAP بر پایه عبارات مولد SQL برای پرسش و پاسخ بر روی پایگاه داده رابطه‌ای است و عبارات SQL به همه نیازها پاسخ نمی‌دهند (مثلاٌ محاسبه حساب‌های پیچیده در SQL مشکل است)، بنابراین فعالیت‌های ROLAP به آن چه SQL قادر به انجام آن است محدود می‌گردد. 

تفاوت ROALP و MOLAP : تفاوت اصلی این دو در معماری آن‌ها است. محصولات MOLAP داده‌های مورد نیاز را در یک حافظه نهان (cache) مخصوص می‌گذارد. ولی ROLAP تحلیل‌های خود را بدون استفاده از یک حافظه میانی انجام می‌دهد، بدون آن که از یک مرحله میانی برای گذاشتن داده‌ها در یک سرور خاص استفاده کند. 

با توجه به کند بودن ROLAP در مقایسه باMOLAP ، باید توجه داشت که کاربرد این روش بیشتر در پایگاه داده‌های بسیار بزرگی است که  گاه‌گاهی پرس و جویی بر روی آن‌ها شکل می‌گیرد، مثل داده‌های تاریخی و کمتر جدید سال‌‌های گذشته.

نکته: اگر از Analysis Services که به وسیله Microsoft OLE DB Provider مهیا شده استفاده می‌کنید، تجمیع‌ها نمی‌توانند برای تقسیم‌بندی از روش ROLAP استفاده نمایند.

HOLAP : با توجه به نیاز رو به رشدی که برای کارکردن با داده‌های بلادرنگ (real time) در بخش‌های مختلف در صنعت و تجارت احساس می‌شود، مدیران تجاری انتظار دارند بتوانند با دامنه وسیعی از اطلاعات که فوراً و بدون حتی لحظه‌ای تأخیر در دسترس باشند، کار کنند. در حال حاضر شبکه اینترنت و سایر کاربرد‌ها یی که به داده‌هایی از منابع مختلف مراجعه دارند و نیاز به فعالیت با یک سیستم بلادرنگ هم دارند، همگی از سیستم HOLAP بهره می‌گیرند.

named set :

Named Set مجموعه‌ای از memberهای بعد یا مجموعه‌ای از عبارات است که برای استفاده مجدد ایجاد می‌شود.

Calculated member 

Calculated Memberها memberهایی هستند که بر اساس داده‌ها نیستند بلکه بر اساس عبارات ارزیابی MDX هستند. آنها دقیقاَ به سبک سایر memberهای معمولی هستند. MDX یک مجموعه قوی از عملیاتی را تامین میکند که میتوانند برای ساختCalculated Memberها مورد استفاده قرار گیرند به طوری که به شما امکان داشتن انعطاف زیاد در کار کردن با داده‌های چند بعدی را بدهد. 

امیدوارم در این قسمت با مفاهیم نخستین OLAP آشنا شده باشید.

تلاش خواهم کرد در قسمت بعدی در خصوص نصب SQL Server Analysis Services و نصب پایگاه داده‌ی Adventure Work DW 2008 شرح کاملی را ارایه کنم.

 

مطالب
شروع به کار با بوت استرپ 4
روش‌های مختلف دریافت و نصب بوت استرپ 4

اولین کاری را که باید جهت شروع به کار با بوت استرپ 4 انجام داد، نصب و افزودن آن به صفحه‌ی HTML جاری است. روش‌های زیادی برای انجام اینکار وجود دارند:
الف) استفاده از نگارش SASS آن
بوت استرپ 4 در اصل مبتنی بر SASS توسعه یافته‌است و فایل‌های آن با فرمت scss. ارائه می‌شوند. مزیت کار با این روش، امکان سفارشی سازی بوت استرپ 4 و یا مشارکت در پروژه‌ی آن است و بدیهی است پس از آن باید SASS را به CSS کامپایل و مورد استفاده قرار داد.

ب) استفاده از CDN و یا Content delivery network
- مزیت آن بالا رفتن سرعت سایت با کش شدن آن در شبکه و یا شبکه‌های توزیع محتوا است.
- اما این روش محدودیت و الزام کار آنلاین با فایل‌های بوت استرپ را نیز به همراه دارد.
برای کار با CDN‌های بوت استرپ، مطابق راهنمای آن، تنها کافی است مدخل فایل css آن‌را به head صفحه و مداخل فایل‌های js ذیل را پیش از بسته شدن تگ body قرار دهید:
<link rel="stylesheet" href="https://stackpath.bootstrapcdn.com/bootstrap/4.1.3/css/bootstrap.min.css" integrity="sha384-MCw98/SFnGE8fJT3GXwEOngsV7Zt27NXFoaoApmYm81iuXoPkFOJwJ8ERdknLPMO" crossorigin="anonymous">

<script src="https://code.jquery.com/jquery-3.3.1.slim.min.js" integrity="sha384-q8i/X+965DzO0rT7abK41JStQIAqVgRVzpbzo5smXKp4YfRvH+8abtTE1Pi6jizo" crossorigin="anonymous"></script>
<script src="https://cdnjs.cloudflare.com/ajax/libs/popper.js/1.14.3/umd/popper.min.js" integrity="sha384-ZMP7rVo3mIykV+2+9J3UJ46jBk0WLaUAdn689aCwoqbBJiSnjAK/l8WvCWPIPm49" crossorigin="anonymous"></script>
<script src="https://stackpath.bootstrapcdn.com/bootstrap/4.1.3/js/bootstrap.min.js" integrity="sha384-ChfqqxuZUCnJSK3+MXmPNIyE6ZbWh2IMqE241rYiqJxyMiZ6OW/JmZQ5stwEULTy" crossorigin="anonymous"></script>
در اینجا شاید نام دو فایل، برای شما تازگی داشته باشند:
- jquery-3.3.1.slim : در اینجا slim یک نگارش بسیار کوچک از jQuery می‌باشد که بوت استرپ 4 بر مبنای آن کار می‌کند. البته در یک پروژه‌ی واقعی احتمالا نیاز به نگارش کامل آن‌را خواهید داشت و یا اگر قصد حذف کردن جی‌کوئری را دارید، این نگارش، کم‌حجم‌ترین آن است.
- popper.min.js : برای نمونه Bootstrap dropdown برای کارکرد صحیح آن در نگارش 4، نیاز به این وابستگی جدید را دارد.

ج) استفاده از فایل‌های از پیش پردازش شده‌
فایل‌های از پیش آماده شده‌ی آن‌را می‌توان مستقیما از سایت بوت استرپ، با کلیک بر روی دکمه‌ی download واقع در منوی راهبری سایت آن، دریافت کرد. مزیت این روش، امکان کار و توسعه‌ی آفلاین صفحات مبتنی بر بوت استرپ است.
مشکل این روش عدم اطلاع رسانی خودکار از ارائه‌ی نگارش‌های جدید و نیاز به دریافت دستی مجدد این بسته، به ازای هر نگارش جدید آن می‌باشد.

د) استفاده از ابزارهای مدیریت بسته‌ها
روشی را که ما در اینجا از آن استفاده خواهیم کرد، دریافت و نصب وابستگی‌های مورد نیاز جهت کار با بوت استرپ 4، توسط npm است. به همین جهت یک فایل جدید package.json را با محتوای ذیل ایجاد کنید:
{
  "name": "bootstrap.4",
  "version": "1.0.0",
  "description": "client side resources of the project",
  "scripts": {},
  "author": "VahidN",
  "license": "ISC",
  "dependencies": {
    "bootstrap": "^4.1.3",
    "components-font-awesome": "5.0.6",
    "jquery": "^3.3.1",
    "popper.js": "^1.14.4"
  }
}
سپس از طریق خط فرمان به این پوشه وارد شده و دستور npm install را جهت دریافت این وابستگی‌ها صادر کنید. یکی از مزیت‌های مهم این روش، آگاه شدن خودکار از به روز رسانی‌های وابستگی‌های فوق، توسط افزونه‌هایی مانند Version Lens است.
در اینجا font-awesome را نیز مشاهده می‌کنید؛ از این جهت که بوت استرپ 4 برخلاف نگارش 3 آن، به همراه گلیف آیکن‌های پیش‌فرض آن نیست.


ایجاد قالب ابتدایی شروع به کار با بوت استرپ 4

پس از دریافت وابستگی‌های مورد نیاز جهت شروع به کار با بوت استرپ 4 که هم اکنون باید در پوشه‌ی node_modules واقع در ریشه‌ی پوشه‌ی جاری موجود باشند، در ادامه حداقل قالبی را که برای کار با آن نیاز است، مرور می‌کنیم:
<!DOCTYPE html>
<html lang="en">
<head>
    <meta charset="UTF-8">
    <meta http-equiv="X-UA-Compatible" content="IE=edge">
    <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1, shrink-to-fit=no">
    <meta http-equiv="x-ua-compatible" content="ie=edge">
    <link rel="stylesheet" href="/node_modules/bootstrap/dist/css/bootstrap.min.css">
    <link rel="stylesheet" href="/node_modules/components-font-awesome/css/fa-solid.min.css">
    <link rel="stylesheet" href="/node_modules/components-font-awesome/css/fontawesome.min.css">
    <title>Bootstrap</title>
</head>
<body>
    <div class="container">

    </div>
    <script src="/node_modules/jquery/dist/jquery.min.js"></script>
    <script src="/node_modules/popper.js/dist/umd/popper.min.js"></script>
    <script src="/node_modules/bootstrap/dist/js/bootstrap.min.js"></script>
</body>
</html>
- در ابتدا سازگاری با edge و الزام به استفاده‌ی از آخرین نگارش IE نصب شده مشخص شده‌است.
- سپس viewport استاندارد، جهت تعیین اینکه این صفحه با ابزارهای موبایل نیز سازگار است، تعریف شده‌است.
- در قسمت head، مدخل فایل bootstrap.min.css تعریف شده‌است. همچنین مداخل مورد نیاز جهت کار با font-awesome را نیز مشاهده می‌کنید.
- پیش از بسته شدن تگ body، تعاریف jQuery، کتابخانه‌ی popper و سپس bootstrap.min.js قید شده‌اند. کتابخانه‌ی popper از مسیر umd آن دریافت شده‌است تا همه جا کار کند.


نکته‌ی مهم!
در نگارش نهایی برنامه‌ی شما، مسیرهای فایل‌های شروع شده‌ی با /node_modules/ نباید وجود داشته باشند. این فایل‌ها را بهتر است توسط ابزارهای bundling & minification یکی و سپس به صفحه اضافه کنید.


غنی سازی ویرایشگر VSCode برای کار ساده‌تر با بوت استرپ

VSCode یک ویرایشگر حرفه‌ای چندسکویی است که برای ویندوز، مک و لینوکس تهیه شده‌است. این ویرایشگر را می‌توان توسط افزونه‌های زیر برای کار ساده‌تر با بوت استرپ غنی کرد:
Bootstrap 4, Font awesome 4, Font Awesome 5 Free & Pro snippets: ساده سازی تشکیل تگ‌های بوت استرپ
Path Autocomplete: کار وارد کردن مسیر فایل‌ها و تصاویر را ساده می‌کند.
HTML CSS Support: کار آن غنی سازی intellisense این ویرایشگر جهت کار با ویژگی‌ها و همچنین کلاس‌های CSS است.
IntelliSense for CSS class names in HTML: انتخاب کلاس‌های CSS بوت استرپ را ساده‌تر می‌کند.
Live Server: کار آن راه اندازی یک وب سرور آزمایشی و سپس امکان مشاهده‌ی آنی تغییرات در برنامه و فایل HTML جاری، در مرورگر می‌باشد.


برای کار با آن، در حالیکه صفحه‌ی HTML جاری در VSCode باز است، بر روی دکمه‌ی Go Live اضافه شده‌ی در status bar آن کلیک کنید. پس از آن، یک وب سرور آزمایشی را بر روی پورت 5500 آغاز کرده و صفحه‌ی جاری را در آدرس http://127.0.0.1:5500/index.html در مرورگر پیش‌فرض سیستم نمایش می‌دهد. اکنون فایل HTML خود را در VSCode ویرایش کنید. ملاحظه خواهید کرد که بلافاصله این تغییرات در مرورگر قابل مشاهده هستند.


نگارش‌های راست به چپ بوت استرپ 4

قرار است بوت استرپ 4 نگارش رسمی راست به چپ نیز داشته باشد. به همین منظور می‌توانید در اینجا رای خود را اظهار کنید.
همچنین پروژه‌های زیر نیز چنین قابلیتی را ارائه می‌دهند:
  1. MahdiMajidzadeh/bootstrap-v4-rtl
  2. DediData/Bootstrap-RTL 
  3. GhalamborM/bootstrap4-rtl



کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: Bootstrap4_01.zip
اشتراک‌ها
در ادامه همکاری های گسترده Microsoft با شرکت های بزرگ، این بار ورود Samsung به .NET Foundation Technical Steering Group

پس از اضافه شدن Red Hat و JetBrains و Unity اکنون Samsung هم به گروه راهبری .NET ( .NET Foundation Technical Steering Group   )  پیوست.

Technical Steering Group چیست؟ اینجا


در ادامه همکاری های گسترده Microsoft با شرکت های بزرگ، این بار ورود Samsung به .NET Foundation Technical Steering Group
نظرات مطالب
نحوه اضافه کردن Auto-Complete به جستجوی لوسین در ASP.NET MVC و Web forms
این خطا یعنی اسکریپت‌های اصلی به صفحه پیوست نشده‌اند. برای تعریف آن‌ها هم از ResolveClientUrl استفاده کنید:
<script type="text/javascript" src='<%: ResolveClientUrl("~/path....") %>'></script>
نظرات مطالب
استفاده از pjax بجای ajax در ASP.NET MVC
- مثال امتحان شده، در انتهای بحث پیوست شده.
- برای دیباگ و خطایابی برنامه‌های جاوااسکریپتی، به این مطلب مراجعه کنید: «نحوه استفاده از افزونه Firebug برای دیباگ برنامه‌های ASP.NET مبتنی بر jQuery »
مطالب
رفع مشکل postBack در Master Page و دریافت خطای Operation is not valid due to the current state of the object
با این خطا هنگامی مواجه شدم که در Master Page  یک TextBox و یک دکمه قرار داده بودم و در رویداد دکمه به یک صفحه دیگر انتقال پیدا می‌کردم. کد زیر:
protected void imgBtnSearch_Click(object sender, ImageClickEventArgs e)
        {
            if (TxtbSearch.Text != string.Empty)
            {
                Response.Redirect("/Exhibition/ShowSearch.aspx?title=" + 
                      Sanitizer.GetSafeHtmlFragment(TxtbSearch.Text) + "&b=true", false);
            }
        }
این کد در ماشین خودم کار می‌کرد و مشکلی نداشت. وقتی پروژه را به سرور انتقال می‌دادم و بر روی IIS 6 تست می‌کردم خطای 404 دریافت می‌کردم. ضمن اینکه به صفحه خواسته شده انتقال پیدا نمی‌کردم، و همه چیز کاملا گیج کننده بود. وقتی صفحه را از خود سرور باز و رویداد فوق را اجرا می‌کردم خطای Operation is not valid due to the current state of the object دریافت می‌کردم به همراه کد زیر در Track trace به شرح زیر:
at System.Web.HttpValueCollection.ThrowIfMaxHttpCollectionKeysExceeded()
at System.Web.HttpValueCollection.FillFromEncodedBytes(Byte[] bytes, Encoding encoding)
at System.Web.HttpRequest.FillInFormCollection()
با افزودن کد زیر در Web.config مشکل برطرف گردید.
<appSettings>
    <add key="aspnet:MaxHttpCollectionKeys" value="2001" />
  </appSettings>
منابع:
Code Project
stack overflow
مطالب
معرفی یک ابزار گزارشگیری رایگان مخصوص WPF

تا صحبت از گزارشگیری به میان بیاید احتمالا معرفی ابزارهای تجاری مانند Reporting services ، کریستال ریپورت، stimulsoft.com ، fast-report.com و امثال آن درصدر لیست توصیه کنندگان و مشاوران قرار خواهند داشت. اما خوب برای ایجاد یک گزارشگیری ساده حتما نیازی نیست تا به این نوع ابزارهای تجاری مراجعه کرد. ابزار رایگان و سورس باز جالبی هم در این باره جهت پروژه‌های WPF در دسترس است:



در ادامه در طی یک مثال قصد داریم از این کتابخانه استفاده کنیم:

1) تنظیم وابستگی‌ها
پس از دریافت کتابخانه فوق، ارجاعات زیر باید به پروژه شما اضافه شوند:
CodeReason.Reports.dll (از پروژه فوق) و ReachFramework.dll (جزو اسمبلی‌های استاندارد دات نت است)

2) تهیه منبع داده‌ گزارش
کتابخانه‌ی فوق به صورت پیش فرض با DataTable‌ کار می‌کند. بنابراین کوئری‌های شما یا باید خروجی DataTable داشته باشد یا باید از یک سری extension methods برای تبدیل IEnumerable به DataTable استفاده کرد (در پروژه پیوست شده در پایان مطلب، این موارد موجود است).
برای مثال فرض کنید می‌خواهیم رکوردهایی را از نوع کلاس Product زیر در گزارش نمایش دهیم:

namespace WpfRptTests.Model
{
public class Product
{
public string Name { set; get; }
public int Price { set; get; }
}
}
3) تعریف گزارش
الف) اضافه کردن فایل تشکیل دهنده ساختار و ظاهر گزارش
گزارش‌‌های این کتابخانه مبتنی است بر اشیاء FlowDocument استاندارد WPF . بنابراین از منوی پروژه گزینه‌ی Add new item در قسمت WPF آن یک FlowDocument جدید را به پروژه اضافه کنید ( باید دقت داشت که Build action این فایل باید به Content تنظیم گردد). ساختار ابتدایی این FlowDocument به صورت زیر خواهد بود که به آن FlowDirection و FontFamily مناسب جهت گزارشات فارسی اضافه شده است. همچنین فضای نام مربوط به کتابخانه‌ی گزارشگیری CodeReason.Reports نیز باید اضافه گردد.
<FlowDocument xmlns="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml/presentation"
xmlns:x="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml"
FlowDirection="RightToLeft" FontFamily="Tahoma"
xmlns:xrd="clr-namespace:CodeReason.Reports.Document;assembly=CodeReason.Reports"
PageHeight="29.7cm" PageWidth="21cm" ColumnWidth="21cm">

</FlowDocument>

مواردی که در ادامه ذکر خواهند شد محتوای این گزارش را تشکیل می‌دهند:
ب) مشخص سازی خواص گزارش

<xrd:ReportProperties>
<xrd:ReportProperties.ReportName>SimpleReport</xrd:ReportProperties.ReportName>
<xrd:ReportProperties.ReportTitle>گزارش از محصولات</xrd:ReportProperties.ReportTitle>
</xrd:ReportProperties>
در اینجا ReportName و ReportTitle باید مقدار دهی شوند (دو dependency property که در کتابخانه‌ی CodeReason.Reports تعریف شده‌اند)

ج) مشخص سازی Page Header و Page Footer
اگر می‌خواهید عباراتی در بالا و پایین تمام صفحات گزارش تکرار شوند می‌توان از SectionReportHeader و SectionReportFooter این کتابخانه به صورت زیر استفاده کرد:
    <xrd:SectionReportHeader PageHeaderHeight="2" Padding="10,10,10,0" FontSize="12">
<Table CellSpacing="0">
<Table.Columns>
<TableColumn Width="*" />
<TableColumn Width="*" />
</Table.Columns>
<TableRowGroup>
<TableRow>
<TableCell>
<Paragraph>
<xrd:InlineContextValue PropertyName="ReportTitle" />
</Paragraph>
</TableCell>
<TableCell>
<Paragraph TextAlignment="Right">
<xrd:InlineDocumentValue PropertyName="PrintDate" Format="dd.MM.yyyy HH:mm:ss" />
</Paragraph>
</TableCell>
</TableRow>
</TableRowGroup>
</Table>
</xrd:SectionReportHeader>

<xrd:SectionReportFooter PageFooterHeight="2" Padding="10,0,10,10" FontSize="12">
<Table CellSpacing="0">
<Table.Columns>
<TableColumn Width="*" />
<TableColumn Width="*" />
</Table.Columns>
<TableRowGroup>
<TableRow>
<TableCell>
<Paragraph>
نام کاربر:
<xrd:InlineDocumentValue PropertyName="RptBy" Format="dd.MM.yyyy HH:mm:ss" />
</Paragraph>
</TableCell>
<TableCell>
<Paragraph TextAlignment="Right">
صفحه
<xrd:InlineContextValue PropertyName="PageNumber" FontWeight="Bold" /> از
<xrd:InlineContextValue PropertyName="PageCount" FontWeight="Bold" />
</Paragraph>
</TableCell>
</TableRow>
</TableRowGroup>
</Table>
</xrd:SectionReportFooter>

دو نکته در اینجا حائز اهمیت هستند: xrd:InlineDocumentValue و xrd:InlineContextValue
InlineDocumentValue را می‌توان در کد‌های برنامه به صورت سفارشی اضافه کرد. بنابراین هر جایی که نیاز بود مقدار ثابتی از طریق کد نویسی به گزارش تزریق و اضافه شود می‌توان از InlineDocumentValue استفاده کرد. برای مثال در کدهای ViewModel برنامه که در ادامه ذکر خواهد شد دو مقدار PrintDate و RptBy به صورت زیر تعریف و مقدار دهی شده‌اند:
data.ReportDocumentValues.Add("PrintDate", DateTime.Now);
data.ReportDocumentValues.Add("RptBy", "وحید");
برای مشاهده مقادیر مجاز مربوط به InlineContextValue به فایل ReportContextValueType.cs سورس کتابخانه مراجعه کنید که شامل PageNumber, PageCount, ReportName, ReportTitle است و توسط CodeReason.Reports به صورت پویا تنظیم خواهد شد.

د) مشخص سازی ساختار تولیدی گزارش

<Section Padding="80,10,40,10" FontSize="12">
<Paragraph FontSize="24" TextAlignment="Center" FontWeight="Bold">
<xrd:InlineContextValue PropertyName="ReportTitle" />
</Paragraph>
<Paragraph TextAlignment="Center">
گزارش از لیست محصولات در تاریخ:
<xrd:InlineDocumentValue PropertyName="PrintDate" Format="dd.MM.yyyy HH:mm:ss" />
توسط:
<xrd:InlineDocumentValue PropertyName="RptBy" Format="dd.MM.yyyy HH:mm:ss" />
</Paragraph>
<xrd:SectionDataGroup DataGroupName="ItemList">
<Table CellSpacing="0" BorderBrush="Black" BorderThickness="0.02cm">
<Table.Resources>
<!-- Style for header/footer rows. -->
<Style x:Key="headerFooterRowStyle" TargetType="{x:Type TableRowGroup}">
<Setter Property="FontWeight" Value="DemiBold"/>
<Setter Property="FontSize" Value="16"/>
<Setter Property="Background" Value="LightGray"/>
</Style>

<!-- Style for data rows. -->
<Style x:Key="dataRowStyle" TargetType="{x:Type TableRowGroup}">
<Setter Property="FontSize" Value="12"/>
</Style>

<!-- Style for data cells. -->
<Style TargetType="{x:Type TableCell}">
<Setter Property="Padding" Value="0.1cm"/>
<Setter Property="BorderBrush" Value="Black"/>
<Setter Property="BorderThickness" Value="0.01cm"/>
</Style>
</Table.Resources>

<Table.Columns>
<TableColumn Width="0.8*" />
<TableColumn Width="0.2*" />
</Table.Columns>
<TableRowGroup Style="{StaticResource headerFooterRowStyle}">
<TableRow>
<TableCell>
<Paragraph TextAlignment="Center">
<Bold>نام محصول</Bold>
</Paragraph>
</TableCell>
<TableCell>
<Paragraph TextAlignment="Center">
<Bold>قیمت</Bold>
</Paragraph>
</TableCell>
</TableRow>
</TableRowGroup>

<TableRowGroup Style="{StaticResource dataRowStyle}">
<xrd:TableRowForDataTable TableName="Product">
<TableCell>
<Paragraph>
<xrd:InlineTableCellValue PropertyName="Name" />
</Paragraph>
</TableCell>
<TableCell>
<Paragraph TextAlignment="Center">
<xrd:InlineTableCellValue PropertyName="Price" AggregateGroup="Group1" />
</Paragraph>
</TableCell>
</xrd:TableRowForDataTable>
</TableRowGroup>

<TableRowGroup Style="{StaticResource headerFooterRowStyle}">
<TableRow>
<TableCell>
<Paragraph TextAlignment="Right">
<Bold>جمع کل</Bold>
</Paragraph>
</TableCell>
<TableCell>
<Paragraph TextAlignment="Center">
<Bold>
<xrd:InlineAggregateValue AggregateGroup="Group1"
AggregateValueType="Sum"
EmptyValue="0"
FontWeight="Bold" />
</Bold>
</Paragraph>
</TableCell>
</TableRow>
</TableRowGroup>

</Table>

<Paragraph TextAlignment="Center" Margin="5">
در این گزارش
<xrd:InlineAggregateValue AggregateGroup="Group1"
AggregateValueType="Count"
EmptyValue="هیچ"
FontWeight="Bold" /> محصول با جمع کل قیمت
<xrd:InlineAggregateValue AggregateGroup="Group1"
AggregateValueType="Sum"
EmptyValue="0"
FontWeight="Bold" /> وجود دارند.
</Paragraph>
</xrd:SectionDataGroup>
</Section>
برای اینکه بتوان این قسمت‌ها را بهتر توضیح داد، نیاز است تا تصاویر مربوط به خروجی این گزارش نیز ارائه شوند:




در ابتدا توسط دو پاراگراف، عنوان گزارش و یک سطر زیر آن نمایش داده شده‌اند. بدیهی است هر نوع شیء و فرمت مجاز در FlowDocument را می‌توان در این قسمت نیز قرار داد.
سپس یک SectionDataGroup جهت نمایش لیست آیتم‌ها اضافه شده و داخل آن یک جدول که بیانگر ساختار جدول نمایش رکوردهای گزارش می‌باشد، ایجاد گردیده است.
سه TableRowGroup در این جدول تعریف شده‌اند.
TableRowGroup های اولی و آخری دو سطر اول و آخر جدول گزارش را مشخص می‌کنند (سطر عناوین ستون‌ها در ابتدا و سطر جمع کل در پایان گزارش)
از TableRowGroup میانی برای نمایش رکوردهای مرتبط با نام جدول مورد گزارشگیری استفاده شده است. توسط TableRowForDataTable آن نام این جدول باید مشخص شود که در اینجا همان نام کلاس مدل برنامه است. به کمک InlineTableCellValue، خاصیت‌هایی از این کلاس را که نیاز است در گزارش حضور داشته باشند، ذکر خواهیم کرد. نکته‌ی مهم آن AggregateGroup ذکر شده است. توسط آن می‌توان اعمال جمع، محاسبه تعداد، حداقل و حداکثر و امثال آن‌را که در فایل InlineAggregateValue.cs سورس کتابخانه ذکر شده‌اند، به فیلدهای مورد نظر اعمال کرد. برای مثال می‌خواهیم جمع کل قیمت را در پایان گزارش نمایش دهیم به همین جهت نیاز بود تا یک AggregateGroup را برای این منظور تعریف کنیم.
از این AggregateGroup در سومین TableRowGroup تعریف شده به کمک xrd:InlineAggregateValue جهت نمایش جمع نهایی استفاده شده است.
همچنین اگر نیاز بود در پایان گزارش اطلاعات بیشتری نیز نمایش داده شود به سادگی می‌توان با تعریف یک پاراگراف جدید، اطلاعات مورد نظر را نمایش داد.

4) نمایش گزارش تهیه شده
نمایش این گزارش بسیار ساده است. View برنامه به صورت زیر خواهد بود:
<Window x:Class="WpfRptTests.MainWindow"
xmlns="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml/presentation"
xmlns:x="http://schemas.microsoft.com/winfx/2006/xaml"
xmlns:c="clr-namespace:CodeReason.Reports.Controls;assembly=CodeReason.Reports"
xmlns:vm="clr-namespace:WpfRptTests.ViewModel"
Title="MainWindow" WindowState="Maximized" Height="350" Width="525">
<Window.Resources>
<vm:ProductViewModel x:Key="vmProductViewModel" />
</Window.Resources>
<Grid DataContext="{Binding Source={StaticResource vmProductViewModel}}">
<c:BusyDecorator IsBusyIndicatorHidden="{Binding RptGuiModel.IsBusyIndicatorHidden}">
<DocumentViewer Document="{Binding RptGuiModel.Document}" />
</c:BusyDecorator>
</Grid>
</Window>

تعریف ابتدایی RptGuiModel به صورت زیر است (جهت مشخص سازی مقادیر IsBusyIndicatorHidden و Document در حین بایندینگ اطلاعات):

using System.ComponentModel;
using System.Windows.Documents;

namespace WpfRptTests.Model
{
public class RptGuiModel
{
public IDocumentPaginatorSource Document { get; set; }
public bool IsBusyIndicatorHidden { get; set; }
}
}
و این View اطلاعات خود را از ViewModel زیر دریافت خواهد نمود:
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.IO;
using System.Threading;
using CodeReason.Reports;
using WpfRptTests.Helper;
using WpfRptTests.Model;

namespace WpfRptTests.ViewModel
{
public class ProductViewModel
{
#region Constructors (1)

public ProductViewModel()
{
RptGuiModel = new RptGuiModel();
if (Stat.IsInDesignMode) return;
//انجام عملیات نمایش گزارش در یک ترد دیگر جهت قفل نشدن ترد اصلی برنامه
showReportAsync();
}

#endregion Constructors

#region Properties (1)

public RptGuiModel RptGuiModel { set; get; }

#endregion Properties

#region Methods (3)

// Private Methods (3)

private static List<Product> getProducts()
{
var products = new List<Product>();
for (var i = 0; i < 100; i++)
products.Add(new Product { Name = string.Format("Product{0}", i), Price = i });

return products;
}

private void showReport()
{
try
{
//Show BusyIndicator
RptGuiModel.IsBusyIndicatorHidden = false;

var reportDocument =
new ReportDocument
{
XamlData = File.ReadAllText(@"Report\SimpleReport.xaml"),
XamlImagePath = Path.Combine(Environment.CurrentDirectory, @"Report\")
};

var data = new ReportData();

// تعریف متغیرهای دلخواه و مقدار دهی آن‌ها
data.ReportDocumentValues.Add("PrintDate", DateTime.Now);
data.ReportDocumentValues.Add("RptBy", "وحید");

// استفاده از یک سری اطلاعات آزمایشی به عنوان منبع داده
data.DataTables.Add(getProducts().ToDataTable());

var xps = reportDocument.CreateXpsDocument(data);
//انقیاد آن به صورت غیر همزمان در ترد اصلی برنامه
DispatcherHelper.DispatchAction(
() => RptGuiModel.Document = xps.GetFixedDocumentSequence()
);
}
catch (Exception ex)
{
//وجود این مورد ضروری است زیرا بروز استثناء در یک ترد به معنای خاتمه آنی برنامه است
//todo: log errors
}
finally
{
//Hide BusyIndicator
RptGuiModel.IsBusyIndicatorHidden = true;
}
}

private void showReportAsync()
{
var thread = new Thread(showReport);
thread.SetApartmentState(ApartmentState.STA); //for DocumentViewer
thread.Start();
}

#endregion Methods
}
}

توضیحات:
برای اینکه حین نمایش گزارش، ترد اصلی برنامه قفل نشود، از ترد استفاده شد و استفاده ترد به همراه DocumentViewer کمی نکته دار است:
- ترد تعریف شده باید از نوع STA باشد که در متد showReportAsync مشخص شده است.
- حین بایندیگ Document تولید شده توسط کتابخانه‌ی گزارشگیری به خاصیت Document کنترل، حتما باید کل عملیات در ترد اصلی برنامه صورت گیرد که سورس کلاس DispatcherHelper را در فایل پیوست خواهید یافت.

کل عملیات این ViewModel در متد showReport رخ می‌دهد، ابتدا فایل گزارش بارگذاری می‌شود، سپس متغیرهای سفارشی مورد نظر تعریف و مقدار دهی خواهند شد. در ادامه یک سری داده آزمایشی تولید و به DataTables گزارش ساز اضافه می‌شوند. در پایان XPS Document متناظر آن تولید شده و به کنترل نمایشی برنامه بایند خواهد شد.

دریافت سورس این مثال

مطالب
تشخیص نقایص تصاویر صفحات سایت با استفاده از jQuery Ajax

این مثال شبیه به مثال بررسی وجود نام کاربر با استفاده از jQuery Ajax است که از ذکر توضیحات مشابه آن، در اینجا خودداری خواهد شد.

<%@ Page Language="C#" AutoEventWireup="true" CodeBehind="TestBrokenImages.aspx.cs"
Inherits="testWebForms87.TestBrokenImages" %>

<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<head runat="server">
<title>detecting broken images</title>

<script src="jquery.min.js" type="text/javascript"></script>

<script type="text/javascript">
function errorReplace(arg) {
//ارسال پیغام خطا
$.ajax({
type: "POST",
url: "TestBrokenImages.aspx/GetErros",
data: "{'image': '" + arg.src + "','page':'" + location.href + "'}",
contentType: "application/json; charset=utf-8",
dataType: "json"
});
//نمایش تصویری دلخواه بجای نمونه مفقود
$(arg).attr('src', 'missing.png');
}

//بررسی وضعیت تک تک تصاویر پس از بارگذاری کامل صفحه
$(document).ready(function() {
$(window).bind('load', function() {
$('img').each(function() {
if (!this.complete || (!$.browser.msie && (typeof this.naturalWidth == "undefined" || this.naturalWidth == 0))) {
errorReplace(this);
}
});
})
});
</script>

</head>
<body>
<form id="form1" runat="server">
<div>
<img src="img1.png" />
<img src="img2.png" />
</div>
</form>
</body>
</html>

using System;
using System.IO;
using System.Web.Services;

namespace testWebForms87
{
public partial class TestBrokenImages : System.Web.UI.Page
{
protected void Page_Load(object sender, EventArgs e)
{
}

[WebMethod]
public static void GetErros(string image,string page)
{
//ارسال ایمیل به مسؤول سایت و یا ذخیره خطاها در دیتابیس
}
}
}

در این مثال زمانیکه صفحه کاملا بارگذاری شد، وضعیت تک تک تصاویر بررسی می‌شود، اگر تصویر مفقودی وجود داشت (با اکثر مرورگرها سازگار است)، اطلاعات آن به تابع errorReplace ارسال خواهد شد.
در این تابع با استفاده از jQuery Ajax ، اطلاعات تصویر مفقود و صفحه مربوطه به وب متد GetErros ما ارسال می‌شود. سپس در این متد می‌توان یا آرگومان‌های دریافتی را به صورت یک ایمیل به مسؤول سایت ارسال نمود و یا آن‌ها را جهت بررسی آتی در یک دیتابیس ذخیره کرد.
بدیهی است بجای قرار دادن وب متد فوق در صفحه جاری، می‌توان یک وب سرویس را نیز ایجاد و متد را در آن قرار داد تا نیازی نباشد به ازای هر صفحه سایت یکبار این متد تکرار شود.

اگر موفق به اجرای این مثال نشدید، برای مثال یک break point داخل متد GetErrors قرار دهید و برنامه را در حالت دیباگ در ویژوال استودیو شروع کنید، اگر اتفاق خاصی رخ نداد و به این break point نرسیدید، احتمالا تنظیمات وب کانفیگ شما مناسب نیست. قسمت مربوط به system.web.extensions ، webServices و jsonSerialization باید در وب کانفیگ موجود باشد که VS 2008 این موارد را به صورت خودکار اضافه می‌کند.

مطالب دوره‌ها
ایجاد یک اسمبلی جدید توسط Reflection.Emit
مطابق استاندارد ECMA-335 قسمت دوم آن، یک اسمبلی از یک یا چند ماژول تشکیل می‌شود. هر ماژول از تعدادی نوع، enum و delegate تشکیل خواهد شد و هر نوع دارای تعدادی متد، فیلد، خاصیت و غیره می‌باشد. به همین جهت در حین کار با Reflection.Emit نیز این مراحل رعایت می‌شوند. ابتدا یک اسمبلی (AppDomain.DefineDynamicAssembly) ایجاد خواهد شد (یا از اسمبلی موجود استفاده می‌شود). سپس یک ماژول (AssemblyBuilder.DefineDynamicModule) را باید به آن اضافه کنیم (یا از ماژول اسمبلی جاری استفاده نمائیم). در ادامه یک Type باید به این ماژول اضافه شود (ModuleBuilder.DefineType) و اکنون می‌توان به این نوع جدید، سازنده (TypeBuilder.DefineConstructor)، متد (TypeBuilder.DefineMethod)، فیلد (TypeBuilder.DefineField)، خاصیت (TypeBuilder.DefineProperty) و رخداد (TypeBuilder.DefineEvent) اضافه کرد.


using System;
using System.Reflection;
using System.Reflection.Emit;

namespace FastReflectionTests
{
    class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            var name = "HelloWorld.exe";
            var assemblyName = new AssemblyName(name);
            // ایجاد یک اسمبلی جدید با قابلیت ذخیره سازی آن
            var assemblyBuilder = AppDomain.CurrentDomain.DefineDynamicAssembly(
                                            name: assemblyName,
                                            access: AssemblyBuilderAccess.RunAndSave);
            // افزودن یک ماژول به اسمبلی
            var moduleBuilder = assemblyBuilder.DefineDynamicModule(name);
            // تعریف یک کلاس در این ماژول
            var programmClass = moduleBuilder.DefineType("Program", TypeAttributes.Public);
            // افزودن یک متد به این کلاس
            // این متد خروجی ندارد اما ورودی آن شبیه به متد اصلی یک برنامه کنسول است
            var mainMethod = programmClass.DefineMethod(name: "Main",
                                            attributes: MethodAttributes.Public | MethodAttributes.Static,
                                            returnType: null,
                                            parameterTypes: new Type[] { typeof(string[]) });
            // تعیین بدنه متد اصلی برنامه
            var il = mainMethod.GetILGenerator();
            il.Emit(OpCodes.Ldstr, "Hello World!");
            il.Emit(OpCodes.Call, (typeof(Console)).GetMethod("WriteLine", new Type[] { typeof(string) }));
            il.Emit(OpCodes.Call, (typeof(Console)).GetMethod("ReadKey", new Type[0]));
            il.Emit(OpCodes.Pop);
            il.Emit(OpCodes.Ret);

            // تکمیل کار ایجاد نوع جدید
            programmClass.CreateType();

            // تعیین نقطه شروع فایل اجرایی برنامه کنسول تهیه شده
            assemblyBuilder.SetEntryPoint(((Type)programmClass).GetMethod("Main"));

            // ذخیره سازی این اسمبلی بر روی دیسک سخت
            assemblyBuilder.Save(name);
        }
    }
}
مراحلی را که توضیح داده شد، در کدهای فوق ملاحظه می‌کنید. انتخاب حالت دسترسی AssemblyBuilderAccess.RunAndSave سبب می‌شود تا بتوان نتیجه حاصل را ذخیره کرد. فایل Exe نهایی را اگر در برنامه ILSpy باز کنیم چنین شکلی دارد:
using System;
public class Program
{
    public static void Main(string[] array)
    {
       Console.WriteLine("Hello World!");
       Console.ReadKey();
    }
}
مطالب
نوشتن آزمون‌های واحد به کمک کتابخانه‌ی Moq - قسمت دوم - تنظیم مقادیر بازگشتی متدها
در قسمت قبل با مفاهیمی مانند fakes ،stubs ،dummies و mocks آشنا شدیم و در اولین آزمایشی که نوشتیم، کار تدارک dummies را به عنوان پارامترهای سازنده‌ی سرویس مورد بررسی، توسط کتابخانه‌ی Moq و اشیاء <Mock<T آن انجام دادیم؛ پارامترهایی که ذکر آن‌ها ضروری بودند، اما در آزمایش ما مورد استفاده قرار نمی‌گرفتند. در این قسمت می‌خواهیم کار تدارک stubs را توسط کتابخانه‌ی Moq انجام دهیم؛ به عبارتی می‌خواهیم مقادیر بازگشتی از متدهای اشیاء Mock شده را تنظیم و کنترل کنیم.


تنظیم خروجی متدهای اشیاء Mock شده

در انتهای قسمت قبل، آزمون واحد متد Accept، با شکست مواجه شد؛ چون متد Validate استفاده شده، همواره مقدار false را بر می‌گرداند:
_identityVerifier.Initialize();
var isValidIdentity = _identityVerifier.Validate(
     application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address);

در ادامه شیء Mock از نوع IIdentityVerifier را طوری تنظیم خواهیم کرد که بر اساس یک applicant مشخص، خروجی true را بازگشت دهد:
namespace Loans.Tests
{
    [TestClass]
    public class LoanApplicationProcessorShould
    {
        [TestMethod]
        public void Accept()
        {
            var product = new LoanProduct {Id = 99, ProductName = "Loan", InterestRate = 5.25m};
            var amount = new LoanAmount {CurrencyCode = "Rial", Principal = 2_000_000_0};
            var applicant =
                new Applicant {Id = 1, Name = "User 1", Age = 25, Address = "This place", Salary = 1_500_000_0};
            var application = new LoanApplication {Id = 42, Product = product, Amount = amount, Applicant = applicant};

            var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>();
            mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Validate(applicant.Name, applicant.Age, applicant.Address))
                .Returns(true);

            var mockCreditScorer = new Mock<ICreditScorer>();

            var processor = new LoanApplicationProcessor(mockIdentityVerifier.Object, mockCreditScorer.Object);
            processor.Process(application);

            Assert.IsTrue(application.IsAccepted);
        }
    }
}
در اینجا ابتدا کار با شیء Mock شده آغاز می‌شود. سپس باز ذکر متد Setup، می‌توان به صورت strongly typed به تمام متدهای اینترفیس IIdentityVerifier دسترسی یافت و آن‌ها را تنظیم کرد. تا اینجا متد مدنظر را از اینترفیس IIdentityVerifier انتخاب کردیم. سپس توسط متد Returns، خروجی دقیقی را برای آن مشخص می‌کنیم.
به این ترتیب زمانیکه در متد Process کلاس LoanApplicationProcessor کار به بررسی هویت کاربر می‌رسد، اگر متد Validate آن با اطلاعات applicant مشخصی که تنظیم کردیم، یکی بود، متغیر isValidIdentity که حاصل بررسی identityVerifier.Validate_ است، به true مقدار دهی خواهد شد. برای بررسی آن یک break-point را در این نقطه قرار داده و آزمون واحد را در حالت دیباگ اجرا کنید.
البته هرچند اگر اکنون نیز این آزمایش واحد را مجددا بررسی کنیم، باز هم با شکست مواجه خواهد شد؛ چون مرحله‌ی بعدی بررسی، کار با سرویس ICreditScorer است که هنوز تنظیم نشده‌است:
_creditScorer.CalculateScore(application.Applicant.Name, application.Applicant.Address);
if (_creditScorer.Score < MinimumCreditScore)
{
    return application.IsAccepted;
}
فعلا این قسمت از code را comment می‌کنیم تا آزمایش واحد ما با موفقیت به پایان برسد. در قسمت بعدی کار تنظیم مقادیر خواص را انجام داده و این قسمت از code را نیز پوشش خواهیم داد.


تطابق با آرگومان‌های متدها در متدهای Mock شده

با تنظیمی که انجام دادیم، اگر متد Validate به مشخصات شیء applicant مشخص ما برسد، خروجی true را بازگشت می‌دهد. برای مثال اگر در این بین تنها نام شخص تغییر کند، خروجی بازگشت داده شده همان false خواهد بود. اما اگر این نام برای ما اهمیتی نداشت و قصد داشتیم با تمام نام‌های متفاوتی که دریافت می‌کند، بازهم خروجی true را بازگشت دهد، می‌توان از قابلیت argument matching کتابخانه‌ی Moq و کلاس It آن استفاده کرد:
var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>();
mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Validate(
        //applicant.Name,
        It.IsAny<string>(),
        applicant.Age, 
        applicant.Address))
    .Returns(true);
()<It.IsAny<string در اینجا به این معنا است که هر نوع ورودی رشته‌ای، قابل قبول بوده و دیگر متد Validate بر اساس یک نام مشخص، مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. IsAny یک متد جنریک است و بر اساس نوع آرگومان مدنظر که برای مثال در اینجا رشته‌ای است، نوع جنریک آن مشخص می‌شود.
بدیهی است در این حالت باید سایر پارامترها دقیقا با مقادیر مشخص شده تطابق داشته باشند و اگر این موارد نیز اهمیتی نداشتند، می‌توان به صورت زیر عمل کرد:
var mockIdentityVerifier = new Mock<IIdentityVerifier>();
mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Validate(
        //applicant.Name,
        It.IsAny<string>(),
        //applicant.Age,
        It.IsAny<int>(),
        //applicant.Address
        It.IsAny<string>()
        ))
    .Returns(true);
در این حالت متد Validate، صرفنظر از ورودهای آن، همواره مقدار true را باز می‌گرداند.
البته این نوع تنظیمات بیشتر برای حالات غیرمشخص مانند استفادهاز Guidها به عنوان پارامترها و مقادیر، می‌تواند مفید باشد.


تقلید متدهایی که پارامترهایی از نوع out دارند

اگر به اینترفیس IIdentityVerifier که در قسمت قبل معرفی شد دقت کنیم، یکی از متدهای آن دارای خروجی از نوع out است:
using Loans.Models;

namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface IIdentityVerifier
    {
        void Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress, out bool isValid);
// ...
    }
}
این متد خروجی ندارد، اما خروجی اصلی آن از طریق پارامتر isValid، دریافت می‌شود. برای استفاده‌ی از آن، متد Process کلاس LoanApplicationProcessor را به صورت زیر تغییر می‌دهیم:
//var isValidIdentity = _identityVerifier.Validate(
//    application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address);
_identityVerifier.Validate(
    application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address,
    out var isValidIdentity);
در این حالت اگر آزمون واحد متد Accept را بررسی کنیم، با شکست مواجه خواهد شد. به همین جهت تنظیمات Mocking این متد را به صورت زیر تعریف می‌کنیم:
var isValidOutValue = true;
mockIdentityVerifier.Setup(x => x.Validate(applicant.Name,
    applicant.Age,
    applicant.Address,
    out isValidOutValue));
برای تنظیم متدهایی که پارامترهایی از نوع out دارند، باید ابتدا مقدار مورد انتظار را مشخص کرد. بنابراین مقدار آن‌را به true در اینجا تنظیم کرده‌ایم. سپس در متد Setup، متدی تنظیم شده‌است که پارامتری از نوع out دارد. در آخر نیازی به ذکر متد Returns نیست؛ چون خروجی متد از نوع void است.
اکنون اگر مجددا آزمون واحد متد Accept را اجرا کنیم، با موفقیت به پایان می‌رسد.


تقلید متدهایی که پارامترهایی از نوع ref دارند

اگر به اینترفیس IIdentityVerifier که در قسمت قبل معرفی شد دقت کنیم، یکی از متدهای آن دارای خروجی از نوع ref است:
using Loans.Models;

namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface IIdentityVerifier
    {        
          void Validate(string applicantName, int applicantAge, string applicantAddress,
                             ref IdentityVerificationStatus status);
// ...
    }
}
این متد خروجی ندارد، اما خروجی اصلی آن از طریق پارامتر status، دریافت می‌شود و نوع آن به صورت زیر تعریف شده‌است تا وضعیت تعیین هویت شخص را مشخص کند:
namespace Loans.Models
{
    public class IdentityVerificationStatus
    {
        public bool Passed { get; set; }
    }
}
 برای استفاده‌ی از آن، متد Process کلاس LoanApplicationProcessor را به صورت زیر تغییر می‌دهیم تا بتوان به نمونه‌ی وهله سازی شده‌ی status دسترسی یافت:
IdentityVerificationStatus status = null;
  _identityVerifier.Validate(
      application.Applicant.Name, application.Applicant.Age, application.Applicant.Address,
      ref status);

if (!status.Passed)
{
    return application.IsAccepted;
}
در این حالت اگر آزمون واحد متد Accept را بررسی کنیم، با شکست مواجه خواهد شد. به همین جهت تنظیمات Mocking این متد را به صورت زیر تعریف می‌کنیم که با متدهای out دار مقداری متفاوت است:
ابتدا در سطح کلاس آزمایش واحد یک delegate را تعریف می‌کنیم:
delegate void ValidateCallback(string applicantName,
    int applicantAge,
    string applicantAddress,
    ref IdentityVerificationStatus status);
این delegate دقیقا دارای همان پارامترهای متد Validate در حال بررسی است.
اکنون روش استفاده‌ی از آن برای برپایی تنظیمات mocking متد Validate از نوع ref دار به صورت زیر است:
mockIdentityVerifier
    .Setup(x => x.Validate(applicant.Name,
        applicant.Age,
        applicant.Address,
        ref It.Ref<IdentityVerificationStatus>.IsAny))
    .Callback(new ValidateCallback(
        (string applicantName,
         int applicantAge,
         string applicantAddress,
         ref IdentityVerificationStatus status) =>
            status = new IdentityVerificationStatus {Passed = true}));
تنظیمات قسمت Setup آن آشنا است؛ بجز قسمت ref آن که از It.Ref<IdentityVerificationStatus>.IsAny استفاده کرده‌است. چون نوع پارامتر، ref است، باید از It.Ref استفاده کرد که به نوع بازگشت داده شده‌ی IdentityVerificationStatus اشاره می‌کند. IsAny آن هم هر نوع ورودی از این دست را می‌پذیرد.
سپس متد جدید Callback را مشاهده می‌کنید. توسط آن می‌توان یک قطعه کد سفارشی را زمانیکه متد Mock شده‌ی Validate ما اجرا می‌شود، اجرا کرد. در اینجا delegate سفارشی ما اجرا شده و مقدار status را بر می‌گرداند؛ اما در ادامه این مقدار را به یک new IdentityVerificationStatus سفارشی تنظیم می‌کنیم که در آن مقدار خاصیت Passed، مساوی true است.
اکنون اگر مجددا آزمون واحد متد Accept را اجرا کنیم، با موفقیت به پایان می‌رسد.


تنظیم متدهای Mock شده جهت بازگشت null

فرض کنید اینترفیسی به صورت زیر تعریف شده‌است:
namespace Loans.Services.Contracts
{
    public interface INullExample
    {
        string SomeMethod();
    }
}
و اگر بخواهیم برای آن آزمون واحدی را بنویسیم که خروجی این متد به صورت مشخصی نال باشد، می‌توان تنظیمات Moq آن‌را به صورت زیر انجام داد:
namespace Loans.Tests
{
    [TestClass]
    public class LoanApplicationProcessorShould
    {        
        [TestMethod]
        public void NullReturnExample()
        {
            var mock = new Mock<INullExample>();

            mock.Setup(x => x.SomeMethod());
            //.Returns<string>(null);

            string mockReturnValue = mock.Object.SomeMethod();

            Assert.IsNull(mockReturnValue);
        }
    }
}
در اینجا دو روش را برای بازگشت نال ملاحظه می‌کنید:
الف) می‌توان همانند سابق متد Returns را ذکر کرد که نال بر می‌گرداند؛ اما با این تفاوت که حتما باید نوع آرگومان جنریک آن‌را نیز بر اساس خروجی متد، مشخص کرد.
ب) کتابخانه‌ی Moq، مقدار خروجی پیش‌فرض تمام متدهایی را که یک نوع ارجاعی را باز می‌گردانند، نال درنظر می‌گیرد و عملا نیازی به ذکر متد Returns در اینجا نیست.


کدهای کامل این قسمت را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MoqSeries-02.zip